De Valkenier. Uitgave van Coöperatie De Valk Wekerom UA 23 e jaargang nr. 2 - april 2009

D e Va l k e n i e r Uitgave van Coöperatie “De Valk Wekerom” UA

23e jaargang nr. 2 - april 2009

“Maart roert zijn staart” Het is één en al bedrijvigheid in de De Valk en Wekerom, ook dit jaar hebben we juist een zeer succesvolle potgrondactie afgerond, het voorjaar is met recht begonnen. Overigens leek dat voorjaarsgevoel bijna even verstoord te gaan worden door de NCD melding bij duiven in Kootwijkerbroek. Zoals u heeft gemerkt lijkt dit te blijven bij een waarschuwing. We hadden onze maatregelen reeds genomen, zoals het ontsmetten van de wielkasten van de vrachtwagens van en naar pluimveebedrijven. We zullen echter alert moeten blijven, het aloude gezegde “maart roert zijn staart” blijft voor onze regio historisch spannend! Het eerste kwartaal 2009 is bijna een feit, dit betekent dat we de eerste tussenstand van de Coöperatie op gaan maken. We varen een scherpe koers en de volumes zijn goed, we liggen op schema. Dit laatste ondanks de signalen die we landelijk krijgen dat de voeromzetten sinds het 4e kwartaal 2008 nu ook in het 1e kwartaal van dit jaar aanhoudend dalen. En dit gebeurt ook in de ons omringende landen. Verwachting zou dan ook moeten zijn dat door de dalende productie en blijvende, mogelijk licht stijgende consumptie, hogere opbrengstprijzen van de dierlijke producten te realiseren zouden moeten zijn. Tot op heden kunnen we dit, helaas, slechts in enkele diertakken ontwaren. Mogelijk dat de mondiale economische crisis nog op de rem trapt …. Dat het voorjaar reeds begonnen is in deze regio was ook te ontdekken op de open dagen bij een tweetal klanten in de regio onder de rook van de fabriek. Het was weliswaar geen Valkse Klantendag, echter ook deze open dagen waren zeer goed bezocht. Een goed signaal aan het begin van dit jaar: ondernemers die vooruit willen en durven.

De Valkenier

Locatie Wekerom

Ook de Coöperatie is aan het ondernemen in de regio, de eerste spade is inmiddels in de grond gezet voor de bouw van de nieuwe winkel in Wekerom. Zoals het nu lijkt zal de oplevering direct na de bouwvakvakantie zijn. Het plan naast de nieuwe winkel, waar nu de fabriek met de winkel staat, zal nog even op zich laten wachten. We hebben daar gezien de financiële ontwikkelingen in de wereld op dit moment geen haast mee. Voor locatie De Valk is inmiddels de door ons ingediende bestemmingsplanwijziging in goede orde ontvangen door de gemeente. Hopelijk kunnen we u daarover in de komende maanden nader informeren. Ten tijde van het verschijnen van deze Valkenier zijn de ledenverslagen 2008 met notulen aan u, onze leden, reeds verstuurd. Graag maak ik van deze gelegenheid gebruik om u uit te nodigen voor onze a.s.

ledenvergadering van D.V. dinsdag 21 april, aanvang 19.30 uur te “De Molen”, Molenweg 12 te Harskamp. Onze spreker van deze avond is de heer Cees Veerman met als titel “Kiezen voor landbouw”, de ondernemer heeft de sleutel voor de toekomst. Een uitdagende visie op agrarisch ondernemerschap in de 21e eeuw. Graag ontmoeten wij u op deze zeer interessante avond, vanwege de belangwekkende spreker, de twee nieuw voorgedragen commissarissen en de aftredende en niet herkiesbare voormalige secretaris van het bestuur. Uiteraard bent u ook van harte welkom op onze locaties te De Valk en Wekerom, de deur staat open en de koffie klaar. Met vriendelijke groet, Bart Eggink, directeur

Coöperatie De Valk Wekerom

1

Grondstoffenmarkt De prijsontwikkeling op de granenmarkt wordt op dit moment vooral beheerst door het weer. De komende maanden zijn hierbij van cruciaal belang. Tot nu toe zijn de groeiomstandigheden nog goed. Aan het einde van het seizoen blijft waarschijnlijk nog veel graan over. Samen met weer een goede oogst (bij een kleiner ingezaaid areaal) is de bodem van de graanmarkt op langere termijn waarschijnlijk nog niet bereikt. Op korte termijn zullen de prijzen van granen waarschijnlijk niet veel dalen, omdat akkerbouwers het graan nog vasthouden in de hoop op hogere prijzen. Tarwe kost op dit moment

€ 13,80 per 100 kg franco put, terwijl mais € 14,30/100 noteert. Het aanbod van eiwitrijke producten, zoals soja- en raapschroot is de aankomende maanden (april en 1e helft mei) nog krap. Hierdoor moet premie voor deze grondstoffen worden betaald en liggen de prijzen enkele euro’s boven de verdere termijnen per 100 kg. Soja 50 kost op dit moment ca. € 30,-/100kg af Rotterdam. De krapte van sojaschroot wordt veroorzaakt door minder verschepingen. In Argentinië wordt belading van schepen belemmerd door een staking van boeren. Deze willen verlaging van de exportbelasting, die nu 35% bedraagt. Bij raapschroot is de

verminderde crushing (a.g.v. slechte marges door lage olieprijzen) de oorzaak van hogere prijzen. Op langere termijn worden evenals bij de granen lagere eiwitprijzen verwacht. Naast de oogstverwachtingen heeft de euro/dollar grote invloed op met name sojaprijzen. Op dit moment noteert deze verhouding 1,36. Hierbij zien we grote fluctuaties, zelfs op dagniveau. De mengvoerprijzen zullen op korte termijn waarschijnlijk stabiel blijven. Op langere termijn is een lichte daling niet uitgesloten. We denken hierbij aan ca. 50 eurocent tot 1 euro/100kg. Wim van den Brink

