Afdeling IJssel en Lek mededelingenblad augustus, september en oktober 2014 SB 25e jaargang nr. 3
Drieteenstrandloper
- Kjell Nilsen
Programma in het kort 2 augustus 5 augustus 9 augustus 16 augustus 23 augustus 30 augustus 2 september 6 september 13 september 20 september 27 en 28 september 4 oktober 7 oktober 10 oktober 11 oktober 18 oktober 21 oktober 25 oktober 4 november
Kampina, De Brand Werkgroepavond Oranjezon Walcheren Leijgraaf Strabrechtse Heide Postel Werkgroepavond Dintelse Gorzen o.l.v. Adrie Gladdinus laarzen mee Millingerwaard laarzen aanbevolen. Tiengemeten Texel Dorst, gids Jac Gelderblom Werkgroepavond Jubileumviering ‘s avonds Jubileumexcursie Heemtuin Krimpen a/d IJssel van 11.00 tot 15.00 uur Regte Heide, Riel, Noord-Brabant Vogelcursus, derde avond Meijendel, vroege vogelexcursie, vertrek 7.00 uur onder leiding van Albert Pieters Vogelcursus slot
Houdt u 10 en 11 oktober vrij voor het 25 jarig jubileum van onze afdeling!
1
Aanmelden voor excursies Let op: vertrek om 8.30 uur. Het startpunt is altijd de parkeerplaats bij het metrostation Capelsebrug. Ter plekke wordt de parkeerplek van de bestemming doorgegeven. Er bestaat ook de mogelijkheid dat er van een excursiebestemming wordt afgeweken als er bijzondere waarnemingen op het internet worden vermeld. Excursies met een gids kosten € 2,= pp. te betalen aan de excursieleider. - Bettie van Middelkoop Wilt u uw aanmelding voor de excursie per e-mail doen vóór vrijdagavond 18.00 uur? E-mail:
[email protected]. Wilt u vermelden of u met eigen auto komt en of er iemand kan meerijden? Telefonisch (als e-mail niet lukt) kunt u zich aanmelden op vrijdagavond tussen 18.30 en 19.30 uur bij de betreffende excursieleider, zoals vermeld bij de excursies. Ook bij onverhoopte verhindering graag telefonisch afmelden bij de excursieleider. Excursie
Excursieprogramma augustus, september en oktober 2014. 2 augustus Kampina, De Brand Het is een kleinschalig landschap met oud bos en kleine weitjes. ‘Brand’ komt van brandstof. Oorspronkelijk lag hier veen, dat rond 1300 helemaal is afgegraven om te gebruiken als brandstof. Na die periode is De Brand beplant met eikenbos en zijn er in de 20ste eeuw weilandjes aangelegd. Het gebied is nu een afwisseling van bloemrijke weides en vochtige bossen. In dat natte bos komen allerlei bijzondere planten (bosanemoon, draadgentiaan, bospaardenstaart), vlinders (grote weerschijnvlinder, kleine ijsvogelvlinder) en vogels (wielewaal, middelste bonte specht) voor. Ook is het gebied zeer rijk aan amfibieën, waaronder kamsalamander en poelkikker. Al die natuur is te danken aan water: De Brand is kletsnat en mag in de komende tijd nog natter worden. Grote weerschijnvlinder - Erica Griffioen Excursieleider: Margreeth Kersbergen tel: 0614703745 5 augustus
Werkgroepavond
2
9 augustus
Oranjezon Walcheren
