DONADARIAnieuws THEMANIEUWSBRIEF VAN KENNISCENTRUM EMANCIPATIE ROTTERDAM JAARGANG 7, NUMMER 32, SEPTEMBER 2012
Vrijwilligerswerk versus betaald werk MEIJS: VRIJWILLIGERSWERK PRIMA, MAAR ...
Aandacht en scherpe afspraken
TALENT IN DE STEIGERS
Demotivatie schuilt om de hoek
Experts over vrijwilligerswerk als middel in de bestrijding van werkloosheid
Vrijwilligerswerk als opstap naar betaald werk vraagt nogal wat van alle partijen in het proces. Is de belangrijkste schakel de persoon die vrijwilligerswerk gaat doen? Ja, natuurlijk zult u zeggen. Die moet vooral hard zijn/haar best doen. Gewillig aan de arbeid gaan. Veel leren en zich schikken naar wat er op de vrijwillige werkvloer van hem haar verwacht wordt. Op tijd komen bijvoorbeeld. Niet te vaak ziek zijn. Alle privé afspraken zo plannen dat deze niet in conflict komen met de werkzaamheden. Vriendelijk zijn tegen klanten of cliënten en zeker tegen collega’s. Gehoorzaam zijn en goed luisteren naar de opdrachten die de werkgever ze geeft. Dit klinkt allemaal hard en onaangenaam. Zo is de praktijk natuurlijk in de regel niet. Verderop in deze nieuwsbrief staat het verhaal van Ashvini bijvoorbeeld die erg geniet van alles wat ze tegenkomt op haar vrijwilligerswerkplek. En toen ik haar opzocht aldaar, merkte ik hoezeer zij door haar collega’s gewaardeerd wordt. Maar deze vrijwilligerswerkgever is dan ook goed voorbereid, integer en gericht aan de slag met de vrijwilligers. Dat kan anders uitpakken. Op onvoldoende voorbereide werkplekken ontstaan grote misverstanden. Hans Siebers (Universiteit Tilburg) doet onderzoek naar de bejegening van allochtonen op de werkvloer (‘Ambitieuze migrant haakt af’, artikel in Trouw 1.9.2012) en komt met voorbeelden waarbij humor op de werkvloer hard en gemeen overkomt. Ditzelfde verschijnsel horen mijn collega’s ook van vrijwilligers. Vragen als “Ben jij ook uitgehuwelijkt?” kan een vrijwilliger doen afhaken. Naast de cultuuromslag die organisaties doormaken, is het ook lastig om doorstroming te bewerkstelligen. Je wilt je goede vrijwilligers natuurlijk lang behouden. Iedere keer nieuwen inwerken vraagt veel tijd en geduld. Maar het gaat erom dat een vrijwilliger die aan de slag wil zoveel mogelijk ervaring op verschillende werkplekken opdoet om aantrekkelijk te worden voor een werkgever. Dus veel leren en veel wisselen is eerder in het voordeel van een vrijwilliger dan settelen. En om echt een betaalde baan te vinden moet deze misschien ook wel werk leren dat nu door een betaalde kracht verricht wordt? Anders blijft het bij koffie inschenken, kopieerkarweitjes doen of kussens opschudden. Het is nog een hele puzzel om van full engagement naar regulier betaald werk te geraken. Het participatiepaspoort als instrument om competenties en leerwegen in vast te leggen zou daarbij als voorwaarde aan deelnemers opgelegd kunnen worden. In het paspoort (portefolio) worden gerichte afspraken gemaakt tussen deelnemer, vrijwilligersplek en sociale dienst. Doorstroming is daarbij een van de cruciale afspraken. Alles hangt immers af van gerichte afspraken over verwachtingen over en weer, motivatie van de vrijwilliger, begeleiding van de vrijwilliger, goede bejegening op vrijwilligersplekken, nazorg, gerichte doorstroming naar een volgende leerplek enz. De vraag is hoeveel dwang daarmee in verhouding is. Wat mij het ergste lijkt, is dat iemand na een vrijwilligersplek vanuit full engagement zo gedemotiveerd raakt dat niets meer de persoon in beweging brengt.
Duizenden Rotterdamse bijstandsgerechtigden verrichten vrijwilligerswerk vanuit de aanpak Full Engagement. Lucas Meijs, hoogleraar Strategische filantropie en vrijwilligerswerk aan de Rotterdam School of Management / ECSP van de Erasmus Universiteit en Ed van Herk, clustermanager Vrijwilligerswerk en activering bij het Centrum voor Dienstverlening (CVD), zijn kritisch.
