Deelsessie
Show me the money!
Ab Rood dagvoorzitter partner ruitenburg accountants & adviseurs
De bankier
Petra Vernooij abn amro bank
Accountantsdag 2011 Show me the money!
Petra Vernooij Manager Credit Risk Bedrijven regio Midden Nederland 23 november 2011
Kredietverlening Anno Nu
Basel1 Basel 2 (3) Hoog conjunctuur crisis in bankenland Toezicht overheid / DNB sterk toegenomen
Kredietwaardigheid bedrijven is gedaald Minder bereidheid om te investeren
5
http://video.zita.be/video-galerij/walter/Computer_says_no.aspx
20 07 01 20 07 04 20 07 07 20 07 10 20 08 01 20 08 04 20 08 07 20 08 10 20 09 01 20 09 04 20 09 07 20 09 10 20 10 01 20 10 04 20 10 07 20 10 10 20 11 01 20 11 04 20 11 07
Banken staan op de rem?
Index aantal kredietaanvragen MKB
120%
100%
80%
60%
40%
20%
0%
Bron: EIM Bron: ABN AMRO
Hoe komen we tot een besluit bij kredietverlening
7
Kredietwaardigheid: Business analyse
Analyse van de onderneming De bank kijkt ondermeer naar: Strategie/visie
Marktontwikkelingen Concurrentiepositie Afhankelijkheid (klanten, producten, leveranciers) Orderportefeuille Het management
Medewerkers Onderbouwing prognose Financiële analyse
Een ondernemer met een duidelijke visie, een daadkrachtig management en een goede concurrentiepositie springt er goed uit in de businessanalyse
Kredietwaardigheid: Financiële analyse
Financiële ratio’s
Betalingsgedrag / rekeningverloop t.o.v. kredietlimiet
Uniform Counterparty Rating (UCR)
Oordeel over de sector (Sector Score)
Oordeel over relatie (kwalitatieve vragen)
Hoe kijkt een bank aan tegen kredietwaardigheid
De berekeningen van het model leiden tot een uniforme score (UCR) die de kans aangeeft dat relatie de komende 12 maanden niet meer aan de verplichtingen kan voldoen. Kans op default binnen 12 mnd %
25 20 15 10 5 %
0 0
1
2+
2
2-
3+
3
3-
4+
4
4-
5+
5
5-
6+
6
7
8 10
Kapitaalbeslag Basel I t.o.v. Basel II (afhankelijk van risico)
Kapitaalsbeslag
Basel II 20% 15% 10% 8%
5%
Basel I
0% Zeer laag
laag
midden verhoogd zeer hoog KREDIETRISICO (UCR) 11
Een praktijkvoorbeeld indicatief
Handelsbedrijf met RC krediet 1,2 miljoen (gebruik 1 mio) Geen zekerheden, eventueel solvabiliteitsratio Kredietwaardigheid in 2008 3- zakt naar 5+ in 2010
Wat wordt het benodigde kapitaal?
2008
2010
Antwoord
54.000
161.000
Dit kost ons
3.800
11.300
Verliespremie
1.600
13.400
Risico opslag
5.400
24.500
12
Een praktijkvoorbeeld indicatief
Het zelfde bedrijf Nu wel zekerheden, krediet volledig gedekt Kredietwaardigheid in 2005 3- zakt naar 5+ in 2009
Wat wordt het benodigde kapitaal?
2008
2010
Antwoord
54.000
15.000
161.000 41.600
Dit kost ons
3.800
1.100
11.300
3.000
Verliespremie
1.600
400
13.400
2.885
Risico opslag
5.400
1.500
24.700
5.885
13
Elke ondernemer verdient een maatwerkadvies
14
Laten we eens vooruit kijken!
