Disclaimer Dit ebook is alleen voor informatieve doeleinden geschreven. Ik heb er alles aan gedaan om dit ebook zo volledig en nauwkeurig mogelijk te maken. Toch kunnen er typefouten in staan. Dit ebook moeten worden gebruikt als een gids - niet als dé oplossing. Het doel van dit boek is om te leren. De auteur kan niet garanderen dat de informatie in dit ebook geheel compleet en is niet verantwoordelijk voor eventuele fouten of nalatigheden. De auteur is niet aansprakelijk of verantwoordelijk voor enig verlies of schade veroorzaakt direct of indirect door dit ebook.
INHOUDSOPGAVE Inleiding ...................................................................................................................... 3 "Het duurt 21 dagen om een gewoonte te veranderen" .............................................. 7 Negatieve emoties en positieve gevoelens ............................................................... 10 Hoe goede gewoonten impact hebben op je leven ................................................... 14 Stop met uitstellen en krijg meer gedaan .................................................................. 18 Je Plan van Aanpak .................................................................................................. 22 Strategieën voor succesvolle verandering van gewoonten ....................................... 26 Positief in het leven staan ......................................................................................... 28 Actie nemen .............................................................................................................. 32 Zet de eerste stappen om van emotie eten af te komen ........................................... 35 Omarm falen ............................................................................................................. 37
2
Inleiding Als je er echt goed over nadenkt, bestaat het grootste deel van ons leven uit gewoonten. Dat doen we vanaf het moment dat we ’s ochtends wakker worden: zoals onze ‘ochtend routine’ of ‘gewone ontbijt’, onze ‘dagelijks route naar het werk’, de ‘dagelijkse sleur’ op het werk - de gewoonten die we letterlijk ontwikkelen, omvatten 95% van al onze acties. Deze onbewuste gewoonten (gedachten) bepalen wat we denken, hoe we ons voelen en hoe we ons gedragen in bijna elke situatie waarin we ons bevinden. Omdat onze gewoonten in ons dagelijks leven alle kleine details dicteren, houden ze ook rechtstreeks verband met de grotere problemen in ons leven, zoals hoeveel geld we verdienen, het soort persoon die we trouwen of leven met onze lichamelijke conditie en gezondheid en op elk ander gebied van ons leven. Onze gewoonten bepalen ons karakter, de aard van de persoon dat we uitstralen naar de rest van de wereld. Dus als we slechte gewoonten omarmen, zullen deze gewoonten een negatief effect hebben op wie we zijn. Ook zullen diezelfde gewoonten voorkomen dat we het beste uit ons leven halen. Alleen door het doorbreken van slechte gewoonten en ze te vervangen door goede gewoonten kunnen we uiteindelijk slagen in het leven en kunnen we de persoon worden, die we waren bedoeld te worden. Het doel van deze gids is om te laten zien hoe je slechte gewoonten kan doorbreken – elke soort slechte gewoonte - van die een risico vormen voor je gezondheid, zoals roken of het niet dragen van je veiligheidsgordel, voor die invloed hebben op je gevoel van eigenwaarde, zoals negatief denken of te veel eten - en ze te vervangen door positief gedrag, dat een deel van je dagelijks leven kan worden en uiteindelijk kan leiden tot resultaten die je echt wilt. Albert Einstein heeft eens gezegd dat de definitie van krankzinnigheid is: “het uitvoeren van steeds maar weer dezelfde handeling, maar wel een ander resultaat verwachten.” Wanneer je dezelfde slechte gewoonten blijft herhalen, zou je eigenlijk gek zijn om te denken dat dan ooit iets voor je zal veranderen. Deze ‘Gids Doorbreek Gewoonten’ zal je laten zien hoe te stoppen met die waanzin en jou te laten starten met je echte leven, door te stoppen met slechte gewoonten en ze te vervangen door positieve.
3
Jouw wil om gewoonten te doorbreken Ik wil beginnen met een persoonlijk verhaal. Toen ik jonger was, het begon in mijn vroege puberjaren, was ik een emotie eter: als ik – om wat voor reden dan ook – niet lekker in mijn vel zat, at ik alles op wat in mijn buurt lag, met name vet- en suikerrijk voedsel. Ik ontwikkelde daardoor ook behoorlijk wat overgewicht.
Klaziena Waerts
In mijn ogen was de oplossing diëten en mezelf die vet- en suikerrijke voeding ontzeggen. Gedurende de ruim 20 jaar dat ik een emotionele eter was, ben ik letterlijk vele tientallen keren ‘op dieet gegaan’ en praktisch elk soort dieet en gewichtsverliesmethode geprobeerd. Ik werd een deskundige op dieetgebied. Pillen, maaltijd vervangende shakes/maaltijden, hypnose, acupunctuur, pleisters, noem maar op, ik heb het geprobeerd. Elke keer als ik probeerde gewicht te verliezen, geloofde ik echt dat dit het was, was ik van plan om ‘vanaf nu voor altijd slank te worden en te blijven’ en mijn vreselijke eetgewoonte voor eens en voor altijd achter me te laten. Maar ik kon het nooit volhouden. Totdat ik op een dag tot een prachtige ontdekking kwam. Ik realiseerde me dat ik ‘eten’ niet nodig had om me prettig(er) te voelen. Toen maakte ik een afspraak met mezelf om te stoppen met het misbruiken van voeding bij minder fijne gevoelens en het alleen te gebruiken waarvoor het ook daadwerkelijk voor is bedoeld: mijn lichaam voeden en het voorzien van energie om te kunnen functioneren. Dat was ongeveer 5 jaar geleden en sindsdien misbruik ik geen voeding meer: heus eet ik nog wel vet- en suikerrijke voeding, maar alleen als ik daar echt zelf bewust voor kies en niet omdat ik onaangename gevoelens weg moet eten.
‘Slechte’ gewoonten versus ‘goede’ gewoonten Hoe kunnen we nu definiëren wat een ‘slechte’ gewoonte is en wat ze anders maken dan ‘goede’ gewoonten? In de meeste gevallen is het onderscheid duidelijk. Een gewoonte is een ‘slechte’ gewoonte als:
het destructief, schadelijke is of op korte of lange termijn een gevaar voor jou of iemand anders vormt het een negatieve invloed heeft op je gevoel van eigenwaarde, de manier waarop anderen je zien en je algemene reputatie als een goed of slecht persoon het een patroon is van ongewenst gedrag, verworven door middel van frequente herhaling
Meestal beginnen slechte gewoonten onschuldig, bijvoorbeeld de slechte gewoonte roken. Je rookte je eerste sigaret, omdat je schoolvrienden rookten en was je nieuwsgierig naar hoe het smaakte en wat voor gevoel je het zou geven. Maar slechte gewoonten hebben een sneeuwbaleffect.
4
Een slechte gewoonte kan als een magneet werken voor andere slechte gewoonten. Mensen die roken hebben vaak de neiging om te drinken. Mensen die drinken gebruiken vaak godslastering of zijn onbeleefd tegen andere mensen. Mensen die godslastering gebruiken, gaan gokken. Mensen die gokken gebruiken vaak drugs. Iets dat begon als een gril of een ‘eenmalig iets’ is snel geëscaleerd tot een levensstijl die zelfdestructief is, reputatie-schade oplevert en uiteindelijk kan het je carrière, je gezinsleven en je gezondheid ruïneren.
Voorbeelden van slechte gewoonten Vrijwel elke gewoonte die kan worden beschouwd als ‘goede’ kan een ‘slechte’ tegenhanger hebben: • • • • • •
Destructieve persoonlijke gewoonten, zoals roken, drinken en drugs gebruiken Te veel eten of een niet gezonde levensstijl Het maken van slechte financiële beslissingen Gokken Verslaafd zijn aan seks of pornografie Een negatieve levensinstelling
Kortom, iets dat tussen jouw vermogen komt om een gelukkig en gezond leven te leiden, kan worden beschouwd als een slechte gewoonte.
Wanneer is een gewoonte echt een verslaving? Mensen die verslaafd zijn aan drugs, alcohol, seks, gokken of ander zelfdestructief gedrag wijzen vaak op lichamelijke en psychologische verslaving, die hen ervan weerhoudt hun slechte gewoonten te overwinnen. Maar je hoeft niet aan een chemische (= lichamelijk) of een psychologische afhankelijkheid te hebben om ‘een verslaving’ te hebben. Een verslaving wordt gedefinieerd als "Zodanig afhankelijk zijn van een gewoonte of handeling...dat bij het stoppen daarmee schade veroorzaakt” Dus is in feite elke slechte gewoonte een verslaving, omdat we ons ergens afhankelijk van maken en het ons voorkomt van het bereiken van onze beste leven te leiden. Vergis je niet: er kleven gevolgen voor het omkeren van elke slechte gewoonte. Toch hoef je niets te vrezen. Pijn is tijdelijk; er vanaf zijn duurt voor altijd.
Onze behoefte aan repeterend gedrag, gewoonten en overtuigingen Gewoonten zijn niet alleen nuttig. Eigenlijk vertrouwen we op onze routines om zo te kunnen functioneren in ons dagelijks leven. Fysiologen vertellen ons dat van de 11.000 signalen die we dagelijks via onze zintuigen ontvangen, onze hersenen slechts ongeveer 40 daarvan bewust verwerken. Onze hersenen gebruiken dus voornamelijk vertrouwde gewoonten, zodat we ons kunnen concentreren op andere ‘belangrijkere’ activiteiten.
5
Dingen zoals wandelen, kauwen op ons voedsel en praten vergen niet de mentale focus die wel nodig hebben bij het oplossen van wiskundige problemen of bij het spelen van videospelletjes. Deze activiteiten, die we voor lief nemen, zijn eigenlijk gewoonten die we hebben ontwikkeld en worden uitgevoerd zonder dat we daar ons echt bewust van zijn. Sociale gewoonten werken op dezelfde manier. De meeste mensen douchen zich elke dag op dezelfde tijd of rijden dezelfde route naar hun werk. Deze gewoonten worden hoofdzakelijk uitgevoerd zonder bewuste gedachten. Negatieve gewoonten – zoals te veel eten, roken of te snel rijden - werken op dezelfde manier. Zelden denken we na over deze dingen, zelfs als ze ons in gevaar kunnen brengen of schadelijk zijn voor onze gezondheid en/of welzijn.
Met behulp van gewoonten succes behalen Vaak zijn we niet in staat om zelf te zien dat we slechte gewoonten hebben. Heb je ooit iemand gekend of gewerkt met iemand die een slechte persoonlijke hygiëne had of een vriend die dronk of die te veel feestte? Gewoonlijk besluiten deze mensen niet bewust om hun slechte gewoonte uit te voeren. Ze doen het gewoon ... nou ja, uit gewoonte! Wanneer we de tijd nemen om onze eigen slechte gewoonten te herkennen, corrigerende acties te nemen en ze te vervangen voor goede, positieve en gezonde gewoonten, is het resultaat een permanente verandering die dividend uitkeert aan onze gezondheid, welvaart en geluk voor de rest van ons leven. Stel je voor dat je een fit en actief persoon bent, die dagelijks werkt zonder daar zelfs over na te denken. Of iemand die altijd de juiste voedselkeuzes maakt, niet in de financiële problemen komt, goed leert voor elk examen, werkt zonder fouten en ga zo maar door. Is dat niet iets wat je zou willen? Als je altijd gezonde, positieve keuzes kan maken zonder erover na te denken, zou je leven veel, veel makkelijker zijn, toch? Zodra jij je slechte gewoonten kan vervangen door goede gewoonten, kun je ook de stress en angst elimineren dat die slechte gewoonten veroorzaken in je leven, zodat je eindelijk het geluk en welzijn kan bereiken die je altijd hebt gewenst. Je verdient het om blij te zijn in je hart en je weet dat het waar is. Je slechte gewoonten doorbreken en ze te vervangen door goede kan je helpen dat geluk te bereiken. Ben je er klaar voor om te beginnen?
