Brandweer Gelderland-Midden
December 2014
BR NDENDE KWESTIES
Totstandkoming Dekkingsplan achter de schermen 10 JAAR INTENSIEF OEFENEN IN ZWEDEN spectaculaire clusterdagen in Arnhem OR en OC Brandweer half jaar actief
2 | Brandende Kwesties | december 2014
Brandende kwesties Tijd voor een wandeling, nadat ik alle antwoorden heb doorgenomen op de DRO vragen van vele posten. Wat een passie, betrokkenheid en zorg spreekt er uit de vragen! Ik heb diep respect daarvoor, evenals voor de projectgroep die zeilend tussen de klippen goed koers probeert te houden. We gaan met elkaar naar een andere tijd. Samen in deze andere grotere organisatie. Die brengt veranderingen en dat zal doorgaan. We willen en kunnen niet achterblijven bij de ontwikkelingen en veranderingen die overal gaande zijn. Bij de overheid en bij commerciële organisaties. Dit is wennen, zeker als het ook je passievolle hobby is! Gelukkig mag ik constateren dat we met z’n allen zijn. Passie en zorg is er bij de brandweer-
COLOFON Brandende Kwesties is een informatiemagazine van en voor alle brandweerlieden in de regio Gelderland-Midden. Het is een kwartaalblad dat wordt samengesteld door de redactie. Veel artikelen worden geleverd door medewerkers in de regio.
Redactie: Marieke Bik, Jos Meeuwsen, Marco Misset, Adrienne Spijker, Inge van Straten - Adres: Postbus 5364, 6800 AJ Arnhem - Telefoon: 088-355 50 40 Oplage: 2.000 exemplaren - Vormgeving: Adrian Sommeling Drukwerk: Drukkerij de Bink in Leiden - E-mail:
[email protected] De redactie behoudt zich het recht voor ingekomen stukken eventueel in te korten dan wel niet te plaatsen.
mensen op de posten, bij de projectgroep en de leiding en zeker ook in het bestuur. We hebben ook voor een weg gekozen waarbij iedereen wordt betrokken. Dat is soms stevig, want alles komt naar boven en er zijn veel vragen. Toch voelt deze route goed. Met de kritische blik van velen zal er besluitvorming plaatsvinden. Daarbij zullen vakinhoudelijke motieven, transparantie en redelijkheid de basis vormen voor de bestuurlijke besluitvorming. Maar ook daarna draait de wereld door. Ik weet dat de passie voor het vak niet gaat verdwijnen, ook niet in een wereld met meer brandende kwesties dan voorheen.
Paul Joosten | Regionaal Commandant
INHOUD
04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15
DRO 2014 in vogelvlucht Project LiveOp Ervaring bij Brandpreventieweken 10 jaar oefenen in Zweden TOOM prijzen in nieuw jasje GRIP 2 Ede snel naar Grip 0 Internationale wedstrijden in Didam OR half jaar onderweg Clusterdagen Arnhem Wat leren we van vreemde lucht? Verandering protocol Ambulance Ken je Marinus Bunt
Brandweer Gelderland-Midden
Foto: voorpagina: Grote brand in Barneveld (foto: William Harthoorn)
december 2014 | Brandende Kwesties | 3
Totstandkoming Dekkingsplan achter de schermen Inmiddels is het december en heeft ons Algemeen Bestuur al meerdere keren over de visies, scenario’s, reacties en andere documenten van het project DRO gesproken. Ook zijn de collega’s op verschillende manieren geïnformeerd. Hoe is het Dekkingsplan tot stand gekomen. We geven graag een kijkje achter de schermen. Het project DRO (doorontwikkeling repressie organisatie) was verdeeld in een aantal deelprojecten, waaronder het deelproject Risicoprofiel & Dekkingsplan. Het risicoprofiel maakt duidelijk welke risico’s in ons verzorgingsgebied aanwezig zijn. Op basis van dit risicoprofiel en de visie op basis brandweerzorg wordt bepaald hoe we de repressieve organisatie (TS’en, Redvoertuigen, HV’s) inrichten om de risico’s te dekken. Het resultaat noemen we het Dekkingsplan. Het Dekkingsplan toont de opkomsttijd: hoe snel een brandweervoertuig waar kan zijn. Dit levert per voertuig het zogenaamde ‘vlekkenplan’ op en geeft inzicht in het benodigd materieel en personeel per post.
Overzicht van de ongevallen/hulpverleningsincidenten in de regio. Hoe donkerder de kleur hoe meer incidenten.
neel naar de risico’s, verdeling en brandweerzorg, zijn ook de hulpAnton Waghto, vrijwillig opkomsttijden gekeken. Dit was verleningsvoertuigen verdeeld. bevelvoerder en postcommandant van Ederveen: niet altijd even makkelijk, omdat Uitgangspunt was beschikbaarde meeste projectgroep leden heel heid binnen 15 minuten op de rigoed weten hoe de huidige situatie sicovolle plaatsen. Uitgangspunt “Het dekkingsen verdeling is en heel goed aanvoevoor risicobeoordeling zijn doorplan is door gaande wegen met snelheden > len wat de consequenties van hun professionaliteit 60 km en toe- afritten/verkeersberekeningen kunnen zijn. en zorgvuldigheid De deelprojectgroep Dekkingsplan pleinen snelwegen. bestaat uit: Anton Waghto, Freek van Gezien de risico-locaties houden Tankautospuiten van de deelneDamme, Hans van den Brink, Niels de HV’s een plek in Nijkerk, BarHet uitgangspunt is op elke post staat een 1e TS mers tot stand Bultman, Bert Stuiver, Wim Verboom neveld en Ede. Verder naar het paraat. De bekende gemiddelde van de daadgekomen” en Odiel Nolet. Oosten werd de puzzel lastiger. werkelijke uitruktijden is inzichtelijk gemaakt Door steeds te bekijken welke HV hoe de inzetbaarheid van de 1e TS’en is. Dit is de Huidige status van een specifieke post het meeste rendement basis voor het verder invullen van het dekkingsAlle opmerkingen van de posten met betrekking heeft, is uiteindelijk de verdeling plan. Denk aan het in kaart brengen Hans van den Brink, tot de infrastructuur zijn of worden verwerkt in van 7 HV’s ontstaan. van de mogelijke overschrijding van centralist en vrijwillig het nieuwste dekkingsplan. Dit gecorrigeerde de 5-6-8-10 minuten objecten of de bevelvoerder: plaatje geeft dan de meest actuele situatie weer. Redvoertuigen overschrijding van de opkomsttijd Deze situatie zal blijvend veranderen: er komen Met de redvoertuigen is ook naar van 15 en 18 minuten. Daarom is dit ”Het dekkingswegen bij, er gaan wegen dicht. Maar het meest het risicoprofiel (wonen boven ‘basisplaatje’ met de infrastructuur plan is ontstaan winkels en portiekflats) gekeken. actuele plaatje is de basis. besproken met alle posten en zijn op basis van Op basis hiervan zullen daar waar discussie is Net als bij de HV’s is het eerste fouten/opmerkingen genoteerd en over de omvang van het verzorgingsgebied, de deel van de puzzel makkelijk: verwerkt. feiten, en landt postcommandanten onder regie van de clusterNijkerk, Barneveld en Ede. Verder Vervolgens is gekeken waar een 2e TS meestal op basis naar het oosten vroeg meer uitcommandant de grenzen bepalen van de uitrukparaat moet staan op basis van het van emoties.” zoekwerk. Omdat het risicoprogebieden per post/voertuig. Gekeken wordt dan risicoprofiel en visie basisbrandweernaar een logische/eerlijke verdeling. Van belang fiel voor de HV’s (wegen > 60 km/ zorg. Tegelijk is gekeken waar een 2e hierbij zijn snelle hulpverlening aan de burger uur) anders is dan voor de redvoertuigen, is de TS van een naburige post bij gelijktijdige alaren combinatie met een logische en verstandige verdeling van de redvoertuigen dan ook anders mering binnen 15 minuten aanwezig kan zijn. bedrijfsvoering. dan de HV’s Hulpverleningsvoertuigen De projectgroep heeft steeds feitelijk en ratioOp basis van het risicoprofiel en de visie basis Allard Schimmel | namens de projectgroep
4 | Brandende Kwesties | december 2014
Doorontwikkeling Repressieve Organisatie 2014 in vogelvlucht Januari:
Prijswinnaars Van Bommelsneakers worden bekend gemaakt. Er zijn veel uiteenlopende ideeën ingeleverd.
