De Riethorst en omgeving Geertruidenberg

zelfstandige project procedure

De Riethorst en omgeving Geertruidenberg ruimtelijke onderbouwing

15 september 2009

Gemeente Geertruidenberg

Ruimtelijke onderbouwing De Riethorst en omgeving Geertruidenberg Aan de ruimtelijke onderbouwing liggen de volgende deelrapporten ten grondslag: Inhoud: 1. 2. 3.

4.

Inleiding Gebiedsprofiel 2.1. Beschrijving van de huidige situatie en ontwikkeling van de Kom Geertruidenberg 2.2. Pilot “bouwen binnen strakke contouren” Projectprofiel 3.1. Beschrijving van de huidige situatie op de locatie 3.1.1. Beschrijving van het plangebied 3.1.2. Vigerend bestemmingsplan 3.2. Beschrijving van het plan 3.2.1. Stedenbouwkundige karakteristiek 3.2.2. Functionele karakteristiek 3.2.3. Relatie met bestemmingsplan Geertruidenberg Kom en Geertruidenberg Kom 1e herziening 3.2.4. Beeldvorming Motiveringen 4.1. Ruimtelijke motivering 4.2. Onderbouwing programma 4.3. Fasering 4.4. Archeologie 4.5. Cultuurhistorie 4.6. Beschermd stadsgezicht 4.7. Watertoets 4.8. Ecologie, flora en fauna 4.9. Inrichting openbare ruimte 4.10. Verkeer / ontsluiting 4.11. Wegverkeerslawaai 4.12. Industrielawaai 4.13. Luchtkwaliteit 4.14. Bodem en sanering 4.15. Externe veiligheid 4.16. Sociale veiligheid 4.17. Duurzaam bouwen 4.18. Eigendomssituatie 4.19. Economische uitvoerbaarheid 4.20. Planning 4.21. Maatschappelijke haalbaarheid

-

Oranjewoud: Rapport Akoestisch onderzoek Ontwikkeling Prismalocatie te Geertruidenberg, projectnummer 168948, revisie 00, april 2007 Oranjewoud: Archeologisch Rapport 2006 / 108, Bureauonderzoek locatie Prisma te Geertruidenberg, projectnummer 168948, revisie 00, 6 maart 2007. Oranjewoud, Waterparagraaf Prismalocatie Geertruidenberg, projectnummer 168948, revisie 01, september 2007. Oranjewoud: Luchtkwaliteitsonderzoek Prismalocatie te Geertruidenberg, projectnummer 168948, revisie 00, maart 2007 . Oranjewoud, Verkennend bodemonderzoek Prismalocatie te Geertruidenberg, projectnummer 168948, revisie 01, september 2007. Oranjewoud, Quickscan externe veiligheid, Prismalocatie te Geertruidenberg, projectnummer 168948, revisie 01, september 2007. Geo – logical, Archeologietoets, locatie Riethorst, Geertruidenberg, juni 2007 (Geo – logical – reeks 08) Geo – logical – reeks 27, Archeologisch bureauonderzoek, locatie Riethorst, Geertruidenberg, 29 oktober 2008 IJzerman en Van Spréw, Watertoets project Riethorst e.o. Geertruidenberg, november 2007. IJzerman en Van Spréw, Quickscan flora en fauna, locatie de Riethorst, Geertruidenberg, 25 juni 2007. Vleermuizenonderzoek De Riethorst, IJzerman Advies, 10 oktober 2008 IJzerman en Van Spréw, Rapport onderzoek luchtkwaliteit de Riethorst, gemeente Geertruidenberg, 30 november 2007. DHV, Akoestisch onderzoek Riethorst, 10 december 2008, kenmerk VB-SE20081160. IJzerman en Van Spréw, Rapport Externe Veiligheid de Riethorst, Geertruidenberg, 10 september 2007. Rapport Verkennend bodemonderzoek Venestraat 24 – 28, Geertruidenberg, Bakker Milieuadviezen, oktober 2007. inspraaknota augustus 2009

Alle hierboven genoemde ruimtelijke visies, plannen en rapporten maken onderdeel uit van de ruimtelijke onderbouwing en zijn als losse bijlage aan de ruimtelijke onderbouwing toegevoegd.

15 september 2009 Gemeente Geertruidenberg Welmers Burg Stedenbouw bv Robberstraat 5 4201 AK Gorinchem

1

1.

Inleiding

In de binnenstad van Geertruidenberg liggen een paar belangrijke maatschappelijke vraagstukken die een oplossing vergen: De kwaliteit van de huisvesting in het zorgcomplex de Riethorst is niet meer van een bij deze tijd passend kwalitatief niveau. Het centrum van Geertruidenberg mist (sinds de brand in de EDAH winkel) een supermarkt. Enerzijds is er bij inwoners van Geertruidenberg een dringend behoefte aan een supermarkt, anderzijds is de centrumfunctie van de stad zeer gebaat bij een duidelijke trekker in de binnenstad. De binnenstad van Geertruidenberg vormt een bijzonder fraai stedenbouwkundig geheel. Met name de Markt trekt daarin veel aandacht. Maar ook de aangrenzende straten, de vestingwerken en de waterpartijen rondom de stad zijn van veel kwaliteit. Toch kent de binnenstad van Geertruidenberg ook gedeelten met een veel beperktere ruimtelijke kwaliteit. De locatie Riethorst en ook aangrenzende gebieden zijn soms van een bedenkelijk ruimtelijk niveau. De gemeente Geertruidenberg streeft er naar de ruimtelijke en functionele kwaliteit van het westelijk stadsdeel naar een hoger niveau te brengen. Dit gaat samen met het initiatief van WSG om een herontwikkeling van de Riethorst tot stand te brengen. Daarbij wordt er naar gestreefd een zorgcentrum van een hoog niveau te creëren, met een verscheidenheid aan maatschappelijke voorzieningen. Tegelijkertijd is dit initiatief aanleiding om andere belangen ter hand te nemen. In samenhang met de herontwikkeling van de Riethorst kan een adequate supermarkt voor de binnenstad van Geertruidenberg ontwikkeld worden. Daarnaast ontstaan mogelijkheden om een centrum voor autistische jongeren te vestigen. Tevens kan ook de woonfunctie versterkt worden. Tegelijkertijd kan voor het westelijke deel van de binnenstad de ruimtelijke kwaliteit aanzienlijk opgevoerd worden.

Locatie Riethorst en omgeving in Geertruidenberg

Aangezien de ontwikkeling van de Riethorst en omgeving niet past in het vigerend bestemmingsplannen heeft de gemeente Geertruidenberg het voornemen om voor de ontwikkeling van dit project een vrijstelling ex artikel 19 lid 1 van de WRO toe te passen. Daartoe wordt aan Gedeputeerde Staten van de provincie Noord Brabant een verklaring van geen bezwaar gevraagd.

2

de Riethorst (gedateerd bejaardencentrum)

Luchtfoto Kom Geertruidenberg

Koestraat (niet meer functionerende supermarkt)

3

2.

Gebiedsprofiel

2.1.

Beschrijving van de huidige situatie en van de ontwikkeling van de Kom Geertruidenberg

Centrumfunctie Van veel belang voor de ontwikkeling van de gemeente Geertruidenberg is het beleid dat gevoerd wordt met betrekking tot de centrumfunctie, respectievelijk het voorzieningencentrum. Deze functie is toegekend aan de kern Raamsdonksveer. De functie van de kern Geertruidenberg is een sub – voorzieningencentrum voor de plaatselijke inwoners, in combinatie met een ontwikkeling in de toeristisch recreatieve sfeer.

Historische kwaliteiten van de stad Geertruidenberg is een oude vestingstad, waarvan wel gezegd wordt dat het “de oudste stad van Holland” is. In 1213 verleende graaf Willem I stadsrechten aan Geertruidenberg. De stad was een belangrijk handelscentrum waar graven, edelen en vertegenwoordigers samenkwamen. De stad heeft altijd een nauwe band met het huis van Oranje gehad.

Ontwikkelingen rondom de Kom Geertruidenberg Nabij de Kom van Geertruidenberg zijn enkele grootschalige ontwikkelingen aan de orde. Het project Dongeburgh is volop in ontwikkeling. De eerste fasen zijn gerealiseerd en volgende delen volgen snel. Het project Dongeburgh is zorgvuldig afgestemd op de Kom van Geertruidenberg. Aan de noordzijde nabij de Donge ligt een potentieel ontwikkelingsgebied (Rivierkade), waar het accent vooral op een recreatieve ontwikkeling zal liggen.

De rijke geschiedenis is nog steeds af te lezen aan de huidige stad. Fraaie straten en een groot plein bepalen de structuur. Vele historische gebouwen bepalen de sfeer. En nog steeds is Geertruidenberg een levendige stad. De stad is zeer aantrekkelijk, zowel voor de eigen bewoners als voor bezoekers van buiten.

Nieuwe impulsen

De Kom van Geertruidenberg is een beschermd stadsgezicht. De gehele stad, stratenpatroon, gebouwen en de vestingwerken en grachten rondom vallen binnen dit beschermde stadsgezicht.

Hoewel het beleid voor de Kom Geertruidenberg gericht is op voortzetting van de huidige stabiele situatie, betekent dit niet dat er niet enkele nieuwe impulsen noodzakelijk zijn. Het bejaardenhuis de Riethorst dat dateert van de jaren ’60 / ’70 is aan vervanging toe. Sinds de brand in het gebouw aan de Koestraat mist Geertruidenberg een echt functionerende supermarkt. Er is een vraag naar huisvesting voor autistische jongeren. Hoewel de ruimtelijke kwaliteit van de stad als geheel erg hoog is zijn er (met name in het westelijke deel) ook enkele minder kwalitatieve plekken.

Bestemmingsplan Het beschermde stadsgezicht alsmede het vigerende bestemmingsplan Geertruidenberg Kom, bewaken de ruimtelijke kwaliteit van de stad. Op 27 maart 2008 heeft de gemeenteraad een nieuw bestemmingsplan Geertruidenberg Kom vastgesteld. Dit bestemmingsplan is geheel gericht op actualisering van de bestaande plannen, waarbij tevens een digitalisering en (voor zover mogelijk) aansluiting bij standaard bestemmingsplanregelingen binnen de gemeente plaats vindt. Nieuw beleid wordt in dit bestemmingsplan niet (of slechts op zeer ondergeschikte onderdelen) gevoerd.

