SAMENVATTING BELEIDSPLAN 2014-2018
NEDERLANDS KAMERKOOR HET KOOR VAN NEDERLAND Contouren van een nieuwe toekomst
1. INLEIDING Het Nederlands Kamerkoor heeft een rijke historie. Het staat al 77 jaar te boek als een van de beste koren ter wereld. Het representeert net als het Koninklijk Concertgebouworkest, het Nationaal Ballet en het Rijksmuseum een belangrijke discipline in de kunst. Maar kunst verloor de afgelopen decennia aan urgentie. Wat willen we vertellen? Wie willen we bereiken? Wat wil ons publiek? Kunnen wij een verschil maken? Dat zijn vragen die wij ons als cultuursector te weinig hebben gesteld. Het Kamerkoor verloor daardoor, net als de hele sector, draagvlak. Dat ging gepaard met een reeks ingrijpende subsidiekortingen en de transitie van een vast koor naar een koor van freelancers. Ook in een veranderende samenleving anno 2014 is de rol van en behoefte aan kunst niet evident. Een drietal belangrijke uitdagingen bepaalt mede de keuzes die wij anno 2014 maken: • het vaste publiek is vergrijsd en dunt uit, terwijl het potentiële publiek niet vanzelfsprekend de weg naar voorstellingen weet te vinden; dit leidt tot teruglopende bezoekersaantallen; • zalen zoeken steeds vaker naar een niet-traditionele invulling van hun concerten, met samenwerkingen, cross-overs tussen muziekstijlen en tussen kunstdisciplines, synergie met het amateurveld, en steeds vaker wordt gekozen voor nieuwe vormen, door bijvoorbeeld concerten te bundelen in mini-festivals; dit komt voort uit de veranderde wensen van het publiek; • er is sprake van een zich terugtrekkende overheid, terwijl bedrijfsleven en mecenaat zich nog niet ten volle de financieel-faciliterende rol van de overheid toe-eigenen; Hoe kan het NKK zijn activiteiten onder veranderde omstandigheden van draagvlak voorzien, daarbij artistieke uitgangspunten realiseren, en tegelijkertijd een bedrijfsvoering realiseren die een gezond financieel beeld laat zien? Dat behoeft aanpassing, een transitie naar krachtige kernwaarden met actualiteitswaarde. Vanaf het ontvangen van de boodschap tot en met het verlaten van het theater moeten die kernwaarden voelbaar en aanwezig zijn. Zij moeten leiden tot de totaalbeleving die NKK heet. Contouren van een nieuwe toekomst Opgericht in 1937, zette het Nederlands Kamerkoor vanaf het prille begin een nieuwe standaard in koorzang. Dat bleef niet ongemerkt. Al vanaf de jaren vijftig trad het koor op door heel Europa. Het koor werd vanaf die tijd ook ondersteund door de Nederlandse overheid. Dat gaf oprichter en eerste chef-dirigent Felix de Nobel de kans met een vaste groep zangers te werken, waarmee niet alleen het uitvoeringsniveau verder steeg, maar het koor ook in staat werd gesteld compositieopdrachten uit te zetten. Werken die nu algemeen tot hoogtepunten van het koorrepertoire worden gezien, van componisten als Francis Poulenc, Frank Martin, Sir John Taverner en Sofia Goebaidoelina werden geschreven voor en in
première gebracht door het NKK. Daarmee droeg het koor bij aan de verrijking van het koorrepertoire. Het NKK groeide zo uit tot hét koor van Nederland. Het Nederlands Kamerkoor wil die rol graag behouden en versterken.
2. EEN NIEUW FUNDAMENT Het hier en nu vraagt om scherpe keuzes. Zowel op artistiek als zakelijk vlak. Nieuw beleid is alleen succesvol als het voortkomt uit inspiratie en passie, als het dichtbij het eigen DNA blijft, en als het gedragen wordt door de volledige organisatie. Opdracht Het NKK presenteert koormuziek op het allerhoogste niveau, in al zijn facetten, puttend uit het repertoire van alle tijden. Het wil zijn passie voor koormuziek overbrengen aan en delen met zoveel mogelijk mensen. Het innoveert en deelt zijn kennis om koormuziek als springlevende kunstvorm te versterken en te ontwikkelen. Het leidt tot uitvoeringen die niet alleen als mooi worden ervaren, maar ook als een belevenis. Zo luidt onze missie. Wil het Nederlands Kamerkoor hét koor ván Nederland zijn, dan heeft het de opdracht koormuziek op het hoogste niveau uit te voeren én haar springlevend te houden. Vanuit zijn naam wil het NKK dus niet alleen hét koor van Nederland zijn, maar ook het koor ván Nederland. Dat betekent dat we relevant moeten zijn voor de maar liefst 1,65 miljoen mensen die actief zingen in ons land, dat we inspiratiebron en gids moeten zijn voor en onze kennis moeten overdragen aan het indrukwekkende aantal van 25.000 Nederlandse koren. Het NKK heeft kortom een taak in het gezond houden van die grootse Nederlandse koortraditie. Daarom stelt de hoogste eisen aan kwaliteit, geeft het invulling aan zijn rol als innovator en zoekt het de samenwerking met amateurkoren, met conservatoria, met talentenprogramma’s en met de top van jeugd- en kinderkoren. Dat is essentieel voor een gezonde koorsector, én voor een gezond NKK. Met het bovenstaande in gedachten komen we tot de volgende doelstellingen: • het NKK voert het kamerkoorrepertoire uit op het hoogst denkbare niveau. Daarbij beschouwt het NKK het gehele bestaande kamerkoorrepertoire als zijn werkterrein, van oud tot nieuw, a cappella en begeleid; • het NKK wil vooroplopen in de ontwikkeling van koormuziek als volwaardige en springlevende kunstvorm. Het beoogt innovatie door de grenzen van de vorm op te zoeken, middels nieuwe formats en interdisciplinaire samenwerkingsvormen. Verhaal en concept spelen een belangrijke rol in de ontwikkeling van een sterke eigen artistieke signatuur. Ook het uitzetten van compositieopdrachten aan topcomponisten én aan jong talent maakt deel uit van de ambitie koploper te zijn; • het NKK wil dat mensen nog generaties lang van koormuziek kunnen genieten. Als toeschouwer of als beoefenaar. Daarom investeren we in een gezonde korensector. We ontwikkelen educatieprogramma’s voor young professionals en basisscholen, coachen amateurkoren en betrekken hen bij onze activiteiten;
•
•
het NKK wil zijn passie voor koormuziek overbrengen aan en delen met zoveel mogelijk mensen, omdat samen zingen verbindt. Het NKK zet zich in samen zingen te bevorderen, mensen samen zingen te laten beleven en koorzingen terug te brengen in het leven van alledag. Dat kan middels educatieprogramma’s op scholen en via deelname aan of organisatie van grote manifestaties waarin samen zingen centraal staat; het NKK streeft naar totaalbeleving, in alle te ontwikkelen activiteiten en uitingen. Onze activiteiten moeten niet alleen als mooi worden ervaren, maar als belevenis.
