Betere afstemming door geformaliseerde samenwerking

Nationaal Programma Ouderenzorg Nieuwsbrief nr. 1 feb 2009

De zorg aan ouderen moet ingrijpend veranderen, maar hoe? Vorig jaar is op 4 april het Nationaal Programma Ouderenzorg gestart. Het Nationaal Programma Ouderenzorg is een programma van ZonMw, in samenwerking met de NFU, de Nederlandse Federatie van Universitaire ziekenhuizen, de UMC’s. Opdrachtgever is het Ministerie van VWS. De 8 Universitaire Medische Centra nemen met hulp van de NFU het voortouw om tal van samenwerkingsverbanden, geriatrische netwerken, in hun eigen UMC-regio op te zetten. Zo veel mogelijk organisaties die een rol spelen in de zorg voor kwetsbare ouderen haken hierbij aan. Het gaat om zorg over de volle breedte, zoals medische zorg, langdurende zorg, welzijn, mantelzorg en preventie. In deze netwerken zit dan ook iedereen die een rol heeft in de ouderenzorg, zoals een vertegenwoordiger van de ouderen, de huisarts, de apotheek, de gemeente en de verzekeraar. Het afgelopen jaar is veel geïnvesteerd om in onze regio een dergelijk samenwerkingsverband op te zetten. Ons regionale netwerk, Kring Ouderenzorg AMC en partners, afgekort KOZ heeft thans met ruim 50 partners de samenwerking op bestuurlijk niveau geregeld en samen met de ouderen zijn doelen en thema’s vastgesteld waarop het netwerk zich de komende tijd zal gaan richten.

het AMC heeft samen met een grote groep partners een regionaal geriatrie netwerk gevormd: Kenniskring OuderenZorg AMC en partners. Of in het kort: KOZ. Welke organisaties nemen deel? In het netwerk zijn de volgende organisaties betrokken: • Huisartsen en gezondheidscentra • Ziekenhuizen • Verzorgingshuizen en verpleeghuizen • Thuiszorgorganisaties • Apothekers • Geestelijke gezondheidszorg • GGD • Regionale ouderen en patiëntenorganisaties • Welzijns- en mantelzorgorganisaties • Zorgverzekeraar • Gemeenten Startbijeenkomst Op 21 april was er een werkconferentie van belangstellenden en op 4 september 2008 vond de startbijeenkomst van de KOZ plaats. Tijdens deze bijeenkomst stonden kennismaking en bespreking van het samenwerkingscontract centraal.

Het NPO richt zich op verbetering van de zorg en ondersteuning aan ouderen met complexe problematiek. Bij deze groep ouderen is er sprake van een combinatie van verschillende ziekten en problemen (zoals vergeetachtigheid, doof- en/of slechtziendheid, hart- en of longproblemen, mobiliteitsstoornissen en verminderde eetlust). Deze complexe problematiek gaat vaak gepaard met een verhoogde kwetsbaarheid: er is sprake van een dusdanig verlies van vitaliteit, zowel lichamelijk als geestelijk, dat op zichzelf kleine incidenten al snel leiden tot meerdere klachten en verdere verstoring van de zelfredzaamheid. Uit diverse rapporten en signalen uit het veld kwam naar voren dat juist deze kwetsbare ouderen vaak niet de zorg krijgen die zij nodig hebben. Zij verliezen daardoor fysieke functies en doen een beroep op zowel mantelzorg als professionele zorg. Het NPO moet ertoe leiden dat de zorg en ondersteuning voor ouderen met complexe problematiek zodanig (anders) wordt ingericht dat die beter aansluit op de vragen van de oudere zelf. Die vraag verschilt per individu en kan zowel medische als sociale thema's betreffen. Dit vraagt veelzijdige deskundigheid van de zorg- of hulpverlener die de oudere ondersteunt. Naast kennis over de vroege herkenning van kwetsbaarheid en de diagnostiek en behandeling van aandoeningen op oudere leeftijd, is afstemming in de organisatie van diverse betrokken partijen een voorwaarde voor goede ouderenzorg. Het gaat hier nadrukkelijk niet alléén om medische zorg, maar om het brede aanbod aan zorg en ondersteuning voor de oudere met complexe problematiek. Betere afstemming door geformaliseerde samenwerking De 8 academische ziekenhuizen (de UMC’s’) hebben de rol van voortrekker gekregen om de komende jaren de oprichting van regionale geriatrie netwerken te coördineren. Het ministerie van VWS heeft de komende 4 jaar 80,9 miljoen euro uitgetrokken om van dit programma een succes te maken. Ook