Het project de Riethorst en omgeving In het geheel van stabiele stad met toch op onderdelen een noodzakelijke vernieuwing kan het project de Riethorst en omgeving bijdragen aan een belangrijke kwaliteitsimpuls.

De planologische situatie is binnen de Kom Geertruidenberg overwegend zeer stabiel. Het beschermde stadsgezicht en het bestemmingsplan Geertruidenberg Kom houden een sturing in, waarbij behoud van ruimtelijke kwaliteit en een daarop aangepaste functionele ontwikkeling centraal staan. Gevolg hiervan is dat ontwikkelingen in de Kom steeds zeer beperkt van omvang zijn en steeds nauw aansluiten op de bestaande situatie.

2.2.

Pilot bouwen binnen strakke contouren

Met het project de Riethorst wordt bij uitstek ingespeeld op een maatschappelijke noodzaak tot enerzijds ontwikkeling en anderzijds zorgvuldig ruimtegebruik. De provincie Noord Brabant onderschrijft de kwaliteiten en kansen van ontwikkelingen zoals het project de Riethorst en heeft – mede voor dit type project – de pilot “bouwen binnen strakke contouren” ontwikkeld.

Ruimtelijk functionele structuur Geertruidenberg kent een zeer markante ruimtelijke structuur. Centraal daarin staat de Markt, een grote langgerekte ruimte met een fraaie omlijsting van historische panden en prachtige bomenreeksen. Vanaf de Markt zijn er enkele aanlooproutes en vervolgens een stelsel van woonstraten en – stegen. Het geheel wordt (aan drie zijden) omzoomd door vestingwallen en –grachten. De functionele structuur hangt nauw samen met de ruimtelijke structuur. De bijzondere functies zoals winkels en horeca zijn gevestigd aan de Markt en in beperktere mate aan de aanloopstraten. De gebieden er om heen worden vooral gekenmerkt door de woonfunctie.

4

Bestemmingsplan Geertruidenberg Kom van 27 maart 2008

5

3.

Projectprofiel

3.1.

Beschrijving van de huidige situatie

3.1.1. Beschrijving plangebied Het project Riethorst en omgeving omvat het westelijke gedeelte van de binnenstad Geertruidenberg. Zie kaartje. In ruimtelijke zin wordt het plan gekenmerkt door enkele belangrijke structuurbepalende openbare ruimtes: De Venestraat vormt tezamen met de Markt de meest kenmerkende pleinruimte in de stad. De Koestraat is een kenmerkende stadsstraat die schuin op de Markt aansluit. Langs de westzijde van het gebied liggen de karakteristieke verdedigingswerken, tegenwoordig een plezierig groen- en watergebied met een stedelijke uitloopfunctie. Langs de zuidzijde van de Venstraat staat het bejaardencomplex de Riethorst. Het dateert uit de jaren ’70. Het voldoet niet meer aan de functionele eisen van deze tijd. In stedenbouwkundig / architectonisch opzicht sluit het slecht aan op het verder zo harmonieuze stadsbeeld. Langs de Koestraat (westzijde) staat een gave rij kleinschalige stadswoningen. Deze grenzen met achterkanten aan het Riethorst terrein. Het Klein Prinsenhof is een wat merkwaardig gegeven in de reeks van de Koestraatwand en blokkeert ook een goede relatie naar het achtergelegen gebied. Het gebied achter de Riethorst en achter de Koestraat heeft eigenlijk twee gezichten. Er is een fraai groengebied aangelegd (voortzetting van de tuin van het voormalige St. Agnes gesticht). Dit groene park is echter slecht opgenomen in de stedelijke structuur, omdat het aan alle zijden door achterkanten, bergingen, schuttingen en parkeerplaatsen is omringd. Ook is de relatie met de stad beperkt. Aan de Kloosterstraat staan (aan de rand van het groengebied van de wal) een paar aardige huizen uit het midden van de vorige eeuw. Zij zullen echter vanwege de ontwikkeling van de Riethorst niet gehandhaafd kunnen worden. Aan de Commandeurstraat (noordelijke poot) zijn enkele gebouwencomplexen (Prisma) voor mensen met een handicap gevestigd. 3.1.2. Vigerend bestemmingsplan Voor het plangebied is momenteel het volgende bestemmingsplan van kracht: Bestemmingsplan Geertruidenberg Kom, vastgesteld 28 maart 2008, gedeeltelijk goedgekeurd 2 december 2008. Inwerkingtreding 20 mei 2009. De gemeente Geertruidenberg heeft op 28 maart 2008 het bestemmingsplan “Geertruidenberg Kom” vastgesteld. Deze herziening impliceert geen beleidswijzigingen, doch behelst slechts een actualisering en digitalisering van de vigerende plannen. Bijgaand is een kaartje opgenomen van het in maart 2008vastgestelde bestemmingsplan Kom Geertruidenberg, met daarop aangegeven de begrenzing van het project de Riethorst en omgeving alsmede de plangrens tussen de vroegere bestemmingsplannen voor de kom zone A en zone B.

6

Riethorst en omgeving: huidige situatie / bestemmingsplan Geertruidenberg Kom In zwart de begrenzing van het project de Riethorst en omgeving

7

3.2.

Beschrijving van het plan

-

3.2.1. Stedenbouwkundige karakteristiek Het plan voorziet in nieuwe ontwikkelingen voor de Riethorst, voor het gebied achter de Riethorst (parkje en Prisma locatie aan de Commandeurstraat).

-

In ruimtelijk opzicht wordt gekozen voor een bebouwingsstructuur die geheel is afgestemd op de karakteristiek van het historisch centrum. Het gekozen bebouwingspatroon wordt gekenmerkt door bebouwingswanden langs de Venestraat in overwegend drie lagen, met daarin een spel van openingen (zijstraten) en ruimtelijke accenten / verbijzonderingen in de architectuur. Vanaf de Venestraat zijn een tweetal straten geprojecteerd die naar het achtergelegen parkje lopen. Deze straten vormen “stadsblokken” die overeenkomen met het patroon in de Kom van Geertruidenberg. De nieuwe structuur impliceert een veel meer in het stedelijk patroon passend geheel dan de huidige bebouwingscomplexen van de Riethorst.

-

Aan de Venestraat wordt een winkel (supermarkt) gevestigd die een vervanging impliceert van de huidige supermarkt aan de Koestraat. De supermarkt sluit goed aan op de reeks winkels aan de zuidzijde van de Markt / Venestraat en past derhalve goed in de winkelstructuur van Geertruidenberg. De supermarkt wordt omzoomd door woningen. Voor een deel staan deze woningen op de supermarkt (voorzijde aan de Venestraat). Voor het overgrote deel schermen deze woningen de supermarkt af van de openbare ruimte. Het stedenbouwkundige accent aan de zuidzijde van het parkje omvat de huisvesting voor een bijzondere doelgroep (autistische jongeren) Ten behoeve van de Riethorst, de supermarkt en de nieuw te bouwen woningen wordt een grote parkeerkelder gerealiseerd.

3.2.3. Relatie met bestemmingsplan Geertruidenberg Kom en Geertruidenberg Kom 1e herziening De wijze waarop het stedenbouwkundig plan is vorm gegeven, is grotendeels overeenkomstig de methodiek van het bestemmingsplan Geertruidenberg Kom van maart 2008. Dit impliceert ook dat de bepalingen in de voorschriften van Geertruidenberg Kom van toepassing zijn op het project De Riethorst en omgeving.

Achter de Riethorst en achter de Koestraat wordt het huidige achteraf gelegen terrein omgevormd tot een aardig groen park. Dit parkje sluit aan op de groene zone van de stadswallen. Dit parkje krijgt gedeeltelijk (met name aan de noordzijde) een omlijsting van nieuwe woningen die met voorkanten naar het park georiënteerd zijn. Het parkje wordt daarmee een betere en meer aantrekkelijke openbare ruimte.

Voor diverse locaties binnen de Kom van Geertruidenberg wordt momenteel een herziening van het bestemmingsplan van maart 2008 voorbereid (Geertruidenberg Kom 1e herziening). Het plan voor de Riethorst en omgeving zal in deze herziening worden opgenomen.

Het parkje wordt sterker op de stedelijke structuur aangehaakt door een nieuwe verbinding te creëren vanaf de Venestraat.

Het plan Geertruidenberg Kom 1e herziening omvat ook de locatie aan de Koestraat 52, waar tot voor enkele jaren een supermarkt (EDAH) was gevestigd. Aangezien in het plan voor de Riethorst een nieuwe supermarkt is voorzien, wordt aan de Koestraat de bestemming detailhandel vervangen door een woonbestemming.

Aan de zuidzijde van het parkje is (nabij de hoek Commandeurstraat / Poternestraat) op de plek van de huidige Prisma bebouwing een bebouwingsaccent (3 lagen + kap) aangebracht. Dit accent blijft met name vanwege zijn beperkte grondoppervlak (circa 400 m2) bescheiden van omvang, maar creëert wel een aardige verbijzondering op de zuidelijke hoek van het parkje en biedt tevens een interessante object in het verlengde van zichtlijnen via in het plan opgenomen straten / routes vanaf de Venestraat. Ter plaatse van de stadsentree van de Venestraat wordt voorgesteld om in het bebouwingsblok van de Riethorst een verbijzondering aan te brengen door een extra bouwhoogte en een uitkraging (arcade) van de rooilijn over het straat profiel. De entree van de stad krijgt daardoor meer betekenis, overigens met handhaving van de bestaande bomen. Zonder dat er een feitelijke poort wordt gebouwd ontstaat er wel een zekere “poort – werking”. De ruimtelijke structuur met een duidelijke wand aan de Venestraat en een parkje achter de Venestraat en Koestraat borduurt in hoofdlijnen voort op de cultuurhistorische ontwikkeling van dit deel van de stad. Dit gebeurt niet altijd in letterlijke zin, enerzijds omdat ontwikkelingen ter plaatse niet een eenduidige lijn vertonen (er zijn gebouwen ontstaan en ook weer verdwenen), anderzijds omdat uiteraard ook rekening moet worden gehouden met de functionaliteit van deze tijd. 3.2.2. Functionele karakteristiek Het plan kent een diversiteit aan functies: Ter plaatse van de huidige Riethorst wordt een zorgcomplex ontwikkeld dat een vergelijkbare functie zal vervullen als de huidige Riethorst, doch met een woonkwaliteit die geheel inspeelt op de eisen van deze tijd.

