ARRIETTY jekino EDUCATIE
ARRIETTY Film en educatie… ... in het vertoningscircuit van Lessen in het donker, in het kader van Filmfestival Open Doek, ter gelegenheid van een workshop verzorgd door Jekino of van een een film in de klas... Het medium film kreeg een plaats in het lessenpakket van heel wat scholen, daarom zorgen wij graag voor een degelijke programmatie en pedagogische omkadering. We maken jaarlijks een pittige selectie van een 30-tal films uit het afgelopen seizoen, organiseren op heel wat plaatsen vertoningen en zorgen voor kant-enklare lesmappen voor een boeiende verwerking in de klas. Daarbij spelen we in op de eindtermen en ontwikkelingsdoelen. In elke lesmap streven we naar een filmtechnische en inhoudelijke benadering van de film en focussen we op één filmterm.
Doelgroep ARRIETTY: vanaf 10 jaar
P2
jekino EDUCATIE
www.jekino.be www.opendoek.be www.lesseninhetdonker.be
Online filmfiche! Surf naar www.filmfiches.be en laat je (sterren)mening achter bij de film die je zag. De fiches zijn een digitale, meer visuele uitdieping van deze lesmap met trailers, foto’s en interessante achtergrondinfo.
Inhoudsopgave FILMFICHE _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ Synopsis Technische kaart VOOR JE NAAR DE FILM VERTREKT_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ REGIE EN PRODUCTIE _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ Wie de film maakte Het scenario en het boek Studio Ghibli NA DE FILM: VERZAMELEN VAN REACTIES_ _ _ _ _ _ Babbelbox Klasgesprek Opdracht leentafel HET VERHAAL_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ PERSONAGES_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ FOCUS OP… HET ANIMATIEPROCES _ _ _ _ _ _ _ _ _ 1. Storyboards 2.Dialogen 3. Schetsen en ontwerpen 4. Animatie 5. Inkleuren 6. Achtergronden 7. Samenvoegen en filmen Opdrachten RECYCLAGE _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ FICHE VOOR DE LEERLINGEN_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ BRONNENLIJST_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ BIJLAGEN _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _
4
5 7
13
17 21 25
35 38 41 42
Filmfiche Kopieer de filmfiche op de volgende pagina voor je leerlingen. Zo zijn ze meteen goed voorbereid op de voorstelling. Ook voor je collega’s die de leerlingen vergezellen, kan het een handige leidraad zijn.
P3
Filmfiche Synopsis
Technische kaart
De nieuwste film van Studio Ghibli gaat over een kleine familie van ‘leners’, die onder de vloer leven van een prachtig herenhuis, gelegen in een buitenwijk van Tokio. Arrietty, een 14-jarig meisje ter grootte van een mensenduim, en haar identiek kleine ouders wonen al jarenlang in het huis van twee oude dames, die niets van hun bestaan afweten. De familie overleeft door te ‘lenen’: kleine beetjes gas om te koken, stukjes hout om een stoel van te maken en een suikerklontje om van te snoepen. Maar nooit teveel, omdat het anders kan gaan opvallen. Op een dag wordt Arietty ontdekt door het 12-jarig jongetje Shō, die bij de oude dames logeert. Het is het begin van een bijzondere vriendschap tussen de grote jongen en het kleine meisje…
Arrietty Originele titel: Kari-gurashi no Arietti 94 min Regie: Hiromasa Yonebayashi Scenario: Hayao Miyazaki (naar het boek van Mary Norton)
P4
Met o.a. de stemmen van: Mirai Shida
Arietty
Ryûnosuke Kamiki
Shô
Shinobu Ohtake
Homily
Keiko Takeshita
Sadoko
Tatsuya Fujiwara
Lupy
Tomokazu Miura
Pod
Kirin Kiki
Haru
Originele Japanse versie met Nederlandstalige ondertitels Productiemaatschappij: Studio Ghibli Distributie: Paradiso Films Winnaar van een Japan Academy Award in de categorie Beste Animatiefilm
Voor je naar de film vertrekt Enkele tips en opdrachten ter inleiding van de film. - Voer een klasgesprek over iets kwijt zijn. Wie is er ooit al eens iets kwijt geraakt thuis? Wat was dit? Heb je het ooit teruggevonden? Waar zou het kunnen zijn? Wat zou ermee gebeurd zijn? - Vertel waarover het verhaal gaat, maar verklap niet te veel. Vertel dat de film zich in Japan afspeelt en dat mensen daar anders leven, andere gewoontes hebben. - Welke verhalen kennen de kinderen nog over kleine mensjes in een grote mensenwereld?
