BEWONERSMAGAZINE
1
APRIL 2015
BIJ DE RIETHORST STROMENLAND
In dit nummer: ‘Achter elk geboortekaartje zit een verhaal’ ‘Mijn opa kan weer computeren en is vrolijk’ Slotjeswijk Oosterhout in beweging
2
Inhoud
Voorwoord
Colofon Thuis is een uitgave van De Riethorst Stromenland en verschijnt drie keer per jaar in een oplage van 2500 exemplaren. De Riethorst Stromenland zet zich in om mensen zo lang mogelijk thuis te laten wonen. De organisatie biedt zelfstandig wonende ouderen o.a. thuiszorg, dagverzorging, dagbehandeling, revalidatie, alarmering en maaltijden aan huis. 4 ‘Zorg draait om mensen, niet om regels’ De Kloosterhoeve - ‘Het leven stopt niet bij Huntington’ 6 7 Van de cliëntenraad - Werk duizendpoot Jenny Assink zit erop 8 Onze zorg meer afgestemd op uw wensen De Stroming - ‘Een blijvende herinnering voor de bewoners’ 10 Goezate - ‘Alle lof voor wie dit mogelijk maakt’ 11 12 ‘We proberen er samen het beste van te maken’ 14 ‘Mijn opa kan weer computeren en is vrolijk’ Vrijwilligers - Koninklijke onderscheiding Els van der Stigt 16 Antonia - Pure verwennerij 17 Toen - ‘Achter elk geboortekaartje zit een verhaal’ 18 De Stroming - Fitnessruimte 20 Cadeaubon voor driegangen diner Nieuws - Dementiecafé 21 Altenahove - Twee volle weken feest in Almkerk 22 De Lemmenskamp - Actie voor Sijmen 23 Op stap naar ... Werkendam 24 De Stroming - Bewoners in de bloemen 25 Slotjesveste - Slotjesvwijk Oosterhout in beweging 26 27 Nieuwe klachtenfunctionaris stelt zich voor Mauritsstaete - 11 uur in het vliegtuig op je 86e 28 De Stroming - Prieel 29 Handwerken - Pompoenen maken 30 Gezondheid - Bewegen goed voor lichaam én geest 31 Mauritsstaete - Metamorfose restaurant 32 De Riethorst - Duofiets voor bewoners Riet de Koning - ‘Ik heb de leukste baan van de wereld’ 33 Recept 34 35 Puzzel
Daarnaast zijn er (woon) zorgcentra en verpleeghuizen van De Riethorst Stromenland als thuis wonen niet meer gaat. We hebben expertise in huis voor mensen met dementie, de ziekte van Parkinson en de ziekte van Huntington. Inwoners van het Land van Heusden en Altena (gemeenten Werkendam, Woudrichem en Aalburg) en regio Dongemond (Geertruidenberg, Raamsdonksveer en Raamsdonk, Oosterhout en Waspik) kunnen een beroep op ons doen.
REDACTIEADRES
De Riethorst Stromenland afdeling Communicatie Centraal Bureau Dombosch Zalmweg 1c 4941 VX Raamsdonksveer 0162 582050
[email protected]
In beweging Het is lente! Op mooie lentedagen verlangen we allemaal naar een fijne wandeling buiten. Om te genieten van het zonnetje, het prille groen en de fluitende vogels. Met mooi weer zijn we vaker buiten en in beweging. Dat we juist dit seizoen binnen onze zorgorganisatie starten met wandelgroepen en bewegingsactiviteiten is dan ook niet vreemd.
Bewegen is gezond voor iedereen. Voor mensen die wat ouder zijn, is sporten echter niet altijd vanzelfsprekend. Om de bewoners te stimuleren meer te bewegen, zijn we op verschillende locaties van De Riethorst Stromenland gestart met beweegactiviteiten. Ook hebben we vrijwilligers opgeleid tot bewegingscoaches. Zij gaan u samen met onze professionals helpen tijdens de inspanningen. Het doet ons goed dat binnen onze locaties bewegingsinitiatieven van de grond komen. Dat betekent dat we met z’n allen het belang van bewegen inzien. En dat we luisteren naar wat bewoners willen en ons zorgaanbod daarop afstemmen. Laat dat nu precies passen in ons organisatieontwikkelingtraject. Want ook De Riethorst Stromenland zelf is in beweging. In maart gaven we de officiële aftrap voor de doorontwikkeling naar zelfsturende zorgteams. Onze zorg gaan we voortaan nog
meer afstemmen op de wensen van de bewoners. De zorgteams zijn hiervoor begonnen aan hun ontwikkeling van zelforganiserende naar zelfsturende teams. Een proces dat ongeveer twee jaar gaat duren. Wat u daarvan merkt? We verwachten dat de kwaliteit en de betaalbaarheid van onze zorg toenemen, evenals het werkplezier van de medewerkers. Mooie ambities die we samen met het personeel gaan waarmaken, maar helaas zonder onze bestuurder Eliane Thewessen. Zij nam eind april na 5,5 jaar afscheid van De Riethorst Stromenland. Ze heeft een prachtige uitdaging gevonden in de zorgsector en wordt enig bestuurder van een grote zorgorganisatie in Utrecht. Zo ziet u, zelfs het bestuur is in beweging. Frank Staal Raad van Bestuur
3
4
‘Zorg draait om mensen, niet om regels’ Eliane Thewessen stopt als lid van de Raad van Bestuur bij De Riethorst Stromenland. Een betrokken bestuurder die de mens belangrijker vindt dan de voorschriften verlaat de organisatie.
OOG VOOR WENS BEWONER Met ingang van 1 mei 2015 is Eliane de nieuwe bestuurder van AxionContinu. Een Utrechtse organisatie voor wonen, zorg en revalidatie. Haar racing grannies gaan mee en haar snuffelstages gaan door, verzekert ze. “Als bestuurder wil ik weten waarom ik bepaalde besluiten neem en waar ik voor sta. Dat kan alleen als ik ogen en oren heb voor wat de mensen willen.”
Eliane is geen alledaagse bestuurder. De van origine Limburgse werkte vroeger als arts-microbioloog in het ziekenhuis. Die achtergrond maakt haar tot een bestuurder die graag dichtbij de mens wil staan. “Een bestuurder moet zijn werk niet kiezen vanwege die functie, maar omdat hij iets wil betekenen voor de mensen.” SNUFFELSTAGE
Dat ze oog heeft voor de mensen voor wie ze bestuurder is, bewijst ze door eens per maand op snuffelstage te gaan op een willekeurige zorgafdeling. “Om voeling te houden met het mooie vak. En om te zien en horen wat er leeft onder medewerkers, vrijwilligers en bewoners.” Eliane plaatst zichzelf tijdens zo’n snuffelstage niet bóven, maar nadrukkelijk náást iemand. Het is kenmerkend voor haar visie op de zorg. Als ze spreekt over haar visie valt op dat ze niet één keer spreekt over cliënten. “Die term vind ik zo zakelijk. Het zijn mensen die bij ons wonen. Ze kloppen bij ons aan voor hulp. Wij bieden die aan als professionals, maar we blijven allemaal gewoon mensen. Wij werken als mensen voor mensen. Dat moet in ons werk altijd voorop staan.” De mens voorop. Daarmee raakt ze naar eigen zeggen de kern achter de visie van de zelfsturende zorgteams die in 2015 op De Riethorst Stromenland van start zijn gegaan. “Mijn vertrek volgt kort nadat we binnen onze zorgorganisatie flinke veranderingen hebben doorgevoerd. Maar ik ga met een gerust hart weg. We zijn namelijk al een tijd bezig met de invoering ervan. Al langer spreken we teams aan op hun eigen verantwoordelijkheid en deskundigheid. Alleen is dat voortaan de leidraad achter de
Op de vergadertafel in haar kantoor staan twee opdraaibare omaatjes met een rollator. Wie de speelgoedpoppetjes opdraait, is getuige van een heuse rollatorrace. Eliane vertelt dat ze de racing grannies ontdekte via haar 88-jarige moeder. “Zij kocht ze voor haar jarige vriendinnen. Ik vond ze zo leuk dat ik ook een setje heb gekocht voor in mijn kantoor. Soms gebruik ik ze om het ijs te breken in een gesprek.”