8

Stedenbouwkundig plan Riethorst en omgeving (schaal 1:2000)

9

3.2.4. Beeldvorming Het stedenbouwkundig plan schetst in grote lijnen de beoogde opzet van het plan. Dit plan zal verder worden verkaveld, met de volgende kenmerken: Het grote blok van de Riethorst zal worden opgedeeld in 4 kleinere blokken die centraal in het gebied met elkaar zijn verbonden. Aan de straatzijden (alle kanten) vormen deze bouwblokken straatwanden, die in schaal verkleind zullen worden en een zoveel mogelijk in het stadsbeeld van Geertruidenberg passende uitstraling zullen hebben. Het blok van de supermarkt zal worden opgebouwd vanuit een wervend front aan de Venestraat met daarop woningen. Het gehele supermarkt gebouw daarachter zal worden omzoomd met woningen, passend in het stadsbeeld van Geertruidenberg. Voor het blok voor de autistische jongeren geldt dat het een stedenbouwkundig markant element dient te zijn, doch tegelijkertijd in schaal verkleind, door een geleding aan te brengen. Voor de bouwblokken langs de Venestraat geldt dat de basishoogte uit 3 lagen + een (bewoonde) kap bestaat. De overwegende goothoogte (voor de beleving het meest relevant) wordt daarmee circa 9 tot 11 meter. Kappen die daar boven uitsteken variëren, doch hebben doorgaans een hoogte van circa 4 meter. Uitzonderingen zijn: Op de supermarkt aan de zijde van de Venestraat wordt slechts 1 laag + bewoonde kap voorgesteld. Op de hoek Venestraat / Kloosterstraat wordt – ter accentuering van de stadsentree – een verbijzondering van vorm en tevens van hoogte voorgestaan. Voor de woningen / bouwblokken achter de Venestraat geldt een bouwhoogte van (overwegend) 2 lagen met kap. Hiermee is een duidelijk onderscheid aangebracht tussen wat hogere bebouwing langs de belangrijkste openbare ruimte en wat lagere bebouwing in de zones daarachter. In het gebied met wat lagere bebouwing geeft de positie en het karakter van het centrum voor autistische jongeren aanleiding om hier te kiezen voor een wat hoger element in 3 lagen + kap. Op het plan worden de voorschriften van het bestemmingsplan Geertruidenberg Kom, vastgesteld op 27 maart 2008 van toepassing verklaard. In de voorschiften van dit plan is een “artikel 3. Bepalingen beschermd stadsgezicht” opgenomen. Dit artikel is zeer bepalend voor de wijze waarop ook dit project voorde Riethorst en omgeving zal worden vormgegeven. Naast voorliggend stedenbouwkundig plan en in aansluiting op artikel 3 van het bestemmingsplan Geertruidenberg Kom van maart 2007 zal een beeldkwaliteitplan worden opgesteld, dat sturing geeft aan de vormgeving van het plan voor de Riethorst en omgeving. Dit beeldkwaliteitplan dient te worden opgevat als “nadere eisen” zoals benoemd in artikel 3 van het bestemmingsplan Geertruidenberg Kom. Bijgaand zijn enkele foto’s van een studiemaquette opgenomen. Deze betreffen nog niet een beeld van een concreet plan, maar geven wel een duidelijke indicatie van intenties en ambities. Vervolgens zijn ook enkele studieschetsen van het project Riethorst en supermarkt opgenomen, alsmede enkele referentiebeelden voor dit project.

Studiemaquette / illustratie van het stedenbouwkundig plan. Op onderdelen kan nog gevarieerd worden.

10

Studieschetsen Riethorst en supermarkt (Oomen architecten)

Referentiebeelden voor woningbouw in het westelijk stadsdeel van Geertruidenberg.

Impressie Venestraat

Impressie Kloosterstraat

Impressie parkzijde 11

4.

Motiveringen

In dit hoofdstuk wordt het plan aan de hand van diverse onderzoeken op vele deelaspecten nader gemotiveerd. Voor sommige aspecten zijn twee deelonderzoeken uitgevoerd, te weten a. voor het plandeel prismalocatie (het bouwblokje aan de Commandeurstraat) en b. voor het overig plangebied. 4.1.

Ruimtelijke motivering

a.

Stedenbouwkundige motivering

Het plan sluit goed aan op het stedenbouwkundige patroon van de historische binnenstad van Geertruidenberg Het plan lost een ernstig ruimtelijk knelpunt op door de niet stedelijke en niet passende bebouwing van de Riethorst te vervangen door een bebouwing die zich voegt naar de stedelijke structuur. Het plan voegt een interessante stedelijke ruimte toe, namelijk het parkje achter de Riethorst. Dit parkje wordt interessant door een gedeeltelijk omlijstende bebouwing en door enkele kleine straatjes die dit parkje bereikbaar maken. Dit parkje sluit fraai aan op de stadswallen. Het plan voorziet in een nieuwe, wervende westelijke stadsentree ruimtelijke structuren (parkje nabij de stadswal) b.

Ruimtelijk functionele motivering

Het plan impliceert een herontwikkeling van de Riethorst en gaat daarmee een kwalitatief goede huisvesting bieden voor een specifieke doelgroep (ouderen). De plan voorziet ook in de huisvesting van een specifieke doelgroep van autistische jongeren. Het plan voorziet in de realisatie van een supermarkt. Het nijpende gemis van een goede supermarkt in Geertruidenberg wordt hiermee opgelost. De supermarkt sluit goed aan op de winkelstructuur van Geertruidenberg en zal voor het gehele winkelapparaat ook een belangrijke trekker zijn. De nieuwe supermarkt zal ondersteunend zijn voor het functioneren van de overige voorzieningen in de binnenstad van Geertruidenberg. De vestiging van een supermarkt in de kern Geertruidenberg impliceert geen wijziging met betrekking tot het detailhandelsbeleid. Het gaat om een locale supermarkt. Het hoofdwinkelcentrum in de gemeente Geertruidenberg is en blijft het centrum van Raamsdonksveer. Het plan voorziet in de toevoeging van een beperkt aantal woningen in een zeer aantrekkelijke woonomgeving. Het plan wordt voorzien van een grote parkeerkelder die voorziet in de parkeerbehoefte van de Riethorst, de supermarkt en de (nieuwe) woningen in het plan. Het plan impliceert geen toename van parkeerdruk in de binnenstad van Geertruidenberg. functionele samenhangen (supermarkt nabij de concentratie van functies aan de Markt)

12

4.2.

4.3.

Onderbouwing programma

Op zowel de Riethorst als het centrum voor autistische jongeren bestaat een stevige tijdsdruk. Het realiseren van de supermarkt is van groot belang voor het functioneren van het centrum van Geertruidenberg. Dit betekent dat het plan in één keer wordt ontwikkeld. Verplaatsing van bewoners van de Riethorst, bouwtechnische en uitvoeringsaspecten kunnen leiden tot een bepaalde volgorde van bouwen. Daarbij moet aangetekend worden dat het gehele plan voor de Riethorst en de supermarkt wordt voorzien van één grote parkeerkelder, hetgeen ook een aansluitende bouwstroom impliceert.

Het plan voorziet in het volgende programma: a.

b. c. d. e.

Vestiging van een nieuw zorgcentrum de Riethorst met daarin circa 65 somatische verpleeghuisappartementen en circa 60 psycho geriatrische verpleeghuisplaatsen. Het aantal bewoners van de Riethorst neemt fors af, doch het ruimtegebruik per bewoner neemt fors toe. Er gaat aanzienlijk meer woonkwaliteit geboden worden. Vestiging van een wooncentrum voor autistische jongeren met daarin circa 12 wooneenheden. Vestiging van een supermarkt van circa 1800 m2 bruto Opmerking: de huidige supermarkt aan de Koestraat zal worden opgeheven De bouw van circa 30 woningen op en rondom de supermarkt De realisatie van een parkeerkelder met circa 300 parkeerplaatsen

Het programma wordt als volgt gemotiveerd: a. b. c.

d. e.

Fasering

Het programma voor de Riethorst vloeit voort uit een behoefte analyse van WSG en de Riethorst. In deze analyse is rekening gehouden met het huidige beleid inzake het zo lang mogelijk zelfstandig wonen voor ouderen. Het programma voor het complex met autistische jongeren is gebaseerd op een concrete aanvraag van een georganiseerde groep jongeren met deze beperking. Het programma van de supermarkt is voor een belangrijk deel gebaseerd op een analyse inzake de wenselijkheid van een supermarkt voor de inwoners van Geertruidenberg en voor de wervende kracht die hier van uit kan gaan voor de overige voorzieningen in het centrum. De omvang wordt overwegend bepaald door overwegingen inzake functionaliteit en kwaliteit. Met deze omvang zal een eigentijds goed functionerende en ruim opgezette voorziening gerealiseerd kunnen worden. De supermarkt zal voorzien in de eigen behoefte van de kern Geertruidenberg (ongeveer 8000 inwoners) Het woonprogramma is niet een vooropgezet doel, doch vloeit voort uit de ruimtelijke mogelijkheden en wenselijkheden (“inpakken” van de supermarkt). Het woonprogramma is een afgeleide van deze ruimtelijke wenselijkheid. De parkeerkelder staat ten dienste van meerdere functies. Voor de Riethorst en het centrum voor autistische jongeren wordt gerekend met 0,5 parkeerplaats per bewoner, dus circa 70 parkeerplaatsen Voor de supermarkt wordt uitgegaan van 4 plaatsen per 100 m2, totaal circa 80 parkeerplaatsen. Voor de woningen wordt uitgegaan van een norm van 1,8 parkeerplaats per woning. Uiteraard zal er sprake zijn van een zekere mate van dubbelgebruik van parkeerplaatsen in de kelder. De parkeeroplossing impliceert een voldoende voorziening voor alle nieuw te ontwikkelen functies en biedt daarnaast ook nog ruimte voor “algemeen gebruik”, hetgeen enige verlichting van de parkeerdruk op de Markt tot gevolg heeft.

Voor nieuwe woonvormen van Riethorst en Centrum voor autistische jongeren geldt dat zij bestemd zijn voor bijzondere doelgroepen. De nieuw te ontwikkelen woningen op en rondom de supermarkt worden ontwikkeld conform de gemeentelijke woonvisie.

