Graag gedaan! Vrijwilligerswerk in beeld
Dit is een uitgave van de gemeente Zeist Postbus 513, 3700 AM Zeist www.zeist.nl november 2011 Concept & redactie: Interviews: Fotografie: Ontwerp: Drukwerk:
Communicatie, gemeente Zeist Marina Heij [Tekstproducties] Björn Hählen/Odwar.nl Suggestie en Illusie, Utrecht Libertas
Graag gedaan! Vrijwilligerswerk in beeld
1
Voorwoord We realiseren het ons misschien niet dagelijks, maar in de gemeente Zeist zijn vrijwilligers op grote schaal actief: maar liefst één op de drie inwoners van onze gemeente zet zich op de een of andere manier geheel belangeloos in voor zijn of haar medemens. Dat vind ik fantastisch. Zo vond ik het ook een goede zaak dat 2011 was uitgeroepen tot het Europees Jaar van het Vrijwilligerswerk. Dat vormde voor de gemeente Zeist een dankbaar aanknopingspunt om een groot aantal vrijwilligers in De Nieuwsbode alle aandacht te geven die zij verdienen. De interviews die in dit kader gedurende 2011 zijn verschenen vindt u gebundeld in dit boek. Ik ben bijzonder trots op deze mensen, en natuurlijk ook op al die andere vrijwilligers die we niet aan het woord hebben kunnen laten. Wat mij opvalt uit de opgetekende verhalen is dat vrijwilligerswerk verrassend veel voldoening geeft, dat er zo veel verschillende manieren zijn om iets voor de maatschappij te betekenen en hoe groot de dankbaarheid is. Ik ben er dan ook van overtuigd dat vrijwilligerswerk voor een prettiger samenleving zorgt. Bodes de Vries Wethouder Sociale Duurzaamheid
3
Nico Langeveld (58) vrijwilliger bij de Ezelsociëteit
“
Ik wil hier blijven werken tot Dinkey doodgaat
“Ik ben hier vijf jaar geleden begonnen als vrijwilliger. Bij de Ezelsociëteit komen oude ezels terecht en ezels die sterk verwaarloosd zijn. Die worden hier door de Dierenbescherming binnengebracht. Ik doe hier van alles: het onderhoud, ik maak de stallen schoon en verzorg het voer. Bij de Ezelsociëteit werken alleen maar vrijwilligers, zelfs de eigenaren zijn vrijwilligers.” “Al vanaf het begin heb ik een ‘eigen’ ezel. Dat is Dinkey, een autistisch ezeltje. Of liever gezegd: Dinkey koos míj. Hij is eenkennig en kan niet tegen veranderingen. Op de dagen dat ik hier werk, staat hij me ’s ochtends bij het hek op te wachten en begroet me hartelijk met welkomstgeluiden. Daarna wijkt hij niet meer van mijn zijde. Dinkey helpt me als ik aan het werk ben. Dan sleept hij met de hamer heen en weer. En ja, we praten ook tegen elkaar.”
“
Dinkey is echt mijn ezel
“Ik wil hier blijven werken tot Dinkey doodgaat.” Maar die gaat nog minstens dertig jaar mee! Met de meeste ezels komt het trouwens goed. Die gaan later naar pleegadressen, hoewel wij altijd een oogje in het zeil blijven houden. Het mooie aan dit werk is dat ik er mijn hele ziel en zaligheid in kan leggen.’”
5
Jan Herman Korthals Altes (59) sinds 1980 actief bij hockeyvereniging Phoenix
“
Ik sta hier altijd met heel veel plezier
“Toen mijn kinderen vijftien jaar geleden op hockey gingen, werd ik coach. Eerst van het elftal van mijn zoon, nu van dat van mijn 18-jarige dochter samen met twee jongere coaches. Zelf kom ik eveneens uit een echte hockeyfamilie en ik speel nog steeds. Ook fluit ik regelmatig wedstrijden. Ik ben gewoon dol op deze sport. Om bij Phoenix als vrijwilliger mee te helpen, kost mij dan ook geen enkele moeite. Integendeel, ik sta hier altijd met heel veel plezier!” “In het dagelijks leven werk ik als docent wiskunde en decaan. Natuurlijk zijn er raakvlakken: zowel op school als op het hockeyveld probeer ik het beste uit de kinderen te halen. En ik ben gewend om met groepen kinderen om te gaan. Verschil is er ook: op school moeten de kinderen van alles, op het veld is het meer een kwestie van mogen. Het is leuk om van dichtbij mee te maken hoe die meiden genieten van de sport. En eerlijk is eerlijk: ik houd van winnen. Dat fanatisme zit ook in het team, dat nu voor het eerst op topklasse niveau speelt. Mijn dochter traint en coacht zelf ook weer een jonger team. Met hetzelfde fanatisme. Mooi om te zien hoe je iets kunt doorgeven.”
“
Ik houd van winnen
7
Ally Blok (62) 5 jaar vrijwilliger bij de Wereldwinkel
“
Vooral de zeepstenen beeldjes en de koffie- en theewaren vinden hier gretig aftrek
“Wij werken hier met 35 vrijwilligers. Zelf ben ik binnen de Wereldwinkel ongeveer tien uur per week actief als coördinator. Dat betekent dat ik verantwoordelijk ben voor de weekplanning van de medewerkers. Daarvoor hoef ik niet altijd in de winkel te zijn - ik doe ook veel vanuit huis met de pc. Verder bepaal ik samen met de inkoopploeg wat we inkopen. Wij verkopen hier van alles: van sieraden, zeepstenen beeldjes en muziekinstrumenten tot en met allerhande foodproducts en kookgerei. Vooral de koffie- en theewaren vinden hier gretig aftrek. En mensen vinden hier altijd wel een passend cadeautje.” “Onze producten, die voornamelijk uit Aziatische, Afrikaanse en Latijns-Amerikaanse landen komen, voldoen altijd aan de eisen van eerlijke handel. Dat vind ik een heel goede zaak. Ik werk hier dan ook vooral omdat ik zo een bescheiden bijdrage lever aan een beter bestaan van mensen in ontwikkelingslanden. Dat geldt trouwens voor iedereen die hier werkt, van jong tot oud.”