3. BOUWEN OP HET FUNDAMENT Ons beleid is gebaseerd op drie pijlers, die rechtstreeks uit onze missie voortvloeien. Ze vormen de basis voor onze ambities: 1. topkwaliteit 2. innovatie 3. educatie
TOPKWALITEIT In kwalitatieve zin behoort het NKK tot de top, maar de concurrentie is hevig. We moeten investeren in continuïteit. We spreken de ambitie uit in 2018 structureel tot de top vijf van beste koren ter wereld te behoren. Die ambitie leidt tot besluiten op het gebied van bezetting en proces. Bezetting Kwaliteit staat altijd bovenaan: bij het kiezen van het repertoire, bij de keuze van zangers, ensembles, solisten en dirigenten waarmee wij ons associëren, en bij ons eigen aandeel in de uitvoering. De basis voor kwaliteit vormen chef-dirigent en zangers. Daarin hanteren we de volgende uitgangspunten: • chef-dirigentschap: de afgelopen jaren hebben bewezen dat de keuze voor een chef-dirigentschap – na een lange periode zonder chef – een goede is geweest. De chef-dirigent speelt een belangrijke rol in de kwaliteitsbewaking en –ontwikkeling en fungeert als boegbeeld van de organisatie; dit komt de zichtbaarheid ten goede; • kernlidmaatschap: het NKK heeft in een nieuw tijdperk – zonder vaste aanstellingen – gezocht naar een manier om continuïteit te waarborgen. Er is daarom gekozen voor een kernlidmaatschap van zestien kernleden. De kernleden zijn bewakers van de klanktraditie, en verlengstuk van de chefdirigent in het koor. Per 1 september 2015 is Peter Dijkstra de nieuwe chef van het NKK. Hij staat voor de drie belangrijkste kernwaarden van het NKK: hij is misschien wel de beste koordirigent ter wereld en brengt door zijn ervaring de kennis mee die nodig is om invulling te geven aan een ‘topsportklimaat’. Ten tweede is hij een slimme programmeur, die weet wat het publiek wil, en in staat is vernieuwende componenten te introduceren. Ten derde is zijn band met amateurkoren evident en onverbrekelijk. Ook nu nog dirigeert hij amateurkoren. Met zijn aanstelling moeten we bovendien in staat worden geacht Peter als nieuw boegbeeld van de Nederlandse koortraditie te positioneren;
Proces Minstens even belangrijk als de personele bezetting is de vormgeving van het proces om te komen tot topprestaties. Intern wordt er hard gewerkt aan een ‘topsportklimaat’, met het verbeteren van processen als scouting, monitoring, audities, warm-up, indelingen, aanwezigheid van de chef-dirigent, etc.
INNOVATIE Het Nederlands Kamerkoor heeft jarenlang te boek gestaan als koploper, zowel in innovatieve als kwalitatieve zin. Het is die rol deels kwijtgespeeld, omdat het zich niet aanpaste aan een veranderende wereld. Was het NKK in de jaren vijftig een van de eerste koren die zelf compositieopdrachten uitzette en gaf het in de jaren zeventig en tachtig mede vorm aan de ontwikkeling van de Oude Muziek praktijk, nu zijn er andere criteria die bepalen wat innovatie behelst. Wij hebben de ambitie de positie van innovator opnieuw vorm te geven. Innovatie zien we bij het NKK terug in het businessmodel achter het amateurkorentraject Zingen doe je Samen, dat zichzelf al na drie jaar bedruipt, en in de ontwikkeling van een ‘Korenradar’ in samenwerking met KPN en Brava TV. Hierover meer onder Educatie en Marketing. We richten ons nu op de inhoudelijke kant. Vanuit het repertoire zelf beschouwd blijft het NKK zichzelf: net als in de afgelopen 77 jaar zal het repertoire van het NKK zes eeuwen koormuziek bestrijken. Deze muziek is de basis om een programma samen te stellen. We kiezen vanaf seizoen 2015-2016 echter voor een andere invalshoek: niet het repertoire is leidend, maar het verhaal of het concept. Deze visie komt voort uit de gedachte dat het publiek niet langer voor een concertervaring komt, maar voor een totaalbeleving. De programmering maakt daar een belangrijk bestanddeel van uit. De keuze voor muziek vanuit een verhaal of concept legitimeert de keuze voor dat repertoire. Het versterkt de dramatische opbouw van de avond, vergroot de beleving bij het publiek en biedt meer aanknopingspunten voor interdisciplinaire vormen, randprogrammering en marketing. Het sluit daarnaast aan bij de huidige ontwikkeling in programmeringsbeleid van zalen. Naast de pure a cappella producties zijn dus goede samenwerkingsverbanden essentieel, ook met andere kunstdisciplines. Juist in de samenwerking met toneel, dans en beeldende kunst liggen kansen de kunstvorm te verkennen. Het biedt zicht op het betrekken van nieuw publiek. Doordat het NKK veel eigen producties ontwikkelt, heeft het de artistieke koers ferm in eigen hand. Dat moet zo blijven. Wel is vanuit economisch oogpunt belangrijk meer aan te haken bij bestaande concertseries. Het seizoen wordt als volgt ingedeeld: a. A cappella repertoire (2/3 projecten): a cappella koorliteratuur, van alle tijden. Een van de projecten is Big to Basics: het NKK nodigt jaarlijks een symfonische topdirigent uit terug te keren naar de basis van de muziek: de koormuziek. Geen orkest, geen ensemble. Een a cappella programma, met het spannende vooruitzicht van een topdirigent die terugkeert naar zijn roots.
b.
c.
d. e.
f. g.
