De Nederlandsche Bank. Statistisch Bulletin september 2009

09

De Nederlandsche Bank Statistisch Bulletin september 2009

Centrale bank en prudentieel toezichthouder financiële instellingen © 2009 De Nederlandsche Bank nv Oplage: 2400 Iedere openbaarmaking en verveelvoudiging voor educatieve en nietcommerciële doeleinden is toegestaan, mits met bronvermelding. Westeinde 1, 1017 zn Amsterdam – Postbus 98, 1000 ab Amsterdam Telefoon (020) 524 91 11 – Telefax (020) 524 25 00 Website: www.dnb.nl issn: 1566-1288

De cijfers zijn verzameld door de Nederlandsche Bank, tenzij anders vermeld. De totalen voor het eurogebied zijn opgesteld door de Europese Centrale Bank. Zij publiceert deze cijfers in haar maandbericht en op de website (www.ecb.int). De tabellen in dit Statistisch Bulletin zijn in hetalgemeen afgesloten op 22 september 2009. De op de website gepubliceerde cijfers worden voortdurend geactualiseerd.

Inhoud Inleiding 7 Artikelen Recente ontwikkelingen in de kredietvoorwaarden van banken 9 Stagnatie bij bancaire bfi’s, groei van activiteiten bij overige bfi’s 17 Stabilisatie premies levensverzekeringen op eur 26 miljard 23

Monetair-financiële statistieken Nederland Financiële markten Rentes 1.1 Rentetarieven van de Nederlandsche Bank en van de Europese Centrale Bank 2* 1.2.1 Marktrentevoeten 4* 1.2.2 Rentes van in Nederland gevestigde mfi’s op deposito’s en leningen, met bijbehorende volumes 6* Wisselkoersen 2.1 Wisselkoersen en goudprijs 10* Aandelenbeursindices 3.1 Aandelenbeursindices 12* Emissiemarkt 4.1 Emissies van effecten met uitzondering van aandelen door Nederlandse ingezetenen 14* 4.1.1 Bruto-emissies van effecten met uitzondering van aandelen door Nederlandse ingezetenen 16* 4.1.2 Netto-emissies van effecten met uitzondering van aandelen door Nederlandse ingezetenen 18* 4.1.3 Uitstaande bedragen van effecten met uitzondering van aandelen uitgegeven door Nederlandse ingezetenen 20* 4.2 Emissies en koerswaarden van op de Euronext Amsterdam Stock Market genoteerde aandelen 22* 4.3 Individuele emissies 24* Financiële instellingen Banken Binnenlands bankbedrijf (monetair) 5.1 Balans van De Nederlandsche Bank (monetaire opstelling) 26* dnb

/ Statistisch Bulletin september 2009

5.2 Balans van de in Nederland gevestigde mfi’s (exclusief dnb) 28* 5.2.1 Leningen van mfi’s aan de private sector, naar sectoren, oorspronkelijke looptijd en instrument 30* 5.2.2 Bij mfi’s aangehouden deposito’s van de private sector, uitgesplitst naar sector en instrument 32* 5.2.3 Spaargeld huishoudens Nederland 34* 5.2.4 Uitsplitsing naar valuta van bepaalde activa en passiva van in Nederland gevestigde mfi’s (exclusief dnb) 36* 5.3 Gecombineerde balans van De Nederlandsche Bank en in Nederland gevestigde mfi’s 38* 5.4 Bijdrage van Nederland aan monetaire aggregaten in het eurogebied 40* 5.5 Ontwikkeling acceptatiecriteria en vraag bancaire kredietverlening bij in Nederland gevestigde mfi’s 42* Geconsolideerd bankbedrijf (toezicht) 5.6 Balansen van geregistreerde kredietinstellingen (bedrijfseconomische opstelling) 44* 5.7 Baten en lasten van geregistreerde kredietinstellingen 45* 5.8 Buitenlandse schuldverhoudingen van mfi’s 46* 5.9 Geconsolideerde activa van binnenlandse kredietinstellingen: vorderingen op directe en uiteindelijke debiteur 48* 5.10 Onderhandse derivatencontracten bij Nederlandse banken 50* Betalingsverkeer 5.11 Transacties en omzetten in het topgiraal betalingsverkeer naar type betaling 52* 5.12 Retailbetalingsverkeer 54* Register 5.13 Stand der inschrijvingen in het register Wft 56* Beleggingsinstellingen Nederlandse beleggingsinstellingen 6.1 Balans van beleggingsinstellingen 58* 6.1.1 Verkorte balansen van beleggingsinstellingen naar fondstype 60* 6.1.2 Activa en passiva van beleggingsinstellingen naar sector 62* 6.2 Netto inleg en balanstotaal van beleggingsinstellingen naar fondstype 66* 6.3 Netto inleg en belegd vermogen in beleggingsinstellingen naar sector 67*

3

6.4 Rendement van beleggingsinstellingen naar fondstype 68* 6.5 Winst- en verliesrekening van beleggingsinstellingen 69* Nederlandse beleggingen in buitenlandse beleggingsinstellingen 6.6.1 Nederlandse netto inleg in buitenlandse beleggingsfondsen 70* 6.6.2 Nederlands belegd vermogen in buitenlandse beleggingsfondsen 71* Verzekeraars Macro-economische statistiek verzekeraars 7.1 Balans van verzekeringsinstellingen 72* 7.1.1 Verkorte balansen van verzekeringsinstellingen naar type 74* 7.1.2 Activa en passiva van verzekeringsinstellingen naar sector 76* 7.1.3 Kasstroomoverzicht van verzekeringsinstellingen 80* Toezichtsgegevens verzekeraars 7.2 Balans en actuele waarde beleggingen van onder toezicht staande verzekeraars 82* 7.3 Baten- en lastenrekening van onder toezicht staande verzekeraars 86* 7.4 Solvabiliteit van onder toezicht staande verzekeraars 90* 7.5 Uitkeringen en premies van onder toezicht staande verzekeraars 92* Register 7.6 Onder toezicht staande verzekeraars 94* Pensioenfondsen Macro-economische statistiek pensioenfondsen 8.1 Balans van pensioenfondsen 96* 8.1.1 Verkorte balansen van pensioenfondsen naar type 98* 8.1.2 Activa en passiva van pensioenfondsen naar sector 100* 8.1.3 Kasstroomoverzicht van pensioenfondsen 104* Toezichtsgegevens pensioenfondsen 8.2 Organisatie & Pension Fund Governance 106* 8.3 Balans op actuele waarde 107* 8.4 Baten- en lastenrekening 108* 8.5 Beleggingen risico deelnemer 109* 8.6 Aantal deelnemers, gewezen deelnemers en pensioengerechtigden 110* 8.7 Demografie van pensioenfondsen 111*

4

8.8 Geraamde dekkingsgraad van pensioenfondsen 112* 8.9 Belegd pensioenvermogen voor risico pensioenfondsen 114* 8.10 Hoogte toeslagen voor deelnemers en inactieven 116* Pensioenregelingen 8.11 Typen pensioenovereenkomsten 118* 8.12 Soorten pensioen 120* 8.13 Opbouwpercentage bij de toezegging van het ouderdomspensioen voor uitkeringsovereenkomsten 122* 8.14 Soort franchise 124* 8.15 Basis voor toeslagverlening voor deelnemers (middelloon) 126* 8.16 Basis voor toeslagverlening van ingegaan ouderdomspensioen 130* Register 8.17 Onder toezicht staande pensioenfondsen 134* Overige financiële instellingen Special Purpose Vehicles 9.1 Balansgegevens van Special Purpose Vehicles 136* Financiële Stabiliteit 10.1 Financiële stabiliteitsindicatoren 138* Huishoudens 11.1 Vermogenscomponenten van Nederlandse huishoudens 140* Betalingsbalans en extern vermogen 12.1 Betalingsbalans 142* 12.2 Goederenrekening 143* 12.3 Dienstenrekening 144* 12.4 Inkomensrekening 146* 12.5 Inkomensoverdrachten 147* 12.6 Directe investeringen 148* 12.7.1 Effectenverkeer 150* 12.7.2 Buitenlandse effecten, niet-emu, naar sector van de houder 151* 12.8 Financiële derivaten en overig financieel verkeer 152* 12.9 Geografische uitsplitsing van de Nederlandse betalingsbalans 154* 12.10 Extern vermogen van Nederland 156* 12.11 Reconciliatie van betalingsbalans en extern vermogen 158* 12.12 Bruto externe schuld van Nederland 160*

dnb


12.13 Betalingsbalans inclusief bfi’s (Bijzondere Financiële Instellingen) 162* 12.14 Extern vermogen van Nederland inclusief bfi’s 164* 12.15 Internationale reserves 166* Kernstatistiek 13.1 Economische kerngegevens voor Nederland 168* Bijlage: toelichting op de statistieken 173* Overzicht verschenen artikelen 2003-2009 194* Overzicht verschenen Themanummers 196*

De inhoud van deze publicatie is verzorgd door de Divisie Statistiek en informatie (telefoon 020-524 19 90, telefax 020-524 25 12) Verklaring der tekens 0 (0,0) = het getal is minder dan de helft van de gekozen afronding of nihil niets (blank) = een cijfer kan op logische gronden niet voorkomen c.q. het gegeven wordt niet (aan de Bank) gerapporteerd • = gegevens ontbreken nog

De tabellen uit dit Bulletin worden tevens op internet gepubliceerd (‘Statistiek’ in www.dnb.nl), maar dan voor langere periodes. In een aantal gevallen zijn daarin ook reeds recentere gegevens verwerkt. De meeste jaar-, kwartaal- en maandreeksen beginnen in 1982. Dagcijfers beginnen in 1990. In het kader van de Special Data Dissemination Standard (sdds) van het imf worden de publicatiedata van de internettabellen ook op het internet aangekondigd (www.dnb.nl). De publicatiedata van alle onder de sdds vallende Nederlandse kernstatistieken – reële statistieken, overheidsfinanciën en monetairfinanciële statistieken – worden gepresenteerd op de sddsinternetpagina (www.dsbb.imf.org). Een overzicht van de meest recente gegevens van deze kernstatistieken is te vinden onder www. dsbb.statistics.nl.

Afronding Soms kloppen tellingen niet geheel (door geautomatiseerde afronding per reeks); anderzijds is de aansluiting van de ene tabel op de andere niet steeds geheel verwezenlijkt (door afronding per tabel).

dnb


5

Inleiding Het Statistisch Bulletin bevat ditmaal drie artikelen. Het eerste gaat over kredietvoorwaarden van Nederlandse banken aan hun klanten in Nederland en andere landen van het eurogebied. Sinds de tweede helft van 2007, toen de crisis op de financiële markten steeds duidelijker zichtbaar werd, zijn die voorwaarden verscherpt. Dat blijkt uit de Bank Lending Survey (bls), een kwartaalenquête door dnb – ten behoeve van het monetaire beleid door de ecb – onder drie grote en drie minder grote Nederlandse banken. In deze (kwalitatieve) enquête motiveerden banken de stijgende risicoopslagen, lagere leningen/kredietlijnen en strengere eisen aan onderpand de afgelopen twee jaar met hogere vermogenskosten, toegenomen balansrestricties en pessimisme over de economische bedrijvigheid en de woningmarkt. De ‘aanscherpingsindicator’, een saldo van antwoorden variërend van ‘aanzienlijk verscherpt’ tot ‘aanzienlijk versoepeld’, steeg voor bedrijfskredieten van 0% (neutraal) in het tweede kwartaal van 2007 tot 100% in het vierde kwartaal van 2008, toen alle zes banken een aanscherping van voorwaarden rapporteerden. In de eerste helft van 2009 daalde dat percentage, maar het bleef positief (circa 60%). De voor woninghypotheken eveneens gestegen indicator handhaafde zich op ruim 80%; banken verwachtten wel de voorwaarden voor hypotheken in het derde kwartaal wat minder te zullen aanscherpen. De financiële en economische crisis heeft overigens ook bedrijven en huishoudens zelf per saldo terughoudender gemaakt bij het vragen om krediet, zo blijkt verder uit de bls. Volgens de geënqueteerde banken had dat vooral te maken met lagere bedrijfsinvesteringen, minder fusies en overnames, verslechterde arbeidsmarktomstandigheden en een afgenomen vertrouwen in de algemene economische situatie. In vervolg op eerdere artikelen over zogenoemde bijzondere financiële instellingen (bfi’s) bevat het Statistisch Bulletin ditmaal een artikel over typen bfi’s die kunnen worden onderscheiden en de mate waarin die de afgelopen jaren uiteenlopende ontwikkelingen hebben laten zien onder invloed van de financiële en economische crisis. In Nederland zijn circa 13.000 bfi’s gevestigd, tot een buitenlands concern behorende ondernemingen zonder noemenswaardige productie of werkgelegenheid, die als financiële draaischijf fungeren voor/tussen buitenlandse concernonderdelen. De grootste categorie wordt gevormd door bfi’s met houdsteractiviteiten, goed voor een balanstotaal van circa eur 1400 miljard ofwel twee derde van het totaal van dnb


alle bfi’s. Tot 2007 waren de directe investeringen in en door deze bfi’s steeds gestegen, maar in 2008 vond een terugval plaats, mede onder invloed van de wereldwijde daling van fusie- en overnameactiviteiten. Bij bancaire, dat wil zeggen tot buitenlandse bankconcerns behorende bfi’s waren het in 2008 aflossingen aan het buitenland van bankleningen en obligaties die het beeld bepaalden, mogelijk onder invloed van de kredietcrisis, die zich kenmerkte door een tijdelijk verminderde interbancaire financiering. Bij de niet-bancaire bfi’s hield de sterke groei van activiteiten in eerdere jaren juist aan. In 2008 emitteerden ze een dubbel zo hoog bedrag aan obligaties in het buitenland als in 2007. Ook dat kan deels met de kredietcrisis te maken hebben gehad, want die verdubbeling ging gepaard met een kleiner beroep op het bankwezen, dat in 2008 wereldwijd met steeds grotere problemen werd geconfronteerd. Het laatste artikel gaat over de levensverzekeraars in Nederland. Levensverzekeraars zijn naar balanstotaal gemeten de grootste sector in de verzekeringsmarkt. Er gaat met eur 26 miljard ook een aanzienlijk bedrag om aan premies voor producten zoals lijfrentes en beleggingsverzekeringen. In 1996-2001 boekten zij flinke groei in hun premieomzet. De laatste jaren is echter sprake van een zeer beperkte stijging van de premies, die inmiddels zijn afgevlakt tot zo’n eur 26 miljard per jaar (het bedrag voor vermogensopbouw en verzekering). De collectieve verzekeringen, goed voor een derde van de totale premie-inkomsten, vertonen nog groei. Verzekeraars spelen in op de behoefte van werkgevers aan pensioenvoorzieningen door maatwerk te leveren. Daarnaast bieden ze mogelijkheden voor kleine pensioenfondsen die hun beleggingen willen uitbesteden. De omzet van individuele verzekeringen is echter teruggevallen, ondanks een toegenomen interesse voor individuele pensioenvoorzieningen. Dat komt door inperking van het fiscale voordeel van lijfrentes enerzijds en introductie van fiscaal begunstigd banksparen anderzijds, waardoor de concurrentieverhouding met banken is veranderd. Ook is de belangstelling voor nieuwe beleggingsverzekeringen teruggevallen door kritische berichten over transparantie en kosten.

7

Recente ontwikkelingen in de kredietvoorwaarden van banken Een van de informatiebronnen voor de ecb bij het voeren van het monetaire beleid is de Bank Lending Survey, een kwalitatieve kwartaalenquête naar het kredietbeleid van Europese banken. In Nederland enquêteert dnb bij een aantal banken naar aanpassingen van rente, looptijd, onderpandseisen, kredietlijnen en andere criteria bij het goedkeuren van kredietaanvragen van bedrijven en huishoudens. Banken wordt ook gevraagd waaróm ze kredietvoorwaarden wijzigen. De enquêteuitkomsten sinds begin 2007, waar dit artikel voornamelijk over gaat, wijzen op een verscherping van kredietvoorwaarden, vooral voor grote ondernemingen en grote kredieten. Sinds begin 2009 neemt het aantal banken dat verscherpt af. Voor hypothecaire kredieten houdt de verscherping nog aan, maar voor het derde kwartaal van 2009 verwachten minder banken dan voorheen hun criteria voor hypotheken te verscherpen.

Aan de enquête neemt een (nationaal bepaalde) steekproef van thans 118 banken deel uit de 16 eurolanden. Die dekken circa 50% van de totale bancaire kredietverlening aan gezinnen en bedrijven in het eurogebied. Zes banken gevestigd in Nederland nemen deel (drie grote, drie niet-grote), samen goed voor een dekking van ongeveer 75% van de totale kredietverlening aan bedrijven en huishoudens die zich in Nederland en in het overig eurogebied bevinden. Banken beantwoorden de enquêtevragen voor tegenpartijen in het eurogebied, die in de praktijk zich voornamelijk in Nederland bevinden. Nationale uitkomsten worden, na weging met de kredietaandelen van elk land in de totale kredietverlening van het eurogebied, opgeteld tot een totaalcijfer voor het eurogebied. Op nationaal niveau wordt geen weging toegepast, zodat alle banken even zwaar meetellen.3

Inleiding - De enquête

Kredietbeleid van banken in Nederland

De in 2003 door het Europees stelsel van centrale banken ontwikkelde Bank Lending Survey is opgezet om een beter inzicht te krijgen in de doorwerking van het monetaire beleid. Ruim de helft van de vragen gaat over het kredietaanbod, de meeste andere over de kredietvraag (zie voor details uit de enquête het schema bij dit artikel1). De vragen betreffen de wijzigingen in de meest recente drie maanden (ten opzichte van het kwartaal daarvoor). Tevens wordt aan banken gevraagd om drie maanden vooruit te kijken, zowel voor het kredietbeleid als de kredietvraag. Onderscheiden worden leningen aan kleine en grote bedrijven (jaaromzet groter dan eur 50 miljoen), kortlopende en langlopende leningen en – voor huishoudens - hypothecair krediet voor de aankoop van een huis enerzijds en consumptief en overig krediet anderzijds. De vragenlijst gebruikt een schaal met vijf mogelijke antwoorden, die voor bijvoorbeeld goedkeuringscriteria voor leningen variëren van ‘aanzienlijk verscherpt’ tot ‘aanzienlijk versoepeld’ (met daartussen ‘enigszins verscherpt’, ‘niet wezenlijk veranderd’, en ‘enigszins versoepeld’).2 De antwoorden worden gecombineerd tot één netto percentage, het verschil van de percentages verscherpende en versoepelende banken (banken met ongewijzigd beleid blijven buiten beschouwing). Als bijvoorbeeld 40% van de banken verscherpt en 10% versoepelt, heeft netto 30% van het bankwezen verscherpt (de antwoorden ‘enigszins’ en ‘aanzienlijk’ verscherpt of versoepelt wegen hierbij even zwaar).

Bedrijfskredieten De geënquêteerde banken in Nederland (hierna: banken) hebben hun criteria voor de goedkeuring van nieuwe bedrijfsleningen of nieuwe kredietlijnen in het najaar van 2007 verscherpt. Voor het derde kwartaal van 2007 gaf (netto) 60% van de banken dit aan (grafiek 1). In die periode nam ook de onrust op de financiële markten toe door de verslechterende situatie rond de

dnb


Grafiek 1 Netto % banken in nl dat acceptatiecriteria voor ondernemingen in nl en eurogebied verscherpt, t.o.v. een kwartaal eerder (2009-iii is verwachting) 100 80 60 40 20 0 -20 -40 -60 03

04

05

06

07

08

09

Toelichting: Netto percentage is het saldo van het aantal banken dat aangeeft te verscherpen minus het aantal banken dat versoepelt. Banken die geen wijziging hebben doorgevoerd blijven buiten beschouwing. +100 = alle banken verscherpen.

9

Recente ontwikkelingen in de kredietvoorwaarden van banken

Grafiek 2 Verscherping criteria voor grote en kleine ondernemingen

Grafiek 3 Verscherping criteria voor lang- en kortlopende leningen

100

100

80

80

60

60

40

40

20

20

0

0

-20

-20

-40

-40 06

07

Grote onder nemingen

08

06

09

07

Langlopende leningen

Kleine onder nemingen

08

09

Kortlopende leningen

Toelichting: +100 = alle banken in Nederland verscherpen.

Toelichting: +100 = alle banken in Nederland verscherpen.

Grafiek 4 Door banken genoemde onderliggende factoren bijdragend aan verscherping criteria voor ondernemingskrediet, t.o.v. een kwartaal eerder Netto percentage (saldo van) banken 4a Kosten van eigen vermogen en

4b Bedrijfs(tak)-vooruitzichten

4c Risico’s onderpand

balansrestricties 100

100

100

80

80

80

60

60

60

40

40

40

20

20

20

0

0

0

-20

-20

-20

-40

-40 06

07

08

09

-40 06

07

08

09

06

07

08

09

Toelichting: +100 = alle banken verscherpen.

10

dnb



Grafiek 5 Netto % banken in nl dat verandering in vraag naar bedrijfskrediet constateert, t.o.v. een kwartaal eerder (2009-iii is verwachting) 60 40 20 0 -20 -40 -60 -80 -100 03

04

05

06

07

08

09

Toelichting: Netto percentage is het saldo van het aantal banken dat een toenemende vraag naar krediet meldt minus het aantal banken dat een afnemende vraag rapporteert. Banken die geen wijziging hebben doorgevoerd blijven buiten beschouwing. -100 = alle banken constateren een afnemende vraag naar krediet.

Amerikaanse subprime hypotheken. In de loop van 2008 gingen alle banken tot verscherping over (in het vierde kwartaal van 2008 steeg de indicator tot 100%). In 2009 nam het aantal verscherpende banken weer af, maar van versoepeling was bij nog geen enkele bank sprake. In 2009 werden zowel grote als kleine ondernemingen geconfronteerd met strengere criteria, terwijl dat in 2008 nog vooral de grote waren (grafiek 2). Tevens werden vanaf halverwege 2007 de voorwaarden door banken aangescherpt voor zowel kortlopende

als langlopende kredieten; voor langlopende leningen werd door meer banken verscherpt (grafiek 3). Banken noemden als verklaring voor de aanscherping behalve gestegen vermogenskosten en balansrestricties (grafiek 4a) ook pessimistische verwachtingen ten aanzien van de algemene economische bedrijvigheid en de ongunstige bedrijfs(tak)vooruitzichten (grafiek 4b). Ook de in de loop van 2008 toenemende herfinancieringsproblemen voor banken op de financiële markten alsmede de stijgende risico’s van onderpand op bedrijfskrediet (grafiek 4c) droegen bij aan de aanscherping van de kredietvoorwaarden door banken. Overigens gaven in de meest recente enquête (over het tweede kwartaal van 2009) minder banken dan voorheen aan dat zij hun vermogenskosten en balans als een restrictie voor de kredietverstrekking ervaren. De verscherping van de criteria kwam blijkens opgaaf van de banken tot uitdrukking in de contractvoorwaarden voor nieuwe leningen. In reactie op de verslechterde economische omstandigheden verhoogden banken de prijs van krediet door verhoging van de risico-opslag. Ook in leenconvenanten, over bijvoorbeeld de maximale verhouding tussen de schuld van een bedrijf en de bruto winst, werd de aanscherping zichtbaar. Banken scherpten voorts hun beleid aan door de omvang van leningen terug te brengen. Verder stelden banken strengere eisen aan onderpand voor bedrijfskredieten. In het najaar van 2007 meldden banken in de enquête voor het eerst sinds oktober 2004 een afname van de

Grafiek 6 Door banken genoemde onderliggende factoren bijdragend aan verandering in vraag naar ondernemingskrediet, t.o.v. een kwartaal eerder Netto percentage (saldo van) banken 6a Vaste investeringen

6b Fusies/overnames

100

6c Herstructurering van schulden

100

Vraagstijging (+)

80

100

Vraagstijging (+)

80

Vraagstijging (+) 80

60

60

40

40

20

20

0

0

-20

-20

20

-40

-40

0

-60

-60

-80

60 40

-20

-80

Vraagdaling (-)

-100 06

07

08

Vraagdaling (-)

-100 09

06

07

08

Vraagdaling (-)

-40 09

06

07

08

09

Toelichting: -100 = alle banken zien vraagdaling.

dnb


11


Grafiek 7 Netto % banken in nl dat acceptatiecriteria voor woningfinanciering verscherpt, t.o.v. een kwartaal eerder (2009-iii is verwachting) 100

wege schuldherstructurering4 (grafiek 6c) meer krediet vroegen. Het percentage Nederlandse banken dat voor het derde kwartaal van 2009 een verdere afname van de kredietvraag voorziet is afgenomen (grafiek 5).

80 60 40 20 0 -20 -40 03

04

05

06

07

08

09

Toelichting: Netto percentage is het saldo van het aantal banken dat aangeeft te verscherpen minus het aantal banken dat heeft versoepeld. Banken die geen wijziging hebben doorgevoerd blijven buiten beschouwing. +100 = alle banken verscherpen.

vraag naar krediet door bedrijven (grafiek 5). 2008 en 2009 gaven een grillig patroon van vraagstijgingen en – dalingen te zien rond een neerwaartse trend, in lijn met verslechterende economische omstandigheden. Steeds meer banken rapporteerden een afnemende kredietvraag (netto percentage was 80% in het tweede kwartaal van 2009) met als verklaring teruglopende investeringen in vaste activa (grafiek 6a) en een geringe belangstelling voor fusies en overnames in 2009 (grafiek 6b). Banken noemden overigens ook dat er bedrijven waren die van-

Hypothecair krediet Ongeveer een jaar nadat banken aangaven hun beleid voor ondernemingen te verscherpen, rapporteerden meerdere banken een aanscherping van de eisen voor ook woninghypotheken. Een meerderheid (netto 40%) van de banken meldde in het derde kwartaal van vorig jaar de eisen voor hypotheken te hebben opgeschroefd. In de kwartalen erna sloten meer banken zich hierbij aan (grafiek 7). Als reden voor de aanscherping noemden banken onder andere gestegen vermogenskosten (grafiek 8a). Voorts zagen banken in de loop van 2008 en vooral 2009 twee grote risico’s: de slechter wordende ‘algemene economische situatie’ (grafiek 8b) en verslechterende vooruitzichten op de woningmarkt (grafiek 8c). Banken verscherpten het hypothekenbeleid door minder te lenen ten opzichte van de taxatiewaardes van onderpanden en door een opslag op de hypotheekrente. Wel is voor het derde kwartaal het percentage Nederlandse banken dat verwacht de acceptatiecriteria verder te verscherpen afgenomen. Ook huishoudens zelf werden voorzichtiger. Steeds meer banken signaleerden in de loop van 2007 een

Grafiek 8 Door banken genoemde onderliggende factoren bijdragend aan verscherping criteria voor hypotheken, t.o.v. een kwartaal eerder Netto percentage (saldo van) banken 8a Kosten van vermogenspositie 100

8b Economische bedrijvigheid

8c Vooruitzichten woningmarkt

100

100

80

80

60

60

40

40

40

20

20

30

0

0

-20

-20

90 80 70 60 50

20 10 0

-40 06

07

08

09

-40 06

07

08

09

06

07

08

09

Toelichting: +100 = alle banken verscherpen.

12

dnb



Grafiek 9 Netto % banken in nl dat verandering in vraag naar woninghypotheken constateert, t.o.v. een kwartaal eerder (2009-iii is verwachting)

Grafiek 10 Netto % banken in nl dat acceptatie criteria voor consumptief en overig krediet verscherpt, t.o.v. een kwartaal eerder (2009iii is verwachting)

40 20

80

0

70

-20

60

-40

50

-60

40

-80

30

-100

20 03

04

05

06

07

08

09

10 0


dalende financieringsvraag van huizenkopers (grafiek 9), wat ze vooral toeschreven aan een fors gedaald consumentenvertrouwen en een versterkte spaarneiging in reactie op een door dalende beurskoersen aangetaste vermogenspositie. Consumptief en overig krediet Net als voor hypotheken gaf een meerderheid van de banken in Nederland ook voor consumptief krediet en overig krediet (bijvoorbeeld effectenkrediet) aan de criteria vanaf de tweede helft van 2008 te verscherpen (grafiek 10). De meeste banken bleven dit ook in de eerste helft van 2009 rapporteren. Ook dat hield naar de mening van banken verband met vermogenskosten en balansrestricties, lagere economische groei, hogere onderpandrisico’s, verslechterende arbeidsmarktvooruitzichten en een afnemende kredietwaardigheid van consumenten. Banken verscherpten hun kredietvoorwaarden door hogere onderpandseisen en een hogere rentemarge. In de loop van 2008 en 2009 constateerden steeds meer banken ook een daling van de vraag naar consumptief en overig krediet (grafiek 11), vooral door een dalend consumentenvertrouwen en de forse krimp in de aankopen van duurzame consumptiegoederen. Daarnaast constateerden banken dat de besparingen juist toenamen.

-10 -20 -30 03

04

05

06

07

08

09

Toelichting: Netto percentage is het saldo van het aantal banken dat aangeeft te verscherpen minus het aantal banken dat heeft versoepeld. Banken die geen wijziging hebben doorgevoerd blijven buiten beschouwing. +100 = alle banken verscherpen.

Grafiek 11 Netto % banken in nl dat verandering in de vraag naar consumptief en overig krediet constateert, t.o.v. een kwartaal eerder (2009-iii is verwachting) 30 20 10 0 -10 -20 -30 -40 -50 -60 -70 -80 03

04

05

06

07

08

09


dnb


13


Afsluitende opmerkingen De Bank Lending Survey geeft aan dat banken in Nederland vanaf halverwege 2007 hun kredietbeleid ten aanzien van ondernemingen, en later ook voor huishoudens, hebben verscherpt. Ook geven de meeste banken aan als gevolg van de wereldwijde recessie geconfronteerd te zijn met een afname van de kredietvraag. Maar voor het derde kwartaal verwachten minder banken dan voorheen een afname van de kredietvraag door ondernemingen. 1 In het dnb Statistisch Bulletin van juni 2003 en januari 2004 zijn vorige artikelen over de bls opgenomen. 2 Bij de enquêteonderdelen over de kredietvraag worden ‘verscherpt’ en ’versoepeld’ vervangen door ’afgenomen’ en ’toegenomen’. 3 Naast de landen van het eurogebied wordt ook in de Verenigde Staten en in Japan een soortgelijke enquête afgenomen. Door de soms sterk uiteenlopende structuur van het nationale bankwezen binnen elk land zijn de resultaten van landen onderling niet te vergelijken. 4 Schuldherstructurering betreft onder meer het omzetten van korte schulden in langlopende schulden, aandelen en converteerbare obligaties.

14

dnb



Schema aan banken voorgelegde vragen Bank Lending Survey

* ondernemings krediet

Veranderinggoedkeuringscriteria?

Welke factoren van invloed op criteria?

Welke kredietvoorwaarden gewijzigd?

verscherpt/ ongewijzigd/ versoepeld?

A vermogenskosten en balansrestricties kosten vermogenspositie liquiditeitspositie

kleine/grote bedrijven? kort/langlopend?

B

concurrentiedruk concurrentie andere banken concurrentie nietbanken concurrentie financiering ov. marktpartijen

A Prijs marge op gemidd. leningen marge op risicovollere leningen

C

Risicoperceptie verwachtingen econ. bedrijvigheid vooruitzichten bedrijf(stak) risico onderpand

AANBOD VAN KREDIET * hypothecair en verscherpt/ consumptief en overig ongewijzigd/ krediet huishoudens versoepeld?

* ondernemings krediet

VRAAG NAAR KREDIET

B concurrentiedruk concurrentie andere banken concurrentie nietbanken

A Prijs marge op gemidd. leningen marge op risicovollere leningen

C

B

A vermogenskosten en balansrestricties

Risicoperceptie verwachtingen econ. bedrijvigheid vooruitzichten woningmarkt risico onderpand kredietwaardigheid consumenten

Verandering kredietvraag?

Welke factoren van invloed op kredietvraag?

afgenomen/ ongewijzigd/ toegenomen?

A

Financieringsbehoeften vaste investeringen voorraden en werkkapitaal fusies/overnames schuldherstructurering

B

Alternatieve financieringsbronnen interne financiering leningen van andere banken leningen van nietbanken uitgifte schuldbewijzen emissie van aandelen

A

Financieringsbehoeften vooruitzichten voor de woningmarkt consumentenvertrouwen consumptieve uitg. geen verband met woning uitgaven duurzame consumptiegoederen

B

Alternatieve financieringsbronnen gezinsbesparingen leningen van andere banken andere financieringsbronnen

kleine/grote bedrijven? kort/langlopend?

* hypothecair en afgenomen/ consumptief en overig ongewijzigd/ krediet huishoudens oegenomen?

B Overige voorwaarden Omvang leningen/ kredietlijn Onderpandsvereisten Kredietafspraken Looptijd

Overige voorwaarden Kosten excl. rente Loan to value ratio Onderpandsvereisten Looptijd

OPEN VRAAG: zijn er nog andere ontwikkelingen van belang geweest voor leengedrag? Deze vragen worden tevens voor de komende drie maanden gesteld.

dnb


15

Stagnatie bij bancaire bfi’s, groei van activiteiten bij overige bfi’s Bijzondere Financiële Instellingen (bfi’s) zijn entiteiten die in Nederland zijn opgericht door buitenlandse multinationale concerns als doorvoerkanaal van financiële stromen tussen buitenlandse concernmaatschappijen. De hiermee gemoeide bedragen zijn zeer groot. De bruto (gesommeerde) in- en uitstroom via Nederlandse bfi’s bedroeg in 2008 ruim eur 12.300 miljard en ook de stand van het in het buitenland uitstaande vermogen van bfi’s (het balanstotaal) was eind 2008 met ruim eur 2.100 miljard aanzienlijk. Vanwege de functie als louter doorgeefluik voor buitenlandse ondernemingen is de directe impact van bfi’s op de Nederlandse economie echter geringer dan deze bedragen suggereren. Daarom publiceert dnb de data van de betalingsbalans (en de externe vermogenspositie) van Nederland zowel inclusief als exclusief bfi’s.1 Dit artikel behandelt de doelstellingen en activiteiten van bfi’s. Er bestaan verschillende typen bfi’s die de afgelopen jaren uiteenlopende ontwikkelingen hebben laten zien. Bij bfi’s behorend tot bancaire concerns daalde het balanstotaal. Daarentegen namen de activiteiten van niet-bancaire bfi’s verder toe. Weliswaar nam de groei van de buitenlandse directe investeringen in zulke bfi’s af, maar daar stond een verdubbeling tegenover van de kapitaalinstroom door effectenemissies.

Inleiding - Een typologie van bfi’s Er bestaan verschillende typen bfi’s, die in dit artikel eerst kort worden beschreven. Daarna komen ontwikkelingen aan de orde in de omvang van de totale activiteiten van bfi’s en van specifieke activa en passiva, onderscheiden naar bancaire en niet-bancaire bfi’s. In Nederland zijn ongeveer 13.000 bfi’s gevestigd. Ze worden veelal direct vanuit het buitenlandse hoofdkantoor aangestuurd en hebben in Nederland niet of nauwelijks personeel in dienst. De financiële stromen via die bfi’s nemen verschillende vormen aan (aandelen, leningen etc). bfi’s kunnen zich buiten en/of binnen het buitenlandse concern financieren waar ze toe behoren. Een eerste hoofdindeling van Nederlandse bfi’s is dan ook de volgende: 1. Intraconcern gefinancierde houdster- en financieringsmaatschappijen De meeste bfi’s zijn houdster- en/of financieringsmaatschappijen. Deze hebben overwegend (meer dan 90%) financiële betrekkingen met andere concernmaatschappijen. Het gaat hier vooral om meerderheidsdeelnemingen en langlopende intraconcern leningen, dat wil zeggen om kapitaal dat via de Nederlandse bfi wordt

Grafiek 1 Typologie van BFI’s naar hoofdactiviteit in 2008 1. Holdingactiviteiten (financiering met aandelenkapitaal door moeder) 2. Holdingactiviteiten (financiering met obligaties) 3. Bij banken lenen en uitzetten 4. Bij banken uitzetten van emissie-opbrengsten 5. Beleggen met emissie-opbrengsten 6. Aan groep doorlenen van emissie-opbrengsten 7. Holdingactiviteiten (financiering met intra-concernleningen) 0

Aantal bfi’s

dnb

200

400

600

800

1000

1200

1400

Balanstotaal (Miljarden euro’s)


17

Stagnatie bij bancaire bfi’s, groei van activiteiten bij overige bfi’s

doorgesluisd van de ene buitenlandse concernmaatschappij naar de andere. 2. Extern gefinancierde financieringsmaatschappijen Daarnaast is er een categorie bfi’s die in het buitenland middelen voornamelijk aantrekt op de geld- of de kapitaalmarkt, of zich financiert met onderhandse leningen of bankleningen. Veel bfi’s geven bijvoorbeeld in het buitenland effecten uit (veelal obligaties) en verstrekken de aangetrokken middelen vervolgens in de vorm van deelnemingen, leningen of rekening-courantkrediet aan buitenlandse concernmaatschappijen. Onder andere bankconcerns gebruiken zulke bfi’s als financieringsbron. In Nederland zijn ook veel zogenaamde special purpose vehicles (spv’s) gevestigd.2 spv’s met een buitenlandse ‘originator’/oprichter en overwegend buitenlandse activa en passiva kunnen ook bfi zijn. Zij verwerven van de ‘originator’ pakketten vorderingen, bijvoorbeeld door banken verstrekte hypothecaire leningen of leningen aan bedrijven, en financieren deze door het uitgeven van schuldpapier in het buitenland.3 Bij de meeste bfi’s domineert één type activa en één type passiva. Aan de hand daarvan kunnen bfi’s behalve naar financieringswijze (zoals boven) ook naar hoofdactiviteit worden onderscheiden (grafiek 1).4

Verreweg de grootste categorie bfi’s wordt gevormd door bfi’s met houdsteractiviteiten (type 1), zowel bezien naar balanstotaal (meer dan eur 1350 miljard) als naar aantal (528). Getalsmatig op de tweede plaats komen bfi’s die voornamelijk effecten uitgeven en de emissieopbrengsten bij banken uitzetten (80 in aantal, met een balanstotaal van eur 110 miljard). Bedragsmatig op de tweede plaats komen bfi’s die eveneens effecten emitteren, maar met de opbrengsten daarvan deelnemingen financieren (eur 130 miljard, 31 bfi’s). Niet apart onderscheiden in grafiek 1, maar verdeeld over diverse categorieën zijn de bancaire bfi’s, die behoren tot of gelieerd zijn aan een buitenlands bancair concern (eind 2008 bijna 70 bfi’s en clusters van bfi’s,5 goed voor een balanstotaal van eur 400 miljard) . Deze bancaire bfi’s zijn in bepaalde categorieën in grafiek 1 duidelijk oververtegenwoordigd, vooral bij type 3 (bij banken lenen en uitzetten van gelden, met een bijdrage van 95% aan de totaalbedragen) en type 5 (beleggen met emissieopbrengsten, bijdrage 77%). Ook houdsteractiviteiten zijn voor deze bfi’s, net als voor bijna alle bfi’s, belangrijk, maar in deze categorie hadden ze eind 2008 slechts een gewicht van 8%.

Aanhoudende groei van de activiteiten van de bfi sector Grafiek 2 Buitenlandse positie en bruto transacties van in Nederland gevestigde BFI’s Miljarden euro’s 14.000 12.000 10.000 8.000 6.000 4.000 2.000 0 03

Totaal buiten landse activa/ passiva

18

04

05

Bruto transacties met buitenland

06

07

08

De activiteiten van bfi’s zijn de laatste jaren sterk toegenomen, ook tijdens de kredietcrisis. Het bruto bedrag van inkomende plus uitgaande transactiestromen is tussen 2003 en 2008 bijna verdrievoudigd tot ruim eur 12.300 miljard. Vooral de laatste twee jaar was, mogelijk door de toegenomen onrust op de financiële markten, de stijging van de transacties zeer fors. De standen van de buitenlandse activa en passiva van bfi’s stegen eveneens, maar hielden geen gelijke tred met de transacties. Ze verdubbelden in dezelfde periode tot ruim eur 2.100 miljard (grafiek 2).6 De activa en passiva van bfi’s bij buitenlandse tegenpartijen worden voor de betalingsbalans ingedeeld in directe investeringen (bestaande uit deelnemingen en andere transacties tussen gelieerde ondernemingen), effecten, financiële derivaten en zogenaamd overig financieel verkeer (bij bfi’s vooral bankleningen en bankdeposito’s). Tussen 2003 en 2008 verdubbelden de directe investeringen vanuit Nederland via bfi’s ruwweg tot eur 1.800 miljard en de inkomende directe investeringen tot eur 1.500 miljard (grafiek 3). Dat kwam neer op een gemiddelde jaarlijkse groei met 15 procent. Deze stijging is aanzienlijk hoger dan die van de directe invesdnb



Grafiek 3 Ontwikkelingen in buitenlandse activa en passiva, alle BFI’s, standen Miljarden euro’s Directe investeringen

Effecten

2.000

450

1.800

400

1.600

350

1.400

300 250

300

1.200 1.000 800

250

200

200

150

150

600 400

100

200

50

0

100 50

0 03

Activa

04

05

06

07

08

0 03

04

05

06

07

08

03

04

05

06

07

08

Passiva

teringen in Nederland exclusief de bfi’s, die in deze periode met gemiddeld 6 procent per jaar stegen. Het aandeel van de bfi’s in bijvoorbeeld de totale inkomende directe investeringen steeg daardoor tot circa 75%. Ondertussen werd ook de emissie van effecten steeds belangrijker als financieringsbron voor bfi’s. De stand van geëmitteerde effecten nam toe van eur 300 miljard naar ruim 400 miljard. Het overig financieel verkeer liet aan activa- en passivazijde na een zeer sterke stijging in 2007 een kleine teruggang zien tot eur 300 resp. 220 miljard in 2008.

Tegengestelde ontwikkelingen bij bancaire en nietbancaire bfi’s Door de jaren heen is het aantal bancaire bfi’s aanhoudend toegenomen. Eind 2008 waren er in Nederland 68 individuele bfi’s en clusters van bancaire bfi’s gevestigd. Veel voorkomende typen bancaire bfi’s zijn (varianten van) spv’s, conduits, issuance centers en overige instellingen die zich veelal financieren met emissies. Houdsteractiviteiten (in de betalingsbalans geboekt als directe investeringen), kapitaalverstrekkingen in de vorm van leningen binnen concernverband (ook gerekend tot de directe investeringen) en het beleggen van emissie-opbrengsten (effectenverkeer) vormen hun belangrijkste activiteiten. Hun balanstotaal bedroeg eind 2008 circa eur 400 miljard.7 Een aparte activiteit vormt ook het derivatenbedrijf (met in 2008 eur 51 mildnb

Overig financieel verkeer 350


jard aan activa), waar vooral de zogenaamde issuance centers zich mee bezig houden. Dit zijn grote bancaire bfi’s die ten behoeve van het gehele concern waar ze toe behoren geld opnemen via emissies op de internationale kapitaalmarkten of bij andere partijen buiten het concern geld lenen en hun posities afdekken met derivaten. Tussen 2004 en 2006 namen de activiteiten van bancaire bfi’s, afgemeten aan de transacties gestaag toe, waarna zij in 2007 zeer sterk stegen (grafiek 4). Hun balanstotaal nam in dat jaar met maar liefst eur 255 miljard toe, ruim tweemaal zoveel als dat van de nietbancaire bfi’s. Leningen aan gelieerde onderdelen van bancaire concerns stegen met eur 150 miljard. In 2008 daarentegen vielen de activiteiten van bancaire bfi’s scherp terug, waardoor hun balanstotalen daalden. Na de hoge leningen in 2007, het jaar waarin de financiële crisis ontstond, werd nu, mogelijk mede door een verminderde financieringsbehoefte voor circa eur 30 miljard afgelost. Alleen de inkomende directe investeringen in bancaire bfi’s bleven op hetzelfde niveau (eur 10 miljard). Een rol speelde ook het faillissement van Lehman Brothers, waartoe de Nederlandse bfi Lehman Brothers Treasury Co behoorde. Deze ontwikkeling bij de bancaire bfi’s week sterk af van die bij de niet-bancaire bfi’s, waarvan de passiva toenamen van ruim eur 1.500 miljard in 2007 tot bijna eur 1.750 miljard in 2008. In 2008 daalde de instroom van kapitaal niet, maar nam deze zelfs nog licht toe, ondanks een terugval van inkomende directe investe19


Grafiek 4 Instroom van kapitaal bij bancaire en niet-bancaire BFI’s Miljarden euro’s 250 200

met een verminderd beroep op het bankwezen door andere concernmaatschappijen, een veelvoud aan schuldpapier uitgaven van wat zij in eerdere jaren hadden uitgegeven. Terwijl de emissies van obligaties door bancaire bfi’s (eur 40 miljard in 2007) omsloegen in aflossingen (eur 15 miljard in 2008), verdubbelden de emissies door nietbancaire bfi’s tot eur 35 miljard (grafiek 6).

150

Conclusie

100 50 0 -50 -100 04

Bancaire BFI’s

05

06

Waarvan opname leningen door bancaire BFI’s

07

08

Niet-bancaire BFI’s

ringen, die van 2003 tot en met 2007 ononderbroken waren gestegen (grafiek 5). De groei hield aan doordat in 2008 de niet-bancaire bfi’s, mogelijk gepaard gaande

Nederland huisvest vele duizenden bfi’s, die allemaal geld doorsluizen, maar tussen de activiteiten van die bfi’s bestaan aanzienlijke verschillen. Holdingactiviteiten waren eind 2008 verreweg het belangrijkst voor circa driekwart van de bfi’s. Voor sommige kleine categorieën bfi’s vormen daarentegen het onderhouden van relaties met buitenlandse banken en het emitteren van obligaties de hoofdactiviteit. Dat geldt in het bijzonder voor de bancaire bfi’s, die ondanks hun geringe aantal (68 van de in totaal 870 rapportageplichtige bfi’s) met een balanstotaal van eur 400 miljard circa een vijfde van de totale bfi sector in Nederland vertegenwoordigen. In 2008, een jaar waarin het bankwezen wereldwijd

Grafiek 6 Netto uitgifte van effecten door Nederlandse BFI’s Miljarden euro’s 50

Grafiek 5 Instroom van kapitaal bij niet-bancaire BFI’s

40

Miljarden euro’s 30 140 120

20

100 80

10

60 40

0

20 0

-10

-20 -40

-20 04

Directe investeringen

20

05

06

Bankleningen

07

Effecten

08

04

Niet-bancaire BFI’s

05

06

07

08

Bancaire BFI’s

dnb



met steeds grotere problemen werd geconfronteerd, stagneerde de groei van deze categorie overigens, wat aan bijvoorbeeld de passivakant van de balans vooral zichtbaar werd in een sterke terugval van het beroep door bancaire bfi’s op (intraconcern)leningen, en daarnaast in stagnatie van de uitgifte van effecten. Bij nietbancaire bfi’s echter hield de (sterke) groei van de activiteiten aan. De financiering ervan werd voor een wat groter deel dan voorheen nu ook gerealiseerd met de uitgifte van obligaties, die in 2008 verdubbelde. 1 Zie tabellen 12.1 en 12.13 alsmede 12.10 en 12.14. 2 Zie voor ontwikkelingen aangaande spv’s de artikelen in de Statistisch Bulletins van juni 2008 en juni 2009. 3 Tot de Nederlandse bfi-sector behoort ook een kleine groep bfi’s gericht op het doorsluizen van royalty- en licentieopbrengsten. Er zijn ook bfi’s die de opbrengsten van herfacturering en operationalleaseactiviteiten doorsluizen. 4 Voor deze indeling naar hoofdactiviteit is gekeken naar de samenstelling van de balansen van de 10% grootste bfi’s, 870 bfi’s en bfi-clusters, die qua omvang circa 90% van de totale activiteiten van de 13.000 Nederlandse bfi’s vertegenwoordigen. Een aantal relatief kleine categorieën (gerekend naar balanstotalen) is niet in de grafiek weergegeven. 5 Wanneer meerdere in Nederland gevestigde bfi’s tot hetzelfde buitenlandse concern behoren, en bovendien onderling activa of passiva aanhouden, is sprake van zogenaamde clusters van ondernemingen, die dan tezamen de bfi-activiteiten verrichten. 6 De standen van de buitenlandse activa en passiva zijn door het doorsluiskarakter van bfi’s per definitie nagenoeg gelijk aan elkaar. 7 Overigens worden leningen binnen bancair concernverband, anders dan voor niet-bancaire bfi’s, niet tot de directe investeringen gerekend, maar tot het overige financiële verkeer. De reden hiervoor is dat het uitlenen of opnemen van gelden door een bank tot het kernbedrijf hoort en daarom niet hoeft te wijzen op met een participatie samenhangende kapitaalinjectie.

dnb


21

Stabilisatie premies levensverzekeringen op eur 26 miljard Levensverzekeraars zijn naar balanstotaal gemeten de grootste sector in de verzekeringsmarkt. Er gaat met eur 26 miljard ook een aanzienlijk bedrag om aan premies voor producten zoals lijfrentes en beleggingsverzekeringen. In 1996-2001 boekten zij flinke groei in hun premieomzet. De laatste jaren is echter sprake van een zeer beperkte stijging van de premies. De collectieve verzekeringen vertonen nog groei, maar de omzet van individuele verzekeringen is teruggevallen. Aanpassing van de fiscale wetgeving en meer concurrentie van andere financiële partijen spelen hierbij een rol.

