ALLEEN VOOR BELEGGERS IN NEDERLAND
OVER INKOMSTEN GESPROKEN DEEL 1
KENNISMAKING MET
INKOMSTENBELEGGEN
Kennismaking met inkomstenbeleggen AANDACHT VOOR INKOMSTEN Sinds jaar en dag spelen regelmatige inkomsten uit beleggingen een belangrijke rol in de financiële planning. Maar de laatste tijd is het verre van gemakkelijk om het inkomstendeel van een beleggingsportefeuille gestalte te geven. Het beleggingslandschap is aanzienlijk veranderd, nu de rente al langere tijd lager is dan de inflatie en het rendement van veel beleggingscategorieën tot een uiterst laag niveau gedaald is (figuur 1).
Een rente die lager is dan de inflatie en beleggingen die minder rendement dan ooit opbrengen maken het voor beleggers moeilijk om de benodigde inkomsten te vinden.
Sinds 2008 voeren overheden over de hele wereld een ingrijpend beleid van monetaire versoepeling, in een poging om hun economieën weer aan te zwengelen. Voor beleggers betekent dit echter dat het moeilijker dan ooit is om inkomsten te realiseren uit traditionele, weinig risicovolle bronnen, zoals geldmarktproducten of obligaties. En ook al begint de economie in sommige ontwikkelde markten weer aan te trekken, globaal gezien blijft de rente nog steeds ongehoord laag. Duitse 10-jarige staatsobligaties leverden 20 jaar geleden bijvoorbeeld een couponrendement op van meer dan 8%, terwijl dat op dit moment minder dan 1% is. Tegelijkertijd vindt wereldwijd ook een belangrijke demografische verschuiving plaats. In de ontwikkelde landen vergrijst de bevolking in rap tempo, wat tot toenemende bezorgdheid leidt over bijvoorbeeld de gevolgen van inflatie en de toekomstige inkomstenpositie van grote groepen mensen. Al dit soort factoren leiden ertoe dat beleggers op zoek gaan naar andere manieren om inkomsten te genereren. De alternatieven, zoals aandelen en bedrijfsobligaties, gaan echter gepaard met specifieke risico's, waarvoor veel beleggers terugschrikken. Aandelen kunnen een aantrekkelijk dividend opleveren, maar doordat het totaalrendement ervan aan een sterkere FIGUUR 1: AANHOUDEND LAGE RENTE 7% 6% 5% 4% 3% 2% 1%
31 juli 2007 Bron: BlackRock, Bloomberg, 31 juli 2007 – 31 juli 2014.
[2] OVER INKOMSTEN GESPROKEN
31 juli 2014
VK aandelen
Europese aandelen
US aandelen
UK bedrijfsobligaties
EUR bedrijfsobligaties
VS bedrijfsobligaties
VK 10-jr. staatsobligaties
EUR 10-jr. staatsobligaties
VS 10-jr. staatsobligaties
EUR Cash 3 mnd.
$ Cash 3 mnd.
$ Cash 3 mnd.
0%
volatiliteit onderhevig is, worden ze als risicovoller gezien. Datzelfde geldt voor bedrijfsobligaties, die beleggers kunnen blootstellen aan een kredietrisico of een onvoorziene nadruk op een specifieke sector in de beleggingsportefeuille.
EEN NIEUWE KIJK OP INKOMSTENBELEGGEN Een manier om dit risico te spreiden en tegelijk naar aantrekkelijke inkomsten te streven, is de portefeuille te spreiden over verschillende beleggingscategorieën, die onderling een lage correlatie hebben. Als de ene beleggingscategorie geen rendement oplevert, kan een andere categorie dit compenseren. Dit is de kern van de beleggingsaanpak die "multi-asset" wordt genoemd; een aanpak die doorgaans beter bestand is tegen plotselinge schokken dan een strategie die slechts op één beleggingscategorie gericht is.
Spreiding in de portefeuille kan worden bereikt via een multiasset actieve benadering of door
Er zijn verschillende manieren om zo'n multi-asset aanpak vorm te geven. Eén daarvan is door te beleggen in een multi-asset fonds dat beheerd wordt door een ervaren beleggingsteam dat toegang heeft tot het hele beleggingsuniversum. Zo'n actief beheerd fonds geeft beleggers de mogelijkheid te profiteren van een groot aantal, zeer gevarieerde beleggingen die verder gaan dan de traditionele bronnen van inkomsten. Omdat dit soort fondsen zich snel kunnen aanpassen aan veranderende marktsituaties, kunnen ze een gunstig evenwicht bieden tussen het risico en de beoogde inkomsten.
indexfondsen als bouwstenen voor een portefeuille te gebruiken.
