www.menzis.nl/rvvz
Stichting Menzis/Azivo RVVZ Beleidsplan 2013-2014 Versie DR 2 december 2013
Stichting Menzis/Azivo RVVZ Lawickse Allee 130 6709 DZ Wageningen www.menzis.nl/rvvz Kvk nr 09190125 RSIN / Fiscaalnummer: 820226634
Beleidsplan 2013-2014 Stichting Menzis/Azivo RVVZ
1
www.menzis.nl/rvvz
1.
Inleiding
Zorgverzekeraars horen in het algemeen een reserve aan te houden om hun solvabiliteit te garanderen. Dat was ook het geval bij de vrijwillige ziekenfondsverzekering. Deze van oorsprong particuliere ziekenfondsverzekering was bedoeld voor minder draagkrachtigen. De verzekering voorzag in de zorg voor personen die niet in dienstverband werkzaam waren. Nadat de overheid had geregeld dat er een financieel toegankelijke particuliere standaardverzekering in de wet was gewaarborgd, werd de vrijwillige ziekenfondsverzekering in 1986 opgeheven. De opgebouwde reserves werden goed beheerd en groeiden uit tot een bedrag van 300 miljoen euro. In 1999 is in een ‘Convenant besteding reserves vrijwillige ziekenfondsverzekering’ vastgelegd de reserves in 20 jaar tijd af te bouwen. Een Toetsingscommissie ziet toe op de handhaving van het Convenant. Een kwart van het jaarlijkse bedrag (5 miljoen euro), wordt beheerd en uitgegeven door het Innovatiefonds Zorgverzekeraars. Dit geld is bestemd voor projecten die zorgvernieuwend zijn, het welzijn van de patiënt bevorderen of de effectiviteit van de gezondheidszorg stimuleren. De rest van de jaarlijks te besteden reserves, ruim 15 miljoen euro, geven de desbetreffende zorgverzekeraars via hun RVVZ-fondsen voornamelijk uit in hun oorspronkelijke werkgebied. Voor de beschikbare middelen en geplande besteding door de Stichting Menzis/Azivo RVVZ tot afloop van het Convenant zie bijlage 1. Voor het beheer het RVVZ-fonds van Menzis en Azivo is met ingang van 24 december 2008 een nieuwe stichting opgericht met een ANBI-status (Algemeen Nut Beogende Instelling). Hierdoor hoeft de ontvanger van de RVVZ-gelden geen schenkingsrecht meer te betalen waardoor de beschikbare gelden optimaal worden aangewend. Een andere consequentie hiervan is dat de Stichting Menzis/Azivo RVVZ (hierna: de Stichting) in principe geen RVVZ-gelden meer zal aanwenden voor bedrijfsgerelateerde activiteiten anders dan, als algemeen nut geldende, kosten gemaakt voor de uitvoering van haar beleid. De Stichting beheert de samengevoegde fondsen van Menzis en Azivo. De toekenning van bij Menzis en Azivo aangevraagde RVVZ-gelden vindt plaats vanuit de Stichting. De statuten van de Stichting bepalen dat zij jaarlijks een beleidsplan vaststelt als kader voor de door haar toe te kennen RVVZ-gelden. Dit beleidsplan betreft het jaar 2013, en, gezien het in 2.3 gestelde in combinatie met de datum van vaststelling in 2013, tevens 2014. Naast eigen inzichten en voorkeuren dient de Stichting zich bij de opstelling van beleidsplannen mede te laten leiden door de uitvoeringregels van het Convenant Besteding RVVZ en (vanwege de ANBI-status) de Belastingdienst. 2.
