Abstracts IC Symposium 2 maart 2012 Medisch programma 50 jaar intensive care geneeskunde! Waar gaan we naartoe? Hans van der Hoeven Vanaf het ontstaan van de Intensive Care geneeskunde heeft ons vakgebied woelige tijden doorgemaakt. Na de relatieve periode van rust de afgelopen jaren, staan ons nu weer grote veranderingen te wachten. Zo zal de toenemende antibioticaresistentie grote gevolgen hebben voor ons handelen. Schaarste in personeel en uit de pan rijzende kosten maken keuzen noodzakelijk. Lessen uit het verleden kunnen ons echter voorbereiden op de toekomst. Tijdens deze lezing komen de belangrijkste valkuilen en kansen aan bod. De uitdaging is groot, de verwachtingen hooggespannen. Immuunstimulatie bij sepsis Peter Pickkers Sepsis, bloedvergiftiging, behoort tot de belangrijkste oorzaken van sterfte op de intensive care. Recent duidelijk geworden dat na de overmatige immuunrespons in het begin van de sepsis, er een langdurige fase van immunologische verlamming optreedt die gepaard gaat met verhoogde gevoeligheid voor nieuwe infecties en andere complicaties. In vele trials is getracht de immuunrespons van sepsispatiënten te onderdrukken, zonder veel succes. Wellicht is het inderdaad nodig om bij sommige patiënten het immuunsysteem te remmen, maar bij anderen juist te stimuleren. Welke patient moet immuunstimulatie krijgen en hoe werkt dat? Weaning? Specifieke expertise noodzakelijk! Leo Heunks Moeizame ontwenning van de beademing is een belangrijk probleem voor zowel de patiënt, de zorgverlener als de verzekeraar. De pathofysiologie van moeizame ontwenning van de beademing is complex en diagnostiek vereist speciale apparatuur en expertise . De oprichting van een expertisecentrum voor moeizame ontwenning is dus een logische stap. Deze presentatie zal de werkwijze van het expertise centrum besproken worden.
Regulatie van hersendoorbloeding na reanimatie Astrid Hoedemaekers Patiënten die na een circulatiestilstand comateus op een intensive care worden opgenomen hebben een hoge mortaliteit en morbiditeit. De cerebrale bloeddoorstroming bij deze patiënten is gestoord in de eerste dagen na opname. De dagelijkse routine IC behandeling heeft directe invloed op de bloedvoorziening van de hersenen. Tijdens de presentatie zullen nieuwe inzichten in de pathofysiologie van de cerebrale circulatie na reanimatie worden besproken en worden bekeken hoe aan de hand hiervan de post-reanimatie zorg kan worden geoptimaliseerd. Voorspellen van vloeistofresponsiviteit Benno Lansdorp Op de IC is het inschatten van de volumestatus van de patiënt een dagelijks terugkerend fenomeen. Tegelijkertijd is dit ook een van de moeilijkste zaken om te beoordelen. Het blijkt dan ook dat ongeveer de helft van alle volume bolussen onterecht wordt gegeven, en daarmee mogelijk schadelijk is. In deze presentatie zal verteld worden welke parameters we wel en niet kunnen vertrouwen als voorspellers bij volumetherapie. Naast de onbetrouwbare CVD, blijkt ook de voorspellende waarde van de dynamische parameters nog niet optimaal. Met een nieuw ontwikkeld algoritme kan voortaan nog preciezer voorspeld worden wie er vocht nodig heeft en wie niet. Hemodynamische monitoring bij kinderen Joris Lemson Voor volwassen intensive care-patiënten zijn vele technieken van geavanceerde hemodynamische monitoring beschikbaar. Slechts een aantal van deze technieken is bruikbaar bij kinderen. Echter, deze zijn niet of nauwelijks gevalideerd, de praktische toepasbaarheid is onbekend, en veelal ontbreken normaalwaarden voor kinderen. Maar er zijn nieuwe ontwikkelingen! In deze presentatie zullen belangrijke vragen beantwoord worden: Welke hemodynamische parameters zijn betrouwbaar te meten? Hoe kun je die meten en waar moet je op letten? Is het werkelijk zinvol om hierop te sturen? Kan monitoring van de circulatie bijdragen aan een betere outcome van ernstig zieke kinderen? Voorspellen en voorkomen van delirium op de IC. Mark van den Boogaard Acute verwardheid oftewel delirium, is een aandoening die veelvuldig voorkomt bij ICpatiënten en ernstige gevolgen heeft voor de patiënt. Wie zijn nu de patiënten die het meest risico hebben op een delirium? Hiervoor is een delirium predictiemodel noodzakelijk. Als we vervolgens de hoogrisico patiënten kunnen identificeren, kunnen we dan een delirium en een aantal gevolgen hiervan voorkomen? Tijdens de presentatie wordt ingegaan op deze twee belangrijke vragen aan de hand van recent uitgevoerd wetenschappelijk onderzoek.