Een andere manier om een portefeuille te spreiden is door indexfondsen, zoals ETF’s, als bouwstenen te gebruiken. ETF’s (Exchange Traded Funds) hebben zich het afgelopen decennium ontwikkeld tot een zeer efficiënt middel om dergelijke portefeuilles op te bouwen, omdat ze toegang bieden tot een groot aantal beleggingscategorieën, regio’s en sectoren. Ze bieden bovendien de keuze uit strategieën die zich specifiek richten op het verkrijgen van duurzame inkomsten. Beide benaderingen bieden de mogelijkheid rekening te houden met de specifieke behoeften en doelstellingen van cliënten, terwijl ze beide gekenmerkt worden door een brede spreiding, transparantie en eenvoud. In deze serie publicaties willen we nader ingaan op de ontwikkeling van inkomstenbeleggen, de belangrijke rol van spreiding, de opbouw van een inkomstenportefeuille en tot slot op de verschillende soorten inkomstenbeleggingen en hun onderlinge verschillen.
D E E L 1: K E N N I S M A K I N G M E T I N K O M S T E N B E L E G G E N [ 3 ]
FIGUUR 2: TOTAALRENDEMENT VERSUS KOERSRENDEMENT S&P 500 120% 100% 80% 60% 40% 20% 0% -20% -40% -60% Juli 1999
Juli 2002
Juli 2005
S&P 500 koersrendementindex
Juli 2008
Juli 2011
Juli 2014
S&P 500 totaalrendement-index (bruto)
Bron: BlackRock, Bloomberg, 31 juli 1999 – 31 juli 2014.
DE ONTWIKKELING VAN INKOMSTENBELEGGEN Het effect van inkomsten mag niet onderschat worden. Als we naar de S&P 500 index kijken, zien we dat herbelegde inkomsten, over de afgelopen 5 jaar bezien, cumulatief ruim 17% hebben bijgedragen aan het totaalrendement van de index. Kijken we naar een langere periode van 15 jaar, dan is het effect van inkomsten op het totaalrendement nog sterker en blijken herbelegde dividenden ruim 52% te hebben bijgedragen aan het totaalrendement van de index (zie fig. 2).
Beleggers zoeken naar inkomsten door hun portefeuille te verbreden met highyield obligaties en aandelen, die naast inkomsten ook vermogensgroei kunnen bieden.
Historisch gezien zoeken beleggers meestal naar inkomen bij de bekende beleggingen als staats- of bedrijfsobligaties.. Een belegging in een specifieke binnenlandse obligatie was eenvoudig en overzichtelijk, maar leidde ook tot een sterk geconcentreerde portefeuille, die afhankelijk was van de financiële gezondheid en het succes van één onderneming of land. Toen de rente op traditionele obligaties daalde, gingen beleggers op zoek naar andere bronnen van inkomsten, in andere beleggingscategorieën, maar ook door te kijken naar andere strategieën. Daarbij kwamen zowel actief beheerde fondsen als nieuwe passieve instrumenten in het vizier van beleggers. Beleggers kozen er bijvoorbeeld voor om high-yield obligaties in hun portefeuille op te nemen, of een deel van hun portefeuille te beleggen in dividendaandelen, omdat aandelen niet alleen stabiele inkomsten kunnen opleveren, in de vorm van een periodiek dividend, maar ook uitzicht kunnen bieden op potentiële dividendgroei en vermogensgroei. Stap voor stap ontwikkelde het beleggingslandschap zich verder en kozen beleggers meer en meer voor een gevarieerde strategie, waarin actieve fondsen en indexfondsen zoals ETF’s een plaats kregen. Er werden ETF’s ontwikkeld die zich specifiek richtten op dividendaandelen of high-yield obligaties, en die toegang boden tot een groeiend aantal markten, wat vooral voor internationaal georiënteerde beleggers goed nieuws was. Deze verbreding van de markt betekende niet alleen een groei van het aantal beleggingsmogelijkheden, maar bood ook aantrekkelijke mogelijkheden om het risico van afzonderlijke beleggingen te verlagen.