Werkzaamheden
2.1
Doelstelling
De Stichting heeft ten doel het verbeteren van de kwaliteit van de gezondheidszorg. Zij tracht dit te bereiken door ondermeer financiële middelen voor zorgprojecten ter beschikking te stellen. De Stichting beoogt niet het maken van winst. De statutaire doelstelling en de feitelijke werkzaamheden van de Stichting komen overeen. Met de werkzaamheden van de Stichting wordt het algemeen belang gediend. In het huidige tijdsgewricht met steeds toenemende zorgkosten beschouwt de Stichting kostenbeheersing in de zorg als een algemeen belang en randvoorwaardelijk bij haar feitelijke werkzaamheden. De Stichting is voor onbepaalde tijd aangemerkt als algemeen nut beogende instelling in de zin van de Wet inkomstenbelasting 2001. Bij controles door de Belastingdienst via de Opgaaf Algemeen nut beogende instelling zal zij proberen deze status te behouden. 2.2
Bestuur
Het bestuur van de Stichting is gelijk aan dat van de Stichting Menzis Beheer en bestaat uit, als vereist voor een ANBI-status, minimaal 3 natuurlijke personen. Tot 1 april 2013 zijn dit de heer R.H.L.M. van Boxtel, de heer R. Wenselaar en de heer C.B. Leerink (tot 1 april 2013, daarna vacature). Is het bestuur
Beleidsplan 2013-2014 Stichting Menzis/Azivo RVVZ
2
www.menzis.nl/rvvz
van de Stichting Menzis Beheer kleiner dan 3 personen dan benoemd de Raad van Commissarissen van Menzis personen om in de vacature(s) te voorzien.
2.3
Activiteiten
De Stichting richt zich op de ondersteuning van projecten die tenminste voldoen aan de eisen zoals 1 gesteld in het ‘Convenant besteding reserves vrijwillige ziekenfondsverzekering ’ en daarnaast aan de door de Stichting vastgestelde beleidskaders. Het bestuur heeft de verantwoordelijkheid voor het opstellen en uitvoeren van haar beleid belegd bij de secretaris van de Stichting die optreedt als fondsbeheerder. Het beleidsplan wordt, met ingang van 2014, voor aanvang van het kalenderjaar door het bestuur vastgesteld. Concrete uitvoeringsactiviteiten zijn: • Het bestuur stelt jaarlijks de beleidskaders vast voor de toekenning van de gelden. • Het bestuur verantwoordt haar activiteiten jaarlijks aan de Toetsingscommissie RVVZ • De fondsbeheerder wordt ondersteund door een secretariaat voor de administratie en correspondentie. • De fondsbeheerder wordt ondersteund door een controller t.b.v. inhoudelijke en financiële monitoring van projecten • De fondsbeheerder hanteert een procedure voor de behandeling en toekenning van aanvragen. • De fondsbeheerder rapporteert periodiek aan het bestuur over de voortgang en afronding van de projecten waaraan een bijdrage is toegekend
3.
Toekenning van gelden
3.1
Beleidskaders voor de toekenning van gelden
Voor toekenning door de Stichting van RVVZ-gelden dienen projecten aan de volgende criteria te voldoen. 3.1.1
Relevante richtlijnen uit het ‘Convenant besteding reserves vrijwillige ziekenfondsverzekering’
Doelstelling(en) van projecten kunnen betreffen: Verbetering van de kwaliteit en doelmatigheid van zorgverlening in de ruimste zin, en in relatie daarmee, al hetgeen kan bijdragen aan de bevordering van de kwaliteit van leven van zieke en gehandicapte mensen. Maatregelen ter voorkoming van ziekten. Onderzoek gericht op de bevordering van de volksgezondheid en de gezondheidszorg, alsmede op de doelmatige uitvoering daarvan. Het functioneren van de beheersorganisatie die uitvoering geeft aan de zorgverzekeringsactiviteiten voor zover die niet zijn te classificeren als zorg onder een van de voorgaande punten. Projecten hoeven zich qua reikwijdte niet te beperken tot het werkgebied van de verzekeraar. Regiooverstijgende projecten (landelijk of zelfs internationaal) zijn mogelijk. Met dien verstande dat maximaal 5% van toe te kennen gelden mogen worden besteed aan projecten in het buitenland. De te financieren projecten dienen niet reguliere zorg te betreffen die verzekerbaar of verzekerd is krachtens wettelijke zorgverzekeringsregelingen.
