De Hollandsche Molen. Vereniging tot behoud van molens in Nederland

De Hollandsche Molen Vereniging tot behoud van molens in Nederland Jaarverslag en samengevoegde jaarrekening 2011

Amsterdam, 7 maart 2012 Vastgesteld door de Algemene Vergadering van De Hollandsche Molen, d.d. 31 maart 2012

De Hollandsche Molen, vereniging tot behoud van molens in Nederland

Inhoudsopgave Bestuursverslag 2011 (incl. verantwoordingsverklaring) Samengevoegde balans per 31 december 2011 Staat van baten en lasten Kasstroomoverzicht

3 26 27 28

Toelichting behorende tot de samengevoegde jaarrekening 2011 29 Grondslagen voor de waardering van activa en passiva en de resultaatbepaling 30 Toelichting op de balans 1. Vaste activa 2. Effecten 3. Voorraden 4. Vorderingen 5. Liquide middelen 6. Reserves 7. Fondsen 8. Kortlopende schulden

34 35 36 36 37 38 38 40

Toelichting samengevoegde staat van baten en lasten 10. Baten eigen fondsenwerving 11. Aandeel in acties van derden 12. Subsidies 13. Resultaat beleggingen 14. Overige baten 15. Draagvlakverbreding 16. Belangenbehartiging 17. Advisering 18. Fondsen t.b.v. derden 19. Eigen molens 20. Kosten eigen fondsenwerving 22. Kosten van beleggingen 23. Kosten beheer en administratie

42 43 45 46 47 47 50 51 51 52 52 53 53 54

Enkelvoudige balans per 31 december 2011 Enkelvoudige staat van baten en lasten over 2011

58 59

Toelichting behorende tot de enkelvoudige jaarrekening 2011

60

Bijlagen

63

Overige gegevens: accountantsverklaring

72

2


Bestuursverslag 2011 (incl. verantwoordingsverklaring) Het bestuur van De Hollandsche Molen, Vereniging tot behoud van molens in Nederland biedt u hierbij de samengevoegde jaarrekening aan voor het boekjaar dat geëindigd is op 31 december 2011. Met deze jaarrekening en de toelichting daarop legt het bestuur verantwoording af over de besteding van de ontvangen contributiegelden, subsidies, schenkingen en legaten, evenals de opbrengsten van het vermogen. Ook geeft dit verslag inzicht in de kosten die ten behoeve van de fondsenwerving zijn gemaakt in relatie tot de opbrengsten. Uit de jaarrekening moge blijken, dat het aangehouden vermogen en in het bijzonder de opbrengsten van dit vermogen, volledig ten goede komen aan de doelstelling van de vereniging. Vereniging De Hollandsche Molen is opgericht op 15 mei 1923. De vereniging is gevestigd te Amsterdam en stelt zich statutair ten doel: het bevorderen van de belangstelling voor en kennis van molens, het in stand houden en doen functioneren ervan en de zorg voor hun omgeving. De Hollandsche Molen streeft ernaar alle nog bestaande wind- en watermolens in Nederland in stand te houden. De vereniging wil dit doel bereiken door: • de belangstelling voor en kennis van molens te stimuleren; • molens als historische werktuigen in stand te houden, te doen functioneren en zorg te besteden aan hun omgeving. De Hollandsche Molen zet zich in voor de instandhouding van molens als onmisbare onderdelen van onze omgeving, in stad en landschap. Zonder deze “landmarks” neemt de kwaliteit van die omgeving sterk af. Molens zijn daarnaast werktuigen, die een cruciale rol gespeeld hebben in de economische en ruimtelijke ontwikkeling van ons land. Als zodanig moeten ze ook instandgehouden worden. Historisch verantwoord gerestaureerde molens, onderhouden door vakkundige ambachtslieden, in werking gesteld door gekwalificeerde molenaars en functionerend in een passende omgeving. De Hollandsche Molen kan dit doel alleen bereiken als onafhankelijke, particuliere organisatie van zoveel mogelijk betrokken begunstigers. De Hollandsche Molen richt zich op alle molens in Nederland en profileert zich als dé landelijke koepelorganisatie voor alle molens in Nederland. Het beleid van de vereniging op middellange termijn is vastgelegd in het meerjarenbeleidsplan 2011 tot en met 2015. Voor het jaar 2011 zijn door de Algemene Vergadering van de vereniging het jaarplan en de –begroting vastgesteld, die richting geven aan het realiseren van de strategische doelen draagvlakverbreding, belangenbehartiging, advisering en fondsenwerving t.b.v. derden in het verslagjaar.

Inleiding Het jaar 2011 stond voor De Hollandsche Molen voor een groot deel in het teken van de afronding van in voorgaande jaren geïnitieerde projecten en de start van nieuwe projecten. Het digitaliseringsproject Allemolens.nl is een voorbeeld van de eerste groep; de BankGiro Loterij Molendagen van de tweede. Dankzij de toekenning van een miljoen euro door de BankGiro Loterij kan van 2011 tot en met 2014 een groot aantal activiteiten gerealiseerd worden rond de Nationale Molendag en provinciale molendagen. In 2011 werd ook voor het eerst de Molenprijs toegekend. In het verslagjaar werd nog volop gerestaureerd aan molens – waaronder vijf van de vereniging – als uitvloeisel van de extra subsidies die de rijksoverheid vanaf 2006 beschikbaar had gesteld voor het inhalen van de restauratieachterstand. Daarnaast werd door De Hollandsche Molen een intensieve lobby gevoerd voor het blijvend subsidiëren van molens in de instandhoudingsregeling Brim. Met een

3


positief resultaat: molens worden bij het indienen van een aanvraag in 2012 met voorrang behandeld. De rijksoverheid sloot ten slotte in het verslagjaar de herziening van het molenbeleid af met de publicatie van de nota Een toekomst voor molens. Beschermheer Prins Friso opende op 16 september 2011 de geheel gerestaureerde molen De Huisman aan de Zaanse Schans te Zaandam. Wilma Verver-Aartsen zag zich genoodzaakt terug te treden als voorzitter van De Hollandsche Molen vanwege de discussie rond haar functioneren als burgemeester van Schiedam. Verdrietig nieuws ten slotte was het overlijden van Dick Abelskamp, molenaar van de Nooitgedacht te Warnsveld, een van de eigen molens van de vereniging.

Algemene Vergadering Op 5 maart 2011 vond de Algemene Vergadering plaats in het Koninklijk Instituut voor de Tropen te Amsterdam. Het huishoudelijke gedeelte nam de gehele ochtend in beslag. Het bestuur nam ruim de tijd voor een discussie met de leden over de toekomst van de vereniging. Het was de nadrukkelijke wens van het bestuur om de leden niet alleen meer openheid te geven over de besluitvorming, maar ook actief uit te nodigen met voorstellen en (kritische) opmerkingen te komen. Bestuurslid Luuk van Term presenteerde eerst de resultaten van een onder de leden gehouden enquête. Voorzitter Wilma Verver-Aartsen besprak aansluitend voorstellen van het bestuur over een groot aantal onderwerpen. Dit leidde tot een intensieve gedachtewisseling met de leden in de zaal. De resultaten daarvan worden verwerkt in het definitieve meerjarenbeleidsplan. Na het constructieve maar ook intensieve ochtenddeel, sprak in de middag voorzitter Wilma Verver-Aartsen haar jaarrede uit. Het Certificaat van Verdienste werd uitgereikt aan de heren N. Varkevisser, P.N. Roele en J. van Woezik. Het Certificaat voor de heer B. Hieminga werd postuum uitgereikt op 14 mei. De Stichting Molengiftenfonds voor Vernuft en Volharding deelde tijdens de Algemene Vergadering oorkondes uit aan mevrouw N. Sonneveld-Riper en de heren J.C. van Driel en C.C.M. van Herpt. Directeur Leo Endedijk lichtte vervolgens alvast een tipje van de sluier op van de activiteiten die in verband met de komende BankGiro Loterij Molendagen worden georganiseerd. Aansluitend gaf JanDerk Koudijs, senior-adviseur molens bij de vereniging, een toelichting op de inzet van sociale media en vooral twitter als nieuw communicatiemiddel voor de vereniging. Traditiegetrouw stroomde aan het eind van de Algemene Vergadering het podium vol met mensen, die in 2010 slaagden voor het examen vrijwillige molenaar.

Bestuur Het bestuur vergaderde in het verslagjaar in totaal negen maal, waarvan twee maal telefonisch. De vergaderingen werden gehouden in het kantoor van de vereniging aan de Zeeburgerdijk te Amsterdam, met uitzondering van de vergadering van 24 augustus. Het bestuur was die dag te gast bij de BankGiro Loterij aan de Van Eeghenstraat te Amsterdam. Voorafgaand aan deze bestuursvergadering hielden medewerkers van de loterij een presentatie over relevante ontwikkelingen rond het loterijbeleid van de overheid. Belangrijkste onderwerpen die werden behandeld op de bestuursvergaderingen waren de inhoud van het meerjarenbeleidsplan 2011-2015 en het daarop gebaseerde fondsenwerving- en communicatieplan, het jaarplan en de begroting 2012, de versterking van de interne organisatie ter ondersteuning van de

4


directeur, samenstelling van het bestuur, het rijksbeleid inzake restauratie en onderhoud en de toekenningen uit de molenbudgetten van de Gravin van Bylandt Stichting en de BankGiro Loterij. Bestuursleden vertegenwoordigden de vereniging o.a. bij de opening van molen De Huisman aan de Zaanse Schans door Prins Friso, de opening van de molenviergang te Zevenhuizen door staatssecretaris Zijlstra, de presentatie van het project Allemolens.nl, de start van het project Molendagen en de uitreiking van de BankGiro Loterij Molenprijs. In de samenstelling van het bestuur trad in het verslagjaar verandering op. Tijdens de Algemene Vergadering van 5 maart 2011 trad mevrouw dr. H. Kaag-van der Boon terug als tijdelijk penningmeester; zij bleef wel lid van het bestuur. De heer drs. J.A.G. Stallinga RA werd door de Algemene Vergadering benoemd tot lid van het bestuur. Hij nam de functie van penningmeester op zich. Mevrouw W.M. Verver-Aartsen legde met ingang van 7 september het voorzitterschap van De Hollandsche Molen neer vanwege de voortdurende discussie rondom haar functioneren als voormalig burgemeester van Schiedam. Met dit besluit wilde zij voorkomen dat wat in Schiedam speelde op enigerlei wijze in verband met De Hollandsche Molen gebracht zou worden en de vereniging negatief in het nieuws zou brengen. Het bestuur en de directie van de vereniging toonden begrip en respect voor de door mevrouw Verver genomen beslissing. Zij heeft haar voorzitterschap op een voortreffelijke manier vervuld en in korte tijd veel respect en waardering van bestuur, bureau en leden gekregen. Van belangenverstrengeling of machtsmisbruik, waarvan Wilma Verver in Schiedam beschuldigd werd, was binnen de vereniging geen sprake. De Hollandsche Molen is Wilma Verver bijzonder erkentelijk voor hetgeen ze voor het molenbehoud en de vereniging betekend heeft. Vice-voorzitter Patrick van den Brink nam vanaf september 2011 voorlopig de functie van voorzitter van De Hollandsche Molen waar. In het najaar werd een profiel voor een nieuwe voorzitter opgesteld, een vacaturetekst geplaatst en een lijst van mogelijke kandidaten samengesteld. Het bestuur streeft ernaar in de Algemene Vergadering van 2012 een kandidaat voor benoeming tot voorzitter voor te dragen. Het bestuur bestond over het gehele kalenderjaar 2011 uit de volgende onafhankelijke personen (tussen haakjes datum/jaar van aftreden/benoeming), te weten: •

mevrouw W.M. Verver Aartsen (tussentijds afgetreden per 7 september 2011), voorzitter, voormalig burgemeester van Schiedam nevenfuncties: * lid AB Stichting Geuzenverzet * voorzitter Stichting Vrienden van het Vlietlandziekenhuis * voorzitter comité van aanbeveling Molen de Kameel * voorzitter Raad van Toezicht De Kijvelanden (Forensisch Psychiatrisch Centrum).

•

de heer drs. P.C. van den Brink (2014), vice-voorzitter, burgemeester van IJsselstein nevenfuncties: * lid kernredactie vaktijdschrift Brand & Brandweer * lid bestuur J.H. Donnerschool De Glind

5


•

de heer mr.drs. E.S. Rijnders (2013), secretaris, algemeen directeur Omala N.V. Lelystad. nevenfuncties:: * lid Raad van Toezicht diverse onderwijsorganisaties * lid Raad van Toezicht diverse bibliotheekorganisaties * lid Rekenkamercommissies diverse gemeenten

•

de heer drs. J.A.G. Stallinga RA (benoemd per 5 maart 2011), penningmeester, voormalig lid directieteam ECN Petten nevenfuncties: * voorzitter Raad van Commissarissen Global Blade Technology

•

mevrouw dr. H. Kaag-van der Boon (2012), afdelingsmanager Ruimte, Wonen en Ondernemen van de gemeente Den Helder

•

de heer drs. D.J. Braaij (2015), leraar aardrijkskunde Murmellius Gymnasium te Alkmaar nevenfuncties: * voorzitter Stichting tot Behoud van de Wimmenumer Molen

•

de heer drs. L.M. van Term (2014), eigenaar Adviesbureau Termae Traiectum nevenfuncties: * lid bestuur Stichting ErfgoedLab (uitgever van De Erfgoedstem).

Aan de leden van het bestuur zijn in het verslagjaar geen leningen, voorschotten of garanties verstrekt. De bestuursleden ontvingen in 2011 evenals in 2010 geen bezoldiging. Aan bestuursleden is een reis- en verblijfkostenvergoeding verstrekt in 2011 van € 3.632 (2010: € 1.961).

Molenadviesraad De Molenadviesraad kwam twee maal bijeen. Van de adviesraad wordt verwacht, dat zij gevraagd en ongevraagd het bestuur van de vereniging adviseert op het gebied van het molenbehoud en daarmee de koepelfunctie versterkt. De brede samenstelling van de Molenadviesraad waarborgt een inbreng vanuit alle geledingen van de molenwereld.

Directie en samenstelling verenigingsbureau per 31 december 2011 De directie wordt gevormd door de heer L.M. (Leo) Endedijk. In het verslagjaar vervulde hij de volgende nevenfuncties: secretaris Molenadviesraad De Hollandsche Molen bestuurslid Federatie Instandhouding Monumenten (FIM) lid Algemeen Bestuur Stichting De Schiedamse Molens bestuurslid Stichting Molen De Roos Het bestuur heeft het bezoldigingsbeleid, de hoogte van de directiebeloning en de hoogte van andere bezoldigingscomponenten vastgesteld. Het beleid wordt periodiek geactualiseerd. De laatste evaluatie was in 2007. Bij de bepaling van het bezoldigingsbeleid en de vaststelling van de beloning volgt De Hollandsche Molen de Adviesregeling Beloning Directeuren van Goede Doelen van VFI en de Code Wijffels (zie www.vfi.nl).

6


De Adviesregeling geeft aan de hand van zwaartecriteria een maximumnorm voor het jaarinkomen. De weging van de situatie bij De Hollandsche Molen vond plaats door het bestuur in 2007; voor 2012 is een nieuwe weging voorzien. De weging in 2007 leidde tot een zogenaamde BSD-score van 350 punten met een maximaal jaarinkomen van EUR 88.094 (1 FTE/12 mnd, peiljaar 2010). De voor de toetsing aan VFI-maxima relevante werkelijke jaarinkomens van de directie bedroegen (2011 in EUR) voor L.M. Endedijk (1 FTE/12 mnd) 77.783. Deze beloningen bleven binnen VFImaxima. De hoogte en samenstelling van de bezoldiging wordt in de jaarrekening toegelicht in de toelichting op de staat van baten en lasten (hoofdstuk 23: kosten beheer en administratie/salarissen en sociale lasten). Naast het jaarinkomen maken ook betaalde sv- en pensioenpremies en belaste vergoedingen deel uit van de bezoldiging. Per 1 september 2011 trad Nicole Bakker in dienst van de vereniging als manager bedrijfsvoering en organisatie. Zij houdt zich met name bezig met de interne organisatie en is in samenspraak met de directeur verantwoordelijk voor de dagelijkse leiding van het bureau. Per 31 december 2011 waren negen personen werkzaam bij De Hollandsche Molen: Nicole Bakker, manager bedrijfsvoering en organisatie (0,6 f.t.e.) Ciska Buiten, receptioniste/ medewerker administratie (0,6 f.t.e.) Leo Endedijk, directeur (1,0 f.t.e.) Ed van Gerven, medewerker communicatie (0,8 f.t.e.) Ageethe Groenendaal, receptioniste/medewerker administratie (0,4 f.t.e.) Jan-Derk Koudijs, senior adviseur molens (0,9 f.t.e.) Ingeborg Pouwels, medewerker projecten (0,8 f.t.e.) Mark Ravesloot, adviseur molenbiotoop (0,8 f.t.e.) Marion de Vries, directiesecretaresse (0,7 f.t.e.)

Verantwoordingsverklaring Sinds 2006 beschikt de vereniging over het Keur voor fondsenwervende instellingen van het Centraal Bureau Fondsenwerving en voegt zich naar de reglementen en richtlijnen van het CBF. Conform dit reglement dient in de jaarverslaggeving een verantwoordingsverklaring met betrekking tot drie algemeen geldende principes opgenomen te zijn: 1. onderscheid in de functies toezicht houden, besturen en uitvoeren; 2. optimaliseren van de effectiviteit en efficiëntie van de bestedingen; 3. omgang met belanghebbenden. Ad 1. Onderscheid in de functies toezicht houden, besturen en uitvoeren In 2011 werden de statuten van De Hollandsche Molen gewijzigd met als doel de functies toezicht houden enerzijds en besturen en uitvoeren anderzijds te scheiden. Uitgangspunt daarbij was dat het toezicht berust bij de Algemene Vergadering, het bestuur de vereniging bestuurt en de directie belast is met de uitvoering. Algemene Vergadering In 2011 werd door de Algemene Vergadering op grond van haar toezichthoudende taak de jaarrekening en het jaarverslag over 2010 vastgesteld en het bestuursbesluit omtrent de begroting en

7


het jaarplan 2011 goedgekeurd. Het bestuur informeerde de AV verder over de uitgangspunten van het meerjarenbeleidsplan 2011-2015. De Algemene Vergadering kon hiermee instemmen. De bijbehorende meerjarenbegroting wordt ter goedkeuring voorgelegd aan de AV in 2012. Bestuur Binnen De Hollandsche Molen bepaalt het bestuur het beleid, stelt het de financiële richtlijnen vast en heeft het de eindverantwoordelijkheid voor het beleid. Bestuursleden zijn allen benoemd voor een periode van vier jaar en maximaal 2 maal herkiesbaar; hiertoe is een rooster van aftreden opgesteld. De bestuursleden zijn vrijwilligers en ontvangen uitsluitend een vergoeding voor gemaakte reis- en andere onkosten. De samenstelling van het bestuur onderging in 2011 verandering, waarvoor verwezen wordt naar hetgeen in het jaarverslag onder het hoofdstuk Bestuur is opgenomen. Directie De Hollandsche Molen beschikt over een bureau dat de dagelijkse werkzaamheden vervult, onder leiding van een titulair directeur. In 2011 was dat de heer L.M. (Leo) Endedijk. In 2007 werd een volmacht t.b.v. de directeur door het bestuur vastgesteld, met daarin opgenomen bepalingen over het vertegenwoordigen van de vereniging. De volmacht betreft handelingen die een bedrag of belang van € 15.000 niet te boven gaan; daarnaast is de directeur bevoegd tot het doen van betalingen tot een bedrag van maximaal € 50.000 binnen de door het bestuur vastgestelde begroting. De directeur is tevens ingeschreven in het register van de Kamer van Koophandel als gevolmachtigde met een beperkte volmacht. In 2008 onderschreef de directeur de gedragscode van het Nederlands Genootschap voor Fondsenwervers (thans ISF). Het functioneren van de directeur wordt jaarlijks in een functioneringsgesprek met (een delegatie uit) het bestuur geëvalueerd. Jaarrekening De opstelling van de jaarrekening geschiedt door de directie onder eindverantwoordelijkheid van het bestuur en dient door een onafhankelijk accountant van een verklaring te worden voorzien. Jaarlijks wordt uit het midden der leden een financiële commissie samengesteld van drie onafhankelijke personen, die toeziet op het opstellen van de jaarrekening en daaromtrent in de AV een verklaring aflegt. De jaarverslaggeving vindt plaats overeenkomstig de richtlijnen van het CBF-keur. Ad 2. Optimaliseren van de effectiviteit en efficiëntie van de bestedingen Op de website en in de publicaties van De Hollandsche Molen zijn de doelstellingen en de wijze waarop deze worden gerealiseerd duidelijk weergegeven. De fondsenwerving van de vereniging is uitsluitend gericht op contributies, bijdragen van fondsen, verkopen, subsidies en (andere) vrijwillige bijdragen. Bestanden van leden en donateurs worden niet zonder hun toestemming vrijgegeven aan derden. De kosten voor eigen fondsenwerving bedragen in 2011 14 % van de baten uit die fondsenwerving. De Hollandsche Molen richt zich op een doeltreffende en doelmatige besteding van de door haar geworven fondsen. Daartoe hebben de leden van het bestuur deze verantwoordingsverklaring onderschreven conform de richtlijnen van het CBF. Het bureau hanteert sinds 2006 een jaarlijks activiteitenplan met zo veel mogelijk gekwantificeerde activiteiten, gerangschikt naar de vier kerndoelstellingen: draagvlakverbreding, belangenbehartiging, advisering, fondsen t.b.v. derden, alsmede het beheer van de eigen molens.

