brugge.be/bibliotheek
OPENBARE BIBLIOTHEEK
BIB EN SCHOOL LEESLIJST 5 - 6
Boeken bijten. Boeken ontroeren. Boeken troosten. Boeken ontspannen. Alleen valt het niet altijd mee om het juiste boek te kiezen of om op de hoogte te blijven van nieuwe titels. Om de leerlingen van het secundair onderwijs hierbij te helpen, stelden de collectievormers van de Brugse openbare bibliotheek deze leeslijst samen. Er is een aparte brochure voor elke graad. Het gaat om vrij recente Nederlandstalige boeken, oorspronkelijk of vertaald, die nog in de boekhandel te krijgen zijn. De keuze is gevarieerd. Je zal er zowel klassiekers en literaire romans in terugvinden als titels in een bepaald genre (thrillers, historische romans…). Ook het leesniveau varieert van vlot toegankelijk naar romans die meer inspanning vragen. De leeslijst toont behalve titel en auteur, ook de cover, het aantal pagina’s, de korte inhoud en het genre om je te helpen kiezen. Bovendien geven we aan of een boek verfilmd werd en of het aanbevolen wordt door toonaangevende sites zoals de boekzoeker en het jongerenliteratuurplein en bronnen zoals 1001 boeken die je moet gelezen hebben!. Naast de titel rechts zie je de moeilijkheidsgraad van het boek. De lijst is maar een greep uit het aanbod van de bibliotheek. In de bibliotheek staan de medewerkers altijd klaar om te helpen met de keuze van een boek. Via brugge.be/bibliotheek kan je nog meer werken voor jongeren vinden door de verfijning “tips voor jongeren”.
De leeslijsten zijn ook online beschikbaar op brugge.be/bibliotheek.
1
BIB EN SCHOOL LEESLIJST 5 - 6
2
BIB EN SCHOOL LEESLIJST 5 - 6
Verklaring van de symbolen Moeilijkheidsgraad Je leest om je te vermaken. De boeken zijn vooral genres zoals thrillers, fantastische, romantische en waargebeurde verhalen. Het verhaal primeert en de stijl en is minder belangrijk. De boeken zijn eenvoudiger van opbouw. De variaties in tijd, personage en plaats zijn minder complex. De gedachtegang van de personages komt minder aan bod.
De boeken bevatten verschillende situaties en rijkere personages die zich ontwikkelen. Als lezer stap je in een minder herkenbare wereld. Het rijke taalgebruik en de stijl maken de romans sterker. Er is actie en drama maar de psychologie van de personages is ook belangrijk.
Boeken met wat meer uitdaging voor gemotiveerde en kritische lezers waarin het taalgebruik veeleisend kan zijn. Voor lezers die eens kennis willen maken met literaire klassiekers. De vormgeving en de structuur kunnen een uitdaging vormen. De romans zijn stilistisch sterker met vaak meer dan één verhaallijn en er kan een diepere betekenislaag zijn. De gevoelens en gedachten van de hoofdpersoon kunnen complexer zijn.
www.boekenzoeker.org
www.leesplein.be/jongerenliteratuurplein
1001 boeken die je moet gelezen hebben! [Peter Boxall (general ed.), 1001 books you must read before you die. London : Cassell Illustrated, 2013.]
Verfilmde boeken TEKSTBRONNEN: Biblion, uitgeversinformatie, http://www.lezenvoordelijst.nl, tips van de bib op de bibliotheekblog
3
BIB EN SCHOOL LEESLIJST 5 - 6
Ish Ait Hamou, Cécile. Antwerpen : Manteau, 2015. (368 p.)
D
HISTORISCH
jibril is elf en droomt van de wereld buiten zijn kleine dorp in het diepe zuiden van Marokko. Door zijn nieuwsgierigheid en zijn kinderlijk enthousiasme krijgt zijn leven een onverwachte wending. Niet alleen zijn eigen leven wordt door deze schokkende gebeurtenis overhoopgehaald, ze heeft ook een invloed op het leven van zijn familie en van een aantal mensen die hij nooit eerder heeft ontmoet. Het enige wat Djibril nog verbindt met zijn zonovergoten geboorteplaats zijn de kleren die hij droeg en een verhakkelde foto die toebehoorde aan zijn oudere broer Kareem. Een onduidelijke krabbel op die foto leidt hem naar een adres in Parijs, waar hij kennis maakt met de jonge vrouw Cécile. De Française intrigeert hem, maar ze is nauwer vervlochten met zijn leven dan hij kan vermoeden. Hoe meer hij Cécile bezoekt, hoe meer Djibril verwikkeld raakt in haar duistere kwellingen. De kans wordt steeds kleiner dat hij zijn thuis en familie ooit nog terugziet.
Isabel Allende, Het eiland onder de zee. Amsterdam : Wereldbibliotheek, 2010. (447 p.)
Historische roman van de bekende Chileense schrijfster over de slavernij, met als achtergrond
de Franse kolonie Saint-Domingue (nu Haïti), Cuba en Louisiana in de roerige periode 17801812. De knappe slavin Zarité (Tété) werd, voordat ze haar vrijheid had bevochten, door een Franse plantage-eigenaar uitgebuit, misbruikt en van een kind beroofd. Toch vervulde ze toegewijd de moederrol voor zijn wettige zoon en bood ze redding bij een slavenopstand en andere rampspoed. Naast deze verhaallijn zijn knap vele dramatische, romantische en avontuurlijke nevenverwikkelingen ingepast. De summier getekende personages (met ondernemende vrouwen als Tété in de hoofdrol), de typische humor, de toefjes en magie, ze horen bij Allende. Deze roman behoort beslist tot haar beste.
Niccoló Ammaniti, Ik ben niet bang. Amsterdam : Lebowski, 2009. (206 p.)
Het werk van Niccolò Ammaniti krijgt veel waardering en werd meermalen bekroond. Plaats
van handeling hier is Acque Traverse, een gehucht van enkele huizen in het diepe zuiden van Italië. Het vertelperspectief is dat van Michele, een jongen van negen uit een arm gezin dat hoopt ooit naar het noorden te kunnen verhuizen. Michele vindt tijdens het spelen bij een verlaten, vrijwel ingestort huis in een diepe kuil een jongen van zijn leeftijd, naakt, geketend, de mond met plakband afgeplakt. Hij lijkt eerst dood, maar blijkt dan tekenen van leven te geven. Michele houdt zijn vondst geheim, maar probeert te helpen met water en voedsel. Parallel aan deze gruwelijke realiteit lopen de fantasieën, dromen en angsten van Michele. Zijn ouders blijken onbereikbaar. Ten slotte blijkt, wat de lezer al wel vermoedde. Deze roman is razend knap, zowel wat inhoud als structuur betreft, en heel goed vertaald.
Margaret Atwood, MaddAddam. Amsterdam : Prometheus, 2013. (442 p.)
D
eze roman verplaatst ons naar een tamelijk nabije toekomst. De geniale jonge gentechnoloog Crake heeft met een dodelijk virus de wereld ‘bevrijd’ van vrijwel het gehele verdorven mensdom. Hij heeft in een biotechnisch laboratorium (‘het Ei’) een zachtmoedig volk van mensachtige wezens geschapen. Die zogenoemde Crakers treffen we nu samen met een aantal overlevenden van de pandemie, waaronder leden van de ecosekte Hoveniers van de Heer, een kudde reuzenvarkens gekweekt om transplantatieorganen te leveren, en de Painballers, kwaadaardige voormalige misdadigers. Deze angstaanjagend dystopische toekomstvisie wordt in handen van de bekende Canadese Booker Prizewinnaar Atwood tot een scherp-kritische, maar ook briljantgeestige en prikkelende satire. Maddaddam is het sluitstuk van een trilogie, maar kan ook zelfstandig gelezen worden: het begint met een samenvatting van de voorafgaande delen Oryx en Crake en Het Jaar van de Vloed.
4
BIB EN SCHOOL LEESLIJST 5 - 6
KLASSIEKER
Jane Austen, De abdij van Northanger. Amsterdam : Athenaeum-Polak en Van Gennep, 2015. (272 p.)
D
e 17-jarige Catherine Morland, een van de tien kinderen van een Engelse plattelandsdominee, wordt rond 1800 door hun rijke buren meegevraagd voor een verblijf in Bath. Daar leert ze Henry Tilney kennen, danst veel met hem en wordt verliefd. Zijn familie nodigt Catherine uit in hun landhuis, de abdij van Northanger. Beïnvloed door de griezelromans waarop ze zo dol is, bedenkt ze dat Henry’s vader, die weduwnaar is, daar zijn vrouw heeft vermoord. Onterecht, maar ook Henry’s vader trekt een verkeerde conclusie en stuurt Catherine weg. Uiteindelijk worden alle misverstanden opgelost. Engelands belangrijkste romanschrijfster staat in de belangstelling door goede, vaak herhaalde BBC-tv-verfilmingen van onder andere haar romans Trots en vooroordeel, Emma, Gevoel en verstand en deze parodie op de toen populaire ‘gothic novel’. De boeiende, geestige, goed vertaalde roman is directer en komischer dan Austens andere werk en is daardoor universeel, tijdloos en raakt het gevaar van een rage aan.
Silvia Avallone, Staal. Amsterdam : De Bezige Bij, 2010. (350 p.)
staal is het romandebuut van de Italiaanse schrijfster. Het verhaal speelt in Piombino (Tosca-
ne), dat beheerst wordt door de staalfabriek Lucchini, waar duizenden mensen werken. Deze wonen meest in grauwe arbeidersflats, maar wel dicht bij het strand. Twee pubermeisjes zijn hartsvriendinnen, maar naarmate ze opgroeien voelen ze een dreigende verwijdering. Dit is het hoofdthema. Hieromheen spelen verschillende andere thema’s: het werk op de fabriek van hun vaders, broers en vrienden, de vlucht uit de dagelijkse grauwheid in een rauw uitgaansleven vol drank, drugs en seks, een weinig gelukkig huiselijk leven in de gezinnen van de twee meisjes, met vaders die niet deugen. De roman kreeg meteen veel lof en onderscheidingen. Het boek is ook verfilmd.
Fredrik Backman, Oma heeft me gestuurd om te zeggen dat het haar spijt. Amsterdam : Q, 2014. (420 p.)
D
e 7-jarige Elsa is anders, wil alles weten, is handig met het zoeken op internet, maar wordt gepest op school. Het geluk wil dat ze een bijzondere oma heeft die haar begrijpt en haar zo tegen het in slaap vallen de sprookjeswereld van Bijna-Wakkerland in brengt. Helaas sterft de oma, maar niet voordat ze Elsa een brief heeft gegeven die ze in de flat waar ze woont moet afleveren bij ‘het Monster’. Het is de eerste brief van een reeks waarin de oma, een dokteres die overal in de wereld hielp maar ook velen tegen zich in het harnas joeg, zich verontschuldigt voor haar gedrag. Uiteindelijk levert dit veel positiefs op voor alle flatbewoners. Deze tweede roman van de Zweedse schrijver heeft net zo’n relativerende stijl vol humor als het vorig jaar verschenen succesvolle Een man die Ove heet (en is even mooi en soepel vertaald), maar hij laat een heel andere kant van hem zien: die van de sprookjesverteller in de trant van Harry Potter. Het werd een bijzonder, goed gecomponeerd verhaal dat niet alleen de liefhebbers van fantasy maar iedereen die houdt van het vroegwijze meisje en haar familie zal boeien.
Alessandro Baricco, Emmäus. Amsterdam : De Bezige Bij, 2010. (157 p.)
Emmäus is een roman van de gevierde Italiaanse schrijver Alessandro Baricco die in 1997 in-
ternationaal doorbrak met Zijde, verfilmd met Keira Knightley en Michael Pitt in de hoofdrol. Emmaüs is een mooie korte filosofische roman over vier jongens en hun evolutie naar volwassenheid. Lucca, Bobby, “de pater” en de verteller groeien op in een streng katholiek milieu, dat koud en emotieloos is. Ze klampen zich vast aan katholieke waarden, leiden een vroom bestaan en verrichten hun vrijwilligerswerk vol overgave en devotie, al gaat het om het ledigen van urinezakjes bij zieke patiënten. Alles verandert wanneer ze André ontmoeten, een bloedmooi meisje uit een totaal andere wereld: seksueel losbandig, rijk en zonder schaamtegevoel of morele belemmeringen. Langzaam nemen ze één voor één de brug naar Andrés wereld en raken ze verstrikt in een reeks van dramatische gebeurtenissen. Emmaüs is een roman die blijft nazinderen nadat je hem gelezen hebt. Vooral door de indringende stijl slaagt Baricco er op verbluffende wijze in het wat onwaarschijnlijke uitgangpunt van zijn harde coming of age roman te overstijgen: poëtisch, registrerend, filosofisch zonder moraliserend te worden.
5
BIB EN SCHOOL LEESLIJST 5 - 6
WAARGEBEURD
Jordan Belfort, De wolf van Wall Street. Amsterdam : Querido, 2014. (526 p.)
w
aargebeurd verhaal over de opkomst en ondergang van een beursmakelaar op Wall Street, New York. Jordan Belfort begint mei 1987 met een opleiding bij L.F. Rothschild, zes jaar later heeft hij zijn eigen effectenkantoor, Stratton Oakmont. Het bedrijf licht mensen op, het verkoopt waardeloze aandelen. Jordan verdient een fortuin en raakt verslaafd aan geld, drugs en seks. Maar zijn oplichterspraktijken worden ontdekt, hij wordt veroordeeld en belandt voor 22 maanden in de gevangenis. Persoonlijk relaas van een beurszwendelaar, verteld in de ik-vorm. Succesvol verfilmd door regisseur Martin Scorsese, met Leonardo DiCaprio in de hoofdrol.
