Dichterbij. Rabobank Graafschap is een feit!»10 GRAAFSCHAP-ZUID. Afscheid van tien jaar Achterhoek»36. Jaarcijfers: degelijk 2014»18

Dichterbij

MAGAZINE VOOR LEDEN VAN RABOBANK GRAAFSCHAP-ZUID HERFST 2015

GRAAFSCHAP-ZUID

3746

Rabobank Graafschap is een feit! »10

FEITEN & CIJFERS 2014

THUIS BIJ ONZE BANK

FRANS VERVOORDELDONK

Jaarcijfers: degelijk 2014 »18

Dát vinden onze klanten van de Rabobank »26

Afscheid van tien jaar Achterhoek »36

OM DE HOEK

2 GRAAFSCHAP-ZUID

Onze bank is het seizoen 2015-2016 wederom Official Partner van Betaald Voetbal De Graafschap. Oftewel: we zijn er ook na de fusie op 1 oktober weer bij om de blauw-witten in de eredivisie aan te moedigen! Dit seizoen draagt de businessclubruimte in stadion De Vijverberg de naam Rabobank Lounge. Uiteraard blijven we ook het maatschappelijke project 'De Graafschap Helpt Scoren' ondersteunen.

3746

FOTO: DE GRAAFSCHAP

STADION DE VIJVERBERG, DOETINCHEM, THUISBASIS VAN DE GRAAFSCHAP 3

FRANS VERVOORDELDONK

VOOR WOORD

directievoorzitter Rabobank Graafschap-Zuid

WE GAAN FUSEREN!

N

a maanden van intensieve voorbereiding hebben de ledenraden van de Rabobanken Graafschap-Midden en Graafschap-Zuid op 24 juni groen licht gegeven voor de fusie. Onder de naam Rabobank Graafschap gaan we per 1 oktober verder bouwen aan een toekomstbestendige en klantgerichte coöperatieve bank. Een bank die haar klanten nog beter helpt hun ambities te verwezenlijken. In deze Dichterbij besteden we vanzelfsprekend aandacht aan de fusie. Zo vertellen de voorzitters van beide Raden van Commissarissen hoe zij op het fusieproces terugkijken. Zowel in ’s-Heerenberg als in Doetinchem stemden de ledenraadsleden met applaus in met de fusie. Voor ons een duidelijk teken van draagvlak voor de fusie onder leden. En natuurlijk blijft ons Coöperatief Dividend bestaan! Ook als Rabobank Graafschap blijven

COLOFON Lokale redactie: Rabobank Graafschap-Zuid, Rabobank Graafschap-Midden en dmdesk Centrale redactie: Rabobank Nederland (Hans van Dijk) en MediaPartners Group Druk & handling: MediaPartners Group (Frank van der Kolk) Dichterbij is een uitgave van de Rabobank. Niets uit deze Dichterbij mag worden overgenomen, opgeslagen en/of verspreid op welke wijze dan ook zonder voorafgaande toestemming van Rabobank. De Rabobank, MediaPartners Group en andere informatieleveranciers zijn niet aansprakelijk voor schade van welke aard ook als gevolg van onjuistheden in deze uitgave of in verband met het gebruik van deze uitgave. Stelt u geen prijs op de ontvangst van Dichterbij, dan kunt u dit doorgeven via [email protected]

4 GRAAFSCHAP-ZUID

we investeren in mooie projecten die onze omgeving verder versterken, waarvan we er verderop meerdere hebben uitgelicht. Wij nodigen mensen van harte uit om nieuwe projecten voor te dragen. Ook met de Rabobank Clubkas Campagne gaan we als Rabobank Graafschap gewoon door. Nadat de ledenraden de fusie hadden goedgekeurd, is er onder andere een nieuw directieteam samengesteld: een mooie mix van directieleden van beide banken. Wie dat zijn en wat onze klanten en leden van de nieuwe bank mogen verwachten, leest u in het interview met Petra Teunis. Zij is benoemd als directievoorzitter van Rabobank Graafschap. Zelf blik ik in een interview terug op tien heel mooie jaren. Ik neem afscheid van een gezonde bank en een prachtig werkgebied die me heel na aan het hart zijn gaan liggen.

In de herfstvakantie met de kinderen naar een museum? Zie p. 38

3746 - 779203

Dichterbij GRAAFSCHAP-ZUID

FUSIE

10 26 28 32

}nÄ$c~ }nÄ$c~

36

De fusie is een feit Dát vinden onze klanten van de Rabobank Online bankieren met hulp Voorzitters rvc: ‘Draagvlak creëren’ Frans Vervoordeldonk neemt afscheid WONEN

8

10

Woningmarkt wordt wakker CROWDFUNDING

14

Vijf vragen over crowdfunding VOOR U GETEST

16

Spaarrekening als cadeau FEITEN EN CIJFERS

18

Overall degelijk 2014 COÖPERATIE

22

36

De Rabobank blijft de 'dichtbijbank'

3746

RUBRIEKEN

34

8

2 6 17 21 31 34 38 39 40

Om de hoek Korte berichten Mobiel bankieren in cijfers Puzzel Rabobank Graafschap in cijfers Coöperatief Dividend Ledenaanbiedingen Column Wim Boonstra Waar vindt u Rabobank Graafschap? 5

KORT

Nieuwe Rabo Bankieren App

APP DRAAIT OM Ú! Vanaf september is de vernieuwde Rabo Bankieren App beschikbaar. De vernieuwde app is een eerste stap naar uw eigen persoonlijke online omgeving die draait om ú!

D

e vernieuwde Rabo Bankieren App heeft een nieuw, overzichtelijk ontwerp. Hierdoor heeft u goed inzicht in uw financiën en kunt u makkelijk uw bankzaken regelen. Heeft u vragen, hulp of advies nodig? In de vernieuwde app neemt u via chat, e-mail of telefoon makkelijk contact op met één van onze

eigen medewerkers. Niet iedereen krijgt de vernieuwde app tegelijkertijd. U krijgt vanzelf een melding in uw huidige Rabo Bankieren App als u kunt overstappen. Voor het uitvoeren van de update en het doorlopen van de registratie heeft u een Rabo Scanner of Random Reader nodig. Vanaf eind oktober is de vernieuwde app beschikbaar voor iedereen die iOS of Android gebruikt. Windows volgt wat later, waarschijnlijk eind 2015.

Workshop online bankzaken

S

teeds meer bankzaken regelen we via de telefoon, tablet of computer, waar en wanneer we maar willen. Toch ervaart nog niet iedereen het gemak van online bankieren. Ook als Rabobank Graafschap blijven we onze klanten hierin graag ondersteunen. Op 1 oktober organiseren we daarom een gratis workshop online bankzaken in Bibliotheek West-Achterhoek in Doetinchem. U krijgt in een kleine groep uitleg over internetbankieren en gaat er, onder 6 GRAAFSCHAP-ZUID

begeleiding, direct zelf mee aan de slag. U leert onder meer hoe u een bedrag overmaakt en welke bankzaken u online kunt regelen. Zo ervaart u meteen de voordelen ervan! Het lesboek dat wordt gebruikt, krijgt u na afloop mee naar huis, zodat u alles rustig kunt nalezen. Heeft u interesse in een workshop? Neem telefonisch contact met ons op: (0314) 675 675. Bekijk vanaf 1 oktober ook onze activiteitenkalender met de andere workshops op rabobank.nl/graafschap.

Let op: u krijgt uw melding voor het upgraden alléén via uw huidige Rabo Bankieren App. Wij informeren u niet via e-mail, chat of telefoon. Meer weten? Kijk op rabobank.nl/app.

DENK CIRCULAIR Het model van de circulaire economie is hét antwoord op de toegenomen economische schaarste van grondstoffen. Daarbij gaat het bijvoorbeeld om slimmer ontwerpen, producten hergebruiken en samenwerken in innovatieve ketens. Wilt u meer weten over circulair ondernemen of wilt u er met uw bedrijf mee starten? Kijk dan op rabobank.nl of informeer bij uw eigen Rabobank.

START U MET EEN ONDERNEMING?

Kunst en Kunstig: meer dan kunst!

I

n het pittoreske dorp Zeddam vindt op 2, 3 en 4 oktober voor de 19e keer Festival Kunst en Kunstig plaats. In de loop der jaren is het festival uitgegroeid tot een kunstzinnig evenement op allerlei gebieden. Van exposities van beeldend materiaal, poëzie en muzikale optredens tot culinaire

verrassingen. Dialect heeft dit jaar bijzondere aandacht in vele optredens. De Bovendorpsstraat in Zeddam vormt met zijn Rosmolen, Grafelijke Korenmolen, St. Oswalduskerk en Protestantse kerk en diverse oude monumentale gebouwen een prachtig decor voor het festival. Rabobank Graafschap-Zuid is al jarenlang trotse sponsor van dit bijzondere evenement. Dit jaar mogen we vijf vipkaarten voor twee personen voor het festival weggeven. Wilt u kans maken op een van deze vipkaarten? Ga dan snel naar de puzzel verderop in deze Dichterbij! GA VOOR MEER INFORMATIE NAAR WWW.KUNSTENKUNSTIG.NL.

Nieuw: Rabo SmartPin

UW SMARTPHONE ALS KASSA

3746

V

oor kleine ondernemers die veel vanuit huis werken of vaak onderweg zijn, is een mobiel pinapparaat niet altijd rendabel. Een nieuwe oplossing is Rabo SmartPin, dat bestaat uit een kaartlezer en de Rabo SmartPin App voor mobiele telefoon of tablet. Via internet maakt de kaartlezer verbinding met de app. Zo kunnen klanten altijd betalen met hun pinpas en hebt u beiden minder contant geld nodig. Met Rabo SmartPin is het mogelijk de contante betalingen en btw te registreren en wisselgeld te berekenen. Rabo SmartPin werkt op de meeste smartphones en tablets met iOS en Android. Kijk voor meer informatie op rabobank.nl/rabosmartpin.