15
Rolverdeling bij kredietverlening Samen voor de JA Accountants- en administratiekantoren naar aantal werknemers > 20 5 tot 20
1 tot 5 5 tot 20
Kredietaanvragen (22% w.v. 50% via acc)
> 20
1 tot 5
Ondernemer
Accountant Ondersteuning
16
Partners in Business : Samen voor de JA! Kijkje in de keuken van de bank. Opleidingen Abnamro.nl/accountancy
Slagingskans Snelheid Nieuws(brief) Events / rapportages
17
De mkb-kredietcoach
Jan Wietsma mkb hub
De accountant als:
Terugblik MKB-kredietcoach
Van idee naar inspiratie en missie
Terugblik MKB-kredietcoach • December 2009 bijeenkomst met 20-tal MKBondernemers op Schiphol • April 2010 – Oktober 2010 Co-creatie • November 2010 Opdracht ontwikkeling website • Januari 2011 samenstelling kernteam • Maart 2011 oprichting maatschap MKB-kredietcoach • April – Mei Werving eerste lichting MKBkredietcoaches • Oktober 2011 oprichting B.V.
Terugblik MKB-kredietcoach
Thema heidedag: Niet de top van de berg, maar de weg er naar toe!
MKB-kredietcoach Missie: MKB-kredietcoach is onafhankelijk en staat voor een duurzame financiering van ondernemers in het midden- en kleinbedrijf. Wij willen ondernemers ondersteunen en vooruithelpen in het vinden en behouden van krediet tegen gunstige voorwaarden. Dit doen we door de (financiële) vaardigheden van ondernemers te versterken en te vergroten. •
MKB-kredietcoach Onze aanpak: • Wij concentreren ons op het vergroten van de kennis en vaardigheden van de ondernemer • We maken de ‘persoon achter de ondernemer’ inzichtelijk voor financiers • Ondersteunen van ondernemers door onze kredietcoaches
MKB-kredietcoach Ondernemers krijgen o.a. inzicht in: • Hun persoonsprofiel en de impact hiervan op het ondernemerschap • Het risicoprofiel van de onderneming en de financieringslasten • De besparingmogelijkheden op de financiering • De financieringsstructuur
MKB-kredietcoach Het resultaat voor ondernemers: • Kunnen door meer zelfinzicht acteren op eigen sterktes en zwaktes • Worden gelijkwaardige gesprekspartner van de bank en/of andere financiers en vergroten daarmee hun kredietkansen • Zijn beter in staat om gunstige condities te bedingen • Kunnen altijd terugvallen op hun MKBkredietcoach
• In MKB speelt de rol van de persoon van de ondernemer een veel belangrijker rol: – 40% ondernemers failliet door gebrek aan zelfkennis
Een beter alternatief • Aandacht voor de persoonlijke ondernemersvaardigheden in de sociaal economische context
Kredietwijzer • Uw persoonlijke SWOT-analyse: uw sterktes, zwaktes, kansen en bedreigingen ten aanzien van ondernemen
Kredietwijzer • Ontwikkeld in samenwerking met:
Gefaseerde opbouw • Deel 0: Waar zet u op in? • Deel 1: Wat is het rendement van uw persoonlijke ondernemersinzet? • Deel 2: Wie bent u als ondernemer? • Deel 3: Wat is uw persoonlijke SWOT-analyse?
Waar zet u op in?
Wat is het rendement van uw persoonlijke ondernemersinzet?
Wie bent u als ondernemer? • Intrinsiek
Wie bent u als ondernemer? • Welke ondernemersvaardigheden bezit u?
Financieel
Toekomst MKB-kredietcoach
MKB Kredietcoach
MKB MKB
De ondernemende commissaris
ICT coach
MKB Hub MKB ?
MKB ?
MKB ?
