De Toekomst van Inkoop:
Kantelen we door of kantelen we terug? NEVI Research Stichting Zwolle, 27 januari 2015 WELKOM! Prof dr Arjan van Weele Dr Erik van Raaij
1
De Toekomst van Inkoop:
Kantelen we door of kantelen we terug? Vier perspectieven:
De inkooppraktijk Management theorie Inkooptheorie Inkooponderzoek
2
De inkooppraktijk
3
De Toekomst van Inkoop: Kantelen we door of kantelen we terug? Inkoop heeft zich de afgelopen jaren sterk ontwikkeld…
Van de ‘backroom’ in de ‘boardroom’…
4
5
De Toekomst van Inkoop: Kantelen we door of kantelen we terug? Inkoop heeft zich de afgelopen jaren sterk ontwikkeld…
Van de ‘backroom’ in de ‘boardroom’… Professioneel inkopen heeft tot enorme besparingen geleid… Veel CFOs doordrongen van besparingspotentieel inkoop… Hetgeen heeft geleid tot steeds hogere besparingstargets…
Dreigt Inkoop slachtoffer te worden van zijn eigen succes…?
6
De Toekomst van Inkoop: Kantelen we door of kantelen we terug? Inmiddels vele opleidingen beschikbaar:
Universiteiten (NEVI-leerstoelen)… HBO instellingen (NEVI-lectoraten)… Twee wetenschappelijke tijdschriften en een vakblad (DEAL!)… NEVI/Purspective…
Aanstormend talent beschikbaar…
7
De Toekomst van Inkoop: Kantelen we door of kantelen we terug? Maar de ontwikkeling van inkoop heeft ook negatieve kanten:
Marges in tal van sectoren onder druk…
8
9
De Toekomst van Inkoop: Kantelen we door of kantelen we terug? Maar de ontwikkeling van inkoop heeft ook negatieve kanten:
Marges in tal van sectoren onder druk… Kostendruk door veel bedrijven afgewenteld op werknemers en ZZPers…
10
11
De Toekomst van Inkoop: Kantelen we door of kantelen we terug? Maar de ontwikkeling van inkoop heeft ook negatieve kanten:
Marges in tal van sectoren onder druk… Kostendruk door veel bedrijven afgewenteld op werknemers en ZZPers… Overdreven prijsoriëntatie gaat ten koste van kwaliteit en veiligheid…
12
Spoorbrug over Twentekanaal wekenlang 'potentieel onveilig' Treinreizigers tussen Deventer en Zutphen zijn eind 2011 zeker een maand over een spoorbrug gereden die niet goed was verankerd. Monteurs van spooraannemer VolkerRail, die afgelopen najaar aan de brug werkten, hadden de bouwplaats verlaten zonder hun werk te voltooien. Experts van zowel ProRail als een extern adviesbureau, achtten de situatie onveilig. Dit blijkt uit documenten van ProRail die in het bezit zijn van de Volkskrant. Spoorbeheerder ProRail heeft VolkerRail voor het incident bestraft met een uitzonderlijk hoge boete van 115 duizend euro. Het incident speelde zich af bij de spoorbrug over het Twentekanaal bij Eefde. Honderden passagierstreinen passeerden de brug in de periode dat deze aan de zijde van Deventer nauwelijks was geborgd. Spoormonteurs zijn niet verbaasd over het incident. Ze maken zich al langer zorgen over de kwaliteit van het spooronderhoud. ProRail heeft zelf geen onderhoudsploegen in dienst, dit werk wordt uitbesteed aan particuliere aannemers. Door de hevige onderlinge concurrentie tussen de aannemers zijn de vergoedingen die de bouwbedrijven voor het onderhoudswerk ontvangen met tientallen procenten gedaald. Het prijsniveau ligt nu zo laag, zeggen de monteurs, dat de kwaliteit van het spooronderhoud eronder lijdt. (Bron: Volkskrant, 5 mei 2012)
De Toekomst van Inkoop: Kantelen we door of kantelen we terug? Maar de ontwikkeling van inkoop heeft ook negatieve kanten:
Marges in tal van sectoren onder druk… Kostendruk door veel bedrijven afgewenteld op werknemers en ZZPers… Overdreven prijsorientatie gaat ten koste van kwaliteit en veiligheid… Ethiek van het inkoopvak in discussie…
14
15
De Toekomst van Inkoop: Kantelen we door of kantelen we terug? De inkoopfunctie lijkt op een belangrijke splitsing aangekomen…
Hoe ziet de toekomst van inkoop eruit? 16
De Toekomst van Inkoop:
Kantelen we door of kantelen we terug?