6
"Het duurt 21 dagen om een gewoonte te veranderen" Je staat op het punt om een reis te nemen die letterlijk jouw manier van leven gaat veranderen. Zodra je het proces omarmt van het omzetten van je slechte gewoonte in goede, zullen de beloningen die je bereikt enorm en levenslang zijn. Het maakt niet uit hoe lang je slechte gewoonten hebt. Ze kunnen iets zijn wat je hebt gedaan sinds je kinderjaren, zoals liegen of nagelbijten. Zo lang als je kunt inzien dat de gewoonte destructief is en dat je het echt wilt omzetten in iets positiefs, kun je elke slechte gewoonte veranderen in een goede gewoonte.
Veranderende gewoonten Iedereen heeft slechte gewoonten. Het maakt niet uit of het de paus of George Clooney is, de Dalai Lama of de aartsbisschop van Canterbury, mensen zijn menselijk. Ze maken af en toe fouten en deze fouten kunnen zich vaak ontwikkelen tot slechte gewoonten. Het probleem is niet dat je slechte gewoonten hebt. Dat is normaal. Wat veroorzaakt dat je ongelukkig bent en psychische pijn lijdt, is dat je tot nu toe niet oprecht bereid bent geweest om te veranderen. Je kunt echt alles zolang je het maar echt wilt. De menselijke wil is ontembaar en de veranderingen die voor je liggen zullen je verrassen en verbazen. Het enige wat nodig is, is de wil om het te doen.
Wat is er zo speciaal aan 21 dagen? Je hebt misschien gehoord dat het 21 dagen duurt om een gewoonte te veranderen. Dat is een reden waarom een afkickprogramma bij afkickcentra voor drugs- en alcoholmisbruik meestal 21 dagen duren. Het duurt zo lang voor het lichaam om de giftige stoffen uit het lichaam te verwijderen, waaraan die verslaafd is. Maar het is ook hoelang het duurt voor de geest om de negatieve gedachten te verdrijven, die ervoor zorgen dat we vasthouden aan slechte gewoonten, zodat ze kunnen worden vervangen door positieve. Drie weken of een maand is ook een goed tijdsbestek om te werken aan veranderende gewoonten, omdat het overeenkomt met ons kalendersysteem. Als jij je op de eerste dag van de maand gaat richten om een gewoonte te veranderen, dan is het eenvoudig om die maand te gebruiken als een kader om te werken aan je doel ("Ik ga dit gedaan krijgen in week 1, dat gedaan in week 2 ..." enzovoort). Niet elke slechte gewoonte vereist 21 dagen of een maand om te veranderen. Sommige kunnen langer duren en sommige kunnen minder tijd in beslag nemen. Bijvoorbeeld, als je doel is om elke dag een half uur eerder uit je bed te komen, zodat je je ochtenden meer productief kunt maken, kun je waarschijnlijk hier een gewoonte van maken binnen een week tot 10 dagen.
7
Maar gewoonten die dieper in je karakter zitten - zoals vriendelijker zijn voor je echtgenoot, of een meer spiritueel persoon worden, of overgewicht verliezen en het te vervangen door spiermassa - kan maanden of zelfs jaren duren om volledig te bereiken.
Het creëren van een nieuwe start Iedereen heeft weleens de frustratie en gevoel van hulpeloosheid ervaren, die behoren bij het hebben van slechte gewoonten. Als je iets doet waarvan je weet dat het slecht voor je is, maar je het toch doet, kan het een psychische pijn veroorzaken die je zelfvertrouwen kan beïnvloeden ("Ik zal wel een slecht mens zijn, omdat ik altijd…” (plaats hier jouw slechte gewoonte). Maar tegelijkertijd kunnen slechte gewoonten altijd worden overwonnen, zolang je maar volhoudt en de juiste strategieën toepast, die nader worden uiteengezet in deze gids.
Wanneer jouw gewoonten je leven beheersen en verpesten Elke slechte gewoonte kan schadelijk zijn voor je lichamelijke en/of geestelijke gezondheid, maar sommige zijn ernstiger dan anderen. Nagelbijten is niet bijzonder gezond, maar zal het je niet doden, zoals het spuiten van heroïne uiteindelijk wel mogelijk zou kunnen doen. Het maken van slechte keuzes leidt vrijwel altijd tot het maken van meer slechte keuzes. Zelfs de meest onschuldige slechte beslissing kan soms leiden tot een neerwaartse spiraal, die je verbaasd achterlaat over wat er is gebeurd. Zelfs de kleinste slechte gewoonte kan een diepgaand negatief effect hebben op de rest van je leven. Bijvoorbeeld liegen bij je belastingaangifte kan leiden tot een ‘afronding’ op je uurtarief, wat kan leiden tot ‘lenen’ van je bedrijfskas, wat kan leiden tot het veranderen van de boeken, zodat extra middelen kunnen worden doorgesluisd naar je privérekeningen. Uiteindelijk ben je een belastingfraudeur en een oplichter!
De wil om te kiezen Je hebt altijd een keuze. Zelfs de meest ontaarde, uitgehongerde, drugsbedorven straatjunkie of iemand met 200 kilo overgewicht met suikerziekte, hoge bloeddruk en hartfalen kan besluiten om hun leven om te draaien. Dat is een van de cadeaus van een rationeel, denkend mens zijn. Dankzij ons vermogen om te redeneren, hebben alleen mensen de mogelijkheid om te stoppen met slechte gewoonten en deze om te zetten in goede. En het is nooit, nooit te laat. Het enige wat is vereist is de wil om te kiezen en moedig genoeg te zijn om positieve veranderingen te maken in je leven. Dat is het moeilijkste deel. Zoals je al snel zult zien, is de rest makkelijk.
Doelen stellen Zodra je hebt besloten om een positieve verandering aan te brengen in je leven, is het enige wat je hoeft te doen, is het proces in deze gids volgen en je kan je doelen bereiken - binnen welke tijdlijn je ook kiest. 8
Doelen stellen is realistische verwachtingen bepalen naar het door jou gewenste resultaat. In hoofdstuk 5, getiteld ‘Plan van aanpak’, ga je leren hoe je praktische, concrete doelen stelt die je bij iedere stap kunt volgen, die uiteindelijk leiden tot goede gewoonten en een beter, gelukkiger en gezonder leven.
Het accepteren van verantwoordelijkheid Elke slechte gewoonte die je hebt, komt van jou en van jou alleen. Andere mensen of situaties de schuld geven voor jouw slechte gewoonten zal je niets helpen om ze te overwinnen. Misschien waren je vader en moeder geen verantwoordelijke ouders. Misschien is je man of vrouw onverschillig op seksueel gebied. Misschien werd je gepest in school. Nou en! Hoewel deze dingen kunnen hebben bijgedragen tot je slechte gewoonten, helpen ze je niet om ze te overwinnen. Sterker nog, elke vorm van onwil bij het accepteren van je verantwoordelijkheid voor je slechte gewoonten zal uiteindelijk je inspanningen saboteren en voorkomen dat je je doel bereikt. Eerlijkheid en volwassenheid zijn twee belangrijke factoren, die de mensen scheiden die met succes hun leven veranderen, van degenen die zijn voorbestemd om voortdurend dezelfde fouten te herhalen.
Op zoek naar antwoorden Op dezelfde manier dat alleen jij verantwoordelijk bent voor je eigen slechte gewoonten, is het meestal ook dat het alleen jou de kracht ontbreekt om je slechte gewoonten te overwinnen. Op een bepaalde manier, in welke vorm dan ook, uiteindelijk heb je de hulp van andere mensen nodig. Wanneer we worstelen met persoonlijke problemen, die het gevolg zijn van onze slechte gewoonten, stellen we ons heel vaak defensief op en proberen we zelf onze problemen op te lossen. Dit is echt een slecht idee. Het is misschien ironisch dat je verantwoordelijk bent voor je eigen slechte gewoonten, maar je hebt de hulp van anderen nodig - of het nu in de vorm is van gezondheidszorg, verpleging, coaching, ondersteuning of gewoon informatie uit boeken of websites. Maar het zoeken naar en het krijgen van de antwoorden en de hulp die je nodig hebt is een essentiële stap in het genezingsproces. In de loop van de komende 21 dagen ga je een hoop veranderingen ervaren. Niet alle zullen binnen je ‘comfort zone’ vallen. Je kan gewend zijn aan het volledig zelfstandig zijn en werk je liever aan de vaststelling van je eigen problemen, volledig onafhankelijk van iemand anders. In de woorden van Dr. Phil, "Hoe werkt dat voor je?" (“How’s that working out for you?”) 9
Negatieve emoties en positieve gevoelens Veel mensen zijn zich niet eens van bewust dat ze slechte gewoonten hebben. Ze vragen zich gewoon af waarom het universum tegen hen blijft samenspannen en waarom ze zulk verschrikkelijks moeten ervaren. Ze beseffen nooit dat in de meeste gevallen zijzelf de oorzaak zijn van al hun eigen problemen door de slechte gewoonten die ze blijven herhalen. Om echte positieve verbeteringen in je leven te creëren, is de eerste stap zelfbewustzijn te ontwikkelen. Je kunt niet effectief voor nieuwe gewoonten kiezen als je je niet eens bewust bent van wat je huidige gewoonten zijn. In dit gedeelte gaan we door het proces van steeds meer bewustwording van je gedachten, gevoelens en acties, zodat je de verbindingen kunt gaan zien tussen de dingen die er met je gebeuren in je leven. Door de ontwikkeling van deze bewustwording, kun je je onbewuste gedachten en gevoelens omzetten naar bewust denken, deze gedachten analyseren, zodat zij verbinding kunnen maken tussen je slechte gewoonten en hun gevolgen voor je leven en dan kiest voor nieuw gedrag op basis van wat je hebt ontdekt over jezelf.
Wat wil je eigenlijk? Iedereen wil iets met zijn leven. Voor sommige kan het een gelukkig huwelijk zijn. Voor anderen is het geld en macht of een gevoel van verbondenheid met een hogere macht. Zoals de Rolling Stones ooit zong: "Je kan niet altijd krijgen wat je wil / Maar als je het eens probeert / Zou je het misschien gewoon vinden / Je krijgt wat je nodig hebt." (“You can’t always get what you want / But if you try sometime / You just might find / You get what you need”) Wat is het dat je meer dan iets anders wilt uit het leven? Probeer ‘groots’ te denken in plaats van simpelweg te willen stoppen met roken of om een optimale gezondheid te bereiken.
10
Het creëren van Zelfbewustzijn Zodra je een aantal doelen hebt vastgesteld – denk groot, niet klein! – is de volgende stap om te begrijpen wat tot nu toe jou heeft verhinderd om deze doelen te bereiken. Dit kan door een aantal methoden, waaronder:
Zelfreflectie - Denk na over ervaringen uit het verleden. Denk na over hoe je je toen gedroeg en hoe je het – achteraf gezien – anders/beter had kunnen doen en gebruik deze inzichten, zodat je deze kunt toepassen bij toekomstige situaties.