Na de zomer starten veel mensen met een eigen bedrijf, laten cijfers van de KvK zien. Wie plannen heeft, maar het lastig vindt om te beginnen, kan terecht op www.ikgastarten.nl. Startende ondernemers vinden er alles over onder meer het maken van een ondernemingsplan tot financiële regelingen, plus alles over verzekeringen, belasting, huisvesting en personeel inhuren.

SPECIAAL VOORAFJE BIJ HUNTENPOP Rabobank Graafschap-Zuid heeft op 14 augustus tijdens Huntenpop, waarvan onze bank al jarenlang hoofdsponsor is, een speciaal voorprogramma verzorgd in de Rabobankzaal van de DRU Cultuurfabriek. Onze zakelijke relaties genoten daar van de “Ja-maar Omdenkshow”, een interactief en inspirerend programma dat met veel humor het verschil tussen “ja maar-” en “ja en-denken” duidelijk maakt.

DE LEDENRAAD De ledenraad van Rabobank Graafschap telt 40 leden. Besloten is de ledenraad zo veel mogelijk te formeren vanuit de bestaande ledenraden. Leden van de bank hebben de mogelijkheid zich aan te melden als kandidaat. De directie doet uiteindelijk een voorstel voor kandidaat-ledenraadsleden. Meer weten? Kijk op onze website voor meer informatie en een profielschets!

7

WONEN

De huizenprijzen krabbelen op, de woningmarkt ontwaakt. Maar zij is niet meer dezelfde als zes jaar geleden. Een huis is niet langer een lucratieve belegging, maar een functionele aankoop. Waar moet de koper van nu rekening mee houden? TEKST: LIZANNE SCHIPPER, HELEN VAN DER WERF FOTO'S: ROEL KLEINPENNING

Welkom op de nieuwe woningmarkt Z

o’n twintig jaar geleden was er bijna geen betere investering denkbaar dan een huis. De prijzen verdubbelden, verdrievoudigden zelfs. Nu we weten dat de huizenprijzen ook onderuit kunnen gaan, gaat het bij de aanschaf van een woning weer om de woonfunctie in plaats van om waardeontwikkeling. ‘Zo bezien is huren het overwegen waard, ware het niet dat op de huurmarkt een aantrekkelijk aanbod ontbreekt’, aldus econoom Paul de Vries van de Rabobank. Bovendien zijn de huurprijzen tijdens de kredietcrisis flink gestegen, terwijl de betaalbaarheid van koopwoningen juist sterk is verbeterd.

GUNSTIG KLIMAAT Het is aantrekkelijk om nu een huis te kopen. De prijzen liggen gemiddeld nog zo’n 18 procent onder het niveau van voor de crisis en de hypotheekrente bevindt zich op een historisch laag niveau. Tegelijkertijd beginnen de inkomens weer wat te stijgen. Dat alles vertaalt zich in een lage zogeheten woon8 GRAAFSCHAP-ZUID

quote, dat is het percentage van het inkomen dat huizenbezitters gemiddeld per maand uitgeven aan hun koopwoning. Die quote bedraagt nu 14 procent tegen een historisch gemiddelde van 21 procent. Dat de hypotheekrente nu iets omhoogkruipt, is volgens De Vries geen reden tot zorg. ‘Omdat de woonquote zo laag is, is een licht stijgende hypotheekrente niet schadelijk voor de vraag. Wij verwachten dat de rente dit en volgend jaar in elk geval laag blijft.’

LEENGRENS OMLAAG Hoewel de omstandigheden dus gunstig zijn, kunnen consumenten de laatste jaren wel steeds minder lenen voor de aankoop van een huis. Zo is voor nieuwe hypotheken geen aflossingsvrije hypotheek meer toegestaan, maar moet er gedurende de looptijd afgelost worden. Daardoor gaat het leenbedrag omlaag; de maandelijkse lasten moeten immers behapbaar blijven. Ten slotte mag de lening nog maar 103 procent van de waarde van het huis bedragen, wat verder om-

3746

laag gaat naar honderd procent in 2018. De Nederlandsche Bank, toezichthouder AFM en het ministerie van Financiën pleiten zelfs voor een nog verdere verlaging van het maximale leenbedrag. Gaat dit door, dan betekent dit dat starters voor de aankoop van een eerste woning flink wat eigen geld moeten inbrengen. De Vries: ‘Deze ontwikkelingen zorgen ervoor dat de prijzen niet meer zo hard stijgen als in de jaren negentig, ook niet als het echt veel beter gaat met de economie.’ Wel gaat de prijsontwikkeling regionaal sterker uiteenlopen, voorspelt De Vries. De jongere generatie trekt naar het Westen voor werk, en regio’s als Zuid-Limburg, Flevoland en de Kop van Noord-Holland lopen leeg.

STEUNTJE IN DE RUG Al kan de huizenkoper minder lenen, er is ook beleid om hem een steuntje in de rug te geven. Zo is de overdrachtsbelasting verlaagd en kunnen kopers een restschuld meefinancieren die zij ook (tijdelijk) als aftrekpost kunnen opvoeren. Ook kunnen zij een hogere lening krijgen om hun huis energiezuiniger te maken. Dat is extra gunstig, omdat sinds begin dit jaar een energielabel verplicht is bij de verkoop. Vanuit de overheid is bovendien tegen gunstige voorwaarden de Energiebespaarlening beschikbaar. Verder zorgen nieuwe hypotheekvormen voor meer financiële armslag. Zo heeft de Rabobank de Generatiehypotheek, waarbij de ouders garant staan voor de hypotheeklening. Daarnaast werken we aan een nieuw product waarmee senioren een deel van hun overwaarde kunnen verzilveren, om bijvoorbeeld zorg te bekostigen. Wat tot slot ook zekerheid geeft, is dat huizenkopers online hun wensen kunnen invoeren en berekenen met het online Rabobank Hypotheekdossier. Zo zijn zowel de koper als de adviseur beter voorbereid.

Positief gestemd Dylan Mulders is mede-eigenaar van Makelaardij Mulders & Quint in Doetinchem. Daarnaast is hij voorzitter van NVM-regio Doetinchem en kent de woningmarkt dus als geen ander.

‘Tussen 2008 en 2013 zijn de huizenprijzen in onze regio gemiddeld met zo’n 24 procent gedaald. Dat is fors, maar sinds het laatste kwartaal van 2013 zijn de prijzen min of meer stabiel, met een kleine fluctuatie van 1 procent hoger of lager. Dat is reden tot blijdschap. Het betekent alleen niet automatisch dat we nu ook weer forse prijsstijgingen gaan zien. Prijsstijgingen zijn er voornamelijk in het westen van het land en in de universiteitssteden, maar de Achterhoek is een krimpregio. Er zal in de nabije toekomst wel een prijscorrectie komen, maar dan gaat het om een paar procent. Dat komt doordat er in onze regio relatief weinig werkgelegenheid is, er naar verhouding veel woningen te koop staan en er nog te weinig transacties plaatsvinden. Bovendien is het voor starters, door de verlaagde leengrens, nog steeds lastig om een woning naar hun zin te kopen. Dit terwijl we juist hen nodig hebben om weer wat beweging in de markt te krijgen. Oplossingen zoals de Generatiehypotheek van de Rabobank zijn natuurlijk heel geschikt voor starters die ouders hebben met voldoende inkomen. Daarnaast is het verstandig – voor iedereen op de woningmarkt – om de komende jaren een spaarpotje op te bouwen. Als je dan over een aantal jaren je woning verkoopt, heb je geen of minder restschuld en kun je makkelijker een andere woning kopen.’

9

‘Ik heb alle vertrouwen in de toekomst’

FUSIE

RABOBANK GRAAFSCHAP

Fusie een feit De ledenraden van Rabobanken Graafschap-Zuid en Graafschap-Midden zijn er uit: per 1 oktober gaan we samen verder als Rabobank Graafschap! TEKST: NIENKE LANDRÉ FOTO'S: GUIDO PELGRIM, ILSE BEKKER

We staan in de startblokken om voor onze klanten een robuuste, oersterke en toekomstbestendige bank te zijn.

E

ind vorig jaar is de verkenning gestart van een mogelijke fusie tussen Rabobanken Graafschap-Zuid en Graafschap-Midden. Een verkenning die op 24 juni jl. resulteerde in een positief besluit van beide ledenraden om samen verder te gaan. Op 1 oktober zal de samenbundeling een feit zijn en werken we met vereende krachten onder de naam Rabobank Graafschap. Petra Teunis, per 1 oktober directievoorzitter van onze nieuwe bank, kijkt terug op een soepel verlopen fusieproces en ziet de toekomst van Rabobank Graafschap positief tegemoet.

3746

WAAROM WAS EEN FUSIE OOK ALWEER WENSELIJK? ‘De continuïteit van de dienstverlening aan onze klanten was het belangrijkste argument om te gaan fuseren. Het klantgedrag verschuift steeds meer van fysieke naar virtuele bedieningskanalen. Maar ook

maatwerkklanten willen we blijven bedienen en dat vereist verdergaande specialistische kennis. Om onze klanten die kennis op lokaal niveau te blijven bieden, is een grotere omvang van de bank nodig. Onze teams worden in de huidige samenstelling te klein om de klanten professioneel van dienst te kunnen zijn. De fusie draagt bovendien bij aan een efficiënte en klantgerichte bank. Een rendabele bank is een stabiele bank met oog voor de wensen van onze klanten. Dat juist deze twee Rabobanken de krachten bundelen, is niet verrassend. Zowel in economisch als in demografisch en cultureel opzicht vormen wij een logisch geheel. We hadden best nog even op eigen kracht door kunnen gaan, maar uiteindelijk zou de omvang van beide banken niet toereikend zijn. Daarom hebben we ervoor gekozen om vanuit onze kracht te fuseren en niet omdat het niet anders kan.’