8


Ad 3. Omgang met belanghebbenden De Hollandsche Molen streeft naar optimale relaties met belanghebbenden, met gerichte aandacht voor de informatieverstrekking en de inname en verwerking van wensen, vragen en klachten. Daartoe onderhoudt de vereniging intensief contact met belanghebbenden in het molenveld. Middelen daartoe zijn naast de Algemene Vergadering (5 maart 2011), thematische bijeenkomsten, een jaarlijkse Molencontactdag (18 november 2011), digitale nieuwsbrieven en twee maal per jaar overleg in de Molenadviesraad, bestaande uit vertegenwoordigers van provinciale molenorganisaties. Ten slotte werden voor verschillende projecten in 2011 bijeenkomsten georganiseerd voor de communicatie met betrokkenen. De Hollandsche Molen beschikt over een klachtenprocedure conform de richtlijnen van het CBF. De ingediende klachten en beantwoording ervan worden binnen het bureau van de vereniging besproken en twee maal per jaar ter kennis van het bestuur gebracht.

Vrijwilligersbeleid De Hollandsche Molen kent vele vrijwilligers zoals bestuursleden, leden van bijvoorbeeld de examencommissie en de redactieraad en mensen die op het bureau van De Hollandsche Molen actief zijn. Nadat het vrijwilligersbeleid in 2009 is opgesteld, is hier in 2010 en 2011 uitvoering aan gegeven onder meer door het afsluiten van een aansprakelijkheidsverzekering en het opstellen van functieprofielen. Vooral dankzij de inzet van zeer vele vrijwillige molenaars, bestuurders, donateurs, sympathisanten en anderen, blijven molens toekomst houden in Nederland. De vereniging bedankt hen voor hun inzet en hoopt dat zij nog lang betrokken blijven.

Draagvlakverbreding In het verslagjaar zijn verschillende onderdelen van de website (nieuwspagina, molen van de maand, nieuwe artikelen in de webwinkel, verenigingspagina’s, etc.) bijgehouden en geactualiseerd. Tevens is een extra pagina toegevoegd over het werk van de examencommissie en de exameneisen. Daarnaast is een aantal onderdelen herschikt en van vormgeving veranderd. Op de homepage is een apart vlak ingeruimd voor Twitter. Voor diverse sociale media zijn speciale buttons toegevoegd waardoor Twitter, Facebook, Flickr, Foursquare en LinkedIn snel te benaderen zijn. Het afgeschermde gedeelte voor lid-moleneigenaren is verder uitgebreid. Het totaal aantal pagina’s is in 2011 gestegen naar 80. Naast pagina’s over Molenbehoud (9) en Subsidies en Fondsen (47) bevatten de themadossiers Verzekeren, Modernisering Monumentenzorg, Biotoop, Veiligheid, Omgevingsvergunning, BTW en WOZ gezamenlijk inmiddels 24 pagina’s. Er zijn vier digitale nieuwsbrieven aan de lid-eigenaren verzonden in maart, juni, september en december. Ten slotte is de websiteredactie in het verslagjaar twee keer bijeengekomen om wensen en knelpunten te bespreken. De samenstelling van de websiteredactie is per 31 december 2011: Ingeborg Pouwels Ed van Gerven Jan-Derk Koudijs Hans de Kroon (bij oproep)

9


De vereniging wordt steeds actiever in het gebruik van sociale media. Hoofddoel is om de naamsbekendheid van de vereniging groter te maken. Tevens is het een middel om de eigen achterban te versterken, nieuwe doelgroepen aan te boren en op een transparante wijze te laten zien waarmee de vereniging bezig is. Naast het bedrijfsprofiel op Linkedin (23 volgers) en de ruim 3700 foto’s van 76 verschillende molens op Flickr, probeert de vereniging met name via Twitter en Facebook het leven in en rond de molens zichtbaar te maken. Op Twitter wordt de actualiteit nauwlettend gevolgd. De Hollandsche Molen beheert inmiddels één van de grotere erfgoed-Twitteraccounts van Nederland. In 2011 zijn ruim 8.000 berichten verstuurd. Het aantal volgers ligt rond de 1.550. Het Facebook-account telde in het verslagjaar ruim 140 fans. De Hollandsche Molen is ook te volgen via Foursquare. Als de vereniging op pad is kunnen (nu 60) vrienden zien waar deze incheckt. De op Foursquare geplaatste lijst van alle molens in ons land wordt gevolgd door 20 mensen. De bedrijfspagina op Foursquare heeft meer dan 100 fans. Eind 2011 heeft de vereniging een Google+ profiel aangemaakt. Tevens is een YouTube kanaal opgezet, waarbij niet alleen een aantal video’s over de Molenprijs wordt getoond, maar ook getracht wordt uiteindelijk zoveel mogelijk filmpjes over molens op onderwerp en provincie te ontsluiten. Om de achterban van de vereniging enigszins wegwijs te maken in de wereld van de sociale media werd tijdens de Algemene Vergadering een presentatie hierover gegeven. BankGiro Loterij Molendagen Vereniging De Hollandsche Molen kreeg op 10 februari 2011 tijdens het jaarlijkse Goed Geld Gala 1 miljoen euro voor het organiseren van de BankGiro Loterij Molendagen in de periode 2011 tot en met 2014. Met dit bedrag wil De Hollandsche Molen niet alleen de landelijke Nationale Molendag een extra impuls gegeven, maar vooral ook de vele provinciale en regionale molendagen steunen om zo nog meer mensen met molens kennis te laten maken. Tegelijkertijd wil de vereniging laten zien dat er inspanning nodig is om molens ‘de parels van het landschap te laten zijn’. Naast de Nationale Molendag – het tweede weekend van mei – én de ruim 30 provinciale en regionale maal- en molendagen, die verspreid over het hele land plaatsvinden, kon De Hollandsche Molen dankzij de bijdrage van de BankGiro Loterij de Molenprijs initiëren. De BankGiro Loterij Molenprijs wordt jaarlijks toegekend aan de molen met een restauratieplan, een op verbetering gericht project of een op draagvlakverbreding gericht plan, dat de meeste publiekstemmen heeft gewonnen. Uit een door de vakjury vastgestelde shortlist van zeven molens kan het Nederlandse publiek een stem uitbrengen. Voor de winnende molen is jaarlijks € 50.000 beschikbaar. Onder de stemmers wordt een overnachting op een molen verloot. Nationale Molendag Op 12 mei werd voorafgaand aan de 39ste Nationale Molendag, in het weekend van 14 en 15 mei 2011, in Schiedam een startbijeenkomst gehouden in de vorm van een preview op de herbouwde molen De Kameel. Aan de 39ste Nationale Molendag, dat als thema droeg: Feest op de molen, hebben 872 molens meegedaan. Tezamen trokken zij ruim 77.000 bezoekers. Zowel het aantal molens als het aantal bezoekers vertoonde een opgaande lijn. Voor de jeugd was een weggevertje ontwikkeld in de vorm van een kijkdoos, waarvan er 15.000 zijn verspreid. Op de website www.nationalemolendag.nl kon het publiek kennis nemen van de opengestelde molens en de activiteiten die er plaatsvonden. Ter promotie was daarnaast een affiche ontwikkeld in een oplage van 6.000 exemplaren met als kop ‘Feest op de molen’. Voor het verenigingsblad Molens werd een katern, ‘De Molenkrant’, ontwikkeld. Van dit katern werd een

10


doordruk gemaakt van 25.000 exemplaren, die door de deelnemende molens voorafgaand aan het weekend verspreid zijn onder het publiek. In de week voor Nationale Molendag werd het publiek op het evenement geattendeerd door een tvcampagne op Ster en Cultuur en radiospotjes op de regionale zenders. Dankzij bemiddeling van de BankGiro Loterij werd op 12 mei ook in het televisieprogramma Koffietijd aandacht geschonken aan de Molendagen. Regionale Molendagen Vanaf begin april tot medio november hadden door het gehele land regionale Molendagen plaats. Tijdens deze evenementen waren in totaal ruim 600 molens voor het publiek opengesteld, die tezamen meer dan 22.000 bezoekers trokken. Ook deze dagen vertoonden in zowel de participatie van molenaars als in bezoekersaantallen een opgaande lijn. De 19 molenorganisaties, die de regionale dagen op poten zetten, ontvingen in 2011 als financiële ondersteuning elk € 2.000. Om ideeën en ervaringen uit te wisselen werd op 8 april en op 30 november in de molen ‘De Windhond’ te Soest een bijeenkomst voor de deelnemende organisaties gehouden. Molenprijs 2011 Vanaf 12 mei tot 30 juni konden molenorganisaties een verbeterplan indienen waarmee € 50.000 kon worden gewonnen. Daarvoor kwamen 19 plannen binnen. Een vakjury, bestaande uit voorzitter Wim Eggenkamp, Rijksadviseur Cultureel Erfgoed, Karel Loeff, directeur Bond Heemschut en Christian Pfeiffer, molenaar en journalist, beoordeelde op 13 juli de inzendingen. In de beoordeling van de inzendingen liet de jury het element draagvlakverbreding het zwaarst wegen. De jury nomineerde zeven molens voor de Molenprijs 2011: - Watermolen De Oliemolen te Heerlen (Zuid-Limburg); - Zaagmolen De David te Warffum (Groningen); - Poldermolen De Babbersmolen te Schiedam (Zuid-Holland); - Tras- en Krijtmolen d'Admiraal te Amsterdam (Noord-Holland); - Korenmolen De Blazekop te Ovezande (Zeeland); - Korenmolen De Havelter Molen te Havelte (Drenthe); - Korenmolen Houdt Braef Stant te Welsum (Overijssel). De genomineerden kregen op 17 augustus een communicatietraining aangeboden, in samenwerking met het communicatiebureau Van den Busken. Onderdeel daarvan was een ‘toolkit’ met materiaal waarmee advertenties, flyers en ander promotiemateriaal kon worden ontwikkeld. Alle zeven molens ontvingen vervolgens 4.000 folders om stemmen in de regio te winnen. Op donderdag 1 september ging de website www.molenprijs.nl ‘de lucht in’ en kon het publiek vier weken lang gaan stemmen. Persberichten, zowel landelijk als regionaal, leidden tot veel mediaaandacht. Ook het televisieprogramma Koffietijd besteedde halverwege de maand aandacht aan de verkiezing. Vier weken en ruim 27.000 stemmen later, kon de notaris een winnaar aanwijzen: Tras en Krijtmolen d’Admiraal in Amsterdam had met 21 procent van de publiekstemmen de overige zes genomineerde molens achter zich gelaten. Voorzitter Nico Salm van d’Admiraal en molenaar HarmYdo Hilberdink namen op 29 september uit handen van Leo Endedijk de cheque van € 50.000 in ontvangst. Op 26 november was d’Admiraal opnieuw het decor voor een feestelijke gebeurtenis: toen kreeg Martine Roters uit Alkmaar de cheque overhandigd voor een diner en een overnachting op de Langweerder Molen te Langweer. Uit de inzenders had de notaris haar naam getrokken als winnaar van de publiekprijs.

11


Landelijke fotowedstrijd Gedurende het gehele seizoen kon het publiek foto’s inzenden met als thema ‘Feest op de molen’. Ruim140 inzenders deden hieraan mee. De winnaar, de heer Pieter Lagas, koos ervoor om in plaats van een TomTom op de fiets, een gelijkwaardig bedrag te spenderen aan een kinderopvangtehuis in Voorburg. Media Bij het benaderen van de media, werkte De Hollandsche Molen nauw samen met Mediavilla (het prbureau van de BankGiro Loterij) en met Wegener Media. In de aanloop van de Nationale Molendag en in de periode van de verkiezing voor de Molenprijs zijn commercials op de regionale en lokale radiozenders uitgezonden. De pr-inzet heeft tot veel resultaat geleid. Mediavilla, die op verzoek van de BankGiro Loterij een knipselkrant samenstelde, kwam met een 3 cm. dik boekwerk met knipsels over de Molenprijs. Dit werd door Mediavilla omgerekend in € 80.000 mediawaarde. De stemmers op de Molenprijs konden aangeven of zij gebeld wensten te worden door de BankGiro Loterij en/of De Hollandsche Molen. 7.000 gaven aan open te staan voor een telefoontje van de BankGiro Loterij, 4.000 stemden in met een benadering door De Hollandsche Molen. De BankGiro Loterij gaf aan zeer tevreden te zijn met de resultaten van dit jaar. De 27.000 stemmen op de Molenprijs bijvoorbeeld, werden als zeer hoog gekenschetst. In 2011 verscheen het blad Molens zoals gebruikelijk 4 maal. Vanaf Molens 102 bevatte het blad standaard een speciaal katern over de BankGiro Loterij Molendagen, De Molenkrant. Met de uitgave van het jubileumnummer Molens 100 in december 2010 is een aanzet gegeven tot een nieuwe vormgeving en inhoud van het blad. In 2011 heeft de redactie deze nieuwe richting nader uitgewerkt. Zo is er meer ruimte voor fotografie, zijn rubrieksnamen gewijzigd en hebben artikelen een maximale lengte van 2 pagina’s. Ook veranderde het soort papier waarop het blad wordt gedrukt van mat naar licht glanzend. In het verslagjaar is de samenstelling van de redactie veranderd. Zo werd er afscheid genomen van Leo van Lambalgen en Ben Kloosterman. Zij besloten na 17 jaar een punt te zetten achter hun werkzaamheden als redactielid. Beide mannen werden tijdens de Algemene Vergadering van de vereniging te Amsterdam op het podium geroepen en officieel bedankt voor hun jarenlange inzet. De ontstane vacatures in de redactie zijn inmiddels opgevuld door Kees Kleijwegt, communicatieadviseur uit Rijswijk en Rolf Wassens, vrijwillige molenaar op de Joeswert te Feerwerd. Daarnaast is freelance fotograaf Wim Giebels uit Koog aan de Zaan tot de redactie toegetreden. Hij gaat zich hoofdzakelijk bezighouden met de beeldredactie. In 2011 werd de verzending van het blad verzorgd door Sandd. Dit leverde, mede door een samenwerkingscontract dat de belangenorganisatie voor goede doelen VFI met dit verzendbedrijf afsloot, een aanzienlijke kostenbesparing op. De samenstelling van de redactie per 31 december 2011: Luuk van Term (voorzitter) Ed van Gerven (secretaris) Wim Giebels Bart Hoofs Kees Kleijwegt Bart Slooten Rolf Wassens

12


De website moleneducatief werd druk bezocht en er is door de scholen in het land veel educatief materiaal opgevraagd. Het bureau Podium uit Utrecht verzorgde het onderhoud en het werk aan de website. In het verslagjaar is een vervolgplan gemaakt waarmee voor het komende jaar subsidies worden aangevraagd om de website op het huidige niveau te houden en waar mogelijk te verbeteren. In de vier uitgaven van het blad Molens in 2011 was elke keer een Jeugdpagina opgenomen, waaraan jeugdige medewerkers bijdragen leverden. De jaarlijkse excursie van de vereniging zou leiden naar een aantal molens in het noorden van Drenthe. Vanwege gebrek aan belangstelling (nog geen 30 aanmeldingen) was de vereniging echter genoodzaakt de rondrit af te gelasten. De vereniging beraadt zich over de toekomst van dit traditionele evenement. In het verslagjaar werd een nieuwe verenigingsfolder uitgebracht. Hierbij werden tevens allerlei gegevens over de vereniging uitgebreid en geactualiseerd. In samenwerking met uitgeverij Comello te Gouda is in 2011 de Molenkalender 2012 uitgebracht. De vereniging kocht 475 exemplaren in voor de eigen verkoop via de webshop. Per 31 december 2010 telde de vereniging 4.443 leden. In 2010 hadden 87 leden zich afgemeld met ingang van 2011, waarmee het ledental per 1 januari 2011 op 4.356 kwam. In het verslagjaar meldden zich 196 nieuwe leden aan en 221 leden werden uit de het bestand verwijderd wegens afmelding of wanbetaling. De meest genoemde reden van afmelding was de leeftijd of overlijden van het lid. Per 31 december 2011 bedroeg het ledental derhalve 4.331; het netto-verlies aan leden over 2011 betrof derhalve 112. Het aantal lid-eigenaren steeg van 215 naar 254. Ook het aantal donateurs van De Hollandsche Molen vertoonde een lichte stijging van 653 in 2010 naar 681 in het verslagjaar. De eigen fondsenwerving wordt steeds belangrijker voor de vereniging. In 2011 is in samenwerking met bureau Leenaers Verloop een analyse gedaan naar de kansen voor fondsenwerving zodat de vereniging haar inkomstenbronnen verbreedt en vergroot. De resultaten worden verwerkt in een fondsenwervingsplan dat de komende jaren wordt uitgevoerd. De Molendagen en met name het onderdeel de Molenprijs zijn projecten waarmee nadrukkelijk nieuwe relaties zijn geworven. Aan de Molenprijs hebben ruim 27.000 mensen meegedaan door te stemmen op één van de kandidaten. Dit leverde maar liefst 3.771 nieuwe adressen op van mensen die hebben aangegeven de nieuwsbrief van De Hollandsche Molen te willen ontvangen. Deze nieuwsbrief is tweemaal verstuurd. Op deze manier wil de vereniging het contact van deze groep mensen met De Hollandsche Molen versterken. In 2012 worden zij benaderd om De Hollandsche Molen te blijven steunen. In november 2011 werd een extra actie onder leden en donateurs van de vereniging gehouden. Door puzzelstukjes van € 5,- te kopen werd de leden gevraagd een bijdrage te doneren voor de molens in Nederland. Dit leverde 574 giften op met een totaal bedrag van € 12.206,- . Vanwege de extra gift actie is de contributie mailing uitgesteld tot begin februari van 2012. In 2011 is € 75.796,- uit vier nalatenschappen ontvangen. Een wervingsactie voor meer nalatenschappen heeft in het verslagjaar nog geen gestalte gekregen en wordt in 2012 opgepakt.

13


Belangenbehartiging In het verslagjaar werd door de rijksoverheid verder gewerkt aan de Modernisering van de Monumentenzorg (MoMo). In het najaar kwam de Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte tot stand. Deze visie geeft een nieuw, integraal kader voor het ruimtelijk- en mobiliteitsbeleid op rijksniveau en is de ‘kapstok’ voor bestaand en nieuw rijksbeleid met ruimtelijke consequenties. Omdat er geen afzonderlijke structuurvisie voor erfgoed komt, maar alleen een Visie erfgoed en ruimte, dienen de erfgoedbelangen eveneens door te werken in de Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte. Genoemde Visie erfgoed en ruimte werd in 2011 door de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed opgesteld. In het kader van de MoMo stelde de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed een handreiking op voor professionals met daarin suggesties hoe erfgoed kan worden ondergebracht in bestemmingsplannen. De Hollandsche Molen werkte mee aan de inhoud van de handreiking, waarin de molenbiotoop expliciet genoemd wordt. Tevens is er een concreet voorbeeld in opgenomen: Valburg. Staatssecretaris Zijlstra informeerde in september 2011 de Tweede Kamer per brief over het nieuwe restauratiebeleid dat hij wil gaan uitvoeren met ingang van 2012. Naast de reguliere Brim voor onderhoud komen er twee budgetten beschikbaar voor leningen en subsidies. Vanaf 1 januari 2012 bestaat de mogelijkheid om een laagrentende lening aan te vragen voor restauraties, de zogenaamde Restauratiefondsplus-hypotheek. Deze regeling is bedoeld om grootschalige restauraties of herbestemming van rijksmonumenten financieel te ondersteunen. Over de wijze van verdelen van de nieuwe rijkssubsidies die vanaf 2012 structureel beschikbaar gaan komen is in het verslagjaar geen besluit genomen. Bekend is wel dat het om een jaarlijks budget van € 20 miljoen gaat, dat mede door de provincies zal worden verdeeld. Met ingang van 1 november 2011 werden twee subsidieregelingen van kracht waarbij zowel haalbaarheidsonderzoeken als ook het wind- en waterdicht makenvan rijks-, provinciale en gemeentelijke monumenten wordt ondersteund. In de zomermaanden van 2011 is intens overleg gevoerd over de vraag hoe de instandhoudingsregeling Brim er in 2012 uit gaat zien. Voor moleneigenaren erg belangrijk, want voor bijna 800 molens is de eerste Brim-periode van zes jaar verstreken in 2012. Zij moeten dus weer een subsidie aanvragen, nu voor de periode 2013 tot en met 2018. Het vele overleg – waar De Hollandsche Molen intensief bij betrokken was – heeft voor de molens een goed resultaat opgeleverd. Staatssecretaris Zijlstra maakte de Brim 2012 in september 2011 bekend aan de Tweede Kamer. De rijksoverheid hecht grote waarde aan continuïteit; monumenten die eenmaal in de Brim zitten, moeten blijvend kunnen rekenen op subsidie. Dat betekent dat in 2012 prioriteit wordt gegeven aan de monumenten die in 2006 een subsidie toegekend kregen. De aanvragen voor deze groep (waaronder genoemde 800 molens) worden bij voorrang behandeld. De maximale subsidiabele kosten werden voor molens in de Brim 2012 teruggebracht naar € 50.000 voor een periode van zes jaar. Alleen door het oude plafond weer in te stellen, kunnen alle molens uit 2006 weer aan bod komen, zo bleek uit berekeningen van de RCE. De Hollandsche Molen toonde zich tot op zekere hoogte tevreden met de uitkomsten van de besprekingen. Alle molens waarvoor in 2006 een Brim-subsidie is toegekend, kunnen in 2012 weer aan bod komen. Dat zorgt voor continuïteit. Liever nog had de vereniging gezien dat het plafond voor molens op € 100.000 was gebleven. Maar dat zou betekenen dat maar een beperkt aantal molens subsidie kan ontvangen, hetgeen onwenselijk is.