Lucas Meijs: ‘Vrijwilligerswerk als middel is niet nuttig’ Dat vrijwilligerswerk mensen veel kan brengen is Lucas Meijs wel duidelijk. Hij was zelf vrijwilliger bij onder andere een politieke partij en op de universiteit – toen hij in 1991 gevraagd werd om op het onderwerp te promoveren. ‘Ik ben er dus hoogleraar mee geworden.’ Daarmee is het niet gestopt. ‘Ik heb drie jongens, 11, 14 en 18 jaar oud, en vind het prachtig om dingen met hen te doen. Ik ga mee op kamp, ben voorzitter van de lokale scouting geweest. Dat vrijwilligerswerk geeft me een toegang tot hun leefwereld maar is vooral leuk. Daarom doe ik het, niet omdat het moet. En dat geldt voor vrijwel alle vijf miljoen mensen in Nederland die vrijwilligerswerk doen.’ Gevraagd naar zijn visie op de rol van vrijwilligersorganisaties in het terugdringen van het aantal mensen in de bijstand, zegt de hoogleraar: ‘Men lijkt er soms vanuit te gaan dat vrijwilligersorganisaties erop gericht zijn om mensen aan het werk te krijgen of om hen te laten participeren in de samenleving. Dat is een misverstand. Er zijn zo’n vijf miljoen vrijwilligers in Nederland en binnen het vrijwilligerswerk is er maar
Gerda Nijssen
2
Ed van Herk: ‘Vrijwilligersorganisaties hebben nog veel vragen’
een klein hoekje dat zich gericht bezighoudt met mensen voorbereiden op een baan. Vrijwilligerswerk willen inzetten als instrument in de bestrijding van werkloosheid is niet direct nuttig. Je moet ervoor zorgen dat er banen zijn. Je kunt je suf leren en ervaring opdoen in vrijwilligerswerk totdat je erbij neervalt, maar als er geen betaald werk is, dan is er geen betaald werk.’ Wat die ‘hoekjes’ betreft: ‘De theorie klopt, dat is duidelijk. Vrijwilligerswerk doen is een goede methode om (weer) te wennen aan ‘organizatorial life’. Je moet op tijd komen, je aan afspraken houden, samenwerken, luisteren naar een ‘baas’. Zeker na een lange periode van werkloosheid kan dit heel belangrijk zijn. En doet iemand vrijwilligerswerk dat bij hem past, dan is het effect dat hij vaardigheden opdoet die hij ook nodig heeft in een betaalde baan, hij zich weer waardevol voelt en rechtop gaat lopen. Ervaring in het vrijwilligerswerk heeft bovendien een signaalfunctie: als een werkgever kan kiezen tussen iemand die al jaren werkloos is maar vrijwilligerswerk heeft gedaan om vooral niet thuis te zitten en iemand die even lang werkloos is geweest en niets gedaan heeft, dan is het duidelijk wie hij kiest. Maar deze signaalfunctie vervalt als alle werklozen tot vrijwilligerswerk worden gedwongen.’ Meijs betwijfelt of de sociale dienst de aangewezen instantie is om voor mensen een vrijwilligersbaan te vinden die bij hen past. ‘Er zijn drie soorten vrijwilligersorganisaties. De eerste zijn dienstverlenende organisaties zoals De Zonnebloem, het Rode Kruis, maatjesprojecten. Het tweede type vrijwilligersorganisaties, zijn organisaties van mensen met een gezamenlijke hobby of interesse, waar mensen elkaar helpen (‘wederzijdse hulp’): de voetbalvereniging, de AA, een praatgroep van patiënten, enzovoort. En de derde zijn politieke en actieclubs. Alleen in de dienstverlenende organisaties kunnen allerlei verschillende mensen werken. In die andere soorten organisaties moet je erbij horen om je er prettig te voelen. Zet je iemand die niets met voetbal heeft verplicht aan het vrijwilligerswerk in een voetbalvereniging, dan bereik je het omgekeerde effect van wat passend vrijwilligerswerk kan betekenen: hij mag lijnen trekken als het regent, krijgt de rotklusjes die niemand anders wil doen. Dat bepaalt de manier waarop mensen naar hem gaan kijken: die werkloze die onze rotklusjes moet doen. Weg zelfvertrouwen.’