De eerste aflevering van deze serie vindt plaats onder leiding van Hartmut Haenchen. Voor het eerst sinds 40 jaar dirigeert deze grootmeester weer een volledig koorprogramma. Begeleid repertoire (2 projecten): in deze projecten gaat het NKK de samenwerking aan met bijv. Concert Lorrain, La Fenice, Amsterdam Sinfonietta, Concerto Köln, Asko|Schönberg en het Koninklijk Concertgebouworkest. Soms op uitnodiging, soms op ons initiatief. Naast traditionele uitvoeringen van bijvoorbeeld de Johannes Passie i.s.m. het KCO, voeren we met het Residentie Orkest Israel in Egypt van Händel uit. Vanuit dit stuk belichten we de rol van Den Haag als hoofdstad van het internationale recht in een ontmoeting met beeldend kunstenaars, schrijvers en filosofen. NKK Innovatief (2 projecten): we laten zien wat er allemaal mogelijk is met koormuziek. Door samenwerking met andere kunstdisciplines, door spannende formats. We werken hierin samen met partijen die op hun vakgebied tot de absolute top behoren. We presenteren een lezing met concert, een populair format, rondom Shakespeare’s De Storm en Frank Martin’s Songs of Ariel. Maar wat als de lezing geen lezing blijkt? Wat als Hadewych Minis transformeert van lezinggever in personage? NKK Kerst (1 project): het NKK brengt al jaren het Weihnachts-Oratorium. Het vormt een ‘muzikaal logo’. Het is een jaarlijkse happening, die we nog meer dan voorheen laten uitgroeien tot een evenement dat je niet mag missen. Voorpaginaprojecten (1 project): ten minste een keer per jaar presenteren we een voorpaginaproject, waarin vorm, inhoud en uitvoerenden een zo krachtige en liefst innovatieve verbinding aangaan dat het brede (inter)nationale mediaaandacht genereert. Zo ontwikkelen we een a cappella dansvoorstelling met topchoreograaf Nanine Linning, die de zangers actief deel uit laat maken van de choreografie. Een voorstelling geïnspireerd op Alessandro Baricco’s De Barbaren. Een ander project is 150 Psalms: monniken reciteerden vanaf de 15e eeuw alle 150 psalmen in een week; het NKK betrekt twee Europese topkoren om samen met hen zowel in Utrecht als in de thuisbases van de betrokken koren, 150 psalmen van 150 verschillende componisten binnen een week uit te voeren; een ode aan de koormuziek; Een tweejaarlijks terugkerend element in het seizoen is de Internationale Koorbiennale Haarlem en de Eric Ericson Masterclass. Het NKK was in 2001 mede-oprichter van dit festival. We committeren ons tevens aan een tweejaarlijkse bijdrage aan de TENSO Dagen, het internationale korennetwerk, waarin nieuwe composities voor koormuziek centraal staan; dit netwerk ontving van de Europese Commissie 1,2 miljoen euro om compositieopdrachten uit te zetten aan bekende en getalenteerde componisten.
Het aandeel programma’s dat ook een jongere doelgroep aanspreekt groeit; niet vanuit een marketingplan, maar vanuit de inhoud richten we ons steeds sterker op de doelgroep 25-40. Programmeren vanuit verhaal en concept leidt als vanzelf tot segmentatie naar doelgroepen, mits die verhalen en concepten aansluiten bij de belevingswereld van de betreffende doelgroep. In de wetenschap dat onze achterban hoofdzakelijk uit de doelgroep 50+ bestaat, moet de keuze voor programmering die zich op jongere doelgroepen richt, weloverwogen en geleidelijk zijn. Een groter aandeel publiek van de leeftijd 25-40
moet leiden tot publieksaanwas, niet tot publiekwinst in de ene en verlies in de andere groep. Daarom hanteren we gerichte doelgroepprogrammering. In de periode 2014-2018 zal er een geleidelijke transitie plaatsvinden naar een programmering, waarin het aandeel programma’s dat zich expliciet richt op een jongere doelgroep groeit. In die programma’s zoeken we niet alleen naar thema’s en concepten die jongere doelgroepen aanspreken, maar dient ook hier het totaalconcept in ogenschouw te worden genomen. We kijken daarom bij elk programma naar inhoud en concept, samenwerkingpartners, locatie’s en aanvangstijden c.q. concertdagen. Compositieopdrachten Om een kunstvorm levend te houden zijn compositieopdrachten en het uitvoeren van nieuwe muziek van cruciaal belang. Het is dan ook een integraal onderdeel van ons beleid. Het NKK heeft de afgelopen twee kunstenplanperiodes veel opdrachten verstrekt. We hanteren een drietal nieuwe eisen: • Nieuwe compositieopdrachten zullen zoveel mogelijk worden uitgezet vanuit een vooropgezet idee. De componist is niet leidend, maar de context. • Nieuwe compositieopdrachten komen zoveel mogelijk tot stand in samenwerking met partners. Het NKK stelt zich actief als aanjager op. Een opdracht heeft bovendien des te meer impact als die ook na zijn doop over de hele wereld met regelmaat wordt uitgevoerd. • We zoeken naar een mix tussen topcomponisten en jong talent.
EDUCATIE Ons land kent maar liefst 1,65 miljoen mensen die actief zingen, waarvan 1,2 miljoen in een koor, en het indrukwekkende aantal van 25.000 actieve koren. Er zijn dus meer mensen lid van een koor dan van een voetbalclub. Het NKK heeft een taak in het gezond houden van die grootse Nederlandse koortraditie. Intensief contact met conservatoria, (koepelorganisaties van) amateur- en jeugdkoren, Fonds Podiumkunsten, Raad voor Cultuur en ministeries komt voort uit de sterk gevoelde plicht om te investeren in een rijke en gezonde korensector. Een sector waar conservatoria, young professionals en jeugd- en kinderkoren deel van uitmaken. Zij zijn onmisbaar voor de scouting en ontwikkeling van jong talent. Een sector ook waarin de amateurkoren een belangrijke rol spelen. Het rijke amateurkorenveld speelt een grote rol in de aanwas van nieuw publiek, donateurs en ambassadeurs. We zijn als de spaken van een wiel. Een ieder is ervoor verantwoordelijk zijn gewicht te dragen, en het wiel van brandstof te voorzien om het draaiende te houden. Omdat wij echter geen integraal onderdeel meer uitmaken van de Basisinfrastructuur, en het Fonds Podiumkunsten alleen concertactiviteiten subsidieert, staan de educatieactiviteiten onder druk. Educatie kan alleen plaatsvinden als het zelfvoorzienend is of wordt gefinancierd uit fondsenwerving. Omdat we echter ook van private fondsen afhankelijk zijn voor de cofinanciering van onze reguliere projecten én we al structureel worden gesubsidieerd door het Fonds Podiumkunsten, zijn de aanvraagmogelijkheden beperkt.
