Nationale Dyslexie Conferentie 2013 Plenaire lezing PO en VO
Doorlopende leerlijnen voor dyslexie: Droom of haalbaar doel? Dr. Esther G. Steenbeek-Planting Download de presentatie nu van www.steenbeek-planting.nl
Veel mensen associëren dromen met iets vaag, met iets wat niet in het echte leven zal gebeuren. Ik droom juist van dingen die in mijn ogen te realiseren zijn, daar werk ik met veel ambite en passie aan. Tanja Ineke (Trouw, 13-10-2012)
Succesfactoren voor een doorlopende leerlijn lezen
Oog hebben voor het kind
De expert aan het woord: Prof. Anna Bosman
Anna, kun je ons vertellen waarom het zo belangrijk is om oog te hebben voor het kind?
Oog hebben voor het kind
Geen patiënten kweken! • Het kind als gelijkwaardig zien • Relatie bouwen met het kind • Benadrukken eigen bronnen van kracht
Waar liggen jouw sterke kanten? Wat gaat er beter sinds je werkt met…? Waaraan merk je dat? Hoe heb je dit voor elkaar gekregen? Merk je dat … gemakkelijker wordt? Waar kun je deze oplossing nog meer voor gebruiken?
Succesfactoren voor een doorlopende leerlijn lezen
Leesmotivatie
Oog hebben voor het kind
Motivatie aanwakkeren Is er iets waar jij – gewoon van nature - niet goed in bent? Intelligenties van Gardner (vereenvoudigd)
Leerlingen houden van …
Verbaal-linguïstisch
Lezen en schrijven
Logisch-mathematisch
Problemen oplossen, verbanden leggen, cijfers
Visueel-ruimtelijk
Tekenen, knutselen, ordenen en ruimtelijke relaties
Muzikaal-ritmisch
Muziek, ritmes en patronen
Lichamelijk-kinesthetisch
Lichamelijke activiteiten en vaardigheden, toneelspelen
Leesmotivatie aanwakkeren Is er iets waar jij – gewoon van nature - niet goed in bent? Als je verplicht werd om toch te oefenen in de vaardigheden om er beter in te worden, hoe kunnen we je dan motiveren? Basisprincipes
Toegepast naar de denkwereld van het kind
Zinvolle leertaak
Waarom is het belangrijk voor mij?
Functioneel gerelateerd
Wat kan ik ermee?
Helder leerdoel
Wat verwachten jullie van mij?
Strategische aanpak
Hoe kan ik de taak in kleine denkstappen aanpakken?
En hoe mooi zou dit zijn: Leeropdracht relateren aan een interessegebied waar het kind goed in is, met een focus op wat het graag wil bereiken. Bijvoorbeeld: architect worden!
Succesfactoren voor een doorlopende leerlijn lezen
Taalinhoudelijk en taakgericht Leesmotivatie
Oog hebben voor het kind
Taalinhoudelijke en taakgerichte training • Gericht op leren (de)coderen • Transfer bevorderen (letters, woorden, zinnen, teksten, zaakvakken) • Lezen integreren met spellen en functionele schrijfopdrachten • Leeskilometers maken
Moeten leesfouten serieus genomen worden tijdens toetsing en interventie? (Mijn proefschrift, 2012)
Al smedende wordt men smid (Maar wat moet je oefenen tijdens het smeden?)
Kinderen krijgen leestraining
zijn boer deuk juf mouw som wang
Kinderen krijgen leestraining
Successen
Fouten
Kinderen krijgen leestraining
Successen Weten het
Weten het niet
Fouten
Kinderen krijgen leestraining
Successen
Fouten
Weten het
Leesniveau tot eind groep 3
Weten het niet
Leesniveau na eind groep 3
Bevindingen • Training van accuratesse met snelheid is effectief • Kinderen informeren is goed • Eerst periode van inslijpen: oefenen op successen • Daarna periode van verfijning: oefenen op fouten Kinderen behoren niet meer tot de zwakste 10% Kinderen lezen morfologisch complexe woorden sneller en accurater
Fijn
Grof
Succesfactoren voor een doorlopende leerlijn lezen Samenwerking met alle stakeholders Taalinhoudelijk en taakgericht Leesmotivatie
Oog hebben voor het kind
De stakeholders: de basis voor een doorlopende leerlijn Kind
School
De expert aan het woord: drs. Marijke van Beurden Marijke is van alle markten thuis: leerkracht – rt’er – docent economie – orthopedagoog op school – docent RU Waarom is het belangrijk dat alle partijen betrokken zijn bij de leerlijn van een kind?