“
Eerlijke handel vind ik een heel goede zaak
“Laatst had ik contact met een man uit Mauritius van wie wij suiker afnemen. Dankzij dit suikerproject kunnen mijn kinderen studeren, vertelde hij. Dat doet mij erg goed om te horen. Meer heb ik niet nodig om gestimuleerd te worden voor dit werk. Nee, echt niet.”
9
Marja Rijerse (30) actief bij Scouting Dryade Zeist sinds haar 15e
“
Heel veel ervaring opgedaan
“Ik ben opgegroeid met scouting. Op mijn vijfde was ik al lid van de Bevers, de allerkleinsten onder de scouts. Toen ik 15 was, werd mij gevraagd of ik het leidingteam wilde versterken. Gaandeweg kreeg ik steeds meer verantwoordelijkheden. Ik mocht de kinderactiviteiten op zaterdagmiddag begeleiden, onderhield contacten met de ouders en deed de voorbereidingen voor de kampen. De laatste jaren is daar ook bestuurswerk bijgekomen en organiseer ik bijeenkomsten voor reünisten. Heel interessant om nu ook eens te zien hoe een vereniging achter de schermen werkt. Maar het leukste blijft het werken met de kinderen.” “Het mooie van dit werk is om te ontdekken dat ieder kind wel ergens in uitblinkt. De één kan heel goed zingen, de ander rent hard en weer een ander is superslim in het oplossen van puzzels of raadsels. Dat maakt dat alle kinderen hier gelijk zijn.”
“
Bij scouting zijn alle kinderen gelijk
“Ik werk bij de ontwikkelingsorganisatie Cordaid en moet soms op reis om rampgebieden te bezoeken of projecten te ondersteunen. Ik weet zeker dat de ervaring die ik in al die jaren bij scouting heb opgedaan, mij positief heeft gevormd: creatief bezig zijn gaat mij gemakkelijk af, evenals het spreken voor groepen en mensen motiveren. Dit werk heb ik dan ook op mijn cv vermeld.”
11
Wietske Schat (44) geeft fietsles aan allochtone vrouwen
“
Wat mij vooral treft, zijn de hartelijkheid en de sympathie
“Ik werk vier dagen per week als manager P&O in de geestelijke gezondheidszorg en wilde ook op mijn vrije dag een bijdrage leveren aan iets wat er echt toe doet. Pas nadat ik september vorig jaar gestart was met dit vrijwilligerswerk besefte ik dat de zelfstandigheid van allochtone vrouwen door deze wekelijkse fietslessen enorm toeneemt. Voorheen waren deze vrouwen lang met het openbaar vervoer onderweg. Of ze waren afhankelijk van partner of familie om ergens te komen. Nu pakken zij toch maar mooi de fiets – vaak al na een paar maanden. Deze dames zijn dan ook allemaal heel gemotiveerd en dat is zó leuk om te zien. Ook dat we lekker in de buitenlucht praktisch bezig zijn, spreekt mij aan.” “Woorden zijn bijna niet nodig. We begrijpen elkaar goed, soms met gebarentaal. Het is vaak een kwestie van voordoen en de rest gaat vanzelf.” “Ik beschouw dit werk als een verrijking, omdat ik ineens met andere culturen en gewoonten te maken krijg. Zo is het voor sommige vrouwen helemaal niet zo vanzelfsprekend om oogcontact te maken met een automobilist. Daar stond ik eigenlijk nooit zo bij stil. Maar wat mij vooral treft, zijn de hartelijkheid en de sympathie die ik ondervind. En we lachen heel wat af!”
“
Woorden zijn bijna niet nodig
13
Oud-pastoor Rob van den Brink (77) kookvrijwilliger bij dienstencentrum Kwintes
“
Mijn gasten zeggen net zo gemakkelijk dat je niet lekker hebt gekookt
“Toen ik na mijn 70e stopte met mijn werk in het pastoraat, ben ik gaan nadenken: wat zou ik nog eens heel graag willen doen? Als kookvrijwilliger bij Kwintes, een dienstencentrum voor mensen met een psychische of sociale kwetsbaarheid, kom ik volledig tot mijn recht. Ik ben namelijk gek op koken! Maar om nou voor mijzelf in de keuken te staan, nee, dat vind ik weinig inspirerend.” “Ik kook al vijf jaar iedere vrijdagavond voor zo’n twaalf gasten van het inloophuis. Met de voorbereidingen begin ik vaak al op donderdag, want ik wil het wel goed doen en ik houd niet van haastwerk. Het is absoluut dankbaar werk, al klinkt dat gelijk weer zo verheffend. Het leuke vind ik dat de cliënten die hier komen vrijwel geen remmingen kennen. Ze vinden wat ik hen voorschotel dus al heel snel ‘fan-tas-tisch’! Maar als ze het níet lekker vinden, dan hoor ik dat ook dírect. Dat waardeer ik. Het mooie is, dat ik daardoor ook volledig mezelf kan zijn.”
“
Koken en preken, dat lijkt erg op elkaar
“Koken zie ik een beetje als preken. Je denkt van te voren na over wat je gaat opdienen, je neemt een beetje van dit en een beetje van dat en maakt er het beste van.”
15
Annie Boll (55) laat anderen het buitenleven zien
“
Je ziet hier nooit mensen met haast
“Toen ik met mijn gezin in Zeist kwam wonen 13 jaar geleden, kende ik hier helemaal niemand. Heel toevallig kwam ik in contact met De Boswerf, destijds nog een biologisch centrum voor scholen waar mijn dochter een bezoek aan had gebracht. Ze vond het er enig. En ik ook. Toen ik zag dat er voor eens in de zes weken gastvrouwen werden gevraagd voor het bezoekerscentrum heb ik mij direct als vrijwilliger aangemeld. Intussen werk ik hier twee middagen per week met een hechte groep van zo’n 25 vrijwilligers die onderling een heel goede band hebben. We hebben het centrum zien uitgroeien tot een fantastische plek met onder meer een terras, een speelbos, een kleine beestjestuin en een plaggenhut. Je kunt er ook terecht voor kinderfeestjes, waar ik altijd bij ben om te helpen.
“
Zo’n speelbos, dat is toch heerlijk?