Vrienden en familie - Open communicatie met mensen die je vertrouwt, dat ze het tegen jou zeggen als ze zien dat je een slechte gewoonte hebt.
•
Vergelijk jezelf met anderen - Denk aan mensen die al goede gewoonten hebben, die jij ook wilt en observeer wat ze anders doen dan jou, wanneer ze geconfronteerd worden met relevante situaties.
•
Beschikbare informatie - Zijn er boeken, cursussen of video’s die je kunnen helpen je doel te bereiken? Wat voor soort dingen vind je wanneer je online zoekt?
•
Persoonlijke overtuigingen - Als je een spiritueel persoon bent of religieuze overtuigingen hebt, kun je daar een beroep op doen om je te helpen bij je reis naar zelfontdekking. Zelfs mensen die niet-religieus zijn, kunnen profiteren als ze zich overgeven aan de wil van het universum, of een ‘hogere macht’ als je het liever zo noemt.
•
Begin een dagboek - Het is bijna onmogelijk om elke gedachte te onthouden. Houd een dagboek bij, zodat je je vooruitgang kunt bijhouden en terug kan vallen op wat je hebt geleerd.
•
Zet meetbare doelstellingen – Begin na te denken over hoe ‘succes’ er voor jou uitziet. Welke meetbare zaken moeten voor jou plaatsvinden om te geloven dat je met succes je doel hebt bereikt?
Er kan meer dan één slechte gewoonte zijn die je wilt veranderen. Zo ja, misschien wil je prioriteiten stellen om deze dan een voor een aan te pakken. Door te veel dingen tegelijk proberen op te lossen verflauwen je inspanningen, zodat er uiteindelijk weinig of niets wordt volbracht. Zodra je hebt geleerd hoe je je eerste slechte gewoonte kan overwinnen, worden de volgende makkelijker.
Het bijhouden van een gewoonte dagboek Zodra je een enkele slechte gewoonte, die je wilt overkomen hebt gekozen, is de volgende stap om je bewust te worden van deze gewoonte. Een manier om dit te doen is om een gewoonte dagboek bij te houden. Dat is gewoon een verslag van wat je hebt gedaan om je doel te bereiken.
11
Bijvoorbeeld, als je doel is om te stoppen met roken, begin je bij te houden hoeveel sigaretten je elke dag rookt en op welke tijdstippen je rookte. Als je wilt stoppen met overeten, noteer je alles wat je eet gedurende de dag. Als je doel is om te stoppen met het vertellen van leugens schrijf je het elke keer op als je loog tegen iemand, je schrijft op wat je hebt gezegd, tegen wie en, indien bekend, waarom je het hebt gezegd / hebt gedaan. Dit soort concrete informatie zal je helpen te begrijpen waar je staat met betrekking tot je slechte gewoonte. In veel gevallen kunnen de resultaten en patronen schokkend zijn.
Oorzaken van slechte gewoonten Nadat je een slechte gewoonte hebt herkend en bent begonnen om het te observeren in je dagelijks leven, zal dit vaak leiden tot een zoektocht naar de oorzaak van je slechte gewoonte. Terwijl je niet wilt dat andere mensen of situationele omgevingen de schuld krijgen voor jouw slechte gewoonten – jij bent immers de eigenaar, ze zijn helemaal van jou alleen - kun je nog steeds proberen om te achterhalen wat de oorzaak is van deze slechte gewoonten. Bijvoorbeeld, als je slechte gewoonte is dat je te vaak ruwe taal gebruikt, let dan op wat je merkt als je vloekt. Met wie ben je? Tegenover wie doe je dat nooit? Of als je slechte gewoonte gokken is, wat zijn dan de triggers waardoor je gaat denken aan gokken? Loop je elk dag langs een casino op weg naar huis van je werk? Is er een bepaalde supermarkt waar je altijd loten koopt? Inzicht in situaties en triggers die aanleiding geven tot onze slechte gewoonten zullen nuttig zijn als we straks ermee aan de slag gaan om ze te beëindigen.
Gevolgen De volgende stap van het ontwikkelen van zelfbewustzijn over je slechte gewoonte is iets wat ik wil noemen “Een plus een is twee" Eerder heb je nagedacht over wat het was dat je wilde halen uit het leven. Je heb doelstellingen geformuleerd om te bepalen welke richting je op moest gaan. Misschien was je in staat om een geïdealiseerd leven voor te stellen of is er iemand die je bewondert en die het soort leven leeft dat je wilt voor jezelf. Nu vraag ik je om na te denken over wat het is dat jou ervan weerhoudt om je idealen te bereiken. Waar gaat het jouw slechte gewoonte over die in de weg staat tussen jou en jouw doel? Met andere woorden, ik wil dat je nadenkt over de gevolgen van je slechte gewoonte, zodat je gaat inzien welke directe gevolgen jouw acties hebben. Het is gewoon oorzaak en gevolg en je slechte gewoonten zijn daarvan de oorzaak. Het effect is dat je niet het leven leeft dat je wilt. Maar tot nu toe was je niet in staat om één en één bij elkaar op tellen en tot het besef te komen dat je acties gevolgen veroorzaken. Tot nu! 12
Het maken van een afspraak met jezelf Tot nu toe gaat het goed. Je hebt voor jezelf bepaald wat je wilt veranderen, je bent betrokken geweest bij het proces van zelfbewustzijn en het heeft geleid tot het begrip dat jouw persoonlijke acties de oorzaak zijn van de gevolgen die je ondervindt.
Wat overblijft voor jou is om een persoonlijke en duurzame afspraak met jezelf te maken, zodat je je acties en daarmee de gevolgen gaan veranderen. Ik bedoel niet gewoon het zeggen van een paar magische woorden of het maken van een ander loze belofte. Wat nodig is, is het maken van een plechtige onherroepelijke verbintenis - een contract met jezelf – dat jezelf verplicht je doel te bereiken. Het is niet noodzakelijk dat je je nu ter plekke committeert en dat je nooit meer die slechte gewoonte zal uitvoeren. Dat zal niet werken, want je leven is daar te ingewikkeld voor. Waarschijnlijk heeft het jaren geduurd - zo niet een leven lang - om te komen waar je nu bent. Eenvoudig jezelf beloven dat je nu gaat veranderen, is ongeveer net zo effectief als spugen in de wind. In plaats daarvan neem je de tijd om na te denken over wat je met jezelf wilt afspreken. Daarover goed nadenken is belangrijk om te slagen. Hoe zal je leven anders zijn wanneer je je slechte gewoonte hebt doorbroken? Wat zullen de gevolgen zijn als je verder gaat met het slechte gedrag?
Excuses en innerlijke dialogen Als je eenmaal hebt besloten en bent toegewijd aan het maken van positieve veranderingen in je leven (die niet meteen of allemaal tegelijk zullen plaatsvinden ...dit is een proces), is de volgende stap om te stoppen met het maken van excuses of het voeren van negatieve innerlijke, die je besluitvorming beïnvloeden. Je hebt al de conclusie getrokken dat alleen jij verantwoordelijk bent voor jouw gedrag. Het is niet je omgeving, hoe je bent opgevoed, of hoe andere mensen jou hebben behandeld. Dit zijn de typen excuses en negativiteit die mensen gebruiken om zo voor zichzelf hun slechte gewoonten te rechtvaardigen. Wanneer je een oprecht besluit hebt genomen om jezelf te veranderen, hebben ze niet langer de macht over jou. Begin aandacht te besteden aan wat je tegen jezelf zegt vlak voor en tijdens de slechte gewoonte die je wilt doorbreken. Welke excuses komen (automatisch) omhoog? Welke rationaliseringen pas je toe waardoor je doet wat je doet en waarmee je wilt stoppen? Dit zijn de gedachten en gevoelens die je moet overwinnen om je slechte gewoonte te doorbreken. 13
Hoe goede gewoonten impact hebben op je leven Gefeliciteerd! Het moeilijkste gedeelte is voorbij. Het verhogen van je zelfbewustzijn tot het punt waarop je je realiseert dat je een verandering moet maken, is het moeilijkste deel van het zelfverbeterproces. In tegenstelling tot 99,99% van de mensen met slechte gewoonten ben jij nu in staat om toe te geven dat je een probleem hebt en accepteer jij de volledige verantwoordelijkheid om daarmee te leren omgaan. Het vorige hoofdstuk was het moeilijkste deel van het veranderingsproces. Het is de aard van mensen om niet hun zwakte toe te willen geven of te ontkennen dat ze een probleem hebben dat moet worden aangepakt. Toch is deze doorbraak een essentieel onderdeel van het herstelproces. En jij hebt het gehaald! In dit deel gaan we onze aandacht richten op het creëren van een omgeving van positiviteit, die je de kracht en steun zal geven die je nodig hebt om je nieuwe, gezonde gewoonte te koesteren.
Het voordeel van goede gewoonten Je herinnert je misschien wel dat ongeveer 95% van de dingen die we elke dag doen voortkomen uit gewoonte. Als je slechte gewoonten kan elimineren en ze vervangt door goede, zullen er automatisch positieve dingen gebeuren. De legendarische motivatie spreker Earl Nightingale zei eens dat als je bereid om slechts een uur per dag te besteden aan het lezen van boeken binnen je vakgebied, je in slechts drie jaar een leidende positie kunt krijgt binnen je gekozen beroep. Een uur per dag lezen maakt van jou nationaal expert in vijf jaar. En binnen zeven jaar kun je een van de meest erkende experts zijn ter wereld. Het lezen van een uur per dag binnen je vakgebied betekent ongeveer één boek per week. Dus je kunt zien dat iets eenvoudigs als het ontwikkelen van een positief gewoonte als het lezen van een uur per dag niet alleen positief is, maar kan eigenlijk je leven transformeren. Net als een commercieel vliegtuig dat alle belangrijke vluchtinformatie heeft geprogrammeerd in de boordcomputer, zodat het kan vliegen op de automatische piloot, zijn de goede gewoonten die we ontwikkelen de ‘mentale software’ die ons toelaat om uiteindelijk ons doel te bereiken, zelfs zonder daarover na te denken.
14
Stap 1: Het ontdekken van je doel Het ontwikkelen van zelfbewustzijn staat je toe om meer vertrouwd te raken met je huidige slechte gewoonten en ga je de gevolgen inzien die je ervan weerhouden om je uiteindelijke doelen te bereiken. De volgende stap is om doelen voor jezelf te stellen, die je helpen te stoppen met je slechte gewoonten en de richting in te slaan naar het soort leven dat je echt wilt voor jezelf. Doelen stellen is het meest effectief als je eerst een positieve visie en doel hebt voor je leven. Dit zal je toelaten om geïnspireerd te blijven werken aan ‘kleinere’ doelen en aan gewoonten te werken die bijdragen aan je grotere doel. Dit proces kan worden uitgedrukt met het volgende schema: Doel
Visie
Doelen
Gewoonten
Het beginpunt is om je doel te ontdekken. Om dit te doen stel je jezelf de volgende vragen: • • • • • • •
Wie ben ik? Waarom ben ik hier? Wat wil ik bereiken met mijn leven? Wat maakt ik me het meest voldaan (tevreden)? Wat waardeer ik het meest dan wat dan ook? Geloof ik in God, een hogere macht, of de wil van het universum? Wat betekent dit voor de keuzes die ik maak?