14


Het Ministerie van OC&W gaf in 2011 opdracht voor twee onderzoeken naar de Brim met het oog op de totstandkoming van een aangepaste regeling in 2012, welke vervolgens in 2013 in werking kan treden. De Hollandsche Molen werd bij dit onderzoek betrokken, waardoor de ervaringen van moleneigenaren met de regeling vanaf 2006 ingebracht konden worden. Net als in 2006 maakte De Hollandsche Molen voor het indienen van een aanvraag voor een Brimsubsidie een PIP-model, een middel om relatief eenvoudig en effectief de onderbouwing voor de subsidieaanvraag te kunnen opstellen. In de loop van 2011 kwam het model gereed en kon het via de site van de verenging besteld worden. Het model is, evenals het vorige model, ontwikkeld door Adviesbureau Groen, terwijl Flores Automatisering zorgde voor de uitvoering. De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed liet weten in te kunnen stemmen met het PIP-model en in samenwerking met De Hollandsche Molen organiseerde de RCE een informatiebijeenkomst voor moleneigenaren op 28 september 2011. Uiteindelijk werd voor 500 molens gebruik gemaakt van het PIP-model van de vereniging. De Hollandsche Molen was in het verslagjaar vertegenwoordigd in het bestuur van de Federatie Instandhouding Monumenten (FIM) door directeur L.M. Endedijk. De FIM wordt gevormd door de grote monumentenorganisaties in Nederland en behartigt de belangen van het particulier initiatief in de monumentensector. In 2011werd een lobbytraject richting de leden van de Tweede Kamer door de FIM in gang gezet. Verschillende bestuursleden spraken met Kamerleden, waarbij niet alleen de FIM werd geïntroduceerd maar vooral ook de standpunten uit de erfgoedsector als het gaat om het rijksbeleid voor het voetlicht werden gebracht. Verder was de FIM betrokken bij de evaluatie van de Brim door deelname aan de stuurgroep Evaluatie BRIM van het Ministerie van OC&W, presenteerde de federatie zich tijdens het congres van Europa Nostra op 9 juni 2011 in Amsterdam, werden voorbereidingen getroffen voor een Nationale Monumentenstudiedag Nieuwe Stijl in 2012, bekritiseerde de federatie de voorgenomen versobering van de aftrek van onderhoudskosten voor particuliere eigenaren en participeerde de FIM in de Stichting Erkenningsregelingen Restauratie- en Monumentenbehoud. Deze ERM moet een belangrijke rol gaan spelen in het bewaken en verbeteren van de kwaliteit van het restauratievak. In het verslagjaar werd verder besloten verschillende werkgroepen in te stellen ter ondersteuning van het bestuur. Vanuit de werkgroep Ruimtelijke Ordening werd de Visie Infrastructuur en Ruimte van het ministerie van Infrastructuur en Milieu becommentarieerd. Ook de ontwikkelingen rond het omgevingsrecht worden op de voet gevolgd. Herziening molenbeleid Op 5 oktober jl. presenteerde de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) haar visie op de omgang met monumentale molens in de beleidsnota ‘Een toekomst voor molens’. In de afgelopen vijftig jaar is met vereende kracht gewerkt aan het behoud en weer draaiend krijgen van molens. Ruim duizend molens zijn op die manier gered en gerestaureerd. Toch was het nodig het huidige beleid op enkele punten aan te passen, door bijvoorbeeld minder nadruk te leggen op werkende molens en meer op het behoud van hun monumentale en cultuurhistorische waarde: het verhaal dat ze vertellen over de technische ontwikkeling, hun specifieke plek in het landschap en hun maatschappelijke functie. Deze visie heeft nu zijn weerslag gevonden in de nota ‘Een toekomst voor molens, uitgangspunten voor de omgang met monumentale molens’. Jos Bazelmans, hoofd Sector Kennis van de RCE, overhandigde symbolisch het eerste exemplaar op 5 oktober 2011 aan Leo Endedijk, directeur van vereniging De Hollandsche Molen.

15


De Hollandsche Molen heeft in 2009 met de totstandkoming van het ‘Visiedocument Molenbehoud De toekomst van de molens’ een grote rol gespeeld bij de totstandkoming van dit beleid. In het visiedocument zijn molens als historische werktuigen neergezet en is een pleidooi gehouden voor een integrale aanpak van het molenbehoud, waarbij verbreding van aandacht nodig is voor de molen zelf, zijn geschiedenis en die van eigenaren en molenaars, de biotoop van de molen, landschappelijke of stedenbouwkundige plaats en bestemming en gebruik. Deze stellingname is grotendeels overgenomen in het nieuwe rijksbeleid. Met de RCE wordt verder gesproken over de uitvoeringsagenda van de nota. In 2010 heeft het bestuur van De Hollandsche Molen een Werkgroep verzekeren van molens ingesteld. Deze Werkgroep kreeg als opdracht mee de problematiek van het verzekeren van molens in kaart te brengen en mogelijke oplossingen aan te dragen. In november 2011 heeft de Werkgroep uitgebreid verslag van haar voorlopige bevindingen gedaan en deze zijn ook gepresenteerd tijdens de Molencontactdag. Als uitgangspunt noemt de Werkgroep het verzekeren van molens een gezamenlijk probleem van eigenaren, overheid en verzekeraars. Een oplossing van de problematiek ligt dan ook in een gezamenlijke aanpak. Doelstelling daarbij is dat molens na een calamiteit adequaat hersteld kunnen worden door een pakket aan maatregelen. De Werkgroep is er verder vanuit gegaan dat eigenaren ook in de toekomst zelf hun molen(s) verzekeren. Om verschillende redenen is een collectief contract via bijvoorbeeld De Hollandsche Molen niet wenselijk c.q. mogelijk. De belangrijkste reden is dat er niet één verzekeraar is met in alle opzichten de beste aanbieding. De vereniging kan wel een centrale rol blijven spelen in overleg met overheid en verzekeraars. Het bestuur van de vereniging heeft dit voorstel van de Werkgroep overgenomen en als besluit vastgelegd. De Werkgroep heeft de verschillende verantwoordelijkheden van eigenaren, overheid en verzekeraars benoemd. Aan de RCE is gevraagd of de verzekeringspremie subsidiabel gesteld kan worden in de instandhoudingsregeling Brim. Daarnaast heeft de Werkgroep aan de orde gesteld waar de grens ligt van overblijvende monumentale waarde na een calamiteit. En tenslotte is de mogelijkheid geopperd schade (deels) te vergoeden uit een calamiteitenregeling van de rijksoverheid. Het overleg over deze onderwerpen is nog gaande. De Werkgroep verzekeren van molens heeft in het verslagjaar met vier partijen gesproken over een passende verzekering van molens. Het betreft ASR Verzekeringen, met Assurantiekantoor Scheeffer als gevolmachtigde (voortzetting van de voormalige Onderlinge Brandwaarborg Maatschappij voor Molenaars), AON, Donatus Verzekeringen en Kettlitz Wulfse Verzekeringen. Aan de vier partijen is gevraagd een offerte samen te stellen op basis van een uniforme dekking voor m.n. brand- en stormschade met garantie tegen onderverzekering. Alle vier hebben de gevraagde uniforme dekking geleverd. Net als de verzekeringsvoorwaarden verschillen ook de premies tussen de verschillende verzekeraars. Het beschikbaar komen van lagere premies voor het verzekeren van molens is een belangrijk resultaat voor de Werkgroep. De conclusie en tegelijk aanbeveling van De Hollandsche Molen is dat eigenaren zelf met verzekeraars contact moeten opnemen voor het eventueel maken van offertes, gebaseerd op hun bezit qua typen molens en wensen. Op het gedeelte van de website molens.nl voor lid-eigenaren is tenslotte een speciaal themadossier verzekeren gemaakt met uitvoerige informatie. De Molenadviesraad kwam op 25 maart en 4 november bij elkaar. In maart werd op de gebruikelijke locatie, een zaal van de Rabobank te Utrecht, vergaderd. De tweede bijeenkomst had plaats op het bureau van de vereniging aan de Zeeburgerdijk, omdat de vergaderruimte bij de Rabobank niet meer beschikbaar was en een alternatieve plek nog niet was gevonden. De raad sprak

16


de wens uit meer centraal in het land bijeen te willen komen. Ook boog de raad zich over haar eigen toekomstige samenstelling. De belangrijkste onderwerpen die werden besproken waren de molenverzekeringen, de BRIM en het nieuwe PIP-model. Verder verzorgde De Hollandsche Molen een presentatie over het provinciale beleid op het gebied van de molenbiotoop. Verzekeringen, veiligheid, vrijwilligers, de Molennota en maatschappelijke stages. Daar draaide het om tijdens de 30ste Molencontactdag van De Hollandsche Molen, die op 18 november werd gehouden in het Historisch Centrum Overijssel te Zwolle. Met zo’n 130 bezoekers zat de zaal helemaal vol met betrokken moleneigenaren en vertegenwoordigers van molenorganisaties uit het hele land. Leo Endedijk, directeur van De Hollandsche Molen, en Boudewijn Mutsaerts van de Werkgroep Verzekeringen brachten verslag uit van de bevindingen van de werkgroep. Jan van ’t Hof, Hoofd Instandhouding bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, besprak de Molennota Een toekomst voor molens, die begin oktober 2011 was verschenen. Ingeborg Pouwels, medewerker projecten van De Hollandsche Molen, bracht het thema veiligheid op molens onder de aandacht. Hier was alle aanleiding toe, omdat er ook in 2011 ongelukken zijn gebeurd, waaronder één met dodelijke afloop. Theun Vellinga, voorzitter van het Gilde van Vrijwillige Molenaars, ging nader in op de rol en betekenis van de vrijwilliger in het molenveld en vooral hoe er op dit gebied beleid kan worden gemaakt. Floriëlle Ruepert van Erfgoed Nederland gaf informatie over de mogelijkheden die maatschappelijke stages kunnen bieden in de erfgoedsector en in het bijzonder in de molenwereld.

Vertegenwoordigers van De Hollandsche Molen, Het Gilde van Vrijwillige Molenaars en het Ambachtelijk Korenmolenaars Gilde kwamen in het verslagjaar drie keer bij elkaar voor overleg over de veiligheid op molens. Twee zeer ernstige molenongelukken die in 2011 plaatsvonden tonen aan dat het nog steeds slecht gesteld is met de veiligheid op molens en dat die veiligheid de voortdurende aandacht van De Hollandsche Molen dient te hebben. Er is een Werkgroep Veiligheid op Molens opgericht waarin vertegenwoordigers van de drie bovengenoemde organisaties zitting hebben. De werkgroep zal alle aspecten rond veiligheid voortdurend onder de aandacht van alle moleneigenaren en molenaars brengen. Aan veiligheidsdeskundige Hay Janssen werd gevraagd of hij als onafhankelijke adviseur deel wil uitmaken van de werkgroep om deze te voorzien van de laatste adviezen en inzichten op het gebied van veiligheid. De inhoud van de Arbo-map werd vernieuwd en aangepast aan de nieuwe veiligheidseisen. Zodra de FNV haar goedkeuring heeft gegeven wordt de inhoud van de map, tegen betaling, verspreid onder de eigenaren. Afgesproken is dat er in het vervolg niet meer wordt gesproken van ‘Arbo’ maar van ‘Veiligheid’. De werkgroep bouwt in 2012 haar adviserende rol verder uit. Om een beter inzicht te krijgen in de ongevallen open rond de molens wordt een meldpunt ingericht, waarbij (eventueel anoniem) melding kan worden gedaan van een (bijna) ongeluk op de molen. Het doel is hiermee een instrument te ontwikkelen waarmee van fouten geleerd kan worden, waardoor het risico op nieuwe ongevallen wordt beperkt. De examencommissie heeft op 14 januari en 24 juni vergaderd over het organiseren van de examens. Een delegatie van de commissie heeft op 18 juni en 5 november deelgenomen aan de contactdag van de Opleidingsraad Windmolenaars Opleiding van het Gilde.

17


Op 16 april en op 26 november heeft de commissie een scholingsdag gehad. Het doel was de commissie te confronteren met de wijze waarop praktijkexamens moeten worden voorbereid en afgenomen. De voorzitter van de commissie heeft namens het bestuur van De Hollandsche Molen en de examencommissie één maal een bestuursvergadering van het Gilde bijgewoond. Op de website van De Hollandsche Molen is informatie opgenomen over de examencommissie. In overleg met het Gilde zijn de vernieuwde exameneisen voor de windmolenaar per 1 januari 2012 van kracht. Voor de 10 voorjaarsexamens schreven zich in totaal 30 kandidaten in. Van de 28 windmolenexamenkandidaten slaagden er 23. De 2 kandidaten die zich inschreven voor het examen voor watergedreven molens slaagden allebei. Voor de 12 najaarsexamens werden 39 kandidaten ingeschreven. Van de 38 kandidaten voor het windmolenaarsexamen slaagden er 33. De enige kandidaat die zich meldde voor het watermolenaarsexamen legde het examen met goed gevolg af. Tot en met 2011bedraagt het totaal aantal geslaagde vrijwillige windmolenaars 1661. Het aantal mensen dat voor het examen voor watergedreven molens slaagde is 60. Per 31 december 2011 bestaat de commissie uit 21 personen. De commissie heeft één nieuw lid, mevrouw J.P. Roefs. De samenstelling is: Voorzitter D.J. Braay Secretaris A.L. Maas Examinatoren Windmolen D.J. Abelskamp M. den Boer M. Dellebeke M. Dwarswaard H.P.A. van Erve H.C. Kammeraat A.L. Maas W. Meerkerk J. Meessen S.A. Pot G. Sturkenboom P.H. Sijben Watergedreven molen E.C.M. van Bussel J. Meessen J. Ummels G.J. Wieffer Aspirant examinator Watergedreven molen Mevr. J.P. Roefs Notulisten

Mevr. W. van den Broek J.M. Hoekman A.L. Maas P.J. Konings G.J.M. van Winkel

18


Op woensdag 5 oktober2011 werd in het gebouw van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed te Amersfoort de website Allemolens.nl met een 'muisklik' officieel 'online' gezet. Daarmee is een einde gekomen aan het project Allemolens.nl waaraan twee jaar heel hard is gewerkt door medewerkers en vrijwilligers van vereniging De Hollandsche Molen en de Stichting Molendocumentatie die de archieven van de vereniging beheert. Hiermee is een schat aan informatie over bestaande en verdwenen molens samengebracht door diverse molenorganisaties en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Met meer dan 120.000 afbeeldingen en kaarten, bijna 68.000 doorzoekbare tijdschriftpagina's, 11.5000 titels van boeken, tijdschriften en artikelen zijn vanaf begin september 2011 via Allemolens.nl te doorzoeken. Met één zoekopdracht zijn alle bronnen die door Allemolens.nl worden ontsloten of gekoppeld, te vinden. Met het project is tevens een inhoudelijke en technische basis gelegd voor verdere samenwerking en uitwisseling van digitale bronnen met kleinere molenorganisaties. Het afronden van het project vormt de start van een nieuwe samenwerking tussen de verschillende molenorganisaties. Vervolgplannen voor deze samenwerking en nieuwe functionaliteit voor de website zullen begin 2012 bij diverse fondsen worden ingediend.

Advisering Ook in 2011 werden moleneigenaren en anderen desgewenst geadviseerd over restauratie en instandhouding van hun bezit. Een groot aantal vragen om informatie van molenliefhebbers, molenaars en moleneigenaren werd door het bureau beantwoord. De advisering van moleneigenaren werd ook in het verslagjaar geplaatst in het kader van het lidmaatschap voor moleneigenaren. Er verschenen vier nieuwsbrieven en themadossiers op de website werden bijgehouden. Door middel van een mailing aan de eigenaren en de website van de vereniging werd hieraan bekendheid gegeven. Verder werd een toenemend beroep gedaan op de vereniging om (tegen vergoeding) adviezen uit te brengen. Zo werd een haalbaarheidsstudie afgerond naar de restauratie van molen De Hoop met de industriële bijgebouwen in Oldebroek, molen De Gooijer te Amsterdam in opdracht van de gemeente getaxeerd, het boek over de Kilsdonkse Molen samengesteld, werden werkzaamheden voor de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed en de provincie Zuid-Holland verricht en diverse biotoopadviezen geschreven. In januari kwam een advies ten aanzien van de bouw van een garage nabij de St. Antonius in Eerde gereed. Halverwege februari werd een onderzoek naar de noodzaak en mogelijkheden om te komen tot verplaatsing van molen ’t Roode Hert te Oudorp opgeleverd. In maart is gewerkt aan een advies betreffende de mogelijke bouw van een 30-tal woningen binnen de molenbiotoop van De Ooievaar te Terwolde. Begin september werd de laatste hand gelegd aan een uitgebreid onderzoek naar de recreatieve mogelijkheden van de molens binnen de gemeente Oss. En ten slotte is in oktober een advies uitgebracht betreffende het project PinkZicht binnen de molenbiotoop van Het Pink in Koog aan de Zaan. De adviseur molenbiotoop is als deskundige opgetreden bij de behandeling van de bezwaarschriften van molenaars in Uden, Heeze en Haastrecht. Voorts is de vereniging zelf in beroep gegaan tegen de vaststelling van het bestemmingsplan SpaarneBuiten, dat de bouw van zeven waterwoningen vlakbij De Slokop in Spaarndam mogelijk moest maken. Dit plan is echter van tafel gegaan omdat het qua verkeersveiligheid niet voldeed. De Raad van State heeft een uitspraak over het molenbelang achterwege gelaten.

19


Een tweetal niet betaalde schriftelijke adviezen kwam gereed in de maanden januari en november, betrekking hebbende op een te bouwen bedrijfswoning nabij de Kilsdonkse Molen in Beugt en een schuur naast De Rietvink in Nijetrijne. In oktober heeft een kennismakingsgesprek plaatsgevonden met gedeputeerde Traag van de provincie Gelderland. Hierbij is ook over de toekomst van de Gelderse Molenverordening gesproken. Voorts heeft het bureau in samenwerking met het Gilde van Vrijwillige Molenaars inhoudelijke informatie aangeleverd over de molenbiotoop aan Tweede Kamerlid Lutz Jacobi. Hiermee kan zij een motie voor opname van de molenbiotoop in het ruimtelijke beleid van het Rijk, met doorwerking in de provinciale verordeningen, aan de Tweede Kamer voorleggen. Door het jaar heen zijn in totaal 8 inspraakreacties of zienswijzen op bestemmingsplannen ingediend. De Werkgroep Molenbiotoop is in 2011 eenmaal bijeengeweest. Tijdens deze vergadering is een inhoudelijke discussie gevoerd over de toekomst van de werkgroep. Geconstateerd is dat de manier van werken op het gebied van de molenbiotoopzorg zodanig is veranderd, dat het overlegorgaan niet meer op een doelmatige wijze functioneert. Derhalve is besloten om de werkgroep op te heffen. De Werkgroep Molenbiotoop was op 31 december 2011 als volgt samengesteld: Jaap IJff (voorzitter) Mark Ravesloot (secretaris) Joyce Beneker Marloes van de Hei Henny Kaag-van der Boon Arie de Koning Gerbrand de Vries Boudewijn van Weel Eind juni 2011 verscheen het boek De Kilsdonkse Molen, uniek monument aan de Brabantse Aa. In deze fraai uitgevoerde uitgave worden vele aspecten van de omvangrijke reconstructie van dit unieke molencomplex te Heeswijk-Dinther, waar De Hollandsche Molen nauw bij was betrokken, beschreven. Zo worden onder meer de lange geschiedenis van het complex dat bestaat uit een watervluchtkorenmolen en een oliemolen watermolen, de voorbereidingen tot de reconstructie en de toekomst van het monument nader belicht. Het belang van het boek is niet alleen het vastleggen van dit bijzondere project voor het nageslacht. De uitgave maakt ook duidelijk wat de integrale aanpak in het molenbehoud, die hier eigenlijk voor het eerst in de praktijk is gebracht, kan opleveren. Een aanpak die een voorbeeld kan zijn voor andere molenprojecten. Aan de totstandkoming van dit boek, dat werd uitgegeven door Waanders in samenwerking met Stichting De Kilsdonkse Molen heeft De Hollandsche Molen een belangrijke bijdrage geleverd. Zo schreven Leo Endedijk en Ed van Gerven meerdere teksten. Tevens verzorgden zij de redactie en de productiebegeleiding. Het boek is ook te verkrijgen in de webwinkel van de vereniging.