We moeten dus een duidelijke focus aanleggen in ons educatie- en participatiebeleid. Het Nederlands Kamerkoor richt zich op de verschillende ‘spaken’, in een tweedeling waarbij we uitgaan van: 1. de scouting en begeleiding van talent; 2. draagvlak en toekomstig publiek; Voorwaarde is dat de kosten minimaal zijn en er zicht is op (in)directe inkomsten: Ad 1. • we blijven ons richten op young professionals, maar zoeken samenwerking om de werklast en kosten te beperken; bijv. middels repetitiebezoek, middels het succesvolle Meesters & Gezellen (een samenwerking tussen stichting Tettix, Cappella Amsterdam en het NKK) en middels de zeer succesvolle stagetrajecten; • we versterken de band met de top van jeugd- en kinderkoren, en zoeken actief naar strategische partners. Hiervoor dienen bovendien lokale middelen beschikbaar te worden gesteld; de eerste positieve gesprekken met Vocaal Talent Nederland dienaangaande hebben reeds plaatsgevonden; • we onderzoeken met strategische partners de mogelijk tot het oprichten van een Jong NKK, mits hiervoor lokale middelen beschikbaar worden gesteld; Ad 2. • we versterken de band met amateurkoren: hier liggen kansen om budgetneutraal te werken, en er is zicht op indirecte inkomsten; • We gaan onder voorwaarde van steun van lokale overheden een duurzame samenwerking aan met een select aantal basisscholen; • we laten het idee voor een expertisecentrum los; • het maatschappelijk programma, dat deel uitmaakte van het Beleidsplan Educatie en Participatie, wordt niet gecontinueerd; Uitgelicht: Zingen doe je Samen Nederland is een korenland. Amateurzangers zijn potentiële concertgangers, fans, donateurs en ambassadeurs van het NKK. Bovendien is een goede band met de amateurkoren in Nederland een belangrijke vorm van legitimering voor ons bestaan. Amateurzangers zijn, zo blijkt uit enquêtes onder ons publiek, geen reguliere concertbezoekers van het NKK. Het is dus van belang amateurs actief op te zoeken, en niet alleen uit te nodigen voor onze concerten. Dat laatste leidt niet tot de gewenste gang naar de zalen. Het NKK start daarom Zingen doe je Samen, een ambitieus én kostendekkend plan van samenwerking met amateurkoren. Wat houdt dit plan in? Twee tot drie maanden voor een concert geven onze zangers een workshop aan een lokaal amateurkoor. Daarin wordt een werk uit het betreffende programma als uitgangspunt genomen. De deelnemers hebben de muziek van tevoren al met hun eigen dirigent ingestudeerd. De workshop geldt tegelijkertijd als ballotage voor het verzorgen van een voorprogramma voorafgaand aan het betreffende concert. Het amateurkoor komt in ieder geval naar de voorrepetitie en het concert van het NKK, zingt mogelijkerwijs een voorprogramma en krijgt de mogelijkheid na afloop na te praten met de zangers die de workshop leidden.
Pilots gedurende het seizoen 2013-2014 wijzen uit dat de concerten waar het NKK amateur- en jeugdkoren bij betrok, gepaard gingen met een enorme toename van publiek. Eerste bevindingen wijzen op een publiekstoename van 70-100%. Bovendien reageerde het reguliere publiek enthousiast op de aanwezige amateur- en jeugdkoren.
4. FINANCIERING EN BEDRIJFSVOERING Topkwaliteit, innovatie en educatie komen ook terug in onze bedrijfsvoering, als voedingsbodem voor ondernemerschap. Ondernemerschap betekent naast investeren en risico nemen ook het goed inschatten van de financiële risico’s in het licht van de mogelijk per jaar wisselende inkomsten. De huidige tijd vereist van het NKK een groot aanpassingsvermogen en een financiële strategie die ver vooruit kijkt. Het beleid in 2014-2018 is er dan ook allereerst op gericht een nieuwe financiële structuur te creëren waarmee het NKK de overgang naar de kunstenplanperiode 2017-2020 kan maken en zijn evenwicht kan hervinden. Het kan zijn dat hiermee de hele periode 2014-2018 gemoeid is. Als benchmark voor een gezonde bedrijfsvoering gaan we uit van de volgende inkomstenmix: 2017 NU Publieksinkomsten 45% 40% Overheidsgelden: Landelijk Regionaal
35% 7,5%
46% 0%
Private gelden: Fondsen Particulieren Sponsorinkomsten Overige
2,5% 7,5% 5% 2,5%
2% 5% 0% 7%
Wij willen graag doelen stellen die haalbaar zijn. De in verhouding geringe toename uit private gelden en sponsorinkomsten is ingegeven door de druk op private fondsen en het feit dat in vele beleidsplannen van kunstinstellingen de toename van gelden van donateurs en sponsors te optimistisch wordt ingeschat. Er wordt uitgegaan van een situatie waarin de inkomsten van lokale overheden groeien naar 7,5%, en de bijdrage van landelijke overheid juist daalt, naar 35%. De inkomsten uit derdengelden moeten ook na 2017 verder groeien. Het aandeel in de totale batenmix is nu 14%. Dat moet groeien naar 17,5% om mogelijke verdere kortingen vanuit overheden op te kunnen vangen. Met als uitgangspunt dat het NKK voor de gehele periode 2014-2018 in aanmerking komt voor subsidie van het Fonds Podiumkunsten is de aanpak als volgt: 1. Een reorganisatie met als doel te komen tot een flexibele, duurzame back office en beheersbare activiteitenkosten; 2. Het vergroten van de publieksinkomsten door het stimuleren van de kaart- en cd-verkoop; dit is gekoppeld aan een verhoging van het marketingbudget met 35%; al is de zaalbezetting van onze concerten over
3.
4.
5.
het algemeen goed, onze ambitie is een bezettingsgraad te realiseren van 80% in 2018. In 2013 was die bezettingsgraad 66%. Overige overheden: een partnership met lokale overheden is cruciaal, maar alleen mogelijk onder specifieke condities; we staan open voor een verhuizing naar een stad met internationale uitstraling die inhoudelijk aansluit bij het NKK. Het aanboren van inkomstenbronnen uit private fondsen, donateurs en sponsoring door bedrijven en het ontwikkelen van concepten en andere producten voor bedrijven. Deze producten kunnen een afgeleide zijn van formats ontwikkeld voor gewoon publiek en amateurs, en omgekeerd; zie hiervoor Derdengelden; Prominente aanwezigheid in de beleidssfeer op overheidsniveau. De directie van het NKK zet zich actief in voor een gezonde korensector. Dat houdt ook in dat de directie actief de vinger aan de pols houdt bij de Raad voor Cultuur, het Fonds Podiumkunsten, de amateurkorensector, collegaensembles en lokale beleidsmakers.