Stap 2: Het creëren van je visie Denk na over de antwoorden die je hebt bedacht. Schrijf ze ergens neer en probeer ze zodanig te organiseren, dat er een soort van orde of patroon ontstaat. Dit is hoe je je ‘geloof’ definieert, dat het overheersende doel in je leven bepaalt. Als je het patroon niet meteen kunt zien, probeer dan na te denken over deze extra vragen: • • • •
Hoe zou ik kiezen om te leven als ik alles zou kunnen? Als je je nooit zorgen zou hoeven te maken over geld, hoe zou je je dagen en nachten spenderen? Wat zou aan het eind van je leven jouw belangrijkste prestatie kunnen zijn? Wat zou je willen dat mensen over jou zeggen op je begrafenis?
Begin je het nu te zien? Wat je gaat ontdekken is jouw visie op hoe jouw leven eruit zou moeten zien. De volgende stap is deze visie te gieten in een enkele zin of paragraaf - een zogenaamde Visie Uitspraak - dat definieert wat je uit het leven wilt halen. Hier zijn een paar voorbeelden van de visie uitspraken van anderen:
15
"Ik ben een huisvrouw en werkzaam op kantoor, ik wil zowel mijn familie als mijn professionele leven in evenwicht brengen. Ik wil een succesvol mens worden. Ik wil mijn persoonlijkheid, de groei van het bedrijf en mijzelf verbeteren. Ik wil geld verdienen om mijn gezin en de samenleving gelukkig te maken.” "Ik wil een echte leider zijn en alle mensen helpen die bij mij komen. Ik wil mijn doctoraat in human resources succesvol afronden. Ik wil een motiverende leider worden en bedrijfsopleidingen aanbieden. Ik wil graag een eerlijk, liefdevol persoon zijn en de hele wereld afreizen en genieten van het leven." Hoe ziet jouw Visie Uitspraak eruit?
Stap 3: Het bouwen van krachtige doelen Jouw Visie Uitspraak is waar je heen wilt. Je Krachtige Doelen zijn hoe je van plan bent om er te komen. Om deze Krachtige Doelen te stellen, keren we even terug naar het moment dat je je slechte gewoonte identificeerde die je wilt doorbreken. Denk na over hoe deze slechte gewoonte je treft in elk van deze gebieden van je leven: Gezondheid
Werk / Carrière
vrienden / Sociale leven
Relaties
Persoonlijk
Gezin
Geld / Financiën
Ontwikkeling
Spiritueel
Niet elke slechte gewoonte zal impact hebben op elk aspect van je leven, maar je kunt worden verrast over wat voor (diep) beschadigend effect je slechte gewoonten kunnen hebben. Om Krachtige Doelen te stellen, verbind je eenvoudig het breken van je slechte gewoonte met de verbetering die het zal opleveren voor elk afzonderlijk gebied in je leven. Bijvoorbeeld, laten we aannemen dat de slechte gewoonte die je wilt breken, is dat je verslaafd bent aan gokken: Gezondheid: Je gokverslaving zorgt ervoor dat je uit het oog verliest wat er belangrijk is in het leven, je wordt antisociaal, financieel onstabiel en hoogstwaarschijnlijk eindig je met schulden. Krachtig Doel: Wanneer je de slechte gewoonte van het gokken wilt doorbreken, sta je positiever in het leven, creëer je positieve doelen en stop je met het verspillen van geld. Relaties: Gokken eist zijn tol bij je relaties en financiële situatie. Krachtig Doel: Als je stopt met gokken, ga je je relaties weer verbeteren met je vrienden, familie, partner en verbeter je je financiële situatie. Pak je eigen slechte gewoonte erbij en pas deze oefening toe bij elke categorie. Is er geen direct verband tussen de slechte gewoonte en een bepaald gebied van je leven, sla deze dan gewoon over en ga naar de volgende. 16
Waarom het stellen van doelen essentieel is voor geluk Wanneer je een lijst van jouw Krachtige Doelen samenstelt, zullen zij je de structuur geven waarop jij je Plan van Aanpak op kunt bouwen voor het bereiken van jouw Visie Uitspraak. Zodra je deze reis gaat opsplitsen in kleinere, haalbare stappen, zal je in staat zijn om niet alleen te breken met je slechte gewoonte, maar ga je je goede gewoonten uitvoeren op de automatische piloot. Zolang je je plan consequent en uit gewoonte volgt, is succes op lange termijn vrijwel gegarandeerd. Natuurlijk kan er nog iets misgaan en het leven zal het jou af en toe lastig maken. En het goede nieuws: Omdat jij in staat bent geweest om je slechte gewoonte te doorbreken en te vervangen door een goede - en het proces steeds weer kunt herhalen, totdat al jouw slechte gewoonten tot het je verleden behoren – zal je de kracht en persoonlijke vastberadenheid hebben om elke tegenslag te overwinnen.
Onderzoek je pad Als het gaat om het bereiken van jouw Krachtige Doelen is kennis macht. Te meer informatie je hebt over je doel en hoe andere mensen hetzelfde doel hebben bereikt, hoe meer hulpmiddelen je tot je beschikking hebt wanneer het tijd is om te handelen richting je doelen. Spendeer tijd om op internet te onderzoeken naar alles wat je kunt vinden over jouw doelen. Kijk vooral op blogs en fora die gerelateerd zijn aan jouw slechte gewoonte. Gezien de omvang en reikwijdte van het internet zijn er absoluut veel sites die specifiek gaan over een bepaald probleem. Je zult zeker een schat aan informatie en inspirerende persoonlijke verhalen vinden, die motiverend zullen werken.
17
Stop met uitstellen en krijg meer gedaan Het moeilijkste bij het doorbreken van een slechte gewoonte en om het om te zetten in een goede is het toegeven dat je een probleem hebt. Het twee na moeilijkste is gefocust te blijven op je doelen. Het leven heeft de neiging tussen ons en onze intenties te gaan staan en het is makkelijk om dan te worden afgeleid en terug te vallen in je slechte gedrag. Het is ook heel gemakkelijk om te zeggen dat je een positieve verandering wilt maken, maar het dan steeds uit te stellen om naar dat doel te werken. Dergelijk uitstel kan maanden of zelfs jaren toevoegen aan het bereiken van je doel. Het kan zelfs zo zijn dat daardoor het doorbreken van je gewoonten helemaal ontspoort.
De gevolgen van uitstel Uitstel is gewoon een excuus die mensen gebruiken om te voorkomen dat ze hard moeten werken aan het bereiken van hun doelen. Op dezelfde manier dat niemand anders verantwoordelijk is voor jouw slechte gewoonten: jij bent immers de eigenaar en is het aan jou om ze op te lossen. Het uitstellen van het onvermijdelijke is gewoon een andere manier om je verantwoordelijkheid af te schuiven.
Als je uitstelgedrag hebt - "Ik ga volgende week beginnen" of "Ik ben er nog niet klaar voor") hou je jezelf voor de gek. Ook al heb je alle motivatie van de wereld om je leven te veranderen, maar zonder directe en onmiddellijke actie zal je nooit je doelen bereiken.
Krachtige doelen Uitstel komt vaak voor, omdat mensen alleen denken aan de grote problemen dan dat ze die in kleinere, meer uitvoerbare stappen proberen aan te pakken. Er is een oud gezegde die luidt: “Hoe eet je een olifant? Een hap per keer!” Als je denkt: "O jee, ik moet stoppen met drinken" of "Ik kan het niet geloven dat ik zoveel schulden af moet betalen” of wat je slechte gewoonte ook is, het kan ontmoedigend zijn. Maar door je doel in een reeks makkelijkere stappen te bereiken en ze in een volgorde van actiepunten te plaatsen, kun je positief veranderen zonder dat je al je demonen in een keer hoeft te verslaan.
18
Jouw motivatie en enthousiasme Het helpt om tijdens je reis gemotiveerd te zijn. Dit kunnen interne ofwel externe motivaties zijn. Je Interne motivatie zijn de dingen die je doet, die je beslissingen ondersteunen bij de veranderingen in je leven, zoals het versterken van positief gedrag met beloningen of het ophangen/neerleggen van inspirerende berichten op plaatsen waar je ze vaak ziet. Wees hierbij creatief, bijvoorbeeld, als je doel is om gewicht te verliezen, zoek een foto van jezelf van toen je op je zwaarst was, vergroot deze en hang ‘m op met plakband aan de deur van je koelkast. Dit zal ertoe leiden dat je twee keer nadenkt als je iets stiekem uit de koelkast wilt pakken. Externe motivatie is wanneer andere mensen jou stimuleren en ondersteunen ter bevordering van jouw succes. Dit kunnen geliefden en/of vrienden zijn, professionals zoals therapeuten en life coaches en zelfs deskundigen die boeken hebben geschreven of video’s hebben geproduceerd die jou inspireren. Hoe meer interne en externe motivaties je hebt en gebruikt, die jouw op het ingeslagen pad houden, des te enthousiaster je zal worden over je reis en hoe meer kans van slagen je zal hebben bij het bereiken van jouw Krachtige Doelen.
Negatief gedrag onderbreken Onvermijdelijk kom je onderweg hindermissen tegen. Niemand is perfect en je zal af en toe falen of bezwijken voor verleidingen. Het is echter mogelijk om dit slechte gedrag te voorkomen door je negatieve gedrag te onderbreken, zodra je de triggers van je slechte gewoonte herkent. De ontwikkeling van je zelfbewustzijn heeft geleid tot erkenning van je slechte gewoonte. Je gaat dan een reeks triggers of patronen herkennen die voorafgaan op het handelen van je slechte gewoonte. Dit kunnen gedachten of lichamelijke sensaties zijn, zoals dingen zie je ziet of geuren die je verleiden. Vaak is het gewoon vermijden van dit soort triggers voldoende om je op het juiste pad te houden. Maar als je per ongeluk of onbewust een van deze triggers tegenkomt, kan je jouw potentiële negatieve gedrag voorkomen door direct afstand te nemen van die situatie. Laat alles vallen, ga in de tegenovergestelde richting en stop met de gedachten die leiden tot problemen. Bijvoorbeeld, als je slechte gewoonte alcoholisme is en je komt onverwachts een ‘oud drinkmaatje’ tegen, bedenk dan een excuus om zo snel mogelijk uit de buurt van die persoon te komen. Hoe langer je bij deze persoon blijft, hoe groter de kans is dat je behoefte aan een drankje wordt getriggerd.
19
Houd focus op de voordelen van goede gewoonten Het overwinnen van een verleiding kan moeilijk zijn, vooral aan het begin van je reis naar het doorbreken van je slechte gewoonte. Een effectieve manier die je kan helpen is om jezelf te helpen herinneren waaròm je ook al weer die gewoonte wilde doorbreken. Eerder heb je voor jezelf de voordelen bepaald van het vervangen van je slechte gewoonte voor een goede. Deze voordelen heb je geplaatst in jouw persoonlijke Visie Uitspraak. Houd jouw Visie Uitspraak onder handbereik, zodat je ze kan lezen wanneer je maar wilt. Bewaar een kopie in je portemonnee of tas, zodat je die daar zo uit kunt pakken uit en kan lezen als je wordt verleid om terug te vallen in je eerdere slechte gedrag. Vaak is het gewoon een kwestie van jezelf er even weer aan te herinneren aan wat je wilt halen uit het leven en hoe het vermijden van de verleiding op dat moment je zal helpen om je doel te bereiken, is op lange termijn voldoende om je de kracht te geven en betere keuzes te maken.
Beloning en straf Conditionering is een term die in de psychologie wordt beschreven als het proces van het gebruiken van beloning en straf om gedrag te beïnvloeden. Proefpersonen kunnen gedrag worden aangeleerd door beloningen te geven of te straffen wanneer zij niet een gewenste actie nemen.