20


Stichting Molendocumentatie De Hollandsche Molen beschikt over een omvangrijk eigen archief, een grote bibliotheek en waardevolle collecties molendocumenten, die zijn ondergebracht in het molendocumentatiecentrum op de eerste verdieping van het kantoor aan de Zeeburgerdijk te Amsterdam. Dit documentatiecentrum wordt beheerd door de Stichting Molendocumentatie (SMD). De stichting heeft een uitgebreid jaarverslag samengesteld. Hieronder worden de belangrijkste punten samengevat weergegeven. In het verslagjaar kwam het Algemeen Bestuur viermaal bijeen. Het Dagelijks Bestuur, met de coördinator-vrijwilligers, vergaderde driemaal. Het overleg van het bestuur met De Hollandsche Molen vond plaats op 19 mei en op 24 november. Hierbij kwamen onder meer aan de orde het jaarverslag en de jaarrekening van de SMD 2010 en de evaluatie van het jaarplan 2010. Verder werden het jaarplan en de begroting SMD 2012 besproken. Daarnaast werd het Allemolens.nl-project uitgebreid besproken en kwam de verhouding van De Hollandsche Molen en de Stichting Molendocumentatie, en dan vooral de zelfstandigheid van de SMD, aan de orde. De SMD was vertegenwoordigd op de vergaderingen van de Molenadviesraad van 25 maart en 4 november. Om de aanwezigheid van de SMD bij deze bijeenkomsten zinvoller te laten zijn is besloten om te inventariseren welke onderwerpen vanuit de SMD bij de Molenadviesraad ingebracht kunnen worden. De medewerkers besteedden in het verslagjaar veel tijd aan het project Allemolens.nl, vooral waar het de opbouw van de site betreft. Dit laatste werd door De Hollandsche Molen gecoördineerd, waarbij de SMD voor veel input zorgde. Twee extra vrijwilligers, die voor een groot deel thuis werkten, verrichtten in dit kader zeer veel werk. In Molens 101 waren artikelen opgenomen van Gerrit Pouw en van voorzitter Jippe Hoekstra. Het aantal bezoekers is verder gedaald van 20 in 2010 naar 13 in het verslagjaar. Verder nam het aantal vragen licht af van 172 naar 153 en liep het aantal geleverde scans van 125 naar 95 terug. De bibliotheek van De Hollandsche Molen is in 2011 uitgebreid met een aantal nieuw verschenen molenboeken. Ook werden weer veel molentijdschriften ontvangen, die alle op artikelniveau zijn ontsloten, zodat ook deze gegevens nu in de catalogus te vinden zijn. De bibliotheekcatalogus, die nu 11.735 records (circa 300 meer dan eind 2010), bevat is inmiddels ook via allemolens.nl online raadpleegbaar. Ook ontving de stichting negen nalatenschappen en giften, waaronder het molenarchief van de provincie Gelderland. Verder bestonden deze uit fotoalbums, tekeningen, boeken en knipsels. Per 31 december 2011 was het bestuur van de SMD als volgt samengesteld: Voorzitter: J. Hoekstra Secretaris: drs. J.G.S. Schemmekes Penningmeester: E.P. Hannema Coördinator vrijwilligers: E. Stoop Bibliothecaris: F. Houwaard Leden: drs. D.M. Bunskoeke, drs. F.P. Don en G. Ottevanger Per 31 december 2011 bestond het vrijwilligersteam uit de volgende personen: Mevrouw A. Oomen De heer C.A. van Hees De heer C.A.J. Hoek De heer P.J. de Moes De heer G.J. Pouw De heer G.H. Keunen

21


Fondsen ten behoeve van derden Al langere tijd bestond er bij zowel het bureau, het bestuur als de leden behoefte aan meer structuur en eenduidigheid in de wijze waarop de jaarlijkse molenbudgetten van de BankGiro Loterij en de Gravin van Bylandt Stichting worden toegekend. Op 23 februari heeft het bestuur de toekenningscriteria aangescherpt voor het toekennen van deze twee molenbudgetten. Naast de mogelijkheid dat behalve rijksmonumenten nu ook provinciale en gemeentelijke monumenten in aanmerking kunnen komen en het restaureren van beschermde bijgebouwen eveneens mogelijk is, zijn onderhoud en partieel herstel expliciet uitgesloten van geldelijke ondersteuning. Verder is het niet langer mogelijk om als particuliere eigenaar met de mogelijkheid van fiscale aftrek een aanvraag in te dienen. Geen onderscheid wordt gemaakt tussen onbewoonde en bewoonde molens, molens die al dan niet kunnen/zullen draaien en/of malen en al dan niet voor het publiek toegankelijk zijn. Uit de gelden van de BankGiro Loterij zijn in 2011 in totaal 12 restauraties ondersteund (in 2010 waren dit er 15). Het hoogste bedrag in 2011 (€ 50.000) is toegekend aan de Stichting tot behoud van korenmolen De Nachtegaal voor de restauratie van de gelijknamige molen in Middenbeemster; dit bedrag is vooralsnog als lening verstrekt. Net als in 2010 hebben zes molenrestauraties een bijdrage ontvangen uit het molenbudget van de Gravin van Bylandt Stichting. Met het uitbrengen van adviezen aan het Prins Bernhard Cultuurfonds is de vereniging in 2011 gestopt. Deze werkzaamheden kosten de vereniging relatief veel tijd, terwijl hier geen financiële vergoeding tegenover staat. Ook was het effect van de advisering niet altijd even goed zichtbaar. Desalniettemin zijn er in 2011 vier adviezen uitgebracht aan dit fonds (in 2010 nog 16). Tevens is de afspraak dat bij complexe en/of omstreden aanvragen de vereniging nog steeds om advies wordt gevraagd. Zeven adviezen zijn in 2011 voor het Bouwcultuurfonds Zuid Nederland uitgebracht (in 2010 waren dit er 8). De vereniging wordt door dit fonds als vaste adviseur ingeschakeld bij molenrestauraties in de drie zuidelijke provincies.

Eigen molens De grote restauraties van molens De Zwaluw (Zuurdijk), De Jager (Oud-Vossemeer) en De Roos (Delft) zijn alle drie op 31 december 2011 gereed gemeld. Hiermee is het project van de vijf grootschalige restauraties van de eigen molens, waarmee in 2007 is aangevangen, definitief afgerond. Bij De Jager zijn o.a. de holle ruimten en scheuren in het metselwerk geïnjecteerd en ook is de molen geschilderd. Sluitstuk was het stralen van de Pot-binnenroede, waarna deze medio december opnieuw is gestoken en opgehekt. De Roos is verder geschikt gemaakt voor een spoortunnel die direct onder de molen is gesitueerd. In het eerste kwartaal is een betonnen funderingsplaat onder de molen aangebracht. Eind april is het molencomplex op spanning gezet, waarbij de belasting van de molen geheel is overgezet op de in en rondom het molencomplex nieuw aangebrachte stalen funderingspalen. Dit werd gezien als één van de meest risicovolle fases in het traject, maar is succesvol verlopen. Vervolgens zijn de diepwanden aan de oostzijde van de molen gemaakt. De halve stelling (incl. liggers en schoren), die was verwijderd ten behoeve van het aanbrengen van de diepwanden, is in september teruggeplaatst. Eind 2011 is ook het andere deel van de stelling met neuten (incl. planken, goten en schoren) gerestaureerd. Tevens is de eerste zolder teruggelegd.

22


De restauratie van De Speelman (Rotterdam-Overschie) is in het eerste halfjaar afgerond. Het bestaande voegwerk is uitgehakt en opnieuw gevoegd. De windpeluw is hersteld. Verder is een nieuwe betonnen vloer in de molen gestort en zijn delen van het exterieur van de molen geschilderd. Op Nationale Molendag is de molen feestelijk opnieuw in gebruik genomen. Van de Rijn en Lek (Wijk bij Duurstede), de eerste van de hierboven genoemde vijf grootschalige restauraties, die gereed is gekomen, is in 2011 de financiële eindverantwoording opgesteld. Bij de Braakmolen (Goor) zijn twee gaten in het rietwerk van de romp gedicht en is een nieuwe kiezelrand rond de molenvoet gelegd. In mei is bij De Zwaan (Ouderkerk a/d Amstel) klein, noodzakelijk herstel van het metsel- en voegwerk van de veldmuren en penanten uitgevoerd. Later is ook het dak van het aangebouwde pothuis gerepareerd. Bouwhistoricus Nico Jurgens heeft voor de Molen van de Zuidpolder (Edam) een bouwhistorische verkenning opgesteld; Molenmaker Poland heeft de begane grond gerenoveerd en tevens diverse molenmakerswerkzaamheden uitgevoerd. Van Het Noorden (Oosterend) zijn slechte plekken in het rietdek hersteld; helaas is hieraan nieuwe schade ontstaan bij de stormen in december. Op 10 mei overleed geheel onverwacht op 83-jarige leeftijd Dirk-Jan – ‘Dick’ – Abelskamp. Hij was sinds 1973 molenaar op de Nooitgedacht (Warnsveld). Directeur Leo Endedijk vertegenwoordigde De Hollandsche Molen tijdens de crematieplechtigheid en hield een korte toespraak.

Ontwikkeling eigen organisatie In de samenstelling van het bureau kwam in het verslagjaar verandering. Per 1 september 2011 trad Nicole Bakker in dienst van de vereniging als manager bedrijfsvoering en organisatie. Zij houdt zich met name bezig met de interne organisatie en is in samenspraak met de directeur verantwoordelijk voor de dagelijkse leiding van het bureau. Op 1 februari 2011 was Ed van Gerven 12½ jaar in dienst van De Hollandsche Molen. Dit werd door de medewerkers met hem gevierd op Texel, waarbij Ed als tijdelijk molenaar ook de zeilen voorlegde op molen Het Noorden. Ed van Gerven houdt zich als medewerker communicatie vooral bezig met het blad Molens, de website en diverse publicaties. In het verslagjaar werd een begin gemaakt met de werving van een administrateur voor de vereniging. Per 1 januari 2012 is Joseph Vos in deze functie aangesteld. In het verslagjaar werd het Reglement Arbeidsvoorwaarden voor medewerkers van de vereniging definitief vastgesteld. In 2011 is onderzocht of het pand van De Hollandsche Molen te Amsterdam nog passend is voor de organisatie. Vooralsnog is besloten de huidige huisvesting van de vereniging aan de Zeeburgerdijk 139 te handhaven. Wel worden stappen gezet om de appartementen die deel uitmaken van het pand te splitsen met het oog op een mogelijke toekomstige verkoop. Aan het eind van 2011 zijn de computerschermen vervangen zodat deze conform de arbo-normen zijn.

23


Het in 2007 aangeschafte Customer Relation Management-systeem (CRM 3.0) is in 2011 geoptimaliseerd. Het nieuwe CRM-2011 biedt een aantal verbeteringen en nieuwe functionaliteiten en lost daarmee een aantal beperkingen van het oude CRM 3.0 op. Bovendien werkt CRM-2011 gebruiksvriendelijker en dus effectiever, wat vooral voor de fondsenwerving vele voordelen biedt. Om CRM-2011 te kunnen installeren moest een nieuwe server worden aangeschaft, die tegelijkertijd het probleem van gebrek aan (digitale) opslagruimte oploste. De benodigde software kon met grote korting worden aangeschaft via het donatieprogramma voor non-profit organisaties van TechSoup. Vervolgens heeft Cayentis een projectplan gemaakt voor de migratie van CRM 3.0 naar CRM-2011 en zijn bij zowel Cayentis als De Hollandsche Molen projectteams samengesteld. Cayentis heeft vervolgens de implementatie op zich genomen en De Hollandsche Molen heeft een testplan geschreven. Daarna heeft Cayentis een testomgeving ingericht en heeft De Hollandsche Molen na een aantal trainingen het nieuwe CRM kunnen testen. Tijdens deze testperiode heeft de projectteamleider van De Hollandsche Molen trainingen betreffende applicatiebeheer en herinrichting gevolgd. Na de definitieve omzetting van CRM 3.0 naar CRM-2011 kon vervolgens een start gemaakt worden met het herinrichten van het nieuwe CRM en het maken van de werkbeschrijvingen. Het hele project bracht aanzienlijk meer werk met zich mee dan vooruit voorzien was, mede door een aantal onvoorziene (Microsoft) problemen in het nieuwe CRM. Een adequate financiële administratie is van groot belang en ook in het verslagjaar is hier veel aandacht voor geweest. De verwerking van subsidies en toekenning van fondsen is een belangrijk onderdeel, waarvan de effecten merkbaar zijn in het molenveld. Ten behoeve van de interne sturing worden gedurende het jaar actuele prognoses en overzichten van de financiën van de vereniging gemaakt welke worden voorgelegd aan directie en bestuur.

Financieel beleid Het financiële beleid is erop gericht het vermogen van de vereniging tenminste in stand te houden. Al enige jaren zijn de inkomsten van de vereniging en de opbrengsten van het vermogen niet in evenwicht met de exploitatielast van het verenigingsbureau. Dientengevolge neemt het vermogen geleidelijk af. Als oorzaken zijn te noemen: 1. Een terugloop van het aantal leden en donaties. 2. Het structureel achterblijven van giften en nalatenschappen. 3. De lage kapitaalmarktrente (het totaalrendement van de obligatieportefeuille is de afgelopen jaren gedaald door de omwisseling van uitgelote hoog rentende obligaties in obligatieleningen met een beduidend lagere couponrendement). 4. Het op advies aangehouden hoge liquiditeitsaldo kon slechts tegen een laag percentage rentedragend worden gemaakt. Het bestuur is zich er van bewust dat het onverkort vasthouden aan de geformuleerde ambities en het hoge activiteitenniveau alleen dan verantwoord is, als er een reëel vooruitzicht is dat de inkomsten en de uitgaven weer in evenwicht zullen komen. Vooral door het intensiveren van de eigen fondsenwerving wordt verwacht dat in de meerjarenbeleidsperiode 2011 tot en met 2015 tenminste een evenwicht wordt bereikt tussen de baten en de lasten. Het bestuur heeft besloten dat de eigen molens van de vereniging overgedragen kunnen worden aan plaatselijke molenorganisaties. Dit kan leiden tot een efficiencyslag, al is dat geen hoofddoel.

24


Aanwending vermogen Het vrij besteedbaar vermogen van de vereniging is / wordt als bron van inkomsten aangewend voor: • beleggingen in aandelen en obligaties. • het aanhouden van liquiditeiten. Het bestuur zal in 2011 besluiten over de bestemming van de overige reserves.

Beleggingsbeleid Ten behoeve van het beheer van het vermogen en de fondsen op naam is op 10 maart 2005 tussen de Stichting en MeesPierson B.V. (thans ABN AMRO Mees Pierson) een "overeenkomst van Effectendienstverlening" gesloten. In het verslagjaar is op verzoek van het bestuur het beleggingsbeleid herzien. Belangrijke elementen hieruit zijn: 1. Uitgangspunt voor het Fonds is behoud van vermogen op lange termijn en inkomsten ter dekking van uitgaven. 2. Keuze voor een defensief beleggingsbeleid met een asset mix van 30% zakelijke waarden (aandelen en alternatieve beleggingen) en 70% vastrentende waarden (obligaties en liquiditeiten), met resp. bandbreedtes van 20-40% en 50-80%. 3. Aansluiting bij de door het VFI gemaakte richtlijn duurzaam beleggen. 4. Streefrendement van gemiddeld 5% per jaar. Eind juni is de portefeuille herbelegd op basis van bovengenoemde criteria. Amsterdam, 7 maart 2012 Bestuur De Hollandsche Molen, Vereniging tot behoud van molens in Nederland drs. P.C. van den Brink (vice-voorzitter) mr.drs. E.S. Rijnders (secretaris) drs. J.A.G. Stallinga RA (penningmeester) mevrouw dr. H. Kaag-van der Boon drs. D.J. Braaij drs. L.M. van Term Directie De Hollandsche Molen: L.M. Endedijk

25


Samengevoegde balans per 31 december 2011 en 2010 (opgesteld na winstbestemming) In euro’s ACTIVA

1

2 3 4 5

6

7

8

Realisatie 2011

Realisatie 2010

50.126

51.182

649.685 238.986 938.797

653.012 238.986 943.180

Vlottende activa Effecten Voorraden Vorderingen Liquide middelen Totaal vlottende activa

2.373.496 12.316 600.700 283.024 3.269.536

1.851.682 9.356 605.761 558.453 3.025.253

Totaal activa

4.208.333

3.968.433

PASSIVA

Realisatie 2011

Realisatie 2010

836.904 100.297 571.313 1.508.514

836.904 143.052 811.984 1.791.940

588.074 50.126 635.243 1.273.443

575.512 51.182 668.557 1.295.251

Totaal vermogen

2.781.957

3.087.191

Kortlopende schulden Belastingen en sociale premies Overige schulden en overlopende passiva Totaal kortlopende schulden

46.248 1.380.128 1.426.376

31.716 849.525 881.242

Totaal passiva

4.208.333

3.968.433

Vaste activa Materiële vaste activa in het kader van de doelstelling Materiële vaste activa voor de bedrijfsvoering van de eigen organisatie Financiële vaste activa Totaal vaste activa

Reserves Continuïteitsreserve Bestemmingsreserves Overige reserve Fondsen Bestemmingsfondsen Fonds activa doelstellingen Fonds activa bedrijfsvoering

26


Samengevoegde staat van baten en lasten

10 11 12 13 14

15 16 17 18 19

BATEN

Realisatie 2011

Begroting 2011

Realisatie 2010

Baten eigen fondsenwerving Aandeel in acties van derden Subsidies Resultaat beleggingen Overige baten Som der baten

544.944 723.086 8.184 13.396 467.635 1.757.245

476.000 650.000 135.041 140.500 497.000 1.898.541

410.479 566.666 225.831 197.093 683.128 2.083.197

LASTEN

Realisatie 2011

Begroting 2011

Realisatie 2010

519.951 250.130 142.105 508.724 479.365 1.900.275

461.551 280.504 219.919 481.243 272.221 1.715.437

369.671 344.194 142.694 481.321 542.687 1.880.567

75.374 14% 6.041 25.282 106.697

82.925 17% 5.000 5.000 92.925

71.784 17% 5.328 77.112

55.507 3%

70.309 4%

70.409 4%

Besteed aan doelstellingen Draagvlakverbreding Belangenbehartiging Advisering Fondsenwerving t.b.v derden Eigen molens

Werving baten 20 Kosten eigen fondsenwerving % kosten-baten eigen fondsenwerving 21 Kosten verkopen 22 Kosten van beleggingen 23 Beheer en administratie Kosten beheer en administratie % besteed aan doelstellingen Som der lasten Saldo van baten en lasten Toevoeging Stockhuyzen Publicatiefonds Onttrekking Wijnaendts-Luijtenfonds Toevoeging Wijnaendts-Luijtenfonds Toevoeging Fonds De Lange Onttrekking aan bestemde reserves Onttrekking aan overige reserves i.v.m. resultaat 2011

27

2.062.479

1.878.670

2.028.088

-305.234

19.870

55.109

950 -8.000 16.812 2.800 -42.755 -30.193

950 -8.000 16.812 2.800 0 12.562

950 -8.000 16.812 2.800 0 12.562

-275.041

7.308

42.547


Kasstroomoverzicht 2011

2010

Kasstroom uit operationele activiteiten Exploitatieresultaat

-305.234

Aanpassingen voor: Afschrijving materiële vaste activa Toevoeging aan voorzieningen

45.186 0

55.107

9.122 0 45.186

Veranderingen in vlottende middelen: Voorraden Vorderingen Kortlopende schulden

-2.960 5.061 545.135

Totaal kasstroom uit operationele activiteiten

9.122 75 -56.009 -207.300

547.236

-263.234

287.188

-199.005

Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investeringen in materiële vaste activa Desinvesteringen materiële vaste activa

40.803 0

Totaal kasstroom uit investeringsactiviteiten

0 0 -40.803

0

Kasstroom uit financieringsactiviteiten Aflossing langlopende schulden Nieuwe langlopende schuld Toevoeging aan (bestemde) fondsen Onttrekking aan beleggingen

0 0 0 -521.814

0 0 0 -7.170

Totaal kasstroom uit financieringsactiviteiten

-521.814

-7.170

Mutatie liquide middelen

-275.429

-206.175

28


Toelichting behorende tot de samengevoegde jaarrekening Algemeen Bij het opstellen van de jaarrekening zijn de voorschriften van de Richtlijnen 640 (organisaties zonder winststreven) en 650 (fondsenwervende instellingen) van de Raad voor de Jaarverslaggeving gevolgd.

Groepsrelaties en voornaamste activiteiten Vereniging De Hollandsche Molen vormt een groep met twee andere instellingen, te weten Stichting Fonds Aankoop en Onderhoud Molens (FAOM) en De Koningspil B.V. De groepsrelaties worden in het onderstaande toegelicht. Voor de groep is een samengevoegde jaarrekening opgesteld, om inzicht te geven in de resultaten en vermogenspositie van de groep. Het bestuur van de Vereniging De Hollandsche Molen heeft besloten dat vermogensbestanddelen kunnen worden overgedragen aan de Stichting FAOM. Deze Stichting beheert de overgedragen vermogensbestanddelen. Het bestuur van deze Stichting wordt statutair gevormd door de voorzitter, secretaris en penningmeester van Vereniging De Hollandsche Molen, aangevuld met twee overige leden. De Stichting Fonds Aankoop en Onderhoud Molens stelt jaarlijks, aan de hand van de jaarbegroting van de Vereniging, de voor dat verenigingsjaar benodigde financiële middelen beschikbaar, voor zover de overgedragen vermogensbestanddelen inclusief de waardestijging of -vermindering door beleggingsresultaten daartoe toereikend zijn. Giften, schenkingen, legaten en nalatenschappen gedaan aan De Hollandsche Molen die meer dan € 450 bedragen, worden toegevoegd aan het vermogen van de Stichting FAOM, tenzij de schenker anders bepaalt. Het aantal geplande activiteiten van de Vereniging en de financiële omvang daarvan wordt onder andere bepaald door de opbrengsten van het vermogen van de Vereniging. Stichting Fonds Aankoop en Onderhoud Molens is opgericht op 9 maart 1972 en is gevestigd te Amsterdam en heeft ten doel de Vereniging De Hollandsche Molen in de gelegenheid te stellen molens aan te kopen, te restaureren en te onderhouden. Om dat doel te bereiken verwerft, administreert en beheert de Stichting fondsen in algemene zin en fondsen op naam. De Stichting beheert voor de Vereniging tevens alle ontvangen schenkingen en nalatenschappen. Feitelijk beheert de Stichting het vermogen van de Vereniging. Om de continuïteit van de Vereniging te waarborgen, heeft de Stichting zich garant gesteld voor het exploitatietekort van de Vereniging in enig jaar. Ter waarborging van de continuïteit van De Koningspil B.V. heeft de Stichting de garantie afgegeven te zullen voorzien in mogelijke liquiditeitstekorten, vanwege de exploitatie van het pand aan de Zeeburgerdijk te Amsterdam. De Stichting heeft op 10 maart 2003 een overeenkomst gesloten met MeesPierson B.V. voor het vermogensbeheer van de beleggingsportefeuille en voor beleggingsadvies. Het vermogensbeheer en de advisering worden uitgevoerd binnen de randvoorwaarden van het door het bestuur vastgestelde beleggingsbeleid. Per 31 december 2011 bestond het bestuur van de Stichting FAOM uit mr drs. E.S. Rijnders (secretaris), drs. J.A.G. Stallinga RA (penningmeester), J.V. van Noorle Jansen en J.B. Kleijn. De functie van voorzitter was vacant i.v.m. het terugtreden van mevrouw W.M. Verver-Aartsen per 7 september 2011.

