digitale fotografie mei 2008
Voor iedereen die echt met perfecte precisie foto’s wil maken Pagina 6 8 6 */& & * / /0
Iedere milimeter beweging betekent een bewogen beeld Pagina 13
70--&%*(&50&("/(505 %&*/5&3"$5*&7&1035"-
Niet meer uren schoenendozen vol foto’s doorspitten Pagina 15
Ondek de wondere wereld van de filter Pagina 19
9)&5'6--$0-03 (-044:."(";*/&
70034-&$)54% 1&3+""3 70034-&$)54 70034-&$)54% 1&3+""3
$BNFSB/FU FO $BNFSB.BHB[JOF [JKO I¹U NFEJVN WPPS EF GBOBUJFLF GPUPHSBBG #PPSEFWPMHFEFHFOQSBLUJKLUFTUTPQIFUHFCJFEWBOEJHJUBMFFOBOBMPHFGPUPHSBmF DBNFSBT TDBOOFST QSJOUFST QBQJFS TPGUXBSF LBMJCSBUJF FUD'SBBJFSFQPSUBHFTPWFS CFLFOEFGPUPHSBGFOFOSVCSJFLFOBMTUFOUPPOTUFMMJOHTBHFOEB CFFMETQSBBLFOIJTUPSJF 1SPEVDUFOWFSHFMJKLFOt5FTUTt7SBBH"BOCPEt'PSVNt1FSTPPOMJKLF1BHJOBt8FCMPHt'PUP"MCVNTt"SDIJFGt*OGPFOBCPOOFNFOUFOXXXDBNFSBOFUOM
De inhoud van deze bijlage valt niet onder verantwoordelijkheid van de Telegraaf-redactie
& % * / & 3 " % #" "/ +( ,) * ,3 0& & 3 &# 7 4 &3 -0 #& 5
Themabijlage digitale fotografie
Analoog of digitaal?
DIGITALE FOTOGRAFIE MEI 2008
Fotograaf Eric van den Elsen publiceert onder andere in de tijdschriften Jan, Hide & Chic en Cosmopolitan. Hij maakt veel modereportages en portretten van bekende Nederlanders. Daarnaast maakte hij in 2003 samen met Ronald Giphart het boek Heldinnen en bracht hij in 2007 het fotoboek Viva Cuba uit. Tot voor kort fotografeerde hij alles nog analoog, maar nu is ook hij grotendeels overgeschakeld op digitaal fotograferen. Door Mirjam Bedaf
Voor iedereen die echt met perfecte precisie foto’s wil maken Pagina 6
“
Toen een aantal jaar geleden de digitale camera op de markt kwam, heb ik die wel uitgeprobeerd. Ik vond het resultaat tegenvallen. Ik heb ook een aantal digitale foto’s laten bewerken met de opdracht om de foto’s zo mooi mogelijk te maken. Mijn analoge foto’s waren mooier, minder vlak. Daarnaast was een professionele digitale camera een investering van minstens 30.000 euro. Als dan ook het resultaat tegenvalt, is de keuze niet zo moeilijk. Ik ben analoog blijven gebruiken.” Vrijheid Sinds kort gebruik ik een digitale camera. De laatste jaren zijn er veel ontwikkelingen geweest en de kwali-
teit van digitale camera’s en foto’s is enorm vooruit gegaan. Bovendien zijn de mogelijkheden eindeloos. Je kunt de beelden bewerken en direct versturen via Internet. Je kunt eindeloos foto’s schieten en later beslissen welke je wel of niet af laat drukken. Een fotorolletje inclusief ontwikkelen en contacten kost al snel 20 euro. Al die mogelijkheden ervaar ik als een enorme vrijheid. Wel wordt je door alle opties op de camera meer gedwongen om keuzes te maken als je een foto maakt. Een stap verder Als mensen ergens een foto van maken, hoor je ze vaak na een paar foto’s zeggen: ‘ja, dit is hem’. Ze hebben dé perfecte foto gemaakt. Vaak
blijkt de foto later tegen te vallen. Je moet daarom niet volledig afgaan op wat je op het scherm ziet. Het is beter om een stapje verder te gaan en nog een aantal foto’s te maken. Dat doe ik ook. Kiezen Ik zie analoog en digitaal als twee verschillende media. Net als schilderen een andere manier van weergeven is, zijn beide vormen van fotograferen voor mij ook totaal verschillend. Bij elke opdracht bepaal ik van te voren welke vorm daar het beste bij past. Dat is vaak een gevoelskwestie. Het gebeurt ook weleens dat een opdrachtgever zijn of haar voorkeur aan geeft. Bij het tijdschrift Jan bijvoorbeeld worden nog
steeds alleen maar analoge foto’s gebruikt. Dat vinden ze beter bij hun concept passen. Commerciële klanten willen juist vaker digitale foto’s, vanwege de snelheid en het gemak van direct meekijken en foto’s uitkiezen. Op reis Soms is het gewoon handiger en veiliger om analoog te fotograferen. Voor mijn fotoboek over Cuba heb ik drie jaar rondgereisd. Alle foto’s die ik daar heb gemaakt zijn analoog. Ik wilde niet met dure apparatuur gaan reizen. Gebruik je een digitale camera, dan heb je naast die camera ook nog allerlei randapparatuur nodig, bijvoorbeeld om de foto’s op te slaan.
8 6 & *& */ / /0
Iedere milimeter beweging betekent een bewogen beeld Pagina 13
70--&%*(& 50&("/( 505 70 %& */5&3"$ "$5*&7& 1035" 5"-
Niet meer uren schoenendozen vol foto’s doorspitten Pagina 15
Ondek de wondere wereld van de filter Pagina 19
9 9 )&5'6--$0-03 (-0444 :."( "(";*/&
770 70034-&$)54 003 00 344 - $ ) 4 % 1&3+""3 1&3+ 1 3 ++"" " "3 ""
$BNFSB/FU FO $BNFSB.BHB[JOF [JKO I¹U NFEJVN WPPS EF GBOBUJFLF GPUPHSBBG #PPSEFWPMHFEFHFOQSBLUJKLUFTUTPQIFU HFCJFEWBOEJHJUBMFFOBOBMPHFGPUPHSBmF DBNFSBT TDBOOFST QSJOUFST QBQJFS TPGUXBSF LBMJCSBUJF FUD'SBBJFSFQPSUBHFTPWFS CFLFOEFGPUPHSBGFOFOSVCSJFLFOBMTUFOUPPOTUFMMJOHTBHFOEB CFFMETQSBBLFOIJTUPSJF 1SPEVDUFOWFSHFMJKLFOt 5FTUT t7SBBH"BOCPEt 'PSVNt 1FSTPPOMJKLF1BHJOB t8FCMPH t 'PUP"MCVNTt "SDIJFGG t*OGPFOBCPOOFNFOUFOXXXDBNFSBOF
& % * / "3 %& #" "/ *+ ( , ) ,3 0& & 3 &# &3
47 -0 #& 5
DE INHOUD VAN DEZE BIJLAGE VALT NIET ONDER VERANTWOORDELIJKHEID VAN DE TELEGRAAF-REDACTIE
°
INHOUD
Welke camera past bij jou? p. 4 compact camera’s p. 5 Camera’s in het middensegment p. 6 Spiegelreflexcamera’s p. 6 Bellen met je fototoestel p. 9 De perfecte foto p.10
Toekomst Tegenwoordig ga ik steeds vaker de digitale camera gebruiken. Het is makkelijker, goedkoper en de mogelijkheden zijn ongekend. Ik durf het bijna niet te zeggen, maar misschien fotografeer ik later bijna alleen nog maar digitaal. Toch hoop ik wel dat de analoge techniek blijft bestaan.
Fotograferen als hobby p.11 Life through a lense p.12 Bewogen of haarscherp? p.13 Thuis foto’s printen p.13 bewerk je eigen beeld! p.14 Je hebt een prachtige foto gemaakt, maar wat doe je er mee? p.15 Foto’s opslaan met een veilig gevoel p.17
Eric van den Elsen, fotograaf
Je foto’s online p.19 Ontdek de wondere wereld van de filter! p.19
Uit het boek Viva Cuba, Eric van den Elsen.
