r
13e jaargang - nummer 1 - maart 2014
D o n a t u s D i c ht e rb i j In formatie ove r ve rz eke re n van ke rke n e n monu me nte n
o o
n u
w
a d
t v
e
u r
z
s e
k
e
r
d
Le o Endedijk, dire cteur Vereniging De Hollandsche Molen:
“ Donatus als beste verzekeraar uit de bus” Al sinds 1923 zet de vereniging De Hollandsche Molen zich in voor het behoud van wind- en watermolens. Directeur Leo Endedijk is historicus en weet alles over dit oer-Hollandse symbool: de molen.
met communicatie bezig, zoals nu, een andere keer ben ik in gesprek met het ROC over een stagiair, of ik houd me bezig met wetgeving. Kortom: never a dull moment! Dat is ook de reden dat ik hier al bijna dertig jaar werk.”
Behoud van molens
Endedijk werkt al bijna dertig jaar bij de Vereniging De Hollandsche Molen, gevestigd in Amsterdam. “Ik kom niet uit de monumentensector. Aan de VU heb ik geschiedenis gestudeerd en journalistieke vakken gevolgd. Door mijn journalistieke interesse ben ik toevallig bij De Hollandsche Molen terecht gekomen. Dat was in 1985, een tijd van grote werkeloosheid. Ik had het geluk dat ik aan het werk kon voor het verenigingsblad dat toen nog ‘Molennieuws’ heette. Ik dacht: “Dit doe ik een jaar en daarna zien we wel verder.” Lacht: “Dat is wel een heel lang jaar geworden.” In 1990 trad Endedijk aan als directeur. “Mijn rol is die van belangenbehartiger, lobbyist en fondsenwerver.” Een functie die hij met verve vervult. “Het ene moment ben ik
Al sinds 1923 zet de vereniging De Hollandsche Molen zich in voor het voortbestaan, malende en draaiende houden van de wind- en watermolens van Nederland. “De betrokkenheid van onze leden is groot. Onze vereniging werkt landelijk. In de eerste plaats willen wij het draagvlak voor het behoud van molens vergroten door bijvoorbeeld de organisatie van de Nationale Molendag, informatie op onze website en de steun van de BankGiro Loterij. Daarnaast zijn wij actief binnen de sector zelf. Denk hierbij aan belangenbehartiging, zoals contacten onderhouden met de rijksoverheid, de Kamer en ministeries. En een belangrijke taak is verder advisering van moleneigenaren.” 1
WIST U DAT...
Molens en verzekeren Vanwege het landelijke werkgebied van De Hollandsche Molen is zij de aangewezen organisatie om thema’s die over de gehele linie spelen, op te pakken. Zoals vier jaar geleden het thema ‘verzekeren’. Een speciale werkgroep onderzocht hoe molens over het algemeen verzekerd waren, welke verzekeringen aangeboden werden en welke mogelijkheden en onmogelijkheden in beeld kwamen. “We bezonnen ons op de vraag welke verzekering het beste past bij molens”, licht Endedijk toe. “Vaak worden molens verzekerd op basis van volledige herbouwwaarde. Een molen kan in 20 minuten volledig afbranden. Als je dit vergelijkt met brand in een kerk, dan zie je dat er van een kerk meestal voldoende overblijft om weer op te bouwen.”
Nederland 1200 complete molens telt en 500 restanten van molens? van die 1200 molens 95% een rijksmonument is? er op Nationale Molendag maar liefst 1000 molens meedoen en draaien en malen? poldermolens zorgen voor de bemaling van een gebied en vooral in het westen en noorden van Nederland voorkomen? korenmolens de grootste groep molens vormen en graan tot meel malen? watermolens, met een waterrad of turbine die gaan draaien door het stromende water van een beek, zich met name in het zuiden van Nederland bevinden? er ook nog houtzaagmolens, oliemolens, pelmolens en (heel bijzonder) papiermolens bestaan? de groep van vrijwillige molenaars groeit? deze vrijwillige molenaars een tik van de molen hebben gehad in positieve zin? zij een grote fascinatie hebben voor de techniek van de molen, de molen als werktuig?