Inleiding Sparen voor later, voor de oude dag of voor aflossing van een hypotheekschuld. Dat kan bij banken, maar ook bij levensverzekeraars, die dergelijke spaarproducten combineren met een verzekering. Normaal gesproken wordt het bij de verzekeraar opgebouwde kapitaal uitgekeerd als de polis vervalt, maar als de verzekerde eerder overlijdt dan zal, hoewel minder premies zijn betaald, op basis van een afgesloten overlijdensrisicoverzekering het volledige verzekerde bedrag worden uitgekeerd. Een ander voorbeeld is de garantie op een uitkering net zo lang totdat de begunstigde overlijdt. Het premietarief voor het garanderen van toezeggingen aan de polishouder zal door de verzekeraar worden bepaald op basis van de inschatting van het sterfterisico. Het totaal aan bruto levensverzekeringpremies, zowel voor inleg ten behoeve van vermogensopbouw als voor de verzekering, bedroeg in 2008 eur 26 miljard (4% van het bruto binnenlands product).1,2 Dat bedrag is al enkele jaren globaal hetzelfde. Gecorrigeerd voor inflatie is sprake van een afname van eur 3 miljard ten opzichte van 2001, toen de markt op haar hoogtepunt was. De

achterliggende oorzaken van deze stabilisatie zullen in dit artikel aan de orde komen. Verder zal aandacht worden besteed aan het door particulieren opgebouwde vermogen bij verzekeraars.

Individuele levensverzekeringen Een particulier kan bij één van de 67 Nederlandse levenverzekeraars een individuele levenverzekeringspolis afsluiten voor bijvoorbeeld een lijfrente of een levenhypotheek. Ook kan voor een hele groep tegelijk een collectieve verzekering worden afgesloten. Zo kunnen werkgevers voor het pensioen van hun werknemers bij levenverzekeraars terecht. Bij zowel individuele als collectieve verzekeringen kan het gaan om verzekeringen in geld of beleggingsverzekeringen. De eerste vorm is een soort sparen bij een verzekeraar waarbij de uitkering net als een spaartegoed is gegarandeerd. De tweede vorm is een combinatie van verzekeren en beleggen, waarbij anders dan bij de eerste vorm de polishouder zelf risico loopt. De op basis van deze aspecten te onderscheiden vier deelmarkten (zie figuur) laten in de loop van de jaren aanzienlijke bewegingen zien, vooral door wijzigingen in de omvang van belastingaftrek, de conjunctuur en/of de beurskoersen.3 Verzekeringen in geld Naar premieomvang gemeten is de deelmarkt van individuele verzekeringen met eur 17 miljard in 2008 het grootst, bijna twee keer zo omvangrijk als die van de collectieve verzekeringen (eur 9 miljard). De premies van alle individuele verzekeringen – zowel koopsommen van nieuwe polissen (stortingen ineens) als periodieke (vervolg)premies op eerder afgesloten polissen – zijn sinds 1995 met gemiddeld 5% toegenomen. Binnen

Figuur 1 Premies levensverzekeringen 2008 Miljarden euro’s Premies levensverzekeringen 2008 26 Individuele verzekeringen 17 Geld 11

dnb


Beleggingen 6

Collectieve verzekeringen 9 Geld 5

Beleggingen 4

23

Stabilisatie premies levensverzekeringen op eur 26 miljard

Grafiek 1 Ontwikkeling premies levensverzekeringen Miljarden euro’s

30 25 20 15 10 5 0 95

Verzekeringen in geld, individueel

96

97

Beleggingsverzekeringen, individueel

98

Verzekeringen in geld, collectief

99

00

01

03

04

05

06

07

08

Beleggingsverzekeringen, collectief

de individuele verzekeringen vormen de verzekeringen in geld het belangrijkste onderdeel (zie grafiek 1). Daarbij kreeg de verkoop van nieuwe polissen op verzekeringen in geld rond de eeuwwisseling sterke impulsen. Zo werden vlak vóór de invoering van het nieuwe belastingsysteem per januari 2001, waarbij de aftrek van lijfrentepremies werd ingeperkt, veel nieuwe verzekeringen afgesloten. Er werd in 2000 plus de eerste drie maanden van 2001 voor eur 4,8 miljard aan koopsommen gestort, vooral voor direct ingaande en uitgestelde lijfrentes; in 1999 bedroegen deze koopsommen eur 2,7 miljard (zie grafiek 2).4 Kort daarna zorgde het vervallen van veel oude polissen ook voor extra omzet. Voorafgaand aan de vorige belastingherziening, die van 1992 (Brede Herwaardering), waarbij de aftrekmogelijkheden van lijfrentes ook al waren verminderd, waren nog relatief veel polissen afgesloten, veelal met een looptijd van 12 jaar. De polishouder had aan het einde van de looptijd, bij het vrijkomen van het opgebouwde vermogen, de keus tussen het in één keer laten uitkeren of beleggen in een direct ingaande lijfrente. In 2004 leidde dat voor bijna eur 2 miljard tot premies voor dergelijke lijfrentes.5 Ook in latere jaren droeg het vervallen van polissen bij aan ‘nieuwe’ premies in de vorm van koopsomstortingen. De volumegroei van dit lijfrenteproduct kwam met ingang van 2008 echter onder druk te staan, toen behalve 24

02

verzekeraars ook banken de mogelijkheid kregen om fiscale voordelen te bieden op spaarproducten, waardoor de sector te maken kreeg met toenemende concurrentie om spaargelden.6 Overigens is volgens schattingen van het Verbond van Verzekeraars in 2008 nog bijna 85% van het fiscaal gefaciliteerd sparen (eur 2 miljard) via

Grafiek 2 Nieuwe verzekeringen in geld, koopsommen Miljarden euro’s 6 5 4 3 2 1 0 99

00

01

02

03

dnb

04

05

06

07

08



Grafiek 3 Bestemming nieuwe beleggings verzekeringen Miljoenen euro’s 900 800 700 600 500 400 300 200 100 0 03

Hypotheek

04

Uitgesteld pensioen/ lijfrente

05

06

Spaar verzekering

07

08

Overig

verzekeraars gelopen. Het bancaire product is echter mogelijk nog relatief onbekend bij de consument. Al met al zijn de premies van nieuwe individuele levensverzekeringen in geld in 2008 toch gegroeid tot eur 6 miljard (koopsommen en vervolgpremies), waardoor het totaal, inclusief premies op al bestaande polissen in ruim tien jaar tijd is toegenomen tot eur 11 miljard. Beleggingsverzekeringen Een beleggingsverzekering wordt vooral aangegaan om na pensionering via kapitaalopbouw een uitkering, bijvoorbeeld in de vorm van een lijfrente, te krijgen (zie grafiek 3). Daarnaast gaat het om beleggingshypotheken met daaraan gekoppeld een overlijdensrisicoverzekering. Een derde populaire vorm is een (algemene) spaarverzekering. De premies voor individuele beleggingsverzekeringen waren in het midden van de jaren 90 met eur 1,6 miljard nog relatief beperkt. De gemiddelde groei was met 10,5% per jaar echter veel groter dan die van verzekeringen in geld (3%). Daarmee is het aandeel van de door particulieren afgesloten beleggingsverzekeringen in het totale premievolume verdubbeld, van 11% in 1995 naar 22% in 2008. Dit ging echter wel gepaard met flinke schommelingen. Verschillende aspecten, van algemene en specifieke aard, liggen hieraan ten grondslag. De belangrijkste, algemene factor was de ontwikkeling van de beurskoersen die particulieren deed besluiten om wel of geen geld te steken in beleggingsproducten. In de jaren 1997-2000 hebben veel particulieren – aangednb


trokken door stijgende beurskoersen – nieuwe polissen voor beleggingsverzekeringen gekocht. Op het hoogtepunt in 1999 werden bijna 900.000 nieuwe polissen afgesloten, goed voor eur 3 miljard aan premie. In 2000 nam echter de belangstelling af. De polishouder werd toen namelijk geconfronteerd met aanzienlijke beleggingsverliezen als gevolg van een forse beurscorrectie volgend op het leeglopen van de ict-zeepbel. In 2006 trad in samenhang met een verbeterd beursklimaat weer enig herstel in polisomzet op. Een terugval deed zich echter voor na kritiek van de afm op de beleggingsverzekeringen en de publieke discussie over zogenoemde ‘woekerpolissen’ die daarop volgde. De kern van deze discussie was dat deze producten vaak duur, ondoorzichtig en complex zijn. Tegen deze achtergrond viel de verkoop van nieuwe polissen terug van 391.000 in 2006 tot 169.000 in 2008 en daalden de premies van eur 2 miljard tot ruim eur 1 miljard.7 Overigens blijven vervolgpremies van beleggingsverzekeringen in het algemeen nog doorlopen, omdat het afkopen van de betreffende polissen duur is. Meer specifiek valt nog te wijzen op de introductie van de levensloopregeling in 2006. Die zorgde voor extra omzet in nieuwe spaarverzekeringen, met nadien maandelijkse vervolgpremies. Daar stond tegenover dat in 2007 en 2008 de belangstelling voor beleggingshypotheken terugliep vanwege de kredietcrisis. Het aantal woningtransacties nam af en door dalende beurskoersen kregen consumenten meer animo voor een spaarhypotheek. Al met al is de totale jaarlijkse inleg – vervolgpremies op lopende polissen meegerekend – die in 2000 nog ruim eur 7 miljard bedroeg, in 2008 teruggevallen tot eur 5,7 miljard.

Collectieve verzekeringen Bij levensverzekeraars worden niet alleen vrijwillige individuele pensioenverzekeringen, zoals lijfrentes afgesloten (de ‘derde pijler’ in het Nederlandse pensioenstelsel). Zij zijn ook actief op de markt van arbeidsgerelateerde collectieve pensioenverzekeringen (de ‘tweede pijler’). Het gaat hier om zogenoemde rechtstreekse regelingen: dat zijn pensioencontracten die door een werkgever niet bij een pensioenfonds maar bij een levensverzekeraar worden ondergebracht.8 Daarnaast kunnen pensioenfondsen (een deel van) hun beleggingen bij een verzekeraar onderbrengen; het gaat hier vooral om kleinere fondsen, die vanwege de kosten van het administratieve apparaat aan uitbesteding doen. Afgemeten aan de bruto premies namen de ver25


zekeraars in 2007 ongeveer 25% van de ‘tweede pijler’ voor hun rekening (zie box voor een vergelijking met andere Europese landen die overigens betrekking heeft op de ‘tweede’ en ‘derde pijler’). De premies voor collectieve verzekeringen zijn ten opzichte van 1995 verdubbeld, tot eur 9 miljard in 2008. Gemiddeld genomen was sprake van een gestage toename. Tussendoor waren er uitschieters, mede door het wegvallen van grote contracten bij verzekeraars of de verschuiving daarvan tussen verzekeraars; in het laatste geval wordt de volledige, in jaren opgebouwde voorziening éénmalig als premie (koopsomstorting) opgevoerd. Daarnaast konden in eerdere jaren backserviceverplichtingen in de pensioenregeling9 soms tot forse extra premies leiden. Door de overgang naar soberder pensioenregelingen zoals middelloon komt dit soort additionele stortingen nu minder voor. De premies voor verzekeringen in geld groeiden sinds 1995 met eur 1,9 miljard tot eur 4,7 miljard in 2008. De toename in premies trad echter vooral op bij collectieve beleggingsverzekeringen, waarmee het aandeel in het geheel van de collectieve verzekeringen via levensverzekeraars toenam tot 49% (1995 38%). Deze verschuiving hing tot enige jaren terug samen met de toegenomen voorkeur van werknemers voor beleggingsverzekeringen om zo van de toen optredende koerswinsten te profiteren. Deze voorkeur kon toen ook meer tot uiting worden gebracht vanwege de omzetting naar zogenoemde ‘defined contribution’-regelingen, waarbij het risico van de belegging en daarmee van de pensioenuitkering

Box Verzekeraars zijn ook in andere Europese landen actief op het gebied van pensioenen, zowel individuele als collectieve voorzieningen. Vanwege de vergrijzing is overal een grote vraag naar pensioenvoorzieningen. De situatie is per land echter zeer uiteenlopend. In de meeste landen is de ‘eerste pijler’ (aow) het grootst. In Nederland is de ‘tweede pijler’ relatief omvangrijk. Het aandeel van de Europese verzekeraars in de ‘tweede pijler’ en de ‘derde pijler’ gezamenlijk – vanwege databeschikbaarheid worden deze samen genomen – was in 2005 64% (cea Statistics N° 28, The role of insurance in the provision of pension revenu, September 2007). Voor Nederland ligt het aandeel van verzekeraars vanwege het grote belang van de pensioenfondsen lager, op 32% (zie grafiek 4).

26

door de polishouder zelf wordt gedragen. Deze keuzes kunnen bij gewijzigd beursklimaat niet zomaar worden aangepast.

Vermogensopbouw Met de inleg van premies over de jaren heen – in 2008 eur 26 miljard – hebben particulieren, zelf of via hun werkgever, rechten opgebouwd bij levensverzekeraars. Voor de verzekeraars zijn dit verplichtingen die op hun balans tot uiting komen in de technische voorzieningen, uitgesplitst naar het risico voor de verzekeraar en voor de polishouder, welke uitsplitsing globaal overeenkomt met verzekeringen in geld en beleggingsverzekeringen. Ter dekking van deze verplichtingen wordt belegd in aandelen en vooral in obligaties. In 2008 is het bedrag aan technische voorzieningen voor individuele en collectieve verzekeringen opgelopen tot een totaal van eur 242 miljard.10 Dit is meer dan een verdubbeling ten opzichte van 1995, toen deze post eur 114 miljard bedroeg. De toename is in absolute termen gelijk verdeeld over voorzieningen voor verzekeringen in geld en beleggingsverzekeringen. Relatief gezien daalde het belang van verzekeringen in geld – traditioneel het belangrijkste – echter van 81% in 1995 tot 63% in 2008. Overigens is het zo dat de groei van de voorzieningen uit hoofde van verzekeringen in geld vooral de rentecomponent weerspiegelt; op de netto inleg wordt gegarandeerd rente op rente toegevoegd.

Grafiek 4 Aandeel van verzekeraars in premies van tweede en derde pijler Procenten 1,0 0,8 0,6 0,4 0,2 0,0 FI

FR

SE

BE

DK

GB

dnb

PT

ES

IT

CH

NL

PL



Grafiek 5 Samenstelling vermogen Nederlandse huishoudens 2008 (1.237 miljard euro) Procenten Verzekeraars 20

Deposito’s 25

Effecten 6 Pensioenfondsen 49

Bij de beleggingsverzekeringen, waarvan de technische voorziening niets anders is dan de actuele waarde van de beleggingen, was het rendement van de inleg veel beperkter, voornamelijk door de slechte beursresultaten in het begin van deze eeuw en vooral ook in 2008 (daling eur 9 miljard). Zoals de technische voorzieningen verplichtingen zijn voor de verzekeraar, vormen ze voor de particulieren (toekomstige) vorderingen, bestemd voor het pensioen en aflossing van de hypotheekschuld. Ze maken 20% uit van het totaal aan bancaire tegoeden, effecten en vorderingen op pensioenfondsen en verzekeraars (zie grafiek 5).

1 Gegevens zijn ontleend aan de verzekeringsjaarstaten die levensverzekeraars aan dnb rapporteren. De bruto premies zijn exclusief premies uit hoofde van het indirecte bedrijf (inkomende herverzekering) en spaarkassen (zie verder www.statistics.dnb). 2 De schadeverzekeraars ontvingen in 2008, als de premies voor de basiszorg vanwege hun publieke karakter buiten beschouwing worden gelaten, eur 22 miljard aan bruto verzekeringspremies. De premies voor de basiszorg, die door de zorgverzekeraars worden geïnd, bedroegen in 2008 eur 34 miljard. 3 Voor de analyse is mede gebruikt gemaakt van diverse Financiële jaarverslagen van de verzekeringsbranche van het Verbond van Verzekeraars. Verder kan verwezen worden naar het artikel Levensverzekeringsmarkt verzadigd? van drs. M.G.H. Eggenkamp in Het Verzekerings-Archief 4 -2007, pagina 151-153. 4 Gegevens over nieuwe productie zijn afkomstig van de Productiestatistiek Levensverzekeringen van het Verbond van Verzekeraars (voor oude jaren diverse nummers van het Statistisch Bulletin van het cbs). 5 Financieel jaarverslag verzekeringsbranche 2004, Verbond van Verzekeraars, pagina 20. 6 Wel zijn er verschillen tussen dit ‘banksparen’ en verzekeren in geld. Zie Bikker, Jaap en Paul Schilp, Fiscaal begunstigd banksparen, ESB, 25 januari 2008, pagina 58-60. Zie ook The Dutch Financial System, An Investigation of Current and Future Trends, dnb, juli 2009, pagina 33. 7 Ondertussen hebben de belangrijkste levensverzekeraars compensatieregelingen met hun cliënten getroffen. 8 Levensverzekeraars stille kracht in tweede pijler pensioenstelsel, Statistisch Bulletin, december 2006, pagina 25 – 35. 9 Verhoging van pensioenaanspraken over achterliggende dienstjaren bij verhoging van de pensioengrondslag. 10 Dit is na aftrek van herverzekering, exclusief spaarkassen.

Afsluitende opmerkingen De omzet op de levensverzekeringsmarkt is al een aantal jaren niet of nauwelijks gegroeid, ondanks een toegenomen interesse voor individuele pensioenvoorzieningen. Dat komt door inperking van het fiscale voordeel van lijfrentes enerzijds en introductie van fiscaal begunstigd banksparen anderzijds, waardoor de concurrentieverhouding met banken is veranderd. De individuele verzekeringen in geld staan onder druk. Ook de tijdelijk grote belangstelling voor nieuwe beleggingsverzekeringen is teruggevallen door kritische berichten over transparantie en kosten. In het algemeen deden slechte beursresultaten dit product ook geen goed. Tegelijkertijd laat de markt van collectieve verzekeringen (de tweede pijler) meer groei zien. Verzekeraars spelen in op de behoefte van werkgevers aan pensioenvoorzieningen door maatwerk te leveren. Daarnaast bieden ze mogelijkheden voor kleine pensioenfondsen die hun beleggingen willen uitbesteden. dnb


27

Monetair-financiële statistieken Nederland

Tabel 1.1 Rentetarieven van De Nederlandsche Bank en van de Europese Centrale Bank Procenten

De Nederlandsche Bank Vaste voorschotrente

Rente speciale beleningen

Marginale voorschotrente

Datum van ingang 8 januari 1993 20 januari 5 februari 11 maart 19 maart 8 april 23 april 29 april 10 mei 13 mei 21 mei 28 mei 22 juni 2 juli 19 juli 30 juli 4 augustus 10 september 22 oktober 17 november 3 december 22 december 31 december

8,00

7 januari 1994 18 februari 15 april 29 april 13 mei 7 juni 15 juni 15 juli

5,25 5,00 4,75

31 maart 1995 13 april 10 mei 31 mei 9 juni 18 augustus 25 augustus 22 september 20 oktober 17 november 15 december

4,00

19 januari 1996 25 januari 2 februari 29 maart 15 april 19 april 7 mei 15 juli 23 augustus 28 februari 1997 11 maart 23 mei 11 juli 10 oktober

7,75 7,50

7,25 7,00 6,75 6,50 6,25 6,00 5,75 5,50

4,50

3,75 3,50

3,25 2,75

2,50 2,00

6,5 6,4 6,1 6,0 5,8 5,7 5,6 5,5 5,4 5,3 5,1 5,0 4,9 4,8 4,5 4,4 4,3 4,2 4,1 4,0 3,9 3,8 3,7 3,6 3,4 3,3 3,2 3,0 2,9 2,8 2,7 2,6 2,7 2,5

2,50

2,7 2,9

2,75

3,0 3,3

4,50

4 december 1998 Voor de toelichting wordt verwezen naar de bijlage.

2*

8,5 8,4 8,3 8,1 8,0 7,9 7,7 7,5 7,4 7,3 7,2 7,0 6,9 6,7 6,6

3,0

Europese Centrale Bank Depositorente

Basis-herfinancieringtransacties Vasterentetenders

Marginale beleningsrente

Variabele-rentetenders Minimale inschrijvingsrente

Marginale rentevoet

Gewogen gemiddelde rentevoet

Datum van ingang 1 januari 1999 4 januari 22 januari 9 april 14 april 5 november 10 november

2,00 2,75 2,00 1,50

4 februari 2000 9 februari 17 maart 22 maart 28 april 4 mei 9 juni 15 juni 28 juni 1 september 6 september 6 oktober 11 oktober

2,25

11 mei 2001 15 mei 31 augustus 5 september 18 september 19 september 9 november 14 november

3,50

6 december 2002 11 december

1,75

7 maart 2003 12 maart 6 juni 9 juni

1,50

6 december 2005

3,00

4,50 3,25 4,50 3,50

2,50 2,00

4,00 3,00 4,25 3,25

2,50

4,50 3,50

2,75

4,75 3,75

3,25

5,25 4,25 4,25

4,29

4,32

4,50

4,55

4,57

4,75

4,76

4,78

4,50

4,54

4,56

4,25

4,27

4,28

3,75

3,76

3,77

3,25

3,37

3,40

2,75

2,82

2,83

2,50

2,57

2,63

2,00

2,09

2,11

1,25

2,25

2,29

2,31

3,25

8 maart 2006 15 juni 9 augustus 11 oktober 13 december

1,50 1,75 2,00 2,25 2,50

2,50 2,75 3,00 3,25 3,50

2,56 2,82 3,05 3,29 3,55

2,57 2,83 3,06 3,30 3,56

3,50 3,75 4,00 4,25 4,50

14 maart 2007 13 juni

2,75 3,00

3,75 4,00

3,81 4,06

3,81 4,07

4,75 5,00

9 juli 2008 8 oktober 9 oktober 15 oktober 12 november 10 december

3,25 2,75 3,25

4,25 4,25

4,32 4,70

4,37 4,99

5,25 4,75 4,25

2,75 2,00

3,75 3,25 2,50

3,75 3,00

21 januari 2009 11 maart 8 april 13 mei

1,00 0,50 0,25 0,25

2,00 1,50 1,25 1,00

2,50 2,25 1,75

3,50

5,50

3,75

5,75

5,50

3,25

5,25

2,75

4,75

2,25

4,25

3,75

3,50

1,00

3,00

3*

Tabel 1.2.1 Marktrentevoeten 2003

Rentevoeten 1

Geldmarktrentetarieven Daggeld eurogebied

2 2.1 2.1.1 2.1.2 2.1.3 2.1.4 2.2 2.3 2.4

Termijngelden (zonder onderpand) Euribor Eenmaands Driemaands Zesmaands Twaalfmaands Driemaands kasgeld aan de lagere overheid Driemaands euro-dollardeposito Driemaands euro-yendeposito

3 3.1 3.1.1 3.1.2 3.1.3 3.1.4 3.2 3.3 4 4.1 4.2 4.3

2005

2006

2007

2008

In procenten per jaar, gemiddelden 2,32

2,05

2,09

2,83

3,87

3,87

2,35 2,33 2,30 2,33 2,29 1,13 -0,05

2,08 2,11 2,15 2,27 2,07 1,55 -0,08

2,14 2,18 2,23 2,33 2,14 3,50 -0,02

2,94 3,08 3,23 3,44 3,04 5,13 0,24

4,08 4,28 4,35 4,45 4,24 5,24 0,73

4,28 4,64 4,73 4,83 4,60 3,10 1,00

Kapitaalmarktrentevoeten Obligaties Nederland Staatsleningen Kort (3 - 5 jaar) Middellang (5 - 8 jaar) Jongste tienjarige Vijf langstlopende Bankleningen Pandbriefleningen

3,77 3,15 3,64 4,12 4,27 3,92 3,91

4,09

3,37

3,78

4,29

4,23

Staatsobligaties buitenland/internationaal Eurogebied 10 jaar Verenigde Staten 10 jaar Japan 10 jaar

4,16 3,99 1,00

4,14 4,25 1,49

3,44 4,29 1,37

3,86 4,79 1,74

4,33 4,63 1,67

4,37 3,64 1,48

Voor de toelichting wordt verwezen naar de bijlage.

4*

2004

2007

2008

2009

2009

iii

iv

i

ii

iii

iv

i

ii

mei

jun.

jul.

aug.

4,05

3,95

4,05

4,00

4,25

3,17

1,37

0,77

0,78

0,70

0,36

0,35

4,28 4,49 4,56 4,65 4,45 5,40 0,82

4,37 4,72 4,70 4,68 4,68 5,00 0,90

4,23 4,48 4,48 4,48 4,44 3,22 0,81

4,41 4,86 4,93 5,05 4,82 2,87 0,95

4,54 4,98 5,18 5,37 4,94 3,05 0,87

3,92 4,24 4,31 4,38 4,20 3,24 1,36

1,67 2,01 2,11 2,22 1,97 1,37 0,77

0,94 1,31 1,51 1,67 1,27 1,03 0,49

0,88 1,28 1,48 1,64 1,24 0,95 0,50

0,91 1,23 1,44 1,61 1,19 0,85 0,43

0,61 0,97 1,21 1,41 0,94 0,77 0,38

0,51 0,86 1,12 1,33 0,82 0,59 0,34

4,43

4,31

4,05

4,43

4,48

3,95

3,74

3,86

3,85

3,96

3,76

3,61

4,48 4,73 1,71

4,34 4,25 1,56

4,14 3,64 1,39

4,50 3,87 1,61

4,60 3,84 1,51

4,18 3,23 1,42

4,15 2,71 1,28

4,18 3,30 1,44

4,14 3,28 1,44

4,32 3,71 1,45

4,09 3,53 1,34

3,89 3,58 1,38

5*

Tabel 1.2.2 Rentes van in Nederland gevestigde mfi’s op deposito’s en leningen, met bijbehorende volumes Nieuwe contracten

2008

2008

2009 iii

iv

2009 i

ii

apr.

2009 mei

jun.

jul.

Gemiddelde rentepercentages Deposito’s

jul. Eurogebied

Huishoudens

1

Girale deposito’s

0,78

0,80

0,77

0,62

0,53

0,57

0,52

0,50

0,48

0,52

2.1 2.2 2.3

Deposito’s met vaste looptijd t/m 1 jaar meer dan 1 jaar t/m 2 jaar meer dan 2 jaar

4,37 4,77 3,85

4,60 5,04 4,29

4,52 5,07 3,89

3,47 4,51 3,64

2,32 3,81 3,05

2,42 4,25 2,92

2,35 4,16 2,91

2,20 3,03 3,31

2,01 2,50 3,76

1,86 2,42 2,61

3.1 3.2

Deposito’s met opzegtermijn 1 t/m 3 maanden meer dan 3 maanden

2,91 4,19

2,95 4,18

3,11 4,18

3,07 4,20

2,76 3,96

2,83 3,97

2,80 3,93

2,66 3,99

2,48 3,74

1,92 3,38

Niet-financiële vennootschappen 4

Girale deposito’s

5.1 5.2 5.3


6

Repo’s 1 Leningen

2,75

2,91

2,63

1,69

1,42

1,42

1,44

1,40

1,27

0,57

4,19

4,54

3,72

1,84

0,84

0,93

0,85

0,75

0,52

0,81 2,49 2,95 0,68

Huishoudens

7

Rekening-courantkrediet

7,47

7,52

7,69

6,69

6,30

6,46

6,24

6,19

5,81

9,30

8.1 8.2 8.3 8.4

Woninghypotheken variabele rente en t/m 1 jaar rentevast meer dan 1 jaar t/m 5 jaar rentevast meer dan 5 jaar t/m 10 jaar rentevast meer dan 10 jaar rentevast

5,57 5,28 5,27 5,40

5,70 5,49 5,41 5,46

5,71 5,50 5,51 5,60

4,21 4,98 5,44 5,46

3,63 4,82 5,35 5,37

3,47 4,83 5,35 5,38

3,62 4,80 5,32 5,33

3,79 4,82 5,38 5,39

3,82 4,93 5,45 5,40

3,04 3,87 4,54 4,54

Alle woninghypotheken Idem inclusief kostenopslag

5,34 5,41

5,47 5,54

5,55 5,62

5,06 5,12

4,71 4,78

4,69 4,76

4,68 4,74

4,76 4,82

4,81 4,88

3,29 3,95

10,24

10,89

11,27

10,18

10,11

9,90

10,22

10,21

10,24

7,66 6,46 8,01

9,68 9,74

10,46 10,51

9,93 10,11

9,76 14,82

9,71 9,69

9,49 9,50

9,87 9,82

9,76 9,75

9,89 9,88

7,65 8,03

4,71 5,34 5,22

4,87 5,68 5,28

4,39 5,25 5,36

2,79 4,99 4,88

2,14 4,45 4,64

2,25 4,75 4,79

1,98 3,83 4,33

2,19 4,76 4,81

1,91 4,78 4,26

3,40 4,77 4,86

8

9.1 9.2 9.3 9

Consumptief krediet variabele rente en t/m 1 jaar rentevast meer dan 1 jaar t/m 5 jaar rentevast meer dan 5 jaar rentevast Alle consumptieve kredieten Idem inclusief kostenopslag

Overige leningen 10.1 variabele rente en t/m 1 jaar rentevast 10.2 meer dan 1 jaar t/m 5 jaar rentevast 10.3 meer dan 5 jaar rentevast



5,83

6,02

5,69

4,28

3,78

3,85

3,90

3,59

3,45

4,34

12.1 12.2 12.3

Overige leningen t/m 1 miljoen euro variabele rente en t/m 1 jaar rentevast meer dan 1 jaar t/m 5 jaar rentevast meer dan 5 jaar rentevast

5,56 5,93 5,75

5,82 6,35 5,95

5,42 5,97 5,76

3,93 5,19 4,94

3,57 4,89 4,60

3,58 4,91 4,47

3,56 4,90 4,54

3,56 4,88 4,79

3,54 5,04 4,73

3,57 4,79 4,32

13.1 13.2 13.3

Overige leningen meer dan 1 miljoen euro variabele rente en t/m 1 jaar rentevast meer dan 1 jaar t/m 5 jaar rentevast meer dan 5 jaar rentevast

4,96 5,40 4,96

5,22 5,80 5,00

4,62 5,11 4,79

2,68 3,84 4,60

2,03 3,76 4,59

2,10 3,60 4,62

1,96 3,85 4,53

2,02 3,83 4,62

1,73 3,96 4,20

2,37 2,89 3,89

Voor de toelichting wordt verwezen naar de bijlage. 1 Totaal private sector.

6*

2 Het volume aan nieuwe contracten van de posten 1,3,4,7 en 11 betreft het totale uitstaande bedrag aan het einde van de maand. De jaar- en kwartaalvolumes van

deze posten betreffen gemiddelden van deze uitstaande bedragen. 3 In miljarden euro.

vervolg op volgende pagina’s 2008

2008

2009 iii

iv

2009 i

ii

2009

apr.

mei

jun.

jul.

Volumes in miljoenen euro’s 2 Deposito’s 1

Girale deposito’s

2.1 2.2 2.3 3.1 3.2

jul. Eurogebied 3

Huishoudens 52.581

52.845

50.603

50.382

52.545

49.501

54.930

53.203

52.807

2.014,7


176.533 6.386 4.082

44.267 3.455 743

44.190 1.029 1.337

17.150 555 1.281

3.813 159 1.175

1.824 73 448

1.172 60 425

817 26 302

874 39 410

144,1 11,0 14,7

Deposito’s met opzegtermijn 1 t/m 3 maanden meer dan 3 maanden

185.849 1.492

182.388 1.547

175.406 1.655

185.655 1.806

212.323 1.913

203.937 1.875

213.253 1.916

219.778 1.948

228.364 1.974

1.669,0 120,7


Girale deposito’s

5.1 5.2 5.3


6

Repo’s 1 Leningen

100.392

100.525

100.055

102.165

102.947

102.345

102.259

104.237

106.382

872,5

390.112

86.502

94.972

68.406

59.077

19.956

19.655

19.466

16.074

220,1 2,3 4,0 58,0

Huishoudens

7


11.925

12.061

12.433

12.555

12.394

12.626

12.146

12.410

12.368

185,1

8.1 8.2 8.3 8.4

Woninghypotheken variabele rente en t/m 1 jaar rentevast meer dan 1 jaar t/m 5 jaar rentevast meer dan 5 jaar t/m 10 jaar rentevast meer dan 10 jaar rentevast

10.843 13.454 34.840 14.060

2.525 3.393 9.281 3.352

1.967 3.143 8.440 3.039

2.508 3.298 4.637 1.693

3.742 4.313 4.351 1.205

1.263 1.328 1.535 485

1.211 1.339 1.352 360

1.268 1.646 1.464 360

1.464 1.780 1.617 375

25,0 11,5 11,9 13,8

8

Alle woninghypotheken

73.197

18.551

16.589

12.136

13.611

4.611

4.262

4.738

5.236

62,3

9.1 9.2 9.3

Consumptief krediet variabele rente en t/m 1 jaar rentevast meer dan 1 jaar t/m 5 jaar rentevast meer dan 5 jaar rentevast

1.918

532

552

290

259

100

84

75

88

5,7 7,7 6,1

9

Alle consumptieve kredieten

2.502

642

768

375

335

130

106

99

114

19,5

14.567 800 1.102

3.448 231 368

3.669 179 204

2.549 137 251

2.217 97 456

728 26 243

674 41 142

815 30 71

802 28 37

18,2 2,7 4,6

Overige leningen 10.1 variabele rente en t/m 1 jaar rentevast 10.2 meer dan 1 jaar t/m 5 jaar rentevast 10.3 meer dan 5 jaar rentevast



67.374

70.404

68.935

68.529

71.509

70.473

70.856

73.199

72.710

587,7

12.1 12.2 12.3

Overige leningen t/m 1 miljoen euro variabele rente en t/m 1 jaar rentevast meer dan 1 jaar t/m 5 jaar rentevast meer dan 5 jaar rentevast

11.210 6.312 3.065

2.862 1.237 780

2.784 1.500 683

2.948 1.347 346

2.132 1.671 276

745 558 102

682 506 87

705 607 87

827 621 97

68,4 6,2 6,1

13.1 13.2 13.3

Overige leningen meer dan 1 miljoen euro variabele rente en t/m 1 jaar rentevast meer dan 1 jaar t/m 5 jaar rentevast meer dan 5 jaar rentevast

152.953 7.229 11.062

42.767 1.039 3.010

39.689 2.533 2.995

36.434 1.829 875

34.304 1.852 768

11.711 612 206

11.018 510 312

11.575 730 250

12.144 674 381

250,3 13,4 10,4

7*

Tabel 1.2.2 Rentes van in Nederland gevestigde mfi’s op deposito’s en leningen, met bijbehorende volumes (vervolg) Uitstaande bedragen 2008

2008

2009 iii

iv

2009 i

ii

apr.

2009 mei

jun.

jul.

Gemiddelde rentepercentages Deposito’s Deposito’s met vaste looptijd 14.1 t/m 2 jaar 14.2 meer dan 2 jaar

Eurogebied

Huishoudens 4,42 3,61

4,52 3,63

4,70 3,67

jul.

4,71 3,73

4,71 3,71

4,70 3,70

4,72 3,74

4,72 3,70

4,68 3,79

3,07 3,01

3,68 4,39

2,90 3,73

3,16 3,85

2,82 3,86

2,73 3,47

2,60 3,46

1,99 3,55

Niet-financiële vennootschappen 15.1 15.2

Deposito’s met vaste looptijd t/m 2 jaar meer dan 2 jaar

16

Repo’s 1 Leningen

4,44 4,84

4,63 4,91

4,46 4,86

1,53

Huishoudens

17.1 17.2 17.3

Woninghypotheken t/m 1 jaar meer dan 1 jaar t/m 5 jaar meer dan 5 jaar

5,71 5,43 4,90

5,75 5,45 4,92

5,78 5,58 4,94

4,82 5,20 4,86

4,35 4,87 4,81

4,41 4,97 4,82

4,33 4,87 4,80

4,32 4,78 4,80

4,16 4,67 4,79

4,32 4,31 4,35

18.1 18.2 18.3

Consumptief krediet en overige leningen t/m 1 jaar meer dan 1 jaar t/m 5 jaar meer dan 5 jaar

7,74 6,01 5,60

8,00 6,16 5,68

8,12 6,13 5,59

7,39 5,58 5,10

7,08 5,21 4,84

7,18 5,30 4,88

7,05 5,19 4,83

7,01 5,15 4,80

6,71 5,01 4,73

7,82 6,78 5,66

4,01 3,80 4,40

3,40 3,06 4,02

3,47 3,22 4,08

3,49 3,04 4,05

3,23 2,93 3,95

3,11 2,85 3,87

3,72 3,58 3,82

Niet-financiële vennootschappen 19.1 19.2 19.3

Leningen t/m 1 jaar meer dan 1 jaar t/m 5 jaar meer dan 5 jaar

Voor de toelichting wordt verwezen naar de bijlage. 1 Totaal private sector.

8*

5,76 5,45 5,21

5,88 5,63 5,32

5,59 5,42 5,18

2 De jaar- en kwartaalvolumes van deze posten betreffen gemiddelden van de uitstaande bedragen per maandultimo.

3 In miljarden euro’s.

2008

2008

2009 iii

iv

2009 i

ii

apr.

2009 mei

jun.

jul.

Volume in miljoenen euro’s 2 Deposito’s Deposito’s met vaste looptijd 14.1 t/m 2 jaar 14.2 meer dan 2 jaar

Eurogebied 3

Huishoudens 67.888 18.550

73.503 19.299

jul.

81.242 19.408

75.359 19.605

62.891 20.468

65.329 20.185

62.968 20.409

60.377 20.809

55.570 21.571

1.120,6 543,1

55.017 3.649

48.465 3.889

51.796 3.822

48.191 3.961

45.408 3.885

40.471 3.832

419,1 71,2

Niet-financiële vennootschappen 15.1 15.2

Deposito’s met vaste looptijd t/m 2 jaar meer dan 2 jaar

16

Repo’s 1 Leningen

17.1 17.2 17.3

Woninghypotheken t/m 1 jaar meer dan 1 jaar t/m 5 jaar meer dan 5 jaar

18.1 18.2 18.3

Consumptief krediet en overige leningen t/m 1 jaar meer dan 1 jaar t/m 5 jaar meer dan 5 jaar

67.150 3.173

69.004 3.123

65.996 3.417

69,2

Huishoudens 713 1.342 383.535

717 1.430 386.580

708 1.497 388.140

656 1.423 376.722

596 1.411 366.571

622 1.442 368.331

596 1.404 366.882

571 1.387 364.499

557 1.364 365.983

15,8 65,1 3.352,6

19.452 4.165 21.674

19.587 4.179 21.707

19.849 4.291 21.744

19.357 4.453 21.663

19.048 4.461 21.711

19.454 4.460 21.688

18.700 4.451 21.709

18.991 4.473 21.737

18.988 4.476 21.430

272,8 283,4 823,0

87.145 40.152

84.664 41.550

84.042 41.195

84.720 41.206

85.230 42.249

83.892 43.061

1.197,7 909,7

Niet-financiële vennootschappen 19.1 19.2 19.3

Leningen t/m 1 jaar meer dan 1 jaar t/m 5 jaar meer dan 5 jaar

84.852 35.089

89.203 37.259

84.509 39.075

9*

Tabel 2.1 Wisselkoersen en goudprijs 2005

2006

2007

2008

2008

2009 iii

Wisselkoersen

2009

iv

i

ii

mei

jun.

jul.

aug.

Hoeveelheid vreemde valuta’s per euro, gemiddelden

1 2

Amerikaanse dollar Japanse yen

1,2441 136,85

1,2556 146,02

1,3705 161,25

1,4708 152,45

1,5050 161,83

1,3180 126,71

1,3029 122,04

1,3632 132,59

1,3650 131,85

1,4016 135,39

1,4088 133,09

1,4268 135,31

3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7 3.8 3.9 3.10 3.11 3.12 3.13 3.14 3.15

Valuta’s in de Europese Unie Bulgaarse lev Tsjechische kuruna Deense kroon Estlandse kroon Cypriotische pond Letlandse lat Litouwse litas Hongaarse forint Maltezer lira Poolse zloty Roemeense leu 1 Sloveense tolar Slowaakse koruna Zweedse kroon Britse pond

1,9558 29,782 7,4518 15,647 0,5768 0,6962 3,4528 248,05 0.4299 4,0230 3,6209 239,57 38,599 9,2822 0,6838

1,9558 28,342 7,4591 15,647 0,5758 0,6962 3,4528 264,26 0.4293 3,8959 3,5258 239,60 37,234 9,2544 0,6817

1,9558 27,766 7,4506 15,647 0,5826 0,7001 3,4528 251,35 0.4293 3,7837 3,3353

1,9558 24,946 7,4560 15,647

1,9558 24,093 7,4592 15,647

1,9558 25,344 7,4512 15,647

1,9558 27,601 7,4514 15,647

1,9558 26,679 7,4471 15,647

1,9558 26,732 7,4468 15,647

1,9558 26,545 7,4457 15,647

1,9558 25,793 7,4458 15,647

1,9558 25,646 7,4440 15,647

0,7027 3,4528 251,51

0,7045 3,4528 236,07

0,7090 3,4528 263,36

0,7061 3,4528 294,19

0,7065 3,4528 285,71

0,7092 3,4528 281,93

0,7015 3,4528 280,46

0,7006 3,4528 272,06

0,7013 3,4528 270,05

3,5121 3,6826

3,3081 3,5768

3,7658 3,8165

4,4988 4,2682

4,4523 4,1963

4,4103 4,1700

4,5084 4,2131

4,2965 4,2184

4,1311 4,2183

33,775 9,2501 0,6843

31,262 9,6152 0,7963

30,312 9,4738 0,7950

30,350 10,2335 0,8391

10,9410 0,9088

10,7806 0,8788

10,5820 0,8845

10,8713 0,8567

10,8262 0,8609

10,2210 0,8627

4.1

Valuta’s van kandidaatleden van de Europese Unie Turkse lira 2

1,6771

1,8090

1,7865

1,9064

1,8235

2,0261

2,1635

2,1410

2,1251

2,1675

2,1378

2,1236

5.1 5.2 5.3 5.4 5.5 5.6 5.7 5.8 5.9 5.10 5.11 5.12 5.13 5.14 5.15 5.16 5.17 5.18 5.19 5.20 5.21 5.22 5.23 5.24 5.25

Overige valuta’s Noorse kroon IJslandse kroon 3 Zwitserse frank Canadese dollar Australische dollar Nieuw-Zeelandse dollar Singaporese dollar Hongkongse dollar Zuid-Koreaanse won Mexicaanse peso Zuid-Afrikaanse rand Surinaamse dollar Nederlands-Antilliaanse gulden Arubaanse gulden Bijzondere trekkingsrechten Taiwanese dollar Indonesische rupiah Filippijnse peso Chinese yuan renminbi Maleisische ringgit Thaise bath Russische nieuwe roebel Kroatische kuna Braziliaanse real Indiase roepie

8,0092 78,226 1,5483 1,5087 1,6320 1,7660 2,0702 9,6768 1.273,6 13,5643 7,9183 3,396 2,2269 2,2269 0,841913 39,998 12.072,8 68,494 10,1955 4,7119 50,068 35,188 7,401 3,036 54,812

8,0472 87,757 1,5729 1,4237 1,6668 1,9373 1,9941 9,7545 1.198,6 13,6936 8,5312 3,445 2,2475 2,2475 0,853046 40,849 11.512,4 64,379 10,0096 4,6044 47,594 34,112 7,325 2,733 56,844

8,0165 87,634 1,6427 1,4678 1,6348 1,8627 2,0636 10,6912 1.273,0 14,9743 9,6596 3,762 2,4532 2,4532 0,894913 45,011 12.528,3 63,026 10,4178 4,7076 44,214 35,018 7,338 2,663 56,419

8,2237 127,262 1,5874 1,5594 1,7416 2,0770 2,0762 11,4541 1.606,1 16,2911 12,0590 4,037 2,6327 2,6327 0,929164 46,283 14.165,2 65,172 10,2236 4,8893 48,475 36,421 7,224 2,674 63,614

8,0604 125,693 1,6115 1,5650 1,6955 2,1094 2,1010 11,7372 1.600,9 15,5214 11,7055 4,131 2,6940 2,6940 0,945446 46,893 13.869,0 68,422 10,2969 5,0209 50,960 36,492 7,183 2,499 65,797

8,9328 162,956 1,5249 1,5916 1,9606 2,2829 1,9588 10,2191 1.796,4 17,1856 13,0786 3,618 2,3591 2,3591 0,874379 43,435 14.469,2 63,653 9,0155 4,6798 45,904 35,965 7,175 3,010 64,007

8,9472 153,011 1,4977 1,6223 1,9648 2,4498 1,9709 10,1016 1.847,6 18,7267 12,9740 3,576 2,3321 2,3321 0,872612 44,276 15.175,0 62,133 8,9066 4,7259 46,038 44,417 7,412 3,017 64,795

8,8431 172,550 1,5138 1,5883 1,7917 2,2565 2,0050 10,5657 1.747,1 18,1648 11,5242 3,742 2,4401 2,4401 0,896375 45,103 14.334,5 65,097 9,3107 4,8340 47,294 43,772 7,353 2,825 66,398

8,7943 172,385 1,5118 1,5712 1,7831 2,2663 1,9939 10,5807 1.710,2 17,9969 11,4475 3,747 2,4434 2,4434 0,896835 44,856 14.137,5 64,600 9,3157 4,8057 47,241 43,568 7,352 2,823 66,176

8,9388 177,559 1,5148 1,5761 1,7463 2,1967 2,0357 10,8638 1.768,8 18,6813 11,2718 3,848 2,5090 2,5090 0,907237 45,952 14.315,4 67,036 9,5786 4,9305 47,844 43,555 7,295 2,739 66,919

8,9494 179,413 1,5202 1,5824 1,7504 2,1873 2,0421 10,9182 1.778,4 18,8143 11,2007 3,867 2,5217 2,5217 0,907743 46,365 14.241,5 67,724 9,6246 4,9963 47,969 44,388 7,331 2,722 68,233

8,6602 181,325 1,5236 1,5522 1,7081 2,1097 2,0577 11,0587 1.769,0 18,5571 11,3415 3,917 2,5540 2,5540 0,914475 46,905 14.270,8 68,803 9,7485 5,0185 48,543 45,197 7,329 2,631 68,957

11.546

15.457

16.322

19.096

18.576

19.452

22.461

21.784

21.879

21.712

21.321

21.396

Goudprijs te Londen 6

1 kilogram fijn, in euro Onherroepelijke conversiekoersen voor de euro

7.1 7.2 7.3 7.4 7.5 7.6 7.7 7.8

Valuta’s in het eurogebied Belgische/Luxemburgse frank Duitse mark Griekse drachme Spaanse peseta Franse frank Ierse pond Italiaanse lire Cypriotische pond

40,3399 1,95583 340,750 166,386 6,55957 0,787564 1.936,27 0,585274

Voor de toelichting wordt verwezen naar de bijlage. 1 Met ingang van 1 juni 2005 is de Roemeense leu (rol) vervangen door de Roemeense nieuwe leu (ron) in een omruilverhouding van 10.000 rol = 1 ron.

10*

7.9 7.10 7.11 7.12 7.13 7.14 7.15

Maltezer lira Nederlandse gulden Oostenrijkse shilling Portugese escudo Sloveense tolar Slowaakse koruna Finse mark

0,429300 2,20371 13,7603 200,482 239,640 30,1260 5,94573

2 Met ingang van 1 januari 2005 is de Turkse lira (trl) vervangen door de Nieuwe turkse lira (try) in een omruilverhouding van 1.000.000 trl = 1 try.

3 Met ingang van 1 oktober 2008 is de wisselkoers van de IJslandse kroon de dagelijks door de Centrale Bank van IJsland vastgestelde middenkoers.

2004

2005

2006

2007

2008

2009 ii

Wisselkoersen

2009

iii

iv

i

mei

jun.

jul.

aug.