11

HOE IS HET FUSIEPROCES VERLOPEN? ‘Zorgvuldig en heel soepel. Eind

‘Toen de ledenraden op 24 juni jl. de fusie met applaus goedkeurden, wisten we zeker dat het draagvlak voor en het vertrouwen in de fusie onder onze leden groot is.’

2014 zijn we in gesprek gegaan met de ledenraden, raden van commissarissen en ondernemingsraden van beide banken. Meer dan zestig ledenraadsleden hebben daarbij als klankbord voor de directie gefungeerd. Die enorme betrokkenheid vanuit de ledenraden vind ik een van de mooiste ervaringen tijdens het fusieproces. Toen de ledenraden op 24 juni jl. de fusie met applaus goedkeurden, wisten we zeker dat het draagvlak voor en het vertrouwen in de fusie onder onze leden groot is.’

HOE ZIET HET NIEUWE DIRECTIETEAM ER UIT? ‘Dat is een mooie mix van directieleden van de twee fusiepartners. Wendy Verlaan is onze nieuwe directeur Particulieren en Private Banking, Pascal Wolf is directeur Bedrijfsmanagement, Maarten van Oostveen staat als directeur Bedrijven opgesteld en ik mag directievoorzitter van de mooie, nieuwe bank zijn. Niet alleen het directieteam komt uit “eigen kweek”, dat geldt ook voor het merendeel van het management. Inmiddels is ook het proces voor de benoeming van de nieuwe raad van commissarissen nagenoeg afgerond en is de werving van leden voor de nieuwe ledenraad, die uit veertig leden zal bestaan, in volle gang. Naar verwachting is dat eind september afgerond, waarna we begin oktober kunnen overgaan tot de installatie van de nieuwe ledenraad.’

WELKE VERANDERINGEN BRENGT DE FUSIE VOOR DE KLANTEN? ‘Wij willen onze klanten nog beter helpen hun ambities waar te maken. De klant zal onze (virtuele) basisdienstverlening als gemakkelijk, eenvoudig en snel ervaren. Waar nodig bieden deskundige medewerkers maatwerk bij vraagstukken van de klant die extra expertise vergen. Verder streven we ernaar dat onze klanten de accountmanager houden die ze hebben. De continuïteit van onze dienstverlening is

Directievoorzitter Petra Teunis kijkt terug op een soepel en zorgvuldig verlopen fusieproces. 12 GRAAFSCHAP-ZUID

Het nieuwe directieteam.

3746 - 789304

Staand: Maarten van Oostveen en Petra Teunis, zittend: Pascal Wolf en Wendy Verlaan.

DE LEDENRAAD

uiteindelijk ons uitgangspunt. Een fusie is daarnaast geen reden om op korte termijn bestaande kantoren en geldautomaten op te heffen. Stenen, oftewel kantoren, spelen weliswaar een steeds kleinere rol voor een bank, maar de dienstverlening moet wel voor iedereen toegankelijk blijven. Ook al hoeft dat niet altijd in een kantoor te zijn. Denk maar aan ons team van mobiele adviseurs die klanten thuis bezoeken die zelf niet naar de bank kunnen komen.’

}oÅ%i~ }oÅ%i~

De ledenraad van Rabobank Graafschap telt 40 leden. Besloten is de ledenraad zo veel mogelijk te formeren vanuit de bestaande ledenraden. Leden van de bank hebben de mogelijkheid zich aan te melden als kandidaat. De directie doet uiteindelijk een voorstel voor kandidaat-ledenraadsleden. Meer weten? Kijk op onze website voor meer informatie en een profielschets!

hoeveel energie dat initiatief teweeg brengt bij zowel de clubs als onze bank! Al met al heb ik het volste vertrouwen in de toekomst. We staan in de startblokken om voor onze klanten een robuuste, oersterke en toekomstbestendige bank te zijn. Een bank die volop betrokken is bij de regio. Dat blijkt niet alleen uit de financiële bijdrage, maar ook uit het beschikbaar stellen van onze netwerken en kennis. We kijken ontzettend uit naar 1 oktober!’

3746

BLIJFT HET COÖPERATIEF DIVIDEND BESTAAN? ‘Absoluut! Naast een bank is Rabobank Graafschap ook een coöperatie. Vanuit onze coöperatieve worteling blijven we onverminderd bijdragen aan de economische en maatschappelijke vitaliteit van het werkgebied. Wij nodigen mensen van harte uit om mooie projecten voor te dragen. Waar we ook mee door blijven gaan, is met de Rabobank Clubkas Campagne. Fantastisch om te zien 13

CROWDFUNDING

Crowdfunding, krediet krijgen zonder tussenkomst van een bank, hoe werkt dat ook alweer? Bert van den Broek, hoofd beleggingscompetence bij Private Banking, vertelt er meer over. TEKST: MAARTEN REIJNDERS FOTO'S: RHONALD BLOMMESTIJN

Vijf vragen over crowdfunding aan het hart ligt. Of je helpt een ondernemer met het starten van een voor jou sympathiek bedrijf of met het verzamelen van startkapitaal.’

VOOR WIE IS CROWDFUNDING INTERESSANT? ‘Voor iedereen, en dat maakt crowdfunding ook zo’n krachtig instrument. Crowdfunding kan al vanaf een paar euro, tot duizenden euro’s, afhankelijk van de manier van investeren.’

W

AT IS CROWDFUNDING? ‘Het

project stopt, loop je de kans dat er iets misgaat met de partij aan wie je het geld verstrekt. Dat kan riskant zijn. Net als bij beleggen adviseren wij mensen altijd om de risico’s over meerdere projecten te spreiden en alleen geld dat je kunt missen te gebruiken. Voor ondernemers loont het de moeite om eerst te kijken op Fundipal.nl, het crowdfunding-platform waarvan de Rabobank partner is.’

WAAROM ZOU JE DIRECT GELD UITLENEN AAN EEN ONDERNEMER OF EEN PARTICULIER? ‘Bij crowdfunding zie je

moment is crowdfunding in Nederland nog volop in ontwikkeling, maar we voelen allemaal wel aan dat het in de toekomst een grotere rol kan gaan spelen. De Rabobank denkt daarom bijvoorbeeld na over mengvormen waarbij een deel van een lening via traditionele kredietverlening via de bank wordt verstrekt en de rest wordt opgebracht via crowdfunding.’

direct waar je geld naartoe gaat. Emotie speelt daarbij vaak een belangrijke rol. Je kunt bijvoorbeeld samen met buurtbewoners geld doneren voor de bouw van een gymzaal, of een bedrag investeren in de ontwikkeling van een windmolenpark omdat duurzame energie je na 14 GRAAFSCHAP-ZUID

WAT ZIJN DE RISICO’S? ‘Als je geld in een

betekent letterlijk: geld ophalen (funding) bij de massa (crowd). Als particulier of ondernemer kun je middels crowdfunding een project of product laten financieren op verschillende manieren: als lening, investering, vergoeding in natura, donatie of belegging. In dat laatste geval krijgen particulieren het bedrag met rente terug of via een winstdelingsregeling, in ruil voor het geld dat zij hebben gestort. Je kunt er als belegging dus ook geld mee verdienen.’

WELKE ROL KAN DE RABOBANK SPELEN BIJ CROWDFUNDING? ‘Op dit

Meer weten?

3746

De kracht van crowdfunding is dat particulieren en ondernemers samen een project kunnen financieren. Kijk voor meer informatie over crowdfunding en crowdfundingplatforms in Nederland op: - ikgastarten.nl - kickstarter.com - symbid.nl - geldvoorelkaar.nl - crowdaboutnow.nl - Fundipal.nl

15

VOOR U GETEST

SPAREN VOOR HET NAGESLACHT TEKST: ARJAN VAN BIJNEN FOTO: MARIKE KNAPEN

E

ven online een spaarrekening openen als cadeau voor de kleinkinderen, blijkt nog niet zo eenvoudig als het klinkt. Het is een van de uitkomsten van de onderzoeken die we voortdurend doen om onze dienstverlening aan klanten verder te verbeteren. We brengen bijvoorbeeld in kaart welke stappen iemand doorloopt wanneer hij gebruikmaakt van een van onze diensten en wat hij daarbij denkt en voelt. Dit noemen we de klantreis. Hiermee kunnen we precies bepalen waar het soms misgaat in een proces, en wat de verwachtingen en wensen zijn van verschillende klanten. Zo onderzocht ons User Experience Center (UX Center) de klantreis van grootouders die een spaarrekening willen openen voor hun kleinkind. Om hun ervaringen goed in kaart te brengen, werden deze klanten opgedeeld in drie groepen: opa's en oma's die de studie of het rijbewijs van hun kleinkinderen willen veiligstellen, die willen schenken om te voorkomen dat 16 GRAAFSCHAP-ZUID

de Belastingdienst er met de erfenis vandoor gaat, en die hun kleinkinderen een cadeau willen geven. Door klantreizen te volgen ontdekte het onderzoekscentrum dat het cadeau geven van een spaarrekening met startbedrag niet bepaald feestelijk is. ‘Je hebt altijd het identiteitsbewijs van de ouders erbij nodig’, merkte een van de deelnemers aan het onderzoek op. ‘Dat ontneemt bijna de lust om een spaarrekening te openen.’ ‘Het blijkt inderdaad onmogelijk om dit proces online af te ronden’, vertelt Paul Mutsaers, formulemanager bij de Rabobank. ‘Daarom hebben we een nieuw cadeauproduct bedacht, dat opa en oma zonder toestemming van de ouders kunnen bestellen. Ouders kunnen de rekening dan later activeren. Ook introduceren we beleggingsadvies in de spaaromgeving, zodat er meer rendement kan worden behaald. Zo kunnen grootouders effectiever sparen voor de toekomst van hun kleinkinderen. We willen deze dienstverlening in 2016 aanbieden.’