Oranjezon is een gevarieerd natuurgebied. Het bestaat uit duinen, duingrasland, struwelen, loofbos en naaldbos. Juist in de open duinlandschappen komen unieke planten voor, zoals verschillende orchideeën en de parnassia. De planten trekken op hun beurt veel insecten aan. De laatste jaren zijn ook een aantal duinvalleien hersteld. Specifieke duinvalleiplanten als borstelbies, Vuurwants - Kjell Nilsen geelhartje, dwergzegge, melkkruid en dwergvlas hebben zich opnieuw gevestigd in deze valleien. De duinen, met hun afwisseling van dichte struwelen, duingraslanden, water en bossen, zijn een erg gunstig leefgebied voor een rijke flora en fauna. In het najaar is Oranjezon het domein van duizenden trekvogels die zich hier tegoed doen aan een overvloed aan bessen. Er zijn circa 130 vogelsoorten waargenomen. Excursieleider: Piet van Holsteijn tel: 0651119610 16 augustus Leijgraaf De Leijgraaf is van oorsprong een kronkelend riviertje, dat uitmondt in de Aa bij Heeswijk. In vroeger tijden bestond dit gebied uit kleinschalige, drassige gronden omzoomd door houtwallen waar de flora en fauna welig tierde. Door de kanalisatie van de Leijgraaf, de ruilverkaveling en de vervuiling traden er grote veranderingen op in het oorspronkelijke karakter van het gebied. Sinds 1998 zijn het waterschap en de gemeente bezig met de aanleg van ecologische verbindingszones en natuurstapstenen, bestaande uit kleine bosjes, rietkragen, kruidenranden, plas-dras-oevers en poelen. Op een aantal plaatsen wordt de Leijgraaf weer in de oorspronkelijke staat teruggebracht, waarmee de natuurwaarde wordt vergroot. Het is een rijk libellengebied, maar ook vlinders en bloemen zoals geelhartje en kleine egelskop komen er voor. We laten ons verrassen Excursieleider: Rob Ollefers 23 augustus
Kleinste egelskop - Kjell Nilsen
tel: 0612542810
Strabrechtse Heide
Het natuurgebied Strabrechtse Heide behoort tot één van de grootste heidegebieden van ons land. Dankzij het rijke verleden en de heidevelden, de 3
vennen, kleine bosjes en het stuifzand is er in het natuurgebied genoeg te zien en te beleven. Rond de vennen (het Beuven is het grootste ven van Nederland!) groeien bijzondere planten als waterlepeltje en vleesetende zonnedauw. Grote kans dat je ook een van de vele libellensoorten ziet (bij de vennetjes wemelt het ervan), een heikikker of misschien zelfs een rugstreeppad. Ook de boomvalk vliegt hier rond. Groene kikker
- Ruud van Middelkoop
Excursieleider: Margreeth Kersbergen
tel: 0614703745
30 augustus Postel Het natuurgebied De Maat-Den Diel (145 ha) combineert ondiepe vennen, droge en natte heide, bossen en uitgestrekte vijvers met brede rietkragen. De zeldzame ijsvogel voelt er zich helemaal thuis. Op een zwoele voorjaarsavond zorgen de rugstreeppadden voor een prachtig concert. Hier huist bovendien de grootste libellenverzameling van Vlaanderen (ruim 40 soorten!). De bewegwijzerde natuurwandeling ‘Den Diel’ is 4 km. Deze wandeling loopt gedeeltelijk parallel langs het kanaal. Regelmatig wijken wij van de wandelroute af en gaan de vennen bekijken voor bijzonderheden. Excursieleider: Betty en Ruud van Middelkoop tel: 0626434331 2 september
Werkgroepavond
Werkgroepavond
6 september
- Erica Griffioen
Dintelse Gorzen onder leiding van Adrie Gladdinus (onder voorbehoud). Laarzen mee! 4