Hoeveelheid vreemde valuta’s per euro, ultimocijfers

8 9

Amerikaanse dollar Japanse yen

1,3621 139,65

1,1797 138,90

1,3170 156,93

1,4721 164,93

1,5764 166,44

1,4303 150,47

1,3917 126,14

1,3308 131,17

1,4098 135,22

1,4134 135,51

1,4138 135,33

1,4272 133,10

10.1 10.2 10.3 10.4 10.5 10.6 10.7 10.8 10.9 10.10 10.11 10.12 10.13 10.14 10.15

Valuta’s in de Europese Unie Bulgaarse lev Tsjechische kuruna Deense kroon Estlandse kroon Cypriotische pond Letlandse lat Litouwse litas Hongaarse forint Maltezer lira Poolse zloty Roemeense leu 1 Sloveense tolar Slowaakse koruna Zweedse kroon Britse pond

1,9559 30,464 7,4388 15,647 0,5800 0,6979 3,4528 245,97 0,4343 4,0845 39.390 239,76 38,745 9,0206 0,7051

1,9563 29,000 7,4605 15,647 0,5735 0,6962 3,4528 252,87 0,4293 3,8600 3,6802 239,50 37,880 9,3885 0,6853

1,9558 27,485 7,4560 15,647 0,5782 0,6972 3,4528 251,77 0,4293 3,8310 3,3835 239,64 34,435 9,0404 0,6715

1,9558 26,628 7,4583 15,647 0,5853 0,6964 3,4528 253,73 0,4293 3,5935 3,6077

1,9558 23,893 7,4579 15,647

1,9558 24,660 7,4611 15,647

1,9558 26,875 7,4506 15,647

1,9558 27,388 7,4482 15,647

1,9558 26,825 7,4453 15,647

1,9558 25,882 7,4470 15,647

1,9558 25,573 7,4461 15,647

1,9558 25,376 7,4431 15,647

0,7047 3,4528 235,43

0,7086 3,4528 242,83

0,7083 3,4528 266,70

0,7096 3,4528 308,18

0,7093 3,4528 282,48

0,7036 3,4528 271,55

0,7023 3,4528 266,53

0,7031 3,4528 271,85

3,3513 3,6415

3,3967 3,7413

4,1535 4,0225

4,6885 4,2385

4,4762 4,1825

4,4520 4,2072

4,1590 4,2185

4,1040 4,2238

33,583 9,4415 0,7334

30,205 9,4703 0,7923

30,300 9,7943 0,7903

30,126 10,8700 0,9525

. 10,9400 0,9308

10,6678 0,8729

10,8125 0,8521

10,3358 0,8556

10,2191 0,8814

11.1

Valuta’s van kandidaatleden van de Europese Unie Turkse lira 2

1.836.200

1,5924

1,8640

1,7170

1,9323

1,8136

2,1488

2,2212

2,1737

2,1614

2,0870

2,1480

12.1 12.2 12.3 12.4 12.5 12.6 12.7 12.8 12.9 12.10 12.11 12.12 12.13 12.14 12.15 12.16 12.17 12.18 12.19 12.20 12.21 12.22 12.23 12.24 12.25

Overige valuta’s Noorse kroon IJslandse kroon 3 Zwitserse frank Canadese dollar Australische dollar Nieuw-Zeelandse dollar Singaporese dollar Hongkongse dollar Zuid-Koreaanse won Mexicaanse peso Zuid-Afrikaanse rand Surinaamse dollar Nederlands-Antilliaanse gulden Arubaanse gulden Bijzondere trekkingsrechten Taiwanese dollar Indonesische rupiah Filippijnse peso Chinese yuan renminbi Maleisische ringgit Thaise bath Russische nieuwe roebel Kroatische kuna Braziliaanse real Indiase roepie

8,2365 83,600 1,5429 1,6416 1,7459 1,8871 2,2262 10,5881 1.410,1 15,2235 7,6897 3,698 2,4382 2,4382 0,877071 43,332 12.653,9 76,510 11,2741 5,1802 53,042 37,788 7,665 3,620 59,259

7,9850 74,570 1,5551 1,3725 1,6109 1,7270 1,9628 9,1474 1.184,4 12,5945 7,4642 3,232 2,1117 2,1117 0,825386 38,742 11.596,5 62,719 9,5204 4,4584 48,437 33,920 7,372 2,746 53,113

8,2380 93,130 1,6069 1,5281 1,6691 1,8725 2,0202 10,2409 1.224,8 14,2899 9,2124 3,615 2,3574 2,3574 0,875432 42,912 11.844,4 64,546 10,2793 4,6490 46,770 34,680 7,350 2,814 58,218

7,9580 91,900 1,6547 1,4449 1,6757 1,9024 2,1163 11,4800 1.378,0 16,0732 10,0298 4,041 2,6351 2,6351 0,931561 47,753 13.826,7 60,724 10,7524 4,8682 43,800 35,986 7,331 2,591 57,862

8,0090 125,420 1,6056 1,5942 1,6371 2,0632 2,1446 12,2943 1.652,2 16,2298 12,3426 4,327 2,8218 2,8218 0,964973 47,845 14.550,2 70,867 10,8051 5,1509 52,738 36,948 7,237 2,511 67,673

8,3330 145,910 1,5774 1,4961 1,7739 2,1143 2,0439 11,1124 1.726,3 15,7126 11,8270 3,926 2,5602 2,5602 0,918496 46,035 13.487,7 67,300 9,7954 4,9238 48,473 36,410 7,105 2,753 66,475

9,7500 169,970 1,4850 1,6998 2,0274 2,4191 2,0040 10,7858 1.839,1 19,2333 13,0667 3,820 2,4911 2,4911 0,903543 45,700 15.239,1 65,930 9,4956 4,8048 48,285 41,283 7,356 3,244 67,437

8,8900 163,080 1,5152 1,6685 1,9216 2,3288 2,0234 10,3140 1.840,6 18,7623 12,6140 3,653 2,3821 2,3821 0,890126 45,125 15.570,4 64,320 9,0942 4,8514 47,223 45,032 7,477 3,077 67,392

8,8785 173,870 1,5128 1,5501 1,7671 2,2135 2,0350 10,9273 1.764,0 18,4340 11,2413 3,870 2,5235 2,5235 0,910694 46,010 14.539,3 66,516 9,6263 4,9167 48,377 43,446 7,350 2,832 66,426

9,0180 179,410 1,5265 1,6275 1,7359 2,1656 2,0441 10,9540 1.802,4 18,5537 10,8853 3,880 2,5300 2,5300 0,910561 46,365 14.427,6 67,865 9,6545 4,9681 48,140 43,881 7,273 2,747 67,518

8,7150 180,810 1,5317 1,5234 1,7060 2,1578 2,0377 10,9570 1.728,7 18,6678 11,0368 3,881 2,5307 2,5307 0,910174 46,390 14.068,4 67,941 9,6592 4,9801 48,112 44,540 7,352 2,648 67,950

8,6070 179,440 1,5168 1,5793 1,7087 2,0973 2,0602 11,0620 1.783,3 19,0246 11,1136 3,918 2,5547 2,5547 0,911332 46,990 14.390,2 69,667 9,7486 5,0259 48,532 45,465 7,364 2,709 69,790

10.338

13.981

15.519

18.269

19.023

20.163

19.983

22.190

22.167

21.405

21.297

21.281

Goudprijs te Londen 13

1 kilogram fijn, in euro

11*

Tabel 3.1 Aandelenbeursindices 2003

1 1.1 1.2 1.3 1.4

Nederland, euronext Amsterdam 1 aex-index Midkap-index All-share index Financiële instellingen

2 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5

Internationale indices Dow Jones-index Nasdaq-index Nikkei-index Eurotop-100 index msci-world index

3 3.1 3.2 3.3 3.4

Nederland, euronext Amsterdam 1 aex-index Midkap-index All-share index Financiële instellingen

4 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5

Internationale indices Dow Jones-index Nasdaq-index Nikkei-index Eurotop-100 index msci-world index

Voor de toelichting wordt verwezen naar de bijlage 1 1983=45,38 (i.v.m. conversie naar euro’s).

12*

2004

2005

2006

2007

2008

Indices, ultimocijfers 337,7 357,5 484,8 395,8

348,1 410,8 513,3 449,7

436,8 520,7 643,1 569,1

495,3 678,3 748,8 657,7

515,8 657,0 784,8 581,4

245,9 312,2 380,6 175,6

10.453,9 2.003,4 10.676,6 2.126,0 778,6

10.783,0 2.175,4 11.488,8 2.263,5 852,5

10.717,5 2.205,3 16.111,4 2.751,4 969,6

12.463,2 2.415,3 17.225,8 3.092,8 1.100,6

13.264,8 2.652,3 15.307,8 3.167,4 1.131,7

8.776,4 1.577,0 8.859,6 1.798,7 677,8

Indices, gemiddelden 304,6 302,1 439,4 350,6

339,1 383,3 494,1 411,2

384,8 462,5 572,6 488,8

462,4 596,8 691,6 612,2

522,6 712,2 800,8 673,7

392,2 538,1 606,3 407,4

9.005,0 1.647,2 9.311,4 1.907,4 681,7

10.316,5 1.986,5 11.179,3 2.181,6 799,1

10.545,7 2.099,7 12.422,6 2.490,7 888,0

11.409,8 2.262,5 16.110,4 2.897,8 1.017,8

13.172,9 2.578,5 16.982,5 3.206,1 1.146,0

11.244,2 2.162,0 12.178,3 2.458,6 919,2

2007

2008

2009

2009

iii

iv

i

ii

iii

iv

i

ii

mei

jun.

jul.

aug.

541,0 709,1 828,9 672,6

515,8 657,0 784,8 581,4

442,4 626,0 681,9 520,3

425,9 582,7 665,8 427,9

331,5 487,4 518,3 306,2

245,9 312,2 380,6 175,6

217,0 292,1 340,9 139,6

254,7 364,4 402,6 188,8

259,5 364,4 410,6 194,5

254,7 364,4 402,6 188,8

283,2 404,0 441,9 219,8

296,3 451,7 465,1 244,9

13.895,6 2.701,5 16.785,7 3.248,6 1.171,0

13.264,8 2.652,3 15.307,8 3.167,4 1.131,7

12.262,9 2.279,1 12.525,5 2.636,5 991,9

11.350,0 2.293,0 13.481,4 2.522,4 973,7

10.850,7 2.082,3 11.259,9 2.268,8 858,6

8.776,4 1.577,0 8.859,6 1.798,7 677,8

7.608,9 1.528,6 8.109,5 1.580,2 605,8

8.447,0 1.835,0 9.958,4 1.821,2 699,5

8.500,3 1.774,3 9.522,5 1.846,9 701,2

8.447,0 1.835,0 9.958,4 1.821,2 699,5

9.171,6 1.978,5 10.356,8 1.988,4 750,8

9.496,3 2.009,1 10.492,5 2.074,0 777,1

531,6 720,9 817,5 672,4

523,3 689,0 798,2 621,8

449,3 601,8 688,1 506,6

467,3 650,7 722,7 525,3

394,8 550,7 612,6 408,7

259,0 350,7 404,2 192,0

234,8 302,5 365,4 151,1

250,8 351,9 394,0 185,0

257,8 362,2 404,4 196,9

259,5 365,5 410,3 192,3

263,2 372,3 413,0 196,4

290,5 434,5 455,4 236,2

13.481,7 2.606,7 16.908,2 3.207,9 1.149,2

13.516,9 2.704,4 16.003,3 3.217,5 1.150,4

12.386,4 2.333,1 13.365,1 2.788,3 1.021,9

12.510,9 2.425,4 13.813,4 2.730,3 1.038,8

11.321,9 2.290,7 12.777,2 2.438,9 936,8

8.810,1 1.604,4 8.721,6 1.887,9 684,1

7.757,8 1.482,9 7.940,2 1.647,5 614,8

8.330,9 1.733,0 9.297,0 1.791,8 679,9

8.398,4 1.726,1 9.304,4 1.829,1 689,8

8.593,0 1.827,0 9.810,3 1.850,5 704,7

8.679,8 1.873,8 9.678,3 1.864,7 708,1

9.375,1 1.997,2 10.430,4 2.028,6 766,2

13*

Tabel 4.1 Emissies van effecten met uitzondering van aandelen door Nederlandse ingezetenen Miljoenen euro’s

Totaal

In euro’s

Emissies

Aflossingen 1

Nettoemissies 2

3

Uitstaande bedragen 4

In overige valuta’s

Emissies

Aflossingen

Nettoemissies

5

6

7

Uitstaande bedragen

Emissies

Aflossingen

Nettoemissies

8

9

10

11

Uitstaande bedragen 12

Kortlopende effecten 2003 2004 2005 2006 2007 2008

242.248 227.730 196.625 179.684 209.118 432.150

239.202 228.149 203.638 183.600 197.976 351.953

3.046 -419 -7.013 -3.916 11.142 80.197

49.439 48.699 41.417 36.833 47.062 127.587

191.905 189.840 159.823 127.079 147.743 290.606

185.580 191.365 166.429 134.644 137.980 232.261

6.325 -1.525 -6.606 -7.565 9.763 58.345

42.266 40.741 33.598 26.033 35.826 94.171

50.343 37.890 36.802 52.605 61.375 141.544

53.622 36.784 37.209 48.956 59.996 119.692

-3.279 1.106 -407 3.649 1.379 21.852

7.173 7.958 7.819 10.800 11.236 33.416

2007 iii iv 2008 i ii iii iv 2009 i ii

56.776 46.534 75.157 76.017 92.348 188.628 147.542 141.773

48.697 59.035 55.247 76.228 83.357 137.121 154.163 152.148

8.079 -12.501 19.910 -211 8.991 51.507 -6.621 -10.375

59.850 47.062 66.493 66.232 76.034 127.587 121.358 110.379

40.198 31.316 55.442 55.181 51.022 128.961 94.566 85.260

33.108 42.061 39.838 55.078 52.853 84.492 98.900 88.585

7.090 -10.745 15.604 103 -1.831 44.469 -4.334 -3.325

46.541 35.826 51.430 51.533 49.702 94.171 89.837 86.512

16.578 15.218 19.715 20.836 41.326 59.667 52.976 56.513

15.589 16.974 15.409 21.150 30.504 52.629 55.263 63.563

989 -1.756 4.306 -314 10.822 7.038 -2.287 -7.050

13.309 11.236 15.063 14.699 26.332 33.416 31.521 23.867

56.992 48.011 36.770 57.736

52.734 56.674 42.740 40.809

4.258 -8.663 -5.970 16.927

125.809 116.327 110.379 127.285

32.181 30.132 22.947 40.716

34.187 27.083 27.315 28.853

-2.006 3.049 -4.368 11.863

87.831 90.880 86.512 98.375

24.811 17.879 13.823 17.020

18.547 29.591 15.425 11.956

6.264 -11.712 -1.602 5.064

37.978 25.447 23.867 28.910

848.319

28.323

1.645.622

821.307

798.420

22.887

1.470.104

55.334

49.899

5.436

175.518

2009 apr. mei jun. jul.

Eurogebied 2009 jun.

876.642

Langlopende effecten met uitzondering van aandelen 2003 2004 2005 2006 2007 2008

143.253 135.242 172.375 166.582 236.163 184.966

71.933 77.746 82.065 97.852 108.389 119.325

71.321 57.496 90.310 68.730 127.775 65.641

580.909 632.968 738.225 783.454 898.913 969.115

107.311 106.766 134.191 125.831 203.993 159.933

56.292 62.508 63.835 75.256 92.906 83.854

51.019 44.258 70.356 50.575 111.087 76.078

475.702 519.960 588.648 631.531 742.724 819.347

35.942 28.476 38.184 40.751 32.170 25.034

15.641 15.238 18.230 22.596 15.482 35.470

20.302 13.238 19.954 18.155 16.688 -10.437

105.207 113.008 149.577 151.922 156.189 149.768

2007 iii iv iv 2008 i ii iii iv 2009 i ii

40.663 83.584

28.213 19.925

12.450 63.659

33.571 77.884

24.740 16.697

8.832 61.188

3.473 3.228

3.619 2.471

38.509 21.168 29.165 30.482 36.362 27.325

-8.226 31.687 -6.670 48.850 38.774 47.326

22.990 44.285 17.704 74.953 60.079 62.049

31.356 16.963 23.487 12.049 24.382 25.040

-8.366 27.322 -5.782 62.904 35.697 37.009

681.533 742.724 743.254 734.892 762.218 756.440 819.347 855.048 892.061

7.092 5.700

30.284 52.856 22.496 79.331 75.136 74.651

839.700 898.913 899.461 884.777 915.869 918.839 969.115 1.011.182 1.054.335

7.293 8.571 4.791 4.379 15.057 12.602

7.153 4.205 5.679 18.433 11.980 2.285

140 4.365 -888 -14.054 3.077 10.317

158.167 156.189 156.207 149.885 153.651 162.399 149.768 156.133 162.274


18.851 44.126 11.674 16.359

16.772 5.769 4.784 18.138

2.079 38.357 6.891 -1.779

1.014.519 1.047.334 1.054.335 1.052.397

15.095 39.469 7.485 15.123

15.746 5.012 4.282 17.075

-651 34.457 3.203 -1.951

854.399 888.857 892.061 890.112

3.756 4.658 4.189 1.236

1.026 758 501 1.063

2.730 3.900 3.688 173

160.121 158.477 162.274 162.286

230.302

39.070

14.060.671

244.922

215.941

28.982

12.761.105

24.450

14.361

10.088

1.299.566

Eurogebied 2009 jun.

269.372


14*

Tabel 4.1.1 Bruto-emissies van effecten met uitzondering van aandelen door Nederlandse ingezetenen Miljoenen euro’s

Totaal

In euro’s

dnb

mfi’s (excl. dnb)

1

Overige financiële instellingen

2

3

Verzekeringsinstellingen en pensioenfondsen

Nietfinanciële vennootschappen

Centrale overheid

Lagere overheid

Totaal (1 t/m 7)

dnb

mfi’s (excl. dnb)


4

5

6

7

8

9

10

11

Verzekeringsinstellingen en pensioenfondsen 12


0 0 0 0 0 0

159.198 155.870 137.881 121.089 134.187 200.995

3.458 300 50 534 0 0

0 0 0 0 0 0

3.452 550 604 141 429 0

76.140 71.010 58.090 57.920 74.502 231.155

0 0 0 0 0 0

242.248 227.730 196.625 179.684 209.118 432.150

0 0 0 0 0 0

108.855 117.980 101.079 68.484 73.874 130.628

3.458 300 50 534 0 0

0 0 0 0 0 0


0 0 0 0 0 0 0 0

35.446 36.702 48.302 53.067 49.570 50.056 65.755 68.427

0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0

21.330 9.832 26.855 22.950 42.778 138.572 81.787 73.346

0 0 0 0 0 0 0 0

56.776 46.534 75.157 76.017 92.348 188.628 147.542 141.773

0 0 0 0 0 0 0 0

18.868 22.546 34.127 37.546 31.845 27.110 36.460 40.275

0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0


0 0 0 0

22.270 22.488 23.669 25.136

0 0 0 0

0 0 0 0

0 0 0 0

34.722 25.523 13.101 32.600

0 0 0 0

56.992 48.011 36.770 57.736

0 0 0 0

11.748 13.378 15.149 16.503

0 0 0 0

0 0 0 0


68.015 72.347 79.052 77.622 69.275 55.491

32.948 26.494 55.933 54.108 132.887 85.123

0 0 0 0 0 0

8.016 2.805 5.264 8.266 11.629 12.098

34.205 33.540 32.111 26.526 22.347 32.255

70 57 15 60 25 0

143.253 135.242 172.375 166.582 236.163 184.966

35.390 44.988 43.928 44.397 41.230 36.848

30.332 25.969 53.537 49.773 132.302 84.619

0 0 0 0 0 0


13.802 7.609 11.562 20.759 15.361 7.809 37.534 32.165

15.540 68.843 3.371 23.995 1.239 56.518 10.900 22.998

0 0 0 0 0 0 0 0

1.660 3.859 2.402 2.934 1.771 4.991 8.777 7.361

9.662 3.272 12.948 5.168 4.125 10.014 17.924 12.128

0 0 0 0 0 0 0 0

40.663 83.584 30.284 52.856 22.496 79.331 75.136 74.651

8.245 2.475 6.712 12.246 11.428 6.462 24.922 20.513

15.364 68.597 3.330 23.947 1.065 56.277 10.733 22.930

0 0 0 0 0 0 0 0


11.709 14.117 6.339 8.401

1.823 19.970 1.204 428

0 0 0 0

1.505 5.534 322 0

3.814 4.505 3.809 7.530

0 0 0 0

18.851 44.126 11.674 16.359

8.295 9.744 2.474 7.468

1.758 19.970 1.202 125

0 0 0 0


16*

In overige valuta’s Nietfinanciële vennootschappen

Centrale overheid

Lagere overheid

Totaal (9 t/m 15)

18

19


191.905 189.840 159.823 127.079 147.743 290.606

50.343 37.890 36.802 52.605 60.313 70.367

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0

40.198 31.316 55.442 55.181 51.022 128.961 94.566 85.260

16.578 14.156 14.175 15.521 17.725 22.946 29.295 28.152

20.433 16.754 7.798 24.213

0 0 0 0

32.181 30.132 22.947 40.716

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

70 57 15 60 25 0

0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0

0 0 0 0

13

14

15

16

3.452 550 604 141 429 0

76.140 71.010 58.090 57.920 73.440 159.978

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0

21.330 8.770 21.315 17.635 19.177 101.851 58.106 44.985

0 0 0 0

dnb

mfi’s (excl. dnb)

17



Centrale overheid

Lagere overheid

Totaal (17 t/m 23)

21

22

23

24

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 1.062 71.177

0 0 0 0 0 0

50.343 37.890 36.802 52.605 61.375 141.544

0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0

0 1.062 5.540 5.315 23.601 36.721 23.681 28.361

0 0 0 0 0 0 0 0

16.578 15.218 19.715 20.836 41.326 59.667 52.976 56.513


10.522 9.110 8.520 8.633

0 0 0 0

0 0 0 0

0 0 0 0

14.289 8.769 5.303 8.387

0 0 0 0

24.811 17.879 13.823 17.020


107.311 106.766 134.191 125.831 203.993 159.933

32.625 27.359 35.124 33.225 28.046 18.643

2.616 524 2.396 4.335 586 504

0 0 0 0 0 0

701 593 664 3.191 3.539 5.887

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

35.942 28.476 38.184 40.751 32.170 25.034

2003 2004 2005 2006 2007 2008

0 0 0 0 0 0 0 0

33.571 77.884 22.990 44.285 17.704 74.953 60.079 62.049

5.557 5.134 4.850 8.514 3.932 1.347 12.612 11.653

176 246 41 48 174 240 168 68

0 0 0 0 0 0 0 0

1.360 319 2.402 9 685 2.791 2.277 882

0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0

7.092 5.700 7.293 8.571 4.791 4.379 15.057 12.602


0 0 0 0

15.095 39.469 7.485 15.123

3.414 4.374 3.865 933

66 0 2 303

0 0 0 0

276 284 322 0

0 0 0 0

0 0 0 0

3.756 4.658 4.189 1.236

2003 2004 2005 2006 2007 2008


17*

Tabel 4.1.2 Netto-emissies van effecten met uitzondering van aandelen door Nederlandse ingezetenen Miljoenen euro’s

Totaal

In euro’s

dnb

mfi’s (excl. dnb)

1


2



Centrale overheid

Lagere overheid

Totaal (1t/m7)

dnb

mfi’s (excl. dnb)



3

4

5

6

7

8

9

10

11

12


0 0 0 0 0 0

-614 3.163 -7.348 309 8.282 12.845

62 -897 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

-607 -115 75 -125 0 0

4.230 -2.570 260 -4.100 2.860 67.352

-25 0 0 0 0 0

3.046 -419 -7.013 -3.916 11.142 80.197

0 0 0 0 0 0

2.665 2.057 -6.941 -3.340 6.903 3.161

62 -897 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0


0 0 0 0 0 0 0 0

7.949 1.164 12.506 -2.553 3.465 -573 13.342 2.616

0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0

-95 0 0 0 0 0 0 0

225 -13.665 7.404 2.342 5.526 52.080 -19.963 -12.991

0 0 0 0 0 0 0 0

8.079 -12.501 19.910 -211 8.991 51.507 -6.621 -10.375

0 0 0 0 0 0 0 0

6.960 2.920 10.392 -1.819 -729 -4.683 9.766 5.929

0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0


0 0 0 0

-1.676 1.364 2.928 3.690

0 0 0 0

0 0 0 0

0 0 0 0

5.934 -10.027 -8.898 13.237

0 0 0 0

4.258 -8.663 -5.970 16.927

0 0 0 0

-2.573 4.075 4.427 3.385

0 0 0 0

0 0 0 0


37.384 44.399 51.874 30.628 26.855 -14.937

24.881 4.437 35.566 40.203 99.684 70.654

0 0 0 0 0 0

-1.119 -5.725 -2.066 2.603 6.943 2.532

10.288 14.678 5.153 -4.453 -5.412 7.747

-113 -293 -217 -252 -296 -355

71.321 57.496 90.310 68.730 127.775 65.641

17.576 29.775 31.904 17.660 12.801 -1.078

23.109 5.858 34.763 37.113 99.886 72.307

0 0 0 0 0 0


3.887 -3.882 -9.247 9.542 420 -15.652 17.030 20.755

11.296 62.682 -222 19.068 -1.740 53.548 6.805 19.980

0 0 0 0 0 0 0 0

454 2.468 1.738 -1.961 1.770 985 7.621 5.974

-3.170 2.565 -441 5.167 -6.993 10.014 7.359 673

-16 -173 -55 -129 -127 -45 -40 -56

12.450 63.659 -8.226 31.687 -6.670 48.850 38.774 47.326

1.706 -6.354 -7.225 4.422 1.660 65 16.016 10.995

11.165 62.437 19 19.020 -1.408 54.676 6.637 19.950

0 0 0 0 0 0 0 0

7.677 9.613 3.465 4.595

473 19.733 -226 148

0 0 0 0

1.505 4.511 -42 -1.143

-7.565 4.505 3.733 -5.370

-11 -5 -40 -9

2.079 38.357 6.891 -1.779

5.289 5.937 -231 4.594

408 19.770 -228 -151

0 0 0 0



18*


Centrale overheid

Lagere overheid

Totaal (9 t/m 15)

13

14

15

16

-607 -115 75 -125 0 0

4.230 -2.570 260 -4.100 2.860 55.184

-25 0 0 0 0 0

-95 0 0 0 0 0 0 0

225 -13.665 5.212 1.922 -1.102 49.152 -14.100 -9.254

0 0 0 0

dnb

mfi’s (excl. dnb)



Centrale overheid

Lagere overheid

Totaal (17 t/m 23)

18

19

20

21

22

23

24

6.325 -1.525 -6.606 -7.565 9.763 58.345

-3.279 1.106 -407 3.649 1.379 9.684

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 12.168

0 0 0 0 0 0

-3.279 1.106 -407 3.649 1.379 21.852

2003 2004 2005 2006 2007 2008

0 0 0 0 0 0 0 0

7.090 -10.745 15.604 103 -1.831 44.469 -4.334 -3.325

989 -1.756 2.114 -734 4.194 4.110 3.576 -3.313

0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 2.192 420 6.628 2.928 -5.863 -3.737

0 0 0 0 0 0 0 0

989 -1.756 4.306 -314 10.822 7.038 -2.287 -7.050


567 -1.026 -8.795 8.478

0 0 0 0

-2.006 3.049 -4.368 11.863

897 -2.711 -1.499 305

0 0 0 0

0 0 0 0

0 0 0 0

5.367 -9.001 -103 4.759

0 0 0 0

6.264 -11.712 -1.602 5.064


159 -5.760 -1.246 506 4.107 -2.543

10.288 14.678 5.153 -4.453 -5.412 7.747

-113 -293 -217 -252 -296 -355

51.019 44.258 70.356 50.575 111.087 76.078

19.808 14.624 19.970 12.968 14.054 -13.859

1.772 -1.421 804 3.089 -202 -1.653

0 0 0 0 0 0

-1.278 35 -820 2.098 2.836 5.075

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

20.302 13.238 19.954 18.155 16.688 -10.437

2003 2004 2005 2006 2007 2008

-853 2.713 -664 -1.158 1.086 -1.807 5.725 5.447

-3.170 2.565 -441 5.167 -6.993 10.014 7.359 673

-16 -173 -55 -129 -127 -45 -40 -56

8.832 61.188 -8.366 27.322 -5.782 62.904 35.697 37.009

2.181 2.472 -2.022 5.120 -1.240 -15.717 1.014 9.760

131 244 -240 48 -332 -1.129 168 30

0 0 0 0 0 0 0 0

1.307 -245 2.402 -803 685 2.791 1.895 527

0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0

3.619 2.471 140 4.365 -888 -14.054 3.077 10.317


1.229 4.250 -31 -1.015

-7.565 4.505 3.733 -5.370

-11 -5 -40 -9

-651 34.457 3.203 -1.951

2.388 3.676 3.696 1

66 -37 2 299

0 0 0 0

276 261 -11 -128

0 0 0 0

0 0 0 0

2.730 3.900 3.688 173

17



19*

Tabel 4.1.3 Uitstaande bedragen van effecten met uitzondering van aandelen uitgegeven door Nederlandse ingezetenen Miljoenen euro’s

Totaal

In euro’s

dnb

mfi’s (excl. dnb)

1

Overige financiële instellingen 2

3


4


Centrale overheid

Lagere overheid

Totaal (1 t/m 7)

dnb

mfi’s (excl. dnb)


5

6

7

8

9

10

11


Kortlopende effecten 2003 2004 2005 2006

0 0 0 0

28.017 30.859 23.242 22.883

897 0 0 0

0 0 0 0

165 50 125 0

20.360 17.790 18.050 13.950

0 0 0 0

49.439 48.699 41.417 36.833

0 0 0 0

20.844 22.901 15.423 12.083

897 0 0 0

0 0 0 0


0 0 0 0 0 0 0 0

29.375 30.252 42.279 39.676 43.952 43.425 57.159 59.171

0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0

30.475 16.810 24.214 26.556 32.082 84.162 64.199 51.208

0 0 0 0 0 0 0 0

59.850 47.062 66.493 66.232 76.034 127.587 121.358 110.379

0 0 0 0 0 0 0 0

16.066 19.016 29.408 27.589 26.860 22.177 31.943 37.872

0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0


0 0 0 0

55.676 56.221 59.171 62.840

0 0 0 0

0 0 0 0

0 0 0 0

70.133 60.106 51.208 64.445

0 0 0 0

125.809 116.327 110.379 127.285

0 0 0 0

29.370 33.445 37.872 41.257

0 0 0 0

0 0 0 0

Langlopende effecten met uitzondering van aandelen 2003 2004 2005 2006

222.237 262.158 313.701 335.700

123.441 127.553 163.804 203.408

650 650 650 650

51.421 45.062 44.276 45.919

181.055 195.733 200.886 196.433

2.106 1.813 1.595 1.344

580.909 632.968 724.912 783.454

135.683 165.458 188.303 205.655

115.311 121.170 155.934 193.048

650 650 650 650


359.913 353.003 338.674 347.632 355.938 341.781 361.213 378.636

239.811 302.149 301.414 320.475 319.404 373.048 380.110 399.842

650 650 650 650 650 650 650 650

49.557 51.499 52.375 50.408 53.264 54.084 62.338 67.719

188.548 191.113 190.672 195.840 188.846 198.860 206.219 206.892

1.221 1.048 993 864 737 692 652 596

839.700 899.461 884.777 915.869 918.839 969.115 1.011.182 1.054.335

224.810 218.986 211.761 216.183 217.843 217.908 233.924 244.919

230.498 292.935 292.954 311.974 310.567 365.243 371.880 391.831

650 650 650 650 650 650 650 650


369.869 375.103 378.636 383.107

380.663 400.058 399.842 399.980

650 650 650 650

64.043 67.728 67.719 66.551

198.654 203.159 206.892 201.522

641 636 596 587

1.014.519 1.047.334 1.054.335 1.052.397

239.213 245.150 244.919 249.513

372.288 392.058 391.831 391.680

650 650 650 650


20*


Centrale overheid

Lagere overheid

Totaal (9 t/m 15)

18

19


42.266 40.741 33.598 26.033

7.173 7.958 7.819 10.800

0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0

46.541 35.826 51.430 51.533 49.702 94.171 89.837 86.512

13.309 11.236 12.871 12.087 17.092 21.248 25.216 21.299

58.461 57.435 48.640 57.118

0 0 0 0

87.831 90.880 86.512 98.375

40.898 35.137 33.891 34.401

181.055 195.733 200.886 196.433

2.106 1.813 1.595 1.344

35.806 38.523 37.862 36.708 37.797 35.994 41.723 47.174

188.548 191.113 190.672 195.840 188.846 198.860 206.219 206.892

42.953 47.204 47.174 46.160

198.654 203.159 206.892 201.522

13

14

15

16

165 50 125 0

20.360 17.790 18.050 13.950

0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0

30.475 16.810 22.022 23.944 22.842 71.994 57.894 48.640

0 0 0 0

dnb

mfi’s (excl. dnb)

17



Centrale overheid

Lagere overheid

Totaal (17 t/m 23)

21

22

23

24

0 0 0 0

0 0 0 0

0 0 0 0

0 0 0 0

7.173 7.958 7.819 10.800

2003 2004 2005 2006

0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 2.192 2.612 9.240 12.168 6.305 2.568

0 0 0 0 0 0 0 0

13.309 11.236 15.063 14.699 26.332 33.416 31.521 23.867


26.306 22.776 21.299 21.583

0 0 0 0

0 0 0 0

0 0 0 0

11.672 2.671 2.568 7.327

0 0 0 0

37.978 25.447 23.867 28.910


475.702 519.960 581.259 631.531

86.554 96.700 125.398 130.045

8.130 6.383 7.870 10.360

0 0 0 0

10.523 9.925 10.385 11.517

0 0 0 0

0 0 0 0

105.207 113.008 143.653 151.922

2003 2004 2005 2006

1.221 1.048 993 864 737 692 652 596

681.533 743.254 734.892 762.218 756.440 819.347 855.048 892.061

135.103 134.017 126.913 131.449 138.095 123.873 127.289 133.717

9.313 9.214 8.460 8.502 8.837 7.805 8.229 8.011

0 0 0 0 0 0 0 0

13.751 12.976 14.513 13.701 15.467 18.090 20.615 20.546

0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0

158.167 156.207 149.885 153.651 162.399 149.768 156.133 162.274


641 636 596 587

854.399 888.857 892.061 890.112

130.656 129.953 133.717 133.594

8.374 8.000 8.011 8.301

0 0 0 0

21.090 20.524 20.546 20.391

0 0 0 0

0 0 0 0

160.121 158.477 162.274 162.286


21*

Tabel 4.2 Emissies en koerswaarden van op de Euronext Amsterdam Stock Market genoteerde aandelen Miljoenen euro’s

Emissies

Koerswaarden

Mfi´s

Overige financiële instellingen¹

1

2

0 148 2.720 0 350 0

2007 iii iv 2008 i ii iii iv 2009 i ii 2009 apr. mei jun. jul.

2003 2004 2005 2006 2007 2008


Totaal (1 t/m 4)

Mfi´s


3

4

5

6

7

0 2 0 431 7.767 893

0 0 0 0 0 0

3.328 1.318 75.262 742 1.300 148

3.329 1.468 77.982 1.173 9.416 1.041

31.974 34.103 43.356 47.990 72.526 1.138

0 0 0 0 0 0 0 0

386 6.988 61 83 750 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0

108 538 118 10 7 14 0 101

494 7.526 179 92 757 14 0 101

0 0 0 0

0 0 0 0

0 0 0 0

0 11 91 821

0 11 91 821

Voor de toelichting wordt verwezen naar de bijlage. 1 Exclusief beleggingsinstellingen.

22*




Totaal (6 t/m 9)

8

9

10

66.859 77.846 104.948 133.394 101.130 24.003

0 0 0 0 0 0

275.024 279.144 418.464 446.174 456.161 260.099

373.857 391.093 566.768 627.558 629.817 285.240

72.298 72.526 74.534 1.680 1.167 1.138 908 954

107.569 101.130 86.078 70.476 48.444 24.003 14.524 23.617

0 0 0 0 0 0 0 0

481.683 456.161 367.348 360.073 307.005 260.099 237.059 261.213

661.550 629.817 527.961 432.228 356.616 285.240 252.491 285.784

940 1.025 954 934

22.759 24.112 23.617 28.668

0 0 0 0

250.159 268.792 261.213 281.251

273.859 293.929 285.784 310.853

Tabel 4.3 Individuele emissies Emissies van obligaties in euro’s Datum van storting

Emittent

Bijzonderheden emissie 1

Looptijd bij uitgifte

Nominaal bedrag

Couponrente

Jaren

Mln. euro’s

Procenten

Obligaties Nederlandse Staat 15 mei. 2009 12 jun. 31 jul.

Staat der Nederlanden Staat der Nederlanden Staat der Nederlanden

Emissiekoers 2

Emissierendement Procenten

2,70 10,10 5,50

3505 1849 6204

2,50 4,00 2.75

101.63 99.62 99.29

1.88 4.05 2.77

4,90 4,90 2,00 7,00 5,00 2,00 5,00 6,10 10,30 5,00 10,00 2,00 5,00 10,00 5,00 6,00 8,10 7,00 2,00 4,50 1,50 1,50 2,00 7,00 8,60 10,00 13,00 3,00 5,00 5,00 7,00 2,00 5,00 1,80 4,50 2,00 3,30 5,00 5,00

230 170 150 2000 150 200 50 200 80 2500 1000 450 1500 1250 110 55 25 50 150 20 100 200 1000 250 150 50 50 100 70 150 100 255 50 200 30 50 45 180 2000

3,50 3,50

99.78 100,00 100,00 99.69 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 99,90 99.58 999.06 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 99.05 100,00 96.45 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100.36 100,00 100,00 83,30 100,00 99.97

3.51 3,50

90,40 90,40 90,40 90,40 90,40 90,40 90,40 90,40 4,00 8,90 4,00 2,00 5,00 90,20 90,50 3,00 5,00 10,00

35 35 35 86 86 86 86 86 50 250 50 20 750 371 25 30 30 40

Obligaties mfi’s 27 apr. 2009 28 apr. 05 mei. 05 mei. 07 mei. 08 mei. 14 mei. 14 mei. 18 mei. 19 mei. 20 mei. 22 mei. 22 mei. 27 mei. 29 mei. 29 mei. 29 mei. 04 jun. 10 jun. 12 jun. 15 jun. 15 jun. 15 jun. 15 jun. 15 jun. 18 jun. 18 jun. 26 jun. 26 jun. 26 jun. 29 jun. 23 jul. 23 jul. 24 jul. 24 jul. 27 jul. 27 jul. 28 jul. 31 jul.

sns Bank nv sns Bank nv Nederlandse Waterschapsbank nv Rabobank Nederland nv Fortis Bank Nederland (Holding) nv Fortis Bank Nederland (Holding) nv Nederlandse Waterschapsbank nv nv Bank Nederlandse Gemeenten bng ing Bank nv Fortis Bank Nederland (Holding) nv Rabobank Nederland nv Rabobank Nederland nv Leaseplan Corporation nv ing Bank nv Nederlandse Waterschapsbank nv Rabobank Nederland nv Rabobank Nederland nv nv Bank Nederlandse Gemeenten bng Fortis Bank Nederland (Holding) nv abn amro Bank nv Fortis Bank Nederland (Holding) nv Fortis Bank Nederland (Holding) nv Fortis Bank Nederland (Holding) nv Nv Bank Nederlandse Gemeenten bng Rabobank Nederland nv abn amro Bank nv Rabobank Nederland nv abn amro Bank nv Nederlandse Waterschapsbank nv Nederlandse Waterschapsbank nv abn amro Bank nv Nederlandse Waterschapsbank nv abn amro Bank nv Rabobank Nederland nv abn amro Bank nv Rabobank Nederland nv abn amro Bank nv abn amro Bank nv abn amro Bank nv

fl fl fl

fl fl fl fl

fl fl fl fl fl fl fl fl fl

4.38 1,80 3.38 0,00 3.38 5.88 3.25 4.75 0,00 4.65 1,74 1,62 1,48 1,73 4,13 4,75 5,50 4.75

0,00

0,00 3.75

4.39 1,80 3.38 0,00 3.38 5.88 3.26

0,00 4.65

4.92

0.06 3.75

Obligaties overige sectoren 28 mei. 2009 28 mei. 28 mei. 28 mei. 28 mei. 28 mei. 28 mei. 28 mei. 29 mei. 29 mei. 02 jun. 12 jun. 16 jun. 29 jun. 06 jul. 06 jul. 07 jul. 09 jul.

Dolphin Master Issuer bv Dolphin Master Issuer bv Dolphin Master Issuer bv Dolphin Master Issuer bv Dolphin Master Issuer bv Dolphin Master Issuer bv Dolphin Master Issuer bv Dolphin Master Issuer bv fmo-Ned.Fin.Mij. voor Ontwikkelingslanden upc Holding fmo-Ned.Fin.Mij. voor Ontwikkelingslanden fmo-Ned.Fin.Mij. voor Ontwikkelingslanden Eureko bv Goldfish Master Issuer bv Robeco Direct nv Robeco Direct nv Robeco Direct nv Robeco Direct nv

Voor de toelichting wordt verwezen naar de bijlage. 1 Voor Staatsobligaties: cv=Conversie, te=Tender, to=Toonbanklening. Romeinse nummering geeft de tranche aan van de desbetreffende lening.

24*

vmbs vmbs vmbs vmbs vmbs vmbs vmbs vmbs fl fl vmbs fl

9.75

0,00 0,00 0,00

100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00

Voor overige obligaties: a=Achtergesteld, c=Converteerbaar, oc=Omgekeerd converteerbaar, abs=Asset-backed securities, mbs=Mortgage backed

9.75

0,00 0,00 0,00

Emissies van obligaties in vreemde valuta’s Datum van storting

Emittent

Bijzonder heden emissie 1

Looptijd bij uitgifte

Valuta

Nominaal bedrag (miljoenen)

Couponrente

Tegenwaarde in euro’s

Jaren 28 mei. 2009 29 mei. 29 mei. 02 jun. 02 jun. 04 jun. 05 jun. 05 jun. 09 jun. 10 jun. 10 jun. 11 jun. 11 jun. 16 jun. 16 jun. 17 jun. 18 jun. 18 jun. 22 jun. 25 jun. 25 jun. 25 jun. 26 jun. 01 jul. 01 jul. 02 jul. 03 jul. 08 jul. 09 jul. 15 jul. 15 jul. 17 jul. 30 jul. 31 jul.

Nederlandse Waterschapsbank nv upc Holding Rabobank Nederland nv Rabobank Nederland nv Nederlandse Waterschapsbank nv nv Bank Nederlandse Gemeenten bng ing Bank nv Rabobank Nederland nv Nederlandse Waterschapsbank nv Rabobank Nederland nv nv Bank Nederlandse Gemeenten bng Unilever nv Fortis Bank Nederland (Holding) nv Rabobank Nederland nv nv Bank Nederlandse Gemeenten bng Rabobank Nederland nv Nederlandse Waterschapsbank nv Rabobank Nederland nv Rabobank Nederland nv Nv Bank Nederlandse Gemeenten bng Rabobank Nederland nv nv Bank Nederlandse Gemeenten bng nv Bank Nederlandse Gemeenten bng Rabobank Nederland nv Rabobank Nederland nv Rabobank Nederland nv nv Bank Nederlandse Gemeenten bng abn amro Bank nv nv Bank Nederlandse Gemeenten bng Rabobank Nederland nv Rabobank Nederland nv fmo-Ned.Fin.Mij. voor Ontwikkelingslanden Nederlandse Waterschapsbank nv Rabobank Nederland nv

fl

fl fl

fl

5,00 8,90 4,00 2,00 5,00 3,00 5,00 30,00 2,00 7,00 6,90 3,70 1,50 2,60 7,00 3,00 1,70 3,30 20,00 7,60 2,00 5,00 10,00 10,00 3,10 3,60 10,00 4,00 5,00 5,00 5,00 5,00 4,80 9.9

Emissiekoers

Yen (mrd) us-dollar Noorse kroon nz.dollar Yen (mrd) us-dollar Yen (mrd) us-dollar Zw.frank Zw.frank Zw.frank us-dollar us-dollar Noorse kroon Yen (mrd) Pond sterl. Zw.frank us-dollar us-dollar Zw.frank Aus.dollar Aus.dollar Noorse kroon Zw.frank Aus.dollar us-dollar Noorse kroon us-dollar nz.dollar Can.dollar nz.dollar Yen (mrd) Zw.frank Zw.frank

Procenten 30 400 750 419 13 1500 5 30 150 300 125 450 75 250 10 200 100 600 180 125 377 125 500 100 175 250 300 30 100 100 100 40 150 300

223,2 283,7 84,5 192,5 95,5 1064,2 34,4 21,2 99,0 197,9 82,50 322,1 53,7 28,0 74,2 234,7 66,6 431,0 129,5 81.6 215.6 71.5 55.3 65.6 100.1 177.9 33.5 21.6 45.1 63.2 45.9 302.9 97.9 159.9

Emissierendement

Procenten 1,30 9.88 4,00 3,20 1,31 2,38 1,92 0,00 3,00 2,75 3,13 1,05 4,00

1,25 3,00 0,00 2,63 3,55 6,25 5,20 3.63 5,50 3.38 5,10 6,00 3,50 6,25 1,30 2.25 3.63

100,00 92.43 101.13 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 99.88 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 99.53 99.98 100,00 100,00 101.82 100.42 99.86 100,00 100,00 100,80 100,10 100.83 100,00 101,67 101.16

1.39 10.68 3.96

3.56 5.48 3.38 5,10 5.95 3,50 6,20 1.33 3.58

Emissies van aandelen Datum van storting

Emittent

24 jul. 2007 08 aug. 15 okt. 02 nov. 20 nov. 27 nov. 07 dec. 17 dec. 11 feb. 2008 21 feb. 29 apr. 10 jun. 02 jul. 03 jun. 2009 04 jun. 02 jun. 04 jun. 10 jul. 12 jul. 15 jul. 22 jul. 17 jul.

Pan-European Hotel Acquisition Company Homburg Invest Fortis nv Delta Lloyd Europees Deelnemingen Fonds Pan-European Hotel Acquisition Company mei Rusland Midcap Fonds TomTom Punch Grafhix Smit Internationale abn amro Premium Global Dividend F. Bever Holding Robeco Afrika Fonds Fortis nv Smit Internationale Corio nv Nieuwe Steen Investments Corio nv Arcadis TomTom Heijmans Wavin TomTom

securities, mtn=Medium Term Notes, fl=Floating rate, mi=Mixed rate (fixed/floating), z=Zero coupon.

Bijzonderheden emissie 3

Emissiebedrag

Mln. euro’s bi,o

bi

bi o bi o bi bi bi o o cl cl cl

115,00 30,60 6721,40 243,00 24,00 56,30 456,80 60,00 108,00 434,40 82,60 22,70 750,00 23,30 75,20 39,40 225,60 60,30 71,00 101,10 227,50 359,00

2 In geval van toonbankleningen betreft het een gewogen gemiddelde van uitgiftekoersen.

3 cl=Claimemissie, o=Onderhandse plaatsing, bi=Emissie van beleggingsinstelling.

25*

Tabel 5.1 Balans van de Nederlandsche Bank (monetaire opstelling) Ultimocijfers in miljoenen euro’s

Activa Leningen aan ingezetenen van het eurogebied mfi’s

2005 2006 2007 ii iii iv 2008 i ii iii iv 2009 i 2009 apr. mei jun. jul.

Overheid

Effecten met uitzondering van aandelen, uitgegeven door ingezetenen van het eurogebied

Overige ingezetenen van het eurogebied

Totaal (1 t/m 3)

mfi’s

Overheid

Aandelen en deelnemingen uitgegeven door ingezetenen van het eurogebied


Totaal (5 t/m 7)

mfi’s


Totaal (9+10)

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

27.949 28.109 34.879 27.208 55.657 25.163 52.657 58.388 56.818 42.951 33.818 33.660 47.556 44.983

0 0 0 0 0 0 0 0 111 117 106 106 106 106

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

27.949 28.109 34.879 27.208 55.657 25.163 52.657 58.388 56.929 43.068 33.924 33.766 47.662 45.089

1.454 1.276 2.204 2.267 2.506 2.706 2.972 3.358 3.570 3.505 3.511 3.477 3.492 3.637

7.493 7.611 8.641 9.004 10.858 11.725 12.496 13.882 14.872 15.469 15.377 15.250 15.461 14.338

341 309 315 304 205 211 179 174 185 185 185 160 162 177

9.288 9.196 11.160 11.575 13.569 14.642 15.647 17.414 18.627 19.159 19.073 18.887 19.115 18.152

239 239 244 244 249 249 249 244 244 278 278 278 278 278

4 4 4 4 1 1 1 1 1 1 1 0 0 0

243 243 248 248 250 250 250 245 245 279 279 278 278 278

17.657

658

1.500.678

60.933

327.829

3.008

391.770

4.874

10.461

15.335

Eurosysteem 2009 jul.

1.482.364

Passiva Chartale geldomloop


Deposito’s van ingezetenen van het eurogebied waarvan mfi’s gevestigd in Nederland

mfi’s

Centrale overheid

Overige overheid/ overige ingezetenen van het eurogebied

Schuldbewijzen

Totaal (17+19 +20)

Kapitaal en reserves

Externe passiva

Totaal passiva

Overige passiva

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

29.700 32.925 33.231 33.434 35.464 34.518 35.442 35.722 39.815 39.820 40.457 40.572 40.694 41.160

17.287 13.682 21.804 13.679 43.501 16.281 43.962 44.783 48.203 36.796 27.823 28.244 41.765 37.323

16.295 13.671 15.953 12.902 21.537 16.215 43.951 44.742 29.401 13.300 19.503 19.553 40.277 36.357

19 11 26 37 4 17 7 4.558 24 19 22 18 20 22

2 2 3 3 3 5 22 57 6 4 4 19 2 5

17.308 13.695 21.833 13.719 43.508 16.303 43.991 49.398 48.233 36.819 27.849 28.281 41.787 37.350

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

15.537 16.272 15.892 17.238 18.747 18.817 18.118 19.595 20.740 20.784 21.001 21.068 20.663 21.047

1.094 4.810 5.472 6.036 5.301 5.654 5.206 7.424 6.808 6.358 5.613 5.359 5.694 7.064

609 591 626 623 500 496 474 501 439 680 736 756 738 739

64.248 68.293 77.054 71.050 103.520 75.788 103.231 112.640 116.035 104.461 95.656 96.036 109.576 107.360

125.981

22.476

1.106.705

88

286.692

192.507

353.330

2.734.389

Eurosysteem 2009 jul.

795.068

958.248


26*

Externe activa

Vaste activa

Totaal activa

Overige activa

12

13

14

15

19.139 20.299 19.336 19.944 20.073 21.736 20.171 22.499 22.116 23.191 22.978 23.203 22.810 23.958

193 166 162 164 170 170 170 169 181 185 194 198 204 205

7.435 10.281 11.268 11.910 13.801 13.827 14.336 13.925 17.936 18.577 19.209 19.704 19.508 19.677

64.247 68.294 77.053 71.049 103.520 75.788 103.231 112.640 116.034 104.459 95.657 96.036 109.577 107.359

484.296

16.463

325.848

2.734.389


2009 jul.

27*

Tabel 5.2 Balans van de in Nederland gevestigde mfi’s (exclusief dnb) Ultimocijfers in miljoenen euro’s

Activa Leningen aan ingezetenen van het eurogebied mfi’s

2005 2006 2006 1 2007 ii iii iv iv 2 2008 i ii iii iv iv 3 2009 i 2009 apr. mei jun. jul.

