Accountantsverslag 2013 Stichting Openbaar Onderwijs Land van Altena. 27 juni 2014

Accountantsverslag 2013 Stichting Openbaar Onderwijs Land van Altena

27 juni 2014

Deloitte Accountants B.V. Wilhelminakade 1 3072 AP Rotterdam Postbus 2031 3000 CA Rotterdam Nederland

VERTROUWELIJK Aan het bestuur ad interim Stichting Openbaar Onderwijs Land van Altena Postbus 63 4254 ZH SLEEUWIJK

Tel: 088 288 2888 Fax: 088 288 9830 www.deloitte.nl

Onderwerp

Datum


27 juni 2014

Geachte bestuursleden ad interim en algemeen directeur ad interim, Wij hebben de jaarrekening 2013 van Stichting Openbaar Onderwijs Land van Altena, opgesteld onder verantwoordelijkheid van de directie ad interim, gecontroleerd. Onze controlewerkzaamheden zijn afgerond behoudens de in dit verslag vermelde openstaande punten. Hierbij ontvangt u ons concept accountantsverslag over het boekjaar 2013. Daarin zijn onze belangrijkste controlebevindingen samengevat. Voorts treft u een analyse aan van de ontwikkelingen in vermogen en resultaat.

Dit accountantsverslag zal op 7 juli 2014 afgestemd worden met uw algemeen directeur ad interim en bestuur ad interim. Tijdens dit overleg beantwoorden wij graag uw eventuele vragen. Wij vertrouwen erop dat wij met dit accountantsverslag een zinvolle bijdrage leveren aan de bespreking van de jaarrekening en aan een verdere optimalisering van de verslaggeving van de stichting. Hoogachtend,

Deloitte Accountants B.V.

W. Kalkman RA

Op alle opdrachten verricht door Deloitte zijn de ‘Algemene Voorwaarden Dienstverlening Deloitte Nederland, januari 2014’ gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel onder nummer 24362837 van toepassing. Deloitte Accountants B.V. is ingeschreven in het handelsregister van de Kamer van Koophandel te Rotterdam onder nummer 24362853.

Member of Deloitte Touche Tohmatsu Limited

Inhoudsopgave

Concept Accountantsverslag 2013 Stichting Openbaar Onderwijs Land van Altena

Managementsamenvatting Significante zaken Analyse vermogen en resultaat Interne beheersing Actuele ontwikkelingen interne beheersing Overige onderwerpen Bijlagen Bijlage A1: Gecorrigeerde fouten Bijlage A2: Niet -gecorrigeerde fouten Bijlage A2: Rechtmatigheid Bijlage B: Onafhankelijkheid Bijlage C: Reikwijdte van de controle 2013 Bijlage D: Actuele ontwikkelingen Bijlage E: Disclaimer en beperking in gebruik

5 12 15 21 23 26 32 33 35 36 37 39 40 41

Managementsamenvatting


Samenvattend beeld 2013 – ontwikkelingen en aandachtspunten

Stichting Openbaar Onderwijs Land van Altena opereert in een turbulente omgeving. Er zijn diverse interne- en externe ontwikkelingen die nopen tot maatregelen. Zo blijkt uit de meerjarenbegroting dat er sprake is van fors teruglopende inkomsten wat de noodzaak tot bezuinigingen met zich mee brengt en verder zijn er ontwikkelingen zoals de doordecentralisatie van het buitenonderhoud die vragen om maatregelen van het management. Bestuur ad interim, algemeen directeur ad interim en (financiele) staf van uw stichting zijn zich hiervan bewust en zijn voornemens hierop diverse maatregelen te brengen. Voorgenomen maatregelen betreffen onder meer het terugdingen van de directieformatie, het niet meer volledig herbezetten van de vacatureruimte die ontstaat door natuurlijk verloop, het verlagen van de inzet via Payrolling vanaf 1 augustus 2014 en het verlagen van de materiele lasten met € 100.000. Gerelateerd aan de omgeving en het risicoprofiel van de stichting kan worden gesteld dat de financiële positie in de toekomst belangrijke en kritische aandacht vraagt. Belangrijke aandachtspunten zijn en blijven onder meer:     

De leerling ontwikkeling. In de raming is sprake van dalende trend en daarmee samenhangende dalende rijksbijdragen. Het mogelijk wegvallen van de kleine scholen toeslag. Risico’s met betrekking tot de nog te besteden en/of nog af te rekenen gemeentelijke subsidies. Risico’s met betrekking tot het wegvallen van overige opbrengsten zoals gemeentelijke subsidies (bruidsschat subsidies). Risico’s die samenhangen met de doordecentralisatie van het buitenonderhoud.

Kortom het is zaak dat de stichting nog verder werkt aan de versterking van haar uitgangspositie om de financiële positie te verbeteren en te versterken zodat risico’s en mogelijke tegenvallers opgevangen kunnen worden. Uit de meerjarenbegroting kan worden opgemaakt dat het opvangen van de verwachte opbrengstendaling nadrukkelijk aandacht vragen van het Bestuur ad interim, algemeen directeur ad interim en (financiele) staf. Voor 2014 wordt een negatief exploitatieresultaat verwacht van bijna € 100.000. Het is van belang dat het voorgenomen beleid zoals eerder beschreven nader uit te werken in concrete acties en de voortgang hiervan te monitoren omdat deze naar onze mening cruciaal zijn om de continuïteit van uw stichting op de langere termijn te waarborgen en voldoende “vlees” op de botten te houden.

Managementsamenvatting Status van de controle

Op 30 april 2014 zijn de concept jaarstukken en het bijhorende jaarrekeningdossier ter controle aangeboden. Op basis van een beoordeling van deze stukken is vastgesteld dat de kwaliteit van de jaarstukken en het jaarrekeningdossier ontoereikend was om te starten met de controle. Belangrijke zaken die onbraken waren: bestuursnotulen, niet volledig bestuursverslag, onderbouwing vordering vervangingsfonds, onderbouwing naleving WNT en standaardbankverklaringen. De opmerkingen en bevindingen zijn besproken en afgestemd met uw contactpersoon bij OSGMetrium. De vakspecialist van OSGMetrium heeft vervolgens het initiatief genoemen om bepaalde zaken met u af te stemmen. Begin mei zijn de stukken nogmaals aangeboden ter controle. Ook deze keer zijn tekortkomingen in de oplevering geconstateerd. Op verzoek van uw algemeen directeur ad interim en OSGMetrium is de controle wel opgepakt in verband met de gewenste datum van oplevering ten behoeve van de bestuurlijke behandeling. Als gevolg van het niet toereikende dossier heeft de controle meer tijd gevraagd dan gepland en zijn meerdere correcties van de jaarstukken noodzakelijk geweest.

Reikwijdte van de controle

Met de opdrachtbevestiging (d.d. 5 juni 2014) heeft u ons opdracht gegeven tot het controleren van de jaarrekening 2013. De reikwijdte van onze controle staat omschreven in de opdrachtbevestiging en het auditplan voor 2013. Er is gedurende het verloop van de controle op geen enkele wijze sprake geweest van een beperking in de reikwijdte van onze controle. Tijdens de uitvoering van de oorspronkelijke controleplanning hebben zich geen wijzigingen van materieel belang in de reikwijdte voorgedaan. Wij achten de reikwijdte van onze controle voor 2013 voldoende voor de doelstelling van onze controle.