zorg die we bieden.” LIEFDEVOLLE ZORG
De bestuurder kreeg vaak de vraag of de zorgorganisatie de regie over de teams wel kan loslaten. “Jazeker. Laten we alsjeblieft veel zaken loslaten. Er zijn veel te veel regels. We vinden het als bestuur belangrijk dat zorgmedewerkers naar eigen inzicht liefdevolle én professionele zorg geven. Ze zijn er allemaal goed voor opgeleid en kunnen dat ook. Willen mensen op een huiskamer graag een tweede keer in één week friet eten? Doen. Het is echt niet zo dat ze dan opeens vervetten. Gun ze dat plezier. Het gaat erom dat je het levensplezier van iemand voor ogen houdt. Mensen mogen gewoon genieten ook al zijn ze oud. De schijf van vijf zit heus wel snor op de andere dagen.” VERBETERDE ZORG
Eliane beseft dat veranderingen in de organisatie spannend en ingrijpend zijn voor het personeel. “Het gaat echter om de wijze waarop we tegen de ouderenzorg aankijken. We moeten de mensen in onze huizen zoveel mogelijk zelfstandig hun leven laten inrichten. Dat moeten wij niet voorschrijven. In Nederland zijn we goed in zaken voorschrijven. Zo hebben we in 30 jaar in de zorg veel regels bedacht. Dat heeft alles te maken met de verbeterde gezondheidszorg. Met
elke vernieuwing kwamen er voorschriften bij. Al die controles zijn uiteraard zorginhoudelijk terecht, maar het constant moeten verantwoorden hoe je iets hebt gebruikt, dat leidt de aandacht van goede zorg af. Zorg moet om mensen gaan, niet om regels.” PROFESSIONALITEIT
Eliane pleit nadrukkelijk voor minder regels en meer professionaliteit in de zorg. “Als ik met verzorgenden meeloop, zie ik hoe zij van nature alle veiligheidchecks uitvoeren om risico’s voor mensen te mijden. Zo zijn ze opgeleid. Laten we onze professionals daar dan alsjeblieft meer op vertrouwen. Ze kunnen de zorg prima zelf sturen met hun teams.” Ze sluit haar werk bij De Riethorst Stromenland af met een goed gevoel. “Ik ben trots op de liefdevolle, professionele zorg die ik zie. Zowel het personeel als de vrijwilligers doen er alles aan om mensen zich prettig te laten voelen. Laten we ons vooral niet gek laten maken door de media die graag negatieve beelden schetsen over zorginstellingen in Nederland. Ik zou alle criticasters willen uitnodigen om bij De Riethorst Stromenland een kijkje te komen nemen. Hier staat de mens voorop. En met de nieuwe zelfsturende teams zal dat alleen maar duidelijker worden.”
6
De Kloosterhoeve
Van de Cliëntenraad
‘Het leven stopt niet bij Huntington’ Afwassen, vuilnis buiten zetten en boodschappen doen. Wie gezond is, kan deze dagelijkse taken zonder problemen uitvoeren. Maar wie kampt met de ziekte van Huntington kan dat niet. Jan Govaers uit Etten-Leur weet er alles van. Sinds 2010 kreeg zijn ongecontroleerde beweeglijkheid de diagnose ‘Huntington’.
Sinds een jaar krijgt hij hiervoor twee dagen per week behandeling en begeleiding op zorgcomplex De Kloosterhoeve in Raamsdonksveer. Jan vindt er rust en voelt zich thuis, vertelt hij. Zijn dagprogramma bestaat uit samenzijn met lotgenoten, individuele sport- en ontspanningsactiviteiten en creatieve activiteiten in groepsverband. Sinds dit voorjaar kent het programma op de dagbehandeling ook huishoudelijke taken. LANGER ZELFSTANDIG “Met deze aanvulling willen we cliënten nadrukkelijker begeleiden bij het langer zelfstandig blijven”, vertelt activiteitenbegeleidster Margreet Verwijs. “Het leven stopt niet bij de diagnose Huntington. Maar als iemand stopt met dagelijkse activiteiten, omdat de ziekte het lastiger maakt, verslappen de spieren. Door inactiviteit verliezen mensen niet alleen hun handigheid, ze raken ook sneller gefrustreerd dat ze steeds afhankelijker worden.”
Jan is blij met de nieuwe taken op de dagbehandeling. “De handige beweegtips voor het huishouden gebruik ik thuis ook. Bovendien ben ik graag nuttig bezig. Klusjes doen past bij mij.” Zijn nieuwe taak is brood bezorgen op de verpleegafdelingen. Met een broodkar. “Hier is de bakker”, roept de 70-jarige opgewekt als hij de huiskamer binnenkomt. ACTIEF Jan werkte vroeger zelf in de zorg en heeft ‘veel gezien’. Mede daardoor is hij vastberaden nog lang zelfstandig én fit te blijven. “Ik leef bewust gezond. Ik baal ook dat ik ziek ben geworden, maar ik laat me niet zomaar beperken. Ik train daarom elke dag op mijn hometrainer thuis. Stil zitten is niks voor mij. Nou ja, niks doen dan.”
Dan klinkt weer ‘goedemorgen’. Zijn broodkar zwenkt naar binnen. Een beetje ongecontroleerd, waarop de stoothoeken op het kozijn hun dienst bewijzen. Een gevallen broodzak wipt de activiteitenbegeleidster handig terug op zijn kar. Jan blijft lachen: “Twee tarwe en een halfje volkoren!”
Werk duizendpoot Jenny Assink zit erop Jenny Assink werkte jarenlang in het voortgezet beroepsonderwijs. Ze noemt zichzelf ‘een praktische duizendpoot’. Die kwaliteit kwam goed van pas bij haar start als voorzitter van de cliëntenraad Antonia in 2007. Toen bleek ze alle duizend poten tegelijk nodig te hebben. “Dat had te maken met de nieuwbouwplannen van het zorgcentrum en de tijdelijke verhuizing van 56 bewoners. Zij zouden verdeeld worden over de diverse huizen. En Antonia zou na de nieuwbouw kleiner worden. Dat bracht een storm aan bezwaren teweeg.”
Het is bijzonder om op te mogen komen voor mensen die dat zelf niet goed kunnen.”
FULLTIME TAAK
De cliëntenraad - die in de tien jaar daarvoor slechts twee besluiten had hoeven nemen - moest opeens vol aan de bak. “Het bijbaantje van 1 uur per week werd een fulltime taak. Het was een valse start voor mij, maar we hebben een prachtig gebouw gekregen én alle bewoners bij elkaar weten te houden tijdens de bouw én daarna. Een knap resultaat. ”De oud-schooldecaan had na deze strijd de smaak te pakken. Ze kwam ook in de cliëntenraad van De Dotter en Aernswaert en werd afgevaardigd in de centrale cliëntenraad. “Het werk biedt diverse taken. Het is bijzonder om op te mogen komen voor mensen die dat zelf niet goed kunnen.”
VRIJWILLIGER
Om te weten wat er zoal leefde onder de bewoners van Antonia schonk Jenny in het weekeinde koffie op de kamers van de bewoners. “56 kamers in en uit. Dan hoor en zie je voldoende. Ook hielp ik elke woensdag bij de bingo en met de menulijsten invullen. Daarnaast hielp ik bij het samenstellen van de huiskrant en de introductiemap.” Jenny spreekt nadrukkelijk in de verleden tijd. “Ja, mijn werk zit erop. De nieuwe organisatiestructuur met zelfsturende zorgteams brengt wijzigingen met zich mee binnen de cliëntenraden waarvan ik zeg: ik vind het mooi geweest. Ik ben bovendien al 68. Het loslaten doet best een beetje zeer. Maar ik ben tevreden over wat ik heb mogen bijdragen.”
7
8
Wie zijn de locatiemanagers Onze nieuwe manier van werken brengt wellicht ook een nieuw gezicht op uw locatie. Hier leest u welke locatiemanager verantwoordelijk is voor uw zorglocatie. De locatiemanagers werken samen met de manager zorg, aan wie zij verantwoording afleggen.
Onze zorg meer afgestemd op uw wensen In maart is op de locaties van De Riethorst Stromenland het startschot gegeven voor zelfsturende zorgteams. Onze zorgteams krijgen hiermee de komende twee jaar steeds meer eigen verantwoordelijkheden en bevoegdheden. Uiteraard kunnen we zoiets niet van de ene op de andere dag invoeren. Dat vraagt om tijd en coaching van onze medewerkers. Hiervoor hebben we afgelopen jaren voorbereidingen getroffen. Nu kunnen onze teams langzaamaan doorgroeien naar zelfsturende zorgteams.
WAAROM DOET WE DIT?
De ontwikkeling naar zelfsturende teams heeft alles te maken met onze constante wens als zorgorganisatie de allerbeste zorg op maat te leveren. Er zijn de laatste jaren in Nederland echter zoveel
regels en verplichtingen bijgekomen, dat ons personeel kostbare zorgtijd kwijt raakte aan bureaucratische werkzaamheden. Dat willen we niet meer. De mens moet voorop staan, niet de regels. Ook de bezuinigingen vanuit het
Rijk op onze budgetten dwingen ons om kritisch te kijken naar onze werkzaamheden. De medewerkers krijgen voortaan meer ruimte en beslissingsbevoegdheid om u als cliënten en bewoners optimaal te ondersteunen. Ze hoeven niet meer eerst te overleggen met een manager of iets wel of niet mag, maar mogen vanuit hun professionele inzicht zelf beslissingen nemen. Hierdoor verlopen interne processen sneller en effectiever. Onze medewerkers kunnen zich ook meer dan voorheen focussen op uw wensen.
Henny van der Weide manager zorg
Karin Landa De Kloosterhoeve
Marjolein Twilt Slotjesveste
Nicole Koopmans Altenahove
Carolien Gaakeer De Lemmenskamp Thuiszorg
Petra de Heus Goezate Aernswaert De Dotter
Anne Marie van Dinther Mauritsstaete De Stroming
Radmer Schalkx De Riethorst
Conny Provily Antonia Altenahove Guldenroede Altenahove Dagbehandeling
BEGELEIDING
Aan de kwaliteit van onze zorg verandert niets. Al onze medewerkers zijn goed opgeleid en weten hoe ze hun zorgtaken professioneel moeten uitvoeren. Om de overgang naar de nieuwe situatie vlot te laten verlopen, zijn er tijdelijk teamcoaches actief die ons personeel begeleiden. MOCHT U VRAGEN HEBBEN OVER DEZE ONTWIKKELINGEN OP DE WERKVLOER DAN KUNT U ZICH RICHTEN TOT DE LOCATIEMANAGER.