Personeelsbeleid Om de doelstellingen te kunnen verwezenlijken, moet het NKK in staat zijn met de beste mensen te werken, op alle posities. Er wordt op alle niveaus gekozen voor een mix van talent en ervaring, goede secundaire arbeidsvoorwaarden voor zover mogelijk, en investeringen in een prettige, constructieve en transparante werksfeer. Chef-dirigentschap Van onze chef-dirigent verwachten wij net als van het koor een energieke uitstraling op het podium; de chef-dirigent is bereid met het NKK nieuwe wegen in te slaan en is boegbeeld van het NKK. Sinds 1 september 2011 is de 33-jarige Estlandse dirigent Risto Joost chef-dirigent. Hij heeft een belangrijke beweging in gang gezet naar een hoger uitvoeringsniveau. Daar plukken we nu reeds de vruchten van. Joost heeft tot 1 september 2015 bijgetekend, waarna hij het stokje overgeeft aan Peter Dijkstra. Zangers Het is van levensbelang voor het NKK de beste professionele ensemblezangers aan te trekken. De professional wordt verleid door een aantrekkelijke programmering, samenwerking met topdirigenten en topensembles en een prettig, constructief en professioneel werkklimaat. Bovendien is voor een professionele koorzanger kamerkoorrepertoire door de bank genomen uitdagender dan symfonisch koorrepertoire. Daarnaast gelden er redelijke arbeidsvoorwaarden bij het NKK. Er is na het ontslag van de zangers met een vaste aanstelling gekozen voor een kernlidmaatschap. Kernlidmaatschap houdt in dat de zanger zich lid mag noemen van het Nederlands Kamerkoor en altijd als eerste voor projecten wordt uitgenodigd. Hij of zij zet zich driemaal per jaar om niet in voor activiteiten die de promotie van het koor betreffen. Een aanstelling betreft tenminste een periode van drie jaar. Zangers committeren zich aan het NKK door tenminste 70% van de producties mee te doen. Er zijn goede afspraken gemaakt tussen directie en zangers over onder andere een Koorcommissie, Kernledenvergadering, solistenvergoedingen, reiskostenvergoedingen, werktijden, annuleringen en andere arbeidsvoorwaarden. Deze zijn vastgelegd in een zogenaamde Werkwijzer.
Door het werken met freelancers zijn we in staat per project de groep nog beter te casten op het repertoire. Zij zijn in staat tot het zingen van allerlei stijlen en kunnen de meest complexe moderne partituren aan. Zij bereiden zich uitstekend voor en zijn in staat om elkaar opbouwende kritiek te geven. Een unieke eigenschap van het NKK is, dat de individuele koorleden ook solistische kwaliteiten hebben. De veranderende programmering vraagt echter meer van de zangers. Er zal steeds meer nadruk komen te liggen op vaardigheden als fysiek, presentatie en acteerkwaliteiten. Er wordt gezocht naar een manier om dit ook in een auditieomgeving te toetsen. Back office Er is toegewerkt naar een kleine, flexibele back office van in totaal 4 fte en leverde sinds 2013 gemiddeld 20% salaris in. Bovendien vond er een verschuiving plaats in taken, waarbij is ingespeeld op het feit dat de rol van marketing steeds belangrijker wordt, het werven van derdengelden een grote investering vraagt in tijd en mankracht, en educatie en participatie van levensbelang zijn voor de publieksopbouw en -uitbreiding van het NKK. We werken bij productie en marketing vast met stagiaires. Hiermee geven we invulling aan de ontwikkeling van het ‘talent achter de schermen’, en we zijn in staat slagkrachtiger te opereren. We kiezen bij de werving van stagiaires expliciet voor talentvolle krachten uit de HBO-opleidingen. Met deze bezetting zijn we in staat invulling te geven aan de doelstellingen. Daarnaast kunnen we rekenen op een belangrijk netwerk van vrijwilligers. Deze groep wordt steeds belangrijker, en ondersteunt in cd- en programmaverkoop, hospitality, bibliotheek, marketing en archivering.
5. MARKETING EN COMMUNICATIE Marketing is allang niet meer het nauwe begrip van twintig jaar geleden: T-shirtjes, een mooi logo en een goed ogende presentatiefolder. Het gaat veel verder. Het gaat over het aangaan van relaties. Met je publiek, en met je mediapartners. De missie en visie van de organisatie dient als uitgangspunt, en de organisatie is zich in alle geledingen bewust van die missie en visie. We dragen - kortom - een boodschap uit. Voor alles geldt dat we altijd zoeken naar synergie: we willen door middel van goede planning en sterke partnerships zorgen voor meer synergie tussen onze marketingactiviteiten. CD’s mogen nooit meer worden uitgebracht zonder er een tour aan te verbinden. Ons educatieprogramma moet als subdoel hebben meer publiek te genereren voor onze reguliere activiteiten, en dient onze naamsbekendheid te vergroten. Onze concerten dienen ten volle benut te worden om nieuwe Vrienden te werven. En abonnementenverkoop dient te worden ondersteund vanuit nieuwe media. Het vertrekpunt Het NKK is een sterk merk, dat aanpassing aan een nieuwe tijd behoeft. Het NKK werd vereenzelvigd met kwaliteit, maar het profiel was verouderd en de ambities
sloten te weinig aan op deze tijd. Daarom is in dit beleidsplan ingezet op topkwaliteit, innovatie en educatie. Het leidt tot kwalitatief hoogwaardig product, tot verrassing binnen de programmering en tot verbinding met het achterland. Onze missie is daarbij onze drijfveer: we willen raken, inspireren en verbinden vanuit onze passie voor koormuziek. Er liggen kansen om deze boodschap te vertalen naar een marketingstrategie. Een strategie gebaseerd op inhoud, en met als doel het aangaan en verstevigen van de relatie met ons publiek. Marketing is een geïntegreerd deel van de organisatie. Communicatie en publiciteit zijn het begin en het sluitstuk van een brede opvatting van marketing. We zorgen ervoor dat wat wij communiceren naar de buitenwereld ook strookt met onze missie. Tegelijk zitten we in een lastige markt met afnemende belangstelling voor klassieke muziek, een krimpende afzetmarkt, en een vergrijzend publiek. Van die bedreigingen een uitdaging te maken is de opdracht die wij ons stellen. Dat begint bij ons publiek. Ons publiek Het NKK heeft zijn publiek in kaart gebracht. Klassieke muziek is overwegend een interessegebied van hoger opgeleiden in de leeftijdscategorie 50+. Koormuziek vormt daarbinnen nog een apart segment. In een poging nieuwe doelgroepen aan te boren zou het kortzichtig zijn die bezoekers nu te negeren. Juist de 50+ generatie heeft veel vrije tijd en geld te besteden. Desalniettemin is onze bekendheid onder ouderen nog niet op het gewenste niveau. We constateren dat het feit dat we een van de ensembles met de meeste airplay op Radio 4 zijn, nog niet heeft geleid tot de gewenste naamsbekendheid. We zullen ons dus nog actiever inzetten om de bekendheid onder 50+ers te vergroten. De tweede groep, als geheel afkomstig uit een jongere leeftijdscategorie, namelijk 25-40, wordt meer aangesproken door