Mediaplanet produceert, financiert en ontwikkelt themakranten In pers, online en via broadcasting. www.mediaplanet.com
Digitale fotografie - publicatie Mediaplanet publishing house B.V. Project Manager: Lot van Brakel, Mediaplanet Publishing House B.V. +31 20 7077 015 Production Manager: Judith Kloppenburg, Mediaplanet Publishing House B.V. +31 20 7077 003 Design & Repro: Ingeborg Engelsma,
[email protected],
Thomas Rohlfs,
[email protected], +31 20 7077 011
Tekst: Arts Mediaproducties Mediaplanet is de leidinggevende Europese uitgever van themakranten in pers, online en via broadcasting. Als u zelf een idee heeft over een onderwerp, of misschien wel een heel thema, aarzelt u dan niet om contact met ons op te nemen. Mediaplanet Publishing House, Kristiina Kansen, Country Manager Lot van Brakel
tel: +31 20 70 77001 www.mediaplanet.com Gedistribueerd met De Telegraaf, mei 2008
WWW.KIEKWIJZER.NL
maak van je digitale foto’s een eigen album Heeft u ook nog zoveel digitale foto’s in uw computer opgeslagen? Doe er nu iets mee en maak van uw favoriete digitale foto’s een gedrukt fotoalbum. Het is heel eenvoudig. Ga naar hema. nl, kies in het menu Foto voor albumprintservice en download de
gratis software. Van het album dat u hierna samenstelt, maken wij dan een prachtig echt ingebonden fotoalbum. Als u wilt, bezorgen we het ook nog bij u thuis. Echt HEMA. www.hema.nl
Themabijlage digitale fotografie
beeld zoombereik, LCD-scherm en batterij of accu die gebruikt wordt. “Digitale camera’s zijn er in verschillende segmenten: van simpele compact camera tot uitgebreide spiegelreflexcamera. Hiervoor kiezen mensen die wat meer kwaliteit willen. Voor de ‘huis-, tuin- en keukenfotografie’ is de compact camera prima”, zegt Dirk de Bont van Foto Klein in Ridderkerk. “Er zijn de standaard compact camera’s uit het beginsegment, maar ook de uitgebreidere soorten met wat meer mogelijkheden. Allemaal geschikt voor het maken van gewone, eenvoudige foto’s. Dan is er het middensegment dat bestaat uit de semireflexcamera’s. Speciaal voor mensen die de keuzemogelijkheden van de spiegelreflexcamera willen, én het gemak van de compact camera. Daarboven staat de digitale spiegelreflexcamera. Hiermee kun je alle kanten op.”
Welke camera past bij jou? Je wilt een fotocamera kopen en weet niet welke je moet kiezen. Moet het een compact camera worden, of juist een spiegelreflex? Het aanbod is groot. Waar moet je op letten? De fotospeciaalzaak biedt uitkomst. door Lilian Heijmans
“
Het hangt er helemaal vanaf wat iemand wil”, zegt Milan de Bie van Camera Peeters in Amsterdam. “Allereerst moet je weten wat je met een camera wilt gaan doen én moet je een budget voor ogen hebben. Het gaat er tenslotte om dat je een product koopt dat goed bij je past. Een fotospeciaalzaak kan hierin het beste adviseren.” Een goed advies En advies is nodig, zeker voor de (beginnend) amateur. Waarmee moet je rekening houden? Welke camera kun je het beste kopen? Daar komt bij dat de ontwikkelingen razendsnel gaan, waardoor er steeds nieuwe mogelijkheden aan een camera worden toegevoegd. Dat was vroeger anders. Met een analoge camera
kon je gemakkelijk tien jaar doen. Nieuwe ontwikkelingen gingen immers veel langzamer. Belangrijk is helder te krijgen wat je precies wilt. Wil je alleen maar vakantiekiekjes maken of juist wat verdergaan in fotografie? Bij elke wens past een type camera.
groter de afdruk die je kunt maken. Daarnaast moet je letten op bijvoor-
Geheugenkaart Een verschil met de analoge camera is dat foto’s niet meer op een filmrolletje worden weggeschreven maar op een geheugenkaart. Hoe meer geheugen, hoe meer foto’s erop passen. Bij analoge camera’s moeten de filmpjes naar de ontwikkelcentrale die de foto’s corrigeert. Bij digitale camera’s kunnen foto’s vanaf de geheugenkaart op de pc gezet worden, een veel voordeliger en sneller methode. Je kunt de foto’s zelf nabewerken. Ook daarmee moet bij aanschaf rekening worden gehouden. “Hiervoor worden overal cursussen gegeven. Veel fotospeciaalza-
ken geven workshops over alles rondom fotografie, waaronder het nabewerken van foto’s”, legt De Bont uit. Last but not least is het budget natuurlijk ook belangrijk voor de aanschaf van een camera. Houd naast het beschikbare bedrag voor de camera rekening met extra kosten. Als het budget voor uw compact camera bijvoorbeeld 200 euro is, bedenk dan dat er nog een tas of beschermhoesje bij komt en misschien een extra geheugenkaart.
Diagfragma: grootte van de opening van de lens, om scherptediepte te regelen. Geheugenkaart: hierop worden foto’s digitaal opgeslagen (van 240 MB per seconde). ISO-waarde: kan per foto ingesteld worden en is afhankelijk van de hoeveelheid licht (vergl. ASAfilms). LCD-scherm: display achterop camera, dient bij compact camera’s als zoeker. Megapixel: 1 miljoen pixels. Resolutie: geeft aantal pixels van lichtgevoelige chip (CCD) aan. Sluitertijd/belichtingstijd: tijdsduur die beschrijft hoelang lichtgevoelig gedeelte wordt blootgesteld aan bepaalde hoeveelheid licht. UV-filter: filtert ultraviolet licht uit lens, dient ook als bescherming van lens.
Twee soorten Er zijn twee soorten digitale camera’s: de compact camera en de spiegelreflexcamera. Dat is een camera waarvan de lenzen gewisseld kunnen worden en die meer mogelijkheden heeft dan de compact camera. Spiegelreflexcamera’s zijn doorgaans wat groter dan compact camera’s en vaak wat duurder. Voor het maken van goede foto’s is de kwaliteit van de lens belangrijk, evenals het aantal pixels. Hoe meer pixels, hoe
Zoeker: venster of display waardoor je ziet wat er gefotografeerd of gefilmd wordt. Er bestaan optische (met spiegels) en elektronische zoekers. Zoom (optisch en digitaal): optische zoom: lens haalt beeld dichtbij. Digitale zoom zoomt als het ware in op foto zelf.
Professional Serie voor zakelijk en thuisgebruik 5 JAAR GARANTIE AAN HUIS Op de Professional Serie heeft u maar liefst 5 jaar omruilgarantie aan huis en levenslang gratis telefonische ondersteuning.
INCLUSIEF 1000 PAGINA’S INKT XL cartridges worden standaard meegeleverd in de doos om 1000 pagina’s te printen (gemeten volgens nieuwe ISO-norm 24711). Speciaal voor business users.
DRAADLOOS PRINTEN / SCANNEN Via ingebouwde draadloze 802.11g technologie. Zeer eenvoudig te installeren en in gebruik. Tevens via USB-kabel aan te sluiten. Deel de printer met meerdere gebruikers!
DUBBELZIJDIG PRINTEN Duplex: Automatisch dubbelzijdig afdrukken met 1 druk op de knop. Bespaar papier en het milieu.
www.lexmark.nl
X4875 Draadloze All-In-One
X6575 Draadloze All-In-One
X9575 Draadloze All-In-One
Printen. Scannen. Kopi�ren.
Printen. Scannen. Kopi�ren. Faxen.
Printen. Scannen. Kopi�ren. Faxen.
• Tot 30 pagina’s per minuut in zwart en 24 ppm in kleur • Fotomogelijkheden via geheugenkaart, PictBridge of USB-stick • 6 cm kleuren LCD-scherm • Draadloos printen, scannen en foto’s uitlezen • Watervast tekst en foto’s printen die niet vlekken en vervagen
• Tot 28 pagina’s per minuut in zwart en 24 ppm in kleur • Fotomogelijkheden via geheugenkaart, PictBridge of USB-stick • Automatische documentinvoer voor 25 pagina’s • Watervast tekst en foto’s printen die niet vlekken en vervagen • Stand-alone faxen • Draadloos printen, scannen en foto’s uitlezen
• Tot 32 pagina’s per minuut in zwart en 27 ppm in kleur • Fotomogelijkheden via geheugenkaart, PictBridge of USB-stick • 6 cm kleuren LCD-scherm • Automatische documentinvoer voor 50 pagina’s • Watervast tekst en foto’s printen die niet vlekken en vervagen • Stand-alone faxen • Draadloos printen, scannen en foto’s uitlezen • Ethernetaansluiting
Kies vertrouwen. Print Lexmark.
Themabijlage digitale fotografie
Compact camera’s Wat zijn de voor- en nadelen van de aanschaf van een compact camera? Hoe maak je de juiste keuze om alle onvergetelijke momenten snel en eenvoudig vast te leggen? Een aantal specialisten van diverse cameramerken geven hierop een antwoord. door Lilian Heijmans
“
Bij een keuze voor een nieuwe camera denken de meeste mensen direct aan het aantal megapixels”, aldus Jip Barth, product intelligence consultant bij Canon. “Maar het eerste dat iemand zich af moet vragen wanneer hij een camera gaat kopen, is waar hij hem eigenlijk voor wil gebruiken. Daarom is een goede voorlichting door een fotovakhandelaar of -dealer essentieel.” Het grote voordeel van een compact camera is dat hij eenvoudig in een tas of broekzak op te bergen is en dat veel zaken als belichting en scherp stellen automatisch staan ingesteld. Tip is wel om er direct een beschermhoesje bij te kopen, omdat er veel hoogwaardige elektronica in een compact camera zit en gevaren als stof en zand op de loer liggen.