Ed van Herk, clustermanager Vrijwilligerswerk en activering bij het Centrum voor Dienstverlening (CVD) volgt kritisch de veranderende rol die vrijwilligersorganisaties door programma’s als Full Engagement krijgen toebedeeld. ‘Je vraagt van hen een begeleidende rol, die meer op het terrein ligt van wat re-integratiebureaus doen. Dat is een zware.’ Maar dat vrijwilligerswerk mensen uitzicht kan bieden, daar gelooft Van Herk stellig in. ’Stel, iemand die lang werkloos is geweest, wordt vrijwilliger bij een speeltuin. Opeens moet hij omgaan met kinderen, ouders, buurtgenoten en andere vrijwilligers natuurlijk. Daar leert hij veel van en dat kan hem weer op de been helpen.’ Onder vrijwilligersorganisaties heerst veel onduidelijkheid over de rol die (bijvoorbeeld) de Rotterdamse sociale dienst hen wil geven. ‘De meeste vrijwilligersorganisaties zijn nog niet goed voorbereid op nieuwe ontwikkelingen in het vrijwilligerswerk’, merkt Van Herk . ‘Afgelopen voorjaar organiseerde het CVD een bijeenkomst voor vrijwilligersorganisaties over de vraag hoe in te spelen op de vraag van de gemeente.
De CVD-bijeenkomst ‘Verplicht vrijwilligerswerk, is uw organisatie er klaar voor?’ werd goed bezocht.
In de beleidsregel Participatie Kiezen voor talent1 van Gemeente Rotterdam zijn de speerpunten op het terrein van sociale mobiliteit: • Het bevorderen van economische zelfstandigheid en maatschappelijke participatie van laag opgeleide en of geïsoleerde vrouwen; • Het bevorderen van de carrièremogelijkheden van vrouwen; • Het benutten van onbenut kapitaal van hoger opgeleide vrouwen. Gemeente Rotterdam, ‘Burgerschapsbeleid. Participatie: Kiezen voor Talent’, 15 maart 2011 Waarom doen mensen vrijwilligerswerk? • Beschermingsmotief: vrijwilligerswerk kan een veilige omgeving zijn om negatieve omstandigheden, ervaringen of gevoelens te ontlopen of te verminderen; • Sociale motieven: vrijwilligerswerk kan bestaande contacten verdiepen en versterken, en kan bijdragen aan activiteiten die voor anderen een belangrijke betekenis hebben; • Motieven die minder algemeen zijn maar wel belangrijk zijn bij het vervullen van specifieke taken, waaronder bestuurs-, trainings- en gidsfuncties; • Leermotieven: vrijwilligerswerk biedt kansen om nieuwe leerervaringen op te doen; • Kwaliteitsmotieven: vrijwilligerswerk biedt de gelegenheid voor persoonlijke groei en een verhoogde levenskwaliteit; • Carrièregerichte motieven: vrijwilligerswerk biedt kansen om ervaringen, vaardigheden en contacten op te doen die de kansen en mogelijkheden op de arbeidsmarkt kunnen vergroten. Bron: www.goededoelen.nl
3
ontstaan, waar de organisaties vaak nog niet op in spelen. De traditionele vrijwilliger is iemand die zich voor langere tijd voor een beperkt aantal uren in de week aan een organisatie bindt. Nieuwe vrijwilligers – waarvan het CVD er in Rotterdam zo’n 275 kent - willen zich niet meer zo lang binden, maar doen vrijwilligerswerk om een poosje ergens rond te kijken, mensen te ontmoeten, ervaring op te doen. Vrijwilligersorganisaties zijn aan het leren om hun klussen daarop af te stemmen en anders te gaan werven.’ Van Herk verwacht dat de markt ervoor zal zorgen dat organisaties uiteindelijk veranderingen doorvoeren: `Kunnen zij niet de vrijwilligers vinden die zij willen, dan gaan zij misschien toch deze nieuwe doelgroepen aanboren.’