1
http://www.innovatiefondszorgverzekeraars.nl/innovatiefonds-zorgverzekeraars-organisatie/convenantorganisatiemenu-70 Beleidsplan 2013-2014 Stichting Menzis/Azivo RVVZ
3
www.menzis.nl/rvvz
3.1.2
De doelformulering in de statuten van de Stichting
De Stichting stelt zich ten doel het verbeteren van de kwaliteit van de gezondheidszorg. Dit is in de statuten met opzet breed geformuleerd om over de hele looptijd van de beschikbaarheid van RVVZmiddelen (tot 2018) niet op voorhand mogelijkheden uit te sluiten. Door het jaarlijks opstellen van de beleidskaders voor de toekenning van de gelden brengt de Stichting de door haar wenselijk geachte focus aan. 3.1.3
Eisen m.b.t. de ANBI status
Om de ANBI status te kunnen behouden stelt de Belastingdienst dat minimaal 90% van de toegekende middelen het “algemeen nut” moeten dienen. Bestedingen alleen ten behoeve van de eigen verzekerden worden door de Belastingdienst niet beoordeeld als “algemeen nut”. Aanvragen zullen dus strikt moeten worden beoordeeld op hun bijdrage aan het algemeen nut. Alleen in bijzondere gevallen, en met inachtneming van een maximum van 10% van de in totaal toe te kennen middelen, kan hiervan worden afgeweken. 3.1.4
Strategische thema’s
Binnen de brede kaders van de doelstellingen van zowel het ‘Convenant besteding reserves vrijwillige ziekenfondsverzekering’ als de statuten van de Stichting brengt de Stichting jaarlijks focus aan door het kiezen van enkele inhoudelijke thema’s. Zij beoogt daarmee ontwikkelingen en innovatie te stimuleren op terreinen die zij uit maatschappelijk oogpunt en qua ontwikkelingen in de zorg van groot belang acht. De thema’s voor 2013 en 2014 zijn tot stand gekomen door in te haken op de door diverse partijen, waaronder overheid(-adviesorganen) en patiënten- en consumenten organisaties, beschreven en gewenste ontwikkeling van meer eigen verantwoordelijkheid voor gezondheid en herstel en meer eigen regie. Ook wel als een beweging van Ziek en Zorg naar Gezond en Gedrag (en Mens en Maatschappij) geduid en binnen de zorgverzekeraars Menzis en Azivo ook wel weergegeven als “het kantelen van de piramide”, weergegeven in afbeelding 1.
GGZ
Ziekenhuis
Care Tweede lijn
Geïntegreerde eerste lijn
Met zorgadvies Lage drempel, dichtbij huis
Geïntegreerde eerste lijn Zelfmanagement
Nu
Zelfmanagement (eHealth & preventie)
Straks
Afbeelding 1:
De primaire focus van de Stichting komt daarmee te liggen op de directe impact op/voor de klant/burger, al dan niet in (doel)groepsverbanden, leidend tot meer gezond gedrag (preventie), eigen regie en zelfzorg. Op de impact op verbreding van de basis van de (gekantelde) piramide. Projecten gericht op
Beleidsplan 2013-2014 Stichting Menzis/Azivo RVVZ
4
www.menzis.nl/rvvz
zorgprofessionals en de organisatie van zorg, die via diverse wegen van belang kunnen zijn voor de gewenste verandering, zullen dan ook mede op deze impact worden beoordeeld. In het huidige tijdsgewricht met steeds toenemende zorgkosten beschouwt de Stichting kostenbeheersing door doelmatigheid daarbij als een maatschappelijk opgave. In principe kunnen alleen projecten die één of meerdere van onderstaande thema’s adresseren in aanmerking komen voor toekenning van gelden. Tenslotte laat de Stichting zich bij de projectkeuzes leiden door haar streven naar een samenhangende projectportfolio waarin de projecten elkaar onderling versterken in het bereiken van de gewenste ontwikkelingen. Jaarthema’s 2013-2014:
Mensen, individueel en/of in groepsverband, in staat stellen eigen regie te voeren over het behoud, herstel of verbeteren van hun gezondheid (leefkracht). Bijvoorbeeld met behulp van nieuwe media of vernieuwende organisatievormen.
Vernieuwende vormen van (ondersteuning van) mantelzorg – zorg door familie, vrienden, vrijwilligers – op basis van solidariteit (“zorg voor elkaar”) binnen al dan niet virtuele gemeenschappen, om deze zorg duurzaam te versterken en de kwetsbaarheid daarvan te verminderen. Bijvoorbeeld met behulp van nieuwe media of vernieuwende organisatievormen.
Tussen gemeente(n), in het kader van de decentralisaties en implementatie van geïntegreerd gezondheidsbeleid, en lokale of regionale eerstelijns zorginstellingen afgestemde initiatieven die vanuit het klantperspectief een duidelijke verbetering of meerwaarde opleveren.