- Richt een “leentafel” in. Vertel ze over Arrietty en haar familie van “leners”. Zij zijn ongeveer 10 cm groot. Vraag aan de kinderen om elk een voorwerp uit de klas te zoeken dat deze “leners” zouden kunnen gebruiken. Laat de voorwerpen op de tafel leggen. Na de film kan je verder aan de slag rond deze tafel. - Voer een klasgesprek over lenen. Denk hardop na over het verschil tussen lenen, gebruiken, stelen, huren, kopen, … Wie leent ooit eens iets van iemand anders? Vraag je het dan? Wat als je iemand zijn gom of balpen gebruikt? Leen je dit dan? Ook als het niet gevraagd is?
P5
Regie en productie Wie de film maakte Hiromasa Yonebayashi is een Japanse filmmaker, geboren in 1973. ARRIETTY is de eerste film die hij zelf geregisseerd heeft. Hij is tevens ook de jongste regisseur van een zogenaamde Studio Ghibli film. Maar met deze film was hij niet aan zijn proefstuk toe. Voor ARRIETTY werkte Hiromasa Yonebayashi reeds mee aan andere Studio Ghibli films. Hij begon in 1996 als zowel clean-up als inbetween artist bij de film PRINCES MONONOKE. Enkele jaren later werkte hij in 2001 bij de film SPIRITED AWAY mee als
animator. Een grotere verantwoordelijkheid omdat je een groot deel van de tekeningen zelf moet tekenen. In 2004 was hij gepromoveerd als key animator bij HOWL’S MOVING CASTLE. Hij mocht nu zelf de sleuteltekeningen maken. Ook bij de film PONYO in 2008 was hij key animator. Nu mocht hij met ARRIETTY zijn eerste film regisseren.
Het scenario en het boek Hayao Miyazaki is een van de oprichters en belangrijkste regisseur van Studio Ghibli. Een groot aantal
P7
succesvolle Ghibli films zijn van zijn hand. Hij is in 1941 in Tokio geboren. Gezien zijn leeftijd, laat hij tegenwoordig al wat sneller het regisseren over aan zijn zoon Gorō of andere medewerkers van Studio Ghibli. Voor de film ARRIETTY heeft hij het scenario geschreven. Het verhaal zelf is van de Engelse schrijfster, Mary Norton. Zij is in 1903 geboren en op 88 jarige leeftijd overleden in 1992. Haar meest bekende boeken zijn die van “The Borrowers”. In het Nederlands vertaald als “De Leentjeburen”. Het scenario van de film is voornamelijk gebaseerd op het eerste boek uit de reeks. De Borrowers serie: 1 The Borrowers (1952) 2 The Borrowers Afield (1955) 3 The Borrowers Afloat (1959) 4 The Borrowers Aloft (1961) 5 The Borrowers Avenged (1982)
muziek Dit is de eerste keer in jaren is dat huiscomponist Joe Hisaishi de soundtrack niet heeft gecomponeerd. Voor ARRIETTY heeft de Franse harpiste Cécile Corbel enkele nummers geschreven.