‘De organisaties hebben veel vragen’, merkte Van Herk. ‘Worden wij gedwongen?’ bijvoorbeeld. Het antwoord op die vraag is ‘nee’. Komen vrijwilligers via de sociale dienst bij hen aankloppen, dan zijn organisaties vrij om te besluiten om daar wel of niet mee in zee te gaan. Maar over het algemeen bemerkt Van Herk geen onwil. De bijeenkomst was goed bezocht en krijgt de komende tijd vervolg in themabijeenkomsten over specifieke problematiek waar de organisaties mee te maken kunnen krijgen. Het CVD werkt inmiddels samen met Voorwerk, de organisatie achter de vroegere Werkpleinen, die vacatures plaatst die passen bij de manier van werven van vrijwilligers. Er is de laatste jaren ook een ander nieuw type vrijwilliger
Samen
staan we sterk
Pameijer en Binder Groenprojecten ondersteunen Rotterdammers met een beperking door groenservice
‘Kleine stappen, grote waarde‘ Sindsdien zoeken zij samen naar een haalbare arbeidspositie voor de cliënt en het bedrijf. Soms zet Binder groepen cliënten van Pameijer in voor opdrachten. Cliënten worden dan begeleid door Pameijer. Ook laat Binder waar mogelijk individuele cliënten integreren in een regulier team. Soms in de vorm van een werkervaringsplaats, soms in een betaalde baan. De vaktechnische begeleiding en de aansturing gebeuren dan door een voorman van Binder. Zowel Van Prooijen als Luyk benadrukken dat draagvlak voor het werken met mensen met een beperking van essentieel belang is voor een geslaagde samenwerking; in het management, maar vooral op de werkvloer. Daarom biedt Pameijer een ‘ontzorgpakket’ aan. Pameijer zorgt tot 3 jaar na ingang van het arbeidscontract voor de administratie die met de aanstelling van een cliënt samenhangen, en biedt deskundigheidsbevordering met coaching on the job aan voor voormannen die cliënten in hun team krijgen. “Werken aan zelfredzaamheid en sociale mobiliteit is maatwerk. Omstandigheden variëren van cliënt tot cliënt. Dit vereist flexibiliteit en geduld van een werkgever. Binder heeft dat”, zegt Van Prooijen. Luyk zegt hierover: “Het creëren en behouden van draagvlak voor het werken met cliënten van Pameijer vergt evenals elk ander bedrijfsproces voortdurend aandacht. In die zin is het een investering. Anderzijds merken we dat veel opdrachtgevers het zien als positief extra. Zeker nu gebiedsgericht werken en maatschappelijk verantwoord ondernemen hot items zijn.”
persoonlijk ‘The sky is the limit’ Wie: Ashvini Paltantewari Leeftijd: 33 jaar Ongetrouwd, geboren en weer woonachtig in Brielle. Haar ouders kwamen op jonge leeftijd uit Suriname naar Nederland. Opleiding: gymnasium en studie Bedrijfskunde (nog niet afgemaakt), boekenliefhebster Waar: vrijwilliger bij Wilskracht Werkt
Wat vind je leuk aan het werk? ‘Ik heb het super naar mijn zin. Het is zinvol werk. Je helpt mensen via werkactiviteiten weer meedraaien met een normale samenleving. Sommigen zijn in een sociaal isolement beland en tobben met taal of gezondheid. Hier vliegt de tijd voorbij. Het biedt een eerlijke kans voor mensen. The sky is the limit. We blijven ons best doen, al is het soms lastig. Ik zie veranderingen bij mensen dat is mooi om te zien. Cultuurverschillen zijn voor mij nooit een belemmering geweest. Ik ben opgegroeid in een blank stadje, maar het was toch wel multiculti met Iraanse, Vietnamese en Turkse klasgenoten.” Wat voor betaald werk zou je willen doen? “Deze tijd zie ik als een overbruggingsfase naar vast betaald werk. Ik ambieer een leidinggevende positie. Ik doe ervaring op met supervisie en coaching. Begin volgend jaar ga ik verder.”
Wat doe je bij Wilskracht Werkt? “Ik doe administratief werk voor Wilskracht Werkt. Dat is heel afwisselend werk. Soms zit ik de hele dag aan de telefoon om andere vrijwilligers naar een bepaalde klus te begeleiden. Het zijn vaak kwetsbare mensen die de Nederlandse taal niet helemaal goed beheersen. Het vergt veel vindingrijkheid om toch in simpele woorden duidelijk te maken wat de bedoeling is. Daar ben ik steeds beter in geworden in de loop der tijd. Verder doe ik intakes met nieuwe vrijwilligers. Maar ik heb ook conversatieles gegeven in het Vrouwenhuis in Charlois. Zo ontmoet ik een variatie aan mensen, elk met een bijzonder verhaal.”