9
10
De Stroming
Goezate
‘Alle lof voor wie dit mogelijk maakt’ In het atrium van zorgcentrum Goezate in Werkendam komt de geur van versgebakken friet de bezoekers al tegemoet. Receptioniste Tine Klop is naar eigen zeggen ‘de geluksvogel’ die op vrijdag werkt en een keer per maand het frietfeest meemaakt. Voor haar neus zijn vrijwilligers druk doende met de voorbereidingen. Terwijl zij de tafels dekken, wordt in de frietkar vanaf half elf het eten voorgebakken. Zo hoeven de frietjes rond twaalf uur alleen nog even opgewarmd te worden en kan iedereen tegelijkertijd eten.
De stichting Vrienden van het Sint Jozefhuis regelde 28 jaar lang extraatjes voor de bewoners van De Stroming. Door geldgebrek is de stichting onlangs opgeheven. Riet Bont is bijna 93. Toch was de bewoonster van zorgcentrum De Stroming kort geleden nog bestuurder bij de stichting Vrienden van het Sint Jozefhuis. De kwieke bewoonster runde vroeger met haar man een accountantskantoor in Waspik. Daarnaast was ze bestuurslid bij zeven clubs. Vanaf haar 75e is ze aan het afbouwen. Door opheffing van de vriendenstichting legde ze onlangs haar laatste vrijwilligerstaak neer. JARENLANG PLEZIER
“De reden van opheffing had alles te maken met het gebrek aan inkomsten en bestuursleden”, vertelt penningmeester Leon Baaten. “Van het eindkapitaal wilden we graag iets blijvends kopen.” Riet Bont peilde hiervoor
‘Een blijvende herinnering voor de bewoners’ de meningen bij medebewoners, het personeel en vrijwilligers; Leon Baaten en bestuursleden Jan Frensen, Gonny Ruitenberg en Lucy Kamp regelden het eindcadeau. “Het werd een prieel voor in de tuin van woonzorgcentrum De Stroming. Een blijvende herinnering aan de stichting en iets waar bewoners nog jarenlang plezier van hebben.” TROTS
De penningmeester blikt tevreden terug. “We hebben in 28 jaar veel voor elkaar gekregen. Van een tuinbank, zonnescherm en projectie-tv tot een videocamera, combimagnetron en een koersbalspel. We schonken 5.000 euro voor een herinneringsboek over De Riethorst, doneerden jaarlijks voor het vrijwilligersfeest en
gaven elke jubilaris een financieel extraatje. Een lijst om trots op te zijn.” Ondanks de opheffing is Riet Bont niet klaar. “Ik wil me nog hard maken voor een korter pad van het restaurant naar het prieel. Voor bewoners die slecht ter been zijn. Ik heb de gemeente al gebeld. Dit moet lukken. Al is dat het laatste wat ik doe.”
MEER OVER HET PRIEEL LEEST U OP PAGINA 29.
VERHEUGEN De 85-jarige Jaap Verheij verheugt zich de hele morgen al op het frietfeest, vertelt Marjo Romijn, medewerker wonen. “Vanmorgen bij de koffie lichtten zijn ogen al op toen hij hoorde dat het weer frietfeest was.” Meneer Verheij knikt: “Wat hebben we het toch goed hier.” Hij bewaart goede herinneringen aan de tijd dat hij zelf friet bakte. “Mijn vrouw en ik hebben altijd gevaren. We konden dus niet zomaar naar
een friettent. De friet moesten we zelf bakken. Die taak nam ik op me. Op de vooronder op de boot bakte ik mijn friet en een kroketje. Ik houd er van.” EEN ECHT UITJE Het echtpaar Hoegee ziet het frietfeest als ‘een echt uitje’. “Even samen eten en genieten”, zegt de 96-jarige Nico Hoegee. Dat lukt niet meer elke dag, ook al zijn ze al 72 jaar getrouwd. Meneer woont op de tweede etage. En zijn vrouw
Corrie (92) op de psychogeriatrische afdeling op de eerste etage. “Vroeger gingen we graag samen uit eten. En als we frietjes haalden dan was dat in de friettent op de Hoogstraat.” Meneer Hoegee prijst de vrijwilligers die het frietfeest mogelijk maken. “Iedereen loopt de benen onder zijn kont uit. Elke dag trouwens. Alle lof voor Goezate.”
11
12
Behandeling en begeleiding
De ziekte dementie zorgt ervoor dat mensen steeds meer de grip op eenvoudige dagelijkse handelingen verliezen. Voor de mantelzorger is dat belastend en een grote zorg. Edomahtherapie (Ergotherapie bij Dementerende Ouderen en hun Mantelzorgers Aan Huis) biedt praktische ondersteuning aan beiden.
13
‘We proberen er samen het beste van te maken’ Koffiezetten, klok kijken of telefoneren. Piet van Dongen (74) uit Waspik heeft er door zijn dementie steeds meer moeite mee. Zijn huisarts verwees hem door naar De Riethorst Stromenland voor Edomah-therapie. Ergotherapeute Hiske van Vuuren vertelt dat ze bij ouderen met dementie vaak te maken krijgt met complexe problematiek. “Velen wonen nog thuis dankzij de hulp van hun mantelzorger. Maar beiden lopen tegen steeds meer zaken aan. Bij Edomah staan beide personen centraal. Doordat de behandeling aan huis plaatsvindt, kan ik gebruikmaken van oude gewoonten van de cliënt en mantelzorger en ter plaatse naar mogelijkheden kijken om de activiteit aan te passen.” HAALBAAR Hiske zegt dat steeds nieuwe stappen nodig zijn. “Piet levert aan zelfstandigheid in. Vroeger was Piet erg handig. Dat klussen lukt al een poosje niet meer. Nu vallen ook dagelijkse handigheden weg. We bekijken samen met zijn vrouw Corrie wat nog haalbaar is, voor beiden.” Toen Piet ooit in het dorp verdwaalde bij het rondbrengen van folders van de harmonie, gaf Hiske hem een GPS-telefoon met grote gele belknop. Zo kan hij eenvoudig thuis bellen. Dat werkte. Maar sinds kort durft hij toch niet meer alleen op pad. “Dan passen we de therapie op de nieuwe situatie aan”, zegt Hiske.
Corrie (73): “We wandelen nu elke dag. Het fietsen wordt lastiger. Via Hiske hebben we al een tandem geprobeerd. Maar daar wordt Piet heel onrustig van. Nu roep ik maar bij alles: paaltje, tegenligger, stoppen. Samen met Hiske zoeken we nog naar een andere fiets. Ik ben voortaan ook zijn ogen, oren en brein. Maar Edomah geeft me rust. Ik weet dat ik kan terugvallen op zorgverleners. Dat is fijn. Ik hoef niet meer alles zelf te bedenken.” HULP NODIG Piet vertelt hoe hij vroeger bij de Rabobank als facilitair medewerker altijd zaken voor anderen regelde. “Dat is nu andersom. Ik heb hulp nodig van anderen. Veel lukt niet meer. Corrie en ik zoeken samen naar oplossingen. Familie helpt ook. Mijn wereld wordt kleiner.” Corrie: “Het is soms best wel om te huilen. Maar we proberen er samen het beste van te maken.” Piet glimlacht naar Corrie: “Je bent mijn alles.”
Hiske reageert: “Vaak is naast Edomah ook sociaalpsychologische begeleiding nodig, omdat cliënt en mantelzorger niet goed met de veranderende situatie om kunnen gaan. Piet en Corrie zijn echter een schoolvoorbeeld van liefdevolle partners. We doen er ook alles aan om hen zo lang mogelijk samen prettig thuis te laten wonen.”
14
‘Mijn opa kan weer computeren en is vrolijk’ Dat zijn opa door Alzheimer niet meer kon computeren, kon de 15-jarige Vic Luijkx niet goed verteren. Hij besloot een computersysteem voor mensen met dementie te ontwikkelen. Het resultaat is zo goed gelukt dat velen het programma nu willen hebben.
Een weekje logeren bij opa en oma in Waspik draaide afgelopen winter voor Vic Luijkx uit Venray uit op een weekje weinig slapen en veel computeren. Overdag zat Vic naast opa Piet van Dongen en bekeek hoe hij tijdens het computeren vastliep. Al die gebruikersinformatie verwerkte de vwo-student in de opzet voor zijn Alzheimer-vriendelijke computer. Tot diep in de nacht bouwde hij aan zijn systeem. Ruim drie maanden later was een gebruiksvriendelijke versie klaar. “Het begon met de website: www.
opavandongen.nl. Daarop plaatste ik wat simpele programma’s. Maar opa kon er niet mee werken. Dus ging ik de programma’s afstemmen op zijn wensen. Soms wees hij iets af waar ik net 5 uur aan had gewerkt. Maar doordat hij zo eerlijk was, kwam ik er wel achter hoe zijn brein werkt.” GEEN AFLEIDING
Intussen bouwde Vic een compleet besturingssysteem achter de website. Vergelijkbaar met Windows of Apple. “Maar dan zeer vereenvoudigd. Ik heb alles wat kan afleiden weggelaten. Het is belangrijk dat mensen met Alzheimer steeds maar één keuze voorgelegd krijgen. Als ik een YouTube-filmpje kijk, heb ik wel vijftig
VIC PROBEERT NU ZIJN SYSTEEM OPAVANDONGEN.NL OP DE MARKT TE BRENGEN.