Februari: 2e bijeenkomst klankbordgroep over oefenen, TS4/TS6 en inzet vrijwilliger. Maart:
3e bijeenkomst klankbordgroep over scenario’s, brandveilig leven, visie uitruk opmaat, verdeling specialistische taken, criteria 2eTS en opbouw risicoprofiel. Deelprojecten leveren de eerste overzichten op.
April: 4e bijeenkomst klankbordgroep met toelichting visie uitruk op maat en risicoprofiel. 23 april is DRO oriënterend besproken in het Algemeen Bestuur. Mei:
In 20 bijeenkomsten hebben leden van de projectgroep en teammanagers met afvaardigingen van alle posten gesproken. Eerste rapportages van de projectgroepen zijn klaar.
Juni:
Op 25 juni heeft het Algemeen Bestuur besloten welke scenario’s uitgewerkt moeten worden. 5e bijeenkomst klankbordgroep met toelichting van Paul Joosten over de vergadering in het Algemeen Bestuur en toelichting van Jan Slakhorst over huidige stand van zaken.
Juli/augustus:
De klankbordgroep komt niet bij elkaar, maar de deelprojectgroepen gaan op volle kracht door. Tussen 4 en 21 juli hebben leden van de projectgroep Risicoprofiel en Dekkingsplan met alle posten gesproken om eventuele fouten uit de weergegeven infrastructuur te halen.
September:
6e bijeenkomst klankbordgroep waarin de laatste stand van zaken over de verschillende visies is gedeeld. Gesproken is over de belastbaarheid van de vrijwilliger, inzet brandweer op en rond het water en plaatsing reserve TS.
Oktober:
Op 6, 7 en 8 oktober zijn alle posten en medewerkers geïnformeerd over de uitkomsten van DRO tot dat moment. De scenario’s met mogelijke consequenties zijn gedeeld. Op 29 oktober heeft het Algemeen Bestuur in een themasessie uitgebreid stil gestaan bij DRO. Er zijn deze maand ook 3 extra edities van het brandweerjournaal over DRO verschenen, waarvan 2 persoonlijke ‘brieven’ van Paul.
November:
7e bijeenkomst klankbordgroep. Inventariseren en 1e beantwoording van de vragen, reacties en opmerkingen naar aanleiding van de conceptvisies. De principe besluitvorming in het Algemeen Bestuur over DRO, die gepland staat voor 10 december staat, wordt verplaatst naar maart 2015.
December:
10 december vergadert het Algemeen Bestuur opnieuw (meningsvormend) over DRO.
2015:
Ook komend jaar zal DRO nog veel tijd en energie kosten van de organisatie. Wij willen in 2015 samen met jullie dit project tot een goed einde brengen. Op basis van de keuzes van het bestuur zal samen met jullie het project worden geïmplementeerd.
Bedankt voor de samenwerking in 2014!!! Allard Schimmel | namens de projectgroep DRO
december 2014 | Brandende Kwesties | 5
Project LiveOp is digitaal hoogstandje voor hulpverlener waar je op moet letten als je een slachtoffer wilt bevrijden. Deze gegevens krijg je door het type auto in de toetsen of het nummerbord. Dit is een klein voorbeeld van de winst die de iPad op de auto oplevert. Onderweg naar een ongeval kan de bevelvoerder al hebben bekeken, welke auto hij gaat aantreffen en kan dus al een plan hoe te handelen, klaar hebben.
In de regio zijn alle TS’en en de auto’s van OvD, HOvD, VvD en AGS voorzien van een iPad met de app LiveOp, wat zoveel betekent als Live Operationeel. Het is een operationele informatievoorziening, een technisch digitaal hoogstandje, waar iedereen die uitrukt plezier aan zal Projectleider Bart van Veldhuisen:
“In tijden van regionalisering hebben alle afdelingen hier hard aan gewerkt” beleven, want het heeft (bijna) alle informatie in zich die nodig is om voorbereid op een incident af te gaan. Zo lees je de kladblokregels van de alarmcentrale, zodat je weet hoe een melding is binnengekomen en wat deze inhoudt. Als er bereikbaarheidskaarten zijn, zitten ze in de app; een overzicht van de brandkranen in de omgeving van een incident; de basisadministratie van de gemeenten (bag), zeg maar de gebruiksvergunningen en de procedures hoe te handelen bij incidenten. Onvoorstelbaar hoe eenvoudig de app te bedienen is en hoe overzichtelijk. In een kleine demonstratie wordt duidelijk dat je een auto
Projectleider Bart van Veldhuisen:
Het afpellen van een auto in het Crash Recovery System
Alle procedures en richtlijnen uit het Handboek Brandweer op een rij
“De app is brandweerproof. Aan de zijkanten zitten grote toetsen. ” De pilot in Wageningen, Ede Stadspoort en Arnhem leverde afgelopen maanden goede ervaringen op. Bij de projectleider Bart van Veldhuisen kwam hoofdzakelijk positieve feedback binnen, maar ook kritische opmerkingen en zo is nog het een en ander aangepast, zoals bijvoorbeeld het uitloggen,dat is gemakkelijker geworden. Op de app staat ook dat je feedback kunt geven op het digitale systeem. Tips en tops kun je direct versturen naar de functioneel beheerder. Dat is Bart, want 1 januari is het project afgelopen en zal hij functioneel beheerder zijn. Er zitten ook speciale toetsen om aan te geven of er een bug in zit,of je hebt een wens of anders. Zo zal LiveOp zich blijven ontwikkelen.
Projectleider Bart van Veldhuisen: Projectleider Bart van Veldhuisen:
“De Ipad is niet ter vervanging van de centralist, die blijft belangrijk! Hij heeft altijd de laatste informatie. Dit is en blijft een hulpmiddel.” helemaal kunt ontleden met Crash Recovery System. Alle ins en outs van bijna elke auto staat opgeslagen, waar zitten de airbags, waar zit een balk of ijzeren veren en de elektrische aansturing. Toets je bijvoorbeeld op een ‘kleurtje’ op een stoel, dan zie je direct wat er in zit en lees je
“Meest tevreden ben ik dat ondanks de extreme drukte, mensen vrijgemaakt zijn want het project moest af.”
Overzicht van een incident op de iPad in LiveOp
Het is bijzonder dat een app bijna kinderlijk eenvoudig te bedienen is en waar zoveel informatie inzit, waar hulpverleners optimaal profijt van hebben bij de inzet bij incidenten. (JM)
6 | Brandende Kwesties | december 2014
10 jaar intensief oefenen in Zweden Sinds 2004 worden er vanuit Gelderland-Midden oefeningen georganiseerd op MSB in Revinge, Zweden. Vanaf het begin worden deze weken georganiseerd vanuit de afdeling Preparatie van Brandweer Ede, nu Vakbekwaamheid cluster West. De eerste programma’s die in Zweden gedraaid zijn, waren gericht op de doelgroep Bevelvoerder en OvD als onderdeel van het ROBO-pakket. Toen in 2011 besloten werd om hier mee te stoppen, hebben we de kans gekregen om een nieuwe opzet te maken voor beginnende manschappen en beginnende bevelvoerders. Na drie jaar, in totaal zes oefenweken, blijkt het concept te werken en wordt het echt ervaren als een aanvulling op de reguliere leergang. Knalweken In 2014 hebben twee ‘knalweken’ plaats gevonden in Revinge. Het waren weken waarin nieuwe manschappen en bevelvoerders een week lang volop konden oefenen met hun opgedane kennis in hun opleiding en zich de vaardigheden eigen konden maken om een goede start te maken in hun nieuwe functie. Het was voor het eerst sinds de regionalisering dat dit vanuit VGGM plaats vond en de eerste duidelijke tekenen waren zichtbaar dat we geen aparte korpsen meer zijn, maar één groot brandweerkorps. Dennis Smink, vrijwillig manschap post Nijkerk:
John van Bon, vrijwillig bevelvoerder post Gendt “Voor mij als beginnend bevelvoerder op een relatief rustige post, is het juist van groot belang om goed voorbereid te zijn op de praktijk. Tijdens een oefenweek in Zweden doe ik meer ervaring op dan in een heel jaar in de praktijk. Bovendien krijg ik nu feedback op m’n optreden, wat ik direct bij de volgende oefening kan toepassen. Mijn zelfvertrouwen is hierdoor flink toegenomen!”