Hoe zie je jezelf over tien jaar? “Ik weet het niet. Ik ben altijd heel flexibel geweest. Hier heb ik veel ervaring opgedaan. Het was wel een avontuur. Ik denk dat het goed is voor mijn algemene ontwikkeling. Je leert de schaduwzijde van de samenleving kennen. Naast mijn studie bleef ik werken. Ik werd altijd al meer naar de praktijk getrokken.” Wilskracht Werkt is altijd op zoek naar nieuwe activiteiten, zodat ze een divers aanbod aan de vrijwilligers kunnen geven. Meer info: www.wilskrachtwerkt.nl.
Hoe ben je hier als vrijwilliger terecht gekomen? “Ik raakte werkloos en heb twee jaar gesolliciteerd. Toen ben ik langs de Vraagwijzer in Charlois gelopen en gevraagd: Hebben jullie vrijwilligerswerk voor mij? Ik ben de volgende dag begonnen. Ik zie het als een gelukje.”
4
Van links naar rechts: Rob van Gogh en Erwin van Prooijen (Pameijer) en Rob Luyk (Binder groenprojecten b.v.)
Werk is voor veel mensen een belangrijk deel van hun identiteit. Voor mensen met een structurele functionele beperking is het vaak niet gemakkelijk een plekje te vinden op de reguliere arbeidsmarkt. Als jobcoach bij Groenservice, een werkproject van Pameijer, zet Van Prooijen zich in om deze mensen te ondersteunen op hun weg naar vrijwilligerswerk, een werkervaringsplaats of een betaalde baan in de groenvoorziening. Een van de bedrijven waar Van Prooijen veel en prettig mee samenwerkt is Binder Groenprojecten. Binder Groenprojecten voert allerlei groenprojecten in de buitenruimte uit. Bedrijfsleider Rob Luyk bedacht enkele jaren geleden dat een deel van het werk best uitgevoerd zou kunnen worden door mensen met een beperking. “Niet omdat Social Return On Investment een maatschappelijke trend is, maar omdat er mogelijkheden tot participatie zijn in onze organisatie en dienstverlening. Wij vinden het hierbij belangrijk dat mensen met een beperking zoveel mogelijk zelfredzaam zijn en zich bij ons kunnen ontwikkelen. Onze opdrachtgevers waarderen dat ook steeds meer”, aldus Luyk. Hij volgde bij Pameijer de cursus ‘In beeldt: Wat betekent het voor je bedrijf om Wajong’ers in dienst te hebben?’ en besloot het bedrijf open te stellen voor cliënten van Pameijer Groenservice.
5
Tips voor organisaties die een vergelijkbaar samenwerkingsverband willen opzetten hebben zij wel. Vanuit werkgeversperspectief adviseert Luyk de mogelijkheden en beperkingen goed aan te geven, stapsgewijs te werk te gaan en te blijven investeren in breed draagvlak binnen het bedrijf. Van Prooijen wil organisaties meegeven om cliënten zelf de eigen (on)mogelijkheden binnen een bedrijf te laten ontdekken. “Cliënten willen vaak te veel te snel. Sommigen overschatten het eigen kunnen, anderen willen niet onderaan de ladder beginnen. Dan kan je wel zeggen dat je denkt dat ze wat hard van stapel lopen, maar pas als ze dat zelf hebben ervaren zijn ze bereid hun verwachtingspatroon bij te stellen. Als professional moet je de regie aan cliënten zelf durven geven, geduld hebben en er zijn voor hen wanneer ze een beroep op je doen.” Beiden benadrukken het belang van heldere, veelvuldige communicatie over de verwachtingen over en weer. “Waar mensen samenwerken ontstaan fricties, dat geldt voor samenwerking binnen een bedrijf, tussen bedrijven, voor mensen met en zonder beperking. Maar als je weet wat je aan elkaar hebt, dan overkom je die fricties en is het een prachtige ontwikkeling voor alle partijen ”, aldus Luyk. Meer informatie: www.pameijer.nl en www.binder.nl