De stakeholders: nadere zorg aan de basis Kind
1. Extra zorg in de klas 2. RT 3. Diagnostiek & Behandeling
School
Good-practice: BS De Weerijs, Breda Taalcoördinator faciliteert en coacht leerkrachten tot TOPLEERKRACHTEN, afgestemd op wat de kinderen in de klas nodig hebben (en wat doen de kinderen het goed!!!)
Voor mij een droom… waar ik niet van kan slapen… Kind
1. Extra zorg in de klas 2. RT 3. Diagnostiek & Behandeling Gezondheidszorg, Zorgverzekeraars School
Bron: Kleijnen, Steenbeek-Planting & Verhoeven (2008)
De proef op de som: een casus (Trouw 20 februari 2013, interview met prof. Anna Bosman)
De senior-expert* aan het woord: drs. Inemiek van Mameren Inemiek kan een complexe vraag wel aan en reageert op de casus. “Kun je ons een concreet voorbeeld geven van hoe je dat doet, ervoor zorgen dat een kind met lees- en spellingproblemen zich geen patiënt voelt? En, hoe bewerkstellig je dat met alle stakeholders over de looptijd van de hele leerlijn lezen, van basisonderwijs naar voortgezet onderwijs tot het hoger onderwijs?”
* Diagnost, behandelaar, gz-psycholoog, generalist, orthopedagoog, klinisch docent en oma
Dus, waar gaat het om? Een moeder vertelt…
Welzijn van het kind Liefde en geborgenheid
én bagage meegeven
Want, de wereld is mooi én hard
Dus, een flinke rugtas mee!
Lezen is een kernbegrip
in onze samenleving
een ‘kinderrecht’
En jij? 1. Welke rol speel jij in de ‘piramide’? 2. Op welke manier laat jij merken dat je oog hebt voor het kind? 3. Hoe voed jij het welzijn van het kind? (Dat is méér dan ‘leren lezen’) 4. Hoe kun jij ouders/verzorgers meer betrekken?
Met dit boekje heeft mijn overgrootvader leren lezen in 1897
Met dit boekje heeft mijn overgrootvader leren lezen in 1897 (en knippen en tekenen!)
Hoe gaat mijn dochtertje leren lezen, 116 jaar later?
Even voorstellen: ‘De zoon van’ (mijn pake) met Annelène
Gelukkig hebben we nu de wetenschap!
Het is wetenschappelijk aangetoond dat kinderen beter leren lezen als zij opgroeien in een geletterde thuisomgeving. Dus….
Annelène is 2 weken oud…
Vet balen, mijn moeder is wetenschapper, wat een zware kost!
Wie is de held 2.0 met een ‘houwer op zij’?
Letterprins: samenwerking vanuit een gezamenlijke visie Ouderinitiatief Opbrengsten goed doel Oog voor het kind
Samen
Goed doen
LOL
Letterprins: samenwerking vanuit een gezamenlijke visie
Samen
Goed doen
LOL Learning-by-doing Open-minded (personal) Levels (challenge)
Letterprins: samenwerking vanuit een gezamenlijke visie Kracht in gezinnen Praktijk & Wetenschap Alle stakeholders
Samen
Goed doen
LOL
Geen atleet wordt zonder inspanning gekroond
Oefening baart kunst, door vallen en opstaan. En dan wacht alle kinderen een mooie krans!
Doorlopende leerlijnen voor dyslexie: Wat een droom, binnen handbereik!
Letterprins zoekt vrienden! Letter Prins group met nieuwsbrief Info voor leerkrachten, ouders en zorgspecialisten op www.steenbeek-planting.nl
