DiAmBer. Insulinepomptherapie: wil je dat wel? pagina 30. nummer 2 - september Regio Amsterdam Haarlem en omstreken

DiAmBer

nummer 2 - september 2011

wil je dat wel?

pagina 30

Insulinepomptherapie:

Regio Amsterdam Haarlem en omstreken

De nieuwe CONTOUR® USB glucosemeter van Bayer. De eerste meter met geïntegreerde diabetes management software. + Simpel en snel inzicht in patronen en trends + Tot 2.000 testresultaten opslaan

+ OLED kleurendisplay + Informatie eenvoudig delen met uw zorgverlener

Ga voor meer informatie naar: www.BayerContourUSB.nl

Bayer, het Bayer kruis, CONTOUR, GLUCOFACTS en simplewins zijn handelsmerken van Bayer. © 2011 Bayer HealthCare. Alle rechten voorbehouden.

Inhoud:

Colofon Redactie en productie: Harry Jonk Johan Slof Gerda Camron Maureen Tauwnaar Vormgeving: Yulia Nesterova Druk: Elco Extension Amsterdam

Het Bestuur Voorzitter: Joop Stork Secretaris:

Afscheid prof. Dr. B. C. P. Polak pag. 8-11

Van de redactie

5

Nieuwe Medicijnen voor diabetici

7

Koken met Diamber

15

Voeding bij diabetes test uzelf!

16

Actueel nieuws

20

Is het screenen op diabetes zinvol?

24

Puzzel 26 Nieuwe ontwikkelingen

28

Accu-Chek® FastClix: één klik, dat is alles

29

Insulinepomptherapie 30 Oog en Diabetes

35

Maak kennis met ons nieuwe kaderlid

36

Gelukkig geen echt afscheid

36

Men’s Matters Event

38

vacature (Harry Jonk waarnemend) Penningmeester: vacature Coördinatoren: Haarlem: Anita Bleumink en Jan Koster Amstelveen: Jan Bol Publiciteit en Diamber: Harry Jonk Voorlichting: Johan Slof Aspirant lid: Gerda Camron Diamber is een uitgave van Diabetes Vereniging Nederland Regio Amsterdam Haarlem e.o. Verschijnt 3 a 4 maal per jaar. Redactieadres: DVN- Afd. Amsterdam 1e Helmersstraat 17 B-2 1054 CX Amsterdam Tel. 020 6833397 [email protected] www.dvn-amsterdam.nl Informatie over plaatsen advertenties: Harry Jonk Tel. 06 53322063

3

4

Van de redactie Sinds de vorige keer is de redactie van Diamber gewijzigd. Naast good old Johan Slof en Harry Jonk zijn nu ook Gerda Camron en Maureen Tauwnaar aangeschoven. Maureen nog als aspirant lid. De uitbreiding is niet toevallig. Niet alleen willen we de kwaliteit van Diamber op een hoog niveau houden, maar ook willen we meer uniformiteit gaan aanbrengen in al onze uitingen als website en nieuwsbrief. U kunt dus in de loop van het najaar in dit opzicht nog wel wat van ons verwachten. Wij gaan er met volle energie tegen aan en hopen dat u dit nummer met veel plezier zult lezen. van links naar rechts: Harry Jonk, Gerda Camron, Maureen Tauwnaar, Johan Slof

Harry Jonk

Misschien is het omdat de hond zit te kijken.

Of misschien is het toch iets anders. Ongeveer 800.000 mannen in Nederland hebben een erectiestoornis1. In veel gevallen kunnen deze mannen geholpen worden.

geen smoesjes meer Bespreek een erectiestoornis met uw arts of kijk op www.geensmoesjesmeer.nl

6

Referentie: 1. NHG-standaard R

Nieuwe Medicijnen voor diabetici De laatste jaren maken we kennis met nieuwe medicamenten voor de behandeling van type 2 diabetes en is er ook weer een aantal geneesmiddelen van de markt verdwenen. Hoe kan het gebeuren dat na jarenlang tabletten slikken die medicijnen opeens niet meer goed zijn? Wanneer een nieuw medicament op de markt verschijnt voor de behandeling van diabetes type 2, is dat eerst in het laboratorium uitvoering getest op werking en bijwerkingen, waarbij meestal proefdieren worden gebruikt. Stel nu eens dat er een pil op de markt komt die de glucosespiegel verlaagt, geen aanleiding geeft tot hypoglykemie (hypo’s) , die de HbA1C-waarden mooi verlaagt, kortom een prachtig veelbelovend medicijn. Ook het innemen moet zonder al te veel problemen gaan, want men moet er bijvoorbeeld niet misselijk van worden, er buikklachten van krijgen en de complicaties van de diabetes moeten het liefst niet optreden. Dan moeten er ook geen psychische problemen optreden zoals depressies en er moeten niet meer andere ziekten ontstaan, zoals bijvoorbeeld hartinfarcten. Altijd een apart probleem is het gebruik van medicijnen in zwangerschap, omdat zoiets vrijwel niet in het lab kan worden getest. Dus meestal zijn nieuwe medicijnen in de zwangerschap verboden, omdat men niet weet welke problemen zouden kunnen ontstaan.

Wanneer we uitgaan van een fraaie verlaging van het HbA1C gehalte en bijvoorbeeld het verminderen van overgewicht, dan weten we nog niet of er op den duur geen effecten optreden. Wanneer we bij een nieuw medicament bijvoorbeeld de verlaging van het HbA1C, het gewicht en de verdraagzaamheid als doel nemen, dan spreken we van surrogaateindpunten, want als het HbA1C gehalte mooi daalt, maar complicaties of kans op eerder overlijden ontstaan is het natuurlijk de vraag of we wel goed bezig zijn. Het voordoen van complicaties of groter overlijdensrisico zijn zogeheten harde eindpunten. Bij het gebruik van bijv. sulfonyl-ureumderivaten zijn vroeger waarnemingen gedaan, die er op wezen dat harten vaatziekten eerder optraden, ondanks een betere instelling. Van alle nieuwe medicamenten moeten we dus de komende jaren afwachten of er op de lange termijn geen merkwaardige complicaties optreden, zoals kanker, eerder hartinfarcten, veranderingen in de vetstofwisseling en nog veel meer. Pas wanneer we weten dat de behandeling met een nieuw medicijn het leven verbetert en verlengt, voldoet het middel aan de toets met zogeheten harde eindpunten en hopelijk is dat over een aantal jaren met de nieuwste geneesmiddelen aantoonbaar. ■ Dr. J. Stork, internist en voorzitter 7

Afscheid prof. Dr. B. C. P. Polak

8

Juli 2011. In een heerlijk ochtendzonnetje fiets ik naar het VU medisch centrum voor een gesprek met Prof. Dr. Polak. Aan het gesprek zullen ook deelnemen Lia Picavet en Han van der Vlugt, die al sinds jaar en dag onze informatiepost in het VUmc bemannen. Sinds april is Prof. Dr. Polak oogarts in ruste. Nou ja in ruste…

VUmc ervan te overtuigen dat ook daar een informatiepost moest komen, nadat zij in 1996 daar was benoemd. Men was er maar moeilijk van te overtuigen dat dit noodzakelijk was, omdat men vreesde dat de patiënten op de stoel van de doktoren gingen zitten. Dr. Polak acht een diabetesinformatiepost in een ziekenhuis onmisbaar, omdat vanuit een lotgenotencontact er zoveel meer-

Al direct bij de kennismaking valt haar aanstekelijke enthousiasme op. Ik vergeet even alle vragen die ik wilde stellen, want zij neemt eigenlijk zelf het initiatief door te vertellen over het mooie vak dat ze heeft mogen uitoefenen en waar ze terecht dit jaar voor is geridderd in de Orde van Oranje Nassau. Ze heeft die onderscheiding mede te danken aan haar inzet voor en contacten met de DVN. Voldoende aanleiding dus, om daar eens verder over te praten. Nadat zij haar artsenexamen in 1973 in Groningen had afgelegd, is zij zich in Leiden gaan specialiseren in de oogheelkunde, omdat dat specialisme overzichtelijk was en zij veel zelf kon doen. Toen zij in 1980 ging werken in het Oogziekenhuis in Rotterdam heeft ze veel geleerd van Dr. Riaskoff, die groot belang hechtte aan een goede relatie met de DVN. Toen zij dan ook zijn taken grotendeels overnam in 1987, heeft zij het initiatief genomen om in zowel het Oogziekenhuis als het Havenziekenhuis een diabetesinformatiepost op te zetten. Ook toen zij in 1994 Bijzonder hoogleraar Diabetes in de oogheelkunde (leerstoel DVN) werd in Nijmegen en daar 1 dag per week werkte, zorgde zij ervoor dat er snel een diabetesinformatiepost kwam op de polikliniek oogheelkunde in het Radboudziekenhuis. Enthousiast vertelt ze vervolgens dat zij de grootste moeite had het

