Vergadering algemeen bestuur van 11 december 2013 Behandelend ambtenaar: C.B.M. van den Berg Beleidsveldbeheerder: A. Meuleman Portefeuillehouder: C. Coppens Zaaknr. : 13.ZK06003/13.B0382 Kenmerk : 13IT017666 Barcode
:
*13IT017666*
Uitvoeringskrediet verkeerstoren watersystemen Doel van de notitie: Besluitvorming door AB over een uitvoeringskrediet voor de doorontwikkeling van de verkeerstoren watersystemen van € 650.000,-. Samenvatting: De verkeerstoren is een middel om de informatiestromen over het watersysteem optimaal te bundelen zodat op eenduidige transparante manier geadviseerd of besloten wordt over waterbeheer. Ook kan met dit instrument proactief worden opgetreden om (bijna) calamiteitsituaties te voorkomen. Na een pilot van een half jaar is per 1 juli 2013 de definitieve opzet voor de verkeertoren operationeel geworden. De doorontwikkeling van verschillende ondersteunende systemen en nieuwe toepassingen zoals het Beslissing Ondersteunend Systeem (BOS), inrichting van dashboards ect. loopt nog volop. Grotendeels zijn dit systemen, of handige weergavevormen van beschikbare informatie, die samen met de andere Brabantse waterschappen worden ontwikkeld. Door de samenwerking worden de ontwikkelkosten uiteraard verdeeld over de drie waterschappen. Voor de doorontwikkeling van de kennis en informatiesystemen wordt uitvoeringskrediet aangevraagd. Advies: Het algemeen bestuur stelt een uitvoeringskrediet van € 650.000,- beschikbaar voor realisatie van de verkeerstoren watersystemen.
Algemene wet bestuursrecht Nee Ja, namelijk ……………..
Bespreking in: Managementteam
Vergaderdatum: 29 oktober 2013
Overlegvergadering Dagelijks Bestuur
19 november 2013
Georganiseerd Overleg Besluitvormend AB
11 december 2013
Adviesnota aan het algemeen bestuur Zaaknummer Kenmerk
: 13.ZK06003/13.B0382 : 13IT017666
Barcode Onderwerp Sector en afdeling Datum behandeling
: 13IT017666 : Uitvoeringskrediet verkeerstoren watersystemen : watersystemen, afdeling bediening & beheer : 11 december 2013
Ter inzage bij de concernstaf Bijlage(n)
: -: Investeringsbesluit (13IT024230)
Advies Het algemeen bestuur stelt een uitvoeringskrediet van € 650.000,- beschikbaar voor doorontwikkeling van de verkeerstoren watersystemen. Aanleiding In 2009 is in het kader van de reorganisatie structuur steunt processen besloten een ‘verkeerstoren’(centrale bedieningskamer) voor de primaire taken zuiveringsbeheer en watersysteembeheer in te richten. In 2011 is een proces opgestart, waarin een zogenaamde ‘Houtskoolschets’ is uitgewerkt die de basis legt voor een eerste concrete invulling van een verkeerstoren voor enerzijds zuiveringsbeheer en anderzijds watersysteembeheer. Gezien de aparte informatiestromen en beheermaatregelen is gekozen de beide verkeerstorens los van elkaar te ontwikkelen waarbij uitwisseling en eventuele mogelijkheden tot samen optrekken wel bewaakt worden. In 2012 en 2013 is met het voorbereidingskrediet van € 90.000,- een pilot verkeerstoren watersystemen uitgevoerd waar de organisatievorm is uitgekristalliseerd en de noodzakelijke informatie(weergave) inzichtelijk is geworden. Hierbij is op de werkzaamheden en vragen uit de dagelijkse werkpraktijk aangesloten waardoor enkel noodzakelijke ontwikkelingen worden opgepakt. Deze aanpak draagt bij aan de efficiëntie en kostenreductie. Waar staan we nu: Tijdens de pilotfase (1 januari tot 1 juli 2013) is inzichtelijk gemaakt welke richtinggevende adviezen voor het operationele waterbeheer gegeven worden door de verkeerstoren. Tevens is inzichtelijk gemaakt welke kennisontwikkeling noodzakelijk is en welke monitoring en ontsluiting van gegevens nog verder ontwikkeld dient te worden. De prioriteit is hoofdzakelijk gelegd op de waterkwantiteitsaspecten met een link naar waterkwaliteitsaspecten blauwalg en chloride. Op termijn zullen andere waterkwaliteitsaspecten zoals nutriënten aan de verkeerstoren worden toegevoegd. Hierdoor zal bij calamiteiten, maar zeker in de dienstverlening naar buiten steeds uniformer en tijdiger gereageerd worden. Deze reactie kan bestaan uit acties in het veld (onderhoud, peilbeheer) maar ook uit informatie. Zo kan duidelijk worden aangegeven waarom bepaalde wensen niet ingewilligd kunnen worden. Voorbeelden van activiteiten waar de verkeerstoren een sturende rol heeft, zijn: Pro-actief inspelen op verwachte weersomstandigheden (wateroverlast/waterschaarste) door optimaliseren bediening kunstwerken Onttrekkingsverbod instellen (oppervlakte water) Sturen op optimale verdeling van het water over het gebied (nu en toekomst) Inlaten van water door water aanvoeren vanuit buitenwater (t.b.v. beregening, doorspoelen, peilhandhaving) Doorspoelen van de Mark Vliet Boezem in verband met blauwalgbestrijding Instellen (tijdelijk) dynamisch peilbeheer Prioriteren maaionderhoud aan de hand van stremming waterafvoer in watergangen
AB-leden kunnen feitelijke en technische vragen tot maandagochtend 09.00 uur voorafgaand aan de vergadering stellen aan de secretaris:
[email protected] of via EXTRANET: “Vraag het de secretaris”.