Toekomst • • • • • • •
Samenwerken met crowdfundingplatforms Samenwerken met banken Samenwerken met nieuwe intiatieven IPC-traject inzake Kredietpaspoort MKB-kredietpool Dichtleggen SBR-spoor kredietaanvraag Ontwikkelen Apps
Toekomst • Zwolle Kredietkennisstad – MKB-kredietkenniscentrum in samenwerking met: • • • • • • • •
Hogeschool Windesheim Finan Gemeente Zwolle Dilemmamanager KvK Zwolle Provincie Overijssel MKB-Nederland Ministerie LEI
Bedankt voor uw aandacht
De andere financier
Wim Lukaart ondernemingsbank.nl
De achtergrond De noodzaak De gedachte De praktijk De plannen W.J. Lukaart RA FM voor NBA Accountantsdag 2011
43
Corporate finance Veel MKB klanten Baby boom – veel aanbod Veel vraag naar ondernemingen Ondoorzichtige markt W.J. Lukaart RA FM voor NBA Accountantsdag 2011
44
Transparantie vereist Rem op transacties door voorzichtige opstelling van bankiers Voldoende alternatief geld in de markt W.J. Lukaart RA FM voor NBA Accountantsdag 2011
45
Bundeling van krachten van partijen Laagdrempelig alternatief voor commerciële sites Ruimte voor vraag naar durfkapitaal Presentatiemogelijkheden voor kapitaalverstrekkers Ook Internationaal kapitaal aantrekken
W.J. Lukaart RA FM voor NBA Accountantsdag 2011
46
Profielen van: Particulieren/ondernemingen individueel Intermediairs, accountants en bemiddelaars Te koop, samenwerking en te koop gevraagd maar ook durfkapitaal gevraagd Anonieme basis No cure - no pay Koppeling met Internationale website W.J. Lukaart RA FM voor NBA Accountantsdag 2011
47
Transparant overzicht van vraag en aanbod Breed netwerk van intermediairs Snel groeiend netwerk van informele investeerders en participatiemaatschappijen
Instrument voor entrepreneurs, ondernemers, intermediairs en financiers W.J. Lukaart RA FM voor NBA Accountantsdag 2011
48
W.J. (Wim) Lukaart RA FM Stadionstraat 2 4815 NG Breda +31 6 2239 4216
[email protected]
W.J. Lukaart RA FM voor NBA Accountantsdag 2011
49
De ondernemer
Irene Koel bloei.nu
Debat o.l.v. Ab Rood Irene Koel bloei.nu Petra Vernooij abn amro Jan Wietsma mkb hub Wim Lukaart ondernemingsbank.nl
Stelling
Accountants kijken liever achter- dan vooruit.
(Petra Vernooij)
Stelling
Banken gaan te weinig op zoek naar de JA. (Petra Vernooij)
Stelling
Kredietaanvragen in de horeca zijn kansloos.
(Petra Vernooij)
Stelling
Banken willen liever spaargeld dan krediet verlenen. (Petra Vernooij)
Stelling
Particuliere beleggers kunnen beter durfkapitaal verstrekken aan ondernemers dan beleggen op de beurs.
(Wim Lukaart)
Stelling
Er ligt een rol voor de bankiers om fondsen op te richten van particuliere beleggers die participeren bij het verstrekken van financieringen.
(Wim Lukaart)
Stelling
Er is te weinig aandacht voor de factor gedrag bij kredietverstrekking. (Jan Wietsma)
Stelling
Kredietverstrekking biedt accountants meer dan voldoende kansen. (Jan Wietsma)
Stelling
Het MKB moet investeren, maar tegenvallende rendementen en zekerheden die sterk in waarde zijn verminderd belemmeren de ondernemer hierin.. (Ab Rood)
Stelling
Banken spreken de taal van de ondernemer niet meer. (Ab Rood)
Stelling
De kans van slagen van een kredietaanvraag wordt groter als de accountant actief bij de financieringsaanvraag wordt betrokken. (Ab Rood)
Stelling
Accountants zouden een actievere rol kunnen/moeten spelen bij het vinden van informal investors. (Ab Rood)
dank voor uw aandacht! #accountantsdag