Studio Ghibli Na eerdere samenwerking besloten filmmakers Hayao Miyazaki en Isao Takahata een animatiestudio op te starten. Samen met producent Toshio Suzuki richtten ze in 1985 Studio Ghibli op om een nieuwe wind te doen waaien door de Japanse animatie-industrie. Dit was financieel mogelijk dankzij het succes van Miyazaki’s film NAUSICAÄ OF THE VALLEY OF THE WIND (1984), gebaseerd op de populaire manga die door Miyzaki zelf werd getekend. De meeste door Studio Ghibli geproduceerde films zijn van Miyazaki’s hand. De bekendste bijdrage van Isao Takahata is GRAVE OF THE FIREFLIES (1988). Studio Ghibli kreeg stilaan nationale erkenning dankzij Miyazaki’s LAPUTA: CASTLE IN THE SKY (1986), MY NEIGHBOUR TOTORO (1988) en vooral KIKI’S DELIVERY
P8
SERVICE (1989). Studio Ghibli gebruikt sinds eind jaren tachtig het personage Totoro als logo. De internationale doorbraak kwam er met PRINCESS MONONOKE (1997), een knappe film met ecologische boodschap. Maar Miyazaki’s naam werd enkele jaren later definitief gemaakt met SPIRITED AWAY (2001). De film is tot op heden de enige niet-Engelstalige film die erin slaagde de Oscar voor Best Animated Feature in de wacht te slepen. De studio staat gekend om zijn strikte no cuts-politiek wanneer de filmrechten aan andere landen worden verkocht. Dat is het rechtstreekse gevolg van de Amerikaanse release van NAUSICAÄ OF THE VALLEY OF THE WIND. De film werd er uitgebracht als WARRIORS OF THE WIND en er werd flink de schaar in gezet’, tot grote teleurstelling van Miyazaki. Dat mocht later Harvey Weinstein (Miramax Films) ondervinden toen hij vroeg om PRINCESS MONONOKE (1997) te mogen hermonteren voor de Amerikaanse markt. Als antwoord kreeg hij een samoeraizwaard opgestuurd met daarop simpelweg een briefje: “NO CUTS”. Ook weigert de studio merchandise-rechten te geven aan buitenlandse maatschappijen. Het bedrijf wil de controle
De robotsoldaat uit LAPUTA bewaren over alle geproduceerde merchandising. Ghibli-films zijn rijk aan fantasie. De wonderbaarlijkste wezens en werelden spatten er elegant van het scherm. Maar er zijn ook veel Europese invloeden merkbaar. Miyazaki geeft toe erg gefascineerd te zijn door de Europese geschiedenis en architectuur. Zo is HOWL’S MOVING CASTLE (2004) gebaseerd op de Britse Victoriaanse stijl. Verder spreekt uit de films een diep respect voor de natuur en voor alle culturen.
P9
Andere boek:
verfilmingen
van
het
THE BORROWERS uit 1973, een Amerikaanse televisiefilm. THE BORROWERS uit 1992, een televisieserie van de BBC en het vervolg THE RETURN OF THE BORROWERS uit 1993. Allebei met Ian Holm en Penelope Wilton. THE BORROWERS uit 1997 met o.a. Tom Felton, John Goodman, …
P 10
P 11
NA DE FILM: VERZAMELEN VAN EERSTE REACTIES Babbelbox Je kan ervoor zorgen dat er na de filmvoorstelling een camera klaar als je de klas binnenkomt. Op deze manier kunnen de leerlingen een eerste, ontladende reactie kwijt. Het is niet de bedoeling dat ze een lange redevoering houden maar snel even reflecteren over wat zich in de film afspeelde. Bedoeling is om de beelden met reacties mee te nemen naar de klas om er daar verder mee aan de slag te gaan. De nadruk ligt op het spontaan reageren van de leerlingen.
Klasgesprek Laat de kinderen na de film hun eerste reacties uiten. Stel enkele algemene vragen: - Wat vonden jullie van de film? Waarom? - Wat vond je grappig? Waarom? - Wat vond je eng? Waarom? - Wat was spannend? Waarom? - Wat vond je leuk? Waarom? - Wat heb je niet goed begrepen? Kan iemand dit uitleggen? - Loopt de film goed af? - Waarom moesten de leners vluchten? - Had je liever een ander einde gezien? Welk dan?