aankleding van een concert en verpakking in een groter concept. Juist deze groep is al vol mee in de digitalisering, heeft een druk leven en beslist laat. Zij zijn echter ook de gepensioneerden van morgen, met tijd en geld. Ons repertoire, onze formats en onze spelenergie spreken juist deze doelgroep aan, maar om ze in groteren getale over de drempel te tillen, behoeft flinke investering. Ons publiek komt vooral uit de sectoren Zorg, Onderwijs en Wetenschap, en in tweede instantie uit de Cultuursector, Media- en IT-sector. Het zijn mensen die verdieping en spiritualiteit belangrijk vinden en minder uit zijn op een luxe avond uit of puur amusement. Potentieel publiek vinden we onder radioluisteraars (thuisgenieters) en bezoekers van andere culturele evenementen als musical en toneel (light users). De ‘light users’, zo’n 1,2 miljoen huishoudens in Nederland, zijn vooral op zoek naar een avondje uit, met sfeer en gezelligheid. Bezoekdrempels hebben vooral te maken met de perceptie van klassieke muziek en de toegangsprijs. De toegangsprijzen van het NKK zijn zoveel mogelijk overeenkomstig de prijzen die potentiële bezoekers willen betalen. Implementatie
Topkwaliteit, innovatie en educatie zorgen samen voor een unieke positionering van het NKK. Het publiek rekent op een product dat daaraan voldoet, en op een organisatie die er alles aan doet om die verwachtingen waar te maken. We werken aan een organisatie die door alle geledingen heen is doordrongen van die verantwoordelijkheid. De pijlers worden op drie manieren geïmplementeerd: 1. Draagvlak 2. Organisatie 3. Publiciteit Ad 1. Geen enkele culturele organisatie mag de ogen sluiten voor de wereld om zich heen. Draagvlak is van groot belang. Er ligt met koormuziek bij uitstek een kans mensen te verbinden en bij te dragen aan cohesie binnen de maatschappij, en bovendien alternatieven te bieden voor het tanende aanbod van muziekonderwijs. Het programma Zingen doe je Samen, maar ook ons stagetraject en Meesters & Gezellen, ze geven allemaal invulling aan die opdracht en creëren maatschappelijk draagvlak voor de reguliere activiteiten van het koor. Deze programma’s zijn bovendien een belangrijke tool in de werving van publiek, donateurs en ambassadeurs. Het biedt zicht op nieuw talent dat bij ons koor kan worden betrokken. Dankzij het unieke karakter van de individuele projecten binnen het programma genereren we veel extra publiciteit. Onze taak is die extra publiciteit ook op onze reguliere activiteiten te laten afstralen. Ad 2. Het feit dat kwaliteit, toegankelijkheid en verrassing organisatiebreed gedragen worden, zorgt ook voor een andere kijk op onze kantooractiviteiten. Binnen het kantoor wordt dat zichtbaar: • het productieteam straalt rust uit en zorgt voor een klimaat waarin de zangers optimaal kunnen presteren. Het hele kantoorteam is servicegericht. De zangers voelen het NKK als een tweede huis, en worden in zware periodes even extra in de watten gelegd. Kernleden worden actief betrokken bij de ontwikkeling van programma’s, bij educatie en bij marketing. Transparantie staat voorop; • solisten voelen zich van begin tot eind op hun gemak. Die boodschap komt over en zorgt ervoor dat mensen graag voor en met het ensemble werken; • van zakelijk directeur tot office manager, iedereen dient bereikbaar te zijn, en snel te reageren op emails en telefoontjes; • we denken mee met de zalen: we presenteren aantrekkelijke programma’s in modulevorm (men kan kiezen voor verschillende formats, afhankelijk van het beoogde publiek), benoemen de unieke kanten van het programma, bieden aantrekkelijke randprogrammering aan en laten projecten samenvallen met nieuwsfeiten, bijvoorbeeld door tours en cdreleases gelijk op te laten gaan. Dit zijn allemaal zaken die zalen helpen in hun lastige taak keuzes te maken en publiek te trekken. Geen gescheiden parkoersen meer, maar synergie pur sang; • randprogrammering gaat in overleg tussen marketing, artistieke en zakelijke leiding. Juist hier geldt dat verrassing een belangrijke component
is, en dat toegankelijkheid voorop staat. Randprogrammering moet worden ervaren als een kers op de taart, een extraatje. Tegelijk mag het niet te geforceerd overkomen. Voorop staat dat het tot stand dient te komen in overleg met de zaal. Juist bij randprogrammering kun je custom product bieden. Het ene publiek is het andere niet, en zalen weten als geen ander hoe hun publiek in elkaar steekt. Ad 3. Communicatie en publiciteit zijn het begin en het sluitstuk van de brede opvatting van de term marketing. We zorgen ervoor dat wat wij communiceren naar de buitenwereld ook strookt met onze missie. Ook hier zijn topkwaliteit, innovatie en educatie de belangrijkste elementen. Op basis van onze kernwaarden en doelgroepen hebben wij een negental marketingdoelstellingen geformuleerd: 1. inzetten op 25-40 jaar als nieuwe doelgroep en uitbreiding van het potentieel onder bestaande doelgroep 50+ middels gerichte doelgroepprogrammering met als doel het verdiepen van de relatie met ons publiek; 2. vergroten van de naamsbekendheid vanuit onze missie en visie; 3. sterkere conversie van nieuwe media; 4. customer journey: investeren in aandacht voor onze klanten, donateurs, en bedrijven; 5. het versterken van de totaalbeleving middels randprogrammering en actief prijsbeleid; 6. de amateurkorenwereld actief bij het NKK betrekken 7. samenwerking met ensembles en zalen in coproducties en gedeelde series; 8. het versterken van de band met media middels partnerships en persoonlijke aandacht. Tot slot: of het nu doelgroepsegmentatie, amateurkorentrajecten, randprogrammering of in het oog springende acties op social media betreft: ze hebben als gemene deler het publieksbereik te vergroten, de zaalbezetting te vergroten en de publieksrelatie te verdiepen. Publieksbereik valt lastig te meten, maar komt deels tot uiting in zaalbezetting. Daarom ligt daar een harde eis. We zetten in op een zaalbezetting die groeit van 66% in 2013 naar 75% structureel vanaf 2016 en 80% vanaf 2018. Partnerships We versterken van de band met media middels partnerships. De kracht van de marketingstrategen van Greenhouse Creatives ligt in de kennis en ervaring (nationaal en internationaal) van de marketing van klassieke muziek. Zij ontwikkelden verschillende formats en campagnes voor ons, zoals een tweejaarlijks magazine en een vernieuwende, frisse wervingscampagne voor donateurs. Etcetera is ons cd en dvd-label. Een gerenommeerd en gerespecteerd label, met een keur aan aansprekende artiesten, op het gebied van klassieke muziek, jazz en pop. De wortels liggen in de klassieke muziek. Samen vertalen we het verhaal van het NKK naar het publiek via een eigen lijn binnen het label, waarmee de zichtbaarheid van het koor via het label aansluit bij onze huisstijl en herkenbaarheid.