UX CENTER De Rabobank vindt het belangrijk om klanten te betrekken bij de ontwikkeling van producten en diensten. Het UX Center speelt een belangrijke rol bij het onderzoek naar de beleving en de gebruiksvriendelijkheid hiervan. Daarnaast maken we gebruik van lokale klantenpanels. Leden van deze panels krijgen regelmatig het verzoek om via internet aan een onderzoek mee te werken. Een ideale manier om uw mening over onze bank en dienstverlening te geven.

CIJFERS

Anno 2015 gebruiken steeds meer klanten alleen nog hun mobiele telefoon om online te bankieren. Bijvoorbeeld om geld over te maken of om een kortlopende reisverzekering af te sluiten. RABOBANK MPG.

2,5 mln

VAN ALLE KLANTEN MET EEN BETAALREKENING GEBRUIKT MOBIEL BANKIEREN.

KLANTEN BANKIEREN OP DIT MOMENT MOBIEL. DIT AANTAL NEEMT NOG STEEDS TOE.

29%

66%

VAN DE 20-JARIGEN GEBRUIKT ALLEEN ZIJN MOBIEL OM TE BANKIEREN. BIJ 40-JARIGEN IS DAT 13% EN BIJ 60-JARIGEN 4%.

VAN ALLE KLANTEN WIL ZELF ZIJN BANKZAKEN REGELEN, MAAR WEL EEN BEROEP KUNNEN DOEN OP EEN ADVISEUR.

3746

50%

17

FEITEN EN CIJFERS

Rabobank Graafschap-Zuid heeft in 2014 hard gewerkt aan een herstel van het vertrouwen en de verbinding met onze leden en klanten. Met resultaat! Dit en meer in onderstaande samenvatting uit het jaarverslag 2014 van onze bank. TEKST: NIENKE LANDRÉ FOTO'S: RABOBANK

HERSTEL VERBINDING MET DE KLANT

2014 was overall degelijk H

et blijkt niet alleen uit gesprekken met de ledenraad en tijdens de kieskringbijeenkomsten, maar ook uit de markt: het vertrouwen in onze bank is in 2014 weer toegenomen. Dat hebben we onder andere te danken aan onze grotere zichtbaarheid als coöperatieve bank in de Achterhoekse samenleving. Zo steeg het ledenaantal van onze bank van 39 naar 43 procent. Tegelijkertijd vond in 2014 de doorgroei plaats naar de slanke, virtueel slagvaardige en klantgerichte Rabobank die we willen zijn. Binnen de strengere wet- en regelgeving was gelukkig weer meer ruimte om de klant goed te bedienen. De eind 2014 gestarte oriëntatie op een fusie met Rabobank Graafschap-Midden, die 1 oktober 2015 plaatsvindt, zal daarbij helpen. De ontwikkelingen op allerlei terreinen binnen en buiten de bank waren voor de medewerkers meer dan ooit enerverend. Zij zorgden er voor dat 2014 een jaar werd met meer aandacht voor de klant en met degelijke resultaten. 18 GRAAFSCHAP-ZUID

FINANCIËLE RESULTATEN Het balanstotaal daalde in 2014 naar € 1,5 miljard. De daling van het volume woningfinancieringen zette versterkt door. Dit werd onder meer veroorzaakt door hogere aflossingen (tijdelijke verhoging belastingvrij schenken). De zakelijke uitzettingen zijn licht gedaald. Terwijl de handel, industrie en dienstverlening nog voorzichtig waren met investeren, werd in de agrarische sector door de melkveehouders wel degelijk geïnvesteerd. Wegens de lage spaartarieven zagen wij klanten met creditgeld de overstap naar beleggen maken. 2014 laat verder een lichte stijging zien van de nettowinst tot € 9,6 miljoen. Er is sprake van een substantieel lager kostenniveau, maar eenmalige reorganisatievoorzieningen doen dat positieve effect deels te niet. Kostenbesparing blijft het devies. Ook werd 3 procent van het netto bedrijfsresultaat toegevoegd aan het fonds Coöperatief Dividend (€ 286.000). De algemene reserve van onze bank nam toe met ruim 9 miljoen,

Cijfers 2014

van Coöperatieve Rabobank Graafschap-Zuid U.A. gevestigd te ’s-Heerenberg, gemeente Montferland

2014

2013

1.521.010

1.607.454

1.391.366

1.446.725

35.400

42.000

1.440

1.681

1.194.610

1.224.089

189.339

180.062

Rentebaten

60.814

64.161

Rentelasten

-24.183

-26.016

36.631

38.145

Provisies / adviesvergoeding

6.998

6.983

Opbrengsten uit deelnemingen

1.440

0

139

74

45.208

45.202

(bedragen in duizenden euro’s) Balanstotaal De belangrijkste posten hiervan zijn: Kredieten aan cliënten

Bijgaand treft u de feiten en cijfers aan over 2014.

Deelnemingen Materiële vaste activa

De cijfers in dit document zijn gebaseerd op de financiële gegevens die voor consolidatiedoeleinden zijn gebruikt door Rabobank Groep. De directie

Toevertrouwde middelen Algemene reserve De bank heeft in 2014 de volgende resultaten behaald: Baten

Coöperatieve Rabobank Graafschap-Zuid U.A., gevestigd te ‘s-Heerenberg

Raad van commissarissen ing. W.T.H.M. Roelofs, voorzitter J.A.M. Derksen-Geuijen MBA ir. A.Th. Lammers MSc drs. J.H.L.M. Metzemaekers J.H. Rougoor J.F.W. Seegers RC MSc Directie ir. F.F.M.M. Vervoordeldonk, voorzitter G.A.J. Oldenborger MFP MMO drs. M.J. van Oostveen ir. R.M. Ruessink

Rente

Overige baten Totaal baten Lasten Personeelskosten

12.910

16.864

Overige kosten

15.089

12.919

Totaal lasten Resultaat vóór toevoeging aan voorziening kredietrisico’s

-27.999

-29.783

17.209

15.419

Toevoeging aan voorziening kredietrisico’s

-4.354

-3.040

Bedrijfsresultaat vóór belastingen

12.855

12.379

Nettowinst

9.563

9.253

Toevoeging aan algemene reserve

9.277

8.975

286

278

Stand 1 januari

802

921

Toevoeging uit de nettowinst

286

278

Toevoeging aan winstuitkeringsfonds Winstuitkeringsfonds Het verloop van deze post is als volgt:

-410

-397

Stand 31 december

678

802

Het gemiddeld aantal personeelsleden, omgerekend in mensjaren

145

159

Uitbetalingen

Cijfers DB Graafschap 2014.indd 1

02-09-15 15:07

waarmee we over een sterke vermogenspositie blijven beschikken.

OPRECHTE AANDACHT VOOR DE KLANT Virtualiseren, adviseren en

NEDERLANDSE ECONOMIE De Nederlandse economie heeft in 2014 een voorzichtig herstel laten zien. In 2015 trekt de economische groei verder aan. Historisch lijkt de Achterhoek zowel bij een neergaande als bij een aantrekkende economie enigszins vertraagd aan te sluiten bij het westen en midden van Nederland.

participeren: het zijn de drie pijlers van onze visie op de toekomst. De focus ligt daarbij op onze klanten, want zij zijn de kern van het bestaan van een coöperatieve bank. Wij willen die klanten zo goed mogelijk ondersteunen bij het realiseren van hun financiële ambities en behoeften. Onze dienstverlening verloopt steeds vaker via digitale kanalen (virtualiseren). Klanten willen en kunnen steeds meer zelf hun bankzaken regelen. De behoefte aan contant geld neemt sterk af. Toch houden wij een fijnmazig netwerk van geldautomaten: nagenoeg alle klanten kunnen binnen een afstand van vijf kilometer contant geld opnemen. In 2014 is kantoor Terborg gesloten vanwege het afnemende aantal bezoekende klanten. Met onze vier kantoren in Ulft, ’s-Heerenberg, Varsseveld en Dinxperlo beschikken we over een goed bereikbaar kantorennet voor advies. In 2014 zijn we volop doorgegaan met het verder virtualiseren van onze dienstverlening. Via chat, telefoon of internet. Altijd dichtbij en indien gewenst persoonlijk. Het op maat geven van advies aan klanten blijft een kerntaak. Ook hebben wij extra aandacht besteed aan ondernemers die ook privé zaken met ons doen:

Onze medewerkers hebben er voor gezorgd dat 2014 een jaar werd met meer aandacht voor de klant en met degelijke resultaten.

20 GRAAFSCHAP-ZUID

In 2014 is het virtuele platform Denk Mee Met Je Bank (DMMJB) opgericht. Daar kunnen leden in dialoog met onze bank over diverse onderwerpen.

een belangrijke doelgroep. Uit de eerste klantsignalen blijkt, dat zij onze integrale aanpak waarderen.

COÖPERATIEF DIVIDEND Rabobank Graafschap-Zuid streeft naar de verbetering van de omgeving waarin onze klanten actief zijn. In totaal is in 2014 ruim € 320.000 via ons coöperatief dividend geïnvesteerd in projecten in ons werkgebied. Deze projecten varieerden van het realiseren van een nieuw clubgebouw voor een hengelsportvereniging in Ulft tot de restauratie en instandhouding van een museum in Varsseveld. In 2014 kregen in totaal 22 projecten een bijdrage uit ons coöperatief dividend toegekend. COÖPERATIEVE SPONSORING Onze bank investeert in de samenleving. Zo bleven we in 2014 ook de grootschalige evenementen in ons werkgebied steunen, zoals de Wielerronde Olympia’s Tour en het Hippisch Festijn Varsseveld. En van Voetbalclub De Graafschap en de DRU Cultuurfabriek zijn wij (hoofd)sponsor. Ook konden evenementen als Kunst en Kunstig Zeddam en Huntenpop op onze steun rekenen. Met de in 2013 gestarte Rabobank Clubkas Campagne sponsoren we het verenigingsleven. Vanaf 2014 konden onze leden met hun stem bepalen welke clubs zij ondersteunen. In totaal verdeelden we in 2014 € 50.000 over ruim 300 verenigingen!