Overheid



Totaal (1 t/m 3)

mfi’s

Overheid

Aandelen en deelnemingen uitgegeven door ingezetenen van het eurogebied


Totaal (5 t/m 7)

mfi’s


Totaal (9+10)

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

117.636 159.629 159.645 174.242 188.451 211.270 215.080 216.646 264.292 286.770 199.979

39.951 39.013 39.345 38.683 38.192 39.354 39.433 40.779 40.218 49.563 44.017

104.774 91.570

37.040 54.595

172.987 184.021

40.659 43.024 37.274 37.780 31.251 29.272 29.286 25.837

83.340 78.770 75.716 76.765 71.815 71.400 65.570 70.936

88.832 105.665 160.511 162.199 164.104 188.467 185.502 237.966

212.831 227.459 273.501 276.744 267.170 289.139 280.358 334.739

13.202 16.820 12.659 12.118 13.367 15.199 15.027 15.455 11.667 10.728 11.603

30.527 38.078 20.213 14.965 19.397 50.634 50.065 47.501 43.749 51.804 30.499

43.729 54.898 32.872 27.083 32.764 65.833 65.092 62.956 55.416 62.532 42.102

44.952 48.011 51.336 60.947 56.597

983.454 1.062.620 1.070.425 1.131.996 1.153.194 1.164.205 1.174.522 1.206.794 1.284.223 1.338.273 1.201.765 1.202.445 1.213.270 1.222.877 1.227.778 1.242.045 1.245.983

31.173 37.856

205.330 205.316 207.530 211.897 217.254

825.867 863.978 871.435 919.071 926.551 913.581 920.009 949.369 979.713 1.001.940 957.769 958.449 962.988 969.550 968.912 969.201 972.132

24.456 26.556 30.580 29.551 31.271

70.373 69.174 70.527 76.188 77.755

254.191 252.754 267.000 276.473 268.674

349.020 348.484 368.107 382.212 377.700

11.731 11.555 11.078 11.612 10.759

27.909 26.894 25.967 26.297 25.353

39.640 38.449 37.045 37.909 36.112

2.138.763

1.476.737

1.483.886

5.099.386

439.330

767.425

1.206.755

Eurogebied: mfi’s (exclusief Eurosysteem) 2009 jul.

6.161.695

999.226

10.795.737

17.956.658


Deposito’s van ingezetenen van het eurogebied mfi’s

17 2005 2006 2006 1 2007 ii iii iv iv 2 2008 i ii iii iv iv 3 2009 i 2009 apr. mei jun. jul.

Centrale overheid

Overige overheid/overige ingezetenen van het eurogebied Giraal

Met vaste looptijd

Met opzegtermijn

Repo’s

Aandelen/participatiebewijzen in geldmarktfondsen

Totaal (18 t/m 23)

Totaal (20 t/m 23)

18

19

20

21

22

23

24

25

159.844 174.573 174.661 231.851 226.387 259.541 260.781 238.852 254.536 309.788 183.561

1.749 3.253 3.747 8.022 6.694 4.255

188.888 228.744 228.133 272.768 291.602 349.686 352.134 365.468 395.353 402.912 421.210

227.856 233.045 232.686 225.341 214.468 200.217 200.352 196.421 194.819 181.831 181.667

136 708

2.161 5.475 5.435 46.614

184.710 199.234 206.240 220.283 217.332 207.137 209.090 210.247 224.540 211.687 208.487

1.118 901 1.106 571

601.590 661.731 667.767 718.780 724.374 758.599 763.135 773.254 815.613 797.536 811.935

763.183 839.557 846.175 958.653 957.455 1.022.395 1.028.171 1.014.267 1.075.624 1.112.759 1.042.110

361.013 363.587 359.092 359.671 354.612 356.236 360.103 343.873

175.390 172.903 165.562 175.488 184.286

41.285 38.291 31.006 27.209 23.885

220.527 223.136 228.575 235.621 234.481

375.800 366.029 364.354 359.195 343.308

211.378 221.177 230.803 237.666 246.518

942 1.255 924 1.915 1.591

808.647 811.597 824.656 834.397 825.898

1.025.322 1.022.791 1.021.224 1.037.094 1.034.069

370.469 380.244 389.503 395.035 403.744

3.480.150

4.280.507

1.821.537

319.987

9.902.181

16.625.701

388 972 1.559

26

Schuldbewijzen

27 323.095 341.315


0

6.553.304

170.216

Voor de toelichting wordt verwezen naar de bijlage. 1 Begin nieuwe reeks per december 2006 als gevolg van herrubriceringen, een wijziging in de salderingsystematiek en verwerking van shortposities in aandelen.

28*

853.548

2 Begin nieuwe reeks per december 2007 als gevolg van herrubriceringen en een gewijzigde ophoogmethodiek.

5.007.333

Aandelen in geldmarktfondsen

Externe activa

Vaste activa

Totaal activa

Overige activa

12

13

14

15

16

0 0

5.208 5.188

142.171 113.133

0 0 0 0

350.229 429.542 437.538 520.040 539.997 511.142 516.740 515.902 480.280 500.037 418.683

5.257 5.182 5.436 5.249 5.249 5.275 5.221 5.166

141.009 137.926 143.648 137.849 155.635 163.868 171.791 232.041

0 0 0 0 0

412.958 402.042 398.525 386.115 385.585

5.009 4.941 4.905 4.881 4.899

205.882 192.009 187.539 181.841 189.704

1.697.778 1.849.404 1.843.177 2.038.216 2.096.522 2.163.765 2.176.196 2.213.706 2.278.201 2.358.212 2.234.496 2.235.176 2.225.779 2.208.802 2.223.899 2.235.003 2.239.983


95.270

4.388.571

215.993

2.759.885

31.722.522

2009 jul.

0 0 0


Externe passiva

Totaal passiva

Overige passiva

28

29

30

31

75.007 77.848 84.270 85.533 110.805 112.193 108.857 114.219 123.267 95.111

376.207 437.222 445.673 475.879 519.128 503.116 506.801 550.413 546.353 564.455 483.634

91.810 92.459 93.038 93.486 94.976

505.285 499.678 492.849 487.105 485.237

160.285 153.463 132.166 158.403 170.818 168.358 169.361 185.556 185.766 197.625 269.769 270.449 232.893 213.631 227.284 222.280 221.957

1.697.778 1.849.403 1.843.177 2.038.216 2.096.522 2.163.765 2.176.196 2.213.706 2.278.201 2.358.212 2.234.496 2.235.176 2.225.779 2.208.802 2.223.899 2.235.003 2.239.983


1.842.698

4.192.162

3.201.080

31.722.522

2009 jul.

3 Begin nieuwe reeks per december 2008 als gevolg van herrubricering.

29*

Tabel 5.2.1 Leningen van mfi’s aan de private sector, naar sectoren, oorspronkelijke looptijd en instrument Ultimocijfers in miljoenen euro’s



t/m 1 jaar

t/m 1 jaar

meer dan 1 jaar t/m 5 jaar

meer dan 5 jaar


meer dan 5 jaar

Niet-financiële particuliere vennootschappen

Niet-financiële publieke vennootschappen

t/m 1 jaar

t/m 1 jaar


meer dan 5 jaar


meer dan 5 jaar

Eurogebied 2005 2006 2006 1 2007 ii iii iv iv 2 2008 i ii iii iv iv 3 2009 i i4 2009 apr. mei jun. jul.

13.779 15.498 15.504 24.050 21.927 14.456 14.734 11.126 10.920 10.922 11.667

274 50

10.543 11.793 14.319 14.532 15.037 15.837

142

45 58 22 20 19 19 7

162 200 243 210

1.954 1.773 1.795 1.793 1.816 1.775 507 511 524 329 306

88.854 90.166 91.105 105.200 105.089 96.391 96.553 105.880 122.448 119.044 105.135

31.948 30.288 30.794 31.432 33.914 32.641 32.876 31.803 33.821 34.416 27.808

58.734 60.507 68.220 76.113 78.164 80.513 81.970 89.729 95.091 95.699 90.144 90.824 93.469

25.371 24.948 25.995 28.003 29.195 30.595 30.959 33.638 38.332 40.908 43.926

32.044

44.058 49.943 55.172 56.993 56.261 52.123 53.623 58.263 59.377 63.852 62.668 65.094 68.961

44.514

96.549 111.844 131.472 135.200 139.316 146.768 148.648 154.098 157.930 161.157 154.803 152.377 156.496

688 2.758 3.472 3.566 3.486 3.714

100.665

4.882 3.903 3.546 4.405 4.060 3.858 3.887 4.450 4.860 4.454 4.539

1.680 1.402 523 709 665 844 846 842 971 1.025 1.239

51.087 53.888 26.017 27.304 27.907 28.576 28.609 28.619 28.854 30.365 31.522

4.545 3.295 3.045 2.502 2.271 2.399

1.560 1.775 1.891 2.240 2.856

32.365 30.295 30.450 30.516 30.611 30.763

99.014 104.152 101.509 102.190

32.038 31.267 31.525 31.736

68.810 64.216 65.352 65.744

94.421 95.886 97.342 95.336

44.898 44.293 45.439 45.599

157.077 158.115 158.520 159.141

1.950 1.768 1.790 1.790 1.815 1.772 504 508 522 327 304

83.893 83.923 84.862 98.542 96.126 86.174 86.209 97.442 107.401 105.009 93.886

22.440 22.072 22.578 24.008 26.640 25.310 25.335 24.445 25.018 24.674 18.643

87.835

23.568

55.443 55.981 57.641 62.586 65.361 66.323 67.672 74.678 78.389 77.903 72.763 73.443 75.296

23.709 22.514 23.561 25.238 25.664 25.972 26.319 28.089 32.390 34.673 36.049

685 2.755 3.470 3.564 3.484 3.712

38.067 42.835 48.064 47.856 47.622 43.176 44.676 47.637 48.169 51.082 49.343 51.769 54.880

36.681

93.063 107.283 126.911 131.104 134.802 139.450 141.317 147.194 151.052 153.718 146.918 144.492 148.472

4.882 3.903 3.546 4.405 4.060 3.858 3.887 4.448 4.858 4.452 4.539

1.680 1.402 523 709 606 828 830 827 971 1.025 1.239

50.656 53.344 25.473 26.620 27.288 27.961 27.994 27.991 28.339 29.849 31.005

1.560

149.069 150.319 150.732 151.493

4.543 3.293 3.045 2.495 2.271 2.397

1.775 1.890 2.240 2.856

31.852 29.782 29.936 30.004 30.104 30.256

88.738 89.777 86.659 87.301

23.490 22.983 23.043 23.321

54.600 51.078 51.756 52.299

75.424 77.245 78.209 75.954

37.030 37.086 37.742 37.925

3.291 4.526 10.579 13.527 12.803 14.190 14.298 15.051 16.702 17.796 17.381 18.173 18.997 18.641 19.133 19.382

1.662 2.434

3.486 4.561

0 0

0 0

431 544

2.765 3.531 4.623 4.640 5.549 5.942 6.235 7.877 7.833 7.868 7.207 7.697 7.674

4.096 4.514 7.318 7.331 6.904 6.878 7.439 7.885 8.024 8.008 7.796 7.788 7.648

0 0 0

0 59 16

684 619 615

2 2 2 0 2 0 7 0 2

15 0 0 0 0 0 1 0 0

628 515 516 517 513 514 512 507 507

Nederland 2005 2006 2006 1 2007 ii iii iv iv 2 2008 i ii iii iv iv 3 2009 i i4 2009 apr. mei jun. jul.

11.564 13.286 13.292 16.152 14.399 12.825 13.103 10.483 10.329 10.096 11.472

274 50

10.542 11.792 14.305 14.470 15.021 15.322

142

45 58 22 20 19 19 7

162 167 210 210

Overig eurogebied 2005 2006 2006 1 2007 ii iii iv iv 2 2008 i ii iii iv 2009 i 2009 apr. mei jun. jul.

2.215 2.212

0 0

4 5

4.961 6.243

9.508 8.216

5.991 7.108

7.898 7.528 1.631

0 0 0

3 1 3

0 0 0 0 0 0 33 33 0

3 2 2 2 3 2 2 2 2

7.424 7.274 7.331 7.541 7.358 8.803 9.742 9.165 8.476 8.548 8.284 8.482 8.415

9.137 8.639 8.947

643 591 826 195 1 14 62 16 515

6.658 8.963 10.217 10.344 8.438 15.047 14.035 11.249 12.830 10.276 14.375 14.850 14.889


30*

10.626 11.208 12.770 13.325 14.081 14.210 13.138 13.596 13.445

1 Begin nieuwe reeks per december 2006 als gevolg van herrubriceringen, een wijziging in de salderingsystematiek en verwerking van shortposities in aandelen.


Huishoudens

Totaal private sector

Consumptief krediet

Woninghypotheken

t/m 1 jaar

t/m 1 jaar


meer dan 5 jaar

19.290 20.641 20.664 19.933 19.443 19.655 19.601 19.170 19.268 19.930 20.092

1.092 1.096 1.122 1.145 1.152 1.114 1.400 1.443 1.444 1.508 1.628

4.280 3.579

20.155


Overige leningen meer dan 5 jaar

t/m 1 jaar


meer dan 5 jaar

3.356 3.309 3.227 3.365 3.344 3.363 3.424 3.433

867 893 488 360 652 711 716 731 758 718 691

1.309 1.370 1.204 1.290 1.217 1.188 1.200 1.212 1.240 1.528 1.470

359.022 370.432 367.950 375.599 376.500 374.796 377.099 380.921 377.031 389.094 373.495

4.212 4.358 2.754 3.084 3.112 2.679 2.383 2.291 2.338 2.311 1.977

1.561 1.156 2.761 2.768 2.710 2.675 2.694 2.765 2.786 2.819 2.816

15.065 16.241 20.718 20.293 20.084 18.972 18.324 18.514 18.343 18.427 18.405

1.662

3.476

656

1.400

366.784

1.761

2.903

20.222 19.577 19.903 19.854

1.657 1.635 1.643 1.612

3.492 3.462 3.415 3.363

629 598 572 559

1.448 1.415 1.397 1.371

369.583 368.105 365.734 367.192

1.785 1.664 1.534 1.479

19.058 20.389 20.412 19.689 19.172 19.414 19.354 18.936 19.014 19.667 19.837

1.081 1.084 1.110 1.133 1.140 1.102 1.387 1.432 1.436 1.500 1.618

4.187 3.463 3.245 3.197 3.117 3.244 3.219 3.245 3.302 3.312

863 889 484 358 649 708 713 729 756 715 688

1.306 1.366 1.200 1.286 1.212 1.185 1.197 1.207 1.235 1.524 1.467

357.142 368.306 365.824 373.302 374.113 372.341 374.639 378.436 374.460 386.449 370.769

19.890

1.655

3.345

654

1.396

19.960 19.333 19.631 19.597

1.650 1.628 1.620 1.590

3.363 3.333 3.302 3.251

627 596 570 557

232 252

11 12

93 116

244 271 241 247 234 254 263 255 265 262 244 272 257

12 12 12 13 11 8 8 10 7 7 7 23 22

111 112 110 121 125 118 122 121 131 129 129 113 112


meer dan 5 jaar

Totaal

2005 2006 2006 1 2007 ii iii iv iv 2 2008 i ii iii iv iv 3 2009 i i4 2009 apr. mei jun. jul.

63.235 60.310 62.449 65.392 68.911 69.079 69.997 71.723 78.613 82.223 78.894

572.015 607.700 606.703 620.538 625.193 626.237 630.175 644.270 645.422 666.648 644.632

18.206

190.618 195.966 202.281 233.145 232.447 218.263 219.844 233.377 255.683 253.078 234.245 234.925 231.794

84.225

646.976

825.868 863.976 871.433 919.075 926.551 913.579 920.016 949.370 979.718 1.001.949 957.771 958.451 962.995

2.909 2.921 2.957 3.003

18.352 18.402 18.474 18.179

233.435 238.911 238.168 237.654

84.887 83.622 85.444 86.387

651.236 646.382 645.592 648.096

969.558 968.915 969.204 972.137

4.165 4.313 2.709 3.042 3.065 2.636 2.340 2.251 2.299 2.273 1.941

1.536 1.120 2.725 2.737 2.675 2.635 2.654 2.727 2.742 2.774 2.769

14.817 15.853 20.330 19.936 19.741 18.609 17.955 18.160 17.991 18.061 18.030

52.073 49.643 51.783 55.187 58.040 57.105 57.809 58.810 63.893 66.280 61.886

559.814 592.797 591.800 603.811 608.525 606.353 610.238 623.050 623.669 642.665 619.565

364.055

1.732

2.856

17.826

179.889 182.705 182.966 204.784 202.840 191.959 193.304 208.999 223.073 220.147 205.148 205.828 200.515

67.953

620.996

791.775 825.145 826.549 863.782 869.406 855.419 861.351 890.859 910.635 929.090 886.600 887.280 889.463

1.444 1.411 1.393 1.368

366.837 365.348 362.963 364.415

1.757 1.636 1.504 1.449

2.862 2.878 2.919 2.956

17.971 18.018 18.094 17.803

203.883 205.600 203.878 202.574

68.502 68.096 69.254 70.305

625.130 621.562 620.335 623.152

897.516 895.258 893.466 896.031

2005 2006 2006 1 2007 ii iii iv iv 2 2008 i ii iii iv iv 3 2009 i i4 2009 apr. mei jun. jul.

4 4

3 4

1.880 2.126

47 45

25 36

248 388

11.212 10.705

12.128 14.852

2 3 3

4 5 3

42 47 43

31 35 40

2 2 3 3 2 2 2 2 2

5 5 4 3 4 4 4 4 3

2.297 2.387 2.455 2.460 2.485 2.571 2.645 2.726 2.729 2.746 2.757 2.771 2.777

40 39 38 36 29 28 28 30 30

38 44 45 47 47 47 43 38 47

357 343 363 369 354 352 366 375 380 381 384 380 376

10.751 13.275 19.328 28.366 29.614 26.325 26.566 24.410 32.639 32.961 29.117 31.305 29.577 33.360 34.302 35.080

10.233 10.917 12.029 12.257 12.981 14.802 16.033 17.100 16.366 16.470 15.579 16.277 16.161

16.688 16.613 19.807 19.836 21.119 21.638 23.858 24.951 25.855 25.989 24.715 25.154 24.862

34.092 38.833 44.886 55.289 57.145 58.162 58.658 58.510 69.078 72.850 71.169 73.525 72.034 73.654 75.735 76.101

2005 2006 2006 1 2007 ii iii iv iv 2 2008 i ii iii iv 2009 i 2009 apr. mei jun. jul.

3 Begin nieuwe reeks per december 2008 als gevolg van herrubricering.

t/m 1 jaar

4 Begin nieuwe reeks per maart 2009 als gevolg van herrubricering.

31*

Tabel 5.2.2 Bij mfi’s aangehouden deposito’s van de private sector, uitgesplitst naar sector en instrument Ultimocijfers in miljoenen euro’s

Verzekeringsinstellingen en pensioenfondsen Girale deposito’s

Deposito’s met vaste looptijd


Deposito’s met opzegtermijn

Repo’s

Girale deposito’s


Niet-financiële particuliere vennootschappen Deposito’s met opzegtermijn

Repo’s

Girale deposito’s



Repo’s

Eurogebied 2005 2006 2006 1 2007 ii iii iv iv 2 2008 i ii iii iv 2009 i i3 2009 apr. mei jun. jul.

9.619 8.441 8.517 7.446 11.652 9.819 9.847 11.172 9.889 11.608 9.547 10.196 12.196 10.247 11.302 13.904 11.991

28.570 28.141 28.188 25.108 24.551 26.641 27.154 31.329 32.082 29.569 53.758 39.232 39.732 40.858 40.558 40.833 39.767

709 505

61 50

91.194 117.295 118.335 138.114 138.261 172.287 172.459 172.748 187.715 191.269 183.878 173.381

1.862 1.961

75 446

1.399 1.288 1.144

93 288 240

1.033 626 530 81 125

30.861 34.980 40.930 45.282 45.236 32.111 32.312 35.200 41.782 31.731 31.962 43.335

250 209 168

97 435 377

155 132 140 178 527 1.227 607 660 620 651

40.352 51.927 50.676 60.840 67.435 76.288 77.748 78.526 82.064 75.924 71.884 60.699

22.093 20.215

0 212

15.791 13.879 12.041 12.175 10.987 9.506 7.739 9.300 16.001

198 249 942

79 215 507 485 811

88.385 98.964 99.180 101.834 99.336 106.369 107.703 103.825 108.067 107.635 108.427 109.042

1.013 979 1.145 1.089 2.834

110 191 1.211 924

44.668 44.096 45.878 44.947

168.886 174.053 174.900 168.143

1.938 2.031 2.157 2.283

1.144 733 703 659

111.225 110.730 115.093 115.575

61.345 57.549 54.416 49.809

19.364 21.835 23.595 26.023

1 0 1 8

707 503

61 50

242 203 164

97 435 377

150 128 136 174 524 1.224 605 657 614 647

1.033 626 530 81 125

30.129 32.674 38.624 43.426 42.174 30.237 30.368 31.532 40.577 29.702 30.312 41.530

86.961 102.316 103.356 119.959 119.029 154.527 154.685 155.588 170.027 173.081 176.563 164.425

1.836 1.734

25 1

0 212

23 1 27 39 212 345 460 685

15.666 13.767 11.950 12.083 10.899 9.455 7.696 9.232 15.828

198 249 942

593 591 591 683 2.399

33.482 44.442 43.191 53.037 60.362 67.876 69.292 70.007 74.262 70.833 66.428 54.281

21.836 20.034

1.007 859 714

85.613 93.996 87.026 88.509 87.062 92.413 93.414 90.542 92.699 91.381 93.933 95.573

110 191 1.211 924

42.597 42.492 43.967 42.967

162.106 165.019 167.607 160.284

1.501 1.603 1.733 1.846

734 560 532 548

98.351 96.982 98.309 99.599

54.876 52.880 48.122 45.071

19.133 21.575 23.238 25.635

1 0 1 8

2.772 4.968 12.154 13.325 12.274 13.956 14.289 13.283 15.368 16.254 14.494 13.469 12.874 13.748 16.784 15.976

6.870 7.485

257 181

0 0

7.803 7.073 8.412 8.456 8.519 7.802 5.091 5.456 6.418 6.469 4.669 6.294 4.738

125 112 91 92 88 51 43 68 173 231 260 357 388

0 0 0

6 60 69 5 6

Nederland 2005 2006 2006 1 2007 ii iii iv iv 2 2008 i ii iii iv 2009 i i3 2009 apr. mei jun. jul.

9.590 8.310 8.386 7.017 11.170 8.648 8.675 10.630 9.210 10.973 8.901 9.288 11.288 9.134 10.045 12.961 10.168

26.851 26.324 26.371 23.391 22.836 24.939 25.430 29.602 30.342 27.600 51.443 36.890 37.390 37.790 36.909 37.288 36.590

6 0 0 5 6

Overig eurogebied 2005 2006 2006 1 2007 ii iii iv iv 2 2008 i ii iii iv 2009 i 2009 apr. mei jun. jul.

29 131

1.719 1.817

2 2

0 0

732 2.306

4.233 14.979

26 227

50 445

429 482 1.171 1.172 542 679 635 646 908 1.113 1.257 943 1.823

1.717 1.715 1.702 1.724 1.727 1.740 1.969 2.315 2.342 3.068 3.649 3.545 3.177

8 6 4

0 0 0

70 287 213

0 0 0 0 0 0 0 0 0

18.155 19.232 17.760 17.774 17.160 17.688 18.188 7.315 8.956 6.780 9.034 7.293 7.859

392 429 430

5 4 4 4 3 2 3 6 4

1.856 3.062 1.874 1.944 3.668 1.205 2.029 1.650 1.805 2.071 1.604 1.911 1.980

420 388 554 406 435 437 428 424 437

40 3 162 25 126 410 173 171 111


32*



0 60 69 0 0 0 0 0 0

Niet-financiële publieke vennootschappen Girale deposito’s


Huishoudens Deposito’s met opzegtermijn

Repo’s

Girale deposito’s

3.563 4.281 3.737 3.500 3.508 3.480 3.487 4.144 3.770 3.971 4.521 4.195 2.195 2.579 2.096 1.727 1.760

1.721 1.831 1.551 1.549 2.006 1.763 1.785 2.497 2.194 2.420 2.783 3.268 2.768 2.425 2.261 1.919 1.759

1.291 1.052

0 0

897 867 776 777 764 602 714 581 1.070 370 415 440 472 476

0 0 0

3.563 4.280 3.736 3.469 3.506 3.480 3.487 4.143 3.770 3.968 4.520 4.195 2.195 2.579 1.947 1.627 1.758

1.491 1.779 1.499 1.490 1.875 1.707 1.729 2.189 2.130 2.351 2.699 2.546 2.046 1.953 2.170 1.829 1.671

0 1

Totaal private sector



Repo’s

Girale deposito’s

21.871 25.141 24.633 41.081 51.490 65.236 65.260 73.846 82.756 94.723 100.672 92.817

201.084 208.963 208.604 206.852 198.070 185.995

0 0

0 0 0 0 0

47.707 48.767 49.320 56.426 53.023 51.533 51.913 52.303 56.011 52.887 50.380 49.466

183.439 183.549 172.056 170.475 190.647

0 0 0 0

50.069 55.519 53.843 53.557

86.480 84.306 82.265 78.055

1.290 1.051

0 0

896 867 775 776 763 601 714 581 1.070 370 415 440 472 476

0 0 0 0 0 0 0 0

46.695 47.742 48.295 55.375 51.941 50.482 50.851 51.298 55.012 51.934 49.429 48.570

0 0 0 0

230 52

1 1

31 2 0

59 131 56

1 0 3 1 0 0 149 100 2

308 64 69 84 722 472 91 90 88



0 0 0 0 0

180.135 195.433 201.684 214.488 212.755 203.312 205.262 206.644 219.519 207.832 204.837 216.234

183.708 224.335 223.383 266.692 283.743 342.215 344.406 358.946 386.811 393.905 412.975 369.397

227.039 232.696 232.337 225.189 214.313 200.124 200.259 196.358 194.768 181.794 181.623 211.079

198.431 205.251 210.221 216.353

0 0 0 0

218.788 223.743 230.445 227.830

359.994 358.727 354.333 337.533

21.580 24.770 24.262 40.237 50.395 63.912 63.936 72.333 81.159 93.019 98.886 91.060

197.446 205.706 205.347 204.101 195.532 183.576

0 0

181.169 181.359 170.058 168.362 187.958

0 0 0 0 0

175.590 187.002 186.067 197.796 195.853 185.260 186.795 188.145 201.268 187.958 187.095 199.156

49.123 54.530 52.849 52.563

84.813 82.664 80.674 76.557

195.559 202.132 206.984 212.884

0 0 0 0

0 0

1.012 1.025

291 371

3.638 3.257

0 0

1 0 1

0 0 0

844 1.095 1.324

2.751 2.538 2.419

0 0 0

1 1 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0

1.051 1.082 1.051 1.062 1.005 999 953 951 896 946 989 994 994

1.513 1.597 1.704 1.786 1.757 1.667 1.642 1.591 1.498

2.270 2.190 1.998 2.113 2.689 2.872 3.119 3.237 3.469

0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0

0 0 0

Repo’s

136 708

Totaal

2005 2006 2006 1 2007 ii iii iv iv 2 2008 i ii iii iv 2009 i i3 2009 apr. mei jun. jul.

1.118 901 1.106 571 942

591.018 653.172 658.112 706.757 711.783 747.210 751.486 763.066 801.999 784.637 800.006 797.652

220.755 230.217 237.065 245.786

1.255 924 1.915 1.591

800.792 813.611 823.758 812.740

170.365 199.631 198.679 238.114 254.497 312.961 315.072 329.719 357.920 366.884 396.019 349.202

223.115 229.028 228.669 221.912 211.228 197.179 197.313 193.574 192.134 179.195 179.032 207.779

86 263

1.078 838 875 546 816

569.156 615.924 613.678 658.140 662.263 696.746 700.526 712.516 752.160 734.912 762.692 756.953

201.784 205.996 209.713 207.055

341.538 339.642 335.520 320.173

217.213 226.407 233.041 241.488

845 751 1.744 1.480

761.380 772.796 780.018 770.196

2005 2006 2006 1 2007 ii iii iv iv 2 2008 i ii iii iv 2009 i i3 2009 apr. mei jun. jul.

4.545 8.431 15.617 16.692 16.902 18.052 18.467 18.499 18.251 19.874 17.742 17.078 17.004 17.747 20.732 20.775

13.343 24.704

3.924 3.668

50 445

28.578 29.246 29.254 29.334 29.227 28.891 27.021 16.956 20.195 18.456 19.085 18.813 17.360

3.277 3.085 2.945 2.946 2.784 2.634 2.599 2.591 3.300 3.542 3.810 4.024 4.298

70 287 213

21.862 37.248 44.434 48.617 49.520 50.464 50.960 50.550 49.839 49.725 37.314 40.699 39.412 40.815 43.740 42.544

2005 2006 2006 1 2007 ii iii iv iv 2 2008 i ii iii iv 2009 i 2009 apr. mei jun. jul.

388 972 1.559

318 685 1.346

40 63 231 25 126 410 173 171 111

3 Begin nieuwe reeks per maart 2009 als gevolg van herrubricering.

33*

Tabel 5.2.3 Spaargeld huishoudens Nederland Ultimocijfers in miljoenen euro’s

Deposito’s met vaste looptijd Beginstand 1

2004 aug. sep. okt. nov. dec. 2005 jan. feb. mrt. apr. mei jun. jul. aug. sep. okt. nov. dec. 2006 jan. feb. mrt. apr. mei jun. jul. aug. sep. okt. nov. dec. 2007 jan. feb. mrt. apr. mei jun. jul. aug. sep. okt. nov. dec. 2008 jan. feb. mrt. apr. mei jun. jul. aug. sep. okt. nov. dec. 2009 jan. feb. mrt. apr. mei jun. jul.

Ingelegd spaargeld


Opgenomen spaargeld

Eindstand (1+2-3+4)

Beginstand 1

Ingelegd spaargeld

Opgenomen spaargeld

Bijgeschreven rente

Eindstand (6+7-8+9)

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

19.915 19.921 19.744 19.502 21.862 21.139 20.676 20.384 20.455 20.626 20.462 20.359 20.325 20.641 18.893 18.612 19.101 20.524 20.265 20.251 20.191 20.307 21.132 21.273 21.493 21.830 22.116 22.630 23.432 23.471 25.935 29.119 31.340 34.899 37.132 39.280 44.811 47.238 49.433 57.827 61.020 63.286 68.717 71.224 71.853 75.664 78.632 80.486 88.066 92.059 91.947 98.134 99.542 98.104 96.213 93.604 90.460 84.219 82.020 80.259

1.258 1.148 1.312 1.509 1.766 2.262 1.424 1.627 1.627 1.546 1.547 1.613 1.767 1.551 1.339 1.602 2.511 1.746 1.443 1.670 1.508 1.971 1.514 1.591 1.559 1.511 1.901 2.113 2.316 5.083 5.544 5.229 6.703 6.406 6.617 11.041 7.400 8.045 15.810 8.657 9.539 17.276 10.666 8.905 16.252 11.242 10.525 19.705 12.152 11.500 23.094 10.970 9.255 13.112 4.023 2.319 2.123 1.811 1.399 1.556

1.258 1.330 1.539 1.393 2.471 2.712 1.720 1.564 1.504 1.750 1.693 1.697 1.500 3.345 1.628 1.906 1.482 2.053 1.515 1.867 1.331 1.217 1.374 1.262 1.272 1.247 1.423 1.417 2.293 2.678 2.468 3.003 3.195 4.329 4.308 5.437 5.075 5.702 7.506 5.476 7.409 12.088 8.334 8.597 12.701 8.357 8.847 12.204 8.219 11.422 17.011 9.870 10.824 15.303 6.894 5.780 8.705 4.219 3.655 6.043

5 4 7 7 7 31 4 8 15 6 9 7 7 8 10 8 8 54 7 12 11 7 9 9 7 10 8 11 9 37 14 16 25 14 13 13 13 14 15 12 11 88 34 34 28 38 32 33 29 30 34 35 37 103 46 45 70 47 46 49

19.920 19.744 19.524 19.626 21.164 20.720 20.384 20.455 20.593 20.427 20.326 20.283 20.600 18.855 18.614 18.316 20.737 20.271 20.201 20.066 20.379 21.068 21.281 21.610 21.787 22.104 22.602 23.336 23.463 25.913 29.025 31.362 34.873 36.991 39.454 44.898 47.149 49.595 57.751 61.019 63.160 68.562 71.083 71.564 75.433 78.586 80.342 88.020 92.028 92.168 98.063 99.268 98.009 96.015 93.387 90.188 83.947 81.858 79.810 75.821

185.092 185.567 186.357 186.589 186.665 186.533 190.535 190.942 191.435 191.777 194.586 197.451 199.008 199.623 201.540 200.422 195.219 197.185 202.088 202.052 203.284 203.065 205.222 207.477 207.162 207.252 207.136 206.754 206.792 205.259 206.879 203.924 203.439 201.123 203.161 204.482 199.573 197.356 195.799 188.775 185.968 183.892 182.763 180.996 182.194 180.003 180.809 182.189 176.130 173.211 170.481 165.633 164.855 168.443 177.342 182.237 188.327 195.505 202.526 206.938

5.695 5.758 6.145 6.001 9.449 10.675 8.514 8.985 8.595 9.064 10.153 9.714 8.592 10.089 9.475 8.699 8.747 11.543 8.993 9.862 9.453 12.661 10.831 9.249 8.144 8.077 11.828 8.858 8.633 13.274 10.619 11.318 11.588 15.212 13.122 15.815 10.517 9.768 13.268 12.109 11.876 19.028 12.125 11.816 12.376 10.980 11.792 13.676 14.016 11.524 20.287 11.257 17.821 23.244 16.102 17.646 18.753 17.406 16.842 18.433

5.234 4.986 5.945 6.061 9.729 8.768 8.114 8.506 8.685 6.843 7.619 8.658 8.394 8.598 10.757 9.204 9.319 9.344 9.095 8.605 9.937 10.769 8.514 9.684 7.967 8.176 12.372 9.045 10.340 14.875 13.573 11.991 14.341 13.472 12.196 20.925 12.895 11.607 20.663 15.148 14.505 23.339 14.202 11.666 15.065 10.593 11.272 20.092 16.955 14.702 25.508 11.916 14.504 16.938 11.389 11.951 11.648 10.913 12.413 12.613

14 18 235 137 251 2.493 6 17 118 272 9 94 10 16 190 316 264 2.563 8 18 113 211 11 93 13 12 164 103 262 3.106 11 16 101 169 13 98 12 14 165 41 237 2.940 18 22 112 47 27 98 28 28 105 63 190 2.484 30 26 128 134 28 124

185.567 186.357 186.791 186.665 186.637 190.933 190.941 191.438 191.463 194.269 197.130 198.601 199.216 201.129 200.448 200.234 197.442 201.947 201.995 203.327 202.913 205.168 207.550 207.135 207.353 207.166 206.757 206.670 205.347 206.764 203.936 203.267 200.787 203.033 204.100 199.470 197.207 195.531 188.570 185.778 183.575 182.521 180.703 181.168 179.618 180.436 181.356 175.871 173.219 170.060 165.366 165.037 168.362 177.233 182.085 187.958 195.559 202.133 206.984 212.882

205.487 206.100 206.315 206.291 207.801 211.653 211.325 211.893 212.056 214.696 217.455 218.884 219.816 219.984 219.062 218.550 218.179 222.218 222.196 223.393 223.292 226.236 228.831 228.745 229.140 229.270 229.359 230.006 228.810 232.677 232.961 234.629 235.660 240.024 243.554 244.368 244.356 245.126 246.321 246.797 246.735 251.083 251.786 252.732 255.051 259.022 261.698 263.891 265.247 262.228 263.429 264.305 266.371 273.248 275.472 278.146 279.506 283.991 286.794 288.703


34*

Bijgeschreven rente

Totaal spaargeld (5+10)

1 Een beginstand hoeft niet aan te sluiten bij de eindstand van de vorige maand als gevolg van statistische verschillen.

Tabel 5.2.4 Uitsplitsing naar valuta van bepaalde activa en passiva van in Nederland gevestigde mfi’s (exclusief dnb) Ultimocijfers in miljoenen euro’s

Activa Euro

Britse pond 1

Amerikaanse dollar 2

Japanse yen

Zwitserse frank

Overige valuta

4

5

6

3

Totaal 1 t/m 6

Euro

7

Britse pond 8

Amerikaanse dollar

Japanse yen

Zwitserse frank

Overige valuta

Totaal 8 t/m 13

9

10

11

12

13

14

8.756 10.408 11.665 9.886 6.884

30.749 32.623 34.063 34.894 30.027

485 328 735 742 782

1.643 1.742 1.399 1.582 1.633

6.748 6.683 8.637 7.170 6.634

7.943 8.242 8.311 8.667 8.857

31.192 31.289 29.550 29.618 28.958

416 412 469 902 443

1.693 1.782 1.807 1.774 1.794

6.223 7.295 7.766 6.657 7.034

959.442 990.148 1.019.931 1.051.503 1.001.786 1.002.466 1.007.940 1.017.561 1.020.248 1.030.148 1.028.729

718 639 533 420 379 444 501 333 104 127

1.066 1.105 1.368 1.081 1.226 1.087 937 618 346 318

203 184 182 144 154 116 123 120 36 36

21 21 19 16 40 63 55 54 36 44

52 103 45 42 36 34 39 42 42 45

238.964 235.919 259.867 251.072 308.902 324.564 321.928 337.527 352.661 346.429

5.595 5.269 4.932 6.272 5.823 10.143 8.436 12.817 10.370 9.016

65.566 65.705 69.711 68.954 56.570 63.214 60.205 59.027 61.391 59.942

1.009 1.039 930 991 1.181 1.010 1.016 871 793 749

607 2.940 2.924 2.874 2.311 2.516 2.490 2.259 2.305 2.281

5.612 5.682 5.717 5.703 5.520 5.935 5.436 6.032 6.630 6.638

101.453 115.392 121.754 125.757 95.270 102.943 96.121 101.558 101.589 100.329

1.828 1.573 1.554 2.379 1.819 1.541 1.666 1.549 1.449 1.413

8.391 6.209 6.745 7.708 7.254 7.616 7.662 7.457 7.190 7.510

397 403 172 274 29 17 30 19 20 22

121 179 174 179 198 58 60 64 57 58

2.516 2.952 2.952 3.308 2.318 1.368 1.437 1.837 1.932 1.483

20.684 18.643 18.696 21.357 17.147 15.082 15.313 18.545 16.861 16.589

Leningen aan ingezetenen van het eurogebied mfi’s 2007 iv 2008 i ii iii iv iv 1 2009 i 2009 apr. mei jun. jul.

Niet-mfi’s

178.253 185.306 228.364 252.231 170.425

3.222 3.826 4.060 4.522 7.897

27.075 18.142 21.334 22.999 15.812

616 1.035 395 671 424

2.395 5.495 5.511 3.607 3.280

3.519 2.842 4.628 2.740 2.141

215.080 216.646 264.292 286.770 199.979

175.769 171.932 174.760 180.653 186.377

5.341 5.604 5.419 5.354 4.994

18.976 21.795 21.616 19.929 19.649

364 340 353 207 729

2.758 2.870 2.816 2.651 2.344

2.122 2.775 2.566 3.103 3.161

205.330 205.316 207.530 211.897 217.254

911.061 938.364 963.432 997.229 955.826 956.506 960.473 968.541 972.345 982.530 981.643

Effecten m.u.v. aandelen, uitgegeven door ingezetenen van het eurogebied mfi’s 2007 iv 2008 i ii iii iv 2009 i 2009 apr. mei jun. jul.

36.093 30.328 28.711 28.715 25.492 24.009 26.098 30.253 29.347 31.076

Niet-mfi’s 1.044 379 187 76 43 39 33 29 29 10

549 449 288 328 266 324 329 208 86 90

64 74 67 81 0 0 0 0 0 0

0 0 0 63 28 73 79 74 73 76

30 21 19 23 8 11 17 16 16 19

37.780 31.251 29.272 29.286 25.837 24.456 26.556 30.580 29.551 31.271

236.904 233.867 257.720 249.369 307.067 322.820 320.273 336.360 352.097 345.859

Leningen aan niet-ingezetenen van het eurogebied Banken 2007 iv 2008 i ii iii iv 2009 i 2009 apr. mei jun. jul.

163.649 160.485 134.843 122.628 111.259 112.247 112.039 108.478 102.616 105.081

Niet-banken 37.197 29.800 29.776 32.566 27.042 24.372 25.564 21.329 23.541 24.564

121.208 123.293 112.554 127.703 110.594 98.663 91.137 88.391 85.988 81.864

11.320 13.045 9.450 14.653 9.783 8.694 10.224 9.581 6.861 6.921

5.483 6.169 4.662 4.445 2.860 6.286 5.466 4.694 4.422 5.794

17.520 21.724 21.795 25.137 19.844 18.063 18.743 18.238 18.507 17.457

356.377 354.516 313.080 327.132 281.382 268.325 263.173 250.711 241.935 241.681

23.064 34.757 37.540 40.963 23.865 20.125 18.538 20.552 20.100 21.703

Effecten m.u.v. aandelen, uitgegeven door niet-ingezetenen van het eurogebied Banken 2007 iv 2008 i ii iii iv 2009 i 2009 apr. mei jun. jul.

5.924 6.218 5.525 5.705 5.602 5.122 5.230 5.051 4.219 4.332

Niet-banken 574 630 437 258 229 133 133 191 11 81

2.145 2.134 3.142 4.006 1.769 1.454 1.786 1.806 268 387


36*

23 25 16 18 38 64 64 62 250 69

63 0 0 0 18 32 33 36 36 30

548 1.905 1.848 1.082 574 222 251 388 130 141

9.277 10.912 10.968 11.069 8.230 7.027 7.497 7.534 4.914 5.040

7.431 7.327 7.099 7.509 5.529 4.482 4.458 7.619 6.213 6.103

1 Begin nieuwe reeks per december 2008 als gevolg van herrubriceringen.

Passiva Euro

Britse pond 15

Amerikaanse dollar 16

17

Japanse yen

Zwitserse frank

Overige valuta

Totaal 15 t/m 20

18

19

20

21

Euro

Britse pond 22

Amerikaanse dollar

Japanse yen

Zwitserse frank

Overige valuta

Totaal 22 t/m 27

23

24

25

26

27

28

3.632 4.438 4.287 5.149 4.195 4.281 5.141 4.138 4.884 4.146

28.038 27.344 27.809 26.658 23.060 21.383 21.662 20.939 20.633 20.513

736 662 853 1.366 2.362 1.240 1.295 1.098 1.968 1.577

482 516 534 402 645 751 988 552 495 639

5.071 5.149 5.795 5.532 3.436 4.526 3.942 4.212 3.393 3.874

767.389 775.416 821.091 802.974 858.548 849.932 849.887 855.663 861.609 849.783

2007 iv 2008 i ii iii iv 2009 i 2009 apr. mei jun. jul.

16.903 15.942 12.882 14.330 10.546 10.220 9.851 10.846 11.124 11.757

71.008 73.850 78.541 76.476 62.953 75.197 71.015 72.136 72.127 70.824

1.078 1.324 1.409 1.792 1.573 1.357 1.525 1.412 1.347 1.287

3.258 3.878 3.778 4.483 4.551 3.895 3.986 3.693 3.547 3.555

11.196 11.070 10.775 12.610 10.706 12.903 12.818 13.048 12.750 13.011

143.042 156.985 167.312 177.142 142.798 152.823 144.254 147.429 145.487 140.361


Deposito’s van ingezetenen van het eurogebied mfi’s 228.953 204.788 221.483 262.386 148.426 150.981 147.605 141.830 151.423 158.331

Niet-mfi’s 3.794 4.544 3.550 4.725 4.063 4.923 3.840 3.281 3.980 4.343

21.902 21.917 21.226 35.189 26.690 14.827 16.219 14.936 13.712 14.627

1.047 1.522 951 936 480 1.042 1.155 1.322 1.697 2.381

1.654 2.045 2.629 2.777 1.162 1.260 1.201 1.202 1.699 1.456

3.431 4.036 4.697 3.775 2.740 2.357 2.883 2.991 2.977 3.148

260.781 238.852 254.536 309.788 183.561 175.390 172.903 165.562 175.488 184.286

729.430 737.307 781.813 763.867 824.850 817.751 816.859 824.724 830.236 819.034

Deposito’s van niet-ingezetenen van het eurogebied Banken 141.688 161.104 153.919 142.602 137.711 128.069 132.184 131.183 126.218 136.576

Niet-banken 47.609 38.422 40.988 40.720 37.499 41.292 38.805 39.329 38.472 37.110

125.610 135.268 118.523 128.394 97.960 113.431 115.275 111.399 114.099 107.438

6.914 12.224 11.060 11.234 4.222 2.552 3.059 2.271 1.919 2.571

4.905 6.597 5.942 5.938 5.483 4.586 4.615 4.842 4.673 4.536

13.449 13.472 17.537 18.638 16.628 14.629 16.186 14.575 13.465 14.442

340.175 367.087 347.969 347.526 299.503 304.559 310.124 303.599 298.846 302.673

28.000 25.286 26.129 25.635 21.463 20.762 29.336 21.508 21.461 21.645

383.249 380.953 387.310 399.887 385.207 418.379 425.544 431.321 437.811 445.943

39.599 50.921 59.927 67.451 52.469 49.251 45.059 46.294 44.592 39.927

Door Nederlandse mfi’s uitgegeven schuldbewijzen 238.002 241.169 243.772 244.703 240.085 265.867 268.583 278.595 282.791 290.770

21.662 20.250 22.860 23.287 18.322 19.108 17.829 19.866 21.057 20.549

71.397 68.576 69.820 80.141 77.085 82.877 81.083 82.142 82.903 83.070

10.468 10.971 11.228 11.868 13.667 13.651 15.630 13.261 13.755 13.301

13.720 14.701 13.501 14.253 14.585 16.114 13.083 15.949 15.844 16.608


37*

Tabel 5.3 Gecombineerde balans dnb en in Nederland gevestigde mfi’s Ultimocijfers in miljoenen euro’s

Activa

2005 2006 2006 1 2007 ii iii iv iv 2 2008 i ii iii iv iv 3 2009 i 2009 apr. mei. jun. jul.

Leningen aan ingezetenen van het eurogebied


Overheid

Overheid


Totaal (1 + 2)


Aandelen en deelnemingen uitgegeven door overige ingezetenen van het eurogebied

Totaal (4 + 5)

Externe activa

Vaste activa

Totaal activa

Overige activa

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

39.951 39.013 39.345 38.683 38.192 39.354 39.433 40.779 40.218 49.563 44.128

825.867 863.978 871.435 919.071 926.551 913.581 920.009 949.369 979.713 1.001.940 957.769 958.449 962.988 969.550 968.912 969.201 972.132

865.818 902.991 910.780 957.754 964.743 952.935 959.442 990.148 1.019.931 1.051.503 1.001.897 1.002.577 1.008.057 1.017.667 1.020.354 1.030.254 1.028.835

112.267 99.181

37.381 54.904

149.648 154.085

147.548 121.185

89.147 105.969 160.716 162.404 164.315 188.646 185.676 238.151

181.128 193.743 247.290 250.027 247.855 272.542 265.128 323.959

369.368 449.841 457.837 539.376 559.941 531.215 536.813 537.638 500.451 522.536 440.799

5.401 5.354

91.981 87.774 86.574 87.623 83.540 83.896 79.452 85.808

30.531 38.082 20.217 14.969 19.401 50.635 50.066 47.502 43.750 51.805 30.500

5.419 5.346 5.606 5.419 5.419 5.445 5.390 5.347

148.849 148.052 155.365 149.566 167.770 176.556 183.987 247.453

85.842 84.551 85.777 91.649 92.093

254.376 252.939 267.160 276.635 268.851

340.218 337.490 352.937 368.284 360.944

27.910 26.895 25.967 26.297 25.353

436.149 425.020 421.728 408.925 409.543

5.194 5.135 5.103 5.085 5.104

222.738 209.085 205.337 199.565 207.444

1.568.314 1.671.538 1.669.458 1.847.495 1.891.226 1.943.046 1.951.333 1.996.332 2.018.675 2.080.349 2.049.955 2.050.635 2.040.266 2.021.292 2.031.426 2.038.410 2.037.223

1.804.566

1.486.893

3.291.459

777.886

4.872.866

232.456

3.036.142

24.024.091

45.069 48.117 51.442 61.053 56.703


1.016.883

10.796.395

11.813.278


38*



Deposito’s centrale overheid

Deposito’s overige overheid/ overige ingezetenen van het eurogebied Giraal

Met vaste looptijd

Met opzegtermijn

Repo´s

Totaal (14 t/m 17)

Aandelen/participaties in geldmarktfondsen

Schuldbewijzen


Externe passiva

Overige passiva

Overschot intermfi passiva

Totaal passiva

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

27.642 30.696

227.856 233.045 232.686 225.341 214.468 200.217 200.352 196.421 194.819 181.831 181.667

0 0 0

1.118 901 1.106 571

601.592 661.733 667.769 718.783 724.377 758.602 763.138 773.259 815.635 797.593 811.941

290.468 302.183

2.178 5.482 9.993 46.638

188.888 228.744 228.133 272.768 291.602 349.686 352.134 365.468 395.353 402.912 421.210

0 0

32.826 33.794 33.993 37.291

184.712 199.236 206.242 220.286 217.335 207.140 209.093 210.252 224.562 211.744 208.493

136 708

29.803 31.650 33.380

1.768 3.264 3.758 8.048 6.731 4.259

0 0 0 0

318.150 318.296 319.312 319.385 320.655 323.992 327.459 314.466

77.103 77.061 81.222 87.800 89.160 114.104 115.664 111.970 120.421 131.890 104.004

377.301 442.032 450.483 481.351 525.164 508.417 512.102 556.067 551.559 571.879 490.442

31.546 517 589 44.534 24.407 36.115 33.545 13.324 -18.451 9.413 -25.033

38.099 38.324 38.666 38.910 39.223

41.304 38.313 31.024 27.229 23.907

220.531 223.140 228.594 235.623 234.486

375.800 366.029 364.354 359.195 343.308

211.378 221.177 230.803 237.666 246.518

942 1.255 924 1.915 1.591

808.651 811.601 824.675 834.399 825.903

0 0 0 0 0

342.508 350.177 355.446 361.992 368.836

100.585 101.627 102.750 102.259 104.986

511.643 505.291 498.208 492.799 492.301

160.894 154.054 132.757 159.029 171.441 168.858 169.861 186.052 186.240 198.126 270.208 270.888 233.573 214.367 228.040 223.018 222.696

-36.095 -38.408 -47.384 -42.200 -40.628

1.568.314 1.671.540 1.669.457 1.847.498 1.891.226 1.943.047 1.951.334 1.996.331 2.018.672 2.080.346 2.049.957 2.050.637 2.040.268 2.021.292 2.031.425 2.038.406 2.037.224

1.821.540

319.987

9.924.657

758.003

2.807.724

1.685.186

4.384.669

3.554.409

-132.506

24.024.091

388 972 1.559

2005 2006 2006 1 2007 ii iii iv iv 2 2008 i ii iii iv iv 3 2009 i 2009 apr. mei. jun. jul.