Even voorstellen:

Even voorstellen:

Per 1 februari loop ik, Elisa van den Brink, stage bij Coöperatie “De Valk Wekerom” UA. Ik volg de opleiding Dier – en Veehouderij op de Christelijke Agrarische Hogeschool te Dronten. Ik ben 22 jaar en opgegroeid op een vleeskalverbedrijf te Achterberg. Na de HAVO heb ik de MAS te Barneveld gevolgd en ben verder gegaan naar de HAS. In het derde jaar dient een half jaar stage gelopen te worden bij een bedrijf. Het doel van deze stage is om enerzijds werkervaring op te doen en anderzijds één of meerdere onderwerpen voor het stagebedrijf uit te diepen. Coöperatie “De Valk Wekerom” UA had een leuke stageopdracht liggen, dus was de keuze niet moeilijk. De stageopdracht houdt in dat er onderzoek wordt gedaan naar voervermorsing bij leghennen. Iedereen in de pluimveewereld weet dat een kip voer vermorst, maar hoeveel dit precies is kan niemand aangeven. Eerst heb ik hiervoor een literatuurstudie gedaan. Hieruit bleek ook dat er weinig tot geen informatie beschikbaar is. Logisch vervolg was het zelf opzetten van een proef. Ik ben inmiddels al bij verschillende pluimveehouders geweest en zal nog meer bedrijven bezoeken. Dit zijn vooral bedrijven met een alternatieve huisvesting. Dit kan scharrel, bio logisch, volière of freiland zijn. Mijn begeleiders bij deze proef zijn Krijn Breen en Gert Kampert. Daarnaast ben ik bezig met een proef bij schapenlammeren om de gemiddelde groei bij verschillende voersoorten in kaart te brengen. De helft van de lammetjes krijgt het nieuwe voer: Allmash (code 4018), en de andere helft krijgt een lammerenkorrel (code 4015). Bij deze proef word ik begeleid door Krijn Breen en Gerrit van Heerikhuize. Tot slot ben ik ook betrokken bij een voeronderzoek met vleesvarkens. De stage bij Coöperatie “De Valk Wekerom” UA bevalt me heel goed. Ik hoop op een voortgezette prettige samenwerking en een leerzame stage en misschien ontmoet ik u nog.

Sinds kort kunt u, als u belt naar de Coöperatie, een nieuwe stem aan de telefoon horen. Die stem is van mij, Mireille van Kranenburg. Ik ben 25 jaar en woon in Lunteren. Ik werk sinds 1 maart bij Coöperatie “De Valk Wekerom” UA op de afdeling order-inname. Ik ben daar in de plaats gekomen van Mieke Top. Mieke verlaat de Coöperatie per 1 april om de administratie voor het eigen bedrijf van haar en haar man te gaan doen. Het werk vind ik erg leuk om te doen, wel is het helemaal nieuw voor mij. Het werk wat ik eerder deed is namelijk totaal iets anders. Ik werkte hiervoor als schoonheidsspecialiste, de klant stond ook daar centraal, daarnaast was ik ook stagebegeleidster. Maar na ruim 4 jaar was ik wel toe aan iets anders. Via mijn vriend (Rijk Evers) die ook werkt voor de Coöperatie kreeg ik te horen dat er een leuke baan vrij kwam. En zo is eigenlijk het balletje gaan rollen. Voordat ik hier kwam werken wist ik dus niets over diervoeders. Maar nu na ruim een maand heb ik al veel geleerd en zal nog veel blijven leren. Ik voel me nu prima op mijn plek en neem graag uw telefoontje en/of bestelling aan, tot horens!

2


nr. 2 - 2009

Voorjaar: begin van de weidegang Het is weer voorjaar, tijd dat de meeste koeien weer naar buiten gaan. En daarmee komt ook weer de discussie om de hoek kijken of we daar vandaag de dag nog goed aan doen. Weidegras heeft als voedermiddel natuurlijk meerdere pluspunten, maar ook zeker wat tekortkomingen. Een pluspunt is dat weidegras meestal veel goed beschikbaar eiwit bevat. Dit resulteert in een hoge WDVEwaarde. Als minpunt kan aangevoerd worden dat er vaak sprake is van een overmaat aan onbestendig eiwit, waardoor het voeren van alleen weidegras al snel leidt tot een minder goede benutting van de voedingsstoffen en een hoger ureumgehalte in de melk. Nog een pluspunt is de energiewaarde van weidegras, die is gemiddeld gunstig, meestal boven de 1000 VEM. Een negatief aspect hierbij is dat dit gepaard gaat met een matig structuuraanbod. Daarom zijn de ervaringen met weidegras niet altijd goed. Het is dan ook van groot belang dat de juiste producten bijgevoerd worden. Denk met name aan een voldoende aanbod van structuurrijke producten. Ook kan nog genoemd worden de gehalten aan vitamines. Deze zijn bij een vers product en dus ook bij weidegras hoger dan bij een ingekuild product. Vooral de gehalten aan vitamine A en E zijn hoger. Bijvoeren Ondanks de gunstige niveaus van energie, eiwit en vitamines is succes niet verzekerd. Vaak worden producten als snijmaïs en structuurrijk kuilvoer bijgevoerd om energie en structuur aan te vullen. Toch vallen de productieresultaten niet altijd mee. Dit heeft te maken met het aanbod van weidegras. Het aanbod van kuilgras is vrij simpel te sturen door iedere keer vers voer aan te bieden aan het voerhek, bij weidegras wordt dit bemoeilijkt door diverse omstandigheden. Het beweidingssysteem speelt hierbij een belangrijke rol. Het beweidingssysteem is vaak ontstaan door een keuze die in het verleden gemaakt is. Bij verandering in de bedrijfssituatie is het zaak om die keuze te herzien. Kijk naar de oppervlakte die nodig is voor het grasaan-