Bij het maken van de juiste keuze is uiteraard het aantal pixels een belangrijk punt om naar te kijken, net als de optische zoom en de kwaliteit van de lens. Voor een compact camera geldt dat 6 megapixels voldoende resolutie geeft om foto’s perfect af te laten drukken op een standaardformaat van 10 x 15 cm. Als men de foto’s groter wil afdrukken is een hogere resolutie van belang en daarmee meer megapixels. Een optische zoom van minimaal 3x levert al goede resultaten op. Lenzen zijn bij de meeste gerenommeerde merken voor compact camera’s allemaal van prima kwaliteit. “Er is tegenwoordig al een compact camera die een 25 mm ultragroothoek lens heeft (vergelijkbaar met 25 tot 100 mm lens op een 35 mm kleinbeeldcamera)”, aldus Marieke van Leeuwen, marketingmanager bij Panasonic. “Binnenshuis sta je letterlijk en figuurlijk
snel met de rug tegen de muur en groothoek geeft de oplossing voor dit probleem.” Verder zijn alle compact camera’s tegenwoordig voorzien van optische beeldstabilisatie. Via een LCD-scherm kun je eenvoudig op armlengte fotograferen. Dit zorgt voor meer handbeweging, wat kan leiden tot vervaging. Optische beeldstabilisatie voorkomt dit en zorgt voor scherpe foto’s.
die manier kunnen zelfs raceauto’s en spelende kinderen haarscherp worden vastgelegd. Deze technologie zorgt ervoor dat het beeld gestabiliseerd wordt,
ook als de fotograaf zelf beweegt. Leuke bijkomstigheid is dat veel camera’s tegenwoordig verkrijgbaar zijn in allerlei trendy kleuren.
Twee soorten De meeste compact camera’s zijn tegenwoordig uitgerust met gezichtsdetectie. De camera selecteert dan zelf een gezicht in een groep, zodat een bepaald kind of persoon altijd scherp op een groepsfoto staat. “Het is nu ook mogelijk om compact camera’s te kopen met smiledetectie, die het verschil herkent tussen volwassenen en kinderen. Als het kind op schoot van één van de ouders zit, wacht de camera totdat de glimlach op het gezicht van de kleine verschijnt en zal op dat moment de foto maken”, aldus prmanager Hans den Heijer van Sony. Dit geeft dus altijd vrolijke resultaten. Daarnaast beschikken diverse compact camera’s tegenwoordig over intelligent scene recognition. Deze functie herkent moeilijke, donkere situaties, zoals fotografie in huis. Een ware uitkomst voor de praktijk, want er worden twee foto’s gemaakt, één met standaardinstellingen en één met volgens de camera geoptimaliseerde instellingen. Nadien kan men zelf direct de beste foto uitkiezen. Motion detection technology Daarnaast zijn veel compact camera’s tegenwoordig voorzien van motion detection technology, oftewel technologie om bewegende beelden te onderscheiden, te volgen en te fotograferen. Op
DP 1. Een nieuwe dimensie in digitale fotografie. De Dp-1 combineert een handzaam formaat met hoge kwaliteit opnamen. De ingebouwde sensor met 14 megapixels is 7 tot 12 keer groter dan die uit een standaard digitale compact camera. De Foveon® direct image sensor legt alle RGB gegevens op 3 lagen vast zoals bij de klassieke kleinbeeldfilm. Het 16,6 mm. F4 objectief is van zeer hoge optische kwaliteit en heeft een asferisch glas voor een hoge resolutie en hoog contrast. Dankzij de nieuwe “TRUE” processor ontstaat een natuurlijke weergave. De DP1 is ’s werelds eerste en enige digitale compact camera met de specificaties van een digitale spiegelreflex camera. Niet voor niets heeft de DP-1 in 2008 de Tipa Award gewonnen voor Best Prestige camera 2008. www.sigma-benelux.nl 14180 Sigma DP1 adv 260_127.indd1 1
afbeelding op ware grootte
DIGITALE COMPACT CAMERA MET DE KRACHT VAN EEN DIGITALE SPIEGELREFLEX
13-05-2008 14:28:46
Themabijlage digitale fotografie
Camera’s in het middensegment De naam geeft het al aan, camera’s in het middensegment vallen tussen de handzame compact camera’s en de grotere spiegelreflexcamera’s in. Dit type camera heeft een hoge zoomfactor (tot 15x optisch), maar geen verwisselbare lenzen en ligt qua functionaliteit en prijs dicht tegen het instapmodel van de spiegelreflexcamera aan. Door Lilian Heijmans
D
eze camera’s worden ook wel brugcamera’s of semireflexcamera’s genoemd, omdat ze echt een brug slaan tussen de techniek en functionaliteit van compact camera’s
en spiegelreflexcamera’s. Camera’s in het middensegment hebben veel handige toepassingen die de compact camera ook heeft. Zoals gezichtsherkenning, motion detection technology en intelli-
gent scene recognition. Daarnaast kunnen deze camera’s doorgaans korte filmpjes met geluid opnemen, al dan niet in stereo. Reizigers nemen ze vaak mee op vakantiereizen, omdat ze handzamer
zijn dan de spiegelreflex en toch foto’s van uitstekende kwaliteit leveren. Op vakantie is het een belangrijk voordeel dat men met deze camera geen fototas met diverse lenzen mee hoeft te nemen. Veel professionele fotografen kopen er om die reden vaak een camera uit het middensegment bij. Verder is de camera ook redelijk handzaam. Hij past niet in een broekzak, maar is substantieel kleiner dan de spiegelreflexcamera. Camera’s uit het middensegment beschikken over een menu, maar bevat meer instelbare knoppen dan de compact camera. Vanwege hun beperkte
omvang werken compact camera’s vaak met een vast menu om functies in te stellen. Op de spiegelreflex zitten echter meer aparte knoppen voor de diverse instellingen. Een goede fotovakhandelaar of -dealer kan alles vertellen over deze handige camera.
Spiegelreflexcamera’s Voor iedereen die echt met perfecte precisie foto’s wil maken, is de spiegelreflexcamera de juiste keuze. Hiermee kun je zowel prachtige natuuropnamen maken, als sportprestaties en beweeglijke kinderen haarscherp vastleggen. Door Lilian Heijmans
V
oor deze doelen is een spiegelreflexcamera de beste keuze. Zeker voor een serieuze hobbyist of beginnend fotograaf. René Dijk van Nikon geeft als advies een camera te zoeken waarmee je nú de mooiste foto’s kunt maken en waarmee je jezelf in de toekomst als fotograaf nóg verder kunt ontwikkelen. Laat je daarom goed adviseren door de fotovakhandel of -dealer. Maximale beeldcontrole Een groot voordeel van fotograferen met een spiegelreflexcamera is dat je als je door de optische zoeker of op het LCD-scherm kijkt, precies ziet wat er op de foto komt te staan. Zo is er maximale beeldcontrole. Om dit te bereiken werkt de camera met verwisselbare lenzen, zodat van elke situatie een natuurgetrouwe foto gemaakt kan worden. Er zijn er ook camera’s op de markt met een kantelbaar LCD-scherm of een LCD-scherm bovenop de camera. Het handige van een top-LCD is dat je heel snel bepaalde camera-instellingen kunt
wijzigen, zoals de ISO-waarde, witbalans, afbeeldingsformaten, et cetera. Scherp in beweging Niet alleen de juiste body (lees camera) is van belang, ook de keuze voor de juiste lens (ook wel objectief genoemd) is uitermate belangrijk. Voor natuur- of sportfotografie is een spiegelreflexcamera een absolute must. De camera is ook uitermate geschikt voor het in beeld brengen van kleine kinderen. Waar je het bij compact camera’s hebt over een 3 x of 5x optische zoom, heb je het bij digitale spiegelreflexcamera’s met name over het type lens. Bijvoorbeeld een 18-200 mm, of een 70-300mm. Om de keuze voor de consument eenvoudig te maken wordt elke ‘instapspiegelreflexcamera’ standaard in een kitvorm geleverd, met zogenaamde kitlenzen, zoals de 18-55mm. Ook zijn er dubbelkits verkrijgbaar met twee standaardlenzen die qua zoombereik perfect op elkaar aansluiten, zoals een 18-55mm en een 55-200 mm. Tegenwoordig kun je ook kiezen voor len-
Optimaal digitaal
zen met beeldstabilisatie. Een beeldstabilisator zorgt ervoor dat de fotograaf een onbewogen en scherpe foto kan maken. Daarnaast is dan ook direct het zoekerbeeld gestabiliseerd. Sommige fabrikanten verwerken de beeldstabilisatie niet in de lens, maar in de body van de camera (sensor-shift).
