verslag De stichting Noordelijk Koorfestival organiseerde van 18 t/m 21 oktober 2007 Vocal Variety: een buitengewoon bekoorlijk festival met als thema vernieuwing in presentatie en concertlocatie. Het Nederlands Kamerkoor, Capella Frisiae en The Gents gaven concerten, evenals topkamerkoren uit de drie noordelijke provincies. Er waren workshops, een muziekmarkt en ruimte voor ontmoeting.
Donderdagavond 18 oktober opende wethouder van cultuur Coby van der Laan het festival met een toespraak. Dat zij cultuur in het algemeen en in het bijzonder Vocal Variety een warm hart toedroeg, bleek uit haar enthousiaste woorden. Door een slag met een grote stemvork luidde zij het begin in van het vier dagen durende koorfestival. Om 20.00 uur begon in de Katholieke kerk een gedurfd concert van het Nederlands Kamerkoor en het Nieuw Ensemble met werken van Ton de Leeuw en Igor Stravinsky. Het publiek zat op het puntje van de kerkbanken bij Lamento Pacis. Mensen die gewend zijn om harmonieuze muziek te beluisteren, konden niet ontspannen achterover leunen tijdens deze vernieuwende compositie. Het Nederlands Kamerkoor vertolkte op bijzonder knappe wijze de muziek van Ton de Leeuw. Voor de musici was het een kunst om de partituur goed te interpreteren. Dirigent Emilio Pomárico loodste hen echter schijnbaar moeiteloos door het ingewikkelde muzikale landschap. Na de pauze stroomden harmonieuzer klanken over het publiek heen. Het grote applaus van het publiek was veelzeggend. Het Nederlands Kamerkoor was erg tevreden over de akoestiek van de Katholieke Kerk en hoopt vaker in Heerenveen te kunnen zingen.
1
verslag Vrijdag 19 oktober verzorgden professionals de hele dag workshops voor koren en individuele zangers. Stemkunstenares Greetje Bijma ging aan de slag met een groot gedeelte van het Toonkunstkoor Concordia. De koorleden hebben geleerd om in beweging klanken te zoeken en te vinden. Ze zijn deze dag letterlijk ‘losgekomen’. In de workshop liefdesliederen uit de 16e en 17e eeuw werd met dansdocente Jenny Nijkamp en dirigent Merlijn Wackers gewerkt aan presentatie van muziek uit de renaissance. De combinatie van trommel, stemmen en dans liet de renaissance herleven op het podium van Vocal Variety 2007. Technisch volmaakt zingen lijkt soms belangrijk voor koren. Bij de workshop improvisatie vertelde theatermaker Wouter Daane dat het vooral gaat om het overbrengen van het verhaal van je muziek aan het publiek. Na een warming-up lieten Sjoerd van der Veen en Wouter Daane de deelnemers al lopend hun basisklank opzoeken. Voorts werkte men in kleinere groepjes aan een ‘tableau vivant’ met geluid. De groepen moesten het verhaal raden dat achter ‘de foto’ zat. Daarna vormden de workshopdeelnemers een koor dat een lied van Brahms zong. In eerste instantie was dat ‘technisch zingen’. In groepjes sprak men over het gevoel dat een ieder kreeg bij dit lied. Door iedere deelnemer zijn eigen interpretatie te laten horen en uit te beelden, ontstonden prachtige verbeeldingen en vertolkingen van het romantische lied van Brahms. ’s Avonds presenteerden deze workshopdeelnemers een Chorale song heard on a summer’s night. De verbazing van het publiek was groot, toen bleek dat het koor zich tussen het publiek bevond en een zomernacht met bijbehorende geluiden liet ontstaan in de Rinkelbom. De workshop opera heeft de hele dag onder leiding van dirigent Arnaud Oosterbaan, zangeres Else Linde Buitenhuis en choreografe Desirée Rebel gewerkt aan fragmenten uit de opera Der fliegende Holländer van Richard Wagner. Ook hier bleek dat zingen geen statisch gebeuren is en veel meer is dan noten weergeven. Het verhaal werd op een prachtige manier overgebracht door een enthousiaste groep mensen. Jos Thie is met het Fries Jongerenkoor een hele dag bezig geweest de teksten van de koorwerken uit te spitten en heeft daarna de liederen in beeld gebracht met de jongelui. Ellis de Raad heeft met Valse Wichter gewerkt aan het vervolmaken van hun presentatie in choreografie en met behulp van hun attributen. Voor sommige deelnemers was het deze dag in eerste instantie even wennen om in beweging te komen. Zij aarzelden om zich mee te laten voeren in de stroom en botsten tegen ‘obstakels’ of tegen zichzelf aan. ’s Avonds was daar niets meer van te merken en prestenteerden alle worksopdeelnemers zich zonder gêne. “Het enthousiasme spatte ervan af”, aldus initiator van het festival, Gerben van der Veen.