De Valkenier

TABEL 1

Weidegras

Kuilgras

Eiwitgehalte

+++

++

Energiegehalte

++

+

Structuur

-

+

Vitaminen

+++

+

bod. Stem daar ook de hoeveelheid die bijgevoerd wordt op af. Voor bedrijven die veel op stal bijvoeren, meer dan ca. 8 kg droge stof per dag, zijn naast het aantal uren weidegang, ook het aantal uren op stal van groot belang. In deze gevallen is standweiden ook nog een systeem wat zeker te overwegen is. Hierdoor kun je goed bijsturen in de weideperiode. Bovendien biedt dit systeem meer rust in de koppel, een constanter grasaanbod en daardoor minder schommelingen in de productie. Graskwaliteit en aanbod De resultaten bij weidegras zijn sterk afhankelijk van het aanbod en de kwaliteit. Er zijn veel factoren waarmee we rekening dienen te houden van welke we in de winterperiode geen last hebben. Waar bij het opstallen het aanbod wordt bepaald door continu vers kuilvoer aan te bieden aan het voerhek, is het aanbod bij weidegras sterk afhankelijk van de omstandigheden. Het beweidingssysteem speelt een rol, maar ook de verkaveling, bemesting en de weersomstandigheden zijn van belang. Zo zorgt droogte voor een vertraging

van de grasgroei, waardoor ineens te weinig gras beschikbaar kan zijn. Bovendien wordt de samenstelling van het gras beïnvloed door het weer: veel zon en weinig vocht leidt tot hoge suikergehalten en weinig eiwit; donker weer met regelmatig neerslag leidt tot veel eiwit en een slap gewas. De plus- en minpunten van weidegras t.o.v. kuilgras staan nog even op een rijtje in tabel 1. Tips voor optimale weidegang: • Bemest voor een weidesnee, • Strooi Graszout voor voldoende Natrium, • Voer energierijk, structuurrijk en eiwitarm bij, • Stem de perceelsgrootte af op het beweidingsysteem, • Zorg voor een geleidelijke overgang van stal naar weide, • Zorg voor een optimale drinkwatervoorziening, ook in de wei! • Stem de bijvoeding en aantal uren weidegang af op het grasaanbod en de omstandigheden. Martijn Veldhuizen Specialist rundveehouderij


3

Open dag bij Jan en Margriet Veldhuizen Op vrijdag 6 maart jl. werd een open dag gehouden bij Jan en Margriet Veldhuizen op hun nieuwe locatie voor vleeskuikenouderdieren aan de Hoge Valkseweg 68 te Lunteren. De open dag werd heel goed bezocht, men was nieuwsgierig naar de vele vernieuwingen die zijn doorgevoerd in de stal. De stal meet 25 x 100 meter en biedt ruimte aan 18.000 vleeskuikenouderdieren. De stal is supermodern en voorzien van de nieuwste snufjes. Over de inrichting, traditioneel met tweedehands legnesten en beunen, is heel goed nagedacht. Grondwisselaar met luchtconditioner Het is de eerste vleeskuikenouderdierenstal in Nederland met een grondwisselaar. De grondwisselaar is een systeem met 47 km leidingen op een diepte van drie en vier meter onder de grond naast de stal. In dit systeem heeft het water een constante temperatuur van 10-12 oC. In beide zijwanden van de stal bevinden zich 4 luchtconditioners. Dit zijn openingen in de zijwand van de stal met een oppervlakte van ongeveer vier vierkante meter waarin zich heel veel leidingen naast elkaar bevinden waardoor het water met een constante temperatuur van 10-12 oC stroomt. Langs deze leidingen wordt de buitenlucht de stal in gezogen. Afhankelijk van het seizoen wordt de binnenkomende lucht dan verwarmd of gekoeld. In de winter wordt de binnenkomende lucht onder normale omstandigheden opgewarmd van -10 naar +8 graden oC en in de zo-