Risico’s Molens lopen dus een hoger risico dan kerken. “Dat heeft onder andere te maken met hun locatie”, legt Endedijk uit. “Ze liggen vaak afgelegen. Bij brand is dat lastig blussen. In deze lijn is blikseminslag ook een voor de hand liggende oorzaak van schade. Alhoewel dit risico minder is geworden door de toenemende bebouwing en het toepassen van bliksembeveiliging. Stormschade was een ander risico, maar ook dit neemt af. Er zijn steeds meer vrijwillige molenaars, die tijdig ingrijpen bij storm. Ook is de technische staat van de molens verbeterd dankzij deze vrijwilligers. “Maar”, benadrukt hij, “het voornaamste risico zit ‘m in de materialen waaruit molens opgebouwd zijn: hout en riet. Juist hierdoor is de kans op schade groter dan bij kerken, waardoor de premies aanzienlijk hoger zijn. Soms zo hoog dat het bijna niet meer op te brengen was voor sommige moleneigenaren.”
keraars. Op basis van een format werd met vier partijen verder gesproken en legden deze verzekeraars aan het eind van de rit hun aanbieding neer. Endedijk: “Wij hebben de vier opties gepresenteerd aan onze leden via een speciaal gedeelte op onze website. Er was geen verzekering die het beste is voor alle molens. Per molen moet bekeken worden welke verzekering het meest geschikt is. Voor ons kwam Donatus als beste verzekeraar uit de bus. Onze vereniging heeft elf molens, een gemaal en een woonhuis in eigendom. Donatus maakt onderscheid in de bouwvorm van de molen. Aangezien wij veel stenen molens bezitten, leverde dit een gunstiger premie op.” Daarnaast speelden bij de keuze voor Donatus ook andere factoren mee. “Het totaalpakket sprak ons aan. Daarbij heeft Donatus een goede naam in de afhandeling van schades. En het feit dat Donatus een onderlinge verzekeraar is, past bij ons.” En hij besluit: “Zij zijn net als wij een ideële organisatie.”
Beste verzekeraar Een hot item dus, het verzekeren van molens! De werkgroep die zich ermee bezighield, kwam in contact met verschillende verze-
“Donatus heeft een goede naam in de afhandeling van schades “ 2
DI R ECTI E
Premierestitutie of lagere premie? Deze vraag wordt ons regelmatig gesteld. Donatus Verzekeringen is een onderlinge verzekeringmaatschappij zonder winstoogmerk volgens het principe voor en door de leden.
eisen gesteld door DNB en hoeft er minder herverzekeringscapaciteit te worden ingekocht om grote schades te kunnen betalen.
Voordeel Het effect van de combinatie van deze redenen is zo groot dat het systeem van premierestitutie zeer gunstig uitwerkt voor de leden. Donatus kan haar leden namelijk op deze manier de genoemde korting van gemiddeld 40% op de premie bieden. Bij het toepassen van het systeem van vaste premiestelling zónder premierestitutie (zoals de meeste verzekeraars hanteren) kan Donatus slechts een korting van 20% op de premie bieden.
Dit komt onder andere tot uitdrukking in ons systeem van ledenrestitutie: de restitutie van premie aan onze leden. Als na afloop van het jaar blijkt dat er een financieel overschot is, laat Donatus haar leden delen in het overschot. De leden krijgen naar rato een deel van de betaalde premie met de daarbij behorende betaalde assurantiebelasting terug. Gemiddeld is de ledenrestitutie de laatste jaren 40% geweest. Dit gemiddelde geldt zowel voor de laatste 10 jaar als voor de laatste 25 jaar. Dit is overigens geen garantie. Zoals u in de volgende Donatus Dichterbij zult lezen, had Donatus vorig jaar veel schades, waardoor de 40% niet gehaald kan worden in 2013.
Nadeel Nadeel is, dat men geen zekerheid heeft over de hoogte van de restitutie en dat de restitutie pas na twee jaar wordt terug betaald. In slechtere schadejaren heeft evenwel de Ledenraad de bevoegdheid om iets aan het eigen vermogen te onttrekken, teneinde de premierestitutie voor de leden te verhogen. Kortom: al decennia hanteert Donatus het premierestitutiebeleid. Het drukt de solidariteit uit tussen de verschillende doelgroepen van Donatus. Als directie wensen wij dit systeem nog lang te hanteren in het belang van onze leden.
Systeem premierestitutie De ledenrestitutie is afhankelijk van het financiële resultaat. Na afloop van een jaar wordt de jaarrekening opgemaakt en stelt de Ledenraad van Donatus het restitutiepercentage vast. De ledenrestitutie wordt daarna niet direct uitbetaald, maar verrekend met de eerstvolgende prolongatiepremie. Dat betekent, dat men de brutopremie (ook wel voorschotpremie genoemd) vooraf betaalt en dat de bijbehorende premierestitutie pas twee jaar later wordt verwerkt. Het gevolg van dit systeem is, dat Donatus gedurende twee jaar dit overschot van gemiddeld 40% van de brutopremie kan beleggen.