P 13
Opdracht leentafel Dit is het vervolg op een de opdracht die je vindt op de Filmfiche (p.5) Ga met de kinderen rond de leentafel staan of zitten. Laat elk kind zijn voorwerp zoeken en laat het bespreken. Vraag waarom een lener dit voorwerp zou kunnen gebruiken. Wat kan hij er allemaal mee doen? Voorwerpen waar een lener niets mee kan doen (te zwaar, te groot voor een kleine opening e.d.). gaan weg. Wie heeft er nog iets van zijn persoonlijke spullen dat een bruiklener zou kunnen gebruiken? Laat de kinderen dit nemen en vraag waarom dit voor een lener handig zou zijn. Leg het bij de voorwerpen op de leentafel.
P 14
P 15
Het verhaal In een afgelegen huis in een rustige buitenwijk van Tokio, woont Sadako met haar huishoudster Haru. Zij is de groottante van Shō, een jongen met een hartziekte. Omwille van zijn ziekte, komt hij een tijd bij haar logeren. Wanneer de jongen voor het eerst aankomt, merkt hij Niya de kat op die iets aandachtigs gadeslaat in het gras. Als hij dichterbij gaat kijken, ziet hij plots een piepklein mensje. Het kleine meisje schrikt en rent snel weg. Ze heet Arrietty en woont onder het huis met mama Homily en papa Pod. Ze noemen zichzelf leners. Ze lenen voorwerpen van de grote mensen
Arrietty’s eerste leentocht Moeder Homily had graag nieuwe suiker en een stukje zakdoek. Omdat ze bijna 14 jaar is mag Arrietty deze keer mee op leentocht met papa Pod. Voorzien van een zelfgemaakte lamp trekken zij langs een zelfgebouwd parcour tussen de muren van het huis. Aangekomen in de keuken van groottante Sadako is Arrietty erg onder de indruk over hoe groot alles wel is. Eindelijk ziet ze wat ze vroeger alleen maar hoorde. De kraan, de ijskast, de kookpotten, … Met behulp van stukjes plakband aan handen en voeten klautert Pod naar de suikerpot. Samen lenen ze zo een klontje suiker. Maar plots vindt Arrietty een speld op de vloer… haar eerste leenstuk! Fier als een gieter ontleent ze haar “degen”. Nu nog het stukje zakdoek.
P 17
Betrapt Arrietty klimt bovenop een doos zakdoeken. Maar plots wordt ze aangekeken door een klaarwakkere Shō. Ze verstijft ter plekke. Shō zegt dat ze geen angst moet hebben. Totaal verbouwereerd verliest Arrietty het klontje suiker. De volgende dag vindt Arrietty het klontje suiker onder het huis. Gedreven door nieuwsgierigheid trekt ze er stiekem op uit. Langs de klimop klimt ze tot aan de kamer van Shō en voorzichtig praten ze met elkaar.. Maar de ouders van Arrietty reageren woest! Doordat Arrietty zich blootstelde, zullen ze moeten verhuizen.
De verhuis Moeder Homily en Arrietty beginnen de grote verhuis voor te bereiden terwijl vader op verre tochten naar een nieuwe woonplek zoekt. Wanneer hij tijdens zo’n tocht zijn been bezeerd, wordt hij thuisgebracht door een andere lener. Deze zwijgzame jongen heet Spiller. Hij is een avontuurlijke krijger die met zijn pijl en boog van de ene plek naar de andere trekt. Als Spiller Arrietty ziet krijgt hij een krop in de keel. Zou hij iets voelen voor haar? Arrietty is zeer geïnteresseerd in wat Spil-
P 18
ler allemaal heeft gezien en meegemaakt. Maar de mysterieuze Spiller vertrekt al even snel als hij gekomen is. De volgende dag begint hun huisje te daveren. Met de beste bedoelingen installeert Shō een keuken uit een poppenhuis . Maar de leners zijn zo geschrokken dat ze besluiten om onmiddellijk te vertrekken. Snel trekt Arrietty op pad om afscheid te nemen van haar vriend Shō. Maar op dat moment ontdekt de huishoudster de losse vloertegel waaronder de leners wonen. Ze treft er Moeder Homily aan en ontvoert haar. Opgesloten in een glazen pot, wordt Homily in de proviandkast gezet. Om de andere leners gevangen te nemen, roept ze de hulp in van een verdelgingsbedrijf. Ze sluit Shō op in zijn kamer, maar met de hulp van Arrietty kan hij langs het dak ontsnappen. Samen helpen ze Homily bevrijden. Shō plaatst snel alles terug in het poppenhuis voordat de groottante thuiskomt. Wanneer huishoudster Haru alles vertelt aan Sadako, valt er natuurlijk niets meer te bewijzen. Homily zit niet meer in de pot, het poppenhuis is (terug) intact en het huisje van de leners is weg. Haru wordt voor gek verklaard. Maar als Sadako in de theepot van het poppenhuis thee ontdekt, vertelt
Shō alles. Sadako is opgelucht dat er toch kleine mensjes bestaan. Dat had ze eigenlijk altijd al geweten.