13

4.4.

1. Samenvattend kan gesteld worden dat hoewel het gebied een lage verwachting op de IKAW heeft er op grond van de indicatieve waarde van waarnemingen uit de directe omgeving van het plangebied een hoge verwachting geldt voor het aantreffen van Middeleeuwse tot Nieuwe Tijd sporen in het plangebied.

Archeologie

a. Prismalocatie Door ingenieursbureau Oranjewoud is een archeologisch onderzoek gedaan. Oranjewoud: Archeologisch Rapport 2006 / 108, Bureauonderzoek locatie Prisma te Geertruidenberg, projectnummer 168948, revisie 00, 6 maart 2007.

2. Op grond van de hoge verwachting en mede op grond van de ligging binnen de vestingwerken en de relatief hoge ligging worden voor aanvang van de stadsvernieuwingswerkzaamheden proefsleuven in het gehele centrale open deel van het plangebied aanbevolen (illustratie 5). Het proefsleuven onderzoek zal uitgevoerd moeten worden volgens de minimumeisen van de Provincie Noord-Brabant en een vooraf op te stellen programma van eisen. Het verdient verder aanbeveling om op basis van de resultaten van de proefsleuven bij de sloop van de huidige bebouwing archeologische begeleiding (opgraving onder beperkende omstandigheden) uit te voeren. Bij relatief moderne gebouwen, zoals het complex in het noordelijk deel van het plangebied, kan deze vorm van archeologische begeleiding achterwege gelaten worden, aangezien de bodem door de bouwwijze en funderingen reeds te diep verstoord is.

Uit het onderzoek worden de volgende conclusies getrokken: Het onderzochte plangebied ligt in een laat-dertiende, veertiende eeuwse uitbreiding van de stedelijke kern Geertruidenberg. Bewoning van dit deel van Geertruidenberg kan teruggaan tot rond 1000 na Chr. maar in ieder geval vanaf de twaalfde eeuw. De bewoning heeft vermoedelijk bestaan uit één of meerdere woonerven. In de loop van de veertiende eeuw werd het gebied rondom de Koestraat binnen de stadsmuur van Geertruidenberg gebracht. Eveneens rond de late dertiende . vroege veertiende eeuw wordt aan de Koestraat het klooster Sint Catherinadaal gesticht. Dit klooster bestaat in het begin uit meerder particuliere huizen waarbij later ook nieuwbouw plaats vind van kloostergebouwen zoals een kapel en een refter. Aan het einde van de zestiende eeuw wordt het klooster gesloopt om plaats te maken voor het Groot Prinsenhof. Deze residentie van de Prins van Oranje blijft tot aan het einde van de achttiende eeuw bestaan waarna het gesloopt wordt. Het wordt dan vervangen door een woning voor de garnizoenscommandant , het zogenaamde commandeurshuis.

3. Mochten er tijdens – niet archeologische -graafwerkzaamheden archeologische sporen worden aangetroffen. Dan dient dit – conform de Monumentenwet 1988, Artikel 47 -bij het bevoegde gezag gemeld te worden. c.

Archeologisch bureauonderzoek

Door Geo – logical is een archeologisch bureau onderzoek uitgevoerd voor de locatie de Riethorst: Geo – logical – reeks 27, Archeologisch bureauonderzoek, locatie Riethorst, Geertruidenberg, 29 oktober 2008. In dit onderzoek wordt geconstateerd dat het gebied een zeer hoge verwachting heeft. Het dekzand uit het Pleistoceen kan een beschermende werking hebben gehad op mogelijke bewoningssporen. De geprojecteerde parkeergarage zal invloed hebben op de vermeende dekzandrug. Mogelijk kunnen onder de locatie Riethorst nog sporen aanwezig zijn van meerdere bebouwingsfasen aan de Venestraat, mogelijk ook van de 19e eeuwse stadsgrens. De verwachtingswaarde voor bewoningssporen Uit de Nieuwe Tijd is zeer hoog, voor de Late Middeleeuwen hoog en voor de voege Middeleeuwen laag. De verwachting voor de Romeinse tijd, Ijzertijd en Bronstijd worden als laag gekenmerkt. De verwachtingen voor de Steentijden worden als middelhoog gesteld. Geadviseerd wordt om eventuele archeologische restenin kaart te brengen en te waarderen, door middel van archeologisch vervolgonderzoek. Aangezien de eventuele waarden pas na sloop toegankelijk worden, wordt geadviseerd een archeologische begeleiding (opgraving onder beperkte omstandigheden) aanbevolen. Op basis van de eerste resultaten dient bezien te worden of verdere archeologische begeleiding bij de bouw van de parkeerkelder gewenst is.

Op basis van het bureauonderzoek luidt het specifiek archeologisch verwachtingsmodel dat er uit de periode vanaf de Late Middeleeuwen archeologische waarden te verwachten zijn. Tot aan de veertiende eeuw zullen deze bestaan uit nederzettings- en ontginningsporen, vervolgens tot in de zestiende eeuw samenhangen met het gebruik van het terrein als onderdeel van het genoemde klooster. Daarna vanaf de zestiende tot en met de achttiende eeuw als (on-)bebouwd onderdeel van het Groot Prinsenhof. Het plangebied heeft zowel op de IKAW als op de CHW kaart geen waardering gekregen omdat het deel uitmaakt van de bebouwde kom van Geertruidenberg. Op basis van de resultaten van het bureauonderzoek moet worden geadviseerd dat een archeologisch vervolgonderzoek op de locatie Prisma als zeker zinvol moet worden beschouwd. Dit op basis van het in dit bureauonderzoek opgestelde specifiek archeologisch verwachtingsmodel. Geadviseerd wordt om een kleinschalig booronderzoek ter plaatse van het plangebied uit te voeren met grondboringen. 7 Doel van dit booronderzoek is het vaststellen van de stratigrafische opbouw in de bodem ter plaatse en de mate van eventuele recente verstoringen. Voorts dient te worden vastgesteld wat ongeveer de omvang is van de vermoedelijke bouwresten in de ondergrond (funderingen). Indien blijkt dat de bodemverstorende maatregelen die dienen plaats te vinden buiten het bereik van de aanwezige archeologische lagen kan de ontwikkeling zonder verder archeologisch onderzoek doorgang vinden. Wel dient het palenplan te worden goedgekeurd door de provinciaal archeoloog, waarbij het uitvoeren van de fundering met schroefpalen de voorkeur zal verdienen vanwege het geringe verstorende karakter van deze wijze van funderen. Er bestaat er altijd de mogelijkheid dat er tijdens de graafwerkzaamheden toch losse archeologische resten worden aangetroffen. Indien sporen en vondsten worden aangetroffen bestaat er een wettelijke verplichting tot het zo snel mogelijk melden hiervan (binnen drie dagen) aan de burgemeester van de betreffende gemeente (Monumentenwet 1988, artikel 47).

Het Monumentenhuis Brabant heeft het advies positief beoordeeld. Voor een volledig inzicht in het archeologisch bureauonderzoek wordt verwezen naar de betreffende rapportage.

b. Overig plandeel Geo- logical heeft een archeologietoets uitgevoerd voor het overig plandeel. Geo – logical, Archeologietoets, locatie Riethorst, Geertruidenberg, juni 2007 (Geo – logical – reeks 08) In deze toets wordt het volgende geconcludeerd:

14

4.5.

Onderdeel van het St. Agnes gesticht was een ruime tuin, met vijver en boomgaard aan de zuidzijde van het gesticht. Dit is de open plek in de stad die ook al onder 2 beschreven werd en die in het voorliggende plan nog steeds als “tuin” (in de vorm van een publiek parkje) wordt gehandhaafd. Zie ook de kaartjes 5 en 6.

Cultuurhistorie

De historische kern van Geertruidenberg kent een rijke geschiedenis. Dit heeft ook een duidelijke ruimtelijke weerslag gehad. De belangrijkste structuren in de stad Geertruidenberg zijn daarbij een continue factor, terwijl elementen daarin meer aan verandering onderhevig zijn geweest. In het gebied van de Riethorst en omgeving zijn een aantal historische elementen en aspecten van belang: De structuur van de Markt en de Venestraat het Princenhof aan de Koestraat De schuurkerk aan de Venestraat St. Agnes aan de Venestraat De open ruimte achter Venestraat en Koestraat De neogotische kerk in de Venestraat De Riethorst Aan de hand van een reeks kaartbeelden wordt beknopt beschreven welke ontwikkelingen op de locatie Riethorst en omgeving hebben plaats gevonden en wat hiervan de relevantie is voor de planvorming van het nu voorliggende plan voor de Riethorst en omgeving.

5. De open ruimte achter de Venestraat en Koestraat Door de eeuwen heen heeft achter de Koestraat en de Venestraat een open gebied gelegen, niet ingevuld door stedelijke functies. Deze plek heeft meerdere functies gekend, variërend van agrarische functie, moestuin, parkje Princenhof, tuin van St. Agnes en vervolgens buitenruimte van de Riethorst. In het midden van de vorige eeuw heeft in de zuidzijde van dit open gebied met de realisering van de woningen aan de Commandeurstraat, Prinsenstraat en Poternestraat een stedelijke invulling plaats gevonden. Voor een belangrijk deel is de locatie achter de Koestraat en de Venestraat nog onbebouwd. Voor een deel is het ook aardig ingericht als groengebied. Voor een deel oogt het ook rommelig door de laagwaardigheid van de wanden (achterkanten van gebouwen, erfafscheidingen, etc.), voor een deel ook door het gebruik als parkeerterrein. Het plan borduurt voort op de openheid van de plek en op de groene functie. Het plan geeft er echter nu een publiek karakter aan, hetgeen gevolgen heeft voor de inrichting tot een parkje, voor de wanden langs het parkje en voor de toegankelijkheid van het parkje. Waardevolle cultuurhistorische elementen in het parkje (begraafplaatsen; grafstenen) worden met respect gehandhaafd.

1. De structuur van de Markt en de Venestraat De Markt en Venestraat zijn door de eeuwen heen de belangrijkste openbare ruimte in Geertruidenberg geweest. De Markt en de Venestraat kenden eeuwenlang duidelijke wanden, in de vorm van gevarieerde min of meer aaneengesloten bebouwing. Dit heeft ook langdurig gegolden voor het stukje wand aan de Venestraat waar nu de Riethorst staat. Het voorliggende plan is in feite een voortzetting van die historische situatie, zoals zichtbaar in kaart 1,2, 3 en 4.

