VRIJWILLIGERSWERK IN ENKHUIZEN

Rapport

VRIJWILLIGERSWERK IN ENKHUIZEN

Gemeente Enkhuizen Februari 2015

www.ioresearch.nl

COLOFON

Uitgave I&O Research Van Dedemstraat 6c 1624 NN Hoorn 0229-282555 Rapportnummer 2015-2081 Datum Februari 2015 Opdrachtgever Gemeente Enkhuizen Auteur(s) Drs. Bianca de Haan Bestellingen Exemplaren zijn verkrijgbaar bij de opdrachtgever.

Het overnemen uit deze publicatie is toegestaan, mits de bron duidelijk wordt vermeld.

VRIJWILLIGERSWERK IN ENKHUIZEN  Colofon

INHOUDSOPGAVE

1.

Samenvatting en conclusies ........................................................................................ 5

2.

Inleiding ...................................................................................................................... 9

3.

Vrijwilligers in beeld .................................................................................................. 12

4.

5.

3.1

Profiel vrijwilligers ................................................................................................ 12

3.2

Inhoud vrijwilligerswerk ........................................................................................ 13

3.3

Motieven vrijwilligerswerk ..................................................................................... 14

3.4

Beleving vrijwilligerswerk ...................................................................................... 15

3.5

Toegang tot vrijwilligerswerk ................................................................................. 15

3.6

Uitvoering vrijwilligerswerk .................................................................................... 16

3.7

Ondersteuning ..................................................................................................... 18

Vrijwilligersorganisaties ............................................................................................ 22 4.1

Samenstelling en omvang vrijwilligersbestand.......................................................... 22

4.2

Motieven voor het werken met vrijwilligers .............................................................. 23

4.3

Uitvoering vrijwilligerswerk .................................................................................... 24

4.4

Ondersteuning aan vrijwilligers .............................................................................. 26

4.5

Ondersteuningsbehoeften vrijwilligersorganisaties .................................................... 27

4.6

Organisaties die niet met vrijwilligers werken .......................................................... 29

Potentieel aan sociale kracht ..................................................................................... 31 5.1

Potentieel aan vrijwilligers ..................................................................................... 31

5.2

Interessegebieden ................................................................................................ 32

5.3

Burgerinitiatieven ................................................................................................. 33

5.4

Hulpverlenen ....................................................................................................... 33

5.5

Stimuleren vrijwilligerswerk ................................................................................... 36

Bijlage 1. Respons vrijwilligersorganisaties ...................................................................... 39 Bijlage 2. Vragenlijst ......................................................................................................... 41

VRIJWILLIGERSWERK IN ENKHUIZEN  Inhoudsopgave

1 HOOFDSTUK

Samenvatting en conclusies

VRIJWILLIGERSWERK IN ENKHUIZEN Samenvatting

4

1. Samenvatting en conclusies Dit rapport geeft de resultaten weer van het vrijwilligerswerkonderzoek dat in november-december 2014 in Enkhuizen is uitgevoerd. Het onderzoek heeft als doel om inzicht te bieden in de vraag en het aanbod aan vrijwilligerswerk in de gemeente Enkhuizen en een beeld te schetsen van de potentiële sociale kracht in de gemeente en de kansen en knelpunten op dat gebied. Het onderzoek is uitgevoerd door middel van een focusgroep en online enquête onder (niet-)vrijwilligers enerzijds en interviews en een online enquête onder (vrijwilligers)organisaties anderzijds. In totaal vulden bijna 191 vrijwilligers en 48 organisaties de vragenlijst volledig in. Deze samenvatting beschrijft de belangrijkste resultaten en conclusies. De Enkhuizer vrijwilliger in beeld Uit deze meting blijkt dat 53 procent van de volwassen Enkhuizers actief is als vrijwilliger. Zij zijn vooral te vinden bij sportverenigingen, organisaties op het gebied van kunst en cultuur en in de zorg en hulpverlening. De meeste vrijwilligers voeren vooral uitvoerende en praktische taken uit, en is hier gemiddeld vijf uur per week aan kwijt. Veel vrijwilligers zijn al lang actief, gemiddeld al 15 jaar. De overgrote meerderheid is actief binnen de gemeente Enkhuizen. De gemiddelde vrijwilliger is 53 jaar oud, iets vaker vrouw (53 procent) en werkzaam (56 procent). Vrijwilligerswerk is leuk! De belangrijkste motieven voor het verrichten van vrijwilligerswerk zijn; het plezier dat het met zich mee brengt, de sociale contacten en/of om anderen te helpen. Ruim een vijfde doet het voor de eigen ontplooiing om kennis en ervaring op te doen. Het merendeel van de vrijwilligers haalt voldoening uit het vrijwilligerswerk en driekwart kan zijn/haar ervaring en kennis erin kwijt. Een derde ervaart het (ook) als een verplichting. Men is vooral als lid van een vereniging of via familie en vrienden in het werk gerold. Via het Vrijwilligerspunt of een vrijwilligersvacaturebank kwam slechts een enkeling in contact met het vrijwilligerswerk. De vrijwilligers zijn overwegend positief over het vrijwilligerswerk dat zij verrichten: men geeft hieraan een rapportcijfer van 7,8. Toch ervaart 60 procent knelpunten bij de uitvoering van de vrijwilligerstaken. De belangrijkste problemen waar zij tegen aan lopen zijn een tekort aan vrijwilligers, de interne communicatie en organisatie/coördinatie van het werk. Een ander veelgenoemd knelpunt is de motivatie van vrijwilligers. Extra waardering kan hierin volgens vrijwilligers een belangrijke rol spelen. Hoewel het merendeel van de vrijwilligers zich voldoende gewaardeerd voelt, zou extra waardering gegeven kunnen worden in de vorm van een schouderklopje, compliment of een pluim. Relatief weinig behoefte aan (extra) ondersteuning Tweederde van de vrijwilligers ontvangt een vorm van ondersteuning bij het vrijwilligerswerk bijvoorbeeld van een coördinator of aanspreekpunt en/of begeleiding bij werk. Men is zeer tevreden over de verschillende vormen van ondersteuning. Iets minder ondersteuning krijgt men – volgens eigen zeggen – op het gebied van kennisdeling. Zo ontvangt lang niet iedere vrijwilliger duidelijke instructies. Ook weet de meerderheid niet hoe hij/zij verzekerd is in geval van schade of een ongeval. Een kwart heeft behoefte aan (extra) ondersteuning, vooral aan een onkostenvergoeding, een vrijwilligersverzekering en scholing. Vrijwilligers in Enkhuizen kunnen voor ondersteuning terecht bij het Vrijwilligerspunt. Dit punt is bij ongeveer de helft van de vrijwilligers bekend. Acht procent maakte er wel eens gebruik van. Deze groep is positief over de dienstverlening en geeft hieraan gemiddeld een rapportcijfer 7,4.


5

Helft vrijwilligersorganisaties behoefte aan vrijwilligers Het vrijwilligersbestand van de vrijwilligerswerkorganisaties in Enkhuizen bestaat vooral uit 30-plussers. De omvang ervan is bij de meeste organisaties stabiel gebleven sinds 2013. Drie op de tien zag het bestand groeien. Ruim de helft van de organisaties is tevreden over het huidige aantal vrijwilligers. De andere helft zou graag meer vrijwilligers hebben, vooral voor uitvoerende en praktische taken. Toch voorziet maar een minderheid groei voor de toekomst. De werving van (de juiste) vrijwilligers vormt daarbij een belangrijk knelpunt. Ook het behoud en verloop vormen aandachtspunten. Het werven van vrijwilligers doen de organisaties vooral via het eigen netwerk en vanuit het ledenbestand. Het Vrijwilligerspunt en sociale media gebruikt men in veel mindere mate. Eén op de vier maakte al eens gebruik van de diensten van het Vrijwilligerspunt. Daarbij ging het vooral om bemiddeling en de nieuwsbrief. Kansen om vrijwilligers te werven en te behouden, liggen volgens de organisaties vooral op het gebied van meer publiciteit en waardering. Veel tevredenheid over vrijwilligers De organisaties kiezen voor het werken met vrijwilligers omdat betaalde krachten gewoonweg te duur zijn. Volgens de organisaties is het ook een manier om mensen een kans te geven ervaring en kennis op te doen en te laten participeren. Over het algemeen zijn de organisaties zeer positief over het vrijwilligerswerk; gemiddeld geven zij hieraan een 7,6. De meeste organisaties vragen (nog) geen verklaring omtrent goed gedrag van de vrijwilliger bij aanvang van de werkzaamheden. Ongeveer drie op de tien organisaties bieden hun vrijwilligers ondersteuning in de vorm van een onkostenvergoeding. Ruim een kwart heeft ook scholing, overeenkomsten en verzekeringen voor de vrijwilligers. Zelfs zou bijna tweederde (63 procent) de organisaties graag (extra) ondersteuning ontvangen, vooral bij de financiën en het werven van vrijwilligers. Veel potentiële vrijwillige kracht Onze verzorgingsstaat is aan het veranderen. De politiek stuurt steeds meer aan op een ‘participatiesamenleving’. Er wordt in toenemende mate een beroep gedaan op de eigen verantwoordelijkheid van burgers voor hun eigen en andermans gezondheid en welzijn. Zij kunnen minder van de overheid verwachten en meer voor elkaar zorgen en met elkaar doen. Dit betekent dat er naar verwachting in de toekomst een groter beroep gedaan gaat worden op vrijwilligerswerk. Maar in hoeverre zijn hiervoor mogelijkheden? Er ligt zeker een potentieel aan vrijwilligers in Enkhuizen: de meerderheid van de niet-vrijwilligers (63 procent) in Enkhuizen zou wellicht wel vrijwilligerswerk willen doen. De drie belangrijkste redenen om geen vrijwilligerswerk te doen zijn: 1) tijdgebrek vanwege betaald werk of een studie, 2) geen tijd vanwege het gezin en 3) geen verplichtingen willen hebben. Andere redenen zijn: behoefte aan vrijblijvendheid en het ontbreken van tijd door andere vrijetijdsbestedingen. Men wil vooral actief worden in de zorg en hulpverlening en het geven van informatie en advies. Ook is circa een vijfde van de inwoners bereid zich in te zetten voor het verbeteren van de leefbaarheid en veiligheid in de buurt. Bij voorkeur werkt men op projectbasis, doet uitvoerende of organisatorische taken, gemiddeld voor vier uur per week. Daarnaast is circa de helft van de inwoners bereid om hulpbehoevenden, af en toe de helpende hand te bieden. Bijvoorbeeld bij het boodschappen doen, door vervoer te bieden of door mee te gaan/begeleiden bij lichamelijke beweging. Toch weet maar een vijfde van de inwoners hoe ze in contact moeten komen met mensen die (extra) hulp nodig hebben.


6

Ruim de helft van de inwoners vindt het goed dat vrijwilligers ingezet worden om te zorgen voor mensen die hulp nodig hebben. Toch mag dit niet ten koste gaan van betaalde banen, aldus de Enkhuizers. Ook worden vraagtekens gesteld over de verantwoordelijkheid en het kennisniveau van de vrijwilligers en is er angst voor overbelaste vrijwilligers. Een toename van het aantal vrijwilligers als gevolg van de politieke veranderingen, voorziet het merendeel van de inwoners niet. Mogelijk zou dit – volgens de vrijwilligers - wel gestimuleerd kunnen worden door deregulering op vrijwilligerswerk vanuit de overheid. Ook ziet men kansen voor het creëren van een grotere gemeenschapszin, meer onderlinge betrokkenheid, het stimuleren van samenwerking tussen vrijwilligers(organisaties) en het reduceren van de professionele zorgkosten. Geef bekendheid aan vrijwilligerswerk Het stimuleren van vrijwilligerswerk kan de gemeente volgens de inwoners en de vrijwilligersorganisaties ook doen door meer bekendheid te geven aan het aanbod en het nut en de noodzaak ervan, en door praktische ondersteuning te bieden aan vrijwilligersorganisaties. Inwoners ontvangen informatie over vrijwilligerswerk bij voorkeur via e-mail, internet en sociale media. Het liefst wordt men geïnformeerd over vacatures, ondersteuningsmogelijkheden en opleidingen/cursussen. Ook bijna alle organisaties (8 procent) zouden graag meer informatie over het vrijwilligerswerk in Enkhuizen ontvangen, bij voorkeur per e-mail. Er is vooral belangstelling voor informatie over ondersteuningsmogelijkheden, het indienen van vacatures en opleidingen en cursussen. Conclusies De vrijwilligers van Enkhuizen zetten zich veelal met plezier in voor hun medemens en de maatschappij en ontvangen hiervoor voldoende waardering. Plichtsgevoel speelt voor een derde deel (ook) een rol. Hoewel de meerderheid van de vrijwilligers geen direct gemis aan ondersteuning aangeeft, is er enige behoefte aan mogelijkheden voor onkostenvergoeding en (voorlichting over) de verzekering. Daarnaast is er zeker potentie om de sociale kracht in Enkhuizen uit te breiden. Organisaties in Enkhuizen die op zoek zijn naar vrijwilligers, vissen zeker niet in een lege vijver. De meerderheid van de huidige niet-vrijwilligers is namelijk (eventueel) wel bereid om vrijwilligerswerk te doen. Hoewel tijdgebrek is een belangrijke reden om (tijdelijk) geen vrijwilligerswerk te doen, kan een (betere) ontsluiting van de markt van vraag en aanbod aan vrijwilligers mogelijk wel voor meer toeleiding naar vrijwilligerswerk leiden. Onbekendheid bij de potentiële vrijwilligers met (de weg naar) het werk lijkt namelijk het gebruik (deels) te belemmeren. Bijna 80 procent van de inwoners weet bijvoorbeeld niet hoe zij in contact komen met anderen die hulp nodig hebben, terwijl 50 procent van de inwoners wel bereid is een helpende hand te bieden. De vrijwilligersorganisaties werven vooral vanuit het eigen netwerk en het ledenbestand, terwijl de potentiele vrijwilligers graag digitaal (e-mail, internet, social media) informatie hierover ontvangen. Het Vrijwilligerspunt kan hierin mogelijk een rol gaan vervullen en doet dat ook. Wat het punt doet en biedt, is onder de vrijwilligers echter nog relatief onbekend en het gebruik is laag. Bij de vrijwilligersorganisaties ligt dit iets hoger (25 procent). Het verdient aanbeveling om de bekendheid over het aanbod aan vrijwilligerswerk structureel aandacht te blijven geven. Het genereren van meer bekendheid bijvoorbeeld door middel van bijvoorbeeld de lokale media kan daarbij een belangrijke rol spelen volgens de inwoners. Toch zijn er ook grenzen aan het inzetten van vrijwilligers, zo blijkt. Het vrijwilligerswerk mag volgens de Enkhuizers geen ‘broodroof’ inhouden en/of ten koste gaan van de kwaliteit van de (zorg)taak en de vrijwilliger zelf.