Een nieuw bestaan De leners vertrekken met pak en zak naar de rivier. Daar staat Spiller hen op te wachten in een grote theepot die op het water drijft. Ze beginnen hun boot in te laden wanneer plots Arrietty haar naam hoort roepen. Ze rent de heuvel
op en komt oog in oog te staan met Shō. Emotioneel nemen ze allebei afscheid van elkaar. Ze koesteren de vriendschap die tussen hen beide ontstaan is. Als aandenken aan elkaar ruilen ze een klontje suiker en een haarspeld. Na het afscheid reist Arrietty met haar familie en Spiller verder de horizon tegemoet. Op zoek naar een nieuwe woonst.
P 19
Personages Arrietty
Shō
De protagonist van het verhaal. Arrietty is 14 en woont met haar familie onder het huis van groot tante Sadako. Ze noemen zichzelf leners. Zij lenen voorwerpen van de grote mensen om zelf te gebruiken. Arrietty is een integer en nieuwsgierig meisje. Zij probeert zo zelfstandig mogelijk te zijn om haar familie te helpen. Als ze tijdens haar eerste leentocht ontdekt wordt door Shō gebeurt er iets met haar. Stilaan ontstaat er een hechte vriendschap met de jongen. Maar die vriendschap eist zijn tol.
Een 12-jarige jongen die met een hartziekte sukkelt. Daardoor logeert hij tijdelijk bij zijn groottante. De geruchten dat er kleine mensjes leven doen al lang de ronde in het gezin van Shō. En hij ontdekt zelf dat dit waar is. Met de beste bedoelingen wil hij in contact komen met Arrietty. Hij is bezorgd over haar en wil haar beschermen.
P 21
Homily De moeder van Arrietty. Zij zorgt voor het huishouden en is heel bezorgd om haar gezin. Zelf gaat ze niet naar buiten. Ze is gelukkig, maar heeft veel angst om ontdekt te worden. En als ze ontdekt worden, hoopt ze toch nog te kunnen blijven. Ze wil niet helemaal opnieuw beginnen.
Pod De vader van Arrietty. Hij onderhoudt zijn gezin door regelmatig op leentocht te gaan. Hij weerspiegelt de rationaliteit van de familie en neemt de beslissingen. Hij is degene die beslist dat ze moeten verhuizen omdat ze ontdekt zijn.
Spiller Deze jonge en mysterieuze krijger komt plots in het leven de leners. Hij reist veel rond en heeft nog andere leners ontmoet. Arrietty ontwikkelt een bepaalde interesse
P 22
in hem. Spiller reist mee met de familie leners als ze op zoek gaan naar een nieuwe woonplek. Misschien groeit er nog iets moois tussen die twee?
Groottante Sadako De tante van Shō’s moeder. Zij woont in het huis waar de moeder van Shō is opgegroeid. Ze kent ook de geruchten die er heersen over kleine mensjes. Ze is goedhartig en bezorgd.
Haru De huishoudster van Sadako. Ze woont al lang in het huis en heeft al langer een vermoeden dat er kleine mensjes rondzwerven. Ze denkt dat de leners dieven zijn en wilt ze allemaal vangen.