6. De neogotische kerk in de Venestraat In 1862 is, ter vervanging van de schuilkerk (schuurkerk) een neogotische kerk midden op de Venestraat gebouwd. Zie ook foto 7. Deze kerk is in 1964 afgebroken. In ruimtelijk opzicht impliceerde de kerk een duidelijke afsluiting van de Markt. Het plan gaat niet in op een herbeleving of verwijzing naar deze fase uit de geschiedenis. De grootsheid van de Markt / Venestraat zoals die er door de eeuwen heeft geweest is wordt blijvend als uitgangspunt gekozen.

2. Princenhof aan de Koestraat Aan de Koestraat heeft het Groot Princenhof gestaan met aansluitend het Klein hof, min of meer op de plaats waar in de jaren ’80 van de vorige eeuw het woonhofje Klein Princenhof is gerealiseerd. Het Princenhof aan de Koestraat valt buiten de grenzen van het plan voor de Riethorst en omgeving. Wel vallen gronden die bij het Princenhof hoorden binnen het plangebied. Dit betreft de nu nog steeds aanwezige open ruimte achter de Koestraat en de Venestraat. Uit historisch kaartmateriaal blijkt dat hier weidegronden, een statige tuin en moestuinen elkaar in de loop der eeuwen hebben afgewisseld, zoals zichtbaar op de kaartbeelden 1, 2, 3 en 4. Het voorliggende plan sluit in die zin aan op het historisch gegeven dat de open ruimte nabij de Princenhof nog steeds als open ruimte gehandhaafd wordt, maar nu een duidelijke functie voor de bewoners van de stad krijgt.

7. De huidige Riethorst Aan de Venestraat hebben de afgelopen eeuw belangrijke ontwikkelingen plaats gevonden. Zo is in de jaren ’60 de Riethorst gebouwd. In wezen is dit qua functie een voortzetting van het St. Agnes. In ruimtelijk opzicht volgt het noch het St. Agnes complex, noch de oudere stedelijke structuren. Het zijn meer praktische en functionele overwegingen geweest die hebben geleid tot het huidige gebouwencomplex. Zie ook luchtfoto 7. Andere ontwikkelingen zoals de bouw van de Prisma voorziening en de Gertrudisstate staan eigenlijk los van de herontwikkeling van de Riethorst. Het plan voorziet hier niet in ontwikkelingen. Geconstateerd wordt dat met deze gebouwen een terugkeer naar de oorspronkelijke rooilijn van de Venestraat is ingezet. Opnieuw kan vermeld worden dat de ruimte achter de Riethorst steeds onbebouwd is gebleven en ook nu in het plan onbebouwd zal blijven.

3. De schuurkerk In 1767 werd van overheidswege toestemming aan katholieken gegeven een schuilkerk te bouwen aan de Venestraat, overigens zonder dat deze het uiterlijk van een kerk mocht hebben. Om die reden werd het een kerk die zich als schuur manifesteerde. De kerk heeft vermoedelijk iets ten westen van de huidige kerk gestaan. De schuurkerk werd in 1862 vervangen door een nieuwe neo – gotische kerk in het midden van de Venestraat. Vermoedelijk is de kerk vervolgens (voor een deel) nog gebruikt als kapel voor St. Agnes. Van deze laag in de geschiedenis is weinig tot niets meer aanwezig en wordt ook in het voorliggende plan niet terug gebracht.

8. Conclusie In het plangebied hebben zich belangwekkende ontwikkelingen afgespeeld. Verschillende tijdperken gaven verschillende invullingen te zien, echter altijd binnen het grotere kader van de kenmerkende stedelijke structuur. Het plan doet niet de keuze om terug te gaan naar structuren die gebaseerd zijn op het St. Agnes of de kerk in de Venestraat. Deze stadselementen zijn reeds lang verdwenen en hebben inmiddels een geheel andere invulling gekregen; het wordt niet relevant geacht hiernaar terug te grijpen. Het plan volgt veel nadrukkelijker de oudere structuren van een duidelijk afgebakende Markt / Venestraat met een duidelijke wand ter plaatse van de nu gebrekkige invulling van de Riethorst. Het plan volgt ook het gegeven van een groene open ruimte achter de Venestraat en de Koestraat. Nieuw is dat het plan aan deze ruimte een nieuwe, nu openbare functie aan toekent en daarmee een nieuwe kwaliteit aan de stad geeft. Met de nieuwe functie als (stil) stadsparkje wijzigen ook toe leidende straatjes en de wanden van het parkje.

4. St. Agnes aan de Venestraat In 1843 werd het St Agnesgesticht (Vereeniging Zusters van Liefde) in Geertruidenberg gesticht, met panden aan de Koestraat en de Venestraat. Vanaf 1867 nemen de zusters de verpleging van zieken op zich en werd het gebouwencomplex aan de Venestraat geleidelijk uitgebreid tot een ensemble van gebouwen min of meer rondom de kapel, voormalige schuurkerk.

15

Kaartbeelden en foto’s

3. Situatie 1821 (J.A. Knaap / uitsnede) 1. Situatie 1593 (P. van den Keere)

4. Topografische atlas omstreeks 1840

2. Situatie 1630 (B.F. van Berckenrode)

5. Topografische atlas omstreeks 1905

16

6. Situatie St. Agnes (Bas Zijlmans)

8. Situatie omstreeks 2006

7. Neogotische kerk 1e helft 20e eeuw 17

4.6.

Beschermd stadsgezicht

4.7.

De historische stad Geertruidenberg is bij besluit van 11 juni 1972 door de Minister van Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk aangewezen als beschermd stadsgezicht. De bescherming richt zich blijkens de toelichting in hoofdzaak op de Markt en de restanten van de voormalige vestinggordel. De bebouwing in de overige gedeelten van het stadje zijn op zichzelf niet monumentaal, maar passen qua schaal, materiaal en karakter op harmonische wijze in het totale stadsbeeld. Stedenbouwkundige plannen dienen dan ook te zijn afgestemd op de uit bouwkundig – historisch oogpunt waardevolle gedeelten van de oude stad. De bescherming houdt niet in dat de situatie bevroren wordt, doch dat bij de ontwikkeling van het stadscentrum het historisch aspect zo weinig mogelijk aan belang inboet.

Watertoets

a. Prismalocatie Door ingenieursbureau Oranjewoud is een watertoets uitgevoerd. Oranjewoud, Waterparagraaf Prismalocatie Geertruidenberg, projectnummer 168948, revisie 01, september 2007. Oranjewoud heeft het proces van de watertoets doorlopen. De knelpunten en aandachtspunten ten aanzien van de waterhuishouding zijn geïnventariseerd. Hieronder zijn de huidige en toekomstige situatie beschreven. De gewenste situatie ten aanzien van de waterhuishouding is tevens weergegeven. Gewenste situatie: Het waterschap stelt dat voor nieuwe bebouwing met een verhard oppervlak groter dan 2000 m2 een hemelwaterretentie voorziening wordt aangelegd. Het plangebied dient te worden voorzien van een gescheiden rioolstelsel. De gemeente heeft aangegeven dat het vuilwater kan worden aangesloten op de bestaande riolering in de Commandeurstraat. Het hemelwater wordt bij voorkeur afgevoerd naar de vijverpartij van de Riethorst. Huidige situatie: Het plangebied is circa 650 m2 groot. Het plangebied is grotendeels verhard. Toekomstige situatie: Het perceel heeft een oppervlakte van 650 m2. Voor de toekomstige bebouwing hoeft dus geen retentie aangelegd te worden. Het hemelwater van de daken van de nieuwe bebouwing wordt afgevoerd naar de vijverpartij van de Riethorst. Het vuilwater wordt aangeboden aan het gemeentelijke stelsel in de Commandeurstraat.

De aanwijzing tot beschermd stadsgezicht heeft zijn vertaling gekregen in bestemmingsplannen voor de Kom van Geertruidenberg. Tot voor kort betrof dit de bestemmingsplannen voor de Kom zone A. B en C. Op 27 maart 2008 heeft de gemeenteraad een herziening, “bestemmingsplan Geertruidenberg Kom” vastgesteld. In dit bestemmingsplan is het artikel 3, “Bepalingen beschermd stadsgezicht” opgenomen. Dit artikel beschrijft de doelstellingen van het beschermd stadsgezicht, de wijze waarop de doelstellingen worden nagestreefd en de specifieke voorschriften, betreffende daken, materiaal, et cetera. Artikel 3 van de voorschriften van Geertruidenberg Kom wordt van toepassing verklaard op de ontwikkeling van de Riethorst.

b. Overig plandeel Het bureau IJzerman & Van Spréw heeft een watertoets voor het plangebied uitgevoerd: IJzerman en Van Spréw, Watertoets project Riethorst e.o. Geertruidenberg, november 2007. In dit rapport wordt het volgende geconstateerd: In de nieuwe situatie zal het bebouwde oppervlak op hoofdlijnen vergelijkbaar zijn met de thans aanwezige bebouwing. Het verharde oppervlak zal nauwelijks toenemen. Wel nieuw is de realisatie van een gebouwde parkeervoorziening, gelegen onder de Riethorst en (een deel van) de supermarkt, met een oppervlakte van circa 5000m² aan de orde. Aangezien de verharde oppervlakte aan bebouwing en bestrating in omvang nauwelijks toeneemt is een retentie dan ook niet noodzakelijk. Het rapport leidt tot de volgende conclusies: bij de bouw worden geen uitlogende materialen gebruikt; voor wat betreft het gebiedsdeel ten zuiden van de Venestraat zal: . het vuilwater worden aangesloten op het bestaande gemengde rioolstelsel; . het regenwater via een RWA-riool worden aangesloten op de binnen het gebied aanwezige vijverpartij; . de vijverpartij een overloop dient te hebben naar de Veste en dienst doet als retentie; voor wat betreft het gebiedsdeel ten noorden van de Venestraat zal: . het vuil- en hemelwater worden aangesloten op het aanwezige gemengde rioolstelsel; . na vervanging van het gemengde rioolstelsel een gescheiden stelsel worden aangelegd, waarna hierop de dakafvoeren van de woningen en de verharding kan worden aangesloten. . dit gebeurt gelijktijdig met de ontwikkeling van dit plandeel . het gescheiden stelsel omvat een schoonwaterriool dat loost op de Veste.

beschermd stadsgezicht

De wijze waarop het plan inspeelt op de doelen van het beschermd stadsgezicht is als volgt: Het stedenbouwkundig patroon is zorgvuldig afgestemd op de structuur en thematiek van de historische stad Geertruidenberg. De structuur volgt de belangrijke ruimten in de stad en voegt een paar nieuwe stadsblokken, steegjes en een besloten park toe. Het plan speelt qua hoogte (3 lagen + kap en 2 lagen + kap) in op hoogten in de historische stad. Het plan zal verder worden uitgewerkt conform de bepalingen van artikel 3 van het bestemmingsplan Geertruidenberg Kom van 27 maart 2008. Het beeldkwaliteitplan, dat aan de ruimtelijke onderbouwing zal worden toegevoegd maakt dit inzichtelijk.