7

2 HOOFDSTUK

Inleiding

VRIJWILLIGERSWERK IN ENKHUIZEN Inleiding

8

2. Inleiding Aanleiding van het onderzoek Voor de komende jaren staat bij veel gemeenten het ondersteunen van het vrijwilligerswerk centraal. Dit past in de visie en uitvoering van de nieuwe Wet maatschappelijke ondersteuning 2015 waarin eigen verantwoordelijkheid en participatie steeds belangrijker wordt. Ook de gemeente Enkhuizen wil het vrijwilligerswerk stimuleren en onderzocht op welke manier zij haar vrijwilligers (vraag) en vrijwilligersorganisaties (aanbod) nog beter kan ondersteunen. Onderliggende rapportage doet verslag van de onderzoeksuitkomsten. De gangbare definitie van vrijwilligerswerk is: ‘Werk dat in enig georganiseerd verband, onverplicht en onbetaald wordt verricht ten behoeve van anderen of de samenleving.’ (VNG, 2010)

Doel van het onderzoek Doel van het onderzoek is het bieden van inzicht in het vrijwilligerswerk in de gemeente Enkhuizen vanuit het perspectief van vrijwilligers en vrijwilligersorganisaties. Ook kijken we naar het potentieel aan sociale kracht in Enkhuizen en kansen en knelpunten daarin. Met deze kennis kan de gemeente haar toekomstige vrijwilligersbeleid bijsturen en aanpassen. Uitvoering van het onderzoek Het onderzoek is uitgevoerd aan de hand van 1) een online enquête en een groepsgesprek onder vrijwilligers en 2) een online enquête en interviews met vrijwilligerswerkorganisaties in Enkhuizen. Vrijwilligers Enquête (niet-)vrijwilligers Om zicht te krijgen op de ervaringen en belevingen van (potentiële) vrijwilligers, hebben we een vragenlijst ontwikkeld voor inwoners die - al dan niet - actief zijn als vrijwilliger. De vragen gingen onder meer over het al dan niet verrichten van vrijwilligerswerk, de motieven, aard, omvang en frequentie van het vrijwilligerswerk, de bekendheid, het gebruik en tevredenheid van de ondersteuningsmogelijkheden en de behoefte daaraan. Voor het onderzoek zijn alle 996 leden van het stadspanel Enkhuizen uitgenodigd. In totaal hebben 359 inwoners de online vragenlijst ingevuld; een respons van 36%. De resultaten van de inwonerspeiling zijn gewogen naar leeftijd en geslacht en daarmee gelijk gemaakt aan de verhoudingen van de populatie in Enkhuizen, waardoor de uitkomsten representatief zijn voor de bevolking van Enkhuizen. In 2009 is in samenwerking met I&O Research het Enkhuizer stadspanel ontwikkeld. Het gemeentelijke digitale stadspanel is een instrument waarmee periodiek de mening van de inwoners van Enkhuizen wordt gepeild over uiteenlopende onderwerpen. Het panel telt circa 1.000 leden. Tabel 2.1 Respons totaal vrijwilligers

191

niet-vrijwilligers

168

totaal

359


9

Focusgroep met vrijwilligers Als verdere verdieping op de enquête is een focusgroep met vrijwilligers georganiseerd. Hiervoor zijn via het Enkhuizer stadspanel belangstellenden geworven. Op 27 november 2014 namen in totaal 11 vrijwilligers deel aan het groepsgesprek. Vrijwilligersorganisaties Enquête vrijwilligerswerkorganisaties Om niet alleen zicht te krijgen op de situatie, wensen en behoeften van vrijwilligers, maar ook vanuit de vraagzijde, is een online enquête gehouden onder vertegenwoordigers van verenigingen en organisaties waar veel vrijwilligers en/of juist geen vrijwilligers werken. Daarbij is onder meer ingegaan op de situatie en ontwikkelingen van het huidige vrijwilligersbestand, redenen voor wel/niet inzet van vrijwilligers, ervaren samenwerking met vrijwilligers, het wervingsbeleid, ervaren knelpunten in het aantrekken en binden van vrijwilligers en ideeën voor verbetering hierin. In totaal zijn circa 120 organisaties uitgenodigd waarvan er 48 organisaties deelnamen. Interviews Ter verdieping op de uitkomsten van de enquête zijn 7 telefonische interviews gevoerd met vrijwilligersorganisaties. Analyse De antwoordcategorieën ‘weet niet/geen antwoord’ zijn (mits aangegeven) buiten de analyse gehouden. Indien de percentages niet optellen tot 100 procent, is dit (tenzij anders aangegeven) het gevolg van afrondingsverschillen. Leeswijzer De resultaten van het onderzoek worden in de volgende hoofdstukken besproken. In hoofdstuk 3 gaan we in op de situatie en ervaringen van vrijwilligers, knelpunten die zij ervaren bij de uitvoering en ondersteuningsbehoeften. De vrijwilligersorganisaties staan centraal in hoofdstuk 4. In het vijfde en laatste hoofdstuk wordt de aanwezige sociale kracht in Enkhuizen onder de loep genomen.


10

3 HOOFDSTUK

Vrijwilligers in beeld

VRIJWILLIGERSWERK IN ENKHUIZEN Vrijwilligers in beeld

11

3. Vrijwilligers in beeld In dit hoofdstuk brengen we de Enkhuizer vrijwilligers in beeld; om wie gaat het? wat voor type vrijwilligerswerk doen ze en om welke redenen? Tot slot kijken we ook naar de wijze waarop men in contact is gekomen met het vrijwilligerswerk.

3.1 Profiel vrijwilligers Helft Enkhuizers actief als vrijwilliger Op basis van deze peiling verricht ruim de

53%

helft van de Enkhuizers vrijwilligerswerk. Landelijk bedraagt dit percentage 50% (CBS, 2012).

Vrouwen verrichten iets vaker vrijwilligerswerk dan mannen. Verder werkt ruim de helft van de vrijwilligers nog en zijn de meeste te vinden in de leeftijdsgroep van 45 tot 55 jaar. De gemiddelde leeftijd van de vrijwilligers bedraagt 53 jaar.

Profiel vrijwilligers

Type huishouden

53% van de Enkhuizers is

 Alleenstaand (12%)

gemiddeld actief als vrijwilliger 65 jaar eo 55-64 jaar

24% 15%

45-54 jaar 35-44 jaar 18-34 jaar

38% 16% 8%

 Met partner, zonder kinderen (43%)  Met partner, met kinderen (36%)  Anders (9%) Werksituatie  Werkend (56%)  Niet-werkend (44%)


 

47% 53%

12

3.2 Inhoud vrijwilligerswerk Vrijwilligers vooral actief op gebied van sport, kunst en cultuur Vrijwilligers zijn vooral actief bij een sportvereniging, culturele organisatie en/of in de zorg en hulpverlening. Minder vrijwilligers houden zich bezig met wijk-, buurt- en bewonerszaken en/of religie en levensbeschouwing. Sectoren die net buiten de top 5 vallen, zijn onderwijs en educatie (10%), natuur en milieu (6%), politieke organisaties en ouderen- en jongeren organisaties (4%). De taken die vrijwilligers verrichten zijn meestal uitvoerend van aard. In mindere mate houdt men zich bezig met organiserende of coördinerende taken en/of bestuurlijke functies. Figuur 3.1 Top 5 soort organisatie vrijwilligerswerk

Type werkzaamheden

(meerdere antwoorden mogelijk)


Sportvereniging (33%)

1

 Uitvoerende taken (66%)  Organiserende/coördinerende taken (42%)

Kunst en cultuur (26%)

2

 Bestuurlijke taken (35%)

Zorg en hulpverlening (18%)

1 3

Wijk- buurt- en bewonerszaken (12%)

4 5

Religie en levensbeschouwing (12%)

Vrijwilligers met name actief in eigen gemeente De vrijwilligers in Enkhuizen zijn al lang actief: gemiddeld 15 jaar. De meesten zijn wekelijks bezig en besteden gemiddeld vijf uur per week aan het vrijwilligerswerk. Het merendeel werkt voor één organisatie. Een kwart zegt voor minstens drie organisaties actief te zijn. In de meeste gevallen wordt het vrijwilligerswerk binnen de gemeentegrenzen van Enkhuizen verricht.

Frequentie  Wekelijks (59%)

Locatie

 Maandelijks (30%)

5 uur

 Paar keer per jaar (11%)

per week

 Binnen Enkhuizen (90%)  (ook) buiten Enkhuizen (32%)

Duur

Aantal organisaties

 <1 jaar (5%)

 Geen (1%)

 2-5 jaar (25%)  6-10 jaar (23%)  11-20 jaar (21%)  > 20 jaar (25%)

15 jaar

 1 organisatie (49%)  2 organisaties (24%)  3 organisaties (17%)

gem.

2,0

 4 organisaties of meer (9%)


13

3.3 Motieven vrijwilligerswerk Vrijwilligerswerk is leuk om te doen! Het belangrijkste motief om vrijwilligerswerk te doen, is omdat men het leuk vindt, gevolgd door redenen zoals de gezelligheid en het opdoen van sociale contacten. Bijna twee vijfde doet het om anderen te helpen en een kwart om de eigen kennis en ervaring te delen. Een beperkte groep gebruikt het vrijwilligerswerk als opstap naar/of als alternatief voor betaald werk. Figuur 3.2 Belangrijkste motieven uitvoeren vrijwilligerswerk (meerdere antwoorden mogelijk) ik vind het werk leuk om te doen

65%

voor de sociale contacten, gezelligheid

39%

ik wil graag andere mensen helpen

38%

ik wil mijn kennis en ervaring delen

26%

voor mijn eigen ontplooiing, nieuwe ervaring opdoen

22%

leden van ons gezin maken gebruik van de organisatie

20%

ik heb tijd over en wil toch met iets nuttigs bezig zijn

18%

ik ben er lid van

14%

uit levensbeschouwelijke overtuiging uit onvrede met maatschappelijke omstandigheden vanwege de waardering die ik ervoor krijg uit verplichting, ik moet het doen als alternatief voor betaald werk als opstap naar betaald werk

9% 6% 6% 3% 3% 2%

anders

Motieven

8%

Enkele reacties vanuit de focusgroep

 “Helpen is het belangrijkst. Er voor een ander te zijn, dat geeft voldoening.”  “Het is afwisseling van mijn kantoorbaan, de balans vind ik fijn om te hebben.”  “Er wordt stilzwijgend op je gerekend.”  “Je groeit erin.”  “Ik vind het normaal om vrijwilligerswerk te doen.”


14

3.4 Beleving vrijwilligerswerk Vrijwilligerswerk geeft voldoening De overgrote meerderheid van de vrijwilligers haalt voldoening uit het vrijwilligerswerk dat zij doen, driekwart kan zijn of haar kennis en ervaring kwijt in het werk en drie op de vijf is trots op het werk. Een minderheid weet hoe hij/zij is verzekerd in geval van ongeval of schade, zegt duidelijke instructies te ontvangen over de uitvoering van het werk, of ziet het als een plicht om vrijwilligerswerk te doen. Figuur 3.3 Stellingen over ondersteuning bij vrijwilligerswerk (exclusief weet niet) ik haal voldoening uit het vrijwilligerswerk dat ik doe

85%

ik kan mijn kennis en ervaring kwijt in het vrijwilligerswerk dat ik doe

74%

ik voel mij trots op het vrijwilligerswerk dat ik doe ik weet hoe ik ben verzekerd in geval van een ongeval of schade

14% 20%

61% 41%

ik ontvang duidelijke instructies over de uitvoering van het werk

34%

ik zie het als een plicht om vrijwilligerswerk te doen

33%

mee eens

35% 31% 46% 42%

neutraal

6% 4%

28% 19% 25%

mee oneens

3.5 Toegang tot vrijwilligerswerk Familie en vrienden belangrijke toegangspoort tot vrijwilligerswerk

In contact gekomen met vrijwilligerswerk

De meeste vrijwilligers zijn als lid van een


vereniging of via familie en vrienden in het werk gerold. Een veel kleinere groep is hiertoe gekomen via andere vrijwilligers en/of de (lokale) media. Andere manieren waarop men in contact kwam met het huidige vrijwilligerswerk zijn op eigen initiatief en via de school of het kinderdagverblijf van de kinderen.

 Als lid van de organisatie/vereniging (54%)  Via familie/vrienden (41%)  Via andere vrijwilligers (15%)  Via de media (13%)  Via betaald werk/beroep (4%)  Via vrijwilligerspunt/vrijwilligersvacaturebank (4%)  Anders (13%)

Een op de zeven vrijwilligers (13 procent) is gevraagd om voorafgaand aan het vrijwilligerswerk een verklaring van goed gedrag in te dienen.