Zelf ben ik opgegroeid op een boerderij, altijd buiten en één met de natuur. Dat buitengevoel en het verlangen naar rust deel ik met de bezoekers. Je ziet hier nooit mensen met haast. En als ik de kinderen hier in het speelbos bezig zie, lekker vies, zich uitlevend met alle fantasie die ze hebben, dan geniet ik net als zij. Dat ik inmiddels heel veel mensen ken, dat mag duidelijk zijn.”
17
Jos van den Bovenkamp (63) geeft taalles aan buitenlandse vrouwen
“
‘Daar ben ik weer’, riep ik vrolijk, waarop zij over het weer begon...
“Toen ik werd afgekeurd voor het werk dat ik deed in de gezondheidszorg, dacht ik: ja, en wat nu? Ik was zo gewend om iets voor een ander te doen. Het werk van de VrouwenTaalgroep Zeist leek mij mooi en dus ben ik er zes jaar geleden gewoon op afgestapt. Als lesgeefster heb ik vijf jaar lang twee oudere Turkse vrouwen geholpen met het leren verstaan en spreken van de Nederlandse taal. Dat deed ik bij hen thuis. Ik probeerde mij voor te stellen hoe het moest zijn voor hen: geïsoleerd en onbekend met de taal en de gewoonten van een land. Dat ís nogal wat. Nu begeleid ik een jongere Turkse vrouw. Ze is erg gemotiveerd en ze boekt ook zeker vooruitgang, maar het gaat langzaam. Ik kan haar eigenlijk pas loslaten als ze zelf de telefoon kan opnemen of in staat is een afspraak te maken bij de dokter. Zo ver is het nog lang niet. Laatst kwam ik bij haar. ‘Daar ben ik weer’, riep ik vrolijk, waarop zij over het weer begon. Dan realiseer ik mij hoe ingewikkeld een heel nieuwe taal kan zijn. Met de andere twee Turkse vrouwen heb ik nog steeds contact. We hebben een band opgebouwd en ik heb hun cultuur leren kennen. Het voelt als vriendschap.”
“
Het voelt als vriendschap
19
Linda Drost (42) dolgelukkig bij de Kringloopwinkel
“
Ik voel mij hier als een vis in het water
“Je had mij een jaar geleden eens moeten zien. Je had me waarschijnlijk niet herkend. Dat zeggen ook mijn vaste klanten hier in de Kringloopwinkel: Jeetje, wat ben jíj vooruit gegaan, zeg! Dat soort complimenten doet mij goed. Ik heb een zware tijd achter de rug. Als alleenstaande moeder ben ik in een depressie geraakt met alle nare verschijnselen die daarbij horen. Het was dat ik er voor mijn dochter van 6 uit moest, anders bleef ik het liefst de hele dag in bed liggen. Tot mijn allerbeste vriendin tegen mij zei: Zo kan het niet langer. Via de Gemeentelijke Sociale Dienst kwam ik vervolgens in het traject Van Zorg naar Arbeid terecht. Iets beters had mij niet kunnen overkomen! En kijk mij nu eens: ik voel mij als een vis in het water hier op de kledingafdeling. Ik sorteer de kleren die worden binnengebracht – van galajurk tot pantykousje - ik hang ze mooi op en ik zorg voor de prijsstickers op alle andere artikelen die bestemd zijn voor de winkel. Wat ik ook erg leuk vind, is als klanten ons om advies vragen: Vinden jullie dat dit goed bij elkaar past? Maar het allerfijnste is dat mijn collega’s en mijn begeleidster mij in mijn waarde laten. We voelen ons verbonden met elkaar, als één grote familie. Hier kan ik praten als mij iets dwars zit en uithuilen als het me allemaal te veel wordt. Ik vind het gewoon jammer als ik een dag niet hoef te werken.”
“
Het liefst zou ik hier elke dag zijn
21
Hans van Dijk (44) mede-eigenaar van VDGC Accountants
“
Waarom zou je je als bedrijf niet af en toe eens belangeloos inzetten voor je medemens?
“Ons accountantskantoor was zes jaar geleden betrokken bij de oprichting van Samen voor Zeist, dat de verbinding legt tussen het lokale bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties. Een prachtig initiatief, vinden wij bij VDGC Accountants. Want waarom zou je je als bedrijf niet af en toe eens belangeloos inzetten voor je medemens? Er is immers meer in het leven dan geld verdienen. Die gedachte leeft inmiddels ook bij onze medewerkers. Die zien dat het prettig is om iets voor een ander te doen en dankbaarheid te ervaren. Vorig jaar hebben wij voor de stichting Zonnebloem een aantal ouderen begeleid tijdens een tripje naar Loosdrecht. Gewoon heel praktisch: met onze eigen auto’s een dagje eropuit met een ander. Natuurlijk doen wij dit ook een beetje voor onszelf: wij beschouwen zo’n dag namelijk als een goede mogelijkheid om aan teambuilding te doen. Andere bedrijven gaan misschien kanovaren of zoiets, wij kiezen bewust hiervoor. We zijn dan even met iets totaal anders bezig en zien elkaar ook eens in een andere omgeving. Bovendien kunnen wij op deze manier ons imago van maatschappelijk betrokken onderneming uitdragen. Binnenkort gaan wij een dag naar een instelling voor mensen met een ontwikkelingsstoornis. We gaan met kinderen knutselen en mountainbiken, een buxushaag planten en een tuinbank maken. Allemaal dingen waar ze daar nooit aan toe komen. Onze medewerkers zijn niet verplicht om dat te doen. Toch staan ze daar.”
“
Er is meer in het leven dan geld verdienen
23
Adri Hopman (59, slechtziend) bestuurssecretaris bij vrijwilligersorganisatie Stichting Kubes
“
Blinden en slechtzienden beleven kunst op een heel andere manier
“Op mijn 40e kreeg ik een ernstige oogaandoening waardoor ik van de een op de andere dag slechtziend werd. Mijn wereld stond op zijn kop, ik kon niet meer lezen en moest stoppen met werken. Heel toevallig kwam ik in contact met Stichting Kubes dat de deelname van blinden en slechtzienden aan het kunstzinnige en culturele leven stimuleert. Kubes kon mij goed gebruiken: ik was altijd al gek op kunst en bezocht regelmatig musea. Bovendien was ik handig met de computer en in organiseren. Sinds 1994 ben ik bestuurssecretaris en daar gaat heel wat tijd inzitten. Zo organiseren wij onder meer iedere maand een culturele excursie. Het spreekt voor zich dat blinden en slechtzienden kunst op een heel andere manier beleven: wij willen heel veel aanraken. Dat mag niet overal, maar het is aan Kubes om dat tóch voor elkaar te krijgen. Ja, zelfs in Madame Tussauds, met al die wassen beelden! Ook hebben wij veel baat bij een goede audiotour en de juiste begeleiding. Dat moet allemaal wel goed geregeld worden. Maar de positieve reacties na afloop zijn altijd hartverwarmend: Goh Adri, wat was het weer mooi hè. Tja, daar doe je het voor, toch?