We zoeken gezamenlijk naar marketingstrategieën die ervoor zorgen dat de programma’s al gaan leven op het moment dat het publiek de aankondiging ontvangt. Dit doen we middels streams en video’s, terwijl brochures en brieven verrijkt worden met luisterbare content in de vorm van sample CD’s en DVD’s. Geef de bezoeker op alle momenten waar voor zijn geld en spreek hem aan op zijn loyaliteit, of verleid hem om zijn latente passie voor koormuziek om te zetten in de aanschaf van een ticket. In uitvoer van de projecten is essentieel, dat de herkenbaarheid consistent is. Ook Brava TV treedt op als mediapartner, net als Omroep Max. Laatstgenoemde neemt het gros van onze concerten op en zendt die veelal live uit via Radio 4. Vaak wordt hun audio ook doorgelust naar Brava TV, wanneer zij tv-opnamen maken van het koor. Dit gebeurt drie- tot vierjaarlijks. Samen met Concerto Media zijn we in staat tegen zeer scherpe prijs hoogwaardige HD-opnamen te maken van onze programma’s. Brava TV zendt deze registraties op het Europese netwerk uit, maar ook binnen het kader van een nieuw programma Nederland Vol Koren. De registraties worden in kleine oplagen gedrukt en verkocht op onze concerten. De registraties fungeren tevens als bonusmateriaal voor cd’s en worden online ingezet ter promotie. Bij uitgever BCM hebben we de druk en verzending van ons magazine ondergebracht. Er is sprake van kruisbestuiving middels advertenties voor de bladen van BCM in ons magazine, en vice versa van producties van het NKK in hun bladen, zoals Luister, Janine, Klankwijzer en Klassieke Zaken. Samen met onze partners werken we nu en de komende jaren aan enkele unieke projecten, waaronder de Korenapp: KPN ontwikkelt i.s.m. het NKK en Brava TV een app die aangeeft waar in Nederland koorconcerten te horen zijn, en waar amateurkoren resideren. Met één druk op de knop kun je je aanmelden voor een auditie of proefrepetitie. De site www.nederlandvolkoren.nl wordt gekoppeld aan de app en voorziet in dezelfde informatie. De maintenance wordt door Brava TV verzorgd, terwijl het NKK zijn netwerk inzet om de app onder de aandacht van de Nederlandse koren te brengen. En verder aan innovatieve invulling van e-marketing, ticketingservice, innovatieve beleving, videoplatform en fondsenwerving. Van doelstelling naar actie De marketingdoelstellingen worden vertaald in concrete acties. We lichten er een paar uit: a. voor een deel van onze bezoekers blijven de bekende middelen als brochure, flyers en posters, advertenties in dag- en weekbladen het meest effectief. De veelheid van uitingen zorgt echter voor veel werkdruk, en draagt weinig bij aan de beleving rond het koor. Daarom hebben wij een tweejaarlijks magazine ontwikkeld rondom het NKK, dat zeer goed is ontvangen. Hierin wordt een aantal uitingen gebundeld: seizoensbrochure, nieuwsbrief, het vriendenblad Cantus Nobilitas, en programmaboekjes. Het magazine is een middel om de beleving rondom het NKK te versterken, met achtergrondartikels, interviews, programma-achtergronden, een column van een bekende Nederlander, favoriete tweets, luister- en leessuggesties,
etc. Er is ook ruimte voor advertenties en advertorials. Het magazine blijkt een zeer effectief bartermiddel. De Kroniek van Cantus Nobilitas houdt op te bestaan en krijgt in gecomprimeerde vorm een plek in het magazine. Programmaboekjes bevatten louter nog vertalingen, het programma en namen van uitvoerenden. De achtergronden van de programma’s worden in het magazine opgenomen; b. een viertal HD-opnamen per jaar van concerten van het NKK in de Pieterskerk en TivoliVredenburg in Utrecht. Deze worden opgenomen door Concerto Media en uitgezonden in Europa door Brava TV. Er worden kleine oplages gedrukt en verkocht tijdens concerten, en uitgedeeld bij gelegenheden als de Uitmarkten in Nederland. We bouwen zo aan een database met content, die zich nu al te gelde maakt als inzet van barterdeals; c. actief prijsbeleid. Daar waar mogelijk wil het NKK meer inkomsten uit de kaartverkoop halen door variabel prijsbeleid in te voeren, met meerdere prijscategorieën in een zaal, grotere variëteit aan abonnementen en kortingen voor specifieke groepen. Wij zien een significante toename van publiek waar wij speciale tarieven hanteren voor amateurkoren en studenten; d. het publiek dat geïnteresseerd is in het zogenaamde ‘compleet avondje uit’, is groeiende. Het NKK speelt daarop in met speciale arrangementen, zoals mee met het NKK op tournee en een arrangement bestaande uit een tentoonstelling, een diner en een concert onder één dak. Vanuit een andere invalshoek kan een programma door middel van randprogrammering vorm krijgen, extra aantrekkingskracht uitoefenen en de bezoekers ertoe overhalen meer te besteden. We kijken gericht naar aanvangstijden en pauzes, en naar formats waar ruimte is voor een vrijere concertbeleving: een concert, waarbij je kunt rondlopen, barfunctie, etc. Welk format past het best bij welke doelgroep?
