Didactische tips Zwanger van een droom.
Dinja’s maandstonden bleven uit. Het kwam nog wel eens voor dat ze enkele dagen over was. Geen reden tot paniek. Ze was eraan gewend geraakt. Ze zou toch niet…? Van één enkele keer? Uitgesloten. De periode waarin ze het deden was veilig. Bovendien was ze zelf niet eens klaargekomen. Jonge mensen houden van elkaar. Dat hoort zo. Niets is mooier dan affectie die liefde wordt. Dinja is 16 en zwanger. Ongepland. Ongewenst? Twee culturen trekken aan haar. Dinja probeert op haar manier af te rekenen met onbegrip en onverdraagzaamheid. Voor Jasmien, haar kind. Het tiende soloboek van Rob Baetens schetst een beeld van een tienermoeder en haar kind. Waargebeurde feiten vormen het realistische kader. Een meisje van Marokkaanse origine zoekt de gulden middenweg tussen twee culturen. Dat blijkt niet zo evident… Opnieuw een levensecht probleemboek. Aangrijpend, meeslepend en ontroerend. Hoopvol ook. Dat vooral!
Opdracht 1. --------------Lees het boek Zwanger van een droom. Naast het centrale thema tienerzwangerschap wordt ook een ander actueel onderwerp aangeraakt. •
Welk thema?
•
Welke problemen liggen aan de basis van Dinja’s zelfmoordpoging?
•
Hoe sta jij tegenover gedwongen huwelijken?
•
Zelfdoding bij jongeren komt vanaf opdracht 5 uitgebreid aan bod.
Opdracht 2. --------------5000 bijna-tienermoeders per jaar. Dat is niet niks! Tieners hebben steeds vroeger seks. Er wordt in deze tijden van overdreven communicatie, van verregaande mediatisering, van doorgedreven informatiesnelwegen en van sensibiliseringscampagnes nog behoorlijk wat onveilig gevrijd. Bovendien is het triestig gesteld met de kennis bij jongeren over onderwerpen als AIDS, SOA, voorbehoedsmiddelen, seksualiteit in het algemeen en relatievorming in het bijzonder. Of weet jij wel beter? •
Dinja en Lars hebben onveilige seks. Hoe vind je dat?
•
Wat is het dubbele voordeel van een goedkoop voorbehoedsmiddel als een condoom?
•
Per jaar worden 2000 ongeplande zwangerschappen bij tienermeisjes afgebroken door middel van een abortus. Wat is jouw standpunt over opzettelijke zwangerschapsonderbreking?
•
Wie heeft jou seksuele voorlichting gegeven? Vond je dat het onderwerp op een natuurlijke manier is benaderd en overgebracht? Voldeed de informatie aan je verwachtingen? Wat had je liever anders of uitgebreider gehoord?
•
Mochten jij en je vriend(in) onveilig hebben gevrijd, zou jij (of je vriendin) dan overwegen de noodpil (Morning-afterpil.) te gebruiken?
•
Surf naar www.tienermoeders.be en probeer eens aan de weet te komen hoe tienermama’s hun moederschap ervaren. Zoek eventueel nog meer cijfers en feiten via een zoekmachine op internet.
Opdracht 3. --------------Dinja is een meisje dat voortdurend switcht tussen twee werelden, tussen twee culturen. Als islammeisje is het niet evident op te groeien in de Westerse wereld met al zijn verleidingen. Zij kiest voor de moeilijkste weg: ze gaat thuis weg na een zelfmoordpoging. •
Zoek het fragmentje dat een hoofdstuk inleidt (audiocassette) waaruit blijkt dat Dinja de gevolgen van haar zelfgekozen ballingschap goed beseft.
•
Zoek op hoeveel het leefloon voor een alleenstaande bedraagt. Ga eens na hoe je ermee zou leven, in de veronderstelling dat je daarvan een studio moet huren. Stel een budgetplan op om de maand door te komen. Vergeet de vaste kosten niet!
•
Wie is Dinja’s favoriete vriendin van de nacht? Aan wie kan ze al haar hartsgeheimen vertellen?