Toekomst inkoop:
Cost
Value
Risk
Kantelt inkoop door als waarde creërende functie…
17
De Toekomst van Inkoop:
Kantelen we door of kantelen we terug?
Toekomst inkoop:
Value
Risk
Cost
Kantelt inkoop door als waarde creërende functie… Value
Of Kantelt inkoop terug als ‘deal-maker’ en ‘kosten-knijper’? Cost
Risk 18
Management Theory
19
Management Theory
How Purchasing Adopted Its Strategic Role Four ‘schools of thought’ can be identified over the many years …
Strategic and marketing planning Ansoff’s Growth Matrix PIMS studies Harvard Business School Competitive Strategy BCG Growth-Share Matrix Porter’s Value Chain and Five Forces Model
Innovation and Competence management McKinsey’s 7 S Model Prahalad and Hamel Core Competence Resource based management Wernerfelt’s Resource Based Theory of the Firm Olovarietta’s Dynamic Capabilities Theory
21
SUPPLY RESOURCE MANAGEMENT
SUPPLY MANAGEMENT
PURCHASING
22
Management Theory
How Purchasing Adopted Its Strategic Role
Western industry is subject to a never ending trend towards specialization… Making Purchasing and Supply Chain Management and Supplier Relationships… Key drivers to competitive advantage…
Het inkooponderzoek
24
26
27
De Toekomst van Inkoop: Kantelen we door of kantelen we terug? Ook inkooponderzoek heeft zich de afgelopen jaren sterk ontwikkeld…
Van niche onderwerp naar meer mainstream...
28
29
De Toekomst van Inkoop: Kantelen we door of kantelen we terug? Ook inkooponderzoek heeft zich de afgelopen jaren sterk ontwikkeld…
Van niche onderwerp naar meer mainstream... Van ‘theory poor’ naar ‘theory rich’…
30
31
De Toekomst van Inkoop: Kantelen we door of kantelen we terug? Ook inkooponderzoek heeft zich de afgelopen jaren sterk ontwikkeld…
Van niche onderwerp naar meer mainstream... Van ‘theory poor’ naar ‘theory rich’… Waar Nederland goed in vertegenwoordigd is...
32
33
De Toekomst van Inkoop: Kantelen we door of kantelen we terug? Maar de groei van inkooponderzoek heeft ook negatieve kanten:
Kopiëren van succesformules uit andere wetenschappen (economie, marketing, psychologie)...
34
Dataverzameling
In de psychologie is het onderzoeksobject het individu Maar in inkooponderzoek is de “respondent” vaak een “informant” over een ander onderzoeksobject
35
Onderzoeksobjecten in inkooponderzoek Product
Inkoper
Inkoopcategorie Team Inkoopafdeling
Inkoopfunctie
Inkopende organisatie
Leverancier (organisatie
Relatie (dyadisch) Triade Supply chain Netwerk
De Toekomst van Inkoop: Kantelen we door of kantelen we terug? Maar de groei van inkooponderzoek heeft ook negatieve kanten:
Kopiëren van succesformules uit andere wetenschappen (economie, marketing, psychologie)... Meer en meer nadruk op vragenlijstonderzoek…
37
38
De alomaanwezige CSISAQ De “cross-sectional single informant self-administered questionnaire” (CSISAQ) Problemen met de CSISAQ: Biedt geen goede test voor causaliteit Risico van “single source bias” Veronderstelt expertise van één persoon over alle onderwerpen van de vragenlijst Geen controle over hoe de vragenlijst wordt ingevuld Lage response rates Andere databronnen vaak niet overwogen
De Toekomst van Inkoop: Kantelen we door of kantelen we terug? Maar de groei van inkooponderzoek heeft ook negatieve kanten:
Kopiëren van succesformules uit andere wetenschappen (economie, marketing, psychologie)... Meer en meer nadruk op survey onderzoek… Meer en meer nadruk op geavanceerde statistiek in plaats van praktische relevantie...