Laat je daarom goed adviseren door de fotovakhandel of -dealer Hans Smittenaar, Canon Consumer Imaging, geeft aan dat mensen aan een spiegelreflexcamera uiteraard hogere eisen stellen dan aan een compact of middensegment camera. De spiegelreflexcamera heeft een zwaardere ombouw die beter geïsoleerd is tegen stof en vocht dan zijn kleinere broertjes. Er zit een grotere en duurdere sensor in dan in de compact camera. Op een spiegelreflex-
DIGITAL CAMERA
Een schitterend bijna geruisloos 28-200mm* groothoek 7,1x zoom objectief, superieure Smooth Imaging Engine III beeldprocessor, supersnelle en accurate autofocus, beeldstabilisatie, royale 10,0 Megapixel effectieve resolutie, gezichtsherkenning en talloze handige opnamemogelijkheden. Hoogwaardige technologie ondergebracht in een robuuste maar elegante metalenbehuizing. Ontdek de stijlvolle nieuwe Ricoh R8, de digitale camera waarop u al zo lang heeft gewacht en laat u verrassen door zijn aantrekkelijke prijs. *35mm equivalent
Leverbaar in Classic, Zilver en Zwart
www.ricohpmmc.com
NL_AD_RICOH_R8_154 x 127 mm_new_1.indd 1
13.05.2008 15:01:33 Uhr
camera kun je alle mogelijke functionaliteiten, ook wel features genoemd, handmatig instellen. Of wat te denken van een ingebouwde fotocoach, die iemand ter plekke leert fotograferen? De spiegelreflex beschikt naast een menu ook over diverse handmatige instellingen, zodat je als fotograaf handmatig de keuze kunt bepalen van bijvoorbeeld de sluitertijd of het diafragma. Wat te kiezen? Uit welke modellen kan de consument nu kiezen? De meeste mensen die van compactcamera overstappen op een digitale spiegelreflex zullen starten met een instapmodel. Deze camera’s zijn uitstekend geschikt om het fotograferen met een spiegelreflexcamera onder de knie te krijgen. Deze instapmodellen zijn vaak voorzien van de bekende ‘autoknop’ die ook op de compact camera zit. Gewoon op ‘auto’ zetten en de camera doet de rest. De prijzen voor een instapmodel beginnen al rond de 399 euro.
Naast het instapmodel is er voor de gevorderde fotograaf ook het zogenaamde prosumer model. Prosumer is een afkorting van professionele consumer, dus professionele consument. Een prosumer model is doorgaans sneller, groter en robuuster dan het instapmodel. Naast snelheid van de opnames is bij deze categorie ook de snelheid van de autofocus (AF) en het aantal AF-velden ‘professioneler’. In alles presteert deze camera net iets beter dan de instapspiegelreflex. Dit merk je met name in moei-
Themabijlage digitale fotografie
lijk te fotograferen situaties, zoals bij weinig licht. De prijzen van deze categorie loopt uiteen van circa 800 tot circa 1800 euro voor een losse body. De echte Rolls Royces onder de camera’s, de professionele camera’s, zijn nog solider gebouwd en doorgaans volledig afgedicht tegen stof en vocht. Ook zijn ze nog sneller met een hogere resolutie en tot op detail instelbaar. De prijzen lopen daarmee ook op. Een camera in die klasse kost al snel meer dan 5.000 euro. Accessoires Er zijn natuurlijk allerlei accessoires te verkrijgen voor de spiegelreflexcamera. Een voorbeeld hiervan is een neutral density filter, hiermee kun je de lichtinval blokkeren, waardoor een langere sluitertijd mogelijk is. Een goed UV-filter zorgt ervoor dat er geen blauwe waas over de foto’s komt te liggen tijdens fotograferen bij helder zonlicht. Naast filters zijn er natuurlijk ook o.a. de externe flitsers (speedlights) waarmee je nog meer lichtopbrengst krijgt dan de vaak ingebouwde pop-up flitser. Bij sommige camera’s kun je via een uitgebreid retoucheermenu de foto’s in de camera al bewerken, (zonder tussenkomst van de computer), zoals uitsnij-
den, helderheidscorrectie, rode-ogencorrectie). Met een goede fotoprinter is het al mogelijk zelf afdrukken te maken voor 0,30 cent per foto. Daarnaast bestaat tegenwoordig de mogelijkheid foto’s als diapresentatie op een HD-televisiescherm te projecteren. Een eigen fotovoorstelling als wandvullend beeld in plaats van een saai zwart scherm aan de muur. Ook leuk om foto’s op die manier aan familie en vrienden te laten zien. Zo kunnen dierbare momenten meer dan eens samen worden beleefd.
Als men over lenzen praat, wordt altijd het aantal millimeters genoemd. Dit geeft de brandpuntsafstand aan van de lens. Hieronder volgt een kort overzicht waarin het feitelijke bereik van de betreffende lenzen wordt aangegeven. 24 mm supergroothoek 35 mm groothoek 50 mm standaard 80 mm licht tele 135 mm tele 300 mm supertele
Ga op a vontuur in Fins Lapland
Ontdek en beleef de ongerepte natuur van N oord Europa Ga op de snelste manier – rechtstreeks – naar de Top of Europe! Een onvergetelijke vakantie… en altijd puur natuur! Stap direct een andere wereld binnen: op zoek naar de rendieren, aanschouw de middernachtzon en overschrijd de Poolcirkel. Maak kennis met de cultuur van de Lappen en zet voet op het uiterste punt van Europa: de adembenemende Noordkaap. Onvergetelijke ervaringen… voor welke belevenis u ook kiest!
SCHITTERENDE FLY-DRIVE ARRANGEMENTEN: UÊ
individueel beleven & genieten vanaf
UÊ
in slechts 3 uur vliegen van Amsterdam naar Lapland
UÊ
uw auto staat klaar bij aankomst
UÊ
verblijf in comfortabele hotels of bungalows
UÊ
vertrek zomerseizoen: elke zaterdag
MEER INFORMATIE: UÊ
[email protected]
UÊ
T 035 69 90 322
995,- p.p.
GRATIS onder
grafie cursus foto achtzon rn de Midde 10 boekers d) te rs e e e d r o o v ederlan cursus in N cursus ,0 5 . (t.w.v l/foto rdeuropa.n www.noo
M id d er n a c h tzo n
www.noordeuropa.nl Naam:
vlr:
m / v:
Straat:
nr:
Postcode:
Woonplaats:
Email: Vul de bon in en stuur deze vandaag nog naar: Voigt Travel, Antwoordnummer 1429, 1410 VC Naarden.
Telegraaf 27-5-2008
Vraag nú de GRATIS brochure aan met alle unieke fly-drive arrangementen naar Lapland!
Themabijlage digitale fotografie
Ingezonden Mededeling
Bellen met je fototoestel ‘Meer, meer en nog eens meer’. Dat lijkt de slogan voor de mobiele telefoon anno 2008. Dit kleinood maakt ons niet alleen overal bereikbaar, maar kan ook onze aanwezigheid continu in beeld vastleggen. Wat willen we voor de toekomst nog meer? door Lilian Heijmans
W
e fotograferen er tegenwoordig lustig op los: elk grappig, triest of aandoenlijk moment kan worden vastgelegd en verstuurd naar wie dan ook. Wat een paar jaar geleden nog als wazig kiekje verstuurd werd, is vandaag een heldere afbeelding van prima kwaliteit. “Beelden met resolutiewaarden van vijf megapixels zijn al te vinden op de nieuwste generatie mobiele telefoons, vaak ook voorzien van touchscreen en scrollbar”, aldus Emile Baak, algemeen directeur van Nokia Benelux. “In 2002 kwam de eerste mobiele telefoon met fotofunctie op de markt. Al snel bleek er onder gebruikers behoefte om meer te kunnen doen met een mobiele telefoon, dan alleen bellen en klokkijken.” Het logge mobieltje veranderde daarna in rap tempo in een vernuftig en handzaam fashion item waarmee je niet alleen kunt bellen. Ook muziek beluisteren of foto’s en videobeelden vastleggen behoort tot de mogelijkheden. Irene Filmer, marketing coördinator bij LG Mobile: “Het
grote succes komt voort uit het simpele feit dat je een mobiel nu eenmaal altijd bij je hebt. Klein, compact en tegelijkertijd voorzien van steeds volwaardiger features maakt de fotomobiel tot een heerlijk apparaat. Consumenten gebruiken een mobiel in de eerste plaats om te bellen en te sms’en, maar verlangen aan de andere kant steeds meer van de beeld, lens- en afdrukkwaliteit van de fotofunctie.” Fabrikanten zien dat steeds meer mensen de fotomobiel serieus gebruiken. Het gaat daarbij om de plotselinge en grappige momenten die mensen willen vastleggen, filmen voor YouTube of delen met anderen op internet. Ook voor de meer memorabele en dierbare herinneringen gebruiken mensen steeds vaker de fotomobiel; een diner met goede vrienden, het label van de fles wijn van die avond of de stralende vakantiefoto’s. En dat kan allemaal. Kortom het fotomobieltje is volwassen geworden en mag dan ook best met alle egards behandeld worden. Nog geen spiegelreflex, maar wie weet duurt dat niet lang meer.