Significante risico’s

De volgende risico’s in de jaarrekening zijn naast de verwerking van de huisvesting en de financiële positie van uw stichting vanuit onze risicoanalyse bij de start van de controle aangemerkt als significant:  

Waardering van de voorzieningen Volledigheid opbrengsten

De waardering van de voorzieningen is vanwege de mate van subjectiviteit bij het waarderen van de voorzieningen in relatie tot het risico aangemerkt als een significant risico. De volledigheid van opbrengsten is als significant risico aangemerkt vanwege het per definitie verhoogde frauderisico in de opbrengstverantwoording. De rechtmatigheid en juistheid van de uitgaven doelsubsidie is als significant risico aangemerkt vanwege het verhoogde frauderisico in de subsidieverantwoording. Deze risico inschatting betreft een bruto risico inschatting. De aanwezige maatregelen van interne beheersing worden bij deze inschatting niet meegenomen. In de uitvoering van de controle worden voor deze posten de aanwezige maatregelen van interne beheersing getoetst en vinden gegevensgerichte controlewerkzaamheden plaats.


7


Verslaggevingsgrondslagen

Verslaggevingsgrondslagen en de toepassing hiervan zijn belangrijk voor de presentatie van de financiële positie en de baten en lasten van de stichting. Daarnaast vereisen zij van het management het toepassen van oordeelsvorming ten aanzien van moeilijke, subjectieve en complexe posities, die vaak - vanwege de noodzaak om inschattingen te moeten maken over het effect van zaken - inherent onzeker zijn. De verslaggevingsgrondslagen van de stichting zijn uiteengezet in de grondslagen in de jaarrekening. In de jaarrekening 2013 hebben zich ten opzichte van 2012 geen wijzigingen van materieel belang voorgedaan in de toegepaste verslaggevingsgrondslagen. Wij hebben het door het management toegepaste proces voor de bepaling en toepassing van belangrijke verslaggevingsgrondslagen geëvalueerd en zijn van mening dat deze toepasselijk zijn voor uw stichting en consistent zijn gebruikt.

Analyse vermogen en resultaat

De financiële positie van Stichting Openbaar Onderwijs Land van Altena is in 2013 verbeterd. Dit kan verklaard worden door het positieve exploitatieresultaat wat in belangrijke mate is beïnvloed door de verkregen NOA- en heftstakkoord gelden van € 197.000. Belangrijk is om in ogenschouw te nemen dat de weergave van de vermogenspositie in de jaarstukken een momentopname betreft. Voor een analyse van de totstandkoming van het resultaat 2013 verwijzen wij naar onderdeel ‘Financiele analyse jaarrekening 2013’ in het bestuursverslag van de stichting. Wij merken op dat deze analyse van het resultaat nog te beschrijvend is en onvoldoende inzicht geeft in de aard van de afwijkingen (incidenteel of structureel). Uit de toelichting blijkt niet waarom de Brutolonen en salarissen (bijna € 150.000) en overige instellingslasten (bijna € 70.000) hoger zijn uitgevallen dan begroot. Een goede analyse ten opzichte van het voorgaand boekjaar en de begroting is niet goed mogelijk gebleken onder meer omdat met de overgang naar een nieuw administratiekantoor het grootboekschema is aangepast ten opzichte van 2012 en de begroting. Ook is de begroting op onderdelen onvoldoende gedetailleerd. Het verbeteren van de kwaliteit van de begroting en de (tussentijdse) rapportages is een verbeterpunt voor Stichting Openbaar Onderwijs Land van Altena. Belangrijk is om na te gaan wat de financiële impact van afwijkingen met een structureel karakter op de meerjarenbegroting is. Stichting Openbaar Onderwijs Land van Altena opereert in een turbulente omgeving. Dit blijkt onder meer uit zaken als verwachte teruglopende leerlingaantallen, het wegvallen van (gemeentelijke) subsidies en de doordecentralisatie buitenonderhoud. Gerelateerd aan het risicoprofiel en de omgeving van de stichting merken wij op dat de financiële positie en ontwikkeling daarvan in de toekomst nadrukkelijk aandacht vraagt. Uit uw begroting voor 2014 blijkt een duidelijke verwachte afname van de personeelslasten en overige instellingslasten. Dit wordt ook toegelicht, maar uit deze toelichting blijkt niet hoe dit gerealiseerd wordt. Wij zijn daarom van mening dat de huidige begroting 2014 en meerjarenbegroting van uw stichting te generiek is. Advies is om de meerjarenbegroting verder aan te scherpen en de kwaliteit van de (tussentijdse) rapportages te verbeteren.


8


Interne beheersing

Als onderdeel van de jaarrekeningcontrole hebben wij systeemgerichte controle werkzaamheden uitgevoerd. Deze controlewerkzaamheden zijn primair gericht op de opzet, het bestaan en de werking van maatregelen van administratieve organisatie en interne beheersing (AO/IB), voor zover van belang voor onze controle op de betrouwbaarheid van de in de jaarrekening opgenomen gegevens. Ter verdere verbetering van de interne beheersing worden de volgende zaken in overweging gegeven: 

Het nader uitwerken en implementeren van risicomanagement moet meer aandacht krijgen binnen de stichting. Het is belangrijk dat risicomanagement meer wordt geborgd binnen de Planning- & Controlcyclus van de organisatie. De risico’s die zijn onderkend zijn nog te beschrijvend en nog niet voorzien van beheersmaatregelen: wat kunt en gaat u er concreet aan doen. Het houden van een risicomanagement workshop met sleutelfunctionarissen in de organisatie en mogelijk het bestuur ad interim kan er voor zorgen dat de risico’s meer concreet worden. Het tussentijds rapporteren over de voortgang en bijsturing in relatie tot de risico’s draagt bij aan borging in de lijn;



Het jaarlijks specifiek op een meer formele wijze evalueren van frauderisico’s en daar aandacht voor hebben in de organisatie;



Het aanscherping van de AO/IB rondom het beheer van contant geld;



Formalisering van de procedure rondom de verwerking van memoriaalboekingen;



Het verder vormgeven van de interne controlefunctie.

In hoofdstuk 4 gaan wij in op onze bevindingen en verbeterpunten ter verdere optimalisatie van de interne beheersing

Geïdentificeerde fouten en tekortkomingen in de toelichtingen

Bij de uitvoering van de controle is geconstateerd dat de voorziening onderhoud die ultimo 2013 een waarde vertegenwoordigde van bijna € 245.000 onvoldoende was onderbouwd. Na overleg heeft het bestuur ad interim tijdens de vergadering van 16 juni 2014 besloten om de voorziening te laten vrijvallen ten gunste van het exploitatieresultaat. Er wordt een bestemmingsreserve onderhoud gevormd. Naar aanleiding van de controle zijn een aantal aanpassingen in de presentatie en toelichtingen doorgevoerd, welke eveneens gedurende de controlewerkzaamheden zijn verwerkt in de jaarrekening 2013. Dit betreft onder meer de aanpassing van de verplichte continuïteitsparagraaf in het bestuursverslag en toelichting inzake WNT.


9

Managementsamenvatting Kwaliteit jaarstukken kan verder worden verbeterd

Stichting Openbaar Onderwijs Land van Altena heeft een duidelijk opgebouwd en gestructureerd jaardocument. De kwaliteit van de jaarstukken kan naar onze mening verder worden verbeterd door meer in te gaan op het zogenaamde ‘hoe – aspect’. Uit de begroting 2014 blijkt bijvoorbeeld dat de personeelslasten en overige lasten in 2014 naar verwachting fors gaan dalen. In de financiele analyse wordt dit ook toegelicht. Uit deze toelichting blijkt echter niet concreet welke maatregelen daartoe worden genomen. Verder heeft uw stichting voor 2013 diverse doelstellingen geformuleerd zoals goede opbrengsten, betrokkenheid ouders, voorbereiden op en aanbieden van Passend Onderwijs, gezond financieel beleid. In het bestuursverslag wordt op diverse plaatsen ingegaan op de voortgang met betrekking tot deze doelstellingen. Uit deze toelichtingen blijkt niet expliciet wanneer het doel is behaald (streefwaarde). Ook het benoemen van concrete vervolgacties blijft in het bestuursverslag buiten beschouwing. Gelet op het belang voor uw stichting van deze en andere doelstellingen is het naar onze mening noodzakelijk om hier nog krachtiger en gerichter verantwoording over af te leggen: waar staat u en wat moet u mogelijk bijstellen of bijsturen. Het vooraf nog smarter maken van de te bereiken doelstellingen kan hier behulpzaam bij zijn.