2
verslag Zaterdag 20 oktober volgde een korenronde die geopend werd door Capella ’92 met een première vanThe Welsh Songs van Richard Francis. Deze componist kwam hiervoor speciaal naar Nederland. Op bijzondere concertlocaties lieten top-kamerkoren uit Drenthe, Friesland en Groningen een programma horen, dat veelal speciaal aan de concertruimte was aangepast. Zo zong Cigale uit Meppel o.l.v. Merlijn Wackers arbeidersliederen in de fabriekshal van Faberhaarden. Al zingend en marcherend met spandoek of roos in de hand werden toeschouwers, ofwel toehoorders, verrast door het koor. Het publiek
moest meelopen, staan blijven of zich omdraaien om alles mee te beleven. Het vrouwenkwartet Valse Wichter had heel toepasselijk een programma samengesteld rond kleuren in de galerie Zofier in Nieuweschoot. De Martens Cantorij o.l.v. Sjoerd van der Veen met verteller Bennie Huisman lieten met humor de geschiedenis van koor en dorp horen. Aan het einde van deze dag zongen alle koren samen een twaalfstemmige bewerking van Gerben van der Veen van het Audite Silete van Preatorius. ’s Avonds volgde nog een indrukwekkend geënsceneerd concert met Capella Frisiae o.l.v. Hoite Pruiksma: De Witte Olifant. Greetje Bijma vertolkte de hoofdrol. Met recht is zij een stemkunstenares:de klanken die zij liet horen, raakten een ieder diep. Daarbij waren de bewegingen die zij maakte zeer beeldend. Haar witgehandschoende hand ‘werd’ de slurf van de witte olifant. Heel bijzonder was de instrumentale bijdrage van het middeleeuws ensemble van Frits Heller.
3
verslag Op zondag 21 oktober klonken in verschillende kerken prachtige liederen, vertolkt door Capella ’92, door Hortus Vocalis, Netty Otter en Tetsje van der Kooi en door de Ichthus Cantorij in een Engelse Mattins.
In de Ecokathedraal in Mildam konden kinderen genieten van een sprookje met het koor Kwajr o.l.v. Merlijn Wackers en verteller Jaap Oosterwijk. Ouders en kinderen beleefden het verhaal door mee te wandelden met de verteller en het koor.
Zondagmiddag volgde nog een geweldig concert over Fabels en Vrouwen van The Gents in ziekenhuis de Tjongerschans. Holy Mother of God, Save us maakte het publiek heel stil, de fabels van de la Fontaine spraken tot de verbeelding en het lied over de stotterende Kkkkkaty zorgde voor veel hilariteit, zowel bij de The Gents als bij het publiek. Tijdens het festival is gebleken dat publiek geniet van een koor dat zingt, maar nog meer van een koor dat het verhaal achter de muziek kan overbrengen. Als de koren de muziek aanpassen aan de ruimte waarin zij zingen en als zij in beweging komen, gaat het verhaal leven. Pas dan gebeurt er iets met het publiek. De organisatie van het festival heeft veel enthousiaste reacties ontvangen van bezoekers (zie hiervoor de bundeling van reacties) Een bezoeker noemde het festival het “Oerol van Heerenveen”. Velen vroegen : “Wordt het volgend jaar weer georganiseerd?” In zo’n kort tijdsbestek is dat niet te realiseren, maar wat nu op gang is gekomen, mag niet ‘doodbloeden’. Een herhaling is dus zeker gewenst. Zangers en dirigenten zijn wakker geschud, hebben gewerkt aan vernieuwing en zijn in beweging gekomen. Zonder de giften van fondsen en sponsoren had het festival niet kunnen plaatsvinden. De Stichting Noordelijk Koor festival is zeer dankbaar voor alle bijdragen. De stichting hoopt in de toekomst weer een beroep op fondsen en sponsoren te mogen doen, zodat cultuur in de noordelijke provincies kan blijven bestaan en vooral: vernieuwd kan worden.