29


De Koningspil B.V. is opgericht op 27 september 2000 met als doelstelling het exploiteren van panden in gebruik bij de vereniging. Het initiatief tot de oprichting van De Koningspil B.V. is genomen door de Stichting Fonds Aankoop en Onderhoud Molens. De stichting is enig aandeelhouder van de vennootschap. De directie van De Koningspil B.V. wordt gevoerd door het bestuur van de Vereniging. De voornaamste bedrijfsactiviteit van De Koningspil B.V. betreft de exploitatie van het pand Zeeburgerdijk 133-139 te Amsterdam. Grondslagen voor samenvoeging (consolidatie) De samengevoegde jaarrekening omvat de financiële gegevens van Vereniging De Hollandsche Molen en haar groepsmaatschappijen. Groepsmaatschappijen zijn partijen waarin Vereniging De Hollandsche Molen een meerderheidsbelang heeft en/of waarop overwegende invloed wordt uitgeoefend. Bij de bepaling of overwegende invloed wordt uitgeoefend, worden financiële instrumenten, die potentiële stemrechten bevatten en direct kunnen worden uitgeoefend, betrokken. In de samengevoegde jaarrekening zijn de onderlinge schulden, vorderingen en transacties geëlimineerd, evenals de binnen de groep behaalde resultaten. De groepsmaatschappijen zijn integraal samengevoegd. Voor samengevoegde stichtingen is sprake van samenvoeging met het hoofd van de groep. Voor een overzicht van de samengevoegde groepsmaatschappijen wordt verwezen naar de toelichting op de enkelvoudige balans, onder de kop Overzicht groepsmaatschappijen.

Grondslagen voor de waardering van activa en passiva en de resultaatbepaling Algemeen De grondslagen die worden toegepast voor de waardering van activa en passiva en de resultaatbepaling zijn gebaseerd op historische kosten. Voor zover niet anders is vermeld, worden activa en passiva opgenomen tegen nominale waarde. De opbrengsten en kosten worden toegerekend aan de periode waarop zij betrekking hebben. Materiële vaste activa De materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen aanschafprijs, verminderd met afschrijvingen. De afschrijvingen worden berekend als een percentage over de aanschafprijs volgens de lineaire methode op basis van de geschatte economische levensduur. Op terreinen wordt niet afgeschreven. Bij de molens wordt rekening gehouden met een restwaarde van € 1. De aanwezige historische documentatie in de Molen Documentatie Collectie heeft geen aanschafprijs, maar heeft een belangrijke historische waarde. Deze post is gewaardeerd op PM. Onroerend goed Zeeburgerdijk te Amsterdam Bij besluit van het Dagelijks Bestuur van De Hollandsche Molen van 1 maart 2000 werd om vier redenen besloten tot de aankoop van het pand Zeeburgerdijk 133-139, te weten: 1. Door de toename van de activiteiten van de Vereniging was de behuizing in een deel van het toenmalige pand Sarphatistsraat 634 (v.h. Oranje Nassaukazerne) te Amsterdam te krap geworden. 2. De werkomstandigheden in dit pand voldeden niet volledig meer aan de Arbo-normen. 3. Er waren onvoldoende mogelijkheden om de veelomvattende molendocumentatie voor geïnteresseerden en voor onderzoek op een goede wijze toegankelijk te maken.

30


4. Het bestaande huurcontract liep af per 1 januari 2000 en de verhuurder wenste de overeenkomst uitsluitend te verlengen tegen een aanzienlijk hogere huurprijs. Naast het besluit tot aankoop van het pand aan de Zeeburgerdijk bevat het besluit tevens de volgende onderdelen: 1. De verkoop van de appartementen, indien deze vrij van huur beschikbaar komen. Alvorens tot verkoop van een appartement te kunnen overgaan, dient het pand aan de Zeeburgerdijk eerst gesplitst te worden in appartementsrechten. 2. Het eigendomsrecht van het pand aan de Zeeburgerdijk over te dragen aan De Koningspil B.V. 3. Deze beslissing wordt gemotiveerd door de financiële risico’s van de exploitatie van het pand buiten de Vereniging te willen houden. Algemeen bekend is, dat de grond onder of in de omgeving van het pand door de eeuwen heen is vervuild. Omdat de vervuiling zijn eerste oorsprong heeft in de 17e eeuw, mag worden aangenomen dat de B.V. en de Vereniging niet zullen worden gehouden aan het schonen van de grond. Enig aandeelhouder van de B.V. is de Stichting Fonds Aankoop en Onderhoud Molens. De directie van De Koningspil B.V. wordt gevormd door het bestuur van de Vereniging De Hollandsche Molen. Tot dagelijks beheerder is benoemd dhr. L.M. Endedijk, directeur van het bureau van de Vereniging De Hollandsche Molen. Op 14 juli 2000 werd het pand door Woonstichting De Key in eigendom overgedragen aan de Vereniging i.c. De Koningspil B.V. tegen betaling van de koopsom van € 680.670,32. Het pand Zeeburgerdijk 133 - 139 is gebouwd in 1971 en bestaat uit: • Het appartement Zeeburgerdijk 135; • het appartement Zeeburgerdijk 137; (beide appartementen zijn verhuurd) • Op de begane grond bevinden zich de kantoor- en werkruimten van het Verenigingsbureau. Op de 1e verdieping (voormalig nr. 133) is het documentatiecentrum van de Vereniging ingericht. Op deze verdieping is ook een vergaderruimte. De kantoorruimten zijn door De Koningspil B.V. verhuurd aan de Vereniging. De huursom bedraagt per 31 december 2011 € 45.415 per jaar. Ten behoeve van de aankoop en verbouw van het pand Zeeburgerdijk 133 - 139 heeft de Stichting Fonds Aankoop en Onderhoud Molens een lening verstrekt aan De Koningspil B.V. ten bedrage van € 1.098.900. Als zekerheid voor deze lening heeft de Stichting Fonds Aankoop en Onderhoud Molens een hypotheek op het pand genomen voor genoemd bedrag vermeerderd met renten en kosten. Verzekering De appartementen, kantoor- en werkruimten waren verzekerd tegen herbouwwaarde voor een bedrag van € 959.400. Verbouwingskosten waren verzekerd tot een bedrag van € 466.700. In 2006 heeft een hertaxatie plaatsgevonden van het gehele gebouw, die uitkwam op een waarde van 2,09 miljoen euro. Voor de verzekerde waarde van de molens zie bijlage A.

31


Afschrijvingen De volgende afschrijvingspercentages worden gehanteerd: Molens : 3 1/3, restwaarde € 1. Gebouw Zeeburgerdijk 133-139, Amsterdam : 2 1/2. (tot max. 50% WOZ-waarde

kantoorgedeelte en 100% WOZwaarde appartementen) Verbouwingskosten : 10. Computerapparatuur : 33 1/3. Inventaris: Kantoormachines : 33 1/3, restwaarde 10%. Kantoorsoftware : 20-33 1/3. Kunst : 0. Overige inventaris : 10. Onderhoudsuitgaven worden slechts geactiveerd, indien zij de gebruiksduur van het object verlengen. Financiële vaste activa Deelnemingen waarin invloed van betekenis op het zakelijke en financiële beleid kan worden uitgeoefend, worden gewaardeerd volgens de vermogensmutatiemethode op basis van de nettovermogenswaarde. Bij de bepaling van de nettovermogenswaarde worden de waarderingsgrondslagen van Vereniging De Hollandsche Molen gehanteerd. Deelnemingen waarin geen invloed van betekenis wordt uitgeoefend, worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs of duurzaam lagere bedrijfswaarde. In 2011 hebben geen aan- of verkoop in deelnemingen plaatsgevonden. Impairment of vervreemding van vaste activa De Vereniging verantwoordt materiële en financiële vaste activa in overeenstemming met in Nederland algemeen aanvaarde grondslagen voor financiële verslaggeving. Volgens deze grondslagen dienen activa met een lange levensduur te worden beoordeeld op impairment wanneer wijzigingen of omstandigheden zich voordoen die doen vermoeden dat de boekwaarde van een actief niet terugverdiend zal worden. De terugverdienmogelijkheid van activa die in gebruik zijn, wordt bepaald door de boekwaarde van een actief te vergelijken met de toekomstige nettokasstromen die het actief naar verwachting zal genereren. Wanneer de boekwaarde van een actief hoger is dan de geschatte toekomstige kasstroom, wordt een bedrag voor impairment ten laste van het resultaat geboekt voor het verschil tussen de boekwaarde en de reële waarde van het actief. Voor verkoop beschikbare activa worden gewaardeerd tegen boekwaarde of lagere marktwaarde, onder aftrek van verkoopkosten. In 2011 is geen bedrag voor impairment geboekt. Beleggingen Aan de beurs genoteerde aandelen worden gewaardeerd tegen de beurswaarde, de niet aan de beurs genoteerde aandelen worden gewaardeerd tegen de kostprijs. Obligaties worden in de jaarrekening opgenomen tegen de nominale waarde. De waardering van ter belegging aangehouden onroerend goed is gelijk aan de waardering zoals vermeld onder materiële vaste activa. Voorraad De voorraden zijn gewaardeerd tegen aanschafprijs, eventueel verminderd met een voorziening voor incourantheid.

32


Vorderingen Vorderingen worden gewaardeerd op de nominale waarde, onder aftrek van noodzakelijk geachte voorzieningen voor oninbaarheid. Vorderingen op grond van nog niet afgewikkelde nalatenschappen worden gewaardeerd in overeenstemming met de opgave van het notariskantoor dat belast is met de afwikkeling of conform de opgave van de executeur-testamentair. Baten uit fondsenwerving Onder baten uit fondsenwerving wordt verstaan de baten uit fondsenwervende activiteiten. Kosten uit fondsenwerving Onder kosten uit fondsenwerving wordt verstaan de ter zake van fondsenwervende activiteiten gemaakte direct toerekenbare kosten, evenals de aan fondsenwervende activiteiten toegerekende indirecte (uitvoerings)kosten. Nettobaten uit fondsenwerving Onder nettobaten uit fondsenwerving wordt verstaan het saldo van de baten en lasten uit fondsenwerving. Lasten op grond van de doelstelling Onder lasten op grond van de doelstelling wordt verstaan de directe kosten voor activiteiten, gericht op het verwezenlijken van de statutaire doelstellingen van de Vereniging. Financiële baten/lasten Onder financiële baten/lasten wordt verstaan interestbaten en -lasten, evenals de resultaten uit de effectenportefeuille. Belastingen over het resultaat De belastingen over het resultaat omvatten zowel de op korte termijn te verrekenen belastingen als de latente belastingen, rekening houdend met fiscale faciliteiten en niet-aftrekbare kosten. Op winsten worden geen belastingen in mindering gebracht indien en voor zover compensatie van deze winsten met in voorgaande jaren geleden verliezen mogelijk is. Op verliezen worden belastingen in mindering gebracht indien compensatie met in voorgaande jaren behaalde winsten mogelijk is en dit leidt tot teruggave. Tevens worden belastingen in mindering gebracht indien redelijkerwijs mag worden aangenomen dat compensatie van verliezen met toekomstige winsten mogelijk is. De belastingen worden berekend over de resultaten rekening houdend met fiscale faciliteiten. Pensioenlasten De collectieve pensioenregeling welke De Hollandsche Molen heeft afgesloten met Nationale Nederlanden verplicht de vereniging slechts tot het betalen van de overeengekomen premie. Verplichtingen in verband met te betalen premies in het kader van de pensioenregeling worden als last in de winsten verliesrekening opgenomen in de periode waarover de premies zijn verschuldigd. Gebruik van schattingen Bij het opstellen van de jaarrekening dient de ondernemingsleiding, overeenkomstig algemeen geldende grondslagen, bepaalde schattingen en veronderstellingen te doen die medebepalend zijn voor de opgenomen bedragen. De feitelijke resultaten kunnen van deze schattingen afwijken.

33


Toelichting op de balans 1.

Vaste activa

Materiële vaste activa in het kader van de doelstelling Materiële vaste activa voor de bedrijfsvoering eigen organisatie Financiële vaste activa

2011

2010

50.126 649.685 238.986 938.797

51.182 653.012 238.986 943.180

Het verloop van de materiële vaste activa in het kader van de doelstelling is als volgt: Molens en bijbehorend OG Cumulatieve aanschafwaarde 1/01/2011 Cumulatieve afschrijving 1/1/2011 Boekwaarde 1/1/2011 Mutaties in de boekwaarde * Investeringen * Desinvesteringen * Afschrijvingen * Afschrijvingen desinvesteringen

Cumulatieve aanschafwaarde 31/12/2011 Cumulatieve afschrijving 31/12/2011 Boekwaarde 31/12/2011

Molen Documentatie Collectie

Totaal

59.805 -8.623 51.182

PM PM PM

59.805 -8.623 51.182

-1.056 -1.056

PM PM PM PM PM

0 0 0 -1.056 0 -1.056

59.805 -9.679 50.126

PM PM PM

59.805 -9.679 50.126

De molens zijn aangekocht of verkregen in het kader van de doelstelling. De WOZ-waarde van de molens tezamen bedraagt € 841.595 (zie bijlage A). De verzekerde waarde van de bibliotheek van de vereniging bedroeg in 2011 € 156.900 (2010: 156.900).

34


Het verloop van de materiële vaste activa voor de bedrijfsvoering van de eigen organisatie is als volgt:

Cumulatieve aanschafwaarde 1/01/2011 Cumulatieve afschrijving 1/1/2011 Boekwaarde 1/1/2011 Mutaties in de boekwaarde * Investeringen * Afschrijvingen

Cumulatieve aanschafwaarde 31/12/2011 Cumulatieve afschrijving 31/12/2011 Boekwaarde 31/12/2011

Gebouwen en terreinen (incl. verbouwingskosten)

Inventaris en overige materiële vaste activa

899.353 -288.233 611.120

181.215 -139.323 41.892

1.080.568 -427.556 653.012

-22.484 -22.484

40.803 -21.646 19.157

40.803 -44.130 -3.327

899.353 -310.717 588.636

222.018 -160.969 61.049

1.121.371 -471.686 649.685

Totaal

De WOZ-waarde (per 1 januari 2011) van het kantoorgedeelte aan de Zeeburgerdijk te Amsterdam bedraagt € 377.500 (2010: 416.000). Vanwege de daling van de WOZ-waarde is in het verslagjaar € 22.484 op het kantoorgedeelte afgeschreven. De waardering van de kantoorruimte is aanschafprijs verminderd met cumulatieve afschrijvingen berekend op lineaire basis en op basis van de geschatte economische levensduur van 40 jaar tot een maximum van 50% van de WOZ-waarde. De financiële vaste activa betreffen de appartementen aan de Zeeburgerdijk 135 en 137 te Amsterdam, die worden verhuurd aan derden. De WOZ-waarde (per 1 januari 2011) van de twee appartementen aan de Zeeburgerdijk te Amsterdam bedraagt € 447.500 (2010: 467.500). De waardering van de appartementen is aanschafprijs verminderd met cumulatieve afschrijvingen berekend op lineaire basis en op basis van de geschatte economische levensduur van 40 jaar tot een maximum van 100% van de WOZ-waarde. De waardering van de appartementen ligt onder de grens van 100% WOZ-waarde, waardoor evenals in voorgaande jaren, geen afschrijvingen in 2011 plaats vonden. 2.

Effecten De effecten kunnen als volgt worden gespecificeerd:

Aandelen: * Beursgenoteerd Obligaties: * Nominale waarde * Wijnaendts-Luijten Fonds (beursgenoteerde obligaties) Overige effecten

35

2011

2010

712.616

790.526

1.270.000

747.000

290.000 100.880 2.373.496

212.500 101.656 1.851.682


Mutaties in 2011 Stand per 1 januari Mutaties in de boekwaarde: * Aankopen * Verkopen en uitlotingen * Koersverschillen Stand per 31 december

2011

2010

1.851.682

1.844.512

1.714.636 -1.121.060 -71.762 2.373.496

110.854 -210.000 106.316 1.851.682

Ten behoeve van het beheer van het vermogen en de fondsen op naam is op 10 maart 2005 tussen de Stichting en MeesPierson B.V. (thans ABN AMRO Mees Pierson) een "overeenkomst van Effectendienstverlening" gesloten. In het verslagjaar is op verzoek van het bestuur het beleggingsbeleid herzien. Belangrijke elementen hieruit zijn: 1. Uitgangspunt voor het Fonds is behoud van vermogen op lange termijn en inkomsten ter dekking van uitgaven. 2. Keuze voor een defensief beleggingsbeleid met een asset mix van 30% zakelijke waarden (aandelen en alternatieve beleggingen) en 70% vastrentende waarden (obligaties en liquiditeiten), met resp. bandbreedtes van 20-40% en 50-80%. 3. Aansluiting bij de door het VFI gemaakte richtlijn duurzaam beleggen. 4. Streefrendement van gemiddeld 5% per jaar. Eind juni is de portefeuille herbelegd op basis van bovengenoemde criteria. Voor een specificatie: zie bijlage B. 3.

Voorraden De voorraad betreft de voorraad artikelen, die in de (web)winkel van de Vereniging worden verkocht.

4.

Vorderingen

Overige vorderingen Overlopende activa

36

2011

2010

541.904 58.796 600.700

530.956 74.805 605.761


Overige vorderingen

Vorderingen uit hoofde van nalatenschappen en legaten: * Nalatenschap De Bruin-de Wilde * Nalatenschap Veldmeijer Onderhoudssubsidies Restauratiesubsidies Te ontvangen bedragen Te vorderen dividendbelasting Lening Molenstichting Land van Heusden en Altena Voorziening voor oninbaarheid lening Overige

2011

2010

70.000 65.000 27.396 250.028 121.305 1.184 11.345 -11.345 6.991 541.904

100.000 65.000 41.591 260.030 0 380 11.345 -11.345 63.955 530.956

2011

2010

3.269 0 9.576 31.762 14.189 58.796

3.269 937 31.722 24.688 14.189 74.805

2011

2010

536 359 -4.388 4.422 7.760 20.517 112.863 2.399 0 36.135 2.420 100.000 0 283.024

0 238 10.600 32.419 28.363 193.436 227.599 2.351 145 62.317 1.436 0 -450 558.453

Overlopende activa

Vooruitbetaalde erfpacht Vooruitbetaalde opstalverzekering Vooruitbetaalde overige kosten Te vorderen couponrente Te vorderen couponrente Wijnaendts-Luijten Fonds

5.

Liquide middelen

Deposito molen De Roos (Rabobank) Kas ABN AMRO Bank Rabobank Rabobank bedrijfstelerekening MeesPierson MeesPierson Wijnaendts-Luijten Fonds MeesPierson Fonds Van Lange ING Stokhuijzen Publicatiefonds ING ABN AMRO (vh. Fortis Bank) Deposito Kruisposten

37


6.

Reserves Het eigen vermogen betreft zowel het vrij besteedbare vermogen als het vastgelegd vermogen. Verloopstaat eigen vermogen

Contin. Reserve

Overige Bestemm. Bestemm. reserve reserves fondsen

Fonds activa doelst.

Fonds activa bedrijfsvoering

Totaal

Stand per 1 jan 2011 Resultaatsbestemming 2011 Mutaties bestemmingsreserves Toevoeging bestemmingsreserves Mutatie Fonds activa doelstellingen Mutatie Fonds activa bedrijfsvoering Overige mutaties Stand 31 dec 2011

836.904

811.984 -275.041

51.182

668.557

3.087.191 -305.234

143.052 -42.755

575.512 12.562

0 0 1.056

0 836.904

-1.056

33.314 0 571.313

0 -33.314

0 100.297

588.074

50.126

635.243

0 0 2.781.957

(na winstbestemming)

De maximale omvang van de continuïteitsreserve bedraagt anderhalf maal de uitvoeringskosten van het boekjaar. 7.

