Deskundigenoordelen herzien De route naar een betere afstemming
Roelof Heida,
bedrijfsarts
Stafarts kwaliteit ArboNed Docent Arbeidsrecht RuG
Eric van der Jagt, verzekeringsarts Beleidsmedewerker UWV SMZ CEC
NVAB Kring Den Haag/Leiden 8 maart 2010
Programma • • • •
Introductie sprekers Juridische basis deskundigenoordelen Voorlichting over deskundigenoordelen Informatie-uitwisseling bij deskundigenoordelen – –
•
Uitkomst deskundigenoordeel –
•
status
Gevolg deskundigenoordeel – –
•
van bedrijfsarts naar UWV van UWV naar werknemer, werkgever, bedrijfsarts, curatieve sector
wat moeten partijen ermee? hoe oordeelt de rechter?
Welke eisen worden gesteld aan de uitvoering?
Deskundigenoordelen • Ingevoerd (DO geschiktheid tot werken) na privatisering ziektewet om oneigenlijke druk van werkgever op hervatting te voorkomen • Beperken van overbelasting rechterlijke macht • Bij loonvorderingsprocedure vingerwijzing voor de uitkomst
Wettelijk kader DO (on)geschiktheid werk • BW 7:629a lid1 – Rechter wijst vordering tot betaling van loon cf art. 629 af, indien geen deskundigenoordeel is overlegd omtrent de verhindering van werknemer de bedongen of andere passende arbeid te verrichten
• Wet SUWI art 32 lid 1 – UWV geeft op verzoek van wg of wn, indien deze een geschil hebben over recht op loon als bedoeld in 629 lid 1, een oordeel over het bestaan van ongeschiktheid tot werken
Andere deskundigenoordelen • Met Wvp: uitbreiding deskundigenoordelen tot drie/vier, toegevoegd: – passende arbeid (SUWI 32 lid 3 onder a wet SUWI) – reïntegratie-inspanningen • wg (art. 32 lid 3 onder b Wet SUWI) • wn (art. 32 lid 2 Wet SUWI jo art 7: 660a BW) – geen geschilvereiste
Afhandelingstermijn • SUWI art. 32a lid 3 – oordeel binnen twee weken na ontvangst van het verzoek
Voorlichting over DO 1 • AchmeaVitale – als u het niets eens bent met een beslissing van uw werkgever over het ziekteverzuim kunnen wij u informeren wat u moet doen om een deskundigenoordeel bij het UWV of bij een instantie die via uw CAO is geregeld aan te vragen
• Maetis – kunnen u en uw werkgever het niet eens worden na een advies van Maetis? Op aanvraag van uw werkgever beoordeelt de UWV u opnieuw – het is mogelijk dat in uw CAO is vastgelegd dat het tweede oordeel (eerst) aan een andere arts van Maetis gevraagd moet worden
Voorlichting over DO 2 • ArboUnie – er kan op basis van een advies van de bedrijfsarts een meningsverschil ontstaan tussen u en uw werkgever – het hoeft niet alleen om een meningsverschil te gaan, maar er kunnen vragen rijzen of partijen op de goede weg zitten wat betreft terugkeer naar werk
• ArboNed – wanneer u het niets eens bent met het advies van de bedrijfsarts, de manier waarop er wordt gewerkt aan reintegratie of wanneer er een geschil is over het al dan niet aanwezig zijn van passend werk, dan kan een deskundigenoordeel bij UWV worden aangevraagd
Voorlichting over DO 3 • FNV – er kan een verschil van mening bestaan over passend werk en over de re-integratie inspanningen. In die situatie kunnen werkgever of werknemer of samen een deskundigenoordeel aan het UWV vragen
• CNV – drie typen deskundigenoordelen bij UWV. Het oordeel moet bijdragen aan de oplossing van een conflict tussen jou en je werkgever