Eurogebied: mfi’s (exclusief Eurosysteem) 745.476

296.197

3.502.520

4.280.610

2 Begin nieuwe reeks per december 2007 als gevolg van herrubriceringen en een gewijzigde ophoogmethodiek

2009 jul.


39*

Tabel 5.4 Bijdrage van Nederland aan monetaire aggregaten in het eurogebied Miljoenen euro’s

Girale deposito’s

Deposito’s Met vaste looptijd tot en met 2 jaar

1

Repo’s Met opzegtermijn tot en met 3 maanden

Aandelen/participaties in geldmartkfondsen

Schuldbewijzen met looptijd tot en met 2 jaar

m3 (exclusief chartaal geld in omloop)

2

3

4

5

6

7

184.712 199.236 206.242 220.286 217.335 207.140 209.093 210.252 224.562 211.744 208.493

108.791 146.362 145.849 167.243 188.427 199.629 201.579 216.114 233.045 239.488 259.481

227.855 232.455 232.096 224.413 213.427 199.025 199.160 195.061 193.333 180.253 179.953

136 708

0 0

12.532 8.151

388 972 1.559

0 0 0

1.118 901 1.106 571

0 0 0 0

3.078 8.584 14.186 14.064 25.495 26.401 26.332 24.529

534.026 586.912 593.046 615.408 628.745 621.539 625.455 648.040 678.242 658.923 673.027

220.531 223.140 228.594 235.623 234.486

213.259 203.878 201.636 196.820 187.375

209.521 219.288 228.879 235.715 244.545

942 1.255 924 1.915 1.591

0 0 0 0 0

34.234 38.255 36.104 38.537 39.367

678.487 685.816 696.137 708.610 707.364

Standen per ultimo 2005 2006 2006 1 2007 ii iii iv iv 2 2008 i ii iii iv iv 3 2009 i 2009 apr. mei jun. jul.

Eurogebied: mfi’s (inclusief Eurosysteem) en de centrale overheid 2009 jul.

3.579.211

2.140.016

1.723.062

319.987

758.003

171.780

8.692.061

21.475 40.196 7.511 20.883 10.560 13.137 13.741 8.842 17.343 -46.557 -9.462 -1.802 -4.831 -9.437

16.944 4.116 -3.020 -11.574 -14.983 -5.068 -3.597 -13.732 -375 33.731 9.767 9.592 6.836 8.830

-857 593 55 607 620 -453 -231 207 -565 371 313 -331 991 -324

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

-7.984 -3.229 -9.092 5.370 3.850 12.392 1.615 456 -3.388 7.942 3.992 -1.763 2.202 604

40.221 56.876 -10.041 12.098 -10.915 21.915 26.537 -17.806 7.605 6.781 7.111 11.720 12.213 -1.453

-12.942

-40.512

Stromen 2005 2006 2007 ii iii iv 2008 i ii iii iv 2009 i 2009 apr. mei jun. jul.

10.643 15.200 -5.495 -3.188 -10.962 1.907 15.009 -13.579 -5.410 11.294 2.501 6.024 7.015 -1.126

Eurogebied: mfi’s (inclusief Eurosysteem) en de centrale overheid 2009 jul.

-2.249


40*

-33.507

19.262

-27.241

16.166


Aanvullende gegevens m3 (inclusief chartaal geld in omloop)

Tegenposten van m3 (inclusief chartaal geld) Niet-monetaire passiva Deposito’s

Kredietverlening Schuldbewijzen met looptijd van meer dan 2 jaar


Totaal nietmonetaire passiva (9 t/m 12)

Overheid


Netto externe activa

waarvan leningen

Overige posten

Met vaste looptijd van meer dan 2 jaar

Met opzegtermijn van meer dan 3 maanden

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

561.668 617.608 623.742 645.211 660.395 654.919 658.835 680.866 712.036 692.916 710.318

80.101 82.382 82.284 105.527 103.175 150.055 150.555 149.357 162.309 163.424 161.731

1 590

277.938 294.030

928 1.041 1.192 1.360 1.486 1.578 1.714

315.071 309.712 305.126 305.323 295.162 297.592 301.127 289.936

77.103 77.061 81.222 87.800 89.160 114.104 115.664 111.970 120.421 131.890 104.004

435.143 454.063 458.126 509.326 503.088 570.477 572.734 557.849 581.808 598.019 557.385

152.218 138.194 138.526 130.664 125.966 125.928 127.056 124.319 124.114 129.015 129.936

162.542 162.151 162.719 162.376 155.936

1.857 1.889 1.924 1.951 1.973

308.274 311.923 319.342 323.455 329.469

100.585 101.627 102.750 102.259 104.986

573.258 577.590 586.735 590.041 592.364

130.911 132.668 137.219 152.702 148.796

825.867 863.978 871.435 919.071 926.551 913.581 920.009 949.369 979.713 1.001.940 957.769 958.449 962.988 969.550 968.912 969.201 972.132

-7.933 7.809 7.354 58.025 34.777 22.798 24.711 -18.429 -51.108 -49.343 -49.643

716.586 724.140 734.803 747.520 746.587

893.779 956.964 946.556 1.023.187 1.051.921 1.124.932 1.132.479 1.161.186 1.212.109 1.239.421 1.226.420 1.227.100 1.245.274 1.249.384 1.262.039 1.272.133 1.266.336

-75.494 -80.271 -76.480 -83.874 -82.758

-41.257 -31.298 -10.567 -57.344 -49.181 -48.261 -52.678 -28.363 8.731 -28.155 -39.014 -39.694 -10.850 -51 -1.240 -3.397 6.573


9.437.537

2.141.353

129.665

2.635.456

1.685.186

6.591.660

2.821.449

13.061.174

10.796.395

488.197

-341.623

2009 jul.

43.265 59.924 -10.746 14.019 -9.206 21.381 27.508 -17.614 10.867 7.589 7.336 12.062 12.457 -1.140

-1.110 4.266 25.315 -98 49.623 -804 13.125 696 -2.770 558 -448 801 -353 -6.436

-2 617 142 118 162 176 131 99 141 143 32 35 27 22

48.323 23.782 2.068 -2.169 510 -6.250 2.759 -3.382 -13.010 15.512 2.747 11.505 3.880 5.965

12.394 -4.756 -2.634 756 25.902 -5.981 11.572 7.257 -32.895 -5.654 907 807 -191 2.823

59.605 23.909 24.891 -1.393 76.197 -12.859 27.587 4.670 -48.534 10.559 3.238 13.148 3.363 2.374

6.531 -14.203 -3.118 -3.899 329 -2.781 218 4.622 272 683 1.600 5.315 14.976 -4.427

95.073 67.585 38.830 29.660 81.315 28.766 48.004 21.325 -25.057 17.206 3.734 14.257 9.464 -6.326

88.462 44.058 14.409 7.456 -9.408 31.775 31.563 17.705 -46.178 2.866 6.211 1.170 260 3.035

5.345 7.708 5.316 -28.620 -13.033 -45.787 -32.632 10.104 973 -31.270 -4.075 1.799 -6.160 1.652

-4.666 22.846 -26.982 15.496 -1.578 28.324 39.471 -48.989 -13.997 31.665 9.221 3.787 -2.455 10.216


-30.022

13.002

1.146

11.361

6.016

31.525

6.683

-44.732

-32.046

18.022

21.530

2009 jul.

2 Begin nieuwe reeks per december 2007 als gevolg van herrubriceringen en gewijzigde ophoogmethodiek.


41*

Tabel 5.5 Ontwikkeling acceptatiecriteria en vraag bancaire kredietverlening bij in Nederland gevestigde mfi’s Netto percentage

Ondernemingen

Huishoudens

Totaal ondernemingen

Leningen aan kleine en middelgrote ondernemingen

Leningen aan grote ondernemingen

Kortlopende leningen

Langlopende leningen

Woning hypotheken

Consumptief krediet en overige leningen

Afgelopen Kwartaal

Afgelopen Kwartaal

Afgelopen Kwartaal

Afgelopen Kwartaal

Afgelopen Kwartaal

Afgelopen Kwartaal

Afgelopen Kwartaal

Volgend Kwartaal

1

2

3

Volgend Kwartaal

4

5

Volgend Kwartaal

6

7

Volgend Kwartaal

8

Volgend Kwartaal

Volgend Kwartaal

Volgend Kwartaal

9

10

11

12

13

14

Veranderingen in acceptatiecriteria voor leningen aan ondernemingen en huishoudens 2.003 jul. okt. 2.004 jan. apr. jul. okt. 2.005 jan. apr. jul. okt. 2.006 jan. apr. jul. okt. 2.007 jan. apr. jul. okt. 2.008 jan. apr. jul. okt. 2.009 jan. apr. jul.

50 17 40 50 -50 -25 -40 -40 -40 0 0 0 -20 20 20 0 0 60 60 60 60 75 100 80 60

33 33 17 33 0 -25 -20 -20 -20 0 0 0 20 20 0 0 0 40 40 40 50 67 80 60 40

50 17 50 50 -20 0 -20 -40 -60 20 40 0 0 0 40 20 0 20 0 20 40 75 100 80 80

33 33 17 33 0 0 -20 -20 -40 0 0 0 20 20 0 20 -20 40 40 20 40 75 80 60 40

60 0 40 40 -60 -25 -40 -40 -60 0 -20 0 -20 20 20 -20 0 60 80 60 60 75 100 80 60

20 40 40 40 0 0 0 -20 -20 0 0 0 20 0 0 20 40 40 60 60 60 75 80 60 40

33 0 33 33 -40 -25 -40 -40 -60 -20 0 -20 -20 0 20 0 0 40 40 40 40 75 100 80 60

33 33 17 17 0 0 0 -20 -20 0 0 0 20 0 0 0 0 20 20 40 40 75 80 60 20

67 33 67 50 -20 -25 -20 -60 -20 0 -20 -20 -20 0 20 -20 0 40 60 60 60 75 100 100 100

33 33 33 50 0 -25 0 -20 0 0 0 0 20 20 0 20 20 40 40 60 80 75 100 60 40

33 50 33 50 0 0 0 0 -17 17 0 17 17 17 0 0 -33 0 0 0 17 40 50 83 83

67 50 50 33 17 0 33 0 0 -17 0 33 0 0 0 -17 -33 17 0 33 17 80 67 67 50

0 50 50 67 17 20 17 0 17 0 17 0 0 17 33 -17 0 0 0 0 17 20 50 67 50

33 33 50 33 17 20 0 17 -17 0 0 0 33 0 0 17 0 0 0 33 33 80 50 50 33

12

21

6

25

16

19

10

33

18

22

12

21

15

Eurogebied: 2.009 jul.

21

Veranderingen in de vraag naar leningen of kredietfaciliteiten 2.003 jul. okt. 2.004 jan. apr. jul. okt. 2.005 jan. apr. jul. okt. 2.006 jan. apr. jul. okt. 2.007 jan. apr jul okt. 2.008 jan. apr. jul. okt. 2.009 jan. apr. jul.

-33 -17 -50 -83 20 -25 20 0 20 40 40 0 20 20 20 20 20 -40 20 -20 -25 50 -60 -20 -80

-17 17 -17 -17 0 0 40 0 0 40 40 20 20 20 0 20 20 -20 0 -20 -20 0 -80 -40 -20

-33 0 -17 -50 20 -25 20 20 0 20 20 0 20 20 20 20 20 0 20 -20 0 50 -40 -20 -80

-17 17 0 0 20 25 20 0 0 20 20 20 20 20 0 0 0 -20 20 -40 -20 0 -100 -60 -20

-20 -40 -40 -60 0 -25 20 0 20 20 20 0 20 20 20 20 20 -40 -20 0 20 50 -40 -20 -80

-20 -40 -20 -20 -20 -25 60 0 20 20 20 20 20 20 20 20 20 -40 -40 -20 0 0 -60 -40 -40

-17 17 -17 -33 0 -25 20 0 20 20 20 0 0 20 20 20 20 0 20 0 0 50 -60 -20 -40

-17 33 -17 -17 20 25 20 0 0 0 0 20 20 20 0 20 20 -20 20 20 0 25 -20 0 0

-17 0 0 -50 0 -25 40 20 20 40 60 0 20 20 20 20 20 -25 20 -60 0 50 -60 -40 -80

-17 17 17 -17 0 0 60 20 20 40 40 20 20 20 20 20 20 -20 -20 -40 -20 0 -100 -60 -60

0 -33 -33 -83 0 20 17 0 17 17 33 17 -33 -17 0 -33 -50 -50 -50 -33 -50 -40 -83 -67 -67

-50 -33 -67 17 -33 20 0 0 33 17 0 17 17 -17 0 -17 -50 -17 -33 -50 -50 -60 -83 -67 -50

-17 -33 -17 -33 -50 -20 -33 -17 -17 0 -17 -17 -17 17 -17 -17 0 0 0 -17 -17 -20 -50 -67 -67

-33 -17 -50 -17 0 20 -17 -17 0 0 17 17 0 17 17 0 0 0 -17 0 -33 -20 -67 -67 -33

1

-32

4

-33

-7

-24

12

-28

-16

4

-7

-26

-10

Eurogebied: 2.009 jul.

-29


42*

Tabel 5.6 Balansen van geregistreerde kredietinstellingen (Bedrijfseconomische opstelling) Ultimocijfers in miljoenen euro’s

2008

2009 i

ii

iii

iv

i

ii

32.492

58.587

61.748

53.261

42.154

69.033

565.952 72.090 325.302 33.623 2.103.090 10.871

565.406 69.694 311.145 31.842 2.047.531 22.058

500.936 67.253 318.394 33.814 2.091.450 14.801

473.617 67.969 274.472 27.963 1.922.005 20.654

398.078 69.053 234.665 30.563 1.988.545 19.917

300.097 68.612 242.798 30.635 1.882.067 17.389

227 30.822 8.541 33.974 12.208 75.046 59.926

-4.482 31.347 9.013 33.427 12.769 78.696 71.744

-1.241 31.660 9.732 33.045 16.216 86.533 13.809

9.659 31.096 9.182 7.486 15.194 71.482 10.698

13.164 31.338 9.283 7.162 14.849 69.608 1.890

10.275 31.605 9.061 7.598 14.945 66.676 1.223

3.364.166

3.338.775

3.278.151

2.994.739

2.930.271

2.752.014

71.075

78.245

91.523

96.989

71.114

66.360

491.807 133.078 2.380.845 11.603

520.901 129.310 2.326.756 7.707

454.834 125.480 2.342.499 7.497

460.536 120.046 2.093.323 5.723

383.591 118.076 2.120.842 6.138

292.562 118.049 2.040.072 6.051

21.036 706

19.562 1.251

15.858 833

41.123 203

49.098 1.671

42.895 233

11.048 6.507 75.209 0

8.337 7.051 57.264 0

8.389 7.614 83.345 0

8.439 4.914 64.839 0

8.079 5.644 62.757 0

7.988 5.469 66.528 0

38.160

53.610

3.844

1.094

669

64

3.241.075

3.209.993

3.141.717

2.897.230

2.827.680

2.646.270

7.455 35.708 9.193 -4.032 70.715 2.651 820 82 5.964

7.438 35.712 9.898 -3.867 68.651 2.662 7.388 111 6.336

7.525 37.910 10.089 -7.589 65.221 29 17.120 115 6.303

7.688 43.192 10.405 -7.145 49.520 43 -11.131 118 5.140

8.446 45.971 10.980 -6.262 38.181 52 161 28 5.193

8.422 46.094 12.611 -3.941 37.930 50 -334 24 5.034

123.091

128.782

136.434

97.509

102.591

105.743

3.364.166

3.338.775

3.278.151

2.994.739

2.930.271

2.752.014

124.794 34.548 32.852 126.490 1.128.273

136.297 36.809 32.807 140.299 1.124.840

146.196 36.445 48.048 134.593 1.153.555

109.319 28.814 7.887 130.246 1.088.919

112.927 27.711 8.870 131.768 1.001.633

111.854 28.673 7.846 132.681 989.553

Activa 1

Liquide middelen en direct opvraagbare tegoeden bij centrale banken

9 10 11 12 13 14

Financiële activa: Aangehouden voor handelsdoeleinden Tegen reële waarde via de winsten verliesrekening Voor verkoop beschikbaar Aangehouden beleggingen tot einde looptijd Leningen en vorderingen Hedge accounting Wijzigingen in de reële waarde van de afgedekte posities bij hedging van het renterisico van een portefeuille Materiële activa Immateriële activa Deelnemingen en joint ventures Belastingvorderingen Overige activa Incourante activa voor verkoop beschikbaar

19

Totaal activa

2 3 4 5 6 7 8

Passiva 21

Deposito’s van centrale banken

22 23 24 25

Financiële verplichtingen: Aangehouden voor handelsdoeleinden Tegen reële waarde via de winsten verliesrekening Gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs Verbonden aan overgedragen financiële actva

26 27 28 29 30 31 32 39

Hedge accounting Wijzigingen in de reële waarde van de afgedekte posities: hedging van het renterisico van een portefeuille Voorzieningen Belastingverplichtingen Overige verplichtingen Aandelenkapitaal met direct opvraagbare terugbetaling Verplichtingen verbonden met groepen activa die worden afgestoten, geclassificeerd als aangehouden voor verkoop Totaal passiva Eigen vermogen

41 42 43 44 45 46 47 48 49

Geplaatst kapitaal Agioreserve Ander eigen vermogen Herwaarderingsreserves en andere waarderingsverschillen Reserves (met inbegrip van ingehouden winsten) (Ingekochte eigen aandelen) Baten uit het lopende jaar (Interimdividenden) Minderheidsbelang

59

Totaal eigen vermogen

69

Totaal verplichtingen en eigen vermogen Aanvullende gegevens

101 102 103 104 105

Tier 1-vermogen Tier 2-vermogen Totaal aftrekposten Totaal toetsingsvermogen (101 + 102 - 103) Risico gewogen activa

Voor de toelichting wordt verwezen naar de toelichting Met ingang van 2008 zijn de cijfers op basis van het nieuwe rapportagekader finrep.

44*

Tabel 5.7 Baten en lasten van geregistreerde kredietinstellingen Gecumuleerde kwartaalcijfers binnen een kalenderjaar in miljoenen euro’s

2008

2009 i

ii

iii

iv

i

ii

Voortgezette bedrijfsactiviteiten 1

Rentebaten

49.847

93.883

142.921

189.559

41.462

76.936

2

Rentelasten

41.775

79.265

120.505

158.451

33.880

61.854

3

Lasten van aandelenkapitaal met direct opvraagbare terugbetaling

4

Dividend

91

205

266

362

53

120

5

Baten uit dienstverlening en provisies

3.634

6.982

10.295

13.720

2.914

5.893

6

Lasten uit dienstverlening en provisies

902

1.402

2.065

2.726

595

1.184

7

Gerealiseerde winsten(verliezen) op financiële activa en -verplichtingen die niet worden gewaardeerd tegen reële waarde.

121

-330

-1.507

-1.764

149

59

-911

-2.454

-4.710

-11.039

449

2.612

-854

550

1.223

-336

169

101

48

83

116

534

9

-298

-265

57

73

-69

-21

-266

478

110

251

-14.817

-167

-1.363

8 9

Winsten(verliezen) op financiële activa en verplichtingen aangehouden: Voor handelsdoeleinden Tegen reële waarde met verwerking van waardeveranderingen in de w/v rekening

10

Winsten(verliezen) door hedgetransacties (per saldo)

11

Valutakoersverschillen

12

Winsten(verliezen) door niet voor verkoop aangehouden activa (per saldo)

13

Overige bedrijfsbaten

2.029

3.507

5.187

6.247

813

1.710

14

Overige bedrijfslasten

720

1.535

2.389

2.945

310

664

15 15.1 15.2

Administratie en beheerskosten Personeelskosten Algemene beheerskosten

8.291 4.902 3.389

15.473 9.503 5.970

23.441 14.367 9.074

31.997 18.921 13.076

7.116 4.258 2.858

14.107 8.466 5.639

16

Afschrijving

519

998

1.546

2.083

481

988

17

Voorzieningen

583

608

1.077

3.594

930

2.044

413

1.412

2.742

8.388

2.059

4.519

41

93

119

951

65

541

1

2

2

3

1

1

238

399

383

-1.109

-120

-271

0

2

2

-6

35

53

1.211 235

2.207 369

614 -333

-29.854 -2.456

307 100

-615 -192

18 19 20 21

Bijzondere waardeverminderingen: Op financiële activa die niet worden gewaardeerd tegen reële waarde, met verwerking in de w/v rekening Op niet-financiële activa Negatieve goodwill die onmiddellijk wordt opgenomen in de w/v rekening Aandeel in de winst of het verlies van geassocieerde deelnemingen, dochters en jointventures verwerkt volgens de ‘equity methode’

22

Winsten of verliezen van deelnemingen voor verkoop besch.

23 24

Totale winst of verlies vóór aftrek van belastingen. Belasting

25 26

Totale winst of verlies uit voortgezette bedrijfsactiviteiten Resultaat na aftrek van belastingen uit beëindigde bedrijfsactiviteiten

976

1.838

947

-27.398

207

-423

-9

5.750

16.459

16.482

3

99

27 28

Totale winst of verlies na aftrek van belastingen Winst of verlies toerekenbaar aan minderheidsbelang

966 91

7.588 117

17.405 177

-10.916 127

211 25

-323 -21

29

Winst of verlies toerekenbaar aan aandeelhouders

875

7.471

17.228

-11.044

186

-303

Voor de toelichting wordt verwezen naar de bijlage. Met ingang van 2008 zijn de cijfers op basis van rapportagekader finrep.

45*

Tabel 5.8 Buitenlandse schuldverhoudingen van mfi`s Ultimocijfers in miljoenen euro’s

Vorderingen

Verplichtingen

2008

2009

Netto Vorderingen

2008

2009

2008

2009

iii

iv

i

ii

iii

iv

i

ii

iii

iv

i

ii

Europa België Cyprus Denemarken Duitsland Finland Frankrijk 1 Griekenland Guernsey Hongarije Ierland Italië Jersey Liechtenstein Luxemburg Malta Noorwegen Oostenrijk Polen Portugal Roemenië Rusland Slowakije Spanje Tsjechië Turkije Verenigd Koninkrijk IJsland Zweden Zwitserland Overig Europa 2

98.435 970 13.871 49.102 1.475 48.837 7.199 333 2.424 44.055 24.965 2.257 317 26.781 1.007 3.221 4.575 6.891 4.553 2.986 10.994 2.339 56.270 2.275 6.997 262.299 543 4.280 13.783 2.806

52.819 798 7.204 44.585 1.081 49.971 6.424 218 2.063 40.964 24.574 1.232 273 23.959 319 2.718 4.321 5.016 4.540 2.371 9.472 860 40.517 3.378 7.152 216.832 243 3.213 12.342 2.583

58.517 858 8.268 44.818 1.199 47.672 6.875 313 1.910 41.730 30.292 945 279 22.738 264 3.290 4.189 5.231 4.433 3.063 9.600 471 41.881 2.055 7.532 208.875 226 2.978 15.225 1.977

58.176 865 8.409 45.393 1.322 45.654 5.446 352 1.953 44.102 27.653 775 360 20.187 272 2.684 4.023 5.637 4.453 2.857 7.986 241 40.885 2.647 6.714 194.121 230 2.635 13.813 1.765

186.996 924 1.342 33.015 311 30.398 1.598 2.639 1.872 13.222 7.231 7.498 4.191 23.837 320 425 2.470 3.619 2.025 763 4.529 243 14.426 2.532 1.814 245.601 153 2.927 82.667 2.457

42.178 570 1.218 30.000 840 24.377 1.232 2.340 781 10.215 4.675 6.886 4.027 19.642 267 606 1.614 2.490 1.240 165 3.330 227 14.431 3.013 1.046 189.968 40 2.179 81.276 2.089

47.583 813 997 28.571 755 19.035 1.419 2.562 644 10.888 4.786 9.132 3.790 20.786 129 444 1.868 885 1.167 481 3.826 882 14.033 3.483 919 190.252 29 2.901 73.548 2.045

47.144 834 1.171 30.912 631 18.519 1.254 2.411 432 14.220 4.758 9.881 3.149 17.071 155 427 2.007 1.356 2.412 120 3.134 320 13.001 3.772 1.349 193.922 41 2.091 68.324 1.968

-88.561 46 12.529 16.087 1.164 18.439 5.601 -2.306 552 30.833 17.734 -5.241 -3.874 2.944 687 2.796 2.105 3.272 2.528 2.223 6.465 2.096 41.844 -257 5.183 16.698 390 1.353 -68.884 349

10.641 228 5.986 14.585 241 25.594 5.192 -2.122 1.282 30.749 19.899 -5.654 -3.754 4.317 52 2.112 2.707 2.526 3.300 2.206 6.142 633 26.086 365 6.106 26.864 203 1.034 -68.934 494

10.934 45 7.271 16.247 444 28.637 5.456 -2.249 1.266 30.842 25.506 -8.187 -3.511 1.952 135 2.846 2.321 4.346 3.266 2.582 5.774 -411 27.848 -1.428 6.613 18.623 197 77 -58.323 -68

11.032 31 7.238 14.481 691 27.135 4.192 -2.059 1.521 29.882 22.895 -9.106 -2.789 3.116 117 2.257 2.016 4.281 2.041 2.737 4.852 -79 27.884 -1.125 5.365 199 189 544 -54.511 -203

Totaal Europa Europese Unie

706.840 666.421

572.042 536.772

577.704 538.998

551.610 517.556

682.045 575.770

452.962 351.417

448.653 352.477

446.786 355.961

24.795 90.651

119.080 185.355

129.051 186.521

104.824 161.595

Verdeling naar land 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 1.8 1.9 1.10 1.11 1.12 1.13 1.14 1.15 1.16 1.17 1.18 1.19 1.20 1.21 1.22 1.23 1.24 1.25 1.26 1.27 1.28 1.29 1.30 1

2.1 2.2 2.3 2.4

Afrika Liberia Mauritius Zuid-Afrika Overig Afrika

108 80 497 657

116 106 391 651

134 108 307 760

104 101 303 691

155 27 1.783 1.618

135 23 1.306 1.310

188 25 1.801 1.358

195 25 1.499 1.129

-47 53 -1.286 -961

-19 83 -915 -659

-54 83 -1.494 -598

-91 76 -1.196 -438

2

Totaal Afrika

1.342

1.264

1.309

1.199

3.583

2.774

3.372

2.848

-2.241

-1.510

-2.063

-1.649

3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6

Midden-Oosten Bahrein Iran Libanon Saoedi-Arabië Verenigde Arabische Emiraten Overig Midden-Oosten

522 317 109 1.056 2.230 1.514

463 286 51 1.104 2.071 1.374

439 251 16 1.319 2.082 1.370

205 240 5 1.211 1.879 1.319

556 86 660 2.903 2.733 6.161

117 164 702 3.686 2.083 4.869

470 64 1.415 3.555 2.404 4.816

475 49 1.351 2.675 2.308 3.938

-34 231 -551 -1.847 -503 -4.647

346 122 -651 -2.582 -12 -3.495

-31 187 -1.399 -2.236 -322 -3.446

-270 191 -1.346 -1.464 -429 -2.619

3

Totaal Midden-Oosten

5.748

5.349

5.477

4.859

13.099

11.621

12.724

10.796

-7.351

-6.272

-7.247

-5.937

Voor de toelichting wordt verwezen naar de bijlage. 1 Inclusief Monaco.

46*

2 Estland, Letland, Litouwen, Slovenië, Andorra, Faeröer, Macedonië, Montenegro, Servië, Oekraïne Gibraltar, Groenland, Man, San Marino, Vaticaanstad, en Wit-Rusland. Albanië, Bosnië-Herzegowina, Bulgarije, Kroatië,

Vorderingen

Verplichtingen

2008

4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6 4.7 4.8 4.9 4.10 4.11 4.12 4.13 4.14 4.15 4.16 4.17 4

Amerika Argentinië Aruba Bahama’s Bermuda Brazilië Canada Caymaneilanden Chili Colombia Cuba Mexico Nederlandse Antillen Panama Uruguay Venezuela Verenigde Staten Overig Amerika Totaal Amerika Latijns-Amerika en Caraïbisch gebied

2009

Netto Vorderingen

2008

2009

2008

2009

iii

iv

i

ii

iii

iv

i

ii

iii

iv

i

ii

545 24 212 1.431 2.518 2.850 3.821 1.703 399 47 4.662 4.107 452 163 242 75.866 3.499

545 23 230 1.554 1.306 2.853 2.992 1.693 383 46 3.433 4.113 439 15 138 64.059 1.718

538 21 217 1.905 1.388 3.068 3.149 1.665 388 45 3.680 3.852 437 30 163 68.613 1.297

481 22 410 2.101 1.363 2.927 2.124 1.371 294 44 3.641 3.456 435 36 157 59.025 1.117

114 102 839 1.498 348 1.833 12.000 865 116 3 2.809 3.961 687 720 721 57.530 8.863

78 102 739 1.362 128 1.380 11.773 933 39 1 2.341 4.889 650 275 598 53.429 8.820

82 95 696 1.488 503 1.638 12.464 1.234 151 1 1.388 4.411 774 200 519 63.370 13.833

87 117 637 1.162 870 1.573 11.841 912 118 1 1.961 4.003 756 224 400 64.586 14.025

431 -78 -627 -67 2.170 1.017 -8.179 838 283 44 1.853 146 -235 -557 -479 18.336 -5.364

467 -79 -509 192 1.178 1.473 -8.781 760 344 45 1.092 -776 -211 -260 -460 10.630 -7.102

456 -74 -479 417 885 1.430 -9.315 431 237 44 2.292 -559 -337 -170 -356 5.243 -12.536

394 -95 -227 939 493 1.354 -9.717 459 176 43 1.680 -547 -321 -188 -243 -5.561 -12.908

102.541 23.825

85.540 18.628

90.456 18.775

79.004 17.052

93.009 33.646

87.537 32.728

102.847 37.839

103.273 37.114

9.532 -9.821

-1.997 -14.100

-12.391 -19.064

-24.269 -20.062

5.1 5.2 5.3 5.4 5.5 5.6 5.7 5.8 5.9 5.10 5.11 5.12 5.13 5.14 5.15

Azië China Filipijnen Hongkong India Indonesië Japan Kazachstan Maleisië Oezbekistan Pakistan Singapore Taiwan Thailand Zuid-Korea Overig Azië

3.096 451 2.950 3.801 1.009 9.043 1.012 788 5 259 12.490 3.494 134 2.126 380

2.933 477 4.211 3.152 970 6.653 1.015 225 6 345 16.169 2.420 134 1.703 306

3.228 456 2.839 2.604 1.083 8.875 1.009 267 6 282 9.808 1.204 141 2.407 270

3.507 448 3.594 2.461 1.122 6.930 824 238 6 297 16.315 1.091 169 2.569 236

1.532 525 17.449 104 269 10.358 501 966 179 128 7.987 507 393 1.370 306

1.988 199 12.520 177 249 4.972 193 331 235 117 8.150 1.337 250 373 108

5.350 188 11.503 45 343 3.085 508 553 213 198 10.104 1.594 321 182 271

676 73 11.857 176 417 2.849 252 429 314 324 9.039 1.264 182 137 238

1.564 -74 -14.499 3.697 740 -1.315 511 -178 -174 131 4.503 2.987 -259 756 74

945 278 -8.309 2.975 721 1.681 822 -106 -229 228 8.019 1.083 -116 1.330 198

-2.122 268 -8.664 2.559 740 5.790 501 -286 -207 84 -296 -390 -180 2.225 -1

2.831 375 -8.263 2.285 705 4.081 572 -191 -308 -27 7.276 -173 -13 2.432 -2

5

Totaal Azië

41.038

40.719

34.479

39.807

42.574

31.199

34.458

28.227

-1.536

9.520

21

11.580

6.1 6.2 6.3

Oceanië Australië Nieuw-Zeeland Overig Oceanië

10.529 69 495

8.570 93 519

8.831 99 562

7.713 92 520

5.369 161 135

5.221 127 125

5.762 143 164

3.663 145 131

5.160 -92 360

3.349 -34 394

3.069 -44 398

4.050 -53 389

6

Totaal Oceanië

11.093

9.182

9.492

8.325

5.665

5.473

6.069

3.939

5.428

3.709

3.423

4.386

7 8

Niet aan landen toe te delen Internationale organen

0 191

0 168

0 346

0 338

0 1.689

0 2.244

0 2.182

0 1.898

0 -1.498

0 -2.076

0 -1.836

0 -1.560

Verdeling naar geldsoort 9.1 9.2 9.3 9.4 9.5

Buitenlandse geldsoorten Amerikaanse dollars Britse ponden Japanse yens Zwitserse franken Overige buitenlandse geldsoorten

250.902 50.195 17.361 5.853 48.711

211.610 45.435 12.236 7.846 39.945

211.821 44.521 10.425 10.945 38.381

196.841 44.260 8.968 8.864 42.310

235.519 60.595 14.054 13.033 36.481

177.880 52.991 6.606 11.433 30.855

204.915 57.224 4.837 9.985 30.572

203.666 54.520 5.253 10.022 29.728

15.383 -10.400 3.307 -7.180 12.230

33.730 -7.556 5.630 -3.587 9.090

6.906 -12.703 5.588 960 7.809

-6.825 -10.260 3.715 -1.158 12.582

9 10

Totaal buitenlandse geldsoorten Euro’s

373.022 495.777

317.072 397.196

316.093 403.173

301.243 383.911

359.682 481.984

279.765 314.044

307.533 302.772

303.189 294.576

13.340 13.793

37.307 83.152

8.560 100.401

-1.946 89.335

Verdeling naar tegenpartij 11 12

Banken Niet-banken

579.793 289.000

458.683 255.581

454.968 264.295

409.947 275.195

614.418 227.246

413.141 180.669

416.249 194.056

407.633 190.134

-34.625 61.754

45.542 74.912

38.719 70.239

2.314 85.061

13

Totaal (1 t/m 8 = 9 + 10 = 11 + 12)

868.793

714.264

719.263

685.142

841.664

593.810

610.305

597.767

27.129

120.454

108.958

87.375

47*

Tabel 5.9 Geconsolideerde activa van binnenlandse kredietinstellingen: vorderingen op directe en uiteindelijke debiteur Ultimocijfers in miljoenen euro’s

2008

2009 iv

Vorderingen op directe debiteur 3

1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 1.8 1.9 1.10 1.11 1.12 1.13 1.14 1.15 1.16 1.17 1.18 1.19 1.20 1.21 1.22 1.23 1.24 1.25 1.26 1.27 1.28 1.29 1.30 1

Uitgaand risico

Inkomend risico

Vorderingen op uiteindelijke debiteur (1-2+3)

i Vorderingen op directe debiteur 3

Uitgaand risico

Inkomend risico


ii Vorderingen op directe debiteur 3

Uitgaand risico

Inkomend risico


1

2

3

4

1

2

3

4

1

2

3

4

Europa België Cyprus Denemarken Duitsland Finland Frankrijk 1 Griekenland Guernsey Hongarije Ierland Italië Jersey Liechtenstein Luxemburg Malta Noorwegen Oostenrijk Polen Portugal Roemenië Rusland Slowakije Spanje Tsjechië Turkije Verenigd Koninkrijk Ijsland Zweden Zwitserland Overig Europa 2

109.125 1.628 8.539 119.755 2.692 87.677 9.065 1.296 3.416 27.563 49.754 1.458 373 21.629 761 4.558 6.550 24.696 8.460 7.443 15.086 2.464 91.542 4.842 15.304 141.196 701 5.444 13.568 4.565

2.849 494 1.880 2.842 78 1.251 693 343 329 2.758 3.244 497 83 4.437 169 1.606 167 823 367 716 1.183 379 2.758 373 575 15.795 27 548 2.447 1.207

3.207 177 841 6.922 276 3.113 874 136 60 658 1.599 51 3 2.577 21 338 231 102 1.853 8 602 20 871 530 525 4.374 144 994 3.065 113

109.483 1.311 7.499 123.835 2.889 89.539 9.246 1.089 3.147 25.464 48.110 1.012 292 19.769 612 3.291 6.613 23.975 9.946 6.735 14.505 2.106 89.655 4.998 15.254 129.774 818 5.890 14.187 3.475

107.622 1.525 9.433 125.131 2.753 79.210 9.359 1.014 3.280 23.868 57.204 2.477 437 19.426 555 4.983 6.443 23.453 7.895 7.217 13.889 893 89.380 3.632 14.928 142.035 653 4.995 17.262 3.692

1.855 485 1.909 2.574 42 759 1.243 316 289 2.523 7.372 376 80 2.489 11 1.619 55 675 382 603 1.179 120 1.805 381 585 14.637 21 304 1.683 1.090

3.337 186 788 9.013 268 3.451 800 177 62 632 3.750 52 2 1.318 29 497 238 98 1.800 17 482 20 851 318 552 4.842 144 1.011 2.647 109

109.104 1.226 8.313 131.570 2.979 81.903 8.917 875 3.053 21.977 53.584 2.154 359 18.254 573 3.863 6.627 22.876 9.313 6.631 13.194 792 88.426 3.569 14.896 132.241 775 5.703 18.225 2.704

107.725 1.357 8.086 122.763 2.551 61.860 7.863 1.261 4.005 23.443 50.938 2.207 516 16.842 537 4.634 6.195 23.922 7.911 6.857 11.632 838 88.803 3.977 14.492 139.394 449 4.528 12.821 3.840

952 477 1.596 1.043 40 692 594 326 320 2.116 3.482 373 80 2.026 0 1.462 57 685 287 574 983 140 2.019 308 550 12.590 0 311 1.465 1.259

2.509 216 560 6.692 233 2.867 664 176 59 400 1.378 23 2 1.116 23 407 238 88 1.726 20 570 20 419 318 195 3.414 104 971 3.054 47

109.281 1.097 7.050 128.412 2.744 64.035 7.934 1.112 3.744 21.726 48.833 1.857 438 15.932 560 3.579 6.376 23.325 9.350 6.303 11.218 717 87.203 3.987 14.137 130.219 553 5.188 14.411 2.628

Totaal Europa Europese Unie

791.150 735.332

50.918 43.083

34.285 29.315

774.519 721.564

784.644 725.983

47.462 40.624

37.491 32.838

774.676 718.200

742.247 691.087

36.807 30.415

28.509 23.938

733.949 684.612

2.1 2.2 2.3 2.4

Afrika Liberia Mauritius Zuid-Afrika Overig Afrika

157 453 1.197 981

70 126 24 251

116 4 19 95

204 331 1.192 825

169 363 1.365 1.061

104 22 11 276

122 3 17 91

187 343 1.372 878

239 246 935 1.181

95 20 10 238

114 4 16 95

258 229 941 1.038

2

Totaal Afrika

2.788

471

234

2.552

2.958

413

233

2.780

2.601

363

229

2.466

476 402 52 1.322

6 114 0 171

40 8 0 231

509 297 52 1.382

470 374 39 1.374

156 105 0 195

59 11 0 225

373 280 39 1.404

264 366 50 1.231

25 100 0 164

40 8 0 220

278 273 50 1.288

3.808 3.126

300 873

353 240

3.860 2.494

3.877 3.317

237 917

356 302

3.996 2.703

3.156 3.063

194 878

382 256

3.344 2.443

9.186

1.464

872

8.594

9.451

1.610

953

8.795

8.130

1.361

906

7.676

3.6

Midden-Oosten Bahrein Iran Libanon Saoedi-Arabië Verenigde Arabische Emiraten Overig Midden-Oosten

3

Totaal Midden-Oosten

3.1 3.2 3.3 3.4 3.5

Voor de toelichting wordt verwezen naar de bijlage. 1 Inclusief Monaco. 2 Estland, Letland, Litouwen, Slovenië, Andorra, Faeröer,

48*

Gibraltar, Groenland, Man, San Marino, Vaticaanstad, Albanië, Bosnië-Herzegowina, Bulgarije, Kroatië, Macedonië, Moldavië, Montenegro, Servië, Oekraïne en Wit-Rusland.

3 Grensoverschrijdende en lokale vorderingen in alle valuta.

2008

2009 iv

Vorderingen op directe debiteur 3

4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6 4.7 4.8 4.9 4.10 4.11 4.12 4.13 4.14 4.15 4.16 4.17 4.18 4

Amerika Argentinië Aruba Bahama’s Bermuda Brazilië Canada Caymaneilanden Chili Colombia Cuba Mexico Nederlandse Antillen Panama Uruguay Venezuela Verenigde Staten West-Indië Overig Amerika Totaal Amerika Latijns-Amerika en Caraïbisch gebied

Uitgaand risico

Inkomend risico


i Vorderingen op directe debiteur 3

Uitgaand risico

Inkomend risico


ii Vorderingen op directe debiteur 3

Uitgaand risico

Inkomend risico


1

2

3

4

1

2

3

4

1

2

3

4

1.515 45 486 2.779 9.052 27.750 12.645 3.704 560 69 10.057 1.584 568 194 396 223.219 4.213 1.419

45 3 155 1.478 878 395 5.314 151 11 23 1.020 621 214 27 84 2.783 535 205

0 3 70 297 247 1.194 123 1 0 1 0 131 27 4 0 20.724 47 7

1.469 45 402 1.598 8.421 28.549 7.453 3.554 549 47 9.037 1.095 382 171 312 241.160 3.726 1.221

1.552 44 344 2.595 8.756 28.393 10.600 4.291 570 68 10.609 1.779 567 189 382 225.650 4.297 1.307

32 3 113 1.358 828 274 5.061 190 13 23 822 875 218 28 76 2.276 598 208

0 0 147 470 169 1.041 107 1 0 1 0 55 25 2 0 13.799 56 4

1.519 41 378 1.708 8.096 29.161 5.646 4.102 558 47 9.788 960 374 164 307 237.173 3.754 1.100

1.592 42 340 2.227 8.747 28.299 9.203 3.861 476 66 8.999 1.688 575 126 336 188.824 3.116 1.284

36 3 103 1.197 841 224 5.023 171 8 21 815 784 190 5 50 1.726 640 196

0 0 133 331 112 643 100 1 0 0 0 73 0 6 0 11.997 61 4

1.556 40 370 1.361 8.018 28.719 4.280 3.691 468 45 8.184 978 385 127 287 199.094 2.537 1.090

300.255

13.942

22.876

309.191

301.993

12.996

15.877

304.876

259.801

12.033

13.461

261.230

49.286

10.764

958

39.482

47.950

10.446

1.037

38.542

42.678

10.083

821

33.417

5.1 5.2 5.3 5.4 5.5 5.6 5.7 5.8 5.9 5.10 5.11 5.12 5.13 5.14 5.15

Azië China Filipijnen Hongkong India Indonesië Japan Kazachstan Maleisië Oezbekistan Pakistan Singapore Taiwan Thailand Zuid-Korea Overig Azië

8.988 1.245 7.339 15.526 3.642 19.405 1.730 1.600 40 1.483 9.041 4.992 1.174 10.619 545

919 283 1.167 451 790 519 74 6 32 27 2.702 118 111 185 110

161 54 545 748 134 1.354 283 27 0 4 1.144 226 30 673 2

8.230 1.016 6.717 15.822 2.986 20.241 1.939 1.622 9 1.459 7.484 5.101 1.094 11.107 435

8.392 1.165 7.011 14.870 3.745 14.216 1.534 1.354 40 1.457 9.296 4.690 1.168 10.431 524

959 271 1.271 434 839 207 77 7 30 8 2.933 70 109 420 107

175 54 586 802 129 1.283 279 144 0 2 1.273 229 29 683 -1

7.609 949 6.327 15.238 3.035 15.290 1.735 1.490 11 1.451 7.636 4.849 1.087 10.695 417

9.083 1.096 7.343 13.498 3.607 14.382 1.435 1.279 30 1.475 9.439 3.908 1.263 10.805 746

781 243 1.690 271 805 1.402 6 6 23 8 2.778 67 92 336 61

202 40 491 641 117 1.085 242 108 0 2 1.265 179 31 654 3

8.504 894 6.143 13.868 2.918 14.065 1.671 1.381 7 1.469 7.926 4.021 1.201 11.124 691

5

Totaal Azië

87.369

7.494

5.385

85.262

79.893

7.742

5.667

77.819

79.389

8.569

5.060

75.883

51.451

446

1.135

52.139

54.902

1.797

984

54.089

59.667

1.641

792

58.818

0 4.249 537

0 1.291 332

0 839 19

0 3.798 224

0 4.472 551

0 572 352

0 176 17

0 4.076 217

0 4.614 519

0 545 331

0 153 2

0 4.221 191

56.237

2.069

1.993

56.161

59.925

2.721

1.177

58.382

64.800

2.517

947

63.230

0 234

0 0

0 0

0 234

0 331

0 0

0 0

0 331

0 1.015

0 0

0 0

0 1.015

1.247.223

76.354

65.645

1.236.514

1.239.197

72.939

61.399

1.227.657

1.157.989

61.651

49.111

1.145.449

6.3 6.4

Oceanië Australië Britse overzeese gebieden Nieuw-Zeeland Overig Oceanië

6

Totaal Oceanië

7 8

Niet aan landen toe te delen Internationale organen

9

Totaal (1 t/m 8)

6.1 6.2

49*

Tabel 5.10 Onderhandse derivatencontracten bij Nederlandse banken Ultimocijfers in miljoenen Amerikaanse dollars

juni 2008 Totaal

Amerikaanse dollar

Euro

Japanse yen

Britse pond

Overig

Valutacontracten 1 1.1 1.2 1.3 1.4

Outright forwards & Forex swaps Currency swaps otc options sold otc options bought

1.642.287 1.519.169 136.632 126.050

1.489.203 1.171.625 107.118 82.589

481.005 939.987 95.962 30.864

115.320 131.215 14.810 55.869

186.280 287.843 7.553 5.598

1.012.766 507.669 47.821 77.178

1

Totaal uitstaande bedragen

3.424.138

2.850.535

1.547.818

317.214

487.274

1.645.434

Bruto positieve marktwaarde Bruto negatieve marktwaarde

72.773 77.078

60.146 57.934

37.585 42.460

5.156 5.204

9.017 12.351

33.642 36.206

Rentecontracten 2.1 2.2 2.3 2.4

Forward rate agreements Renteswaps otc options sold otc options bought

1.001.570 15.421.901 869.935 800.655

228.286 2.780.801 284.680 193.071

356.894 7.805.746 431.119 459.592

698 1.450.785 93.236 111.751

139.743 991.865 21.773 16.464

275.948 2.392.704 39.126 19.778

2


18.094.061

3.486.838

9.053.351

1.656.470

1.169.845

2.727.556


245.854 239.879

51.739 49.564

156.634 149.411

4.554 5.949

8.098 9.142

24.829 25.814

Totaal

vs

Europa 2

Japan

Latijns Amerika

Overig Azië

Overig

Aandelencontracten 3.1 3.2 3.3

Forwards and swaps otc options sold otc options bought

3

77.083 93.570 84.454

16.086 2.045 4.110

0 277 342

56.462 88.037 77.980

0 0 0

591 1.818 1.405

3.944 1.394 618


255.107

22.240

619

222.479

0

3.814

5.956


22.040 24.876

1.978 1.144

28 6

19.336 22.863

128 2

240 599

329 262

Totaal contracten 4

Uitstaande bedragen (1+2+3) Bruto positieve marktwaarde Bruto negatieve marktwaarde

Voor de toelichting wordt verwezen naar de bijlage. 1 De totalen zijn gecorrigeerd voor dubbeltellingen; telling van beide zijden van elke valutatransactie

50*

21.773.306 340.667 341.833

betekent dat de valutaire uitsplitsing optelt tot twee maal de bedragen in de totaalkolom. 2 Betreft Europa exclusief voormalig Oostblok.

december 2008 Totaal

juni 2009

Amerikaanse dollar

Euro

Japanse yen

Britse pond

Overig

Totaal

Amerikaanse dollar

Euro

Japanse yen

Britse pond

Overig

1.203.928 1.109.966 82.552 77.044

1.095.072 847.456 57.072 66.416

495.074 653.462 21.379 58.893

85.289 106.750 40.213 8.231

87.837 179.748 2.714 1.922

644.584 432.516 43.725 18.626

950.173 1.012.575 40.383 39.682

838.160 756.633 30.320 27.929

405.003 654.023 21.920 30.262

45.266 82.967 6.615 4.529

102.945 183.864 1.874 1.498

508.971 347.664 20.035 15.145

2.473.490

2.066.016

1.228.808

240.483

272.221

1.139.451

2.042.813

1.653.042

1.111.208

139.377

290.181

891.815

108.118 119.810

85.960 79.789

50.130 61.953

7.794 11.644

20.984 31.056

51.368 55.177

65.725 67.306

49.957 45.999

34.555 39.726

3.962 3.006

13.492 15.064

29.483 30.815

1.567.082 8.935.342 602.257 555.485

309.696 1.556.974 173.404 141.260

1.040.545 4.631.547 374.637 375.028

749 630.160 17.911 13.756

44.839 363.788 9.175 6.796

171.254 1.752.873 27.130 18.644

1.172.393 6.927.196 496.084 472.008

102.529 1.191.676 121.595 97.311

979.659 3.972.872 328.774 339.692

1.046 344.046 13.971 9.261

44.208 405.218 7.525 6.253

44.951 1.013.386 24.219 19.491

11.660.166

2.181.334

6.421.757

662.576

424.598

1.969.901

9.067.681

1.513.111

5.620.997

368.324

463.204

1.102.047

240.340 257.807

64.823 62.741

129.512 149.019

4.875 5.098

7.544 7.725

33.587 33.223

154.913 172.908

30.463 29.632

99.409 120.432

2.018 2.061

8.531 6.304

14.491 14.480

Europa 2

Latijns Amerika

Totaal

vs

Europa 2

Japan

Latijns Amerika

Overig Azië

Overig

Totaal

vs

Japan

Overig Azië

Overig

29.550 55.930 47.815

1.639 1.411 1.809

0 39 22

24.338 52.914 45.255

0 0 0

394 721 491

3.179 845 237

28.217 62.563 62.014

1.443 1.842 2.034

0 76 107

22.723 59.301 58.988

0 0 0

341 759 813

3.710 585 72

133.295

4.859

61

122.507

0

1.606

4.261

152.794

5.319

183

141.012

0

1.913

4.367

17.947 20.974

1.058 1.116

0 3

16.153 19.144

50 0

366 363

320 348

17.868 21.291

940 1.098

10 4

16.436 19.491

41 0

219 369

222 329

14.266.951

11.263.287

366.405 398.591

238.506 261.505

51*

Tabel 5.11 Transacties en omzetten in het topgiraal betalingsverkeer naar type betaling Aantal transacties in duizenden 8007verkeer 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007

Targetverkeer

TfTverkeer

Omzetten in miljarden euro’s

Overig verkeer

Totaal

8007verkeer

Targetverkeer

TfTverkeer

Overig verkeer

Totaal

1.381 1.193 1.220 1.252 1.027 944 1.536

508 561 628 788 794 855 944

1.534 1.517 1.560 1.368 1.259 1.298 1.590

600 1.277 1.309 1.358 1.409 1.455 2.964

4.023 4.548 4.717 4.766 4.489 4.552 7.034

1.251 1.209 1.255 1.167 1.182 934 1.528

11.868 11.480 11.871 12.879 14.790 16.089 19.059

909 682 649 771 952 1.048 1.758

6.661 7.432 7.590 8.780 7.647 7.325 8.238

20.689 20.803 21.365 23.597 24.571 25.396 30.583

2006 i ii iii iv 2007 i ii iii iv

247 239 222 237 358 357 409 412

213 215 208 219 225 231 235 254

333 325 303 337 376 382 412 420

357 369 364 366 376 519 998 1.072

1.149 1.147 1.097 1.158 1.334 1.488 2.054 2.158

274 226 213 221 275 515 455 284

3.696 4.211 4.000 4.182 4.368 4.948 4.900 4.842

235 298 246 269 317 440 545 456

1.823 1.782 1.811 1.909 1.936 1.927 2.101 2.274

6.029 6.517 6.269 6.581 6.897 7.829 8.001 7.856

2007 nov. dec. 2008 jan. feb. 1

134 123 109 42

85 79 88 45

141 122 140 70

358 348 381 170

717 671 718 327

79 79 96 36

1.588 1.488 1.802 887

166 103 146 83

729 808 889 404

2.563 2.478 2.933 1.410

Voor de toelichting wordt verwezen naar de bijlage. 1 Data februari 2008 vallen laag uit in verband met overgang naar target2 op 18 -2-2008. In verband met de overgang van

52*

top/target naar target2 kunnen wij voor de periode na 18-2-2008 nog geen definitieve cijfers leveren.