Oplossing Mail uw oplossing vóór

PUZZEL

29 september naar [email protected]. Vergeet niet uw naam, adres en telefoonnummer te vermelden.

Maak kans op vipkaarten voor festival Kunst en Kunstig in Zeddam

ZWEEDS RAADSEL

3746

De omschrijvingen van de puzzelwoorden staan in de vakjes aangegeven. De pijl geeft aan waar u het woord moet invullen. De letters in de vakjes met de cijfers 1 tot en met 9 vormen samen de oplossing. Onder de goede inzendingen verloten we vijf vipkaarten voor twee personen voor festival Kunst en Kunstig, op 2, 3 en 4 oktober in Zeddam (zie ook p. 7). De vipkaart geeft vrije toegang tot alle optredens en concerten van het festival én de openingsavond. Met een vipkaart bent u bovendien zondag 4 oktober vanaf 11.00 uur te gast op de brunch voor vrienden en sponsors van het festival.

21

COÖPERATIE

Naast de komst van onze nieuwe bank, verandert er ook iets binnen de Rabobankorganisatie. Alle lokale banken gaan samenwerken in één coöperatie. Bestuurder Rien Nagel legt het uit. TEKST: PETER SLUIS FOTO'S: GETTY IMAGES, RABOBANK

'Wij blijven de dichtbijbank'

R

RIEN NAGEL ien Nagel is lid van de raad van bemidden in de samenleving staat. We kennen het Rien Nagel (1963) is stuur van de Rabobank en verantwerkgebied op ons duimpje, staan met onze sinds 2013 lid van de woordelijk voor het Nederlands voeten in de klei, dicht bij de klanten en leden. raad van bestuur van bankbedrijf. Hij startte zijn loopDat is zo, dat was zo en dat zal altijd zo blijven.’ de Rabobank. Daarbaan bij de bank als bedrijvenadvivoor was hij directeur seur in Zutphen. ‘In die jaren beEen op de vier klanten is lid Als enige bank Particulieren en van stond de coöperatie nog uit meer dan vijfhonin Nederland kunnen klanten van de Rabobank 1995 tot 2013 directiederd lokale Rabobanken. Dat aantal is in de loop hun betrokkenheid met hun bank onderstrepen voorzitter van een aander jaren gedaald tot ruim honderd regionaal met het lidmaatschap. ‘Inmiddels zijn bijna twee tal lokale Rabobanken. opererende banken. Deze ontwikkeling heeft miljoen klanten lid en zijn we een van de grootdeels te maken met de opkomst van de virtuele ste verenigingen van het land. Ik zie het als een kanalen en het dalende bankbezoek. Aan de anenorme blijk van betrokkenheid en verbondendere kant zijn onze banken ook groter geworden om zowel heid, dat pakweg een op de vier klanten ook daadwerkelijk onze zakelijke als particuliere klanten van de juiste adviezen lid is van onze bank.’ te voorzien, of het nu gaat om de starter die een huis wil kopen, of de grootzakelijke klant met een complexe financieBuitenwereld naar binnen Vanuit haar coöperatieve ringsvraag.’ structuur kennen alle lokale Rabobanken ledenraden. ‘Deze ledenraden, die uit dertig tot vijftig leden bestaan, brengen Midden in de samenleving De lokale Rabobanken werde buitenwereld naar binnen. Onze ledenraden komen saken nauw met elkaar samen, maar kennen van oudsher een men om relevante ontwikkelingen binnen de bank te besprehoge mate van autonomie. Nagel: ‘Dat is precies wat ons onken, maar bijvoorbeeld ook over de maatschappelijke initiaderscheidt van centraal geleide banken, wij zijn een bank die tieven die er lokaal ondersteund worden. De ledenraden zijn 22 GRAAFSCHAP-ZUID

3746

Rien Nagel: ‘Wat ons onderscheidt van centraal geleide banken, is dat wij midden in de samenleving staan.’

niet alleen een klankbord voor de lokale directies, maar hebben ook een belangrijke formele bevoegdheid. Zo kiezen zij de leden van de raad van commissarissen en hebben ook een beslissende stem bij fusies.’ Sleetse plekken Nagel legt uit dat de coöperatieve structuur van de Rabobank de laatste jaren wat sleetse plekken begon te vertonen. ‘Wat ooit onze grote kracht was, begon zich in toenemende mate ook tegen ons te keren. We zagen dat we de snelle veranderingen in de economie, bij klanten, in financiële markten en bij toezichthouders met de huidige structuur moeilijk bij konden houden. Een veelzeggend voorbeeld is dat alle ruim honderd banken nu een eigen bankvergunning hebben, met alle eisen op het gebied van toezicht van dien. Dat zorgde ervoor dat we te veel met onszelf bezig waren en daardoor minder tijd besteedden aan onze eigenlijke missie: de dienstverlening aan onze klanten. Daarom zijn we op zoek gegaan naar een efficiënte en eigentijdse structuur waarin onze coöperatieve identiteit en het lokaal ondernemerschap van onze banken beter tot hun recht kunnen komen.’ Betere coöperatie en betere bank Onder het motto van een ‘betere coöperatie en een betere bank’ spreken de ledenraden van de Rabobank zich in het najaar uit over een voor-

‘Wij zijn een bank die midden in de samenleving staat. Dat is zo, dat was zo en dat zal altijd zo blijven’

stel voor de nieuwe bestuursstructuur. Nagel: ‘We blijven een decentrale organisatie van lokale Rabobanken, met een eigen directie die volledig gefocust is op het eigen werkgebied en de dienstverlening aan haar klanten. De banken werken samen in één coöperatie vanuit één bankvergunning en één bankbalans. Daarmee wordt het mogelijk om sneller, strakker, goedkoper en beter te presteren voor klanten.’ Grotere ledeninvloed In het nieuwe model wordt ook de invloed en zeggenschap van de leden versterkt. ‘Alle banken krijgen straks een stem in het hoogste bestuursorgaan van de coöperatie, de Algemene Ledenraad. In deze raad zijn alle voorzitters van de raden van commissarissen vertegenwoordigd, zij komen periodiek bijeen om het beleid en de strategie van de Rabobank te bespreken en te bepalen. De raad van bestuur, maar ook de raad van commissarissen legt verantwoording af aan deze ALR.’ Maatschappelijke bank Parallel aan de nieuwe structuur van de Rabobank wil de bank zich ook nadrukkelijker profileren als maatschappelijke bank. ‘Onze lokale Rabobanken participeren volop in allerlei maatschappelijke, culturele

24 GRAAFSCHAP-ZUID

DENK MEE Via de online community 'Denk Mee Met Je Bank' kunt u meedenken over de producten, diensten en processen van de Rabobank. Ook kunt u zelf suggesties geven. Log daartoe in op rabobank.nl/denkmee.

of sportieve netwerken. Nog veel meer dan in het verleden gaan we ons ook focussen op de sociaaleconomische problemen die spelen. Met onze bancaire kennis en ervaring stimuleren we de lokale economie en vergroten we de leefbaarheid. Dat doen we door kennis beschikbaar te stellen, onze netwerken open te stellen en zo nodig ook door financieel bij te springen.’ Coöperatief dividend De Rabobanken investeren in lokale initiatieven met het zogeheten coöperatief dividend om de leefbaarheid te vergroten. ‘Dat loopt uiteen van het zoeken van stageplekken voor scholieren in het bedrijfsleven tot initiatieven op het gebied van duurzaamheid. Wij beschouwen het als onze opdracht om als maatschappelijke bank een substantieel deel van onze winst, gemiddeld ligt dat momenteel op 3,5 procent, terug te geven aan de samenleving. Het zijn binnen onze organisatie met name de ledenraden die bepalen over hoe we ons coöperatief dividend inzetten.’

3746

Efficiënter en effectiever De veranderingen in de structuur van de Rabobank staan niet op zichzelf, benadrukt Rien Nagel. ‘Het nieuwe coöperatieve model sluit naadloos aan bij onze ambitie om klanten nog beter en sneller van dienst te zijn. Om dat te bereiken richten we onze lokale banken de komende jaren efficiënter en effectiever in. We ontzorgen onze lokale banken door de bancaire processen zo veel mogelijk te automatiseren en centraliseren. Daarmee spelen wij de medewerkers vrij voor het contact met hun klanten.’ Bank in de binnenzak Nagel legt uit dat door de vele technologische ontwikkelingen het bankbedrijf de afgelopen decennia enorm is veranderd. ‘Kwamen de klanten vroeger op bezoek bij de bank, tegenwoordig dragen zij de bank in hun binnenzak. Via de telefoon, tablet of pc doen klanten hun bankzaken waar en wanneer zij willen. Klanten zitten letterlijk en figuurlijk aan de knoppen en wij proberen hen vanuit dat gegeven zo goed mogelijk te faciliteren. We investeren de komende jaren honderden miljoenen om ook de virtuele dichtbijbank te zijn. Een goed voorbeeld daarvan is dat je via een chatfunctie op onze website binnen een mum van tijd contact krijgt met een adviseur van vlees en bloed.’

‘Dit is een virtueel platform, speciaal voor onze klanten en leden. Deelnemers in deze online community denken mee over onze bestaande producten en diensten, maar toetsen ook nieuwe ideeën en concepten. Er zijn inmiddels tienduizend deelnemers die ons regelmatig voeden met waardevolle feedback. Die is soms heel praktisch, over bijvoorbeeld de mogelijkheid om je pincode te veranderen via onze geldautomaten. Maar kan ook gaan over het maatschappelijk wantrouwen in de financiële sector en wat de Rabobank kan en moet doen om het vertrouwen terug te winnen.’ Dichtbijbank De Rabobank mag dan als internetbank de toon zetten, zij is en blijft nadrukkelijk een adviesbank, benadrukt Rien Nagel: ‘De dagelijkse bankzaken kunnen prima online gedaan worden. Maar er blijven momenten waarop klanten behoefte hebben aan een goed inhoudelijk advies: als ze een huis willen kopen, de kinderen gaan studeren of als het pensioen in zicht komt. Dus los van de vraag of dat contact fysiek, per telefoon, de mail of via de chat plaatsvindt, wij zijn en blijven een dichtbijbank.’