10 september 12.30 - 14.00 uur Wat: Verkiezingsdebat Hogeschool Rotterdam Een debat tussen kandidaat Tweede Kamerleden. Na afloop van het debat kun je vanaf 13.30 uur ‘speeddaten’ met politici. Voor: Alle geïnteresseerden Waar: Hogeschool Rotterdam, Museumpark 40 Info: www.lokaal.org 10 september 19.30 - 23.00 uur Wat: Try Out Introductie Typisch Jij! Scoren vanuit je vrouwelijke talenten Maak kennis met de zeven vrouwtypen in jou. Een levendige presentatie over de belevingswereld van vrouwen. Voor: Alle geïnteresseerden Waar: Dona Daria, Gerard Scholtenstraat 129, Rotterdam Aanmelden:
[email protected] Info: www.femalefactor.nl
het netwerk
Werkplekken bij de Hub
12 september 19.30 - 00.00 uur Wat: Rotterdam sluit de dag van de verkiezingen af met o.a. verhitte debatten, spraakmakende talkshows, interactieve workshops, scherpe columns en politieke cartoons. Voor: Alle geïnteresseerden Waar: Stadhuis Rotterdam Info: www.lokaal.org
The Hub Samen werken aan duurzaamheid, innovatie en sociale verandering
14 september 9.30 - 12.00 uur Wat: Train de trainer - Loverboys Een training van 2 dagdelen voor professionals en vrij willigers om jongeren bewust te maken bij het aangaan van relaties en de keuzes die daarin gemaakt worden. Voor: Professionals met jongeren (13 tot 18 jaar) als doelgroep. Waar: Dona Daria, Gerard Scholtenstraat 129 Info:
[email protected], 010 465 92 96
Volgens de organisatie van The Hub is er geen gebrek aan goede ideeën in de wereld, maar wel gebrek aan steun, middelen en netwerk om ze verder te brengen. Hier speelt de The Hub op in door een plek te creëren voor werken, ontmoetingen en het faciliteren van samenwerking tussen mensen die ondernemen en zich inzetten voor duurzaamheid, innovatie en sociale verandering.
15 september 17.00 uur Wat: Opening Rue du Maroc Burgemeester Aboutaleb opent de tentoonstelling met foto’s van Otto Snoek, over 15 jonge Marokkanen uit Nederland, België en Marokko die vertellen over hun transnationale leven. Ze hebben allen een migratiegeschiedenis en onderhouden zowel privé als zakelijk een uitgebreid, internationaal netwerk Voor: Alle geïnteresseerden Waar: Schouwburgplein te Rotterdam Info: www.kosmopolisrotterdam.nl
Bij lidmaatschap van The Hub betaalt men voor het aantal uren per maand waarin men gebruik maakt van de werk- en ontmoetingsplek, evenementen, workshops en een heel divers netwerk van pioniers. Er is dagelijks een host aanwezig die mensen actief met elkaar verbindt. Leden hebben doorgaans een nieuwsgierige houding richting andere leden en staan open voor samenwerking. Leden van The Hub krijgen een profiel op een online platform met 4.500 leden uit 28 verschillende steden wereldwijd waar Hubs zijn. Hier kan op laagdrempelige wijze samenwerking en kennisdeling plaatsvinden. Daarnaast is er the Hubshop, een winkel waar originele, trendy producten verkrijgbaar zijn die je op weinig andere plaatsen tegen zult komen. Kleine duurzame ondernemers die beginnen met de verkoop van producten met ‘een goed verhaal’ (fairtrade, ecologisch, gerecycled, zelf gemaakt etc.) kunnen bij the Hubshop winkelruimte huren in de vorm van zogenaamde ‘boxen’. Huurders van een box worden ook opgenomen in de webshop. De diversiteit bij de leden van The Hub is erg interessant. Er zijn mensen werkzaam in verschillende sectoren met verschillende niveaus van ervaring. Dit zorgt ervoor dat zaken vanuit verschillende invalshoeken en kritisch worden benaderd. Bovendien is het voor starters prettig dat er leden zijn met meer ervaring die verschillende fases van bedrijfsontwikkeling en persoonlijke groei, al doorlopen hebben. Dit kan zorgen voor zelfvertrouwen en dat extra duwtje in de rug.