Overige thema’s:
Buiten de jaarthema’s om is er ruimte voor kleinschalige projecten tot maximaal € 20.000 per project en een totaal van maximaal € 100.000 per jaar.
Het bestuur houdt zich structureel het recht voor om in een specifiek geval aan een project waaraan zij bovengemiddeld belang hecht financiering toe te kennen.
De Stichting hoopt met de uitvoering van door haar ondersteunde projecten merkbare impact te sorteren. De focus van de Stichting ligt bij de jaarthema’s op uitdagende en robuuste, bij voorkeur meer als (sociale) onderneming opgezette, projecten die daarbij veelal een bijdrage van meer dan € 50.000 noodzakelijk maken. In tegenstelling tot voorgaande jaren, en om maatschappelijk ondernemen te stimuleren, is de Stichting daarnaast bereid om van organisaties met doelstellingen die in overeenstemming zijn met de thema’s ook verzoeken om werkkapitaal in overweging te nemen voor projecten zonder winstoogmerk. 3.1.5
Overige vereisten
Verder geldt voor alle projecten nog het volgende: • Ten tijde van de aanvraag is er ruim voldoende tijd om tot een gewogen oordeel te komen (uitgangspunt: het onderhavige project is nog niet gestart). • Het project heeft een tijdelijk karakter (uitgangspunt maximaal drie jaar). Indien van toepassing dient het project, of daaruit voortkomende vervolg, zelfstandig te kunnen worden voortgezet. • Het project heeft een meetbaar eindresultaat. Dit houdt in dat de aanvrager niet alleen een inspanningsverplichting aangaat maar ook een resultaat dient te leveren. Er moet voorzien zijn in, of medewerking worden verleend aan, een procesevaluatie en een effectmeting van het eindresultaat. • Overwegend wetenschappelijk onderzoek komt niet voor financiële steun in aanmerking. • Het ingediende project is niet ook ter (mede) financiering aangeboden bij het Innovatiefonds Zorgverzekeraars.
Beleidsplan 2013-2014 Stichting Menzis/Azivo RVVZ
5
www.menzis.nl/rvvz
• • • •
•
De aanvraag betreft niet een verzoek tot financiering van overheadkosten en andere kosten die tot de normale exploitatie van een instelling behoren. De aanvraag betreft niet enkel de bekostiging van materiaal/hardware binnen reeds ontwikkelde (zelf)zorgconcepten. De Stichting behoudt zich het recht voor om inzage te hebben in de financiële administratie voor de controle van de financiële gang van zaken rond een project. De aanvrager is bereid te voldoen aan de te stellen voorwaarden. Hieronder vallen in elk geval periodieke rapportages over de voortgang van het project, een eindrapportage, indien van toepassing het verantwoorden door middel van een financieel overzicht met eventuele controleverklaring (volgens het convenant verplicht bij projectbijdragen van meer dan € 50.000), en mee te werken aan een evaluatie en effectmeting. De Stichting sluit elke verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid voor de uitvoering van een eenmalig gehonoreerd project uit.