•
Het windorgel neemt een prominente plaats in in het verhaal. Het is bijna een personage. Zoek drie connecties met andere geluiden die Dinja herkent als tekens die haar moeder en opa haar toezenden.
•
Hoe vind je Dinja’s houding tegenover Lars? Heb je het idee dat ze zich nogal mild opstelt of vind je eerder dat ze onredelijk hard is voor de vader van haar kind?
•
Veel ongeplande zwangerschappen zijn het gevolg van een oppervlakkige flirt. Wat noem jij een stabiele en ernstige relatie? Kun je er een tijd op plakken?
Opdracht 4. --------------Klasgesprek. •
Bij ons thuis wordt er op een open en ongeremde manier over seksualiteit gesproken.
•
Het meisje moet maar zorgen dat ze de pil neemt.
•
Veilig vrijen hoeft niet meteen te betekenen dat je met elkaar naar bed gaat en op een veilige manier seksuele betrekkingen hebt. Het kan ook op veel andere en aangename manieren. Hoe dan?
•
AIDS neemt in België weer toe. Wat zijn de vier manieren waarop je AIDS kunt oplopen en de 101 manieren waarop niet?
•
Eén op de drie vrouwen krijgt in haar leven te maken met seksuele intimidatie of ongewenste intimiteiten. Kun je een aantal feiten opnoemen en ze klasseren op een schaal van 1 tot 10 qua ernst van de feiten.
•
“Mijn jeugd was in één klap over,” zegt een vijftienjarige tienermoeder. Leg uit wat ze bedoelt.
•
AIDS is een letterwoord. Waarvan is het de afkorting? Opzoeken!
•
Homoseksualiteit zou eigenlijk geen taboe meer mogen zijn in onze maatschappij. Akkoord?
Opdracht 5. --------------Zelfdoding bij jongeren komt voor. Het is geen fenomeentje in de rand. Per jaar stappen meer dan 50 jonge mensen vrijwillig uit het leven. Zelfmoord is bij tieners en jongvolwassenen na het verkeer de tweede doodsoorzaak. Maar liefst 100 jongeren of dubbel zoveel ondernemen in datzelfde jaar een zelfmoordpoging. Niet enkel pubers of adolescenten worstelen wel eens met het leven. Ook 1 kind op 7 uit de lagere school heeft af en toe zelfmoordgedachten. Geen fijne gedachte. Signalen die jongeren uitzenden, moeten ernstig genomen worden. Jongeren met suïcidaal gedrag kunnen herkend en begrepen worden. •
Zoek een verklaring waarom Dinja er alles aan doet om thuis weg te komen. Ondersteun je verklaring met argumenten.
•
Zoek een verklaring waarom Dinja er alles aan doet om gewild zelf uit het leven te stappen. Ondersteun je verklaring met argumenten.
•
Bewijs dat het gehalte van Dinja’s vader aan emotionele intelligentie ( = inlevingsvermogen) zeer laag is.
•
Dinja’s vriend, Lars, blinkt ook niet bepaald uit in sociale en relationele vaardigheden. Verklaar aan de hand van tekstfragmenten.
•
Twee van de mensen rond Dinja gaan wel spontaan en open met haar om. Wie zijn het en formuleer het onderscheid in de twee verschillende benaderingen.
•
Zoek via internet eens op vanaf welke leeftijden jongeren wettelijk seksuele betrekkingen mogen hebben met elkaar.