“Dan kan ik niet alleen opa helpen, maar ook anderen.” gebruikersmogelijkheden. Mijn brein kan al die informatie verwerken. Opa kan dat niet. In mijn systeem ziet hij maar één keuze. Alles werkt met kleuren. Achter elke kleur zit een programma: mail, Word, Google, krant, foto’s, radio en spelletjes. Kleuren pakt opa snel op. En met één eenvoudige knop kan hij terug naar zijn vertrouwde startscherm.” COMPUTERPLEZIER
Opa Piet: “Mijn brein doet niet meer wat ik wil. Dat is verve-
Wilt u ook (weer) computeren? lend. Ze kunnen er niks aan doen. Maar Vic heeft me mijn hobby teruggegeven. Daar ben ik dankbaar voor.” Ook Vic is trots: “Ik kan niets doen tegen Alzheimer. Maar opa is nu wel vrolijker en lacht weer achter zijn computer.”
Vic werkt aan verschillende denkniveaus in zijn systeem. Hij zoekt hiervoor mensen met dementie die zijn systeem willen uitproberen. Wie interesse heeft, kan zich aanmelden als testpersoon via: www. opavandongen.nl.
16
Vrijwilligers
Antonia
Koninklijke onderscheiding Els van der Stigt Wie ooit een lintje voor iemand heeft aangevraagd, weet dat dit geen eenvoudig traject is. Medewerkers Rianne Bolier en Jolanda Commeren van woonzorgcentrum Mauritsstaete droegen vrijwilligster Els van der Stigt voor. “Je moet veel bewijsstukken aanleveren. Daar schrokken we toch wel van”, zegt Jolanda. “Van het aantal uren vrijwillige inzet tot de soort werkzaamheden. Het viel best tegen om alles aan te tonen na zoveel jaren. Zo goed en zo kwaad als het ging, hebben we een overzicht gemaakt en aanbevelingsbrieven geschreven.” Els is ruim dertig jaar vrijwilligster. Gestart in verzorgingshuis Huize Prins Maurits in Geertruidenberg, dat later Mauritsstaete werd. Ze verzorgt er wekelijks
activiteiten als sjoelen en bingo. Ze is verder koffiedame, kok en kraamhoudster. Voor bewoners die slecht ter been zijn, doet ze de boodschappen. Ook
bezoekt ze eenzame ouderen. “En verder komt ze als je dat vraagt.” VERRASSING Half maart kwam het bericht van de koning. “We waren zo blij. We wilden het nieuws wel uitschreeuwen. Maar ja, we moesten zwijgen om haar ermee te kunnen verrassen. Dat geheimhouden deden we door alle correspondentie via thuis te laten lopen. Op het werk spraken we nergens over. Maar vijf mensen wisten dat dit traject liep.” Rianne benadrukt dat alle vrijwilligers bij De Riethorst Stromenland waardering verdienen. “Maar voor ons is Els een duizendpoot in het vrijwilliger zijn. Haar inzet en betrokkenheid worden niet alleen door ons, maar ook door de bewoners erg gewaardeerd. Vanwege haar vele jaren trouwe dienst vind ik dat ze deze onderscheiding dik heeft verdiend”.
Jolanda knikt: “Els is heel bescheiden. Ze staat altijd voor iedereen klaar en cijfert zichzelf weg. Het is niet alleen haar kwantiteit, maar ook haar kwaliteit. Ze is een luisterend oor voor bewoners en niets is haar te veel. Ze is gewoon een heel mooi mens.”
Pure verwennerij Elke dinsdag is het een beetje feest in zorgcentrum Antonia. Dan komen vrijwilligers Corrie en Hannie koken voor de bewoners, ze kleden de tafel mooi aan en schenken een wijntje. Wie zijn neus volgt, komt deze dinsdagmorgen in Antonia uit bij een pan gehaktballen op de eerste verdieping. Boven het fornuis staan Corrie de Peuter en Hannie van Andel. De vrijwilligers koken iedere dinsdag een heerlijke maaltijd voor de bewoners van het zorgcentrum. Corrie (59) uit Gorinchem startte vier jaar geleden de kookactiviteit op. “Ik raakte werkloos en wilde graag vrijwilligerswerk doen. Ik heb in de catering gewerkt. Koken leek me dus wel wat. Via mijn moeder die hier woont, kwam ik in Almkerk terecht.” Hannie van Andel uit Sleeuwijk (70) kwam er al snel als vrijwilliger bij. Vandaag is ze wat grieperig. “Maar thuisblijven is geen optie. Ik kan de bewoners toch niet in de steek laten? Ze rekenen op ons.” Corrie reageert: ”Daarom ben ik zo blij ben dat we het samen doen. Bij ziekte is er altijd iemand aanwezig. En de groep is ook best groot voor één kok. Samen koken is bovendien gezelliger.” KOOKKUNSTEN
Rond het middaguur haalt medewerker Toos Duijster de bewoners op van hun kamers. Als iedereen aan de fraai gedekte tafel in de eetkamer zit, schep-
pen Hannie en Corrie het eten op. “Die bloemkool ziet er lekkerder uit dan die uit de gaarkeuken”, glimlacht meneer Dibbits. “En smaakt ook beter”, smikkelt hij even later. Meneer Dibbits hielp met de aardappels schillen. Normaal helpt mevrouw Romijn ook. Dat lukt vandaag niet door een gebroken elleboog. Ze is wel bij de warme maaltijd. “Ik ben blij dat ik er weer ben. Ik moest na mijn valpartij het etentje en de gezelligheid missen”, zegt ze. Mevrouw De Graaff reageert. “Ik ben ook net uit het ziekenhuis ontslagen en daar was het eten niet zoals bij Hannie en Corrie.” Samen roemen ze de kookkunsten van de dames. “We krijgen vaak gerechten van vroeger. Pure verwennerij.” VERRASSING
Als iedereen heeft opgeschept, gaan de feestelijke dekschalen open. Daarin zit Corrie’s verrassing: stoofpeertjes. Thuis al voorbereid, want dat lukt niet in twee uurtjes vooraf. “Ha lekker, net als vroeger”, glimlacht meneer De Ruyter. Als hierna alleen nog het geluid van tikkend bestek klinkt, is duidelijk dat het net zo lekker is als het ruikt. Corrie en Hannie knikken tevreden.
17
18
Toen
“Ik herinner me mijn allereerste bevalling nog. Toen dacht ik: Oh, moet dat zo. Het was heel bijzonder om een kindje geboren te zien worden. Ik heb bij honderden kinderen aan de wieg gestaan”, wijst ze naar de geboortekaartjes. “Ik heb ze nooit geteld.” BIJZONDERE BAND
Wel weet ze bij veel geboortekaartjes nog een verhaal. En bij welke neven en nichten ze hielp in de kraamtijd. Ook haar eigen tweelingzus stond ze bij. “Ik mocht erbij zijn toen neef Jaap geboren werd. Ik heb altijd een bijzondere band met hem gehad. Met al mijn neven en nichten trouwens. Ze voelen als mijn eigen kinderen.”
‘Achter elk geboortekaartje zit een verhaal’ Maja van de Wetering hielp als kraamverzorgster bij honderden bevallingen in het Land van Heusden en Altena. In sommige gezinnen kwam ze wel acht keer.
Elisabeth, Antoon en Eduard. De namen op de geboortekaartjes verraden dat het alweer een poosje geleden is dat mevrouw Van de Wetering kraamverzorgster was. Maar ze is dan ook al bijna 95. Met een dik album vol geboortekaartjes voor zich, vertelt de bewoonster van zorgcentrum Goezate over haar vroegere werk. “Ik had het mooiste vak van de wereld.”
Ze zegt het met verdriet in haar stem. Zelf kon ze geen kinderen krijgen. “Ik heb vaak gedacht: wanneer ben ik nou aan de beurt? Ik heb er veel tranen om gelaten. Ik heb geprobeerd me erbij neer te leggen dat er geen kinderen zouden komen. Mijn liefde gaf ik aan alle kinderen waarvoor ik mocht zorgen.” ANDER GEZIN
En dat ze dat liefdevol en bekwaam deed, blijkt uit het feit dat ouders haar graag terug zagen komen. “In sommige gezinnen deed ik acht kraamperiodes. Ik was ook altijd gezellig bezig met de kinderen. Soms bleef ik slapen, tien dagen achter elkaar
in een ander gezin. Ik deed wel eens drie kraamperiodes in de maand. Een enkele keer was ik net thuis en dan klopten ze alweer op mijn raam om me te halen voor de volgende. Telefoon was er toen nog niet. Snel ging je dan de deur uit.” Of het altijd goed is gegaan? “Gelukkig wel. Ik heb ook eens een bevalling alleen gedaan, omdat de dokter er nog niet was. Best spannend vond ik dat. Maar het is altijd goed gegaan.”
Mevrouw Van de Wetering is kort na het interview plotseling overleden. De familie heeft toestemming verleend voor publicatie van dit artikel met bijbehorende foto’s.
De Stroming
20
Nieuws
Dementiecafé
Vrijwilliger Jan Beerens is de drijvende kracht achter de fitnessruimte in zorgcentrum De Stroming. Niet alleen bewoners, ook mensen uit de wijk sporten er. Jan is een sportman in hart en nieren.Vroeger handbalde hij op hoog niveau. Ook was hij trainer en coach. Zijn enthousiasme werkt aanstekelijk en Jan trekt steeds meer bewoners naar de fitnessruimte. Zo ook de heer Van Duijne (74). Twee keer per week werkt hij aan zijn conditie. “Ik sport al mijn hele leven, vroeger was ik scheidsrechter. Toen we in Kaatsheuvel woonden en Waspik moest voetballen, ging ik daar te voet naar toe. Tien kilometer in anderhalf uur. Sporten is goed voor de gezondheid, je blijft er fit van.”
trefpunt voor mensen met dementie en hun naasten De Riethorst Stromenland organiseert maandelijks het Alzheimercafé in Woudrichem en vier keer per jaar het dementiecafé in Geertruidenberg. Deze informatiebijeenkomsten zijn laagdrempelig en brengen lotgenoten met elkaar in contact.