Abdelkader Benali, Bad boy. Utrecht : De Arbeiderspers, 2013. (253 p.)
D
THRILLER
HISTORISCH
eze roman van de Marokkaans-Nederlandse schrijver is geïnspireerd door de wederwaardigheden van de van mishandeling beschuldigde kickbokser Badr Hari. Bad boy, in de roman Amir Salim, groeit op als onzeker Marokkaans jongetje in Amsterdam-Oost. Hij leert praten door het prentenboek Rupsje Nooitgenoeg en wint aan identiteit door eindeloos te trainen als kickbokser. Hij kiest echter uiteindelijk voor het grote geld en vervreemdt van zijn oorspronkelijke (integere) trainer, maar ook van zijn familie. Wanneer in het decadente uitgaansleven zijn glamour-vriendin wordt beledigd, gaat hij zich te buiten aan geweld en moet hij spoorslags verdwijnen. Hij zal de dochter van zijn manager, die in Marokko vast is komen te zitten, vinden en werpt zich daar op als reisleider. Een onderhoudend, iets schetsmatig verhaal ontwikkelt zich, waarbij de positie van een man tussen twee vaderlanden wordt onderzocht. De corrupte wereld van het grote geld in het kickboxen, met ‘de onzichtbaren’ als voortdurende dreiging op de achtergrond, is beeldend opgeroepen en laat zeker indruk achter.
6
Frans G. Bengtsson, De langschepen : avonturen van een Viking met de naam Rode Orm. Amsterdam : Lebowski, 2014. (574 p.)
D
eze Zweedse historische roman speelt zich af in de tweede helft van de 10e eeuw. Hoofdpersoon is een jonge Viking uit Denemarken die ontvoerd wordt door andere Vikingen. Op lange reizen beleeft hij vele avonturen. Zo komt hij in Spanje terecht bij Almanzor, de heerser van het kalifaat van Cordoba. In zijn dienst neemt hij in 997 deel aan de inname van Santiago de Compostela. Terug in Denemarken leert hij aan het hof de dochter van koning Harald Blauwtand kennen met wie hij uiteindelijk trouwt. Hij vestigt zich als welvarende boer in het binnenland, krijgt kinderen en verwerft nog veel roem. Laat in zijn leven moet hij nog een reis naar Byzantium ondernemen om een schat op te halen. Door de directe verteltrant is een pakkend en dikwijls amusant epos geschapen, gebaseerd op reële Vikingsaga’s, dat men ademloos uitleest. Boeiend is ook de wankele verhouding met het opkomende christendom, belichaamd in een priester die huisgenoot van Orm wordt. De aangepaste vertaling is meesterlijk.
Parker Bilal, De donkere straten van Caïro. Breda : De Geus, 2013. (413 p.)
D
e donkere straten van Caïro is een sfeervolle thriller van Parker Bilal die zich afspeelt in Caïro, een chaotische oude stad vol tegenstellingen, waar mensen in een oogwenk verdwijnen. Makana, een Soedanese detective, wordt door de misdadige magnaat Saad Hanafi aangesteld om zijn vermiste stervoetballer Adil Romario op te sporen. Als buitenlander raakt de speurder geleidelijk aan ondergedompeld in een gevaarlijke en betoverende onderwereld bevolkt door ongure filmregisseurs, dubieuze actrices, Russische gangsters en corrupte ambtenaars. Zijn zoektocht doorkruist het verleden waarin een wanhopige Britse vrouw op zoek is naar haar verdwenen dochter in Caïro. Beide sporen brengen lang begraven geheimen aan het licht en leiden tot een confrontatie met een gevaarlijke oude vijand. De plot, de personages en de omgeving zijn bijzonder goed met elkaar verweven. Bilals beschrijving van het corrupte Egypte aan de vooravond van de revolutie barst van het leven. De hoofdfiguur is intrigerend en het verhaal is sterk. Een medelevende roman bovendien, met vele lagen. Er is al een vervolg op deze knappe, rijke thriller die je niet onberoerd zal laten.
BIB EN SCHOOL LEESLIJST 5 - 6
Stefan Brijs, Post voor mevrouw Bromley. Amsterdam : Atlas Contact, 2014. (511 p.)
Het decor vormt een volkswijk in Londen en het front in België tijdens de Eerste Wereldoorlog.
HUMOR
In het eerste deel, ‘Het thuisfront’, staat de tegenstelling tussen John en zijn ‘zoogbroer’ Martin over deelname aan de oorlog centraal. John kiest voor de universiteit, Martin wil ten koste van alles deelnemen aan een oorlog die, zo is de algemene verwachting, ‘voor kerst’ afgelopen zal zijn. Vermeende lafheid, patriottisme en fanatisme slopen de vriendschap. Andere motieven zijn: liefde, trouw, teleurstelling en vaderbinding. Het tweede deel beschrijft Johns ervaringen aan het front. Hij ontwikkelt zich tot een leugenaar: hij censureert de post om de gruwelijke gebeurtenissen voor het thuisfront te verbloemen.
Herman Brusselmans, Watervrees tijdens een verdrinking. Amsterdam : Prometheus, 2012. (269 p.)
D
e hoofdpersoon is Herman Brusselmans zelf. Hij vult zijn dag met sigaretten roken, mismoedig nadenken over het leven en briljant ouwehoeren. De schrijver is na achttien jaar verlaten door zijn vrouw Phoebe. Zij heeft ook hun hondje meegenomen. Hij is nu op zichzelf aangewezen. Herman Brusselmans gaat op zoek naar een nieuwe vriendin. Op café spreekt hij met meisjes van wie hij hoopt dat ze misschien zijn vriendin willen worden. Ook droomt hij van Carice van Houten en overweegt hij te verhuizen naar Amsterdam. Terugkerende elementen zijn de schrijvers Jan Wolkers, Marcel Proust en Haruki Murakami, de gebroeders Wright, een klosje garen en tante Malvina. Weer een boek om schaterlachend uit te lezen.
Peter Buwalda, Bonita Avenue. Amsterdam : De Bezige Bij, 2010. (542 p.)
D
SCIENCE FICTION
e explosie bij SE Fireworks in Enschede is de voorbode van ontwrichtende familierelaties tussen Siem Sigerius (rector van Tubantia University), Joni en Janis (zijn stiefdochters), Aaron Bever (Joni’s vriendje) en Wilbert (Siems zoon uit zijn eerste, mislukte huwelijk). Wilbert is ontspoord, veroordeeld wegens moord, komt uit de gevangenis en zorgt voor onrust in het gezin. Siem komt erachter dat Joni en Aaron jarenlang geld verdienden met een twijfelachtige hobby. Zowel Siem als Aaron storten daarna volledig in. Joni bouwt een glansrijke carrière op in Californië. Pas acht jaar na de vuurwerkramp komt Aaron er vanuit België achter wat er zich allemaal heeft afgespeeld. Ambitieuze, vlot vertelde en spannende psychologische roman over een sympathieke pater familias die te gronde wordt gericht, over grote thema’s als dood, jaloezie, wraak, schuldgevoel en seksualiteit.
7
Orson Scott Card, Enders game. Amsterdam : Boekerij, 2013. (363 p.)
E
erste deel van de klassieke sciencefictionreeks Ender. Het verhaal won de Nebula Award en de Hugo Award voor beste roman. De aarde heeft twee invasies van de buitenaardse ‘Kruiperds’ maar nauwelijks overleefd. In voorbereiding op een derde invasie is de Krijgsschool opgericht, waar de meest getalenteerde kinderen worden opgeleid tot gezagvoerder van een sterrenschip van de Internationale Ruimtevloot. Andrew ‘Ender’ Wiggin lijkt superintelligent en wordt op zeer jonge leeftijd gerekruteerd en weggehaald bij zijn familie. Op de Krijgsschool wordt hij getraind in oorlogstechnieken en tactische spellen. Hij blijkt een militair genie en alle hoop voor het winnen van de oorlog wordt op hem gevestigd. Het boek werd in 2013 verfilmd met o.a. Harrison Ford in de hoofdrol.
BIB EN SCHOOL LEESLIJST 5 - 6
Javier Cercas, Outlaws. Breda : De Geus, 2014. (443 p.)
Intrigerende roman waarin een advocaat die als puber lid was van een jeugdbende besluit de
KLASSIEKER
toenmalige leider bijgenaamd ‘de Blauwe’ uit de gevangenis te halen. De strategie is om de media te bespelen voor zijn voorwaardelijke vrijlating. Aanvankelijk loopt alles volgens plan, tot het personage zijn eigen leven gaat leiden. De roman levert een mooi beeld van het ontstaan van jeugdbendes in Spanje eind jaren 70. Een aanrader!
Philippe Claudel, Grijze zielen. Amsterdam : De Bezige Bij, 2014. (253 p.)
Verhaal dat zich afspeelt in een klein dorpje in het noordoosten van Frankrijk ten tijde van de
Eerste Wereldoorlog. Het front is niet ver weg, maar raakt aanvankelijk het dorp niet. De moord op een klein meisje doet het dorp opschrikken. De procureur Destinat, die teruggetrokken leeft op zijn kasteel, is een van de verdachten. De verteller is zelf een inwoner van het dorp. Het verlies van geliefden door verschillende hoofdpersonen in de roman cirkelt rondom het centrale thema: wie vermoordde het meisje? De grijze zielen zijn de bewoners van het dorp: noch goed, noch slecht en niet echt levend, gevangen in herinneringen of ten prooi aan het noodlot. Weemoedig boek in observerende stijl. Philippe Claudel won met dit boek de Prix Renaudot. Het boek werd in 2005 in Frankrijk verfilmd.
Paulo Coelho, Veronika besluit te sterven. Amsterdam : De Arbeiderspers, 2011. (191 p.)
Veronika is 24 jaar en ‘heeft alles beleefd wat er te beleven viel - en dat was niet weinig!’ Met
KLASSIEKER
de dood is alles afgelopen en daarom besluit ze er een einde aan te maken, ‘eindelijk vrijheid’. Ze slikt een overdosis slaappillen maar wordt wakker in een psychiatrische kliniek. Haar arts vertelt haar dat ze door de zelfmoordpoging een ernstige hartkwaal heeft en nog maar een paar dagen zal leven. Ze leert haar medepatiënten kennen, zoals een depressieve vrouw en een schizofrene man, ze speelt piano zoals ze nog nooit gespeeld heeft en haalt alles uit elke dag die ze nog leeft. Langzamerhand ontdekt ze dat ze wil leven en wat ze met haar leven wil. In deze roman verwerkte de bekende Braziliaanse schrijver zijn ervaringen met de psychiatrie. Zijn ouders lieten hem in de jaren zestig, vanwege zijn ‘anders-zijn’, driemaal opnemen in een psychiatrische kliniek in Rio de Janeiro. Een spiritueel boek, boeiend, goed en toegankelijk geschreven. Het boek werd ook verfilmd.
8
Joseph Conrad, Hart der duisternis. Amsterdam : Athenaeum-Polak en Van Gennep, 2012. (116 p.)
D
it is het verhaal uit 1902 van een reis die de Pools-Engelse schrijver Joseph Conrad in 1890 maakte. Hij voer de rivier de Congo af in een stoomboot. Het werd een hellevaart, en ook zijn laatste reis. Conrad laat een zekere kapitein Marlow, waarlijk geen gevoelige jongen, weer thuis in Londen het bloedstollende verhaal doen. De rivier is bijna niet bevaarbaar; er is de onheilspellende dreiging van ‘primitieve zwarte half-wilden’ op de oevers en in de bossen. Ten slotte bereikt hij de handelspost van de spookachtige, legendarische Kurtz, die zijn hele leven de kolonie van ivoor heeft beroofd. Hij is nu stervende. Bij de meeste blanken aldaar waren alle normen zoek. Men ervaart deze klassieker van de Engelse vertelkunst als een beklemmend, meesterlijk verteld verhaal.
BIB EN SCHOOL LEESLIJST 5 - 6
HISTORISCH
Margriet De Moor, De schilder en het meisje. Amsterdam : De Bezige Bij, 2010. (253 p.)
A
msterdam 3 mei 1664. Een tekening zal twee levens voor altijd met elkaar verbinden. De 18-jarige Deense, Elsje Christiaens, naar Amsterdam gegaan om haar zuster te zoeken, slaat haar hospita met een bijl de schedel in. De magistraat veroordeelt haar tot de wurgpaal. Rembrandt koopt terzelfder tijd schildersmaterialen voor zijn schilderij ‘Het joodse bruidje’. Als hij van het gebeuren hoort, maakt hij van de terechtgestelde de tekening die later de titel ‘A woman hanging on a gibbet’ zal krijgen. Een alwetende verteller verbeeldt de ontstaansgeschiedenis van de tekening, en wijst geregeld vooruit naar het heden. De verbeelding van de schrijfster speelt in deze roman op ingenieuze wijze met de feiten: gegevens uit de processtukken over Elsje Christaens weeft zij door de biografie van Rembrandt. Het lot van de schilder en het meisje raken elkaar: de Macht, zetelend in het Stadhuis, vernedert hen. Ook schilderijen en muziek spelen in het verhaal een belangrijke rol. Beide personages en het 17de eeuwse Amsterdam komen in goedgekozen details tot leven. Een boeiende, goedgeschreven en spannende historische roman.