Opdracht 6. --------------Anonieme enquête i.v.m. seksualiteit. 1) Ik ben al druk aan het experimenteren met anderen op het gebied van seksualiteit. o Ja o Neen 2) Ik vrij altijd veilig. o Ja o Neen 3) Ik ben niet goed op de hoogte van voorbehoedsmiddelen. o Akkoord o Niet akkoord
4) Wanneer ik chat, ook met wildvreemden, heb ik het wel eens over seks. o Ja o Neen 5) Ook met iemand die ik maar net ken, scharrel ik wel eens wat. o Ja o Neen 6) Ik heb onder druk wel eens stappen ondernomen op seksueel gebied waar ik nog niet echt aan toe was. o Ja o Neen 7) Ik durf niet neen te zeggen. o Klopt o Klopt niet 8) Ik ben zelf al het slachtoffer geweest van ernstige seksuele intimidatie. o Ja o Neen
Opdracht 7. --------------Anonieme enquête i.v.m. zelfmoord. 1) Over zelfmoord bij jongeren hangt nog steeds een groot taboe. Na verkeersongevallen is het de tweede doodsoorzaak bij jongeren. Minstens 1 jongere per week pleegt zelfmoord. Wellicht zijn de cijfers zelfs 30 % hoger dan de officiële statistieken weergeven. Heb jij wel eens met zelfmoordgedachten af te rekenen gehad? o Ja o Neen 2) Jongeren die met ondraaglijke gedachten moeten leven, gaan vaak over tot zelfverminking. Ze gaan zichzelf fysiek pijnigen met brandende sigaretten, met krassen in armen, dijen of andere lichaamsdelen, met scheermesjes,… Zelfverminking of zelfmutilatie komt vaak voor. Heb jij je wel eens zelf bewust gepijnigd? o Ja o Neen 3) Ik heb thuis een goede band met mijn ouders. Ik kan er met elk probleem terecht. Het zijn mijn beste vrienden.
o Ja o Neen 4) Soms zou ik liever dood zijn. o Ja o Neen 5) Soms bedenk ik wel eens een zelfmoordplan. o Ja o Neen 6) Ik zie mezelf nog wel een zelfmoordpoging ondernemen. o Ja o Neen 7) Ik krijg thuis veel liefde, aandacht en affectie. o Ja o Neen 8) Ik communiceer makkelijk met mijn ouders. o Ja o Neen
Suïcidaal gedrag: een stijgende trend. -----------------------------------------------• • • • • • •
30 à 40 % van de leerlingen in het secundair onderwijs hebben zelfmoordgedachten. Transponeer dat naar jouw klas. 75 % van de potentiële zelfmoordenaars sturen vooraf signalen uit. Ook wie zegt dat zij/hij het zal doen, onderneemt een poging. 70 % van de mensen die door zelfmoord zijn gestorven, hebben hierover signalen gegeven. Meisjes doen meer zelfmoordpogingen dan jongens. In de praktijk plegen jongens wel meer zelfmoord dan meisjes. Zelfmoord en zelfmoordpogingen zijn zichtbare suïcidale daden. Voorafgaand zijn er onzichtbare zelfmoordgedachten, zelfmoordwensen en zelfmoordplannen. De school is weinig of niet de echte oorzaak van zelfmoord bij jongeren. Wie worstelt met zelfmoordgedachten heeft er alle belang bij erover te praten met een vertrouwenspersoon. Dat kan iemand zijn uit de vriendenkring, een ouder, een leerkracht, een maatschappelijk werker, een CLB-medewerker, …
Wie na het lezen van het boek Zwanger van een droom behoefte heeft aan een (actief) luisterend oor of meer informatie wenst rond het thema zelfmoord, kan altijd terecht bij onderstaande organisaties.
Nederland:
SOS Telefonische Hulpdienst: 0900-0767
Vlaanderen:
Kinder- en Jongerentelefoon: 0800-15 111 www.kjt.org Tele-Onthaal: 106 www.tele-onthaal.be Centrum ter Preventie van Zelfmoord vzw Zelfmoordlijn 02/649 95 55 (Gratis!)
[email protected] www.zelfmoordpreventie.be Werkgroep verder, nabestaanden na zelfdoding: 02/361 21 28
[email protected] www.werkgroepverder.be Voor mensen die de essentie i.v.m. zelfdoding in een gebald dossier willen terugvinden: www.klasse.be/dossier/zelfmoord Bovenstaand dossier biedt voor leerkrachten in de eerste, tweede en de derde graad van het secundair onderwijs prima deskundige uitgangspunten die perspectieven bieden voor verwerking in de klas. Via de zoekfunctie van de site www.klasse.be/dossier kun je ook een aantal artikels i.v.m. tienermoeders terugvinden. Ook de site www.tienermoeders.be verschaft nuttige info rond het onderwerp.