Simon Kadijk , directeur d r s . A l p h o n s v a n d e r Vo o r n , d i r e c t i e v o o r z i t t e r ( l i n k s )
Voordelen premierestitutie Sommige leden/verzekerden vragen waarom de bruto premie niet aanzienlijk lager kan worden vastgesteld, waarbij dan geen ledenrestitutie wordt toegepast. Daar zijn de volgende redenen voor: 1. Kerkgenootschappen en eigenaren van monumenten gaan met Donatus een contract aan voor een periode van 10 jaar. Dat betekent voor onze leden zekerheid van een vast premie promillage voor 10 jaar. Ook al zouden de premies voor opstallen bij andere verzekeraars omhoog gaan, onze leden blijven dezelfde premie betalen. 2. Donatus beschikt naar verhouding over extra liquiditeit, doordat de restitutie pas na twee jaar wordt verrekend met de nieuwe premie. Hier kan Donatus beleggingsrendement over maken, dat het percentage premieres- titutie gunstig beïnvloedt. 3. Door dit systeem voldoet Donatus veel gemakkelijker aan de solvabiliteits-
3
Preventie
Kerk op en vo or publ iek? Neem ma atre gelen
Steeds meer kerken stellen een gedeelte van hun kerkgebouw open voor publiek, een (Maria)kapel met een eigen buiteningang of bijvoorbeeld de ruimte onder de toren. Helaas trekt dat ook ongewenste gasten.
gedeelte rookdicht. Bij rookschade moet soms een deel van aangetast schilderwerk door de verzekerde zelf worden betaald vanwege de ouderdom ervan. • laat een brandmeldinstallatie met rookmelders aanleggen (met doormelding) • stel kerkwachten aan en zorg voor camerabewaking
Gedeeltelijke openstelling van kerkgebouwen brengt risico's met zich mee zoals brandstichting, vandalisme en diefstal. Belangrijk is om de risico’s te kennen, te voorkomen en te verminderen. Donatus hanteert het volgende preventiebeleid voor de opengestelde gedeeltes:
Verzekering Op de meeste polissen is diefstal en vandalisme in het open gestelde gedeelte niet gedekt, brandstichting wel. Let op! Bij diefstal uit de kerkruimte (niet zijnde het opengestelde gedeelte) is diefstal alleen gedekt als u een inbraakdekking heeft of een uitgebreide inventarisverzekering heeft afgesloten. Essentieel is dan wel dat aan een van de volgende eisen is voldaan: • tussen het opengestelde gedeelte en de kerkruimte moet een bouwkundige afscheiding aanwezig zijn, die de opening tussen kerk en het opengestelde gedeelte geheel afsluit. Of er is een bouwkundige afscheiding van minimaal 2,5 m hoog met daarboven inbraaksignalering met doormelding. • de kerkruimte moet geheel zijn afgesloten. Dit is vooral ook van belang in verband met bovenstaand advies over een rookdichte afscheiding.
Preventie eisen • maak alleen gebruik van kaarsenbakken met afstandhouders • plaats zelfdovende stalen afvalbakken voor de kaarsenresten en zorg er voor dat deze ook dagelijks worden geleegd • maak geen gebruik van kunststof / brandgevaarlijke versieringen • behandel gordijnen, kleden en overige stoffen brandvertragend • leeg collectebusjes voor het kaarsengeld regelmatig • hou de voorraad kaarsen en devotielichtjes beperkt • doof na afsluiting van het kerkgebouw alle kaarsen • hang een blusdeken op
Preventie adviezen • maak de afscheiding tussen kerkruimte en het opengestelde
TI P
TI P
Weet u wie er allemaal een sleutel hebben van uw kerkgebouw? Stel een sleutelplan op en controleer regelmatig of het nog up to date is.
Snoei op tijd struiken en bomen die dicht op gebouwen staan. Dat is beter voor het gebouw en het werkt preventief tegen vandalisme en inbraak.
4
Peter Huvenaars 33 jaar bij Donatus:
“Geen boeiender vertellers dan monumentenbezitters” Na 33 jaar trouwe dienst bij Donatus zwaait Peter Huvenaars per 1 april 2014 af. Samen met Patrick Schalken is hij de man achter een vernuftig systeem dat de werkzaamheden van de buitendienst in goede banen leidt. “Heel leuk om dat op poten te zetten. Ik heb altijd met veel plezier bij Donatus gewerkt.”
wege de crisis in de jaren ‘80 moest hij op zoek naar een andere baan. Hij solliciteerde op elke advertentie waar het woord ‘bouwkunde’ in voorkwam en werd uitgenodigd bij Donatus. “Ik zag mezelf niet meteen bij een verzekeringsmaatschappij werken, maar ik werd wel aangenomen. Na een eenjarige opleiding wist ik wat er van me verwacht werd en kon ik zelfstandig aan het werk.”