Virginie Despentes, Apocalyps Baby. Breda : De Geus, 2011. (350 p.)
Apocalyps Baby is een beklijvende en explosieve roman van de feministische schrijfster en film-
HUMOR
HUMOR
maker Virginie Despentes. Hoofdpersonage is de antiheldin Lucie, een kleurloze privé-detective die haar weinig opwindende leven vult met het schaduwen van tieners uit rijke families. Valentine, een Parijs tienermeisje, verdwijnt spoorloos. Ingehuurd om Valentine terug te vinden, roept Lucie de hulp in van de Hyena, een keiharde lesbische speurder met een gewelddadig verleden. Lucie en de Hyena volgen Valentine tot in een klooster in Barcelona en voelen ondertussen allerlei getuigen aan de tand. De zoektocht brengt hen in allerlei milieus, van Valentines eliteschool, over extreem-rechtse kringen en de banlieus van haar allochtone vriendje… Van alle kleurrijke personages die de revue passeren, krijgen we een vlijmscherp portret. Een rauw, niet vrijblijvend proza zonder heilige huisjes. Bekroond met de Prix Renaudot 2010.
Patrick DeWitt, De gebroeders sisters. Utrecht : De Arbeiderspers, 2012. (289 p.)
D
eze tweede roman van de in Canada geboren Patrick DeWitt gaat over de broers Eli en Charlie Sisters, twee huurmoordenaars in het Wilde Westen van 1850. Ze krijgen in Oregon City van de schimmige Commodore opdracht om Herman Kermit Warm om te brengen en moeten daartoe naar Californië, waar Warm goud aan het zoeken is. Na een avontuurlijke en barre tocht ontdekken ze dat Warm een uitvinder is, een man met een magische formule, die iedereen rijk kan maken. Het slot is zeer aangrijpend en triest. Eli is een bloemrijke verteller, geobsedeerd door mondhygiëne, romantisch, lief voor dieren en sympathiek, omdat de lezer hem voortdurend ziet twijfelen aan zijn missie en hem niet ziet als gewelddadige dader maar als slachtoffer: van de agressie van anderen én zijn eigen trauma’s en onmacht. Hij kibbelt veel met z’n geldbeluste, drank- en moordzuchtige broer, die verslaafd is aan prostituees. DeWitt schreef een vlot lezende, spannende, komische hommage aan de klassieke western, een picareske, historische en psychologische roman over de betekenis van familiebanden, liefde en identiteit.
Junot Diaz, Het korte maar wonderbare leven van Oscar Wao. Amsterdam : Mouria, 2007. (334 p.)
Een eeuwig verliefde ghetto-nerd met overgewicht, bezeten door fantasy en science-fiction, te-
gen de achtergrond van het verschrikkelijke bewind van Trujillo op de Dominicaanse Republiek. Dit is het uitgangspunt voor Junot Diaz’ heerlijke debuutroman, die we hartelijk aanbevelen. De anti-held Oscar Wao droomt ervan om de Dominicaanse Tolkien te worden. Zijn ellendig comingof age verhaal is verweven met het wedervaren van zijn familie die gebukt gaat onder de “fukú”, een vervloeking die hen al generaties achtervolgt (een knipoog naar schrijvers als Marquez of Allende): Oscars grootvader werd doodgemarteld, zijn grootmoeder en tante zijn verongelukt en zijn moeder werd verlaten door haar echtgenoot. De gewaagde combinatie van de gruwelijkheid van de dictatuur met de humor en vrolijke stijl van de roman staat garant voor een uitzonderlijke leeservaring. Aangrijpend, relevant en toch zeer leesbaar, werd het boek bedolven onder lof van de critici en kreeg hij in 2008 de Pulitzer Prijs voor literatuur.
9
BIB EN SCHOOL LEESLIJST 5 - 6
KLASSIEKER
Charles Dickens, Grote verwachtingen. Amsterdam : Veen Klassiek, 2013. (535 p.)
De Victoriaan Dickens is een van de belangrijkste Engelse romanschrijvers. In zijn werk spelen
humor en sociale thema’s een belangrijke rol. Deze roman behoort met Oliver Twist en Hard Times tot zijn beste werk. De jonge wees Pip groeit op bij een eenvoudige smid. Hij ontmoet in de moerassen van Kent een gevlucht misdadiger, die hij helpt. Ook wordt hij door de geheimzinnige miss Havisham thuis ontboden en ontmoet hij daar de knappe, maar kille pleegdochter. Als hij door een voor hem onbekende gever rijk wordt, trekt hij naar Londen en leeft daar lustig, tot het noodlot toeslaat en hij met schulden overladen de weg naar volwassenheid moet vinden. Tot inkeer gekomen keert hij terug en weet toch nog iets van zijn leven te maken. Een heerlijk romantisch verhaal, dat nog steeds boeit.
Joël Dicker, De waarheid over de zaak Harry Quebert. THRILLER
Amsterdam : De Bezige Bij, 2014. (632 p.)
De internationale bestseller van de Zwitser Joël Dicker is een echte pageturner en won in Fran-
rijk belangrijke literaire prijzen. Deels detective, deels zedenschets zit de roman buitengewoon knap in elkaar. Met de vele plotwendingen, leugens en onthullingen zet hij je voortdurend op het verkeerde been. De jonge schrijver Marcus Goldman lijdt aan een writer’s block, wanneer in de tuin van de schrijver Harry Quebert het lijk van de vijftienjarige Nola Kellergan gevonden wordt. Bij haar lichaam ligt het manuscript van Queberts eerste roman. Overtuigd van de onschuld van zijn mentor trekt Marcus naar de plaats van de misdaad. Hij komt er in contact met allerlei kleurrijke figuren, die wel uitTwin Peaks weggelopen lijken te zijn: haar vader dominee Kellergan, haar concurrente, de blonde serveerster en haar familie, het dubieuze politiekorps, de steenrijke magnaat Elijah Stern en zijn vreemde chauffeur. Allemaal hadden ze wel een motief om de mooie Nola uit de weg te ruimen… Volgens De Standaard is Dicker een van die zeldzame schrijvers die de lezer bij zijn nekvel grijpen en niet meer loslaten tot de allerlaatste pagina. NRC Handelsblad: “Een ongekend spannend boek.” Het Parool: ‘‘Een ouderwets leesavontuur.” Trouw : Dicker overrompelt zijn lezers met meesterlijke dialogen, schilderachtige personages, adembenemende plotwendingen en een tomeloos voortdenderend verhaal. Niets is in dit boek wat het lijkt.” Boekverkopersteam van De Wereld Draait Door: ‘Een slaapsteler!’
Apostolos Doxiadis, Oom Petros en het vermoeden van Goldbach : roman over een wiskundige obsessie. Amsterdam : De Vliegende Hollander, 2010. (189 p.)
I
n 1742 postuleerde de Duitse wiskundige Christian Goldbach in een brief aan zijn beroemde Zwitserse vakgenoot Leonhard Euler het zogeheten vermoeden van Goldbach: elk even getal is te schrijven als de som van twee priemgetallen. Tot op heden is het bewijs voor deze hypothese niet geleverd. Het door Goldbach geuite vermoeden heeft een belangrijke rol gespeeld in het leven van oom Petros. Hij was een briljant wiskundige en heeft zijn jonge jaren besteed aan pogingen om een sluitend bewijs voor de veronderstelling te vinden. Tijdens zijn zoektocht kwam hij in aanraking met illustere mathematici van de twintigste eeuw. Alles tevergeefs. Hij slijt zijn dagen als een kluizenaar in een buitenwijk van Athene. Zijn enige afleiding is het schaakspel. Door toedoen van zijn neefje, die tegen de wil van zijn vader besluit in zijn ooms voetsporen te treden, neemt hij de draad weer op en waagt opnieuw een poging. Een mooie kleine roman, waarin de oplossing van een wiskundig probleem de lezer aan het denken zet over de zin van het bestaan. Omdat de roman meer over wiskundige begaafdheid gaat dan over wiskunde is nauwelijks wiskundige voorkennis vereist.
Stephan Enter, Grip. Amsterdam : Van Oorschot, 2011. (183 p.)
Vier alpinisten hebben in hun studententijd in de Noorse Lofoten enkele klimtochten gemaakt.
Ze zijn elkaar uit het oog verloren en komen na twintig jaar bijeen voor een reünie in Wales. Paul en Vincent reizen samen met de Eurostar door de Kanaaltunnel en worden aan de overzijde opgewacht door Martin en Lotte, inmiddels getrouwd. Via hun herinneringen en gesprekken wordt duidelijk dat er tijdens een van die tochten iets ingrijpends is gebeurd, dat hun levens op dramatische wijze heeft gestuurd. Uit de wisselende perspectieven in de vier delen blijkt dat de drie totaal verschillende mannen gefascineerd zijn geweest door de cynische, stuurse Lotte, die een hoofdrol speelt in de twee cliffhangers. Deze alpinisten- en reünieroman is spannend, prachtig geschreven, heeft haarscherpe observaties, boeiende personages en een feilloze compositie. Enter beschrijft er existentiële thema’s: onsterfelijkheid, de waarde van vriendschap, het gevaar om risico’s te nemen en de onmogelijkheid om terug te gaan naar het verleden. In een woord: fenomenaal!
10
BIB EN SCHOOL LEESLIJST 5 - 6
KLASSIEKER
F. Scott Fitzgerald, De grote Gatsby. Amsterdam : Veen klassiek, 2013. (207 p.)
N
a een armoedige jeugd weet James Gatz zich dankzij een erfenis op te werken tot miljonair en noemt zich Jay Gatsby. In zijn enorme huis op Long Island geeft hij geruchtmakende party’s, die door talloze genode en ongenode gasten worden bezocht. De verteller van het verhaal, Nick Carroway, is Gatsby’s buurman. Gatsby heeft een liefdesaffaire met Nicks nichtje Daisy gehad en via Nick zoekt hij weer contact met haar. Ze is inmiddels met Tom Buchanan getrouwd, een rijke snob. Als Daisy bij een verkeersongeluk Toms maîtresse Mrs. Wilson doodt, vertelt Tom aan Wilson dat Gatsby verantwoordelijk is voor haar dood. ‘De grote Gatsby’ is een klassiek geworden liefdesverhaal.
Jonathan Safran Foer, Alles is verlicht. Amsterdam : Anthos, 2012. (301 p.)
Met Jonathan Safran Foer heeft de literatuur er een meesterverteller bij. In zijn roman maken
KLASSIEKER
THRILLER
we kennis met de ik-figuur die dezelfde naam draagt als de schrijver, ook zelf schrijft en in de Oekraïne op zoek gaat naar een vrouw die zijn grootvader van de Nazi’s heeft gered. Al spoedig ontwikkelt zich een vriendschap tussen hem en Alex, zijn Oekraïense tolk. Stukje bij beetje wordt duidelijk welke verschrikkingen zich hier in de oorlog hebben voorgedaan. Dat wil niet zeggen dat dit een zwaarmoedig boek is; integendeel, het boek staat barstensvol komische, dramatische en absurde verhalen die met verbazingwekkende vanzelfsprekendheid worden opgedist. Ook de frequente genrewisselingen - proza, brieven, dromen, dagboek - maken een volstrekt natuurlijke indruk en dragen bij aan de indruk van lichtheid en feestelijkheid die de lezer ondergaat. Het boek werd ook verfilmd.
11
Robert Galbraith (= J.K. Rowling), Koekoeksjong. Amsterdam : Meulenhoff/Boekerij, 2013. (519 p.)
A
ls het beroemde fotomodel Lula Landry van het balkon van haar luxe appartement in Londen is gesprongen, concludeert de politie na uitgebreid onderzoek dat ze zelfmoord pleegde. Maar haar geadopteerde broer John kan dat niet geloven en vraagt privédetective Cormoran Strike om de zaak te onderzoeken. Strike (35), die door zijn werk bij de militaire politie, in Afghanistan bij een explosie zijn onderbeen kwijtraakte, werkt nu zelfstandig en gaat samen met zijn tijdelijke, zeer efficiënte assistente Robin op onderzoek. Het politieonderzoek lijkt degelijk, maar hij ontdekt toch dingen die niet kloppen. Deze goed vertaalde eerste misdaadroman onder pseudoniem van J.K. Rowling, auteur van de Harry Potter-jeugdromans, werd enthousiast besproken. Het spannende, vaak ook geestige verhaal heeft vaart door steeds nieuwe verwikkelingen, de plot is uitstekend en het speurderskoppel heel sympathiek. Het heel verrassende slot is ook logisch.
Gabriel Garcia Marquez, Honderd jaar eenzaamheid. Amsterdam : Meulenhoff, 2014. (491 p.)
D
e fantastische familiekroniek is het meesterwerk van Gabriel García Márquez. Het is het exotische en tragische verhaal van de talrijke generaties Buendía’s, die hun stad Macondo op het moeras veroverd hebben, ruim een eeuw voordat de stad haar apocalyptische einde vindt. Natuurrampen, exploitatie en meedogenloze oorlogen bepalen de geschiedenis van het geslacht Buendía, waarvan de stichter José Arcadio, een alles beproevende amateur-alchemist, onder andere bewijst dat de wereld rond is; een zinvolle, zij het late ontdekking.