Hoe werkt het netwerk? De projecten die door partners van de Programmagroep worden opgestart, vallen binnen drie thema’s: Dementie, Acute zorgvraag en de Allochtone ouderen en zijn terug te voeren op prioriteiten en knelpunten die door ouderen zijn ingebracht. Een doelgroepenpanel met vertegenwoordiging van de aan het netwerk deelnemende ouderenorganisaties houdt de vinger aan de pols en beoordeelt of de door ouderen ingebrachte knelpunten en prioriteiten voldoende terugkomen in de plannen en activiteiten van het netwerk. Het gaat hier nadrukkelijk om knelpunten op gebied van zorg en welzijn. De wensen en prioriteiten van ouderen zijn de leidraad voor de oplossingen die de partners proberen te ontwerpen, aan te dragen en te onderzoeken in de te schrijven voorstellen. Deze voorstellen worden de programmagroep besproken. De programmagroep is de vergadering van alle partners en komt ongeveer 3 tot 4 maal per jaar bijeen. Na goedkeuring door programmagroep en doelgroeppanel worden de voorstellen ingediend bij ZonMw. Daar wordt beoordeeld via allerlei procedures of subsidie verstrekt zal gaan worden.

Schematische weergave van het netwerk

Deelname Wilt u ook uw knelpunten in de zorg kenbaar maken? Wilt u als partner deelnemen? Neem contact op met het inhoudelijk bureau van de Kenniskring Ouderenzorg AMC en partners:

netwerkstructuur 0e lijn

1e lijn

2e lijn

3e lijn

lokale-regionale-landelijke stuurgroepen thema 1 thema 2

programmagroep

thema 3 inhoudelijk bureau

methodologische ondersteuning

dr. Sophia de Rooij, netwerkcoördinator drs. Elly Bokma, projectmanager Marlien Splinter, management assistent

wetenschappelijke raad

ZONMW
VWS

Wat maakt het netwerk uniek? Bij het inventariseren van de knelpunten in de zorg is de stem van de ouderen leidend. De ouderen zelf geven aan wat hen het meeste stoort in de zorg en wat als eerste dient te worden opgelost. Ook hun mantelzorgers (hun echtgenoot of kinderen) en de direct betrokken verpleegkundigen en verzorgenden, krijgen volop de gelegenheid de door hen ervaren knelpunten in de zorg kenbaar te maken. Ook zij kunnen aangeven welke punten als eerste moeten worden aangepakt. Om deze ouderen te bereiken is in de afgelopen maanden contact gelegd met diverse ouderen organisaties, welzijnsinstellingen, organisaties voor maatschappelijke dienstverlening, mantelzorg organisaties, wmo- , cliënt, en ouderen advies raden. Ook zijn ruim 900 ouderen van een aantal gezondheidscentra in de KOZ gevraagd naar hun gezondheidsbeleving. Dit leverde een schat aan informatie op. Waar lopen ouderen tegenaan? Een kleine bloemlezing: …Het is voor ouderen zo moeilijk het overzicht te houden: wie moet je waarvoor bellen en welk formulier moet je waar voor invullen?...Als ik een afspraak af moet zeggen weet ik niet meer welke organisatie ik moet bellen…

Academisch Medisch Centrum KOZ/Afdeling Ouderengeneeskunde Meibergdreef 9, F4-218, 1105 AZ Amsterdam Tel: 020-5665991 Fax: 020-5669325 E-mail: [email protected] Zie ook: www.nationaalprogrammaouderenzorg.nl

Highlights Kring OuderenZorg AMC en partners 4 april 2008 formele start van het Nationaal Programma Ouderenzorg in Den Haag 21 april 2008 oriëntatie bijeenkomst voor potentiële partners van het geriatrie netwerk van het AMC 15 juni 2008 de netwerkplannen met 50 intentieverklaringen van KOZ partners ingediend bij Zonmw juni tot en met oktober 2008 raadpleging ouderen (organisaties) en gesprekken partners ter voorbereiding themagroepen en projectideeen 4 september 2008 officiële start Kenniskring OuderenZorg AMC en partners. Overeenstemming samenwerkingsovereenkomst met 50 partners 15 oktober 2008 ondertekening samenwerkingsovereenkomst, indienen netwerkplan, bundel prioriteiten ouderen en transitie en project voorstellen (acute zorg) 17 november 2008 officiële goedkeuring netwerkplan