“
Zonder dit werk zou mijn leven heel leeg zijn
Zonder dit werk zou mijn leven heel leeg zijn. Het heeft mij zo veel gebracht: een wereld aan contacten, veel cultuur en een hoop waardering. Ja, zelfs een lintje. Al wil ik wel benadrukken dat ik het echt niet allemaal alleen doe.”
25
Johan van Luttikhuizen (44) waakt over het verenigingsleven in Austerlitz
“
Het is weer gelukt om een sluitende exploitatie te maken voor Het Dorpshuis
“Je gaat ergens wonen om vervolgens deel uit te maken van de gemeenschap. Tenminste, dat vinden mijn vrouw en ik. Vanuit die optiek en door onze kerkelijke achtergrond vind ik het niet meer dan logisch dat je je inzet voor de samenleving. Die maken we tenslotte met elkaar. Toen wij in 1996 in Austerlitz kwamen wonen, hebben wij ons dan ook vrijwel direct als actief lid aangemeld bij verschillende verenigingen. Dat is de beste manier om te integreren, vinden wij. Ik heb het geluk dat ik een waardevolle opleiding heb mogen volgen. Van mijn expertise als registeraccountant en it-auditor laat ik met veel plezier het verenigingsleven in Austerlitz gebruik maken. Zo ben ik onder meer penningmeester bij Het Dorpshuis, het sociale kloppend hart in dit dorp. Hier gebeurt van alles: van dammen, bridgen en tot en met zang en fanfare. De uitdaging is om er vanuit die functie voor te zorgen dat alle dertig verenigingen hier tegen acceptabele kosten onderdak vinden. Als het dan weer gelukt is om een sluitende exploitatie te maken, ook in tijden van bezuiniging, ben ik een blij mens. Ja, er gaat verschrikkelijk veel tijd in zitten. Maar dit werk houdt mij scherp - ook beroepsmatig - ik voel mij gewaardeerd in het dorp en krijg er veel positieve energie voor terug. Dat voelt goed.”
“
Het is een hele uitdaging
27
Echtpaar Reitmann al twintig jaar steun en toeverlaat voor psychiatrische patiënten
“
De cliënten iets om handen geven, dat vinden ze heerlijk
“Mijn vrouw werkte vroeger in de psychiatrie. Toen zij stopte met werken, bleven wij contact houden met een cliënt. Die vond het fijn dat wij ieder weekend even langskwamen om een praatje te maken. Het viel ons op dat de cliënten in het weekend veel onrustiger waren: ze mopperden meer en hingen maar wat rond op het terrein. Toen ons werd gevraagd om in de weekends te helpen in het activiteitencentrum De Wissel, hebben wij direct ja gezegd. Kijk, opgenomen zijn is al erg genoeg. Door er te zijn, een spelletje te doen en een luisterend oor te bieden, proberen wij het leed wat te verzachten. We begeleiden de cliënten ook in het werken achter de bar. Iets omhanden hebben, dat vinden ze heerlijk. Mijn vrouw geeft daarnaast Nederlandse les aan zowel Nederlandse als buitenlandse cliënten. Ik vind dat heel knap van haar. We lopen nu twintig jaar mee. Die tijd is voorbijgevlogen, maar terugkijkend beseffen wij ons dat De Wissel een deel van ons leven is geworden.
“
Het is een deel van ons leven geworden
We krijgen er veel spontaniteit, vriendelijkheid en dankbaarheid voor terug. Het is mooi om te ervaren dat de cliënten ons volledig vertrouwen en wij hen daardoor tot steun kunnen zijn – hoe laagdrempelig ons werk ook is. Natuurlijk hebben wij soms ook met agressie en woede te maken. Maar wij weten inmiddels, door cursussen en ervaring, hoe we daarmee moeten omgaan.”
29
Kim de Groot (21) vrijwilligster tijdens Abrona Speelkamp
“
Zelfs kinderen die niet in staat zijn om zich verbaal te uiten, zien we dubbel en dwars genieten
“Ik kom al sinds mijn 4e bij Abrona, doordat mijn moeder er werkt. Daardoor ben ik opgegroeid met het idee dat een verstandelijke beperking mensen juist heel bijzonder maakt. Toen ik op mijn 17e werd gevraagd als vrijwilligster bij het Speelkamp leek alles op zijn plek te vallen: ik kende de omgeving van Abrona, houd ervan om met kinderen te werken en ze activiteiten aan te bieden waar ze vrolijk van worden, zoals speurtochten doen en zwemmen. Op die manier bezorgen wij ze een echt zomers vakantiegevoel. Zelfs kinderen die niet in staat zijn om zich verbaal te uiten, zien we dubbel en dwars genieten. Het idee dat je daarmee ook de ouders wat ontlast, geeft mij eveneens veel voldoening. Vanwege mijn studie psychologie kan ik dit jaar helaas maar één week meehelpen bij de groep kinderen van 5 tot 12 jaar, maar ik kijk er nu al naar uit. Ik hoop dat ik weer veel kinderen van de vorige jaren terugzie, maar ben net zo benieuwd naar alle nieuwe gezichtjes.
“
Ik kijk er nu al naar uit
Vier jaar geleden heb ik Estelle tijdens het Abrona Speelkamp leren kennen. Zij is bijna 9 en heeft een vorm van autisme. Het viel de moeder op dat Estelle heel goed op mij reageerde. Het was mij inderdaad gelukt om haar woedebui met een grapje om te zetten in een lach. Sinds die tijd ben ik een van de vaste begeleiders bij Estelle thuis.”
