Doel van de presentatie Voordelen & valkuilen aërosoltherapie Educatie & therapietrouw Soorten medicatie en inhalatoren Valkuilen dosisaërosol & concreet gebruik Spacers: voordeel, gebruik en onderhoud Droogpoederinhalatoren Overlopen aandachtspunten specifieke devices conclusie
Basiscompetentie van elke pneumoverpleegkundige Hoe correct gebruik inhalatiemedicatie aanleren aan patiënt ◦ ◦ ◦ ◦
Zo vergroot het voelbaar effect van de medicatie Zo stijgt de motivatie tot gebruik bij patiënt Therapietrouw stijgt Grotere kans op slagen behandeling
Dit van meest gebruikte inhalatiedevices Wat is hierbij nieuw?
Doel van de presentatie
Voordelen & valkuilen aërosoltherapie
Educatie & therapietrouw Soorten medicatie en inhalatoren Valkuilen dosisaërosol & concreet gebruik Spacers: voordeel, gebruik en onderhoud Droogpoederinhalatoren Overlopen aandachtspunten specifieke devices conclusie
Rechtstreeks in de luchtwegen Weinig systemische absorptie Lage dosis nodig …
Medicatie moet IN de longen neerslaan NIET in de maag, de mond, de keel,… Meerdere zaken die de longdepositie beïnvloeden bv partikelgrootte, impactie, graad van obstructie,… INHALATIETECHNIEK Vernevelen: Enkel indien dosisaërosol of droogpoederinhalator niet mogelijk is!
Doel van de presentatie Voordelen & valkuilen aërosoltherapie
Educatie & therapietrouw
Soorten medicatie en inhalatoren Valkuilen dosisaërosol & concreet gebruik Spacers: voordeel, gebruik en onderhoud Droogpoederinhalatoren Overlopen aandachtspunten specifieke devices conclusie
‘Mensentaal’, daarom ook deze presentatie zo gegeven (vakjargon vermijden waar het kan) bv oropharyngeale zone = keel Therapietrouw: Onintentioneel versus intentioneel Perceptie van zorgverlener door patiënt invloed op therapietrouw ◦ Kennis omtrent de therapie en pathologie
Verschillende devices eisen verschillende handelingen Daarom ALTIJD voortonen aan patiënt bij voorschrijven van nieuwe inhalator bv film, demonstratie,… En laten inoefenen (placebo) Hulpmiddelen voor onszelf en de patiënt vb checklist, beeldmateriaal, folders,… Herhaling en motiveren!
Doel van de presentatie Voordelen & valkuilen aërosoltherapie Educatie & therapietrouw
Soorten medicatie en inhalatoren
Valkuilen dosisaërosol & concreet gebruik Spacers: voordeel, gebruik en onderhoud Droogpoederinhalatoren Overlopen aandachtspunten specifieke devices conclusie
Bronchodilatantia: zetten luchtwegen open bv Ventolin® Corticosteroïden: anti-inflammatoir + BESCHERMEN luchtwegen bv Flixotide® Combinatie van beide bv Symbicort® Verschillende vormen, maten, dosissen,…
Informerende taak van verpleegkundige
• Dosisaërosol: RUSTIG en lang inhaleren Af te raden zonder spacer! Promoten van spacer! Onderhoud spacer
Droogpoederinhalator: KRACHTIG en lang inhaleren
Doel van de presentatie Voordelen & valkuilen aërosoltherapie Educatie & therapietrouw Soorten medicatie en inhalatoren
Valkuilen dosisaë dosisaërosol & concreet gebruik Spacers: voordeel, gebruik en onderhoud Droogpoederinhalatoren Overlopen aandachtspunten specifieke devices conclusie
‘-’ Hoge impactie/depositie in de mondkeelholte ‘-’ ‘Cold-freon’ effect ‘-’ Hand – adem coördinatie ‘-’ Meestal geen dosisteller ‘-’ Bij voorkeur met spacer
‘+’ Klein, handig mee te nemen ‘+’ Afgemeten dosissen, snel doseerbaar, multidose ‘+’ Noodmedicatie
Folder BVPV: steeds met patiënt overlopen
5. Neem het mondstuk in de mond (tussen de tanden) en omsluit het goed met de lippen 6. Buig het hoofd licht achterover
7. Begin langzaam en diep in te ademen en druk op hetzelfde moment de dosisaërosol in. Blijf daarna verder inademen OF start de inademing en druk vlak daarna de dosisaërosol in 8. Houd de adem 5 à 10 seconden in en neem ondertussen de inhalator uit de mond
9. Adem rustig uit door de mond/neus 10. Indien u meerdere dosissen moet nemen: herhaal stap 3 tot 9 11. Plaats de dop terug op het mondstuk 12. Spoel de mond met water (niet inslikken)
Inuvair®: langwerkend β2-agonist formoterol & beclometasone: vooral bij astma Verschillende soorten spacers bv vortex® en ‘valve holding aerochamber®’ Soft mist inhaler bv respimat®
Doel van de presentatie Voordelen & valkuilen aërosoltherapie Educatie & therapietrouw Soorten medicatie en inhalatoren Valkuilen dosisaërosol & concreet gebruik
Spacers: Spacers: voordeel, gebruik en onderhoud Droogpoederinhalatoren Overlopen aandachtspunten specifieke devices conclusie
Opvangen hand-adem coördinatie: klepsysteem nodig! Lagere depositie in de mond-keelholte grotere depositie in de longen! Cold-Freon-effect deels opgevangen Bij personen met ernstige dyspnoe en bij kinderen
1. Neem een rechtzittende houding aan. 2. Schud de dosisaërosol krachtig gedurende enkele seconden: Elk device! (primen) 3. Neem het dopje van het mondstuk van de inhalator 4. Sluit de dosisaërosol aan op de voorzetkamer 5. Neem het mondstuk van de voorzetkamer in de mond (tussen de tanden) en omsluit het goed met de lippen. 6. Buig het hoofd licht achterover!