…Toen ik dan eindelijk uitgeput in het ziekenhuis aankwam, …ik heb ’s ochtends eerst 35 min. buiten staan wachten op het busje en onderweg moesten er nog 7 andere ouderen die niet echt op de route woonden, instappen… - was ik niet goed meer in staat de specialist de vragen te stellen die ik me had voorgenomen. In no time stond ik weer buiten de deur en wist ik nog niet wat ik had, laat staan of de pillen die ik extra moest slikken zich wel verhielden met alle andere medicijnen die ik kreeg…

4 december 2008 schriftelijke raadpleging doelgroepenpanel m.b.t. in te dienen project ideeën 18 december 2008 bijeenkomst programma groep, stemming project ideeën en themadiscussie “reanimatie bij ouderen” 30 januari werkconferentie allochtone ouderen bijeenkomst themagroep allochtone ouderen

en

1e

…Sinds mijn man de diagnose dementie heeft komen hier allerlei zorgverleners over de vloer. Steeds vertel ik mijn verhaal, ook zij hebben een prachtig verhaal maar de zorg die ze aanbieden moet nog komen…

17 februari 2009 indienen transitie- en projectvoorstellen acute zorg, dementie en allochtone ouderen.

…Er gaat veel tijd verloren door bureaucratische procedures…

14 oktober 2008 Voor de 2 tranche van 14 oktober heeft de KOZ het netwerkplan en 3 (van de 7) door ZonMw geselecteerde projectvoorstellen ingediend. Op de bijeenkomst van 4 september waren de verschillende project ideeën (in totaal 7) besproken die na voorselectie door ZonMw herschreven en ingekort zijn tot de volgende drie voorstellen.

Alle knelpunten tot dusver staan beschreven in een bundel knelpunten en prioriteiten die als inspiratiebron voor innovatieve voorstellen dient. De bundel is op te vragen via [email protected]. Conclusie: Werk genoeg!

Eerste projectideeën:

Het eerste voorstel (T2) betreft het opzetten van een transmurale zorgbrug waarbij kwetsbare ouderen in het ziekenhuis snel herkend worden, extra zorg krijgen voor

specifieke problemen en met een goede overdracht in de eerste lijn goed opgevangen worden. Kortom: integraal ontslag beleid voor de oudere die acuut in ziekenhuis is opgenomen en weer naar huis gaat. Doel is de samenwerking tussen ziekenhuis en huisarts te verbeteren. Het project omvat ook plannen voor een nazorg casemanagement waarin huisarts en praktijkondersteuner/wijkverpleegkundige als zorgcoördinator centraal staan. Dit voorstel is weliswaar goed ontvangen maar is thans in een 2e herschreven versie onder herbeoordeling van ZonMw en medio maart wordt een besluit verwacht. Het tweede voorstel (onderzoeksvoorstel bij T2) gaat over het verbeteren van de kwaliteit van de geboden zorg door ondersteuning met ICT. Het beoogt een betere kennis en keuzes in de behandeling van kwetsbare ouderen te bereiken door het verhogen van verpleegkundige en medische kennis over geriatrische zorg. Dit voorstel is goed ontvangen maar hangt af van de goedkeuring van T2. Het derde projectvoorstel heeft betrekking op het Delirium (acute verwardheid) (onderzoeksvoorstel bij T2): Een snelle herkenning van delirium (acute verwardheid) bij ouderen in het ziekenhuis door het plaatsen van bewegingssensoren en het voorkomen van delirium bij ouderen die met een gebroken heup in het ziekenhuis worden opgenomen door toediening melatonine de avond voor operatie en avonden daarna.