Dit buitendijkse natuurgebied stond tot 1987 onder invloed van eb en vloed. In dat jaar werd - als laatste dam van de deltawerken - de Philipsdam gesloten en veranderde het Krammer-Volkerak van een zoute getijdenzee in een zoet binnenmeer met constant waterpeil, waarlangs je nu Lepelaar - Rob Ollefers prachtig kunt wandelen. Door de afsluiting veranderden de flora en fauna enorm. Al snel werd het zout uit de bodem gespoeld en verdwenen zoutminnende planten als zeekraal, zilte schijnspurrie en schorrenkruid. Deze maakten plaats voor zoutmijdende planten zoals akkerdistel, brandnetel en later duinriet en jacobskruiskruid. Op de zandige grens van slik en schor zie je vooral wilgen groeien. Het grondwater bevat echter nog steeds zout en in droge zomers komt dit aan de oppervlakte. Overal kun je daarom nog zoutminnende planten tegenkomen. We gaan ook op zoek naar o.a. goudknopje, goudzuring, ziltmos en glad bolkelkje. De Dintelse Gorzen is een internationaal belangrijk vogelgebied en er is een vogelkijkhut. Het getij is weg, maar overal is de zee te zien. Tientallen brede en smalle kreken doorsnijden de gorzen. Excursieleider: Kjell Nilsen tel:0618388573 13 september Millingerwaard. Laarzen aanbevolen. De Millingerwaard is één van de meest dynamische rivierlandschappen in Nederland. Het is 20 jaar geleden ontstaan doordat kleiwinners, overheden en natuurorganisaties met elkaar gingen samenwerken. Het landschap is ingrijpend veranderd en omgevormd tot een gebied waar de natuur vrij spel heeft. De wandeling geeft een mooi beeld van natuurontwikkeling: vanaf het kale zand van de rivierduinen en in kleiafgravingen tot bloemrijke graslanden en oud ooibos. Daarnaast heb je kans dat je bijzondere soorten ziet zoals zwarte stern, bever en grote zilverreiger. Excursieleider: Greetje de Back tel:0646512600 20 september
Tiengemeten
De pont vertrekt om 10.00 uur. We moeten dus stipt op tijd weg. Kosten pont: leden van Natuurmonu menten: € 4,00 niet-leden €4,50. Tiengemeten ligt middenin de machtige delta van Zuidwest-Nederland, waar Rijn, Maas en Schelde uitmonden in zee. Samen met de overheid en andere partners werkt Natuurmonumenten Tien Gemeten - Jan Willem de Jong
5
Rups dromedaris -
hier aan een meer natuurlijke delta. In 2006 is het eiland Tiengemeten omgevormd van landbouwgrond naar natuur. Het eiland groeit uit tot een natuurgebied zoals je dat in Nederland eigenlijk nauwelijks ziet. Echte wilde natuur, met stromende geulen en kreken. Tiengemeten is een echt eiland, alleen over water bereikbaar. We maken een flinke wandeling en letten op vogels, najaarbloeiers en wat we Ruud van Middelkoop verder te zien krijgen. Excursieleider: Rob Ollefers tel: 0612542810
Weekend van 27 en 28 september Texel Dit weekend wordt georganiseerd door Hans de Waard en Hans den Ouden, twee echte vogelaars. De inschrijving voor dit weekend is helaas al gesloten. Watersnip - Kjell Nilsen
4 oktober Dorst, paddenstoelen Gids Jac Gelderblom (met Lucien Rommelaers) Het bosgebied bij Dorst, tussen Breda en Tilburg, heeft ons al vele malen laten genieten van het grote aantal soorten paddenstoelen dat hier voorkomt. We wandelen door het gebied, genieten van de herfst en zoeken o.a. de parasietbeurszwam.
Excursieleider: Erica Griffioen tel: 0611440112 Elzenvlag - Erik Stockx
7 oktober
Werkgroepavond
10 oktober Jubileumviering Op deze vrijdag, 10 oktober, gaan we vanaf 18.30 uur ons 25-jarig jubileum vieren in het Van Cappellenhuis in Capelle a/d IJssel. We beginnen met een 6
receptie, de fototentoonstelling wordt geopend en het jubileumboek aangeboden. Kester Freriks houdt een lezing. Alle leden krijgen voor deze feestelijke gelegenheid een uitnodiging met gedetailleerde informatie. Noteert u deze datum alvast in uw agenda!