VEEL ANIMO
Volgens Jan was er bij De Stroming tot voor kort weinig animo om te sporten, ook door het gebrek aan faciliteiten. “Dankzij sponsoring van de Plus Supermarkt en het Rabobank Stimuleringsfonds hebben we apparaten kunnen kopen. In oktober begeleidde ik twee mensen. Nu zijn het er 35, verspreid over twee dagen. Vijftien uur per week ben ik er mee bezig.” Jan is trots. “Bewegen is gezond en de hulp, aandacht en een babbel vinden mensen fijn. Inmiddels zie ik ook fysieke resultaten. Mensen gaan conditioneel vooruit, krijgen sterkere spieren of minderen met snoepen.”
De bijeenkomsten zijn bedoeld voor mensen met dementie en hun naasten. Aan de hand van thema’s worden verschillende onderwerpen rondom dementie besproken. Elke bijeenkomst begint met een interview met een deskundige. In de pauze is er tijd om ervaringen uit te wisselen. Daarna is er gelegenheid om vragen te stellen aan de spreker.
NIEUW!
Cadeaubon voor driegangen diner Dinerbon datum van afgifte en niet De waardebon is 1 jaar geldig vanaf en. inwisselbaar voor geld of andere maaltijd skamp (Woudrichem), Wel kunt u de bon inleveren bij De Lemmen Stroming (Waspik). De Mauritsstaete (Geertruidenberg) en
Slotjesveste
Datum afgifte: ................................
één persoon, Goed voor een volledig diner voor thee incl. een afsluitend kopje koffie of
Zoekt u een leuk cadeau voor iemand? Of wilt u zelf graag verwend worden met een etentje in één van onze restaurants? Denk dan eens aan de dinerbon.
De Riethorst Stromenland 5-3-2015 14:07:37
DR_a055_1501_Dinerbon.indd 1
De restaurants van De Riethorst Stromenland verkopen sinds kort dinerbonnen. Het geeft bewoners de kans dichtbij huis een cadeautje te kopen of zelf
te genieten van een heerlijk diner. Ook buurtgenoten kunnen er gebruik van maken en op deze wijze kennismaken met onze locaties. Voor 9,75 euro
ontvangt u een heerlijk driegangen diner inclusief afsluitend kopje koffie of thee. In vier restaurants van De Riethorst Stromenland is de dinerbon bij de receptie en in het restaurant verkrijgbaar en
inwisselbaar. U kunt de bon besteden bij woonzorgcentrum Mauritsstaete in Geertruidenberg, zorgcentrum De Lemmenskamp in Woudrichem, woonzorgcentrum De Stroming in Waspik en verpleeghuis Slotjesveste in Oosterhout. RESERVEREN Reserveren voor een diner met dinerbon is niet nodig. Het aantal plaatsen is echter beperkt. Komt u met meer dan vijf personen, dan horen we dat graag van tevoren. Dan houden we een tafel voor u vrij. Heeft u speciale (dieet)wensen, dan raden we u aan ons vooraf te informeren.
LOTGENOTENCONTACT
“Mensen die te maken krijgen met de ziekte (zelf of in hun omgeving) hebben in de praktijk ontzettend veel baat aan dit lotgenotencontact”, weet Martje Verwijs, maatschappelijk werker. “Het dementiecafé is een ontmoetingsplaats voor mensen die lijden aan een vorm van dementie en hun naasten. Geheugenproblemen kunnen erg ingrijpend zijn, zowel voor de persoon zelf als de naaste omgeving.”
DESKUNDIGEN ONTMOETEN
Het dementiecafé is er voor iedereen die meer informatie wil over geheugenproblemen, dementie en de gevolgen ervan. “Daarnaast is het een goede gelegenheid om informeel met elkaar in contact te zijn waarbij u lotgenoten en deskundigen kunt ontmoeten.” Tijdens het dementiecafé staat telkens één thema centraal. De bijeenkomsten duren van 19.00 tot 21.30 uur en de toegang is gratis. Aanmelden vooraf is niet nodig.
ALZHEIMERCAFÉ ALTENA WOUDRICHEM
DEMENTIECAFE GEERTRUIDENBERG
Locatie zorgcentrum De Lemmenskamp, Woudrichem
Locatie zorgcentrum Het Hoge Veer, Raamsdonksveer
18 mei 2015: in gesprek met een pastoraal werker 15 juni 2015: als opname in zicht komt 21 september 2015: dementie en wetgeving 19 oktober 2015: in gesprek met de psycholoog 16 november 2015: een blik op de veranderingen in de zorg 14 december 2015: ontspannen bijeenkomst in kerstsfeer
9 juni 2015: de verandering in de zorg 17 september 2015: Wereld Alzheimerdag 1 oktober 2015: mantelzorg en dementie
21
22
Altenahove
De Lemmenskamp
Actie voor Sijmen INGESTUURD GEDICHTJE
Tientallen handen breiden een deken In tientallen weken ontelbare steken Om een weerloze aarde vol kwetsbare plekken Zorgzaam met de mantel der liefde te bedekken Alle breisters die samen in zee zijn gegaan Die konden deze wereldbol makkelijk aan
Twee volle weken feest in Almkerk Almkerk staat dit jaar rond Koningsdag twee weken in het teken van Tentjesfeest. Een groot buurtfeest dat elke vijf jaar door de Oranjevereniging wordt georganiseerd. Ook verpleeghuis Altenahove en zorgcentrum Antonia doen mee.
Bewoners en bezoekers van Altenahove en Antonia kunnen er niet om heen. Op het parkeerterrein achter buurthuis ’t Verlaat staat de grote feesttent voor het Tentjesfeest. Verder zijn de straten versierd en zijn er volop activiteiten. BUREN ONTMOETEN
Coördinator welzijn Lisanne Verstegen vertelt dat beide huizen het belangrijk vinden om mee te doen aan het buurtfeest.
“Onze bewoners kunnen zo op een leuke manier buren en andere inwoners ontmoeten en meedoen aan de activiteiten. De scholen in Almkerk hebben geholpen bij het inkleuren van de feestvlaggen die in Altenahove en Antonia hangen tijdens de feestweken.” Op Koningsdag houden we een mini-markt op het Altenaplein om zo de inwoners van Almkerk weer over de vloer te krijgen. REUZEWERELDBOL
Bewoners hebben zelf flink geholpen bij de versieringen, wijst Lisanne op de reuzewereldbol die een opvallende versiering vormt tijdens het buurtfeest. “Bewoners zijn hiervoor sinds juni 2014 al aan het breien. De bol meet 4 bij 4 meter en de dwarsdoorsnede is ruim 12,5 meter. De reuzebal is bekleed met onze breiwerken. Die symboliseren het water op aarde. Quiltclub Almkerk heeft voor de landen van stof gezorgd.”
Vanuit de Woudrichemse gemeenschap wordt er vaak iets gedaan voor de bewoners van De Lemmenskamp. Het personeel van het zorgcentrum besloot iets terug te doen en organiseerde een benefietavond voor de stichting Vrienden van Sijmen.
De stichting wil de behandeling en het verblijf in Amerika mogelijk maken voor de 2-jarige Sijmen den Hartog uit Woudrichem, bij wie neuroblastoom, een zeldzame vorm van kinderkanker, is geconstateerd. “De ziekte van de jongen houdt veel mensen bezig. We willen als De Lemmenskamp ook iets doen, want men doet altijd zo veel voor ons”, vertelt activiteitenbegeleidster Rita Vink. MOOI BEDRAG
De benefietavond werd georganiseerd samen met het Vischwijvenkoor, de Maasmaten, de Sisters Nightingale en pianist Daan.
Het werd een gezellige avond waarin door de aanwezigen werd meegezongen en meegedeind op vrolijke muziek. De Lemmenskamp haalde 1.431,50 euro op. Sjoelvereniging Altena uit Uitwijk bood de stichting ook nog eens 500 euro aan. Rita Vink: “Het totale bedrag van deze avond was dus 1.931,50 euro. Een mooi bedrag voor een gezellige avond waarvan veel ouderen hebben genoten.” De ouders van Sijmen, Erik en Nicole den Hartog, noemen de actie vanuit De Lemmenskamp ‘hartverwarmend’. “We willen de organisatoren van dit initiatief uiteraard hartelijk bedanken.”
DANKBAAR
Aan de wereldbol hebben ontzettend veel mensen gewerkt, vertelt Lisanne. “Bewoners, familie, buren, maar ook mensen uit Werkendam, Uitwijk, Zeeland en zelfs Texel!” Een oproepje in het Algemeen Dagblad heeft volgens de coördinator welzijn ontzettend veel reacties én wol opgeleverd. “Er is zelfs wol opgehaald in Zeeland door een vrachtwagenchauffeur die via een vrijwilliger hoorde over onze actie. We zijn ontzettend trots op ieders betrokkenheid. En de wereldbol past natuurlijk perfect bij het thema van het Tentjesfeest: landen. Van de wol die over is, maken we dekens voor een hulporganisatie in Bosnië. Na afloop gaan we de wereldbol ook hergebruiken voor dekens. Anderen helpen ons regelmatig, maar wij helpen ook graag anderen waar we kunnen.”