RABOBANK.NL/ DENKMEE

Denk mee met je bank Bestuurder Nagel is ook heel enthousiast over het virtuele platform Denk mee met je bank. 25

3746

ONLINE BANKIEREN

Hoewel de meeste klanten het vooral handig vinden dat zij online hun eigen bankzaken kunnen regelen, is dit niet voor iedereen zo vanzelfsprekend. De Rabobank biedt hulp aan wie dat nodig heeft. TEKST: ANNETTE PRINS FOTO'S: NO CANDY - DUTCH PHOTO COLLECTIVE

SAMEN BANKIEREN

‘Internet maakt het voor mij niet makkelijker’ MOEITE MET ZELF BANKIEREN? KIJK OP EENVOUDIGBANKIEREN.NL

T

ijden veranderen. De 29-jarige Andries Lever regelde zijn bankzaken vroeger op het kantoor van de Rabobank in Lexmond, waar één medewerker zat die hem goed kende en aan wie hij alles kon vragen. Tegenwoordig bankiert hij via internet. Alleen. ‘Maar dat heb ik wel eerst moeten leren’, vertelt hij.

GESPREKKEN SCHEPPEN HELDERHEID Andries Lever is licht verstandelijk be-

3746

perkt. Hij vaart wel bij structuur, wordt nerveus en onzeker van veranderingen. Op zijn werk, bij een houthandel en timmerbedrijf, en als vrijwilliger bij de LFB (de belangenvereniging voor en door mensen met een verstandelijke beperking) heeft hij daarom een coach. Thuis krijgt hij eenmaal per week woonbegeleiding vanuit zorgorganisatie ASVZ. Want praten helpt, over alles waar hij in het dagelijks leven tegenaan loopt. ‘Die gesprekken scheppen helderheid in mijn hoofd. Mensen begrijpen me vaak niet. Aan de 28 GRAAFSCHAP-ZUID

buitenkant zie je niet dat ik met bepaalde dingen moeite heb, dus dat moet ik steeds uitleggen. Maar communiceren is niet mijn sterkste kant.’ Op zijn beurt vindt Lever de wereld vaak onduidelijk. Bankieren bijvoorbeeld: ‘Al die cijfers! Het internet maakt het niet makkelijker. Je moet veel codes intoetsen, maar de letters zijn zo klein dat je snel iets fout doet. En als je wilt afsluiten, krijg je opeens een melding dat er berichten in je inbox staan. Gelukkig kon ik dit eindeloos oefenen op eenvoudigbankieren.nl.’

ZELFVERZEKERD BANKZAKEN REGELEN Eenvoudigbankieren.nl is een onderdeel van Steffie.nl, een website die alledaagse zaken op een eenvoudige manier uitlegt, zoals reizen met een ov-chipkaart of gezond eten. Rabobank Foundation financierde enkele modules van eenvoudigbankieren.nl om mensen als Andries te helpen. In een overzichtelijke omgeving, met een groot lettertype, korte teksten

3746

zonder moeilijke woorden, gesproken boodschappen en duidelijke illustraties, leert de bezoeker hoe internet- en mobielbankieren en contactloos betalen werken. Bovendien kunnen ze er naar hartenlust oefenen met inloggen, saldo checken en overschrijven. ‘Heb je dat eenmaal onder de knie,’ zegt Roelie van Stempvoort, senior programmamanager Nederland bij Rabobank Foundation, ‘dan kun je zelfverzekerd je bankzaken regelen op de site van de Rabobank, zonder dat een gevoel van onzekerheid je belemmert. Financieel onafhankelijk, noemen wij dat.’

HULPMIDDELEN De toenemende digitalisering in onze samenleving vraagt een grote zelfstandigheid van mensen. De Rabobank is zich daar terdege van bewust. ‘Het is een logische en goede ontwikkeling,’ zegt Van Stempvoort, ‘maar we mogen niet vergeten dat er veel mensen zijn die moeite hebben met het online regelen van hun zaken. Bijvoorbeeld omdat ze

niet goed kunnen lezen of schrijven, slecht zien, beginnend dementerend zijn, een motorische beperking hebben, noem maar op.’

Zijn licht verstandelijke beperking maakt zelfstandig bankieren voor Andries wat lastiger.

BEHOUDEN ONAFHANKELIJKHEID De Rabobank vindt het belangrijk dat iedereen zelfstandig kan bankieren. ‘Wij streven ernaar dat iedereen zelfverzekerd financiële keuzes kan maken en er nooit alleen voor staat’, vertelt Jolanda Janssen, segmentmanager Particulieren en Private Banking. ‘We zien het ook als onze taak om klanten bij te staan in het bereiken én behouden van die onafhankelijkheid. Daarom ontwikkelen we onze dienstverlening zo toegankelijk mogelijk.’ Voor mensen die extra hulp kunnen gebruiken bij het bankieren, zijn er diverse mogelijkheden. Veel lokale banken bieden cursussen aan om virtueel te leren bankieren, vaak in samenwerking met SeniorWeb. Mensen die slecht zien kunnen gebruikmaken van sprekende geldautomaten (met telefoonhoorn) en de Random Rea29

der Comfort (met grote knoppen en geluid). De Cardpuller helpt mensen met weinig kracht hun bankpas uit de automaat te trekken. Lukt het bankieren niet meer geheel zelfstandig, dan is samenwerken met een vertrouwd persoon een goede oplossing. Ook daarbij biedt de Rabobank ondersteuning. Een speciale zakgeldrekening limiteert bijvoorbeeld mogelijke uitgaven en via een levenstestament of volmacht kan geregeld worden wie de bankzaken van een klant (gedeeltelijk) uit handen neemt.

VERTROUWEN Gerrit van de Berkt (66) heeft voor zijn financiële reilen en zeilen ‘gelukkig een paar mensen’ die hij durft te vertrouwen. ‘Sommige dingen kan ik nu eenmaal niet zonder de hulp van anderen,’ zegt hij, ‘maar het is lastig kiezen aan wie je persoonlijke zaken overlaat.’ Van de Berkt is geboren met een ernstige oogafwijking, die uiteindelijk ook leidde tot een ontwikkelingsachterstand en motorische beperkingen. Als kind kreeg hij het stempel ver30 GRAAFSCHAP-ZUID

standelijk gehandicapt. ‘Dat heeft me mijn leven lang achtervolgd, terwijl ik in werkelijkheid alleen maar last had van mijn oogafwijking. Door dat onbegrip heb ik van jongs af aan problemen gehad met sociale contacten. Op school, op de sociale werkplaats. Eigenlijk gaat het pas goed sinds ik na mijn pensionering een ouderentraining kreeg van de gemeente Zeist. Nu ben ik vrijwilliger bij de LBF en geef ik gastcolleges over werken met verstandelijk beperkte kinderen. Als ervaringsdeskundige.’ Internetbankieren doet Van de Berkt zelf, met behulp van de Random Reader Comfort. ‘Computeren is lastig met mijn oogafwijking, maar dit gaat prima. Ik ben ontzettend blij dat slechtzienden niet hoeven over te stappen op de RaboScanner, omdat ik daar onmogelijk mee zou kunnen werken. Met de extra grote Random Reader kan ik zo lang mogelijk, zo veel mogelijk zelf doen.’

Gerrit heeft een ernstige oogafwijking, waardoor computeren voor hem moeilijk is.

CIJFERS

Op 1 oktober is de fusie een feit. Onderstaand wat wetenswaardigheden in cijfers over uw nieuwe, robuuste en toekomstbestendige bank: Rabobank Graafschap! BRON: FUSIERAPPORT RABOBANK GRAAFSCHAP

79.873

3% VAN ONZE WINST INVESTEREN WE JAARLIJKS IN MAATSCHAPPELIJKE PROJECTEN.

32

88%

GELDAUTOMATEN ZIJN ER VOOR U BESCHIKBAAR IN HET WERKGEBIED.

VAN DE CIRCA 1000 AGRARISCH ONDERNEMERS IN DIT WERKGEBIED ZIJN KLANT BIJ ONZE BANK.

3746

PARTICULIERE KLANTEN TELT ONZE NIEUWE RABOBANK.

31

FUSIE-INTERVIEW

VOORZITTERS RVC:

‘Draagvlak creëren’ Het fusieproces tussen de Rabobanken Graafschap-Zuid en Graafschap-Midden is goed verlopen. ‘Je moet met elkaar praten en discussiëren.’ TEKST: MARJON HOOGESTEGER FOTO'S: ROEL KLEINPENNING

D

e nazomer van 2014 gaat bij Rabobank Graafschap straks de boeken in als de periode waarin het allemaal begon. Dat was namelijk de periode waarin Wim Roelofs en Hans Schripsema, respectievelijk voorzitter van de raad van commissarissen (rvc) van Rabobank Graafschap-Zuid en Rabobank GraafschapMidden, met de directievoorzitters van beide banken in oriënterende gesprekken nader tot elkaar kwamen. ‘We waren het erover eens dat we eraan toe waren om te fuseren met elkaar’, blikt Wim terug. ‘De tijd was rijp.’