Onafhankelijkheid

Deloitte Accountants B.V. is onafhankelijk van de stichting en voor zover wij weten heeft zich geen inbreuk voorgedaan op de van toepassing zijnde regels en het beleid ten aanzien van onafhankelijkheid. Ons zijn geen relaties bekend tussen Deloitte Accountants B.V. en haar zuster- en/of dochterondernemingen of de member firms van Deloitte Touche Tohmatsu Limited en hun respectieve zuster- en/of dochterondernemingen en de stichting, die naar ons professionele oordeel mogelijk van invloed kunnen zijn op onze onafhankelijkheid. Bijlage B bevat een nadere uiteenzetting van onze onafhankelijkheid.

Belangrijke knelpunten tijdens de controle

Op 30 april 2014 zijn de concept jaarstukken en het bijhorende jaarrekeningdossier ter controle aangeboden. Op basis van een beoordeling van deze stukken is vastgesteld dat de kwaliteit van de jaarstukken en het jaarrekeningdossier ontoereikend was om te starten met de controle. Onze bevindingen en opmerkingen zijn via een reviewlijst afgestemd en besproken met de vakspecialist van OSGMetrium. Deze vakspecialist heeft indien nodig zaken met medewerkers van uw stichting afgestemd. Als voorbeelden van deze tekortkomingen noemen wij:


10

Managementsamenvatting     

Het ontbreken van sluitende specificaties van diverse kortlopende activa en passiva en de onderbouwing van grotere posten in de activa en passiva Het ontbreken van zichtbare toetsing op de naleving van Europese aanbestedingsregels Het ontbreken van onderbouwing van naleving van rechtmatigheidseisen ten aanzien van eigen wachtgelders Het ontbreken van gestructureerde en toereikende onderbouwing van de voorziening onderhoud. Incompleet bestuursverslag.

Op het verzoek van uw algemeen directeur ad interim en OSGMetrium is de controle wel opgepakt in verband met de gewenste datum van oplevering. Als gevolg van het niet toereikende dossier heeft de controle meer tijd gevraagd dan gepland en zijn meerdere correcties van de jaarstukken noodzakelijk geweest. Na afstemming met OSGMetrium en uw directeur ad interim, bespreken van de bevindingen aanvullende detailcontroles en noodzakelijk hulp van medewerkers van de stichting is dit aangevuld. Wij hebben de volledige medewerking gehad bij het uitvoeren van onze controlewerkzaamheden. Daarbij was geen sprake van knelpunten tijdens de controle.


11

Significante zaken


Significante zaken

Significante zaken

Opbrengsten

Naar aanleiding van onze controle van de Rijksbijdragen hebben wij geen bijzonderheden vastgesteld. Belangrijk om te vermelden is dat de rijksbijdragen hoger zijn uitgevallen dan begroot. Deze afwijking ten opzichte van de begroting kan voornamelijk verklaard worden door de verkregen gelden uit het Nationaal Onderwijs Akkoord en Hefst Akkoord van ruim € 197.000. Deze middelen zijn ontvangen in december 2013, maar zullen van betekenis zijn voor 2014 en mogelijk volgende jaren.

Voorzieningen

Ultimo 2013 heeft Stichting Openbaar Onderwijs Land van Altena heeft een voorziening jubilea verplichtingen De onderbouwing van deze voorziening en de mutaties zijn door ons getoetst. Ten aanzien van de jubilea voorziening is het van belang dat de uitgangspunten en veronderstellingen die aan de berekening ten grondslag liggen worden getoetst en indien nodig worden herzien. Gebleken is dat de door Stichting Openbaar Onderwijs Land van Altena gehanteerde uitgangspunten afwijkend zijn van de bij OSGMetrium gangbare uitgangspunten. Indien de door OSGMetrium gehanteerde uitgangspunten worden toegepast komt de voorziening hoger uit. Bij de jaarrekenigcontrole is geconstateerd dat de in eerste instantie gevormde voorziening onderhoud van bijna € 230.000 onvoldoende onderbouwd was. Tijdens de bestuursvergadering van 16 juni 2014 is besloten om de voorziening te laten vrijvallen ten gunste van het eigen vermogen. Er wordt een bestemmingsreserve onderhoud gevormd. Advies is om de (toekomstige) onderhoudslasten in 2014 e.v. wel te blijven monitoren in relatie tot de benodigde reserveringen in de maarjarenbegroting. Aandachtspunten hierbij betreft de raming van de toekomstige onderhoudslasten van de nieuwbouw en uitgaven voor het onderhoud aan de buitenkant van de gebouwen gelet op de aanstaande doordecentralisatie van het buitenonderhoud vanuit de gemeente.


13

Significante zaken Continuïteitsparagraaf

Om uitvoering te geven aan de beleidsbeslissingen uit de brief 'Versterking bestuurskracht onderwijs' heeft minister Bussemaker op 20 december 2013 een aanpassing van de Regeling jaarverslaggeving onderwijs (Rjo) in de Staatscourant (Nr.35803) gepubliceerd. Deze wijziging is van kracht op onderwijsinstellingen in de sectoren PO, VO, MBO en HO en regelt de opname in het jaarverslag van een zogeheten 'continuïteitsparagraaf', ook wel 'toekomstparagraaf' genoemd. In deze paragraaf rapporteert het bestuur ad interim van de onderwijsinstelling over het voorgenomen financiële beleid en de verwachte resultaten over de drie jaren, volgend op het verslagjaar. De externe accountant hoeft, in overeenstemming met het onderwijscontroleprotocol OCW/EZ 2013, geen inhoudelijke controlewerkzaamheden op deze gegevens uit te voeren. Wij moeten wel vaststellen of de gegevens volledig zijn opgenomen in het jaarverslag van de instelling. Wij hebben kennis genomen van de opgenomen continuïteitsparagraaf en daarbij vastgesteld dat de benodigde gegevens volledig zijn opgenomen in het jaarverslag.


14




Solvabiliteit Beschrijving

De ontwikkeling van de solvabiliteit is in onderstaande grafiek weergegeven voor het jaar 2013. Ter vergelijking is de solvabiliteit ultimo 2012 vermeld. Hierbij wordt de solvabiliteit uitgedrukt als de verhouding tussen het eigen vermogen en het balanstotaal (solvabiliteit 1). Dit kengetal wordt veelal door financiële instellingen gehanteerd om de financiële positie te beoordelen. Uit de grafiek valt af te leiden dat Stichting Openbaar Onderwijs Land van Alena ultimo 2013 met een solvabiliteit 1 van 69 % over een toereikend eigen vermogen beschikt. Belangrijk is om in ogenschouw te nemen dat de onderstaande grafiek de solvabilteit ultimo 2013 laat zien. Dit betreft een momentopname. Dit kengetal is niet gerelateerd aan de omgeving en het risicoprofiel van uw omgeving. Zo is onder meer geen rekening gehouden met in de toekomst benodigde middelen voor het uitvoeren van noodzakelijk onderhoud en inhaalinvesteringen. De Inspectie van het Onderwijs hanteert voor het continuïteitstoezicht een signaleringswaarde van 30 % voor solvabiliteit 2. Solvabiliteit 2 wordt bepaald door de verhouding tussen het eigen vermogen inclusief de voorzieningen en het balanstotaal (solvabiliteit 2). Dit betekent dat besturen die meer dan 70% van hun totale vermogen gefinancierd hebben met vreemd vermogen onderzocht zullen worden door de Inspectie van het Onderwijs, om te bezien of er een financieel risico bestaat voor de langere termijn. Ultimo 2013 heeft Stichting Openbaar Onderwijs Land van Altena een solvabiliteit 2 van 71%, wat duidelijk boven de signaleringsgrens uitkomt.