Meerwaarde Het waren twee mooie weken met enthousiaste en leergierige groepen. Het doel om mensen klaar te stomen als beginnend beroepsbeoefenaar in hun vaak nieuwe functie, is volgens
de reacties van de deelnemers goed gelukt. Deelnemers geven aan hun rugzak goed gevuld te hebben en zeggen klaar te zijn voor de praktijk. In een risicovol vak als het onze heeft de opgedane ervaring en het opgedane zelfvertrouwen zeker meerwaarde. Het kennen van je mogelijkheden, onmogelijkheden en risico’s is een belangrijk onderdeel van ons brandweervak. De ploegen krijgen na deze intensieve week professionele collega’s terug in hun ploeg met een hoeveelheid ervaring waar ze in de praktijk misschien wel jaren op moeten wachten.
Johan Hofman Petra van Roekel
“De hele week zwoegen in Zweden heeft mij een complete nieuwe kijk gegeven op teamwork en brandbestrijding. Je krijgt veel verschillende, maar zeker leuke en leerzame uitdagingen voor je kiezen. Voor nieuwe jongens, zoals ik, is dit een week waar je gigantisch veel leert.”
Zo’n week in Zweden is intensief en heeft een vol programma van maandagochtend tot vrijdagmiddag. Op maandag wordt gestart met de kennismaking en het opfrissen van de theorie en praktijk. Essentiele vaardigheden van ons vak als RSTV en straalpijpvoering worden opgefrist zodat iedere deelnemer de week op dezelfde manier aan de oefeningen begint. Vanaf dinsdag zijn in totaal 22 inzetten in de diverse gebouwen op het oefenterrein van MSB. Daar zit direct ook de kracht van een hele week trainen. Diverse aspecten van ons werk komen voorbij. Iedereen krijgt de hele week de kans om zijn vaardigheden en kennis optimaal te gebruiken en zichzelf verder te ontwikkelen. Het grote verschil met losse dagen op oefencentra zit voornamelijk in de herhaling. Je krijgt 22 keer de kans om de opgedane ervaring van je vorige inzet en de feedback die je hebt gekregen weer in te zetten en te verbeteren. Op deze manier komt een intensief leerproces op gang dat zich de hele week blijft ontwikkelen.
Ochtend
Middag
Maandag
Theorie brandverloop/ straalpijpvoering
4x elementaire oefeningen RSTV/ straalpijpvoering
Dinsdag
2x kleine brand/ 1x middelbrand
2x kleine brand/ 1x middelbrand
Woensdag
2x kleine brand/ 1x middelbrand
2x kleine brand
Donderdag
2x kleine brand/ 1x middelbrand
2x kleine brand/ 1x middelbrand
Vrijdag
3x middelbrand
2x middelbrand
december 2014 | Brandende Kwesties | 7
In Andelst woont de oudste inwoner van Overbetuwe, de bijna 102 jaar oude Van Schaik. Burgemeester Toon Asseldonk ging met Wichard ten Westenend bij hem op bezoek.
Mevrouw Lether in Zevenaar bij de aftrap NBPW:
“Ik zal het toch alleen moeten doen” De Nationale Brandpreventieweken (NBPW) in onze regio is uitgesproken begonnen met burgemeesters die in hun gemeenten op pad gingen om een zelfstandig wonende senior uitleg te geven over brandveiligheid thuis en hem/haar te laten vluchten bij brand. Uiteraard onder de bezielende leiding van onze risicobeheerders. Deze waren zeer creatief om de senior te blinderen. Van veiligheidsbrillen met ducktape tot zwartgemaakte zwembrilletjes en van ogen dicht tot veiligheidsmaskers. Coördinator van de NBPW Steven van Rijn ging zelf op pad in Zevenaar en berichtte het volgende Nog voor we in Zevenaar de auto hadden geparkeerd stond mevrouw Lether al in de deuropening. Deze 78-jarige krasse senior verwelkomde burgemeester Jan de Ruiter met een flinke kop koffie en een nog groter stuk speculaas. Dat stuk speculaas kreeg de volgende drie kwartier de volledige aandacht van haar hondje, terwijl de burgemeester en de medewerker risicobeheersing met haar baasje in gesprek wilde gaan over brandveiligheid. In gesprek wìlde gaan. Want mevrouw geeft brandveiligheid niet de hoogste prioriteit. Het plotselinge overlijden van haar partner twee maanden geleden kwam centraal te staan in het gesprek, net als waar ze geboren is, gewerkt heeft, haar familieleden en vrienden van vroeger en het feit dat ze er nu dus helemaal alleen voorstaat. Geen familieleden meer, geen vrienden meer. Samen met haar hondje. Hulp is er niet, en ook het contact met de buurt is beperkt. Dus ook niet bij een calamiteit als brand. “Niks
hoor, ik zal het alleen moeten doen,” geeft mevrouw aan. Ze snapt het verhaal over rookmelders (die ze niet heeft) en ze snapt ook dat ze bij een brand niet lang in de woning kan blijven. Maar ze claimt binnen 3 minuten buiten de woning te kunnen staan. De woning wordt middels een checklist brandveiligheid vakkundig gecontroleerd door de burgemeester, waarbij mevrouw Lether niet eens zo slecht scoort. Ze heeft geen rookmelders en oefent geen ontvluchting, maar de tv gaat ’s nachts uit en tijdens het koken verlaat ze de keuken niet. Ook de wasdroger maakt ze vaak schoon en ze rookt niet. “Ik heb zelfs geen lucifers in huis,” zegt ze trots. Ze voegt daad bij woord. Vanuit haar slaapkamer, zittend op het bed, snelt ze naar de voordeur na het startsein. Het zal geen 30 seconden geduurd hebben. Ook het scenario om via de tuindeur te ontvluchten is een snelheidsrecord: 10 seconden. Maar goed, met de ogen open. Dan met de ogen dicht proberen. Wederom supersnel bij de deur, daarna wat vertraging
om de sleutel te vinden die ze niet omgedraaid krijgt. Maar na 1 minuut staat mevrouw alsnog buiten. Als beloning krijgt ze een goodie-bag met daarin o.a. een brandblusser, brandveiligheidskaart en folders van de Brandwondenstichting. En natuurlijk een rookmelder. Daar is ze wel blij mee en stelt tactisch de vraag of wij deze direct kunnen ophangen. Dan kan natuurlijk niet, want de agenda van Jan de Ruiter zit stampvol. Maar wij bellen het rookmelderteam wel voor mevrouw, tenslotte heeft ze ons ook willen ontvangen. Een tweede kop koffie moeten we afslaan. Mevrouw zwaait ons uit, haar hondje kauwt op het stukje speculaas dat ik toch maar gegeven heb. In de auto komen we tot de conclusie dat brandveiligheid 1 is, maar eenzaamheid 2. Er is dus duidelijk nog genoeg te doen, misschien zijn beide onderwerpen wel te combineren?