15

3.6 Uitvoering vrijwilligerswerk Tekort aan vrijwilligers voornaamste knelpunt Gemiddeld waarderen de vrijwilligers het vrijwilligerswerk met een ruime voldoende, namelijk een 7,8. Toch ondervindt 60 procent wel eens problemen bij de

7,8

Rapportcijfer voor het vrijwilligerswerk in het algemeen

uitvoering. De belangrijkste knelpunten waar zij tegenaan lopen, zijn: het tekort aan vrijwilligers en de interne communicatie. Ook genoemd worden het motiveren van vrijwilligers en de samenwerking met andere vrijwilligers. Figuur 3.4 Top 5 belangrijkste problemen/knelpunten bij uitvoering van het vrijwilligerswerk (meerdere antwoorden mogelijk) Tekort aan vrijwilligers (28%)

1

Interne communicatie (22%)

2

40%

Organisatie/coördinatie (13%)

3

van de vrijwilligers ondervindt geen hinder bij uitvoering taken.

Motiveren vrijwilligers (11%)

4 5

Samenwerking vrijwilligers (10%)

1. Tekort aan vrijwilligers Men kon suggesties doen voor het (eventueel) oplossen

Oplossingen/suggesties

van de ervaren knelpunten. Over het tekort aan

 Invoeren taakplicht / verplicht maken.

vrijwilligers wordt vooral aangegeven dat men dit moeilijk

 Belastingvoordeel voor vrijwilligers

op te lossen vindt. Een oplossing die men aandraagt is het

 Informeel motiveren

verplicht maken van vrijwilligerswerk, bijvoorbeeld voor

 Kennis laten maken met vrijwilligerswerk

ouders. Ook het belang van een persoonlijke benadering

 Vrijwilligerswerk meer aandacht

wordt onderstreept. Communicatie en waardering zijn

geven/promotie

eveneens belangrijk bij het motiveren van vrijwilligers,

 Persoonlijke benadering/vragen

aldus de vrijwilligers.



Tekort vrijwilligers

 “Dit is al een langlopende kwestie. Ondanks diverse campagnes lukt het niet om aan voldoende medewerkers te komen. Geen suggestie hoe dit op te lossen.”

 “Geen idee. Het lijkt wel een trend binnen alle verenigingen.”  “Laat ze kennis maken met..... Nodig ze uit...... Vraag hen om contacten.”  “Leden van een vereniging verplichten tot vrijwilligerswerk, anders contributie verhogen.”  “Iets in de sfeer van een belastingvoordeel voor mensen die vrijwilligerswerk doen?”


16

2. Interne communicatie Om de interne communicatie te verbeteren, stelt men onder meer voor om afspraken en verantwoordelijkheden beter vast te leggen, een vast aanspreekpunt aan te wijzen en meer structuur in de communicatie aan te brengen. Dit alles eventueel met hulp van een cursus/opleiding.


 Afspraken vastleggen  Verantwoordelijkheden vastleggen  Cursussen interne communicatie volgen  Overleggen meer gestructureerd  Vast aanspreekpunt

3. Organisatie/coördinatie Om de uitvoering van het vrijwilligerswerk te vergemakkelijken, stelt men onder meer voor te werken met werkinstructies en meer begeleiding te bieden bij de werkzaamheden. Ook het aanstellen van een coördinator wordt genoemd om de organisatie van het werk te verbeteren.


 Werkinstructies opstellen  Meer begeleiding  Coördinator aanstellen  Taakomschrijvingen opstellen  Betere communicatie  Opleidingen

 “Binnen een organisatie moet een soort mentor komen, die de vrijwilligers begeleid en dat Uitvoering

moet iemand zijn die al een lange tijd bij de organisatie werkt.”

 “Er moeten enigszins taakbeschrijvingen zijn waar mensen ook op aangesproken kunnen worden als het niet helemaal goed gaat.”

 “Probeer een strakke afspraak te maken, ondanks dat je weet dat mensen het af laten weten.”

4. Motiveren vrijwilligers Het motiveren van vrijwilligers hangt volgens sommige vrijwilligers nauw samen met de waardering die men ervoor krijgt. Dit kan in de vorm van een attentie of vergoeding. Ook het laten zien dat vrijwilligerswerk leuk is en voldoening geeft, kan mensen over de streep trekken tot meer vrijwillige inzet, aldus vrijwilligers. Hetzelfde geldt voor het meer betrekken van de vrijwilliger bij de organisatie en het onderhouden van


 Meer waardering (niet als vanzelfsprekendheid ervaren)

 Inventariseren wie, wat wil/kan doen  Vrijwilligerswerk positief imago geven  Regelmatig contact onderhoud en betrekken vrijwilliger bij organisatie

contacten met hem of haar.

 “Standaard bij het lid worden van een organisatie inventariseren wat voor taak mensen Motiveren

zouden kunnen doen, daar ook daadwerkelijk wat mee doen.”

 “Nodig ze uit bij projecten.”  “Goede communicatie. Mensen betrokken maken en houden.”  “Betere communicatie en respect voor hun bijdrage tonen.”  “Het is een stukje opvoeding.”


17

5. Samenwerking vrijwilligers Centraal binnen samenwerking staat communicatie


aldus verschillende vrijwilligers. Er wordt dan ook

 Taakomschrijvingen

gepleit voor meer overleg, maar ook voor duidelijke

 Meer overleg

(vastgelegde) afspraken en verantwoordelijkheden om

 Opleidingen

de samenwerking onderling, met het bestuur en

 Open houding/luisteren

beroepskrachten te verbeteren. Ook een open houding

 Betrokkenheid/interesse tonen

en naar elkaar luisteren spelen een belangrijke rol. Toch zijn de vrijwilligers overwegend positief over de samenwerking met de organisatie waarvoor zij actief zijn: zij geven hieraan een ruime voldoende, namelijk een 7,7. Vijf procent geeft een onvoldoende. Zo zou er

7,7

Oordeel vrijwilligers over de samenwerking met de organisatie

volgens sommigen meer interesse/belangstelling getoond kunnen worden vanuit het bestuur.

Samenwerking

 “Er moeten enigszins taakbeschrijvingen zijn waar mensen ook op aangesproken kunnen worden als het niet helemaal goed gaat.”

 “Bestuur zit er vaak voor zichzelf zonder enige echte binding te hebben met wat de vrijwilligers doen. Gevolg is slechte communicatie, onbegrip en frustratie.”

 “Het bestuur staat buiten de werkelijkheid en heeft geen idee van wat er komt kijken bij de realisatie van de activiteiten. Het bestuur zorgt wel goed voor de externe contacten en administratie maar moet zich niet met inhoud bezighouden waar zij geen verstand van hebben.”



3.7 Ondersteuning Tweederde van de vrijwilligers wordt ondersteund Vrijwilligers kunnen op verschillende manieren ondersteund worden bij hun taken, denk aan begeleiding bij het werk en/of een onkostenvergoeding. Voor verschillende vormen van ondersteuning is geïnformeerd in hoeverre men hier gebruik van maakt. Vier op de tien vrijwilligers geeft aan dat er een vrijwilligerscoördinator en/of aanspreekpunt binnen de organisatie is en een derde krijgt begeleiding bij het werk. Circa drie op de tien volgde een opleiding en/of heeft de beschikking over een vrijwilligersverzekering of onkostenvergoeding. Andere ondersteuning krijgt men vooral vanuit de sportbonden, sportservice West-Friesland. Aan de ontvangers van de diverse vormen van ondersteuning is gevraagd in hoeverre zij hier tevreden over zijn. De tevredenheid ligt hoog tot zeer hoog. De ‘hoogste’ ontevredenheidspercentages (in beide gevallen gaat het om 4 procent), zijn voor scholing en opleiding en de vrijwilligerscoördinator.


18

Meeste behoefte aan een onkostenvergoeding en vrijwilligersverzekering Een kwart van de vrijwilligers heeft behoefte aan één van de voorgelegde vormen van ondersteuning. Men zou graag onkostenvergoeding en een vrijwilligersverzekering hebben. Overigens wenst maar een tiende van de vrijwilligers dit. Aan kinderopvang is de minste behoefte. Figuur 3.5 Gebruik ondersteuning vrijwilligerscoördinator/aanspreekpunt

41%

begeleiding bij het werk

33%

scholing/opleiding

31%

Ondersteuningsbehoeften 1 Onkostenvergoeding (13%) 2 Vrijwilligersverzekering (11%) 3 Scholing/opleiding (9%) 4 Begeleiding (6%)

vrijwilligersverzekering

29%

5 Aanspreekpunt (6%) 6 Kinderopvang (2%)

onkostenvergoeding kinderopvang

28% 0%

 “In de sport zou het leuk zijn dat de gemeente of het rijk oog heeft voor het werk

Onder-

dat je doet bij een vereniging.”

steuning

 “Wij hebben behoefte aan meer vrijwilligers zodat er minder werk is voor huidige kleine groep.”

 “Graag kantoorruimte in eigen woonplaats.”

Bij voorkeur waardering in vorm van schouderklopje of compliment Op de vraag op welke wijze de (vrijwilligers)organisatie de vrijwillige inzet (nog beter) kan waarderen, geeft 22 procent aan wel eens een (extra) schouderklopje of compliment te willen ontvangen. Eén op de tien noemt een attentie of cadeau. Figuur 3.6 Gewenste extra waardering (meerdere antwoorden mogelijk) Schouderklopje/compliment (22%)

1

Cadeau, boekenbon, vrijkaart (9%)

2

Ontmoetingsdag, uitstapje, feest (8%)

3

Vrijwilligersvergoeding (8%)

4 5

Vrijwilliger voordragen / korting, voordeelkaart (3%)


19

Meerderheid onbekend met Vrijwilligerspunt Enkhuizen Vrijwilligers in de gemeente Enkhuizen kunnen voor ondersteuning terecht bij het Vrijwilligerspunt. Twee vijfde van de inwoners kent het Vrijwilligerspunt. Een klein aandeel maakte er in het verleden wel eens gebruik van. Onder vrijwilligers is de bekendheid en het gebruik groter. De groep vrijwilligers die gebruik maakten van de dienstverlening (15 in totaal) beoordelen de dienstverlening via het Vrijwilligerspunt gemiddeld met een 7,4. Figuur 3.7 Bekendheid en gebruik Vrijwilligerspunt Enkhuizen niet-vrijwilligers

vrijwilligers

28%

8%

totaal 5%

70%

41%

35%

bekend

50%

59%

bekend, niet gebruikt

niet bekend


20

4 HOOFDSTUK

Vrijwilligersorganisaties

VRIJWILLIGERSWERK IN ENKHUIZEN Vrijwilligersorganisaties

21

4. Vrijwilligersorganisaties In dit hoofdstuk gaan we in op de ervaringen van verschillende organisaties binnen de gemeente Enkhuizen die (al dan niet) samenwerken met vrijwilligers. Voor dit onderzoek zijn circa 120 organisaties uitgenodigd deel te nemen. Uiteindelijk hebben er 48 de vragenlijst volledig ingevuld. Hiervan maken er 41 gebruik van de diensten van vrijwilligers, 7 werken alleen met betaalde arbeidskrachten 1. Gemiddeld zijn er bij de organisaties ruim 40 vrijwilligers actief. In bijlage 1 staat een overzicht van de organisaties die meewerkten aan dit onderzoek. Aanvullend is er met organisaties gesproken voor nadere verdieping van de uitkomsten. De uitkomsten van beide onderdelen beschrijven we in dit hoofdstuk.

4.1 Samenstelling en omvang vrijwilligersbestand Meerderheid vrijwilligers ouder dan dertig In Enkhuizen zijn grote, maar ook kleine organisaties die gebruik maken van de diensten van vrijwilligers. Bij de meeste organisaties bestaat het vrijwilligersbestand uit 30-plussers. Een kleine groep werkt met vrijwilligers tussen de 18 en 30 jaar oud. De jeugd is minder actief, zo blijkt. Verreweg de meeste vrijwilligers (88 procent) komen uit de gemeente Enkhuizen. Figuur 4.1 Leeftijdsverdeling vrijwilligersbestand (maximaal 2 antwoorden mogelijk) jonger dan 18 jaar

0%

18 - 30 jaar

7%

31 - 50 jaar

68%

ouder dan 50 jaar redelijk verspreid

54% 15%

Wisselende tevredenheid omtrent aantal vrijwilligers De meerderheid van de organisaties is tevreden met het aantal vrijwilligers dat ze hebben. Vier op de tien zien graag een kleine groei van het vrijwilligersbestand. Een enkele organisatie heeft een grote behoefte aan nieuwe vrijwilligers. Met name voor uitvoerende en praktische taken wenst men meer vrijwillige hulp. In mindere mate zijn organisaties op zoek naar vrijwilligers voor organiserende / coördinerende taken en bestuurswerkzaamheden. Tabel 4.1

Gewenste taken

Tevredenheid omvang

1

(meerdere antwoorden mogelijk) 

Uitvoerende en praktische taken (85%)



Organiserende/ coördinerende taken (40%)

41%



Bestuurstaken (40%)

7%



Overige taken (10%)

Tevreden

51%

Kleine toename gewenst Grote toename gewenst

Voor de leesbaarheid vatten we deze organisaties verder samen onder de naam vrijwilligersorganisaties.