Conditionering is ook van toepassing op het echte leven. Je werkt op je werk, omdat je wordt beloond met een salaris. Je betaalt je belastingen, omdat je gevangenisstraf voor belastingontduiking wilt voorkomen. Wanneer je een slechte gewoonte doorbreekt - met behulp van kleine beloningen om daarmee je positieve gedrag te versterken – is een uitstekende manier om gemotiveerd te blijven en geluk, gezonde emoties te associëren met de positieve keuzes die je maakt. Bijvoorbeeld, als je doel is om 15 kilo te verliezen binnen zes maanden creëer je een beloningsstructuur, die de verschillende mijlpalen versterkt: koop voor jezelf een nieuwe outfit elke keer als je 3 kilo hebt verloren of trakteer jezelf op een spa-behandeling als je de helft van je doel (7,5 kilo) hebt bereikt. Straf is echter minder effectief, omdat mensen altijd een manier gaan zoeken om een straf positief te gebruiken voor ongewenst gedrag. Bijvoorbeeld, als je slechte gewoonte vloeken is en je als straf bedenkt dat je € 1 in een spaarvarken moet doen elke keer als je vloekt, bedenk je je dat dit gelijk een handige manier is om geld te sparen, zodat je bewust kunt gaan vloeken. 20
Met andere woorden, de straf wordt ‘de moeite waard’ om het slechte gedrag uit te voeren. Dit is niet een positieve manier waarmee je door kan gaan. Straf onderhoudt ook negatieve gedachten met betrekking tot je slechte gewoonte. Wanneer je jezelf straft heeft dat een negatieve invloed op je gevoel van eigenwaarde: "Ik ben zo’n verschrikkelijk persoon, dat ik het verdien om te worden gestraft". Het is de bedoeling dat je bouwt aan positiviteit en optimisme, niet het versterken van een slecht zelfbeeld en pessimisme.
Negativiteit elimineren Je zult meer kans maken om je Krachtige Doelen te verwezenlijken als je zoveel als mogelijk negativiteit elimineert uit je leven. Dit omvat zowel interne als externe negativiteit. Interne negativiteit zijn de gedachten en gevoelens die je hebt over jezelf, die kritisch en schadelijk zijn voor je gevoel van eigenwaarde en optimisme. Let op deze vormen van gedachten en emoties wanneer je ze begint te krijgen en verdrijf ze eenvoudig uit je geest. Door middel van wilskracht kun je besluiten om positief te denken en te stoppen met negatief te denken. Het kan meer een uitdaging zijn om te stoppen met externe negativiteit. Dit zijn dingen die andere mensen tegen jou zeggen of non-verbaal worden geuit, die kritisch of schadelijk zijn voor je gevoel van eigenwaarde. Dit zijn zaken, zoals kwetsende opmerkingen van je baas, het zeuren van je vrouw, of ‘de plagerijtjes’ van je vrienden. Als je jouw kansen wilt verbeteren op het bereiken van je Krachtige Doelen is het noodzakelijk dat je hen stopt of je daarvoor afsluit. Hen stoppen betekent in opstand komen tegen degenen die kritiek op je hebben en hen uitleggen dat je niet geïnteresseerd bent in hun advies of dat wat ze zeggen kwetsend is en dat je niet van plan bent om nog naar hen te luisteren. Dit vereist een beetje ruggengraat, maar het is een effectieve manier om hen te stoppen en het vergroot tegelijkertijd het vertrouwen in jezelf. Toch is het niet altijd even praktisch. Bijvoorbeeld, als je de jaarlijkse beoordeling hebt met je baas en je baas heeft kritiek op je werkprestaties, ben je waarschijnlijk niet van plan om hem dat te vertellen, tenminste niet als je je baan wilt houden. In dit soorten gevallen kun je jezelf daarvoor dan afsluiten. Gewoon omdat iemand een negatieve mening over jou heeft of iets vervelends of hatelijks tegen jou zegt betekent niet dat je naar hen hoeft te luisteren. Sluit jezelf voor ze af door geen aandacht te geven aan wat ze zeggen. Negativiteit is de vijand - in welke vorm dan ook - tijdens je reis naar het bereiken van jouw Visie en moet worden verbannen uit je leven.
21
Je Plan van Aanpak Je hebt zelfbewustzijn ontwikkeld, zodat je je slechte gewoonten kunt herkennen, je hebt je persoonlijk ingezet om ze te vervangen door goede gewoonten, een Visie opgesteld die je begeleidt naar de plaats waar je naartoe wilt en hebt Krachtige Doelen gecreëerd die je daar naartoe zal leiden. De volgende stap is om een Plan van Aanpak te maken die je reis in haalbare stappen zal verdelen.
Naar mijn mening is dit het leukste deel van het doorbreken van slechte gewoonten en ze te vervangen door goede, omdat je aan de structuur gaat bouwen, die je gaat gebruiken in de komende dagen of maanden, om je doelen om te zetten in realiteit.
Je Plan van Aanpak opstellen Je Plan van Aanpak is een actieplan. Het gaat om een echt, tastbaar plan dat meetbare zaken bevat die je kan controleren, ingebouwde beloningen om je te motiveren om zowel je korte als lange termijndoelen te bereiken en heeft een afsluitend doel: Jouw Visie elke dag leven, zodat je gelukkig en productief kunt zijn. Het begint met je Krachtige Doelen. Bekijk ze en bedenk hoe lang - realistisch! - het zal duren om elk van hen te bereiken. Je Plan van Aanpak moet je uitdagen om je doelen zo snel mogelijk te bereiken als jij kan. Des te meer tijd je jezelf toestaat om je slechte gewoonte in stand te houden, hoe moeilijker het zal zijn om ‘m te doorbreken. Laten we eens kijken naar een voorbeeld van hoe een Plan van Aanpak eruit zou kunnen zien. Stel dat de slechte gewoonte die wilt doorbreken, is dat je te veel gokt en dat je momenteel elke vrijdag- en zaterdagavond gaat gokken in het casino, elke dag een kraslot koopt, elke zondag naar de paardenraces gaat en op verschillende sporten meerdere keren per week wed. Dat is een hoop gokken! Bij het opstellen van je Krachtige Doelen komt bij het doel ‘Familie’: Familie - Mijn gokverslaving betekent dat ik weinig tijd doorbreng met mijn echtgenoot en kinderen. Ik geef ook een groot percentage van mijn inkomen uit aan gokken, waardoor er vaak niet genoeg geld meer is voor boodschappen of voor het schoolgeld van mijn kinderen. Krachtig Doel - Stoppen met gokken, zodat ik meer thuis kan zijn en een ondersteuning ben voor mijn familie, zowel emotioneel als financieel. 22
In dit geval zal ineens stoppen hoogst waarschijnlijk niet een hoog percentage van slagen hebben. Je hebt misschien al vele malen geprobeerd te stoppen, maar viel je steeds weer terug in je slechte gewoonte. In plaats daarvan kun je je Krachtige Doel verdelen in een reeks stappen, die haalbaar zijn en een ingebouwde beloningsstructuur bevatten: 1. Tegen het einde van week 1 knip ik mijn kaart door van de Vipruimte van het casino, stop ik met het wedden op sporten en koop ik één kraslot per week. Aan het einde van de week ga ik uit eten met mijn familie in een restaurant met het geld dat ik daarmee heb bespaard. 2. Tegen het einde van week 2 stop ik met mijn zondag ‘traditie’ om naar de paardenraces te gaan en beperk ik mijn bezoeken aan het casino naar één avond per week. Met het geld dat ik bespaar, betaal ik het achterstallige schoolgeld van mijn kinderen. 3. Aan het eind van week 3 zet ik me vrijwillig op de lijst van ‘Personen die geen toegang hebben’ van het casino en koop ik geen krasloten meer. Dit zal het eind zijn van mijn gokgewoonte. Als beloning plan ik minstens één leuke familieactiviteit elk weekend, zoals naar de dierentuin of camping gaan. Merk op dat er geen straf is betrokken bij mogelijk falen. Als je geen succes boekt bij het halen van je subdoel voor die week zet je ‘de klok’ opnieuw en probeer je het opnieuw totdat je wel slaagt. Zolang je toegewijd en gefocust blijft, zal je uiteindelijk je weg vinden door je hele Plan van Aanpak.
Vragen om hulp Sommige slechte gewoonten zijn zo krachtig dat het bijna onmogelijk is om ze alleen te overwinnen. Bij drugs-, alcohol-, gok- en seksverslaving en andere levensbedreigende gewoonten kan het nodig zijn om professionele hulp in te schakelen, alsook de steun en hulp van je familie en vrienden. Het is menselijk om niet om hulp te willen vragen. Onze persoonlijke trots of zelfs verlegenheid of schaamte staan hierbij vaak in de weg. Maar als je slechte gewoonte zo sterk is dat je alleen niet in staat zal zijn om die zonder hulp te doorbreken, dan moet je je tegenzin opzijzetten en hulp inschakelen van anderen. Bedenk dat er geen schande is in de wil om een beter mens te zijn. Hoewel het misschien lijkt alsof andere mensen minder over je denken als je toegeeft dat je een probleem hebt, in werkelijkheid bewonderen de meeste mensen je dat je probeert er iets aan te doen.
Versoepel de weg naar nieuwe gewoonten Met zeer weinig uitzonderingen zal ineens stoppen met een slechte gewoonte niet effectief zijn. Omdat het lang heeft geduurd om je slechte gewoonte te ontwikkelen, gaat het tenminste een tijdje duren om deze te doorbreken. Je kunt je kansen op succes verbeteren door versoepeling naar je nieuwe goede gewoonten, dan het ‘in één keer goed te doen’ vanaf het begin. 23
Langzaam jezelf je een slechte gewoonte ontwennen (maar niet te langzaam!) en je nieuwe, goede gewoonte invoeren tot je uiteindelijk volledig vrij bent van de slechte. Bijvoorbeeld, als je slechte gewoonte is dat je te veel drinkt, wil je misschien starten door minder te drinken en een deel van de tijd die je besteedt aan het drinken in de kroeg vervangen door lange wandelingen of zelfs een abonnement te nemen bij een sportschool. Naarmate de week vordert, kan je je slechte drinkgewoonte versoepelen en vervang je je negatieve gedrag met positief gedrag. Uiteindelijk is het mogelijk dat je ’verslaafd’ raakt aan sporten, gezond eten en leven met een gezondere levensstijl.
Tijdlijnen en mijlpalen In de meeste gevallen duurt het 21 dagen of een maand om een slechte gewoonte te doorbreken. Het is nuttig, hoewel niet essentieel, dat je start met je Plan van Aanpak op de eerste dag van een nieuwe maand. Dit maakt het makkelijker om de termijnen en mijlpalen uit te zetten, die je nodig hebt om je je nieuwe positieve gedragspatronen eigen te maken. Als je niet kan wachten tot het begin van een nieuwe maand wacht dan tenminste tot het begin van de nieuwe week, indien mogelijk. Wanneer je je Plan van Aanpak opstelt, bepaal dan niet alleen je subdoel(en) per week tegelijk. Met andere woorden, plan niet alleen je subdoel(en) van de eerste week en bekijk vanaf daar hoe het verder gaat. Om je kansen op succes te verhogen, plan je je hele Plan van Aanpak over meerdere weken tegelijk, totdat je uiteindelijke je Krachtige Doel bereikt. Bij het opstellen van je Plan van Aanpak dient elke nieuwe week voort te bouwen op het succes van de week ervoor, zodat je tegen het eind je je slechte gewoonte volledig hebt geëlimineerd en hebt vervangen door een goede gewoonte, die de kwaliteit van je leven zal verbeteren en je naar de richting duwt van het bereiken van jouw Visie.