Steven van Rijn | coördinerend medewerker risicobeheersing
8 | Brandende Kwesties | december 2014
Brandweer Ede wint 12.500 euro voor goed doel
slaap- en massagegelegenheid in ‘de Oase op de Veluwe’ bij de Roparun Met het organiseren van ‘de Oase op de Veluwe’, de doorkomst in Ede van de Roparun, heeft brandweer Ede voor het 2e achtereenvolgende jaar de derde prijs van leukste doorkomstplaatsen gewonnen. Het hiermee gewonnen geldbedrag van € 12.500 is voor de palliatieve zorg van kankerpatiënten in de regio Ede. De prijs van 2013 was voor het Toon Hermans Huis in Ede. Waar het geld 2014 precies naar toe gaat,
wordt binnenkort bekend. De Roparun, een estafettehardloopwedstrijd van Parijs naar Rotterdam, heeft sinds 2012 een extra parcours van het Duitse Hamburg naar Rotterdam. Na ongeveer 440 km passeren de lopers, in de nacht van1e op 2e pinksterdag, de brandweerkazerne van Ede. Na een tamelijk stille passage in 2012, zijn in 2013 in en om de brandweerkazerne diverse activiteiten georganiseerd om de passerende teams een hart onder de riem te steken. Zo is onder meer slaap- en douchegelegenheid geregeld. Een kopje koffie, thee of soep werd geserveerd, maar bovenal zijn de lopers, fietsers en andere teamleden mentaal ondersteund. In 2014 werd het allemaal nog een stapje mooier en groter. Mede door het mooie weer is het ook drukker en iets luidruchtiger. Gelukkig is de buurt op de hoogte van het evenement en van de goede doelen.
TOOM reikt prijzen uit in 2015 Je kunt natuurlijk ook iets positiefs doen. In dat kader bestonden in het verleden al initiatieven om ‘de goeden’ in het zonnetje te zetten. Zo kende Ede de pluimkaart voor alle OMS-abonnees die onder de norm van loze meldingen voor hun installatie zijn gebleven en loofde Arnhem de TOOM Award uit voor de OMS-abonnee die het hardst het aantal loze meldingen wist terug te dringen. Deze award is dit jaar gegaan naar het Nederlands Openluchtmuseum en het jaar daarvoor naar Ziekenhuis Rijnstate.
Zoals iedereen wel weet hebben we als brandweer veel last van loze brandmeldingen van automatische brandmeldinstallaties. In Nederland rukte de brandweer vorig jaar nog gemiddeld 130 keer per dag (!) voor niks uit. Met TOOM (Terugdringen Onechte en Ongewenste Meldingen) werken we regionaal hard aan het terugdringen van deze loze brandmeldingen én de nodeloze uitrukken. We spreken de loze melders aan op hun verantwoordelijkheid en zo nodig worden bestuurlijke sanctiemaatregelen getroffen.
Vanaf 2015 kennen we vier ‘prijzen’ in de regio: - TOOM Award voor OMS-abonnee die het meeste bereikt heeft door het aantal loze meldingen terug te dringen. Hiervoor hebben we maximaal 14 genomineerden uit de hele regio. De winnaar krijgt uit handen van Paul Joosten een certificaat en een mooi beeldje uitgereikt. - TOOM Talenten voor OMS-abonnees die wel genomineerd waren voor de TOOM Award, maar het niet zijn geworden. Per werklocatie komt 1 OMS-abonnee hiervoor in aanmerking. De winnaar krijgt een certificaat. - Uitgebreide Pluimkaarten zijn voor de genomineerden van zowel Award als Talent. Deze hebben het dus nét niet gehaald en om deze toch te belonen krijgen zij een kaart met tekst.
Het team van de Oase op de Veluwe is al bezig met de doorkomst van 2015. Er komen steeds meer plaatsen waar activiteiten georganiseerd worden en om ook volgend jaar een prijs te winnen moeten we nog groter en beter uitpakken. Omdat de doorkomst hoofdzakelijk ’s nachts plaatsvindt, kunnen we het niet zo groot en luidruchtig maken als plaatsen waar de doorkomst overdag is. We zullen dus op een andere manier de waardering van passerende teams moeten verdienen. Ook hopen we dat er meer aandacht komt van de lokale bevolking. Iedereen heeft, dichtbij of verder weg met kanker te maken en samen kunnen we voor een leuke doorkomst zorgen en belangrijker nog een mooi geldbedrag bij elkaar brengen voor het goede doel.
Co Vink | organisator van de Oase
- Pluimkaarten voor iedere OMS-abonnee die onder de norm (prestatie-eis) voor loze meldingen is gebleven. Ook hier geldt, net als bij de Olympische Spelen, dat meedoen belangrijker is dan winnen. Het gaat immers om reduceren van de loze brandmeldingen. Het liefst naar nul!
Henk Jongen | projectleider TOOM
Lintjes in Voorthuizen
v.l.n.r. burgemeester Asje van Dijk, Everard van Middendorp en Henk Woudenberg Bij hun afscheid 22 november werden Everard van Middendorp en Henk Woudenberg koninklijk onderscheiden door burgemeester Asje van Dijk. Beiden zijn Lid in de Orde van Oranje-Nassau geworden. Everard is 30 jaar bij de brandweer geweest in Voorthuizen en Henk was 33 jaar verbonden aan dezelfde post.
december 2014 | Brandende Kwesties | 9
Grip 2: instorting Ede binnen 3 uur naar Grip 0
Op 13 november werd ’s nachts rond 23.30 uur binnen10 minuten groot opgeschaald naar Grip 2. Meerdere hulpverleningsvoertuigen, tankautospuiten, extra specialistisch materieel en de gevraagde CoPi-bak en bijbehorende dienstdoende collega’s werden naar de gemelde instorting in Ede gestuurd. De eerste meldingen aan de aanrijdende eenheden klonken heftig. Er zou sprake zijn van een instorting op een feest, waar 200 jongeren aanwezig zouden zijn. Er was sprake van meerdere gewonden. De bevelvoerder van de eerste tankautospuit stelde zichzelf aanrijdend de vraag: “Hoeveel jongeren zou ik onder het puin vandaan moeten halen?” Tegelijk werd in Arnhem het Regionaal Opera-
tioneel Team (ROT) samengeroepen. De verwachting was dat door het incident ter plaatse, de impact en het effect groot zouden zijn, zoals het opvangen van grote groepen getroffenen en betrokkenen. Gelukkig was na aankomst van de eerste eenheden al snel duidelijk dat niemand meer in het pand aanwezig was en dat er ‘slechts’ 4 lichtgewonden waren. Het werk van de brandweer bestond vervolgens uit het stutten van het pand. Vanwege de impact van het incident was er veel media. Uiteindelijk was net voor drieën de situatie geheel onder controle (Grip 0) en keerden de hulpverleners huiswaarts.
Allard Schimmel | operationeel voorlichter
Post Huissen op pad met kleine Bart
Schuimspuiten bij de kazerne in Huissen In april 2013 werd bij kleine Bart, toen 3 jaar, lymfeklier kanker vastgesteld. ’t Kleine jochie heeft ondertussen meer ziekenhuisbezoekjes meegemaakt dan wij allemaal samen. Na de diagnose werd hij direct behandeld en sinds een paar maanden is de tumor weg, Bart is schoon!
Wij kregen de vraag van zijn grote nicht of we Bart niet een dagje konden verwennen. Hij is namelijk groot fan van Brandweerman Sam. Hij wilde dolgraag eens zo’n brandweerman zijn. En daar ging het team van Stichting Loes; gekleed in brandweermanpak en in een heuse brandweerwagen, op weg om Bart en zijn ouders Erwin en Cindy te verrassen. In eerste instantie durfde hij niet mee met de brandweerdames, net als zijn beste vrienden Lieve en Mees. Maar toen de grote rode wagen de straat in kwam scheuren was het hek van de dam. Zie je het voor je, een jochie van één meter op de voorstoel? Wij zagen hem niet meer. Het plan was om terug te gaan naar de brandweerkazerne in Huissen om ze daar een dagje te laten proeven van het Brandweerman Sam bestaan. Na een klein oponthoud, met een knipoog naar de insiders, kwamen we in Huissen aan waar opa, oma en de hele bups op Bart stonden te wachten.