Een derde project wil met name jonge allochtone mantelzorgers via eigen (internet)media bereiken en hen ondersteunen door ze vertrouwd maken met de bestaande welzijn- en zorgvoorzieningen, hen begeleiden bij het medicijngebruik van hun ouders en lotgenotencontact bewerkstelligen via chatsites. Ouderen oordeelden ook positief over dit project. Een vierde project met dezelfde waardering heeft betrekking op de indicatiestelling door het CIZ en de afstemming met de behoefte die de oudere zelf heeft. Oftewel de afstemming tussen de ernst van lichamelijke of geestelijke beperkingen, de daaruit voortvloeiende zorgbehoefte en het daadwerkelijke zorgaanbod. Er is een meetinstrument ontwikkeld die na een acute zorgvraag, de beperkingen nauwkeurig meet en de zorgbehoefte voorspelt. Met dit project wordt gekeken of die voorspelde zorgbehoefte overeenkomt met het te verkrijgen zorgaanbod en of de inschatting door CIZ en oudere zelf na verloop van tijd overeenkomen. Het laatste voorstel ging over een mobiel gezondheidsloket voor allochtone ouderen. Hier kunnen zij met behulp van voorlichters in eigen taal en cultuur gezondheidsonderzoek ondergaan maar ook advies krijgen over zorg en welzijn in de buurt.

Bijeenkomst december 2008 Op 18 december 2008 kwam de programmagroep voor de tweede keer bijeen. Op deze bijeenkomst werd stil gestaan bij de cliëntparticipatie, de voorstellen zoals deze half oktober waren ingediend bij ZonMw en de projectvooraanmeldingen die op 17 februari zouden worden ingediend. Deze projectvoorstellen waren al door het doelgroeppanel goedgekeurd en ook werd er door de programmagroep over gestemd. Het was een vergadering die erg vol zat met informatie waardoor niet heel veel tijd was om met elkaar over de voorstellen van gedachte te wisselen. Op 15 april 2009 zal dit beter worden ingedeeld. De vergadering van de programmagroep werd afgesloten met een symposium over reanimatie bij ouderen. Dit onderwerp heeft in het najaar van 2008 in de media veel aandacht gekregen en was derhalve actueel binnen de KOZ de stand van zaken en kennis op dit gebied met elkaar door te spreken. Bij ZonMw in te dienen projectideeën februari 2009 Voorafgaand aan de vergadering op 18 december heeft het doelgroeppanel (dat uit ouderen bestaat) zich uitgesproken over de project ideeën die de verschillende partners hebben ingebracht. Het eerste project “patiëntbrief” scoorde bij de ouderen het hoogst. Ouderen krijgen bij ontslag uit het ziekenhuis een brief mee met informatie over de opname, uitleg over nieuwe medicatie en de eventuele te verwachten complicaties. In de brief staat wat men moet doen en wie hierover te raadplegen is. De brief is speciaal bedoeld voor de oudere zelf. Zo houdt men de regie in eigen hand. En juist dit laatste is een wens die ouderen veelvuldig uitten tijdens cliëntraadplegingen. Een tweede project dat bij de ouderen hoog scoorde betrof het door de oudere zelf te meten van de mate van verdunning van het eigen bloed. Via een beveiligde site worden de gegevens ingevoerd. Een online apotheker en internist doseren met deze informatie de medicatie. Ook geven adviezen bij ziekenhuisopname of tandartsbezoek. In de zaal kwamen nog enkele aanbevelingen. Zo werd ook speciaal aandacht gevraagd voor risico’s m.n. bij 75-plussers in de verpleeg- en verzorgingshuizen. Het voorstel is hierop aangepast.

Ook op 18 december: symposium reanimatie bij ouderen Reanimatie bij ouderen werd vanuit verschillende perspectieven belicht.

Cardioloog Ruud Koster schetste de effecten van reanimatie na een hartstilstand voor jong en oud en nam de veronderstelling weg dat mensen na reanimatie altijd veranderden in kasplantjes. Uit onderzoek blijkt dat de neuro-cognitieve toestand van de patiënt, àls hij een reanimatie overleeft, voor de grote meerderheid heel acceptabel is. Als hij een reanimatie overleeft… Zijn cijfers waren ook ontnuchterend. Slechts 16% van de mensen die een hartstilstand krijgt overleeft deze. Van de 100 mensen een hartstilstand overlijden 40 thuis, 44 in het ziekenhuis en slechts 16 verlaten het ziekenhuis. Van de 70 jarigen die een hartstilstand krijgen verlaat slechts 10% het ziekenhuis. Intensivist Evert de Jonge behandelde vele ouderen op de intensive care (IC). Ook hij was positief t.a.v. de oudere populatie. Oudere IC-patiënten hebben geen slechtere prognose. Sommigen wel maar de meesten niet. Zo zag hij van de 80 plussers die voor de IC opname nog zelfstandig woonden, drie kwart ook weer terugkeren naar het eigen huis. De Jonge is van mening dat patiënten en familie beter geïnformeerd moeten worden over de kans op overleving na een IC opname en ook beter in staat gesteld moeten worden om mee te beslissen over wel of geen behandeling. Het effect van het verstrekken van deze informatie op de zorgbehandelbelasting zou nog onderzocht moeten worden.