22

Toekomstverwachtingen van organisaties lopen uiteen Het vrijwilligersbestand is bij meer dan de helft van de organisaties ongeveer gelijk gebleven ten opzichte van 2013. Bijna één op de drie organisaties zag een toename, terwijl 17 procent een daling signaleerde. De toekomstverwachtingen zijn verdeeld. Een derde verwacht een stabilisatie van vrijwilligersbestand en een even groot deel zegt het niet te weten. Ruim een vijfde verwacht een toename. Een kleine groep (15 procent) is minder positief en voorziet een daling in de nabije toekomst. Tabel 4.2 (verwachte) ontwikkeling vrijwilligersbestand ONTWIKKELING TOV 2013

TOEKOMSTVERWACHTING:

Toegenomen (29%)

gelijk

Gelijk gebleven (54%)

Gedaald (17%)

TOELICHTING:

Toenemen

22%

-“We gaan meer aan pr doen” -“Er is ruimte voor werving” -“Het ledenaantal neemt toe” -“Door verbouwing wordt de omgeving mooier”

Gelijk blijven

32%

-“Stabiel ledenaantal” -“Geen uitbreiding noodzakelijk” -“Verschillende commissies blijven in stand”

Dalen

15%

-“Ledenbestand neemt af” -“Weinig verjonging” -“Werving is lastig”

Weet niet

32%

4.2 Motieven voor het werken met vrijwilligers Financiële middelen voornaamste redenen voor werken met vrijwilligers De meest genoemde reden voor het werken met vrijwilligers is dat betaalde krachten gewoonweg te duur zijn. Ook zijn er organisaties die mensen een kans willen geven zich te ontplooien en ervaring te laten opdoen. Het participeren in de woonomgeving is een andere reden die men veel noemt. Nieuwe activiteiten ontwikkelen en betaald personeel ontlasten zijn minder vaak een aanleiding. Uit de interviews komt naar voren dat sommige organisaties onlosmakelijk verbonden zijn met vrijwilligers. Zonder vrijwilligers zouden zij simpelweg niet bestaan. Tabel 4.3 Motieven voor het werken met vrijwilligers (meerdere antwoorden mogelijk) betaalde krachten zijn te duur

56%

mensen een kans geven zich te ontplooien/ervaring opdoen

27%

mensen te laten participeren in woonomgeving

24%

besparen op personeel(skosten)

20%

om nieuwe activiteiten te ontwikkelen

15%

om betaald personeel te ontlasten

12%

anders

32%


23

 Motieven

“De belangrijkste reden voor het werken met vrijwilligers is dat de financiële middelen niet zodanig zijn om betaalde krachten in te zetten.”

 “Voornaamste reden is activiteiten ontplooien en begeleiden. Daarnaast is het belangrijk om de kosten te beheersen door kantinediensten en parkdiensten te doen door vrijwilligers.”

 “Bij verenigingen werk je alleen met vrijwilligers.”

4.3 Uitvoering vrijwilligerswerk Veel waardering voor vrijwilligerswerk De organisaties zijn over het algemeen tevreden over de samenwerking met vrijwilligers. Gemiddeld waardeert

Gemiddelde waardering voor de

7,8

samenwerking met vrijwilligers

men dit met een 7,8. Slechts één organisatie geeft een onvoldoende hieraan. Het vrijwilligerswerk in zijn geheel waardeert men gemiddeld ook met een 7,6.

7,6

Gemiddelde waardering voor vrijwilligerswerk in zijn totaliteit

Werving van de juiste vrijwilliger grootste knelpunt De meerderheid van de organisaties (88%) loopt tegen knelpunten aan bij de uitvoering van het vrijwilligerswerk. Deze hebben voornamelijk te maken met het vinden van

88%

(de juiste) vrijwilligers. Ook het behoud en het verloop

Ondervindt knelpunten m.b.t. de uitvoering van het vrijwilligerswerk

van het aantal vrijwilligers ervaart een kwart van de organisaties als een probleem. Het tekort aan (jonge) vrijwilligers vormt voor een vergelijkbaar aandeel een moeilijkheid. Net buiten de top vijf staan: organisatie/coördinatie van het werk (15%), motiveren van vrijwilligers (15%), begeleiding (12%), vergoeding en waardering (10%) van vrijwilligers. Figuur 4.2 Belangrijkste knelpunten bij werken met vrijwilligers (meerdere antwoorden mogelijk) 1

vinden van vrijwilligers met juiste kennis en ervaring (46%) werving (29%)

2

behoud en verloop vrijwilligers (24%)

3

tekort aan vrijwilligers (24%)

4 5

tekort aan jonge vrijwilligers (24%)


24

Betere promotie en waardering voor vrijwilligers als mogelijke oplossing Aan de organisaties is gevraagd of zij wellicht een oplossing hebben voor de hierboven genoemde knelpunten. Tabel 4.4 geeft een overzicht van de ideeën die organisaties hebben aangedragen. Veel suggesties hebben betrekking op het meer publiciteit geven aan vrijwilligerswerk. Een betere promotie bijvoorbeeld door andere media aan te spreken, zou het tekort aan vrijwilligers tegen kunnen gaan aldus de vrijwilligersorganisaties. Oplossingen om het wegvallen van vrijwilligers tegen te gaan, zoekt men in de hoek van meer waardering. Uit de interviews komt naar voren dat ook de samenwerking tussen organisaties onderling, maar ook met de gemeente daarbij van belang is. Tabel 4.4 Voorgestelde oplossingen voor belangrijkste knelpunten VINDEN VAN JUISTE VRIJWILLIGERS

TEKORT AAN JONGE VRIJWILLIGERS

WERVING

BEHOUD VAN VRIJWILLIGERS

TEKORT AAN VRIJWILLIGERS

kennis geven van behoefte aan specifieke kennis

andere media gebruiken

goede begeleiding van vrijwilligers

meer promotie vrijwilligerswerk

directe samenwerking met scholen

meer aandacht in media

meer publiciteit en mensen direct aanspreken

waardering door beloning

verantwoordelijkheid aanspreken

verplichte taakstelling alle leden

opleidingen en cursussen

budget voor vacatures in lokale media

zorgen voor voldoende vrijwilligers

vrijwilligerswerk verplichten bij sommige groepen

“Eigen netwerk” voornaamste wervingsmethode Het aantrekken van nieuwe vrijwilligers doet men nu

Wervingswijze organisaties

hoofdzakelijk via het eigen netwerk. Ruim vier op de


tien zoekt het vooral in het eigen ledenbestand. Ook



Eigen netwerk (78%)

werft een kwart vrijwilligers via het Vrijwilligerspunt.



Vanuit ledenbestand (41%)

Social media, zoals Twitter en Facebook, gebruiken



Via vrijwilligerspunt (24%)

organisaties minder vaak hiervoor.



Vacatures plaatselijke media (20%)



Sociale media (17%)



Anders (10%)

Werving

 “Het zou makkelijker moeten zijn om met vrijwilligers in contact te komen.”  “Via de mensen zelf, het eigen netwerk aanspreken. Vaak is het niet lastig om te werven, het lost zich meestal vanzelf wel op.”

 “Persoonlijk vragen werkt bevorderend, dan willen de mensen vaak wel helpen.”


25

4.4 Ondersteuning aan vrijwilligers Ruim driekwart van de organisaties biedt een vorm van ondersteuning aan vrijwilligers Er zijn veel mogelijkheden voor wat betreft het ondersteunen van vrijwilligers. Circa drie op de tien vrijwilligersorganisaties in Enkhuizen geeft een onkostenvergoeding aan de vrijwilligers. Een bijna even groot gedeelte biedt een vrijwilligersverzekering en/of scholing. Bij de scholing gaat het vaak om specifieke cursussen zoals voor scheidsrechters en wedstrijdcommissies. Een kwart stelt overeenkomsten op met de vrijwilligers. Ongeveer één op de vijf organisaties doet niets op dit gebied. Figuur 4.3 Ondersteuning aan vrijwilligers (meerdere antwoorden mogelijk) onkostenvergoeding

29%

scholing en opleiding

27%

vrijwilligersovereenkomst

27%


27%

vrijwilligersbeleid

17%

vrijwilligerscoördinator

17%

voortgangsgesprekken met vrijwilligers vrijwilligersraad (of vergelijkbaar)

17% 2%

geen ondersteuning

22%

Waardering in de vorm van een vrijwilligersavond Bijna vier op de tien (39%) organisaties zegt de inzet van vrijwilligers te waarderen door middel van presentjes en uitjes. De organisaties bieden deze waardering onder meer aan in de vorm van een vrijwilligersdag (of avond).

Waardering vrijwilligers

 “Mijn waardering spreek ik verbaal uit of ik neem ze ergens mee naartoe. Financieel waarderen is lastig, soms betaal ik het uit eigen portemonnee.”

 “Eens per jaar hebben we een vrijwilligersavond waar we alle vrijwilligers in het zonnetje zetten.”

 “De vrijwilligers krijgen een vervoersvergoeding. Ook worden er cursussen en trainingen aangeboden.”


26

Merendeel organisaties vraagt nooit om ‘Verklaring omtrent goed gedrag’ Eén op de zes organisaties vraagt de vrijwilligers om een verklaring omtrent goed gedrag in te dienen. De meerderheid doet dit echter (nog) niet. Uit de interviews komt naar voren dat sommige organisaties dit vragen alleen bij specifieke functies. Figuur 4.4 VOG indienen door vrijwilligers bij aanvang werkzaamheden

15%

2% 12%

71%

altijd

regelmatig

soms

nooit

 “Al onze jeugdtrainers laten we via de vereniging een VOG aanvragen. Mensen hebben er VOG

geen bezwaar tegen, de jeugd moet sporten in een veilige omgeving.”

 “Iedereen is bij ons een vrijwilliger dus vragen we geen VOG aan. Dit zou anders voor veel administratieve rompslomp zorgen.”

 “Ja, zijn we net mee gestart. Twee bestuursleden hebben cursus veilige handen gevolgd.

4.5 Ondersteuningsbehoeften vrijwilligersorganisaties Merendeel organisaties heeft behoefte aan ondersteuning Bijna tweederde (63%) van de organisaties wenst (meer) ondersteuning bij het op peil houden en activeren van vrijwilligers. Voornamelijk financiële ondersteuning wordt daarbij genoemd, gevolgd door hulp bij de werving van vrijwilligers. Een vijfde heeft graag assistentie bij het motiveren en opleiden van vrijwilligers. Aan hulp bij de coördinatie van het vrijwilligerswerk en het opstellen van vrijwilligersbeleid is minder behoefte. Figuur 4.5 Ondersteuningsbehoeften vrijwilligersorganisaties (meerdere antwoorden mogelijk) financiële ondersteuning

39%

werving van vrijwilligers

37%

opleiding/scholing van vrijwilligers

20%

motiveren van vrijwilligers

20%

ondersteuning bij facilitaire zaken

12%

ondersteuning bij de begeleiding van vrijwilligers

10%

hulp bij het regelen van fiscale en juridische zaken

5%

assistentie bij het opstellen van vrijwilligersbeleid

2%

ondersteuning bij de coördinatie van het vrijwilligerswerk

2%


27

De organisaties is gevraagd waarom zij geen gebruikmaken van bepaalde ondersteuning. Vaak speelt onbekendheid hierbij een rol. De meeste organisaties weten veelal niet hoe ze de ondersteuning moeten aanvragen en/of waar ze daarvoor moeten zijn. Ook is er vaak te weinig tijd om de benodigde zaken te regelen.

 “Het zou wel goed zijn als je een vast aanspreekpunt zou hebben binnen de gemeente, Ondersteuning (behoeften)

het is vaak onduidelijk wie verantwoordelijk is.”

 “We vragen van alles aan maar NEE klinkt te vaak.”  “Vanuit de bond wordt veel gestimuleerd, veel bijeenkomsten waaruit we veel ondersteuning krijgen.”



Eén op de vier organisaties maakte al eens gebruik van het Vrijwilligerspunt Vrijwilligersorganisaties kunnen voor ondersteuning terecht bij het Vrijwilligerspunt in Enkhuizen. De bekendheid hiervan is relatief groot bij de vrijwilligersorganisaties; driekwart kent het punt. Meer dan een kwart heeft er ook al eens gebruik van gemaakt. Voornamelijk voor diensten als bemiddeling en nieuwsbrieven raadpleegde men het Vrijwilligerspunt. De gebruikers zijn over het algemeen zeer positief: gemiddeld waarderen ze de dienstverlening met een 7,4. Organisaties die onbekend zijn met het Vrijwilligerspunt zijn nieuwsgierig naar de mogelijkheden, zo blijkt uit de interviews. Figuur 4.6 Bekendheid en gebruik Vrijwilligerspunt

27%

48%

bekend en gebruikt

Vrijwilligers punt

bekend, niet gebruikt

25%

niet bekend

 “Je kunt veel gebruik van ze maken ook al heeft het niet altijd het gewenste resultaat.”

 “Ik heb telefonisch en mailcontact met het Vrijwilligerspunt voor afstemming van het vrijwilligerswerk.”

 “Ik zou meer willen weten, welke raakvlakken zouden er kunnen zijn? In welk segment zou je vrijwilligers kunnen krijgen?”

 “Het Vrijwilligerspunt is een goed initiatief, maar ze zouden nog beter kunnen coördineren.”


28

4.6 Organisaties die niet met vrijwilligers werken Geen behoefte aan vrijwilligers Binnen de gemeente Enkhuizen zijn er organisaties die (nog) geen gebruikmaken van de diensten van vrijwilligers. Deze organisaties werken hoofdzakelijk met betaalde krachten. De bedrijven die wij bevraagd hebben, achten het niet noodzakelijk om vrijwilligers in dienst te nemen, voornamelijk omdat er geen behoefte aan is, het werk niet geschikt is voor vrijwilligers, vrijwilligers onvoldoende deskundig zijn en/of omdat het afbreuk doet aan de professionaliteit. Een enkeling zou - wanneer het project het toelaat - in de toekomst misschien gebruik willen maken van vrijwilligers. Maatschappelijke betrokken ondernemen Aan de organisaties die (ook) werken met betaalde beroepskrachten2 is gevraagd naar de bekendheid met het concept ‘Maatschappelijk Betrokken Ondernemen (MVO)’. Maatschappelijk betrokken ondernemen is het geven van steun aan maatschappelijke initiatieven en het tonen van betrokkenheid bij maatschappelijke vraagstukken in de directe of indirecte omgeving van de onderneming. De meeste organisaties zijn bekend met het initiatief, een enkeling kent het niet. Meer dan de helft van de ondernemers past het concept – volgens eigen zeggen – toe binnen de bedrijfsvoering. Organisaties die dat niet doen, weten veelal niet of ze dat wel gaan doen in de toekomst.

 “Ik ken het initiatief niet, maar doe dit wel altijd automatisch. Het hoort bij het ondernemerschap, mensen die het nodig hebben dien je te ondersteunen.”

MVO

 “Wij geven mensen met een verslavingsverleden kansen om hun negatieve verleden positief in te zetten voor de samenleving.”