Nieuwe AGS
Marco van Ravenstein is sinds 7 oktober adviseur gevaarlijke stoffen (AGS) in onze regio. Hij versterkt het team van Jessica de Olde, Mark Bruijnooge en Richard Smit. Marco heeft de 2 jarige studie in één keer afgerond aan het IFV. Hiermee is hij naast AGS ook meetplanleider en stralingsdeskundige. Marco die doorgaans als vakspecialist bij Operationele Informatievoorziening werkt werd ruim 2 jaar geleden gevraagd door zijn toenmalige leidinggevende. Marco noemt de studie pittig, maar: “Ik vind het een interessante aanvulling op mijn activiteiten.” In de regio zijn nog twee collega’s in opleiding voor AGS: Isabelle Zadelhoff en Rudie Antonise. (JM)
Bart, Lieve en Mees kregen een privé rondleiding door de kazerne, werden verrast met een zoete snoeplunch en mochten daarna zelf oefenen met de brandweerslang. De glimlach op Bart z’n gezicht is niet te omschrijven. Reactie van zijn ouders: “Bart vond het fantastisch! Vooral het blussen van de ‘brandjes’ en het spuiten van ‘sneeuw’. Het was een overweldigende, hartverwarmende dag die we nooit zullen vergeten. Het heeft ons positieve energie gegeven. We hebben heel veel liefde gevoeld: top!” Stichting Loes wenst Bart, Cindy en Erwin heel veel geluk en gezondheid toe. Die grote lach op Bart z’n gezicht zullen we niet gauw meer vergeten. We willen het team van brandweerkazerne Huissen ontzettend bedanken voor het meewerken aan deze bijzondere dag.
Richard Penraat | Post Huissen
10 | Brandende Kwesties | december 2014
Team Risicobeheersing kijkt terug op het eerste jaar Donderdagmiddag 6 november troffen ruim vijftig collega’s Risicobeheersing elkaar tijdens een bijeenkomst aan de Schelmseweg. Er werd teruggekeken op de ervaringen in het afgelopen jaar, waarbij enkele medewerkers een presentatie verzorgden over de tips en tops voor de afdeling Risicobeheersing en er werd vooruitgekeken naar het jaar 2015. Afdelingshoofd Risicobeheersing Robert Polman heeft alle medewerkers bedankt voor hun inzet in de nieuwe organisatie en ook een kleine vooruitblik gegeven op toekomstige ontwikkelingen die landelijk spelen. In het programma was ook tijd ingepland voor een bezoek aan de Tilburgse huisjes bij het Openluchtmuseum (zie foto). De opdracht hierbij was om te kijken of de brandveiligheid in woningen door de jaren heen verbeterd is of juist niet. De bijeenkomst werd afgesloten met een Chinees buffet.
Ellen van den Berg | secretaresse Risicobeheersing
Grensoverschrijdende wedstrijden verbeteren onderlinge verhoudingen
Wedstrijdleider Robert Polman legt uit Als je 112 belt in het grensgebied, kan het zijn dat de Duitse meldkamer opneemt. Dat klinkt vreemd als je gewoon in Nederland staat. Maar bij een incident op de landsgrens klinkt het nog veel vreemder als de hulpverlening alleen op eigen grondgebied mag handelen. Nederlandse en Duitse ploegen helpen elkaar graag in een dergelijke situatie. In het verleden verliep dat niet altijd even soepel. Want naast de taalbarrière, zijn er meer verschillen tussen de ploegen. Zo zijn ook de werkwijze, het materiaal en de wet- en regelgeving anders. “Een incident stopt niet bij de grens,” zegt Robert Polman. Volgend jaar is Robert alweer 20 jaar als wedstrijdleider actief bij de Internationale Brandweerwedstrijd in GelderlandMidden. Nieuwsgierig naar elkaars vak en de meerwaarde van het grensoverschrijdend samenwerken, zijn 30 jaar geleden aanleiding geweest om een Internationale Brandweerwedstrijd te organiseren. Zijn vader John Polman was destijds een van de initiatiefnemers, samen
Duitse brandweer verkent tijdens de wedstrijd de woning
met Piet Mulder en Jan Withagen. Tijdens deze realistische praktijkoefening worden de ploegen getest op onder andere techniek, snelheid, inzicht en bekwaamheid. ‘Noaberschap’ Mede dankzij de internationale wedstrijden en de gezamenlijke oefeningen is een aantal zaken inmiddels geregeld. Het redden van mens en dier gaat nu voor de landsgrens. Zo mogen de Nederlandse voertuigen in Duitsland zwaailicht en sirene voeren en mogen de brandweer en ambulance gebruikmaken van hun eigen mobilofoon op Duits grondgebied. Deze vorm van ‘noaberschap’ is voor beide regio’s erg belangrijk. En dat komende editie alweer de dertigste keer is, laat dat zien. Beter een goede buur dan een verre vriend is bij deze zeker van toepassing. Vandaar dat de Nederlandse ploegen ook graag meedoen aan de Leistungsnachweis: de Duitse oefendagen. Hierbij staat de oefening onder meer in het teken van een stormbaan, aflegoefening en knopen.
De volgende editie van de Internationale brandweerwedstrijd op 26 september 2015 is een bijzonder jubileum voor de organisatie en de deelnemers. Bij deze dertigste editie komen ruim 20 ploegen uit de regio Gelderland-Midden en Kreis Kleef tezamen in Zevenaar om te oefenen. De voorbereidingen zijn getroffen en vanaf maart gaan Veiligheids- en Gezondheidsregio Gelderland-Midden, Euregio Rijn-Waal en Kreis Kleef vol aan de gang met de organisatie.
Anita Bozelie | medewerkster communicatie
N.B. Op de Duitse baan won Kranenburg en voor Nederland sleepte Dieren de eerste prijs in de wacht. Alle 23 teams hebben goed hun best gedaan. Van de jury kregen ze extra tips. Zo moeten de Nederlandse teams niet vergeten de warmtebeeldcamera goed te gebruiken en wordt de Duitse teams aangeraden hun Holland Tuch (oftewel Nackenschutz = helmflappen) niet te vergeten.
december 2014 | Brandende Kwesties | 11
Veilgheids- en Gezondheidsregio Gelderland-Midden
Vacatures Onderdeel Commissie Brandweer In de OCBrandweer zijn inmiddels 2 vacatures; één bij de vrijwilligers en één bij de beroeps. Volgens het Instellingsbesluit zouden dan nu verkiezingen moeten worden gehouden om die vacatures opgevuld te krijgen. Samen met een advocatenbureau hebben we (OR en OC samen) gekeken naar de mogelijkheid om op een democratische manier tussentijdse vacatures in te vullen zonder de hele rompslomp van verkiezingen. Dat bleek mogelijk. De ondernemingsraad kan voor zulke vacatures een afwijkende regeling vaststellen. Samen met de OC is besloten dat het Instellingsbesluit zo wordt gewijzigd dat bij tussentijdse vacatures kan worden volstaan met het plaatsen van een oproep aan de collega’s binnen de sub-kiesgroepen om zich kandidaat te stellen. Ook de directie kan zich in deze handelwijze vinden. Als zich meer mensen kandidaat stellen dan dat er vacatures zijn dan zal de OR in overeenstemming met de OC bepalen wie als eerste benoemd wordt. Daarbij zal worden gekeken naar de vertegenwoordiging van de clusters in de OC. De wervingscampagne begint in januari.
