OPENBARE VERGADERING
DE RAAD VOOR VERKIEZINGSBETWISTINGEN VLAAMS-BRABANT
Inzake de gemeenteraadsverkiezingen van 8 oktober 2006 in de gemeente Affligem 1.PROCEDURE Gelet op het aangetekende bezwaarschrift d.d. 13 november 2006 van de heer Leo GUNS, mevrouw Yvette SCHOONJANS, de heer Louis WARIN en de heer Tim HERZEEL, waarbij bezwaar wordt ingediend tegen de gemeenteraadsverkiezing van 8 oktober 2006 te Affligem; Gelet op het aangetekende bezwaarschrift d.d. 16 november 2006 van de heer Leo GUNS, waarbij bezwaar wordt ingediend tegen de gemeenteraadsverkiezing van 8 oktober 2006 te Affligem op basis van de wet op de verkiezingsuitgaven; Gelet op de aangetekende ontvangstmelding d.d. 17 november 2006 aan de verzoekende partij, waarin werd meegedeeld dat ze inzage kan nemen van het dossier; Gelet op de aangetekende brief d.d. 17 november 2006, waarin de gemeente Affligem en de indieners van de lijsten in kennis werden gesteld van het bezwaarschrift d.d 13 november 2006, een kopie hiervan hebben ontvangen, en werd meegedeeld dat ze inzage kunnen nemen van het dossier; Gelet op de aangetekende ontvangstmelding d.d. 22 november 2006 van het tweede bezwaarschrift d.d. 16 november 2006 aan de verzoekende partij, waarin werd meegedeeld dat ze inzage kan nemen van het dossier; Gelet op de aangetekende brief d.d. 22 november 2006, waarin de gemeente Affligem en de indieners van de lijsten in kennis werden gesteld van het tweede bezwaarschrift, een kopie hiervan hebben ontvangen, en werd meegedeeld dat ze inzage kunnen nemen van het dossier Gelet op het besluit van de Raad voor Verkiezingsbetwistingen Vlaams-Brabant d.d. 23 november 2006 waarin de verzoekschriften van respectievelijk de heer Leo GUNS, mevrouw
2
Yvette SCHOONJANS, de heer Louis WARIN, de heer Tim HERZEEL en het verzoekschrift van de heer Leo GUNS ambtshalve worden samengevoegd teneinde over beide zaken bij eenzelfde beslissing uitspraak te doen. De partijen zijn van dit besluit in kennis gesteld per aangetekende brief d.d 27 november 2006, en hebben hiervan een kopie ontvangen. Gelet op de aangetekende brief d.d. 27 november 2006 waarin de verzoekende partij, de gemeente Affligem en de indieners van de lijsten, ervan in kennis werden gesteld dat de Raad op 4 december 2006 het ingediende bezwaar in behandeling zal nemen; Gelet op de volgende stukken: - Het bovengenoemde bezwaarschrift d.d. 13 november 2006, ingediend door de heer Leo GUNS, mevrouw Yvette SCHOONJANS, de heer Louis WARIN en de heer Tim, HERZEEL - Het bovengenoemde bezwaarschrift d.d. 16 november 2006, ingediend door de heer Leo GUNS - De aangifte van verkiezingsuitgaven van de lijst en de kandidaten van de lijst CD&V-NVAPlus, ingediend bij de Rechtbank van Eerste Aanleg te Brussel. - De memorie van antwoord van de heer Paul Geeraerts, lijsttrekker van de lijst CD&VNVA-Plus d.d. 29 november 2006 betreffende de klacht van 13 november 2006. - De memorie van antwoord van de heer Paul Geeraerts, lijsttrekker van de lijst CD&VNVA-Plus d.d. 29 november 2006 betreffende de klacht van 16 november 2006. - De memorie van de heer Leo GUNS d.d. 1 december 2006 Gelet op de uiteenzetting van de zaak door mevrouw Kaat Leus, verslaggever; Gelet op de mondelinge toelichting ter zitting van: - de heer Johan GUNS, raadsman van mevrouw Yvette SCHOONJANS en de heer Tim HERZEEL - de heer Leo GUNS, lijsttrekker van de lijst VLD - de heer Paul GEERAERTS, lijsttrekker van de lijst CD&V-NVA-Plus Gehoord in openbare zitting van 4 december 2006; Overwegende dat er nog geen dertig dagen verlopen zijn sinds de indiening van de bezwaarschriften;