80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 31-dec-12 46%

31-dec-13 69%

Solvabiliteit 2 (EV+Voorz./TV)

63%

71%

Signaleringsgrens OCW

30%

30%

Solvabiliteit 1 (EV/TV)


16


Liquiditeit Beschrijving

De ontwikkeling van de liquiditeit, met vermelding van de signaleringsgrenzen volgens het ministerie van OCenW, is hierna grafisch weergegeven voor 2013. Ter vergelijking is de liquiditeit ultimo 2012 vermeld. De gerealiseerde liquiditeitspositie (vlottende activa, exclusief voorraden ten opzichte van kortlopende schulden) is ten opzichte van de 2012 hoger uitgekomen en de liquiditeit ligt daarmee duidelijk boven de signaleringsgrenzen van 0,5 tot 1,5. De liquide middelen vertegenwoordigen ultimo 2013 een waarde van ruim € 0,9 mln. Ultimo 2012 was dit ruim € 0,8 mln. De belangrijkste oorzaak van de toename van de liquide middelen kan worden gevonden in de herfstakkoord en NOA gelden. Bij de beoordeling van de liquiditeitspositie is het belangrijk om in ogenschouw te nemen dat dit een momentopname betreft en dat sprake is van een sterke positieve beïnvloeding door in december 2013 verkregen gelden. De uitgaven die met deze verkregen middelen samenhangen, vinden pas later plaats en moeten nog worden verwerkt in de liquiditeitsbegroting. Het is daarom belangrijk om de ontwikkeling van de liquiditeit in de toekomst pro actief te blijven bewaken.


17


3,00 2,50 2,00 1,50 1,00 0,50 0,00 31-12-2012 2,01

31-12-2013 2,57

Bovengrens liquiditeit

1,5

1,5

Ondergrens liquiditeit

0,5

0,5

Liquiditeit


18


Resultaatontwikkeling Beschrijving

De staat van baten en lasten over 2013 laat een positief saldo van € 296.072 (begroot 2013 € 39.495) zien. In dit resultaat zijn incidentele baten als gevolg van het herfstakkoord van € 197.000 begrepen en een vrijval van de voorziening onderhoud van bijna € 230.000. De personeelslasten en overige lasten zijn juist hoger uitgevallen dan begroot. Een goede analyse van verschillen ten opzichte van de begroting en realisatie 2012 is niet goed mogelijk gebleken door het gewijzigde grootboekschema in 2013. Ook is de begroting onvoldoende gedetailleerd opgesteld. Uit de resultaatanalyse in het bestuursverslag blijkt ondermeer hierdoor onvoldoende wat de oorzaak is van afwijkingen tussen de begroting en de realisatie. Onduidelijk is daarom of dit een structureel karakter heeft. Ons advies is om de kwaliteit van de begroting en de resultaatsanalyse te verbeteren en om in de resultaatsanalyse concreter onderscheid te maken tussen afwijkingen ten opzichte van de begroting met incidenteel karakter en zaken met een structureel karakter. Vervolgens kan vanuit deze resultaatanalyse de impact van de zaken met een structureel karakter op de meerjarenbegroting verder in kaart worden gebracht. In de continuïteitsparagraaf is een meerjarenbegroting opgenomen tot en met het boekjaar 2016 met ieder jaar een sluitend exploitatiesaldo. In overeenstemming met het onderwijscontroleprotocol OCW/EZ 2013 hebben wij geen inhoudelijke controlewerkzaamheden op deze gegevens uitgevoerd. Uit de meerjarenprognose blijkt een forse daling van de opbrengsten die gecompenseerd moet worden met dalende uitgaven. Gelet op de omvang van de geraamde bezuinigingen is het cruciaal dat de financiële sturing en beheersing ten aanzien van de begroting en financiële rapportages wordt verbeterd.


19


€ 350.000 € 300.000 € 250.000 € 200.000 € 150.000 € 100.000 € 50.000 €€ (50.000) € (100.000) € (150.000)

2012

2013

Resultaat

€ (123.753)

€ 296.072

Begroting

€ 24.916

€ (39.495)


20

Interne beheersing


Interne beheersing

Procedures bij het administratiekantoor

Als onderdeel van de jaarrekeneningcontrole hebben wij de administratieve organisatie en interne beheersingsmaatregelen (AO/IB) getoetst. Deze controle is primair gericht op de opzet, het bestaan en de werking van de AO/IB, voor zover van belang voor de controle op de betrouwbaarheid van de in de jaarrekening opgenomen gegevens. Bij uw stichting betreft dit voornamelijk de personeelskosten, de overige kosten en de betalingsorganisatie. Wij hebben bij de uitvoering van onze controlewerkzaamheden geen tekortkomingen geconstateerd met betrekking tot de procedures bij het administratiekantoor. Dit neemt niet weg dat het verder verbeteren van de interne beheersing rondom de verwerking van personele mutaties voor 2014 en verder een belangrijk aandachtspunt blijft. Om dit handen en voeten te geven kunnen de onderstaande acties in overweging worden genomen.   

Periodiek interne controle werkzaamheden laten uitvoeren door een medewerker van de stichting bij OSGMetrium om de juistheid en rechtmatigheid van de verwerkte mutaties vast te stellen. Belangrijke aandachtspunten bij het uitvoeren van IC betreffen vaststellen toereikende dossiervorming en naleving rechtmatigheidsvereisten; Regelmatig uitvoeren van bruto-netto controles om de juistheid van de verloning vast te stellen; Het tussentijds uitvoeren van cijferanalyses. Belangrijke afwijkingen in samenspraak met OSGMetrium verklaren.


22

Actuele ontwikkelingen interne beheersing


Actuele ontwikkelingen interne beheersing Nieuwe Aanbestedingswet

Per 1 april 2013 is de nieuwe aanbestedingswet in werking getreden. De aanbestedingswet vervangt het Besluit aanbestedingsregels voor overheidsopdrachten (Bao), het Besluit aanbestedingsregels speciale sectoren (Bass) en de Wet implementatie rechtsbeschermingsrichtlijnen aanbesteden (Wira). De aanbestedingswet is naast de Europese aanbestedingen het normenkader voor aanbestedingen. Voor het doen van aanbestedingen zijn in de aanbestedingswet twee richtsnoeren opgesteld. Het eerste richtsnoer regelt dat eisen, voorwaarden en criteria die aan inschrijvers en inschrijvingen worden gesteld in redelijke verhouding moeten staan tot de opdracht. In de Gids Proportionaliteit zijn de voorschriften hiervoor uitgewerkt. Hierin zijn ook drempelwaarden opgenomen voor aanbestedingsvormen onder de Europese richtlijn voor diensten en leveringen (in 2013 € 200.000 exclusief omzetbelasting). U dient deze voorschriften toe te passen of een afwijking in de aanbestedingsstukken te motiveren. In het onderwijscontroleprotocol OCW/EZ 2013 is opgenomen dat voor het verslagjaar 2013 een kwalitatieve tolerantie voor aanbestedingen onder de Europese drempelbedragen geldt. Hiermee wordt bedoeld dat de accountant de interne beheersing rondom deze aanbestedingen beoordeelt en daarover rapporteert in de management letter en/of het accountantsverslag aan de directie ad interim en/of het bestuur ad interim. Naar verwachting wordt de naleving van de aanbestedingswet opgenomen in het onderwijscontroleprotocol OCW/EZ als onderdeel van de financiële rechtmatigheidscontrole over het verslagjaar 2014. Bij het niet naleven van de nieuwe aanbestedingswet loopt u het risico van onrechtmatige aanbestedingen. Benadeelde inschrijvers kunnen de onrechtmatige aanbesteding nietig laten verklaren via de rechter. Wij adviseren u een inkoop- en aanbestedingsbeleid op te stellen en daarin rekening te houden met de voorschriften uit de nieuwe Aanbestedingswet.