' Prof. Dr. Polak verbaast zich nog steeds over de onwetendheid die er bij veel patiënten aanwezig is' waarde aan de aandacht en zorg voor een patiënt kan worden gegeven. Doktoren zijn vaak beperkt in hun tijd en kunnen meestal niet die aandacht aan een patiënt schenken als eigenlijk zou moeten, maar zij benadrukt ook dat aan een lotgenoot sneller vragen worden gesteld die men vaak aan een arts niet durft te stellen. Als geen ander kan een lotgenoot een rol spelen in de patiënteneducatie en een mens met diabetes vooral leren hoe als diabetespatiënt zelf initiatieven te nemen en niet alleen afhankelijk te zijn van de initiatieven van de arts. Prof. Dr. Polak verbaast zich nog steeds over de onwetendheid die er bij veel patiënten aanwezig is. Heel vaak wordt de aandoening onderschat, waardoor de risico’s op een complicatie snel kunnen toenemen. Contact met lotgenoen kan de kans op complicaties aanzienlijk verminderen. 9

Zij is wel blij met de vorderingen die zijn gemaakt in de screening van diabetespatiënten. Er zijn nu richtlijnen voor oogcontroles en zij hoopt dat door deze preventieve controle het aantal slechtziende diabetespatiënten met retinopathie zal afnemen. Ook hoeven patiënten niet meer altijd naar een gespecialiseerde instelling, maar kunnen ze de foto ook door een optometrist laten maken en beoordelen. De laatste jaren staat de ontwikkeling van behandelmethodes niet stil. Nadat door Dr. Riaskoff in Nederland de laserbehandeling is geïntroduceerd is er de laatste jaren ook een nieuwe ontwikkeling. De ogen kunnen via een injectie worden behandeld met een geneesmiddel. De resultaten daarvan zijn zeer bemoedigend. Ook blij is ze met de contacten die er nu vanuit het VUmc zijn met Atal. De fundusfoto’s die daar in het kader van preventie worden genomen, worden in het VUmc beoordeeld. Ook blij is Prof. Dr. Polak met het zogenaamde Parelsnoerproject, waardoor mogelijk op termijn in Nederland een beter inzicht in diverse facetten van de diabeteszorg ontstaat, waardoor de kansen op complicaties verminderen. Als we spreken over de praktijk in het VUmc en de samenwerking met de dames van de informatiepost, verschijnen er pretoogjes bij haar en de dames. De werkwijze was als volgt: elke patiënt werd uitgenodigd een bezoek te brengen aan de informatiepost die in de wachtkamer was gesitueerd. Dat kon gemakkelijk tussendoor, omdat de patiënten toch moesten wachten om de oogdruppels te laten inwerken. Ook de artsen in opleiding, artsen die stage liepen of andere geïnteresseerden werden verwezen naar de informatiepost waar de dames altijd veel te vertellen hadden over

hun ervaringen met diabetes. Zo werd er af en toe ook belangrijke informatie die een patiënt gaf, uitgewisseld. Prof. Dr. Polak hoopt dat haar opvolgster Dr. Van Hecke de samenwerking op deze voet voortzet, want dat blijft ze buitengewoon belangrijk vinden. Gaat ze nu stilzitten? Nee hoor, integendeel eigenlijk. Al heeft ze haar patiëntenzorg overgedragen aan Dr. Van Hecke, ze komt nog regelmatig in het VUmc, heeft nog diverse promovendi die ze begeleidt en gaat ze beginnen aan een boek over bijwerkingen van geneesmiddelen. We zullen het aanstekelijke contact met haar ongetwijfeld gaan missen, maar wensen haar natuurlijk een hele fijne tijd toe onder dankzegging voor alles wat zij voor ons heeft gedaan. ■ Harry Jonk 11

Leven met een chronische ziekte Voor mensen die beter willen leren omgaan met de gevolgen van hun ziekte Het valt niet mee om een chronische ziekte te krijgen en nooit meer helemaal gezond worden. Toch moeten mensen die een chronische ziekte krijgen leren omgaan met de klachten en de gevolgen van die ziekte. De ziekte brengt beperkingen met zich mee voor uw functioneren thuis, in de vrije tijd of op het werk. U heeft vaker medische hulp nodig en hulp vragen en accepteren is soms moeilijk. Gevoelens van angst, onzekerheid en schaamte kunnen naar boven komen. En u kunt zich soms niet begrepen voelen. Het is begrijpelijk dat uw stemming hieronder lijdt. Voor wie? Voor mensen die beter willen omgaan met de gevolgen van hun chronische lichamelijke ziekte en willen leren hoe ze hun stemming kunnen verbeteren.

Mensen met diverse chronische ziekten zijn welkom, zoals bijvoorbeeld: zoals diabetes, neurologische aandoeningen, reumatische aandoeningen, migraine, astma en COPD, kanker, chronische rugklachten, hart- en vaatziekten. Werkwijze? Er wordt gewerkt met een cursusmap met achtergrond-informatie en opdrachten. Hiermee gaat u thuis aan de slag. Dit neemt ongeveer een half uur tot een uur per dag in beslag. Stapsgewijs leert u hoe u lastige situaties kunt aanpakken. Wat komt er aan de orde? • Stemmingsveranderinge • Ontspanning • Mogelijkheden benutten • Denkpatronen • Omgaan met onbegrip • Hulp vragen en accepteren

praktische informatie data: 21, 28 september 5, 19, 26 oktober 2, 9, 16, 30 november 7 december tijdstip: Woensdagmiddag 14.00 -16.30 uur Terugkombijeenkomst 22 februari 2012 locatie: vumc polikliniek de Boelelaan 1118, Amsterdam kosten: € 30,00 Begeleiding: Anja Bos (prezens), Gert-Jan Hersbach (vumc) aanmelding: www.snelweerwel.nl (vul de vragenlijst in) of via het secretariaat preventie.

persoonlijk advies De vragenlijst op www.snelweerwel. nl geeft meer inzicht in uw klachten en persoonlijke situatie. Na invullen kunt u zich aanmelden voor een persoonlijk adviesgesprek. in dit gesprek nemen we samen met u de uitkomsten van de vragenlijst door en bekijken we of deze cursus bij u past. deze cursus wordt regelmatig aangeboden, kijk voor meer informatie en startdata op http://www.prezens.nl voor meer informatie of het spuien van ideeën kunt u ook bellen met mandy van straaten, 023-576 3470 of Jelle Ferwerda, 020-618 7300.

fysiotherapeuten - diabetesprogramma B&W Fysiotherapie Westerpark Hugo de Grootplein 22 1052 KX Amsterdam 020-470 9197 KNGF beweegprogramma’s Diabetes 2 COPD en hartrevalidatie. Sportfysiotherapie en medische training.