31
Chris Douwes (’47) belichter/theatertechnicus bij Theater Slot Zeist
“
Vrijwilligerswerk kun je alleen volhouden als je er zelf plezier in hebt
“Tijdens mijn middelbare schooltijd speelden wij hier regelmatig toneel. Prachtig vond ik dat. Al snel ontdekte ik echter dat ik mij meer voelde aangetrokken tot het ondersteunende werk, zoals het verzorgen van de toneelverlichting. Vele jaren later, inmiddels werkzaam in de psychiatrie, stond ik weer eens in Theater Slot Zeist, toen nog Klein Slot Theater geheten. Wat is dit toch een unieke plek!, realiseerde ik mij. En voor de amateurkunst in Zeist heel belangrijk, want een alternatief is eigenlijk niet voorhanden. Ik vroeg mij af hoe het zou zijn om net als in mijn jeugd de techniek te verzorgen. En juist op dat moment kreeg ik toevallig het verzoek om de taak van belichter/theatertechnicus als vrijwilliger op mij te nemen. Dat doe ik nu al vijftien jaar. Maar ik ben ervan overtuigd dat je vrijwilligerswerk alleen kunt volhouden als je er zelf plezier in hebt.
“
Dit is een unieke plek
Ik houd nu eenmaal van toneel, van muziek en om in beelden te denken. Het is steeds weer een uitdaging om ervoor te zorgen dat je met de belichting voor elkaar krijgt wat de regisseur met het stuk bedoelde. Als dat lukt en je ziet tevens dat het publiek een mooie avond heeft beleefd, ben ik blij. Jammer dat maar zo weinig mensen dit kunstzinnige vak van theatertechnicus beheersen, terwijl het helemaal niet zo ingewikkeld is. Iedereen kan het leren. Het is mij ook gelukt.”
33
Puch Vermeij (27) pakt praktische klussen aan via stichting HIP
“
Ik mag mijzelf gezegend noemen dat ik gezond en sterk ben
“Laatst hielp ik een oudere dame met het opruimen van haar schuur. Ze had die ruimte nodig, omdat zij haar dochter en kleindochter in huis kreeg. Ze stond dus voor een belangrijke verandering in haar leven en het deed mij goed dat ik haar daarbij kon helpen. Ze zei: Och, ik ben toch zo blij dat je bent gekomen. Dan denk ik: Moet je kijken, dit alles kost mij misschien een halve dag, en daarmee maak ik iemand al zó gelukkig. Zo zijn er meer klusjes die mij vrijwel geen enkele moeite kosten, maar waar ik andere mensen heel blij mee maak. Bovendien vind ik het zelf ook leuk om praktisch bezig te zijn; even ergens een lamp ophangen, een vloertje leggen, wat klussen in de tuin of helpen met verhuizen. Binnenkort ga ik samen met een oudere man trams kijken. Daar is hij dol op. Maar hij heeft een beroerte gehad en zit sindsdien in een rolstoel. Door hem mee te nemen naar Den Haag kan ik hem een heerlijke dag bezorgen.
“
Er is veel verborgen leed in de echte wereld
Door het werk via Stichting Hip word ik regelmatig met mijn neus op de feiten gedrukt: welkom in de échte wereld, waar veel verborgen leed is. Ik mag mijzelf dan ook gezegend noemen dat ik gezond en sterk ben. En een paar uur per maand even wat voor een ander doen: waarom niet?”
35
Elly van Essen (70) coördinator bij de Voedselbank Zeist Oost
“
Eigenlijk is het heel erg dat we in Zeist een Voedselbank nodig hebben
“Eigenlijk is het heel erg dat we in Zeist een Voedselbank nodig hebben. Dat je daar voor je eten heen moet, dat is toch verschrikkelijk? En dat terwijl we zo’n rijke stad zijn. Aan de andere kant zie ik hoe we er vele arme gezinnen blij mee maken. Iedere vrijdag weer. Het zijn dan ook prachtige voedselpakketten: kratten vol met verse groenten, fruit, brood en andere etenswaren. Geweldig hoe de winkeliers uit Zeist zich steeds maar weer inspannen om die spullen gratis af te leveren. Ik werk nu vier jaar als vrijwilliger bij de Voedselbank. Hier in Oost gaan we iedere week met zijn vieren aan de slag. We hebben het heel gezellig met elkaar. Met de mensen die hier hun pakketten afhalen, krijg ik al heel snel een band. Ze kunnen bij mij hun verhaal kwijt, vertellen wat hen dwars zit en met welke financiële problemen ze te maken hebben. De armoede van mensen die niet eens geld hebben voor een dagelijkse warme maaltijd, komt dan wel heel dichtbij. Ik verwonder me daarom des te meer over de dankbaarheid. Laatst had ik hier een man die trots vertelde dat hij eindelijk verlost was van de schuldsanering: Volgende week haal ik mijn laatste pakket op en dan trakteer ik op gebak, zei hij vrolijk. Ik zei: joh, doe dat nou niet, je kunt je geld wel beter besteden. Even daarvoor had iemand spontaan een appeltaart voor ons gebakken. Van de goudreinetten uit het voedselpakket nota bene.”
“
De armoede komt wel heel dichtbij
37
Susanna van Dijke (63) en Paul Laurs (65) van On the Move uit de Wilhelminaparkbuurt
“
De behoefte van buurtgenoten aan persoonlijk contact is enorm
“Zo’n drie jaar geleden begonnen wij met het opzetten van een eetgroepje bij ons in de Wilhelminaparkbuurt. Gewoon, bij elkaar thuis. Wij hadden de indruk dat de wijk wat meer sociale cohesie goed kon gebruiken. Het bleek een schot in de roos. Want wat ons direct opviel, was de enorme behoefte aan persoonlijke contacten in de buurt. Het is de basis geweest voor buurtinitiatief On the Move, dat nu drie jaar bestaat. Intussen zijn er acht eetgroepjes. Ook kwamen er al snel veel andere ideeën van buurtbewoners zelf die we bij On te Move konden onderbrengen, zoals een wandelclub, een bridgeclub en een buurtborrel. Er zijn eveneens een oppascentrale en een buurthulpproject voor kleine hand- en spandiensten uit voortgekomen. Verder organiseren wij culturele dagen, waarop we met mensen uit de buurt naar tentoonstellingen gaan. Ongeveer honderdvijftig buurtbewoners doen geregeld mee aan buurtactiviteiten van On the Move. En er ontstaan nog steeds nieuwe ideeën: van chansonavonden en reisjes naar Parijs tot binnenkort misschien wel een buurtorkest! Wij hebben vroeger samen veel congressen georganiseerd. Die ervaring komt ons goed van pas. Een ict-er uit de buurt heeft de website van On the Move opgezet. Daar zijn wij heel blij mee. Ons buurtinitiatief werd al snel gedragen door heel veel mensen. Dat succes heeft ons wel verbaasd. Maar het mooie is dat de sfeer in onze buurt er sterk door is verbeterd.”