Tabel 5.12 Retailbetalingsverkeer 2005

2006

2007

2008 2008

2009 i

ii

iii

iv

i

ii

Aantal transacties in duizenden 1 1.1 1.1.1 1.2 1.3 1.3.1 1.4 1.5 1.6 1.7

Binnenlands betallingsverkeer Betalingen op afstand (remote) Overschrijvingen waarvan schriftelijk Periodieke overboekingen Spoedbetalingen waarvan schriftelijk Acceptgiro Incassi Notaboxbetalingen Betalingen via nieuwe media

2 2.1 2.2 2.3

2.309.236 954.183 74.804 88.062 6.952 2.016 200.554 1.059.348

2.490.862 1.062.308 63.009 103.894 6.619 1.749 174.454 1.139.061

2.576.591 1.106.499 53.493 104.536 6.325 1.345 167.418 1.176.944

2.686.939 1.158.662 47.983 104.654 6.253 1.227 163.866 1.225.541

658.901 286.438 13.311 26.168 1.590 325 42.172 296.932

681.255 297.867 12.014 26.187 1.577 311 42.237 307.080

656.570 280.325 10.933 26.131 1.545 294 36.896 304.354

690.213 294.033 11.725 26.168 1.540 298 42.561 317.175

676.036 279.718 12.108 25.901 1.338 248 51.784 308.080

694.781 288.557 10.740 26.188 1.311 228 49.895 318.695

137

4.514

14.811

27.865

5.580

6.284

7.295

8.706

9.179

10.092

Toonbankbetalingen Pinnen Chippen Creditcard 1

1.509.139 1.333.558 146.925 28.656

1.646.230 1.451.279 164.386 30.565

1.796.437 1.588.495 174.834 33.108

1.968.406 1.756.119 176.122 36.165

452.518 398.958 45.075 8.485

498.676 445.329 44.203 9.144

480.616 432.371 39.659 8.586

536.598 479.462 47.185 9.951

495.222 441.521 45.780 7.921

546.482 494.905 43.174 8.403

Totaal binnenlands betalingsverkeer (1+2) waarvan schriftelijk (=1.1.1+1.3.1+1.4)

3.818.375 277.374

4.137.092 239.212

4.373.028 222.256

4.655.345 213.076

1.111.419 55.808

1.179.931 54.562

1.137.186 48.123

1.226.811 54.584

1.171.258 64.140

1.241.263 60.863

524.762 473.075 15.976 35.711

527.908 480.158 14.283 33.467

519.950 474.914 13.309 31.727

521.231 478.389 11.908 30.934

123.524 113.092 2.900 7.532

134.923 124.081 3.059 7.783

131.573 120.835 2.920 7.818

131.209 120.381 3.028 7.800

119.220 109.291 2.537 7.392

129.999 119.816 2.712 7.471

3 3.1 3.2 3.3

Contante geldtransacties Gea-opnames Balie-opnames Afstortingen

4 4.1 4.1.1 4.2 4.3

Grensoverschrijdend betalingsverkeer Betalingen op afstand (remote) Overschrijvingen waarvan schriftelijk Cheques Overige

12.825 12.695 1.127 86 44

14.347 14.231 750 74 42

16.570 16.466 597 55 49

18.352 18.252 512 39 61

4.484 4.456 134 12 16

4.761 4.735 133 10 16

4.692 4.668 122 9 15

4.416 4.394 122 8 14

3.747 3.726 102 8 13

3.655 3.635 95 7 13

5 5.1 5.2

Toonbankbetalingen Pinnen Creditcard 1

62.685 11.605 51.080

67.106 14.439 52.667

73.453 18.039 55.414

81.821 23.750 58.071

16.660 4.397 12.263

20.635 5.427 15.208

28.237 8.545 19.692

16.290 5.382 10.908

15.772 4.826 10.946

19.424 6.364 13.060

Totaal grensoverschrijdend betalingsverkeer (4+5) waarvan schriftelijk (=4.1.1+4.2+4.3)

75.510 1.257

81.453 866

90.023 701

100.173 612

21.144 162

25.396 159

32.929 146

20.706 144

19.519 123

23.079 115

Contante geldtransacties Geldautomaattransacties 1

30.634 30.634

31.042 31.042

34.738 34.738

40.029 40.029

7.717 7.717

9.393 9.393

14.701 14.701

8.218 8.218

7.631 7.631

9.105 9.105

6 6.1

Aantallen per ultimo 7.1 7.2 7.3 7.4 7.5 7.6

Infrastructuur binnenlands betalingsverkeer Bankkantoren Geldautomaten Overige geldpunten Afstortingsautomaten Oplaadpunten Chipknip Betaalautomaten

7.7 7.8 7.9 7.10 7.11

Betaalrekeningen Bankpassen Europassen Chipknips Creditcards 1

Voor de toelichting wordt verwezen naar de bijlage. 1 Raming dnb.

54*

3.341 7.446 738 1.773 4.054 252.224

3.356 8.114 635 1.960 4.154 265.779

3.504 8.546 518 2.037 4.192 306.264

3.421 8.654 849 2.178 4.187 316.182

3.495 8.414 828 2.045 4.195 309.603

3.459 8.702 835 2.175 4.202 315.118

3.434 8.620 830 2.173 4.196 311.113

3.421 8.654 849 2.178 4.187 316.182

3.380 8.642 824 2.264 4.213 326.391

3.286 8.642 818 2.285 4.207 331.651

23.573.538 5.465.133 19.939.697 17.532.891 6.048.104

23.473.267 5.128.774 20.350.925 18.203.479 6.240.776

23.746.058 3.053.624 22.275.095 18.132.110 6.027.084

23.824.735 2.717.614 22.493.797 18.249.656 5.722.393

23.726.489 2.975.891 22.505.953 18.269.212 5.848.308

23.752.587 2.880.359 22.595.803 18.235.612 5.903.277

23.702.128 2.792.745 22.251.593 18.155.643 5.856.827

23.824.735 2.717.614 22.493.797 18.249.656 5.722.393

23.531.207 2.426.944 25.405.207 18.212.320 5.719.230

23.694.531 2.429.516 25.710.573 17.369.493 5.747.967

2005

2006

2007

2008 2008

2009 i

ii

iii

iv

i

ii

Bijbehorende omzetten in miljoenen euro’s 1 1.1 1.1.1 1.2 1.3 1.3.1 1.4 1.5 1.6 1.7

Binnenlands betallingsverkeer Betalingen op afstand (remote) Overschrijvingen waarvan schriftelijk Periodieke overboekingen Spoedbetalingen waarvan schriftelijk Acceptgiro Incassi Notaboxbetalingen Betalingen via nieuwe media

2 2.1 2.2 2.3

Toonbankbetalingen Pinnen Chippen Creditcard 1 Totaal binnenlands betalingsverkeer (1+2) waarvan schriftelijk (=1.1.1+1.3.1+1.4)

5.243.808 1.978.120 120.104 28.106 2.960.288 335.251 46.268 231.014

5.754.659 2.229.853 116.364 33.268 3.190.509 574.884 46.363 254.306

5.912.691 2.457.510 118.648 34.418 3.099.797 542.988 49.378 270.394

5.810.046 2.557.549 110.684 35.783 2.861.655 510.795 52.262 300.518

1.414.817 621.321 30.124 8.619 698.966 114.969 13.703 71.751

1.491.577 670.003 26.643 8.992 721.561 125.095 12.953 77.535

1.385.462 600.435 25.792 9.029 686.810 118.392 12.118 76.447

1.518.189 665.790 28.124 9.142 754.318 152.340 13.488 74.785

1.389.374 609.629 25.240 8.950 687.068 125.202 16.439 66.551

1.367.747 623.891 22.659 9.311 649.066 117.923 15.147 69.530

12

359

1.189

2.268

455

530

620

663

733

797

63.298 59.528 398 3.372

68.156 64.216 440 3.500

73.833 69.539 475 3.819

79.434 74.664 481 4.289

18.108 16.929 120 1.059

20.655 19.436 122 1.097

19.638 18.477 113 1.048

21.033 19.822 126 1.085

18.118 17.110 123 885

20.914 19.863 118 933

5.307.106 501.623

5.822.815 737.611

5.986.524 711.014

5.889.480 673.741

1.432.925 158.796

1.512.232 164.691

1.405.100 156.302

1.539.222 193.952

1.407.492 166.881

1.388.661 155.729

3 3.1 3.2 3.3

Contante geldtransacties Gea-opnames Balie-opnames Afstortingen

139.426 55.336 15.740 68.350

135.935 55.709 15.111 65.115

140.404 55.878 16.041 68.485

139.605 55.519 15.939 68.147

32.832 13.063 3.613 16.156

36.280 14.771 3.830 17.679

36.273 14.446 4.600 17.227

34.221 13.239 3.896 17.086

30.841 12.327 3.032 15.482

33.462 13.991 3.121 16.350

4 4.1 4.1.1 4.2 4.3

Grensoverschrijdend betalingsverkeer Betalingen op afstand (remote) Overschrijvingen waarvan schriftelijk Cheques Overige

225.928 209.128 22.939 777 16.023

242.766 224.607 21.138 733 17.426

271.070 248.115 21.488 482 22.473

291.511 261.941 11.354 390 29.180

68.965 61.964 2.747 124 6.877

73.192 65.524 2.921 99 7.569

74.854 66.737 2.891 93 8.024

74.504 67.718 2.796 74 6.712

64.244 59.492 2.190 74 4.678

62.698 57.519 2.225 73 5.106

5 5.1 5.2

Toonbankbetalingen Pinnen Creditcard 1

6.031 1.015 5.016

6.976 1.232 5.744

7.165 1.219 5.946

8.190 1.614 6.576

1.840 326 1.514

2.046 371 1.675

2.535 562 1.973

1.768 354 1.414

1.783 313 1.470

1.816 367 1.449

231.959 39.739

249.742 39.297

278.235 44.443

299.701 40.924

70.805 9.748

75.238 10.589

77.389 11.008

76.272 9.582

66.027 6.942

64.514 7.404

4.428 4.428

4.529 4.529

5.871 5.871

6.527 6.527

1.371 1.371

1.582 1.582

2.300 2.300

1.274 1.274

1.169 1.169

1.363 1.363

Totaal grensoverschrijdend betalingsverkeer (4+5) waarvan schriftelijk (=4.1.1+4.2+4.3) 6 6.1

Contante geldtransacties Geldautomaattransacties 1

55*

Tabel 5.13 Stand der inschrijvingen in het register Wft Aantallen instellingen per ultimo

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009 ii

iii

iv

i

ii

Wet op het financieel toezicht (Wft) 2:11 Banken

111

112

109

105

101

101

101

99

97

97

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

339

317

258

203

181

161

155

153

153

151

2:11, lid 1 Elektronisch-geldinstellingen

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

2:20 Bijkantoren van kredietinstellingen met een hoofdkantoor buiten de eu Banken 2:23 Elektronisch-geldinstellingen

8 -

7 -

6 -

5 -

5 -

5 -

5 -

5 -

5 -

5 -

2:14 Bijkantoren van kredietinstellingen met een hoofdkantoor binnen de eu Banken 2:19 Elektronisch-geldinstellingen

23 -

26 -

26 -

29 -

31 0

35 0

36 0

35 0

34 0

34 0

2:18, derde lid eu-kredietinstellingen die grensoverschrijdende diensten verlenen in Nederland Banken 2:19 Elektronisch-geldinstellingen

315 -

353 1

374 1

387 2

419 5

447 8

453 8

457 8

467 10

475 9

3

3

5

5

5

5

5

5

5

5

801

821

781

738

749

764

765

764

778

778

3:111 Centrale kredietinstellingen 3:11 Kredietinstellingen aangesloten bij een centrale kredietinstelling

2:25 verrichten van diensten door financiële instellingen met zetel in een andere lidstaat Totaal dnb houdt conform artikel 1:107 Wft een register bij van banken.

56*

Tabel 6.1 Balans van beleggingsinstellingen Ultimocijfers in miljoenen euro’s

2008

2009 iv

i

ii

Activa 1.1 1.2 1.2.1 1.2.2

Onroerende goederen Onroerende goederen in eigen gebruik Onroerende goederen niet in eigen gebruik Woningen Overig

10 12.733 2.116 10.617

10 13.252 2.473 10.778

11 13.277 2.444 10.833

1

Totaal onroerende goederen

12.743

13.262

13.287

2.1 2.2 2.3 2.4

Aandelen en deelnemingen Beursgenoteerde aandelen Niet-beursgenoteerde aandelen Participaties in beleggingsinstellingen Deelnemingen

41.575 5.837 30.053 4.624

38.453 5.657 28.880 4.775

49.892 6.221 34.453 4.964

2

Totaal aandelen en deelnemingen

82.089

77.764

95.530

3.1 3.2

Effecten m.u.v. aandelen t/m 1 jaar meer dan 1 jaar

227 62.876

146 59.229

132 130.387

3

Totaal effecten m.u.v. aandelen

63.102

59.375

130.518

4

Financiële derivaten

3.750

2.100

4.193

5.1 5.2 5.3

Leningen t/m 1 jaar meer dan 1 jaar: woninghypotheken meer dan 1 jaar: overig

2.098 100 8.625

1.844 97 8.672

4.092 90 8.951

5

Totaal leningen

10.822

10.613

13.134

6 7

Deposito´s en overige liquide middelen Overige activa

4.315 2.684

4.789 2.078

11.230 20.651

8

Totaal activa (1 t/m 7)

179.506

169.981

288.542

168.287

159.669

247.014

Effecten m.u.v. aandelen 10.1 t/m 1 jaar 10.2 meer dan 1 jaar

227 200

236 234

187 312

10


428

470

499

11

Financiele derivaten

2.241

1.387

3.770

12.1 12.2

Leningen t/m 1 jaar meer dan 1 jaar

1.573 4.711

1.465 4.785

3.145 4.907

12

Totaal leningen

6.284

6.250

8.051

13

Overige passiva

2.266

2.204

29.208

14

Totaal passiva (9 t/m 13)

179.506

169.981

288.542

Passiva 9

Participaties van beleggingsinstellingen


58*

Tabel 6.1.1 Verkorte balansen van beleggingsinstellingen naar fondstype Ultimocijfers in miljoenen euro’s

2008

2009 iv

1 2.1 2.2 2 3 4 5 6 7

Activa Onroerende goederen Aandelen en deelnemingen, exclusief participaties Participaties in beleggingsinstellingen Aandelen en deelnemingen Effecten m.u.v. aandelen Financiële derivaten Leningen Deposito’s en overige liquide middelen Overige activa

8

i

ii

Aandelenfondsen 0 42.038 5.808 47.846 811 238 349 933 260

0 39.423 5.505 44.928 798 164 465 1.277 514

0 46.519 7.059 53.578 590 141 118 1.721 355

Totaal activa

50.437

48.144

56.503

9 10 11 12 13

Passiva Participaties van beleggingsinstellingen Effecten m.u.v. aandelen Financiële derivaten Leningen Overige passiva

49.940 0 208 132 157

47.664 0 109 190 182

56.000 0 91 105 307

14

Totaal passiva

50.437

48.144

56.503

1 2.1 2.2 2 3 4 5 6 7

Activa Onroerende goederen Aandelen en deelnemingen, exclusief participaties Participaties in beleggingsinstellingen Aandelen en deelnemingen Effecten m.u.v. aandelen Financiële derivaten Leningen Deposito´s en overige liquide middelen Overige activa

8

Obligatiefondsen 0 402 11.749 12.151 59.651 2.855 7.200 1.627 972

0 311 11.204 11.516 55.929 1.535 7.151 1.666 1.011

0 1.579 14.057 15.636 127.757 3.516 9.658 3.576 19.793

Totaal activa

84.454

78.809

179.935

9 10 11 12 13


80.696 0 1.690 599 1.469

76.079 0 995 380 1.355

150.522 0 3.272 1.897 24.244

14

Totaal passiva

84.454

78.809

179.935

1 2.1 2.2 2 3 4 5 6 7


8

Vastgoedfondsen 12.742 7.708 1.683 9.391 0 112 1.711 247 1.273

13.261 7.511 1.538 9.049 0 95 1.769 288 304

13.287 11.094 2.046 13.140 324 76 1.804 4.401 332

Totaal activa

25.477

24.766

33.363

9 10 11 12 13


19.043 428 151 5.418 437

18.257 470 147 5.573 319

22.386 499 133 5.827 4.518

14

Totaal passiva

25.477

24.766

33.363


60*

2008

2009 iv

1 2.1 2.2 2 3 4 5 6 7

Activa Onroerende goederen Aandelen en deelnemingen, exclusief participaties Participaties in beleggingsinstellingen Aandelen en deelnemingen Effecten m.u.v. aandelen Financiële derivaten Leningen Deposito’s en overige liquide middelen Overige activa

8

Totaal activa

9 10 11 12 13


14

Totaal passiva

1 2.1 2.2 2 3 4 5 6 7


8

i

ii

Gemengde fondsen 0 853 6.427 7.280 1.638 385 436 291 71

0 896 6.123 7.019 1.572 135 158 684 108

0 1.145 6.076 7.221 1.493 196 342 595 75

10.102

9.675

9.921

9.973 0 67 5 57

9.579 0 52 1 44

9.799 0 46 7 70

10.102

9.675

9.921

Hedgefondsen 0 363 2.138 2.501 2 8 6 1.042 60

0 223 1.695 1.918 0 1 2 677 21

0 158 1.412 1.569 47 38 7 720 11

Totaal activa

3.619

2.619

2.391

9 10 11 12 13


3.482 0 1 37 98

2.387 0 1 1 231

2.347 0 37 0 8

14

Totaal passiva

3.619

2.619

2.391

1 2.1 2.2 2 3 4 5 6 7


8

Overige fondsen 1 686 2.361 3.047 1.004 153 1.117 226 52

1 514 2.802 3.316 1.076 170 1.069 197 120

1 725 2.440 3.165 349 251 1.218 267 64

Totaal activa

5.599

5.949

5.313

9 10 11 12 13


5.330 0 123 94 52

5.686 0 84 105 74

4.843 0 196 215 60

14

Totaal passiva

5.599

5.949

5.313

61*

Tabel 6.1.2 Activa en passiva van beleggingsinstellingen naar sector Ultimocijfers in miljoenen euro’s

2008

2009 iv

i

ii

0 3.346 3.346 7 68 75 0

10 2.587 2.597 8 70 78 0

3 4.418 4.422 0 115 115 0

0 0 0

0 8 8

0 8 8

Binnenland Activa 1.1 1.2 1.3 1.4 1 2.1 2.2 2 3.1 3.2 3 4

Beursgenoteerde aandelen Niet-beursgenoteerde aandelen Participaties in beleggingsinstellingen Deelnemingen Aandelen en deelnemingen Effecten m.u.v aandelen t/m 1 jaar Effecten m.u.v. aandelen meer dan 1 jaar Effecten m.u.v. aandelen Leningen t/m 1 jaar Leningen meer dan 1 jaar Leningen Deposito’s en overige liquide middelen

Overheid

Passiva 5.1 5.2 5

Leningen t/m 1 jaar Leningen meer dan 1 jaar Leningen Activa

1.1 1.2 1.3 1.4 1 2.1 2.2 2 3.1 3.2 3 4


Monetair-financiële instellingen 33 92 654 0 779 6 1.654 1.660 40 6.546 6.585 1.207

26 0 641 0 668 13 1.740 1.752 45 6.542 6.587 1.236

29 144 620 0 794 0 3.078 3.078 35 6.552 6.587 5.999

704 2.425 3.128

605 2.305 2.910

1.114 2.408 3.522

Passiva 5.1 5.2 5

Leningen t/m 1 jaar Leningen meer dan 1 jaar Leningen

Activa 1.1 1.2 1.3 1.4 1 2.1 2.2 2 3.1 3.2 3 4


Overige financiële instellingen (inclusief verzekeringsinstellingen en pensioenfondsen) 594 320 16.981 0 17.895 0 2.123 2.123 1.024 13 1.037 209

470 356 16.822 0 17.648 27 1.858 1.885 1.010 13 1.023 190

748 60 21.282 0 22.090 47 4.483 4.530 2.617 26 2.643 224

57 851 908

83 1.121 1.204

71 1.077 1.148

Passiva 5.1 5.2 5



62*

2008

2009 iv

i

ii

vervolg binnenland Niet-financiële vennootschappen

Activa 1.1 1.2 1.3 1.4 1 2.1 2.2 2 3.1 3.2 3 4


4.746 97 45 97 4.985 0 598 598 2 483 484 3

4.448 66 60 102 4.676 0 645 645 1 469 471 0

4.901 93 112 107 5.213 0 1.117 1.117 0 576 576 3

1 25 26

0 28 28

0 24 24

Passiva 5.1 5.2 5


Huishoudens en izw

Activa 1.1 1.2 1.3 1.4 1 2.1 2.2 2 3.1 3.2 3 4


0 0 0 0 0 0 1 1 178 279 457 0

0 0 0 0 0 0 1 1 36 288 324 0

0 0 0 0 0 0 0 0 40 279 319 0

21 104 126

24 104 128

13 18 31

Passiva 5.1 5.2 5


Totaal binnenland

Activa 1.1 1.2 1.3 1.4 1 2.1 2.2 2 3.1 3.2 3 4


5.373 508 17.761 97 23.740 6 7.722 7.728 1.246 7.388 8.634 1.510

4.943 422 17.453 102 22.921 49 6.796 6.845 1.095 7.383 8.478 1.438

5.655 297 17.202 107 23.259 50 12.016 12.066 2.702 7.548 10.250 6.170

839 3.105 3.944

769 3.265 4.034

1.245 3.018 4.263

Passiva 5.1 5.2 5


63*

Tabel 6.1.2 Activa en passiva van beleggingsinstellingen naar sector (vervolg) Ultimocijfers in miljoenen euro’s

2008

2009 iv

i

ii

9.673 278 5.710 3.472 19.133 152 36.755 36.907 797 975 1.772 1.317

8.260 279 5.792 3.578 17.909 60 34.774 34.835 693 1.000 1.693 1.270

9.951 227 6.176 3.711 20.064 31 59.652 59.683 676 1.002 1.678 1.834

148 672 820

265 554 820

263 595 858

Buitenland Activa 1.1 1.2 1.3 1.4 1 2.1 2.2 2 3.1 3.2 3 4


Eurogebied

Passiva 5.1 5.2 5


1.1 1.2 1.3 1.4 1 2.1 2.2 2 3.1 3.2 3 4


Overige landen 26.523 5.051 6.662 1.054 39.290 69 18.400 18.469 51 356 408 1.496

25.239 4.955 5.564 1.095 36.854 36 17.624 17.660 50 386 436 2.067

33.993 5.695 6.263 1.147 47.098 50 57.539 57.589 728 487 1.215 3.124

586 634 1.220

431 665 1.095

1.603 636 2.239

Passiva 5.1 5.2 5


1.1 1.2 1.3 1.4 1 2.1 2.2 2 3.1 3.2 3 4


Totaal buitenland 36.196 5.328 12.373 4.526 58.424 221 55.155 55.376 849 1.331 2.180 2.814

33.500 5.234 11.357 4.673 54.764 96 52.399 52.495 743 1.386 2.130 3.338

43.945 5.921 12.439 4.857 67.162 81 117.190 117.271 1.404 1.489 2.893 4.958

734 1.306 2.040

696 1.219 1.915

1.867 1.230 3.097

Passiva 5.1 5.2 5



64*

Tabel 6.2 Netto inleg en balanstotaal van beleggingsinstellingen naar fondstype Miljoenen euro’s

2008

2009 1

i

ii

155 197 282 125 -403 -35

3 105 -1 407 -91 -210

34 209 270 351 -437 43

321

212

467

-559 -161 22 -19 502

-3.359 149 55 -253 -90

68.281 4.165 -425 -146 40

105

-3.287

72.384

iv Netto inleg 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6

Aandelenfondsen Nederland Europa Noord-Amerika Verre Oosten Wereldwijd Overige

1

Totaal aandelenfondsen

2 3 4 5 6

Obligatiefondsen Vastgoedfondsen Gemengde fondsen Hedgefondsen Overige fondsen

7

Totaal (1 t/m 6) Balanstotaal standen per ultimo

1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6


2.426 12.769 7.218 4.121 21.483 2.420

2.301 12.084 6.816 4.359 20.218 2.367

2.685 14.627 7.660 5.641 23.010 2.882

1


50.437

48.144

56.504

2

Obligatiefondsen

84.454

78.809

179.935

3.1 3.2

Vastgoedfondsen Directe vastgoedfondsen Indirecte vastgoedfondsen

18.728 6.749

19.081 5.685

19.448 13.916

3

Totaal vastgoedfondsen

25.477

24.766

33.363

4 5 6

Gemengde fondsen Hedgefondsen Overige fondsen

10.048 3.445 5.644

9.675 2.619 5.968

10.283 2.433 6.025

7

Totaal (1 t/m 6)

179.506

169.981

288.542

Voor de toelichting wordt verwezen naar de bijlage. 1 Netto inleg naar fondstype in 2008 iv betreft een ruwe schatting.

66*

Tabel 6.3 Netto inleg en belegd vermogen in beleggingsinstellingen naar sector Miljoenen euro’s

2008

2009 iv

i

ii

-23 89 260 586 -213 -130 -87 -326 -52

-267 794 -427 -4.265 427 -28 281 -222 420

-178 -759 214 74.053 -1.074 -166 -336 -299 929

105

-3.287

72.384

1.939 824 39.548 73.327 17.026 1.254 3.073 25.387 5.909

1.643 1.449 38.833 69.887 16.882 1.163 3.427 21.274 5.412

1.682 717 39.525 149.698 20.662 1.047 3.418 23.670 6.595

168.287

159.669

247.014

Netto inleg 1 2 3 4 5 6 7 8 9

Overheid Monetair-financiële instellingen Verzekeringsinstellingen Pensioenfondsen Beleggingsinstellingen Overige financiële instellingen Niet-financiële vennootschappen Huishoudens Buitenland

10

Totaal (1 t/m 9) Belegd vermogen standen per ultimo

1 2 3 4 5 6 7 8 9

Overheid Monetair-financiële instellingen Verzekeringsinstellingen Pensioenfondsen Beleggingsinstellingen Overige financiële instellingen Niet-financiële vennootschappen Huishoudens Buitenland

10

Totaal (1 t/m 9)


67*

Tabel 6.4 Rendement van beleggingsinstellingen naar fondstype In procenten van de beleggingsportefeuille

2008

2009 iv

i

ii

-3.5 -13.3 -8.9 -5.4 -5.2 -1.1

12.9 15.9 11.3 15.5 15.2 14

1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6


1


-7.5

14.7

2 3 4 5 6

Obligatiefondsen Vastgoedfondsen Gemengde fondsen Hedgefondsen Overige fondsen

1 -2.2 -4.5 0.5 3.5

4.1 0.6 7.8 1.7 -0.2

7

Totaal (1 t/m 6)

-2.1

6.2


68*

-4.4

Tabel 6.5 Winst- en verliesrekening van beleggingsinstellingen Miljoenen euro’s

2008

2009 iv

i

ii

Aandelen en deelnemingen 1.1.1 Aandelen en deelnemingen (exclusief participaties) 1.1.2 Participaties in beleggingsinstellingen

551 50

237 8

666 44

1.1


601

245

710

1.2 1.3 1.4 1.5

Effecten m.u.v. aandelen t/m 1 jaar Effecten m.u.v. aandelen langer dan 1 jaar Onroerend goed Overige beleggingen

0 779 310 217

0 707 101 161

0 907 84 133

1

Totaal opbrengsten uit beleggingen (1.1 t/m 1.5)

1.907

1.212

1.832

Aandelen en deelnemingen 2.1.1 Aandelen en deelnemingen (exclusief participaties) 2.1.2 Participaties in beleggingsinstellingen

-10.780 -2.823

-3.987 -707

7.414 1.442

2.1


-13.604

-4.693

8.855

2.2 2.3 2.4 2.5

Effecten m.u.v. aandelen t/m 1 jaar Effecten m.u.v. aandelen langer dan 1 jaar Onroerend goed Overige beleggingen

-8 1.271 -440 2.682

-3 -329 -160 391

-1 3.804 -208 -690

2

Totaal waardeverandering van beleggingen (2.1 t/m 2.5)

-10.097

-4.794

11.762

166 3 217 36 21 100

78 6 120 46 6 91

126 6 189 38 6 57

Opbrengsten uit beleggingen

Waardeverandering van beleggingen

3 4 5 6 7 8

Overige baten Loonkosten Beheerskosten Rentelasten Afschrijvingen Overige kosten

9

Resultaat uit gewone bedrijfsvoering¹

-13.287

-4.263

13.120

10 11 12

Buitengewone baten en lasten Resultaat vóór belastingen Belastingen

-450 -13.737 9

0 -4.266 3

-168 12.951 9

13

Netto resultaat

-13.743

-4.269

12.943

Voor de toelichting wordt verwezen naar de bijlage. 1 Resultaat uit gewone bedrijfsvoering sluit niet geheel aan bij het saldo van baten en lasten, onder meer

omdat een deel hiervan ten gunste of ten laste van het eigen vermogen wordt gebracht.

69*

Tabel 6.6.1 Nederlandse netto inleg in buitenlandse beleggingsfondsen Miljoenen euro’s

2006

2007

2008

2007

2008

2009

iv

i

ii

iii

iv

i

ii

Verdeling naar land van vestiging beleggingsfonds 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6

Europese Unie (excl. Nederland) Duitsland Frankrijk Ierland Luxemburg Verenigd Koninkrijk Overige eu-landen

38 2.456 1.608 7.218 981 101

-298 -2.843 4.509 2.451 409 305

247 114 -1.988 -1.456 2.373 -29

-318 -886 1.196 1.125 684 88

363 -66 1.208 -1.226 -103 8

-42 -378 -2.182 -1.011 1.881 69

7 39 1.927 -426 57 -74

-81 522 -2.941 1.207 538 -34

23 665 -182 612 170 2

-22 1.125 -595 821 -554 -147

2 3 4 5 6

Totaal Europese Unie (excl. Nederland) Eurogebied (excl. Nederland) Verenigde Staten Japan Australië Caymaneilanden Overige landen

12.402 11.338 -1.173 151 118 522 732

4.535 4.016 2.800 247 156 989 474

-738 -3.082 6.375 -22 115 515 1.520

1.890 1.161 721 -1 -88 230 186

184 301 3.747 52 130 181 452

-1.662 -3.561 2.995 -113 14 175 316

1.530 1.512 -25 12 -56 90 329

-789 -1.334 -341 27 27 69 421

1.290 1.111 932 83 29 -284 -128

627 1.177 10 39 -55 40 72

7

Totaal alle landen

12.752

9.200

7.765

2.938

4.746

1.725

1.880

-586

1.922

733

2.969

10.789

11.848

5.149

5.193

3.837

1.942

876

1.453

-1.936

211 507 776 952 -1.317 181 501

441 2.899 2.057 -29 3.559 71 843

-410 -149 1.217 2.470 6.564 49 560

331 1.523 1.471 39 1.574 -109 228

12 917 -15 -13 3.459 44 179

-384 -400 120 980 3.093 39 186

-144 1.850 -250 184 -40 -62 111

106 -2.516 1.361 1.320 52 28 84

-114 0 40 -118 1.657 -3 9

149 -282 -100 -444 -1.223 -3 42

Verzekeringsinstellingen waarvan in beleggingsfondsen uit: Luxemburg Verenigde Staten

1.515

-1.615

-284

-547

-184

-470

167

203

-270

-180

1.189 61

15 -1.390

4 -328

-490 -3

-260 34

-70 -327

142 -47

193 13

110 -501

364 -30

Huishoudens waarvan in beleggingsfondsen uit: Ierland Luxemburg

5.163

-799

-2.000

25

-610

-764

-472

-154

106

410

272 4.700

610 -1.886

257 -2.316

-130 36

86 -742

52 -776

129 -600

-9 -198

100 -4

93 238

7.4

Overige sectoren

3.106

825

-1.799

-1.689

347

-878

243

-1.511

633

2.439

7

Totaal alle sectoren

12.752

9.200

7.765

2.938

4.746

1.725

1.880

-586

1.922

733

1

Verdeling naar sector van de houder 7.1

7.2

7.3

Pensioenfondsen waarvan in beleggingsfondsen uit: Frankrijk Ierland Luxemburg Verenigd Koninkrijk Verenigde Staten Australië Caymaneilanden


70*

De gegevens over het voorlaatste kwartaal in deze tabel zijn herzien ten opzichte van de vorige publicatie.

In het decembernummer (eerste publicatie van het derde kwartaal) zijn de cijfers over (de kwartalen in) het lopende jaar en de voorgaande drie jaren gereviseerd.

Tabel 6.6.2 Nederlands belegd vermogen in buitenlandse beleggingsfondsen Ultimocijfers in miljoenen euro’s

2006

2007

2008

2007

2008

2009

iv

i

ii

iii

iv

i

ii

Verdeling naar land van vestiging beleggingsfonds Europese Unie (excl. Nederland) Duitsland Frankrijk Ierland Luxemburg Verenigd Koninkrijk Overige eu-landen

1.113 5.777 13.344 40.076 10.370 1.557

904 3.553 18.000 49.253 12.226 1.976

531 3.029 12.260 36.077 9.144 1.676

904 3.553 18.000 49.253 12.226 1.976

1.247 2.919 17.405 43.211 11.220 1.997

1.191 2.597 15.452 42.786 12.927 1.899

1.219 2.530 16.588 38.179 12.548 1.858

531 3.029 12.260 36.077 9.144 1.676

540 3.388 12.525 36.500 8.521 2.201

527 4.650 12.650 39.411 8.177 2.119

2 3 4 5 6

Totaal Europese Unie (excl. Nederland) Eurogebied (excl. Nederland) Verenigde Staten Japan Australië Caymaneilanden Overige landen

72.237 61.166 49.357 988 1.215 1.189 3.675

85.911 72.758 52.521 788 1.357 2.282 4.288

62.717 52.936 40.695 331 550 2.752 5.266

85.911 72.758 52.521 788 1.357 2.282 4.288

77.998 65.925 48.404 625 1.403 2.263 4.592

76.851 63.096 52.105 546 1.296 2.519 4.947

72.922 59.621 53.685 534 1.104 2.558 5.130

62.717 52.936 40.695 331 550 2.752 5.266

63.675 54.537 40.956 381 547 2.470 4.931

67.535 58.730 39.271 422 553 2.599 4.880

7

Totaal alle landen

128.661

147.147

112.311

147.147

135.285

138.264

135.933

112.311

112.960

115.260

Pensioenfondsen waarvan in beleggingsfondsen uit: Frankrijk Ierland Luxemburg Verenigd Koninkrijk Verenigde Staten Australië Caymaneilanden

64.294

78.335

70.692

78.335

74.667

79.437

81.390

70.692

69.094

66.923

1.173 9.935 7.028 6.467 33.406 1.066 1.085

1.727 12.509 10.478 7.778 37.824 1.120 2.090

1.129 9.403 8.923 7.648 35.341 399 2.210

1.727 12.509 10.478 7.778 37.824 1.120 2.090

1.575 12.430 9.554 7.155 35.676 973 2.083

1.259 11.911 9.670 8.108 39.600 910 2.349

1.064 13.113 8.519 8.034 41.438 765 2.433

1.129 9.403 8.923 7.648 35.341 399 2.210

746 8.944 8.033 7.260 36.323 368 2.135

914 9.187 8.030 6.951 34.135 403 2.269

Verzekeringsinstellingen waarvan in beleggingsfondsen uit: Luxemburg Verenigde Staten

12.678

12.017

8.572

12.017

9.790

9.166

8.735

8.572

9.303

9.926

8.535 2.455

9.422 1.131

6.973 490

9.422 1.131

7.569 972

7.410 634

6.990 609

6.973 490

8.061 396

9.137 382

Huishoudens waarvan in beleggingsfondsen uit: Ierland Luxemburg

22.716

23.913

14.581

23.913

20.758

19.849

16.964

14.581

15.166

16.872

953 20.284

1.527 20.606

1.254 11.920

1.527 20.606

1.393 17.640

1.395 16.769

1.388 14.084

1.254 11.920

1.388 12.274

1.595 13.613

7.4

Overige sectoren

28.973

32.882

18.466

32.882

30.070

29.812

28.844

18.466

19.397

21.539

7

Totaal alle sectoren

128.661

147.147

112.311

147.147

135.285

138.264

135.933

112.311

112.960

115.260

1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1

Verdeling naar sector van de houder 7.1

7.2

7.3




71*

Tabel 7.1 Balans van verzekeringsinstellingen Ultimocijfers in miljoenen euro’s

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009 ii

iii

iv

i

ii

Activa 1.1 1.2 1.2.1 1.2.2


1.556 11.465 5.580 5.885

1.486 10.730 4.993 5.738

1.818 9.179 3.876 5.303

771 9.885 3.012 6.873

596 7.754 2.869 4.885

673 7.737 3.469 4.268

690 7.701 3.781 3.920

780 7.752 4.209 3.543

893 8.048 4.434 3.614

876 8.106 4.430 3.676

1


13.021

12.216

10.997

10.656

8.350

8.410

8.391

8.532

8.941

8.982

2.1 2.1.1 2.1.2 2.1.3 2.2 2.2.1 2.2.2 2.2.3 2.3 2.3.1 2.3.2 2.3.3 2.4 2.4.1 2.4.2 2.4.3

Aandelen en deelnemingen Beursgenoteerde aandelen Nederland Overig Eurogebied Overig Niet-beursgenoteerde aandelen Nederland Overig Eurogebied Overig Participaties in beleggingsinstellingen Nederland Overig Eurogebied Overig Deelnemingen Nederland Overig Eurogebied Overig

28.440 18.601 4.904 4.934 2.841 2.325 125 387 75.543 62.865 9.653 3.024 7.591 6.962 562 68

28.440 18.601 4.904 4.934 2.841 2.325 125 387 75.543 62.865 9.653 3.024 7.591 6.962 562 68

28.440 18.601 4.904 4.934 2.841 2.325 125 387 75.543 62.865 9.653 3.024 7.591 6.962 562 68

28.976 18.882 4.904 5.190 3.982 3.343 492 146 75.849 63.171 9.653 3.024 7.829 7.200 562 68

25.380 14.506 6.207 4.669 4.082 3.666 325 90 74.666 62.650 10.239 1.777 11.297 10.572 667 59

19.124 10.831 4.514 3.778 4.241 3.834 277 129 66.122 56.956 8.107 1.059 11.541 10.873 638 30

16.638 9.071 3.943 3.624 4.465 3.914 382 168 62.559 53.824 7.731 1.005 12.568 10.708 625 1.237

12.175 6.127 3.101 2.947 4.091 3.826 159 106 58.099 49.527 7.631 942 12.291 10.460 612 1.222

7.739 3.981 1.748 2.009 2.909 2.530 95 284 56.984 47.681 8.651 650 12.111 10.408 403 1.301

8.013 4.256 1.841 1.917 2.266 1.947 69 249 60.507 50.581 9.265 661 12.218 10.518 401 1.299

2


84.859

94.943

113.264

116.636

115.426

101.028

96.230

86.656

79.743

83.004

3.1 3.1.1 3.1.2 3.1.3 3.2 3.2.1 3.2.2 3.2.3

Effecten m.u.v. aandelen t/m 1 jaar Nederland Overig Eurogebied Overig meer dan 1 jaar Nederland Overig Eurogebied Overig

310 310 0 0 87.717 29.725 44.730 13.261

249 249 0 0 114.095 35.401 63.949 14.744

166 166 0 0 127.546 39.922 71.220 16.404

1.243 724 449 70 124.775 33.206 69.780 21.788

511 462 42 7 135.715 44.053 69.227 22.436

718 718 0 0 133.214 43.279 67.723 22.210

749 738 10 0 135.493 42.646 70.497 22.350

1.785 1.770 13 2 142.307 47.077 73.294 21.937

1.121 601 375 145 140.890 46.474 73.712 20.706

1.118 702 416 0 146.804 48.778 76.360 21.669

3


88.026

114.344

127.712

126.018

136.226

133.931

136.242

144.091

142.011

147.922

4.1 4.2 4.3

Financiële derivaten Nederland Overig Eurogebied Overig

228 38 2

629 75 37

2.152 106 35

1.918 52 77

1.485 48 70

1.238 83 209

2.324 113 255

7.562 308 1.016

7.762 404 1.569

4.703 106 1.316

4

Totaal financiële derivaten

269

741

2.293

2.047

1.603

1.530

2.693

8.884

9.737

6.128

5.1 5.1.1 5.1.2 5.1.3 5.2 5.2.1 5.2.2 5.2.3 5.3 5.3.1 5.3.2 5.3.3

Leningen t/m 1 jaar Nederland Overig Eurogebied Overig meer dan 1 jaar: woninghypotheken Nederland Overig Eurogebied Overig meer dan 1 jaar: overig Nederland Overig Eurogebied Overig

20.962 20.792 29 142 33.760 33.760 0 0 33.158 31.898 961 297

21.456 21.342 14 100 29.105 29.105 0 0 25.273 24.159 974 139

20.172 20.059 13 100 27.050 27.050 0 0 24.590 23.321 926 342

20.767 20.506 55 208 21.911 21.911 0 0 33.006 30.315 472 2.218

25.828 25.252 295 282 19.876 19.876 0 0 30.135 27.847 162 2.124

34.191 33.818 128 245 21.909 21.909 0 0 28.435 25.763 160 2.511

33.495 33.145 125 226 20.243 20.243 0 0 28.226 25.621 161 2.442

33.837 33.337 238 261 20.202 20.202 0 0 29.063 26.566 127 2.371

43.463 42.951 265 248 20.720 20.720 0 0 31.128 28.639 203 2.287

38.719 38.097 274 350 21.468 21.468 0 0 33.351 29.038 256 4.056

5

Totaal leningen

87.880

75.833

71.812

75.684

75.839

84.534

81.964

83.102

95.311

93.538

6 7 8

Deposito’s en overige liquide middelen Herverzekerde technische voorzieningen Overige niet-financiële activa

13.297 5.987 245

12.707 5.065 127

14.369 4.736 115

7.246 7.382 4.473

9.852 8.081 5.193

10.776 8.237 6.597

11.049 8.248 6.646

19.455 7.631 6.639

11.391 6.403 6.245

12.141 6.484 6.131

9

Totaal activa

293.584

315.977

345.297

350.143

360.570

355.043

351.463

364.991

359.782

364.330

Voor de toelichting wordt verwezen naar de bijlage. De cijfers vanaf 2006 zijn herzien.