Fysiotherapiepraktijk FysioPlus Oostoever - Sportfysiotherapie en Revalidatie, - Medische Fitness Bonnefantenstraat 8 1064 PN Amsterdam 020-614 5656

[email protected] www.benwfysiotherapie.nl

[email protected] www.fysioplus.nl

Maatschap voor Fysio- en Manuele therapie T. H. de Vries T. H. de Vriesstraat 21 1055 WL Amsterdam 020-682 4166

Fysiotherapie Nieuw Sloten Beweegprogramma voor groepen en individueel. Vergoed door o.a. AGIS Berlaarstraat 10 1066 PE Amsterdam 020-615 2295

[email protected]

[email protected] www.praktijkfysiotherapie.nl

Medische fitness met diverse groepsbehandelingen (diabetespatiënten, revalidatie, migrantenvrouwen en kinderen met overgewicht) vergoed door de zorgverzekeraars CFF-Centrum voor Fysiotherapie en -training KNGF Beweegprogramma voor diabetes Zie verder onze website Marquette 36 1081 AH Amsterdam-Buitenveldert 020-6445160 www.fysiotherapiecff.nl [email protected]

Instituut de Baarsjes KNGF Beweegprogramma Diabetes 2 COPD- en hartrevalidatie Vergoeding zorgverzekeraar mogelijk Surinameplein 40-46 1058 GS Amsterdam Tel. 020-6120899 Mercatorplein 119-121 1057 CA Amsterdam Tel. 020-6123394 TIGRA Amsterdam Trainingsinstituut voor Gezondheid Revalidatie en Arbeid Schipluidenlaan 4 1062 HE Amsterdam 020-612 7326 [email protected]

14

Veenhoven en Blickman Fysiotherapie Volledig geaccrediteerd door KNGF Stadionweg 63 hs 1077 SC Amsterdam 020-670 1540 www.veenhovenblickman.nl [email protected]

Manual Fysion Orthopedische manuele therapie en fysiotherapie Burgerweeshuispad 54 1076 EP Amsterdam Tel 020-6762775 Club West Dr. Meurerlaan 10 1067 SM Amsterdam Tel 020-4116522 keuze 3 Soetendaal Soetendaal 13 1081 BL Amsterdam 020- 6462084 www.manualfysion.nl

Fysiotherapie Merlijn Merlijnstraat 20 1055 DE Amsterdam Tel. 020-6822444 [email protected]

Oefenruimte in gebouw Podium Mozaïk Bos en Lommerweg 189

Koken met diamber

2 personen 30+ minuten

Ravioli met kerstomaatjessaus Voedingswaarde p.p. Energie 410 kcal, Eiwit 25 gram, Koolhydraten 45 gram, Vet 15 gram, Verzadigd vet 2 gram, Vezels 5 gram.

Ingrediënten: • 250 gram kerstomaatjes • 150 gram gekruide vegetarische reepjes • 1½ eetlepel olijfolie • 1 eetlepel balsamico-azijn • ca. ½ eetlepel suiker • 1 dunne prei of 5 bosuitjes • 4 vellen koelverse lasagnevellen • 1 eetlepel pesto • 8 blaadjes basilicum Bereiding: ɶ Warm de oven voor op 200˚ C. ɶ Was de tomaatjes ɶ Doe de tomaatjes in een brede schaal en schep er 1 eetlepel van de olie, de balsamico-azijn, de suiker, peper en wat zout door. ɶ Laat de tomaatjes in de hete oven in ca. 30 minuten zacht worden. ɶ Maak de prei of bosuitjes schoon en snijd dit in dunne ringen. ɶ Kook de lasagne in ruim water volgens de gebruiksaanwijzing op de verpakking.

ɶ Bak de prei of de bosuitjes in de overgebleven olie zacht. ɶ Bak de vegetarische reepjes mee. ɶ Maak het mengsel op smaak met de pesto. ɶ Roer de tomaatjes goed door tot er een dikke saus ontstaat. ɶ Roer er de in reepjes geknipte basilicum door. ɶ Leg op borden de vellen lasagne en schep er wat van het mengsel op. ɶ Vouw de lasagne dicht. ɶ Garneer met de kerstomaatjessaus. ɶ Vervang de vegetarische reepjes eventueel door reepjes omelet. met kruiden. 15

VOEDING BIJ DIABETES Test uzelf! 1. Ongezonde voeding kan leiden tot: ❏ overgewicht ❏ diabetes ❏ hoge bloeddruk ❏ alle bovengenoemde 2. Hoeveel maaltijden kunt u het beste per dag gebruiken? ❏ 2 ❏ 5 ❏ 3 ❏ 7 3. Hoeveel stuks fruit heeft u per dag nodig? ❏ 1 ❏ 2 ❏ 4 ❏ 7 4. Een tussendoortje dat weinig calorieën heeft is: ❏ ijsje ❏ boterham met worst ❏ rijstwafel ❏ gevulde koek 5. Welke informatie vindt u op de verpakking? ❏ E-nummers ❏ Voedingswaarde ❏ Houdbaarheidsdatum ❏ Alle bovengenoemde

16

6. Hoeveel vlees of vleesvervanger heeft u per dag nodig (gewogen voor de bereiding)? ❏ 150 gram ❏ 100 gram ❏ 50 gram ❏ 0 gram 7. Waarom zijn vezels belangrijk? ❏ Het houdt de darmen actief ❏ Het voorkomt verstopping van de darmen ❏ Ze geven een vol gevoel ❏ Alle bovengenoemde

8. Om het lichaamsgewicht op peil te houden of gewicht te verliezen, kunt u beter: ❏ nooit meer suiker of vet voedsel eten ❏ vetten totaal uit uw dieet schrappen ❏ vlees totaal uit uw dieet schrappen ❏ de hoeveelheid calorieën die u eet in evenwicht laten zijn met de hoeveelheid calorieën die uw lichaam verbruikt

9. Hoeveel groente heeft u per dag nodig? ❏ 4 groentelepels ❏ 2 groentelepels ❏ 5-6 groentelepels ❏ 7 groentelepels 10. Wat zijn suggesties om gezond te blijven? ❏ Stel u zelf een doel voor ogen dat u wilt bereiken door gezonder te eten ❏ Stel u zelf een beloning in het vooruitzicht als u een afgesproken periode in beweging blijft ❏ Maak een evenwichtige planning met voldoende tijd voor gezond eten, bewegen en ontspanning ❏ Alle bovengenoemde 11. Wat is de aanbevolen hoeveelheid vocht die u minimaal zou moeten drinken? ❏ 1,0 liter ❏ 1,5 liter ❏ 2,0 liter ❏ 2,5 liter

12. Olijven zijn een prima hapje bij de borrel ❏ waar ❏ niet waar 13. 1 borreltje of 1 glas wijn per dag is niet gezond ❏ waar ❏ niet waar 14. Alleen dierlijk vet kan verzadigd zijn ❏ waar ❏ niet waar 15. AA-drink is een goede dorstlesser bij het sporten ❏ waar ❏ niet waar 16. Op verjaardagen moeten ze speciaal suikervrij gebak voor u kopen ❏ waar ❏ niet waar

❏ waar ❏ niet waar 18. 5-6 sneden brood is een dagelijks aanbevolen hoeveelheid brood voor 1 persoon (leeftijd 51-70 jaar) ❏ waar ❏ niet waar 19. Een gezonde leefstijl kan het krijgen van een chronische aandoening/ ziekte beperken ❏ waar ❏ niet waar 20. Suiker is uit den boze voor mensen met diabetes ❏ waar ❏ niet waar

Elise Kuipers, diabetes-diëtist

17. Puur en ongezoet vruchtensap kan ik onbeperkt drinken

1d, 2c, 3b, 4c, 5d, 6b, 7d, 8d, 9a, 10d, 11b, 12w, 13n, 14n, 15n, 16n, 17n, 18w, 19w, 20n

Diëtistenpraktijk Elise Kuipers Schipluidenlaan 4 1062 HE Amsterdam tel. 020 6143402 http://www.dietistenpraktijk.net [email protected]

17

elco

oproep

Aan ouders en kinderen met diabetes 1 > 11 jaar Jonge kinderen met diabetes 1 zijn een hoofdstuk apart. Als ouder heb je er niet om gevraagd, maar je wordt wel opgezadeld met een heleboel vragen. Ondanks de goede zorg en begeleiding van de professionals hebben toch vele ouders er behoefte aan hierover te kunnen praten met andere ouders in hetzelfde schuitje. Enkele ouders uit het 'Haarlemse' praten reeds regelmatig met elkaar, maar hebben te kennen gegeven er iets meer structuur aan te willen geven. Dat kan zijn door (in)formele contacten, besprekingen met of voordrachten door deskundigen, maar ook door het organiseren van activiteiten met en voor de kinderen, enz.

bijeenkomst te organiseren om dit op gang te brengen. De vorm waarin we dit doen is afhankelijk van het aantal deelnemers, maar zal in eerste instantie plaats vinden in het gebied van Haarlem-IJmuiden. Maar de gehele regio (evenals buurtregio's) is welkom. U wilt meedoen of op de hoogte blijven? Stuur een e-mail naar [email protected] met: naam kind, geboortedatum, naam ouder + adresgegevens of bel ze door naar 020-683 3397. Voor meer informatie of het spuien van ideeën kunt u ook bellen met Mandy van Straaten, 023-576 3470 of Jelle Ferwerda, 020-618 7300.