BIB EN SCHOOL LEESLIJST 5 - 6
Paolo Giordano, De eenzaamheid van de priemgetallen. Amsterdam : Cargo, 2013. (318 p.)
A
lice is een jong meisje dat door haar ouders verplicht wordt om te gaan skiën. Zij haat het, breekt een been en komt naast de piste terecht. Zij draagt er haar hele leven de gevolgen van. Mattia is een hoogbegaafde jongen, die een zwakzinnige zus heeft. Om niet af te gaan op een feestje van vrienden laat hij haar alleen achter in het park. Zij verdwijnt en zal nooit teruggevonden worden. Dit is het voorspel van deze Bildungsroman van Alice en Mattia. We volgen hen als kind, als puber, als volwassene. Ze zijn tot elkaar aangetrokken, zoals tweelingpriemgetallen (11 en 13, 17 en 19 enz.), maar ze slagen zij er niet in om echt in contact met elkaar te komen. De twee jongeren zijn elk met hun eigen problemen bezig. Voor hun angsten is er geen oplossing, omdat ze niet in staat zijn de realiteit te aanvaarden zoals ze is. Deze debuutroman van de Italiaanse fysicus was een schot in de roos; hij won er in 2008 de belangrijkste Italiaanse literaire prijs mee, de Premio Strega. Een klein meesterwerk. Het boek is verfilmd met een afwijkend einde.
Ronald Giphart, IJsland. Amsterdam : Podium, 2010. (221 p.)
Giph is tekstschrijver en side kick van een cabaretgroep. Op het eerste gezicht handelt deze
roman, -geschreven in de briefvorm en gericht aan de lezer-, over het wel en wee van de cabaretgroep tijdens een vakantie op IJsland. In flash-backs wordt het werkelijke verhaal verteld: het vertrek van Giphs geliefde, de ontmoeting in Friesland met de zwangere Teaske, haar intrek in zijn woning en de ziekenhuisperiode van het pasgeboren kind. Het verhaal gaat vooral over de zich ontwikkelende vadergevoelens bij Giph. Op ingenieuze wijze zet de schrijver de belevenissen en de losbandigheid van de cabaretgroep tegenover de liefdevolle zorgzaamheid van Giph voor moeder en kind. Giphs zelfverklaarde vaderschap en de beklemmende gebeurtenissen rond de ernstige ziekte van het kind vormen hoogtepunten in het verhaal. Deze ontroerende roman is ook een hoogtepunt in Gipharts schrijverschap. Van de vrouwenversierder Giph naar de zorgzame, maar eenzaam achterblijvende vader. Een roman vol humor, inlevingsvermogen en gevoel voor dramatiek. Een ijzersterke, openhartige Giphart.
Almudena Grandes, De vijand van mijn vader. Utrecht : Signatuur, 2013. (351 p.)
Het verhaal van Nino, een jongetje dat opgroeit in Zuid-Spanje van 1947 tot 1949, de periode
THRILLER
die nu bekend staat als ‘De driejarige terreur’. Nadat de fascisten in 1939 de burgeroorlog in hun voordeel hadden beslecht, is de guardia civil onder Franco nog jaren bezig geweest om iedere vorm van verzet uit te roeien. De vader van Nino is ook ‘guardia’, maar komt uit een familie van republikeinen (‘rooien’). Nino raakt bevriend met Pepe, een mysterieuze man die niet openlijk partij kiest, maar wel zijn ogen opent voor het onrecht dat al zijn dorpsgenoten door de oorlog is aangedaan. Nino raakt steeds meer in de war: moet hij kiezen voor zijn vader of voor zijn nieuwe vrienden die aan de andere kant staan. Een mooi opgebouwd verhaal, waarin de gecompliceerde werkelijkheid van het naoorlogse Spanje treffend wordt geschetst door de ogen van een kind van 9 tot 11 jaar.
12
Lucretia Grindle, Villa Triste. Utrecht : Bruna, 2012. (471 p.)
Villa Triste van Lucretia Grindle speelt zich af in Florence in het jaar 1944. Nu de bevrijding in
zicht is, zetten de zussen Cammaccio met hun partizanenvrienden alles op het spel. 60 jaar later breekt inspecteur Pallioti zich het hoofd over een reeks brutale moorden op verzetsveteranen. De slachtoffers worden allen aangetroffen met een mond vol zout. Stilaan groeit het besef dat het motief in het verleden te zoeken is. In de bezittingen van één van slachtoffers vindt Pallioti het dagboek van Caterina Cammaccio. Door het samenspel van heden en verleden vallen alle stukjes van de puzzel geleidelijk in elkaar en komt de waarheid aan het licht. Welke gruwelijke gebeurtenissen speelden zich af in de Villa Triste? Afwisselend oorlogsroman en detective zit deze vijfsterrenroman bijzonder sterk in elkaar. De vlotte, sobere stijl, het interessante verhaal en de sterke vrouwelijke karakters staan borg voor vele uren leesplezier. Het decor van het levendig geschetste Florence krijg je er als bonus bij.
BIB EN SCHOOL LEESLIJST 5 - 6
Arnon Grunberg, Tirza. Amsterdam : Nijgh en Van Ditmar, 2012. (430 p.)
J
THRILLER
örgen Hofmeester, gescheiden, vader van twee dochters, redacteur bij een gerenommeerde uitgeverij, in het bezit van een groot huis in Amsterdam-Zuid, is bezig met de laatste voorbereidingen voor het eindexamenfeestje van zijn oogappel, zijn alles: zijn jongste dochter Tirza, die hij al jarenlang alleen opvoedt. Ogenschijnlijk is alles onder controle, in werkelijkheid is hij bezig de controle over zijn leven te verliezen: het beest is los. Hofmeester verloor zijn kapitaal, onlangs ook zijn baan en ‘de echtgenote’ die hem een aantal jaren terug inruilde voor een ander is onverwacht teruggekeerd. En nu staat oogappel Tirza op het punt naar Afrika te vertrekken met haar nieuwe Marokkaanse vriendje, die in Hofmeesters ogen als twee druppels water lijkt op de terrorist Mohammed Atta. Het begin van een reeks onafwendbare, dramatisch eindigende gebeurtenissen. Schitterend gecomponeerd en geschreven, grootse, tragikomische literaire roman waarin Grunberg zichzelf overtreft.
Robert Harris, De officier. Amsterdam : Cargo, 2014. (444 p.)
D
e officier is een schitterende historische thriller over samenzwering en spionage in het Parijse fin-de-siècle. Succesauteur Robert Harris liet zich door regisseur Polanski aanmoedigen om de affaire Alfred Dreyfus, een van de meest bekende gerechtelijke dwalingen, tot een beklijvend verhaal te verwerken. De jonge Joodse Franse officier wordt veroordeeld tot een levenslange gevangenisstraf op Duivelseiland wegens hoogverraad met de Duitsers. Getuige van dit alles is de ambitieuze officier George Picquart, net gepromoveerd tot hoofd van de inlichtingendienst. Ondanks zijn betrokkenheid bij de arrestatie van Dreyfus groeit bij Picquart de twijfel. Dubieus bewijsmateriaal doet hem vermoeden dat er nog een Franse legerspion aan het werk is. Wanneer hij de legertop te veel delicate vragen stelt, wordt Picquart zelf het slachtoffer van een duister politiek complot. Harris is een meesterlijke verteller en loodst je doorheen rechtbanken, spionagetechnieken, geheime kabinetten en gekronkel in de hoogste politieke regionen. Het boek is een internationale bestseller en werd verkozen door de VN-thrillergids tot thriller van het jaar.
Stefan Hertmans, Oorlog en terpentijn. Amsterdam : De Bezige Bij, 2014. (333 p.)
A
an de hand van hem nagelaten memoires van zijn grootvader Urbain reconstrueert de schrijver in beeldrijke taal het leven van zijn grootvader die rond 1900 in armoede opgroeide in Gent. Hertmans verbindt op indrukwekkende wijze vroege jeugdervaringen van zijn grootvader met de latere, toen Urbain als jong soldaat hachelijke dagen en nachten in de loopgraven overleefde. Zo worden de gruwelen van de Eerste Wereldoorlog aangekondigd met de beschrijving van een argeloze Urbain, die terecht komt in een oude gelatinefabriek, waar dierenkoppen worden gekookt. Ook beschrijft Hertmans de transformatie van tijdgeest en stadslandschap, waarbij de natuur in vredestijd niets verraadt van het bloed en lijden. Tegelijkertijd definieert de kleinzoon de afstand en de verwantschap met zijn grootvader.
Nick Hornby, Funny girl. Amsterdam : Atlas Contact, 2014. (411 p.)
Barbara Parker wordt in 1964 uitgeroepen tot ´Miss Blackpool´, maar laat titel en bijbehoren-
de verplichtingen voor wat ze zijn en trekt naar Londen, omdat ze ervan droomt de Britse Lucille Ball te worden. En dat lukt: enkele seizoenen heeft ze de hoofdrol in een populaire comedyserie. De roman concentreert zich op de lotgevallen van de twee hoofdrolspelers uit de serie, de beide tekstschrijvers en de producent, zowel privé als in hun werk, en geeft zo ook een beeld van de televisiewereld en de veranderende Engelse maatschappij in de jaren zestig. Zoals de betere comedyserie bevat ook dit vlot lezende boek veel flitsende dialogen.
13
BIB EN SCHOOL LEESLIJST 5 - 6
Khaled Hosseini, En uit de bergen kwam de echo. Amsterdam : De Bezige Bij, 2015. (415 p.)
Het is 1952 en Abdullah moet lijdzaam toezien hoe zijn kleine zusje Pari achterblijft bij een
rijke, kinderloze vrouw in Kabul. Nila kan de ziekte van haar veel oudere man Wahdati niet aan en vertrekt met het meisje naar Parijs. Na haar dood ontdekt Pari dat Nila niet haar echte moeder was en dat ze nog familie heeft in Afghanistan, waaronder een broer. Tussen deze geschiedenis door zijn verschillende verhaallijnen geweven, variërend van de kok/chauffeur in dienst van Wahdati in de tijd dat het nog een vreedzaam land was tot aan de 21e eeuw waarin oorlog en geweld de boventoon voeren. Khaled Hosseini, Amerikaans schrijver en arts van Afghaanse afkomst, werd beroemd met De vliegeraar en Duizend schitterende zonnen. In deze derde (mooi vertaalde) roman wordt opnieuw in vaak bloemrijke taal een indrukwekkend beeld gegeven van verschillende in en buiten hun land levende Afghanen, in verschillende perioden, die allemaal op de een of ander manier met elkaar verbonden zijn.
Arthur Japin, Een schitterend gebrek. Amsterdam : De Arbeiderspers, 2008. (239 p.)
I
n zijn memoires maakt Giacomo Casanova melding van het feit dat hij als 17-jarige verliefd werd op een meisje van 14. Toen hij na een verblijf in Venetië terugkeerde om met haar te trouwen, was ze verdwenen. Zestien jaar later ontmoette hij haar weer in een bordeel in Amsterdam. Deze roman vertelt het verhaal van deze Lucia. Haar verdwijning destijds was een daad van liefde: omdat haar gelaat was aangetast door de pokken, zou zij in Venetië waar alles op uiterlijkheden gericht was, Casanova’s loopbaan in de weg gestaan hebben. Na veel omzwervingen geniet ze in Amsterdam faam als luxe prostituee. Haar aantrekkingskracht ligt in het feit dat ze gesluierd door het leven gaat. Als ze Casanova weer ontmoet, herkent deze haar dan ook niet. Een spannende, elegante en mooi opgebouwde roman met fraaie beelden en motieven, waarin Lucia haar verlichte opvattingen ontwikkelt over de liefde en over de verhouding tussen rede en gevoel.
Erika Johansen, De kroon van de Tearling.
HUMOR
FANTASY
Amsterdam : Boekerij, 2015. (443 p.)
14
R
uim twee eeuwen geleden had William Tear een droom. Samen met tweeduizend Britten en Amerikanen maakte hij de Oversteek om een nieuwe maatschappij te stichten zonder wetenschap en technologie: de Tearling. Kelsea is de dochter van de vorige koningin van de Tearling. Ze is opgevoed door pleegouders ver weg in een hutje in een bos. Als ze 19 is, komen mannen van de Koninklijke Garde haar halen. Ze brengen haar naar de Veste, om tot koningin gekroond te worden. Maar niet iedereen wil haar als nieuwe koningin, ook al draagt ze het Juweel van de Erfgenaam, een ketting met grote magische krachten. Al snel ontdekt ze dat haar moeder en oom een gruwelijk verdrag met de Rode Koningin van buurland Mortmesne hebben gesloten. Hoe kan ze onder het juk van de Rode Koningin vandaan blijven? Eerste deel van een zeer interessante serie, een kruising tussen historische fantasy en een dystopische roman. Het verhaal wordt goed verteld, met wisselende perspectieven, en het is spannend en intrigerend. Als lezer kom je samen met Kelsea achter de waarheid rond de huidige gang van zaken in het koninkrijk. Open einde dat de lezer reikhalzend doet uitzien naar het volgende deel. Wordt verfilmd met Emma Watson in de hoofdrol.