P 23
Focus op… het animatieproces Hayao Miyazaki heeft altijd een haatliefde verhouding gehad met moderne technologieën. Hij koestert veeleer oude tradities en ambachten. Dit blijkt uit onder andere de inhoudelijke thema’s van zijn films maar vooral uit zijn manier van werken. Vanaf PRINCESS MONONOKE werden voor het eerst CGI (computer generated images) gebruikt om sneller de film te kunnen klaar hebben. Maar bij PONYO werd dan weer teruggegrepen naar traditionele animatietechnieken waarbij alles met de hand werd gemaakt. Ook bij ARRIETTY heeft men het digitale tekenen achterwege gelaten en heeft men elke tekening met de hand getekend. Een Studio Ghibli film bestaat uit gemiddeld 150 000 tekeningen! Gelukkig heeft iedereen zijn eigen taak in dit animatieproces. In deze kamer heeft Miyazaki veel van zijn films bedacht.
1. Storyboards Als het verhaal geschreven is zal alles in ruwe schetsen worden uitgetekend. Zo kan de ploeg een idee krijgen van hoe de film er zal uitzien. Er is nog niets ingekleurd en de achtergronden zijn niet gedetailleerd. De storyboards lijken soms op een stripverhaal. Aan de hand van deze storyboards wordt het verdere verloop van de film besproken.
In deze chaotische kamer worden de eerste storyboards gemaakt.
P 25
Hieronder zie je de originele storyboards samen met foto’s uit de film:
P 26
P 27
2. Dialogen Als de storyboards definitief zijn goedgekeurd, zal men de dialogen en soms muziek opnemen. Het is gemakkelijker om de tekeningen te tekenen aan de hand van een bestaande soundtrack dan andersom. Nu weet men hoeveel tekeningen men moet maken voor een bepaalde scène. Het zijn ruwe opnames. De echte dialogen en muziek voegt men achteraf toe als de tekeningen klaar zijn.
noods worden er nog zaken aangepast. Het is goedkoper om in deze fase te beslissen of er nog scènes bijkomen of verwijderd worden.
Het huis van Arrietty werd tot in de kleinste details ontworpen. De Franse Cecile Corbel aan het werk. Zij componeerde de muziek.
3. Schetsen en ontwerpen Om te zien of de tekeningen en het geluid bij elkaar passen wordt alles gesynchroniseerd. De schetsen van de storyboards worden gebruikt met het geluid en des-
P 28
Aan de hand van ruwe schetsen worden scènes verwijderd of toegevoegd. Als de regisseur alles heeft goedgekeurd, kan het animeren beginnen. De ruwe versie van de film is nu klaar. De medewerkers beginnen alles voor te bereiden. De karakters en omgevingen worden meer gedetailleerd ontworpen. Er wordt ook gekozen vanuit welke
camerastandpunten gefilmd zal worden. Die ontwerpen en ruwe schetsen worden dan aan het animatieteam bezorgd.
4. Animatie Als alles ontworpen is, kunnen de animators beginnen tekenen. Je hebt lead animators, key animators en inbetween animators. Meestal maken de key animators
de sleuteltekeningen en de inbetween animators tekenen alles wat er tussen hoort. Bijvoorbeeld als iemand omhoog springt zal de key animator de persoon tekenen als hij springt en als hij landt. De inbetween animator zal alle andere tekeningen van springen tot landen tekenen op basis van de sleuteltekeningen. Maar vooraleer de tekeningen naar de inbetween artist gaan, worden ze door de clean-up artist onder handen genomen. Hij is de persoon die de originele tekeningen voor de film proper maakt. Zo moet hij slordig uitgegomde lijnen, vegen
P 29
of potloodkrabbels etc. mooi uitgommen. Het is belangrijk dat de tekeningen goed overeenkomen met het geluid. Als personen praten is het belangrijk dat de mond en lippen synchroon zijn met het geluid. De lead animator superviseert dit tekenproces. In deze fase tekent men enkel in zwart-wit de contouren van personages en naaste voorwerpen of omgeving.