Ouders en deze kinderen zijn net eilandjes (van Langerhans?) in de grote diabeteswereld en kunnen elkaar moeilijk vinden. Opzet is nu in de tweede helft van september of begin oktober een

19

Actueel Nieuws Wie komt in aanmerking voor een diabeteshulphond?

U vraagt zich wellicht af wanneer iemand in aanmerking komt voor een diabeteshulphond en welke kosten hieraan zijn verbonden. Het opleiden van een diabeteshulphond kost veel tijd en geld. Daarom is een diabeteshulphond voorbehouden aan een selecte groep mensen. Personen die een hypo niet meer voelen aankomen (ook wel hypo-unawareness genoemd) en mensen met brittle-diabetes (oncontroleerbare diabetes) kunnen een aanvraag indienen voor een dergelijke hond bij Stichting Paqo. Alvorens dit te kunnen doen, moeten alle mogelijkheden om de diabetes onder controle te krijgen, zijn geprobeerd. Bovendien moet de aanvrager gemotiveerd zijn de best mogelijke regulatie te behalen. Eveneens belangrijk 20

is dat een eventuele werkgever geen bezwaar heeft tegen een hulphond en dat de behandelende arts of specialist achter de keuze staat. Een diabeteshulphond wordt niet vergoed door de zorgverzekeraars, zoals een blindengeleidehond. Wel komt Stichting Paqo de mensen daar waar mogelijk financieel tegemoet, onder meer door het werven van sponsoren in de omgeving van de aanvrager. De uiteindelijke kosten zijn dus voor iedere diabeteshulphond verschillend. Overigens overweegt de regering momenteel de vergoeding van andere hulphonden te staken, wat indirect een negatief effect kan hebben op de ontwikkeling van de diabeteshulphonden. Een training van een diabeteshulphond duurt ca. 15 maanden. In die periode wordt de hond 24/7 getraind. Een volledig getrainde hond kost bij benadering rond de € 12.000,-. ■ Voor meer informatie: http://www.stichting-paqo.nl Bron: Bloedsuikernieuwsbrief uitgave 4 2011 Diabetes zal ook in Nederland verdubbelen Het aantal mensen met diabetes is sinds 1980 wereldwijd meer dan verdubbeld. Ongeveer 350 miljoen mensen lijden aan deze ziekte. Dat meldt het Brits medisch tijdschrift The Lancet. In Nederland zou de schade enigszins meevallen. “Toch komen er ook in ons land elk jaar ca. 70.000 nieuwe diabetespatiënten bij en wordt ook hier een verdubbeling verwacht”, aldus directeur Bert Kuipers van het Diabetes Fonds.

Het aantal volwassenen met diabetes is gestegen van 153 miljoen in 1980 naar 347 miljoen in 2008. Dat blijkt uit een studie die wetenschappers van het Imperial College in Londen en de Harvard University in de VS hebben uitgevoerd. Bert Kuipers is niet verrast over deze uitkomst. “We weten dat het aantal mensen met diabetes type 2 wereldwijd fors aan het toenemen is, maar wat vooral verontrustend is dat je ziet dat diabetes op steeds jongere leeftijd voorkomt. Dat heeft met name met een gezonde levensstijl te maken: weinig bewegen en ongezonde voeding.” Uit het onderzoek blijkt dat in Nederland de schade nog enigszins meevalt. Kuipers: “Relatief gezien valt het mee ja. Nog wel. Dat komt doordat we in vergelijking met andere landen bijvoorbeeld meer in beweging zijn door te fietsen. Uit onderzoek is gebleken dat diabetes type 2 voorkomen of in elk geval uitgesteld kan worden en dat een gezonde leefstijl ook belangrijk is voor het voorkomen van de nare gevolgen van de ziekte, zoals hart- en vaatproblemen en blindheid. Het Diabetes Fonds heeft de laatste jaren dan ook sterk ingezet op preventie en voorlichting. Door mensen bewuster te maken van hun eigen risico en op de ernst van de aandoening zullen ze eerder geneigd zijn hun leefstijl aan te passen” ■ bron: Diabetes Fonds Leonard-prijs 2010 voor Fatima Ait-Taleb De Leonard-prijs 2010 is op 25 maart jl. uitgereikt aan kinderdiabetesverpleegkundige Fatima Ait-Taleb. De Leonard-prijseen initiatief van de Stichting Diabetes Education Study Group Nederland(DESG)-

is ingesteld als eerbetoon aan een persoon (of groep personen) die zich bijzonder verdienstelijk heeft gemaakt voor het welzijn van kinderen met diabetes. De jury koos unaniem voor een kinderdiabetesverpleegkundige die kinderen met diabetes en een Marokkaanse achtergrond

“effectief en motiverend” weet te bereiken. Fatima Ait-Taleb, werkzaam binnen het diabetessamenwerkingsverband Diaboss in het Lucas-Andreas Ziekenhuis, levert buitengewone diabeteszorg aan een groep kinderen van wie meer dan de helft van Marokkaanse afkomst is. Aan de prijs, die eens in de 2 jaar wordt uitgereikt, is een geldbedrag van € 1500,- verbonden. Te besteden naar eigen inzicht. De jury kende haar de prijs toe, omdat zij diabeteszorg levert onder moeilijke omstandigheden. ■ 21

Industriepark Nieuw Walden Nieuw Walden 90 1394 PE Nederhorst den Berg Tel.0294 253 983 Fax 0294 252 457 E-mail [email protected] www.duoform.nl

Een paar zetten vooruit denken.....

Lamineren • Spotlaminaat Kettingformulieren • Pinfeedetiketten Rillen • Slitten • Stansen • Nummeren • Perforeren

Slotervaartziekenhuis 35 jaar

Het Slotervaartziekenhuis werd op 21 juni 2011 precies 35 geleden officieel geopend door koningin Juliana. De gemeente Amsterdam besloot eind jaren ’60 om vier in stellingen, het Weesperpleinziekenhuis, het Binnengasthuis(niet academisch deel), de Pieter van Foreestkliniek en het noodziekenhuis Zeeburg samen te brengen in een nieuw ziekenhuis in Amsterdam West. Bij de opening werd het Slotervaartziekenhuis beschouwd als het modernste ziekenhuis van Europa. Op verschillende plaatsen in het ziekenhuis is er stilgestaan bij dit jubileum. ■ Bron: Slotervaartziekenhuis nieuws jaargang 3 nr. 9.

oproep

Najaarsbijeenkomst In samenwerking met het Ziekenhuis Amstelland op woensdagavond 26 oktober 2011 Jeroen Doorenbosch, Beleidsadviseur en Trainer van DVN Nederland is bereid gevonden een voordracht te houden met als onderwerp: HYPO’s Er zal ruim voldoende gelegenheid zijn om vragen te stellen over hypo’s en alles wat hiermee samenhangt. Waar: Ontmoetingsruimte Ziekenhuis Amstelland Laan v. d. Helende Meesters 8, Amstelveen

Bereikbaar met sneltram 51 (halte Ouderkerkerlaan ca. 10 min. wandelen) en met de buslijnen 149, 165 en 199} Wanneer: woensdag 26 oktober 2011 Aanvang: 20.00 uur Toegang gratis Info en opgave: dhr. Jan Bol, tel. 0297367123; e-mail [email protected] of DICA, tel. 020-6833397; e-mail post@ dvn-amsterdam.nl Nog geen lid van de Diabetes Vereniging Nederland (DVN)? Meld u dan nu aan! (www.dvn.nl, [email protected], tel. 033-4630566) 23

Is het screenen op diabetes zinvol?