FUSIECOMMISSIE Om het fusieproces vervolgens zo goed mogelijk te laten verlopen, was het noodzakelijk alle betrokken partijen mee te krijgen. ‘Het is natuurlijk geen kwestie van een besluit voorleggen en punt!’, lacht Hans. ‘Inderdaad’, voegt Wim toe, ‘als je uitspreekt dat je samen verder wilt gaan, hoort daar natuurlijk bij dat je er verder met elkaar over praat en 32 GRAAFSCHAP-ZUID

discussieert.’ Daarom werd eerst een fusiecommissie gevormd, bestaande uit de directievoorzitters, rvc-voorzitters en twee commissarissen van beide banken. De commissie werd voorgezeten door een onafhankelijke fusiebegeleider vanuit Rabobank Nederland. Wim: ‘De fusiecommissie kwam tweewekelijks bij elkaar en dan groei je al snel naar een intentieverklaring. Onze rol als commissarissen in de fusiecommissie was: zorgen dat de belangen van alle partijen goed geborgd zijn. Niet alleen van de klanten en leden, maar ook van de medewerkers. Ook hadden we het over zaken als de naam van de nieuwe bank en de vestigingsplaats. Zulke zaken koppelden we steevast terug naar de andere commissarissen, directeuren, ledenraden en medewerkers: wat zijn jullie suggesties?’

DRAAGVLAK CREËREN Om betrokkenheid en draagvlak voor de fusie te creëren, werden vanaf het begin de leden

Rvc-voorzitters Wim Roelofs en Hans Schripsema: ‘Een fusie is natuurlijk geen kwestie van een besluit voorleggen en punt. Daar hoort bij dat je er met elkaar over praat en discussieert.’

‘FUSIE IS GOED’ Hans Schripsema en Wim Roelofs zijn er beiden van overtuigd dat de fusie per 1 oktober naar Rabobank Graafschap een goede stap is. ‘Onze werkgebieden passen geografisch en sociaal gezien goed bij elkaar, lopen zelfs in elkaar over. Daarnaast kunnen we met deze stap de kwaliteit van de dienstverlening waarborgen.’

geïnformeerd via Dichterbij en de websites van beide banken. Ook werd bij beide banken een ledeninformatieavond georganiseerd over de fusieplannen. ‘Maar daar kwamen niet veel mensen op af’, zegt Wim. ‘Sowieso hebben we gezien dat de fusie weinig stof tot praten gaf in het werkgebied’, vult Hans aan. ‘Iedereen vindt het een logische stap.’

3746

WERKGROEP LEDENRAAD Om de communicatie met de ledenraden, die immers een beslissende stem in de fusie hadden, zo goed mogelijk te laten verlopen, werd vanuit beide raden een werkgroep gevormd. ‘De werkgroep is vier keer bij elkaar gekomen’, vertelt Hans. ‘Alle stappen in het fusietraject zijn in die sessies aan de orde geweest. De bijeenkomsten werden steeds voorgezeten door een van de directievoorzitters. Beide rvc’s waren als toehoorders aanwezig. Per sessie werden allerlei thema’s behandeld. Zoals

verbeterde efficiency of coöperatief dividend. En er waren natuurlijk vragen. Wat gaan de klanten van de fusie merken? Wat gebeurt er met de vestigingen en de betaalautomaten? Hoe zorgen we dat onze klanten zo veel mogelijk vertrouwde gezichten blijven zien? Dat is allemaal grondig besproken.’

GOEDE AFSPIEGELING De ledenraadwerkgroep heeft prima werk gedaan, vindt Wim. ‘Wat ik erg goed vond, was dat de werkgroep aangaf dat bij de vorming van de nieuwe ledenraad gezorgd moet worden voor een goede afspiegeling van het werkgebied van de nieuwe bank. Dus niet meer vanuit de oude situatie denken, maar opnieuw zorgen voor een goede geografische spreiding van leden en klantengroepen in de ledenraad. Dat helpt de fusiebank straks goede stappen te zetten en verbinding te houden met het werkgebied.’

33

COÖPERATIE

Met het Coöperatief Dividend steunt onze bank projecten die de lokale samenleving versterken. Ook na de fusie blijven we dat doen! Twee voorbeelden. TEKST: MARJON HOOGESTEGER FOTO'S: GUIDO PELGRIM, ROEL KLEINPENNING

STICHTING AZORA

Beleef-, beweegen oefentuin

B

ewegen, genieten, tot rust komen, oefenen en ontmoeten. Het kan allemaal in de nieuw beleef-, beweeg- en oefentuin van verpleeg- en revalidatiecentrum Antonia, onderdeel van Stichting Azora, in Terborg. In de tuin, die mede mogelijk is gemaakt met een donatie uit het Coöperatiefonds, kronkelen brede paden langs planten, bloemen én beweegtoestellen. De apparaten prikkelen cliënten om in actie te komen, zegt Wilma Ratering, locatiemanager van het Antonia. ‘Er is bijvoorbeeld een bal, waaruit muziek komt als je er een slinger aangeeft. Met de zigzagbuis trainen bewoners hun armspieren en hun coördinatie. En de paden zelf zijn met hun verschillende ondergronden – zoals grind, pulp, beton – erg geschikt voor cliënten die bij ons revalideren na bijvoorbeeld een heupoperatie.’ De cliënten komen graag in de tuin, merkt Wilma. ‘Ze vinden het er aangenaam. Alleen al het feit dat ze lekker naar buiten kunnen, vinden ze fijn.’ De tuin is niet alleen voor cliënten van het Antonia, iedereen uit de Terborgse samenleving wordt van harte uitgenodigd gebruik te maken van de buitenruimte. ‘We willen af van het beeld dat het Antonia een gesloten instelling is’, zegt Wilma. ‘We zijn een huis als alle andere. Des te leuker vind ik het, dat onze jeu-deboulesbaan al ontdekt is in de buurt. Onze overburen, uit de seniorenwoningen, maken er gretig gebruik van!’ 34 GRAAFSCHAP-ZUID

COMITÉ LEEFBAARHEID MEGCHELEN

Sociaal Service Punt

3746

E

en plek waar men elkaar kan ontmoeten en waar diensten worden aangeboden waaraan de mensen wat hebben. Met dat doel heeft het Comité Leefbaarheid Megchelen het Sociaal Service Punt Megchelen in het leven geroepen. Het servicepunt bestaat uit een sociaal en een winkelgedeelte. ‘In het winkelgedeelte is een kleine buurtsupermarkt ingericht waar senioren hun dagelijkse boodschappen kunnen doen of waar je even snel een vergeten boodschap kunt halen’, vertelt Peter Jager, secretaris van het comité. ‘In het sociale deel staat een grote keukentafel waaraan je gezellig een gratis kopje koffie kunt drinken en met anderen wat bijkletsen. In de open bibliotheek mag je zonder lid te zijn boeken, cd’s en dvd’s lenen, er staat een computer waar je kunt internetten of online shoppen en op het klussenbord kunnen mensen klusjes aanbieden.’ Het servicepunt, dat mede mogelijk is gemaakt door een donatie uit het Coöperatief Dividend en draaiend wordt gehouden door een grote groep vrijwilligers, is Megchelen ten goede gekomen, zegt Peter. ‘Ouderen die je eigenlijk niet meer zag, komen weer naar buiten en kunnen overdag andere mensen ontmoeten. Maar ook kinderen en gezinnen komen er graag.’ Het comité leest het succes van het servicepunt af aan het aantal kopjes koffie dat zij dagelijks serveren. ‘En de koffie is niet aan te slepen!’ 35

FUSIE

FRANS VERVOORDELDONK

Afscheid van tien jaar Achterhoek Na tien jaar leiding aan “zijn” Rabobank Graafschap-Zuid, neemt directievoorzitter Frans Vervoordeldonk afscheid. Een terugblik. TEKST: NIENKE LANDRÉ FOTO'S: RABOBANK

F

3746

rans Vervoordeldonk is vanaf het moment van de fusie van vier Rabobanken tot Rabobank Graafschap-Zuid in 2005 nauw betrokken bij de Achterhoek. Nu, inmiddels 65 jaar, vertrekt hij op het moment van een volgende fusie van onze bank met Rabobank Graafschap-Midden. Een mooie periode, waarin ook het nodige is veranderd. ‘Door de financiële crisis heeft de bancaire sector helaas aan respect en vertrouwen ingeboet. Dat doet mij en mijn collega’s uiteraard pijn. Aan ons bankiers de taak om elke dag weer het vertrouwen van onze klant waar te maken. Daar zijn we altijd voor gegaan en dat blijven we doen. De manier van bankieren is ook veranderd: vroeger stonden de bankhallen nog vol met klanten. Nu heeft het merendeel de bank in zijn broekzak met smartphones, of op het bureau met een internetverbinding. De Rabobank speelt in op die veranderde manier van bankieren en heeft daarin een 36 GRAAFSCHAP-ZUID

voortrekkersrol. De fusie tot Rabobank Graafschap past daar ook in.’

CHEMIE Als geboren Brabander heeft Frans een goede chemie met de Achterhoek en heeft hij hier veel mensen en ondernemingen leren kennen. ‘De Achterhoek staat nu veel beter op de kaart dan toen ik hier kwam. Toch vind ik de oogst in termen van nieuwe bedrijvigheid en geld vanuit de overheid voor verbetering van de infrastructuur nog onvoldoende. Anderzijds herbergt de Achterhoek parels van lokale ondernemingen, waarvan ik er vele heb bezocht. Daarnaast bedienen wij bijna alle agrarische bedrijven en die mogen er met hun kwaliteit en ondernemerschap ook zijn.’ De Achterhoek presteert volgens Frans sinds jaar en dag op topniveau in de maakindustrie. ‘Daar kunnen we niet alleen trots op zijn, maar dat moeten we ook krachtiger uitdragen! De kunst is nu om met innovatieve technologieën als 3D-techniek de aan het buitenland uitbestede productie terug te

Frans Vervoordeldonk: ‘Net als onze bank moet je ook als directievoorzitter benaderbaar zijn,

3746 - 769202

openstaan voor de ander en oprecht betrokken zijn.’