Johan van de Kamp | ambtelijk secretaris
Secretaris OR over een half jaar medezeggenschap:
“Ik besef dat je als OR-lid wel iets te vertellen hebt” De Ondernemingsraad is in mei van dit jaar gekozen; na de zomerperiode met een interim bestuur, is eind september de OR gevormd tijdens een intensieve tweedaagse opleiding en kennismaking op de Veluwe. Voorzitter Dinand Stevens (ambulanceverpleegkundige), vice-voorzitter Franck de Hoogh (brandweer Arnhem 24-uurs) en secretaris, ondergetekende, zijn allen nieuw in het bestuur en laten zich voorlopig nog ondersteunen door Johan van de Kamp, de ambtelijk secretaris. Per 1 januari begint Wouter van den Brand en hij zal na een inwerkperiode, het stokje van Johan overnemen. “ Ik stelde me begin van het jaar kandidaat, omdat ik meer van onze organisatie wilde weten. Hoe reilt en zeilt alles achter de schermen. Zijn onze directeuren benaderbaar? Ik heb in mijn vorige werk leidinggegeven, dus dat ken ik wel, maar de andere kant van de medaille… Medezeggenschap, hoe gaat dat? Voor de zomer stelde ik me beschikbaar en na terugkomst van een vakantie was ik in het Dagelijks Bestuur (DB) opgenomen, bestaande uit 4 leden. Oké, ter overbrugging tot de tweedaagse eind september, waarin alles officieel zou worden beklonken. Van VGZ was een goede interim-secretaris binnengehaald. Helaas kreeg
zij een functie die zij niet te combineren vond met het OR-lidmaatschap. Toen waren er nog drie. En ik heb me laten overhalen de rol van secretaris op me te nemen. Gesteund door collega’s van verschillende pluimage, probeer ik me nu een weg te banen door regels, wetten en voorgenomen besluiten. Vaak hoor ik ook de opmerking: Dat jij daaraan bent begonnen! Of Vreselijk, ik zou me daarvoor niet lenen of Afschuwelijk dat politieke gekonkel. Natuurlijk vraag ik me dan af, of ik me inderdaad in een wespennest begeef. Ik kom er steeds meer achter dat veel onderwerpen in de organisatie voorgelegd moeten worden aan de OR. Soms alleen ter kennisneming, maar ook voor toestemming of voor een advies van de OR. Onderwerpen die teams of meerdere mensen aangaan, komen langs in de OR. Dan besef ik dat je als OR-lid wel iets te zeggen hebt; dat de directie hoopt en verwacht dat de OR snel instemt of advies geeft, zodat het beleid ingevoerd kan worden. Zo moesten we al rap een advies geven over de Werktijdenregeling. Na discussie in de OR en met de directie kwamen er aanvullingen op de regeling; als je er niet uitkomt met je direct leidinggevende, kun je naar de OR, zonder naar de directie te moeten gaan zoals eerst de opzet was. Er ging niemand in salaris achteruit als gevolg van de
werktijdenregeling. Dat was ook een belangrijk punt. Daarna adviseerde de OR positief, zodat het per 1 januari wordt ingevoerd. Ook houdt de verzuimconsulent ons al een paar maanden bezig. Moet deze functie gehandhaafd blijven of vinden we het een ongewenste constructie. Wat is de meerwaarde? Want wil niet iedereen met medische klachten naar de bedrijfsarts? We laten ons informeren en polsen collega’s die er mee te maken hebben gehad. Zo komen we tot een advies aan de directie. We zijn er nog niet uit. De directie wil bij VGZ een nieuwe unit opzetten: Onderzoek, Informatie en Advies. Mooi plan, maar wat betekent dat voor de medewerkers? En zo komt er weer een advies: positief. Kortom mooi werk! Geen gekonkel, vreselijk of afschuwelijk. Veel lezen, beleidsstukken doorspitten en doorvragen over voornemens en besluiten van de directie en de gevolgen daarvan. Er voor staan dat collega’s en de organisatie gezond blijven. Ik kan daar als OR-lid een steentje aan bijdragen. Samen met de andere OR-leden kan ik proberen, dat we ons ‘senang’ voelen op de werkvloer en vertrouwen kunnen hebben in de weg die we samen inslaan.” Jos Meeuwsen
JoS MEEUWSEN | secretaris OR Vragen/informatie
[email protected]
12 | Brandende Kwesties | december 2014
Arnhem: kerntaken grootschalig en gelijktijdig oefenen In Arnhem zijn de jaarlijkse clusteroefeningen gedraaid met als doel om in realistische omstandigheden alle kerntaken grootschalig en gelijktijdig te oefenen. Sinds twee jaar doet de ambulance ook mee aan deze oefening, zo is het deels multidisciplinair. Op zes verschillende dagen hebben vijf piketten van de brandweer Arnhem-Westervoort en ploegen vanuit Doorwerth, Elst, Oosterbeek, Renkum en Velp het zware oefenprogramma doorlopen. In het ochtendprogramma zijn drie oefeningen uitgezet die allemaal worden gedraaid door een tankautospuit en een ambulance. In de middag is een grote oefening waarbij alle ploegen inclusief de officieren van dienst, een HV en het duikteam worden ingezet. Op de locaties wordt tegenspel geleverd door medewerkers van de bedrijven, LOTUS-slachtoffers, studenten van ARTEZHogeschool der Kunsten en leerlingen van het ROC Rijn en IJssel. Meer dan 450 mensen hebben hun medewerking verleend aan deze succesvolle oefendagen. Hier een korte samenvatting van de oefeningen. Oefenscenario 1: In een opslagkelder bij het laboratorium van Teijn Aramide in Arnhem heeft zich een ongeval met gevaarlijke stoffen (OGS) voorgedaan, waarbij meerdere slachtoffers besmet zijn geraakt met een chemische stof. Hierbij werd in chemiepakken gewerkt door de brandweer en moesten ook de ambulancemedewerkers met beschermende kleding in de warmzone aan het werk. Oefenscenario 2: Op de 8ste verdieping van een zendtoren van de firma TENNET op het KEMA-terrein is brand uitgebroken en zijn twee medewerkers vermist. Hierbij is het werken op hoogte, werken met droge stijgleiding en de behandeling van brandwonden een belangrijk deel van de oefening. Oefenscenario 3: Op een braakliggend terrein vindt tijdens een illegale straatrace een ongeval
Panorama van de grote oefening ‘s middags
plaats. Eén voertuig raakt hierbij in brand en in een tweede voertuig zitten vier jongeren met diverse verwondingen bekneld. Grote oefening in de middag: Er vindt een groot ongeval met meerdere voertuigen plaats op de Batavierenweg te Arnhem. Bij het ongeval zijn vijf personenvoertuigen, een motorrijder en een vrachtwagencombinatie betrokken. Eén voertuig heeft vlam gevat, een ander voertuig met vier inzittenden is te water geraakt en een derde voertuig is geplet onder een vrachtwagen die op zijn kant ligt. In totaal zijn er veertienslachtoffers met uiteenlopende verwondingen. Samenwerking Gedurende de dag isvolop gelegenheid geweest om te oefenen in brandbestrijding, technische hulpverlening, oppervlakteredding,
duikinzet, het werken met chemiepakken of andere beschermende kleding bij OGS en het behandelen van slachtoffers door zowel de brandweer als de ambulancedienst, waarbij in alle facetten: veiligheid, samenwerking en communicatie onderling met de andere hulpdiensten ook een belangrijk oefendoel was. Door de oefenleiding wordt teruggekeken op een aantal mooie oefendagen, waarbij door de deelnemers hard is gewerkt. Naast leerpunten op individueel niveau vallen twee belangrijke leerpunten op. De eerste is dat op gebied van samenwerking tussen brandweer en ambulance specifiek bij ongevallen met gevaarlijke stoffen, nog winst te behalen is. Daarnaast zou meer gebruik gemaakt kunnen worden van kennis, kunde en materialen van de medewerkers van bedrijven waar incidenten plaatsvonden, maar ook van bergingsspecialisten.(MM)
december 2014 | Brandende Kwesties | 13
In Barneveld werd 15 mei een ‘vreemde lucht’ gemeld