Jonas Jonasson, De 100-jarige man die uit het raam klom en verdween. Utrecht : Signatuur, 2013. (358 p.)
D
eze Zweedse bestseller van Jonasson is de winnaar van de “Swedish Booksellers Award”. De hoofdfiguur Allan Karlsson besluit net voor zijn 100ste verjaardagsfeestje uit het raam van het bejaardentehuis te kruipen. In het station komt hij toevallig in het bezit van een koffer met 50 miljoen criminele kronen. Dit is het begin van een lange en absurde road trip, waarbij Allan achterna wordt gezeten door de Hell’s Angelsachtige maffiabende Never Again en politiecommissaris Aronsson. De charmante Allan sluit onderweg al snel vriendschap met de meest bizarre, maar uiterst sympathieke personages die verder met hem mee trekken. Het avonturenverhaal wordt afgewisseld met de beschrijving van het hilarische leven van Allan. Zijn laconieke manier van handelen en zijn kennis van explosieven brengt hem geheel toevallig in contact met belangrijke figuren zoals president Truman, Mao Zedong, Stalin, Kim Il Song…, waarmee hij op zijn gemak dineert en zo de loop van een eeuw wereldgeschiedenis beïnvloedt. De stijl van de roman is al even complexloos als het hoofdpersonage. Met een glimlach lees je het boek in één ruk uit en je wordt er beslist vrolijk van. Hilarisch en hartveroverend, zo wil iedereen 100 jaar worden. Het boek is ook verfilmd.
BIB EN SCHOOL LEESLIJST 5 - 6
HUMOR
Manu Joseph, Slimme mannen. Amsterdam : Podium, 2010. (364 p.)
Knappe satirische komedie over de contradicties van het moderne Indië. “Ayyan Mani’s dikke
THRILLER
zwarte haar was opzij gekamd met een slordige scheiding die deed denken aan de grenzen die de Britten vroeger trokken tussen twee vijandige buurlanden” Met deze prachtige openingszin zet Manu Joseph, een Indische journalist, de verdere toon voor zijn zoetzure debuutroman over kasten, seks en macht in Indië. Kasteloze anti-held Ayan Mani woont samen met zijn vrouw en half dove zoon in een troosteloos éénkamerflatje in een sloppenwijk van Mumbai, maar droomt van een beter leven voor zijn gezin. Als hulpje van de excentrieke en autocratische astronoom Arvid Acharaya op het Instituut voor Theorie en Onderzoek, laat hij geen kans voorbij gaan om de wetenschappers van de hogere kaste een hak te zetten. Om te ontsnappen aan zijn armzalig bestaan, maar vooral om zijn aan soaps verslaafde vrouw op te beuren verzint hij een ketting van leugens om zijn elfjarige zoon te lanceren als een wonderkind. Zijn bedrog loopt uit de hand. Samen met de astronoom raakt hij verstrikt in een web van intriges waaruit geen ontsnappen meer mogelijk lijkt.
Lars Kepler, Slaap. Amsterdam : Cargo, 2013. (492 p.)
V
ierde zelfstandig te lezen deel uit de Joona Linnareeks van een Zweeds schrijversechtpaar. Op een koude winternacht komt de jonge Michael sterk verzwakt en gewond aanlopen langs een spoorbrug. Dertien jaar eerder verdwenen hij en zijn zusje spoorloos. Ze werden doodverklaard, omdat ze werden gezien als slachtoffers van seriemoordenaar Jurek Walter. Jurek werd dertien jaar geleden door Joona opgepakt en zit sindsdien in totale isolatie opgesloten. Michael beweert dat ook zijn zusje nog leeft. Daardoor wordt de zaak heropend. Joona is overtuigd dat er een handlanger moet zijn. Daarom moet iemand infiltreren in de geïsoleerde afdeling waar de gevaarlijke Jurek zit opgesloten. Een risicovolle onderneming, maar de tijd dringt. Zeer spannende thriller met veel actie in korte hoofdstukjes. Rake beschrijvingen van gebeurtenissen en personages. Vooral het karakter van de griezelige Jurek, die zijn slachtoffers door angst en eenzaamheid geestelijk weet te breken, is perfect uitgewerkt. Een juweeltje in het thrillergenre.
Khaled Khalifa, Er zijn geen messen in de keukens van deze stad. Breda : De Geus, 2015. (312 p.)
N
THRILLER
a het overlijden van de moeder blijken de verschillen binnen een Syrische familie in Aleppo groot. We lezen over twee zussen: de vrijgevochten Sausan en de gehandicapte Soe’aad, over de muzikale broer die gaat vechten in Irak en over een homoseksuele oom. De vader is er vandoor met een Amerikaanse archeologe. Khaled Khalifa schreef eerder De poorten van het paradijs, dat verboden werd in Syrië. In beide boeken wil hij laten zien hoe het is om te moeten leven onder een regime waar onderdrukking en wantrouwen de overhand hebben. Bekroond met de Naguib Mahfouz Medal for Literature 2013.
15
Stephen King, Mr. Mercedes. Amsterdam : Luitingh-Sijthoff, 2014. (423 p.)
A
cht mensen komen om als een Mercedes met opzet op een wachtende menigte inrijdt. Als daarna rechercheur Bill Hodges met pensioen gaat en zich daardoor tamelijk depressief voelt, heeft hij deze zaak nog niet kunnen oplossen. De dader is een figuur met ernstige psychische stoornissen die Hodges via een chatprogramma zo zal sarren dat hij zelfs overweegt om zelfmoord te plegen. Maar dan besluit Bill Hodges om op eigen houtje op de dader te gaan jagen. Hij knapt zo op van het speurwerk dat gedachten aan zelfmoord verdwijnen. Dan moet ik hem maar vermoorden, denkt de moordenaar. Het is een roman zonder de voor King karakteristieke bovennatuurlijke en vaak extreme elementen, maar gewoon een goed verteld misdaadverhaal in een typisch Amerikaanse kleine stad. Daardoor is dit boek ook zeer te genieten voor lezers die niet door de horrorelementen gecharmeerd zijn. Het biedt spanning, inventiviteit, sterke karaktertekening en een vlot en boeiend verteld verhaal. Een vijfsterrenthriller volgens de thrillergids van Vrij Nederland.
BIB EN SCHOOL LEESLIJST 5 - 6
Herman Koch, Het diner. Amsterdam : Ambo /Anthos, 2014. (300 p.)
In een toprestaurant komen vier mensen samen: de ik-figuur, Paul, een afgekeurd docent, en
WAARGEBEURD
WAARGEBEURD
zijn echtgenote; zijn broer, beoogd minister-president, met ook zijn vrouw. Irritaties hopen zich vanaf het begin in het hoofd van Paul op. Zij gelden zijn broer, maar ook het restaurant. Met de wereld van de haute cuisine wordt meedogenloos afgerekend. Hilarische observaties, maar ook innerlijk commentaar op gespreksonderwerpen, roepen het verleden van Koch in herinnering. De kinderen van de dinergangers hebben een wandaad begaan. Hoe daarmee om te gaan? Hoe ver ga je als ouders in het toedekken van de gruweldaden van kinderen? Hoe waarborg je geluk en toekomst? In agressie is Paul eerder over de schreef gegaan. Is zijn zoon genetisch bepaald? Zorgvuldig doserend werkt deze roman naar een apotheose. Een verontrustende, maar ook humoristische roman. Stilistisch sterk, een urgent en krachtig boek.
Judith Koelemeijer, Hemelvaart : op zoek naar een verloren vriendin. Amsterdam : Atlas Contact, 2013. (270 p.)
Dit werk is gebaseerd op gebeurtenissen uit het eigen leven van Judith Koelemeijer. Als 18-jarig
meisje ging ze na haar eindexamen in 1985 met vijf vriendinnen op vakantie naar Griekenland. Op de laatste avond gebeurt er een dodelijk ongeluk met Annette. Met zijn vijven komen ze terug; ze zijn voorgoed hun jeugd en onschuld verloren. Vijfentwintig jaar later onderzoekt de auteur wat de dood van Annette met haarzelf, de vriendinnen, de ouders van Annette en andere betrokkenen heeft gedaan. Ze keert terug naar Paros en reconstrueert de laatste dagen van Annette aan de hand van herinneringen, dagboekaantekeningen, rechtbankverslagen en gesprekken. Op zoek naar tekens en vooruitwijzingen wil ze het ongeluk verklaren. De gebeurtenissen uit het verleden en de zoektocht en reconstructie vijfentwintig jaar later zijn knap met elkaar verweven. Mooi en aangrijpend verhaal, geschreven in een toegankelijke stijl.
Jon Krakauer, De wildernis in. Amsterdam : Prometheus, 2015. (284 p.)
Een intelligente zoon van rijke geslaagde ouders raakt gefascineerd door het natuurlijke, no-
madische leven. Zijn hang naar ascetisme doet hem besluiten zijn eerder leven op te geven en een zwervend bestaan te gaan leiden. Uiteindelijk wordt dat hem noodlottig: hij wordt doodgevroren in Alaska gevonden. De doodsoorzaak is verhongering. De auteur wijdde een kort artikel aan deze tragische gebeurtenis. Maar de macabere vondst van het in staat van ontbinding verkerende lichaam in een slaapzak liet hem niet los. Hij besloot het leven van deze jongen te reconstrueren. Het resultaat is een fascinerend boek over een onbegrepen jongen die niet anders kan dan zijn veilige omgeving verlaten. Het boek is intens, helder, en wars van sensatie geschreven en het werd ook verfilmd.
Tom Lanoye, Kartonnen dozen. Amsterdam : Prometheus, 2012. (158 p.)
D
it is het verhaal van een liefde, een jongensliefde, die voor beide partners een verschillende betekenis en uiteenlopende consequenties had. De hoofdpersoon beschrijft zeer geestig en vaak ontroerend zijn middelbare-schooljaren, zijn ouderlijk milieu en zijn ontluikende liefde, waarin de seksualiteit een grote stuwende rol speelt. Tom Lanoye schrijft een subliem Nederlands. Hij kan humoristisch zijn, vlijmscherp en aandoenlijk, maar bovenal is hij een van de beste en toegankelijkste prozaschrijvers.
16
BIB EN SCHOOL LEESLIJST 5 - 6
Davide Longo, De verticale man. Breda : De Geus, 2013. (445 p.)
N
a een schandaal leidt voormalig schrijver en professor Leonardo Chiri een teruggetrokken leven op het platteland. Het Italië waarin hij leeft, is een maatschappij in verval: voedsel en brandstof zijn schaars, er heerst anarchie, rondtrekkende bendes moorden en roven. Zijn ex Allessandra levert zijn dochter van 16, Lucia, en haar zoon uit een ander huwelijk van 10, Alberto, bij hem af om voor hen te zorgen. Als de dreiging steeds groter wordt, slaan ze op de vlucht om vanuit Noord-Italië Frankrijk te bereiken, maar het wordt een ellendige zwerftocht waarbij hun allerlei rampen overkomen: de wereld waarin ze leven is een onveilig oord geworden, waarin ze op een nieuwe manier zullen moeten leren leven. Vanaf de allereerste pagina’s van deze apocalyptische roman springen de onheilspellende voortekenen in het oog van gebeurtenissen die de moderne samenleving eeuwen terugplaatsen in de tijd. Een zorgvuldige opbouw zorgt voor een toenemende spanning waarbij de lezer steeds op het puntje van zijn stoel zit.
KLASSIEKER
HISTORISCH
Valerio M. Manfredi, De adelaar : de laatste dagen van Caesar. Amsterdam : Athenaeum-Polak en Van Gennep, 2012. (271 p.)
Op 15 maart 44 v.C. werd Caesar door een groepje senatoren, o.l.v. Cassius en Brutus, vermoord, omdat hij te veel macht bezat en zo een bedreiging vormde voor de republiek. Deze moord, en de acht dagen die eraan voorafgingen, behandelt Manfredi in deze roman. Ondanks de bekende ontknoping, had de auteur de bedoeling een ‘politieke thriller’ te schrijven, maar hij heeft zich ook verdiept in de persoonlijkheid en psychologie van Caesar. Door de geruchten van een complot is de spanning in Rome te snijden. De samenzweerders smeden hun plannen en twisten over de vraag of ook Antonius, de medeconsul van Caesar, omgebracht moet worden. Vertrouwelingen van Caesar zijn op zoek naar duidelijke bewijzen. Sleutelfiguren daarbij zijn Servilia, de (vroegere) minnares van Caesar en de moeder van Brutus en daarnaast Caesars arts. Naast deze historische figuren, waarbij ook Cleopatra en Cicero een belangrijke rol spelen, heeft de auteur ook enkele fictieve, of door fictie herwerkte historische personages opgenomen. Hij beschrijft een gevaarlijke en avontuurlijke winterse tocht vanuit Gallië: een trouwe en oersterke centurio wil absoluut met zijn ingewonnen informatie Caesar tijdig bereiken, maar hij wordt tegengewerkt door handlangers van de samenzweerders, die de jachtige tocht van de koeriers naar Rome blokkeren. De auteur integreert handig allerlei overgeleverde elementen, waaronder ook de voortekenen van de moord. Regelmatig zorgt hij voor een interessante nieuwe interpretatie.
Yann Martel, Het leven van Pi. Amsterdam : Prometheus, 2014. (317 p.)