40
Statistisch significant, maar ook praktisch?
41
Een visie op de toekomst van inkooponderzoek
42
Onderzoeksmethoden:
Kantelen we door of kantelen we terug?
Relevantie veronderstelt robuuste theorie “Niets is zo praktisch als een goede theorie”, maar ook “Niets is zo gevaarlijk als een slechte theorie” Relevant: Theorie over een fenomeen dat direct of indirect de prestatie van een individu, groep, organisatie of set van organisaties beïnvloedt Robuust: Theorie die via valide methoden is ontwikkeld en die rigoreuze toetsen heeft doorstaan 43
De toekomst van inkoopwetenschap? Een toekomst met: Meer expliciet gebruik van theorie Zorgvuldige selectie van onderzoekseenheden Meer replicatie studies Sterkere datacollectie dan de CSISAQ Expliciete bespreking van de praktische significantie
Voor nog beter inkooponderzoek hebben we u nodig!
Toegang tot databronnen anders dan via vragenlijsten Toegang tot bedrijven voor in-depth case studies Co-financiering van promovendi en andere onderzoekers
45
Dank u! PROF DR ARJAN VAN WEELE
[email protected] DR ERIK M VAN RAAIJ
[email protected]
EvR2
De Toekomst van Inkoop Dilemma’s in managing change in purchasing and supply management Issue Goals and objectives
• Cost reduction
• Value and revenue creation
Style
• Functional leadership • Serve the business • React to change
• Business driven leadership • Lead the business • Lead change
Supplier relations
• Competitive • Local sourcing • Dyadic approach
• Collaborative • Global sourcing • Network approach
IT
• Standardize
• Localize
Staff
• Functional expertise
• Business expertise
Performance mngt
• Cost savings
• TCO • CSR • Customer satisfaction
Structure
• Centralize
• Decentralize
Dia 47 EvR2
Naar NL vertalen? Hier nog iets in van het "kantelen"? Erik van Raaij; 25-1-2015
Issue
Current approach
Emerging approach
Main aim
To test a hypothesis.
To estimate an effect.
Theoretical domain
No mention of the domain. Implicit assumption that it is homogeneous.
Definition of the domain. Assumption that it likely is heterogeneous.
Literature review
Narrative.
Meta-analysis.
Selection of population
Unspecified population.
Careful selection of a specified population.
Measurement
Preference for reports from informants, questionnaires, Likert scales, reflective measures, and Cronbach’s α.
Preference for “unobtrusive” measures, interviews with informants, and pretesting the content validity of questionnaire items.
Outcome measure
p-value.
Effect size indicator.
Statistical analysis
Null-hypothesis significance testing.
Effect size estimation (“new” statistics) with, if relevant, a confidence interval.
Results
Confirmation or rejection of the null hypothesis.
Effect size that can be added to metaanalysis.
Theoretical relevance
Emphasis on newness (theoretical “gap” that has been removed).
Emphasis on increased precision of effect size estimate.
Practical relevance
Practical relevance of statistically significant findings perceived as evident.
Practical relevance in terms of cost effectiveness of estimated effect.
Bron: Dul, Hak, Van Raaij, Wynstra, 2014