Sigma is al jaren een begrip onder fotografen over de hele wereld op het gebied van objectieven, camera’s, flitsers en andere accessoires voor de fotografie. Het bedrijf is vooraanstaand op het gebied van onderzoek, ontwikkeling en fabricage en introduceert regelmatig nieuwe producten om aan de behoeften van de moderne digitale fotograaf te voldoen. Sigma staat wereldwijd bekend om het grote assortiment objectieven; van extreme groothoek tot macro, zoom en telelens. De objectieven zijn geschikt voor alle typen digitale spiegelreflex camera’s van alle gerenommeerde merken. De producten onderscheiden zich door hun uitstekende prijs/kwaliteit verhouding. Na meer dan ruim 40 jaar baanbrekend werk weet Sigma nog steeds door innovatieve ontwerpen op te vallen. Zo is sinds maart 2008 is de DP-1 verkrijgbaar, een revolutionaire digitale compact camera die onlangs is bekroond met de “best prestige camera” TIPA Award. De DP1 is ’s werelds eerste digitale compact camera met de grote sensor uit een spiegelreflex waardoor gemakkelijk schitterende opnames gemaakt kunnen worden. Meer informatie over Sigma en haar producten vindt u op de website www.sigma-benelux.nl
ER ZIJN VEEL CAMERA’S DIE OP EEN SPIEGELREFLEX LIJKEN...
MAAR SLECHTS ÉÉN WERKT OOK ZO.
Een oude wijsheid zegt dat alleen een Digitale Spiegelreflex camera de kwaliteit biedt die een serieuze fotograaf verlangt. De FinePix S100FS zet deze oude wijsheid op zijn kop. Vanaf het begin ontworpen om de ultieme beeld kwaliteit te bieden, heeft de FinePix S100FS een 2/3 inch Super CCD sensor (één van de grootste in welke niet Spiegelreflex camera dan ook), een nauwkeurig 14,3x zoom objectief met optische beeld stabilisator en een krachtige nieuwe Real Photo Processor. Samen geven deze componenten de fotograaf de mogelijkheid opnamen te maken van adem benemende scherpte, contrast en kleurweergave. 2/3 inch High resolution11,1 Megapixel Super CCD VIII HR 28-400 mm 14,3x groothoek zoom Optische beeld stabilisator ISO 100-10.000 * 100-400% Wide Dynamic Range Unieke Film Simulatie instelling RAW instelling 2,5 inch verstelbaar LCD scherm
O O O O O O O O
Geleend van Fujifilm’s Awardwinning S5 pro, biedt de S100FS unieke mogelijkheden zoals , Film Simulatie, een tot 400% groter dynamisch bereik, en de beste hoge ISO prestaties in zijn soort. De compacte, lichtgewicht behuizing, maakt hem kleiner, lichter en aanmerkelijk goedkoper dan een gelijkwaardige spiegelreflex met lens. Als u altijd verscheurd werd tussen de keuze van het gemak van een Compact en de kwaliteit van een Digitale Spiegelreflex kan dit precies zijn waar u op gewacht heeft.
* ISO 6400 op 6MP of lager, ISO1000 op 3MP
www.fujifilm-digital.nl
10
Themabijlage digitale fotografie
De perfecte foto
dat weer niet. Verdiep je ook in de software die op je camera zit; er zijn diverse functies voor verschillende toepassingen, zoals de RBG-functie Deze RGBfunctie stelt de fotograaf in staat om verschillende versies van een enkele foto te creëren, met verschillend niveau van diepte, toon en warmte. Denk ook na over de samenwerking met de mensen die je fotografeert; een groepsfoto lukt
“Iedereen kan perfecte foto’s maken. Maar het is een illusie te denken dat we daar met een digitale camera zelf niet meer bij nodig zijn. Je moet wel bereid zijn om vooraf na te denken”, aldus Tom Meerman, coördinator van de fotovakschool in Amsterdam.
alleen goed als de mensen ook meewerken. Ten slotte zorg je voor goede uitrusting: laarzen zijn een goede voorzorgsmaatregel als je in een weiland een koe fotografeert en geen sliding wilt maken met je dure camera. Stap II de techniek Meerman: “Vervolgens gebruik je de techniek voor een goede compositie en
Door Lilian Heijmans
“
Nadenken vormt de kern van de fotografie; over wat je fotografeert, over hoe je de techniek op je camera gaat gebruiken, over de compositie, belichting en hoe je de foto’s straks gaat opslaan en afdrukken. Als iemand bereid is zich hier vooraf in te verdiepen, levert dat prachtige foto’s op.”
Stap I vooraf Een foto maken begint met de vraag ‘wat fotografeer ik en voor wie’? Maak je een overzichtsfoto of wil je juist de details vastleggen? Welke boodschap wil je met je beeld overbrengen aan diegenen die je foto bekijkt? Als je een foto wilt maken van iemand voor een gebouw, leg je het accent en daarmee de scherpte
op één van beiden, anders is niet duidelijk wat je nu feitelijk wilt laten zien. Voor resolutie, lenskwaliteit en software geldt hetzelfde. Denk goed na over ‘wat doe ik straks met mijn foto’s?’ Een digitale camera beschikt over voldoende megapixels voor scherpe afdrukken op A4-formaat. Maar doe je dit bijvoorbeeld met je mobiele telefoon, dan lukt
Fotograferen als hobby Je wil je nog meer gaan toeleggen op uw hobby: fotograferen. Welke mogelijkheden zijn er dan en waar moet je zoal aan denken? door Lilian Heijmans
I
n de loop der jaren hebben zich binnen de fotografie heel wat specialismen ontwikkeld. Denk aan portretfotografie, natuurfotografie, bewegingsfotografie, architectuurfotografie, et cetera. Vaak worden deze specialismen door professionele fotografen beoefend. Ook amateurs gaan zich steeds vaker specialiseren. Dat kan prima met de juiste instelling en de geschikte apparatuur.
Theatershow Hind, Theater a/d Schie, Schiedam
Foto: Ardito / Jan-Evert Zondag
professional. Veel amateurs houden zich allang met bewegende fotografie bezig, zoals de enthousiaste vader die elke week langs de lijn staat als zijn zoontje weer een voetbalwedstrijd moet spelen. Bij theateruitvoeringen en zaalsporten is flitsen heel storend voor spelers en publiek. De professionele fotograaf werkt dan meestal zonder flits. Ook de amateurverenigingen worden hierin steeds kritischer, waardoor de amateurfotograaf eveneens steeds vaker zonder flits zal moeten werken.
“Je moet wel wat aanleg en feeling voor het onderwerp hebben”, zegt Jan-Evert Zondag, eigenaar van Ardito Fotografie in Zoetermeer. Hij is gespecialiseerd in bewegingsfotografie en legt veel sporten theaterevenementen vast. “Belangrijke momenten moet je zien aankomen, dus enig zicht op en interesse in het onderwerp zijn handig”, aldus de
In beweging De essentie van het fotograferen van bewegende onderwerpen is dat je een stilstaand beeld maakt. Ga je die beweging dan stilzetten, bijvoorbeeld een voetballer die in de lucht hangt, of ga je de beweging juist in beeld proberen uit te
drukken? Als je voor het eerste kiest, heb je een spiegelreflexcamera nodig met de grootst mogelijke lens, de grootste gevoeligheid, de kortste sluitertijd en de minste ontspanvertraging (verschil tussen knop indrukken en moment waarop foto wordt gemaakt). Kies je voor het tweede dan is er bewegingsonscherpte, waarmee je creatief kunt omgaan. Je moet wel weten hoe je de camera moet hanteren, wat erin gebeurt én wat je wilt. Bij portretfotografie gelden weer andere zaken. De afstand tot het onderwerp is vaak maar een paar meter. Lenzen en apparatuur moeten daarop zijn toegesneden. Als portretfotograaf bent ú de regisseur, terwijl je bij het fotograferen van sport en theater alleen waarnemer bent.
VisibleDust is ”sensorcleaning“ voor S Stofvrij maken zovaak u maar wilt! Met Visible Dust roterende antistatische kwastjes houd je de sensor van de camera altijd stofvrij.