RABODIER

3746

DE ACHTERHOEK Frans was altijd aanwezig bij evenementen en gebeurtenissen: van Huntenpop tot de jaarlijkse pronkzittingen. Ook liep hij meerdere malen de Montferland Run en de Kramprun. ‘Geweldig belangrijk, ook voor de sociale cohesie. Het is de natuurlijke rol van onze bank om voor financiële smeerolie te zorgen. Bij dergelijke evenementen leer je bovendien de mensen kennen en zij vertellen je veel. Wat houdt hen bezig, hoe gaat het met de Achterhoek, wat vinden ze van de Rabobank? Net als onze bank moet je ook als directievoorzitter benaderbaar zijn, openstaan voor de ander en oprecht betrokken zijn. De Achterhoeker laat je dan ook merken dat hij dat ziet en waardeert.’ Met voldoening kijkt Frans ook terug op het jaar van de coöperatie in 2012. In dat jaar stelde onze bank aan alle 22 kernen

in het werkgebied € 10.000,- beschikbaar om die dorpskernen vitaal te houden. ‘Prachtig om te zien hoe de meeste dorpskernen er in slaagden iets vitaliserends te doen. Zo gingen ook al onze medewerkers op pad met € 500,die zij aan een vereniging of project naar eigen keuze met een persoonlijk coöperatief verhaal overhandigden. Dan ben je trots op de Achterhoek, je bank en je medewerkers! Daarnaast heb ik veel tijd besteed aan een goed functionerende ledenraad. Mooie herinneringen koester ik ook aan de Helden om de Hoek en de Clubkascampagne.’

}mÄ#_~ }mÄ#_~

halen naar hier. Technologische innovatie zit ons al vanaf de oertijd in de genen!’

Voordat Frans naar de Achterhoek kwam, was hij directievoorzitter bij drie lokale Rabobanken in het zuiden en westen van het land. Daarvóór had hij uiteenlopende banen bij Rabobank Nederland. Zo is hij in veertig jaar een Rabodier geworden. Frans: ‘De Rabobank heeft veel kenmerken van een familiebedrijf met een heel sterke cultuur. Zowel in de relatie met klanten en de wereld van die klanten als intern met de vele collega’s uit het hele land.’

AJUUS Frans Vervoordeldonk is de Achterhoek dankbaar voor tien heel mooie jaren. ‘Het was vaak genieten om in dit deel van Nederland bij de Rabobank te mogen werken en dat zal een hele belangrijke plaats in mijn leven houden.’ Een welgemeend “Ajuus!” is op zijn plaats. 37

3746

AANBIEDINGEN

Als lid van de Rabobank kunt u profiteren van aantrekkelijke kortingen. Kijk voor het volledige aanbod op rabobank.nl/dichterbij.

WEDSTRIJD

TOPEVENEMENT

LEUKE ACTIVITEITEN VOOR KIDS IN MUSEA

VOORDELIG NAAR DE MILITARY IN BOEKELO

Kom in de herfstvakantie naar de Rabo Museum Kidsweek. Diverse musea organiseren dan leuke en leerzame activiteiten voor kinderen. Ook kunnen zij deelnemen aan een landelijke wedstrijd. Elke deelne-

De Military van BoekeloEnschede behoort tot de beste sportevenementen van de wereld. Alle (inter)nationale topruiters zijn aanwezig. Kenmerkend zijn het technisch hoogstaande parcours, de oer-Twentse

mer ontvangt een Gouden Boekje, geschreven door Harmen van Straaten. Kijk voor een overzicht van alle activiteiten op museumkids.nl en voor meer informatie op rabobank.nl/dichterbij.

gezellige en informele sfeer en de kampioenschapsambiance. Leden van de Rabobank profiteren van extra voordeel bij het spectaculaire onderdeel Crosscountry op zaterdag 10 oktober. Zie rabobank.nl/dichterbij.

KORTING OP TICKETS

EXPOSITIE EN KORTING OP BOEK

BELEEF HET SPROOKJE VAN PINOKKIO

BELEEF DE STILTE IN DE KUNST

De Sprookjesmusical Pinokkio in het Efteling Theater neemt u mee op reis naar een Italiaans dorpje, waar timmerman Geppetto timmert aan een grote houten pop die hij Pinokkio noemt. Rabo-

In december opent de tentoonstelling Silence Out Loud van Joost Zwagerman in KRANENBURGH, in Bergen. Zwagerman koos maar liefst tien werken uit de Rabo Kunstcollectie, die samen met andere kunst-

38 GRAAFSCHAP-ZUID

bankleden krijgen € 5,- korting op de reguliere toegangsprijs van eersterangskaarten, van 27 september t/m 13 december 2015 (exclusief € 1,95 reserveringskosten). Lees meer op rabobank.nl/dichterbij.

werken de ‘stilte in de kunst’ verbeelden. Als lid van de Rabobank kunt u het boek met korting bestellen en een exclusieve avond beleven met Joost Zwagerman. Zie rabobank.nl/dichterbij.

WIM BOONSTRA

3746 - 759201

COLUMN

chef-econoom Rabobank

Vertrouwen is niet vanzelfsprekend

3746

'Vertrouwen is robuuster dan menigeen denkt. Dat komt omdat we er vaak niet eens bij stilstaan'

}lÄ"[~ }lÄ"[~

E

en moderne samenleving zoals de onze kan alleen functioneren als mensen elkaar vertrouwen. We leggen soms ons leven in handen van mensen die wij niet kennen. Wie op reis gaat met de auto, vertrouwt niet alleen op zijn eigen rijvaardigheden, maar ook op die van de andere weggebruikers. Iedereen houdt zich aan een gedragscode in het verkeer. Zonder die code en het vertrouwen dat iedereen die nakomt, is modern verkeer niet mogelijk. We accepteren papiergeld als betaalmiddel omdat wij er blindelings op vertrouwen dat iedereen dat doet, zodat wij er ook zelf weer betalingen mee kunnen verrichten. Dankzij vertrouwen kunnen wij in complexe systemen functioneren. Dat vertrouwen zit diep, want de meeste mensen stappen na een auto-ongeluk binnen korte tijd toch weer achter het stuur. Vertrouwen is dan ook robuuster dan menigeen denkt. Dat komt omdat we er vaak niet eens bij stilstaan. Van jongs af aan leren kinderen om samen te werken. We zijn geconditioneerd om elkaar te vertrouwen.

Maar als vertrouwen gaat wankelen, dan kan het snel verdwijnen. Het gezegde luidt niet voor niets dat vertrouwen te voet komt, maar te paard gaat. En met een beetje pech komt het nooit meer terug. Als een bank het vertrouwen van haar klanten verliest, dan betekent dit meestal haar einde. Soms kan de staat een bank redden. Maar ook dan is er veelal sprake van een stevige reputatieschade. Vertrouwen is niet vanzelfsprekend. Als je moet uitleggen dat je betrouwbaar bent, is er blijkbaar al twijfel ontstaan aan je reputatie. Dat is zorgelijk. Zonder vertrouwen in elkaar kan een complexe samenleving niet functioneren. Maar wij leven vandaag de dag wel in een wereld waarin de mensen steeds kritischer naar elkaar en naar instituties zijn. Dit raakt ook het bankwezen. Door de crisis is het vertrouwen in de sector tot een laag niveau gedaald. Gelukkig is er nog steeds een stevige discrepantie tussen wat mensen zeggen en wat mensen doen. Mensen zijn kritisch op hun bank, maar blijven nog wel klant. Maar het is niet meer vanzelfsprekend dat klanten hun banken altijd trouw zullen blijven. Banken zullen die klantentrouw meer dan ooit moeten verdienen. Niet door woorden, maar door daden. En door klanten bij de bank te betrekken. Opdat klanten zien dat hun bank inderdaad het klantbelang centraal stelt. Alleen dan kunnen banken hun bestaansrecht blijven waarmaken. 39

Waar vindt u Rabobank Graafschap? Achter Drempt

Doesburg Drempt

Hoog Keppel

Zelhem

Velswijk

Hummelo Laag Keppel

Lathum

Giesbeek

Angerlo

Halle

Langerak

Doetinchem

Nieuw Wehl

Heelweg West

Wehl

Heelweg Oost Westendorp

Kilder

Gaanderen Terborg

Braamt Etten

Beek

Silvolde

Zeddam ‘s-Heerenberg

Stokkum

Azewijn

Varsseveld

Varsselder

Ulft

Bontebrug

Lengel

Sinderen De Heurne Breedenbroek

Gendringen

Dinxperlo

Netterden Megchelen

Rabobank Geldautomaat Arnhemseweg 5, Beek de Bongerd 77a, Doetinchem Haareweg 90, Doetinchem Kruisbergseweg 25, Doetinchem Hoofdstraat 11, Gaanderen Grotestraat 35, Gendringen Burg. Van Rielstraat 30, Giesbeek Dorpsstraat 27d, Halle De Bongerd 14, ‘s-Heerenberg Dorpsstraat 20n, Hummelo Terborgseweg 10, Silvolde Walstraat 50, Terborg (+ Sealbagautomaat) Gerrit Varwijkplein 19, Zeddam

Rabobank Verkoopkantoor met Geldautomaat, Stortautomaat en Sealbagautomaat Kraakselaan 5, Doesburg Terborgseweg 25, Doetinchem (+ Muntrolautomaat) Aaltenseweg 1a, Dinxperlo Stadswal 19, ‘s-Heerenberg J.F. Kennedyplein 15, Ulft (+ Muntrolautomaat) Doetinchemseweg 4, Varsseveld Dr. Blomstraat 1, Wehl Magnoliaweg 1a, Zelhem

Meer informatie vindt u op rabobank.nl/graafschap

Rabobank Verkoopkantoor Ambachtstraat 4, Doetinchem

Telefonische bereikbaarheid Voor een persoonlijk en deskundig advies of voor het maken van een afspraak kunt u ons op werkdagen tussen 08.00 uur en 22.00 uur bereiken. Op zaterdag zijn we tussen 09.00 uur en 17.00 uur bereikbaar. Particulier: (0314) 44 25 00 (per 16 oktober) Zakelijk: (0314) 44 26 00 (per 16 oktober)