72*

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009 ii

iii

iv

i

ii

Passiva 10 11

Aandelenkapitaal en reserves Bedrijfseconomische voorzieningen

12.1 12.2 12.3

34.000 2.084

40.501 2.004

46.363 2.397

43.207 2.693

41.509 2.131

38.596 3.136

36.890 3.658

34.739 5.070

34.448 4.784

35.628 4.839

Technische voorzieningen Voorziening levensverzekering Voorziening pensioenverzekering Overige technische voorzieningen

230.286 0

246.579 0

265.418 0

230.207 0 47.606

236.507 0 45.791

223.885 0 48.537

224.034 0 47.193

236.270 0 46.907

236.662 0 45.888

239.542 0 45.870

12

Totaal technische voorzieningen

230.286

246.579

265.418

277.813

282.298

272.422

271.227

283.177

282.550

285.412

13.1 13.2


0 0

0 0

0 0

0 0

0 0

0 0

0 0

0 0

0 0

0 0

13


0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

14


219

251

75

39

331

473

400

1.513

2.686

2.866

15.1 15.1.1 15.1.2 15.1.3 15.2 15.2.1 15.2.2 15.2.3

Leningen t/m 1 jaar Nederland Overig Eurogebied Overig meer dan 1 jaar Nederland Overig Eurogebied Overig

17.421 17.360 7 55 9.575 9.553 22 0

17.791 17.729 3 59 8.851 8.831 20 0

22.662 22.602 9 51 8.381 8.381 0 0

18.989 17.711 660 615 7.402 7.337 47 17

24.731 22.793 604 1.334 9.570 9.523 0 46

30.354 28.546 367 1.440 10.063 10.051 0 12

29.316 25.218 367 3.731 9.972 9.962 0 8

31.620 27.753 390 3.474 8.872 8.142 215 515

27.649 22.002 726 4.919 7.665 7.662 0 3

26.717 20.878 980 4.856 8.868 8.865 0 3

15

Totaal leningen

26.995

26.642

31.044

26.391

34.301

40.416

39.288

40.492

35.314

35.585

16

Totaal passiva

293.584

315.977

345.297

350.143

360.570

355.043

351.463

364.991

359.782

364.330

73*

Tabel 7.1.1 Verkorte balansen van verzekeringsinstellingen naar type Ultimocijfers in miljoenen euro’s

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009 ii

iii

iv

i

ii

Levensverzekeraars Activa 1 2.1 2.2 2.3 2.4 2 3.1 3.2 3 4 5.1 5.2 5.3 5 6 7 8

Onroerende goederen Beursgenoteerde aandelen Niet-beursgenoteerde aandelen Participaties in beleggingsinstellingen Deelnemingen Aandelen en deelnemingen Effecten m.u.v. aandelen t/m 1 jaar Effecten m.u.v aandelen meer dan 1 jaar Effecten m.u.v. aandelen Financiële derivaten Leningen t/m 1 jaar Leningen meer dan 1 jaar: woninghypotheken Leningen meer dan 1 jaar: overig Leningen Deposito’s en overige liquide middelen Herverzekerde technische voorzieningen Overige niet-financiële activa

9

Totaal activa

12.551

11.712

10.400

5.174 105.150 60 105.754 105.813 2.272 14.518 26.250 21.801 62.569 11.701 3.330 86

10.236 24.037 3.657 71.369 5.412 104.475 897 101.250 102.147 2.029 9.441 21.787 29.464 60.692 1.045 2.347 3.509

7.635 21.069 3.633 69.506 8.861 103.069 251 112.394 112.645 1.327 12.373 19.700 27.026 59.099 3.777 2.695 4.278

7.880 15.819 3.827 62.165 8.126 89.937 64 111.946 112.010 1.246 21.400 21.727 25.185 68.312 2.867 2.979 4.895

7.996 13.683 4.019 58.670 8.987 85.359 376 114.375 114.751 2.350 20.691 20.062 25.294 66.047 3.046 2.991 4.852

8.192 9.840 3.696 55.326 8.492 77.354 307 119.220 119.527 7.624 23.097 20.026 26.320 69.443 8.174 2.517 5.192

8.580 6.698 2.521 53.855 8.216 71.290 412 117.769 118.181 8.543 25.294 20.550 28.485 74.329 4.919 1.422 4.960

8.639 7.130 1.903 57.251 8.268 74.552 443 122.276 122.719 5.084 22.064 21.301 28.706 72.071 4.515 1.418 4.880

5.174 79.603 282 71.399 71.681 221 16.525 32.584 29.969 79.077 11.838 4.285 154

5.174 87.949 217 94.434 94.650 705 15.905 28.250 22.342 66.496 10.567 3.535 76

259.410

275.690

301.320

286.480

294.525

290.126

287.392

298.023

292.224

293.878

Passiva 10 11 12 13 14 15

Aandelenkapitaal en reserves Bedrijfseconomische voorzieningen Technische voorzieningen Effecten m.u.v. aandelen Financiële derivaten Leningen

26.960 1.750 206.582 0 194 23.926

31.159 1.621 219.964 0 174 22.773

34.781 1.868 238.501 0 59 26.111

27.217 1.976 239.607 0 37 17.643

25.292 1.690 244.307 0 220 23.016

23.838 2.593 233.188 0 255 30.252

22.565 3.108 231.617 0 129 29.973

21.614 4.642 241.466 0 445 29.856

21.923 4.557 237.994 0 1.588 26.162

22.984 4.566 238.665 0 2.097 25.566

16

Totaal passiva

259.412

275.691

301.320

286.480

294.525

290.126

287.392

298.023

292.224

293.878

611 3.245 443 2.803 1.236 7.727 0 20.023 20.023 28 4.153 171 992 5.316 1.633 2.246 570

423 2.161 384 2.122 1.389 6.056 0 17.951 17.951 27 4.703 177 904 5.784 1.765 2.364 837

287 1.867 416 2.124 1.529 5.936 0 17.780 17.780 23 4.746 176 656 5.578 1.683 2.225 740

184 1.267 368 1.930 1.662 5.227 0 19.408 19.408 42 3.916 170 566 4.652 1.826 2.165 933

203 483 384 1.923 1.532 4.322 0 19.566 19.566 37 5.369 167 613 6.149 1.842 2.027 1.029

203 330 359 1.955 1.584 4.228 1 20.674 20.675 23 4.934 164 565 5.663 1.890 1.962 990

Activa

Schadeverzekeraars

1 2.1 2.2 2.3 2.4 2 3.1 3.2 3 4 5.1 5.2 5.3 5 6 7 8


470

504

597

5.256 28 16.318 16.346 48 4.437 1.176 3.189 8.803 1.459 1.702 91

6.995 33 19.662 19.694 35 5.551 855 2.931 9.337 2.140 1.531 51

8.114 106 21.792 21.899 20 5.655 799 2.789 9.243 2.668 1.406 29

316 3.951 322 1.873 1.194 7.340 0 20.313 20.313 18 3.316 118 1.394 4.828 987 3.406 621

9

Totaal activa

34.174

40.287

43.976

37.829

38.154

35.207

34.252

34.437

35.175

35.634

Passiva 10 11 12 13 14 15


7.040 335 23.704 0 26 3.070

9.342 383 26.616 0 77 3.869

11.581 529 26.919 0 16 4.932

9.087 411 24.935 0 2 3.394

9.381 198 24.349 0 4 4.222

8.092 210 23.164 0 7 3.734

7.738 180 23.364 0 26 2.944

6.746 186 23.717 0 22 3.766

6.167 -11 25.773 0 11 3.235

6.308 39 26.201 0 5 3.081

16

Totaal passiva

34.175

40.287

43.977

37.829

38.154

35.207

34.252

34.437

35.175

35.634


74*

2006

2007

2008

2009 ii

iii

iv

i

ii

Herverzekeraars Activa 1 2.1 2.2 2.3 2.4 2 3.1 3.2 3 4 5.1 5.2 5.3 5 6 7 8


0 100 3 5 320 428 0 1.128 1.128 0 52 0 2.022 2.074 113 433 2

0 96 6 4 324 430 0 1.125 1.125 248 263 0 1.996 2.259 112 449 2

0 80 30 4 308 422 0 1.154 1.154 257 96 0 2.204 2.300 431 444 -1

0 67 30 4 299 400 0 1.178 1.178 320 651 0 2.136 2.787 163 389 24

0 55 27 4 291 377 0 891 891 1.218 2.062 0 2.090 4.152 612 289 24

0 50 0 5 292 347 0 931 931 1.067 1.779 0 1.971 3.750 38 365 25

0 55 0 6 294 355 0 927 927 1.003 1.875 0 3.976 5.851 26 326 25

9

Totaal activa

4.178

4.625

5.007

5.261

7.563

6.523

8.513

Passiva 10 11 12 13 14 15


928 6 2.452 0 0 792

876 7 2.830 0 107 805

803 7 3.333 0 211 653

762 7 3.462 0 245 785

721 2 5.303 0 1.046 491

700 3 4.353 0 1.018 449

678 2 6.541 0 762 530

16

Totaal passiva

4.178

4.625

5.007

5.261

7.563

6.523

8.513

Zorgverzekeraars

Activa 1 2.1 2.2 2.3 2.4 2 3.1 3.2 3 4 5.1 5.2 5.3 5 6 7 8


9

Totaal activa

105 887 1 2.602 903 4.394 346 2.084 2.429 0 7.957 5 125 8.087 5.101 1.196 342

103 970 1 2.354 876 4.202 260 2.174 2.434 -1 9.039 5 121 9.165 4.330 2.692 343

107 1.064 0 1.831 1.718 4.613 654 2.163 2.816 0 7.992 5 142 8.138 5.713 2.450 866

108 1.021 0 1.761 1.753 4.535 373 2.160 2.533 0 7.407 5 140 7.552 6.157 2.643 1.030

156 1.013 0 839 1.846 3.698 1.478 2.788 4.265 0 4.762 6 87 4.855 8.843 2.660 490

158 508 4 1.201 2.071 3.784 709 2.624 3.333 90 11.021 3 59 11.083 4.592 2.589 231

140 498 4 1.295 2.072 3.869 674 2.927 3.601 18 9.846 3 104 9.953 5.710 2.778 236

21.654

23.267

24.703

24.558

24.968

25.860

26.305

Passiva 10 11 12 13 14 15


5.975 300 10.816 0 0 4.563

5.960 236 10.811 0 0 6.260

5.863 326 12.737 0 0 5.777

5.825 363 12.784 0 0 5.586

5.658 240 12.691 0 0 6.379

5.658 235 14.430 0 69 5.468

5.658 232 14.195 0 2 6.218

16

Totaal passiva

21.654

23.267

24.703

24.558

24.968

25.860

26.305

75*

Tabel 7.1.2 Activa en passiva van verzekeringsinstellingen naar sector Ultimocijfers in miljoenen euro’s

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009 ii

iii

iv

i

ii

Binnenland Activa 1.1 1.2 1.3 1.4 1 2.1 2.2 2 3.1 3.2 3 4 5

Beursgenoteerde aandelen Niet-beursgenoteerde aandelen Participaties in beleggingsinstellingen Deelnemingen Aandelen en deelnemingen Effecten m.u.v aandelen t/m 1 jaar Effecten m.u.v. aandelen meer dan 1 jaar Effecten m.u.v. aandelen Leningen t/m 1 jaar Leningen meer dan 1 jaar Leningen Deposito’s en overige liquide middelen Herverzekerde technische voorzieningen

Overheid

0 16.041 16.041 101 1.804 1.905 0

0 18.706 18.706 80 1.775 1.855 0

0 20.021 20.021 123 1.573 1.696 0

320 13.817 14.137 247 4.114 4.361 0

164 13.518 13.682 321 2.687 3.008 0

16 13.595 13.611 508 2.485 2.993 0

35 12.733 12.768 459 2.458 2.917 0

836 13.966 14.801 1.780 2.405 4.185 0

189 12.885 13.074 3.912 2.527 6.439 0

239 14.760 14.999 3.781 2.324 6.105 0

254 0 254

739 0 739

649 0 649

917 248 1.165

1.049 412 1.461

595 163 758

486 168 654

344 45 389

2.519 71 2.590

3.066 289 3.355

818 30 1 0 849 108 2.788 2.895 2.412 12.872 15.284 8.234

781 51 1 0 833 349 2.331 2.681 3.460 12.038 15.498 8.590

572 8 1 0 581 261 2.258 2.519 2.855 12.238 15.093 9.060

399 5 1 0 405 393 2.961 3.354 3.298 13.115 16.413 16.832

324 64 113 0 501 380 3.020 3.400 5.651 12.472 18.123 8.219

331 40 139 0 510 433 3.467 3.900 4.814 12.690 17.504 9.057

3.380 685 4.065

1.989 653 2.642

1.390 653 2.043

2.439 629 3.068

1.045 637 1.682

1.300 635 1.935

Passiva 6.1 6.2 6


1.1 1.2 1.3 1.4 1 2.1 2.2 2 3.1 3.2 3 4 5


Monetair-financiële instellingen

10.605 0 3.503 3.503 7 9.111 9.118 12.871

10.484 0 4.045 4.045 409 7.340 7.748 11.981

12.694 0 3.410 3.410 613 6.993 7.606 14.137

2.904 3 1 0 2.908 145 3.468 3.612 1.859 12.080 13.939 6.287

318 2.795 3.113

127 3.672 3.799

407 2.887 3.294

2.327 782 3.109

Passiva 6.1 6.2 6


1.1 1.2 1.3 1.4 1 2.1 2.2 2 3.1 3.2 3 4 5


Overige financiële instellingen (inclusief verzekeringsinstellingen en pensioenfondsen)

34.294 310 7.329 7.639 20.424 13.339 33.762 0 4.081

41.619 249 9.377 9.627 20.612 11.338 31.951 0 3.883

51.068 166 12.911 13.077 18.933 11.939 30.872 0 3.827

4.072 2.881 63.170 7.056 77.179 260 14.404 14.663 5.101 11.327 16.428 441 6.096

14.082 6.757 20.840

14.527 5.159 19.685

20.185 5.491 25.676

6.735 5.060 11.795

2.525 2.461 62.649 9.525 77.161 191 26.592 26.783 7.395 10.285 17.680 686 6.442

1.928 2.834 56.955 9.718 71.435 332 26.317 26.649 14.038 8.689 22.727 811 6.552

1.587 2.937 53.823 9.486 67.833 409 26.526 26.936 14.627 8.306 22.933 722 6.657

1.452 2.777 49.526 9.254 63.009 516 28.238 28.754 15.455 8.587 24.042 928 6.186

388 1.414 47.567 9.167 58.536 7 28.685 28.692 17.026 11.058 28.084 2.170 3.190

460 827 50.441 9.244 60.972 7 28.456 28.463 15.844 11.068 26.912 2.238 3.332

8.545 7.939 16.484

15.906 7.652 23.558

13.707 7.511 21.218

13.918 6.822 20.740

12.348 6.453 18.801

11.457 7.539 18.996

Passiva 6.1 6.2 6



76*

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009 ii

iii

iv

i

ii

Vervolg binnenland Niet-financiële vennootschappen

Activa 1.1 1.2 1.3 1.4 1 2.1 2.2 2 3.1 3.2 3 4 5


15.249 0 2.746 2.746 162 9.721 9.883 105

14.067 0 3.164 3.164 173 7.203 7.376 105

18.573 0 3.683 3.683 74 6.087 6.161 105

11.905 459 0 144 12.508 0 1.517 1.517 10.545 1.525 12.070 105

11.163 1.174 0 1.047 13.384 0 1.157 1.157 11.339 1.670 13.009 129

8.122 951 0 1.158 10.231 20 1.031 1.052 11.555 1.080 12.635 102

6.913 971 0 1.220 9.104 33 1.129 1.162 10.188 1.247 11.435 162

4.278 1.043 0 1.206 6.527 27 1.835 1.863 6.116 1.230 7.346 107

3.269 1.053 0 1.242 5.564 25 1.882 1.907 2.303 1.170 3.473 170

3.466 1.081 0 1.275 5.822 24 2.094 2.118 1.979 1.389 3.368 144

1.424 0 1.424

487 0 487

634 0 634

4.776 982 5.758

6.438 244 6.682

6.475 1.271 7.746

6.290 1.278 7.568

7.489 590 8.079

1.462 249 1.711

1.487 169 1.656

Passiva 6.1 6.2 6


Huishoudens en izw

Activa 1.1 1.2 1.3 1.4 1 2.1 2.2 2 3.1 3.2 3 4 5


35 0 106 106 98 31.684 31.782 0

46 0 109 109 68 25.607 25.676 0

29 0 23 23 143 23.896 24.039 0

0 0 0 0 2.751 22.902 25.653 0

0 0 0 0 3.781 20.206 23.987 0

0 0 0 0 4.256 23.382 27.638 0

0 0 0 0 5.016 21.618 26.634 0

0 0 78 78 6.689 21.433 28.122 0

0 0 1 1 14.058 22.129 36.187 0

0 0 2 2 11.677 23.037 34.714 0

1.282 0 1.282

1.850 0 1.850

596 0 596

2.956 261 3.217

3.383 244 3.627

3.579 313 3.892

3.344 348 3.692

3.560 55 3.615

4.318 255 4.573

3.569 233 3.802

14.506 3.666 62.650 10.572 91.395 462 44.053 44.516 25.252 47.723 72.975 9.050 6.442

10.831 3.834 56.956 10.873 82.494 718 43.279 43.996 33.818 47.672 81.489 9.503 6.552

9.071 3.914 53.824 10.708 77.517 738 42.646 43.384 33.145 45.864 79.009 9.943 6.657

6.127 3.826 49.527 10.460 69.940 1.770 47.077 48.847 33.337 46.768 80.105 17.867 6.186

3.981 2.530 47.681 10.408 64.600 601 46.474 47.075 42.951 49.359 92.310 10.559 5.850

4.256 1.947 50.581 10.518 67.302 702 48.778 49.480 38.097 50.506 88.603 11.439 5.992

22.793 9.523 32.316

28.546 10.051 38.596

25.218 9.962 35.180

27.753 8.142 35.895

22.002 7.662 29.664

20.878 8.865 29.743

Passiva 6.1 6.2 6


Totaal binnenland

Activa 1.1 1.2 1.3 1.4 1 2.1 2.2 2 3.1 3.2 3 4 5


60.184 310 29.725 30.034 20.792 65.659 86.450 12.871 4.081

66.215 249 35.401 35.650 21.342 53.264 74.606 11.981 3.883

81.453 166 39.922 40.088 20.059 50.370 70.429 14.137 3.888

18.882 3.343 63.171 7.200 92.597 724 33.206 33.931 20.506 52.226 72.732 6.836 6.096

17.360 9.553 26.912

17.729 8.831 26.560

22.602 8.381 30.984

17.711 7.337 25.048

Passiva 6.1 6.2 6


77*

Tabel 7.1.2 Activa en passiva van verzekeringsinstellingen naar sector (vervolg) Ultimocijfers in miljoenen euro’s

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009 ii

iii

iv

i

ii

Buitenland Activa 1.1 1.2 1.3 1.4 1 2.1 2.2 2 3.1 3.2 3 4 5


Eurogebied

3.187 0 44.730 44.730 29 961 990 217 1.311

5.803 0 63.949 63.949 14 974 989 194 700

7.251 0 71.220 71.220 13 926 939 147 496

4.904 492 9.653 562 15.611 449 69.780 70.229 55 472 527 46 702

6.207 325 10.239 667 17.438 42 69.227 69.269 295 162 457 257 1.235

4.514 277 8.107 638 13.536 0 67.723 67.723 128 160 288 255 1.335

3.943 382 7.731 625 12.681 10 70.497 70.507 125 161 286 232 1.309

3.101 159 7.631 612 11.503 13 73.294 73.307 238 127 365 349 1.235

1.748 95 8.651 403 10.897 375 73.712 74.087 265 203 468 267 343

1.841 69 9.265 401 11.576 416 76.360 76.776 274 256 530 268 307

7 22 29

3 20 23

9 0 9

660 47 707

604 0 604

367 0 367

367 0 367

390 215 605

726 0 726

980 0 980

4.669 90 1.777 59 6.595 7 22.436 22.442 282 2.124 2.406 545 404

3.778 129 1.059 30 4.995 0 22.210 22.210 245 2.511 2.756 1.022 348

3.624 168 1.005 1.237 6.033 0 22.350 22.351 226 2.442 2.668 876 286

2.947 106 942 1.222 5.217 2 21.937 21.938 261 2.371 2.632 1.239 209

2.009 284 650 1.301 4.244 145 20.706 20.851 248 2.287 2.535 564 211

1.917 249 661 1.299 4.126 0 21.669 21.669 350 4.056 4.406 432 186

Passiva 6.1 6.2 6


1.1 1.2 1.3 1.4 1 2.1 2.2 2 3.1 3.2 3 4 5


Overig

21.487 0 13.261 13.261 142 297 439 209 594

22.925 0 14.744 14.744 100 139 239 533 482

24.559 0 16.404 16.404 100 342 442 85 352

5.190 146 3.024 68 8.428 70 21.788 21.858 208 2.218 2.426 364 579

55 0 55

59 0 59

51 0 51

615 17 632

1.334 46 1.380

1.440 12 1.452

3.731 8 3.739

3.474 515 3.989

4.919 3 4.922

4.856 3 4.859

10.874 416 12.017 726 24.032 49 91.661 91.709 577 2.287 2.864 801 1.639

8.293 407 9.166 667 18.533 0 89.933 89.933 375 2.671 3.046 1.274 1.686

7.567 551 8.735 1.862 18.715 10 92.847 92.857 351 2.603 2.954 1.106 1.593

6.049 265 8.572 1.834 16.720 14 95.229 95.243 499 2.498 2.997 1.588 1.445

3.759 379 9.303 1.703 15.144 520 94.416 94.936 512 2.488 3.000 831 556

3.757 319 9.926 1.700 15.702 416 98.027 98.443 622 4.313 4.935 701 493

1.941 47 1.988

1.806 13 1.819

4.098 9 4.107

3.865 731 4.596

5.646 3 5.649

5.837 3 5.840

Passiva 6.1 6.2 6


1.1 1.2 1.3 1.4 1 2.1 2.2 2 3.1 3.2 3 4 5


Totaal buitenland

24.674 0 57.991 57.991 170 1.259 1.429 426 1.905

28.728 0 78.694 78.694 114 1.113 1.227 726 1.182

31.810 0 87.624 87.624 113 1.269 1.382 232 848

10.093 638 12.678 630 24.039 519 91.567 92.086 264 2.690 2.954 412 1.285

61 22 83

62 20 82

60 0 60

1.275 65 1.340

Passiva 6.1 6.2 6

78*


Tabel 7.1.3 Kasstroomoverzicht van verzekeringsinstellingen Miljoenen euro’s

2006

2007

2008

2008

2009 ii

iii

iv

i

ii

Kasstromen uit normale bedrijfsvoering Levens- en pensioenverzekeringen 1.1.1 Bruto directe premies (+) 1.1.2 Bruto indirecte premies (+) 1.1.3 Herverzekeringspremies (-)

24.926 284 315

24.874 322 239

24.667 382 517

5.725 87 314

5.805 107 86

5.286 105 65

7.218 101 44

5.116 91 85

1.1

24.895

24.957

24.532

5.498

5.826

5.326

7.275

5.122

Overige verzekeringen 1.2.1 Bruto directe premies (+) 1.2.2 Bruto indirecte premies (+) 1.2.3 Herverzekeringspremies (-)

47.595 645 3.211

49.283 572 3.251

49.464 528 2.791

12.224 152 883

11.848 114 648

11.733 110 412

14.069 117 716

12.786 103 428

1.2

Totaal overige verzekering

45.029

46.604

47.201

11.493

11.314

11.431

13.469

12.462

1

Totaal verdiende premies eigen rekening

69.924

71.561

71.733

16.991

17.140

16.757

20.743

17.584

Levens- en pensioenverzekering 2.1.1 Bruto directe uitkeringen (+) 2.1.2 Bruto indirecte uitkeringen (+) 2.1.3 Aandeel herverzekeraars (-)

21.937 114 189

23.595 176 220

20.588 220 200

5.327 45 45

4.674 60 42

5.871 67 61

5.168 52 41

5.200 47 49

2.1

21.862

23.551

20.608

5.327

4.692

5.877

5.179

5.198

Overige verzekeringen 2.2.1 Bruto directe uitkeringen (+) 2.2.2 Bruto indirecte uitkeringen (+) 2.2.3 Aandeel herverzekeraars (-)

36.971 232 2.684

40.849 308 3.189

39.646 359 2.195

10.925 128 1.162

9.976 112 1.063

9.432 48 -420

10.665 58 457

11.295 58 842

2.2

Totaal overige verzekeringen

34.519

37.968

37.810

9.891

9.025

9.900

10.266

10.511

2

Totaal uitkeringen en geleden schade eigen rekening

56.381

61.519

58.418

15.218

13.717

15.777

15.446

15.710

0 108

2 153

102 450

-16 181

9 155

108 95

189 813

17 158

-108

-151

-348

-197

-146

13

-624

-141

Totaal levens- en pensioenverzekeringen


3.1 3.2

Waardeoverdrachten Overgenomen verzekeringsverplichtingen Overgedragen verzekeringsverplichtingen

3

Saldo waardeoverdrachten

4.1 4.2 4.3 4.4

Directe beleggingsopbrengsten Aandelen en deelnemingen Effecten m.u.v. aandelen Onroerend goed Overige beleggingen

1.342 4.645 297 1.987

1.546 5.190 359 2.212

1.790 5.180 383 2.159

862 1.104 99 449

203 1.625 110 461

554 876 91 624

55 1.558 74 372

419 1.100 89 378

4

Totaal directe beleggingsopbrengsten

8.271

9.308

9.512

2.514

2.400

2.144

2.059

1.986

5.1 5.2

Beleggingslasten Rentelasten Beheerskosten

368 1.011

656 450

638 482

126 140

126 113

151 136

93 172

60 165

5

Totaal beleggingslasten

1.379

1.106

1.120

266

239

287

265

225

6

Andere baten

958

500

662

134

142

189

176

435

7.1 7.2

Bedrijfskosten Loonkosten Andere bedrijfskosten m.u.v. beleggingslasten

2.793

2.336

2.292

585

539

593

495

509

10.723

7.836

7.645

1.782

1.941

2.088

1.888

1.842

7

Totaal bedrijfskosten

13.517

10.172

9.937

2.367

2.480

2.680

2.387

2.353

8

Belastingen

1.322

851

-499

102

-241

-464

132

236

9

Dividenden

554

13.347

2.545

472

0

2.073

0

142

10

Totaal kasstromen uit normale bedrijfsvoering (1-2+3+4-5+6-7-8-9)

5.892

-5.777

10.038

1.017

3.341

-1.250

4.129

1.201


80*

2006

2007

2008

2008

2009 ii

iii

iv

i

ii

Transacties in activa 11.1 11.2 11.2.1 11.2.2


-1 -355 -251 -104

5 -190 -38 -152

-120 -57 -24 -33

-18 7 37 -30

-18 17 17 0

-65 -72 -101 29

12 -13 -13 0

18 -59 4 -63

11


-356

-185

-177

-11

-1

-137

-1

-41

12.1 12.2 12.3 12.4


-432 121 -5.481 -636

4.089 119 1.962 -2.239

2.768 -417 -699 -1.553

2.274 -51 195 -657

-23 -65 -913 -1.059

335 -178 72 -28

1.778 1.202 766 -239

776 46 -110 -32

12


-6.425

3.931

100

1.761

-2.060

202

3.507

680

13.1 13.2


846 -4.240

865 -6.510

-1.269 -10.023

-258 242

-29 -2.772

-1.035 -4.483

13 -3.433

-7 -3.617

13


-3.394

-5.644

-11.293

-17

-2.801

-5.518

-3.420

-3.624

14


841

770

1.495

231

300

897

1.627

966

15.1 15.2 15.3

Leningen t/m 1 jaar meer dan 1 jaar: woninghypotheken meer dan 1 jaar: overig

-10.900 128 1.531

-5.456 1.902 7.819

-5.297 -327 3.342

-4.892 -516 1.535

706 1.649 377

93 -460 951

-3.793 -604 -578

4.620 -734 -742

15

Totaal leningen

-9.240

4.266

-2.282

-3.873

2.732

584

-4.975

3.144

16

Overige niet-financiële activa

-217

-30

-1.022

-793

-137

162

-316

111

17

Totaal transacties in activa exclusief deposito’s en overige liquide middelen (11 t/m 16)

-18.793

3.107

-13.180

-2.701

-1.968

-3.811

-3.578

1.236

462

-2

4.333

1.088

990

1.373

0

670

Transacties in passiva 18

Aandelenkapitaal en reserves

19.1 19.2


0 0

0 0

0 0

0 0

0 0

0 0

0 0

0 0

19


0

0

0

0

0

0

0

0

20


-901

-1.772

-1.425

-557

-298

-431

-747

-878

21.1 21.2


4.074 4.563

7.474 -137

6.854 1.167

3.485 1.829

-732 -222

5.159 257

-1.314 -2.225

-1.109 1.191

21

Totaal leningen

8.636

7.339

8.021

5.314

-954

5.416

-3.539

82

22

Totaal transacties in passiva (18 t/m 21)

8.197

5.565

10.929

5.845

-262

6.358

-4.286

-126

23

Deposito’s en overige liquide middelen, inclusief herwaardering -(10+17+22)

4.704

-2.895

-7.787

-4.161

-1.111

-1.297

3.735

-2.311

81*

Tabel 7.2 Balans en actuele waarde beleggingen van onder toezicht staande verzekeraars Miljoenen euro’s

Immateriële activa

Beleggingen voor risicopolis houders

1

Beleggingen in vastrentende waarden

3

4

5

6

7

8

9

10

22.441 21.665 29.448 34.633 29.565 18.404

112.997 125.352 132.150 128.141 121.830 122.460

25.970 25.181 30.089 31.939 31.874 44.601

8.467 5.027 7.294 5.449 8.332 15.035

4.842 4.885 4.224 4.687 5.043 3.601

4.046 2.317 4.078 4.016 13.248 19.443

0 0 0 0 0 0

255.597 267.195 303.395 308.749 310.936 312.615

290 314 295 297 305 206

477 498 612 593 634 628

137 144 168 202 93 84

19 13 12 8 15 32

63 63 65 64 86 119

25 25 38 42 45 70

0 0 0 0 0 0

1.020 1.067 1.200 1.216 1.187 1.151

4.247 4.854 6.511 7.609 9.003 5.606

21.492 24.272 26.393 25.171 23.860 27.085

3.782 3.929 4.365 7.348 5.661 5.888

4.780 4.898 5.382 15.293 17.839 13.037

1.587 1.585 1.206 1.353 1.379 1.191

1.405 1.500 2.212 2.802 11.169 14.075

0 0 0 0 0 0

37.338 41.147 46.277 59.769 69.122 67.186

129

1.001

3.943

2.398

283

553

0

8.307

26.978 26.833 36.254 42.539 38.873 24.345

134.966 150.122 159.155 153.905 146.324 151.174

29.889 29.254 34.622 39.489 37.628 54.516

13.266 9.938 12.688 20.750 26.186 30.502

6.492 6.533 5.495 6.104 6.508 5.194

5.476 3.842 6.328 6.860 24.462 34.141

0 0 0 0 0 0

293.955 309.409 350.872 369.734 381.244 389.259

2

Overige beleggingen

Vorderingen

Overlopende activa

Overige activa

Vermogenstekort Nederlandse vestiging

Totaal activa

Beleggingen in zakelijke waarden

Levensverzekeraars 2003 2004 2005 2006 2007 2008

19 14 139 192 288 1.611

76.814 82.755 95.972 99.693 100.756 87.460

Natura-uitvaartverzekeraars 2003 2004 2005 2006 2007 2008

5 4 4 2 0 0

5 5 6 7 9 12

Schadeverzekeraars 2003 2004 2005 2006 1 2007 2008

45 109 207 193 210 304

Herverzekeraars 2008

0

Totaal 2003 2004 2005 2006 2007 2008

69 127 350 387 498 1.915

76.819 82.760 95.978 99.700 100.765 87.472

Voor de toelichting wordt verwezen naar de bijlage. 1 Vanaf boekjaar 2006 zijn de voormalige ziekenfondsen in de cijfers opgenomen.

Eigen vermogen

Achtergestelde schulden

Technische voorzieningen voor risico maatschappij

Technische voorzieningen voor risico polishouder

Technische voorziening voorschaden

15

11

12

13

14

24.078 29.426 31.531 33.601 23.192 19.376

621 568 1.183 827 1.049 1.293

131.430 134.443 144.775 146.942 148.327 156.009

110 143 199 219 187 97

1 1 1 0 0 0

829 849 893 906 935 995

9.751 11.561 13.954 17.242 15.705 13.603

290 232 226 370 430 287

731

355

5.270

33.939 41.130 45.684 51.062 39.084 33.807

912 801 1.410 1.197 1.479 1.935

132.259 135.292 145.668 147.848 149.261 162.274

Overige voorzieningen

Depots herverzekeraars

Schulden

Overlopende passiva

Vermogensoverschot Nederlandse vestiging

Totaal passiva

16

17

18

19

20

21

74.641 80.226 90.134 95.989 103.199 95.198

865 834 5.162 4.452 1.795 2.197

3.249 3.529 3.549 1.559 1.487 1.490

16.060 14.668 25.472 22.381 30.373 36.250

4.297 3.187 1.174 2.408 645 802

356 313 415 591 868 0

255.597 267.195 303.395 308.749 310.935 312.615

2003 2004 2005 2006 2007 2008

5 5 7 8 10 14

36 40 47 58 23 13

0 0 0 0 0 0

37 27 54 23 30 30

2 1 1 2 3 2

0 0 0 0 0 0

1.020 1.067 1.200 1.216 1.188 1.151

2003 2004 2005 2006 2007 2008

380 416 903 951 726 510

119 216 208 208 180 135

3.510 3.621 5.177 7.493 11.891 10.526

689 833 649 918 815 911

218 151 107 105 108 145

37.338 41.147 46.277 59.769 69.122 67.186

2003 2004 2005 2006 1 2007 2008

12

8

1.666

265

0

8.307

2008

1.281 1.290 6.112 5.461 2.544 2.732

3.368 3.745 3.757 1.767 1.667 1.633

19.607 18.316 30.703 29.897 42.294 48.472

4.988 4.021 1.824 3.328 1.463 1.980

574 464 522 696 976 145

293.955 309.409 350.872 369.734 381.243 389.259

2003 2004 2005 2006 2007 2008

22.380 24.117 25.054 32.483 39.267 41.069

74.646 80.231 90.141 95.997 103.209 95.212

22.380 24.117 25.054 32.483 39.267 41.069

Tabel 7.2 Balans en actuele waarde beleggingen van onder toezicht staande verzekeraars (vervolg) Miljoenen euro’s

Terreinen en gebouwen

Beleggingen in groepsmaatschappijen en deelnemingen 22

Aandelen en deelnemingsbewijzen

Obligaties met vaste rente e.a. vastrentende waardepapieren

Belangen in beleggingspools

Hypothecaire leningen

Andereleningen

Deposito’s

Overige beleggingen

Depots bij verzekeraars

Totaal actuele waarde beleggingen

Liquide middelen voor rekening polishouders

23

24

25

26

27

28

29

30

31

32

33

8.170 6.440 7.836 8.608 16.764 16.813

68.128 73.078 94.228 102.932 100.533 75.620

80.929 99.681 106.902 105.660 112.905 119.399

1.370 1.544 1.186 872 2.580 2.775

28.059 24.923 24.891 23.190 19.287 19.507

21.663 17.858 14.303 12.891 4.089 1.475

4.208 3.890 4.275 4.367 6.881 3.540

9.321 10.659 18.504 19.751 16.457 30.423

2.369 2.219 2.161 1.690 606 612

586 754 604 760 1.491 483

238.222 254.953 287.660 294.406 284.023 272.925

47 28 28 16 39 51

290 314 295 297 305 206

287 342 470 546 595 495

3 4 4 3 1 1

152 126 108 23 22 31

35 27 30 20 17 113

8 18 30 44 51 21

0 0 0 0 2 2

904 957 1.075 1.092 1.042 930

2.201 2.135 2.342 2.997 4.314 4.155

4.247 4.854 6.511 7.609 6.983 5.039

18.518 21.309 23.574 23.029 22.070 22.982

2.020 567

540 550 453 219 174 174

1.363 1.202 982 1.016 408 232

1.071 1.212 1.384 908 1.208 3.698

1.018 1.229 1.425 3.769 927 1.311

152 145 166 102 83 63

29.521 33.055 37.270 40.129 38.523 38.580

3

2.670

129

961

0

0

32

9

1.266

0

5.070

13.911 14.425 13.313 14.304 2.776 2.650

10.418 8.603 10.206 11.621 21.117 23.689

72.665 78.246 101.034 110.838 107.821 80.994

99.734 121.332 130.946 129.235 135.570 143.837

1.370 1.544 1.186 872 4.600 3.342

28.602 25.477 25.348 23.412 19.462 19.682

23.178 19.186 15.393 13.930 4.519 1.770

5.314 5.129 5.689 5.295 8.106 7.360

10.347 11.906 19.959 23.564 17.435 33.021

2.521 2.364 2.327 1.792 691 677


13.419 13.907 12.770 13.682 2.430 2.278


82 98 111 142 10 10

Schadeverzekeraars 2003 2004 2005 20061 2007 2008

410 420 432 480 336 359

Herverzekeraars 2008 Totaal 2003 2004 2005 2006 2007 2008

84*

586 754 604 760 1.491 483

268.647 288.965 326.005 335.627 323.588 317.505

Tabel 7.3 Baten- en lastenrekening van onder toezicht staande verzekeraars Miljoenen euro’s

Verdiende premie eigen rekening (+)

In rekening gebrachte uitvaarten (+)

1

Beleggingsopbrengst technische rekening (+)

2

Overige baten technische rekening (+)

Uitkeringen eigen rekening (-)

Geleden schade eigen rekening (-)

3

4

5

14.087 10.408 20.971 14.582 12.077 -5.440

732 1.545 3.814 1.508 808 769

46 43 90 47 89 15

0 0 0 1 0 0

1.224 1.154 1.315 1.250 1.364 235

256 105 172 2.115 287 181

1.446

1

15.357 11.605 22.376 15.879 13.530 -3.744

988 1.650 3.986 3.624 1.095 951

Mutatie technische voorzieningen eigen rekening (-) 6

Winstdeling en kortingen (-)

Bedrijfskosten (-)

Beheerskosten en rentelasten (-)

Overige lasten technische rekening (-)

7

8

9

10

11

16.707 17.586 16.740 20.476 21.885 22.017

11.481 8.701 19.390 9.661 5.250 -748

2.713 2.155 3.600 2.021 784 -618

3.230 3.297 3.352 3.486 3.484 3.364

819 813 895 1.043 914 1.294

1.722 1.993 2.258 1.638 2.066 1.816

44 45 46 47 33 38

61 42 50 50 57 54

2 2

0 0 0 0 0 1


24.051 24.466 24.161 25.099 25.762 25.698


79 82 87 87 87 118

7 9 11 12

27 32 35 35 42 47

Schadeverzekeraars 2003 2004 2005 2006 1 2007 2008

18.825 20.533 20.981 42.772 43.564 47.713

14.198 14.724 14.333 37.224 36.356 40.738

-11 114 -71 63 -109 -199

103 13 391 141 115 48

4.527 4.838 5.116 6.141 6.134 6.155

4 5 6 7

289 173 205 528 332 215

330

58

2.313

0

91

0

0

16.751 17.631 16.786 20.523 21.918 22.385

14.198 14.724 14.333 37.224 36.356 40.796

11.531 8.857 19.369 9.774 5.198 1.420

2.816 2.168 3.991 2.162 899 -570

7.784 8.167 8.503 9.662 9.660 9.657

823 818 901 1.050 916 1.296

2.011 2.166 2.463 2.166 2.398 2.032


655

Totaal 2003 2004 2005 2006 2007 2008

42.955 45.081 45.229 67.958 69.413 74.184

7 9 11 12

Voor de toelichting wordt verwezen naar de bijlage. 1 Vanaf 1 Vanaf boekjaar zijnvoormalige de voormalige boekjaar 2006 2006 zijn de ziekenfondsen de cijfers opgenomen. de bijlage. ziekenfondsen in deincijfers opgenomen.

86*

Wijziging egalisatievoorziening (-)

Resultaat technische rekening (=)

12

Beleggingsopbrengst niettechnische rekening (+)

Andere baten en lasten (+)

Buitengewone baten en lasten (+)

Beheerskosten en rentelasten (-)

13

14

15

16

2.198 1.872 2.710 2.862 4.264 -6.097

1.214 1.385 1.908 2.001 2.906 -760

-37 52 -141 -113 -200 -17

-5 -3 0 0 0 0

-1 15 56 13 43 -9

23 5 6 9 9 6

0 0 -1 1 -4 -65

0 0 0 -1 0 -2

3 0 20 31 42 12

1.191 1.925 2.467 2.002 2.347 1.160

560 518 850 688 695 -448

15 15 -22 -37 -13 -48

10 7 0 -1 -1 -3

0

-691

-34

0

3 0 20 31 42 12

3.388 3.812 5.233 4.877 6.654 -5.637

1.797 1.908 2.764 2.698 3.610 -1.236

-22 67 -164 -149 -217 -130

Resultaat nietverzekerde uitvaarten

17

Belasting (-)

18

Resultaat activa beschikbaar voor verkoop

22

426 863 964 579 20 -1.294

152 137 192 236

2.793 2.306 3.322 3.935 6.951 -5.580

2003 2004 2005 2006 2007 2008

7 5 19 4 12 -18

0 0 0 0

14 14 42 17 37 -52

2003 2004 2005 2006 2007 2008

98 77 80 84 127 201

402 572 706 742 548 204

2 1 0 30

1.273 1.815 2.510 1.795 2.359 256

0

1

-179

5 4 0 -2 -1 -5

98 77 80 84 127 202

835 1.440 1.689 1.325 580 -1.287

0 0

20

Netto resultaat (=)

21

0 0

19

Aandeel van derden in resultaat (-)

0 0 0 0 0 0

154 138 192 266

2003 2004 2005 2006 1 2007 2008

-548

2008

4.080 4.135 5.874 5.747 9.347 -5.924

2003 2004 2005 2006 2007 2008

87*

Tabel 7.3 Baten- en lastenrekening van onder toezicht staande verzekeraars (vervolg) Miljoenen euro’s

Resultaat op interest

Resultaat op kosten

23

Resultaattechnische analyse

Wijziging grondslagen en methoden

Toename op nul gestelde VVP (-)

24

25

26

-484 -601 -558 -582 -762 -885

1.204 1.240 1.336 1.477 1.251 465

-73 -114 -184 -110

Resultaat op grondslagen (23 t/m 27)

Contractuele resultatendeling

Afschrijving rentestandkorting

Resultaatafhankelijke resultatendeling

Overigen

27

28

29

30

31

1 -9

4.881 4.044 6.300 4.873 4.996 -6.648

1.380 1.203 2.580 1.054 108 -1.579

808 635 491 423 455 416

503 366 591 571 370 13

Correctie resultatendeling i.v.m. herverzekering (-) 32

33

-174 512

12 49 60 28 -26 -19


4.234 3.519 5.706 4.088 4.508 -6.238

Natura-uitvaartverzekeraars 2003 2004 2005 2006 2007 2008 Schadeverzekeraars 2003 2004 2005 2006 2007 2008 Herverzekeraars 2008 Totaal 2003 2004 2005 2006 2007 2008 Voor de toelichting wordt verwezen naar de bijlage.

88*

Totaal beschikbaar gestelde resultatendeling (29 t/m 33)

Resultaat op grondslagen na resultatendeling (28 -34)

Wijziging overige technische voorzieningen (-)

Saldo overige technische baten en lasten

34

35

36

2.680 2.155 3.602 2.021 786 -619

2.201 1.889 2.698 2.852 4.210 -6.029

2 16 48 -10 30 16

Sluitpost

37

22 -31

Resultaat technische rekening (35 t/m 38)

38

39

62 -21

2.198 1.873 2.650 2.862 4.264 -6.097

Directe beleggingsopbrengsten (huren, rente, dividenden etc.)

Gerealiseerde waardemutaties

Totaal gerealiseerde waardemutaties

Totaal beleggingsopbrengst

Niet gerealiseerde waardemutaties

40

41

42

43

44

12.206 11.611 13.139 11.993 11.462 7.567

-44 727 2.750 1.865 6.093 -5.448

12.162 12.338 15.889 13.858 17.555 2.119

3.139 -545 6.990 2.724 -2.572 -8.319

15.301 11.793 22.879 16.582 14.983 -6.200

2003 2004 2005 2006 2007 2008

47 45 42 43 50 39

3 1 52 15 49 -12

50 46 94 58 99 27

18 2 3 -1 -2 -7

69 48 97 57 97 20

2003 2004 2005 2006 2007 2008

1.395 1.452 1.725 1.693 1.678 1.559

116 157 317 253 508 -1.361

1.511 1.610 2.042 1.947 2.186 198

272 63 123 -9 -127 -410

1.783 1.673 2.165 1.937 2.059 -212

2003 2004 2005 2006 2007 2008

1.441

-5

1.436

-24

1.412

2008

13.648 13.108 14.906 13.729 13.190 10.606

75 885 3.119 2.133 6.650 -6.826

13.723 13.994 18.025 15.863 19.840 3.780

3.429 -480 7.116 2.714 -2.701 -8.760

17.153 13.514 25.141 18.576 17.139 -4.980

2003 2004 2005 2006 2007 2008

89*

Tabel 7.4 Solvabiliteit van onder toezicht staande verzekeraars Miljoenen euro’s

Gestort aandelenkapitaal, waarborgkapitaal, en ledenrekeningen

Agioreserve

1

Herwaarderingsreserve

Overige reserves

Onverdeelde inst

Vermogensoverschot Nederlandse vestiging

Vermogenscomponenten (met beperkingen) en toestemming dnb

Prudentiële correcties

Aanwezige solvabiliteitsmarge (1 t/m 9)

Uitkomst verschil met netto vermogensmutatiemethode

2

3

4

5

6

7

8

9

10

2.144 2.251 2.266 2.328 2.285 7.706

7.244 5.827 11.260 11.863 6.561 2.356

7.873 10.643 10.575 11.670 6.582 12.810

1.676 1.546 2.639 3.360 6.713 -5.284

356 313 415 591 868 0

1463 1350 218 841 2.630 3.709

19 14 139 192 1.292 1.771

-68 43

21.414 22.555 27.851 31.121 25.150 20.220

13 12 12 12 12 13

21 38 74 99 42 4

56 54 40 81 94 129

4 11 39 14 35 -53

0 0 0 0 0 0

2 2 2 0 0 6

5 4 4 2 0 1

98 119 168 207 186 102

1.783 2.415 2.504 3.607 3.901 3.808

820 758 1.595 1.596 622 -414

4.561 5.092 6.715 8.835 8.189 8.961

908 1.214 1.708 1.710 1.957 269

218 8 5 5 6 6

596 470 189 437 488 725

45 109 207 193 1.138 1.097

112

9.786 10.827 13.376 16.877 14.944 13.037

290

-138

290

-14

0

96

59

0

809


677 638 618 662 733 736


6 6 6 3 3 3

Schadeverzekeraars 2003 2004 2005 2006 2007 2008

946 978 866 881 929 891


344


90*

Bestanddeel voorziening levensverzekering risico verzekeraar

Bestanddeel voorziening levensverzekering risico polishouder

Bestanddeel beheerslasten

11

12

6.202 6.426 6.987 7.157 7.036 7.055

407 433 515 547 592 626

Bestanddeel tegoed spaarkassen

Bestanddeel verzekerd kapitaal op risicobasis

Bestanddeel premies aanvullende verzekeringen

Subtotaal

Vereiste solvabiliteitsmarge

Toevoeging tot minimumbedrag garantiefonds

Gemiddelde solvabiliteitsratio (%)

13

14

15

16

17

18

19

20

21 16

79 83 99 107 77 51

1.495 1.526 1.576 1.658 1.727 1.794

90 82 74 61 80 75

8.274 8.550 9.252 9.530 9.536 9.617

5 6 5 5 36 36

8.279 8.556 9.256 9.536 9.572 9.653

259 264 301 326 263 209

2003 2004 2005 2006 2007 2008

42 42 44 45 44 48

234 280 380 461 423 213

2003 2004 2005 2006 2007 2008

3.266 3.536 3.516 5.111 5.196 5.253

27 25 28 47 259 253

3.293 3.561 3.544 5.158 5.455 5.506

297 304 377 327 274 237

2003 2004 2005 2006 2007 2008

243

8

251

322

2008

91*

Tabel 7.5 Uitkeringen en premies van onder toezicht staande verzekeraars Miljoenen euro’s

Bruto premie

Mutatie voorziening niet verdiende premie

Herverzekeringspremie

2

3

4

5

6

7

793 667 663 632 702 748

24.051 24.466 24.161 25.099 25.762 25.698

17.237 17.955 17.661 20.943 22.278 22.284

530 369 921 467 392 267

16.707 17.586 16.740 20.476 21.885 22.017

1

Verdiende premie eigen rekening

Uitkeringen

w.v. herverzekerd

Uitkeringen eigen rekening

Uitvaarten door derden

Uitvaarten eigen bedrijf

Uitkeringen in geld

Totaal uitkeringen

w.v. herverzekerd

Uitkeringen eigen rekening

8

9

10

11

12

13

36 39 40 43 8 9

2 1 1 1 1 1

6 5 6 5 25 29

44 46 47 48 34 39

1 1 1 1 1 1

44 45 46 47 33 38

Levensverzekeraars 2003 2004 2005 2006 1 2007 2008

24.838 25.136 24.824 25.730 26.464 26.446

-7 3 0 0 0 0

Natura-uitvaartverzekeraars 2003 2004 2005 2006 1 2007 2008

81 87 95 97 98 131

0 0 0 0 0 0

3 5 8 9 11 14

79 82 87 87 87 118

-23

259

655


891

Voor de toelichting wordt verwezen naar de bijlage. 1 In de premies en uitkeringen is eur 0,6 miljard inbegrepen als gevolg van incidentele transacties.