4
Recensies
5
Recensies
6
reacties —————————————————— Beste Immie Klaver en anderen van de organisatie, Hierbij mijn complimenten en dank voor het schitterende koorfestival wat we de afgelopen dagen mochten beleven. Het was super! Vriendelijke groet, Grytsje Kingma —————————————————— No, Tiety en ik ha in prachtige dei hân juster, dat hiesto al yn ´e gaten, tink. We ha ek noch nei Faber Haarden west foar it stik oer de arbeiders. Dat wie wer hiel oars as Cantatrix, mar ek leuk om mei te meitsjen. Dêrnei binne we noch nei Haskerdiken flein foar it polyfone koar. We koene it earst net fine, dat we kamen al wat te let binnen. We ha net mear nei de ôfsluting west yn de Rinkelbom, mar we ha ús in lekker miel helle yn Drachten. Hertlik betanke, Renske, it wie hartstikke leuk! Groetnisse, Tiety en Teatske —————————————————— dag Immie en Gerben, Wat hebben wij genoten van dit koorfestival. Graag willen wij jullie hartelijk danken voor het initiatief en organiseren van zo'n groot festival. Het was grote klasse. mede namens Jan, Frits en Afke Heidinga, groeten Afke Wijngaarden —————————————————— Hallo, ik moet nog even kwijt dat ik gister een geweldige dag heb gehad. Een workshop improvisatie met twee over-enthousiaste leiders die er samen met een fijne groep mede-deelnemers voor zorgen dat er heel snel een gevoel van vertrouwen was, met ruimte voor emoties. We hebben met elkaar gelachen en gehuild, en het was goed! Ongelofelijk om te ontdekken wat muziek en klank teweeg brengt. Ik heb zelfvertrouwen gekregen over mijn zingen, ik weet waar mijn klank ligt, en durf mezelf te laten horen. Echt wonderbaarlijk, heb nog kippevel als ik eraan terugdenk. Heeeeeeeeeeel erg bedankt, hartelijke groet, Brigit Janssen ps. volgend jaar weer workshops? Dan ben ik erbij!
7
reacties —————————————————— Vandaag hebben wij als Schumann Akademie zangstudenten 2 optredens verzorgd in Heerenveen. Hierbij was er ook voor ons een programmaboek beschikbaar. Echter, dit programmaboek dat ik vanmiddag kreeg, is -per ongeluk- door iemand anders meegenomen. Daar kwam ik achter toen ik thuis een en ander nog eens wilde nakijken. Via Marcia van Eldik kom ik nu langs deze weg bij u, met de vraag of er bij jullie op de administratie misschien nog zo'n programmaboek is overgebleven. Graag zou ik een exemplaar willen ontvangen (ter herinnering aan dit o zo leuke festival). Is dit mogelijk?? Zo ja, wilt u mij een toesturen?? De eventuele gemaakte kosten maak ik aan u over (als u het rekeningnr. waarop te storten wilt meesturen). Het zou erg fijn zijn! Alvast dank. Met vriendelijke groet, Cecilia Bekema De Domp 3 8701 LC Bolsward —————————————————— Hallo Gerben,
Ik heb genoten van het festival. De workshop improvisatie was ontzettend leuk, veel gedaan, geleerd en gelachen. Zaterdag hebben we verschillende koren beluisterd, o.a Dualis, wat een geweldig koor, kippenvel, zo mooi. Het leuke was dat ze verschillende stukken van ons Scandinavische programma zongen. En dan zondag de Gents, daar was ik al fan van maar na dit concert nog meer. De organisatie was geweldig en volgens mij liep het als een trein, mijn complimenten aan iedereen die er aan heeft meegewerkt, en aan jou als initiatiefnemer. Ik hoop dat er nog veel van dit soort festivals mogen volgen. Een vriendelijke groet van, Hilly Hoomans. —————————————————— Hallo Immie, Gefeliciteerd met het grote succes van afgelopen weekend. Ik heb van alle kanten zeer enthousiaste reakties gehoord over verschilllende concerten, vooral de enorme afwisseling was erg geslaagd. Onze Ichthuscantorij was blij verrast door de grote opkomst in het doperse kerkje, het zat stampvol. Ook de verzorgde pagina in het programmaboek vond men erg mooi. Zo krijgt ons koortje ook buiten de kerken meer aandacht, en dat is wel fijn. Hartelijke groet, ook aan de andere Vocal Variety mensen! Geke en Sjouke Bruining
8
reacties —————————————————— Hoi Immie, Nogmaals mijn complimenten voor de organisatie! Mijn koren en ik hebben het bijzonder leuk gevonden! Hartelijke groet, Geert-Jan van Beijeren Bergen en Henegouwen Fultsemaheerd 55 9736 CR Groningen 050-5710356 06-44862551 e-mail:
[email protected] www.geertjanvanbeijeren.nl faxnummer: 084 734 8196