WILT U MEER WETEN OVER DE BEHANDELING VAN DE ZIEKE SIJMEN, KIJK DAN OP WWW.VRIENDENVOORSIJMEN.NL.
23
24
Op stap naar ...
De Stroming
Werkendam Werkendam, de gemeente waar Goezate is gevestigd, is een fijne gemeente om te wandelen, fietsen en varen. U ziet er fraaie monumentale huizen en boerderijen, molens, gemalen, een kasteel en restanten van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Een belangrijke militaire verdedigingslinie uit de 19e eeuw. Het Biesbosch Museum en de rondvaarten zijn populaire uitstapjes.
FLUISTERBOOT
Wilt u eens een bijzondere boottocht maken? Ga dan mee met fluisterboot Visserhang. U kunt kiezen uit verschillende tochten: snerttocht, ganzen en zeearendentocht, beverburchtentocht, zomertocht en danstocht. De fluisterboot is een authentieke rietaak. U kunt met de rolstoel meevaren, maar daar moet u vooraf wel even voor bellen (0162 403666) of mailen (
[email protected]) KINDERBOERDERIJ
Houdt u beide benen liever op de vaste bodem? Dan is kinderboerderij Floreffehoeve een fijne plaats om te vertoeven. Een geliefd uitstapje met kinderen en kleinkinderen. Er is een voederpot om dieren te voeren en een bezoek is gratis.
Dankzij een spaarzegelactie in de plaatselijke supermarkt kunnen bewoners van De Stroming hun balkons binnenkort aankleden met lentebloeiers.
Bewoners in de bloemen Winkelier Hans Picokrie is de directe buurman van het Waspikse woonzorgcentrum en bedenker van de actie. “De zegelactie is niet alleen voor mijn eigen klanten. Ik wil de lokale gemeenschap ook graag iets extra’s geven. Daarom vind ik het mooi samen te sparen voor bloemen voor de bewoners van De Stroming.” KLEURRIJKER Veel dorpsgenoten gaven gehoor aan de oproep om te sparen voor lentebloeiers. Binnenkort ruilt Hans de ingezamelde zegels in en bezorgt hij de lentebloeiers op De Stroming. “Zo maken we Waspik met elkaar een beetje kleurrijker.”
De Stroming is enthousiast over het gebaar. Mevrouw Van Seeters (92) noemt het gebaar hartverwarmend: “Fijn dat de Waspikse gemeenschap ons zo’n warm hart toedraagt. Ik houd ook heel erg van bloemen en ga er zeker van genieten.” Activiteitenbegeleidster Mieke Kuijsters vertelt dat de plantjes straks in de plantenbakken aan de balkons worden geplaatst. “Dat geeft een gezellige uitstraling voor wie voorbij De Stroming komt gewandeld of gefietst. Zo kan heel Waspik ervan meegenieten.”
25
26
Slotjesveste
Slotjeswijk Oosterhout in beweging Om de nieuwe wandelactiviteiten te promoten, hield verpleeghuis Slotjesveste eind maart een bewegingsmiddag. Het enthousiasme over het programma was zo groot, dat ook mensen uit de wijk in beweging kwamen.
27
Niet tevreden?
“Hoofd, schouders, knie en teen…” Luid zingend gaf Adrie de Laat, manager Behandeling en Begeleiding, het startschot voor de bewegingmiddag. Hij werd hierbij begeleid door Daan van der Stelt op piano. Aanwezigen kwamen letterlijk en figuurlijk in beweging.
Verloopt iets niet naar wens of bent u niet tevreden over het handelen van één van onze medewerkers? Heeft u een persoonlijk gesprek gevoerd en blijft uw onvrede bestaan? Dan kunt u terecht bij de klachtenfunctionaris die De Riethorst Stromenland heeft aangesteld.
ENTHOUSIASME
De bewegingsmiddag was opgezet door coördinator welzijn Ton Damen om de nieuwe wandelactiviteiten van het verpleeghuis te promoten. “Maar in de voorbereiding groeide het programma al snel uit tot een middag waarbij het bewegen in de hele Slotjeswijk centraal stond”, vertelt hij. “Samen met Oosterhout in Beweging en de GGD is een dagprogramma samengesteld, waarin we op verschillende manieren naar bewegen hebben gekeken.” Zo was er een kleine informatiemarkt over bewegingen in de Slotjeswijk. In Gezondheidscentrum Slotjesveste gaven therapeuten en deskundigen bewegingsadvies. En in een aparte ruimte gaf Ouderen in Beweging-docent Helma Avontuur demonstraties, waarbij ze muziek en beweging combineerde. BEWEEGPARCOURS
Het beweegparcours, dat in eerste instantie uitgezet zou worden tussen Slotjesveste en buurthuis Slotjes, werd vanwege het slechte weer binnenshuis uitgevoerd. “Kegelen, blikken gooien, mikado, drie-op-eenrij, vissen, alles was mogelijk. In buurthuis Slotjes speelden mensen koersbal en biljart. Aanwezigen waren ook zeer geïnteresseerd in het wandelproject”, vertelt Ton Damen trots. “Enkelen schreven zich direct in als wandelvrijwilliger. Ook mensen
Onze klachtenfunctionaris, Henk Moerenhout, heeft zelf in de zorg gewerkt. Hij is als verpleegkundige opgeleid en heeft onder andere gewerkt in het ziekenhuis, een verzorg- en verpleeghuis, Thuiszorg en de verstandelijk gehandicaptenzorg. In 2012 is hij opgeleid tot master in coaching. Sindsdien werkt hij als klachtenfunctionaris en mediator en sinds 8 april is hij aangesteld bij De Riethorst Stromenland. Henk Moerenhout is een onafhankelijke klachtenfunctionaris. Dat wil zeggen dat hij niet in dienst is en geen belangen heeft bij de organisatie. “Mijn taak is het om uw klacht goed af te handelen. Ik wil dat cliënten, bewoners en familie weten dat het gewoon mag om ongenoegen of complimenten uit te spreken. Vragen, suggesties, tips, opmerkingen oftewel klachten zijn er om de kwaliteit van zorg en leven te vergroten en zo nodig te verbeteren.”
uit de wijk, die zelf mee willen wandelen, meldden zich aan.” Ondanks het slechte weer was het een gezellige en vooral beweeglijke middag. Bewoonster mevrouw de Kok vond het ‘fantastisch’. “Het was een fijne dag!” Mevrouw van Dinteren vult haar aan: “Ja, leuk!” De stappentellers, uitgedeeld door Oosterhout in Beweging, zijn ook na afloop goed gebruikt door bewoners en personeel. “Mijn teller staat vandaag alweer op 2.356 stappen”, lacht de coördinator welzijn. “En de jouwe?”
VERTROUWELIJK Volgens Henk kan iemand zijn ongenoegen of complimenten het beste bespreken met de persoon die het aangaat. “Of anders met de leidinggevende. Maar doet u uw verhaal liever bij een onafhankelijk iemand, dan kunt u bij mij terecht. Dan bespreken we samen hoe we verder gaan. Het is goed te weten dat alles vertrouwelijk verloopt. Dat maakt het uiten van uw gevoelens makkelijker.” Henk Moerenhout heeft er veel zin in om als klachtenfunctionaris MEER INFORMATIE? aan de slag te gaan. “Ik hoop Heeft u vragen? Neem dan op een prettige samenwerking. contact op met Henk MoerenIk ben via telefoon of e-mail hout. U kunt bij hem ook een bereikbaar. Maar u kunt me exemplaar van het klachtenreook gewoon aanspreken. Bij glement opvragen. geen gehoor spreek dan alstublieft mijn voicemail in. Ik bel E
[email protected] altijd zo snel mogelijk terug.” T 06 10636725
28
Mauritsstaete
De Stroming
Elf uur in het vliegtuig op je 86e Er zullen niet veel leeftijdgenoten zijn die het Jo de Bruijn nadoen. Ondanks zijn hoge leeftijd vliegt hij nog gerust naar Curaçao. Al 18 jaar vliegt Jo één keer per jaar naar Curaçao. Daar woont zijn dochter met haar gezin. “Negen tot elf uur vliegen is het. Afhankelijk van of je een rechtstreekse vlucht kiest of een vlucht via Sint Maarten of Bonaire.” Tot vorig jaar maakte de bewoner van woonzorgcentrum Mauritsstaete de reis samen met zijn vrouw Henny. Zij stierf in augustus 2014. De herinneringen ontroeren hem. “We hebben het er altijd fijn gehad samen. Veel gezien ook”, wijst hij naar zijn iPad met foto’s. Van de Annabaai die Willemstad in tweeën splitst tot de kleurrijke handelskade en vele dieren. “Er zijn prachtige leguanen en vogels.”
GOEDE HULP
Afgelopen Kerst vloog hij voor het eerst zonder zijn Henny. Zijn kleindochters Daniëlle en Aimée reisden mee. “Eerst hebben we koffie gedronken en toen samen ons vliegtuig opgezocht. Ik was blij dat ze erbij waren. Dat zou ik alleen niet meer kunnen. Al is er altijd wel goede hulp op het vliegveld. Toen mijn vrouw vorig jaar zo ziek was, werden we ook van alle kanten geholpen.” De 86-jarige wil volgend jaar opnieuw naar Curaçao. “Ande-
re bewoners van Mauritsstaete zeggen wel eens: ga je nu weer weg? Maar ik vind het fijn om eropuit te trekken. Sommigen hier komen niet meer buiten. Dat is niks voor mij. Laat mij maar vliegen. Ik vind dat ook niet vervelend. Al slaap ik nooit tijdens de vlucht. Ik lees wat of kijk een beetje tv. Omdat vliegen het risico op trombose vergroot, doe ik wel oefeningen of loop ik wat rond in het vliegtuig.”