Gezondheidsjurist Corette Ploem schetste het juridische kader. Volgens art 7: 453 BW is heeft een arts een hulpverleningsplicht. Hij behoort ieder persoon in nood medische bijstand en zorg te verlenen, tenzij er een niet behandel verklaring is. Als de situatie ernstig verslechtert en de grens van medisch zinvol handelen is bereikt, kan er in samenspraak met de familie besloten worden niet meer te reanimeren. Wanneer is medisch handelen zinloos? Als het niet bijdraagt aan de oplossing van een medisch probleem; de toegepaste behandeling niet in verhouding staat tot het doel en/of een bepaald minimum niveau niet meer kan worden bereikt. Medische zinloze handelingen dienen niet te worden uitgevoerd. Ploem ging ook in op de niet-behandel-verklaring. Wanneer is deze rechtsgeldig? Als deze schriftelijk en door de patiënt ondertekend is, de bedoeling van de verklaring helder is en de persoon wilsbekwaam is. Als er geen gegronde redenen zijn van de verklaring af te wijken moet een arts deze verklaring volgen. Bij wilsonbekwaamheid kan de patiënt zich laten vertegenwoordigen door een ander. De hulpverlener bespreekt de behandeling met deze vertegenwoordiger maar mag aan een e.v.t. behandelweigering voorbijgaan als deze onverenigbaar is met “goed hulpverlenen”. Tot slot was Ploem van mening dat een “nee tenzij” beleid voor verzorgingshuizen niet houdbaar is. Aan iedere niet animeer beslissing dient immers een individuele afweging ten grondslag te liggen.

Lisan Schrevel, medische eindverantwoordelijk verpleeghuisarts bij Cordaan heeft ter voorbereiding van haar bijdrage een belronde gehouden langs verpleeghuizen in en om Amsterdam. Opvallend was dat ondanks het “nee tenzij” of “ja tenzij” beleid, geen van de verpleeghuisartsen een recente ervaring had met reanimatie pogingen in zijn/haar verpleeghuis. Op basis van een schets van de doelgroepen in het verpleeghuis kwam zij tot de conclusie dat de doelgroep een hoge mate van invaliditeit kent en dat de met de individuele patiënt en diens familie afgesproken behandeling bij veel verpleeghuispatiënten een reanimatie uitsluit. In andere gevallen is het een onderwerp van gesprek tussen patiënt en verpleeghuis arts. Schrevel is van mening dat een patiënt met een wel reanimeerbesluit goed herkenbaar moet zijn. En wel reanimeren moet mogelijk zijn indien dit in een zorginstelling is afgesproken.

Marcel Kaarsgaren van de Centrale Samenwerkende Ouderenorganisaties opperde ouderen meer bewust te maken en hen meer te stimuleren tot nadenken over dit onderwerp. Er zou een maatschappelijke discussie gevoerd moeten worden over dit onderwerp. Het debat zou vooral rationeel moeten zijn; gebaseerd op gevalideerde onderzoeksgegevens. Volgens de CSO willen de ouderen geen leeftijdsgrenzen in het reanimatie beleid, geen algemene richtlijnen over wel of niet reanimeren. Geen reanimatie door onbekwaam personeel en geen plicht tot reanimeren. Wel willen ze een persoonsgerichte aanpak, waarbij ook familie en mantelzorgers betrokken zijn; proactieve, professionele informatie en reële inschattingskansen bij reanimatie. Ouderen willen zelf een niet reanimatie verklaring opstellen, zij willen dat deze geregistreerd en nagekomen wordt, maar bovenal goede zorg door bevoegden en een respectvolle bejegening. Tot slot schetste ethicus Dick Willems vanuit meerdere gezichtspunten de meningen van hulpverleners. Er kwam na afloop met de sprekers een levendige discussie tot stand en er is daarna nog lang nagepraat. Besloten is om minimaal eenmaal per jaar in de KOZ een themadiscussie te houden over een actueel onderwerp dat ouderen aangaat. Met betrekking tot de discussie op 18 december is besproken hier een vervolg aan te gaan bieden, mogelijk middels een door de CSO in te dienen project.