mer wordt de lucht gekoeld van 30 naar 18 oC. De grote voordelen van een luchtconditioner zijn: 1. Een constante aanvoertemperatuur van de binnenkomende lucht. 2. In de winter is geen bijverwarming nodig, je Vervoer van en naar het parkeerterrein. kunt ruimer ventileren. Dit is gunstig voor het kli- moniak. Deze stallucht wordt achter de stal door een groot filter naar buimaat en de strooiselkwaliteit. 3. In de zomer ontstaat geen hittestress ten geblazen, door de zogenoemde luchtwasser. Deze luchtwasser is een onder de hennen en de hanen. 4. Er zijn nagenoeg geen dag-nacht groot filter van 33 cm breed, 2,5 m verschillen in temperatuur en er is hoog en 14 m lang. De luchtwasser kan met behulp van zuren de ammominder kans op tocht. 5. Slechts 50% van de maximum niak binden waardoor er een soort ventilatie is nodig omdat binnen- zout ontstaat met een stikstofverbinkomende lucht al gekoeld wordt, ding. Ook het stof wordt gevangen daardoor kan volstaan worden door het water dat constant voorlangs en door het filter stroomt. met een kleinere luchtwasser. Dit water met stof en stikstofverbinding wordt opgevangen in een bak Ventilatie en luchtwasser De opgewarmde of afgekoelde lucht onder de luchtwasser. Dit wordt verkomt eerst in een spouw van 80 cm volgens constant rondgepompt totbreed. Vanuit deze spouw wordt de dat het water verzadigd raakt met de lucht de stal ingezogen via Flash inlaat- eerder genoemde stikstofverbinding. ventielen. Deze inlaatventielen bevat- De verzadiging van het water wordt ten lamellen waarmee je de lucht ge- gemeten en zodra er van verzadiging richt naar boven of naar beneden kunt sprake is wordt de bak met water sturen. Voor deze ventielen bevindt leeggepompt naar een silo. In deze zich een schuif die open en dicht kan silo kan dit verzadigde water opgeslagen worden voor een jaar zodat al naar gelang de ventilatiebehoefte. De stal is uitgevoerd met lengteven- je deze stikstof (kunstmest) af kunt tilatie. De stallucht die uit de stal ge- voeren wanneer er behoefte aan is, zogen wordt bevat o.a. stof en Am- bijvoorbeeld naar de akkerbouw. Dit moet wel geregistreerd worden in de mineralenboekhouding. Daglicht Verder is in de nok van deze stal een Tulderhofnok geïnstalleerd. Door deze nok kan daglicht binnenkomen waardoor de dieren actiever worden. Dat is weer gunstig voor de bevruchting. Deze nok kan ook dichtgezet worden op de momenten dat wat minder activiteit gewenst is. Vloerverwarming De stal is ook nog uitgevoerd met vloerverwarming onder de strooisel-

4


nr. 2 - 2009

ruimte om droog strooisel te houden. Dit zorgt voor minder pootproblemen en een betere bevruchting. In de vloer onder de beun ligt ook vloerverwarming om een hoger droge stofgehalte te realiseren in de mest. Energiebesparing Bij aanvraag voor de milieuvergunning werd een chemische luchtwasser als voorwaarde gesteld. Hoewel Jan in aanmerking kwam voor subsidie op de luchtwasser, zocht Jan verder om de kosten van deze wasser

zo laag mogelijk te houden. Jan heeft daarom het systeem van de luchtconditioners aangeschaft. Met deze luchtconditioners kan hij de te behandelen hoeveelheid lucht voor de luchtwasser met 40% verminderen doordat de ventilatiebehoefte veel lager wordt. Deze verminderde ventilatiebehoefte wordt vooral veroorzaakt doordat de binnenkomende lucht in de zomer al is afgekoeld voordat het de stal in komt. Dit systeem levert een behoorlijke energiebesparing op. Bovendien is de verwachting dat

een stabiel stalklimaat betere technische resultaten zal geven. Omdat de ammoniak al uit de stallucht wordt gehaald is extra mestdroging overbodig. Met deze stal heeft de familie Veldhuizen een stal voor de toekomst gebouwd en zijn de verwachtingen voor de technische resultaten hooggespannen. We wensen Jan en Margriet met deze hoogwaardige stal vruchtbare tijden en alle goeds toe. Bert Dokter

Strooiselkwaliteit bij vleeskuikens “een hot item” uit t.o.v. houtkrullen. Droog strooisel is wat ieEen proef met turf als dere pluimveehouder graag strooiselmateriaal gaf ziet in de stal. Maar het valt geen effect op het drovandaag de dag niet mee de gestofgehalte van de stallen zo droog te houden mest, maar wel een poals in het verleden. Jaren sitief effect op de voetgeleden was een drogestofzolen en hakirritaties. gehalte van 65% haalbaar. Echter dit materiaal is Het landelijk gemiddelde als bodemstrooisel onligt momenteel echter naar betaalbaar, bovendien schatting op zo’n 53% ds betekent het net als bij voor vleeskuikenmest. snijmaïs extra stookEén en ander is mede een kosten om het produkt gevolg van het verbod op Droog strooisel, iedere kip, pluimveehouder en mestafnemer is er blij mee! te drogen. gebruik van diermeel in mengvoeders sinds 2001 en antimi- plaatvorming wordt het vocht uit het crobiële voerbespaarders sinds 2006. strooisel minder gemakkelijk weer Voertechnische maatregelen De voerbespaarders zullen niet meer afgegeven. Het blijkt dat wanneer de Zoals hierboven al aangegeven zouterugkomen in de voeders, wat be- rulheid vroeg in het koppel uit het den we graag weer diermeel vertreft het diermeel is het waarschijn- strooisel is (plaatvorming), dit niet werken in de mengvoeders, echter gemakkelijk ongedaan te maken is. dat zal nog op zich laten wachten. lijk nog een zaak van lange adem. Uit het oogpunt van dierwelzijn In zo’n geval kan het wel tot het ein- Omdat we in onze fabriek in De Valk heeft strooiselkwaliteit een invloed de van de ronde duren voor de top geen rundveevoer produceren is het wel toegestaan vismeel in onze voeop de voetzool- en hakscores, dit is laag weer droog is. een maat voor het inbranden van de Uit deze onderzoeken is ook geble- ders te verwerken. Het gebruik van mest op de voetzool en hak. Hierop ken dat het gebruik van snijmaïs dierlijke eiwitten heeft als voordeel gaat vanaf juni 2010 een monitoring als bodemstrooisel een lichte verbe- dat het Kalium-gehalte van het voer tering geeft op de voetzoolscores. daalt. Immers je vervangt plantaardiplaatsvinden. De kwaliteit van strooisel wordt door Het gebruik van snijmaïs als bodem- ge eiwitten (met name soja/raap) die diverse factoren bepaald, een paar strooisel vergt echter meer werk en veel Kalium bevatten. Uit onderzoek belangrijke factoren gaan we in dit hogere stookkosten om de snijmaïs is gebleken dat diermeel en vismeel, droog te stoken voordat de kuikens naast het economische voordeel, ook artikel behandelen. in de stal komen. Gebleken is dat bijdragen aan een gunstige strooihet onvoldoende droogstoken van selkwaliteit. Daarnaast gebruikt CoStrooiselmateriaal De laatste jaren is er in Nederland en de maïs een verhoogde kans geeft öperatie “De Valk Wekerom” UA de België veel onderzoek gedaan naar op een slechte uniformiteit (door een grondstof CCM (Corn Cob Mix) in de factoren die de strooiselkwaliteit po- te lage strooiseltemperatuur) en op vleeskuikenvoeders. CCM is een product dat een specifiek positief effect sitief kunnen beïnvloeden. Uit deze schimmelinfecties. onderzoeken blijkt dat houtkrul- Andere strooiselmaterialen die on- heeft op de darmgezondheid van de len een licht voordeel hebben t.o.v. derzocht zijn zoals vlasstro en ko- dieren. Darmgezondheid staat in ditarwestro, omdat er bij tarwestro kosschilfers waren veelal duurder rect verband met de strooiselkwalieerder plaatvorming optreedt. Door en kwamen er niet significant beter teit door drogere mest.