Bij brief van 20 december 2007 heeft het Waterschap aangegeven in te kunnen stemmen met de Watertoets.

18

4.8.

Deze inspectie leidt tot de conclusie dat het zeer onwaarschijnlijk is dat er gebouwbewonende dieren ter plaatse overwinteren. In mei / juni 2009 zullen vervolginspecties plaats vinden.

Ecologie, flora en fauna

a. Prismalocatie Bij brief van 23 november heeft Oranjewoud de resultaten van een natuurscan voor de Prismalocatie uiteengezet: Oranjewoud, Natuurscan Prismalocatie te Geertruidenberg, 23 november 2007, kenmerk 1907-168948 Oranjewoud trekt de volgende conclusies: Algemene waarden Op de locatie zijn haagbeuken blokhagen en een kleine tuin met gazon aanwezig. De blokhagen zijn mogelijk geschikt als nestgelegenheid voor vogels zoals Heggemus en Winterkoning. Broedende vogels mogen niet verstoord worden. Bovendien zal er geen ontheffing worden verleend voor het verwijderen of verstoren van broedende vogels. Daarom zal de beplanting voor aanvang of na het broedseizoen gerooid moeten worden. De zorgwoning kan mogelijk gebruikt worden als verblijfplaats voor vleermuizen. Het gebouw heeft echter geen toegangen waarvan vleermuizen gebruik zouden kunnen maken. Verblijfplaatsen in het gebouw zijn dus uitgesloten. Oude bomen die als verblijfplaats voor vleermuizen kunnen dienen, zijn niet aanwezig. Wel kunnen soorten als Laatvlieger en Gewone dwergvleermuis het plangebied gebruiken als foerageergebied. Er zijn echter voldoende alternatieven in de omgeving aanwezig waarvan de vleermuizen gebruik kunnen maken als de gebouwen en de bomen verdwenen zijn. De tuin met Haagbeuk, gazon en een plantenborder. Het overige deel van het terrein is verhard met een klinkerbestrating en is oninteressant voor fauna. Conclusie In het kader van de Flora- en faunawet zijn er geen belemmeringen zolang er rekening wordt gehouden met het broedseizoen van vogels. Dit broedseizoen duur van 15 maart tot ongeveer 1 augustus.

4.9.

Inrichting openbare ruimte

In het plandeel te zuiden van de Venestraat wordt het bestaande parkje opgewaardeerd tot een meer compleet park. Dit park wordt begrensd door woningbouw, die met voorkanten naar het park gericht is. De basisinrichting van het parkje is aanwezig. Naar alle kanten zal het een goede afronding verkrijgen. Vanaf de Venestraat en vanaf de Koestraat leiden woonstraatjes naar het park en de aan het park grenzende woonstraat. Al deze straten en straatjes hebben slechts een functie voor langzaam verkeer. De auto’s van de aangrenzende woningen worden geparkeerd in de nieuw te realiseren parkeerkelder. Hiermee wordt een plezierig en rustig woonmilieu bereikt. De inrichting van de Venestraat blijft grotendeels ongewijzigd. Vanaf de Venestraat wordt een inrit voor bevoorradende vrachtauto’s van de supermarkt gerealiseerd. Deze vrachtauto’s verkrijgen in het plangebied een routering die insteken / achteruitrijden voorkomt. Onderzoek heeft aangetoond dat een dergelijke route op een verantwoorde wijze is uit te voeren. Zie kaartje in hoofdstuk 4.10. In verband hiermee zal ook een geringe aanpassing in het profiel van de Venestraat op zeer ondergeschikte punten moeten worden gerealiseerd.

b. Overig plandeel Het bureau IJzerman & Van Spréw heeft een quick scan flora en fauna voor het plangebied uitgevoerd. IJzerman en Van Spréw, Quickscan flora en fauna, locatie de Riethorst, Geertruidenberg, 25 juni 2007.

Tevens worden in de Venestraat parkeervoorzieningen voor fietsers gerealiseerd. Dit gaat ten koste van enkele parkeerplaatsen, doch deze worden ruimschoots gecompenseerd in de parkeerkelder. De vorm van de fietsvoorzieningen dienen uiterst zorgvuldig te worden afgestemd op de ruimtelijke kwaliteiten ter plaatse.

Met betrekking tot de projectplanning wordt geconcludeerd: • De planning ondervindt geen belemmeringen door planologische gebiedsbescherming op basis van natuurwetgeving. • Mogelijk is de bebouwing in gebruik als vaste verblijfslocatie voor vleermuizen. Een nadere inspectie naar vaste verblijfslocaties in de bebouwing is gewenst. • Algemeen voorkomende soorten zoals egel, mol, konijn, veldmuis, bunzing, spitsmuizen, bruine kikker, kleine watersalamander en gewone pad kunnen mogelijkerwijs worden aangetroffen. Deze soorten zijn weliswaar beschermd middels de Flora- faunawet, maar worden aangeduid als algemene soorten (AMvB artikel 75, lijst 1). Hiervoor hoeft in het kader van ruimtelijke ontwikkelingen geen ontheffing meer te worden aangevraagd. Het voorkomen van deze soorten wordt door de geplande ontwikkelingen niet in gevaar gebracht.

Gelet op de bijzondere ruimtelijke kwaliteiten van de openbare ruimte van de Markt / Venestraat zullen winkelwagentjes binnen het gebouwencomplex moeten worden opgevangen en gestald. Ook om redenen van ruimtelijke kwaliteit dienen reclame uitingen van de winkels, met name de supermarkt uiterst terughoudend worden aangebracht. Het plan impliceert een complete herinrichting van het Riethorst terrein. Dit impliceert dat ter plaatse een reeks grote bomen moet verdwijnen. Bezien zal worden of zij in het plangebied verplaatst kunnen worden. Mocht het noodzakelijk blijken dat zij gekapt moeten worden, dan zal hiervoor een kapvergunning worden aangevraagd. Aan de ontwikkelaar zal een compensatieplicht worden opgelegd. De westelijke rand van het plan, respectievelijk de entree van de parkeerkelder, zal worden afgestemd op de ruimtelijke kwaliteiten ter plaatse en dus ook op de bestaande bomen. De bomen aan de westzijde van het plan (op het bolwerk) zullen alle worden gehandhaafd. De entree van de kelder valt nagenoeg samen met het profiel van de Kloosterstraat.

Met betrekking tot de werkzaamheden wordt geconcludeerd: • Het verstoren van broedende vogels is verboden conform de Flora- en faunawet en hiervoor wordt onder geen geval ontheffing verleend. Er wordt aangeraden om ofwel de eventuele kapwerkzaamheden buiten het broedseizoen (tussen half juli en half maart) te verrichten. Of een inspectie uit te voeren vlak voor en tijdens de eventuele kapwerkzaamheden door een ter zake kundige, om vast te laten stellen of er sprake is van broedgevallen of aanzetten daartoe. In geval van broedende vogels dienen de kapwerkzaamheden te worden gestaakt. • Er is een zeer klein risico dat braakliggende bouwterreinen door rugstreeppadden kunnen worden gekoloniseerd. Ter voorkoming hiervan wordt aangeraden om geen pas gegraven open wateren of poelen te maken of te laten bestaan in de voortplantingsperiode (april tot en met juni) van de rugstreeppad. Door IJzerman Advies is een onderzoek naa vleermuizen op de locatie de Riethorst uitgevoerd. De voortgangsrapportage van 10 oktober 2008 (kenmerk YAffRHWSG08-1010) doet verslag van een eerste inspectie.

19

Ontsluitingsstructuur parkeervoorziening

Bomeninventarisatie 4.10.

Verkeer

Het project de Riethorst omvat een grote parkeervoorziening voor de supermarkt, voor de Riethorst en voor de woningbouw. Daarmee heeft het project een verkeersaantrekkende werking. Er zal naar gestreefd worden de binnenstad zo beperkt mogelijk met nieuwe verkeersstromen te belasten, hetgeen impliceert dat het verkeer zoveel mogelijk via de Stadsweg zal worden gestuurd. De parkeerkelder krijgt een belangrijke functie voor het westelijk stadsdeel. In deze kelder worden de parkeerbehoeften van de bewoners en bezoekers van de Riethorst, de supermarkt en de nieuwe woningen en ook het centrum voor autistische jongeren opgevangen. Daarnaast zal er enige overmaat aanwezig zijn en ook een zekere onderbezetting op bepaalde tijden van de dag / week. Dit biedt kansen om ook andere parkeerproblemen in de stad op te vangen. Zo zal onderzocht worden of afspraken gemaakt kunnen worden met zalencentrum Arjan van Dijk. Bijgaand kaartje geeft een indicatie van de omvang van de kelder en van de entree voor auto’s (pijl) en voor voetgangers (stip) Parkeerkelder (indicatief)

20

pijl: entree auto stip: entree voetganger

4.11.