In deze kamer kleurt men de tekeningen zeer nauwkeurig in.
Op de tekeningen worden notities gezet, zodat de mensen die inkleuren weten welke kleur van verf ze nodig hebben.
Hier werken de animators hard aan de tekeningen.
5. Inkleuren
Op basis van ontwerpen, worden de definitieve tekeningen gemaakt.
P 30
Als een bundel tekeningen klaar is, wordt deze doorgegeven aan het team dat inkleurt. Deze mensen tekenen alles over op doorzichtige cellen (oorspronkelijke celluloid) en kleuren alles in. Zo kan men later de verschillende cellen op elkaar leggen om te filmen.
P 31
OPDRACHTen: Maak een flipboekje Je hebt nodig: werkblad in bijlage, stevig A4-papier, wasknijpers/ paperclips, tekenmateriaal en een nietmachine.
Ruimte waar men de achtergronden maakt.
6. Achtergronden Terwijl de personages worden ingekleurd, maakt een ander team de achtergronden. Ze worden ingekleurd met verschillende soorten verf. Men let er op dat de kleuren overeenkomen met de kleuren van de personages.
7. Samenvoegen en filmen In deze fase zijn de tekeningen (op cel) en achtergronden klaar en afgewerkt. Men voegt alles samen en begint het filmen. Om de film te maken neemt men van elke tekening een foto. Want een film bestaat ook uit foto’s die met een bepaalde snelheid worden getoond. Sommige tekeningen worden meer gefotografeerd afhankelijk of er meer of minder beweging is in een scène. Tot slot wordt de definitief gemixte soundtrack op erbij geplaatst. De film is nu klaar voor het grote publiek.
P 32
Maak een boekje met daarin je eigen korte tekenfilm. Een flipboekje werkt op dezelfde manier als een echte (animatie)film. Je hebt er alleen geen ingewikkelde technieken of dure camera’s voor nodig. Een paar papiertjes, een potlood en twee nietjes zijn voldoende voor het maken van je eigen flipboekje. Print het werkblad op stevig papier. Knip de 24 tekeningen uit en leg ze in de goeie volgorde op elkaar. Je kan zelf verzinnen en tekenen wat het mannetje weggooit: een speer, een appel, een bom, een kip, enz. Gebruik je fantasie! Teken op de eerste 13 tekeningen het voorwerp op de hand van het mannetje. Hierna zweeft het door de lucht. Zorg dat elke tekening telkens een beetje verschilt van de vorige, zo krijg je straks een mooie beweging. Je kan de door jou getekende beweging testen door de blaadjes aan de bovenkant met een paperclip of wasknijper vast te maken. Je kunt nu met de duim de bladzijden van het boekje laten flippen.
Klaar? Leg de blaadjes op elkaar en hang ze aan elkaar vast met een splitpen. Gefeliciteerd met je eerste tekenfilm!
Wordt zo klein als Arrietty! Nodig: een tas, een videocamera of fototoestel. Laat de kinderen experimenteren met diepte en perspectief. Laat ze afwisselend veraf en dichtbij staan. Vraag de kinderen wie graag in een tas getoverd wordt! Je hebt een ruim lokaal of lange gang nodig. Zet een tas neer, vlak voor de lens. Zorg dat het kind veraf staat en vraag naar een grappige beweging: kom uit de tas, val erin, kruip erin… Je kunt ze allerlei gekke dingen laten uitproberen. Als je de camera aansluit op een tv kan de hele klas meegenieten!
Doordat iemand dichtbij en iemand anders veraf van de camera staat, verkrijg je dit gezichtsbedrog.
P 33
Recyclage Arrietty en haar familie bruiklenen allerlei voorwerpen en geven er een nieuwe functie aan. Net als bv. kinderen in Afrika die speelgoed uit lege drankblikjes maken, wordt een voorwerp niet weggegooid maar krijgt het een nieuwe functie. Hergebruiken of recycleren is belangrijk voor onze planeet. Want als we iets produceren, dan vernietigen we eigenlijk grondstoffen om iets nieuw te maken. Als we dat nieuwe dan consumeren, dan is ook dat weer vernietigd. Op termijn is onze planeet zo uitgeput, dat er niet meer genoeg is voor iedereen. Daarom is recycleren een belangrijke stap. Maar alleen recycleren is niet genoeg. Ons consumptiegedrag bijsturen is ook zeer belangrijk. Zoals bij alles, is voorkomen beter dan genezen.