De Valkenier


5

Naast de samenstelling heeft ook de structuur van het voer een positieve invloed op de darmgezondheid en daardoor op de strooiselkwaliteit. Dit is de reden dat we het StructoBalansconcept® hebben ontwikkeld. Door in de start en groeifase een gedeelte StructoBalansmeel bij de korrel te mengen hebben we een extra instrument om de strooiselkwaliteit positief te beïnvloeden. Het CCM-effect wordt door het meel nog versterkt doordat er geen lactobacillen (positieve bacteriën) afgedood worden tijdens het persen. Ook kunnen we in het meel gebruik maken van andere specifieke grondstoffen die niet geschikt zijn om te persen, maar die we wel graag gebruiken vanuit het oogpunt van diergezondheid. Maatregelen in de stal Naast voertechnische maatregelen en keuze van strooiselmateriaal zijn er ook in de stal mogelijkheden om de strooiselkwaliteit verder te optimaliseren. Eén van deze mogelijkheden is het temperatuurschema eens onder de loep te nemen. Sinds het diermeelverbod is gebleken dat de comfortzone, dit is de temperatuurzone waarbinnen het kuiken zich prettig voelt, hoger is komen te liggen. Veelal levert een iets hoger temperatuurschema (zie de actuele stalkaart), met name in de periode van 2-4 weken leeftijd, een betere strooiselkwa-

liteit op door een lagere water-voer verhouding. Deze lagere water-voerverhouding heeft een positief effect op de mestsamenstelling. Ook het ventilatieniveau in de eerste levensweken is van belang op de strooiselkwaliteit. Daarbij zien we behoorlijke voordelen van centrale/ indirecte verwarming of een warmtewisselaar ten opzichte van de traditionele heteluchtkanonnen. Bij de traditionele heteluchtkanonnen komen de verbrandingsgassen in de stal, daardoor is het CO2- gehalte en het relatieve vochtigheidspercentage van de lucht veel moeilijker te sturen. Tot slot is het, afhankelijk van de bedrijfssituatie, mogelijk om de eerste levensweken met minder waterlijnen te werken door enkele drinklijnen opgelierd te houden tot ca. 4 weken leeftijd, wanneer de bezetting op be-

Wijziging leveringsvoorwaarden Bij de leveringen van meststoffen geldt de volgende staffeling: (meststoffen per pallet = 1.400 kg) 0 t/m 99 kg + € 4,00 100 t/m 249 kg + € 2,50 250 t/m 1399 kg + € 0,25 1400 t/m 2799 kg € 0,00 2800 t/m 4199 kg – € 0,50 4200 t/m 5599 kg – € 0,75 > 5600 kg – € 1,00 Per 1 maart j.l. wordt er geen statiegeld meer berekend op pallets. Wilt u de aan u voor 1 maart geleverde pallets voor eind mei retourneren, zodat een afrekening kan plaatsvinden.

6

gint te lopen. Dit geeft minder morswater en daardoor ook minder plaatvorming. Waar dit is toegepast, is gebleken dat dit geen negatief effect heeft op het technische resultaat. Uit het bovenstaande kunt u concluderen dat uw Coöperatie niet heeft stilgezeten wat betreft deze problematiek. Dit zal mede een reden zijn waarom we hoog staan aangeschreven bij de mestverbranding BMC te Moerdijk, alwaar men niet blij is met “te natte” mest. Ook u als pluimveehouder heeft, afhankelijk van uw situatie, mogelijkheden om de kwaliteit van het strooisel te beïnvloeden. Uw pluimveevoorlichter is graag bereid om die mogelijkheden hiertoe bedrijfsspecifiek met u te bekijken. Leo Timmer specialist vleeskuikenhouderij