2. ONTVANKELIJKHEID 2.1. Verzoeker Overwegende dat verzoekers, de heer Leo GUNS, mevrouw Yvette SCHOONJANS, de heer Louis WARIN en de heer Tim HERZEEL kandidaten waren in de gemeente Affligem op de lijst VLD-Visie; dat verzoekers bijgevolg over de vereiste hoedanigheid beschikken;
3
2.2. Verzoekschrift Overwegende dat het proces-verbaal van het hoofdstembureau werd afgesloten op 8 oktober 2006 en dat de verzoekschriften werden ingediend op 13 en 16 november 2006, binnen veertig dagen te rekenen van de dagtekening van het proces-verbaal; Overwegende dat art. 85ter Gemeentekieswet bepaalt dat bezwaarschriften worden neergelegd op het secretariaat van de Raad voor Verkiezingsbetwistingen of aangetekend via de post verzonden. Overwegende dat noch het decreet van 10 februari 2006, noch enig uitvoeringsbesluit duidelijke richtlijnen geeft omtrent het per post verzenden van een bezwaarschrift; Overwegende dat art. 85bis§1 Gemeentekieswet bepaalt dat de Raad voor Verkiezingsbetwistingen zetelt in het Provinciehuis; dat dit voor Vlaams-Brabant betekent dat het adres van de zetel van de Raad voor Verkiezingsbetwistingen Provincieplein 1, 3000 Leuven is; Overwegende dat door de bovenvermelde onduidelijkheid in de wetgeving over het per post verzenden van een bezwaarschrift, de Raad voor Verkiezingsbetwistingen aanvaardt dat een bezwaarschrift naar de zetel van de Raad voor Verkiezingsbetwistingen wordt verstuurd; Overwegende dat de heer Leo GUNS het tweede verzoekschrift d.d. 16 november 2006 eveneens heeft ingediend bij de Controlecommissie voor Verkiezingsuitgaven, zoals bepaald in artikel 85quater Gemeentekieswet; Overwegende dat de bezwaarschriften de naam en woonplaats vermelden van verzoekers, dat ze door de verzoekers zijn ondertekend en ze de voorwerpen van het bezwaar vermelden; Overwegende dat de verzoekschriften derhalve ontvankelijk zijn; 3. GEGRONDHEID Overwegende dat verzoekers in hun bezwaren de volgende middelen aanhalen: 1) De lijst CD&V-NVA-Plus heeft tijdens de sperperiode bepaalde evenementen georganiseerd die verboden zijn tijdens deze periode. Zo heeft de CD&V gedurende de laatste drie weken voor de verkiezingen drie circusavonden “Circus Affligem” op vrijdag 15, donderdag 21 en vrijdag 29 september 2006 georganiseerd.. Deze evenementen moeten volgens verzoekers beschouwd worden als een verboden gadget of geschenk, die ongetwijfeld een invloed hebben gehad op de zetelverdeling 2) De lijst CD&V-NVA-Plus zou inbreuken gepleegd hebben op de Wet op Verkiezingsuitgaven. Bepaalde uitgaven, zoals de kosten voor de organisatie van de 3 bovenvermelde circusavonden, evenals de tapasavond zouden niet zijn aangegeven. Ook de kosten voor het ontwerp en de verspreiding van de cartoons “De 7 hoofdzonden van Guns” zouden niet zijn aangegeven.