Niemand weet echt of het screenen van mensen op het hebben van diabetes zinvol is. Dat valt ook niet zo makkelijk te onderzoeken, want als je eenmaal iemand hebt gevonden dan is het niet aanvaardbaar om deze mensen niet optimaal te behandelen. Uit onderzoek wat wij in 2001 hadden verricht, de zogenaamde Hoorn-screening studie bleek dat er nauwelijks verschil was tussen de mensen waarvan de diabetes door de huisarts was ontdekt en de mensen die door de screening werden ontdekt. Beide groepen hadden even beroerde risicofactoren voor hart en vaatziekten en hadden net zoveel gevonden afwijkingen van het netvlies en van de 24

voeten. Aan de andere kant vonden wij bij het screenen mensen die net zulke risicofactoren hadden voor hart- en vaatziekten zonder dat zij diabetes hadden. De beslissing om die groep niet goed te behandelen was net zo ondenkbaar. Al met al loopt in die gevallen iedereen die ouder is dan pakweg 50 jaar het risico om hart en vaatziekten te krijgen, en dat is natuurlijk niets nieuws. Dat wisten wij al lang. Toch doen allerlei onderzoekers pogingen om aan te tonen dat het screenen op diabetes belangrijk is. Zo ook onderzoekers van de zogenaamde Addition study. Zij publiceerden de resultaten in twee belangrijke artikelen in mooie medische tijdschriften. In deze studies werd gekeken naar de effecten van een intensieve behandeling

van alle risicofactoren voor hart en vaatziekten bij mensen waarbij door middel van een stapsgewijze screening diabetes was opgespoord. Het onderzoek werd uitgevoerd in Denemarken, Nederland en het Verenigd Koninkrijk. Het was een vorm van een gecontroleerd onderzoek met een controle groep en een behandelgroep. Er werden in 343 huisarts praktijken personen vanaf 40 jaar tot 70 jaar zonder bekende diabetes gescreend op het hebben van diabetes. Daarvoor werd allereerst een vragenlijst gebruikt om een hoog risicogroep te ontdekken en daarna werd bloed bij de mensen afgenomen die positief op de vragenlijst scoorden. De dan nieuw ontdekte mensen die diabetes hadden werden ingedeeld in een groep die intensief werd behandeld en een groep die op de gebruikelijke manier werd behandeld. In de intensief behandelde groep werd leefstijladviezen gegeven, en een behandeling voor de verschillende risicofactoren voor hart en vaatziekten gestart. De belangrijkste uitkomst van het onderzoek was het ontstaan van een hart- of vaatziekte. De gemiddelde duur dat de mensen aan de studie meededen was 5,3 jaar en de gemiddelde leeftijd was 60,3 jaar. Er werden 3057 mensen met net ontdekte diabetes in de studie meegenomen. Wat waren nu de resultaten van dit onderzoek. Alle risicofactoren voor hart en vaatziekten verbeterden wat beter in de intensief behandelde groep, zoals het HbA1c-gehalte, het cholesterol gehalte en de bloeddruk. Het aantal mensen dat een hart- of vaatziekte kreeg, was een klein beetje minder dan in de gebruikelijk behandelde groep (een verschil van 17%) en dat was ook het geval van de kans op sterfte. In de intensief behandelde groep was dat een klein beetje minder in vergelijking met de gewoon be-

handelde groep (een verschil van 9%). Al die verschillen waren klein en konden ook op toeval berusten. Met andere woorden geen indrukwekkend resultaat. Wat nu? Hoe dan ook laat deze onderzoeken wel twee dingen zien. Het is goed mogelijk screenen op diabetes in huisartspraktijken uit te voeren. Verder laten de onderzoeken zien de diabeteszorg in de drie landen waaronder Nederland al op een heel hoog niveau staat in vergelijking met vele andere landen. Ook lijkt er wel winst te behalen met een intensieve behandeling en dat het streng behandelen geen verdere bijwerkingen met zich meebracht. Echter wij hebben nog steeds geen antwoord op de vraag of het screenen op diabetes zinvol is. ■ Prof. Dr. Giel Nijpels Literatuur: “Zelfmanagementeducatie bij diabetes” Nederlandse Diabetes Federatie 21 februari 2011, Amersfoort.

25

Win JP70-732een prijs! 1

2

3

4

12

13

17

14

29

33

9

20 26

30

36

42 46

47

51

62

27

39

45

56

21

35

41

55

11

31

38

50

10

16

25

34

40

66

8 15

24

37

61

7

19

23 28

49

6

18

22

32

5

43 48

52

57

58

63

53

54

59

64 67

44

60 65

68 JP70 © JFS

Los het kruiswoordraadsel op en breng de corresponderende letters over in de hokjes.

JP70-732 Het woord dat dan onstaat is de oplossing. U kunt de oplossing sturen aan redactie Diamber,

HORIZONTAAL: 1. Omslagdoek; 5. rivier in Frankrijk; 8. drieëenheid; 12. gegraven diepte; 13. kleur; of mailen naar: [email protected] 16. wreed; 17. antwoord betaald (Fr.); 18. bolvormig; 19. boevenbende (Eng.); 21. Uiterste is 15 oktober 2011. Onder meesterinleverdatum (afk.); 22. rivier in Spanje; 24. openbare gedachtenwisseling; 26. kajuit; 28. de goede oplossingen worden de volgende prijzen 32. kuil; 35. mannetjesduif; 37. boom; stad in Duitsland; 30. opstootje; 31. jaloezie; 38. plan; 39. volgende; 40. sportbeoefenaar; 42. berg in Turkije; 45. edel; 46. verloot:1e prijs:en Horloge met alarm Beschikbaar vluchtige stof; 48. uitvoering; 49. grondsoort; 51. met teer bestrijken; 53. duivels; 55. gesteld door fa. Lydion 2e prijs waardebon van klaar; 56. voerbak; 58. alcoholische drank; 60. grondtoon; 61. teug; 63. sprookjesfi€20,.-3e prijs: waardebon van € 10,guur; 65. een zekere; 66. betuiging van beleefdheid; 67. plaksel; 68. plaats op Sumatra. 1e Helmersstraat 17 B2, 1054 CX Amsterdam,

VERTICAAL: 26 1. Bepaald broodbeleg; 2. aardig en opgewekt; 3. administratieve troepen; 4. open plek in een bos; 5. gifslang; 6. ingenieur; 7. tamelijk; 8. voorzetsel; 9. in casu; 10.

Horizontaal 1. Omslagdoek 5. Rivier in Frankrijk 8. Drie-eenheid 12. Gegraven diepte 13. Kleur 16. Wreed 17. Antwoord betaald (fr.) 18. Bolvormig 19. Boevenbende (eng.) 21. Meester (afk.) 22. Rivier in Spanje 24. Openbare gedachtenwisseling 26. Kajuit

Stad in Duitsland Opstootje Jaloezie Kuil Mannetjesduif Boom Plan En volgende Sportbeoefenaar Berg in Turkije Edel Vluchtige stof Uitvoering Grondsoort

51. Met teer bestrijken 53. Duivels 55. Klaar 56. Voerbak 58. Alcoholische drank 60. Grondtoon 61. Teug 63. Sprookjesfiguur 65. Een zekere 66. Betuiging van beleefdheid 67. Plaksel 68. Plaats op Sumatra

20. Graveer- naald 23. Leesonderwijs 25. Tegenwerping 27. Aanbieding 29. Meubelstuk 31. Gedroogd vruchtvlees van de kokosnoot 33. Een beetje 34. Loot 35. Spoedig 36. Bijbelse naam 40. Reeds lange tijd 41. Droogplaats 43. Getal

44. Voelen 46. Geschreeuw 47. Oliehoudend gewas 50. Goudland 51. Belasting voor het gebruik van een weg 52. Snavel 54. Maangodin 57. Knaagdier 59. Toiletartikel 62. Nachtspiegel 64. Insect 65. Editie

28. 30. 31. 32. 35. 37. 38. 39. 40. 42. 45. 46. 48. 49.

Vertikaal 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 14. 15. 18.

Bepaald broodbeleg Aardig en opgewekt Administratieve troepen Open plek in een bos Gifslang Ingenieur Tamelijk Voorzetsel In casu Behoeftige Plankzeiler Duits voegwoord Beu Catastrofe

Oplossing: 66

67

60

16

13

47

36

51

28

58

8

Oplossing vorige puzzel: Doorloper Prijswinnaars: 1e prijs: mw. J. Slijper Amsterdam 2e prijs: Mw. A.de jong-Teekman 3e prijs: Mw. A.Lammers –van Wijk 27

Nieuwe Ontwikkelingen De BD Micro-Fine™ + 4mm pennaald is de kortste én dunste pennaald voor het injecteren van insuline. Nog meer dan voorheen kunnen mensen met diabetes nu kiezen voor de naald die het best bij hen past, en dus ook voor meer comfort.