Risicomanagement moet meer aandacht krijgen

In relatie tot de omvang en complexiteit van de omgeving waarin de organisatie opereert wordt risicomanagement belangrijker. In het bestuursverslag is een beperkte toelichting gegeven op het risicobeheersing- en controlesysteem van Stichting Openbaar Onderwijs Land van Altena en de onderkende risico’s. Deze toelichting is op beide onderdelen summier te noemen en uit deze toelichting blijkt dat risicomanagement bij Stichting Openbaar Onderwijs Land van Altena nog in de kinderschoenen staat. Om risicomanagement vorm te geven binnen de organisatie is het belangrijk om de risico’s meer gestructureerd in beeld te brengen en te kwantificeren. Ervaring leert dat hier aan de hand van een risicomanagement workshop, waarbij belangrijke ‘key-functionarissen’ van de organisatie aanwezig zijn, goed vorm en inhoud aan kan worden gegeven. Een dergelijke sessie heeft een ‘bilateraal’ en ‘transparant’ karakter, wat betekent dat op een andere manier dan gebruikelijk wordt nagedacht over risico’s, waaronder frauderisico’s. Tijdens een risicomanagement workshop worden in eerste instantie bruto risico’s onderkent. Dit betekent dat geen rekening wordt gehouden met al door de organisatie genomen of mogelijk in de toekomst nog te nemen (beheersing) maatregelen. Om de risico’s te kwantificeren wordt vervolgens de impact en de kans op voordoen gezamenlijk in kaart gebracht. Om het een en ander overzichtelijk te houden worden de risico’s geprioriteerd en vervolgens teruggebracht tot een beperkt aantal toprisico’s. Om risicomanagement vervolgens te laten ‘beklijven’ in de organisatie moet vanuit de ‘nulmeting’ een doorvertaling plaatsvinden naar voor de organisatie beheersbare kritische prestatie indicatoren. Over de ontwikkeling van deze kritische prestatie indicatoren kan worden gerapporteerd in de beschikbare sturingsinformatie. Op basis van door de tijd opgedane ervaring met betrekking tot de benoemde kritische succesfactoren kunnen streefwaarden worden benoemd. Op basis van gemaakte afspraken en de uitkomsten in relatie tot deze streefwaarden kan binnen de organisatie een discussie en eventueel een bijstelling plaatsvinden van de onderkende risico’s.


24

Actuele ontwikkelingen interne beheersing Het verder vormgeven van de interne controlefunctie is belangrijk

Stichting Openbaar Onderwijs Land van Altena opereert in een omgeving die aan verandering onderhevig is. Dit blijkt onder meer uit de demografische ontwikkelingen, veranderende marktomstandigheden en wijzigingen in weten regelgeving. De belangrijkste stakeholders van de stichting hebben behoefte aan meer en relevantere informatie. Verder worden vanuit het ministerie van OC&W en de gemeenten steeds meer eisen gesteld aan uw stichting in relatie tot de verantwoording en besteding van verkregen middelen. Een concreet voorbeeld hiervan betreft de continuieitsparagraaf die vanaf 2013 verplicht in de jaarstukken moet worden opgenomen. Tijdens de uitvoering van de bekostigingscontroles (GGL), interimcontrole en eindejaarscontrole is geconstateerd dat bevindingen of onrechtmatigheden in een laat stadium worden geconstateerd of in sommige gevallen niet door de stichting zelf. Een voorbeeld hiervan betreft het niet opnemen van de continuiteitsparagraaf en verplichte toelichting rondom het gevoerde treasury beleid. Dit is tijdens de accountantscontrole naar voren gekomen. Het meer inbedden en formaliseren van interne controles, zoals bijvoorbeeld het tussentijds op schonen van tussenrekeningen en controleren van de juistheid van verwerkte memoriaalboekingen leidt tot een meer ‘up to date’ administratie en uiteindelijk betrouwbaardere sturingsinformatie voor het bestuur en management. Dit zijn wat ons betreft belangrijke redenen om de interne controlefunctie binnen uw stichting verder vorm te geven. De door uw stichting aangestelde controller kan daarin een sleutelfunctie vervullen. Wij zien het aanstellen van een controller daarom als een belangrijke stap voorwaarts. Bij het in de toekomst verder vormgeven van de interne controlefunctie kunnen de volgende zaken in overweging worden genomen: 

Het (actualiseren) of opstellen van procedurebeshrijvingen waarin de belangrijkste taken en uit te voeren taken worden beschreven;



Het opstellen van een gezamenlijke risicoanalyse. Deze risico analyse kan in een ‘workshopachtige setting’ tot stand komen. Het is belangrijk om de onderkende risico’s te prioriteren rekening houdend met de kans op voordoen en de impact;



Opstellen intern controleplan. In een dergelijk plan worden de belangrijkste risico’s van de stichting en de daartoe binnen de stichting getroffen AO/IB maatregelen beschreven. Daartoe wordt gefocust op de belangrijkste controlemaatregelen. Andere zaken die in het plan aan de orde gesteld kunnen worden betreffen: de uit te voeren werkzaamheden, frequentie en wijze van rapportage.



Bij het uitvoeren van interne controlewerkzaamheden meer rekening houden met vanuit het onderwijscontroleprotocol verplicht gestelde items zoals: naleving Europese Aanbestedingsregels, aanwezigheid VOG in personeelsdossiers en het tijdig korten van langdurig zieken. Door het periodiek uitvoeren van interne controlewerkzaamheden om naleving rechtmatigheid te toetsen kunnen eventueel verrassingen worden voorkomen;



Periodieke afstemming over de uitgevoerde werkzaamheden, belangrijkste bevindingen en conclusies met zowel de interne organisatie als de extern accountant.


25

Overige onderwerpen


Overige onderwerpen Uitzonderingsrapportage OCW

Op grond van het onderwijscontroleprotocol OCW/EZ 2013 dient de accountant te rapporteren over fouten en/of onzekerheden die de rapporteringstolerantie overschrijden. Het controleprotocol geeft aan welke rapporteringstolerantie van toepassing is, waarbij standaard een percentage van 0,1% van de publieke middelen 2013 geldt. In deze uitzonderingsrapportage vermelden wij de aard en omvang van de geconstateerde fouten en/of onzekerheden. Deze uitzonderingsrapportage dient u samen met het door ons gewaarmerkte aanbiedingsformulier jaarstukken, de controleverklaring en de jaarstukken 2013 naar OCW te sturen. U kunt hierbij tevens uw reactie op de fouten en/of onzekerheden aangegeven. Er is voor 2013 geen uitzonderingsrapportage opgesteld omdat onze controlebevindingen daar geen aanleiding toegeven.

Bevestigingen van het management

Wij hebben van het management ter confirmatie een aantal schriftelijke bevestigingen ontvangen aangaande haar verantwoordelijkheden inzake financiële verslaggeving.

Meningsverschil met management of beperking in reikwijdte van de controle

Er zijn geen meningsverschillen met het management geweest en er waren geen beperkingen bij de uitvoering van onze controle. Naar onze mening is ons bij de uitvoering van onze controle-opdracht door het management en de medewerkers van Stichting Openbaar Onderwijs Land van Altena de volledige medewerking verleend en hebben wij volledige toegang tot de benodigde informatie gehad.

Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT)

De Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT) is met ingang van 2013 van toepassing en vervangt tegelijkertijd de Wopt (Wet openbaarmaking uit publieke middelen gefinancierde topinkomens). Doelstelling van de wet is te verhinderen dat instellingen in de publieke en semipublieke sectoren rechtens in staat zijn bovenmatige bezoldigingen toe te kennen. In de WNT is geregeld:   

op welke organisaties de WNT van toepassing is; wat onder een topfunctionaris wordt verstaan; de hoogte van bezoldigingsmaxima aan topfunctionarissen. De algemene maximale bezoldiging mag voor een topfunctionaris niet meer bedragen dan € 228.599 per jaar (2013). Voor leden en de voorzitter van de raad van toezicht geldt een maximale bezoldiging van respectievelijk 5% en 7,5% van het bezoldigingsmaximum zoals vermeld in de WNT;


27

Overige onderwerpen    

een verbod op bonussen of andere variabele beloningen aan topfunctionarissen; een verbod op non-activiteitsregelingen voor topfunctionarissen; een verbod op hoge beëindigingsvergoedingen aan topfunctionarissen. De maximale ontslagvergoeding is gelijk aan de som van de beloning en de voorzieningen ten behoeve van beloningen betaalbaar op termijn over de twaalf maanden voorafgaand aan de beëindiging van het dienstverband, maar niet meer dan € 75.000; uniforme openbaarmakingsverplichtingen voor organisaties waarop de WNT van toepassing is.

Ook indien de functie van topfunctionaris anders dan in dienstverband wordt vervuld, is de WNT van toepassing. Dus ook indien sprake is van detachering, inhuur als zzp’er e.d. De WNT is voorts van toepassing op een interim-topfunctionaris, die zijn interim functie binnen een periode van 18 maanden, zes maanden of meer vervult. In de wet zijn overgangsbepalingen opgenomen betreffende bestaande beloningsafspraken. De WNT biedt de mogelijkheid tot het vaststellen van een lager beloningsmaximum voor een bepaalde sector dan wel te differentiëren binnen de sector. De bewindslieden van OCW hebben met de ‘Regeling bezoldiging topfunctionarissen OCW-sectoren’ van 18 december 2012 van deze mogelijkheid gebruikgemaakt. Het bezoldigingsmaximum voor primair onderwijs bedraag € 165.901. De externe accountant is belast met de controle op de naleving van de WNT door de instelling. Overschrijding van de bezoldigingsnorm wordt aangemerkt als een onverschuldigde betaling, die door de topfunctionaris terugbetaald moet worden aan de instelling. Gebeurt dit niet, dan is Deloitte als accountant wettelijk verplicht om bij het ministerie melding te doen van deze onverschuldigde betaling. Wij hebben tevens een meldingsplicht indien u geen of onjuiste gegevens heeft gepubliceerd in de jaarrekening. Wij hebben vastgesteld dat de bezoldigingen over 2013 van Stichting Openbaar Onderwijs Land van Altena niet strijdig zijn met de WNT en dat de jaarrekening 2013 van Stichting Openbaar Onderwijs Land van Altena voldoet aan de publicatieverplichtingen van de WNT.

Verklaring omtrent het gedrag

Overeenkomstig het controleprotocol OCW/EZ 2013 hebben wij onderzocht of voor alle personeelsleden voor wie dit is vereist, een verklaring omtrent het gedrag (VOG) is opgenomen in het personeelsdossier. Wij hebben vastgesteld dat dit het geval is.


28

Overige onderwerpen Naleving van weten regelgeving overig

Wij hebben geen kennis van te rapporteren omstandigheden in verband met niet-naleving van weten regelgeving.

Betrouwbaarheid en continuïteit van de automatiseringsomgeving

In overeenstemming met artikel 2:393 van het Burgerlijk Wetboek delen wij u mee dat bij de controle van de jaarrekening geen zaken betreffende de betrouwbaarheid en continuïteit van de geautomatiseerde gegevensverwerking zijn op te merken.

Frauderisicoanalyse

Frauderisicoanalyse Van de accountant wordt op grond van de regels van de beroepsorganisatie (NBA) een professioneel-kritische houding verwacht ten aanzien van afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude in de jaarrekening. Ter invulling van deze professioneel-kritische houding zal de accountant een inschatting moeten maken van de frauderisico’s, zich een beeld moeten vormen van de maatregelen van interne beheersing die de organisatie heeft getroffen om mogelijke fraudes van materieel belang te voorkomen en te bezien of deze maatregelen effectief zijn. Wanneer sprake is van een aanwijzing voor fraude, dan zal de accountant dit moeten communiceren met, afhankelijk van de aard van de fraude, de direct leidinggevende, de bestuurder en, in sommige gevallen (fraude in de top van de organisatie) en wanneer onvoldoende herstelwerkzaamheden worden ondernomen, het bestuur ad interim. Om invulling te geven aan de eerdergenoemde verplichting hebben wij een fraudediscussie gevoerd binnen het controleteam en met het management van uw stichting, waarbij wij de nadruk hebben gelegd op de eventuele mogelijkheden van materiële onjuistheden als gevolg van fraude in de jaarstukken, en op preventieve maatregelen daarbij. Van de bestuurder hebben wij de bevestiging ontvangen dat er geen onregelmatigheden zijn geconstateerd. Als onderdeel van onze controle hebben wij het management verzocht inzicht te geven in de eigen inschatting van het risico dat de jaarrekening een materiële afwijking zou kunnen bevatten als gevolg van fraude, in de aard, omvang en frequentie van deze inschattingen, het proces dat het management daarbij hanteert, alsook de communicatie daarover met het personeel en met het toezichthoudend orgaan.


29

Overige onderwerpen Tijdens deze gesprekken heeft het management aangegeven zich bewust te zijn van frauderisico’s en voorbeelden gegeven van de manier waarop zij deze beheerst. Tegelijkertijd stellen wij vast dat het maken en/of periodiek actualiseren van gerichte frauderisicoanalyses geen zichtbaar onderdeel vormt van de interne beheersingsomgeving en dat uit de administratie (managementnotulen, bedrijfsplannen etc.) bijvoorbeeld geen vastleggingen blijken die het belang illustreren dat u hecht aan het vermijden en ontdekken van fraude. Uw organisatie loopt hiermee het risico dat de interne beheersing kwetsbare plekken bevat die onopgemerkt blijven. De huidige economische ontwikkelingen kunnen voor bedrijven, instellingen en hun werknemers leiden tot verhoogde prikkels of gelegenheden tot het doen van of meewerken aan fraude. Gelet op het belang van een risicoanalyse die is toegespitst op de huidige economische ontwikkelingen en actuele interne beheersing, attenderen wij u op bijgesloten folder ‘Frauderisicoanalyse door directie en toezichthoudend orgaan’ en adviseren het proces van periodieke frauderisicoanalyses een vast onderdeel te laten uitmaken van het interne controlesysteem dat erop is gericht bedrijfsrisico’s te onderkennen, het belang en de waarschijnlijkheid daarvan in te schatten en het daarop toespitsen van de interne beheersing. Wij geven u in overweging om de alertheid rondom fraude- en fraudesignalen tenminste te operationaliseren door een frauderisico analyse op te stellen en op basis daarvan nader te bezien of aanvullende maatregelen noodzakelijk zijn.

Fraude

Wij hebben conform onze beroepsregels zelfstandig werkzaamheden uitgevoerd die erop waren gericht om het risico van het “omzeilen” van de interne beheersingsmaatregelen door het management te detecteren. Tevens hebben wij specifieke controles uitgevoerd op memoriaal boekingen, controles van schattingen en zijn wij alert geweest op significante en ongebruikelijke transacties. Geen aanwijzingen dat er sprake is geweest van materiële fraude Hoewel wij, zoals hiervoor beschreven, een kritische houding hebben ten opzichte van risico’s van fraude in de jaarrekening, merken wij op dat onze controle niet specifiek gericht is op het ontdekken van fraude. Tijdens de uitvoering van onze controle van de jaarrekening 2013 hebben wij geen aanwijzingen verkregen dat er sprake is geweest van fraude.