1 controle
2 Dry clean
3 Wet clean
Stofvrij maken (Dry cleaning) Het behouden van een stofvrije sensor in een SLR camera is met Visible Dust uit Canada écht mogelijk en zonder enig risico met de kleine SL700 of de zwaarder uitgevoerde AB724. Beide kwastjes zijn d.m.v. een snel roterend kwastje zó antistatisch geladen, dat wanneer u deze over de sensor haalt alle stof naar het kwastje trekt. De SeRVice afDeLingen Van De “gRote meRken” gebRuiken ook ViSibLe DuSt. Vastzittend vuil weghalen (Wet cleaning) Met de diverse vloeistoffen en bijbehorende swabs kun je een vervuilde sensor waar stof/vuil/olie op vastgeplakt zit weer optimaal schoon krijgen zonder énig risico! U doet dit alles nog eenvoudiger met de 7 led Sensor loupe. Simpeler kan het niet en risico’s zijn er niet. Visible Dust is verkrijgbaar bij o.a. professionele fotodealers en de betere fotovakhandel zoals hier onder vermeld:
adviesprijzen:
Sensor loupe 7x SL700 Óf AB724 Swabs 1.6x (12 stuks) Sensor clean (flesje 8ml)
€ 79,€ 56,€ 85,€ 32,€ 14,-
Aalten - Foto Garretsen - Alkmaar - Cameraland, Ringfoto Alkmaar - Almelo - Foto Video Boom - Almere - Apollo - Amersfoort - Combi Leusderweg - Amsterdam - Calumet Photographic, Camera Peeters, Camex Pro - Foto Zandvoort - Bergschenhoek - J & F De Fotograaf - Breda - Foto Video Coenen, Media Markt, Mk2 Visuele Media - Burgum - Expert Meijer - Bussum - Autofocus - Capelle a/d Ijssel - Kamera Express - Delft - T - Foto Modern - Drachten - Friese Poort - Druten - Combi Druten - Ede - Media Markt - Eindhoven - City Foto - Geleen - Delahaye Foto - Goes - Foto Verschoore - Groningen - Combi Sipkes, Media Markt, Pro!trade O Hamstra - Leeuwarden - M.g.m. Foto Video - Leusden - Foto Verhoeff - Lisse - Fotovak Engel - Meppel - Foto Frans Nooren - Naaldwijk - Foto Ben Hofland - Neunen - Pixto-F - Nijmegen - Chipclean, Foto Grijpink, Fo - Scheveningen - Fotomaatje - Schiedam - Foto Van der Waal - Sint Genesius Rode - VDH Photo Supplies - Soest - Combi Foto Video - Stellendam - XIS - Stiens - Foto Thomas Sijtsma - Tilburg - Foto Jans, Saturn
11
Themabijlage digitale fotografie
Ingezonden Mededeling de juiste belichting. Als je diagonaal door de zoeker kijkt, dan zie je of je beeld goed uitgevuld is. Hanteer daarbij de gulden uitsnedenregel en plaats het hoofdonderwerp niet strak in het midden. De Mona Lisa is niet voor niets beroemd! Bij een uitgebreid diner stel je bijvoorbeeld een groot diafragma in als je wilt dat alle dinergasten scherp op de foto staan en niet alleen het dichtstbijzijnde wijnglas. Gebruik een korte sluitertijd als je alle druppels van een fontein wilt laten zien. Bedenk wat je op de voor- of achtergrond wilt hebben en let op dat je onderwerp niet in de schaduw staat. Het leuke van digitale fotografie is natuurlijk dat je meteen kunt nagaan of de foto goed gelukt is.” Stap III het beslismoment Wanneer druk je af? Belangrijk is ook dat je je goed kunt verplaatsen in de mensen die je fotografeert. Wat gaan ze
World Press Photo tentoonstelling nu te zien in de Oude Kerk Amsterdam
doen? Het huwelijk is gesloten, de kus komt eraan. Dus je zoomt alvast in. De sprong van een balletdanseres fotografeer je als zij zich op het hoogste punt bevindt. Vooruitzien en timing zijn hierbij essentieel.
De 2008 World Press Photo tentoonstelling is nog tot 22 juni te zien in de Oude Kerk in Amsterdam. Na Amsterdam zal de tentoonstelling wereldwijd op meer dan 100 locaties te bezichtigen zijn.
Stap IV wat doe ik met de foto’s? Een foto staat vrijwel nooit op zichzelf, maar maakt doorgaans deel uit van een reeks. Zorg dus voor voldoende afwisseling om de foto’s goed te laten uitkomen. Maak staande en liggende foto’s, met en zonder flits, een close-up en hanteer verschillende formaten.
In de tentoonstelling zijn de foto’s te zien die begin dit jaar door een internationale onafhankelijke jury werden verkozen tot de beste persfoto’s van het jaar 2007. Dit jaar heeft een record aantal fotografen meegedaan aan de wedstrijd: 5.019 fotografen uit 125 verschillende landen. In de wedstrijd zijn 10 verschillende categorieën te onderscheiden, zoals Sportnieuws, Reportage, Portretten en Hard nieuws. De meest indrukwekkende beelden zijn terug te zien in de tentoonstelling én in het nieuw vormgegeven jaarboek, verkrijgbaar bij de tentoonstelling en via de website.
Met de juiste voorbereidingen, een goede camera, een dosis inlevingsvermogen en een precieze timing, is de perfecte foto voor iedereen binnen handbereik!
In de natuur Bij het fotograferen van de natuur is het net anders. Ook hier geldt dat de afstand de keuze van de lens bepaalt. “Zo kun je de macrolens gebruiken voor het vergroten van insecten en de telelens als je die bergketen in de verte, dichterbij wilt halen. Maar met dieren kun je niet communiceren. Ook hier ben je waarnemer en moet je soms veel geduld hebben”, aldus Marco Eschler van Eschlerphoto uit Den Haag. “Verder heb je voor natuurfotografie speciale materialen nodig zoals een polarisatiefilter, waarmee je de schittering uit water kunt halen. Een statief is ook handig als er te weinig licht is. Dan is een langere sluitertijd nodig en moet de camera helemaal stil staan, anders krijg je onscherpe foto’s.“
De Oude Kerk biedt een prachtige locatie aan de tentoonstelling en is dagelijks geopend. Bezoekers kunnen terecht van maandag t/m zaterdag tussen 10.30 uur tot 17.30 uur en op zondag tussen 13.00 uur tot 17.30 uur. Toegang bedraagt €7,-. Meer informatie is te vinden op www.worldpressphoto.org.
Dansvoorstelling On Y Danse, Schouwburg Arnhem
Iedereen kan zich in een bepaalde vorm van fotografie specialiseren. Overal zijn goede cursussen voor, ook zijn er fotofora waar amateurs elkaars foto’s becommentariëren, bijvoorbeeld zoom.nl, nufoto.nl en fotovisie.net. En je kunt lid worden van een lokale fotoclub. Tot slot: wees niet bang om wat meer foto’s te maken. Neem een geheugenkaart mee waarop veel foto’s kunnen.
Foto: Ardito / Jan-Evert Zondag
Probeer anderen zo min mogelijk tot last te zijn. En zeker bij natuurfotografie geldt, let op uw eigen veiligheid. Probeer niet te dichtbij die kudde nijlpaarden te komen die u wilt fotograferen. Ze zijn gevaarlijk!
Copyright Francesco Zizola
New Caledonia
SLR camera’s. Sensor loupe
Arctic Butterfly 724
SL 700
Swabs
Voor meer info: www.provak.nl
Sensor loupe: Hoge kwaliteit (glas optiek!)loupe met uitzonderlijke (7x led) lichtopbrengst voor optimale stof/vuil controle.
Arctic Butterfly: Super-charged (antistatisch geladen) fiberkwast trekt het stof weg van de sensor en uit uw camera. Verwijderd schadelijk vuil (bijv. zand) Uniek van Visible Dust!
SL700 gelijk aan de Arctic Butterfly in kleiner formaat (lijkt op een ballpoint)
Swab Systeem Visible Dust heeft het meest geavanceerde swab systeem wat er op de markt te koop is. Verwijderd vastgeplakt vuil/stof/olie. De swabs zijn in alle sensormaten te krijgen. De swab laat absoluut geen residu achter en is 100% safe op uw sensor.