Wegverkeerslawaai

a. Prismalocatie Door ingenieursbureau Oranjewoud is een is een akoestisch onderzoek uitgevoerd voor de 'Prismalocatie': Oranjewoud: Rapport Akoestisch onderzoek Ontwikkeling Prismalocatie te Geertruidenberg, projectnummer 168948, revisie 00, april 2007 Het doel van het akoestisch onderzoek is het berekenen van de geluidbelasting vanwege wegverkeerslawaai op de gevels van de nieuw te realiseren appartementen. In de zin van de Wet geluidhinder is het onderhavige bouwplan gelegen binnen de geluidzone van de Stadsweg. Voor de overige wegen gelegen in de nabije omgeving van het bouwplan geldt een maximum snelheid van 30 km/uur. In de zin van de Wet geluidhinder zijn dergelijke wegen niet - zoneplichtig en zouden derhalve buiten beschouwing kunnen blijven. Gelet op jurisprudentie blijken 30 km/uur wegen vanuit het oogpunt van een 'goede ruimtelijke ordening' toch akoestisch te moeten worden onderzocht. Derhalve zijn de Koestraat en de Venestraat wel bij de berekeningen betrokken. Met betrekking tot de zoneplichtige wegen blijkt uit de berekeningsresultaten dat de geluidbelasting vanwege het wegverkeer op de Stadsweg ten hoogste 37 dB bedraagt. De voorkeursgrenswaarde van 48 dB wordt hiermee niet overschreden en verdere toetsing kan achterwege blijven. Met betrekking tot de niet-zoneplichtige wegen blijkt uit de berekeningsresultaten dat de geluidbelasting vanwege het wegverkeer op de Koestraat en de Venestraat exclusief aftrek ex artikel 110g Wgh ten hoogste 38 dB respectievelijk 33 dB bedraagt. Bevoorradingsroute (zwart blokje aan de route is de locatie bevoorrading supermarkt)

b. Overig plandeel In het kader van de planontwikkeling om te komen tot de herontwikkeling van de Riethorst is een akoestisch onderzoek uitgevoerd verricht ten behoeve van de ruimtelijke ontwikkeling. In december 2008 (kenmerk VB-SE20081160) is door DHV een akoestisch rapport opgesteld. Het akoestisch rapport geeft inzicht in de huidige en toekomstige geluidsbelasting op de gevel van de aldaar gelegen woningen. Normstelling De wet geluidhinder kent een algemene voorkeursgrenswaarde van 48 dB Lden. Voor nieuwe situaties is deze altijd van toepassing. Afhankelijk van de ligging in een stedelijk of een buitenstedelijk gebied is na het volgen van een procedure “hogere waarde” een maximale geluidsbelasting mogelijk van 63 dB in stedelijk gebied en 53 dB in buitenstedelijk gebied. Voor bestaande woningen geldt een voorkeursgrenswaarde van 53 dB. Wet geluidhinder In deze situatie is sprake van nieuwe woningen (Riethorst) in het stedelijk gebied en is de voorkeursgrenswaarde van 48 dB van toepassing. Echter omdat hier sprake is van een 30 km zone is er geen geluidszone en is toetsing van de grenswaarde inzake de Wet geluidhinder niet van toepassing. Bouwbesluit Ten aanzien van de geluidswering van de gevel is de cumulatieve geluidsbijdrage van de weg van belang. De hoogste geluidsbelasting bedraagt 54,1 dB op 4,5 meter. Uitgaande van een gemiddelde geluidswering van 20 dB voor nieuwe woningen kan gesteld worden dat mogelijk de geveldelen met een hogere geluidsbelasting dan 53 dB aanvullende geluidswerende voorzieningen nodig zijn om te voldoen vaan de grenswaarde van 33 dB binnenniveau in de geluidsgevoelige ruimten. Bij de aanvraag bouwvergunning zal middels een berekening van de geluidswering van de gevel aangetoond moeten worden dat aan de norm voldaan wordt.

Principe entree parkeerkelder (vanaf de Stadsweg naar de Kloosterstraat en vervolgens binnen het bouwblok de kelder in en uit)

21

4.12.

4.14.

Industrielawaai

a. Prismalocatie Ingenieursbureau Oranjewoud heeft een verkennend bodemonderzoek uitgevoerd. Oranjewoud, Verkennend bodemonderzoek Prismalocatie te Geertruidenberg, projectnummer 168948, revisie 01, september 2007. In het uitgevoerde bodemonderzoek is overeenkomstig de NEN 5740 de milieuhygiënische bodemkwaliteit ter plaatse van de onderzoekslocatie vastgesteld. Grond De bovengrond is over het algemeen zwak puinhoudend. In de ondergrond zijn geen zintuiglijke waarnemingen gedaan die op bodemverontreiniging duiden. Zowel in de bovengrond als in de ondergrond zijn licht verhoogde gehalten PAK aangetoond. Overige parameters zijn niet aangetoond in gehalten die de detectielimiet en/of streefwaarde overschrijden. Grondwater In het grondwater is een licht verhoogd gehalte aan xylenen aangetoond. Overige parameters zijn niet in een concentratie aangetoond die de detectielimiet en/of streefwaarde overschrijdt. Toetsing hypothese De vooraf opgestelde hypothese .onverdachte locatie. wordt verworpen vanwege de licht verhoogde gehalten aan PAK in zowel bovengrond als ondergrond en het licht verhoogde gehalte aan xylenen in het grondwater. De onderzoeksresultaten geven geen aanleiding tot het uitvoeren van vervolgonderzoek of sanerende maatregelen, omdat de gemeten concentraties kleiner zijn dan de betreffende tussen- en interventiewaarde. Indien grond van de locatie wordt afgevoerd voor toepassing elders, volstaan de resultaten van het verrichte bodemonderzoek niet. Om te bepalen of de grond buiten de locatie kan worden hergebruikt, dient formeel een onderzoek conform het Bouwstoffenbesluit te worden verricht. Het onderzoek is uitgevoerd conform de NEN 5740. Onderzoek naar asbest in de bodem vormt geen onderdeel van deze norm. Het voorliggende onderzoek doet derhalve geen bindende uitspraak over de aan- of afwezigheid van asbest in de bodem op de onderzochte locatie. Indien men inzicht wil krijgen inzake de aanof afwezigheid van asbest in de bodem zal een onderzoek moeten worden uitgevoerd conform de NEN 5707 of NEN 5897. Voornoemde conclusies zijn gebaseerd op het vooronderzoek, de zintuiglijke waarnemingen en analyseresultaten van dit onderzoek.

De locatie Riethorst ligt op zodanig grote afstand van bedrijfsterreinen dat hier geen milieuzones van bedrijven aanwezig zijn. 4.13.

Bodem en sanering

Luchtkwaliteit

Met ingang van 15 november 2007 is de ‘Wet luchtkwaliteit’ in werking getreden (Stb. 2007, 434). Met de ‘Wet luchtkwaliteit’ wordt de wijziging van de Wet milieubeheer op het gebied van luchtkwaliteitseisen (hoofdstuk 5 titel 2 Wm, Stb. 2007, 414). Deze wet vervangt het ‘Besluit luchtkwaliteit 2005’. De directe koppeling in het Besluit luchtkwaliteit 2005 tussen ruimtelijke ordeningsprojecten en luchtkwaliteit leidde tot vertraging of belemmering van de doorgang van veel projecten. Bovendien moest iedere project met een mogelijk effect op de luchtkwaliteit uitgebreid worden getoetst aan de luchtkwaliteitsnormen. De omvang van het project was hierbij niet van belang. De nieuwe ‘Wet luchtkwaliteit’ met bijbehorende bepalingen en hulpmiddelen is erop gericht om zowel de luchtkwaliteit te verbeteren als om gewenste ruimtelijke ontwikkelingen doorgang te laten vinden. De kern van de ‘Wet luchtkwaliteit’ bestaat uit de Europese luchtkwaliteitseisen. De ‘Wet luchtkwaliteit’ voorziet verder in een gebiedsgerichte aanpak van de luchtkwaliteit via het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL). De programma-aanpak maakt een flexibele koppeling tussen ruimtelijke ontwikkelingen en luchtkwaliteiteffecten mogelijk. Van bepaalde projecten met getalsmatige grenzen is vastgesteld dat deze ‘niet in betekenende mate’ (NIBM) bijdragen aan de luchtverontreiniging. Deze projecten kunnen zonder toetsing aan de luchtkwaliteitsnormen worden uitgevoerd. Een project draagt ‘niet in betekenende mate’ bij aan de luchtverontreiniging als de grens van 1% van de grenswaarde voor de jaargemiddelde concentratie van fijn stof (PM10) of stikstofdioxide (NO2) niet wordt overschreden. Dit komt overeen met 0,4 microgram/m3 voor zowel PM10 als voor NO2. In de algemene maatregel van bestuur ‘Niet in betekenende mate’ (Besluit NIBM) en de ministeriële regeling (Regeling NIBM) zijn de uitvoeringsregels vastgelegd die betrekking hebben op het begrip NIBM. In de Regeling NIBM is voor inrichtingen, kantoor- en woningbouwlocaties opgenomen bij welke getalsmatige grenzen deze niet in betekenende mate bijdragen aan luchtverontreiniging. Projecten die hieraan voldoen kunnen zonder verdere toetsing aan de grenswaarden voor luchtkwaliteit uitgevoerd worden. Ten aanzien van woningbouwlocaties is in de Regeling gesteld dat de volgende situaties niet in betekenende mate bijdragen aan de luchtverontreiniging zolang de 1% grens van kracht is: ● Netto niet meer dan 500 nieuwe woningen in geval van één ontsluitingsweg; ● Netto niet meer dan 1000 nieuwe woningen in geval van twee ontsluitingswegen met gelijkmatige verkeersverdeling. Met het begrip netto wordt de toename van het aantal woningen bedoeld ten opzichte van het eerder aanwezige aantal (na bijvoorbeeld sloop) of het bestaande aantal.

b. Overig plandeel Bakker Milieuadviezen te Waalwijk heeft een verkennend onderzoek naar de bodemkwaliteit van de Riethorst en omgeving uitgevoerd. Rapport Verkennend bodemonderzoek Venestraat 24 – 28, Geertruidenberg, Bakker Milieuadviezen, oktober 2007. Op basis hiervan wordt het volgende geconcludeerd: De bovengrond op het terrein is algemeen licht verontreinigd met een of enkele van de parameters kwik, zink, PAK en minerale olie; De ondergrond bleek in de 3 mengmonsters in lichte mate verontreinigd met minerale olie, hetgeen mogelijk deels veroorzaakt zal zijn door humusbestanddelen in de ondergrond. In een van de mengmonsters (uit boringen 13 en 21) bleek de ondergrond van 0.5 tot 2 m-mv tevens licht verontreinigd met kwik, koper, lood en zink. Deze resultaten komen overeen met de resultaten van het onderzoek van 1996 op het noordoostelijk terreindeel. In het grondwater uit de 3 peilbuizen zijn de gehalten van alle NEN-5740-parameters boven de streefwaarden aangetroffen.