11 oktober
Jubileumexcursie Ter gelegenheid van het 25-jarig jubileum zal er op deze zaterdag in de Heemtuin van Krimpen a/d IJssel een openbare excursie worden georganiseerd. Er is een ontdekpad ontwikkeld dat door volwassenen met kinderen gevolgd kan worden. De duur van deze tocht is ongeveer een uur. In principe zijn daarbij bestuursleden aanwezig om mensen te ontvangen en de beschrijvingen uit te delen. Contactpersoon: Greetje de Back tel: 0646512600 Vliegenzwam - Erik Stockx
18 oktober Regte Heide, Riel, Noord-Brabant Het gebied kan drassig zijn dus laarzen mee. We zoeken naar heide, weide en watervogels. De Regte Heide is gelegen op een ongeveer 1 km brede dekzand-rug, die de waterscheiding vormt tussen de Oude Leij (de bovenloop van de Donge) en de Poppelsche Leij. De overgang van de Regte Heide naar het beekdal van de Oude Leij, het Riels Laag, is nauwelijks verstoord. Over een lengte van 3 km grenst dit dal direct aan de Regte Heide, wat een voor Brabantse begrippen spectaculair hoogteverschil oplevert. Het betreft hier een zeer zeldzame over Bloedrode heidelibel - Ruud van Middelkoop gang van hoge, droge en voedselarme heide naar een laag, nat en voedselrijk beekdal. Excursieleider: Kjell Nilsen tel: 0618388573 25 oktober
Meijendel onder leiding van Albert Pieters Vroege vogelexcursie, vertrek 7.00 uur ’s morgens! 7
We gaan speuren naar vogels die op doortrek zijn. Excursieleider: Albert Pieters
tel: 0623837378
Van de bestuurstafel. In oktober vieren we ons 25-jarig jubileum. De voorbereidingen zijn het stadium van plannenmakerij voorbij en worden concreter. Dat is mede mogelijk door de financiële steun die we de afgelopen maanden voor onze projecten hebben weten te krijgen. Zo heeft naast de van Cappellen Stichting ook het Prins Bernhard Cultuurfonds Zuid –Holland ons een bedrag toegekend voor het maken van ons jubileumboek. De Kauw - En wie had deze foto gemaakt Suzanne Hovinga Stichting steunt ons jubileum in algemene zijn en de Stichting Fondsen van de KNNV maakt het mogelijk om de ontdekpaden te ontwerpen en uit te voeren. Eén van de leden van onze afdeling vergoedt de kosten van de lezing die Kester Freriks op vrijdagavond 10 oktober voor ons houdt. We hopen dat de verkoop van het jubileumboek en foto’s nog voor extra inkomsten zal zorgen. Als dat lukt, hoeven we maar in beperkte mate een beroep te doen op ons eigen vermogen. Inmiddels is ook de termijn gesloten voor het inzenden van foto’s voor de fototentoonstelling; er zijn ruim voldoende foto’s ingestuurd om er een mooie en gevarieerde expositie van te maken. Eind juli maakt de selectiecommissie de keuze uit het aanbod en dan kan de tentoonstelling praktisch worden ingericht. De voorbereidingen voor het jubileumboek zijn op een oor na gevild; op wat laatste controles na kan de kopij vóór 1 augustus bij de drukker liggen. Het wordt een buitengewoon interessant en mooi boekwerk!!
Extra aandacht graag voor de speciale jubileumexcursie op 11 oktober, de dag na onze feestdag. Dan is er een speciale openbare jubileumexcursie in de Heemtuin van Krimpen. Begin van het najaar volgt een afzonderlijk Samengesteld Blad dat geheel gewijd is aan het programma rond het jubileum. Korenbloem - Kjell Nilsen
8
Het bestuur van de KNNV afd. IJssel en Lek bestaat uit: Voorzitter
Margreeth Kersbergen
Bernsteinstraat 2
2901 JH Capelle a/d IJ.
010-2656136
Secretaris/ ledenadm.