Opschalen naar calamiteitenorganisatie, informatievoorziening tijdens calamiteiten Gebiedsregelingen opstellen voor optimale sturing van het watersysteem (nu/toekomst) (tijdelijk) Afwijken van het vastgestelde peil Prioriteren onderhoud van objecten afhankelijk van urgentie en waterbeheer Naast de inhoudelijke invulling is tijdens de pilot gezocht naar de meest optimale organisatorische vorm qua bezetting en logische koppeling met andere werkprocessen. Dit is verder uitgewerkt in de reorganisatie Sterk in je werk (2013) en heeft geresulteerd in een besluit om zowel de verkeerstoren als de coördinatiewacht als het contactcentrum qua bemensing te combineren binnen de afdeling beheer & bediening. Vanaf 1 juli 2013 wordt de verkeerstoren dan ook bemand door de technisch watersysteembeheerders van de afdeling bediening en beheer die alle bovengenoemde rollen nu vervullen. Vanwege het samenkomen van veel informatiestromen zal de verkeerstoren ook een belangrijke rol krijgen in het bestrijden van calamiteiten. Dit wordt op dit moment nog uitgewerkt. Het concept van de verkeerstoren is binnen Winnend Samenwerken besproken met de waterschappen Aa en Maas en De Dommel. Er is geconstateerd dat er veel synergiemogelijkheden zijn, waardoor besloten is de verdere ontwikkeling van de verkeerstoren watersystemen gezamenlijk op te pakken. Beoogd effect De verkeerstoren heeft als doel het optimaliseren van de operationele aansturing van het watersysteem (zowel lokaal als op de schaal van het beheergebied van het waterschap). De taak van de verkeerstoren is de beschikbare informatie, monitoringsgegevens, signalen of meldingen van externe partijen en burgers samen te brengen en op basis daarvan integraal advies over te geven en besluitvorming voor te bereiden. Voor dit laatste is een beslissend ondersteunend systeem noodzakelijk (BOS). Argumenten 1. Verbetering operationele aansturing van het waterbeheer De verkeerstoren watersystemen is een belangrijk instrument om het operationele beheer van het watersysteem te optimaliseren en het invoeren van assetmanagement in het watersysteem te faciliteren. kennis en informatie over het watersysteem samen brengen, vast te leggen en te ontsluiten anticiperen op weersverwachtingen en vraag/aanbod van water; efficiënte werkprocessen (beheer en onderhoud); transparante richtinggevende adviezen voor beheer en onderhoud watersyteem; kennis en informatie over het watersysteem samen brengen vast te leggen en te ontsluiten; de PDCA cyclus te sluiten; Minder vaak opschalingen naar calamiteiten; Regie en interactie met de omgeving door het nemen en communiceren van duidelijke, uniforme en transparante besluiten. 2.
Ontwikkeling van beslissingsondersteunend mode (BOS)l Het BOS geeft essentieel inzicht in het hoofdwatersysteem waardoor snel en proactief kan worden geacteerd op bijvoorbeeld hoogwatersituaties. Dit door het hoofdwatersysteem, beheersgebied grenzen overstijgend te modeleren en continu te bewaken wat er aan verschillende invloeden, zoals hevige buien en smeltwater, optreedt of gaat optreden. Hierbij wordt gebruik gemaakt van bestaande modellen Op basis van deze ‘realtime’ informatie/voorspellingen kunnen acties, indien nodig met de andere waterschappen worden genomen om calamiteiten te voorkomen of in elk geval te beheersen.
Kanttekeningen en risico’s Een risico is dat kennisbronnen ad hoc worden ontwikkeld vanuit incidenten, terwijl behoefte in plaats van uit totaaloverzicht en synergie. Dit risico wordt door dit project geminimaliseerd omdat de organisatie structuur en de taken voor de verkeerstoren zijn uitgewerkt en de kennisbronnen nu gezamenlijk met de andere Brabantse Waterschappen worden ontwikkeld. Financiële dekking Oorspronkelijk was de raming € 1.200.000,- , zonder bijdragen van derden (waterschappen De Dommel en Aa en Maas). De oorspronkelijke kostenraming was gebaseerd op ontwikkeling van kennis (interne uren en advieskosten) en ontwikkeling van software. De verlaging is tot stand gekomen door de gezamenlijke aanpak binnen Winnend Samenwerken en zoveel mogelijk gebruik maken van bestaande softwarepakketen. Daarnaast wordt zoveel mogelijk praktijk gericht gewerkt en de ontwikkelde instrumenten worden meteen ingezet om deze in de praktijk te testen.