19 september 18.00 - 22.00 uur Wat: Inspiratiebijeenkomst Rolmodellen delen hun succesverhaal, met als belangrijkste doel het inspireren van de aanwezige jongeren. Voor: Alle geïnteresseerden Waar: NAI (Nederlands Architectuurinstituut), Museumpark 25 te Rotterdam Aanmelden:
[email protected] (niet verplicht, maar wel handig) Info: www.young-up.nl 22 september 14.30 - 19.00 uur Wat: Collage 22 Event Collage Netwerk bestaat 6 jaar! Reden voor een feestelijke dag waarop de presentatie van vrouwen centraal staat! Wethouder Louwes opent het event. Voor: Iedereen Waar: Schiecentrale, Rotterdam Info: www.collagenetwerk.nl 26 september 9.00 - 13.00 uur Wat: Expertmeeting ‘Samen werken aan sociale mobiliteit’ Voor: Professionals en sleutelfiguren die bezig zijn met emancipatie in Rotterdam Centrum. Aanmelden:
[email protected] Info: Dona Daria, 010 – 465 9296
Voor meer informatie: www.rotterdam.the-hub.net
6
‘Matching for succes’ Werkconferentie Full Engagement - sociale mobiliteit Maandag 8 oktober 9.30 – 13.30 uur Vrijwilligerswerk als tegenprestatie; dat is waar de focus op ligt binnen de aanpak Full Engagement van de Gemeente Rotterdam. Naast het feit dat een cliënt tijd geeft en zich maatschappelijk inzet, vindt Dona Daria het belangrijk dat het tegelijkertijd een opstap is naar werk. Door het vrijwilligerswerk wordt er gewerkt aan talenten, doen ze ervaring op, leren ze verschillende bedrijven kennen en verbreden ze hun netwerk. De discussie hierover willen we graag aangaan, zodat we deze win-win situatie in de stad kunnen realiseren. In deze derde en laatste werkconferentie staan de vragen centraal in hoeverre vrijwilligerswerk als instrument ingezet kan worden, aan welke randvoorwaarden het vrijwilligerswerk moet voldoen om het echt een opstap naar werk te laten zijn. Wat vraagt dit van organisaties? Welke meetinstrumenten worden nu ingezet en kunnen deze beter op elkaar afgestemd worden? Laaggeletterdheid & sociale mobiliteit: wat zijn de cijfers, de gevolgen in het dagelijkse leven en mogelijkheden binnen Full Engagement? Met onder andere Prof. dr. Lucas Meijs (EUR) en stichting Lezen en Schrijven. U kunt zich reeds aanmelden door een e-mail te sturen naar
[email protected]
Dona Daria, Kenniscentrum Emancipatie Trainingsaanbod voor professionals Werkt u al aan emancipatie met uw groep? Heeft u behoefte aan methodieken en materialen om vrouwen, mannen en jongeren nog beter te ondersteunen bij hun emancipatieproces? Of wilt u uw huidige kennis opfrissen en aanvullen? Dona Daria biedt train de trainers en coaching on the job op maat aan voor professionals en vrijwilligers die werken met vrouwen, mannen en / of jongeren. Train de trainers worden in groepsverband gegeven, bij coaching on the job volgt u een individueel traject waarbij u al doende leert en gecoacht wordt. Het werken met het participatiepaspoort (in september en november) Loverboys (14 en 21 september) Seksualiteit, hoe maak ik dat bespreekbaar met mijn kind? Mijn kwaliteit, mijn kracht Praten met jongeren over partnerkeuze en seksualiteit Zelfredzaamheid Kijk op www.donadaria.nl voor het volledige aanbod van train de trainers.
Deelnemers in discussie tijdens werkconferentie 'Kracht en talenten in de bijstand M/V' op 14 juni 2012
Deelname aan de train de trainers en coaching on the job is kosteloos. Bij sommige train de trainers vragen we een vergoeding voor materiaalkosten. Informatie over de train de trainers en coaching on the job via Saadia Daouairi en Rabia Orhan, Dona Daria, 010 465 92 96 of
[email protected]. De train de trainers en coaching on the job maken onderdeel uit van het aanbod van Dona Daria, Kenniscentrum Emancipatie en wordt mogelijk gemaakt door Gemeente Rotterdam.
COLOFON Fotografie: Voorpagina: vrijwilliger bij Humanitas
Uitgave van: Dona Daria, September, 2012
kenniscentrum emancipatie Gerard Scholtenstraat 129 3035 SJ Rotterdam telefoon 010 - 465 92 96 fax 010 - 465 87 37 www.donadaria.nl
[email protected]
Redactie: Gerda Nijssen, Aisha de Jong en Anke Welten Aan dit nummer werkten mee: Siwoh Djojomarto en Carola Doğan
7
Ontwerp: Pressure Line, Rotterdam Druk: Goos Communicatiemakers Deze nieuwsbrief wordt mogelijk gemaakt door Gemeente Rotterdam.
‘Vrijwilligerswerk biedt géén perspectief op betaald werk’ Eén van de motieven om vrijwilligerswerk te doen is om je kansen op de arbeidsmarkt te vergroten. En in diverse trajecten is vrijwilligerswerk de methode om (weer) te gaan participeren in de samenleving. Maar biedt vrijwilligerswerk perspectief op betaald werk?