“NL Doet” meest bekende initiatief Er bestaan verschillende initiatieven op het gebied van maatschappelijk ondernemen. Geïnformeerd is naar de bekendheid en het gebruik ervan. Onder de Enkhuizer organisaties is “NL doet” het meest bekend en gebruikt. Het ging dan veelal om opknapklussen van schoolpleinen, clubhuizen en/of lokalen. De bekendheid omtrent “De Beursvloer” en “De Westfriese uitdaging” is vergelijkbaar, maar het gebruik is kleiner. Wel heeft de meerderheid van de organisaties belangstelling voor informatie over dit initiatief. Figuur 4.7 Gebruik en bekendheid initiatieven Maatschappelijk betrokken ondernemen⁴

NL Doet

38%

De Beursvloer De Westfriese uitdaging

38%

33%

14%

19%

38%

24% 48%

48%

ja, mee bekend en gebruik van gemaakt ja mee bekend, maar geen gebruik van gemaakt nee niet mee bekend

2

Het betreft 21 organisaties


29

5 HOOFDSTUK

Potentieel aan sociale kracht

VRIJWILLIGERSWERK IN ENKHUIZEN Potentieel aan sociale kracht

30

5. Potentieel aan sociale kracht Onze verzorgingsstaat is aan het veranderen. De politiek stuurt steeds meer aan op een ‘participatiesamenleving’. De nieuwe Wet maatschappelijk ondersteuning 2015 gaat er van uit dat de burger in de eerste plaats zelf verantwoordelijk is om te participeren in de samenleving. Pas als dat niet mogelijk is dan kan de gemeente ondersteuning, algemene voorzieningen en indien nodig maatwerkvoorzieningen bieden. Dit betekent logischerwijs een groter beroep op de sociale kracht van de samenleving. Onder sociale kracht verstaan we de bereidheid van inwoners om anderen met een (hulp)vraag vrijwillig te helpen. In dit hoofdstuk brengen we de aanwezige sociale kracht in Enkhuizen in beeld.

5.1 Potentieel aan vrijwilligers Veel bereidheid tot vrijwilligerswerk Er is een behoorlijk potentieel aan vrijwilligers in Enkhuizen. Bijna tweederde van de niet-vrijwilligers is zeker of misschien bereid om vrijwilligerswerk te doen. Ook onder de vrijwilligers is 60 procent misschien bereid om (nog) actiever te worden, waarvan een kwart zeker. Meer (vrije)tijd, passend werk dat voldoening en waardering biedt, zou hen motiveren om vrijwilliger te worden. Figuur 5.1 Bereidheid om in de toekomst meer vrijwilligerswerk te doen

niet-vrijwilligers 5% vrijwilligers totaal

58%

15%

60%

26%

63%

Van de (niet)-vrijwilligers is (misschien) bereid om vrijwilliger te worden

10%

60% ja, zeker

motivatie

37%

ja, misschien

31% nee, zeker niet

 “Het werk moet me aanspreken en me niet belemmeren in mijn vrije te besteden tijd.”  “Ik heb op dit moment gewoon te weinig vrije tijd voor vrijwilligerswerk.”  “Ik heb weinig motivatie nodig, als ik maar geen betaalde baan ga innemen.”  “Na mijn pensioen wil ik andere mensen graag helpen.”  “Ik wil iets terug doen naar de maatschappij.”

Tijd voornaamste reden voor niet-vrijwilliger zijn Het ontbreken van tijd is de belangrijkste reden voor het niet verrichten van vrijwilligerswerk. Een andere veelgenoemde reden is de verplichting die het met zich meebrengt. Bij voorkeur zou men zich liever vrijblijvend inzetten. Acht procent zegt geen interesse te hebben in vrijwilligerswerk en zes procent weet niet welke mogelijkheden er zijn op het gebied van vrijwilligerswerk.


31

Figuur 5.2 Top 5 redenen om geen vrijwilligerswerk te doen (meerdere antwoorden mogelijk) Geen tijd vanwege betaald werk/studie (48%)

1

Geen tijd vanwege gezin (21%)

2

8%

Wil zich niet verplichten (18%)

3

Liever vrijblijvend zonder vast te leggen (17%)

4

Van de niet-vrijwilligers heeft geen interesse in vrijwilligerswerk

6%

Van de niet-vrijwilligers is onbekend met de mogelijkheden

Geen tijd door andere vrijetijdsbestedingen (16%)

5

5.2 Interessegebieden Voorkeur voor vrijwilligerswerk in de zorg Aan de groep die zeker of misschien bereid is om meer vrijwilligerswerk te gaan doen, is gevraagd in welke sector men actief zou willen zijn. De top vijf wordt gevormd door: zorg en hulpverlening (zoals slachtofferhulp), informatie en advies (onder meer helpen in de bibliotheek), sport, natuur en milieu (zoals de dierenambulance) en onderwijs en educatie, waaronder huiswerkbegeleiding of leesouder op school. Figuur 5.3 Top 5 organisaties waarvoor men vrijwilligerswerk zou willen doen (meerdere antwoorden mogelijk) Zorg en hulpverlening (32%)

1

Informatie en advies (22%)

2 3

Sport (19%) Natuur en milieu (18%)

4 5

Onderwijs en educatie (17%)

Liefst werken op projectbasis De potentiële vrijwilligers voeren het liefst uitvoerende, praktische of organiserende/coördinerende taken uit. Een kwart heeft (ook) interesse in bestuurlijke taken. De helft werkt het liefst mee aan een vrijwilligersproject met een duidelijk begin en/of eind. Een kwart heeft bij voorkeur vaste werkdagen, en een vijfde heeft liever vrijwilligerswerk op oproepbasis. Gemiddeld zou men vier uur per week hieraan willen besteden. Een derde (32%) is bereid vijf uur of meer actief te zijn.


Type werkzaamheden (meerdere antwoorden mogelijk)

 Uitvoerende taken (51%)  Organiserende/coördinerende taken (50%)  Bestuurlijke taken (25%) Tijdsinvulling vrijwilligerswerk (meerdere antwoorden mogelijk)

 Ik werk het liefst mee aan een vrijwilligersproject met een duidelijk begin en einde (47%)

 Ik werk bij voorkeur op oproepbasis (19%)  Mijn voorkeur gaat uit naar vaste werkdagen (23%)

32

5.3 Burgerinitiatieven Bij de inwoners is ook geïnformeerd naar de belangstelling voor het verbeteren van leefbaarheid in de eigen buurt. Een kwart van de Enkhuizers nam het afgelopen jaar deel aan activiteiten in de buurt, en 16 procent is actief geweest om de leefbaarheid en veiligheid in de buurt te vergroten. Ongeveer een vijfde heeft belangstelling om dit in de toekomst te gaan doen. Men is vooral bereid om bij te dragen aan een buurtfeest voor kinderen of ouderen, schoonmaakacties van de buurt, of activiteiten om de veiligheid in de buurt te vergroten. Dit kan dan zowel verkeersveiligheid als sociale veiligheid zijn. De meerderheid (tussen de 55 en 62 procent) is niet actief geweest, en heeft hier ook geen belangstelling voor. Tabel 5.1 Bent u het afgelopen jaar actief geweest om… JA

NEE, MAAR WEL BELANGSTELLING

NEE, OOK GEEN BELANGSTELLING VOOR

leefbaarheid en veiligheid te verbeteren

16%

22%

62%

sfeer/onderling contact te vergroten

20%

20%

60%

deelgenomen aan activiteiten in de buurt

25%

21%

55%

5.4 Hulpverlenen Veel bereidheid om anderen te helpen Op de vraag of Enkhuizers in de toekomst bereid zijn anderen af en toe de helpende hand te bieden, antwoordt de helft van de inwoners bevestigend. Een kwart zegt hier geen tijd voor te hebben. Vijf procent heeft zelf hulp nodig. Een vijfde noemt nog een andere reden, waaronder dat men dit al doet, dat de

Bereidheid anderen te helpen  Ja (50%)  Nee, ik heb daar geen tijd voor (27%)  Nee, ik heb zelf hulp nodig (5%)  Nee, andere reden (19%)

hulpbereidheid afhangt van bepaalde omstandigheden (zoals familieleden of vrienden die in de toekomst hulp nodig hebben) en/of dat men vindt dat zorg professioneel moet blijven. Inwoners die bereid zijn mensen met een hulpvraag af en toe een helpende hand te bieden, helpen het liefst met boodschappen doen, of door vervoer te bieden en iemand ergens naar toe te brengen of op te halen. De top 5 wordt verder aangevuld met het bieden van begeleiding, klusjes doen in en rond het huis en gezelschap bieden.


33

Figuur 5.4 Top 5 van hulpvormen die men wil verrichten (meerdere antwoorden mogelijk) Helpen met boodschappen doen (69%)

1

Iemand halen of brengen, vervoer bieden (45%)

2

Meegaan/begeleiden bij lichamelijke beweging (36%)

3

Klusjes in en rond het huis doen (34%)

4 5

Gezelschap bieden (31%)

Minderheid weet hoe in contact te komen met hulpbehoevenden Eén op de vijf panelleden weet hoe ze in contact moeten komen met mensen die hulp nodig hebben. Men noemt onder meer contacten via

Van de inwoners weet hoe zij in

21%

contact moeten komen met mensen

buurt(bewoners), de kerk, vrijwilligersorganisaties

die hulp nodig hebben

of de gemeente Enkhuizen.

Vrijwillige inzet belangrijk zolang het geen betaalde banen kost Drie op de vijf inwoners vinden het op zich goed dat vrijwilligers ingezet worden om te zorgen voor mensen die hulp nodig hebben. Tegelijk denkt slechts 14 procent dat de veranderingen in de zorg (meer) mensen daadwerkelijk zal motiveren om vrijwilligerswerk te gaan doen. De vrijwilligersorganisaties zijn iets positiever. De meerderheid staat daarentegen negatief tegenover over het overnemen van taken die (nog) door betaalde hulpverleners worden uitgevoerd door onbetaalde vrijwilligers. Tabel 5.2 Stellingen over toekomstverwachtingen (% (zeer) mee eens, exclusief weet niet) INWONERS Ik verwacht dat de verandering in de zorg meer mensen zal motiveren om vrijwilligerswerk te doen Ik vind het goed dat vrijwilligers steeds meer taken overnemen die betaalde krachten nu doen Ik vind het goed dat vrijwilligers ingezet worden om te zorgen voor mensen die hulp nodig hebben


VRIJWILLIGERSORGANISATIES

14%

20%

6%

6%

56%

60%

34

In twee open vragen is gevraagd welke kansen en knelpunten de veranderingen in de zorg met zich meebrengen als het gaat om de vrijwillige inzet van inwoners. De voornaamste kansen die men ziet is het creëren van meer gemeenschapszin en onderlinge betrokkenheid. Hoewel een vrij grote groep ook aangeeft ‘geen kansen’ te zien. Een andere genoemd voordeel is de mogelijkheid om (zorg)taken tegen lagere kosten uit te voeren.

Kansen

 “Er kan een win-win situatie ontstaan als de vrijwilliger zelf iemand is die te maken heeft met gevoelens van eenzaamheid of zich niet gewaardeerd of nutteloos voelt. Als vrijwilliger ga je deel uit maken van een andere wereld.”

 “Verbetering van onderlinge contacten buurtbewoners, meer sociale betrokkenheid van mensen, meer hulp van diverse kanten, ontstaan van vriendschappen.

 “Het gemeenschapsgevoel zal zeker toenemen als men in de directe omgeving geconfronteerd wordt met een hulpvraag. Hopelijk leidt dat tot een algemene toename van vrijwilligers. Ik zie weinig mogelijkheden van onze club om hierin actief te zijn vanwege het vrijwilligers probleem en het niet beschikbaar zijn van faciliteiten. Mocht er een hulpvraag komen vanuit de gemeente dan is er zeker met ons te praten.”

 “Mensen worden creatiever door minder regulering van de overheid, laat het gewoon gebeuren....”



De voornaamste knelpunten die genoemd worden, zijn:  verdringing van banen (in de zorg) door onbetaalde vrijwilligers;  verantwoordelijkheid en kennisniveau van vrijwilligers; wie is er verantwoordelijk als het fout gaat? En beschikken vrijwilligers wel over de benodigde kennis en vaardigheden om het werk uit te voeren?  overregulering en regels vanuit de gemeente en het UWV, alsmede de eisen die worden gesteld aan vrijwilligers. Regels zouden soepeler, maar ook zinvoller moeten zijn om het makkelijker en duidelijker te maken voor vrijwilligers;  meer drukbezette en (te) zwaar belaste vrijwilligers;  beroep op ‘oudere’ vrijwilligers; verjonging lijkt noodzakelijk en nut en noodzaak van vrijwillige inzet zou meer meegegeven kunnen worden op school en/of bij de opvoeding;  samenwerking tussen vrijwilligersorganisaties; er zijn veel organisaties die dezelfde functie of belangen hebben, maar niet (willen) samenwerken met elkaar.

Knelpunten

 “Ik vind dat de vrijwilliger absoluut niet de taken kan over nemen van betaalde kracht”  “Als een ieder maar vrijwillig aan het werk gaat, komen er nog meer werklozen bij!!”  “Vaak zijn het mensen die zouden gaan helpen, die al veel vrijwilligerswerk doen. De mensen die nu niks willen doen, doen het dan ook niet. Kwestie van mentaliteit en die wordt steeds meer gericht op 'ik' ipv 'wij'.”

 “Dat vrijwilligers advies gaan geven zonder dat zij enige studie hiervoor gevolgd hebben. Laat dit over aan bijvoorbeeld maatschappelijk werkers of sociaal pedagogische hulpverleners.”

 “Vrijwilligers zijn doorgaans al druk bezet.”  “Verhoging pensioen leeftijd in een veel eisende werk omgeving zal het niet makkelijk maken om vrijwilligers te vinden.”

 Er is te grote versnippering in de lokale vrijwilligersorganisaties. Onvoldoende professionaliteit bij deze organisaties.”

 “Professionaliteit kan niet worden vervangen door amateurs.”