“
Er ontstaan nog steeds nieuwe ideeën: van chansonavonden en reisjes naar Parijs tot misschien binnenkort wel een buurtorkest!
39
Milouda El Yousfi (38) vrijwillig consulente bij het Steunpunt Mantelzorg
“
Het is mooi werk, waar ik mij in de toekomst in zou willen specialiseren
“Mantelzorgers zorgen voor mensen in hun directe omgeving, vaak familie. Het zijn dus geen professionele hulpverleners. Het Steunpunt Mantelzorg is heel actief in Zeist en toen ik hoorde dat er nog geen Marokkaanse consulent was, bij wie je terecht kunt voor adviezen en die huisbezoeken aflegt, dacht ik: ja, dat is ook echt iets voor mij. Door mijn kennis van het Arabisch en het Berbers kan ik immers heel gemakkelijk contact leggen met de Marokkaanse mensen. In onze cultuur zijn mantelzorgers heel gewoon. Als er iemand ziek is, dan wordt hij of zij verzorgd door een kring van naasten. Toch blijkt in de praktijk dat deze mantelzorgers nauwelijks op de hoogte zijn van de zorgmogelijkheden. Zo is er weinig bekend over aanpassingsmogelijkheden in huis, over huishoudelijke hulp, Wmo-voorzieningen en andere subsidies. Die informatie verstrek ik en ik merk dat die meer dan welkom is! Laatst kwam ik bij een oude Marokkaanse man, die heel slecht ter been was. Hij was niet meer in staat om naar de bushalte te lopen en daardoor aangewezen op dure taxi’s. Ik wees hem op het bestaan van het busvervoer aan huis van MeanderOmnium. En ik regelde ook gelijk een douchestoeltje voor hem. Hij was er dolblij mee! Dan denk ik: ja, ik voel dat ik hier echt op mijn plaats ben. Het is zulk mooi en dankbaar werk, dat ik mij hier in de toekomst verder in wil specialiseren.”
“
Ik voel dat ik hier op mijn plaats ben
41
Lucia Sijbom (53) van Coach4You bij Gilde Zeist
“
Heel bijzonder om te zien hoe snel er een vertrouwensband ontstaat
“Een aantal jaren geleden zag ik een advertentie waarin coaches werden gevraagd om jongeren te begeleiden van de basisschool naar het middelbaar onderwijs. Het sloot goed aan bij mijn werk als coach en counselor en ik besloot om mij als coach aan te melden. Daar heb ik geen seconde spijt van gehad. Kijk, voor sommige leerlingen is de overgang van de vertrouwde omgeving van de basisschool naar de hectiek en de grootschaligheid van de middelbare school erg groot. Leerkrachten van groep 8 zijn er heel goed in om dat bijtijds te signaleren. Op zo’n moment kan hij of zij Coach4You inschakelen, zodat er nog ruim voor de zomervakantie een start gemaakt kan worden met het coachtraject. Ik heb intussen een aantal jongeren begeleid door regelmatig gesprekken te hebben, samen te kijken hoe het allemaal werkt op de nieuwe school en – als ze eenmaal zijn begonnen - per week te proberen om orde op zaken te krijgen. Dat geeft ze enorm veel zelfvertrouwen. Sommigen hebben net dat steuntje in de rug nodig. Dat ik daarmee ook de ouders ondersteun, is evident. Sommige pubers nemen nu eenmaal wel die ondersteuning aan van een buitenstaander, maar niet altijd van vader of moeder. En het laatste dat je wilt als ouder, is dat je kind niet goed kan meekomen of veel gaat spijbelen en de school vroegtijdig moet verlaten.
“
Sommige jongeren hebben net dat steuntje in de rug nodig
Ik vind het heel bijzonder om te zien hoe snel er een vertrouwensband ontstaat en hoe open de jongeren zijn over hun emoties, hun kwetsbaarheid en hun onzekerheden. En natuurlijk ben ik reuze trots als het ze lukt om de middelbare schooltijd succesvol af te ronden.”
43
Suhayla Saqheb (45) oprichtster van de Afghaanse Stichting Zeist
“
Als ik aan mijn geboorteland terugdenk, word ik emotioneel
“In Zeist wonen ruim tweehonderd Afghanen, waarvan de meesten politiek vluchteling zijn. Als ik aan mijn geboorteland terugdenk, word ik emotioneel: Afghanistan is het land van mijn roots, waar mijn familie woont en waar we lange tijd niet meer zijn geweest. Ik woon nu veertien jaar in Zeist met mijn gezin. Wij voelen ons hier thuis. Mijn man en ik werken allebei als ambtenaar, we hebben veel contacten en hebben de Nederlandse maatschappij leren kennen. De oudste zoon studeert en ook de jongste gaat volgend jaar studeren. Ons leven en onze toekomst liggen momenteel hier. Dat neemt niet weg dat wij onze herinneringen, onze cultuur en tradities koesteren. Voordat wij deze stichting oprichtten, organiseerde ik met Afghaanse vriendinnen regelmatig bijeenkomsten bij elkaar thuis. Bijvoorbeeld om het Afghaanse Nieuwjaar en andere traditionele feesten te vieren. Er zijn namelijk nog steeds veel Afghaanse families, die veel verdriet kennen en heimwee hebben naar hun land en hun familie. We kregen echter behoefte aan meer diepgang en mogelijkheden om verder te integreren. Daarom nodigt onze stichting regelmatig instanties uit die ons voorlichting geven over opvoeding, puberteit, stress en andere maatschappelijke zaken. De Afghaanse Stichting Zeist zoekt bewust naar samenwerking met onder meer Stichting Fatima, Duizend en Eén Kracht en het Moedercentrum. Laatst hebben wij daardoor weer twee Afghaanse vrouwen aan een baan geholpen. Hopelijk gaan zij zich nu net zo thuis voelen in Nederland als ik.”