TEGEN
Gerda Verhaar Eeuwijk WS&O Verhaar Eeuwijk ‘Vrijwilligerswerk biedt wel perspectief. Ik ben het niet eens met de stelling. Het biedt niet altijd direct perspectief. Je doet veel ervaring op, wat later belangrijk kan zijn voor een werk situatie. Daarbij komt dat je met vrijwilligerswerk ook een bijdrage levert aan de maatschappij. Ik heb bijvoorbeeld net een 3-daags evenement met jongeren gedaan in de sport. Ze leren dan wat er allemaal komt kijken bij het organiseren van een groot evenement. Deze ervaring zou je dan missen. Het bestuurlijke werk, dat ik doe is voor een deel ook vrijwillig. Het mes snijdt aan vele kanten, je bent in een andere omgeving en het zou kunnen zijn, dat als er een vacature komt, dat ze dan eerder aan jou denken. Het ‘verplichte’ vrijwilligerswerk als tegenprestatie voor mensen met een uitkering, is een manier om een bijdrage te leveren aan de maatschappij. Wat zou hierop tegen zijn? De kunst voor vrijwilligersorganisaties is wel om vrijwilligers goed te waarderen en te ondersteunen. Heel vaak hangen stagiaires en vrijwilligers erbij, terwijl ze heel erg maatschappelijk betrokken zijn. Om ze te behouden, moet je ze waarderen.’
TEGEN
Wil Roode Wilskracht werkt ‘Wij hadden een bijdrage gekregen van Start Foundation om de doorstroom van onze vrijwilligers naar betaalde arbeid te onderzoeken. Van de 220 vrijwilligers, zijn er 40 doorgestroomd naar betaalde arbeid. En dit waren mensen die niet actief waren, voor een deel laaggeschoold, geen goede beheersing van de Nederlandse taal en weinig werkervaring. Vrijwilligerswerk verbreedt je sociale netwerk, waardoor je lekkerder in je vel zit. Dit zorgt voor betrokkenheid en een drijfveer. Iedereen heeft talenten. Via vrijwilligerswerk kun je overal snuffelen. Ons motto is ‘Meegaan, Meedoen, Meewerken’. Wij vragen naar hobby’s,
talenten en zijn op zoek naar de intrinsieke factor van mensen: ‘wat vind jij leuk?’. Vragen naar competenties is vanzelfsprekend en doen we al vanaf het begin. In kleine stapjes ontwikkelen mensen zich. Iedereen is te triggeren naar betaald werk. Maar er zijn omgevingsfactoren, waar je niet altijd invloed op hebt. We doen altijd een follow-up. Ik vind het de verplichting van die organisaties die vrijwilligers opnemen om een persoonlijk ontwikkelingsplan te maken en samen concrete doelen af te spreken. Dit is een must. Vrijwilligers geven onbetaalde diensten en daar mogen ze best wat voor terug krijgen.’
VOOR
Achraf Elhaik Marketing & Sales Manager, Imtech Marine ‘Ik ben het eens met de stelling. Als mensen alleen vrijwilligerswerk doen, is het in het voordeel van de werkgever. Ze zijn blij dat ze gratis werken. Er is geen vaste verbintenis, dus de werkgever gaat niet in je investeren. Als iemand werkloos is, dan kan hij beter zijn tijd investeren in het zoeken van werk en niet vrijwilligerswerk als basis gebruiken. Je krijgt hoop dat je via je vrijwilligersplek werk vindt, maar in werkelijkheid is er geen baan. De werkgever profiteert in dat geval. Ik ken iemand die jaren werkte als vrijwilliger op een basisschool. Zij deed allerlei klusjes en werkzaamheden voor de school. Ze hoopte op een baan binnen de school en heeft hier ook vaak naar gevraagd. Elke keer was het antwoord: misschien volgend schooljaar. Ze hebben haar geen cursus aangeboden of een persoonlijk ontwikkelingsplan gemaakt, met uitzicht op een baan. Ze zocht heel hard naar een baan en heeft uiteindelijk via mijn netwerk bij een tandarts een plek gevonden. Hij twijfelde, want ze had geen diploma als tandartsassistente. Hij heeft de stap gewaagd en haar na een proefperiode aangenomen en betaalt nu haar opleiding. De vrijwilligersorganisaties willen vrijwilligers niet missen als vrijwilliger, investeren daarom niet in hen en kijken niet naar hun toekomstwensen.’
Wilt u ook reageren op bovenstaande stelling? Reageer in de poll op www.donadaria.nl of mail naar
[email protected], o.v.v. ‘Van mening, september 2012’.