WONEN OP CURAÇAO
Samen met zijn vrouw verbleef de van origine Limburger altijd twee maanden op Curaçao. “Ik houd erg van de warmte daar. Beter dan in Nederland. Je kan er fijn zwemmen in de zee. En heerlijk varen. Er staat altijd een fijne bries. Of ik ooit overwogen heb om me daar te vestigen? Nee, want ik heb in Nederland nog vier kinderen met aanhang. Dan zou ik alsnog op en neer moeten vliegen.”
In de tuin van woonzorgcentrum De Stroming in Waspik staat sinds december een glazen prieel. Het is een cadeau van de stichting Vrienden van het Sint Jozefhuis aan de bewoners. Waarom de stichting het prieel schonk, kunt u lezen op pagina 10. Het prieel biedt de bewoners een beschutte plaats uit de wind. De ronde tuinserre is namelijk op rails geplaatst, waardoor de opening van de wind is af te draaien. Beide helften van het prieel kunnen 360 graden ronddraaien. Wie graag wat meer privacy wil, kan het prieel helemaal afsluiten. In het dak zit een windturbine, die ervoor zorgt dat de ruimte goed geventileerd wordt en de temperatuur aangenaam blijft. Het glazen prieel biedt aan alle kanten uitzicht, waardoor bewoners midden in het groen zitten. Om het prieel rolstoeltoegankelijk te maken is een helling gerealiseerd voor op de rails. Die is verkrijgbaar in het restaurant van De Stroming. Vanuit het restaurant wordt desgewenst ook koffie en thee geserveerd in het prieel. Zo is het prieel het hele jaar een heerlijk buitenverblijf.
29
30
Handwerken
Pompoenen maken Pompoenen van wol zijn te maken op kartonnen cirkels. Het karton wordt omwikkeld met wol. Hoe meer windingen, hoe groter de pompoen. WERKWIJZE
Gezondheid
1. KARTONNEN CIRKELS KNIPPEN Knip van karton twee gelijke cirkels met de gewenste diameter en in het midden een gat. Maak het gat in het midden vooral niet te klein, zodat er voldoende wol gewikkeld kan worden voor een mooie dikke pompoen. 2. DE WOL WIKKELEN Leg de kartonnen cirkels met de gaten op elkaar en omwikkel het karton (dus beide cirkels samen) met wol. Wikkel de eerste paar slagen over het uiteinde van de draad, zodat deze vast komt te zitten. Wikkel zo lang tot het gat in het midden goed vol is. En wikkel zo gelijkmatig mogelijk. 3. DE WIKKELINGEN LOSKNIPPEN Schuif aan de zijkant op een willekeurige plaats de wol iets opzij en steek de onderste punt van een scherpe schaar tussen de twee cirkels. Houd de duim stevig op de wol in het gat en knip alle wikkelingen op de kant door, waarbij de onderste schaarpunt tussen de twee cirkels moet blijven. 4. DE WIKKELDRADEN SAMEN BINDEN Neem, als alle windingen zijn doorgeknipt, een stevige dubbele draad en trek die tussen de 2 cirkels door. Trek de draad stevig aan en knoop hem goed vast. 5. HET KARTON VERWIJDEREN Trek de twee cirkels van elkaar en de pompoen zal er vanzelf tussenuit schieten. Schud de pompoen goed uit en knip hem zo nodig wat bij. Wikkel voor een meerkleurige pompoen steeds een andere kleur draad. Wikkel elke kleur helemaal in het rond, dan ontstaat een kleurschijf.
Bewegen goed voor lichaam én geest
In mei start in de verpleeghuizen Altenahove en De Riethorst en zorgcentrum De Lemmenskamp een proef ‘Bewoners in Beweging’. Verpleeghuis Slotjesveste gaf onlangs de aftrap voor een beweeggroep. Meer hierover op pagina 26.
Bewegen is gezond voor iedereen. Voor mensen die wat ouder zijn, is bewegen echter niet altijd meer een vanzelfsprekendheid. Sterker nog. Uit recent onderzoek blijkt dat ouderen in verpleeghuizen in Nederland te weinig bewegen. “Dat hebben we binnen De Riethorst Stromenland op onze locaties uitgezocht. We concluderen dat er meer gerichte bewegingsactiviteiten op de agenda kunnen”, vertelt Helma Avontuur, Meer Bewegen voor Ouderen-docent binnen De Riethorst Stromenland.
“Het doel is op elke locatie beweegcoaches in te zetten die wekelijks verschillende activiteiten kunnen aanbieden. Begin mei starten we op proef met een bewegingsprogramma voor ouderen met dementie in Altenahove, De Riethorst en De Lemmenskamp. De proef duurt zes maanden. Als het succesvol blijkt, krijgen ook andere locaties het bewegingsprogramma aangeboden.”
BEWEEGCOACH
De bewegingscoaches zijn na de cursus direct op hun locaties aan de slag gegaan. Dat heeft er toe geleid dat onder meer in De Stroming in Waspik twee keer per week beweegcoach Jan Beerens ouderen helpt in de fitnessruimte. “Ik stimuleer mensen om te bewegen. Rust roest en bewegen is gezond. Ik begon met 2 personen, nu zit ik op 35 mensen per week. Ik ben er trots op dat er zoveel mensen komen sporten”, zegt hij.
Dit inzicht heeft er toe geleid dat in september 2014 de werkgroep ‘Bewoners in Beweging’ is opgericht. “Op verschillende locaties zijn vrijwilligers benaderd met de vraag of ze beweegcoach wilden worden. Het enthousiasme was groot. We hebben intussen veertien mensen opgeleid. En een volgende groep staat klaar voor de cursus.” Die cursus bestaat uit drie sessies van twee uur. Vrijwilligers leren over ouderenzorg, dementie en specifieke bewegingsactiviteiten.
RUST ROEST
Ook op andere locaties zijn
wandelgroepen opgericht. Onder meer in De Riethorst en Slotjesveste. “De beweegcoaches nemen ouderen bijvoorbeeld mee naar buiten. Om te wandelen en hun zinnen te verzetten. Is het een keer slecht weer dan bewegen ze samen binnenshuis.” GEZOND EN GEZELLIG
Helma Avontuur benadrukt dat bewegen niet alleen gezond is, maar ook gezellig. “Het biedt een kans andere mensen te leren kennen of als het maar even kan er eens op uit te gaan. Een uurtje in de buitenlucht of oefenzaal bewegen is goed voor lichaam en geest. We zien mensen opfleuren als ze deelnemen aan de beweegactiviteiten. Ze maken contact met een ander waar ze dat normaal niet eenvoudig doen. We staan verbaasd hoe alert en helder bewoners met dementie zijn tijdens het sporten en ook de uren erna. Je ziet echt andere mensen. Dat is pure winst.”
31
32
Mauritsstaete
33 Wat is de zin van oud zijn? Waarom moet ik lijden? Was ik goed of slecht in mijn leven? En hoe kan ik mijn lichamelijke of geestelijke achteruitgang accepteren? Het zijn grote levensvragen die Riet dagelijks op haar bord krijgt. Niet eenvoudig, toch spreekt ze van ‘de leukste baan van de wereld’. “Het is dankbaar werk.”
Riet belandde in het vak toen ze zelf op 30-jarige leeftijd geestelijke begeleiding nodig had. “Ik mocht destijds ervaren hoe wonderlijk het is als je weer vrede vind bij jezelf.” Ze ging theologie studeren en specialiseerde zich in geestelijke verzorging. “Eigenlijk vind ik dat een ongelukkige term. Het lijkt alleen voor gelovigen bedoeld. Maar levensvragen heeft elk mens.”
Metamorfose restaurant Het restaurant in woonzorgcentrum Mauritsstaete in Geertruidenberg heeft een metamorfose gehad. De donkergroene inrichting heeft plaatsgemaakt voor frisse ecruen roodtinten. Ook zijn er nieuwe meubels geplaatst. Volgens teammanager facilitaire zaken Jolanda Vink zijn alle meubels uit het restaurant gerestyled. “We hebben voortaan ook een grote leestafel met luxe stoelen en een boekenkast. In
de horecagelegenheid hebben we verder nieuwe bloem- en kunststukken geplaatst en is de indeling moderner. Het is dankzij de metamorfose nóg gezelliger om gasten in Mauritsstaete te ontvangen of vanuit het restaurant de tuin in te kijken onder het genot van een kopje koffie.” ACTIVITEITEN Het restaurant is elke dag vanaf 10 uur open voor koffie of thee met iets lekkers. ’s Middags en ’s avonds kunnen gasten er
VOLLE AANDACHT
terecht voor een warme maaltijd van de kleine kaart. Het nieuwe restaurant is elke dinsdagmiddag het decor van een handwerkclub. Op woensdagmiddag is er een bingo en op donderdag een spelletjesmiddag. Volgens Jolanda Vink is het ook een geliefde kaartplek. “We nodigen alle bewoners van Mauritsstaete én buurtbewoners uit de nieuwe inrichting te komen bekijken. Deelname aan de activiteiten kan natuurlijk ook.”