Wie kweekt de grootste pompoen? Voor de kinderen hebben wij een leuke uitdaging bedacht. We gaan namelijk een wedstrijd houden wie deze zomer de grootste pompoen kan kweken. De winkels in Wekerom en in De Valk hebben daarvoor speciale zakjes zaad beschikbaar gesteld. Deze kunnen gratis worden afgehaald. Ook op kantoor liggen zakjes klaar en tevens hebben onze buitendienstmedewerkers de zaadjes bij zich om uit te delen. We belonen de kweker(tje)s van de drie pompoenen met de grootste omvang met een leuke prijs. Als de pompoenen volgroeid zijn bel of mail s.v.p. uiterlijk 19 september a.s. de omvang van de grootste aan ons door. Als je in de prijzen valt komen we langs en maken een foto van jou en je pompoen. De uitslag zal bekend worden gemaakt in de Valkenier van oktober.


nr. 2 - 2009

Rantsoenen met bijproducten In de laatste Valkeniers is meerdere malen aandacht besteed aan bijproducten uit de levensmiddelen- en bio-energieproductie voor toepassing in de voeding van varkens en/ of rundvee. Als afsluiting van deze reeks zullen we hier uitleg geven over het inrekenen van deze bijproducten in rantsoenen. Het verwerken van bijproducten kent een aantal beperkingen, waarmee in de formulering van het totaal rantsoen rekening dient te worden gehouden. De belangrijkste zijn: • Smaak. Niet elk bijproduct is smakelijk; een te groot aandeel van dergelijke producten zal een verminderde voeropname geven. De smaak van bijproducten is soms ook variabel. • Hoge gehaltes nutriënten. Bijproducten kunnen van bepaalde nutriënten, bijv. Natrium en/of Kalium, zodanig hoge gehaltes bevatten dat bij verwerking van een groot aandeel het niveau van die nutriënt in het totaal rantsoen niet meer in balans is te krijgen. • Technische verwerkbaarheid. Het mengsel moet te doseren en te verpompen zijn. Dit is onder andere van invloed op de gestelde eisen aan het drogestof percentage van het rantsoen. Bij een te hoog drogestof percentage is het mengsel niet meer te verpompen. Aan de andere kant kan bij een te laag droge stof percentage de voeropname te laag worden doordat het dier onvoldoende kg’s/liters kan opnemen. Daarnaast zal er naar verhouding meer mest geproduceerd worden, omdat het dier naar verhouding teveel water binnen krijgt. • Schommelingen in gehaltes. Bijproducten kennen in zijn algemeenheid grotere schommelingen

De Valkenier

in gehaltes, van bijv. eiwit of energie, dan de gangbare mengvoedergrondstoffen. Als een bijproduct in een lager percentage ingerekend is heeft een schommeling minder invloed op de gehaltes in het totaal rantsoen. • Houdbaarheid van het bijproduct. Veel bijproducten hebben een beperkte houdbaarheid. Het verwerkingspercentage moet dan zodanig zijn dat het bijproduct binnen de houdbaarheidstermijn geconsumeerd is. Het totaal rantsoen wordt zo geformuleerd dat omgerekend naar kg drogestof de gehaltes aan eiwit/aminozuren, energie, vitamines en mineralen gelijk zijn aan een volledig voeder. In het aanvullende voeder, dat, zoals de naam al zegt, het rantsoen naast de bijproducten aanvult tot een volwaardig rantsoen, zijn daarom een aantal nutriënten in geconcentreerdere vorm aanwezig dan bij een volledig voeder. De vitamines bijvoorbeeld zullen in het aanvul-

lende voeder altijd geconcentreerder aanwezig zijn omdat bijproducten geen of heel weinig vitamines bevatten. Als het rantsoen (de bijproducten en het aanvullende voer) in de juiste verhoudingen wordt gemengd krijgt het dier uiteindelijk alle nutriënten in de goede verhouding voorgeschoteld. Onderstaand is een voorbeeldrantsoen voor vleesvarkens met 3 bijproducten en het aanvullende voer weergegeven. Het is een brijrantsoen voor vleesvarkens met een EW van 109 en het daarbij behorende ileaal verteerbare lysine van 7.0 g/kg. In dit geval wordt ook nog water toegevoegd om het gewenste percentage drogestof te bereiken. Het drogestofpercentage van het totale rantsoen is 25%. Mocht u vragen hebben over het verwerken van bijproducten in rantsoenen, dan kunt u contact opnemen met uw sectorspecialist. ir. Gerrit van Heerikhuize nutritionist


7

Nieuwbouw van vleesvarkenstallen Er zijn de laatste jaren veel nieuwe varkensstallen gebouwd en veel open dagen georganiseerd om aan geïnteresseerden te kunnen laten zien hoe die stallen gebouwd zijn. Veruit de meeste stallen worden gebouwd volgens het grondkanaalventilatie-systeem. Er wordt dan ook vaak de vraag gesteld of het wel iets toevoegt, weer een open dag in een bijna dezelfde stal? Het antwoord op die vraag is toch zeker ja, want als we al die stallen in detail gaan bekijken zien we toch veel verschillen. Die verschillen worden beïnvloed door een aantal factoren zoals: • bouwkosten, • milieuwetgeving, • Vamil regeling, • brij of droogvoer, • welk droogvoer systeem, • grootte van de stal, • aansluiting op andere stallen, bijvoorbeeld een zeugentak, • persoonlijke voorkeur. De uitgangspunten zijn dus erg verschillend. Elke keer als ons wordt gevraagd om mee te denken bij het opstellen van een bouwplan vraagt dit dan ook om een persoonlijke benadering. Het is ook elke keer een mooie, maar lange weg, die stap voor stap leidt naar een stal met meestal hetzelfde grondkanaalventilatie-systeem maar met veel verschillende details. Om u een idee te geven wat er allemaal bij komt kijken bij het opstellen van een goed bouwplan willen we u in dit artikel uitleg geven over hoe zo’n bouwplan tot stand komt. U moet zich bij het lezen van dit artikel er wel van bewust zijn dat het maar een voorbeeld is en dat er bij elke stap nog veel meer mogelijkheden zijn dan hier genoemd. We beginnen bij de grootte van de stal. Die is afhankelijk van ondermeer de eerder genoemde factor milieuwetgeving, die bepaalt wat er gebouwd mag worden. Regelmatig bepaalt echter de grootte van de bouwkavel de buitenmaten van een stal. Is daar geen beperking dan is het aan de ondernemer wat hij wil bouwen. Kijken we vervolgens naar bouwkosten dan kunnen we wel stellen dat er