Fondsen Bestemmingsfondsen

Fonds Van Lange Stokhuijzen Publicatie Fonds Wijnaendts-Luijten Fonds

2011

2010

142.351 66.151 379.572 588.074

139.551 65.201 370.760 575.512

Fonds Van Lange Dit betreft een nalatenschap “onder de last om deze erfenis te gebruiken voor de aankoop van onroerende zaken in de Provincie Utrecht”. In het kader van de resultaatsbestemming wordt voorgesteld aan het saldo van het fonds € 2.800 toe te voegen, waardoor het saldo per 1 januari 2012 € 142.351 gaat bedragen.

38


Het verloop gedurende het boekjaar is als volgt: Na voorstel bestemming exploitatiesaldo 2011 Stand per 1 januari Bestemming/verdeling exploitatiesaldo: * ontvangen/nog te ontvangen rente

Na voorstel bestemming exploitatiesaldo 2010

139.551

136.751

2.800 142.351

2.800 139.551

Stokhuyzen Publicatie Fonds Dit fonds betreft een in 1998 ontvangen nalatenschap. In overleg met de nabestaanden van mevrouw C. Stokhuyzen is door het bestuur besloten deze nalatenschap te bestemmen ten behoeve van publicatiedoeleinden. In het kader van de resultaatbestemming wordt voorgesteld aan het saldo van het fonds € 950 toe te voegen, waardoor het saldo per 1 januari 2011 € 66.151 gaat bedragen. Het verloop gedurende het boekjaar is als volgt: Na voorstel bestemming exploitatiesaldo 2011 Stand per 1 januari Bestemming/verdeling exploitatiesaldo: * ontvangen/nog te ontvangen rente


65.201

64.251

950 66.151

950 65.201

Wijnaendts-Luijten Fonds Dit fonds betreft een in 1995 ontvangen nalatenschap. Het rendement van dit op bankrekeningen aangehouden of in obligaties belegde vermogen wordt in het jaar volgend op het boekjaar ter beschikking gesteld voor het onderhoud aan molens in de Alblasserwaard en Vijfheerenlanden. Van het rendement wordt 10% toegevoegd aan het kapitaal van het fonds en 10% aan Vereniging De Hollandsche Molen verstrekt wegens verrichte werkzaamheden. Het bestuur heeft besloten dat met ingang van 1 januari 1999 het koersresultaat op obligaties van dit fonds niet wordt meegenomen bij de berekening van de te besteden gelden van het fonds. Nieuwe obligaties worden tegen de nominale waarde gewaardeerd. In het kader van de resultaatbestemming wordt voorgesteld aan het saldo van het fonds € 16.812 toe te voegen, waardoor het saldo per 1 januari 2011 € 387.572 gaat bedragen.

39


Het verloop gedurende het boekjaar is als volgt: Na voorstel bestemming exploitatiesaldo 2011 Stand per 1 januari Bestemming/verdeling exploitatiesaldo: * ontvangen/nog te ontvangen rente * ontvangen/nog te ontvangen couponrente * Bestedingen/aangegane verplichtingen * Beheersvergoeding De Hollandsche Molen


370.760

353.948

16.812 -8.000

16.812

379.572

370.760

Fonds activa doelstellingen De reserve activa doelstelling omvat die activa die in het kader van de doelstelling zijn vastgelegd. Deze activa hebben betrekking op de activa van molens en bijbehorend onroerend goed. Deze reserve kan daardoor niet vrij worden besteed. Een mutatie in de activapost molens en bijbehorend onroerend goed leidt tot overeenkomstige mutaties in deze reserve. Fonds activa bedrijfsvoering De reserve activa bedrijfsvoering omvat de activaposten (gebouwen en terreinen, inventaris en overige materiële vaste activa) waarin middelen zijn vastgelegd ten behoeve van de bedrijfsvoering. Om deze reden zijn deze middelen niet vrij besteedbaar.

8.

Kortlopende schulden

Belastingen en sociale premies Overige schulden en overlopende passiva

2011

2010

46.248 1.380.128 1.426.376

31.716 849.525 881.242

2011

2010

12.354 33.894 0 46.248

10.945 21.455 -684 31.716

Belastingen en sociale premies

Omzetbelasting Loonheffing Vennootschapsbelasting

40


Overige schulden en overlopende passiva

Aangegane verplichtingen uit ontvangen middelen: * Wijnaendts-Luijten Fonds * Gravin van Bylandt Stichting * Van Toorn-Scholten Stichting * BankGiro Loterij Crediteuren Te betalen overige kosten Vooruitontvangen contributies Vooruitontvangen BGL-gelden Reservering vakantiedagen Reservering vakantiegeld Overige

2011

2010

7.248 52.371 4.852 392.682 98.380 119.151 530 677.427 13.982 13.244 261 1.380.128

7.248 56.746 4.852 462.849 0 240.326 1.721 46.522 11.172 12.249 5.841 849.525

Aangegane verplichtingen uit ontvangen middelen Gravin van Bylandt Stichting In 2011 ontving De Hollandsche Molen van de M.A.O.C. Gravin van Bylandt Stichting een bedrag van € 26.000 voor bijdragen in het molenbehoud. Een specificatie van de toekenningen is opgenomen in hoofdstuk 10, baten eigen fondsenwerving. Aangegane verplichtingen uit ontvangen middelen Van Toorn-Scholten Stichting Deze stichting, die tot voor kort anoniem wenste te blijven, stelt De Hollandsche Molen in staat voor de restauratie van verschillende molenprojecten toekenningen te doen. De Vereniging verzorgde voor deze stichting de selectie, toekenningen en uitbetalingen van bedragen na voltooiing van de betreffende projecten. Met ingang van 2006 verzorgt deze stichting zelf de uitbetalingen van bedragen. BankGiro Loterij In 2011 ontving De Hollandsche Molen uit de opbrengst 2010 van de BankGiro Loterij een bedrag van € 400.000. Uit de beschikbare middelen heeft het bestuur van De Hollandsche Molen toezeggingen gedaan aan derden. De aangegane verplichtingen betreffen een in 2010 ontvangen bedrag voor het tvprogramma Het mooiste Pand van Nederland (€ 166.187), nog toe te kennen gelden (€ 124.598, zie hoofdstuk 12 aandeel in acties van derden) en nog uit te betalen toegekende bedragen (€ 101.417). Vooruit ontvangen BGL-gelden Dit betreft het ontvangen bedrag van € 1.000.000 voor het project BankGiro Loterij Molendagen, verminderd met de besteding in 2011. Voor een toelichting zie de hoofdstukken 11 en 15. Niet uit de balans blijkende verplichtingen Uit hoofde van operational-leasecontracten voor kantoorapparatuur en een auto bestaat per 31 december 2011 een resterende betalingsverplichting. Het contract voor kantoorapparatuur (kopieerapparaat) werd afgesloten op 1 augustus 2006 voor een periode van 72 maanden. Per jaarultimo bedraagt het aantal maanden 7 maanden en daardoor een huurverplichting van € 869. In 2008 werd een nieuw leasecontract voor de auto gesloten, die per jaarultimo nog een looptijd heeft van 4 maanden en een huurverplichting van € 2.864.

41


Toelichting samengevoegde staat van baten en lasten Resultaat 2011 Het verslagjaar werd afgesloten met een operationeel tekort van € 305.324, terwijl een positief resultaat van € 19.870 was begroot. Dit verschil wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door (tussen haakjes het betreffende hoofdstuk waar een toelichting wordt gegeven): 1. lagere opbrengsten contributies, donaties, giften, schenkingen en nalatenschappen (10); 2. lagere subsidie voor het project Allemolens.nl (12); 3. lagere opbrengst beleggingen en negatief koersresultaat (13); 4. tekort in de restauratie van molen De Jager te Oud-Vossemeer (14c en 19). De onttrekkingen aan bestemde reserves betreffen: • vrijvallen bestemmingsreserve Prins Bernhard noodfonds; op het noodfonds wordt geen beroep meer gedaan omdat eigenaren in de regel aanvragen doen voor bijdragen uit de budgetten van BankGiro Loterij en Van Bylandt Stichting; • vrijvallen bestemmingsreserve Jubileumproject Tholen i.v.m. de restauratie van molen De Jager te Oud-Vossemeer. Na toevoeging en onttrekking aan bestemmingsfondsen en bestemmingsreserves resteert een onttrekking aan de overige reserves over 2011 van € 275.041.

Bestedingspercentages

Bestedingspercentage lasten Bestedingspercentage baten

Realisatie 2011

Begroting 2011

Realisatie 2010

92% 104%

91% 90%

93% 90%

Conform richtlijn 650 zijn in de tabel opgenomen het: • bestedingspercentage lasten: percentage dat wordt gevonden door het totaal van de bestedingen aan de doelstellingen te delen door de som der lasten; • bestedingspercentage baten: percentage dat wordt gevonden door het totaal van de bestedingen aan de doelstellingen te delen door de som der baten.

42


10.

Baten uit eigen fondsenwerving Realisatie 2011

Begroting 2011

Realisatie 2010

143.047 75.296 31.150 14.167 21.136 83.148 111.000 40.000 26.000 544.944

175.000 150.000 30.000 45.000 10.000

152.444 177.743 27.615 13.484 20.483

40.000 26.000 476.000

0 26.000 417.769

Contributies, donaties, giften en schenkingen Nalatenschappen Lidmaatschap eigenaren Giftenacties Baten verkopen Bijdragen fondsen t.b.v. restauraties Bijdragen fondsen t.b.v. allemolens.nl BankGiroLoterij tbv fondsenwerving Baten Gravin van Bylandt Stichting

Contributies, donaties, giften en schenkingen Contributies, donaties, giften en schenkingen worden verantwoord in het jaar waar ze betrekking op hebben. Bij het opstellen van de begroting 2011 is uitgegaan van een toename van 1.000 begunstigers. Voor het uitvoeren van fondsenwerving in het verslagjaar zou ook een fondsenwerver in dienst worden genomen. Het bestuur heeft in het verslagjaar besloten eerst een goed fondsenwervingsplan te maken alvorens met de uitvoering te beginnen. Dit plan kwam in het najaar van 2011 gereed. De uitvoering van het fondsenwervingsplan is voorzien voor 2012. Nalatenschappen Nalatenschappen worden verantwoord in het jaar dat deze bekend worden en dat de omvang redelijkerwijs is in te schatten. Indien geen inschatting mogelijk is worden nalatenschappen verantwoord in de periode dat zij ontvangen worden. Voor een overzicht van de ontvangen nalatenschappen zie bijlage D. De nalatenschappen bleven onder het begrote bedrag; het laatste is het gemiddelde aan opbrengst van de laatste 10 jaar. Contributie eigenaren Met ingang van 2010 is een speciaal lidmaatschap voor moleneigenaren ingevoerd. Het aantal lideigenaren nam in het verslagjaar toe van 214 naar 254. Giftenacties Voor 2011 waren twee extra giftenacties gepland. In het verslagjaar werd voorrang gegeven aan het opstellen van het fondsenwervingsplan en bleef het aantal giftenacties beperkt tot één. Het resultaat van deze actie bleef achter bij de begroting. Baten verkopen De baten hebben betrekking op verkochte artikelen uit de webwinkel van de vereniging.

43


Bijdragen fondsen t.b.v. restauraties Voor de restauraties van eigen molens werden toekenningen ontvangen van de volgende fondsen: Molen De Roos te Delft Prins Bernhard Cultuurfonds € Molen De Jager te Oud-Vossemeer Prins Bernhard Cultuurfonds € Bouwcultuurfonds Zuid Nederland € Kattendijke/Drucker Stichting € Schmalhausen fonds € Molen De Speelman te Rotterdam-Overschie Prins Bernhard Cultuurfonds € Molen Rijn en Lek te Wijk bij Duurstede Prins Bernhard Cultuurfonds € Gravin van Bylandtstichting € Molen De Zwaluw te Zuurdijk VSB-Fonds € J.B. Scholtenfonds € Prins Bernhard Cultuurfonds € Subtotaal

7.300 15.000 10.000 2.000 1.000 5.200 9.000 4.500 4.000 14.148 11.000 83.148

Bijdragen fondsen t.b.v. Allemolens.nl Voor het project Allemolens.nl werden door verschillende fondsen toekenningen gedaan, welke verantwoord zijn in het verslagjaar 2011. Het betreft: Prins Bernhard Cultuurfonds VSB Fonds SNS Reaal Fonds Gravin van Bylandt Stichting

35.000 35.000 35.000 6.000 111.000

Op grond van richtlijn 650 zijn de ontvangen bedragen van fondsen voor de molenrestauraties en Allemolens.nl opgenomen onder baten eigen fondsenwerving. In de begroting en jaarrekening 2010 zijn deze bedragen te vinden onder Restauratiesubsidies (hoofdstuk 14c) en Subsidies (hoofdstuk 12). Baten Gravin van Bylandt Stichting In 2011 ontving De Hollandsche Molen wederom van de M.A.O.C. Gravin van Bylandt Stichting een bedrag van € 26.000 ter verdeling onder molenprojecten in Nederland. Met het bestuur van de stichting is afgesproken dat van dit budget € 2.500 als uitvoeringskosten door De Hollandsche Molen aangemerkt mogen worden. Het bestuur heeft het resterende budget ad € 23.500 als volgt verdeeld: Molen Victor te Warnswerd (Frl.) Molen van de polder Waarland (N-H) Molen De Korenhalm te 's-Gravenpolder (Zl) Molen Nooit Gedacht te Budel (N-Br.) Molen Catharina te Schijndel (N-Br.)

€ € € € €

4.000 4.500 4.500 3.000 4.500 23.500

Voor de besteding in 2011 van toegekende gelden wordt verwezen naar verstrekte subsidies als onderdeel van hoofdstuk 18 Fondsen t.b.v. derden.

44


11.

Aandeel in acties van derden

Bijdrage BankGiro Loterij Bijdrage BGL tbv TV-programma BankGiro Loterij Molendagen

Realisatie 2011

Begroting 2011

Realisatie 2010

400.000

400.000 0 250.000 650.000

400.000 166.666 0 566.666

323.086 723.086

Bijdrage BankGiro Loterij Projecten In het boekjaar deed de BankGiro Loterij een toekenning van wederom € 400.000 aan De Hollandsche Molen. Met dit budget ondersteunt de vereniging diverse molenprojecten. Het verloop van de budget BankGiro Loterij was in het verslagjaar als volgt: Restant budget 2010 Toegekend door BankGiro Loterij Vrijgevallen Mijnsheerenland Vrijgevallen Beugt Vrijgevallen Almkerk Vrijgevallen Budel Totaal budget 2011

€ € € € € € €

1.000 400.000 22.000 31.933 9.000 7.500 471.433

Totaal toegekend 2011 Overgeheveld naar 2012

€ €

346.835 124.598

De toekenningen in 2011 kunnen als volgt gespecificeerd worden: Prov.

Plaats

Naam molen

GR FR FR NH NH ZH ZH NB NB NB ZL ZL

Feerwerd Joeswert Itens Windmotor 1 Itens Wanswerd Victor Middenbeemster Nagtegaal Waarland Polder Waarland Noordeloos Stijve Molen Bleskensgraaf Wingerdse Molen Veen De Hoop Wijk en Aalburg De Twee Gebroeders Budel (2) Nooit Gedacht s-Gravenpolder De Korenhalm s-Gravenpolder (2) De Korenhalm Eigen molens De Hollandsche Molen Communicatie en fondsenwerving Vergoeding uitvoeringskosten De Hollandsche Molen Totaal

45

€ € € € € € € € € € € € € € € €

7.335 7.000 25.000 50.000 25.000 25.000 25.000 12.500 12.500 9.000 6.000 2.500 50.000 40.000 50.000 346.835


In het verslagjaar vielen in vorige jaren gedane toekenningen deels vrij als gevolg van lagere restauratiekosten (Mijnsheerenland), vrijval BTW (Beugt) en toekenningen van andere fondsen (Almkerk en Budel). Voor de besteding in 2011 van toegekende gelden wordt verwezen naar verstrekte subsidies als onderdeel van hoofdstuk 18 Fondsen t.b.v. derden. Bijdrage BankGiro Loterij t.b.v. tv-programma In 2010 kende de BankGiro Loterij aan het Prins Bernhard Cultuurfonds, Stichting BOEi en De Hollandsche Molen een bedrag toe van € 500.000 voor de financiering van het tv-programma Het mooiste pand van Nederland. Het bedrag werd ontvangen door BOEi en gelijk verdeeld onder de drie organisaties. In 2011 werd geen toekenning gedaan omdat het budget van 2010 nog niet aangewend is voor het tv-programma. BankGiro Loterij Molendagen In 2011 werd een bedrag ontvangen van de BankGiro Loterij groot € 1.000.000 voor het vierjarige project BankGiro Loterij Molendagen. Van dit bedrag is € 323.086 in het verslagjaar besteed aan de kosten van activiteiten en organisatie. Voor de besteding van dit bedrag wordt verwezen naar hoofdstuk 15 (draagvlakverbreding).

12.

Subsidies

Allemolens.nl Educatief molenaar WbDuurstede

Realisatie 2011

Begroting 2011

Realisatie 2010

3.312 4.872 8.184

135.041 0 135.041

220.831 5.000 225.831

Allemolens.nl In 2011 werd dit project afgerond, waarvoor subsidies werden ontvangen van Senter Novem, de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, Prins Bernhard Cultuurfonds, VSB Fonds, SNS Reaal Fonds en M.A.O.C. Gravin van Bylandt Stichting. De totale kosten van Allemolens.nl over de periode 2009 tot en met 2011 bedroegen € 414.074, de toegekende subsidies € 396.000. In de jaarrekeningen 2009 en 2010 is aan baten en lasten een bedrag van € 353.217 voor dit project opgenomen. In de jaarrekening 2011 zijn de resterende baten en lasten opgenomen: • € 111.000 als baten eigen fondsenwerving (hoofdstuk 10) • € 3.312 als subsidies (hoofdstuk 12) • € 132.386 als kosten belangenbehartiging (hoofdstuk 16). Het verschil tussen gerealiseerde baten en lasten van € 18.074 wordt veroorzaakt door een lagere toekenning van een van de fondsen dan begroot. Educatief molenaar Wijk bij Duurstede Ter gelegenheid van het 350-jarig bestaan van molen Rijn en Lek te Wijk bij Duurstede in 2009 een educatief molenaar aan de slag. Dankzij een subsidie van de gemeente aan de Stichting De Wijkse Molen

46


kon dit in het verslagjaar voortgezet worden. De kosten voor de educatief molenaar zijn onderdeel van de salariskosten.

13.

Resultaat beleggingen

Rente Couponrente (Stock)dividend Dividend ledencertificaten Rabobank Waardeverandering beleggingen Baten verhuur appartementen Zeeburgerdijk

Realisatie 2011

Begroting 2011

Realisatie 2010

16.178 54.089 1.211 4.850 -71.762 8.829 13.396

10.000 60.000 8.000 4.000 50.000 8.500 140.500

10.964 58.922 8.424 3.638 106.316 8.829 197.093

Waardeverandering beleggingen De waarde van de aandelenportefeuille daalde als gevolg van het negatieve klimaat op de beursen door de Eurocrisis. Waardering beleggingen De aandelenportefeuille wordt tegen marktwaarde gewaardeerd, obligaties tegen aanschafwaarde.

14.

Overige baten Realisatie 2011

Begroting 2011

Realisatie 2010

166.671 46.656 254.308 467.635

170.000 100.000 227.000 497.000

178.703 1.348 503.077 683.128

Realisatie 2011

Begroting 2011

Realisatie 2010

0 4.410 5.360 8.042 148.859 166.671

3.000 3.000 6.000

2.838 3.088 6.045

151.000 163.000

159.442 171.413

a. Baten van activiteiten b. Baten van projecten c. Baten eigen molens

14a. Baten van activiteiten

Bijdragen excursie Bijdragen molencontactdag Examengeld vrijwillige molenaars Overige Opbrengst werk voor derden

47


Bijdragen excursie De excursie vond in het verslagjaar geen doorgang vanwege een te laag aantal aanmeldingen. Overige Het betreft hier de vrijval van posten uit voorgaande jaren. Opbrengst werk voor derden De realisatie 2011 betreft de advisering van overheden, diverse fondsen en BankGiro Loterij en verrichte werkzaamheden ten behoeve van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed en het project Leve de Molens van de provincie Zuid-Holland, eindredactie van het boek over de Kilsdonkse Molen, biotoopadvisering, molentaxatie en een uitgevoerd haalbaarheidsonderzoek in Gelderland. 14b. Baten van projecten

Arbo-project Opbrengst PIP-project Biotoopvalidatie

Realisatie 2011

Begroting 2011

Realisatie 2010

751 45.905 0 46.656

30.000 70.000 0 100.000

1.017 274 57 1.348

Arbo-project Dit project is doorgeschoven naar 2012, hetgeen het verschil met de begroting verklaart. Opbrengst PIP-project De Hollandsche Molen heeft in het verslagjaar net als in 2006 een model Periodiek Instandhoudings Plan ontwikkeld dat eigenaren bij de vereniging konden bestellen en gebruiken voor het indienen van een subsidieaanvraag voor de instandhoudingsregeling Brim begin 2012. Het aantal afnemers bleef achter bij de prognose, hetgeen het verschil met de begroting verklaart. 14c. Baten eigen molens

Huren Restauratiesubsidies Onderhoudssubsidies

Realisatie 2011

Begroting 2011

Realisatie 2010

14.334 188.239 61.194 263.767

7.000 160.000 60.000 227.000

6.958 397.547 98.572 503.077

Huren Het verschil tussen realisatie en begroting wordt veroorzaakt door de huur van de molen te Spaarndam die voor drie jaren achterstallig is betaald. Restauratiesubsidies In 2011 werden de restauraties afgerond aan de molens De Zwaluw te Zuurdijk, Rijn en Lek te Wijk bij Duurstede, De Roos te Delft, De Speelman te Overschie en De Jager te Oud-Vossemeer. Bij

48


restauraties is het uitgangspunt dat de gemaakte kosten gedekt moeten worden door ontvangen subsidies, bijdragen van fondsen en overige bijdragen. Bij de restauratie van molen De Jager te OudVossemeer viel wel een tekort te noteren van € 42.867, veroorzaakt door tegenvallers bij de uitvoering van de werkzaamheden. Een groot deel van de lasten en subsidies betreffende de vijf restauraties is opgenomen in de jaarrekening 2009 en 2010. Voor de restauraties is een beroep gedaan op subsidieregelingen voor restauratie en onderhoud. Baten en lasten zijn derhalve onder verschillende posten opgenomen (resp. restauratie- en onderhoudssubsidies en restauratie- en onderhoudskosten). De van fondsen ontvangen bijdragen voor de restauraties zijn in de jaarrekening opgenomen onder baten eigen fondsenwerving (hoofdstuk 10). Naast bovengenoemde restauraties werd ook het noodzakelijke onderhoud uitgevoerd aan de eigen molens van de vereniging. In bijlage C is een specificatie opgenomen van de kosten en baten van onderhoud per molen.