3.2 Procedure voor aanvraag, toekenning, wijzigingen en evaluatie
•
•
• •
•
•
•
• • •
•
De Stichting neemt aanvragen van binnen en buiten de Menzis organisatie in behandeling. De Stichting richt zich daarbij primair op projecten in het preferente werkgebied van de verzekeraars Menzis en Azivo, te weten Groningen, Overijssel, Gelderland en Den Haag e.o. Voor aanvragen van buiten de organisatie, vallend binnen de thema’s (zie 3.1.4), zoekt de fondsmanager intern draagvlak en een interne sponsor (intern projectverantwoordelijke m.b.t. voortgang, rapportage en verantwoording) ter borging van het resultaat. Het ontbreken van draagvlak en/of een sponsor kan een argument voor afwijzing vormen. Aanvragen worden ingediend bij de fondsmanager die daarvoor, via het secretariaat, een aanvraagformulier beschikbaar heeft. Voor de interne sponsor is een checklist met aanvullende vragen m.b.t. borging van de gewenste impact van projecten beschikbaar. De fondsmanager is belast met de beoordeling van aanvragen en het beheer van de projectportfolio. Projectaanvragen worden, met een voorbereidend advies van de fondsmanager, via het bestuur van de Stichting, voorgelegd aan de Directieraad van Menzis. Deze fungeert voor het bestuur als adviserend orgaan. Het bestuur besluit conform het advies van de Directieraad tenzij er voor hen moverende redenen zijn daarvan af te wijken. Toekenning door de Stichting vindt, op basis van een door het bestuur voor akkoord getekende aanvraag, plaats via een toekenningsbrief van de fondsmanager waarin naast het toegekende bedrag de eisen met betrekking tot besteding en verantwoording staan vermeld. Voor fundamentele wijzigingen in toegekende projecten, waaronder de einddatum, essentiële wijzigingen in besteding of overschrijding t.o.v. de begroting bij aanvraag, wijzigingen ten aanzien van de (eind)verantwoordelijken voor het project en inschakeling dan wel uitbesteding aan derden, niet voorzien in het projectplan, is toestemming vereist van de fondsmanager. Het bestuur van de Stichting ontvangt elk kwartaal een verantwoording van de fondsmanager. Dit bevat een overzicht van de in dat kwartaal behandelde aanvragen, een voortgangsrapportage van de lopende projecten en een overzicht van besteed en nog beschikbaar vermogen. Na afronding van een project moet een inhoudelijke eindevaluatie opgesteld worden. Voor de inhoudelijke eindevaluatie wordt een standaard format gebruikt. Na afronding van een project moet een financiële eindafrekening opgesteld worden. Voor deze financiële eindafrekening is een standaard format beschikbaar. Bij projecten boven de € 50.000 moet een goedkeurende controleverklaring volgens een door de Toetsingscommissie voorgeschreven format opgeleverd worden. In het geval van interne projecten kan de projecteigenaar verzoeken de controleverklaring op te laten leveren door de huisaccountant van Menzis. Dit stemt de projecteigenaar of met de afdeling audit. Na goedkeuring door de fondsmanager van de inhoudelijke en financiële eindverantwoording (met eventueel noodzakelijke goedkeurende controleverklaring) wordt de aanvrager hierover schriftelijk
Beleidsplan 2013-2014 Stichting Menzis/Azivo RVVZ
6
www.menzis.nl/rvvz
•
•
geïnformeerd. Niet verantwoorde toegekende bedragen worden in deze brief, als randvoorwaarde voor definitieve goedkeuring, teruggevorderd. Hiermee is een project formeel afgerond. Voor de jaarlijkse controle (door audit en externe accountant) is het van belang dat goede dossiervorming plaatsvindt. Iedere interne sponsor is verantwoordelijk voor een adequate en juiste inhoudelijke en financiële (eind)rapportage. De Stichting voor een volledig en juist verantwoordingsproces. De Stichting is bij niet nakomen van gemaakte afspraken door de rechtspersoon aan wie de bijdrage is toegekend gerechtigd het uitbetalen van (verdere) bijdragen op te schorten en/of toekenning van het verkrijgen van de bijdrage volledig in te trekken.
4. Gelden 4.1 Werving van gelden De financiële middelen van de Stichting komen uit de Reserves Voormalige Vrijwillige Ziekenfondsverzekering van de Stichting Menzis Beheer en van Azivo. De afspraken over de aanwending van deze middelen, alsmede het toezicht op de naleving daarvan, zijn neergelegd in het Convenant Besteding Reserves Voormalige Vrijwillige Ziekenfondsverzekeringen. Het vermogen wordt statutair verder gevormd door subsidies, giften, erfstellingen, legaten en andere baten. Werving van fondsen gebeurt niet op actieve wijze. De Stichting is voor onbepaalde tijd aangemerkt als algemeen nut beogende instelling in de zin van de Wet inkomstenbelasting 2001. Indien zij deze status bezit, kan zij vrij van schenkingsrecht donaties ontvangen en uitkeringen doen in het algemeen belang. Ook is het hierdoor voor de donateurs onder voorwaarden mogelijk de donatie fiscaal gefacilieerd plaats te laten vinden. Indien de Stichting een bedrijf of een natuurlijk persoon bereid vindt om een aanzienlijke schenking te doen aan de Stichting, is de Stichting bereid fiscaal advies in te winnen om ten behoeve van de betreffende donateur tot een fiscaal gefacilieerde vormgeving te komen.