6. WERVING DERDENGELDEN We hanteren drie simpele uitgangspunten: 1. geven aan concrete doelen maakt TRANSPARANT; 2. een heldere en simpele propositie maakt het GEMAKKELIJK; 3. aandacht maakt BETROKKEN en geeft VERTROUWEN. Als je kijkt naar culturele partijen in binnen- en buitenland (muziek, toneel, museum), blijkt vriendenwerving vrijwel overal op hetzelfde principe gebaseerd te zijn: • potentiële vrienden worden rechtstreeks gevraagd middels folders, flyers, websites, etc.; • ze worden in klassen ingedeeld (van ‘light’ tot ‘heavy’, al naar gelang hun bijdrage); • aan de klassen worden tegenprestaties verbonden. De kern hiervan is dat men per definitie uitgaat van een verbondenheid van de potentiële vriend met de organisatie, en het voorstel vervolgens vrijwel altijd direct aan het bestaande culturele aanbod wordt gelieerd (gratis kaartjes, cd, private viewing van tentoonstelling, etc.). Een platte manier van communicatie. Hiermee wordt niet de aanstaande vriendenrelatie opgepakt als basis voor de boodschap, maar de hoop dat het product interessant genoeg is (consumentrelatie).
Een gezamenlijke aanpak voor donateurs en sponsors In aansluiting op de drie pijlers die het Nederlands Kamerkoor de komende jaren als fundament hanteert, en steeds weer opnieuw invulling geeft, pakt het (ook) de werving ‘TIE’ expliciet op: Topkwaliteit, Innovatie en Educatie. Deze driedeling is zowel hanteerbaar voor particulieren als voor bedrijven. Elke potentiële vriend en elk bedrijf heeft een reden om aan te haken, maar deze redenen zijn niet allemaal gelijk. Een koorliefhebber kan de acties van het NKK om topkwaliteit te bevorderen ondersteunen (T), maar kan er ook voor kiezen om grensverleggende projecten te ondersteunen (I). Een bedrijf dat naar verbinding met de haarvaten van de samenleving zoekt, zoals ABN AMRO, is wellicht gecharmeerd van het amateurkorentraject Zingen doe je Samen (E), een IT-bedrijf vindt mogelijk juist innovatie belangrijk (I). In alle drie de pijlers bieden we enkele proposities, waardoor alle soorten vrienden en bedrijven een ‘persoonlijke’ band met een ambitie van het koor kunnen hebben. Ze steunen niet per se het NKK als geheel, ze geven diepere invulling aan hun specifieke verbondenheid. Het NKK kan daarop anticiperen om de relatie te verstevigen, bijvoorbeeld door de vriend die innovatie belangrijk vindt, uit te nodigen voor een repetitie van een a capella dansvoorstelling. We richten ons in alles op het goed bedienen van de betreffende doelgroepen. Via verleiden, verwennen, binden en houden. Dat betekent dat je moet diversifiëren binnen je productaanbod. Welk project is geschikt voor welke doelgroep, en hoe richt je het zo in dat de totaalbeleving aan de wensen van die doelgroep voldoet en de erkentelijkheid zichtbaar is en aanslaat? Hierbij gaat het om een direct te herkennen eigen belang. De onderverdeling van de projecten en thematische lijnen is gericht op het optimaal bedienen van de doelgroepen. Hieronder een aantal voorbeelden: Topkwaliteit a. Big to Basics: bijna elke grote symfonische dirigent is begonnen voor een koor. Wij nodigen jaarlijks zo’n topdirigent uit terug te keren naar de basis van de muziek: de koormuziek. Geen orkest, geen ensemble. Een a cappella programma, met het spannende vooruitzicht van een topdirigent die terugkeert naar zijn roots. Voor het eerst sinds 40 jaar dirigeert Hartmut Haenchen weer a cappella koorwerken. Motetten van Bach en Brahms’ Liebesliederwalzer. b. NKK Kerst: het NKK brengt al jaren het Weihnachts-Oratorium. Een jaarlijkse happening, die we laten uitgroeien tot een evenement dat je niet mag missen. Kerst en NKK betekenen: samenzijn, traditie, topkwaliteit. In 2014 verzorgen we het Weihnachts-Oratorium met een van de beste barokorkesten ter wereld: Concerto Kopenhagen. Concerten op toplocaties, met glühwein en kerstbomen. Een unieke sfeer. c. NKK Digitaal: we willen onze unieke en lange reeks cd’s blijven uitbreiden om nationaal en internationaal zichtbaar en hoorbaar te blijven. We zetten de stap naar een eigen label, met twee uitgaves per jaar. De eerste uitgave betreft de opvoering van Israel in Egypt met het Franse topensemble Concert Lorrain, het blijvende resultaat van een tour in het najaar van 2014.
Innovatie a. NKK Innovatief: projecten, waarbij we de grenzen van koormuziek oprekken. We laten zien wat er allemaal mogelijk is met koormuziek. Door samenwerking met andere kunstdisciplines, door spannende en innovatieve formats. Door te verrassen, kortom. Essay & concert. Een actueel thema, een deskundige en prikkelende lecturor en thematisch aansluitende muziek. We zien het steeds vaker. Het is een populair format. Met Gijs Scholten van Aschat als lecturor, ‘Macht en Machtsmisbruik in Shakespeariaanse context’ als thema, en koormuziek op teksten uit De Storm van Shakespeare gaan we een mooie avond tegemoet. Maar wat als De Storm de overhand krijgt? Niets is wat het lijkt in dit programma. Verrassend en aangrijpend. b. NKK Compositie: het NKK zette in zijn rijke historie vele compositieopdrachten uit. En niet aan de minsten: Francis Poulenc, Frank Martin, Olivier Messiaen. Om er een paar te noemen. Maar ook aan jonge talenten besteedden we aandacht. Dat willen we blijven doen. We bieden een podium voor nieuwe composities en zijn trouw aan onze traditie. Educatie a. Zingen doe je samen© : we versterken de band met amateur- en kinderkoren en (koepelorganisaties van) amateurkoren. Zo zijn we in 2015 professional artist in residence van het grootste amateurkorenfestival ter wereld, Europa Cantat, om te coachen en te gidsen. b. We investeren in de doorstroming van jong talent in ons Young Professionals programma. We bieden coachings en workshops, ontwikkelen trajecten tussen Meesters en Gezellen en zoeken samenwerking met gespecialiseerde partners, zoals Vocaal Talent Nederland en Stichting Tettix; c. Met de oprichting van een Jong NKK vullen we een gat in de markt, en bieden we jonge zangers de gelegenheid onder begeleiding ervaring op te doen.