35

5.5 Stimuleren vrijwilligerswerk Gemeente kan vrijwilligerswerk stimuleren door hier meer bekendheid aan te geven Volgens de inwoners is het meer bekendheid geven aan het aanbod van vrijwilligerswerk de beste manier om vrijwilligerswerk te stimuleren door de gemeente, gevolgd door het bieden van praktische ondersteuning aan (potentiële) vrijwilligers door middel van cursussen of trainingen. Op de derde plaats wordt het meer bekendheid geven aan het nut en noodzaak van vrijwilligerswerk genoemd. De top 3 van de vrijwilligersorganisaties is vergelijkbaar en bestaat uit: praktische ondersteuning bieden, meer bekendheid geven aan het nut en de noodzaak van vrijwilligerswerk en het waarderen van vrijwilligers. Figuur 5.5 Meest genoemde manieren om vrijwilligerswerk te stimuleren (door de gemeente). meer bekendheid geven aan vrijwilligersaanbod

36%

23%

35% 33%

praktische ondersteuning bieden

2

23%

meer bekendheid geven aan nut en noodzaak 18%

beloning geven 10%

beter luisteren naar vrijwilligers organisatie vrijwilligersdag geen taak voor gemeente om te stimuleren anders

Vrijwilligers

Stimulans

4%

4% 6%

31%

3

29%

15%

12% 9%

Andere stimulansen

 Oproepen op social media, of in huisaan-huisbladen zoals De Drom.

 Een wekelijkse rubriek op de radio. 12%

Vrijwilligersorganisaties

 Persoonlijke benadering.  Meer verantwoordelijkheid bij verenigingen en mensen zelf leggen.

 “Door middel van de pers, kabelkrant en hoort zegt het voort.”  “Er liggen veel kansen voor de gemeente. Gemeente zou mensen die bijvoorbeeld geen werk hebben kunnen motiveren om als vrijwilliger aan de slag te gaan.”

 “Door via advertenties dit beter bekend te maken.”  “Recent gepensioneerden benaderen.”  “Meer aan positieve promotie doen.”  Creëer banen voor hoger opgeleiden in de buurt, en het leven start hier weer. Nu de werkende mensen met kennis veel tijd kwijt zijn woon-werk die niet aan andere leukere zaken kunnen worden besteed. Dit veroorzaken komt zoveel elementen voor deze regio ten goede!!

 “Door mensen te stimuleren op het gebied waar ze goed in (kunnen) zijn en door bijvoorbeeld een artikel in streekkrantjes, die worden veel gelezen ook door mensen die niet op een krant geabonneerd zijn.”

 “Social media en apps om jongeren te bereiken, de krant voor ouderen.”  “Via scholen jongeren benaderen om vrijwilligers werk te doen.  “Persoonlijk benadering werkt het beste.”


36

Veel behoefte aan informatie over vrijwilligerswerk Dat het beter onder de aandacht brengen van vrijwilligerswerk, een stimulans kan zijn, blijkt ook uit

Van de inwoners wenst informatie

58%

de grote behoefte aan informatie over

over vrijwilligerswerk

vrijwilligerswerk, bij zowel de inwoners als bij de organisaties. Ruim de helft van de inwoners en 87 procent van de vrijwilligersorganisaties wil graag

Van de organisaties wenst

87%

geïnformeerd worden.

informatie over vrijwilligerswerk

Voorkeur voor digitale communicatiekanalen Inwoners en organisaties ontvangen informatie over vrijwilligerswerk in Enkhuizen het liefst via e-mail en een nieuwsbrief. De vrijwilligersorganisaties hechten meer belang aan persoonlijk contact dan de inwoners. Men ontvangt het liefst informatie over vacatures, ondersteuningsmogelijkheden en opleidingen/cursussen. Figuur 5.6 Top 5 voorkeur communicatiekanalen (meerdere antwoorden mogelijk) Vrijwilligers

Vrijwilligersorganisatie

E-mail (23%)

1

Nieuwsbrief (19%)

2

E-mail (51%)

1

Internet (15%)

3

Nieuwsbrief (31%)

2

Sociale media (11%)

4 5

Persoonlijk (18%)

3

Internet (13%)

4 5

Persoonlijk (7%)

Schriftelijk (9%)

Gewenste informatie

Gewenste informatie



 vacatures (49%)

 ondersteuningsmogelijkheden (56%)

 ondersteuningsmogelijkheden (35%)

 opleidingen en cursussen (51%)

 opleidingen, cursussen (34%)

 indienen van vacatures (41%)

 informatiebijeenkomsten (28%)

 informatiebijeenkomsten (28%)

 anders (11%)

 anders (5%)





Coördinerende en faciliterende rol voor gemeente Tot slot zien de vrijwilligers die deelnamen aan het focusgesprek een belangrijke coördinerende en faciliterende rol weggelegd voor de gemeente Enkhuizen. De gemeente zou bijvoorbeeld de contacten en samenwerking tussen vrijwilligersorganisaties kunnen coördineren en praktische ondersteuning kunnen bieden in de vorm van het beschikbaar stellen van ruimte, apparatuur etc. Ook wordt voorgesteld om als gemeente een sociale kaart te ontwikkelen, zodat zowel vrijwilligers als vrijwilligersorganisaties elkaar weten te vinden. De communicatie met de gemeente vormt volgens sommigen een aandachtspunt.


37

1 BIJLAGE

Respons per sector

VRIJWILLIGERSWERK IN ENKHUIZEN Bijlage 1

38

Bijlage 1.

Respons vrijwilligersorganisaties

Respons per sector en aantal vrijwilligers/betaalde krachten REPONS

GEM. AANTAL VRIJWILLIGERS

GEM. AANTAL BETAALDE KRACTHEN

kunst & cultuur

35%

34

4

sport

21%

26

1

onderwijs & educatie

12%

10

13

zorgen hulpverlening

8%

127

11

jeugd- en kinderorganisatie

8%

36

3

ouderenorganisatie

4%

32

1

wijk/buurtvereniging

4%

16

0

natuur & milieu

4%

28

2

religie & levensbeschouwing

2%

8

0

hobby

2%

35

0

belangenbehartiging & emancipatie

2%

3

0

17%

50

9

TYPE ORGANISATIE

anders

VRIJWILLIGERSWERK IN ENKHUIZEN Bijlage 1

39

2 BIJLAGE

Vragenlijst

VRIJWILLIGERSWERK IN ENKHUIZEN Bijlage2

40

Bijlage 2.

Vragenlijst

Vragenlijst vrijwilligers 1. Bent u op dit moment actief als vrijwilliger? Zo ja, in welke sector? Vrijwilligerswerk kan van alles zijn, als het maar: onbetaald is niet verplicht ten goede komt aan anderen of aan de samenleving een zekere mate van organisatie kent Ja, ik ben actief als vrijwilliger op het gebied van….(meerdere antwoorden mogelijk) sport (bv. voetbalclub, handbalvereniging) 1  10  hobby (bv. autoclub, houtbewerking) zorgen hulpverlening (bv. buddy, slachtofferhulp) informatie en advies (bv. bibliotheek)

2



3



4



religie en levensbeschouwing (bv. kerken)

5



6

   

kunst en cultuur (bv. muziekvereniging, theater, evenementenorganisatie) media (bv. buurtkrant)

7 8 9

politieke en ideële doelen (bv. Wereldwinkel) jeugd/kinderenorganisatie (bv. scouting, kinderkamp) ouderenorganisatie

11



12



13



14



15

  

16 17

wijk, buurt en bewonerszaken (bv. buurtcomité, buurtvereniging) onderwijs en educatie (bv. huiswerkbegeleiding, leesmoeder/vader) belangenbehartiging en emancipatie (bv. patiëntenvereniging) natuur en milieu (bv. Kringloopwinkel, dierenambulance) verkeer en veiligheid (bv. EHBO, verkeersregelaar) anders, namelijk: ik ben niet actief als vrijwilliger  V20

2. Voor hoeveel organisaties/clubs/verenigingen/raden of andere verbanden bent u actief als vrijwilliger? organisatie(s) 3. Wat voor taken verricht u als vrijwilliger? (meerdere antwoorden mogelijk) 1  uitvoerende, praktische taken (bv. bardienst, collectes aan huis, kleine klussen, gezelschap bieden) 2 3 4

  

organiserende of coördinerende taken (bv. organiseren feest, coördineren activiteiten) bestuurlijke taken (bv. voorzitter van wijkraad of penningmeester bij sportvereniging) anders, namelijk:

4. Hoe lang bent u al vrijwilliger?

jaar 5. Hoe vaak verricht u vrijwilligerswerk? 1  dagelijks 2 3 4 5 6 7 8

      

meerdere keren per week 1 keer per week meerdere keren per maand 1 keer per maand enkele keren per jaar 1 keer per jaar minder dan 1 keer per jaar

6a. Hoeveel tijd besteedt u per week gemiddeld aan vrijwilligerswerk? uur per week


41

6b. Hoe zou u bij voorkeur uw tijd aan vrijwilligerswerk besteden? 1  ik werk het liefst mee aan een vrijwilligersproject met een duidelijk begin en einde 2 3 4

  

ik werk bij voorkeur op oproepbasis mijn voorkeur gaat uit naar vaste werkdagen anders, namelijk:

7. Waar verricht u het vrijwilligerswerk? 1  binnen de gemeente Enkhuizen 2



buiten de gemeente Enkhuizen

8. Op welke manier bent u in contact gekomen met het vrijwilligerswerk dat u op dit moment doet? (meerdere antwoorden mogelijk) 1  via familie/vrienden 2 3 4 5 6 7

     

als lid van de organisatie/vereniging via betaald werk/beroep via het Vrijwilligerspunt of vrijwilligers vacaturebank via andere vrijwilligers via de media (krant, televisie, internet etc.) anders, namelijk:

9. Bent u voorafgaand aan het vrijwilligerswerk gevraagd om een ‘Verklaring omtrent goed gedrag’ in te dienen? 1  ja 2 3

 

nee weet niet

10. Wat zijn voor u de belangrijkste drie redenen om vrijwilligerswerk te doen? (max. 3 antwoorden mogelijk) 1 9  ik vind het werk leuk om te doen  als alternatief voor betaald werk

 

voor de sociale contacten, gezelligheid

10

voor mijn eigen ontplooiing, nieuwe ervaring opdoen

4



ik wil graag andere mensen helpen

5



6

  

leden van ons gezin maken gebruik van de organisatie waar ik vrijwilliger ben ik heb tijd over en wil toch met iets nuttigs bezig zijn

2 3

7 8

vanwege de waardering die ik ervoor krijg

als opstap naar betaald werk

11

 

12



uit onvrede met bepaalde maatschappelijke omstandigheden

13



uit verplichting, ik moet het doen

14



ik ben er lid van

15



anders, namelijk

uit levensbeschouwelijke overtuiging

ik wil mijn kennis en ervaring delen

11. De volgende stellingen gaan over de waardering en de voldoening van het vrijwilligerswerk. Kunt u aangeven in hoeverre u het hier mee eens bent? mee eens neutraal mee oneens weet niet 1

ik voel mij trots op het vrijwilligerswerk dat ik doe

2

ik zie het als een plicht om vrijwilligerswerk te doen ik haal voldoening uit het vrijwilligerswerk dat ik doe ik kan mijn kennis en ervaring kwijt in het vrijwilligerswerk dat ik doe ik weet hoe ik ben verzekerd in geval van een ongeval of schade ik ontvang duidelijke instructies over de uitvoering van het werk

3 5 6 7


 

 

 

 































 42

12. Kunt u in een rapportcijfer uitdrukken hoe tevreden u bent over……? 1 2 3 de samenwerking met de organisatie waarvoor u het    vrijwilligerswerk doet het vrijwilligerswerk in z’n totaliteit   

4

5

6

7

8

9

10

             

13. U geeft een onvoldoende aan , kunt u dit toelichten?

14. Wat zijn de belangrijkste problemen/knelpunten waar u tegen aanloopt met betrekking tot de uitvoering van het vrijwilligerswerk? (meerdere antwoorden mogelijk) 1  de organisatie/coördinatie van het vrijwilligerswerk 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17

               

de instructie/uitleg over de uitvoering van het wek de begeleiding van vrijwilligers de vergoeding voor vrijwilligers de verzekering van vrijwilligers bij een ongeval of schade het motiveren van vrijwilligers

de opleiding van vrijwilligers de regels/afspraken met vrijwilligers de interne communicatie de waardering/erkenning van vrijwilligers de samenwerking tussen vrijwilligers de samenwerking met betaalde beroepskrachten de samenwerking met het bestuur/management de werkdruk het tekort aan vrijwilligers anders, namelijk ___________________________________________________________ ik ondervind geen problemen of knelpunten

15. Heeft u suggesties/ideeën hoe dit probleem/knelpunt opgelost kan worden?

 geen suggesties/ideeën 16. Op welke manier zou de organisatie waarvoor u vrijwilligerswerk doet uw vrijwillige inzet (nog beter) kunnen waarderen? (max 2 antwoorden) door het organiseren van een ontmoetingsdag door het geven van een cadeau, boekenbon, 1  5  vrijkaart voor vrijwilligers, vrijwilligersuitstap, eten, feest door het geven van een voordeelkaart, korting, 2  door een schouderklopje, complimentje, pluim 6  bv. bij toegang tot evenementen 3 4



door een vrijwilligersprijs

7



door het geven van een vrijwilligersvergoeding



door een vrijwilliger voor te dragen bij de lokale krant of lokale radiozender de rubriek ‘vrijwilligers van de maand’

8



ik heb geen behoefte aan meer waardering

9



anders namelijk:


43

17. Op welke manier wordt u ondersteund bij uw vrijwilligerswerk en/of heeft u hieraan behoefte?

1

scholing/opleiding

2

onkostenvergoeding

3

begeleiding bij het werk

4

waardering (presentjes, uitjes)

5

er is een vrijwilligerscoördinator /aanspreekpunt

6


7

kinderopvang

8

anders, namelijk….