Vreemde geur veroorzaakt klachten bij inzet Een melding bij de alarmcentrale over een geur komt geregeld voor. Zo ook de melding “vreemde geur” die op 15 mei bij de AC binnenkwam veroorzaakte de nodige ophef. Wat waren de risico’s en wat waren de (tijdelijke) gevolgen? Mensen weten heel goed welke geuren niet in hun omgeving thuis horen, vertrouwen het niet en bellen de brandweer die dan aan zet is. Aan de eerste TS-bemanning de taak om vast te stellen waar de geur vandaan komt en of ze de oorzaak zelf kan wegnemen of hulp moet inroepen. Dat is niet altijd zonder risico’s natuurlijk. Maar je bent bij de brandweer om verantwoord om te gaan met risico’s. Je moet dan wel weten welke risico’s je kan verwachten zodat je daar je inzet op kan bepalen! Klachten bij inzet Het verhaal van 15 mei ken je misschien al van het evaluatierapport. De bemanning van de gealarmeerde TS gaat de woning binnen waar de vreemde geur wordt geroken, zónder ademlucht maar mét CO-meter. De geur wordt vooral waargenomen via het riool in de badkamer, maar is niet direct te herleiden. De CO-metingen geven aan dat er zeker iets aan de hand is. Iedereen gaat daarom naar buiten en de OvD komt ter plaatse. De bemanning krijgt last van klachten: droge mond, prikkelende tong, tranende ogen, soms een misselijk gevoel. Dat was het moment om ze van het incident af te halen, een tweede TS te laten alarmeren én om op te
schalen naar GRIP1. Buiten wachten ze om zich na te laten kijken door het ambulancepersoneel. Ook buiten wordt een stekende geur waargenomen waarvan niet direct duidelijk is waar die vandaan komt. Er meldt zich een monteur van Liander die op zoek is naar een breuk in een ondergrondse stroomkabel. Deze breuk zou zich ter hoogte van de woning met de vreemde geur moeten bevinden. Inmiddels mag de woning alleen nog betreden worden met ademlucht. Alles bij elkaar een situatie vol onduidelijkheden en potentiële risico’s. Antwoorden Het duurt enige tijd voordat er antwoorden komen. De stekende geur in de buitenlucht is afkomstig van formaldehyde. Een buurtbewoner was onkruid aan het bestrijden. Niet op de meest gezonde manier, maar ook niet iets waar we ons heel druk om hoeven maken. Dit risico kan van het lijstje worden afgestreept. De vreemde geur binnen is echter een heel ander verhaal. Naast CO is hoogstwaarschijnlijk HCN ofwel blauwzuurgas de woning binnengedrongen. Beide gassen kunnen, zoals bekend, dodelijk zijn. Omdat beide gassen reukloos of zo goed als reukloos zijn, is het de bijkomstige teerlucht geweest die verried dat er wat aan de hand was. Waar kwamen de gassen vandaan? Liander bevestigt dat er al een aantal dagen kortsluiting wordt gemaakt in een elektriciteitskabel onder de grond waardoor uiteindelijk een kunststof mof verbrandde. Het materiaal van
de mof en de montage zijn dusdanig dat bij verbranding en het ontbreken van voldoende zuurstof het gevolg kan zijn dat HCN (blauwzuurgas) en CO (koolmonoxide) vrijkomen. Reden tot zorg is dat dit risico bij Liander bekend is, het staat zelfs in hun Arbo catalogus, maar dat dit niet bekend was bij de brandweer. Dat de gassen ook de woning binnendrongen is een samenloop van omstandigheden geweest: mof verbrandt, gassen dringen door een kapotte rioolpijp de woning binnen om vervolgens via het droge sifon in de badkamer vrij te komen.
Hoe verging het de bemanning? Alle bemanningsleden met klachten zijn door ambulancepersoneel nagekeken. Een aantal heeft thuis nog een paar dagen last gehad van de klachten. Eén persoon hield er langdurig last van. De OvD heeft voor iedereen ongevalsformulieren ingevuld, waarmee de mogelijke oorzaak in hun personeelsdossier is opgenomen. Uit de evaluatie is gebleken dat nazorg beter door de organisatie geregeld en vastgelegd moet worden. Ieder incident is weer anders maar bij een volgende melding “vreemde geur” zal de eerste stap van de bevelvoerder zijn: het nalopen van alle mogelijke risico’s en ademlucht om laten hangen, zodat de eigen veiligheid voorop staat.
Gert Bouw | Arbo adviseur Mariska de Lange | evaluatiesecretaris
14 | Brandende Kwesties | december 2014
Gevolgen nieuwe protocollen bij ambulancedienst ervan als zij ter plaatse komt bij een incident. Voor het grootste deel van de wijzigingen zal de brandweer niet direct iets merken. Het betreft dan bijvoorbeeld aanpassingen van medicijnen, infuusvloeistoffen en de methode van overdracht naar het ziekenhuis. Van de wijzigingen op gebied van behandeling van traumaslachtoffers zal de brandweer tijdens hulpverlening wel wat merken. Hieronder een overzicht van de belangrijkste wijzigingen op gebied van traumapatiënten. • • • • •
De ambulancediensten in Nederland gaan 1 januari volgens het nieuwe Landelijk Protocol Ambulancezorg (LPA) versie 8.0 werken. Wat betekent dat, maar vooral wat merkt de brandweer
traumapatiënt met verdenking nekletsel wordt niet per se meer uit een voertuig geknipt, als de patiënt kan lopen, mag hij op eigen kracht uit het voertuig stappen slachtoffers bij een hoog energetisch trauma (HET) worden niet meer standaard gefixeerd op een wervelplank de nekkraag zal niet meer standaard gebruikt worden bij wervelimmobilisatie. Bij het vervoer in de ambulance kan wel gebruik worden gemaakt van Head Blocks voor het vervoer van een patiënt met verdenking wervelletsel wordt een nieuw soort vacuümmatras op de ambulance geïntroduceerd, waarop de patiënt gefixeerd kan worden de wervelplank en nekkraag kunnen nog wel bij bevrijdingen worden gebruikt
Voor de brandweer verandert er dus weinig op het moment dat zij als eerste bij een incident aankomen. Het slachtoffer zal volgens de geldende werkafspraken behandeld worden. Namens het Medisch Management Ambulancedienst. (MM)
Veiligheid op cruiseschepen en in het dok Een dag samen op pad om elkaar beter te leren kennen en meer eenheid te krijgen in het team Risicobeheersing Vallei. Dit team is ook vanaf 1 januari samen. De risicobeheerders keken hun ogen uit op een werf in Duitsland. Op 18 september heeft het team een bezoek gebracht aan de Meyer Werft in Papenburg in Duitsland. Bij Meyer Werft worden cruiseschepen gebouwd die de hele wereld over varen. Op het moment van het bezoek lag het één na grootste cruiseschip in het water klaar voor vertrek. De Quantum of the Seas is een schip met een lengte van 348 meter lang, 41 meter breed, 60 meter hoog en kan 6000 mensen vervoeren. Zoals je op bijgevoegde foto kan zien is het een indrukwekkend gezicht. Bij de Meyer Werft zijn 5000 mensen in vaste dienst en zijn op een drukke dag nog eens 15000 externe medewerkers aan het werk. Onze RB heeft ook een blik geworpen op alle brandveiligheidsaspecten die een dergelijk immens bedrijf met zich meebrengt.
Charles Hasselaar | namens team RB Vallei
Brandweer publiekstrekker voor studenten In Wageningen was 20 augustus weer een introductiemarkt voor studenten. Tijdens deze dag wordt alles aangeprezen en weggegeven om studenten als klant te trekken. Maar de brandweer is aanwezig om de kersverse kamerbewoners te attenderen op brandveiligheid. De rookcontainer trok de hele dag veel publiek. Buiten grote hilariteit was er verbazing over hoe lastig het is om je voort te bewegen in de rook. Uitdrukkingen als “lastig” en “eng” kwamen dan ook regelmatig voor. In de stad Groningen is onderzoek gedaan onder studenten over het besef van brandgevaar.
Daaruit bleek dat studenten die zelfstandig wonen vaak wel een rookmelder in huis hebben, maar als daadwerkelijk brand uitbreekt leven bij hen nog veel onduidelijkheden. 2674 studenten zijn ondervraagd. Zorgelijk is dat studenten vaak niet weten wat ze moeten doen als er brand is uitgebroken. Ruim 50% weet niet hoe ze met een brandblusser een beginnende brand moeten blussen. 60% van de ondervraagden heeft nog nooit nagedacht over een vluchtplan en 81% heeft nooit met huisgenoten besproken wat te doen bij brand. Positief gegeven is dat ruim 80% weet dat ze met een deksel de vlam in de pan moeten afdekken.(JM)
Hilariteit bij de rookcontainer
december 2014 | Brandende Kwesties | 15
Beroep Bevelvoerder blusgroep Zetten, OR-lid en voorzitter OC Brandweer Leeftijd 50 jaar
Ken je ze?