Hieronder vind je enkele educatieve spelen om met de leerlingen te doen. Meer links en spelletjes vind je op de online filmfiche.
Op bruikleentocht Ga met de leerlingen op stap in de omgeving. Vertel hen dat ze bruikleners zijn en laat hen zoveel mogelijk (proper) afval verzamelen. Je voorziet best enkele zakken of dozen om het afval in te verzamelen. Na de tocht moeten te kinderen net als papa Pod de materiaal combineren om iets nuttigs te maken. Stimuleer hun fantasie en laat ze de gekste dingen maken.
Probeer het nut van recycleren duidelijk te maken aan de leerlingen.
P 35
Spel: wat hoort waar? Verbindt het juiste afval met de juiste manier van weggooien. Laat de leerlingen de oplossing zelf zoeken op www.ovam.be. •
Yoghurtpotje
•
Blikje frisdrank
•
Fiets
•
Tapijt
•
Tijdschrift
•
Glazen fles
•
Plastic fles
•
Frituurolie
•
Geneesmiddelen
•
Batterijen
•
Playstation 1
•
Appel
•
Kauwgom
•
Aluminiumfolie
P 36
•
PDM-zak
•
Restafval
•
Containerpark
•
Glascontainer
•
Composthoop of GFT-zak
•
Apotheker
•
Winkel met inzamelpunt
•
Papier- en kartondoos
P 37
Fiche voor de leerlingen Surf ook eens naar www.filmfiches. be. Daar vind je nog leuke quizvragen en spelletjes.
Kennen jullie nog Japanse tekenfilms? Wat zijn de grootste verschillen?
Verschilt deze tekenfilm van de animatiefilms zoals Cars, Shrek en Toy Story?
Kennen jullie nog Japanse tekenfilms? Lijkt Arrietty op die Japanse tekenfilms? Waarom wel of waarom niet?
Welke kleuren werden vooral gebruikt?
Benieuwd hoe het verder gaat met Arriety en Spiller? Dan moet je zeker de Leentjesburen Buiten lezen van de Britse schrijfster Mary Norton. Het boek staat vol met hun avonturen!
Welke muziek heb je gehoord? Muziek met een groot orkest? Of gewoon een piano? Dit is Hayao Miyazaki! Hij wordt gezien als de beste maker van animatiefilms ter wereld. Hij is zeventig jaar en liet het regisseren deze keer aan iemand anders over. Maar hij schreef wel nog het verhaal voor deze film.
Wil je graag een tekening kleuren? In de bijlage vind je enkele kleurplaten. Vraag aan juf of meester of je er één krijgt.
Andere films van hem zijn: Laputa - Castle in the Sky (1986) My Neighbor Totoro (1988)
Wat zou Arrietty kunnen ontlenen uit jouw kamer?
Princess Mononoke (1997) Spirited Away (De reis van Chihoro) (2001) Howl’s Moving Castle (2004) Ponyo (2008)
Kan je de 7 verschillen vinden op de tekening? Vraag aan de juf of meester de tekeningen.
Bronnenlijst Internet: - http://randymstaana.wordpress.com/2007/08/08/ how-i-became-an-animator-part-3-being-a-clean-up-artist/ - http://www.ivmafvalbeheer.be - http://www.justdisney.com/animation/animation.html - http://www.wikipedia.org/ - http://www.ovam.be
Literatuur: - Wakisaka, A., e.a., Ghibli Museum, Mitaka Catalog, 2006, the Tokuma Memorial Cultural Foundation For Animation. - Odell, C. en Le Blanc, M., Studio Ghibli: The Films of Hayao Miyazaki and Isao Takahata, 2009, Kamera Books.
P 41
Bijlagen
bijLage