Omgaan met tegenslagen Weet van tevoren dat je tegenslagen gaat ervaren. De truc is om dan niet het hele proces te laten ontsporen. Een van de voordelen van het hebben van een Plan van Aanpak is dat als je in een bepaalde week niet een subdoel hebt bereikt, dat je niet helemaal vanaf het begin opnieuw hoeft te beginnen. Je kunt gewoon die week opnieuw starten en alles een week opschuiven. Alle andere vorderingen die je al hebt gemaakt zijn binnen. Als je een tegenslag ervaart, negeer dat dan niet en ga niet ‘gewoon verder’ met je Plan van Aanpak. Het gebeurt met een reden. Misschien ga je te snel of besef je niet hoeveel tijd je nodig hebt om een bepaalde stap te zetten. Ga terug en herhaal de stap totdat het goed gaat. Alleen dan kun je door naar de volgende stap.
24
Positief blijven Het is belangrijk dat je niet door tegenslagen terugvalt in negatief denken. Fouten zullen worden gemaakt. We zijn allemaal maar mensen. Accepteer dat je fouten maakt en ga verder. Maar blijf niet stilstaan bij het feit dat je hebt gefaald of jezelf ziet als een mislukking. Het feit dat je probeert om je leven te verbeteren betekent dat je het tegenovergestelde bent van een mislukkeling. Zelfs als je er niet de hele tijd erin slaagt - en dat zal ook gebeuren - je kan dan nog steeds succesvol zijn. Het allerbelangrijkste is om positief te blijven en gewoon te blijven proberen. Zolang jij je blijft inzetten ben jij een winnaar!
25
Strategieën voor succesvolle verandering van gewoonten Laten we even terugkijken naar onze definitie van een gewoonte. Een gewoonte - of het nu een goede of slechte is - is iets wat we doen zonder erbij na te denken. Gewoonten gebeuren automatisch. Het is een deel van wie we zijn en hoe we ons leven leven. Om een nieuwe goede gewoonte te leren, moeten we onszelf letterlijk leren om herhaaldelijk die gewoonte te doen, totdat we het doen uit een reflex, zonder erover na te denken. Als we bijvoorbeeld de slechte gewoonte dat we te snel rijden willen doorbroken en de goede gewoonte die we willen is de maximumsnelheid aanhouden, zouden we onszelf moeten dwingen om ons aan de maximumsnelheid te houden elke keer dat we achter het stuur zitten, totdat we het punt bereiken waarop we het doen zonder erbij na te denken. Uiteindelijk is het door herhaling een tweede natuur geworden.
De hulp van herinneringen Overspoeld worden met informatie is een realiteit in onze hedendaagse maatschappij en het wordt alleen maar erger. Doordat mensen nu kunnen connecteren via internet, met hun smartphones en tablets en overal en altijd video kunnen streamen wanneer ze maar willen, is het resultaat een kortere aandacht spanne. Het is ongelofelijk eenvoudig om vandaag de dag afgeleid te raken. Er is immers zoveel stimuli die je aandacht trekken. Dus op koers blijven met je Krachtige Doelen en je Plan van Aanpak volgen, gaat om een totale en echte inzet van jouw kant. Een handige manier om jezelf eraan te herinneren om op koers te blijven is door het gebruik van herinneringen. Dit kunnen kleine dingen zijn, zoals post-its, sms’jes, e-mails en voicemails, die je kunt sturen naar jezelf of iemand anders stuurt ze naar jou, zodat je wordt gebombardeerd met herinneringen, die je gemotiveerd en gefocust houden op je doel. Herinneringen zijn vooral nuttig als ze worden gebruikt in combinatie met je triggers. Als er een bepaalde plaats of situatie is die je herinnert aan je voormalige slechte gewoonte, gebruik dan creatieve manieren om jezelf herinneringen te sturen, zodat je de verleiding van terugval kunt voorkomen. Bijvoorbeeld, als je slechte gewoonte is dat je te veel drinkt en je trigger is de drankkast, Installeer een hangslot op de kast en geef de sleutel aan je echtgenoot om te verbergen.
26
De kracht van rituelen Als je hetzelfde ding op hetzelfde tijdstip elke dag doet, kan het een ritueel worden. Bijvoorbeeld, je hebt waarschijnlijk een ‘ochtendritueel’ die bepaalt wanneer je je doucht, je koffie drinkt, gebruik maakt van de badkamer, je aankleedt en je voorbereidt voor je werk. Je volgt waarschijnlijk exact dezelfde volgorde elke dag, zodat je er niet eens over na hoeft te denken. Deze zelfde soort rituele ervaring kun je toepassen op je nieuw ontwikkelde goede gewoonten. Train jezelf om iedere dag om dezelfde acties en in dezelfde volgorde uit te voeren, totdat ze tweede natuur worden. Op die manier kun je genieten van de voordelen van je goede gewoonten, zonder daar bewust over na te hoeven denken.
Handelingen groeperen Het groeperen van handelingen doe je wanneer je een aantal goede gewoonten op hetzelfde moment wilt uitvoeren. Dit bespaart je tijd en, als ze eenmaal onderdeel zijn van je routine, zal je ze automatisch doen. Als bijvoorbeeld de slechte gewoonte die je wilt doorbreken slechte persoonlijke hygiëne is, kan je goede gewoonten groeperen, zoals tandenpoetsen, gebruik maken van mondwater, douchen, scheren, deodorant gebruiken en het aantrekken van schone kleding, zodat ze steeds elke dag als een ritueel worden uitgevoerd. In veel gevallen is het veel makkelijker om groepshandelingen te gebruiken dan proberen te onthouden hoe elk van de goede gewoontes afzonderlijk te doen.
Hoe komen tot consistentie Iets is een gewoonte als het geen bewuste gedachte van jouw kant vereist. Probeer ervoor te zorgen dat je je nieuwe goede gewoonte consequent uitvoert door het elke dag, gedurende 21 of 30 dagen, te herhalen. Als je steeds hetzelfde doet op dezelfde tijd en plaats en in dezelfde volgorde zal je nieuwe goede gewoonte een tweede natuur worden.
Gebruikmaken van je persoonlijke ritme Je hebt al routines ingesteld voor op je werk, thuis en zelfs voor je sociale leven. Probeer nieuwe goede gewoonten te koppelen aan een bestaande routine in plaats van om te proberen je een compleet nieuwe routine eigen te maken. Dit maakt het makkelijker om de nieuwe positieve gewoonte in je leven te integreren en zal het sneller een onderdeel van je ritueel worden. Bijvoorbeeld, als je slechte gewoonte is dat je ongeorganiseerd bent, zou een van je Krachtige Doelen kunnen zijn om elke dag wat tijd te reserveren om te plannen wat je die dag wilt verwezenlijken. Een bestaande gewoonte die je hebt, is dat je je altijd doucht op het moment dat je wakker wordt. Je kunt je nieuwe goede gewoonte integreren in je bestaande gewoonte om met behulp van je douche-tijd je dag in kaart te brengen. Je kunt zelfs zover gaan dat je een whiteboard installeert in je badkamer, waar je je belangrijkste doelen voor die dag kunt noteren. Wees zo creatief mogelijk!
27
Positief in het leven staan Een van de dingen waarop veel mensen niet zijn voorbereid is succes. Het is dan ook ironisch, dat als sommige mensen zo vaak hebben gefaald en ze uiteindelijk met succes een slechte gewoonte hebben doorbroken, ze moeite hebben om daarmee om te gaan, waardoor het zelfs mogelijk is dat ze zodanig terugvallen naar waar ze waren begonnen. Dit is omdat ze meestal een soort van mentale blokkade hebben, dat voorkomt dat ze kunnen accepteren dat ze sterk en gemotiveerd zijn en zodra ze hun geest daarvoor wel openstellen dat ze kunnen kijken naar hun uiteindelijke doel. Het opheffen van dit soort blokkades, de kracht van je geest gebruiken om je succes te bereiken en te ondersteunen, is van essentieel belang om je lange termijn doelen te bereiken.
Gedachten, geloof en gewoonten Soms kan je geest grenzen stellen aan wat jij kunt bereiken. Bijvoorbeeld, als je slechte gewoonte is dat je te veel eet en je Krachtige Doel is om 7 kilo te verliezen in 30 dagen en je geest gelooft niet in het eigen succes of pessimistische vooruitzichten heeft, zal het moeilijker voor je zijn om je doel te bereiken. Met andere woorden, de geest leidt vaak het lichaam. Het is dus belangrijk om je geest te trainen, zodat je negativiteit kan verwerpen en positiviteit kunt omarmen. Het is mogelijk om je geest te herprogrammeren, zodat successen bereiken makkelijker wordt. Het enige wat je hoeft te doen is overtuigd zijn van je doel en de werkelijkheid zal gaan overeenkomen met je overtuigingen. Vergeet niet dat gewoonten werken op je onderbewuste en zijn gebaseerd op de dingen die we geloven of ooit hebben geloofd. Dus zelfs als je een negatieve overtuiging uit je geest haalt - "ik ben te dik" of "Ik heb geen zelfbeheersing" - als je negativiteit volhoudt en niet vernietigt, zal die negatieve gedachte alleen worden vervangen door een andere - "Ik ben niet sterk genoeg om dit te doen".
Affirmaties en bekendmakingen Het verdrijven van negativiteit is makkelijker gezegd dan gedaan. Al bijna je hele leven worden je negatieve gedachten versterkt door je slechte gewoonten. In je geest geloof je dat je zal falen om je Krachtige Doel te bereiken, want je hebt altijd al gefaald in het verleden, toch? Dit hoeft niet zo te zijn! Er is een techniek die je kunt gebruiken om negativiteit uit je geest te verbannen en te vervangen door positieve gedachten. Dit doe je met affirmaties en bekendmakingen. Affirmaties zijn korte zinnen die je voor jezelf meerdere keren per dag herhaalt, meestal tijdens het kijken naar jezelf in een spiegel. Ze zijn ontworpen om je geest positief te versterken, te herprogrammeren en negativiteit. uit te bannen Dit kunnen zinnen, zoals:
"Ik ben een krachtig, gemotiveerd persoon" "Ik kan alles bereiken als ik het maar wil" "Ik ben sterk genoeg om te doen wat ik echt wil" "Ik ben een gelukkig mens die succes verdient" 28
Affirmaties kunnen ook betrekking hebben op je gewoonte:
"Ik blijf vandaag nuchter" "Ik besteed mijn dag rookvrij" "Vandaag ga ik niet het casino in"
Door hun omschrijving zijn affirmaties positieve uitspraken. Dus vermijdt bij affirmaties de woorden "zal niet" of "niet". Affirmaties zijn een handige manier om je geest te concentreren op het positieve en ze werken echt. Bedenk 3 of 4 affirmaties die relevant zijn voor je Krachtige Doelen en herhaal ze voor jezelf hardop voor de spiegel, 10 keer per keer en dat 3 keer per dag gedurende een week. Aan het einde van die tijd zal je een verandering opmerken in de manier waarop je jezelf voelt. Je zal positieve energie hebben en negatieve gedachten zullen zijn verbannen, tenminste als het gaat om je slechte gewoonte. Bekendmakingen zijn uitspraken die je maakt naar andere mensen toe over jezelf. Net zoals affirmaties werken ze door het definiëren wie je bent, zowel in je eigen geest als bij anderen. Bijvoorbeeld, mensen die altijd naar AA (Anonieme Alcoholisten) bijeenkomsten gaan, beginnen hun ‘verhaal’ door te zeggen: "Mijn naam is (wat je naam is) en ik ben alcoholist”. De andere mensen op de bijeenkomst betuigen hun steun en acceptatie door hen bij naam te begroeten. Met hun bekendmaking aanvaarden ze de verantwoordelijkheid door publiekelijk bekend te maken dat zij een probleem hebben en wordt dat tegelijkertijd ondersteund door de groep. Affirmaties en bekendmakingen zijn effectieve manieren om positiviteit op te bouwen en negatieve gedachten uit je geest te verdrijven. Je kunt je misschien de eerste keren een beetje dom voelen, maar als je eenmaal hun voordelen gaat opmerken, zal die verlegenheid snel worden vervangen door gevoelens van kracht.