8

in de meeste gevallen een ondermaat is van 1500 plaatsen, daarboven dalen de bouwkosten niet hard meer als men groter bouwt. Een goede reden om toch groter te bouwen kan liggen in het feit dat de ondermaat voor een renderende vleesvarkenstal door de jaren snel stijgt. Momenteel ligt die voor nieuwbouwplannen rond de 2000 vleesvarkens. Hierna volgt meestal de vraag welk Groen Label systeem toegepast moet worden. Indien er geen noodzaak is om een luchtwasser toe te passen is het nog altijd financieel interessanter om voor een Groen Label systeem te kiezen dat in de stal wordt aangelegd. Misschien wel niet wat bouwkosten betreft maar wel zeker voor wat betreft de kosten om de luchtwasser te laten werken. De jaarkosten zijn bij een luchtwasser 7 tot 8 euro per plaats per jaar hoger. Wel moeten we in deze discussie goed voor ogen houden dat het met nieuwe wet- en regelgeving waarschijnlijk in de nabije toekomst niet meer mogelijk zal zijn om zonder luchtwassers een bouwplan goedgekeurd te krijgen. De volgende stap betreft de afdelingsgrootte, waar meestal stevig over wordt gediscussieerd. Echter de KWIN geeft heel duidelijk aan dat het bouwen van grote afdelingen goedkoper is. Men spreekt in het KWIN boek over een verschil in bouwkosten van 70 euro per plaats op een stal van 3264


plaatsen tussen afdelingen van 100 of 200 plaatsen. Dat is dus zeker een factor om rekening mee te houden. Ook dient rekening gehouden worden met de Vamil regeling (de Milieu-investeringsaftrek (MIA) en de Willekeurige Afschrijving Milieu-investeringen (Vamil)). Deze regeling heeft er voor gezorgd dat een stal met metalen roosters voor Groen Label (IC-V systeem met metalen driekantrooster) niet meer kan, omdat er geen extra milieu-winst mee wordt behaald. Met dat systeem was het mogelijk om aan de Groen Label eisen te voldoen en tegelijk veel mest opslag onder de stal te realiseren. Persoonlijke voorkeur speelt natuurlijk ook een rol, denk hierbij aan de keus voor een bolle vloer met een waterkanaal of een hellende voer. Het is erg moeilijk om daarvoor advies te geven, alleen raden we een hellende voer in combinatie met brijvoer af. Het droogvoer systeem wordt bepaald door de opzet van de stal en ook vaak een groot deel door persoonlijke voorkeur. Uit bovenstaande blijkt wel dat een groot aantal factoren het uiteindelijke bouwplan bepalen. Het bijzondere is wel dat als er in één van die factoren iets verandert die verandering invloed heeft op het hele bouwplan. Alle beslissingen van het bouwplan dienen dan weer opnieuw tegen het licht gehouden worden. Vanwege deze complexiteit is het voor mensen met bouwplannen interessant om tijdens een open dag te kijken of er voor hun bouwplan nog verbeteringen denkbaar zijn. Voor de rest van de bezoekers blijven de open dagen gewoon gezellig en een prima gelegenheid om eens met collega’s bij te praten. Hans van Eck, varkensspecialist

nr. 2 - 2009

Hieronder bevindt zich het overzicht van voeders die ook in zakgoed verkocht worden.

Va l k e n i e r t j e s Te koop: Prima consumptie aardappelen “Surprise”. J. Kroesbergen Wekeromseweg 42 6718 SE Ede Tel.nr: 0318-612608 Te koop gevraagd: 4-schaarwentelploeg, hydraulisch wentelbaar. A. Ruiter, Telgterweg 255, Ermelo Tel.nr: 0341-551250

C o l o f o n

Postbus 3 6740 AA LUNTEREN

Te koop: Diverse soorten consumptieaardappelen. B. Minnen Lunterseweg 57 6718 WD Ede Tel.nr: 0318-610351 Te koop: Rosévlees van uitstekende kwaliteit. G. Hazeleger Tel.nr: 0342-414437 Hoge Valkseweg 58 6741 GN LUNTEREN Telefoon: 0318-461141 Telefax: 0318-461657

Eindredactie: Opzegging: Gert Kampert Wilt u de Valkenier niet meer ontvangen? Ellen van Veldhuisen Stuurt u even een briefje naar: Postbus 3, Druk: 6740 AA LUNTEREN. Of geef dit tele- Drukkerij Perfekt fonisch door op tel. 0318-461141. Of Barneveld stuurt u een e-mail naar [email protected].