Crew Resource Managament: Absoluut noodzakelijk Marc Haerkens Spreker is chirurg met ervaring als traumatoloog en traumahelikopter (MMT)-arts. Tevens heeft hij een achtergrond als gebrevetteerd vlieger bij de Koninklijke Luchtmacht (Klu) met ervaring op de Apache gevechtshelikopter. De dubbelfunctie van arts en militair vlieger heet pilot-physician en geeft een bijzonder perspectief op de overeenkomsten en verschillen tussen de luchtvaart en de medische wereld. Zijn streven is om de hoog-specialistische geneeskunde te laten profiteren van in de luchtvaart ontwikkelde veiligheids- en kwaliteitsmechanismen, waaronder het samenwerkingsmodel Crew Resource Management (CRM). Na het verlaten van de Klu in mei 2009 heeft Haerkens hiertoe de organisatie Wings of Care opgericht. In 2009 heeft Haerkens het Generaal Snijders erediploma ontvangen uit handen van Generaal b.d. Berlijn voor de werkzaamheden op het snijvlak van luchtvaart en zorg. De meerwaarde van een academische IC: Rescue therapieën Hans van der Hoeven De meerwaarde van een academische IC is gebasseerd op de continue beschikbaarheid van specialisten met een zeer divers kennisdomein. Zelfs voor de zeldzaamste ziekten is er wel een specialist. Dit maakt ook het veilig toepassen van complexe „rescue-therapieën‟mogelijk. Tijdens deze voordracht komen een aantal van deze technieken aan bod. ECMO, Assistdevices maar ook complexe chirurgische ingrepen zijn hiervan een voorbeeld. De nadruk hierbij zal liggen op de indicaties en praktische toepasbaarheid.
De kracht van het brein ‘Iceman’ Wim Hof en Matthijs Kox Recent onderzoek heeft uitgewezen dat het brein via het autonome zenuwstelsel het immuunsysteem reguleert. Het autonome zenuwstelsel wordt autonoom genoemd omdat het in principe niet willens of wetens te beïnvloeden is. Matthijs Kox en zijn collega‟s onderzochten “Iceman” Wim Hof, die claimt dat hij, door middel van een door hem ontwikkelde concentratie/meditatietechniek, zijn autonome zenuwstelsel en daardoor zijn immuunsysteem kan beïnvloeden. De Iceman werd onder andere onderworpen aan een endotoxine-experiment waarin hij een bestanddeel van een dode bacterie kreeg toegediend. Kan hij zijn claim waarmaken, is het autonoom zenuwstelsel toch niet zo autonoom als we dachten? Paramedisch programma Op de IC is geen plek voor decubitus Wendy Groetelaers Decubitus komt frequent voor op de intensive care en leidt tot veel ongemak voor de patiënt en hoge kosten. In het UMC St Raboud is in 2008 als onderdeel van een kwaliteitsverbeteringsproject, een wond- en decubitusconsulent aangesteld met als doel de decubitusincidentie en de daarmee samenhangende kosten te reduceren. Intensieve aandacht voor en registratie van de decubitusproblematiek, gecombineerd met de juiste interventies en hulpmiddelen, heeft geleid tot een reductie van de incidentie van decubitus en hieraan gerelateerde kosten. Wij willen u inzicht geven hoe we dit gedaan hebben.