Overige informatie inclusief jaarverslag

Het bestuur van een onderwijsinstelling dient een schriftelijk jaarverslag op te stellen, waarin algemene informatie over de rechtspersoon en een zo volledig mogelijk beeld van alle van invloed zijnde interne en externe ontwikkelingen wordt gegeven. Wij hebben vastgesteld dat jaarverslag niet strijdig is met de jaarrekening en dat alle op grond van de Regeling jaarverslaggeving onderwijs en het controleprotocol OCW/EZ 2013 verplichte onderwerpen zijn opgenomen.


30

Overige onderwerpen Controle bekostigingsgegevens

De controle van de bekostigingsgegevens van Stichting Land van Altena is in juni 2013 afgerond. Deze gegevens vormen de basis voor de vaststelling van de rijksbijdrage 2014.


31

Bijlagen


Bijlage A1: Gecorrigeerde fouten Ten laste/(gunste) van staat van baten en lasten huidige jaar

Feitelijke afwijking Vrijval voorziening onderhoud

€ 229.183

(€ 229.183) Totaal


33

[1] Omdat het meerjaren onderhoudsplan ontbreekt, is via een bestuursbesluit (d.d. 16 juni 2014) besloten om de voorziening onderhoud (€ 229.183) te laten vrijvallen ten gunste van de exploitatie.


34

Bijlage A2: Niet -gecorrigeerde fouten Alle geconstateerde fouten zijn in de jaarstukken 2013 aangepast. Er resteren geen fouten die niet zijn gecorrigeerd.


35

Bijlage A2: Rechtmatigheid Rechtmatigheid In het onderwijscontroleprotocol OCW/EZ 2013 is het normenkader voor de controle op de financiële rechtmatigheid opgenomen. Het normenkader bestaat uit: 1. 2.

de in het controleprotocol 2013 opgenomen OCW weten regelgeving; de aanbestedingswetgeving (zowel Europees als nationaal);

Als toetsingskader is voor de OCW weten regelgeving voor alle sectoren een door OCW uitgewerkt overzicht op artikelniveau in het controleprotocol opgenomen. Bij de controle op de financiële rechtmatigheid hebben wij geen fouten en/of onzekerheden geconstateerd.


36

Bijlage B: Onafhankelijkheid Ontwikkelingen Accountancy Nieuwe onafhankelijkheidsregels in Nederland Op 16 december 2013 heeft de Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants (NBA) de nieuwe Verordening inzake Onafhankelijkheid (ViO) vastgesteld. Wij willen u in dit accountantsverslag graag op de hoogte stellen van de belangrijkste wijzigingen zoals die gelden voor organisaties die niet kwalificeren als een Organisatie van Openbaar Belang (OOB, met name beursgenoteerde ondernemingen en financiële instellingen). Wij stellen voor om bij het bespreken van ons accountantsverslag de specifieke gevolgen voor onze dienstverlening aan uw organisatie te bespreken.

Verordening inzake Onafhankelijkheid (ViO) De ViO is van toepassing op alle cliënten waar assurance-opdrachten worden uitgevoerd en is van kracht vanaf 1 januari 2014. De ViO vervangt de nadere voorschriften voor onafhankelijkheid (NVO). Met de nieuwe ViO beoogt de beroepsorganisatie tegemoet te komen aan de verwachtingen van het maatschappelijk verkeer en daarmee bij te dragen aan het vertrouwen in het accountantsberoep. Hierna geven wij een toelichting op enkele onderwerpen uit de ViO die van belang zijn in het kader van onze dienstverlening aan uw organisatie.

Eén set van regels voor alle assurance-opdrachten In de nieuwe onafhankelijkheidsregels is sprake van één set van regels voor alle assurance-opdrachten, zoals de controle of beoordeling van een jaarrekening, een subsidieverklaring, een verklaring bij een IT-systeem of een assurance-rapport bij een maatschappelijk jaarverslag. In de oude regels werd een onderscheid gemaakt tussen controleopdrachten en overige assurance-opdrachten, waarbij de onafhankelijkheidsvoorschriften voor controleopdrachten strenger waren.

Regelgeving voor adviesdiensten Combinaties van assurance en advies (non-assurance) werkzaamheden zijn onder de ViO nog steeds toegestaan. De ViO introduceert wel een strak toetsingskader voor de evaluatie van alle non-assurance diensten, wat betekent dat voor aanvang van overige dienstverlening altijd een onafhankelijkheidsanalyse in het dossier dient te worden opgenomen. De ViO leidt daarmee tot een verzwaarde documentatieplicht. Het toetsingskader in de ViO is gebaseerd op de principes in de internationale onafhankelijkheidsregels van de Code of Ethics van de International Ethics Standards Board for Accountants (“IESBA”). Deze internationale onafhankelijkheidsregels worden door Deloitte nageleefd.

Langdurige betrokkenheid bij uw organisatie In de ViO opgenomen dat een maatregel is vereist indien senior leden van het assurance-team (waaronder de eindverantwoordelijke accountant, maar ook andere senior team leden) langdurig betrokken zijn bij dienstverlening aan dezelfde organisatie. Van langdurige betrokkenheid is in elk geval sprake als een senior teamlid gedurende zeven aaneengesloten jaren betrokken is bij dienstverlening aan dezelfde organisatie. Voorbeelden van maatregelen zijn het laten uitvoeren van een opdrachtgerichte kwaliteitsbeoordeling (OKB) of het rouleren van het teamlid. Indien meerdere teamleden gelijktijdig zouden moeten rouleren, is het ook mogelijk om voor een gefaseerde roulatie te kiezen. Na roulatie mag het betreffende teamlid gedurende twee jaar niet betrokken zijn bij de assurance dienstverlening aan de organisatie.

Marketing en Reclame In de ViO is een nieuwe bepaling opgenomen over marketing en reclame. Voornamelijk is het niet toegestaan om met een assurance-cliënt een relatie aan te gaan waarbij de accountantsorganisatie zich in het kader van reclame of marketing associeert of laat associëren met de assurance-cliënt. Van associatie is sprake indien de onderlinge relatie als onderdeel van reclame of marketing openbaar wordt gemaakt.


37

Geschenken en gastvrijheid De regels voor het ontvangen en verstrekken van geschenken en gastvrijheid zijn aangescherpt. Het uitgangspunt is dat het ontvangen en verstrekken van geschenken en persoonlijke uitingen van gastvrijheid niet past in een relatie tussen de accountant en de gecontroleerde organisatie. Deze regels gelden niet alleen voor de leden van het assurance-team, maar ook voor de accountantsorganisatie, andere onderdelen van het netwerk en haar bestuurders. Er is een drempel in de regels opgenomen van € 100. Voor geschenken met een waarde van meer dan € 100 is de eindverantwoordelijke accountant gehouden om: te onderbouwen waarom het geschenk of de uiting van gastvrijheid gepast is; een melding te doen bij een aangewezen persoon binnen Deloitte; en vooraf met het toezichthoudend orgaan van uw organisatie (of eigenaar-bestuurder als er geen toezichthoudend orgaan functioneert) af te spreken hoe zij hierover geïnformeerd wil worden. Deze bepalingen gelden tevens voor persoonlijke uitingen van gastvrijheid. Hieronder wordt verstaan het voor de andere partij of persoon betalen van kosten van uitstapjes, reizen, lunches, diners en dergelijke die geen zakelijk karakter dragen.

Overgangsbepalingen De nieuwe onafhankelijkheidsregels zijn in werking getreden per 1 januari 2014. Voor bestaande opdrachten en/of relaties waarbij een onafhankelijkheidsbedreiging speelt gelden overgangsbepalingen.

Bevestiging onafhankelijkheid De naleving van de onafhankelijkheid is binnen de organisatie van Deloitte ingebed. Op basis van onze toetsing aan het ‘normenkader’ concluderen wij dat onze onafhankelijkheid als certificerend accountant bij Stichting Openbaar Onderwijs Land van Altena in 2013 voldoende is gewaarborgd.