4
Overwegende dat verzoekers op basis van deze 2 middelen in eerste orde de ongeldigverklaring van de gemeenteraadsverkiezingen te Affligem vragen, en in tweede orde de vervallenverklaring van het mandaat van de lijsttrekker van de lijst CD&V-NVA-Plus; Overwegende dat, wat het eerste middel betreft, artikel 8sexies, §1 van het decreet van 7 mei 2004 houdende regeling van de controle van de verkiezingsuitgaven bepaalt dat tijdens de drie maanden die aan de datum van de provincieraadsverkiezingen, de gemeenteraadsverkiezingen en de districtsraadsverkiezingen voorafgaan, de politieke partijen, de lijsten en de kandidaten, alsook derden die propaganda voor politieke partijen, lijsten of kandidaten willen maken: 1° geen geschenken of gadgets mogen verkopen of verspreiden; 2° geen commerciële telefooncampagnes mogen voeren; 3° geen reclamespots op radio, televisie en in bioscopen mogen uitzenden; 4° geen gebruik mogen maken van commerciële reclameborden of affiches; 5° geen gebruik mogen maken van niet-commerciële reclameborden of affiches groter dan 4 m². Overwegende dat de wet van 7 juli 1994 betreffende de beperking en de controle van de verkiezingsuitgaven noch het begrip gadget, noch het begrip geschenk definieert, maar in de rechtspraak wel algemeen wordt aanvaard dat het ‘geven’ van verkiezingsinformatie, en aansluitend daarbij het middel waarmee die informatie wordt overgebracht, niet als een geschenk in de zin van de wet van 7 juli 1994 te beschouwen is (R.v.St. Verk.Bilzen, nr. 52.506, 24 maart 1995); Overwegende dat het niet verboden is bij het voeren van kiespropaganda originele technieken aan te wenden om toch meer op te vallen of de aandacht van de kiezers te trekken, voor zover de politieke boodschap centraal staat (R.v.St, Verk. Merelbeke, nr. 51.986 van 6 maart 1995); Overwegende dat in casu de heer Paul Geeraerts in zijn memorie van antwoord en tijdens de openbare zitting d.d. 4 december 2006 heeft benadrukt dat de drie avonden, genaamd “ Circus Affligem”, en die georganiseerd werden door de lijst CD&V-NVA-Plus, -in de deelgemeente Essene op vrijdag 15 september 2006, -in de deelgemeente Teralfene, op donderdag 21 september 2006, -en in de deelgemeente Hekelgem op vrijdag 29 september 2006, dienen beschouwd te worden als een politieke satirische meeting, waarin de leden van het zittende schepencollege satirisch benaderd werden door de heer Walter De Donder, kandidaat voor de lijst CD&V-NVA-Plus; dat vervolgens Armand Schreurs een poppenspel hield waarin de draak werd gestoken met de figuur van de huidige burgemeester Leo Guns, dat alle kandidaten van de lijst werden voorgesteld, en tot slot de heer Geeraerts zelf een toespraak hield; Overwegende dat volgens de verklaring van de heer Geeraerts, deze drie avonden - in tegenstelling tot wat in het verzoekschrift d.d. 13 november 2006 stond - niet waren gericht op kinderen, maar volledig in het teken stonden van de politieke situatie in Affligem, waarvan de huidige toestand op een originele manier werd belicht; Overwegende dat het de Raad aannemelijk voorkomt dat plaatselijke lijsten, binnen het kader van de wetgeving inzake toegelaten campagne-activiteiten, hun verkiezingsmanifestaties zo
5
aantrekkelijk mogelijk aan de kiezers willen voorstellen. Een verkiezingsmanifestatie van de lijst CD & V-N.VA-Plus met voorstelling van haar kandidaten en een toespraak van de lijsttrekker, wat volgens deze laatste in casu is gebeurd en niet tegengesproken wordt door verzoekers, omkaderen met ludieke optredens van een kandidaat van die lijst en een poppenkastspeler, waarbij het plaatselijke politieke beleid op een humoristische wijze wordt benaderd, kan niet als een gadget in de zin van een verboden activiteit worden beschouwd. Een aantoonbare politieke aard of ondertoon kan de Raad niet onmiddellijk terugvinden