“
Wij koesteren onze herinneringen en onze cultuur
45
Robbert Snijders (47) geeft voorlichting op scholen over het Wereld Natuur Fonds (WNF)
“
In de bovenbouw komen meer zaken als ontbossing en klimaatverandering aan bod
“Eigenlijk ben ik al mijn hele leven hélémaal gek van dieren. Als kind ging ik dan ook geregeld de straat op om geld in te zamelen voor het WNF. Ik was dolblij als ik met mijn zelfgemaakte kleipoppetjes en een kijkdoos 10 gulden ophaalde! Doordat ik al heel lang voor KLM werk, kom ik op de mooiste plekken van deze aarde. Zo bleef mijn liefde voor de natuur al die jaren in stand. Omdat ik ook iets voor de maatschappij wilde doen, besloot ik vorig jaar eens te gaan praten met het WNF die ik altijd trouw was gebleven. Daar kon ik gelijk aan de slag als voorlichter. En goh, wat is dat leuk werk zeg! Een paar keer per maand bezoek ik samen met andere vrijwilligers van het WNF kinderen op basisscholen in deze regio. In de onderbouw nemen we knuffeldieren mee en laten we de leerlingen lekker knutselen. Ze reageren altijd even nieuwsgierig en enthousiast, vooral als wij vertellen over de panda, de tijger en de orang oetan. Die blijven favoriet! In de bovenbouw komen meer zaken als ontbossing en klimaatverandering aan bod.
“
De panda en de tijger blijven favoriet
Wat mij opvalt, is hoeveel de kinderen daar al van weten en hoe snel er een dialoog ontstaat. Dit werk geeft mij enorm veel voldoening en ik hoop hiermee een beetje bij te kunnen dragen aan de bewustwording: als het niet goed gaat met de natuur, dan gaat het ook niet goed met de mens.”
47
Caroline van der Werf (37) bemiddelt vrijwillig bij burenruzies
“
Buurtbemiddeling is gratis
“Ik ben een van de twintig vrijwillige buurtbemiddelaars van MeanderOmnium die erin getraind zijn om burenruzies op te lossen. Het gaat meestal om zaken als geluidsoverlast, rommel of vuilnis in de tuin en overhangend groen waar buren zich aan storen. Ook verschillende leefritmes kunnen tot irritaties leiden. Als dat uit de hand loopt, kan Buurtbemiddeling uitkomst bieden. Het is niet zo dat er altijd gelijk twee partijen voor onze neus staan. Vaak weet buurman A niet eens waar buurman B mee zit, omdat er nauwelijks contact is. Kleine irritaties ontwikkelen zich namelijk vooral in de hoofden tot een schijnbaar groot probleem. Door mijn studie psychologie en ervaring met mediation kan ik mensen helpen om de lucht te klaren. Buurtbemiddelaars werken altijd in koppels. Eerst vertellen wij buurman A dat buurman B een probleem ervaart. Dan horen wij het verhaal van beide kanten aan en vragen wij of de buren samen willen praten. Zo’n gesprek alleen al lucht vaak enorm op en meestal komen ze daarna tot een oplossing. Ik vind het leuk om dit proces te begeleiden en zo een steentje bij te dragen aan een betere sfeer. Een enkele keer lukt het niet en moeten wij de buren naar juridische instanties doorverwijzen. Maar ja, dat kost geld. Buurtbemiddeling is gratis. Dat vind ik het mooie hieraan. Bovendien: iedereen kan in zo’n conflict terechtkomen. Dan is het toch fantastisch dat je daarbij geholpen kunt worden? Ik vind het fijn om dat voor een ander te doen.”
“
Een gesprek kan voor opluchting zorgen
49
Jan de Ligt (79) zet zich in voor de lokale omroep Slotstad RTV
“
Programma’s maken bij Slotstad TV is zeer in trek
“Maatschappelijke betrokkenheid heeft er bij mij altijd in gezeten, net als mijn bovenmatige interesse in bestuurlijke en politieke zaken. Niet zo verwonderlijk dus dat ik gemeenteraadslid werd: eerst twaalf jaar in Den Bosch en later bijna zeven jaar in Zeist. Mijn eerste ervaring met geschreven media bestond uit het verslaan van raadsvergaderingen voor de Nieuwsbode. Nog leuker vond ik het toen ik bij Slotstad RTV terechtkwam. Daar maken tal van gepassioneerde vrijwilligers mooie radio- en tv-programma’s over lokale politiek, sport en cultuur. Zelf heb ik lange tijd het politieke en bestuurlijke nieuws verzorgd. Ik ben gepakt door de rol van de lokale media. Niet alleen omdat je de onderwerpen bij wijze van spreken zo van straat kunt plukken. Ik vind het vooral belangrijk om bestuurlijke en politieke kwesties in begrijpelijke taal en beeld om te zetten. Ambtelijke organisaties en politici hebben nogal de neiging om in moeilijke woorden en onbegrijpelijke afkortingen te praten. En dat terwijl ze constant zoeken naar mogelijkheden om in contact te komen met de burger. Dat is waarom ik het werk van Slotstad RTV zo belangrijk vind. Op dit moment maak ik deel uit van de programmastaf. Wij zoeken samen met het bestuur naar vernieuwing. Zo willen we graag van analoge naar digitale uitzendingen, zodat de beeldkwaliteit verbetert en we technisch eenvoudiger beeldverslagen kunnen maken. Ook voer ik geregeld gesprekken met sollicitanten. Programma’s maken bij Slotstad RTV is zeer in trek, maar dat vereist de nodige kennis en is niet vrijblijvend. Ik ben nu 79. Voor een enthousiaste opvolger is er zeker plaats!”
“
Ambtelijke en politieke taal begrijpelijk maken
51
Jan-Dirk de Bruijn (44) helpt mensen met een verstandelijke beperking bij De Paraplu
“
Je ziet ze stralen!