9

Ik ontvang geen ondersteuning  ga naar v19

deze ondersteuning krijg ik/heb ik gehad

deze ondersteuning krijg ik niet, maar heb ik wel behoefte aan

deze ondersteuning krijg ik niet en heb ik ook geen behoefte aan

    

    

    

 

 

 







18a. Op welke manier wordt u eventueel nog meer ondersteund?

 geen 18b. Wat mist u nog meer aan ondersteuning bij uw vrijwilligerswerk?

 ik mis niets 19. Hoe tevreden bent u over deze ondersteuning ? 1 2 3 4 5 6

     

zeer tevreden tevreden neutraal ontevreden zeer ontevreden weet niet

Niet-vrijwilligers 20. Wat zijn voor u de belangrijkste redenen om geen vrijwilligerswerk te doen? (meerdere antwoorden mogelijk) ik heb geen interesse voor vrijwilligerswerk ik weet niet wat de mogelijkheden zijn 1 7  /het past niet bij mij  ik heb er geen tijd voor door mijn betaald ik weet niet of ik over de capaciteiten beschik 2 8  werk/studie  om het werk te doen ik heb er geen tijd voor omdat mijn gezin tijd ik doe liever vrijblijvend eens vrijwilligerswerk 3 9  vraagt  zonder me ergens op vast op te leggen ik heb er geen tijd voor omdat ik zorg voor ik ben er nooit voor gevraagd 4 10  buren, gezins- of familieleden  ik heb er geen tijd voor door andere ik mis mogelijkheden voor kinderopvang 5  vrijetijdsbesteding (hobby’s en vrienden enz.) 11  6 12  ik wil me nergens toe verplichten  anders, namelijk: 13



weet niet

21. Zou u bereid zijn in de toekomst (meer) vrijwilligerswerk te doen? 1  ja, zeker  ga naar V23 2 3

 

ja, misschien  ga naar V22 nee, zeker niet  ga naar V27


44

22. Wat zou u motiveren om (meer) vrijwilligerswerk te doen?

 weet niet 23. In welke sector zou u vrijwilligerswerk willen doen? sport (bv. voetbalclub, handbalvereniging) 1  zorgen hulpverlening (bv. buddy, slachtofferhulp) informatie en advies (bv. bibliotheek)

2



3



4



religie en levensbeschouwing (bv. kerken)

5

  

kunst en cultuur (bv. muziekvereniging, theater, evenementenorganisatie) media (bv. buurtkrant)

6 7 8 9

 

11

 

12



13



14

16

  

17



10

15

politieke en ideële doelen (bv. Wereldwinkel) jeugd/kinderen organisatie (bv. scouting, kinderkamp) ouderenorganisatie

hobby (bv. autoclub, houtbewerking) wijk, buurt en bewonerszaken (bv. buurtcomité, buurtvereniging) onderwijs en educatie (bv. huiswerkbegeleiding, leesmoeder/vader) belangenbehartiging en emancipatie (bv. patiëntenvereniging, supportersclub) natuur en milieu (bv. Kringloopwinkel, dierenambulance) verkeer & veiligheid (bv. EHBO, verkeersregelaar) club- en buurthuiswerk anders, namelijk:

24. Wat voor taken zou u willen verrichten als vrijwilliger? (meerdere antwoorden mogelijk) 1  uitvoerende, praktische taken (bv. bardienst, collectes aan huis, kleine klussen) 2 3 4

  

organiserende of coördinerende taken (bv. organiseren feest, coördineren activiteiten) bestuurlijke taken (bv. voorzitter van wijkraad of penningmeester bij sportvereniging) anders, namelijk:

25. Hoeveel tijd zou u per week willen besteden aan vrijwilligerswerk? uur per week



weet niet

26. Hoe zou u bij voorkeur uw tijd aan vrijwilligerswerk besteden? 1  ik werk het liefst mee aan een vrijwilligersproject met een duidelijk begin en einde 2 3 4

  

ik werk bij voorkeur op oproepbasis mijn voorkeur gaat uit naar vaste werkdagen anders, namelijk:

Bekendheid met ondersteuningsaanbod 27. Bent u bekend met het Vrijwilligerspunt in Enkhuizen? 1 2 3

  

ja, mee bekend en gebruik van gemaakt ja, mee bekend maar geen gebruik van gemaakt ga naar V29 nee, niet mee bekend  ga naar V29

28a. Kunt u, alles bij elkaar genomen, in een rapportcijfer uitdrukken hoe tevreden u bent over de dienstverlening van het Vrijwilligerspunt? 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

   weet niet


















45

28b. Kunt u dit antwoord toelichten?

 weet niet 29a. Hoe zou u in de toekomst bij voorkeur informatie ontvangen over vrijwilligerswerk in Enkhuizen? (meerdere antwoorden mogelijk) 1 2 3 4 5 6 7 8 9

        

persoonlijk / face-to-face schriftelijk social media email nieuwsbrief internet anders, namelijk weet niet ik heb geen behoefte aan informatie over vrijwilligerswerk  ga naar V30

29b. Wat voor informatie zou u bij voorkeur ontvangen? (meerdere antwoorden mogelijk) 1 2 3 4 5

    

informatie over vacatures informatie over informatiebijeenkomsten informatie over opleidingen, cursussen informatie over ondersteuningsmogelijkheden anders, namelijk:

30. Op welke manier zou de gemeente het vrijwilligerswerk het beste kunnen stimuleren volgens u? (max. 2 antwoorden mogelijk) 1  door een beloning te geven aan vrijwilligers 6  door beter te luisteren naar vrijwilligers 2



door de organisatie van een vrijwilligersdag

7



de gemeente hoeft dit niet te stimuleren

3



door meer bekendheid te geven aan het aanbod aan vrijwilligerswerk

8



weet niet

4



door meer bekendheid te geven aan het nut en de noodzaak van vrijwilligerswerk

9



anders, namelijk:

5



door praktische ondersteuning te bieden aan vrijwilligers (bv. cursussen of trainingen, ruimte, voorzieningen)

31. Heeft u tips of ideeën hoe er (nog) meer vrijwilligers bereikt/gevonden kunnen worden in Enkhuizen?

 weet niet Burgerinitiatieven 32.

1

2

3

Bent u het afgelopen jaar actief geweest in uw buurt om de leefbaarheid en/of veiligheid te verbeteren (denk aan schoonmaakacties, buurtpreventie, enzovoorts)? Bent u het afgelopen jaar actief geweest om de sfeer en het onderling contact in uw buurt te vergroten (denk aan bewonersbijeenkomsten, organiseren van buurtfeesten, braderieën, fancy fairs, enzovoorts)? Heeft u het afgelopen jaar deelgenomen aan leuke activiteiten in de buurt? (braderieën, buurtfeesten, enz.)?


ja

nee, maar heb hier wel belangstelling voor

nee, en heb hier ook geen belangstelling voor



















46

Indien belangstelling 33. Aan welke burgerinitiatieven bent u bereid een ‘steentje bij te dragen’?

 geen Toekomstverwachtingen Zoals u misschien weet gaat er vanaf 1 januari 2015 van alles veranderen in de zorg en dienstverlening van de overheid. Sommige overheidstaken die nu bij de Rijksoverheid of bij de provincie liggen, worden dan de taak van de gemeenten. Het betreft onder andere de jeugdzorg en de Wmo. De Wmo maakt het mogelijk dat meer mensen met ondersteuning en zorg thuis kunnen blijven wonen en inwoners worden ondersteund zodat zij kunnen deelnemen aan de maatschappij. Daarnaast komt de zorg voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt bij de gemeenten te liggen. Naar verwachting krijgen vrijwilligers hierdoor meer en andere taken. 33. Het kan zijn dat mensen in uw buurt (tijdelijk) advies of hulp nodig hebben (bijvoorbeeld af en toe helpen bij een klusje, boodschappen doen, gezelschap bieden, vervoer bieden etc.). Zou u bereid zijn om mensen met een hulpvraag af en toe de helpende hand te bieden? 1  ja 2 3 4

  

nee, ik heb daar geen tijd voor  ga naar vraag 36 nee, ik heb zelf hulp nodig  ga naar vraag 36 nee, om een andere reden namelijk_____________________________________ ga naar vraag 36

34. Kunt u van de volgende vormen van ondersteuning aangeven of u deze hulp (kosteloos) zou willen bieden aan iemand die daaraan behoefte heeft? (meerdere antwoorden mogelijk) 1  advies of hulp bij geldkwesties 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13

           

advies of hulp bij psychische problemen advies of hulp bij vinden van werk advies of hulp bij huiselijk geweld vervoer bieden (iemand brengen en/of halen) klusjes in en om het huis doen helpen met boodschappen doen helpen met huishouding meegaan/begeleiden bij lichamelijke beweging (zoals samen wandelen/fietsen) gezelschap bieden (maatje voor iemand zijn, bv samen naar de film) steuntje bieden aan een gezin bij de opvoeding van kinderen voor iemand koken of samen eten anders, namelijk:

35. U heeft eerder aangegeven dat u (misschien) bereid bent om anderen te helpen die (tijdelijk) advies of hulp nodig hebben. Weet u hoe u in contact kunt komen met mensen die hulp nodig hebben? 1  ja, namelijk: 2



nee

36. Kunt u aangeven in hoeverre u het eens bent met de volgende stellingen?

1

2

3

Ik vind het goed dat vrijwilligers ingezet worden om te zorgen voor mensen die hulp nodig hebben Ik vind het goed dat vrijwilligers steeds meer taken overnemen die betaalde hulpverleners nu nog uitvoeren Ik verwacht dat de veranderingen in de zorg meer mensen zal motiveren om vrijwilligerswerk te doen


zeer mee eens

mee eens

neutra al

mee oneens

zeer mee oneens

weet niet



































 47

37. Wat zijn volgens u kansen en knelpunten die de veranderingen in de zorg met zich meebrengen als het gaat om de vrijwillige inzet van inwoners om anderen te helpen die (tijdelijk) advies of hulp nodig hebben?

Kansen: Knelpunten:

 weet niet Achtergrondvragen 38. Wat is uw geslacht? 1 2

 

Man Vrouw

39. Wat is uw leeftijd?

jaar 40. Welke situatie is het meest op u van toepassing? 1  ik heb een betaalde baan voor 12 uur of meer per week 2 3 4 5 6 7 8 9

       

ik heb een betaalde baan voor minder dan 12 uur per week ik ben scholier/student ik ben huisvrouw/huisman ik ben werkloos/zoekend en heb een uitkering (bijstand/ WAO/WWB/Wajong) ik ben werkloos/zoekend maar ontvang geen uitkering ik ben gepensioneerd/ontvang AOW/pensioen anders, namelijk _____________________________________________________ weet niet/wil niet zeggen

41. Welke huishoudenssituatie is voor u van toepassing? 1  ik woon alleen 2 3 4 5 6

    

ik woon met partner en 1 of meer thuiswonende kinderen ik woon met partner zonder thuiswonende kinderen ik woon met 1 of meer kinderen, maar zonder partner ik woon in bij ouder(s), verzorger(s) / bij broer(s) of zuster(s) / bij andere familie andere woonsituatie

42. De gemeente nodigt vrijwilligers uit om door te praten over het vrijwilligerswerk in Enkhuizen. Onder professionele gespreksleiding kunt u uw ideeën naar voren brengen en delen met andere vrijwilligers. Dit gebeurt op 27 november in het Gemeentehuis Enkhuizen, van 19.30 tot 21.00 uur. U wordt ontvangen met koffie, thee en wat lekkers. Na afloop van het gesprek ontvangt u als dank voor uw deelname een vvv-bon ter waarde van 20 euro. Bent u bereid om hieraan deel te nemen? Er kunnen maximaal 10 vrijwilligers deelnemen. U ontvangt nader bericht over uw eventuele deelname. Wij gaan vertrouwelijk met uw persoonlijke gegevens om. Uw persoonlijke gegevens worden niet gekoppeld aan uw antwoorden op de overige vragen. Naam: ________________________________________________________________ E-mailadres: ______________________@____________________________________ Telefoonnummer:

1



ja, ik denk graag mee op 27 november

2



nee, geen belangstelling

43. Heeft u nog reacties over dit onderwerp?


48

Vragenlijst (vrijwilligers)organisaties Hartelijk welkom bij deze online vragenlijst over vrijwilligerswerk in Enkhuizen Het is belangrijk dat het vrijwilligerswerk in de gemeente Enkhuizen goed geregeld is. Dat vinden ook de burgemeester en wethouders van Enkhuizen. Wij nodigen u daarom als organisatie/club/vereniging/raad of andere verband van harte uit mee te doen aan een onderzoek over vrijwilligerswerk in Enkhuizen. Wij willen graag weten wat uw wensen, voorwaarden, ideeën zijn over het werken met en aanstellen van vrijwilligers. Ook vernemen wij graag of u uw vrijwilligers ondersteunt en/of daar zelf ondersteuning bij wenst. Ook als u niet werkt met vrijwilligers, verzoeken wij u de vragenlijst in te vullen. Dit kost u ongeveer tien minuten. 1. In welke sector is uw organisatie actief? (meerdere antwoorden mogelijk) sport (bv. voetbalclub, ouderenorganisatie 1  9  handbalvereniging) zorgen hulpverlening (bv. buddy, hobby (bv. autoclub, houtbewerking) 2  10  slachtofferhulp) informatie en advies (bv. bibliotheek) wijk, buurt en bewonerszaken (bv. buurtcomité, 3  11  buurtvereniging) religie en levensbeschouwing (bv. onderwijs en educatie (bv. huiswerkbegeleiding, 4  12  leesmoeder/vader) kerken) kunst en cultuur (bv. muziekvereniging, belangenbehartiging en emancipatie (bv. 5  13  patiëntenvereniging) theater, evenementenorganisatie) media (bv. buurtkrant) natuur en milieu (bv. Kringloopwinkel, 6  14  dierenambulance) politieke en ideële doelen (bv. verkeer en veiligheid (bv. EHBO, verkeersregelaar) 7  15  Wereldwinkel) jeugd/kinderenorganisatie (bv. anders, namelijk: 8  16  scouting, kinderkamp) 2. Hoeveel vrijwilligers en/of betaalde beroepskrachten werken er momenteel binnen uw organisatie? (Het gaat hier om het aantal en NIET de fte’s) 1 vrijwilligers 2 betaalde arbeidskrachten Indien geen vrijwilligers in organisatie (v2_1=0) 3. Waarom werkt u niet met vrijwilligers? (meerdere antwoorden mogelijk) 1  het werk is niet geschikt voor vrijwilligers 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