Levend in Canada blikt de hoofdpersoon terug op zijn bizarre avontuur op een sloep in de Grote
FANTASY
Oceaan. De vader van de 16-jarige jongen Pi heeft een dierentuin in India. Ze besluiten het land te verlaten en alle dieren mee te nemen. Het schip vergaat echter en de enige overlevenden zijn de jongen en een paar dieren, waaronder een Bengaalse tijger. Het kost de jongen veel inventiviteit en moeite om samen met de tijger te leven en het 227 dagen uit houden in de sloep. Prachtig uitgewerkt verhaal, waarin de jongen alle tijd heeft om te filosoferen over een groot aantal levensvragen. De opzet van de roman vraagt wat meer van de lezer omdat niet altijd wordt vastgehouden aan de chronologische volgorde. Deze roman van de in Spanje geboren Canadese schrijver won de Booker Prize 2002. Het boek werd verfilmd door de bekende regisseur Ang Lee.
George R.R. Martin, Het spel der tronen. Amsterdam : Luitingh Fantasy, 2014. (768 p.)
Vele duizenden jaren geleden gebeurde iets met de seizoenwisselingen op de ‘wereld’, waar ja-
rendurende zomers nu afwisselen met generaties-omspannende ijzige winters. De noordgrens van het koninkrijk Winterfel wordt door een enorme ijsmuur beschermd tegen de duistere krachten van het daarachter gelegen Spookwoud. In de hoofdstad in het zuiden stelt de koning ridder Ned aan als zijn rechterhand. Hij is van het oude trouwe geslacht van de Starks, de ‘Schrikwolven’. Daar zijn zowel de koninklijke familie als de andere regerende ‘huizen’ niet erg blij mee en een aantal intriges, machtsstrijden en moorden verscheurt het rijk. Vlot geschreven, maar ingewikkelde avonturenroman in een imaginaire wereld die erg middeleeuws aandoet. In korte hoofdstukken komt een tiental personages steeds afwisselend op de voorgrond, de appendix van regerende huizen en personages is bijna een boekje op zichzelf. De personages zijn realistisch getekend, zo ook de gebeurtenissen met een beperkte dosis zuivere fantasy zoals verdwenen volken, goden en draken. Eerste deel van een vijfdelige reeks die is verfilmd als televisieserie.
17
BIB EN SCHOOL LEESLIJST 5 - 6
HUMOR HISTORISCH
Ian McEwan, Solar. Amsterdam : De Harmonie, 2010. (361 p.)
D
e Britse natuurkundige en Nobelprijswinnaar Beard, 53 jaar, vadsig, kalend, notoire vrouwenversierder, worstelt met zijn vijfde huwelijk, zijn wetenschappelijke carrière en zijn overgewicht. Al vele jaren heeft Beard niets meer gepresteerd, hij teert op zijn reputatie en is hoofd van een onderzoeksinstituut voor alternatieve energie alhoewel hij weinig affiniteit met energie- en klimaatproblemen heeft. Door toeval krijgt hij de kans om in een klap zijn relatieproblemen op te lossen, zijn carrière een nieuwe impuls te geven en misschien de wereld te redden. De auteur beschrijft zeer onderhoudend hoe zijn opportunistische antiheld zijn plannen uitwerkt, maar uiteindelijk, tijdens de grootse opening van zijn zonne-energieproject in de woestijn van New Mexico, toch van alle kanten wordt ingehaald door de waarheid. Goed, actueel, geestig én somber, deze satirische roman vol symboliek, over wetenschap en wetenschappers, het klimaat- en energievraagstuk, maar vooral over het menselijk onvermogen om zichzelf opzij te zetten.
Andrew Miller, Puur. Amsterdam : Xander, 2012. (376 p.)
Parijs, 1785. De jonge ingenieur Jean-Baptiste Baratte krijgt de opdracht om “Les Innocents” te
verwijderen, een kerkhof waarvan de stank en zwaveldampen de Parijse lucht vergiftigen. Deze levendige historische roman werd terecht met de Costa Novel Award 2012 bekroond. Baratte neem zijn intrek in de wijk vlak naast het kerkhof bij de familie Monnard. Al vlug valt hem op dat de begraafplaats de bewoners in de greep heeft. Zo voelt de labiele dochter Ziguette zich verbonden met het kerkhof en geeft de adem van alle bewoners een grafgeur af. Ondanks de onmogelijke opdracht sluit Barrate er al snel vriendschap met de excentrieke organist Armand de Saint-Meard en de jonge, mooie Jeanne die samen met haar grootvader op het kerkhof woont. De start van de opgravingen met de hulp van een 30-tal mijnwerkers brengt niet alleen botten, gemummificeerde lichamen en dodelijke dampen naar boven, maar ontsluit ook andere vormen van kwaad. Brengt het kerkhof en zijn opgravingen ook de ondergang van Baratte met zich mee ? En wat is de rol van de mysterieuze prostitueé Héloise Godard ?
Patrick Modiano, De straat van de donkere winkels. Amsterdam : Querido, 2014. (224 p.)
D
FANTASY
e hoofdpersoon met geheugenverlies tracht zijn verleden te hervinden. Zijn speurwerk wordt redelijk beloond, maar hij ontdekt ook dat het verleden even definitief voorbij en afgesloten is als iemands leven nadat hij overleden is. Daarom worden niet alle ontbrekende stukjes van de puzzel teruggevonden en op hun plaats gelegd. De roman, die bekroond is met de Prix Goncourt 1978, is spannend, maar gaat veel dieper dan een detectiveverhaal. Hij is vrij toegankelijk door de klassieke opbouw van het verhaal. De Franse auteur is winnaar van de Nobelprijs voor de Literatuur 2014.
Erin Morgenstern, Het nachtcircus. Amsterdam: De Bezige Bij, 2011. (425 p.)
Eind negentiende eeuw. Bailey, een boerenzoon uit Massachusetts, raakt betrokken bij een
geheimzinnig circus. Het nachtcircus is een reizend circus vol illusionisten, acrobaten en twee echte magiërs (Celia en Marco) die tegen hun zin met elkaar in een wedstrijd verwikkeld zijn. Hun beider mentoren hebben het circus bedacht om een eeuwenoud spel met elkaar te spelen. Hoofdpersonen Celia en Marco worden echter verliefd op elkaar en zinnen op een manier om het spel te doorbreken zonder schadelijke effecten op iedereen die in het circus meereist. Erin Morgenstern zet een magische sfeer neer. Haar taalgebruik raakt alle zintuigen. Ze schrijft zeer beeldend en kleurrijk. De lezer wordt een verhaal in gezogen vol mysterieuze gebeurtenissen en bijzondere personages. De liefdesgeschiedenis van Celia en Marco is op een ontzettend originele manier neergezet in dit intrigerende boek. Een film is in de maak.
18
BIB EN SCHOOL LEESLIJST 5 - 6
Erwin Mortier, Sluitertijd. Amsterdam : De Bezige Bij, 2014. (191 p.)
D
ROMANTISCH
Jojo Moyes, Voor jou.
KLASSIEKER
e Vlaamse auteur tekent een sfeervol gedetailleerd beeld van het dorp waarin de kleine Joris opgroeit bij zijn tante en oom, tweelingbroer van zijn gestorven vader. Het verhaal start bij het begin van de zomer, als wordt aangekondigd dat de begraafplaats geruimd zal worden en ook Joris’ vader zal moeten ‘verhuizen’. Het eindigt met de ruiming van het graf. Tussen kermis, circus en processies door gaat het gewone leven verder, maar aan het eind van de hete zomer duikt de moeder van Joris onverwacht op en hangt ook voor Joris een verhuizing in de lucht. Met het nieuwe schooljaar zal hij het paradijs verruilen voor de onbekende stad. Met ingehouden humor en oog voor tekenende details beschrijft Mortier deze cruciale episode uit het leven van Joris. Een vlotte, toegankelijke roman die een breed publiek kan boeien.
Haruki Murakami, Norwegian wood.
Utrecht : De Fontein, 2015. (428 p.)
Liefdesverhaal en familieroman. Lou neemt, gedwongen door familieomstandigheden, een
baan aan als verzorgster van de zwaar gehandicapte Will. Zij is beperkt door een jeugdtrauma, hij heeft een verlamming door een ongeluk met een motor. Lou zet alles op alles om Will van het leven te laten genieten. Will leert haar hetzelfde door haar autonomie uit te breiden. De relatie die zich geleidelijk tussen hen ontwikkelt, wordt door de populaire Engelse schrijfster intens, ontroerend én humoristisch weergegeven. In deze meeslepende roman zijn subplots verweven als het familieleven van beide hoofdpersonages. Karakteristiek zijn ook de typisch Engelse klassenverschillen. Het boek staat op de New York Times Bestsellerslijst en de filmrechten zijn al verkocht.
Amsterdam : Atlas Contact, 2014. (317 p.)
Toru Watanabe is een student in Tokio die zijn leven zo eerlijk mogelijk probeert te leiden, maar
in wiens verleden een onverwerkt verdriet huist: ooit pleegde zijn beste vriend Kizuki zelfmoord. Voor Watanabe is dat nog altijd een pijnlijke herinnering, en Kizuki’s toenmalige vriendin Naoko stort er zelfs door in. Wanneer Watanabe dan de levendige Midori ontmoet, is het zijn half verliefde, half medelijdende houding tegenover Naoko die zijn eigen geluk in de weg lijkt te staan. Dit klinkt misschien zwaar op de hand, maar Murakami laat de figuren zo knap tot leven komen en hun gesprekken zijn zo vol van ideeën en energie en levenslust dat het boek als geheel een prachtige lichte toon heeft. Een prachtige, warme, wijze roman, uitstekend geschreven en vertaald. Het boek werd in 2010 verfilmd.
Griet Op de Beeck, Vele hemels boven de zevende. Amsterdam : Prometheus, 2014. (272 p.)
In haar veelstemmige debuutroman laat de auteur vijf personages beurtelings hun verhaal ver-
tellen: de zussen Eva en Elsie, hun vader Jos, Elsies dochter Lou, en de kunstschilder Casper. In korte hoofdstukken zien we de vijf personages rusteloos hun weg zoeken. Centraal staat kwetsbare Eva, grote vriendin van haar puberend nichtje, die ervaart hoe haar zus de passionele liefde vindt waar ze zelf naast grijpt. Ze worstelt met de verwachtingen van haar ouders en ze verliest langzaam maar zeker de grip op haar leven. De personages raken de lezer en er worden intrigerende thema’s aangekaart. Door de toegankelijke, sobere, uitgepuurde stijl kan deze psychologische roman een breed lezerspubliek boeien.
19
BIB EN SCHOOL LEESLIJST 5 - 6
KLASSIEKER HUMOR
George Orwell, 1984. Utrecht : De Arbeiderspers, 2013. (312 p.)
C
ultroman waarvan de uitdrukking ‘Big Brother is watching you’ komt. Een ambtenaar op het ministerie van Waarheid, Winston Smith, raakt verstrikt in een strijd tegen de alles doordringende Partij en wordt gekweld door zijn gedoemde liefde voor Julia. In Orwells steeds weer herdrukte anti-utopie verkeert de wereld in de wurggreep van een systeem dat is gegrondvest op angst, haat en wreedheid. Het sluit iedere vorm van persoonlijke vrijheid en individualiteit uit. 1984 is onveranderd actueel als een benauwend nauwkeurige blauwdruk van alle dictatoriale regimes.
Chuck Palahniuk, Verdoemd. Breda : De Geus, 2013. (251 p.)
H
et boek van deze cultschrijver is een satirische roman over de belevenissen in de hel van Madison Spencer, de 13-jarige slimme, maagdelijke prepuberale dochter van een steenrijk Hollywoodechtpaar met overgewicht en een onuitroeibaar optimisme. Ze geeft zelf in het begin aan dat een overdosis marihuana de oorzaak is van haar hellevaart. Het boek is gestructureerd als brieven aan Satan. Hilarisch zijn haar vileine beschrijvingen van het jetsetleventje als rijkeluisdochter van een filmster, die haar vanaf het begin verdoemd laat lijken. In de hel zelf gooit ze haar bedeesde houding à la Jane Eyre (die ze bewondert) van zich af en ontpopt zich als een machtswellustelinge die de hel wil oppimpen en Satan wil confronteren. De sfeer, inclusief abortusmoeras, weet de auteur goed weer te geven, en sommige vondsten zijn hilarisch. Vooral geschikt voor de lezer waarin een anarchistisch vuurtje brandt.
Kevin Powers, De gele vogels. Amsterdam : Prometheus, 2012. (283 p.)
Een jonge Amerikaanse soldaat wordt tijdens de Irak-oorlog geconfronteerd met de dood van
HUMOR
een van zijn kameraden en worstelt met de vraag of hij hiervoor verantwoordelijk is. In deze roman beschrijft de Amerikaanse auteur en oud-militair de onuitwisbare invloed van de oorlog in Irak. Een magistraal verhaal, dat laat zien dat deze oorlog de overlevenden voor altijd zal blijven beïnvloeden. De schimmen van de doden zullen in de dromen blijven terugkeren. Een oorlogsroman met diepgang.
David Sedaris, De lachvogel. Amsterdam : Lebowski, 2013. (253 p.)