7. Adem rustig en volledig uit en stop met ademen 8. Verstuif één puff in de voorzetkamer 9. Adem nu pas langzaam en diep in (binnen de 10 seconden na het verstuiven van de puff). (Neusademhaling) 10. Houd de adem 5 à 10 seconden in = APNEU 11. Adem rustig uit langs de mond
12. Adem nog 4 tot 5 maal rustig in en uit langs de voorzetkamer (afhankelijk van situatie)
13. Indien u meerdere dosissen moet nemen: herhaal stap 3 tot 11 (1 puf per keer!) 14. Verwijder de dosisaërosol en plaats het dopje terug op het mondstuk van de inhalator. Bewaar de voorzetkamer op een droge en stofvrije plaats 15. Spoel de mond met water (niet inslikken).
Statische elektriciteit: primen ◦ ◦ ◦ ◦
Wassen met zeep: NIET afspoelen of NIET afdrogen Eénmaal per week Moet volledig droog zijn voor gebruik (6u) Medicatie zelf
Doel van de presentatie Voordelen & valkuilen aërosoltherapie Educatie & therapietrouw Soorten medicatie en inhalatoren Valkuilen dosisaërosol & concreet gebruik Spacers: voordeel, gebruik en onderhoud
Droogpoederinhalatoren
Overlopen aandachtspunten specifieke devices conclusie
‘+’ Dosisteller ‘+’ Meerder dosissen, snel beschikbaar ‘+’ GEEN hand-ademcoördinatie ‘-’ Zekere inspiratoire kracht nodig ‘-’ géén vocht!
Unitdose (Aërolizer®) of multidose (Seretide® diskus) Verschillende systemen / Devices
1. Rechtzittende houding 2. Verwijder de beschermkap / voorbereiden van device 3. Adem rustig en volledig uit 4. Neem het mondstuk in de mond (tussen de tanden) en omsluit het goed met de lippen 5. Buig het hoofd licht achterover
6. Adem hard, diep en lang in 7. Houd de adem 5 à 10 seconden in en neem
ondertussen de inhalator uit de mond. 8. Adem rustig uit langs de mond 9. Plaats na gebruik de beschermkap terug 10. Spoel de mond met water ( niet inslikken)
Doel van de presentatie Voordelen & valkuilen aërosoltherapie Educatie & therapietrouw Soorten medicatie en inhalatoren Valkuilen dosisaërosol & concreet gebruik Spacers: voordeel, gebruik en onderhoud Droogpoederinhalatoren
Overlopen aandachtspunten specifieke devices conclusie
Laden van het toestel: Eerst RECHTS, dan LINKS, eindigen met LUIDE klik Inhalator mooi recht houden bij het ‘laden’ Vallen Houding handen rond device Venster volledig rood = leeg maar geluid van carrier-molecule blijft Geen smaak noch zichtbaar
Onvoldoende ver opendraaien zodat ‘KLIK’ hoorbaar is. Vergeten klein klepje te openen Enkel klein klepje sluiten tussen 2 puffs Tanden op het mondstuk
Knop om te laden niet voldoende indrukken Stoppen met inhaleren bij horen van klik Zeer goede feedback Correct inbrengen van medicatie
Droge handen Slechts 1 keer duwen Onvoldoende hard duwen Trillen van de gelule 1 keer duwen, 2 keer inhaleren
COPD Relaxerend effect op spierweefsel id kleine luchtwegen in de longen Wanneer de patïent inhaleert , ontspant het de spieren in de wanden van de kleine luchtwegen in de longen.
Doel van de presentatie Voordelen & valkuilen aërosoltherapie Educatie & therapietrouw Soorten medicatie en inhalatoren Valkuilen dosisaërosol & concreet gebruik Spacers: voordeel, gebruik en onderhoud Droogpoederinhalatoren Overlopen aandachtspunten specifieke devices
conclusie
•
•
•
•
•
Inhalatie therapie zeer goede therapie indien correct gebruikt Op die manier grotere slaagkans therapie: hogere therapietrouw Bij educatie is “EENVOUDIG” het sleutelwoord Enkel vernevelaar gebruiken indien geen andere opties Elke voorgeschreven inhalator demonstreren
Droogpoeder inhalatoren
Verschillende soorten, aangepast aan noden patiënt SNEL, DIEP & LANG
Dosisaërosols
Bij voorkeur met spacer LANGZAAM en DIEP inhaleren