Kostentoerekening Realisatie 2011 1.533.838 252.438 32.146 61.503 68.404 52.983 61.168 2.062.479

Kosten van activiteiten Salarissen en sociale lasten Pensioenlasten Ov. Personeelskosten Huisvestingskosten Kantoorkosten Overige algemene kosten

Begroting 2011 1.355.541 293.821 30.000 43.270 44.900 60.650 50.490 1.878.670

Realisatie 2010 1.504.210 277.548 28.474 62.946 34.943 51.640 68.329 2.028.088

De kostentoerekening voor 2011 is gespecificeerd: DOELSTELLINGEN draagvlak-

belangen-

advisering

verbreding behartiging

WERVING BATEN

fondsen

eigen

tbv derden

molens

eigen

kosten

fondsenw. verkopen

Kosten activiteiten

374.574

149.689

68.095

440.000

410.642

59.515

Salarissen/soc.lasten

69.420

47.963

35.341

32.817

32.817

7.573

6.041

Beheer

beleg-

en admi-

Totaal

gingen

nistratie

2011

25.282

1.533.838 26.506

252.438

Pensioenlasten

8.840

6.108

4.500

4.179

4.179

964

3.375

32.146

Ov. pers.kosten

16.913

11.686

8.610

7.995

7.995

1.845

6.458

61.503

Huisvestingskosten

18.811

12.997

9.577

8.892

8.892

2.052

7.182

68.404

Kantoorkosten

14.570

10.067

7.418

6.888

6.888

1.589

5.563

52.983

Overige alg.kosten

16.821

11.622

8.564

7.952

7.952

1.835

6.423

61.168

519.951

250.130

142.105

508.724

479.365

75.374

55.507

2.062.479

6.041

25.282

In de richtlijn 650 voor fondsenwervende instellingen is een model voor lastenverdeling opgenomen. In dit model wordt onderscheid gemaakt tussen kosten besteed aan doelstellingen, kosten voor de werving van baten en kosten voor beheer en administratie. Binnen de richtlijn is de fondsenwervende instelling vrij om te bepalen welke kosten toegerekend worden aan beheer en administratie, mits een consistente methodiek wordt gehanteerd.

49


De Hollandsche Molen heeft gekozen voor een methodiek die logisch voortvloeit uit het systeem van meerjarenbeleidsplan en activiteitenplan. Bij het opstellen van het activiteitenplan 2011 is geïnventariseerd hoeveel uren de directie en medewerkers aan de vijf onderscheiden doelstellingen besteden en hoeveel uren betrekking hebben op beheer en administratie, waarbij de Aanbeveling kosten beheer en administratie van de VFI is gevolgd. Gebleken is dat laatstgenoemde groep van werkzaamheden 10,5% van het totaal aantal uren betrof. Dit percentage is gehanteerd bij de berekening van de kosten beheer en administratie (zie hoofdstuk 23). Het bestuur heeft als maximale norm een percentage van 25% van de totale uitvoeringskosten gesteld.

15.

Draagvlakverbreding De kosten van activiteiten (zie tabel kostentoerekening blz. 49) kunnen als volgt gespecificeerd worden: Realisatie 2011

Begroting 2011

Realisatie 2010

7.446 255 35.892 323.086 0 2.278 0 5.617 0 374.574

10.000 3.000 48.000 250.000 0 5.000 0 15.000 5.000 336.000

2.575 3.112 56.057 40.000 166.667 2.235 270 13.024 0 283.940

0 374.574

0 336.000

40.000 243.940

CRM Excursie Tijdschrift Molens BankGiro Loterij Molendagen Tv-programma BankGiro Loterij Restauratie Public relations Molencanon Internet Moleneducatief.nl Doorbelast bijdrage BankGiro Loterij t.b.v. Nationale Molen- en Gemalendag Totaal

Tijdschrift Molens Het verschil met de begroting wordt veroorzaakt lagere portokosten als gevolg van het collectieve VFIcontract met Sandd en de katernen in Molens die ten laste kwamen van het project BankGiro Loterij Molendagen. BankGiro Loterij Molendagen De uitgaven betroffen: Molenprijs Nationale molen- en gemalendag Communicatieactiviteiten Provinciale molendagen Diversen Uitvoeringskosten

50.000 65.560 70.933 47.261 376 88.956 323.086

50


Internet De kosten voor internet bleven onder de begroting; de herziening van molens.nl is doorgeschoven naar 2012. Moleneducatief Het actualiseren van de site moleneducatief.nl is doorgeschoven naar 2012.

16.

Belangenbehartiging De kosten van activiteiten (zie tabel kostentoerekening blz. 49) kunnen als volgt gespecificeerd worden: Realisatie 2011

Begroting 2011

Realisatie 2010

1.952 15.351 132.386 149.689

3.000 12.000 160.041 175.041

1.972 15.776 220.831 238.579

Molencontactdag Examens vrijwillige molenaars Allemolens.nl

Allemolens.nl Zie de toelichting bij hoofdstuk 12, Subsidies. 17.

Advisering De kosten van activiteiten (zie tabel kostentoerekening blz. 49) kunnen als volgt gespecificeerd worden: Realisatie 2011

Begroting 2011

Realisatie 2010

1.135 1.219 11.065 45.905 0 27 8.744 68.095

3.000 2.500 9.000 70.000 30.000

2.484 2.303 7.994 2.142 3.350 27 28.839 47.139

Technische Advisering Molenbiotoop Advisering Stichting Molendocumentatie Pip-project Arbo-project Educatie Kosten werk voor derden

10.000 124.500

Stichting Molendocumentatie (SMD) In 2004 kwamen de besturen van De Hollandsche Molen en de SMD, die de bibliotheek, het archief en de collecties molendocumentatie van de Vereniging beheren, tot overeenstemming over de financiële verhoudingen. Afgesproken werd dat investeringen in computers, software en meubilair door De Hollandsche Molen worden gedaan. De stichting krijgt daarnaast een subsidie van de vereniging voor haar onkosten (reiskosten bestuur en vrijwilligers, kantoorbehoeften, etc.). In het verslagjaar bleek dat in voorgaande jaren een te lage kilometervergoeding is gehanteerd ter compensatie van reiskosten van vrijwilligers. Dit is met terugwerkende kracht hersteld, hetgeen de overschrijding t.o.v. de begroting verklaart.

51


Pip-project Zie de toelichting bij hoofdstuk 14b, baten van projecten. Arbo-project Zie de toelichting bij hoofdstuk 14b, baten van projecten. Kosten werk voor derden Het betreft hier o.a. de kosten ten behoeve van derden in het kader van een molentaxatie en realisatie van het boek over de Kilsdonkse Molen.

18.

Fondsen t.b.v. derden De kosten van activiteiten (zie tabel kostentoerekening blz. 49) kunnen als volgt gespecificeerd worden: Realisatie 2011

Begroting 2011

Realisatie 2010

16.500 23.500 400.000 440.000

26.000 400.000 426.000

0 26.000 400.000 426.000

Projecten budget Wynaendts-Luijten Fonds Projecten budget Van Bylandt Stichting Projecten budget BankGiro Loterij

Projecten Wijnaendts-Luijten Fonds In het verslagjaar werden toekenningen gedaan ten behoeve van het onderhoud van molens in de Albalsserwaard en Vijfheerenlanden. Projecten budget M.A.O.C. Gravin van Bylandt Stichting In 2011 werden toekenningen gedaan tot een totaal van € 26.000 (zie hoofdstuk 10). Projecten budget BankGiro Loterij In 2011 werden toekenningen gedaan tot een totaal van circa € 400.000 (zie hoofdstuk 11).

19.

Eigen molens De kosten van activiteiten (zie tabel kostentoerekening blz. 49) kunnen als volgt gespecificeerd worden: Realisatie 2011

Begroting 2011

0 317.541 113.753 29.348

2.000 160.000 80.000 30.000

460.642 50.000 410.642

272.000 50.000 222.000

Project verzelfstandiging molenbezit Restauratiekosten Onderhoudskosten Verzekeringen en belastingen Tunnelproject De Roos te Delft Doorbelast bijdrage BGL tbv eigen molens

52

Realisatie 2010

400.157 111.586 30.063 589 542.395 50.000 492.395


Restauratiekosten Zie hetgeen over de eigen molens is opgemerkt bij hoofdstuk 14c onder Baten eigen molens. Onderhoudskosten In het verslagjaar werd opdracht verleend voor diverse werkzaamheden aan de eigen molens. In bijlage C is een specificatie opgenomen van de kosten en baten van onderhoud per molen. Bijdrage BankGiro Loterij t.b.v. eigen molens Van het jaarlijkse door de BankGiro Loterij aan De Hollandsche Molen toegekende budget van € 400.000 wordt € 50.000 bestemd voor de eigen molens van de vereniging.

20.

Kosten eigen fondsenwerving De kosten van activiteiten (zie tabel kostentoerekening blz. 49) kunnen als volgt gespecificeerd worden:

Fondsenwervingsprojecten Contributieïnning Kosten eenmalige acties Folder Kosten verkopen Nalatenschappen

Realisatie 2011

Begroting 2011

Realisatie 2010

34.142 14.394 6.295 2.623 0 2.061 59.515

20.000 12.000 10.000 10.000 5.000 5.000 62.000

22.551 5.534 11.323 1.160 6.615 3.647 50.830

Fondsenwervingsprojecten Het bestuur besloot in het verslagjaar een extern bureau opdracht te verlenen voor het opstellen van een fondsenwervingsplan. Dit was bij het opstellen van de begroting niet voorzien. De kosten van fondsenwerving bedroegen in het verslagjaar 14% van de totale baten eigen fondsenwerving, waarmee De Hollandsche Molen binnen de norm van 25% van het CBF blijft.

22.

Kosten van beleggingen De overschrijding ten opzichte van de begroting wordt veroorzaakt door de kosten van herbelegging van de portefeuille (zie hoofdstuk 3 Effecten).

53


23.

Kosten beheer en administratie In het voorafgaande is reeds gemeld dat deze kosten 10,5% uitmaken van de uitvoeringskosten. De totale uitvoeringskosten zijn als volgt te specificeren: Realisatie 2011

Begroting 2011

Realisatie 2010

252.438 32.146 61.503 68.404 52.983 61.168 528.642

293.821 30.000 43.270 44.900 60.650 50.490 523.131

277.548 28.474 62.946 34.943 51.640 68.329 523.880

Realisatie 2011

Begroting 2011

Realisatie 2010

329.125 45.655 -122.342 252.438

385.000 50.050 -141.229 293.821

314.381 40.675 -77.508 277.548

a. Salarissen en sociale lasten b. Pensioenlasten c. Overige personeelskosten d. Huisvestingskosten e. Kantoorkosten f. Overige algemene kosten

Salarissen en sociale lasten

Salarissen en sociale lasten Wettelijke Sociale lasten Verzuimverzekering/doorbelaste salariskosten

Per 31 december 2011 waren 9 mensen in dienst van De Hollandsche Molen (6,6 f.t.e.). Bij het opstellen van de begroting 2011 was uitgegaan van de aanstelling van een administrateur en fondsenwerver in 2011. Beide aanstellingen gingen niet door, wel werd per 1 oktober 2011 een manager bedrijfsvoering en organisatie aangesteld (0,6 f.t.e.). Per saldo bleef de realisatie van de salariskosten en sociale lasten (ook de overige sociale lasten) hierdoor onder de begroting. Bezoldiging directie (verantwoording conform de Adviesregeling Beloning Directeuren van Goede Doelen van VFI) Naam L.M. Endedijk Functie directeur Dienstverband Aard onbepaald Uren 37,5 Part-time percentage 104% Periode 1/1-31/12 Bezoldiging Jaarinkomen Bruto loon/salaris 66.502 Vakantietoeslag 5.320 Eindejaarsuitkering 5.961 Totaal 77.783 SV lasten (wg deel) 5.480 Belastbare vergoedingen/bijtellingen 1.098 Pensioenlasten (wg deel) 11.904 Totaal bezoldiging 2011 96.265 Totaal bezoldiging 2010 100.491

54


Toelichting De belastbare vergoeding/ bijtelling betreft vrijwel geheel de bijtelling wegens privé gebruik van de bedrijfsauto. De pensioenlast betreft het werkgeversdeel van de aan de pensioenverzekeraar verschuldigde premie. Aan de directie zijn geen leningen, voorschotten of garanties verstrekt. Vergeleken met 2010 daalde de bezoldiging van de directeur; in 2010 ontving hij een eenmalige gratificatie vanwege zijn 25-jarig dienstverband. Het jaarinkomen van de directeur in loondienst blijft binnen het maximum van EUR 88.094 (1 FTE/12 mnd) volgens de VFI Beloningsregeling. Voor een toelichting op het beleid en de uitgangspunten voor de directiebezoldiging verwijzen we naar hoofdstuk Directie van het jaarverslag. Doorbelaste salariskosten In 2011 werd € 212.819 aan salariskosten doorbelast voor de organisatie van de BankGiro Loterij Molendagen, het PIP-project, fondsenwerving t.l.v. BankGiro Loterij en het project Allemolens.nl.

Overige personeelskosten

Verzuimverzekering Arbodienst Maetis BHV Uitzendbureaus Reis- en verblijfkosten Kantinekosten Leasekosten Doorbelasting leasekosten Eigen bijdrage leasekosten Op de hei-dag/mjp Studiekosten Overige personeelskosten

Realisatie 2011

Begroting 2011

Realisatie 2010

12.694 1.399 152 25.740 11.654 1.327 13.597 -4.448 -5.400 0 608 4.180 61.503

13.000 1.750 1.050 3.570 13.000 1.200 13.000 -7.000 -5.400 2.500 3.100 3.500 43.270

12.427 1.355 0 26.180 10.816 1.179 12.955 -5.369 -5.400 0 437 8.365 62.945

De voorgenomen aanstelling van een administrateur in 2011 vond geen doorgang, waardoor net als in voorgaande jaren een beroep op het extern administratiekantoor werd gedaan voor het uitvoeren van de financiële administratie. Dit verklaart de overschrijding bij de post Uitzendbureaus.

55


Huisvestingskosten Realisatie 2011

Begroting 2011

Realisatie 2010

23.540 10.161 6.177 1.379 1.238 15.540 10.257 112 68.404

1.200 11.000 5.500 2.600 1.100 12.000 11.000 500 44.900

1.056 9.979 4.093 1.398 937 6.601 10.767 113 34.944

Afschrijvingen Erfpacht Onderhoudskosten Onroerende Zaak Belasting Opstalverzekering Energiekosten Servicekosten Rioolbelasting

De huisvestingskosten hebben betrekking op de exploitatie van het onroerend goed aan de Zeeburgerdijk te Amsterdam. Afschrijvingen Bij het opstellen van de begroting was geen rekening gehouden een afschrijving op het kantoorgedeelte als gevolg van de daling van de WOZ-waarde. Deze waarde was pas bekend nadat de begroting was vastgesteld. Energiekosten De energiekosten vielen hoger uit dan begroot vanwege de afrekening in 2011 van energielasten die betrekking hadden op 2010.

Kantoorkosten Werkelijk 2011

Begroting 2011

Werkelijk 2010

3.680 21.646 4.967 4.728 5.727 5.324 2.497 1.875 149 2.068 322 52.983

6.300 20.000 7.000 3.000 5.000 5.200 4.000 1.750 1.200 5.000 2.200 60.650

6.997 15.969 4.642 4.992 5.444 5.272 4.893 1.617 1.172 -71 713 51.640

Kantoorbenodigdheden Afschrijvingen Computerkosten Abonnementen en contributies Portokosten Telefoonkosten Administratiekosten Kopieerkosten Vakliteratuur Drukwerk Reparatie en onderhoud

De kantoorkosten bleven onder de begroting vanwege de lagere kosten kantoorbenodigdheden, computer- en administratiekosten, drukwerk en kosten van reparatie en onderhoud.

56


Overige algemene kosten Werkelijk 2011

Begroting 2011

Werkelijk 2010

36.551 1.750 4.703 3.726 2.457 11.312 671 61.168

19.040 1.700 5.000 3.000 1.750 12.000 8.000 50.490

34.675 4.644 4.690 2.857 1.271 11.667 8.525 68.329

Accountants- en jaarrekeningkosten Kosten CBF-keur Assurantiekosten Representatiekosten Bankkosten Vergaderkosten Overige kosten

Voor het opstellen van de jaarrekening 2011 werd een beroep gedaan op het extern administratiekantoor, terwijl in de begroting ervan uit was gegaan dat de in 2011 aan te stellen administrateur deze werkzaamheden zou uitvoeren.

Belastingen De Koningspil B.V. is belastingplichtig voor de vennootschapsbelasting. Per 31 december 2011 bestaat een compensabel verlies van € 676.329 (2010: € 646.836), dat verrekenbaar is met eventuele toekomstige positieve fiscale resultaten van De Koningspil B.V. Vereniging De Hollandsche Molen en Stichting Fonds Aankoop en Onderhoud Molens zijn niet belastingplichtig voor de vennootschapsbelasting.

57


Enkelvoudige balans per 31 december 2011 en 2010 In euro’s

Vaste activa Materiële vaste activa in het kader van de doelstelling Materiële vaste activa voor de bedrijfsvoering van de eigen organisatie Totaal vaste activa Vlottende activa Voorraden Vorderingen Liquide middelen Totaal vlottende activa Totaal activa

Realisatie 2011

Realisatie 2010

50.126

51.182

61.049 111.175

41.892 93.074

12.317 2.148.064 36.540 2.196.921

9.356 1.096.120 75.245 1.180.721

2.308.096

Vermogen Kortlopende schulden Groepsmaatschappijen Belastingen en sociale premies Overige schulden en overlopende passiva Totaal kortlopende schulden Totaal passiva

203.688

222.981

686.551 46.247 1.371.610 2.104.408

179.486 31.716 839.612 1.050.814

2.308.096

58

1.273.795

1.273.795


Enkelvoudige staat van baten en lasten Realisatie 2011

Realisatie 2010

264.612 0 0% 264.612

410.999 0 0% 410.999

Aandeel in acties van derden Subsidies van overheden/derden Baten activiteiten doelstelling Financiële baten en lasten Overige baten en lasten

763.087 303.552 538.693 802 222.737 1.828.871

592.666 338.456 597.859 0 153.447 1.682.428

Totaal beschikbaar voor doelstelling

2.093.483

2.093.427

Besteed aan doelstelling

1.558.758

1.588.982

Personeelskosten Afschrijvingen Overige bedrijfskosten Kosten bedrijfsvoering % van besteed aan doelstelling

346.087 22.702 165.936 534.725 26%

368.966 17.025 118.454 504.445 24%

2.093.483

2.093.427

BATEN Baten eigen fondsenwerving Kosten eigen fondsenwerving Als percentage van baten Nettobaten eigen fondsenwerving

LASTEN

Som der lasten

59


Toelichting behorende tot de enkelvoudige jaarrekening 2011

Algemeen De enkelvoudige jaarrekening maakt deel uit van de jaarrekening 2011 van Vereniging De Hollandsche Molen. Voor zover posten uit de balans en staat van baten en lasten hierna niet nader zijn toegelicht, wordt verwezen naar de toelichting op de samengevoegde balans en staat van baten en lasten. Grondslagen voor de waardering van activa en passiva en de resultaatbepaling De grondslagen voor de waardering van activa en passiva en de resultaatbepaling zijn gelijk aan die voor de samengevoegde balans en staat van baten en lasten. Overzicht groepsmaatschappijen Vereniging De Hollandsche Molen staat aan het hoofd van de volgende groep: Naam

Vestigingsplaats

Aandeel in geplaatst kapitaal %

In samenvoeging opgenomen Stichting Fonds Aankoop en Onderhoud Molens

Amsterdam

-

Amsterdam

100

Stichting Fonds Aankoop en Onderhoud Molens heeft de volgende deelneming: De Koningspil B.V.