Piet van Holsteijn
Paulus Potterstr 38
010-4129486
Penningmeester
Greetje de Back
Kalundborg 5
3061 ZW Rotterdam 2905 AK Capelle a/d IJ.
Natuurhist. secretaris
Vacature
Coördinator Lezingen Alg. bestuurslid en Webmaster
Wil Reimer
Hoogstraat 98d
3011 PT Rotterdam
010-4112899
Rob Ollefers
Liede 13
3068 GP Rotterdam
010-4216546
010-4503533
Werkgroep excursies: Wilma Kapoen, Betty en Ruud van Middelkoop Lidmaatschap: De kosten van het lidmaatschap bedragen € 29,00 per kalenderjaar. Voor huisgenootleden bedraagt het lidmaatschap € 12,50 per kalenderjaar. IBANnummer NL50INGB000 2825797 t.n.v. KNNV afd. IJssel en Lek te Capelle a/d IJssel. Opzegging van het lidmaatschap dient te geschieden vóór 1 november. Werkgroepavonden: Adres: Plantsoenstraat 1, 2902 HL, Capelle a/d IJssel. Aanvang 20.00 uur. Informatie: 010-4517453 Redactie Samengesteld Blad: Erica Griffioen, Raadhuisstraat 7, 2902 HN Capelle a/d IJssel,
[email protected], tel 06-11440112 Website: http:// www.knnv.nl/ijsselenlek Webmaster: Rob Ollefers Lezingen, dia-avonden en cursussen. Deze vinden plaats op dinsdagavonden in buurthuis De Fluiter, De Wiekslag 3 te Capelle a/d IJssel. Aanvang van de activiteiten is om 20.00 uur, de zaal is open vanaf 19.30 uur. Excursies Alle excursies zijn op een zaterdag. We vertrekken om 08.30 uur per auto vanaf het Metrostation Capelsebrug (parkeerzone vrachtauto's), tenzij anders aangegeven bij de betreffende excursie. Aanmelden vooraf is noodzakelijk. Aangeraden wordt om het volgende mee te nemen: voedsel, drinken, lidmaatschapskaarten van Natuurmonumenten en/of het Zuid-Hollands Landschap. Laarzen en/of regenkleding zijn, al naar gelang de weersomstandigheden en de gesteldheid van het te bezoeken terrein, zeer nuttig. Er zijn excursies die een halve of een hele dag duren. Indien niet anders vermeld, duren de excursies de gehele dag. We maken gebruik van auto’s. We willen met zo weinig mogelijk auto’s vertrekken. Dus als het even kan, stap dan bij elkaar in de auto en laat de eigen wagen op de parkeerplaats staan. Adviezen inzake het meerijden in auto’s. Het vervoer van passagiers tijdens excursies die door onze afdeling worden georganiseerd dient geheel vrijwillig en kosteloos te geschieden in verband met de aansprakelijkheid. Een tegemoetkoming in de kosten van vervoer mag uitsluitend aan het einde van de rit aan de orde komen. De hoogte van zo’n bijdrage mag maximaal 7,5 cent per gereden km per persoon bedragen. In geval van schade ten aanzien van de medepassagiers dient duidelijk aan de verzekeringsmaatschappij te worden opgegeven dat het meerijden geheel vrijwillig en kosteloos geschiedde. In geval van schuld van de eigenaar/bestuurder vallen de aanspraken van de medepassagiers onder de verplichte W.A.M. verzekering. Mochten er zich ondanks deze toelichting toch moeilijkheden met een verzekeringsmaatschappij voordoen over deze materie, dan is het gewenst om naast de behandeling door de assurantieadviseur, ook het Algemeen Secretariaat van de KNNV in te schakelen voor nader advies. Het is gewenst dat elke automobilist die passagiers meeneemt, in zijn of haar verzekeringspakket een inzittendenongevallenverzekering heeft. Enkele verzekeringsmaatschappijen hebben zo’n verzekering automatisch in hun pakket opgenomen, bij anderen kan deze speciaal worden afgesloten.
Duindoorn Kjell Nilsen
Uw bijdrage aan het volgende nummer van Samengesteld Blad zien wij graag tegemoet vóór of uiterlijk op 1 oktober 2014 op het redactieadres of op email-adres:
[email protected] 9