ofessional, Cineshop, Eyes on Media, Foto Den Boer, Foto Nivo Schweitzer, Media Markt, S-color Marx - Apeldoorn - Cameratools, Dubach Foto & Video - Arnhem - Foto Kramer - Axel - Foto Jos Bleijenbergh - Baarn Talens Foto - Den Bosch - City Foto - Den Haag - Combi Focus, Foto Hafo, Foto Minderman en Pisa - Den Ham - Foto Konijnenberg - Deurne - Foka Foto Video Audio - Deventer - Foto Hekkert, Media Markt - Dokkum Omnifoto, Ringfoto Xper, Saturn - Haarlem - Foto De Leeuw, Fotovak Engel - Harlingen - FotoSG - Heemskerk - Ringfoto Blom - Heerlen - Foto Gery - Horst L. - Foto I.d. - IJsselmuiden - Fotorama - Joure - Foto oto Roos, Verweij - Oosterhout - Foto Verschuren - Papendrecht - Foto Schievink - Purmerend - Foto Looman - Roermond - Media Markt - Rotterdam - Calumet Photographic, Foka, Foto Klein, Media Markt, Photex n - Twello - Combi V.d. Worp - Uden - Foto De Vakman - Urk - Cameranu.NL - Utrecht - Foto Patent, Media Markt - Vlissingen - Foto Verschoore - Wageningen - Foto Leenarts - Woerden - Ringfoto Veerman
12
Themabijlage digitale fotografie
“Het voelt alsof je er middenin staat”
Bibberen! “Tegenwoordig worden objectieven en zelfs body’s verkocht met een beeldsta-
bilisator”, vervolgt Buschman. “Een lens of een sensor zorgt er dan voor dat bibberbewegingen die je maakt worden opgevangen. Als je van boven naar beneden bibbert, beweegt de sensor op de zelfde manier, maar dan in tegengestelde richting. Daardoor blijft het beeld gewoon haarscherp. Een objectief of body die dat heeft is dus verdomd handig. Objectieven met beeldstabilisatie zijn echter ook kostbaar! Ook de stille autofocus is een nieuwigheidje in digitaal fotoland. De handigheid hiervan is dat je stil en dus ongemerkt kunt fotograferen. Het objectief maakt bij het zoomen en scherpstellen geen geluid. Een ander voordeel is dat dit objectief ook veel sneller is dan een objectief met traditionele autofocus.”
Standaardkit Steeds meer consumenten kopen een digitale spiegelreflexcamera. Het is een leuke en gebruiksvriendelijke manier om kennis te maken met het prachtvak fotografie. “Tegenwoordig leveren fabrikanten standaardkits, met een camera, een standaardlens, lader en nabewerkingsprogramma tegen een betaalbare prijs”, aldus Buschman. “Aan de grotere merken zoals Nikon, Pentax, Canon en Olympus kun je je als consument eigenlijk geen bult vallen”, vertelt fotograaf Vincent van der Pas. “Deze fabrikanten beschikken over veel expertise en ervaring op het gebied van digitale spiegelreflexfotografie.”
18 mm lens
40 mm lens
70 mm lens
Elke digitale compactcamera is voorzien van een vast objectief. Hiermee kun je een standaard in- en uitzoom maken. Voor digitale spiegelreflexcamera’s zijn echter verschillende losse objectieven verkrijgbaar. door Marjo van Lijssel
D
at kan handig zijn als je bijvoorbeeld een vogel in een boom van heel dichtbij wilt fotograferen of als je een landschap zo wijd mogelijk moet vastleggen. De meest gebruikte objectieven zijn de standaardzoom, de telezoom en de groothoekzoom. Haarscherp “Met een standaardzoom maak je meestal de alledaagse foto’s”, vertelt Mich Buschman, docent aan de fotovakschool. “Van leuke kiekjes op verjaardagen tot gedenkwaardige beelden van opgroeiende kinderen. Persfotografen maken vaak gebruik van een groothoekzoom. Vooral als je midden in situaties staat zoals een demonstratie. Het wijde beeld wat je creëert heeft dan een enorme impact op de lezer. Het voelt alsof je er echt middenin staat. Met behulp van een telezoom kun je mensen of objecten haarscherp heel dichtbij halen, terwijl de achtergrond bijna wazig is. Dit effect wordt onder andere veel gebruikt door natuur- en modefotografen.” Een objectief dat gebruikt wordt voor specifieke doeleinden is de fish eye (vissenoog). Fotograaf Vincent
van der Pas van Archetype Fotografie in Rotterdam hierover: “Deze lens heeft een enorme beeldhoek. Je kunt er in een keer 180 graden mee fotograferen. De fish eye wordt onder andere gebruikt in de architectuur. Je kunt er mooie weidse effecten mee creëren. Hotels gebruiken deze lens meestal om hun kamers groter te laten lijken.” Digitale zoom “Zoomen is het verstellen van een beeldhoek”, legt Buschman uit. “Als je aan de zoomring draait, zie je dat het beeld van wijd naar smal verandert. Mensen zeggen vaak dat ze het beeld dichterbij halen, maar eigenlijk is het de hoek veranderen waaronder je fotografeert. Die kun je trapsgewijs regelen. Een digitale zoom is weer heel wat anders. De camera vergroot dan zelf nog verder uit wat jij al gefotografeerd hebt. Deze mogelijkheid zie je vooral op de kleinere zoomcompactcamera’s. Het is helemaal geen echte zoom. De pixels worden alleen uitvergroot. Uiteindelijk leidt dat tot behoorlijk wat kwaliteitsverlies.” Fotograaf Vincent van der Pas vult aan: “Eigenlijk is een digitale zoom nutteloos. Ik vind dat het vooral
gebruikt wordt als mooi verkooppraatje. De optische zoom is het belangrijkst. Daarmee kun je met behoud van beeldkwaliteit inzoomen.”
©2008 Samsung Techwin Co., Ltd.
imagine het hele verhaal in HD-kwaliteit
NV24HD
Kijk nu op www.SeeTheWholeStory.com
De nieuwe digitale camera van Samsung maakt het mogelijk ieder detail vast te leggen in high definition. Met de NV24HD kun je zowel HD video als foto’s van zeer hoge kwaliteit maken. Beleef zelf het hele verhaal achter de pinguïn en de schoonheid op SeeTheWholeStory.com
13
Themabijlage digitale fotografie
Bewogen of haarscherp? Een fotocamera is een kostbaar bezit. Bij elke fotograaf staat zijn of haar camera op een voetstuk. Letterlijk misschien wat vaker dan figuurlijk. Het draait immers altijd om een superscherpe foto. door Hieke Stek
E
n die superscherpe foto maak je niet met krassen op je lens of stof in het camerahuis. Zaak dus om je fotomateriaal optimaal te be-
schermen. Er is een ruime keuze in fototassen. Zoek naar een intelligent ontworpen tas die jouw accessoires praktisch op kan bergen en handig is in
gebruik. Heb je snel je fotomateriaal nodig? Gebruik je veel of weinig lenzen? Moet het statief erin? Wel of geen statief Is een statief altijd nodig om te fotograferen? Voor spontane foto’s, om dat ene unieke moment nu te willen vangen, niet. Maar voor de bewuste fotograaf is het wel een slim hulpmiddel. Een statief is wél noodzakelijk wanneer er gefotografeerd wordt met een sluitertijd lager dan 1/60s. Je moet de camera dan te lang stil houden. Iedere milimeter beweging betekent een bewogen beeld. Het statief biedt ook zekerheid bij het fotograferen met grote, zware lenzen. “Er zijn statieven van aluminium, basalt en carbon. Met name carbon is fantastisch materiaal. Licht, sterk en stijf en dat is voor een statief een must. Zo ontstaat een stabiel en torsievrij statief. Bij de keuze van het statief moet rekening worden gehouden met de gewenste hoogte en de belastbaarheid (het gewicht van lens en body, maar ook lengte van de lens). Een kop is belangrijk voor de bewegingsvrijheid van de fotograaf. Zo kan de camera in iedere gewenste positie worden gemanoeuvreerd en vast-
Thuis foto’s printen Je kunt natuurlijk je foto’s gewoon naar de ontwikkelservice brengen om ze te laten afdrukken, maar met een goede fotoprinter kun je thuis ook een heleboel. door Hieke Stek
H
ome entertainment en digitale fotografie komen bij elkaar. Een photoviewer brengt de gezelligheid van dia’s kijken terug in de woonkamer, maar dan in een hypermodern jasje: namelijk op de televisie. Het is eenvoudig om een printer aan te sluiten, waardoor je tijdens het kijken de gewenste foto direct kunt afdrukken, zonder tussenkomst van een computer. “Beide producten zijn eenvoudig in gebruik, gewoon de geheugenkaart in de photoviewer stoppen, met de afstandsbediening door de foto’s bladeren, die in high-definition op het televisiescherm te zien zijn, en de gewenste foto’s direct afdrukken. Ook is het mogelijk tijdens het bekijken van de foto’s muziek te beluisteren vanaf dezelfde geheugenkaart of een aparte USB-stick” legt Oscar van der Linden van Epson uit. All-in-one printer als volledige fotobewerkingsstudio Met een all-in-one fotoprinter kan je foto’s afdrukken, scannen en kopiëren. Door middel van een kleuren LCD scherm is het mogelijk om zonder tussenkomst van een computer, foto’s te bekijken, te knippen of rode ogen te verwijderen. Uiteraard is het ook mogelijk gewone documenten te printen,
gezet, maar ook snel worden losgekoppeld of automatisch terugbewogen”, aldus Frans Veraart van Transcontinenta. De vakfotograaf Ook vakfotograaf Tessa Witvoet van Asa Foto & Video Team werkt veel met een statief: “Vooral bij groepsfoto’s in de studio of op locatie. Je hebt handen vrij om aanwijzingen te geven en kunt gemakkelijk naar mensen toelopen om het beeld, dat je in gedachten hebt goed te regisseren. Als fotograaf heb je de regie
over het totale beeld en met een statief bekijk je het beeld vanuit één vast punt. Een kleine verschuiving kan de compositie volledig veranderen, vandaar dus het statief. Voor productfotografie gebruiken we ze ook. Zeker als je verschillende producten vanuit eenzelfde perspectief moet fotograferen. Dan wissel je slechts de producten, de camera blijft staan. Zo heb je altijd dezelfde lichtinval en afstand. Op locatie voor trouwreportages gebruiken we het statief wanneer het nodig is.”