Naam Marinus Bunt
Heb je kinderen/huisdieren Drie dochters en een hond Woonplaats Mijn hele leven in Herveld in de Betuwe
Hoe ben je bij de brandweer gekomen: Gevraagd door kennissen ben ik bij blusgroep Zetten gekomen. Eérst gemeente Valburg, toen Overbetuwe en nu Cluster Zuid van Brandweer Gelderland-Midden Van wie heb je het meeste geleerd: Van de broers Wim en Jan den Dunnen samen meer dan tachtig jaar brandweerervaring Wat is je meest waardevolle bezit: Mijn gezin en gezondheid als je al van bezit kunt spreken, maar is wel de meest waardevolle band om in stand te houden Wanneer heb je voor het laatst gehuild: Bij de dood van mijn vader … en gelachen: twee tellen terug. Ik lach iedere dag; ik denk dat ik een positief mens ben. Lachen, relativeren en jezelf en anderen niet te serieus nemen, maakt dat je veel aankunt Waarover kun jij je druk maken: Mensen die bewust hun afspraken niet na komen Wat is jouw beste eigenschap: Naar mensen luisteren en ze motiveren samen iets te bereiken, zowel in mijn fruitteelt bedrijf als bij de brandweer … en jouw slechtste: Zou je mijn omgeving moeten vragen. Ik hoor wel eens ongeduldig, veeleisend, driftig, word niet snel kwaad maar als ik het ben is het meestal heftig Wat is jouw grootste angst: Niet zelfredzaam meer zijn. Ik ben altijd bang om afhankelijk te zijn van anderen
Nergens, een mens maakt veel keuzes in zijn leven soms positief soms negatief. Het heeft me gemaakt wat ik nu ben. Ik heb maar één ijkpunt: mezelf recht aan kunnen kijken in de spiegel iedere dag weer Wat is jouw favoriete stad, of muziek, of film: Favoriete stad Lissabon, favoriete muziek Stef Bos en jaren zeventig muziek en film The Champ Hoe ziet jouw favoriete vakantie eruit: Ik kan genieten van een actieve wintersport maar ook van een luie zonvakantie Wat is jouw beste aankoop ooit geweest: Het kopen van het fruitteelt bedrijf van mijn ouders Waarvoor mogen ze je ’s nachts wakker maken: Dit vraag je aan een vrijwillig brandweerman? Als iemand hulp nodig heeft mag je me altijd wakker maken of piepen Wat is jouw favoriete eten/restaurant: Ik lust alles maar ben een echte vlees/vis eter bij een Portugees of Joegoslaaf Favoriete drankje/café: Likeuren die ik soms ook zelf maak. Café, het liefst een ouderwetse bruine kroeg Wil je verder nog iets kwijt: Het is een roerige tijd binnen VGGM. Veel veranderingen, veel ruis en onbegrip. Ik zie mijn taak -samen met de mensen van OC/OR- ondanks de grootte van de organisatie, voor iedere groep binnen VGGM aanspreekbaar te zijn. En met elkaar, ieder op zijn plaats, gaan we er een prachtige organisatie van maken. Wat ik persoonlijk heel belangrijk vind, is dat de menselijke maat nooit uit het oog verloren wordt
Social media en VGGM Social media zijn sinds een paar jaar hot. Het zijn digitale platforms waar iedereen openbaar informatie kan delen, zonder tussenkomst van een redactie. We kennen Facebook, Twitter, YouTube, LinkedIn, Google+, Flickr en nog een paar honderd grote en kleine platforms. Veel mensen gebruiken deze sites om iets over zichzelf of over hun werk te vertellen.
Zakelijk gebruik Wil je social media wel graag zakelijk inzetten? Neem dan contact op met jouw afdelingshoofd. Hij of zij zorgt dat met Communicatie is afgestemd over doel en naamgeving van het account en is verantwoordelijk om het beheer van het account in de afdeling goed te organiseren. Dit beheer zal altijd over meerdere personen verdeeld moeten worden.
Werk en privé gescheiden In de social media is de grens tussen werk en privé niet altijd even helder. In online discussies kan naar een persoonlijke mening gevraagd worden over onderwerpen waar je ook professioneel bij betrokken bent. Door het combineren van informatie online is het vaak ook zeer eenvoudig te achterhalen waar iemand werkzaam is.
Het inzetten van social media voor (onderdelen van) de VGGM organisatie is meer dan het alleen maar aanmaken van een organisatieaccount. Als er goed is nagedacht over de doelstellingen en de doelgroep die de door de inzet van social media bereikt moeten worden, volgt een periode van beheer om het social media-account uit te bouwen - zowel qua inhoud als ‘volgers- én, zeker zo belangrijk, om de reacties te monitoren en actief te posten en te reageren.
Daarom is er binnen VGGM voor gekozen een scheiding aan te brengen tussen werk en privé gebruik van social media. Dit betekent dat zakelijk gebruik, waarbij er namens de organisatie gesproken wordt, nooit via een persoonlijk account kan gebeuren. Dit voorkomt verwarring over de rol die iemand heeft en het schept helderheid over de waarde van uitspraken die online gedaan worden.
We helpen je op weg! Op de volgende pagina vind je een aantal do’s en dont’s wat betreft social media. Doe er je voordeel mee!
Zakelijke discussies met vakgenoten via bijvoorbeeld LinkedIn kunnen natuurlijk wel heel goed vanuit een privé account gevoerd worden. Hier spreek je namelijk jouw eigen, professionele mening uit en niet een organisatiestandpunt. Uiteraard is er hierbij ook de ruimte om te vertellen wat organisatiebeleid is ten aanzien van bepaalde zaken. Het is echter niet de bedoeling dat medewerkers namens de organisatie een standpunt innemen dat verder gaat dan vastgesteld beleid.
Social media en VGGM Do’s en Dont’s • Zorg dat je bekend bent met de gedrags- en integriteitsregels van VGGM. Houd je eraan. • Houd er rekening mee dat je lezers misschien geen onderscheid (kunnen) maken tussen je persoonlijke en je professionele opvattingen. • Gaat het om jouw persoonlijke opvatting? Geef dat dan duidelijk aan. Spreek in de ik-vorm. • Wees eerlijk. Zorg dat de dingen die je zegt ook kloppen. Gebruik feiten en geef aan hoe je eraan komt. • Geef het toe als je fout zit, bied jouw excuus aan als dat moet. • Alles wat je online publiceert, blijft oneindig bestaan. Houd dit in gedachte voordat je iets op internet plaatst waar je later misschien spijt van krijgt. • Wees respectvol naar anderen. Respecteer de mening van anderen. • Respecteer auteurs- en kopierechten. Publiceer alleen (beeld) materiaal met toestemming van de eigenaar. • Volg de reacties op jouw teksten, let erop dat deze net zo correct en respectvol zijn als die van jou. • Post geen berichten die je in verlegenheid brengen wanneer je familie of collega’s ze zouden lezen. Verstuur geen obscene of dreigende boodschappen. • Spreek niet namens de organisatie als dat je taak niet is. Gebruik een disclaimer als je een eigen blog of iets dergelijks hebt. • Communiceer niet over incidenten en de bestrijding ervan als communicatie daarover niet je taak is (we hebben hier voorlichters van dienst voor). • Verspreid geen interne of operationele informatie als die (nog) niet openbaar is. • Verspreid geen (beeld)materiaal van incidenten of slachtoffers waar jij alleen als hulpverlener over kunt beschikken. • Verstuur geen spam of marketingmateriaal. • Spreek privé niet namens VGGM en gebruik geen logo’s of andere huisstijldragers van VGGM. Vragen, opmerkingen, suggesties of aarzelingen? Neem contact op met team Communicatie. Wil je social media professioneel voor jouw afdeling inzetten? Vraag dan akkoord bij jouw leidinggevende en via hem/haar bij het team Communicatie. Ondersteuning is dan geborgd.
Social media en VGGM