Als gevolg van de personele unie tussen de besturen van de Vereniging en stichting, kan het bestuur van de Vereniging beslissende zeggenschap uitoefenen over de stichting. Vorderingen

Groepsmaatschappijen Belastingen en premies Overige vorderingen Overlopende activa

60

2011

2010

1.618.541 0 529.523 31.807 2.179.871

1.062.336 0 1.977 31.807 1.096.120


Overige vorderingen Deze hebben betrekking op nog te ontvangen nalatenschappen, onderhouds- en restauratiesubsidies en overige nog te ontvangen bedragen. Groepsmaatschappijen Dit betreft een rekening-courantvordering op Stichting Fonds Aankoop en Onderhoud Molens ad € 1.618.541 (2010: € 1.096.120), alsmede de te ontvangen bijdrage van Stichting Fonds Aankoop en Onderhoud Molens ad € 190.240 (2010: € 163.140) ter hoogte van het exploitatietekort van de Vereniging over het boekjaar. Over het gemiddelde saldo wordt geen rente berekend per jaar. Vermogen

Bestemmingsreserves Algemene reserve

2011

2010

99.756 103.932 203.688

143.052 79.929 222.981

Bestemmingsreserves De mutaties in de bestemde reserves over 2011 respectievelijk 2010 worden niet rechtstreeks toegevoegd of onttrokken aan de reserves. De desbetreffende mutaties zijn verwerkt in de staat van baten en lasten over 2011 respectievelijk 2010, en worden via de bestemming/verdeling van het exploitatiesaldo gemuteerd op de reserves. De bestemmingsfondsen kunnen als volgt worden gespecificeerd: Na voorstel bestemming exploitatiesaldo 2011 Egalisatiereserve geschonken meubilair Onderhoudsfonds De Roos Prins Bernhard Noodfonds Jubileumproject Tholen

36.926 62.830 0 0 99.756

Na voorstel bestemming exploitatiesaldo 2010 36.926 62.830 33.296 10.000 143.052

Prins Bernhard Noodfonds Zie Toelichting samengevoegde staat van baten en lasten. Jubileumproject Tholen De reserve is aangewend voor de restauratie van molen De Jager te Oud-Vossemeer, gemeente Tholen.

61


Groepsmaatschappijen Dit betreft de rekening-courantschuld aan De Koningspil B.V. Over het gemiddelde saldo wordt geen rente berekend. Subsidies van overheden en derden

Alle molens.nl Vergoeding negatief exploitatiesaldo door Stichting Fonds Aankoop en Onderhoud Molens

Het bestuur Drs. P.C. van den Brink (vice-voorzitter) Mr drs. E.S. Rijnders (secretaris) Drs. J.A.G. Stallinga RA (penningmeester) Dr. H. Kaag-van der Boon (penningmeester) Drs. D.J. Braaij Drs. L.M. van Term

2011

2010

114.312

220.831

189.240 303.552

117.625 338.456

Amsterdam, 7 maart 2012 De directie

L.M. Endedijk

62


Bijlagen A. Overzicht van molens en bijbehorend onroerend goed De post molens en bijbehorend onroerend goed onder de materiële vaste activa bestaat uit de volgende molens per 31 december 2011. Tevens is per molen de actuele WOZ-waarde aangegeven: Boekwaarde Standerdmolen, Batenburg De Roos, Delft Zuiderpoldermolen, Edam Braakmolen, Goor De Zwaan, Ouderkerk aan de Amstel De Jager, Oud-Vossemeer De Speelman, Overschie De Slokop, Spaarndam Het Noorden, Texel Stenen gemaal bij Het Noorden, Texel Nooit Gedacht, Warnsveld Rijn en Lek, Wijk bij Duurstede De Zwaluw, Zuurdijk Inforuimte, Wijk bij Duurstede Woning molen De Roos, Delft

1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 13

WOZ-waarde Verzekerde waarde 453 0 161.000 1 153.000 6.000 44.641 389.000 20.000 0 20.000 23.000 500 24.000 0 841.595

661.600 834.400 796.300 885.000 822.000 1.133.500 889.100 917.000 0 1.004.600 1.252.400 905.600 0 10.101.500

De molen en woning bij molen De Roos te Delft zijn met ingang van 15 december 2009 tijdelijk in eigendom overgegaan naar ProRail voor de duur van de aanleg van de spoortunnel ter plaatse.

63


B. Effectenportefeuille B. EFFECTENPORTEFEUILLE

Aantal

Nominale waarde

Beurswaarde

FLRTE Fortis LUX. FIN 05-12 EIB FX-T-FL MTNTE 05-25

100.000 120.000

90.140 99.121

SNS BANk ABN AMRO BANK N.V. MTNTE ING Bank 10/13 ABN AMRO Bank 10/13 HSBC Holdings NED.WATERSCH.BK SR Barclays Bank 10/17 Eurofima Rabobank

100.000

98.524

50.000

52.613

125.000

123.973

125.000

125.404

150.000

157.884

100.000

111.695

50.000

51.518

100.000

109.775

Totaal obligaties Obligaties Wijnaendts-Luijten Fonds ING SUB 01/12 Eurofima Basel RABO NED. -SR-MTNTE 2003-2013 ABN AMRO Totaal obligaties Aandelen Cadogan MNF Cadogan MNF EUR-AD-SP-PI F&C Portfolio stewardship FTSE KLD Select Social Ishares PB Kempen PB Robeco Totaal aandelen

818.600 12.597 8.000 3.500 13.300 1.400 700

RABO ledencertificaten

3.880

Totaal effectenportefeuille

250.000 1.270.000

270.145 1.290.793

70.000 75.000 70.000 75.000 290.000

73.801 82.332 74.433 79.182 309.747

76.948 10.167 69.600 148.333 289.541 30.408 87.619 712.616 100.880 2.373.496

64


C. Overzicht van baten en lasten m.b.t. het onderhoud van de eigen molens en bijbehorend onroerend goed over 2011

Lasten Baten

Baten

Huren Subsidies Onderhoud en belastingen Standerdmolen, Batenburg 2.154 1.627 1.793 De Roos, Delft 0 6.393 9.125 -962 Zuiderpoldermolen, Edam 2.750 3.150 7.370 2.616 Braakmolen, Goor 1.004 39.701 2.877 De Zwaan, Ouderkerk aan de Amstel 1.808 1.395 2.893 2.693 De Jager, Oud-Vossemeer 3.931 519 1.707 De Speelman, Overschie 1.325 1.031 4.847 De Slokop, Spaarndam 6.910 7.901 3.205 Het Noorden, Texel 6.794 14.508 2.557 Nooit Gedacht, Warnsveld 4.803 5.298 3.159 Rijn en Lek, Wijk bij Duurstede 14.554 21.193 2.979 De Zwaluw, Zuurdijk 4.217 323 2.183 Inforuimte, Wijk bij Duurstede 2.400 Bemalingsgebouw, Texel 26 Woning molen De Roos, Delft Molens algemeen 50.000 6.958 106.656

65

Saldo

Lasten verzekeringen baten en

111.489

29.654

lasten 1.266 1.770 4.086 41.574 2.383 -1.705 4.553 4.196 10.271 3.654 9.618 -1.711 -2.400 -26 0 -50.000 27.529


D. Overzicht van baten uit giften, nalatenschappen en legaten De Bruijn-de Wilde Robberts-Kroonstuiver Koedijk Zegers

45.000 15.986 12.936 1.374 75.296

66


E. Overzicht van de samengevoegde baten en lasten uit eigen fondsenwerving over de laatste drie jaren Baten eigen fondsenwerving Contributies, donaties, giften en schenkingen Nalatenschappen Lidmaatschap eigenaren Giftenacties Baten verkopen Bijdragen fondsen t.b.v. restauraties Bijdragen fondsen t.b.v. allemolens.nl BankGiroLoterij tbv fondsenwerving Baten Gravin van Bylandt Stichting

2011

2010

2009

143.047 75.796 31.150 14.167 21.136 83.148 111.000 40.000 26.000 545.444

152.444 177.743 27.615 13.484 20.483

0 26.000 417.769

26.000 397.862

59.515 15.184 74.699

50.829 20.955 71.784

26.503 22.260 48.763

122.038 209.633 25.989 14.202

Kosten eigen fondsenwerving Directe kosten Uitvoeringskosten

Kosten uit eigen fondsenwerving in % van baten uit eigen fondsenwerving

14%

67

17%

12%


F. Samengevoegd jaarplan en begroting 2011, vastgesteld door het bestuur van De Hollandsche Molen. De Hollandsche Molen is dé organisatie van wind en watermolens. Wij hebben drie speerpunten: Beleef de molen (bezoek, communicatie, kennis verspreiden) Bescherm de molen (behoud en beheer, geven van adviezen, beheer eigen molens) Belangen van de molen (lobby, stroomlijnen molenveld) In dit jaarplan geven we in vogelvlucht een overzicht van onze belangrijkste activiteiten in 2012. Het volledige jaarplan is goedgekeurd door het bestuur van De Hollandsche Molen op 7 december 2011. Hieronder worden de belangrijkste projecten van 2012 beschreven. Beleef de molen De Hollandsche Molen wil zoveel mogelijk mensen laten genieten van de molens. En dat kan op veel verschillende manieren. Een onvergetelijk bezoek, een boek met foto’s en verhalen, een site met kennis en informatie over historie, techniek, plek van de molen in z’n omgeving, een herinnering van vroeger. De vereniging wil op zoveel mogelijk manieren de ‘molenbeleving’ mogelijk maken en hier creatief en vernieuwend in zijn. De Nationale Molendag, De Molendagen en De Molenprijs De Nationale Molendag wordt in 2012 voor de 40e keer gehouden. De Hollandsche Molen vraagt in dit jubileumjaar extra aandacht voor het evenement en stelt een speciaal programma samen. We hopen op minstens 800 deelnemende molens en 80.000 bezoekers. De provinciale en regionale Molendagen vinden plaats van april tot en met oktober. De Hollandsche Molen faciliteert en ondersteunt lokale molens om open te gaan voor het publiek. In 2012 wil De Hollandsche Molen de Molendagen aangrijpen om in samenwerking met de deelnemende molens bezoekers blijvend te binden, zowel aan de eigen molen als aan De Hollandsche Molen. Onderdeel van de Molendagen is de Molenprijs, die mede door de BankGiro Loterij mogelijk wordt gemaakt. De Molenprijs is een geldbedrag voor een specifieke molen die een plan heeft voor verbetering. Dit kan zijn restauratie, verbreding van de functie of het organiseren van een lokaal evenement. De Molenprijs is een echte publieksprijs. Iedereen kan een stem uitbrengen op een van de kandidaten. Zowel de aanloop als de bekendmaking van de winnaar genereert veel aandacht voor molens in het algemeen en voor de kandidaten in het bijzonder. Allemolens.nl In 2011 is de website Allemolens.nl ‘opgeleverd’. In 2012 zal de nadruk liggen op het bekendmaken van de website, het betrekken van mensen bij de site (en werven van mogelijke prospects) en zal worden gewerkt aan de langdurige voortzetting van de site. De omvang van dit project zal afhankelijk zijn van de hoogte van de subsidie die de vereniging hiervoor weet te werven. Nieuwe media De nieuwe media spelen een steeds grotere rol in de communicatiemix van De Hollandsche Molen. De vereniging wil in 2012 een duidelijkere visie ontwikkelen op het gebruik van de nieuwe media en deze visie implementeren in de gehele organisatie. De Hollandsche Molen zet zich in om financiering voor de uitvoering van dit project te vinden, met name om het gebruik van nieuwe media bij de achterban te stimuleren. En verder De Hollandsche Molen wil haar website moleneducatief.nl vernieuwen en wil de effectiviteit van haar websites verbeteren. Ook wil de vereniging onderzoeken of er belangstelling is voor een project ‘oral history’. Nu de ‘oude’ molenaars en andere betrokkenen bij molens nog leven, is het van belang hun historie vast te leggen nu het nog kan. Als laatste zal de vereniging meer aandacht besteden aan fondswerving.

68


Bescherm de molen Molens zijn onderdeel van onze waardevolle geschiedenis. Van belang is de molens die we nog hebben goed te beschermen. Dit doen we door restauratie, beheer en onderhoud. Hierbij hoort ook het geven van adviezen over bescherming aan alle mensen in het molenveld die zich hier actief mee bezig houden. De Hollandsche Molen heeft ook een aantal eigen molens in beheer waarmee het goede voorbeeld wordt gegeven. Cultureel ondernemerschap De Hollandsche Molen wil in 2012 invulling geven aan het ondernemerschap. Hierin wil zij een voorlopersrol vervullen binnen de sector. Als eerste zal worden gekeken op welke wijze de diensten van De Hollandsche Molen te vermarkten zijn. Welke diensten zijn beschikbaar voor leden en welke diensten zijn interessant om aan derden aan te bieden? Denk bijvoorbeeld aan de werkzaamheden rond de molenbiotoop of een workshop over nieuwe media en twitter. Doelstellingen in 2012 zijn: o Opzetten plan ‘De Hollandsche Molen de markt op’ over het vermarkten van onze diensten; o Inrichten organisatie om betaalde diensten effectief en efficiënt uit te voeren; o Marketing en vinden van klanten; o Realisatie beoogde opbrengsten (zie begroting 2012). o Veiligheid op molens (vh arbo-project) Jaarlijks gebeuren er ongelukken op molens, soms helaas met dodelijke afloop. De persoonlijke tragedie staat hier uiteraard voorop. Echter, ongelukken zijn ook slecht voor het beeld van de molen. Alles tezamen is het van het grootste belang dat de veiligheid op molens blijvend wordt verbeterd. Hier is de molenaar (en eigenaar) verantwoordelijk voor. Ook als bezoekers zich niet houden aan instructies. Aan ons de taak om de situatie zo in te richten dat de kans op ongelukken zo klein mogelijk is. Vrijwilligersbeleid Een nieuw thema waar De Hollandsche Molen de leden in wil ondersteunen is het verbeteren van de werkzaamheden met vrijwilligers. Het aantal vrijwilligers stagneert en de gemiddelde leeftijd wordt steeds hoger. Het is voor het draaiend houden van de molens en voor het draagvlak in de samenleving van cruciaal belang dat mensen zich actief aan de molen verbinden door het werken als molenaar, gids, verkoper, bestuurder, etc. De vereniging pakt de ontwikkeling van het beleid op samen met relevante derden. Onderhoud eigen molens Het onderhoud van de eigen molens van de vereniging blijft een belangrijke taak. Ten behoeve van het onderhoud van onze eigen molens wordt een nieuw instandhoudingsplan (zgn. PIP) gemaakt en wordt een aanvraag voor een Brim-subsidie voorbereid en ingediend. De Hollandsche Molen wil de eigen molens één maal per jaar bezoeken om de stand van zaken ter plekke te bekijken en met de molenaar de situatie te bespreken. De Hollandsche Molen blijft zich inzetten om de provinciale draaipremies te behouden. Overdragen eigen molens aan derden Op de Algemene Ledenvergadering in 2011 heeft het bestuur gezegd dat het in bezit hebben en houden van molens geen kerntaak is. Voor de eigen molens wordt dan ook gezocht naar een ‘goed huisvader’ om ze aan over te dragen. De wens van de leden om één tot drie molens in het bezit van de vereniging te houden, wordt meegenomen bij de invulling van dit beleidsvoornemen. In 2012 wil De Hollandsche Molen in ieder geval korenmolen De Zwaluw in Zuurdijk overdragen aan Het Groninger Landschap en het traject inzetten voor de overdracht van andere molens. En verder De Hollandsche Molen zal in 2012 een plan opzetten voor het aanbieden en invullen van maatschappelijke stages op molens. Projecten die ter hand worden genomen, betreffen bijvoorbeeld brandpreventie. De Hollandsche Molen is dagelijks bereikbaar voor het beantwoorden van vragen uit het veld. Denk aan advies op maat, optreden als deskundige of het controleren van bestemmingsplannen. Ook adviseert De Hollandsche Molen bij de verdeling van de fondsen van de BankGiro Loterij en de Gravin van Bylandtstichting. Ook draagt zij zorg voor de afhandeling van de toegezegde gelden.

69


Belangenbehartiging voor de molen Vele organisaties hebben invloed op het voortbestaan van molens. In de eerste plaats de overheid. Door wet en regelgeving, vergunningen en financiële steun heeft zij grote invloed. Er zijn echter ook vele andere instanties, verenigingen en stichtingen met gelijkgericht doel in binnen – en buitenland in het molenveld. De Hollandsche Molen zet zich in om de neuzen zoveel mogelijk dezelfde kant op te laten gaan. Nieuwe Brim-regeling In 2011 is de huidige instandhoudingsregeling Brim geëvalueerd. Het Ministerie van OC&W en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed bereiden een herziene regeling voor die antwoord moet geven op de discrepantie tussen het beroep dat op de regeling wordt gedaan en het beschikbare budget. De Hollandsche Molen pleit voor continuïteit zodat moleneigenaren ook in de nieuwe Brim in aanmerking komen voor instandhoudingssubsidie. Molens zijn immers de meest onderhoudsgevoelige monumenten. Restauratieregeling Het kabinet Rutte heeft een regulier budget voor restauraties van monumenten vastgesteld. Hoe deze 20 miljoen jaarlijks verdeeld worden, moet nog beslist worden. Met de provincies is overleg gaande of zij dit budget kunnen matchen met eigen restauratiemiddelen. Als dit niet gaat lukken, maakt de rijksoverheid een eigen rijksregeling. Een toekomst voor molens In 2011 heeft de RCE de nota Een toekomst voor molens gepresenteerd. Na vier jaar discussie zijn nu de uitgangspunten voor het molenbeleid van de rijksoverheid vastgelegd. Het komt nu aan op de uitvoeringsagenda, waarbij De Hollandsche Molen een zelfstandige rol heeft. FIM De Hollandsche Molen is dé koepelorganisatie van het molenveld en zal uiteraard bij de overheid de belangen van ons gezamenlijk molendoel behartigen. De verenging is tevens bestuurslid van de Federatie Instandhouding Monumenten, waar de monumentenbrede belangenbehartiging plaatsvindt. En verder De Hollandsche Molen wil als vertegenwoordiger van het molenveld goed overleg met de belangrijkste belanghebbenden en zoveel mogelijk aanwezig zijn bij hun bijeenkomsten. Met sommige organisaties is regulier overleg. Andere organisaties zijn vertegenwoordigd in de molenadviesraad. De ondersteuning van de examens van molenaars is al jarenlang een taak van De Hollandsche Molen. Deze werkzaamheden blijven doorgaan.

Tot slot De Hollandsche Molen wil in 2012 zichtbaarder zijn dan ooit. Er wordt nog meer nadruk gelegd op naamsbekendheid en communicatie. De vereniging wil tegelijkertijd de belangstelling voor molens verder vergroten met als concreet resultaat: een groeiende achterban. Het komend jaar wordt het 90-jarig jubileum van De Hollandsche Molen in 2013 voorbereid. Uiteraard wil de vereniging dit groots vieren en aan iedereen laten weten dat zij dé organisatie voor de wind- en watermolens in Nederland is. De Hollandsche Molen: Voor de beleving, de bescherming en de belangen van molens!

70


Begroting 2012

10 11 12 13 14

15 16 17 18 19

BATEN

Begroting 2012

Baten eigen fondsenwerving Aandeel in acties van derden Subsidies Resultaat beleggingen Overige baten Som der baten

588.500 620.000 5.000 78.500 264.500 1.556.500

LASTEN

Begroting 2012

Besteed aan doelstellingen Draagvlakverbreding Belangenbehartiging Advisering Fondsen t.b.v. derden Eigen molens

315.000 65.000 82.105 426.000 32.000 920.104

Werving baten Kosten eigen fondsenwerving % kosten-baten eigen fondsenwerving Kosten verkopen Kosten van beleggingen

21a 21b 21c 21d 21e 21f

44.500 8% 5.000 5.000 54.500

Uitvoeringskosten Salarissen en sociale lasten Pensioenlasten Ov. Personeelskosten Huisvestingskosten Kantoorkosten Overige algemene kosten

353.131 34.000 36.050 49.400 65.065 44.250 581.896 1.556.500

Resultaat

0

71


CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT Aan: de Algemene Leden Vergadering en de directie van De Hollandsche Molen, Vereniging tot Behoud van Molens in Nederland

Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in dit rapport opgenomen jaarrekening 2011 van De Hollandsche Molen, Vereniging tot Behoud van Molens in Nederland te Amsterdam. Deze jaarrekening bestaat uit de samengevoegde en enkelvoudige balans per 31 december 2011 en de samengevoegde en enkelvoudige winst-en-verliesrekening over 2011 met de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen.

Verantwoordelijkheid van het bestuur Het bestuur van de entiteit is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag, beide in overeenstemming met Richtlijn voor de jaarverslaggeving 650 “Fondsenwervende instellingen”. Het bestuur is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het op maken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico's dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de entiteit. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van de door het bestuur van de entiteit gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden.

Oordeel betreffende de jaarrekening Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en samenstelling van het vermogen van De Hollandsche Molen, Vereniging tot Behoud van Molens in Nederland per 31 december 2011 en van het resultaat over 2011 in overeenstemming met de Richtlijn voor de jaarverslaggeving 650 “Fondsenwervende instellingen”.

72


Verklaring betreffende overige bij of krachtens de wet gestelde eisen Ingevolge artikel 2:393 lid 5 onder e en f BW vermelden wij dat ons geen tekortkomingen zijn gebleken naar aanleiding van het onderzoek of het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, overeenkomstig Titel 9 Boek 2 BW is opgesteld, en of de in artikel 2:392 lid 1 onder b tot en met h BW vereiste gegevens zijn toegevoegd. Tevens vermelden wij dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in artikel 2:391 lid 4 BW.

Utrecht, 13 maart 2012 BDO Audit & Assurance B.V. namens deze, w.g. R.W.A. Eradus RA

73

De Hollandsche Molen. Vereniging tot behoud van molens in Nederland

Recommend Documents