Studies hebben uitgewezen dat mensen met diabetes de voorkeur geven aan korte naalden. De injecties bieden immers meer comfort en de injectietechniek is eenvoudiger. Bovendien tonen deze studies aan dat met de BD Micro-Fine™ + 4mm pennaald het bloedsuikergehalte net zo goed onder controle gehouden wordt als met langere pennaalden.* De voordelen van de BD Micro-Fine™ 4mm pennaald op een rijtje: Minder risico op spierinjecties, terwijl de doeltreffendheid verzekerd blijft. Eenvoudige injectietechniek: loodrechte injectie zonder huidplooi. 28

Meer keuze in de afwisseling van de injectieplaatsen (kan bv. ook veilig gebruikt worden op plaatsen waar er weinig subcutaan vetweefsel aanwezig is). Worden als minder intimiderend ervaren. Kan door iedere persoon met diabetes gebruikt worden. Dunne naald, diameter slechts 0.23mm (32G). De BD Micro-Fine™ + 4mm pennaald past bovendien op alle pennen voor de behandeling van diabetes. Het vertrouwde naaldenmerk kan dus altijd gebruikt worden, onafhankelijk van welke pen of insuline men gebruikt. ■

Meer informatie vindt u op www.bddiabetes.nl * gegevens beschikbaar op aanvraag

Accu-Chek® FastClix: één klik, dat is alles De nieuwe Accu-Chek FastClix prikpen werkt met slechts 1 klik.  De unieke technologie maakt snel, eenvoudig en vrijwel pijnloos prikken mogelijk. Door het 1- kliksysteem kunt u het lancet aanspannen en prikken in één eenvoudige handeling. Prikken wordt hiermee sneller en gemakkelijker doordat er minder stappen nodig zijn. Een andere eigenschap van de Accu-Chek FastClix prikpen is dat er zes lancetten in een houder zitten. Hierdoor zijn de lancetten niet zichtbaar en is aanraken van lancetten niet nodig. Was en droog

altijd uw handen voor het controleren van uw bloedglucose.

De nieuwe AccuChek FastClix zal vanaf juli verkrijgbaar zijn bij de AccuChek® Aviva Nano bloedglucosemeter en vanaf het najaar bij de Accu-Chek® Aviva. Kijk voor meer informatie over AccuChek FastClix op www.accu-chek.nl. ■

oproep

Diabetescomplicaties? Heeft u diabetes type 1 of type 2 en heeft u diabetescomplicaties? Het VU medisch centrum zoekt diabetespatiënten (type 1 en type 2) met complicaties, voor een onderzoek naar de levenskwaliteit van mensen met diabetescomplicaties. Het onderzoek wordt uitgevoerd met behulp van een online vragenlijst. (U kunt ook een papieren vragenlijst krijgen). Vergoeding: een cadeaubon t.w.v. 10 euro.

Vul de vragenlijst in op: www.diabetescomplicaties.nu Contact: E-mail: [email protected] Tel: 020-4448352 (onderzoeker mw. dr. Kim van Bastelaar).

29

Insulinepomptherapie Hoe werkt een insulinepomp? Welke pompen zijn er? En hoe is het om een pomp te dragen? Een kort overzicht van de werking van de pomp, de verschillende soorten en mijn eigen ervaring met de pomp beschreven. Werking: Een insulinepomp is een apparaatje met daarin een ampul snelwerkende insuline. Via een infuussetje zit de pomp verbonden met een canule in het onderhuidse vetweefsel. Deze kan gewoon thuis geprikt worden. De meeste infusiesetjes hebben een handige inbrenghulp. Het naaldje wordt vervolgens eruit getrokken en een canule blijft achter. De infuusset kan 2 a 3 dagen blijven zitten. De insulinepomp kan bediend worden met een aantal knopjes. Als er een maaltijd genuttigd wordt en er insuline moet worden gespoten kan er met het indrukken van een aantal knoppen insuline worden afgegeven. Dit wordt een insulinebolus genoemd. Tevens heeft de insulinepomp een basaal stand. Dit is een stand met een bepaalde hoeveelheid insuline (ingesteld naar de gevoeligheid voor insuline door de arts) die per uur kan variëren. Elke paar minuten wordt een klein beetje insuline door de infuusset afgegeven. Dit is eigenlijk ter vervanging van de lang werkende insuline. Doordat er nu continue insuline wordt afgegeven komt de werking van de pomp meer overeen met de werking van de gezonde alvleesklier. 30

Soorten: Er zijn verschillende soorten insulinepompen op de markt. Het basis principe zoals boven beschreven is voor alle pompen hetzelfde. De pompen variëren voornamelijk qua uiterlijk en gebruikersgemak dat voor iedereen anders kan zijn. Een aantal pompen heeft handige extra’s. Sommige pompen hebben bijvoorbeeld een koppeling met een bloedglucose meter. De meetwaarden op de bloedglucosemeter worden doorgezonden naar de pomp. De pomp kan uitgelezen worden via de computer en de bloedglucose waarde kunnen in een rapport/grafiek op de computer bekeken en uitgeprint worden. Ook kan bij sommige pompen een advies gegeven worden over de hoeveelheid insulinebolus aan de hand van het invoeren van het aantal koolhydraten bij een maaltijd. De meeste pompen zijn in verschillende kleuren op de markt en voor veel pompen bestaan ook stickers met verschillende printjes om op de pomp te plakken. Sinds kort is er een nieuwe slangloze pomp. Dit is een pomp waarbij de infusieset bestaat uit een ‘’patch/sticker’’ waarin ook de ampul insuline zit. Door middel van een apart apparaatje kan insuline worden afgegeven. Voor meer informatie over de verschillende pompen en werking van de pompen/infusieset kunt u terecht bij uw diabetesverpleegkundige of kijk eens op www.pompnet.nl

Eigen ervaring: Ik ben zelf nu 22 jaar en heb sinds mijn 10e diabetes type 1. Ik heb nu bijna 4 jaar de Medtronic Paradigm pomp. Vanaf mijn 16e begon ik te twijfelen of een insulinepomp misschien iets voor mij zou zijn. Ik moest met het viermaal daags priksysteem vrij vaak bijspuiten, vond de lang werkende insuline pijnlijk en had veel blauwe plekken van het prikken. Ook was er qua Hba1c nog winst te behalen. Aan de andere kant vond ik het heel lastig want dan zou ik altijd aan een apparaatje vast zitten en van afhankelijk zijn. Uiteindelijk heb ik de knoop doorgehakt en toch een insulinepomp genomen. In het begin moest ik erg veel meten en elke dag contact hebben met de diabetesverpleegkundig om de pomp goed in te stellen. Ik ben erg blij dat ik de keuze heb gemaakt om een pomp te nemen. Ik vind een insulinepomp in het dagelijkse leven een stuk makkelijker dan insuline spuiten. Insuline kan worden gegeven door alleen op een knopje te drukken. Met sporten zet ik vaak de stand van mijn pomp op 50% zodat ik tijdens inspanning minder insuline krijg. Ik vond het vrij snel normaal om een insulinepomp altijd te moeten dragen. Als ik nu mijn pomp niet om heb, heb ik al meteen het gevoel dat ik iets mis. Waar laat je zo een pomp nou? Ik draag mijn pomp meestal aan mijn bh. Sommige 31

Een professionele en persoonlijke aanpak bij Diabetes Medisch Centrum Jan van Goyen heeft een ervaren behandelteam met internisten, verpleegkundigen en een diëtiste. Het team behandelt Diabetes volgens de nieuwste medische inzichten en technische ontwikkelingen. Samen met de afdeling Interne Geneeskunde van het VUmc wordt er actief meegewerkt aan onderzoek.