Ook als het bevoegd gezag op een andere manier aannemelijk kan maken dat het geplande project niet in betekenende mate bijdraagt, hoeft geen toetsing aan de grenswaarden voor luchtkwaliteit plaats te vinden. Het plan voor de Riethorst voldoet aan de getalsmatige grens waar beneden sprake is van ‘niet in betekende mate’ bijdragen aan de luchtverontreiniging. De ontwikkelingen die met het plan dorpshuis de Riethorst mogelijk worden gemaakt, dragen ‘niet in betekende mate’ bij aan de luchtverontreiniging. Het plan kan daarom worden vastgesteld zonder verdere toetsing aan de grenswaarden voor luchtkwaliteit.

22

Bakker Milieuadviezen doet de volgende aanbevelingen: Op grond van de resultaten van het uitgevoerde onderzoek vormt de kwaliteit van de bodem, met inachtneming van onderstaande opmerking, geen belemmering voor de voorgenomen aankoop van het pand en daaropvolgend toekomstige nieuwbouw. NB: Bij afvoer van eventueel vrijkomende bovengrond dient qua kosten rekening gehouden te worden met de regels uit het Bouwstoffenbesluit en daarop aansluitend het gegeven dat af te voeren boven- en ondergrond op basis van de nu bekende gegevens categorie-1-grond betreft.

4.16.

4.15.

4.17.

Sociale veiligheid

De stedenbouwkundige opzet van het plan biedt een grote duidelijkheid. Openbare ruimtes zijn helder gedefinieerd en woningen zijn altijd met voorzijden naar de openbare ruimte gesitueerd. Dit principe voorkomt gekke achterkanten en onbestemde en onveilige plekken. Het plan speelt derhalve zeer in op het aspect sociale veiligheid. Ook in de verdere uitwerking komt sociale veiligheid nadrukkelijk aan de orde door toepassing van de gemeentelijke kwaliteitseisen inzake nieuwbouw, waaronder het politie keurmerk.

Externe veiligheid

Duurzaam bouwen

a. Prismalocatie Door ingenieursbureau Oranjewoud is een onderzoek naar de externe veiligheid uitgevoerd. Oranjewoud, Quickscan externe veiligheid, Prismalocatie te Geertruidenberg, projectnummer 168948, revisie 01, september 2007. De quickscan beschrijft de beperkingen en gevolgen van de externe veiligheidsaspecten op de voorgenomen ontwikkeling van het plangebied. Inrichtingen In de nabijheid van het plangebied is het Texaco- LPG tankstation gelegen. Het plangebied ligt buiten het invloedsgebied en de 1% legaliteitsafstand van tankstation. De inrichting zal dan ook geen belemmering opleveren voor de ontwikkeling van het plangebied. Transport gevaarlijk stoffen over weg Over de N263 vindt transport van gevaarlijke stoffen plaats, te weten LPG. Dit transport wordt afgewikkeld via de Centraleweg richting de A59 en derhalve niet langs het plangebied. De gemeente kent geen routering gevaarlijke stoffen waardoor het transport beperkt zou kunnen worden. Transport van gevaarlijke stoffen vindt niet structureel plaats langs het plangebied. De openstelling van de nieuwe westelijke tangent verbeterd bovendien de afwikkeling van verkeer aan die kant van de gemeente.

De gemeente Geertruidenberg werkt in regionaal verband aan een beleid duurzaam bouwen. Dit beleid is gebaseerd op het Nationaal Pakket Duurzaam Bouwen. Inmiddels wordt het aspect duurzaam bouwen actief ingebracht in de ontwikkeling van bouwplannen in de gemeente. Dit geldt zeker ook voor het project de Riethorst en omgeving. Bouwplannen zullen in overeenstemming met het Nationaal Pakket (vaste maatregelen) gerealiseerd worden. In het kader van het opgestelde programma van eisen voor het project is gespecificeerd welke variabele maatregelen worden overgenomen. Het plan zal vergaand voorzien in alternatieve energiebronnen, waaronder met name de warmte / koude opslag via de WKO installatie.

b.

4.18

Behalve aan duurzaam bouwen zal ook veel aandacht besteed worden aan het duurzaam inrichten van de buitenruimte, volgens de principes van “Bouwstenen voor een duurzame stedenbouw”. Overigens is de kwaliteit van het stedenbouwkundig plan zodanig dat ook in ruimere zin verwacht mag worden dat hier een zeer duurzame situatie wordt gecreëerd. De specifieke woonkwaliteit, de ligging ten opzichte van voorzieningen, de relatie met groen, natuur en water dragen hier zeer toe bij.

Overig plandeel

Het bureau IJzerman & Van Spréw heeft een onderzoek naar de externe veiligheid in het overig plandeel uitgevoerd. IJzerman en Van Spréw, Rapport Externe Veiligheid de Riethorst, Geertruidenberg, 10 september 2007. In dit rapport wordt het volgende geconcludeerd: Met betrekking tot het initiatief van de Woningstichting Geertruidenberg ter plaatse van de Riethorst in Geertruidenberg kunnen op basis van dit rapport “Externe Veiligheid Riethorst” de volgende conclusies getrokken worden: In de omgeving van de Riethorst vinden er geen risicovolle activiteiten plaats, die een belemmering vormen voor de externe veiligheid van personen binnen het ontwikkelingsgebied; Een vervolgonderzoek is op basis van de huidige gegevens niet nodig; Het bevoegde gezag kan medewerking verlenen aan de nieuwbouw van het verpleeghuis de Riethorst in Geertruidenberg in combinatie met de realisering van een supermarktvoorziening en woningbouw aan de Riethorst en omgeving in de gemeente Geertruidenberg.

Eigendomssituatie

Het plangebied bestaat voor het overgrote deel uit eigendommen van WSG. Aangezien er ook deelgebieden met openbare ruimte in het plan zijn opgenomen zijn er ook gemeentelijke eigendommen aanwezig.

Uit een inventarisatie van de gemeentelijke afdeling CCT van ondergrondse infrastructuur blijkt dat op de locatie of in de directe omgeving geen buisleidingen aanwezig zijn die een invloed zouden kunnen hebben op de externe veiligheid.

23

4.19.

Economische uitvoerbaarheid

Met betrekking tot de economische uitvoerbaarheid zijn de volgende aspecten van belang: Het overgrote deel van het plangebied is eigendom van de ontwikkelende partij WSG. Binnen dit geheel zijn onderdelen openbaar gebied. Dit betekent dat een samenwerkingsovereenkomst tussen WSG en gemeente zal worden opgesteld inzake de wijze van realiseren, het openbare karakter en het beheer van het gehele gebied. Plannen voor de Riethorst zijn inmiddels goedgekeurd door het College Bouw Ziekenhuisvoorzieningen (CBZ) en door de Nederlandse Zorg Autoriteit (NZA). Er is ingestemd met de plannen. Geldstromen zijn verankerd. WSG is eigenaar en ontwikkelende partij en staat garant voor de ontwikkeling. De Riethorst huurt van WSG. Er zijn concrete en gegarandeerde opties om een supermarkt te verhuren. WSG heeft een exploitatieberekening gemaakt. Op basis daarvan kan gesteld worden dat het plan economisch uitvoerbaar is. 4.20.

Planning

Het plan is in de eerste helft van 2009 ter visie worden gelegd. Vervolgens zal de planologische procedure worden doorlopen. Het ligt in het voornemen in de tweede helft van 2009 te starten met de bouw van het centrum voor autistische jongeren. Aansluitend zal (waarschijnlijk) in de eerste helft van 2010 de bouw van de parkeerkelder, de nieuwe Riethorst en de supermarkt c.a. starten.

24

4.21.

Maatschappelijke haalbaarheid

Het plan heeft betrekking op de structuur van de stad en kent daarmee een algemeen belang. In verband hiermee heeft het plan gedurende 6 weken ter inzage gelegen en is een informatieavond over het project Riethorst georganiseerd. Deze activiteiten hebben in de eerste helft van 2009 plaats gevonden. Er zijn een 125 zienswijzen ingediend. Deze zijn van commentaar voorzien; het geheel is als losse bijlage aan het plan toegevoegd. In het kader van het vooroverleg over bestemmingsplan Geertruidenberg Kom 1e herziening heeft de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed (RCE) een brief gestuurd met enkele opmerkingen over het plan, die mede betrekking hebben op de locatie de Riethorst en omgeving. Op 29 juni 2009 is overleg gevoerd met de Rijksdienst. Naar aanleiding van de zienswijzen en het schrijven van de RCE is het plan op meerdere onderdelen gewijzigd: Met name de hoogten van het plan zijn zodanig gewijzigd dat voor belangrijke delen van het plan de hoogte beperkt wordt. Daardoor ontstaat een duidelijke hiërarchie van relatief hoge bebouwing aan de Venestraat (3 lagen + kap) en wat lagere bebouwing in het gebied daarachter (2 lagen + kap). Bijgevoegd kaartje geeft een duidelijk beeld, waar welke veranderingen hebben plaats gevonden. De rooilijn langs de Kloosterstraat is 3 meter terug getrokken ten opzichte van het oorspronkelijke plan. Dit biedt betere waarborgen voor een ruimtelijk verantwoorde entree van de parkeergarage, inclusief het handhaven van de daar aanwezige bomen. Er is een (beknopte) cultuurhistorische onderbouwing opgenomen. Zie hoofdstuk 4.5. Er is een bomeninventarisatie opgenomen en ook zijn diverse aspecten van de inrichting van het openbaar gebied nader toegelicht. Zie hoofdstuk 4.8. en 4.9. In samenhang met voorgaande punten is de toelichting op het plan op een aantal ondergeschikte onderdelen aangepast, dan wel verfijnd. In het overleg van 29 juni heeft de RCE aangegeven dat de aanpak inzake de massa, de hiërarchie in bebouwingshoogte en het invoeren van een beknopte cultuurhistorische analyse inspelen op de gemaakte opmerkingen. Afgesproken is dat de RCE mede betrokken zal worden bij het verder ontwikkelen van het beeldkwaliteitplan.

Aanpassingen die zijn doorgevoerd in de plankaart: groen impliceert geen aanpassing rood impliceert een aanpassing van de hoogte (lagere goothoogte en hoogte) rooilijnaanpassingen zijn in de tekening weergegeven

25