4.2 Beheer van gelden Jaarlijks doet de Stichting aan de Toetsingscommissie een door een externe accountant gecertificeerd verslag over de aard en omvang van de bestedingen van de RVVZ-gelden toekomen opgesteld volgens de door de Toetsingscommissie daarvoor gestelde eisen. Alle opbrengsten en kosten worden in beginsel verantwoord in de periode waarop zij betrekking hebben. Alle opbrengsten (schenkingen, rentebaten, beleggingsopbrengsten) worden als opbrengst verantwoord in het boekjaar waarin zij door de Stichting worden ontvangen. Als rentebaten / beleggingsopbrengsten worden verantwoord de aan het verslagjaar toe te rekenen ontvangen c.q. te vorderen rente en/of beleggingsrendement.
4.3 Besteding van gelden Het vermogen van de Stichting wordt besteed als in paragraaf 3 omschreven. Daarnaast worden de overheadkosten gemaakt ten behoeve van het werk van de Stichting, voor zover noodzakelijk voor de uitvoering van het Convenant, conform voorschrift van de Toetsingscommissie ten laste van het vermogen gebracht als bedrijfsgerelateerde kosten. Het jaarlijks beschikbare vermogen wordt veelal zo direct mogelijk besteed (gerichte doelen en zo min mogelijk vertraging). De indirecte kosten blijven binnen de normen van de toetsingscommissie en hebben betrekking op uitgaven als accountantskosten, vermogensbeheerkosten, control, bankadministratie- en overboekingkosten, inschrijving kamer van koophandel, coördinatie en communicatie van bestedingen en
Beleidsplan 2013-2014 Stichting Menzis/Azivo RVVZ
7
www.menzis.nl/rvvz
reisdeclaraties en overige onkostendeclaraties. Veelal worden de kosten van reizen etc. door het bestuur voor eigen rekening genomen. Voor zover de Stichting haar vermogen niet direct aanwendt ter nastreving van haar doelstelling, zal zij dit vermogen beleggen in defensieve fondsen (vastrentende waarden). Dit om te borgen dat de werkelijke rendementen zoveel als mogelijk in lijn liggen met het jaarlijks (volgens de vereisten uit het protocol) toe te rekenen rendement aan de reserves. De bestuurders ontvangen geen beloning, noch een onkostenvergoeding voor hun diensten.
Beleidsplan 2013-2014 Stichting Menzis/Azivo RVVZ
8
www.menzis.nl/rvvz Bijlage 1: concept overzicht geplande besteding van beschikbare middelen tot afloop Convenant
St. Menzis / Azivo RVVZ
Prognose EV begin jaar Afdracht aan landelijk fonds centraal Kosten zorggerelateerde projecten Beheerskosten
Rendement
Prognose EV einde jaar
2013
2014
2015
2016
2017
2018
€ 11.881.957
€ 9.351.578
€ 7.590.278
€ 5.774.940
€ 3.904.051
€ 1.976.057
€ 578.124 € 1.715.000
€ 589.686 € 1.300.000
€ 601.480 € 1.300.000
€ 625.780 € 1.300.000
€
€
€ 613.510 € 1.300.000 € 90.203
85.000
86.700
€
88.434
93.847
89.793
€
45.449
€ 132.824
€
€ 9.351.578
€ 7.590.278
€ 5.774.940
€ 3.904.051
€ 1.976.057
3 2018 is het laatste jaar (zie pagina 34 van handboek toetsingscommissie) 2,30% 4 Rendementsgrondslag: Het (prognose-)rendement in jaar x wordt gerekend over het eigen vermogen bij aanvang van 5 jaar x. 6 Inflatiecorrectie: 2% Inflatiecorrectie is van toepassing op de landelijke afdracht en de 7 beheerskosten 8 De kosten voor zorggerelateerde projecten zijn gebruikt als sluitpos Beleidsplan 2013-2014 Stichting Menzis/Azivo RVVZ
9
1.289.364
€
€ 174.576
2 EV bestaat uit zowel bestemmingsfonds als reserve beleggingen
€ 92.007
€ 215.086
1 2013 is gebaseerd op de prognose na september 2013
638.296
€
€ 152.255-
Aannames en opmerkingen:
€
€ 0