De Valkenier

Vleesvoordeel: - Een half varken à € 2,85 / kg geheel panklaar gemaakt. - Vleespakket met schnitzels (2kg), hamlappen (3kg), ribkarbonades (4kg), varkensrollades (1kg) en verse worst (2,5kg) voor € 60,--. Tevens tegen voordeelprijs: rookworst (grof & fijn). J. Hooijer Tel.nr: 0318-461359 / 461195

Edeseweg 103 6733 AD WEKEROM E-mail: [email protected] Website: www.dvw.nl

Winkels: De Valk, tel.: 0318-452249 Wekerom, tel.: 0318-461645

Aansprakelijkheid: Overname van artikelen is alleen toegestaan na schriftelijke toestemming van de redactie. Hoewel aan de samenstelling van de inhoud de meeste zorg is besteed kan door de redactie geen aansprakelijkheid worden aanvaard voor mogelijke onjuistheden of onvolledigheden.


9

Winkel-aanbiedingen De Valk

(0318-452249) -

Wekerom

(0318-461645)

Klaar voor het seizoen !

Onze ! ller bestse

Ringisolator Ranger IS-L met doorlopende steun (6mm) Zeer hoge isolatiewaarde Robuust UV bestendig

30,

95

18, 95 37, 95 55Ah

165Ah

Batterij Alkaline 9 Volt 55Ah en 165Ah Zekerheid door constante hoge spanning Milieuvriendelijk: vrij van kwik en cadmium Onderhoudsvrij

Lint ranger Breedte 20mm 9 RVS geleiders 3 jaar garantie

34,

95

200m

Kunststof draad met 9 Turbomax geleiders (250 meter) Nu met GRATIS haspel

Kunststof paal EXTRA 108cm

Turbomax geleiding UV bestendig Optimale zekerheid TOP kwaliteit

Zeer duurzaam Stabiel Massief Praktisch onbreekbaar Optimale zekerheid

24,

120st

37,

50

95

10 St. www.

horizont

10 Coöperatie De Valk Wekerom

.nl

nr. 2 - 2009

EquiSTOP lint, 40mm wit / bruin TOP kwaliteit lint Extra verstevigde randen Kan zeer strak worden gespannen Minder slijtage gevoelig Winddoorlatend 8 RVS geleidingsdraden van 0,28mm 5 jaar garantie

79,

95

200m

Gevlochten koord TURBOMAX koord

TOP kwaliteit gevlochten koord Hogere elasticiteit ø 4mm Maximale geleidbaarheid dmv gemengde geleiders Slechts € 0,17 per meter

TOP kwaliteit koord ø 6mm Optimale turbomax geleiding 3 jaar garantie

48,

95

Roterende spanner Geschikt voor koord (-8mm) en staaldraad (-2,8mm) Eenvoudig in bestaand raster te plaatsen Zeer strak te spannen mbv spanbeugel

7,

95

84,

95

Spanbeugel

2 stuks

8,

95

horizont

www.

De Valkenier

.nl


11

Voor al onze winkelaanbiedingen geldt: prijzen zijn incl. BTW. Prijswijzigingen voorbehouden. Acties zijn geldig in de periode april 2009, zolang de voorraad strekt. Er kunnen geen rechten ontleend worden aan eventuele druk- en of zetfouten.

12 Coöperatie De Valk Wekerom

nr. 2 - 2009

WAARDEBON 2009

Sterk netspanningsapparaat Geschikt voor de meeste diersoorten 3,5 joule: max. 20 km Met 2 aparte aansluitingen voor 2 verschillende afrasteringen

intelliSTOP N40 (230Volt)

WAARDEBON 2009

Sterk combi apparaat: zowel geschikt voor netspanning (230V) als accu (12V) Geschikt voor de meeste diersoorten 2,5 Joule: max. 15 km

intelliSTOP AN25 (12 / 230Volt)

.nl

horizont

www.

10% korting op aanschaf van een horiSMART schrikdraadapparaat

25% korting op aanschaf van de voltmeter Isotester 10.000

5,- 10% 25%

€ 5,- korting bij aanschaf vanaf € 50,- aan horizont afrasterings-producten (uitgezonderd schrikdraadapparaten)

€

WAARDEBON 2009

Schrikdraadapparaat op netspanning Geschikt voor de meeste diersoorten 1,6 joule: max. 10 km

intelliSTOP N15 (230Volt)

169,- 249,- 249,-

Zeer krachtig accu-apparaat Zeer geschikt voor o.a. schapen en pluimvee 4,2 Joule: max. 30 km

Professioneel apparaat Zeer sterk en intelligent Vermogen wordt aangepast aan toestand van het raster Met 60sec. veiligheidsschakeling 6 Joule: max. 35km

De nr.1 onder de batterijapparaten! TURBO-effect: indien noodzakelijk geeft dit apparaat nog een extra krachtige impuls! Met stroomsparschakeling Intelligent: geeft de toestand van het raster weer 0,4 Joule: max. 6km

turbostar B (9/12Volt)

Krachtig batterijapparaat Met automatische aarding en stroomspaarschakeling 0,3 Joule: max. 6 km

Krachtig batterijapparaat Met stroomspaarschakeling 0,3 Joule: max. 6 km

ranger B (9/12Volt)

Batterijapparaat voor korte rasters 0,2 Joule: max. 3 km

farmer B (9/12Volt)

.nl

horizont www.

or alles vo g! sterin a r f a e h elektrisc

intelliSTOP B30 (9/12Volt)

279,- 249,- 159,-

hotSHOCK A50 (12Volt)

horiSMART N70 (230Volt)

Krachtig! Veilig! Betrouwbaar!

359,- 289,- 375,-

JAAR

Een apparaat voor elke situatie!

De Valkenier. Uitgave van Coöperatie De Valk Wekerom UA 23 e jaargang nr. 2 - april 2009

Recommend Documents