38

Bijlage C: Reikwijdte van de controle 2013 De opdracht die u ons heeft verstrekt Binnen het kader van de overeenkomst tussen uw instelling en Deloitte Accountants B.V. tot het controleren van uw jaarrekening worden de onderlinge afspraken formeel bevestigd door middel van een opdrachtbevestiging. Met de opdrachtbevestiging van 17 september 2013 heeft u ons op meer gedetailleerde wijze opdracht gegeven tot het controleren van de jaarrekening 2013. De doelstelling van de controle is het afgeven van een controleverklaring bij de jaarrekening van Stichting Openbaar Onderwijs Land van Altena. In dit accountantsverslag geven wij een toelichting op de bevindingen naar aanleiding van de controle en gaan wij in op meer onderwerpen dan verplicht door het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) is voorgeschreven op grond van het onderwijscontroleprotocol OCW/EZ 2013 (hierna: controleprotocol 2013). Onze controleaanpak bestaat in hoofdlijnen uit drie fasen: de risicoanalyse, de interimcontrole en de jaarrekeningcontrole.

Gezamenlijke risicoanalyse als basis Onze controle start met het maken van een analyse van de risico’s waar u als onderwijsinstelling mee te maken heeft. Deze risicoanalyse zien wij als een gezamenlijke actie van ons controleteam en vertegenwoordigers van uw instelling en maakt deel uit van ons pre-auditgesprek. Het doel hiervan is om op basis van gezamenlijke kennis van uw organisatie en uw omgeving tot een zo volledig en bruikbaar mogelijke risicoanalyse te komen, die als stevige basis voor de verdere controlewerkzaamheden kan dienen. Het gaat hierbij primair om de externe risico’s en de risico’s in de bedrijfsvoering. Bij deze inventarisatie ligt primair de focus op een afwijking van materieel belang in de jaarrekening als gevolg van fraude of tekortkomingen.

Interimcontrole Onze risicoanalyse en de daarop gebaseerde controleaanpak richten zich niet uitsluitend op de jaarrekening zelf, maar ook op het systeem van interne beheersing. Hoe beter dat systeem functioneert, hoe meer zekerheid er bestaat dat er betrouwbare informatie wordt opgeleverd, zowel tussentijds als bij de jaarverantwoording. Omdat deze interne beheersing het gehele jaar goed dient te functioneren, hoeven wij met de aanvang van onze controle niet te wachten totdat de jaarrekening gereed is. Onze controle vindt daarom voor een belangrijk deel al in de tweede helft van het boekjaar plaats.

Jaarrekeningcontrole Bij de jaarrekeningcontrole stellen wij vast of de jaarrekening is opgesteld volgens de geldende verslaggevingsvoorschriften, of de door u opgestelde jaarrekening een getrouw beeld geeft en of de baten en lasten en balansmutaties voldoen aan de eisen van rechtmatigheid zoals opgenomen in het controleprotocol 2013. Ook stellen wij vast dat de posten in de jaarrekening adequaat zijn toegelicht. Onze controle houdt niet in dat wij alle posten controleren. Onze aanpak heeft als doel om belangrijke onjuistheden en of onrechtmatigheden te ontdekken, rekening houdend met de materialiteitsgrenzen zoals vastgelegd in het controleprotocol 2013. Het product van de jaarrekeningcontrole is de controleverklaring bij de jaarrekening en een accountantsverslag. In het accountantsverslag worden fouten en onzekerheden gerapporteerd die de vastgestelde rapportagetoleranties overschrijden en worden overige bijzonderheden, die van belang zijn voor de behandeling van de jaarrekening aan uw bestuur ad interim, gerapporteerd (zoals governance, financiële positie, ontwikkeling resultaten en de kwaliteit van de interne beheersing).

Scope van de opdracht Onze controleverklaring is gebaseerd op onze controlewerkzaamheden als accountant van Stichting Openbaar Onderwijs Land van Altena. Er zijn geen verbonden partijen die kwalificeren voor opname in de jaarrekening.


39

Bijlage D: Actuele ontwikkelingen Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT)

In een brief van 10 juli 2013 is door de Minister van BZK aangekondigd dat er twee afzonderlijke wetsvoorstellen tot aanscherping van de WNT zullen komen. Dit ter uitvoering van afspraken in het regeerakkoord. Het betreft enerzijds een wetsvoorstel tot verlaging van de maximale bezoldigingsnorm tot 100% van het ministerssalaris. De norm is momenteel 130% van het ministerssalaris. Beoogd wordt dat dit wetsvoorstel per 1 januari 2015 in werking treedt. Het tweede wetsvoorstel betreft het uitbreiden van de reikwijdte van de WNT naar alle functionarissen. Dit betekent dat de maximale bezoldigingsnorm en ontslaguitkering van toepassing zou worden op alle medewerkers in de publieke en semipublieke sector. Beoogd wordt dat dit wetsvoorstel uiterlijk per 1 januari 2017 in werking treedt.

Nieuwe drempelwaarden Europees aanbesteden

De nieuwe drempelwaarden voor Europees aanbesteden voor de periode van 1 januari 2014 tot en met 31 december 2015 zijn bekendgemaakt. De drempelbedragen worden om de twee jaar aangepast. Voor de komende periode is sprake van een verhoging van het drempelbedrag. Voor decentrale overheden geldt met ingang van 1 januari voor opdrachten voor werken een drempel van € 5.186.000 (exclusief omzetbelasting) en voor opdrachten voor diensten en leveringen € 207.000 (exclusief omzetbelasting). De drempelbedragen zijn gepubliceerd in Verordening 1336/2013 van 13 december 2013 (Publicatieblad EU 14 december 2013, L 335/18). De bedragen zijn exclusief btw.

Bijlage E: Disclaimer en beperking in gebruik

Dit verslag is alleen bestemd voor het bestuur ad interim en algemeen directeur ad interim van Stichting Openbaar Onderwijs Land van Altena en mag niet in zijn geheel of gedeeltelijk worden verstrekt of aangehaald zonder onze schriftelijke toestemming vooraf. Er wordt geen verantwoordelijkheid aan een derde partij geaccepteerd, omdat dit verslag daar niet voor opgesteld en bedoeld is. Dientengevolge nemen wij geen enkele verplichting of plicht van zorg aan ieder ander persoon aan wie dit verslag getoond of in zijn handen komt op ons. De in dit verslag aan de orde gestelde onderwerpen zijn door ons geconstateerd gedurende onze controleopdracht waarvan wij van mening zijn dat zij uw aandacht behoeven. Het is geen allesomvattend verslag van alle geconstateerde zaken en in het bijzonder kunnen wij niet verantwoordelijk worden gesteld voor het rapporteren van alle bedrijfsrisico’s of tekortkomingen in het systeem van interne beheersing. Elke conclusie, opinie of opmerking in dit verslag is verstrekt in de context van onze controleverklaring over de jaarrekening als geheel, welke zal worden verstrekt in onze controleverklaring. Evenzo geldt dat de opmerkingen, bevindingen en aanbevelingen met betrekking tot het systeem van interne beheersing niet gelezen dienen te worden als een afzonderlijke opinie van het systeem van interne beheersing en haar werking. Deloitte refers to one or more of Deloitte Touche Tohmatsu, a UK Private Company limited by guarantee, and its network of member firms. Neither Deloitte Touche Tohmatsu nor any of its member firms has any liability for each other's acts or omissions. Each of the member firms is a separate and independent legal entity operating under the names of "Deloitte", "Deloitte & Touche", "Deloitte Touche Tohmatsu", or other related names.

Accountantsverslag 2013 Stichting Openbaar Onderwijs Land van Altena. 27 juni 2014

Recommend Documents