D
e kortverhalen en essays van de Amerikaanse auteur David Sedaris zijn gegarandeerd onderhoudend: soms hilarisch, soms bitterzoet. Via de beschrijving van situaties en ervaringen uit zijn eigen leven schetst hij een subtiel beeld van de moderne (Amerikaanse) maatschappij. Het beeld is kritisch, maar nooit scherp of verwijtend. David Sedaris observeert en rapporteert, en dat alles in een stijl die droger is dan de westelijke Sahara. In deze verhalen van wisselende lengte gaat het over soms absurde personen en momenten uit zijn leven in Amerika en Europa, reizen naar o.a. China en Australië en op zijn observaties gebaseerde gefingeerde personages en situaties. Lezers hardop laten lachen is een prestatie; Sedaris krijgt het voor elkaar. De humor en soms karikaturale schetsen stellen allerlei zaken aan de orde, soms luchtig, soms zeer indringend. Thema’s als eenzaamheid, discriminatie, vooroordelen, de gezondheidszorg, internationale verschillen in opvattingen en misconcepties, het leven in zijn algemeenheid en het volwassen en ouder worden. Als je de lachtranen hebt weggeveegd, heeft Sedaris je wel aan het denken gezet.
20
BIB EN SCHOOL LEESLIJST 5 - 6
Taiye Selasi, Ghana ga weg. Amsterdam : Atlas Contact, 2013. (382 p.)
Kweku Sai gaat dood. Op de drempel van zijn huis in Accra komt de gewezen topchirurg aan zijn
einde. Het nieuws van zijn dood brengt de mensen die hij ooit op een koude nacht in Boston in de steek liet weer bij elkaar: zijn ex-vrouw en vier kinderen. Hoe kwam het dat deze familie over de hele wereld uiteenviel? Waaraan ging de ooit zo succesvolle immigrant kapot, om vervolgens zijn gezin mee de afgrond in te sleuren? Welke misdaden werden gepleegd in de naam van de liefde? In de week die ze samen doorbrengen, worden de geheimen van de Sais langzaam maar zeker ontsluierd.
Elif Shafak, Het huis van de vier winden. Breda : De Geus, 2013. (539 p.)
A
HUMOR
ls hij veertien jaar oud is, vermoordt Esma’s broer zijn moeder omwille van de familie-eer. Hij gaat de gevangenis in. Voordat hij vrijkomt zet Esma het verhaal van haar familie op papier. Het omspant drie generaties Koerdische vrouwen. Van de oma van Esma, die na zes dochters een meisjestweeling baart, tot Esma’s moeder Pembe, de oudste van deze tweeling, en Esma en haar broers. Hoewel Pembe via Istanbul in London terechtkomt, en haar zusje Jamila in een Koerdisch dorpje blijft wonen, zijn hun levens nauw verbonden, tot aan die tragische dag in London, 1978. De auteur verweeft in deze roman op vakkundige manier de levens van haar hoofdpersonen in Istanbul, Londen en op het Koerdische platteland. Elk hoofdstuk speelt zich af in een andere tijd en plaats, en wordt verteld vanuit het perspectief van een van de familieleden. Toegankelijke roman die qua stijl aan Isabelle Allende en Alice Walker doet denken, geschikt voor een breed publiek.
Graeme Simsion, Het Rosie project. Amsterdam : Luitingh-Sijthoff, 2013. (332 p.)
D
ertiger Don ziet er goed uit, is superintelligent en heeft een fijne baan als docent genetica. Alleen zijn sociale leven blijft wat achter. Don heeft het syndroom van Asperger en daarom zijn vriendschappen en relaties voor hem niet zo vanzelfsprekend als voor een ander. Toch is hij vastbesloten om een vrouwelijke levensgezel te vinden. Hij start een zoektocht naar zijn ideale vrouw, met behulp van een vragenlijst waarmee hij kan bepalen wie het beste bij hem past. Die tocht wordt verstoord als hij Rosie tegenkomt. Ze is op zoek naar haar biologische vader en Don biedt aan haar hierbij te helpen. Rosie voldoet bij lange na niet aan zijn strenge eisen; toch kunnen de twee het goed met elkaar vinden. Zeer sympathieke en warme roman, die een mooie balans vindt tussen humor en gevoelige scènes. De personages zijn interessant en - juist omdat ze niet altijd even perfect zijn - geloofwaardig. De roman leest als een film, het is dan ook geen verrassing dat de filmrechten al zijn verkocht. Dit is de debuutroman van de auteur.
Zadie Smith, Over schoonheid. Amsterdam : Prometheus, 2006. (414 p.)
A
ls Howard Belsey, hoogleraar kunstgeschiedenis aan een Amerikaanse universiteit, hoort dat zijn oudste zoon, werkend voor zijn rivaal, de veel succesvollere, hoogleraar Kipps, wil trouwen met zijn dochter Victoria, vertrekt hij naar Londen om dit te voorkomen. Gelukkig blijkt Jerome al aan de dijk gezet, maar 9 maanden later komt Kipps een jaar aan Howards faculteit doceren en worden de families tot zijn ongenoegen vaak met elkaar geconfronteerd. Als uitkomt dat Howard een affaire had met Victoria, wil zijn vrouw scheiden. Maar tijdens een desastreuze lezing lijkt verzoening mogelijk. Van de jonge Engelse schrijfster verschenen eerder de sterke romans Witte tanden en De Handtekeningenman. Deze roman werd genomineerd voor de Man Booker Prize 2005. Het bijzonder boeiende, geestige verhaal beschrijft ironisch en heel raak, soms ook subtiel, zowel de universitaire wereld als de multiculturele maatschappij.
21
BIB EN SCHOOL LEESLIJST 5 - 6
KLASSIEKER THRILLER KLASSIEKER THRILLER
Patrick Süskind, Het parfum : de geschiedenis van een moordenaar. Amsterdam : Prometheus, 2011. (256 p.)
D
e zonder eigen lichaamsgeur geboren 18e-eeuwse Jean-Baptiste Grenouille heeft zelf de fijnste ‘neus’ van de wereld, die hij in dienst stelt van een gerenommeerd Parijs parfumeur. Later meet hij zichzelf de onweerstaanbaarste geur aan, die van jonge maagden. Hij moet ze helaas daarvoor vermoorden. Süskind werd met Das Parfum op slag beroemd, zijn schrijfstijl en fantasierijkdom werden alom geprezen. In 2006 succesvol verfilmd als The Story of a Murderer.
Donna Tartt, De verborgen geschiedenis. Amsterdam : De Bezige Bij, 2013. (621 p.)
R
ichard Papen, zoon van een eenvoudige benzinepomphouder in Californië, schrijft zich in als student bij het prestigieuze Hampden College, ver van huis aan de oostkust. Al direct bij aankomst raakt hij gefascineerd door het selecte clubje van vijf rijke studenten rond de charismatische docent Julian Morrow. Richard stelt alles in het werk om in die excentrieke en arrogante elite, die de antieke Griekse beschaving bestudeert, te worden opgenomen. Dat lukt, al heeft hij het gevoel dat hij niet van alles deelgenoot wordt gemaakt. Pas in het tweede semester komt hij erachter, dat vier van zijn nieuwe vrienden tijdens een zorgvuldig voorbereid Grieks bacchanaal een toevallige passant op gruwelijke wijze hebben afgeslacht. In hun hoogmoed hebben de jonge studenten een plaatselijke boer aan een experimenteel onderzoek opgeofferd. Deze geheime moord leidt tot een keten van leugens, bedrog en zelfs tot een tweede moord waarbij Richard wel betrokken is. Donna Tartt schreef een absoluut meeslepende psychologische en ethisch-filosofische thriller over hoogmoed, schuld en verantwoordelijkheid.
Lara Taveirne, De kinderen van Calais. Antwerpen : Manteau, 2014. (285 p.)
Lilith en Violaine zijn al sinds hun vroege jeugd hartsvriendinnen en groeien op aan het strand.
In hun tienertijd plegen de meisjes onverwacht allebei zelfmoord door van een klif af te springen, denkt men. Maar het lichaam van Lilith wordt nooit gevonden. In een dorp over de grens komt een tienermeisje wonen met een dochter die geheim moet blijven... Ambitieuze debuutroman van theaterschrijfster en regisseur Taveirne, gebaseerd op een waar gegeven. Het verhaal voert ons mee naar de gevolgen van een onverwachte beslissing, en maakt duidelijk hoe verdriet en depressie door verschillende generaties heen resoneren. Allerlei vormen van relaties en vriendschap worden ontleed op snijdende, maar soms ook dromerige toon. Met haar schrijnend mooie beeldspraak zoekt de Brugse schrijfster Taveirne de grenzen op van wat draaglijk is voor de lezer. Steeds verrast ze weer door schijnbaar gewone details, die dankzij haar waarnemingsvermogen bijzonder en betekenisvol worden. Bitter en troostrijk tegelijk. Een boek dat je manier van kijken verandert, een verhaal om te koesteren.
Peter Terrin, Monte Carlo. Amsterdam : De Bezige Bij, 2014. (173 p.)
D
e 35-jarige Engelsman Jack Preston is als selfmade automonteur opgeklommen tot hoofdmonteur bij Team Lotus. In mei 1968 is hij aan het werk bij de Grand Prix in Monte Carlo. Ook aanwezig is Deedee de beroemde filmster. Als zij, vlak voor het begin van de race, langs de Lotusbolide naar de prins op de tribune loopt, ontstaat er plotseling een steekvlam. Jack gooit zich over haar heen en redt zo haar leven, maar raakt zelf ernstig verbrand en moet 43 dagen in het ziekenhuis verblijven. Alle eer gaat naar de lijfwacht van Deedee, die haar en Jack wegsleepte toen alle gevaar was geweken. Terug in zijn dorp, Aldstead, vergeefs wachtend op een teken van Deedee én van God, wacht hem geen heldendom, maar ontslag bij Lotus en vergetelheid. Jacks reddingsverhaal wordt niet serieus genomen en hij wordt de risee van het dorp. Opnieuw een echt ‘Terrin-verhaal’: beklemmend, dreigend, beeldend en filmisch geschreven, met een antiheld, die volhardt in een obsessie en stukloopt tegen een wereld vol onbegrip, moedwil en misverstand.
22
BIB EN SCHOOL LEESLIJST 5 - 6
Franca Treur, Dorsvloer vol confetti. Amsterdam : Prometheus, 2014. (219 p.)
D
e 12-jarige Katelijne groeit op als enig meisje tussen zes broers in een streng gereformeerd Zeeuws boerengezin eind jaren tachtig, begin jaren negentig. Het intelligente, fantasievolle kind voelt zich een buitenbeentje. Als meisje wordt ze nauwelijks betrokken bij het boerenwerk, en omdat het in het gezin over weinig anders gaat, wordt ze vaak buitengesloten. Ze vlucht weg in fantasie en verhalen: bijbel- en bekeringsverhalen, kerk- en dorpsroddel, familieverhalen, maar ook boeken. Sprookjes, verboden -omdat het leugens zijn die haar kunnen afhouden van de waarheid- leest ze stiekem toch. Voorzichtig zet ze de eerste schreden in de buitenwereld. Een goed geschreven, boeiende debuutroman over opgroeien als meisje in een reformatorisch Zeeuws boerenmilieu, treffend, kritisch, met humor maar ook liefdevol verbeeld door Treur die zelf zo opgroeide. Voor een breed publiek. Het boek werd onlangs verfilmd.
Ernest Van der Kwast, De ijsmakers. Amsterdam : De Bezige Bij, 2015. (303 p.)
Een Italiaanse familie baat het Rotterdamse IJssalon Venezia uit. Het vak gaat over van va-
WAARGEBEURD
der op zoon. In de winter, wanneer de ijssalon gesloten is, verblijft de familie in de bergen van Noord-Italië. Over deze familie heeft Van der Kwast een mooie roman geschreven. De oudste zoon breekt met de ambachtelijke familietraditie, laat het ijs liggen en gaat in de poëzie. Als latere directeur van het World Poetry Festival reist hij over de wereld, terwijl de zomers aan de jongere broer voorbijgaan. Hij tobt zich af in de zaak. Familiale verhoudingen, ambachtelijkheid, het voortbrengen van nageslacht, het voorgeslacht en liefde staan centraal, maar tegelijk is er veel anekdotiek over consumptie-ijs, een geschiedenis ervan, een glansrol voor sneeuw en een ode aan de poëzie. De smaak van ijs wordt wellustig, haast erotisch beschreven. Een heerlijk boek. Niet gedacht dat ijs op papier zo kon smaken.
Sophie Van der Stap, Meisje met negen pruiken. Amsterdam : Prometheus, 2013. (223 p.)
D
e auteur is studente politicologie als ze op haar eenentwintigste wordt geconfronteerd met een zeldzame vorm van kanker. Ruim een jaar lang wordt ze intensief behandeld. In dit boek vertelt ze van dag tot dag hoe ze deze periode beleeft, vanaf de diagnose tot - ruim een jaar later het onderzoek dat uitwijst dat haar ziekte onder controle lijkt te zijn. Ze beschrijft haar gang door het medische circuit, de twijfel, angst en wanhoop, maar vooral ook haar leven als jonge meid, met verliefdheden, uitgaan, vrienden en vriendinnen. Pruiken, tijdens de chemotherapie aangeschaft, blijken voor Sophie meer dan een noodzakelijk kwaad: ze maken het haar mogelijk met verschillende aspecten van haar persoonlijkheid te experimenteren. Door haar uitzonderlijke veerkracht en relativeringsvermogen komt de auteur tot waardevolle inzichten over het leven en de dood. Een krachtig boek vol wijsheid en humor, dat ongetwijfeld zieke én gezonde lezers zal boeien en aan het denken zal zetten over wat werkelijk belangrijk is in het leven.