“Bij de Paraplu krijgen mensen met een verstandelijke beperking activiteiten aangeboden die voor ontspanning zorgen. Tegelijkertijd proberen we ze iets te leren waar ze thuis iets aan hebben. Zelf geef ik één avond per week samen met Jeroen Verheijen les in klussen en houtbewerking. We werken al bijna vijftien jaar met vrijwel dezelfde groep van zo’n 12 cursisten. We zijn dus inmiddels behoorlijk aan elkaar gehecht. Daarom vind ik het ook zo leuk en kan ik het na een dag hard werken in mijn orthodontisch laboratorium telkens weer opbrengen om mijn cursisten een fijne avond te bezorgen. Je ziet ze stralen! De één komt vooral voor de gezelligheid en is al blij met een eenvoudig houtwerkje. Maar er zijn er ook die hier echt iets willen opsteken. En dan zie je hoe handig sommigen zijn. Zo hebben we laatst met een van onze leerlingen een set luidsprekers gebouwd. Een andere cursist wilde graag de föhn van zijn moeder repareren. Zo zijn we de hele avond lekker bezig en proberen we tegelijkertijd uit te leggen hoe iets werkt.
“
We zijn aan elkaar gehecht
Zelf word ik ook steeds creatiever. Toen ik laatst een oude fiets van iemand kreeg waar je geen stuiver meer voor zou geven, dacht ik: hm, daar kunnen we wel wat mee. We hebben het barrel helemaal uit elkaar gehaald, opgeknapt en tip top in orde gemaakt. Onze cursist was er maar wat trots op. Helemaal toen hij ons toevertrouwde dat hij hem op Marktplaats verkocht had!”
53
Aart Meijer (65) vrijwilliger bij Het Stille Hofje in Den Dolder
Een unieke plek
“Omdat mijn grootouders hier liggen begraven, bezocht ik deze historische begraafplaats in Den Dolder regelmatig. Ik vond het weliswaar een mooie plek, maar wel erg verwaarloosd. Een aantal jaar geleden is er spontaan een groepje vrijwilligers ontstaan dat Het Stille Hofje wilde opknappen. Daar kwam ik achter toen ik op een dag toevallig met de initiatiefnemer daarvan in gesprek raakte. Hij vroeg of ik geen zin had om mij daarbij aan te sluiten. Sinds 2005 schoffel, hark en snoei ik eens per maand vrolijk mee. We maken de graven schoon, maaien het gras en zorgen ervoor dat de paden begaanbaar zijn. Het klinkt misschien wat wrang gezien de locatie, maar we hebben altijd heel veel plezier met elkaar. Bovendien geeft het veel voldoening om te zien hoe netjes alles er na een paar uur werken weer bij ligt. Helemaal als ik eraan terugdenk hoe Het Stille Hofje er vroeger aan toe was: het werd gebruikt als wandelgebied, de mensen liepen zo over de graven heen en de honden konden er hun gang gaan. Een paar jaar geleden is er dankzij sponsorgeld een hek rond de begraafplaats gekomen: dat was een hele vooruitgang.
“
Ik schoffel, hark en snoei vrolijk mee
Wij zijn blij dat Het Stille Hofje weer in ere is hersteld. Het is een unieke plek waar we mensen uit Den Dolder en directe omgeving hun laatste rust gunnen. Zo’n plek moet je koesteren.”
55
Ezelsocieteit
Kringloop Zeist
www.ezelsocieteit.nl
Van der Heijdenlaan 1b. tel: 0844 300 123,
[email protected] www.kringloopzeist.nl.
Hockey Phoenix www.phoenixhockey.nl
Samen voor Zeist
Wereldwinkel Zeist
hét netwerk van maatschappelijk betrokken organisaties in Zeist stimuleert de inzet van kennis en kunde, menskracht en middelen van het lokale bedrijfsleven ter versterking van de plaatselijke samenleving/maatschappelijke organisaties vanuit de gedachte dat het voor alle deelnemers waarde heeft. www.samenvoorzeist.nl tel: (030) 69 13 943.
Steynlaan 63. tel: (030) 692 21 51 www.wereldwinkels.nl
Scouting Dryade Zeist www.dryadezeist.nl
MoederCentrum De Horizon (Souad Belouchi), tel: (030) 695 45 32
Kwintes www.kwintes.nl. Laan van Vollenhove 12, Zeist. tel: (030)695 23 37
Bezoekerscentrum De Boswerf onderdeel van Regionaal Centrum voor Natuur- en Milieucommunicatie. Prins Bernhardlaan 3, Zeist. tel: (030) 692 23 93. www.boswerf.nl
Vrouwen taalgroep Zeist www.vrouwentaalgroepzeist.nl. tel: (030) 69 22 057
Kubes www.kubes.nl. tel: (030) 69 522 52
Stichting dorpshuis Austerlitz www.altrecht.nl
Abrona Speelkamp Van 25 t/m 29 juli, van 1 t/m 5 augustus en van 8 t/m 12 augustus: Abrona Speelkamp op locatie Sterrenberg in Huis ter Heide. www.abrona.nl/speelkamp.html.
Theater slot Zeist
WNF
www.theaterslotzeist.nl
http://vrijwilligers.wnf.nl/nl/hoe_kan_ik_helpen222
Stichting Hulp In Praktijk (HIP)
Meander Omnium
www.stichtinghip.nl
www.meanderomnium.nl/home/volwassenen/Buurtbemiddeling
Voedselbank Zeist
Slotstad Radio
www.voedselbankzeist.nl
Slotstad Radio vindt u in de ether op FM 107.0. Op de kabel is Slotstad Radio te beluisteren via FM 102.4. Slotstad TV is in Zeist en Bunnik te ontvangen op het kabelnet van Ziggo op kanaal 45. www.slotstad.nl
On the Move www.wilhelminaparkzeist.nl
Meander Omnium www.meanderomnium.nl/home/ouderen/mantelzorg
Coach4You maakt deel uit van Gilde Zeist, een groep van ruim 250 enthousiaste vrijwilligers die graag hun tijd beschikbaar stellen om kennis, kunde en ervaring over te dragen aan iedereen die daarom vraagt. De adviezen zijn gratis. www.gildezeist.nl
Afghaanse Stichting Zeist
[email protected]
De Paraplu Zeist Voor mensen met een verstandelijke beperking verzorgt De Paraplu al meer dan 40 jaar activiteiten op het gebied van vorming en ontspanning. www.deparapluzeist.nl
Het Stille Hofje www.hetstillehofje.nl