KOZ: ruim 50 partners

Op 30 januari 2009: Werk conferentie oudere migranten Op 30 januari 2009 kwam de themagroep allochtone ouderen voor de eerste keer in het AMC bijeen. Hieraan voorafgaand kwamen ruim 60 vertegenwoordigers van Surinaamse, Aziatische, Arubaanse, Turkse en Marokkaanse ouderen organisaties bij elkaar om de voor hen meest urgente knelpunten in zorg en welzijn te verwoorden. Bejegening en eenzaamheid scoorden daarbij hoog. Bejegening De roep om meer rekening te houden met de eigen taal en cultuur, persoonlijke aandacht, tijd (!), omzichtiger boodschappen overbrengen, luisteren naar wat allochtone ouderen tegen medisch specialisten willen zeggen en vooral wat ze niet zeggen…. Inlevingsvermogen. Dat alles was samen te vatten onder het woord bejegening. Taal, Cultuur en Communicatie zitten hierin. Eenzaamheid Eenzaamheid is ook een probleem dat oudere migranten treft. Veel van hen zijn eenzaam maar erkennen dat niet. Trots, niemand tot last willen zijn en de eer van de familie hoog willen houden, spelen daarin mee. Eenzaamheid benoemen betekent immers dat de kinderen niet naar hen omkijken en dat zullen ze nooit erkennen. Het CIZ kent ook de vraag: Bent u eenzaam? Als daar ontkennend op geantwoord wordt lopen mensen een indicatie op dagopvang mis. Dat is jammer omdat velen opbloeien van de dagopvang…

Projectideeën Twee projectideeën voor het thema Allochtone ouderen (ook op 18 dec gepresenteerd) werden besproken: Als eerste een probleemanalyse middels b.v. een mobiel gezondheidsen welzijns loket voor oudere migranten. Op plaatsen waar veel oudere migranten komen zou een in laagdrempelige faciliteit, gezondheidsrisico’s kunnen signaleren, informatie over levensstijl kunnen bieden en de weg kunnen wijzen naar de diverse zorg-en welzijnsinstanties. Een tweede project idee betrof een project voor allochtone mantelzorgers en het verschaffen van informatie over de medicatie van hun ouders via een website waar zij dagelijks komen. In een project dat in Amsterdam gaat lopen (en door een andere financier reeds betaald wordt) gaat het om dementie screening bij allochtone ouderen. Er is een non verbale geheugentest ontwikkeld die bij allochtone ouderen dementie in een vroeg stadium zou kunnen herkennen, de SYMBOL-test. Alle projecten werden met belangstelling en adhesie ontvangen. De themagroep, bestaande uit afgevaardigden van de aangesloten leden bespraken de gesignaleerde knelpunten en gingen er direct mee aan de slag… Wat staat er allemaal de komende maanden gebeuren? •

medio maart: uitsluitsel van ZonMw over de 3 projecten

•

15 april 2009: programmagroep bijeenkomst
tot 1 april kunnen projectideeën bij het inhoudelijk bureau ([email protected]) worden ingediend

•

deze projectideeën worden op 15 april gepresenteerd door de indieners waarna hierover met de programmagroep van gedachten gewisseld kan worden. Daarna zal het doelgroeppanel zich kunnen uitspreken over de vooraanmeldingen en bij groen licht zullen deze projectvooraanmeldingen worden doorgestuurd naar ZonMw voor de ronde van oktober 2009

•

de drie themagroepen zullen medio maart (weer) bij elkaar gaan komen om nieuwe ideeën met elkaar te ontwerpen en om de eventueel gehonoreerde voorstellen met elkaar te gaan uitwerken.

KOZ inhoudelijk bureau: dr. Sophia de Rooij, netwerkcoördinator drs. Elly Bokma, projectmanager Marlien Splinter, management assistent Academisch Medisch Centrum KOZ/Afdeling Ouderengeneeskunde Meibergdreef 9, F4-218, 1105 AZ Amsterdam Tel: 020-5665991 Fax: 020-5669325 E-mail: [email protected]