Twaalf jaar geleden startte ze bij verpleeghuis De Riethorst. Daar kwamen later woonzorgcentrum Mauritsstaete, de Veste en verpleeghuis Slotjesveste bij. “De vraag om geestelijke bijstand is groot. Bij cliënten én collega’s. In mijn werk draait het om nabij zijn, luisteren, mensen ruimte geven om te vertellen en niet oordelen. Geestelijke verzorging is niet even een half uurtje langs gaan. Die eerste pijn vraagt om volle aandacht.” Bij levensvragen gaat Riet zorgvuldig op zoek naar de kwaliteit van het leven. “Lukt dat niet, dan helpt het om begrip te tonen en aandacht te geven.” Rouwprocessen zijn zeer divers. “Mensen rouwen om het verlies van geliefden, zelfstandigheid, gezondheid, kracht, een eigen huis, geliefden of verloren idealen. Het is heel intiem om rouwfases te begeleiden.” BANG VOOR DE DOOD
DUOFIETS VOOR BEWONERS VERPLEEGHUIS DE RIETHORST
Met diverse acties zamelde verpleeghuis De Riethorst vorig jaar geld in voor een duofiets. En sinds kort kunnen bewoners een blokje om met de bijzondere fiets. Voor veel ouderen is het immers geen vanzelfsprekendheid meer om even naar buiten te gaan voor een frisse neus. De duofiets biedt uitkomst. Mensen kunnen hiermee onder begeleiding van een
familielid, vrijwilliger of medewerker van de buitenlucht en omgeving genieten. Volgens Ton Damen, coördinator Welzijn en vrijwilligers, genieten ouderen die in een verpleeghuis wonen ervan om even naar buiten te gaan. Mevrouw van Brugel is één van hen. Ze gaat graag naar buiten met de duofiets: “Op de fiets zie je zoveel meer”, vertelt ze enthousiast. “De Riethorst had in eerste
instantie een duofiets op proef. In de praktijk blijkt dat die fiets veel heeft losgemaakt bij de mensen. Daarom zijn we met acties geld gaan inzamelen. Prachtig om te zien dat we het bedrag rond hebben en de duofiets hebben kunnen kopen. Daar maken we onze bewoners echt ontzettend blij mee.” Ton Damen spreekt van ’een groot succes’. “Tijdens een fietstochtje komen veel verhalen van vroeger boven. Het welzijn van de mensen kunnen we hiermee echt verhogen.”
Stervensbegeleiding vindt ze het meest intensief. “Je gaat dan op zoek naar het goede voor die persoon. Ik vraag vaak of mensen bang zijn voor de dood. Soms zijn ze opgelucht dat ik dat vraag. Ze willen er dan graag over praten. Afscheid nemen van het leven is een proces van loslaten, dat elk mens op eigen wijze doet.” Voor nabestaanden verzorgt Riet samen met zorgmedewerkers een herdenkingsbijeenkomst. “Die gezamenlijkheid wordt erg gewaardeerd door nabestaanden.” Dit jaar wordt Riet 65. Na Kerstmis gaat ze met pensioen. “Ik zal mijn werk missen, maar ben dankbaar voor het vertrouwen en de warme samenwerking met iedereen.” Bij haar afscheid presenteert ze haar derde boek, met anonieme verhalen over afscheid nemen. Na haar pensionering gaat ze door met schrijven, vrijwilligerswerk en studie, mogelijk een studie filosofie.
‘Ik heb de leukste baan van de wereld’ Iemand bijstaan op moeilijke momenten, bij ernstige problemen, ziekte of sterven is niet eenvoudig. Geestelijk verzorger Riet de Koning doet het als haar dagelijks werk. Eind dit jaar gaat ze met pensioen. Dan neemt ze ook afscheid als columniste van THUIS. De redactie van THUIS was nieuwsgierig naar het dagelijks werk van Riet en vroeg haar voor een interview.
Riet de Koning Geestelijk verzorger
34
Eiersalade
35
Woordzoeker
De Dotter verzot op eieren Elke woensdag is het eierbakdag in De Dotter. Maar ook de eiersalade is geliefd. Mevrouw Van de Broek is er verzot op. “Ik zou de hele schaal wel leeg willen eten.” INGREDIËNTEN VOOR 2 PERSONEN
• 2 eieren • mayonaise • curry of ketchup • peper • zout • kerriepoeder
Een uitsmijter met spek of kaas? Of liever een omelet? Vrijwilliger Dirk van Hees draait er zijn hand niet voor om. Elke woensdag vult hij met zijn bakkunsten rond vijf uur de gangen van De Dotter met een heerlijke geur. Bewoners komen er graag voor naar de huiskamer en delen samen hun broodmaaltijd met ei-specialiteiten. Wie liever op zijn kamer eet, krijgt zijn bestelling daar bezorgd. Zo kan iedereen smullen van de lekkerste eiergerechten.
BEREIDINGSWIJZE • kook de eieren ± 8 minuten • laat ze goed schrikken en afkoelen • pel ze en doe ze in een grote kom • hak de eieren fijn met een stamper of vork • doe er mayonaise en curry/ketchup bij • voeg peper en zout naar smaak toe • voeg kerriepoeder toe • roer alles goed door elkaar • beslis of extra mayonaise of curry/ketchup nodig is • het moet niet te droog, maar ook niet te vloeibaar zijn
Lekker voor op brood of op toastjes. Eet smakelijk!
De woorden staan van boven naar beneden en van links naar rechts, maar ook diagonaal. De letters kunnen vaker gebruikt worden. Streep alle woorden weg. De overgebleven letters vormen de oplossing. Die heeft te maken met het nieuwe seizoen.
Z
O
N
F
IJ
G
R
A
S
N
Z
O
M
E
R
T
E
A
P
R
I
L
Z
A
L
V
A
S
T
O
U
M
A
D
E
L
I
E
F
E
S
L
S
D
H
L
V
L
A
S
M
A
L
G
N
IJ
S
O
I
Y
P
B
L
O
E
I
T
IJ
D
T
S
E
F
S
A
R
M
O
S
B
L
O
E
S
E
M
B
T
T
C
T
Z
O
M
E
R
S
T
O
R
M
IJ
IJ
E
I
E
V
L
I
N
D
E
R
N
E
M
U
S
L
N
N
W
I
T
J
E
D
A
T
G
M
E
E
S
T
T
E
E
N
S
L
I
P
P
E
R
T
J
E
E
N
W
E
S
P
G
L
A
O
N
L
E
N
T
E
E
W
K
U
S
T
E
A
P
S
T
R
A
N
D
V
O
O
R
J
A
A
R
N
S
P
A
G
E
T
Zon Madelief Alvast Vlas Mus Als
Gras Lenteregen Bloesem Mos Kust Witje
Zomer Zomerstorm Bloeitijd Alg Wesp Lente
WEET U DE PUZZEL OP TE LOSSEN?
Weet u deze woordzoeker op te lossen? Onder de juiste inzendingen verloten we vijf cadeaubonnen ter waarde van € 25,- en een kleurboek voor volwassenen. U kunt uw oplossing tot 1 augustus opsturen naar De Riethorst Stromenland, afdeling Communicatie, Zalmweg 1C, 4941 VX Raamsdonksveer. Afgeven bij de receptie van uw locatie mag ook.
Voorjaar Teenslippertje Mees Distel Strand Bij (van boven naar beneden)
Tulp Tent Sijs Ontpop Softijs
Hyacint Paar April Vlinder Page
De woordzoeker van Thuis nummer 3-2014 leverde veel reacties op. De oplossing was: Een fijne kerstvakantie. De winnaars zijn: mevrouw H. SchmidtBijl (Altenahove), mevrouw A. Jooren-Kamintzki (Goezate), mevrouw J.M. van Ham-Leeggangers (De Dotter), mevrouw L. van Delft-van de Wiel (De Stroming) en mevrouw Hendrikx (Mauritsstaete). Zij hebben intussen hun prijs in ontvangst mogen nemen.
Om sociaal contact en de gezellige bedrijvigheid binnen onze locaties te stimuleren, bent ook u van harte welkom in één van onze restaurants voor een geheel verzorgd 3-gangendiner tegen een bescheiden prijs van € 9,75, een kopje koffie met iets lekkers of een lunch.
Komt u bij ons eten? De Riethorst Stromenland staat voor gastvrijheid, openheid en betrokkenheid. Graag bieden wij bewoners, cliënten en bezoekers net dat beetje extra aandacht en comfort dat het leven zo aangenaam maakt.
Mist u gezelligheid en aanspraak tijdens het eten, loop dan een keer bij ons binnen. Wij staan voor u klaar. Uiteraard is uw buurvrouw of buurman ook van harte welkom en kunt u samen komen voor een aangekleed kopje koffie, de lunch of een diner à la carte.
Openingstijden restaurants De Lemmenskamp Weth. de Joodestraat 2 • Woudrichem van 10.00 uur tot 17.00 uur Slotjesveste Van Oldeneellaan 30 • Oosterhout ma t/m vr: van 8.30 uur tot 20.00 uur za en zo: van 9.30 tot 20.00 uur Mauritsstaete Stadsweg 9a01 • Geertruidenberg van 10.00 uur tot 20.00 uur (keuken geopend van 10.00 tot 19.30 uur) De Stroming Kerkstraat 23 • Waspik van 10.00 uur tot 19.00 uur (keuken geopend van 10.00 tot 18.30 uur)