Visualisatie en Positiviteit Een andere techniek om positiviteit bevorderen is het gebruik van visualisatie oefeningen. Dit is wanneer je elke dag een beetje tijd opzijzet om te visualiseren hoe je leven eruit zal zien als je eenmaal je slechte gewoonten hebt vervangen door goede. Probeer het voor jezelf door te gaan naar een rustige plek waar je voor minstens 5 tot 10 minuten niet zal worden gestoord. Ga comfortabel zitten en sluit je ogen. Probeer om volledig te ontspannen. Wanneer je geest rustig is, sta dan niet stil bij je slechte gewoonte of de gevolgen daarvan, maar stel je voor hoe je dagelijks leven eruit zal zien, zodra jij je nieuwe goede gewoonte(n) eigen hebt gemaakt. Wees zo gedetailleerd mogelijk. Hoe zie jij eruit? Wat zeggen andere mensen tegen jou? Wat ruik je? Wat voel je? Wat denk je? Visualisatie helpt bij de voorbereiding van je geest voor succes door te anticiperen op dat succes. Wanneer je dan de positieve gevolgen realiseert van je goede gewoonten, heb je minder kans om ze af te wijzen met negativiteit.
29
Er zijn zelfs mensen die geloven dat het mogelijk is om actief invloed uit te oefenen op situaties door ze te visualiseren. Met andere woorden, alleen geloven dat positieve dingen gaan gebeuren, kan daadwerkelijk leiden tot positieve dingen. Hoewel er geen direct verband bestaat tussen de twee is het absoluut waar dat de voorbereiding van de geest voor succes door visualisatie het je makkelijker maakt om dat succes te omarmen zodra het er komt.
Het maken van een Visie collage Verschillende mensen leren op verschillende manieren. Sommige mensen zijn doeners en dienen hun handen vuil te maken door het daadwerkelijk uitvoeren van een specifieke taak om het zo op te kunnen nemen door hun geest. Anderen kunnen gewoon een boek lezen of een video bekijken en zijn zo in staat om te leren hoe iets te doen. Weer andere mensen zijn echter visueel ingesteld en die hebben behoefte om herhaaldelijk iets te zien, voordat het wordt opgenomen in hun geest. Voor deze mensen zijn er visie collages. Visie collages zijn verzamelingen van foto's, afbeeldingen, citaten, video’s en alles dat de positiviteit versterkt wat je probeert te bereiken. Het kan een collage zijn die is gemaakt van karton en knipsels uit tijdschriften of een digitale webpagina die is gebouwd op Pinterest of andere website. In beide gevallen is het doel van de visie collage je doel visueel positief te versterken. Door regelmatig te kijken naar je visie collage wordt je geest mentaal getraind om positief te denken over je reis. Dit kan het proces vergemakkelijken van het maken van positieve beslissingen en het vermijden van negativiteit.
De kracht van hypnose Hoewel hypnose een slechte reputatie heeft bij sommige mensen, dankzij de ‘entertainer hypnotiseurs’ op de televisie, is hypnose een echt lichamelijk proces dat veel gebruikt wordt in de psychologie en psychiatrie bij een verscheidenheid van psychische aandoeningen. Wanneer deze wordt uitgevoerd door een getrainde professional brengt de hypnose de persoon in een diep ontspannen tranceachtige toestand en plaatst vervolgens posthypnotische suggesties in het onderbewustzijn van de persoon. Deze suggesties worden dan ingebed in hun geloof, maar alleen als de persoon openstaat voor de suggestie. Bijvoorbeeld, je kan iemand niet hypnotiseren en laten geloven in God als ze atheïst zijn of ‘links’ laten stemmen als ze ‘rechts’ zijn. Dus iemand die worstelt om te stoppen met roken kan worden gehypnotiseerd om te laten geloven dat wanneer ze roken een sigaret smaakt als vergif. Wanneer de persoon uit de hypnotische toestand komt, blijft de suggestie een deel van hun geloof, zodat wanneer ze roken de slechte smaak zo’n angst veroorzaakt dat ze niet in staat zijn om verder te roken. Als je geïnteresseerd bent in het gebruik van hypnose om je te helpen bij het doorbreken van je slechte gewoonte, vraag je arts of zorgverlener je door te verwijzen naar een gerenommeerde professionele hypnotiseur.
30
Er zijn ook minder kostbare manieren die je online kunt vinden, zoals zelfhypnose programma's gemaakt door professionals. De zelf-hypnose tapes en cd’s die je online kunt kopen, helpen je te ontspannen zodat je je slechte gewoonten kunt aanpakken en doorbreken.
Meditatie Je hebt al een vorm van meditatie gebruikt bij de visualisatie oefening. Meditatie werkt op dezelfde manier: je zoekt een rustige plek op waar je niet gestoord kan worden en je ontspant jezelf. Het verschil is dat je bij meditatie, in plaats van dat je jezelf visualiseert als succesvol, je je geest volledig vrijmaakt van alle gedachten. Als je in een meditatieve staat bent, is je geest een lege pagina. Er zijn geen afleidingen of angsten in je geest: In feite is er helemaal niets. Voor een korte tijd - meestal ergens tussen de 10 tot 30 minuten – is je geest leeg van alles. Wanneer je uit een meditatieve staat komt, voel je je ontspannen en als herboren. Slechts 15 tot 20 minuten van meditatie kan zoveel energie geven als een volledige nachtrust. Angsten worden verlicht en negatieve gedachten worden gezuiverd. En je geest zal een scherpte en duidelijkheid hebben die je helpt helderder te denken, zodat je je Krachtige Doelen makkelijker kan bereiken.
31
Actie nemen De Chinese filosoof Confucius zei de beroemde uitspraak: "De reis van een duizend mijl begint met een enkele stap”. Ook al zei hij deze woorden meer dan 2500 jaar geleden, ze zijn nog steeds zo waar als op de dag dat ze werden uitgesproken. Nu je een Plan van Aanpak hebt, dat compleet is uitgerust met een tijdschema, mijlpalen, meetbare doelen en beloningen, is de volgende stap deze te implementeren. Het maken van grote veranderingen in je leven kan intimiderend zijn en kan veel angst veroorzaken bij veel mensen, maar nu moet je vertrouwen op het idee dat je een echte verandering wilt maken in de richting van je leven die je wilt leiden.
Focus en Wilskracht De tijd en energie die je besteed aan het maken van je Plan van Aanpak gaat nu zijn vruchten afwerpen wanneer je begint met je reis. Je weet van tevoren waar je bij elke stap op je weg moet zijn en dit zal helpen om je gefocust en gemotiveerd te houden. Toch zullen er altijd zal onvoorspelbare situaties voorkomen en het leven zal je het af en toe lastig maken, maar geef niet toe. Houd voet bij stuk. Vanaf hier zullen de ingrijpende veranderingen die je gaat maken positieve invloed hebben op elk aspect van je leven. Als je begint te wankelen, maak dan gebruik van de technieken uit het vorige hoofdstuk – zoals affirmaties, een visie collage, meditatie - om op koers te blijven.
Implementatie Als je op dag 1 wakker wordt van jouw programma om je slechte gewoonte te doorbreken en te vervangen door een goede, kun je nerveus of bang zijn. Heb vertrouwen in het feit dat je elke stap van de weg hebt gepland. Je hebt al alle tools die je nodig hebt om je slechte gewoonte te overwinnen, plus je hebt je geest ‘omgeschoold’ om positief te zijn en negativiteit te verwerpen. Hoewel de straat lang is en de stappen klein. Jij kan dit! Niet alleen is succes onvermijdelijk, gezien je motivatie en de structuur die je hebt opgebouwd om je voor te bereiden voor je reis, je bent er helemaal klaar voor. Je bent sterk, moedig en bekwaam. Alles tot op dit punt was het voorwerk. Nu is het moment aangebroken waarop je echte, ware positieve verandering begint. Ben je opgewonden? Je zou het moeten zijn!
32
Traagheid overwinnen Newton's eerste wet van de fysica stelt dat een bewegend voorwerp de neiging heeft om in beweging te blijven en dat objecten in rust de neiging hebben in rust te blijven. Deze wet kan makkelijk worden toegepast op gewoonten. Het is veel makkelijker om zoals je bent te blijven in plaats van te veranderen. Maar zonder verandering kan je niet groeien. En zonder groei zal je niet het succes bereiken die je wenst.
Gelukkig is het niet nodig om een enorme kracht te moeten gebruiken om de bal aan het rollen te krijgen. Al bij het kleinste wat je doet richting je doel, zal je reis laten starten. En naarmate je verder bent in je Plan van Aanpak, waarbij je onderweg je subdoelen behaalt, kom je als vanzelf in een stroomversnelling, zodat - voordat je het weet - je al over de helft bent in het bereiken van je doel en is de finish in zicht!
Het gevaar van ‘alles of niets’ Iets is beter dan niets. Zelfs de kleinste prestatie is beter dan steeds blijven falen. Terwijl je uiteindelijke doel iets heel uitdagends kan zijn, is het meestal niet realistisch om te verwachten dat je van punt A naar de finish springt in een enkele stap. Het werkt zo gewoon niet. Voorkom een ‘alles of niets’ benadering bij het doorbreken van je slechte gewoonte. Het zal leiden tot niets anders dan frustratie. In de meeste gevallen kan een slechte gewoonte worden overwonnen door kleinere, meer haalbare stappen te gebruiken, die worden ondersteund door positiviteit en voortdurende motivatie, zowel intern als extern.
33
Het accepteren van stapsgewijze verbeteringen Het is oké als je niet de hele enchilada in een hap opeet. Inderdaad, het is beter om kleine hapjes te nemen in plaats van je spijsverteringskanaal te overbelasten. Op dezelfde manier is het goed om het rustig aan te doen wanneer je een slechte gewoonte doorbreekt. Je slechte gewoonte is niet in één nacht ontstaan en je moet niet verwachten dat je deze direct overwint. Bijvoorbeeld, als je slechte gewoonte is dat je heroïne gebruikt, zal in één keer stoppen een kwellende, pijnlijke ervaring zijn. In feite, het kan zelfs zo’n schok zijn voor je systeem zijn, dat de remedie dan erger is dan de kwaal. Afhankelijk van hoe erg je verslaafd bent, kan het zelfs dodelijk zijn. Een beter plan zou zijn om de drugsverslaving langzaam af te bouwen onder toezicht van een betrouwbare medisch professional. Zij zullen normaal gesproken je aanraden om in plaats van de drug een minder sterk verdovend middel te gebruiken, zoals methadon, zodat het afkickproces haalbaarder wordt. Zelfs als je slechte gewoonte niet zo radicaal is, kun je diezelfde principes toepassen door stapsgewijze verbeteringen te accepteren. Uiteindelijk zullen ze leiden tot een totale overwinning van je slechte gewoonte.