Nooit heeft Peter Huvenaars (63), taxateur-expert in de buitendienst, overwogen om zijn carrière een andere richting te geven. “Donatus is een goede werkgever”, legt hij uit, “er is weinig verloop. Zelf heb ik niet de behoefte gevoeld om ergens anders te solliciteren.” Na zijn studie HTS bouwkunde ging Huvenaars bij een aannemer aan de slag. Daar werkte hij vier jaar, maar van-
Oude typemachine Uitgerust met een oude typemachine, “een afdankertje”, begon Huvenaars zijn loopbaan bij Donatus. Hij werkte vanuit huis, zoals alle buitendienstmedewerkers. “In die tijd huisden wij met twee kleine kinderen in een bescheiden woning”, vertelt Huvenaars. “We hebben toen een berging gebouwd, die ik gedeeltelijk als kantoorruimte gebruikte.” Na een tijdje maakte de typemachine plaats voor een Brother. “Je weet wel, zo een met een correctielintje. Een hele vooruitgang”, lacht hij. Tegenwoordig werkt Huvenaars met een tablet op locatie. En de formulieren, die vroeger met de hand ingevuld werden, tovert hij nu met één tikje op zijn scherm tevoorschijn. In dat opzicht heeft Donatus ook een ontwikkeling doorgemaakt.
Slim systeem Zo’n acht jaar geleden begonnen zijn collega Patrick Schalken en Huvenaars met het stroomlijnen van de buitendienst. Dat betekende een grote automatiseringsslag voor de organisatie. “Patrick heeft verstand van ict”, licht Huvenaars toe, “en ik ben een man van de praktijk. Met een
“Het is bijzonder leuk om op de monumentenmarkt a c t i e f t e z i j n” 5
softwarebouwer hebben wij een aantal formulieren ontwikkeld voor de buitendienst: een inspectie-, herbouwwaarde-, inventaris- en expertiseformulier. De informatie die je invult op het formulier, genereert nieuwe vragen. Die worden vertaald naar een Word-document waar de binnendienst mee verder kan. Uiteindelijk resulteert dit in een offerte met eisen en adviezen voor de klant.” Enthousiast: “Als je een formulier in één keer goed invult, dan komt alles vanzelf op de juiste plek terecht!”
Leuk, monumenten! Dat Donatus haar activiteiten uitbreidt naar de monumentenmarkt, kan Huvenaars alleen maar toejuichen. “Op dit moment zijn er meer dan 4500 kerken - waaronder veel monumenten - bij Donatus verzekerd. Los van de kerken verzekert Donatus ook niet religieuze monumenten. Zo’n 7% van het totaal valt in deze laatste categorie. Dit aandeel groeit gestaag en dat is goed. Wat we verliezen bij de kerken, moeten we terugwinnen bij de monumenten. Daarnaast is het ook leuk om in deze markt
“Wat we verliezen bij de kerken, moeten we terugwinnen bij de monumenten” actief te zijn. Je komt bij andere mensen over de vloer. Je ziet kastelen, boerderijtjes achteraf en monumentale woonhuizen. Dat is een andere tak van sport. Ik neem altijd de tijd voor een gesprek met de eigenaar. Zij hebben jarenlang veel tijd en geld geïnvesteerd in hun monument. Zij nemen je mee naar plekken, waar je normaal nooit zou komen. En er zijn geen boeiender vertellers dan monumentenbezitters.” Zelf vertelt Huvenaars ook vol enthousiasme over zijn werk. Hoe gaat zijn leven zonder Donatus er straks uitzien? “Geen idee. Misschien ga ik vrijwilligerswerk doen. Of bij mensen thuis klussen.” Donatus neemt met pijn in haar hart afscheid van deze vrolijke, werklustige Brabander. Het ga je goed, Peter!
agenda Wa a r k o m t u D o n a t u s t e g e n ? Ook dit voorjaar presenteert Donatus zich op verschillende beurzen. Belangstelling? Noteer 4 april en 21 juni vast in uw agenda. 5 en 6 maart Op deze dagen waren wij te gast op de Vakbeurs Kerkgebouwen en Monumentenpanden in de Grote of Magdalena Kerk te Goes. We ontmoetten er verschillende leden van Donatus.
4 april Op 4 april kunt u ons vinden op de VKB beurs te Ede in Congrescentrum de Reehorst
21 juni De Erfgoed Fair te Hoevelaken, het terrein van het Nationaal Restauratiefonds, is op 21 juni de ‘place to be’ voor eigenaren van monumenten. Donatus is erbij. We hopen ook u daar te kunnen begroeten.
R ayons Haruo Takahashi Chris van Eldik Pieter Dijksterhuis Derk-Jan Baarda Nick Fortezza
Donatus Dichterbij verschijnt enkele keren per jaar en wordt gratis toegezonden aan geïnteresseerden. Donatus Verzekeringen Hoff van Hollantlaan 8 Postbus 500 5240 AM Rosmalen tel. 073 - 522 17 00
[email protected] www.donatus.nl
Guido Terpelle Patrick Schalken
De Donatus buitendienstmedewerkers en de rayons waarin zij werkzaam zijn. Voor telefoonnummers: zie de website. realisatie: Topic Creatieve Communicatie, Wierden