Voorlichting door bedrijfsarts • Bedrijfsarts adviseert beide partijen; geef wn en wg eerst de kans zich samen over dat advies te buigen • Dus niet direct vanuit spreekuur iemand naar UWV verwijzen, maar wel voorlichting geven over rechten en plichten • Let op specifieke rechtspositieregelingen of CAO’s, waarin DO doorslaggevend kan zijn, of andere partij is gekozen voor DO – echter: oordeel CTG over bedrijfsarts die ten onrechte, naast DO UWV niet had gewezen op commissie van drie is onjuist • zie Heida in TBV nr. 10 december 2009
Juridische status deskundigenoordeel • Oordeel, maar niet bindend (N.B! Tenzij CAO bepaling, bijv. CAR-UWO; LJN AW1845,CRvB 30 maart 2006) • Geen rechtsgevolgen • Geen bezwaar en beroep mogelijk
Informatie uitwisseling bij DO •
Bedrijfsarts-UWV – alle gegevens noodzakelijk voor de uitvoering van de taken van het UWV worden verstrekt door arbodienst/bedrijfsarts – dus geen toestemming werknemer nodig (N.B! wel informatie geven) – art 54 lid 3 onder c SUWI
•
UWV-bedrijfsarts – alle gegevens die nodig zijn voor de uitvoering van de taken door de arbodienst/bedrijfsarts worden of • op verzoek verstrekt • of uit eigen beweging verstrekt – art. 73 lid 3 SUWI
•
UWV-curatieve sector – art. 629a lid 4 – de deskundige kan inlichtingen inwinnen bij de behandelend arts. Deze verstrekt de gevraagde inlichtingen voor zover daarmee de persoonlijke levenssfeer van werknemer niet onnodig wordt geschaad
Andere bepalingen BW • Art. 7:629a BW – lid 2: DO niet nodig indien overleggen van die verklaring in redelijkheid niet van werknemer kan worden gevergd – lid 3: deskundige, die zijn benoeming heeft aanvaard, is verplicht zijn onderzoek onpartijdig en naar beste weten te verrichten – lid 5: rechter kan op verzoek van een der partijen of ambtshalve bevelen dat de deskundige zijn verklaring nader schriftelijk of mondeling toelicht of aanvult – lid 7: bij CAO of regeling bestuursorgaan kan worden bepaald dat een andere deskundige partij wordt aangewezen
First opinion versus oordeel verzekeringsarts bij kantonrechter • Rb. Den Bosch 22 februari 2005, JAR 2005/246 – bij oordeel UWV zijn niet de bevindingen van de bedrijfsarts betrokken. Rechtbank benoemt op verzoek werkgever sociaal-geneeskundige voor uitbrengen expertise
• Ktr. Haarlem 20 december 2006, JAR 2007/41
•
– oordeel bedrijfsarts doorslaggevend, omdat in oordeel UWV werkgever noch bedrijfsarts zijn geconsulteerd Rb. Dordrecht 13 december 2006, JAR 2007/29 – oordeel bedrijfsarts doorslaggevend, omdat in oordeel verzekeringsarts niet wordt ingegaan op advies bedrijfsarts
• Ktr. Leiden 17 december 2008, JIN 2009/396 – deskundigenoordeel, waarbij geen hoor en wederhoor is toegepast – kantonrechter: achterbakse wijze van ziektetoetsing door UWV arts
Inhoud deskundigenoordeel • Ktr. Haarlem 7 maart 2007. LJN: BA0259 – In de rapportage UWV wel aangegeven beperkingen, maar niet als gevolg van ziekte. Loonvordering afgewezen.
• Ktr. Groningen 2006, niet gepubliceerd – VA heeft geoordeeld op basis van door werknemer geuite klachten en beperkingen, zonder dat er een medische diagnose is gesteld. Afwijzen loonvordering.