[4] OVER INKOMSTEN GESPROKEN
ACTIEVE KEUZES Zowel actieve multi-asset fondsen als passieve fondsen boden beleggers meer en meer mogelijkheden. In dat grote aanbod vonden beleggers die op zoek waren naar inkomsten, fondsen die een uitkeringsrendement boden dat aanzienlijk boven hun benchmark uitsteeg. Daarbij profiteerden ze niet alleen van de eenvoud van beleggen in een fonds, maar bespaarden ze zich ook tijd en moeite door de tactische selectie van afzonderlijke effecten aan een ervaren beheerder te kunnen overlaten. Dat gemak had echter wel een prijs, doordat de relatief hoge beheerkosten op het rendement drukten. Om dit te ondervangen, begonnen beleggers na te denken over een combinatie van actieve en passieve instrumenten, om een evenwicht te realiseren tussen het gewenste rendement en de kosten die gemoeid waren om dat rendement te behalen.
DE COMBINATIE VAN ACTIEF EN PASSIEF Sinds de introductie van de eerste ETF’s, aan het begin van de jaren 1990, is het aantal ETF’s dat wordt aangeboden exponentieel gestegen en is dit aanbod steeds gevarieerder geworden. Hand in hand daarmee is ook het vermogen dat in ETF’s belegd is, sterk gestegen. Zo is het vermogen dat wereldwijd beheerd wordt in ETF’s die zich op dividendaandelen richten, sinds eind 2009 met ca. 600% gestegen (zie fig. 3). Er zijn inkomsten-ETF’s die zich vrijwel op alle mogelijke markten richten, voor zowel beleggers die zich willen concentreren op hun eigen markt of regio als voor internationaal georiënteerde beleggers. FIGUUR 3: GROEI VAN ETF’S GERICHT OP DIVIDENDAANDELEN 120.000
AUM (USD mln.)
100.000 80.000 60.000 40.000 20.000 0 Dec 2009
Juni 2011 Regionaal excl. VS
Dec 2012 Wereldwijd (incl. VS)
Juni 2014 Opk. markten
VS
Bron: BlackRock, Bloomberg, 31 december 2009 – 31 december 2014.
D E E L 1: K E N N I S M A K I N G M E T I N K O M S T E N B E L E G G E N [ 5 ]
Deze enorme groei is vooral te danken aan de aantrekkelijke eigenschappen die alle ETF’s gemeen hebben: transparantie, liquiditeit, eenvoudige verhandelbaarheid, spreiding en kostenefficiëntie. De transparantie van ETF’s is te danken aan de strikte weerspiegeling van een duidelijk omschreven benchmark. Hun liquiditeit en eenvoudige verhandelbaarheid komen voort uit het feit dat ETF’s dagelijks net als gewone aandelen op de beurs verhandeld worden. Deze laatste eigenschap leidt op zijn beurt tot een transparante koersvorming en potentiële kostenbesparingen. Spreiding wordt op twee niveaus bereikt: ten eerste zijn de indices die door ETF’s gevolgd worden, van nature breed gespreid; ten tweede is het eenvoudig om inkomsten-ETF’s die zich op verschillende beleggingscategorieën richten, in één portefeuille met elkaar te combineren. Tot slot worden ETF’s algemeen beschouwd als kostenefficiënte instrumenten, doordat er geen hoge kosten voor actief beheer in rekening worden gebracht. Dit betekent dat zowel hun Total Expense Ratio (TER) als de transactiekosten doorgaans lager zijn.
Het aanbod van ETF’s die zich richten op dividendaandelen EEN GESPREIDE AANPAK Om een inkomstenportefeuille samen te stellen die aansluit bij hun specifieke en bedrijfsobligaties behoeften en mogelijkheden, zoeken beleggers steeds meer in verschilgroeit snel; deze ETF’s lende richtingen. Daarbij komen onder meer multi-asset fondsen en ETF’s in aanmerking. bieden beleggers transparantie, liquiditeit, Een stap verder is dat beleggers zoeken naar manieren om actieve beleggingen met een hoog rendement (maar ook een hogere volatiliteit) eenvoudige te combineren met indexstrategieën, die tegen lagere kosten toegang bieden tot specifieke markten. Zo’n gemengde, multi-asset benadering kan verhandelbaarheid zowel vanuit het oogpunt van de volatiliteit (en dus het risico) van de totale en spreiding. portefeuille als dat van kostenefficiëntie aanzienlijke voordelen bieden.