Monitoren van het brein. Nuttig! Mira de Lange en Marlene Schalken-Voskamp De Glasgow Coma Scale is de gouden standaard voor het observeren en registreren van het bewustzijn op de afdeling Intensive Care in de (sub-)acute fase van een aandoening van het brein. Sinds kort wordt deze “meting” aangevuld met het testen van een aantal stamreflexen. Tevens is een differentiatie aangebracht in de E-4 score. CEEG staat voor Continu EEG. Sinds kort wordt 24-uurs EEG ingezet op de Intensive Care om o.a. subklinische epileptiforme activiteiten vroegtijdig op te sporen. Op de praktische toepasbaarheid gaan we in de presentatie dieper in.
Mijn Zorgnet: patiëntenparticipatie op de IC Willem Roudijk Naast het interviewen van IC-patiënten en hun naasten over het IC verblijf en de organisatie van een post-IC-polikliniek heeft de afdeling Intensive Care besloten om deel te nemen aan de MijnZorgnet-organisatie; een digitaal platform voor en door patiënten, hun naasten en zorgprofessionals. Via MijnZorgnet Intensive Care kunnen ervaringen en bevindingen worden uitgewisseld en kan kennis worden verspreid en gedeeld, zowel tussen patiënten/naasten onderling als met de mensen die op de IC werken. In deze presentatie een uitleg over het hoe en waarom van MijnZorgnet IC.
Vroeg-mobilisatie op de IC Peter Paul Mazure Hoe eerder hoe beter!De positieve effecten van vroeg mobiliseren zijn niet meer weg te denken op onze Intensive en Medium Care. De nadelige effecten van bedrust worden door vroeg behandeling tegen gegaan. Lichaamsbeweging en het blootstellen aan de zwaartekracht hebben een goede uitwerking op het cardiorespiratoire systeem en het bewegingsapparaat. Het zijn fysiologische prikkels die belangrijk zijn voor de instandhouding van ons lijf, ook ons brein heeft dit nodig. Onderzoekers hebben aangetoond dat vroeg mobilisatie van patiënten op de Intensive Care veilig en haalbaar is. Graag presenteren wij deze positieve effecten en de mogelijkheden van de vroeg mobilisatie.
Klinisch pad Oesophagusresectie: Ontwikkeling en invoering Angela van Bergen Optimalisering van processen vraagt om samenwerking waarbij rekening wordt gehouden met het logistieke pad dat de patiënt volgt. Analoog aan de ontwikkeling ten aanzien van de cardiochirurgie, en geïnspireerd door de resultaten die de Intensive Care hier heeft behaald, is medio 2010 gestart met de ontwikkeling van het klinisch zorgpad voor de oesophagus (cardia) patiënt. Na het in kaart brengen van de totale zorg om deze patiënt in de keten, is in oktober 2011 het klinisch pad in werking getreden.Wat levert het ons op en wat merkt vooral de patiënt hiervan? Is uitbreiding van deze werkwijze ook voor andere patiëntengroepen op de intensive care zinvol?
Workshop kinestetiek Monica Wäscher Een veel gehoorde uitspraak in zorginstellingen is: "Wij mobiliseren onze immobiele patiënten dagelijks in de stoel. Als ze in bed blijven, worden ze elke 3 uur anders neergelegd." Het valt op dat de dagelijkse mobilisatie uit bed met een tillift of met trekken en tillen uitgevoerd wordt. Echter bij het gebruik van een tillift is de aanspraak op het bewegingsapparaat vergelijkbaar met een gezond iemand die de lift neemt ipv de trap. Dus niet echt een bewegingsbevordering. Alleen een verplaatsing van A naar B. Ook bij de patiënt kan er gekozen worden voor een verplaatsing door het bewegen van het lichaam. Kinesthetische mobilisatie is een methode waarbij de fysiologische lichaamsbeweging gebruikt wordt bij alle houdingsveranderingen van een patiënt in de dagelijkse praktijk. En zo vindt er een bewegingsbevordering plaats – de weg, van A naar B, wordt het doel. Dit werkt ook mee aan een verbetering van de levenskwaliteit voor de patiënt. Tevens verbeterd het de situatie voor de verplegende doordat deze minder zwaar lichamelijk en psychisch belast wordt.