—————————————————— Dag Immie, Valse Wichter bedankt de organisatie voor een geweldige ervaring! Ria, Ans, Marlie, Olga
Beste Immie, Het is ons ook goed bevallen, de samenwerking met jullie! Wij vonden het een geslaagde middag in de ecokathedraal, en houden ons aanbevolen voor vervolg-optredens. Zelf heb ik een aantal foto's gemaakt tijdens de voorstelling in de ecokathedraal. Graag ontvang ik het emailadres van de webmaster van de website van het Noordelijk Koorfestival zodat ik wat beelden kan mailen. Met vriendelijke groet, Peter Wouda www.stichtingtijd.nl —————————————————— Dag Immie, ik wil jullie ook heel hartelijk bedanken voor de prachtige dagen die ik gehad heb. Ik heb volop genoten. Ik weet heel goed hoeveel tijd en energie dat kost en daarvoor GROTE DANK!! Wil je dat ook aan de andere organisatoren doorgeven? Met vriendelijke groeten, Margje Visser Hilaard —————————————————— Hallo Immie, Je bent me voor: ik wilde jou en de andere organisatoren juist hartelijk bedanken voor een geweldig weekend! Het was super georganiseerd , het was verbazingwekkend hoe relaxt jullie er zelf bijliepen. Geweldig! Hartelijke groet, Marijke van Klinken
9
reacties —————————————————— Geachte Mw. Klaver, Dank voor uw bericht over het geslaagde festival. Ik voel me buitenstaander, heb mee mogen doen aan een workshop en heb zondag om half tien een dienst mogen bijwonen rond het Thomas-evangelie. Ik ben erg onder de indruk van jullie voortreffelijke organisatie, de gemoedelijkheid die het festival uitstraalde en het netwerk dat kennelijk beschikbaar is om ziets groots tot stand te brengen. Hulde en hartelijk dank, Jan Piet van den Berg —————————————————— Beste mevrouw Streppel, hiermee wil ik U hartelijk danken voor de gelegenheid die U mijn studenten hebt geboden om in Uw kantoor te zingen. Mijn naam is Jan van Zelm, ik ben hoofdvakdocent zang aan het Prins Claus Conservatorium en was afgelopen zaterdag zelf ter plekke aanwezig. Rond de concertjes was nogal wat te regelen, en er waren veel studenten en collega docenten die van alles wilden bespreken, anders had ik U persoonlijk even bedankt. De ruimte die U heeft is heel goed van atmosfeer en akoestiek om de studenten voor publiek te laten zingen. Ze kunnen zich presenteren, maar het heeft ook intimiteit waardoor ook de beginnende studenten op hun plek zijn. Ik ben ervan overtuigd dat dit voor de studenten een zeer waardevolle gelegenheid was om ervaring op te doen. Nogmaals hartelijk dank en groet, Jan van Zelm.
—————————————————— Geen idee wat ik kon verwachten deze dag. Wat gaan we doen en wie ga ik ontmoeten? Wouter en Sjoerd hebben ons op een geweldige manier en met veel enthousiasme geïnspireerd. De organisatie was perfect,lekker gegeten en de uitvoeringen in de Rinkelbom zal ik niet gauw vergeten. Kortom: een geweldige dag. groeten, Trees
—————————————————— Ik wilde toch ook nog even persoonlijk zeggen dat ik nog steeds loop na te genoieten van mijn workshop met Sjoerd en Wouter en heb de leden van mijn koren al warm gemaakt mocht het nog eens gebeuren. Wat heb ik genoten! Marijke van Suijlekom-Otto
—————————————————— Hoi Immie, Mijn complimenten voor de fantastische organisatie bij de workshops!!!!!!!!! Veel groeten, Arnaud
10
reacties —————————————————— Dag Gerben, Wij zijn zoals je gezien hebt afgelopen zaterdag op het noordelijk koorfestival geweest en hebben erg genoten. Naast het fraaie openingsconcert van jou zijn wij geweest bij het optreden van het indrukwekkend koor "Dualis". Hierna waren we in het mooie kerkje Kapelle Haskerdiken bij de Polyfonisten, hier heb ik je vrouw nog even gesproken. Tot slot natuurlijk bij de zangstudenten van het "Prins Claus Conservatorium uit Groningen. Al met al een mooie leerzame dag met veel mooie zang. Verder een groot compliment voor de fantastische organisatie. Jammer dat ik je nauwelijks heb gesproken maar ik zag dat je het erg druk had. Het was goed om even terug te zijn. Laat weten wanneer je een examenuitvoering gaat geven met de dirigentengroep, het lijkt mij leuk om dit eens bij te wonen. Het gaat uitstekend met mijn koor in Emmen en geniet met volle teugen, het is echt geweldig om dit (te mogen) doen zonder hoofdpijn en zonder stress. Ik heb veel van je geleerd en ben er erg dankbaar voor. Hartelijke groeten mede namens Jeanet. Frits Vugteveen.