Uitspraken hoger beroep I • Hof Den Haag, JAR 2007/109 – verzekeringsarts onafhankelijk – werkgever heeft werknemer niet hersteld gemeld; blijkbaar weinig vertrouwen in advies BA – te verwachten is dat in een bodemprocedure rechter meer waarde zal hechten aan oordeel onafhankelijk deskundige – oordeel deskundige uitgebreid gemotiveerd i.t.t. oordeel bedrijfsarts – er is contact geweest tussen VA en BA, dus mag worden aangenomen dat de deskundige advies BA in oordeel heeft betrokken
• Hof Den Bosch 15 januari 2008 (LJN: BD5650) – ‘Noch uit de wet, noch uit parlementaire geschiedenis blijkt dat de verzekeringsarts, naast de werknemer, andere partijen moet horen bij een DO’. – op dit arrest is veel kritiek mogelijk (zie noot Heida)
Uitspraken hoger beroep II • Hof Amsterdam 3 feb 2009
(LJN:BI6390)
– stopzetten loonbetaling en ontslag op staande voet vanwege werkweigering en concurrerende activiteiten – discrepantie oordeel verzekeringsarts en bedrijfsarts – deskundigenoordeel niet bindend – oordeel verzekeringsarts • gebaseerd op eenzijdige verklaring werknemer • informatie niet nagetrokken (m.a.w. geen hoor en wederhoor) • van matige kwaliteit
Centraal Tuchtcollege Gezondheidszorg • 7 oktober 2008, 2007/219 • Zaak tegen verzekeringsarts n.a.v. uitvoering DO passend werk • Klacht – onderzoek niet deugdelijk; verzekeringsarts heeft geen contact opgenomen met bedrijfsarts
• Uitspraak – onvoldoende uiteengezet welk onderzoek is verricht en wat de uitkomst was – arts had zich moeten beperken tot de vraag of er sprake van van beperkingen door ziekte en zo ja, in welke mate – geschiktheid voor aangeboden werk hoogstens in samenspraak met arbeidsdeskundige of –ter verkrijging van objectivering- na overleg met bedrijfsarts – niet vermeld op welke gronden tot een ander oordeel is gekomen dan de bedrijfsarts
Eisen CTG aan rapportages • Dat in het rapport op inzichtelijke en consistente wijze wordt uiteengezet op welke gronden de conclusie van het rapport steunt; • Dat de in die uiteenzetting genoemde gronden op hun beurt aantoonbaar voldoende steun vinden in feiten, omstandigheden en bevindingen vermeld in het rapport; • Dat bedoelde gronden de daaruit getrokken conclusie kunnen rechtvaardigen. • Anders gezegd: het gaat om het benoemen van een stoornis, logisch daaruit voortvloeiende beperkingen en het leggen van de relatie met de werkbelasting.
Betekenis uitspraak CTG voor civiele rechter • Hoge Raad 12 juli 2002 • Vindplaats: NJ2003, 151 • Wanneer civiele rechter afwijkt van een tuchtrechtelijk oordeel gegeven naar aanleiding van een klacht over datzelfde medisch handelen, dient civiele rechter dat te motiveren
FAQ’s • Is een geschil absolute voorwaarde voor een DO ‘ziek-niet ziek’? • Van wie moet de first opinion zijn? • Kun je in redelijkheid na maanden tot jaren met terugwerkende kracht tot een zuiver oordeel komen? – indien nee, wat dan?
• Mag het UWV weigeren een DO te doen als er geen FML is? • Wie krijgt welke uitslag (oordeel en onderbouwing)? • Kan het onderwerp van een DO de vraag zijn: – of werkgever kans loopt op een loonsanctie – of er passende functies zijn binnen het bedrijf
• Wat zegt de nieuwe werkwijzer arbeidsconflicten over het DO?
Tot slot • Wat goed gaat wordt vaak niet gezien. • Missers worden uitvergroot en op basis daarvan worden algemene conclusies getrokken. • Zorgvuldigheid van groot belang zowel voor werknemers en werkgevers als voor het aanzien en de toekomst van onze beroepsgroepen