Adriaan Van Dis, Ik kom terug. Amsterdam : Augustus, 2015. (284 p.)
Het gevecht om een kist tussen moeder en zoon in de openingsscène is tekenend voor wat
volgt. Deze kist is de metafoor voor wat de zoon wil weten en de moeder niet kwijt wil. Met het notitieblok in de hand reist Van Dis in de maanden voor haar overlijden met zijn moeder door Nederland naar bekende plekken en onbekende familieleden. Zo ontfutselt hij haar de verhalen over haar familie, haar echtgenoten, haar ervaringen in de beide wereldoorlogen, herinneringen die zij altijd voor hem verborgen heeft gehouden. Als reactie op haar ervaringen vlucht zij in de esoterie. Afstoten en aantrekken, maar ook afstand nemen en afstandelijkheid bepalen hun relatie. Verantwoordelijkheidsgevoel en respect winnen het uiteindelijk. Een sterke, afwerende, zwijgzame moeder tegenover een gevoelig en hunkerend kind dat zich altijd een buitenstaander voelde. Een mooie samensmelting van autobiografie en memoires. Winnaar van de Libris Literatuurprijs 2015.
23
BIB EN SCHOOL LEESLIJST 5 - 6
David Vann, Legende van een zelfmoord. Amsterdam : De Bezige Bij, 2011. (256 p.)
S
terk literair debuut uit 2008 over de impact die de zelfmoord van zijn vader op het leven van de Amerikaanse schrijver heeft gehad. In vier verhalen vertelt David Vann wat voor man zijn vader was, hoe het huwelijk van zijn ouders uitliep op een scheiding en hoe zijn vader zichzelf doodde. Ingebed tussen deze korte verhalen bevindt zich het hoogtepunt van het boek, een roman over een vader en zijn 13-jarige zoon Roy die zich terugtrekken op een onherbergzaam eiland in Alaska om er op eigen kracht te overwinteren. Ze zullen zich voeden met de vis die ze vangen en het wild dat ze schieten. Roy ontdekt dat zijn vader mentaal niet is opgewassen tegen de ontberingen die ze beleven. Dan gebeurt er iets vreselijks wat het hele verhaal doet kantelen en de lezer meesleurt in een hartverscheurend drama. Het verhaal bevat weergaloos mooie beschrijvingen van de ruige kust van Alaska: desolaat decor voor een hommage aan een vader die verdwaalde in zijn bestaan. Dit boek werd overladen met prijzen en lovende kritieken: niet neer te leggen!
Dimitri Verhulst, Mevrouw Verona daalt de heuvel af. Amsterdam : Contact, 2015. (109 p.)
Verhulst beschrijft in deze novelle een oude vrouw die op een koude winterdag bewust de berg
waarop zij woont, afdaalt om in de kou te sterven. In onnavolgbaar mooi Nederlands beschrijft Verhulst in prachtige miniatuurtjes haar herinneringen aan hoogst merkwaardige mensen en gebeurtenissen in het kleine Franse dorpje waar zij met haar man jaren geleden vanuit de grote stad is komen wonen. De schitterende, makkelijk leesbare novelle kan een ruim publiek aanspreken.
Bert Wagendorp, Ventoux. Amsterdam : Atlas Contact, 2015. (287 p.)
In het leven van de bijna 50-jarige misdaadjournalist en fietser Bart Hoffman keren zijn vrienden
uit het verleden terug. Tijdens hun middelbare schooltijd in de Achterhoek vormden Bart, André, Joost, David, Peter en Laura een hechte vriendengroep, maar ze zijn elkaar uit het oog verloren. André was cokedealer, wetenschapper Joost wordt beschuldigd van plagiaat en David, de enige met wie Bart nog contact heeft, is eigenaar van een reisbureau. De destijds veelbelovende dichter Peter is tijdens een gezamenlijke kampeervakantie in 1982 op de Mont Ventoux bij een afdaling op de fiets verongelukt. De beeldschone Laura, zijn muze, is na dat ongeluk spoorloos verdwenen. Nu, zo’n dertig jaar later, krijgen Bart, André, Joost en David een uitnodiging van Laura om naar Zuid-Frankrijk te komen. De vier besluiten om bij die gelegenheid de Mont Ventoux per fiets te beklimmen. Prachtige roman met veel humor over vriendschap en liefde, rouwverwerking, fietsen, keuzes maken en het verloop van de tijd. Het boek is ook verfilmd.
Jess Walter, Schitterende ruïnes. Baarn : Marmer, 2014. (410 p.)
D
e Amerikaanse schrijver deed vijftien jaar over deze tragikomische liefdesroman waarin een stoet van personages, plaatsen, tijden en verhalen de revue passeert. Het boek is wereldwijd een groot succes met 10 miljoen verkochte exemplaren. De rode draad in het verhaal is de liefdesgeschiedenis van een dromerige Italiaan (met blauwe ogen), en een Amerikaanse filmster die elkaar in 1962 onder tragische omstandigheden ontmoeten in een Italiaans vissersplaatsje, waarna hun wegen uiteengaan. Pas na vijftig jaar zien zij elkaar weer en dan blijkt dat de tijd hun liefde niet heeft uitgeblust. Het boek speelt zich voor een groot deel af in Hollywood, wat aanleiding geeft tot veel satire en hilariteit. Walter steekt de draak met de commercie en de nepgevoelens van het Amerikaanse witte doek. Tegelijk ontroert hij met echte emoties en verlangens. Ondanks de vele plotlijnen (die allemaal bij elkaar komen) hapert het verhaal nergens. Hier is duidelijk een vakman aan het werk die weet hoe je een groot publiek moet vermaken en tegelijk met ironie zijn integriteit bewaart.
24
BIB EN SCHOOL LEESLIJST 5 - 6
Herbjorg Wassmo, Het boek Dina. Breda : De Geus, 2010. (541 p.)
Het boek Dina is een epische historische bestseller van de Noorse schrijfster Wassmo, die
HISTORISCH THRILLER
verschillende literaire prijzen kreeg en werd verfilmd als I’m Dina met o.a. Gerard Depardieu in de cast. Als klein meisje ziet Dina haar moeder levend verbranden. Dit is een gebeurtenis die haar verdere leven bepaalt. Onhandelbaar als ze is, wordt ze door haar vader op 15-jarige leeftijd uitgehuwelijkt aan een oude man, Jacob. Op zijn landgoed wordt ze al snel alleenheerseres. Ze kan alle mannen onder controle houden door haar ongebreidelde erotiek. Wat andere mensen van haar denken laat haar volledig koud, maar met de komst van de Russische Leo lijkt alles te veranderen. Wassmo is een meester in het vertellen, waardoor je de roman in één ruk uitleest.
Sarah Waters, Vingervlug. Amsterdam : Nijgh en Van Ditmar, 2008. (559 p.)
Londen, 1862. Het weesmeisje Sue wordt grootgebracht in een huishouden vol zakkenrollers
en gauwdieven, door mevrouw Sucksby die baby’s ‘doet verdwijnen’ en meneer Ibbs, heler van beroep. Als Sue zeventien is, wordt ze de assistente van Richard ‘Gentleman’ Rivers, een charmante oplichter die de jonge erfgename Maud van haar fortuin af wil helpen. Sue wordt kamermeisje bij Maud die met haar excentrieke oom Christopher in een groot, somber landhuis woont. Maar Maud en Sue voelen zich zeer tot elkaar aangetrokken, en de sinistere oom Christopher en ‘Gentleman’ Rivers hebben zo hun eigen plannen. Het plot, waarin iedereen iedereen bedriegt, en de lezer voortdurend op het verkeerde been wordt gezet, doet je van de ene verrassing in de ander vallen. De critici waren zeer enthousiast over deze uitstekend geschreven én heerlijk weglezende, historische schelmenroman met een keur aan kleurrijke Dickensiaanse figuren. Een Victoriaanse gothic pastiche vol melodrama en humor. Genomineerd voor de Orange Prize en Man Bookerprize 2002 en bekroond met de Ellis Peters Dagger voor de beste historische misdaadroman. Het boek werd ook verfilmd.
Tommy Wieringa, Joe Speedboot. Amsterdam : De Bezige Bij, 2015. (352 p.)
Fransje is een jongen met een willoos lichaam, maar met een weergaloos sterke arm. Hij woont
WAARGEBEURD
in het dorp Lomark. Als een meteoriet is de overrompelende, grenzen verleggende, titelheld Joe Speedboot in het dorp gekomen en ook in het leven van Fransje. De meest absurdistische scènes volgen elkaar op. Wieringa beschrijft de lotgevallen van de twee vrienden: liefdesgeschiedenissen, jaloezie onder vrienden; uitersten worden verkend. Onder leiding van Joe Speedboot ontwikkelt Fransje zich tot vooraanstaand armworstelaar. In een krachtige, verbeeldende stijl, wordt een schitterend geïntensiveerde werkelijkheid beschreven.
25
Edwin Winkels, Haar laatste vlucht. Amsterdam : Brandt, 2014. (287 p.)
Meeslepend vertelt de in Barcelona woonachtige journalist en schrijver het verhaal van de
18-jarige Maribel Sastre, stewardess aan boord van een lijnvliegtuig van de Spaanse private luchtvaartmaatschappij Aviaco. Het verouderde toestel verongelukte op 4 december 1958 vlak voor de landing. Aan de hand van archieven en gesprekken met familieleden vertelt Winkels hoe deze fatale vlucht zich voltrok. Bijzonder is dat de vertelling vanuit verschillende vaste personen wordt verteld: door Maribel, door haar moeder veertig jaar later, door wachtende familieleden van passagiers. Op het omslag en de eerste en laatste pagina’s zijn foto’s van Maribel en andere personen opgenomen. Het boek is nuchter en toch zeer betrokken geschreven in uitermate toegankelijke taal: een rasechte pageturner met een nawoord van de auteur.
BIB EN SCHOOL LEESLIJST 5 - 6
Meg Wolitzer, De interessanten. Amsterdam : Xander, 2014. (480 p.)
D
KLASSIEKER
e interessanten van Meg Wolitzer is een schitterende, breed opgezette Amerikaanse roman die een groepje elitaire jongeren in New York volgt op hun weg naar volwassenheid. In de zomer van 1974 kan outsider Julie Jacobsen als vijftienjarige via een beurs deelnemen aan een zomerkamp voor artistieke, rijke kinderen in Spirit-in-the Woods. Ondanks haar gewone afkomst en haar gebrek aan talent wordt ze opgenomen in een bijzonder groepje van vijf vrienden die zich “De interessanten” noemen. Zo is er Ethan Figman, lelijk en gedrongen van uiterlijk maar met een uitzonderlijke gave voor het maken van animatiefilms. Het muzikale talent is Jonah, de zoon van een bekende folkzangeres. Cathy is de supermooie danseres met te grote borsten. Superieur zijn echter broer en zus Goodman en Ash Wolf: mooi, aristocratisch en afkomstig van een rijke, gecultiveerde familie. Julie raakt betoverd door de sfeer en de mensen van het kamp. Ze transformeert en wordt Jules. De roman volgt de jongeren tot in hun later leven. De leden van het groepje blijven contact houden. Jules’ vrienden lijken fantastische artistieke levens te leiden. Jules daarentegen is mislukt als actrice en zit vast in een saaie job met een normale saaie man. Ze wil kost wat kost bijzonder zijn en kan de jaloezie maar niet loslaten. De roman leest bijzonder vlot en is warm, met een goed aanvoelen van de drijfveren en gevoelens van de personages. Het boek werd door The New York Times terecht geselecteerd als één van de honderd “Notable Books” van 2013.
26
Carlos Ruiz Zafón, De schaduw van de wind. Amsterdam : Signatuur, 2014. (541 p.)
Als een boekverkoper zijn tienjarige zoon meeneemt naar het paleisachtige, geheimzinnige
Kerkhof der Vergeten Boeken, raakt Daniel betoverd door een boek met de titel De schaduw van de wind. Hij neemt zich voor achter de identiteit van de schrijver ervan, Julian Carax, te komen. Sterker nog: hij lijkt het leven van deze mysterieuze man te gaan leven. Tegen de achtergrond van het Barcelona van de Burgeroorlog en Franco ontrolt zich een fascinerend verhaal, of feitelijk vele verhalen, over figuren die zich in de nabijheid van Carax ophielden én mensen rondom Daniel. De structuur van het verhaal is als een Russische pop, die eindeloos veel kleinere poppen in zich heeft verstopt. Zafon heeft een fantasierijke, knappe roman geschreven vol avontuur, spanning, en liefde, die je in een adem uitleest. Zijn taalgebruik is prachtig, zijn belezenheid groot en de vertaling is vloeiend. Velen zullen van deze onderhoudende, intelligente roman genieten, die inmiddels een bestseller is geworden.
BIB EN SCHOOL LEESLIJST 5 - 6
27
BIB EN SCHOOL LEESLIJST 5 - 6
28
BIB EN SCHOOL LEESLIJST 5 - 6
V.U. J. Coens, Burg 12, 8000 Brugge. Vormgeving: FOLIO
OPENBARE BIBLIOTHEEK BRUGGE Kuipersstraat 3, 8000 Brugge 050 47 24 00
[email protected] www.brugge.be/bibliotheek