-2-
De
huidige raming is gebaseerd op: kosten van het voorbereidingskrediet (€ 90.000,-); kosten voor kennisontwikkeling en opleiding (interne uren en advieskosten; € 260.000,-); kosten voor ontwikkeling van software (apps ter ontsluiting van gegevens en het beslissingsondersteunend mode model (BOS), waarin bestaande software wordt geïntegreerd en gekoppeld; activiteiten ontwikkeling, testen en valideren; kostenraming € 300.000,-; per waterschap Winnend Samenwerken €100.000). In de kosten voor software ontwikkeling is reeds verdisconteerd een aanvullende verlaging van de kosten omdat de software ontwikkelaar van het BOS voor de verdere ontwikkeling een innovatiesubsidie heeft gekregen. Hierdoor zijn de kosten voor de waterschappen aanzienlijk minder dan oorspronkelijk geraamd. Overeenkomstig waterschap Brabantse Delta stellen de waterschappen Aa en Maas en De Dommel interne uren beschikbaar voor kennisontwikkeling en scholing. Deze kosten van Aa en Maas en De Dommel zijn niet opgenomen in het krediet, omdat deze niet worden doorberekend aan Brabantse delta. De interne uren van Brabantse Delta zijn wel opgenomen in het aangevraagde krediet De investering ad. € 650.000,- is in het IP opgenomen onder nummer 262. De kapitaallasten zijn verwerkt in de begroting vanaf 2016. Met het effect op de belastingtarieven is in de Kadernota 2014-2024 al rekening gehouden. Voorgesteld wordt het AB een krediet te laten voteren van € 650.000,- (zie bijgevoegd investeringsbesluit). Oplevering Verwacht tijdstip oplevering Investering
Verwachting bij kredietaanvraag
Verwachting bij Kadernota 2014-2024 (IP)
1 januari 2016
1 januari 2016
Raming bij kredietaanvraag
Raming bij Kadernota 2014-2024 (IP)
Investering
Totaal benodigd krediet ontwikkelingsinvestering
€ 650.000,-
Waarvan bijdrage derden € 200.000,-
Investering
€ 650.000,-
Waarvan bijdrage derden € 200.000,-
. Kapitaallast
Watersysteembeheer eerste (volle) jaar
Raming bij Kredietaanvraag € 106.450,-
Raming bij Kadernota 2014-2024 € 106.450,-
Extra effect op heffing n.v.t.
De afspraak met waterschappen De Dommel en Aa en Maas is dat enkel advies- en software kosten onderling (voor zover voor alle drie bruikbaar) worden verdeeld. De interne uren worden niet onderling verrekend. Vanwege de rol van de doorontwikkelde verkeerstoren in de calamiteitenbestrijding kan een structurele, jaarlijkse bezuiniging van € 32.000 op wachtdiensten (exploitatie) worden gerealiseerd. Deze is nog niet opgenomen in de kadernota. Uitvoering Voor het uitvoeren van het project zijn twee projectgroepen die Brabant breed opereren. Het BOS wordt getrokken door het waterschap De Dommel. Waterschap Brabantse Delta levert hiervoor een financiële bijdrage en interne uren. Voor de overige ontwikkelingen waterschap Brabantse Delta opdrachtgever. Bij de uitvoering wordt gebouwd op de aanwezige kennis, ervaring en aanwezige systemen van de verschillende waterschappen. Eind 2013 worden de eerste opdrachten verstrekt aan software ontwikkelaars en in 2014 en 2015 wordt de totale verkeerstoren verder ingevuld zodat in 2016 het hele watersysteem vanuit overzicht beheerd kan worden.
-3-
Communicatie Externe communicatie zal plaatsvinden via nieuwsbrieven en de waterschapskringen. De ontwikkelingen, mijlpalen en behaalde successen worden gedeeld via Waterweb met de collega’s en worden besproken in de AB-commissie Watersystemen. Relatie met beleidsvelden - Winnend Samenwerken in Brabant Dit project wordt binnen Winnend samenwerken opgepakt. -
Bijdrage aan doelen voor Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen Effect van efficiënt watersysteem beheer heeft ook effecten op aantal logistieke bewegingen door veldmedewerkers, maakt het mogelijk beheer (en onderhoud) beter af te stemmen met andere partijen en helpt onderhoudswerkzaamheden prioriteren waardoor onnodige werkzaamheden niet meer worden uitgevoerd.
Het dagelijks bestuur, De dijkgraaf
MZ. ir. ing. C.P.M. Moonen
De secretaris-directeur
ir. H.T.C. van Stokkom
-4-