in het kort Het bewaren van foto’s Alle foto’s, digitaal of analoog, vervallen in de loop der tijd. Bij analoge foto’s is dit goed te zien. Denk aan die vergeelde foto’s uit grootmoederstijd. Bij digitale foto’s is dit niet zichtbaar, maar de gevolgen zijn des te groter. Hoe kan je nou het beste je fotobestanden bewaren? “Aan de buitenkant van een cd is niet te zien of de foto’s die erop staan nog van goede kwaliteit zijn. De cd blijft een aantal jaar leesbaar, en dan ineens zijn de bestanden erop niet meer te openen”, legt Martijn van den Broek, hoofd collecties bij het Nederlands Fotomuseum, uit. ‘Daarom is het verstandig de bestanden op verschillende media op te slaan, bijvoorbeeld op een externe harde schijf en een cd. Om de paar jaar kun je nagaan of de foto’s nog te openen zijn en vervolgens kopiëren naar een nieuwe cd of harde schijf. Een digitale foto vervalt zelf namelijk niet, maar de drager waarop de foto is opgeslagen wel. Temperatuurwisselingen zijn funest voor dragers en afgedrukte foto’s. Bewaar belangrijke foto’s daarom op een donkere, koele plaats. Een vakantiefoto van je kinderen hang je natuurlijk ook graag op, maar druk hem dan gewoon twee keer af.’ Meer informatie: www.nederlandsfotomuseum.nl > ontdekken > dossiers > Fotografisch materiaal bewaren.
scannen of eventueel te faxen. Met de hedendaagse all-in-one modellen haal je met één apparaat dus een volledige fotobewerkingsstudio in huis. Feestje? Een kinderfeestje? Een vrijgezellenparty? Een jubileum? De fotocamera legt alle leuke momenten vast, maar dan? “Met een mobiele fotoprinter kun je meteen een leuke foto meegeven. Dus geen adressen meer uitwisselen. Direct boter bij de vis! Ze zijn uitgerust met
een groot LCD-kleurentouchscreen (12 cm), waarmee je ook de foto’s een creatief, persoonlijk tintje mee kunt geven. Je kunt printen in twee formaten: 10x15cm en 13x18cm. En je kan ze ook als digitaal fotolijstje gebruiken”, aldus Antoinette Bendijk van HP. “In het algemeen geldt dat thuis foto’s printen niet alleen leuk is, maar ook heel betaalbaar door de speciale fotopakketten: een combinatie van inktcartridges en fotopapier in een voordeelverpakking.”
Tips om foto’s te scannen Afgedrukte foto’s inscannen is tegenwoordig een koud kunstje. Hier een paar handige tips voor een optimaal eindresultaat. Lees allereerst de gebruiksaanwijzing van je scanner. Je zult zien dat er meer mogelijk is dan je denkt. Hoe beter de kwaliteit van de originele foto, hoe beter uiteindelijk de digitale foto. Dus zoek de beste foto uit. Scan vervolgende de foto in de richting waarin je hem later gaat gebruiken. Roteren in een beeldbewerkingsprogramma gaat altijd ten koste van de resolutie. Als je maar een deel van de foto nodig hebt, scan dan niet de hele foto in. Het exact uitsnijden, contrast en kleur aanpassen kan je beter in een beeldbewerkingsprogramma doen. En zoals voor veel dingen geldt ook hier: oefening baart kunst.
14
Themabijlage digitale fotografie
Bewerk je eigen beeld! De digitale fotocamera is niet meer weg te denken uit ons dagelijkse leven. Snel even een kiekje van de kinderen, de hond of een grappige vakantiefoto en je ziet direct het resultaat. Handig, snel en gemakkelijk! door Marjo Lijssen
W
at digitaal fotograferen nog leuker maakt is dat je de foto’s kunt nabewerken. “In dit digitale tijdperk kun je technisch
veel meer bereiken met foto’s dan vroeger”, vertelt Maurice Brandts, hoofddocent aan de fotovakschool. “Zo kun je bijvoorbeeld delen uit andere digitale
beelden in de foto monteren, kleuren veranderen, lagen en maskers aanbrengen en vervormingfilters en andere effecten toepassen. Eigenlijk kun je een totaal nieuw beeld creëren. Dat is echt waanzinnig mooi aan digitale beeldbewerking. Creatievelingen kunnen hun fantasie helemaal de vrije loop laten.” Valkuil “Het nadeel van digitale fotografie is echter dat mensen veel sneller geneigd zijn om te fotograferen”, vervolgt Maurice Brandts. “Er zit immers een 2 GBkaart in je camera waarmee je 600 foto’s kunt maken. Wat je dan ziet is dat er maar wat raak wordt geschoten. Dat is echt een valkuil.Het gevolg is namelijk dat mensen later uren bezig bent om de juiste beelden te selecteren. Op de fotovakschool leer ik mijn studenten daarom om eerst goed en lang te kijken naar een te fotograferen object. De camera mogen ze pas tevoorschijn halen op het moment dat ze zich een beeld hebben gevormd met hun ogen en hersenen.” Kunstwerken Bij de meeste digitale fotocamera’s wordt standaard een nabewerkingpro-
gramma meegeleverd. Dit zijn vaak niet de meest uitgebreide versies, maar voor het merendeel van de consumenten is het voldoende. “Photoshop Elements bijvoorbeeld is een heel geschikt programma voor de serieuze hobbyist”, vertelt Ton van Zeijl ‘van Zeijl Photodesign’ in Zoetermeer. “Dit programma bevat veel mogelijkheden, maar is niet zo uitgebreid en ingewikkeld als de Photoshopversie voor professionele fotografen. De mogelijkheden van nabewerking zijn dankzij de digitale fotografie bijna onbeperkt. Als professionele fotograaf heb ik nu de vrijheid om het beeld zo te componeren zoals ik het wil. Zo kan ik nu, in tegenstelling met vroeger, vijf foto’s in elkaar monteren om een bepaald effect te bereiken. Je kunt er kunstwerken van maken.”
Creatievelingen kunnen hun fantasie helemaal de vrije loop laten RAW “Tegenwoordig fotografeert elke professional in RAW”, vertelt Maurice Brandts. “Dit is een manier om afbeeldingen op te slaan. Letterlijk betekent het ‘rauw’ omdat het bestanden zijn die nog niet zijn bewerkt tot een echte foto. Het is een nog niet ontwikkeld digitaal beeld. Sinds twee jaar is dit een grote aanwinst voor de fotografische markt. Foto’s die opgeslagen worden in RAW bevatten veel meer technische gegevens
dan een JPEG bestand. Het kleurenpalet is veel groter en er zit meer diepte en nuanceverschil in de foto’s. Een foutje in de belichtingstijd gemaakt tijdens de opname met je camera kan achteraf snel worden gecorrigeerd. RAW is eigenlijk een blanke opname, een archiefbeeld. Vergelijk het maar met het analoge negatief. Ook voor de consument is fotograferen in RAW interessant. Het eindresultaat is gewoon beter. Tegenwoordig kunnen bijna alle digitale fotocamera’s op RAW worden ingesteld.” Cursus “De komst van de digitale camera maakt voor de consument het fotograferen een stuk goedkoper dan in het analoge tijdperk”, aldus Ton van Zeijl. “Ze hoeven niet meer naar de winkel om een filmpje te kopen of te laten ontwikkelen. Vroeger moest je foto’s laten afdrukken voordat je ze kon zien. Nu zet je ze gewoon op de computer, mobiele telefoon of dvd.” Door de komst van de digitale camera denkt echter iedereen te kunnen fotograferen. Een druk op de knop en klaar! “Dat is natuurlijk niet zo”, vult Maurice Brandts aan. “Als je daarna niet goed kunt nabewerken is de beeldkwaliteit toch minder. Er zit vaak meer in een foto dan de amateur er uit haalt. Als je serieus digitaal wilt fotograferen, verdiep je dan ook in beeldbewerkingprogramma’s. Er zijn diverse zelfhulpboeken verkrijgbaar. Voor degene die echt verder wil komen adviseer ik op cursus te gaan of in te schrijven voor de fotovakschool.”
Er kan er maar één de snelste zijn. CASIO EXILIM Pro EX-F1 s BEELDEN PER SECONDE MEGAPIXELS s BREEDBEELD ,#$ s X OPTISCHE ZOOM s &ILMEN