—————————————————— Ook nog hartelijk dank Immie (en Gerben en alle anderen). Het was een mooi openingsconcert. Helaas had ik geen tijd om vaker te komen. Met vriendelijke groet, Akke Kooistra —————————————————— Beste Immie, Ik hoop dat het in alle opzichten een succesvol eerste festival is geweest. De zangers van het NKK waren in ieder geval blij verrast met de kerk in Heerenveen. Hierbij enkele foto’s die ik gemaakt heb. Met beste groet, Leo Leo Samama -----------------directeur Nederlands Kamerkoor Pb 10381 1001EV Amsterdam Ph: +31-20-5787978 M: +31-655-874675 E:
[email protected]
—————————————————— Ik heb meegedaan aan de workshop opera-zingen en ik heb er van genoten. Het was een perfecte organisatie. Hartelijke groet Ineke Nienhuis —————————————————— Hallo Immie Een bedankje aan de organisatie van dit Buitengewoon BeKoorlijk Festival is ook ZEKER op zijn plaats! Ik heb ontzettend genoten van de workshop ‘improvisatie’ onder de inspirerende leiding van Sjoerd en Wouter, maar ook zaterdag en zondag van de concerten. Het was in één woord GEWELDIG! Hartelijk bedankt voor dit muzikale en culturele weekend. Vriendelijke groet Anke Algra
11
reacties —————————————————— Hoi Immie, Nou moe, worden wij bedankt! Ik had al zitten denken dat ik jou 'zo snel mogelijk' wilde bedanken voor je geweldige inzet en enthousiasme. Zonder dat hadden al deze spetterende dingen niet kunnen gebeuren! DANK JE WEL! En ik hoop dat je niet in een al te groot gat valt nu. Het was vrijdag (een week geleden al weer) echt heel bijzonder en goed. (Ik wil het er nu niet over hebben dat we als koor heel goed vrijdag hadden kunnen deelnemen en zaterdag niet optreden. Maar zoals Wouter Daane al zei, zouden Wouter en ik anders niet al weer hebben zitten mailen met elkaar; en wie weet lukt het nog eens om hem in Eelde uit te nodigen. Hij en ik willen wel...) Vooral door de workshop van vrijdag en het optreden van Cigale kijk ik nu toch anders naar klassieke optredens. Hoe mooi zaterdag het Leeuwardens Kamerkoor ook was, ze wisten niet de afstand tussen podium en Kapelle klein genoeg te maken, zoals wel de Noordelijke Polyfonisten. Eigenlijk alleen maar door een mondelinge inleiding van André. En dat terwijl Adrián wel een boekje met toelichtinkje had. En mooie kleuren en ledenwerfbanners. Mooie stemmen, maar je wist niet of het een dranklied of gebed was. Stof tot nadenken! Tot ziens ! Jan Faber deFabelaars -- -- -- -- -- -- -- -Bottemaheerd 48 9737 NG Groningen -- -- -- -- -- -- -- --
[email protected]
—————————————————— Imy, geen dank. Ik heb met plezier deelgenopmen aan dit festival en wat mij betreft mag dit volgend jaar weer. Jullie als organisatie heel veel dank. Vriendelijke groet Gonnie van der Werf —————————————————— Hallo Immie Op deze mail van jou kan ik alleen maar reageren met: dank jullie wel!! Wat een werk hebben jullie verzet en met wat voor geweldig resultaat! Ik heb ontzettend genoten van alle concerten en ik was na afloop al best afgedraaid, dus ik kan me slechts een kleine voorstelling maken van hoe vermoeid jullie waren. Nogmaals heel veel dank!! Jannie van der Meer
—————————————————— Beste Imme, Ik wou maar zeggen: INSGELIJKS!!! Genoten heb ik, ook van de prima organisatie en attente mails. Thea Plasmans
12
reacties —————————————————— Hallo Immie, Ook jij en de andere organisatoren DANK (wil jij dit overbrengen?). Want het was een geweldig inspirerend festival. Zowel voor de deelnemers als de workshopleiders die ik heb gesproken. Het is voor mij een nieuwe aanzet om weer eens wat vaker naar concerten te gaan, alhoewel..............ik toch aardig wat meemaak op dat gebied. Hopelijk ben je weer helemaal uitgerust van de vermoeiende dagen. Hartelijke groet, Ellis.
13