• Behandeling vergoed door uw zorgverzekeraar • Behandeling door bekwame specialisten • Geen wachtlijsten

Kijk voor meer informatie op www.jvg.nl en maak een afspraak. Jan van Goyenkade 1, Amsterdam • T 020 - 662 24 94

'In het begin was ik erg bang om boven op mijn pomp te gaan liggen' mensen dragen de pomp ook vaak aan de riem of gewoon in een broekzak. Als ik ga slapen leg ik mijn pomp gewoon naast me neer. In het begin was ik erg bang om boven op mijn pomp te gaan liggen. Af en toe gebeurt dat wel, maar gelukkig kan de pomp wel tegen een stootje. Er zijn ook speciale zakjes op de markt waar sommige mensen de pomp ’s nachts in doen en met een riem om zich heen hangen. De pomp kan niet tegen water maar de pomp is simpel even af te koppelen. Handig bij het douchen. Af en toe is een pomp natuurlijk ook heel vervelend. Bijvoorbeeld een dagje naar het strand of naar het zwembad is lastig. Een insulinepomp kan wel even afgekoppeld zijn maar uiteraard niet de gehele dag. Er kan dan tijdelijk met een prikpen gespoten worden. En natuurlijk moet je bij een pomp ook nog steeds nadenken. Zo moet je altijd nog een bloedglucose meter meenemen en heb ik altijd dextro mee. Ook heb ik een extra infuussysteem in mijn tas want het systeem zou verstopt kunnen raken. Bij insulinepomptherapie wordt alleen gebruik gemaakt van kortwerkende insuline als de pomp dus lang niet werkt kan de bloedsuiker snel omhoog gaan. Een verstopping van het infuussysteem heb ik in de afgelopen vier jaar twee keer gehad en mijn pomp is één keer helemaal kapot gegaan. Er is een speciaal noodnummer dat gebeld

kan worden en binnen vier uur wordt dan een nieuwe pomp geleverd. Ik moest toen wel voor die vier uur tijdelijk insuline bijspuiten met een pen. Op dat moment realiseer je wel weer even hoe afhankelijk je bent van een apparaatje, maar gelukkig heb ik dit niet vaak meegemaakt. Af en toe krijg ik wel vragen over wat voor ‘’hip mobieltje’’ ik heb. Het valt mij erg op dat veel mensen de pomp voor een mobieltje aanzien. Ook bij de douane heb ik nog nooit problemen gehad. Toen ik nog pennen en naalden meenam heb ik vaker mijn medisch paspoort uit mijn tas moeten halen. Nu bij de douane doe ik mijn pomp af en gelukkig wordt het meteen herkend. Laatst was ik helemaal vergeten mijn pomp af te doen toen ik door de douane liep. Toen ik door de douane liep ging het alarm af, maar gelukkig kende de bewaking de insulinepomp en was er niets aan de hand. Als er ooit een genezing komt voor diabetes zou dat natuurlijk geweldig zijn. Voor nu zou ik af en toe mijn pomp wel uit het raam willen gooien, maar waarschijnlijk ren ik er daarna toch weer snel achteraan! ■ Lisanne Jonker Meer weten: stuur gerust een mailtje naar [email protected] of bel even met het DICA.

33

Pedicures met certificaat Diabetes Amsterdam Pedicurepraktijk Tilly Brouwer Kattenburgerhof 79 1018 KE Amsterdam 020-626 6112 www.tillybrouwer.nl Gecertificeerd schimmelnagels/lcpl Lid van Provoet Gespecialiseerd Diabetes Voetreflexoloog/BER. Gentle Hands Massage en Voetverzorging. Certificaat diabetische en reumatische voet, Levantplein 68, 1019 MB Amsterdam Tel. 06-187 74840 Annemarie Bruning Pedicurepraktijk en Nagelstudio Nassaukade 311 1053 LR Amsterdam Tel. 020-612 6041 www.Annemariebruning.nl Diabetes en Reumacertificaat, Provoet en Procert. Marlene van Wonderen Pedicurepraktijk Reade-instituut Dr. Jan van Breemenstraat 2 1056 AB Amsterdam Aantekening Diabetes- en reumavoet. Lid Provoet. Tel. 023-526 8670. ’s Donderdags ook: 020 5896286 Pedicurellie In sportschool Palestra Marius Bauerstraat 233 1062 AK Amsterdam Tel. 06-466 38910 Diabetische- reumatische voet. Aangesloten bij Provoet. 34

Praktijk De Springer Hannie Hamstra Medische Pedicure Jan Springerhof 14, 1067 LH Amsterdam Tel. 020-611 5847 Diabetische/Reumatsche voet, screening Diabesche/Reumatische voet, Podoposturale Therapie, Nagelbegeltechniek, Nagelreparatie/regulatie Orthese techniek. Lid Provoet. Lea-Louise Pedicure- en Manicure Salon Sumatrastraat 54 1094 NG Amsterdam Tel. 020-694 2467 of 06- 215 34070 www.lea-louise.nl Diabetische/Reumatische voet Voetreflexoloog / BER Pedicure Salon Carla Egstraat 32a 1097 SX Amsterdam Tel. 020-468 1387 www.pedicuresaloncarla.nl [email protected] Gespecialiseerd in diabetische en reumatische voet. Ambulante Pedicure Chan Parag Pedicure Ashna Parag komt bij u thuis. Nieuwe klant krijgt 10% korting. Gespecialiseerd in Diabetische en Reumatische voet, inclusief voetmassage. Aangesloten bij Provoet. Laat uw voeten goed verzorgen, want ze moeten u nog ver brengen! Ashna Parag Tel. 06- 237 80626

Pedicures met certificaat Diabetes Haarlem Sally Fortgens Ambulant pedicure Slecht ter been en woonachtig in de regio Haarlem, Bloemendaal of Zandvoort? Ik kom naar u toe! Tel. 023- 531 5230 Meer dan 12 jaar ervaring. Certificaat diabetische- en reumatische voet. Lid Provoet. Marlene van Wonderen Pedicurepraktijk Heussenstraat 112, 2023 JT Haarlem Tel. 023-526 8670 [email protected] Aantekening reumatische- en diabetische voet. Lid Provoet.

Aalsmeer/Amstelveen Praktijk Fidelio Schinkeldijkje 2A 1432 CE Aalsmeer (direct achter Westwijk en Bovenkerk) Tel. 06-539 62870 www.praktijkfidelio.nl Register podologie A & B, Podoposturale therapie, Pedicure- en screening diabetische en reumatische voet, nagelbeugeltechnieken en reparatie, silicone, ortheses- en vilttechnieken. Lid Provoet. St. LOOP en OPGen. Bushalte en gratis parkeren voor de deur.

oproep

Oog en Diabetes 8 november 2011 Thomaskerk Amsterdam door Dr. M. van Hecke Op 8 november a.s. zal Dr. M. van Hecke, verbonden aan het VUmc een lezing geven over de recente ontwikkelingen van de ooggeneeskunde in samenhang met diabetes. Plaats: Thomaskerk , Prinses Irenestraat 36 1077 WX Amsterdam Aanvang: 20.00 uur

Bereikbaarheid De Thomaskerk ligt vlak bij NS station Zuid/ WTC. Tramlijn 5, bus 65 en 15 of metrolijn 50 of 51 nemen tot aan NS station Zuid. Betaald parkeren: 3 euro per uur tot 21.00 u. S.v.p. uw deelname melden op het DICA: tel. 020-68 33 397 [email protected] 35

Maak kennis met ons nieuwe kaderlid Naam: Gerda Camron Leeftijd: 60 jaar Hobby’s: lezen, fietsen, reizen, muziek luisteren Hoe lang heb je diabetes en welk type? Sinds 7 jaar heb ik type 1 Hoe ben je in aanraking gekomen met DVN? Via de website

Hoe lang ben je lid? Vanaf 2004 Wat betekent DVN specifiek voor jou? Informatie verkrijgen over diabetes en medicatie Wat is je functie binnen de regio? Ik ben in opleiding voor ervaringsdeskundige Waarom wil je ervaringsdeskundige worden? Ik wil graag mijn ervaringen met en kennis over diabetes delen met anderen Heb je een bepaalde specialisatie? Ik zit sinds kort in de werkgroep publiciteit en zal binnenkort penningmeester worden. Ook wil ik me graag gaan richten op allochtonen.