In deel 2 van deze reeks gaan we in op de belangrijkste overwegingen bij de opbouw van een inkomstenportefeuille die gebaseerd is op indexfondsen. In deel 3 gaan we in op de opbouw van een actieve inkomstenportefeuille.
[6] OVER INKOMSTEN GESPROKEN
SAMENVATTING `` Als gevolg van de huidige lage rente is het voor beleggers minder gemakkelijk dan voorheen om een inkomstenportefeuille op te bouwen. `` Daarom zijn beleggers verder gaan kijken en hebben ze hun portefeuilles verbreed met onder meer high-yield obligaties en dividendaandelen. Dit betekent echter dat ze rekening moeten houden met nieuwe risico’s. `` Een manier om dit risico te spreiden en tegelijk naar aantrekkelijke inkomsten te streven, is de portefeuille te spreiden over verschillende beleggingscategorieën, die onderling een lage correlatie hebben. `` Inkomsten hebben een sterke invloed op het totaalrendement op de langere termijn. Om inkomsten van betekenis te vinden en tegelijk het portefeuillerisico in toom te houden, kiezen beleggers meer en meer voor een gevarieerde aanpak, waarbij ze onder meer naar multi-asset fondsen en ETF’s kijken.
D E E L 1: K E N N I S M A K I N G M E T I N K O M S T E N B E L E G G E N [ 7 ]
Informatie inzake toezichtswetgeving BlackRock Advisors (UK) Limited, gevestigd op het adres 12 Throgmorton Avenue, London, EC2N 2DL, Engeland, tel +44 (0)20 7743 3000, dat een vergunning heeft ontvangen van de Financial Conduct Authority (‘FCA’) en onder toezicht staat van de FCA, heeft dit documentvoor gebruik in Nederland uitgegeven. Geen andere persoon zou op basis van de informatie in dit document besluiten moeten nemen. Voor uw bescherming worden telefoongesprekken doorgaans opgenomen. Beleggingsrisico Het beleggen in aandelen in de Vennootschappen is niet per se geschikt voor alle beleggers. BlackRock geeft geen garantie op de resultaten van de aandelen of fondsen. De koersen van beleggingen (die op beperkte markten kunnen worden verhandeld) kunnen stijgen of dalen en de kans bestaat dat de belegger het ingelegde vermogen niet terugkrijgt. Uw inkomen is niet vast maar kan aan schommelingen onderhevig zijn. In het verleden behaalde resultaten zijn geen indicator voor toekomstige resultaten. De waarde van de beleggingen die blootgesteld zijn aan vreemde valuta kan worden beïnvloed door valutaschommelingen. Wij herinneren u eraan dat uw financiële situatie en fiscale vrijstellingen kunnen veranderen. BlackRock doet geen uitspraken over de vraag of deze belegging geschikt is voor u en of deze aansluit bij uw persoonlijke behoeften en risicotolerantie. De gegeven informatie is slechts een samenvatting; beleggingen dienen te worden gedaan op basis van het huidige prospectus, dat kan worden opgevraagd bij BlackRock. Met betrekking tot genoemde producten is dit document uitsluitend bedoeld ter informatie; het dient in geen geval te worden opgevat als een beleggingsadvies of een aanbeveling, aansporing of uitnodiging om de hier genoemde effecten te kopen of te verkopen. Reproductie of verspreiding van document is verboden, tenzij met expliciete toestemming van BlackRock Advisors (UK) Limited. iShares® en BlackRock® zijn geregistreerde handelsmerken van BlackRock Inc. of haar dochterondernemingen in de Verenigde Staten en elders. © 2014 BlackRock Advisors (UK) Limited. Geregistreerde vennootschap No. 00796793. Alle rechten voorbehouden. Telefoongesprekken kunnen gemonitord of opgenomen worden. © 2014 BlackRock, Inc. Alle rechten voorbehouden. BLACKROCK, BLACKROCK SOLUTIONS, iSHARES, BUILD ON BLACKROCK (BOUW MET BLACKROCK), SO WHAT DO I DO WITH MY MONEY (MAAR WAT KAN IK HET BESTE DOEN MET MIJN GELD?) en het gestileerde i logo zijn geregistreerde en ongeregistreerde handelsnamen (trademarks) van BlackRock, Inc. en haar dochterondernemingen in de Verenigde Staten en daarbuiten. Alle andere handelsnamen (trademarks) zijn van de respectievelijke eigenaren. 001900i-R-N-DEC14-NL-19185-131215.
MEER WETEN? +31 (0) 800 0233 466 iShares.nl