bij het afsluitende vuurwerk, dat overigens gefactureerd was. Hij kan evenwel niet aannemen dat dit een doorslaggevende invloed op de zetelverdeling kan hebben gehad. Een luidruchtig vuurwerk op een laatavondlijk uur in een rustige, landelijke gemeente komt overigens niet direct bevorderlijk voor voor de rust en de gemoedsgesteldheid van mens en dier, zoals de verzoekers overigens ook opmerkten ter zitting. Een mogelijke positieve invloed van dit vuurwerk op de verkiezingsuitslag van CD & V, N.VA-Plus en dientengevolge op de zetelverdeling wordt geenszins aangetoond. De Raad kan de verkiezingsmanifestaties van 15, 21 en 29 september 2006 te Essene, Teralfene en Hekelgem, dan ook niet als een gadget of niet toegelaten verkiezingsactiviteit met een doorslaggevende invloed op de zetelverdeling kwalificeren. Overwegende dat dit eerste middel ongegrond is; Overwegende dat, wat het tweede middel betreft, waarin wordt verwezen naar inbreuken op de wetgeving inzake de verkiezingsuitgaven, de Raad voor Verkiezingsbetwistingen tot de volgende vaststellingen is gekomen; Overwegende dat wat de drie “Circus Affligem”- avonden betreft, de lijsttrekker van de lijst CD&V-NVA-Plus in zijn memorie van antwoord d.d. 29 november 2006 en tijdens de openbare zitting d.d. 4 december 2006 formeel bevestigt dat de lijst CD&V alle kosten die hiervoor zijn gemaakt gedetailleerd heeft aangegeven; Overwegende dat de Raad voor Verkiezingsbetwistingen in de aangifte voor verkiezingsuitgaven, zoals ze is ingediend bij de Voorzitter van de Rechtbank van Eerste Aanleg te Brussel inderdaad de volgende cijfers kan terugvinden, die worden toegelicht in de bovenvermelde memorie van antwoord d.d. 29 november 2006, met inbegrip van overtuigingstukken: 124,92 € : Sabam 450,00 € : Harmonie de Rustende Moeders 371,50 € : Huur van de bartafels en de voortent 1.125 € : Factuur Heytens en Deriemaecker voor vuurwerk 750,00 € : Optreden Armand Schreurs 220,15 € :Huur en Verbruik zaal Essene 645,76 € : Huur en verbruik zaal Hekelgem 525,00 € : Huur en verbruik zaal Teralfene 807,72 € : Kosten flyers voor Hekelgem en Teralfene 495,00 € : Kosten flyers voor Essene Overwegende dat de lijst CD&V-NVA-Plus een totaalbedrag van 8.951,97 € als verkiezingsuitgaven heeft aangegeven, waarmee de lijst CD&V nog steeds ruim beneden het toegelaten maximumbedrag van 10.696 € ( B.S. 29.08.2006) voor verkiezingsuitgaven blijft;
6
Overwegende dat verzoeker in zijn verzoekschrift aanhaalt dat op deze avondjes ‘gratis hapjes en drankjes’ werden bedeeld; dat echter duidelijk blijkt uit de overtuigingstukken dat de drank op deze drie avonden te betalen was, en er gewerkt werd met een systeem van bonnetjes; Overwegende dat de kostprijs van het vuurwerk, dat werd afgestoken als afsluiter op de drie “Circus Affligem”-avonden, volgens de verzoeker behoorlijk onder de marktprijs van een dergelijk vuurwerk ligt; overwegende dat de Raad enkel kan vaststellen dat - daargelaten de bijkomende discussie of dit vuurwerk telkens 6 minuten of 15 minuten duurde - de firma Heytens & Deriemaecker, leverancier van het vuurwerk, de factuur voor dit vuurwerk voor “echt en waar heeft verklaard voor de som van duizendhondervijfentwintig euro en dertig cent”; overwegende dat het niet aan de Raad toekomt om de waarachtigheid van de factuur van bovenvermelde firma in twijfel te trekken; Overwegende dat wat de uitgaven voor de tapasavond betreft, de lijsttrekker van de lijst CD&V-NVA-Plus aanhaalt en ook uit overtuigingsstukken blijkt dat deze avond wel degelijk betalend was voor de deelnemers, en werd afgesloten met een winst van 421,80€. (de uitgaven bedroegen 1.157,48 €, de inkomsten bedroegen 1.579,28 €). Overwegende dat Artikel 8 quinquies §3 7° van het Decreet van 7 mei 2004 houdende regeling van de controle van de verkiezingsuitgaven bepaalt dat “de kostprijs van nietperiodieke manifestaties die voor verkiezingsdoeleinden worden georganiseerd en waarvoor een deelnameprijs wordt aangerekend, niet moet worden aangegeven voor zover de uitgaven worden gedekt door de inkomsten, en het niet om uitgaven voor reklame en uitnodigingen gaat”; overwegende dat in casu in de aangifte dus enkel de uitgaven voor reklame en uitnodigingen moesten worden opgenomen, wat gebeurd is in de aangifte van kandidaat mevrouw Arlette De Wachter; Overwegende dat wat de kosten voor het ontwerp van de cartoons “ De zeven hoofdzonden van Guns” betreft, de lijsttrekker van de lijst CD&V-NVA-Plus verklaart dat deze kosten terug te vinden zijn in de factuur van de firma “Keppensdesign B.V.B.A.”, die betaald is op 18 oktober 2006, en aangegeven is in de aangifte van de verkiezingsuitgaven van elke kandidaat afzonderlijk van de lijst CD&V-NVA-Plus bij de post “Ontwerp- en productiekosten voor verkiezingsfolders”, dat dit inderdaad het geval is; Overwegende dat, wat de kosten voor de verspreiding van deze cartoons betreft, de lijsttrekker van de lijst CD&V-NVA-Plus verklaart dat de cartoons enkel werden verspreid via het Internet, waar elke inwoner de cartoons kon downloaden en afdrukken, en dat bijgevolg de verspreiding van deze cartoons geen kosten met zich meebracht voor de lijst CD&V-NVA-Plus; Overwegende dat inzake de door verzoeker genoemde “lastercampagne”, gevoerd door de lijst CD&V-NVA-Plus (cf. o.a. de cartoons “ De zeven hoofdzonden van Guns”), de Raad voor Verkiezingsbetwistingen zich niet heeft in te laten met de vraag of de in een kiespamflet vervatte aantijgingen moeten worden gekwalificeerd als laster of eerroof. De Raad moet enkel nagaan of de door de verzoeker aangevoerde feiten de kiezers hebben kunnen beïnvloeden in die mate dat ze een zetelverschuiving tot gevolg konden hebben ( R.v.St. Verk. Begijnendijk, nr. 23.043, 17 maart 1983);
7
Overwegende dat de heer Guns in zijn memorie d.d. 1 december 2006 verklaart dat hij ten opzichte van de vorige verkiezingen in 2000 ongeveer 80 stemmen minder heeft behaald (een resultaat van ongeveer 1950 stemmen in 2000 naar 1868 stemmen in 2006), dat de Raad dit verlies in stemmen als zeer gering beschouwt, en er bovendien niet kan worden aangetoond dat deze “lastercampagne” een invloed heeft gehad op dit stemmenverlies; Overwegende dat het tweede middel eveneens ongegrond is; BESLIST Artikel 1 Het verzoekschrift van de heer Leo GUNS, mevrouw Yvette SCHOONJANS, de heer Louis WARIN, en de heer Tim HERZEEL d.d. 13 november 2006 en het verzoekschrift van de heer Leo GUNS d.d. 16 november 2006 worden verworpen. Artikel 2 De Raad voor Verkiezingsbetwistingen heeft conform artikel 85quinquies §2 van de Gemeentekieswet de juistheid nagegaan van de zetelverdeling tussen de lijsten en van de rangorde waarin de raadsleden en de opvolgers verkozen zijn verklaard, en deze juist bevonden. Artikel 3 De gemeenteraadsverkiezing te Affligem wordt geldig verklaard Artikel 4 Binnen drie dagen wordt deze beslissing ter kennis gebracht met een per post aangetekende brief aan de gemeenteraad van Affligem, aan de verzoeker, en aan de indieners van de lijsten voor de verkiezing. Artikel 5 Binnen acht dagen na de kennisgeving van deze beslissing, kunnen de betrokkenen inzage nemen van het dossier op het secretariaat van de Raad voor Verkiezingsbetwistingen. Artikel 6 Overeenkomstig artikel 85 septies van de gemeentekieswet kan tegen deze beslissing van de Raad voor Verkiezingsbetwistingen binnen acht dagen na de kennisgeving beroep worden ingesteld bij de Raad van State, Wetenschapsstraat 33, 1040 Brussel Leuven, in openbare zitting van 11 december 2006. De heer Lucien Renders Voorzitter
Mevrouw Kaat Leus Lid
8
……………….
De heer Wouter Blomme Lid …………………….
………………….
Mevrouw Nelleke Reheul Secretaris. …………………..