Gelukkig geen echt afscheid Afgelopen april hebben 2 bestuursleden hun functie neergelegd. Allereerst Ineke van Koert, die als secretaris en waarnemend penningmeester een zeer belangrijke rol vervulde op het DICA en in onze regio en Jelle Ferwerda, die voor de bijeenkomsten zorgde, vele voorlichtingen gaf, assisteerde waar mogelijk was en de peetvader van ons blad Diamber is. 36

Talrijk waren hun activiteiten, zoals cursussen geven, bemanning van het DICA, seniorenbijeenkomsten, contacten met de ziekenhuizen en de farmaceutische industrie, opleiding van diabetes ervaringsdeskundigen, kortom eigenlijk teveel om op te noemen. Gelukkig blijven zij een belangrijke rol op allerlei gebied spelen en blijven zij een belangrijk steunpunt voor ons bestuur en hoeven we geen afscheid van hen te

nemen. Het spreekt vanzelf dat het bestuur veel dank aan Ineke en Jelle verschuldigd is en hoopt nog heel veel jaren van hun expertise en inzet gebruik (soms misschien een beetje misbruik) te kunnen en mogen maken. Dit houdt wel in dat er een vacature is voor de belangrijke bestuursfuncties van secretaris en penningmeester in regio Amsterdam Haarlem en omstreken. Ik roep dan ook een ieder die deze belangrijke taken op zich zou willen nemen om hierover met mij contact op te nemen. Ledenwerving blijft een zeer belangrijke taak en het landelijke bestuur van DVN probeert in samenwerking met huisartsen,

van Koert blijven succesvol en er worden ook weer cursussen gegeven voor mensen die wat meer willen weten over de achtergronden en de begeleiding van diabetes. Zij, die een opleiding voor diabeteservaringsdeskundige willen volgen kunnen hierover contact met mij opnemen, maar

Jelle Ferwerda

Ineke van Koert

praktijkondersteuners, internisten en diabetesverpleegkundigen zo efficiënt mogelijk nieuwe leden te bereiken. De afgelopen tijd is een uitgebreide radiouitzending in Amsterdam Zuid-Oost geweest met Andre Bohla, die ook een bijzondere middag voor de Hindoestaanse mensen met diabetes in Zuid-Oost organiseerde; twee evenementen waar ik met veel plezier aan heb meegewerkt. Ook de seniorenbijeenkomsten o.l.v. Ineke

ook de basiscursus blijft van groot belang en wil ik een ieder aanraden. Kortom, een ieder die actiever met haar of zijn diabetes wil omgaan, kan bij ons terecht, waarbij ook de posten, die we in de verschillende ziekenhuizen hebben natuurlijk informatie kunnen verschaffen. Een hartelijk welkom aan onze nieuwe leden is hier natuurlijk op zijn plaats en ieder lid kan net zo actief worden en er net zoveel tijd aan besteden als zij of hij wil. Na de zomervakantie starten we weer met een aantal interessante lezingen waarover u verderop in dit blad meer informatie kunt aantreffen. Joop Stork, regiovoorzitter DVN 37

Men’s Matters Event Op 16 juni stond er op de Dam in Amsterdam een grote tent in het kader van de Men’s Health Week. Het doel was om zoveel mogelijk mannen voor te lichten over gezondheid in het algemeen, maar mannenkwalen in het bijzonder. Mannen praten heel moeilijk over deze specifieke kwalen als erectiestoornissen. In de tent waren diverse deskundigen aanwezig om vragen te beantwoorden, zoals een uroloog, fysiotherapeut, verpleegkundige en een diëtiste. Ook de DVN was in de tent aanwezig om het glucosegehalte van de bezoekers te controleren. Er werd zeer veel gebruik gemaakt van deze mogelijkheid en Lia Picavet en Jelle Ferwerda hadden het er maar druk mee.

38

Diabetes Informatieposten Diabetes Informatie Centrum Amsterdam - DICA Het DlCA is op maandag tot en met vrijdag geopend van 10. 00 tot 15. 00 uur. In de vakantiemaanden en rond de feestdagen worden de openingstijden aangepast. Zie ook de website: www.dvn-amsterdam.nl, 1 e Helmersstraat 17, 1054 CX Amsterdam. Telefoon: 020-683 33 97. Bezetting*: Maandag:  10.00 to 15.00 uur : Harry Jonk, 12.30 tot 15.00 uur : Isoline Bouman-Guyt Dinsdag: 10.00 tot 13.00 uur Jelle Ferwerda Woensdag: 10.00 tot 13.00 uur Jelle Ferwerda Donderdag: 12.30 tot 15.00 uur Ineke van Koert Vrijdag: 10.00 tot 13.00 uur Ineke van Koert AMC Elke tweede en vierde woensdag van de maand van 9. 30 tot 12. 00 uur. Gebouw A, 2e etage, tegenover de liften bij de polikliniek Interne Geneeskunde. Bezetting’: Joke Rijnders. In juli en augustus is deze post gesloten! Onze Lieve Vrouwe Gasthuis Elke 4de donderdag van 14.00 tot 16.00 uur in de Lichtstraat bij P I Bezetting’: Ellen Versteeg VU Ziekenhuis Elke donderdag van 9. 00 tot 12. 00 uur. Polikliniek Oogheelkunde, 2e etage, in de nabijheid van de receptie. Bezetting: Lia Picavet en Han van der Vlugt Sint Lucas Andreas Ziekenhuis Elke maandag van 13. 30 tot 16. 00 uur bij poli Interne op de 1e etage, in de buurt diabetesverpleegkundigen. Bezetting: Frederiek Hunfeld 1/DVN/Andre Bhola J. Kerster Bijlmerdreef 661 Amsterdam ZO Elke woensdag van 09.00 tot 11.30 uur tel. 0206990268/ 06- 21563943 2/DVN/Andre Bhola Bezetting: André Bhola Woongroep Anand Joti Mijehof 7A Amsterdam ZO Alleen na telefonische afspraak 06-21563943 Preventiepost Anand Joti Welcare - 1 Huisartsenpraktijk van R. A. Blankendal, Bijlmerdreef 659, Amsterdam ZO.

Elke Dinsdag van 9. 00 tot 12. 30 uur. Telefoon: 020-699 0268/06-21563943 Bezetting: André Bhola Preventiepost Anand Joti Welcare - 2 Bezetting: André Bhola Woongroep Anand Joti, Mijehof 1, Amsterdam ZO. Maandag van 9. 00 tot 10. 00 uur Telefoon: 06-2156 3943 Medial Fidelishof 52 IJmuiden 1e en 3e vrijdag vd maand 10.30 tot 12.30 uur Bezetting: Marja van der Maden Amstelland Ziekenhuis- Amstelveen Eerste woensdag van de maand: 09.30 tot 12.00 uur interne poli Tweede donderdag van de maand: 09.30 tot 12.00 uur oogpoli derde dinsdag van de maand: 09.30 tot 12.00 uur interne poli vierde dinsdag van de maand: 13.30 tot 16.00 uur interne poli U kunt binnenlopen of een afspraak maken: 020-7557116 En verder: Geert Appeldorn, tel. : 020-6458475 Jelle Ferwerda, tel. : 020-6187300 Els Mandemaker, tel. : 020-6006721, 20. 00 tot 21. 30 uur Joke Rijnders, tel. : 020-6964390 Esje Heera, tel. : 020-6950979, maandag tot en met vrijdag: 9. 00 tot 12. 00 uur, Hindoestaans/Nederlands. Ike d’Fonseca, tel. : 020-3371667, woensdag 18. 30 tot 22. 00 uur, Surinaams/Nederlands. Deniz Keklik, tel. : 020-6193931, woensdag 18. 30 tot 20. 30 uur, Turks/Nederlands. Mohamed el Morabit, tel. : 06-55842486, Marokkaans. Vydia Thakoersingh, tel. : 020-6972297, woensdag 16. 00 tot 17. 00 uur, Hindoestaans Raci Topal, tel. : 06-24251472, Turks Bezetting: Wanneer u op een van de Diabetes Informatieposten een bepaalde persoon wilt spreken, dan is het verstandig van te voren te informeren of de betreffende persoon aanwezig is of zal zijn!

39

ONOVER T

EID* ATH RA

5.7

N ACC FFE U RO

mmol/L

25-01-10 14:07

Vraag uw diabetesverpleegkundige om meer informatie.

Bel gratis 0800 - 022 24 45 of kijk op www.onetouchverio.nl * Gebaseerd op vergelijkingen van laboratoriumtests met veneus bloed. In vergelijking met: Accu-Chek® Active, Accu-Chek® Mobile, Accu-Chek® Aviva, Accu-Chek® Compact Plus, Bayer Contour®, Bayer Contour® USB, Elta Satellite, FreeStyle Lite® (met ZipWik™), Glucocard™ G en WaveSense™ Jazz, was geen enkel systeem accurater dan OneTouch® Verio®. Resultaten in bestand.