34
Zet de eerste stappen om van emotie eten af te komen Ben jij een emotie eter? Kortom, spelen gevoelens een rol in jouw eetgedrag? Weet je niet zeker of je een ‘emotie eter’ bent? Doe dan kort de volgende check aan de hand van de volgende vragen. Beantwoord de vragen in deze test en je komt erachter. Geef in onderstaande lijst bij alle uitspraken aan in hoeverre ze voor jou gelden. 1= nooit 2= nauwelijks 3= soms 4= regelmatig 5= vaak 6 = heel vaak
□ Vaak heb ik gevoelens van onbehagen zonder precies te weten wat ik voel. □ Vaak kan ik niet de juiste woorden vinden om mijn gevoelens te beschrijven. □ Ik vind het vaak moeilijk om mijn gevoelens onder woorden te brengen □ Ik eet vaak om negatieve emoties niet te hoeven voelen. □ Ik vind het moeilijk om aan te geven wanneer mijn maag leeg is en ik honger voel in mijn maag □ Als ik me naar voel heb ik heel sterk de behoefte om te gaan eten. □ Als ik eet dan heb ik even geen last van negatieve gevoelens. □ Als ik eet geeft dat een gevoel van tijdelijke troost en voldoening. □ Nadat ik gegeten heb komen na verloop van tijd die negatieve gevoelens weer terug. □ Ik eet gedurende de dag vaak kleine hoeveelheden, maar bij elkaar is dat meer dan wat anderen eten.
□ Als ik alleen ben of me verveel ga ik vaak eten. □ Ik eet vaak gedachteloos. □ Ik heb vaak een hevig verlangen naar eten. 35
□ Ik vind het moeilijk om aan te geven wanneer mijn maag vol zit. □ Ik schaam me vaak over mijn eetgedrag. p ik denk vaak negatief over mijn lichaam. □ Ik denk vaak negatief over mezelf. □ Mijn gewicht is behoorlijk toegenomen. □ Mijn gewicht is hoger dan wat normaal is voor mijn lengte en leeftijd. □ Mijn gewicht schommelt nogal. Uitslag Score lager dan 30 Jij hebt niet of nauwelijks last van emotie-eten. Je bent in staat om je gevoelens te herkennen en die ook onder woorden te brengen. Je gaat bij negatieve emoties niet meer eten. Ook heb je geen last van de lichamelijke gevolgen van emotie-eten. Score tussen 31 en 60 Jij hebt slechts een enkele keer moeite met het herkennen en verwoorden van emoties, maar dat is geen standaard patroon. Meestal eet je alleen als je een lichamelijk behoefte hebt aan eten. Je gebruikt eten zelden als troost. Je hebt een vrij positief zelfgevoel. Score tussen 61 en 90 Je hebt regelmatig moeite met het herkennen en uiten van emoties en gaat daarbij meer eten dan de bedoeling was. Bij negatieve gevoelens krijg je de neiging om te gaan eten. Je gewicht kan daardoor toegenomen zijn en misschien ben je ontevreden over jezelf. Score tussen 91 en 120 Jij bent een echte emotie eter, je hebt veel moeite met het herkennen en uiten van je gevoelens. Negatieve emoties probeer je te onderdrukken of weg te werken door veel te eten. Hierdoor kan je gewicht zijn toegenomen. Je ervaart vaak ontevredenheid over jezelf en je gewicht. Als jouw score 61 of hoger is, biedt ik je mijn gratis cursus aan ‘Creëer een harmonieuze relatie met voeding’ aan. En zet de eerste stappen naar een leven zonder haat-liefdeverhouding met voeding!
36
Omarm falen Voor iemand met een negatief perspectief is falen iets verschrikkelijks, eng en moet worden vermeden ten koste van alles. Maar voor de positief denkend persoon betekent falen een kans. Als mens leren we door te falen. Het is juist het ‘vallen’ deel van ‘opstaan en vallen’, die leidt tot de grootste ontdekkingen.
Wanneer je tegenslag hebt tijdens je reis of je niet je wekelijks subdoel van je Plan van Aanpak hebt bereikt, gebruik het als een les om te bepalen wat er misging en waarom, zodat je dezelfde fout kunt voorkomen. Het mooie van het Doorbreek je Gewoonten programma is dat als je faalt het niet nodig is dat je helemaal opnieuw moet beginnen. Je kunt gewoon de stap herhalen waarbij je ‘uitgleed’, zodat je vooruit blijft gaan.
De kracht van volharding De film ‘Rocky’ is een favoriete film bij velen. Zoals je je vast nog wel weet is de karakter Rocky Balboa een arbeider, gespeeld door een zeer jonge Sylvester Stallone, een bokser in Philadelphia die door middel van buitengewone omstandigheden de kans van zijn leven krijgt om te vechten tegen Apollo Creed, de wereldkampioen zwaargewicht.
Iedereen herinnert zich het betoverende en inspirerende moment aan het eind van de film, wanneer de muziek aanzwelt en Rocky wordt overladen met complimenten als hij wordt herenigd met zijn verlegen, onhandige vriendin Adrian. Maar wat veel mensen niet meer weten, is dat Rocky niet wint van Apollo Creed. Hij verloor de wedstrijd door beslissing. Maar dat stopte Rocky niet om één van de meest geliefde film aller tijden te worden, omdat hij zijn beoogde doel bereikte: Hij ‘volharde’ tegen de beste bokser ter wereld. Door steeds weer op te staan en terug te komen voor meer wanneer hij was neergeslagen, werd Rocky een winnaar.
37
Net zoals Rocky kun jij de held van je eigen film zijn, zolang je maar blijft opstaan en terugkomt voor meer. De roem is niet je doel, het zit ‘m in de reis. Door de kracht van je eigen doorzettingsvermogen te gebruiken, zal jij je slechte gewoonte overwinnen en veranderen in een goede, ongeacht de tegenslagen die je ontvangt tijdens de reis. Je zal misschien niet elk gevecht winnen en soms, zoals Rocky, krijg je een ‘klap in je gezicht’. Maar zolang je blijft vechten, ben jij de kampioen.
De score bijhouden Om te verzekeren dat je de uitkomst krijgt die je wilt, gemotiveerd blijft en op het juiste spoor wilt blijven, is het belangrijk dat je je voortgang bijhoudt en evalueert, zodat je je Plan van Aanpak kan verfijnen naarmate je verder komt in het programma. Je hebt je Plan van Aanpak vanaf een veilige afstand uitgestippeld, voordat je actie ging ondernemen. Er zijn waarschijnlijk dingen gebeurd die je niet had verwacht. Het is prima om wijzigingen aan te brengen. Je Plan van Aanpak is een richtlijn, geen ‘wetboek’. Zolang als je komt waar je naartoe wilt, binnen de termijn die je had gepland, kan het zoveel of zo weinig worden aangepast als je wilt. Zorg er gewoon voor dat je Plan van Aanpak je de richting stuurt naar je doel en je niet laat terugvallen in de slechte gewoonte, die je probeert te doorbreken.
Een overzicht van je succes Een register bijhouden van je prestaties met betrekking tot je Plan van Aanpak – ik noem dit je ‘Overwinningsregister’ - zal je helpen je vooruitgang bij te houden. Het zal je ook helpen bij het opstellen van je volgende Plan van Aanpak wanneer je klaar bent om een andere slechte gewoonte te doorbreken. In je Overwinningsregister houd je je prestaties bij met betrekking tot je doel en identificeer je je tekortkomingen. Wees eerlijk en niet bang, dit Overwinningsregister is voor jouw ogen alleen. Uiteindelijk, wanneer je je doel hebt bereikt, kunnen je gewoonte dagboek en Overwinningsregister je helpen bij het zien wat de belangrijkste elementen waren die hebben geleid tot je succes. Deze belangrijke elementen kan je vervolgens toepassen op andere gebieden van je leven, zodat je continue positieve verbeteringen kunt maken en dichterbij het realiseren van je Visie komt. Wekelijks je succes bekijken Plan wekelijks tijd in om je succes te bekijken. Maak er een nieuw goede gewoonte van door het elke week op hetzelfde tijdstip en dag te doen, waardoor je het minder snel vergeet om het te doen. Uiteindelijk ga je uitkijken naar deze tijd, omdat het dichter bij je doel brengt en des te groter de kans zal zijn dat het nieuws goed zal zijn. 38
Je wekelijkse vooruitgang bekijken zal zo niet-beoordelend mogelijk moeten zijn. Werk je Overwinningsregister bij zonder emotie, noteer zo gedetailleerd mogelijk wat je goed hebt gedaan en wat niet. Elke tegenslag moet vergezeld gaan met een actieplan om die gebieden, waar verbetering nodig is, te corrigeren. Deze kunnen dan worden opgenomen in je Plan van Aanpak voor de volgende weken.
Vier je overwinningen De kleine beloningen die je hebt opgenomen in je Plan van Aanpak zijn belangrijke drijfveren, dus sla ze niet over. Zelfs als zijn het gewoon kleine dingetje, omdat je ze moest verdienen hebben ze een diepe persoonlijke betekenis. Bijvoorbeeld, mensen die worstelen met alcoholisme en die beginnen met het 12-stappenprogramma krijgen chips die verschillende stadia vieren van hun niet drinken. Deze goedkope plastic chips worden gegeven bij 30 dagen, zes maanden, 1 jaar en 10 jaar van niet drinken. Hoewel deze chips geen werkelijke geldwaarde bezitten, behoren ze voor de mensen die ze verdienen tot hun meest waardevolle bezittingen. Wanneer je Plan van Aanpak is afgerond en je hebt je doel bereikt, is het tijd om ze te vieren. Nodig dierbaren uit voor een feestelijk diner of een feestje. Niet alleen heb je dit verdiend, maar het vieren van je prestatie zal je positieve gedrag versterken en het makkelijker maken om het proces te herhalen wanneer het tijd is om andere slechte gewoonten aan te pakken die je wilt corrigeren.
Naar het volgende niveau Je hebt het gedaan via je eerste Plan van Aanpak. Je hebt een slechte gewoonte doorbroken en vervangen door een goede. Wat nu? Je hebt nog steeds je Visie te realiseren. Bouw voort op de ervaring en het succes van je eerste Plan van Aanpak en pas die lessen toe die van toepassing zijn op de volgende slechte gewoonte die je wilt corrigeren. Waar houdt het op? Je weet dat je je ultieme doel hebt bereikt wanneer je Visie niet langer een doel is dat je wilt bereiken, maar eigenlijk je dagelijks leven beschrijft.
Het permanent breken van de gewoonte Dit kan dan wel het eind van deze gids zijn, maar het is niet het einde van de weg voor jou. Er zijn nog vele slechte gewoontes te corrigeren, voordat je het leven leeft die je je altijd hebt voorgesteld. Maar nu dat je bewapend bent met de kennis van hoe dit te bereiken, zal de ervaring van het doorbreken van je eerste slechte gewoonte je het vertrouwen geven die je nodig hebt om je reis voort te zetten. Ik zei aan het begin dat je de kracht hebt om te doen wat wilt als je maar de geest hebt om het te doen. Blijf geloven in jezelf en geeft nooit, nooit, nooit op. Je kunt jouw wereld veranderen. Je moet het gewoon doen, een gewoonte per keer! Succes!
39