          

ik heb negatieve ervaringen met vrijwilligers in het verleden het kost (te)veel tijd ik heb geen capaciteit/de middelen om ze te begeleiden ik kan geen geschikte vrijwilligers vinden vrijwilligers zijn onvoldoende deskundig het doet afbreuk aan onze professionaliteit het is teveel ‘gedoe’ het past niet in de CAO nooit echt over nagedacht anders, namelijk: weet niet

4. Zou u bereid zijn in de toekomst wel met vrijwilligers te werken? 1  ja, zeker  ga naar V18 2 3

 

ja, mits:  ga naar V18 nee, omdat:  ga naar V18


49

Indien wel vrijwilligers in organisatie (v2_1 > 0) 5. Bent u tevreden over het huidige aantal vrijwilligers in uw organisatie? 1  ja  ga naar v7 2 3 4

  

nee, wij wensen een kleine toename van het aantal vrijwilligers  ga naar v6 nee, wij wensen een grote toename van het aantal vrijwilligers  ga naar v6 weet niet  ga naar v7

6. Voor welke taken zoekt u meer vrijwilligers? (meerdere antwoorden mogelijk) 1  uitvoerende, praktische taken 2 3 4

  

organiserende of coördinerende taken bestuurlijke taken anders, namelijk:

7. Hoe oud zijn de meeste vrijwilligers van uw organisatie? Max. 2 antwoorden mogelijk Indien de vrijwilligers van uw organisatie in meer dan 2 leeftijdscategorieën vallen, kies dan de belangrijkste twee. 1  Jonger dan 18 jaar 2 3 4 5

   

18 tot 30 jaar 31 tot 50 jaar Ouder dan 50 jaar Redelijk verspreid over alle leeftijdscategorieën

8. Waarom werkt u met vrijwilligers? (meerdere antwoorden mogelijk) 1  omdat betaalde beroepskrachten te duur zijn 2 4 5 6 7 10

     

om het betaalde personeel te ontlasten om op (personeels)kosten te besparen om nieuwe activiteiten (waar betaalde arbeidskrachten niet aan toe komen) te ontwikkelen om mensen een kans te geven zich te ontplooien, ervaring op te doen om mensen meer te laten participeren/te betrekken bij hun (woon)omgeving anders, namelijk:

9. Waar wonen de meeste van uw vrijwilligers? 1  binnen de gemeente Enkhuizen 2



buiten de gemeente Enkhuizen

10. Op welke wijze werft u uw vrijwilligers? (meerdere antwoorden mogelijk) 1  vanuit ons ledenbestand 2 3 4 5 6

    

via het Vrijwilligerspunt door vacatures te plaatsen in plaatselijke media via sociale media (Twitter, Facebook) via ons eigen netwerk anders, namelijk:

11. Vraagt u uw vrijwilligers bij aanvang een ‘Verklaring omtrent goed gedrag’ in te dienen? 1  ja, altijd 2 3 4

  

ja, regelmatig ja, soms nee, nooit


50

12. Wat zijn de belangrijkste problemen/knelpunten met betrekking tot de uitvoering van het vrijwilligerswerk binnen uw organisatie? (meerdere antwoorden mogelijk)

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22

                     

de organisatie/coördinatie van het vrijwilligerswerk de instructie/uitleg over de uitvoering van het werk de begeleiding van vrijwilligers de vergoeding voor vrijwilligers de verzekering van vrijwilligers bij een ongeval of schade het motiveren van vrijwilligers het werven van vrijwilligers het vinden van vrijwilligers met de juiste kennis/ervaring regelgeving/eisen omtrent het werken met vrijwilligers het behouden van vrijwilligers/verloop de opleiding van vrijwilligers de regels/afspraken met vrijwilligers de interne communicatie de samenwerking tussen vrijwilligers de samenwerking met betaalde beroepskrachten de samenwerking met het bestuur/management de waardering/erkenning van vrijwilligers de werkdruk voor vrijwilligers het tekort aan vrijwilligers het tekort aan ‘jonge’ vrijwilligers anders, namelijk ___________________________________________________________ ik ondervind geen problemen of knelpunten

13. Heeft u suggesties/ideeën hoe dit probleem/knelpunt opgelost kan worden?

 geen suggesties/ideeën 14a. Kunt u in een rapportcijfer uitdrukken hoe tevreden u bent over……? 1

de samenwerking met vrijwilligers het vrijwilligerswerk in z’n totaliteit

2

   

3

4

5

6

7

8

9

10

               

14b. U geeft een onvoldoende aan , kunt u dit toelichten? 15. Welke ondersteuning biedt uw organisatie aan vrijwilligers? (meerdere antwoorden mogelijk) 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

           

wij bieden een onkostenvergoeding wij bieden scholing/opleiding aan vrijwilligers wij bieden een vrijwilligersovereenkomst wij waarderen de inzet van vrijwilligers regelmatig (presentjes, uitjes e.d.) wij hebben vrijwilligersbeleid opgesteld wij hebben een vrijwilligerscoördinator aangesteld wij hebben een vrijwilligersraad (of vergelijkbare vertegenwoordiging van vrijwilligers) wij voeren voortgangsgesprekken met vrijwilligers wij bieden kinderopvang wij bieden een vrijwilligersverzekering anders, namelijk wij doen niets op dat terrein


51

16. Aan welke ondersteuning heeft u behoefte om ervoor te zorgen dat er voldoende vrijwilligers binnen uw organisatie actief zijn en blijven? (meerdere antwoorden mogelijk) 1  opleiding/scholing van vrijwilligers

          

2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

assistentie bij het opstellen van vrijwilligersbeleid ondersteuning bij de begeleiding van vrijwilligers ondersteuning bij de coördinatie van het vrijwilligerswerk werving van vrijwilligers motiveren van vrijwilligers beantwoorden van allerlei vragen over vrijwilligerswerk ondersteuning bij facilitaire zaken (kopiëren, huur materialen, etc.) financiële ondersteuning hulp bij het regelen van fiscale en juridische zaken anders, namelijk: wij hebben geen behoefte aan ondersteuning bij de werving en het behouden van vrijwilligers

17. U heeft aangegeven behoefte te hebben . Waarom maakt u hier geen gebruik van? (meerdere antwoorden mogelijk) 1 2 3 4

   

ik weet niet hoe ik dat moet regelen/waar ik daarvoor moet zijn ik heb er geen tijd voor om dat te regelen het kost (te)veel geld anders, namelijk:

18. Bent u bekend met het Vrijwilligerspunt in de gemeente Enkhuizen? 1 2 3

  

ja, mee bekend en gebruik van gemaakt ja, mee bekend maar geen gebruik van gemaakt  ga naar V20 nee, niet mee bekend  ga naar V23

19. Welke diensten van het Vrijwilligerspunt kent u en heeft u gebruik van gemaakt? Mee bekend en gebruikt bemiddeling (op locatie, digitale vrijwilligersvacaturebank) 1   2 3 4 5 6

    

Mee bekend maar niet gebruikt

Niet mee bekend

     

     

    

informatie en advies deskundigheidsbevordering (cursussen en workshops) nieuwsbrief en korte berichten via e-mail ondersteuning anders, namelijk

20. Mist u bepaald ondersteuningsaanbod vanuit het Vrijwilligerspunt?  ik mis niets 21. Kunt u, alles bij elkaar gegeven, in een rapportcijfer uitdrukken hoe tevreden u bent over de dienstverlening van het Vrijwilligerspunt? 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10





















 weet niet 22. Kunt u dit cijfer toelichten?

 weet niet VRIJWILLIGERSWERK IN ENKHUIZEN Bijlage2

52

23a. Hoe zou u in de toekomst bij voorkeur informatie ontvangen over vrijwilligerswerk in Enkhuizen? (meerdere antwoorden mogelijk) 1 2 3 4 5 6 7 8 9

        

persoonlijk / face-to-face schriftelijk social media email nieuwsbrief internet anders, namelijk weet niet ik heb geen behoefte aan informatie over vrijwilligerswerk in Enkhuizen

23b. Wat voor informatie zou u bij voorkeur ontvangen? (meerdere antwoorden mogelijk) 1 2 3 4 5

    

informatie over het indienen van vacatures informatie over informatiebijeenkomsten informatie over opleidingen, cursussen voor vrijwilligers informatie over ondersteuningsmogelijkheden van vrijwilligers anders, namelijk:

24. Op welke manier zou de gemeente vrijwilligerswerk het beste kunnen stimuleren volgens u? (max. 2 antwoorden mogelijk) 1  7 door een beloning te geven aan vrijwilligers  door beter te luisteren naar vrijwilligers 2 3 4

 

door de organisatie van een vrijwilligersdag

8

door meer bekendheid te geven aan het aanbod aan vrijwilligerswerk

9



door meer bekendheid te geven aan het nut en de noodzaak van vrijwilligerswerk

10

  

de gemeente hoeft dit niet te stimuleren weet niet anders, namelijk:

25. Is het aantal vrijwilligers binnen uw organisatie ten opzichte van 2013 gestegen, dan wel gedaald? 1  sterk gestegen 2 3 4 5 6

    

licht gestegen gelijk gebleven licht gedaald sterk gedaald weet niet

26. Verwacht u dat het aantal vrijwilligers in uw organisatie in de nabije toekomst gaat toe- of afnemen? 1  toenemen, omdat: 2 3 4

  

gelijk blijven, omdat: dalen, omdat: weet niet

27. Heeft u tips of ideeën hoe er (nog) meer vrijwilligers bereikt/gevonden kunnen worden in Enkhuizen?

 weet niet


53

Toekomstverwachtingen (aan iedereen stellen) Zoals u misschien weet gaat er vanaf 1 januari 2015 van alles veranderen in de zorg en dienstverlening van de overheid. Sommige overheidstaken die nu bij de Rijksoverheid of bij de provincie liggen, worden dan de taak van de gemeenten. Het betreft onder andere de jeugdzorg en de Wmo. De Wmo maakt het mogelijk dat meer mensen met ondersteuning en zorg thuis kunnen blijven wonen en inwoners worden ondersteund zodat zij kunnen deelnemen aan de maatschappij. Daarnaast komt de zorg voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt bij de gemeenten te liggen. Naar verwachting krijgen vrijwilligers hierdoor meer en andere taken. 28. Kunt u aangeven in hoeverre u het eens bent met de volgende stellingen? zeer mee mee eens eens 1 Ik vind het goed dat vrijwilligers ingezet worden om te zorgen voor mensen die hulp nodig   hebben 2 Ik vind het goed dat vrijwilligers steeds meer taken overnemen die betaalde hulpverleners nu   nog uitvoeren 3 Ik verwacht dat de veranderingen in de zorg meer mensen zal motiveren om vrijwilligerswerk   te doen

neutra al

mee oneens

zeer mee oneens

weet niet

























29. Wat zijn volgens u kansen en knelpunten die de veranderingen in de zorg met zich meebrengen als het gaat om de vrijwillige inzet van inwoners om anderen te helpen die (tijdelijk) advies of hulp nodig hebben? En welke mogelijkheden ziet u voor uw organisatie om hieraan bij te dragen? Kansen: Knelpunten:

 weet niet Maatschappelijk Betrokken Ondernemen 30. Tot slot, bent u bekend met ‘Maatschappelijk Betrokken Ondernemen? 1 2 3 4

   

ja, goed mee bekend en wij passen dit ook toe in onze bedrijfsvoering ja, goed mee bekend, maar passen dit niet toe in onze bedrijfsvoering  ga naar V32 ja ,wel eens van gehoord  ga naar V32 nee, niet mee bekend  ga naar V32

31. Kunt u aangeven op welke manier u Maatschappelijk Betrokken Ondernemen toepast in uw bedrijfsvoering?  weet niet Maatschappelijk betrokken ondernemen betreft het geven van steun aan maatschappelijke initiatieven en om het tonen van betrokkenheid bij maatschappelijke vraagstukken in de directe of indirecte omgeving van de onderneming. 32. Bent u in de nabije toekomst van plan het ‘Maatschappelijk Betrokken Ondernemen’ toe te passen in uw bedrijfsvoering? 1 2 3 4

   

ja, door middel van: misschien, mits: nee, omdat: weet niet

33. Bent u bekend met de volgende initiatieven op het gebied van Maatschappelijk Betrokken Ondernemen? 1



De Westfriese uitdaging

2



NL Doet

3



De Beursvloer


ja, mee bekend en gebruik van gemaakt

ja mee bekend, maar geen gebruik van gemaakt

nee niet mee bekend

  

  

   54

34. Kunt u toelichten hoe u dit heeft toegepast in uw organisatie?

 weet niet De Westfriese Uitdaging De Westfriese Uitdaging is een bedrijvennetwerk dat bedrijven uitdaagt om Maatschappelijk Betrokken te Ondernemen. Het doel is samenwerking tot stand brengen tussen bedrijven en maatschappelijke organisaties om een bijdrage te leveren aan het oplossen van maatschappelijke vraagstukken. Door Maatschappelijk Betrokken te Ondernemen laten bedrijven hun betrokkenheid bij de Westfriese samenleving zien. De Westfriese Uitdaging bemiddelt in vraag en aanbod van materialen (spullen), middelen (geld) en menskracht (extra handjes, creativiteit, kennis en kunde). Het is een bedrijvennetwerk waarin ondernemingen gestimuleerd worden om hun maatschappelijke betrokkenheid te tonen in concrete acties om daarmee het leefklimaat in Westfriesland te verbeteren. 35. Heeft u belangstelling om vrijblijvend meer informatie over De Westfriese Uitdaging te ontvangen? 1 2

 

ja, mijn e-mailadres is: nee, geen belangstelling voor

36. Wat is de naam van uw organisatie?



Zeg ik liever niet

37. Heeft u nog reacties over dit onderwerp?


55

VRIJWILLIGERSWERK IN ENKHUIZEN

Recommend Documents