92*

335

5

330

2 Vanaf boekjaar 2006 zijn de voormalige ziekenfondsen in de cijfers opgenomen.

Tabel 7.5 Uitkeringen en premies van onder toezicht staande verzekeraars (vervolg) Miljoenen euro’s

Bruto premie

Mutatie voorziening niet verdiende premie 1

Bruto verdiende premie

2

Verdiende premie herverzekering

3

Verdiende premie eigen rekening

4

Bruto betaalde schade

5

Mutatie schade voorziening

Geleden bruto schade

Geleden schade herverzekering

Geleden schade eigen rekening

6

7

8

9

10

7.633 8.250 8.172 30.444 32.602 33.890

761 659 478 2.796 443 1.519

8.394 8.909 8.650 33.240 33.045 35.409

319 271 203 1.888 2.760 1.399

8.075 8.639 8.448 31.353 30.285 34.010

3.045 3.045 2.955 2.914 3.075 3.406

220 195 136 80 -42 -80

3.265 3.240 3.091 2.994 3.033 3.326

125 121 122 197 245 314

3.140 3.118 2.969 2.797 2.788 3.012

1 63 44 77 65 157

397 405 409 455 447 660

41 77 69 66 101 161

356 328 340 388 346 499

Schadeverzekeraars, branche ongevallen en ziekte 2003 2004 2005 2006 2 2007 2008

10.373 11.644 11.477 35.246 35.788 38.866

159 119 -125 376 -107 -334

10.215 11.524 11.603 34.871 35.895 39.200

488 517 427 2.118 2.480 2.147

9.726 11.007 11.176 32.752 33.415 37.053

Schadeverzekeraars, branche motorrijtuigen 2003 2004 2005 2006 2007 2008

4.469 4.581 4.565 4.662 4.669 4.630

35 15 15 14 -12 -34

4.434 4.566 4.550 4.648 4.681 4.664

192 190 188 277 338 320

4.242 4.377 4.362 4.371 4.343 4.344

Schadeverzekeraars, branche zee, transport en luchtvaart 2003 2004 2005 2006 2007 2008

616 657 681 721 742 890

-1 19 6 13 38 18

617 638 674 708 704 872

135 140 134 133 132 147

482 498 541 575 572 725

396 341 365 378 382 503

Schadeverzekeraars, branche brand en andere schade aan zaken 2003 2004 2005 2006 2007 2008

3.431 3.529 3.520 3.531 3.659 3.735

46 17 17 12 25 36

3.385 3.512 3.503 3.519 3.634 3.699

905 893 779 763 752 742

2.480 2.619 2.724 2.755 2.882 2.957

1.863 1.812 1.535 1.618 1.997 2.006

43 -242 299 72 172 15

1.906 1.569 1.834 1.690 2.169 2.021

505 287 505 307 407 272

1.400 1.283 1.329 1.383 1.762 1.749

747 1.038 1.197 1.371 1.262 1.293

1.895 2.032 2.189 2.318 2.353 2.629

1.315 1.463 1.674 1.851 1.761 2.072

220 390 226 158 -25 188

1.535 1.853 1.900 2.010 1.736 2.260

307 497 663 707 561 795

1.227 1.356 1.238 1.303 1.175 1.465

2.468 2.778 2.725 4.662 4.964 4.649

18.825 20.533 20.992 42.771 43.564 47.707

14.251 14.910 14.701 37.205 39.817 41.878

1.245 1.066 1.183 3.183 613 1.801

15.496 15.976 15.884 40.389 40.430 43.679

1.297 1.252 1.562 3.165 4.074 2.943

14.198 14.724 14.324 37.224 36.356 40.736

Schadeverzekeraars, overige branches 2003 2004 2005 2006 2007 2008

2.716 3.163 3.452 3.712 3.659 3.946

73 93 66 23 44 24

2.643 3.070 3.386 3.689 3.615 3.922

Schadeverzekeraars Totaal 2003 2004 2005 2006 2 2007 2008

21.606 23.574 23.695 47.872 48.516 52.067

313 263 -21 438 -12 -289

21.293 23.311 23.716 47.435 48.528 52.356

93*

Tabel 7.6 Onder toezicht staande verzekeraars Aantallen instellingen per ultimo

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009 ii

iii

iv

i

ii

Levensverzekeraars Met zetel in Nederland Bijkantoor in Nederland van landen buiten de eu/eer

84 3

82 3

76 1

75 1

72 1

69 0

69 0

67 0

66 0

65 0

Natura-uitvaartverzekeraars

46

41

41

38

36

35

35

34

34

33

Schadeverzekeraars Met zetel in Nederland Bijkantoor in Nederland van landen buiten de eu/eer

236 10

229 8

227 7

247 7

237 6

232 6

230 6

228 6

226 6

225 6

Totaal verzekeraars

379

363

352

368

352

342

340

335

332

329

94*

Tabel 8.1 Balans van pensioenfondsen Ultimocijfers in miljoenen euro’s

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009 ii

iii

iv

i

ii

Activa 1.1 1.2 1.2.1 1.2.2


205 21.441 13.185 8.256

191 21.713 13.304 8.409

149 22.753 13.645 9.108

132 18.883 11.495 7.388

205 19.043 11.272 7.771

153 16.946 10.090 6.856

154 16.341 9.671 6.670

155 15.792 9.254 6.538

165 16.003 9.081 6.922

165 15.955 8.918 7.037

1


21.646

21.904

22.903

19.015

19.248

17.099

16.495

15.947

16.168

16.120

2.1 2.1.1 2.1.2 2.1.3 2.2 2.2.1 2.2.2 2.2.3 2.3 2.3.1 2.3.2 2.3.3 2.4 2.4.1 2.4.2 2.4.3

Aandelen en deelnemingen Beursgenoteerde aandelen Nederland Overig Eurogebied Overig Niet-beursgenoteerde aandelen Nederland Overig Eurogebied Overig Participaties in beleggingsinstellingen Nederland Overig Eurogebied Overig Deelnemingen Nederland Overig Eurogebied Overig

211.147 10.303 43.523 157.320 26.602 7.895 1.827 16.880 151.567 84.244 18.931 48.393 2.370 855 14 1.501

202.000 7.150 43.768 151.083 33.453 9.433 1.471 22.551 160.253 81.918 25.747 52.588 2.610 1.145 15 1.452

175.585 6.371 37.194 132.020 33.177 8.943 1.540 22.693 159.174 79.738 23.960 55.476 3.452 1.893 11 1.548

156.320 5.239 31.621 119.461 34.072 8.874 1.376 23.823 159.277 77.888 23.945 57.444 3.203 1.817 9 1.376

111.440 5.264 23.135 83.043 29.481 9.264 1.264 18.954 144.217 73.526 20.487 50.205 3.380 2.217 11 1.153

109.432 4.449 21.687 83.296 26.095 5.807 1.197 19.091 139.429 70.335 18.752 50.344 3.365 2.224 -14 1.155

126.922 5.031 25.659 96.231 25.753 5.901 1.042 18.809 216.921 149.996 18.975 47.949 3.416 2.227 -14 1.203

2


226.368

252.474

313.024

391.686

398.316

371.388

352.872

288.518

278.321

373.012

3.1 3.1.1 3.1.2 3.1.3 3.2 3.2.1 3.2.2 3.2.3

Effecten m.u.v. aandelen t/m 1 jaar Nederland Overig Eurogebied Overig meer dan 1 jaar Nederland Overig Eurogebied Overig

208 208 0 0 182.075 35.633 93.680 52.760

296 250 0 46 205.454 33.287 113.491 58.675

626 560 4 61 245.615 33.510 140.386 71.719

1.922 345 373 1.204 221.768 22.401 117.562 81.806

8.130 190 1.125 6.813 258.627 24.680 112.879 121.069

9.665 164 2.309 7.194 243.254 22.449 108.701 112.100

6.981 93 2.693 4.195 248.986 21.742 110.542 116.704

5.249 176 2.064 3.009 233.083 21.658 106.899 104.524

7.458 157 2.366 4.936 252.414 23.997 115.001 113.414

5.951 253 2.196 3.502 184.102 20.180 91.695 72.225

3


182.283

205.749

246.241

223.690

266.757

252.919

255.967

238.332

259.872

190.053

4.1 4.2 4.3

Financiële derivaten Nederland Overig Eurogebied Overig

5.433 1.693 2.555

5.955 1.940 3.280

5.770 999 1.502

1.501 1.087 7.114

3.124 1.009 10.385

3.812 850 11.400

3.517 985 13.362

10.116 3.945 32.657

9.204 4.087 27.071

8.391 2.969 23.872

4


9.681

11.175

8.270

9.703

14.519

16.063

17.868

46.717

40.361

35.230

5.1 5.1.1 5.1.2 5.1.3 5.2 5.2.1 5.2.2 5.2.3 5.3 5.3.1 5.3.2 5.3.3

Leningen t/m 1 jaar Nederland Overig Eurogebied Overig meer dan 1 jaar: woninghypotheken Nederland Overig Eurogebied Overig meer dan 1 jaar: overig Nederland Overig Eurogebied Overig

4.672 3.620 913 139 10.097 10.085 13 0 14.358 13.354 504 503

7.547 5.016 2.426 105 9.366 9.366 0 0 11.313 10.412 473 427

8.068 5.290 2.680 98 7.524 7.524 0 0 10.053 9.355 360 338

13.364 2.847 525 9.991 10.545 10.378 167 0 8.949 7.531 209 1.209

15.575 3.571 444 11.561 10.585 10.429 155 0 8.905 6.328 371 2.202

27.195 4.115 3.785 19.297 9.941 9.793 149 0 9.682 6.219 990 2.474

24.191 3.563 2.610 18.017 10.809 10.772 36 0 9.915 6.321 1.046 2.548

31.516 3.632 6.672 21.211 11.061 11.024 37 0 9.953 6.474 865 2.615

27.474 4.663 2.059 20.750 12.035 11.998 37 0 9.002 6.230 275 2.496

27.174 9.787 2.816 14.570 11.549 11.512 37 0 8.679 6.037 253 2.391

5

Totaal leningen

29.127

28.227

25.645

32.858

35.065

46.818

44.915

52.530

48.511

47.402

6 7 8

Deposito´s en overige liquide middelen Herverzekerde technische voorzieningen Overige niet-financiële activa

18.416 1.831 57

16.935 2.168 62

17.686 1.750 129

21.529 5.325 460

31.209 9.536 1.070

30.682 12.608 1.203

22.474 13.336 1.137

35.304 13.801 1.244

21.196 12.654 1.230

17.730 12.653 1.282

9

Totaal activa

489.409

538.693

635.647

704.266

775.720

748.780

725.064

692.393

678.313

693.482


96*

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009 ii

iii

iv

i

ii

Passiva 10 11

Stichtingskapitaal en reserves Bedrijfseconomische voorzieningen

12.1 12.2 12.3

Technische voorzieningen Voorziening levensverzekering Voorziening pensioenverzekering Overige technische voorzieningen

12

Totaal technische voorzieningen

13


14.1 14.1.1 14.1.2 14.1.3 14.2 14.2.1 14.2.2 14.2.3

Leningen t/m 1 jaar Nederland Overig Eurogebied Overig meer dan 1 jaar Nederland Overig Eurogebied Overig

14 15

22.985 40

96.463 300

138.635 531

173.133 265

203.694 1.255

109.996 915

49.016 1.042

-29.137 1.155

-41.124 1.578

-2.030 1.561

0 498.569 3.331

0 487.870 2.452

0 539.310 2.628

0 572.037 2.526

0 604.661 2.705

0 613.203 1.037

0 613.342 1.010

455.190

433.246

479.993

501.900

490.322

541.938

574.563

607.366

614.240

614.352

833

639

5.918

3.579

13.454

16.234

24.394

14.914

18.493

22.158

9.257 2.378 378 6.501 1.104 1.104 0 0

7.017 3.495 862 2.660 1.027 1.027 0 0

9.386 5.205 1.246 2.935 1.184 1.184 0 0

24.022 2.798 332 20.891 1.367 1.088 0 279

65.842 17.392 4.358 44.091 1.153 1.128 0 25

78.512 19.869 7.804 50.837 1.185 851 0 334

75.060 19.313 6.511 49.236 989 896 0 93

97.015 11.916 15.551 69.547 1.080 1.004 0 76

84.128 11.710 12.637 59.781 998 921 77 0

56.453 17.153 6.332 32.966 988 909 78 0

Totaal leningen

10.361

8.044

10.570

25.389

66.995

79.697

76.049

98.095

85.126

57.441

Totaal passiva

489.409

538.693

635.647

704.266

775.720

748.780

725.064

692.393

678.313

693.482

97*

Tabel 8.1.1 Verkorte balansen van pensioenfondsen naar type Ultimocijfers in miljoenen euro’s

2003

Activa

2004

2005

2006

2007

2008

2009 ii

iii

iv

i

ii

Bedrijfstakpensioenfondsen

1 2.1 2.2 2.3 2.4 2 3.1 3.2 3 4 5.1 5.2 5.3 5 6 7 8


16.150

16.613

17.114

153.543 0 117.609 117.609 7.580 3.040 9.259 8.227 20.526 14.414 0 54

176.185 43 129.778 129.821 9.335 5.839 8.635 7.070 21.544 12.032 259 59

9

Totaal activa

329.875

217.118 619 159.389 160.009 4.008 6.111 6.810 5.845 18.766 10.387 286 127

16.295 152.306 16.009 80.870 2.232 251.417 1.360 155.277 156.637 7.413 12.109 9.894 7.158 29.161 17.948 706 355

16.552 149.461 21.650 89.520 2.491 263.122 1.551 195.739 197.290 11.115 13.160 9.776 7.849 30.785 26.494 787 629

14.906 130.537 19.860 92.482 3.361 246.240 2.984 177.429 180.413 11.025 24.168 9.168 8.720 42.056 24.758 845 593

14.462 118.254 20.724 94.140 3.117 236.235 2.438 184.505 186.943 11.698 20.738 9.930 8.984 39.652 16.681 849 386

14.047 87.521 16.947 80.688 3.299 188.455 609 170.968 171.577 30.798 29.336 10.147 9.041 48.524 30.895 852 286

14.037 87.883 17.674 83.565 3.290 192.412 2.526 186.430 188.956 29.196 23.935 10.904 8.333 43.172 17.214 784 312

14.096 100.513 17.424 158.984 3.338 280.259 975 117.083 118.058 25.838 23.865 10.443 8.027 42.335 13.115 784 376

365.847

427.815

479.932

546.774

520.836

506.906

485.434

486.083

494.861

Passiva 10 11 12 13 14

Stichtingskapitaal en reserves Bedrijfseconomische voorzieningen Technische voorzieningen Financiële derivaten Leningen

-2.101 40 326.384 0 5.552

61.556 19 302.558 0 1.715

87.896 12 335.112 2.452 2.344

115.820 123 340.467 2.453 21.069

139.263 210 338.986 10.577 57.738

68.022 252 372.916 11.561 68.085

28.420 318 396.486 17.825 63.857

-33.839 368 420.859 7.948 90.098

-30.878 317 425.779 13.186 77.679

-442 288 427.610 15.679 51.726

15

Totaal passiva

329.875

365.847

427.815

479.932

546.774

520.836

506.906

485.434

486.083

494.861

2.596 45.568 11.582 66.064 113 123.327 6.571 55.805 62.376 3.163 2.077 809 816 3.702 3.561 8.639 440

2.018 39.301 13.051 63.175 84 115.611 6.680 58.711 65.391 4.835 2.259 773 758 3.790 4.474 10.831 609

1.802 33.254 13.111 60.928 79 107.372 4.504 57.475 61.979 5.927 2.917 879 729 4.525 4.596 11.145 750

1.630 20.201 12.250 59.780 74 92.305 4.570 55.741 60.311 14.887 1.797 914 713 3.424 3.398 11.197 958

1.861 18.065 8.152 50.742 68 77.027 4.804 59.547 64.351 10.537 2.930 1.029 516 4.475 3.280 10.121 918

1.754 22.264 8.059 52.406 72 82.801 4.869 60.436 65.305 8.843 2.715 1.004 516 4.235 4.037 10.120 906

Activa 1 2.1 2.2 2.3 2.4 2 3.1 3.2 3 4 5.1 5.2 5.3 5 6 7 8


9

Totaal activa

Ondernemingspensioenfondsen 5.479

5.274

5.773

65.501 208 55.324 55.532 2.101 1.563 838 5.351 7.752 3.885 1.831 4

68.200 250 65.682 65.932 1.797 1.646 732 3.554 5.932 4.831 1.909 4

86.630 4 75.569 75.572 4.171 1.910 714 3.683 6.308 6.989 1.464 3

2.615 51.793 10.424 65.631 134 127.982 483 58.680 59.163 2.057 1.161 651 1.478 3.290 3.164 4.613 -19

142.085

153.878

186.910

202.865

207.804

207.559

198.096

188.110

172.570

178.001

Passiva 10 11 12 13 14


21.902 1 114.576 833 4.774

30.549 281 116.170 639 6.239

45.253 519 129.532 3.462 8.143

51.379 114 146.083 1.090 4.199

56.293 589 139.271 2.773 8.878

37.914 656 153.721 4.559 10.709

18.781 717 160.992 6.164 11.442

2.049 780 171.093 6.780 7.408

-9.491 805 169.457 5.160 6.639

-1.834 817 167.949 6.045 5.024

15

Totaal passiva

142.085

153.878

186.910

202.865

207.804

207.559

198.096

188.110

172.570

178.001


98*

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009 ii

iii

iv

i

ii

Overige pensioenfondsen

Activa 1 2.1 2.2 2.3 2.4 2 3.1 3.2 3 4 5.1 5.2 5.3 5 6 7 8


9

Totaal activa

17

17

15

9.276 2 10.657 10.660 91 47 0 525 571 309 0 0

105 7.048 169 5.066 4 12.287 79 7.811 7.890 233 94 0 313 407 417 6 124

100 6.971 221 4.669 6 11.867 8 7.083 7.091 241 338 0 240 578 1.154 110 1

175 5.747 266 3.517 7 9.537 1 7.114 7.115 203 768 0 204 972 1.450 932 1

231 4.812 237 4.209 7 9.265 39 7.006 7.045 243 536 0 202 738 1.197 1.342 1

270 3.718 284 3.749 7 7.758 70 6.374 6.444 1.032 383 0 199 582 1.011 1.752 0

270 3.484 269 5.122 7 8.882 128 6.437 6.565 628 609 102 153 864 702 1.749 0

270 4.145 270 5.531 6 9.952 107 6.583 6.690 549 594 102 136 832 578 1.749 0

7.324 0 9.142 9.142 0 69 0 780 849 117 0 0

8.089 3 9.993 9.996 43 62 0 688 750 72 0 0

17.449

18.967

20.922

21.469

21.142

20.385

20.062

18.849

19.660

20.620

Passiva 10 11 12 13 14


3.184 0 14.230 0 35

4.358 0 14.518 0 91

5.486 0 15.349 4 83

5.934 28 15.350 36 121

8.138 456 12.065 104 379

4.060 7 15.301 114 903

1.815 7 17.085 405 750

2.653 7 15.414 186 589

-755 456 19.004 147 808

246 456 18.793 434 691

15

Totaal passiva

17.449

18.967

20.922

21.469

21.142

20.385

20.062

18.849

19.660

20.620

99*

Tabel 8.1.2 Activa en passiva van pensioenfondsen naar sector Ultimocijfers in miljoenen euro’s

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009 ii

iii

iv

i

ii

Binnenland Activa 1.1 1.2 1.3 1.4 1 2.1 2.2 2 3.1 3.2 3 4 5

Beursgenoteerde aandelen Niet-beursgenoteerde aandelen Participaties in beleggingsinstellingen Deelnemingen Aandelen en deelnemingen Effecten m.u.v aandelen t/m 1 jaar Effecten m.u.v. aandelen meer dan 1 jaar Effecten m.u.v. aandelen Leningen t/m 1 jaar Leningen meer dan 1 jaar Leningen Deposito´s en overige liquide middelen Herverzekerde technische voorzieningen

Overheid

0 0 23.082 23.082 8 2.710 2.718

0 0 20.953 20.953 18 2.091 2.109

0 0 20.026 20.026 59 1.805 1.864

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0 0 0 127 12.385 12.512 860 1.085 1.945 0

0 0 0 0 0 67 12.042 12.109 817 950 1.767 0

0 0 0 0 0 0 10.345 10.345 748 881 1.629 0

0 0 0 0 0 5 9.696 9.701 709 904 1.613 0

0 1 0 0 1 20 9.336 9.356 678 978 1.656 29

0 1 0 0 1 50 8.532 8.582 755 893 1.648 0

0 0 0 0 0 50 8.362 8.412 784 831 1.615 0

221 10 231

824 9 833

917 9 926

961 9 970

1.216 9 1.225

894 9 903

931 9 940

101 737 73 0 911 18 3.501 3.519 251 563 814 8.604

114 543 189 0 846 83 3.508 3.591 169 488 657 9.461

71 514 198 0 783 70 3.256 3.326 149 490 639 6.932

264 296 200 0 760 60 3.386 3.446 52 484 536 15.144

214 97 446 0 757 63 4.132 4.195 14 405 419 6.434

216 94 457 0 767 104 3.634 3.738 266 386 652 6.913

10.030 0 10.030

10.804 0 10.804

10.496 0 10.496

6.635 0 6.635

7.510 0 7.510

11.137 0 11.137

Passiva 6.1 6.2 6


1.1 1.2 1.3 1.4 1 2.1 2.2 2 3.1 3.2 3 4 5


Monetair-financiële instellingen

4.557 208 6.188 6.396 1.348 4.437 5.785 10.043

3.907 250 6.043 6.293 2.123 3.237 5.360 12.477

4.075 0 5.675 5.675 1.541 2.810 4.350 10.729

923 553 4 0 1.480 14 2.836 2.850 286 599 885 5.765

535 164 699

1.780 153 1.933

2.567 110 2.677

611 0 611

Passiva 6.1 6.2 6


1.1 1.2 1.3 1.4 1 2.1 2.2 2 3.1 3.2 3 4 5


Overige financiële instellingen (inclusief verzekeringsinstellingen en pensioenfondsen)

21.739 0 3.855 3.855 2.077 3.222 5.299 0 1.831

23.911 0 3.978 3.978 2.801 2.929 5.730 0 2.168

27.611 560 5.981 6.541 3.614 2.809 6.424 0 1.750

2.884 4.675 82.648 854 91.061 204 5.200 5.404 1.011 3.682 4.693 695 5.313

1.818 740 2.558

1.715 612 2.327

2.638 821 3.459

1.735 682 2.417

2.004 5.711 81.840 1.142 90.697 91 7.880 7.971 1.554 3.172 4.726 377 9.509

1.673 5.490 79.440 1.915 88.518 67 7.193 7.260 2.566 3.199 5.765 241 12.576

1.297 5.338 77.581 1.826 86.042 2 7.167 7.169 2.052 3.290 5.342 271 13.305

984 5.994 72.683 2.214 81.875 91 7.410 7.501 2.389 3.390 5.779 941 13.769

329 2.637 69.780 2.221 74.967 23 7.377 7.400 3.108 3.437 6.545 145 12.571

318 2.695 149.430 2.225 154.668 84 4.513 4.597 8.001 3.423 11.424 83 12.570

5.994 769 6.763

7.367 558 7.925

7.159 603 7.762

3.748 710 4.458

2.880 619 3.499

4.697 606 5.303

Passiva 6.1 6.2 6



100*

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009 ii

iii

iv

i

ii

Vervolg binnenland Niet-financiële vennootschappen

Activa 1.1 1.2 1.3 1.4 1 2.1 2.2 2 3.1 3.2 3 4 5


6.498 2.665 1.593 1 10.757 0 1.977 1.977 500 1.702 2.202 4

5.042 2.985 4 3 8.034 13 1.256 1.269 475 1.447 1.922 5

4.582 2.913 109 -22 7.582 13 1.403 1.416 360 1.471 1.831 8

3.869 3.022 109 -10 6.990 16 1.622 1.638 384 1.459 1.843 7

4.015 2.973 644 3 7.635 6 1.522 1.528 248 1.472 1.720 10

3.907 3.072 107 3 7.089 21 3.957 3.978 519 1.357 1.876 18

4.497 3.112 107 2 7.718 15 3.674 3.689 476 1.258 1.734 18

9.767 0 2.508 2.508 186 2.453 2.639

9.085 0 2.313 2.313 74 1.769 1.844

9.707 0 1.828 1.828 76 1.578 1.654

25 0 25

0 0 0

0 0 0

44 396 440

59 350 409

86 284 370

89 284 373

32 285 317

80 293 373

90 294 384

Passiva 6.1 6.2 6


Huishoudens en izw

Activa 1.1 1.2 1.3 1.4 1 2.1 2.2 2 3.1 3.2 3 4 5


0 0 0 0 0 10.617 10.617

0 0 0 0 0 9.752 9.752

0 0 0 0 0 7.877 7.877

0 0 0 0 191 10.841 11.032 0

0 0 0 0 472 10.623 11.095 0

0 0 0 0 268 9.973 10.241 0

0 0 0 0 267 10.952 11.219 0

0 0 0 0 264 11.175 11.439 0

0 0 0 0 266 12.137 12.403 0

0 0 0 0 258 11.651 11.909 0

0 200 200

0 262 262

0 253 253

189 0 189

485 0 485

695 0 695

610 0 610

285 0 285

348 0 348

299 0 299

7.150 9.433 81.918 1.145 99.646 190 24.680 24.870 3.571 16.757 20.328 8.986 9.509

6.371 8.943 79.738 1.893 96.945 164 22.449 22.613 4.115 16.012 20.127 9.712 12.576

5.239 8.874 77.888 1.817 93.818 93 21.742 21.835 3.563 17.093 20.656 7.211 13.305

5.264 9.264 73.526 2.217 90.271 176 21.658 21.834 3.632 17.498 21.130 16.125 13.769

4.449 5.807 70.335 2.224 82.815 157 23.997 24.154 4.663 18.228 22.891 6.598 12.571

5.031 5.901 149.996 2.227 163.155 253 20.180 20.433 9.787 17.549 27.336 7.067 12.570

17.392 1.128 18.520

19.869 851 20.720

19.313 896 20.209

11.916 1.004 12.920

11.710 921 12.631

17.153 909 18.062

Passiva 6.1 6.2 6


Totaal binnenland

Activa 1.1 1.2 1.3 1.4 1 2.1 2.2 2 3.1 3.2 3 4 5


36.063 208 35.633 35.841 3.619 23.439 27.058 10.043 1.831

36.903 250 33.287 33.537 5.016 19.778 24.795 12.477 2.168

41.393 560 33.510 34.070 5.290 16.879 22.169 10.729 1.750

10.303 7.895 84.244 855 103.297 345 22.401 22.746 2.847 17.909 20.756 6.465 5.313

2.378 1.104 3.482

3.495 1.027 4.522

5.205 1.184 6.389

2.798 1.088 3.886

Passiva 6.1 6.2 6


101*

Tabel 8.1.2 Activa en passiva van pensioenfondsen naar sector (vervolg) Ultimocijfers in miljoenen euro’s

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009 ii

iii

iv

i

ii

Buitenland Activa 1.1 1.2 1.3 1.4 1 2.1 2.2 2 3.1 3.2 3 4 5


Eurogebied

49.224 0 93.680 93.680 913 516 1.429 1.006 0

49.639 0 113.491 113.491 2.426 473 2.899 1.346 0

58.980 4 140.386 140.390 2.680 360 3.040 3.167 0

43.523 1.827 18.931 14 64.295 373 117.562 117.935 525 376 901 4.076 0

43.768 1.471 25.747 15 71.001 1.125 112.879 114.004 444 526 970 4.844 0

37.194 1.540 23.960 11 62.705 2.309 108.701 111.010 3.785 1.139 4.924 3.147 0

31.621 1.376 23.945 9 56.951 2.693 110.542 113.235 2.610 1.082 3.692 1.035 0

23.135 1.264 20.487 11 44.897 2.064 106.899 108.963 6.672 902 7.574 1.613 0

21.687 1.197 18.752 -14 41.622 2.366 115.001 117.367 2.059 312 2.371 2.857 0

25.659 1.042 18.975 -14 45.662 2.196 91.695 93.891 2.816 290 3.106 2.461 0

378 0 378

862 0 862

1.246 0 1.246

332 0 332

4.358 0 4.358

7.804 0 7.804

6.511 0 6.511

15.551 0 15.551

12.637 77 12.714

6.332 78 6.410

151.083 22.551 52.588 1.452 227.674 6.813 121.069 127.882 11.561 2.202 13.763 17.379 27

132.020 22.693 55.476 1.548 211.737 7.194 112.100 119.294 19.297 2.474 21.771 17.824 32

119.461 23.823 57.444 1.376 202.104 4.195 116.704 120.899 18.017 2.548 20.565 14.232 32

83.043 18.954 50.205 1.153 153.355 3.009 104.524 107.533 21.211 2.615 23.826 17.562 32

83.296 19.091 50.344 1.155 153.886 4.936 113.414 118.350 20.750 2.496 23.246 11.742 84

96.231 18.809 47.949 1.203 164.192 3.502 72.225 75.727 14.570 2.391 16.961 8.202 84

Passiva 6.1 6.2 6


1.1 1.2 1.3 1.4 1 2.1 2.2 2 3.1 3.2 3 4 5


Overig

141.084 0 52.760 52.760 139 503 642 7.367 0

165.932 46 58.675 58.721 105 428 533 3.112 0

212.650 61 71.719 71.780 98 338 436 3.791 0

157.320 16.880 48.393 1.501 224.094 1.204 81.806 83.010 9.991 1.209 11.200 10.990 12

6.501 0 6.501

2.660 0 2.660

2.935 0 2.935

20.891 279 21.170

44.091 25 44.116

50.837 334 51.171

49.236 93 49.329

69.547 76 69.623

59.781 0 59.781

32.966 0 32.966

194.852 24.022 78.335 1.466 298.675 7.940 233.947 241.887 12.005 2.728 14.733 22.222 27

169.214 24.233 79.438 1.559 274.444 9.503 220.805 230.308 23.081 3.613 26.694 20.971 32

151.080 25.199 81.389 1.385 259.053 6.889 227.246 234.135 20.627 3.630 24.257 15.264 32

106.177 20.218 70.692 1.164 198.251 5.073 211.424 216.497 27.881 3.517 31.398 19.178 32

104.982 20.287 69.095 1.141 195.505 7.303 228.417 235.720 22.808 2.809 25.617 14.599 84

121.891 19.852 66.925 1.189 209.857 5.698 163.922 169.620 17.385 2.680 20.065 10.664 84

48.448 25 48.473

58.643 334 58.977

55.747 93 55.840

85.099 76 85.175

72.417 77 72.494

39.297 78 39.375

Passiva 6.1 6.2 6


1.1 1.2 1.3 1.4 1 2.1 2.2 2 3.1 3.2 3 4 5


Totaal buitenland

190.307 0 146.440 146.440 1.052 1.019 2.071 8.373 0

215.571 46 172.167 172.212 2.531 901 3.432 4.458 0

271.630 65 212.105 212.170 2.779 698 3.476 6.957 0

200.844 18.707 67.322 1.515 288.388 1.578 199.365 200.943 10.515 1.585 12.100 15.065 12

6.879 0 6.879

3.522 0 3.522

4.182 0 4.182

21.224 279 21.503

Passiva 6.1 6.2 6

102*


Tabel 8.1.3 Kasstroomoverzicht van pensioenfondsen Miljoenen euro’s

2006

2007

2008

2008

2009 ii

iii

iv

i

ii

Kasstromen uit normale bedrijfsvoering Levens- en pensioenverzekeringen 1.1.1 Bruto premies (+) 1.1.2 Herverzekeringspremies (-)

24.663 458

24.093 1.082

23.541 838

5.738 208

6.119 210

5.797 211

7.197 212

6.681 212

1.1

24.205

23.011

22.703

5.530

5.909

5.586

6.985

6.469

Overige verzekeringen 1.2.1 Bruto premies (+) 1.2.2 Herverzekeringspremies (-)

0 0

0 0

0 0

0 0

0 0

0 0

0 0

0 0

1.2

Totaal overige verzekering

0

0

0

0

0

0

0

0

1

Totaal verdiende premies eigen rekening

24.205

23.011

22.703

5.530

5.909

5.586

6.985

6.469

Levens- en pensioenverzekering 2.1.1 Bruto uitkeringen (+) 2.1.2 Aandeel herverzekeraars (-)

20.175 103

20.888 347

21.526 340

5.434 85

5.421 85

5.436 86

5.599 100

5.757 100

2.1

20.072

20.541

21.186

5.349

5.336

5.350

5.499

5.657

Overige verzekeringen 2.2.1 Bruto uitkeringen (+) 2.2.2 Aandeel herverzekeraars (-)

0 0

0 0

0 0

0 0

0 0

0 0

0 0

0 0

2.2

Totaal overige verzekeringen

0

0

0

0

0

0

0

0

2

Totaal uitkeringen en geleden schade eigen rekening

20.072

20.541

21.186

5.349

5.336

5.350

5.499

5.657

3.1 3.2

Waardeoverdrachten Overgenomen pensioenverplichtingen Overgedragen pensioenverplichtingen

1.633 1.328

3.558 2.454

2.923 2.070

783 398

940 945

558 411

276 418

378 371

3

Saldo waardeoverdrachten

305

1.104

853

385

-5

147

-142

7

4.1 4.2 4.3 4.4

Directe beleggingsopbrengsten Aandelen en deelnemingen Effecten m.u.v. aandelen Onroerend goed Overige beleggingen

7.612 8.457 1.078 1.210

7.999 9.352 830 2.934

7.815 10.464 688 1.164

3.814 2.295 169 255

1.428 3.082 143 323

1.374 2.366 227 281

1.085 2.685 119 293

2.334 3.115 139 436

4

Totaal directe beleggingsopbrengsten

18.357

21.115

20.131

6.533

4.976

4.248

4.182

6.024

5.1 5.2

Beleggingslasten Rentelasten Beheerskosten

547 1.339

1.346 1.128

1.134 1.031

284 216

319 230

175 348

152 184

74 179

5

Totaal beleggingslasten

1.886

2.474

2.165

500

549

523

336

253

6

Andere baten

1.409

998

1.322

139

432

515

190

212

7.1 7.2

Bedrijfskosten Loonkosten Andere bedrijfskosten m.u.v. beleggingslasten

366 619

370 938

57 1.683

16 323

13 560

16 499

102 557

90 597

7

Totaal bedrijfskosten

985

1.308

1.740

339

573

515

659

687

8

Belastingen

0

0

0

0

0

0

0

0

9

Totaal kasstromen uit normale bedrijfsvoering (1-2+3+4-5+6-7-8)

21.333

21.905

19.918

6.399

4.854

4.108

4.721

6.115




104*

2006

2007

2008

2008

2009 ii

iii

iv

i

ii

Transacties in activa 10.1 10.2 10.2.1 10.2.2


-2 649 599 50

-36 1.669 1.571 98

48 154 153 1

59 78 15 63

-2 -64 30 -94

0 -119 28 -147

-4 -362 1 -363

0 50 163 -113

10


647

1.633

202

137

-66

-119

-366

50

11.1 11.2 11.3 11.4


-3.804 -5.218 -10.068 -491

-3.408 -3.455 -13.057 -305

-1.367 -4.123 -17.474 -1.842

-10.565 -1.441 -7.012 -447

2.496 -845 -2.831 -12

10.088 -904 -1.466 -445

-4.270 -266 2.689 -45

-1.148 5 -72.123 -44

11


-19.581

-20.225

-24.806

-19.465

-1.192

7.273

-1.892

-73.310

12.1 12.2


274 -12.649

898 -9.544

9.503 4.017

-1.064 -1.856

3.804 -10.878

5.417 11.461

301 -17.043

2.838 71.400

12


-12.375

-8.646

13.520

-2.920

-7.074

16.878

-16.742

74.238

13


19.724

37.792

66.664

17.797

14.802

15.710

22.605

12.999

Leningen 14.1 t/m 1 jaar 14.2 meer dan 1 jaar: woninghypotheken 14.3 meer dan 1 jaar: overig

-3.214 975 363

-8.615 -896 -971

-16.771 -392 -1.554

3.279 137 -227

3.774 -692 -330

-7.503 142 -308

5.858 89 891

-218 391 390

14

Totaal leningen

-1.876

-10.482

-18.717

3.189

2.752

-7.669

6.838

563

15

Overige niet-financiële activa

-5

-370

-72

-62

92

-82

-53

-53

16

Totaal transacties in activa exclusief deposito’s en overige liquide middelen (10 t/m 15)

-13.466

-298

36.791

-1.324

9.314

31.991

10.390

14.487

0

-17

0

0

0

0

238

2.000

-21.663

-27.271

-82.960

-11.206

-19.330

-35.804

-17.467

-8.680

Transacties in passiva 17

Stichtingskapitaal en reserves

18


19.1 19.2


6.423 276

-9.792 12

26.256 399

-10.357 289

-5.333 105

18.746 155

-11.219 -121

-26.893 8

19

Totaal leningen

6.699

-9.780

26.655

-10.068

-5.228

18.901

-11.340

-26.885

20

Totaal transacties in passiva (17 t/m 19)

-14.964

-37.068

-56.305

-21.274

-24.558

-16.903

-28.569

-33.565

21

Deposito’s en overige liquide middelen, inclusief herwaardering -(9+16+20)

7.097

15.461

-404

16.199

10.390

-19.196

13.458

12.963

105*

Tabel 8.2 Organisatie & Pension fund governance 2007

2008

Aantallen 1

Organisatie

1.1.

Onder bezwaar herstelplan

1.2

Pensioenadministratie uitbesteed

1.3

Deel uitbesteed vermogensbeheer > 30%

2

Pension fund governance

2.1

Deelnemersraad

2.2.1 2.2.2 2.2.3 2.2.4 2.2.5 2.2.6

Samenstelling deelnemersraad Deelnemers (man) Deelnemers (vrouw) Pensioengerechtigden (man) Pensioengerechtigden (vrouw) Gewezen deelnemers (man) Gewezen deelnemers (vrouw)

2.4.1 2.4.2 2.4.3 2.4.4 2.4.5 2.4.6 2.4.7 2.4.8

Verantwoordingsorgaan

5,3 94,7

311 221

58,5 41,5

Totaal

602

100,0

532

100,0

Ja Nee

495 107

82,2 17,8

442 90

83,1 16,9

Totaal

602

100,0

532

100,0

Ja Nee

529 73

87,9 12,1

474 58

89,1 10,9

Totaal

602

100,0

532

100,0

Ja Nee

204 398

33,9 66,1

201 331

37,8 62,2

Totaal

602

100,0

532

100,0

868 138 562 35 52 7

52,2 8,3 33,8 2,1 3,1 0,4

822 129 577 30 68 12

50,2 7,9 35,2 1,8 4,2 0,7

1662

100,0

1638

100,0

Ja Nee

340 262

56,5 43,5

459 73

86,3 13,7

Totaal

602

100,0

532

100,0

592 56 410 19 110 1 397 33

36,6 3,5 25,3 1,2 6,8 0,1 24,5 2,0

742 86 593 29 59 11 567 56

34,6 4,0 27,7 1,4 2,8 0,5 26,5 2,6

1618

100,0

2143

100,0

Visitatiecommissie Toezichtorgaan One Tier Board Audit commissie Niet

336 24 46 11 185

55,8 4,0 7,6 1,8 30,7

382 24 37 8 81

71,8 4,5 7,0 1,5 15,2

Totaal

602

100,0

532

100,0

Samenstelling verantwoordingsorgaan Deelnemers (man) Deelnemers (vrouw) Pensioengerechtigden (man) Pensioengerechtigden (vrouw) Gewezen deelnemers (man) Gewezen deelnemers (vrouw) Werkgevers (man) Werkgevers (vrouw)

Inrichting intern toezicht


106*

Procenten

32 570

Totaal 2.5

Aantallen

Ja Nee

Totaal 2.3

Procenten

Tabel 8.3 Balans op actuele waarde Miljoenen euro’s

2003

2004

2005

2006

2007

2008

4.721

6.222

467

826

37 670

46 592

19.409 52.561

18.120 45.007

Activa 1.1 1.2

Immateriële activa Deelnemingen

Beleggingen voor risico fonds 1.3.1.1 Directe beleggingen in vastgoed 1.3.1.2 Indirecte beleggingen in vastgoed 1.3.1 Totaal Vastgoedbeleggingen

48.355

52.452

60.810

71.389

71.970

63.127

190.764 189.525 39.182

214.695 218.090 38.756

260.183 251.854 43.485

280.747 266.443 41.705

280.525 297.076 40.556

177.938 300.938 35.402

467.826

523.993

616.332

660.284

690.127

577.405

Beleggingen voor risico deelnemers 1.4.1.1 Directe beleggingen in vastgoed 1.4.1.2 Indirecte beleggingen in vastgoed

0 63

9 52

1.4.1 Totaal Vastgoedbeleggingen

63

61

1.4.2 Aandelen 1.4.3 Vastrentende waarden 1.4.4 Overig

1.034 1.080 1.097

898 1.635 680

1.4

Totaal beleggingen voor risico deelnemers

3.274

3.274

1.5

Herverzekeringsdeel technische voorzieningen

6.431

3.019

3.772

3.856

12.627

12.001

1.6.1 1.6.2 1.6.3 1.6.4 1.6.5

Overig Vorderingen verzekeringsmaatschappijen Overige vorderingen Overlopende activa Liquide middelen (niet beschikbaar voor belegging) Overige activa

7.999 366

7.311 459

7.754 421

53.972 509

9.407

12.065

11.600

26.909

953 7.045 662 2.034 1.367

701 7.110 589 2.094 451

1.6

Totaal overig

17.772

19.835

19.775

81.390

12.061

10.945

1

Totaal activa

496.750

553.069

640.346

746.356

718.796

604.260

107.742 102.108

-5.786 -22.050

209.850

-27.836

349

317

476.633 12.110 3.685

603.374 11.668 3.548

1.3.2 Aandelen 1.3.3 Vastrentende waarden 1.3.4 Overig 1.3

Totaal beleggingen voor risico fonds 1

Passiva 2.1.1 Gespecificeerde reserve 2.1.2 Overig eigen vermogen 2.1

Eigen vermogen

2.2

Achtergestelde leningen

13.372

83.857

118.345

170.624

2.3.1 Technische voorzieningen voor risico fonds 2.3.2 Technische voorzieningen afgedekt door garantiecontract 2.3.3 Technische voorzieningen voor risico deelnemers 2.3

Technische voorzieningen

2.4 2.5

Andere voorzieningen Overige passiva

2

Totaal passiva

469.433

451.870

501.508

498.062

492.428

618.590

1.575 12.371

1.818 15.523

2.656 17.836

2.756 74.914

1.261 14.908

944 12.285

496.750

553.069

640.346

746.356

718.796

604.260

Voor de toelichting wordt verwezen naar de bijlage. 1 Tot en met 2006 inclusief beleggingen voor risico deelnemer.

107*

Tabel 8.4 Baten- en lastenrekening Miljoenen euro’s

2003

2004

2005

2006

Baten 1.1.1 Premiebaten werkgevers 1.1.2 Premiebaten werknemers 1.1

Premiebaten totaal

20.398

22.399

24.982

23.521

Overdrachtssom overgenomen pensioenverplichtingen 1.2.1 Voor risico fonds 1.2.2 Voor risico deelnemer 1.2.3 Gedekt door garantiecontract 1.2

Totaal overdrachtssom overgenomen pensioenverplichtingen 1

591

889

769

1.464

Directe beleggingsopbrengsten (bruto) 1.3.1 Dividend 1.3.2 Interest 1.3.3 Overige (huur, pacht, etc.)

2007

2008

17.130 7.746

18.997 8.182

24.877

27.181

3.583 30 173

3.307 23 175

3.786

3.505

7.241 11.323 1.683

7.115 12.479 747

20.247

20.341

-3.309 9.908 -11.728 9.361

-15.941 -120.406 3.057 1.249

4.232

-132.041

1.446

1.448

338 143 70 20

365 -12 66 73

571

492

1.3

Totaal directe beleggingsopbrengsten (bruto)

1.4.1 1.4.2 1.4.3 1.4.4

Indirecte beleggingsopbrengsten Vastgoed Aandelen Vastrentende waarden Overig

1.4

Totaal indirecte beleggingsopbrengsten

1.5

Kosten vermogensbeheer (-)

1.6.1 1.6.2 1.6.3 1.6.4

Baten uit herverzekering Uitkeringen uit hoofde van garantiecontract Resultatendeling uit hoofde van garantiecontract Uitkeringen uit hoofde van overige herverzekeringsvormen Resultatendeling uit hoofde van overige herverzekeringsvormen

1.6

Totaal baten uit herverzekering

1.7

Andere baten

451

3.684

657

815

744

1.156

1

Totaal baten

67.899

75.913

102.320

76.368

53.010

-80.814

-8.831 90

128.616 -526

1.294

-8.741

128.090

291

-89 1.087 107

-244 668 200

Overdrachtssom overgedragen pensioenverplichtingen 2.5.1 Voor risico fonds 2.5.2 Voor risico deelnemer 2.5.3 Gedekt door garantiecontract

2.674 97 44

3.005 102 125

2.5

Totaal overdrachtssom overgedragen pensioenverplichtingen

2.815

3.232

2.6.1 2.6.2 2.6.3 2.6.4

Uitkeringen ouderdomspensioen (tijdelijk, levenslang) nabestaandenpensioen arbeidsongeschiktheid overig

2.6

Totaal uitkeringen

2.7 2.8

15.366

30.647

446

15.353

33.436

152

16.565

59.203

144

16.679

33.764

125

Lasten Mutatie technische voorzieningen 2.1.1 Technische voorzieningen voor risico fonds 2.1.2 Technische voorzieningen voor risico deelnemers 2.1

Totaal mutatie technische voorzieningen

2.2 2.3 2.4

Mutatie andere voorzieningen Premie herverzekeraar garantiecontract Premie herverzekeraar overige verzerkingsvormen

39.252

494

-12.591

474

50.930

382

9.914 3.325 669 1.385

10.640 3.531 721 1.546

11.582 3.685 671 1.805

12.012 3.900 641 2.343

14.323 4.007 730 1.479

15.395 4.171 681 1.567

15.293

16.438

17.743

18.895

20.539

21.814

Kosten Andere lasten

824 871

794 1.093

904 1.720

924 829

926 809

1.045 1.415

2

Totaal lasten

56.734

6.208

71.679

22.233

17.453

156.220

3.1

Aandeel van derden in resultaten van geconsolideerde deelnemingen

0

0

0

3

0

0

3

Resultaat

11.165

69.704

30.641

54.132

35.557

-237.034


108*

1 Tot en met 2006 betreft dit het saldo waardeoverdrachten.

Tabel 8.5 Beleggingen risico deelnemer Miljoenen euro’s

2007

2008

0 63

9 52

Beleggingen voor risico deelnemers 1.1.1 Directe beleggingen in vastgoed 1.1.2 Indirecte beleggingen in vastgoed 1.1 1.2 1.3 1.4

Totaal Vastgoedbeleggingen Aandelen Vastrentende waarden Overig

63 1.034 1.080 1.097

61 898 1.635 680

1

Totaal

3.274

3.274

0,0 -10,1 3,4 0,8 6,7

0,0 -15,2 -36,7 2,0 -10,7

2,7

-15,6

Rendementsgegevens per asset class (procenten) 2.1.1 2.1.2 2.3 2.4 2.5

Directe beleggingen in vastgoed Indirecte beleggingen in vastgoed Aandelen Vastrentende waarde Overig

2.6

Totaal beleggingsresultaat


109*

Tabel 8.6 Aantallen Deelnemers, gewezen deelnemers en pensioengerechtigden 2003

2004

2005

2006

2007

2008

Deelnemers 1.1.1 Man 1.1.2. Vrouw

3.011.787 2.708.436

2.924.256 2.616.046

1.1

5.720.223

5.540.302

Deelnemers vrijgesteld van premiebetaling wegens arbeidsongeschiktheid 1.2.1 Man 1.2.2 Vrouw

132.841 115.912

130.545 130.867

1.2

248.753

261.412

8.707 3.907

8.894 3.564

12.614

12.458

5.981.590

5.814.172

5.400.506 3.555.063

5.477.091 3.847.641

8.955.569

9.324.732

1.228.956 419.560

1.260.946 447.393

1.648.516

1.708.339

88.935 84.223

64.887 76.533

173.158

141.420

51.244 663.110

47.179 669.165

Deelnemers

Totaal

Totaal

Deelnemers met een deeltijdpensioen 1.3.1 Man 1.3.2 Vrouw 1.3

Totaal

1

Totaal deelnemers

6.055.692

6.245.945

6.232.095

5.958.247

Gewezen deelnemers 2.1 2.2

Man Vrouw

2

Totaal gewezen deelnemers

7.842.691

8.033.245

8.292.258

8.521.915

Pensioengerechtigden Ouderdomspensioen 3.1.1 Man 3.1.2 Vrouw 3.1.3 Totaal

1.371.231

1.427.165

1.500.150

1.549.077

Arbeidsongeschiktheidspensioen 3.2.1 Man 3.2.2 Vrouw 3.2.3 Totaal

190.217

194.726

189.443

183.014

Partnerpensioenen 3.3.1 Man 3.3.2 Vrouw 3.3.3 Totaal 3.4

Wezenpensioenen (totaal)

3

Totaal pensioengerechtigden


110*

692.994

704.947

709.567

712.817

714.354

716.344

38.515

38.859

39.135

39.348

38.599

37.363

2.292.957

2.365.697

2.438.295

2.484.256

2.574.627

2.603.466

Tabel 8.7 Demografie van pensioenfondsen Individuen

2007

2008

Deelnemers

Leeftijd < 20 20 - 25 25 - 30 30 - 35 35 - 40 40 - 45 45 - 50 50 - 55 55 - 60 60 - 65 65 - 70 70 - 75 75 - 80 80 - 85 85 - 90 90 - 95 > 95

73.737 473.902 618.903 630.022 764.040 791.622 790.902 720.969 633.448 385.867 2.104 7 0 0 0 0 0

Gewezen deelnemers

Pensioengerechtigden

25.845 379.645 777.110 881.311 1.185.518 1.289.729 1.213.575 1.090.837 1.096.643 967.728 102.744 6.476 1.385 371 16 5 1

30.151 7.071 1.886 3.896 10.401 19.402 33.507 55.533 135.160 241.988 630.108 488.249 398.554 287.649 161.171 55.400 12.578

Deelnemers

75.132 477.587 599.336 601.932 718.297 766.365 787.934 725.975 630.487 407.833 2.928 10 0 0 0 0 0

Gewezen deelnemers

26.673 365.397 806.893 956.896 1.231.595 1.332.644 1.271.855 1.120.328 1.074.889 991.579 106.425 8.010 1.709 268 28 4 2

Pensioengerechtigden

30.443 7.120 1.498 3.012 8.778 17.357 31.023 51.978 85.833 296.725 651.765 503.319 402.106 291.755 168.989 55.669 12.845


111*

Tabel 8.8 Geraamde dekkingsgraad van pensioenfondsen 2007

2008 ii

1

Ondernemingspensioenfondsen

1.1 1.2

Beschikbare middelen voor risico fonds Geraamde technische voorzieningen voor risico fonds Geraamde dekkingsgraad ( % )

1.3

iii

iv

i

ii

iii

iv

i

ii

183.945

184.106

181.576

174.261

169.169

162.314

157.125

153.070

160.094

120.072

122.643

123.989

129.596

123.446

131.677

153.592

154.940

146.984

2 126 217

6 210 123

8 192 128

41 230 56

227 72 20

242 50 18

167 117 22

431 116.781 552.099

4.295 302.271 361.659

2.194 190.949 461.219

48.616 497.140 113.851

415.094 184.928 56.506

480.133 154.248 11.221

280.701 349.622 15.110

Miljoenen euro’s

153

150

146

Dekkingsgraad naar pensioenfondsen 1.4.1 dekkingsgraad < 105 % 1.4.2 dekkingsgraad 105 - 130% 1.4.3 dekkingsgraad > 130%

Aantallen pensioenfondsen

Dekkingsgraad naar deelnemers 1.5.1 dekkingsgraad < 105 % 1.5.2 dekkingsgraad 105 - 130% 1.5.3 dekkingsgraad > 130%

Aantallen deelnemers

2

Bedrijfstakpensioenfondsen

2.1 2.2


2.3

94 257

77.278 591.041

1 110 240

371 99.353 572.199

3.3

443.558

404.060

387.024

415.049

317.682

326.485

339.074

354.736

343.012

369.078

436.328

435.767

416.083

20 60

1 41 37

2 35 41

9 57 14

55 18 4

61 13 1

39 30 4

249.386 4.594.488

1.168 2.265.305 2.594.377

1.351 1.077.655 3.779.178

134.934 4.663.029 102.990

4.406.808 475.312 16.890

4.648.238 250.069 376

2.865.485 777.036 54.861

150

149

142

13 72

206.746 4.834.778

19 65

244.507 4.796.834

4.3

93

89

100

19.657

18.913

18.735

17.765

16.333

15.784

16.520

9.781

10.962

11.969

12.664

12.429

13.383

15.096

15.116

14.439

5 6

5 6

5 6

3 5 3

8 2 1

8 2 1

6 4 1

10.037 36.455

10.037 36.455

10.037 36.455

6.498 28.210 8.760

34.708 218 8.542

19.078 15.848 8.542

17.327 17.599 8.542

202

181

164

3 8

4.233 42.259

3 8

4.233 42.259

149

151

133

108

104

114

Miljoenen euro’s 679.486

689.452

684.138

657.769

651.494

623.638

577.519

555.877

591.663

447.535

460.091

475.032

496.995

478.887

514.138

605.016

605.823

577.507

2 151 283

7 256 166

10 232 175

53 292 73

290 92 25

311 65 20

212 151 27

431 376.204 5.183.042

5.463 2.577.613 2.992.491

3.545 1.278.641 4.276.852

190.048 5.188.379 225.601

4.856.610 660.458 81.938

5.147.449 420.165 20.139

3.163.513 1.144.257 78.513

152

150

144




112*

120

19.881



135

19.806


Beschikbare middelen voor risico fonds Geraamde technische voorzieningen voor voor risico fonds Geraamde dekkingsgraad ( % )

131

Miljoenen euro’s


4.1 4.2

109

463.590


Totaal

99

464.596


4

102

482.905



123

485.465


3.1 3.2

137

475.735


Beroepspensioenfondsen

134

Miljoenen euro’s


3

2009

110 337

288.257 5.468.078

1 132 313

371 348.093 5.411.292

132

136

121

95

92

102

Tabel 8.9 Belegd pensioenvermogen voor risico pensioenfondsen Ultimocijfers in miljoenen euro’s

2007

2008 iii

Excl. Derivaten

Incl. Derivaten

Excl. Derivaten

Derivaten

Incl. Derivaten

Vastgoedbeleggingen 1.1.1 Directe beleggingen in vastgoed 1.1.2 Indirecte beleggingen in vastgoed

22.700 50.999

Naar valuta 1.2.1 Euro 1.2.2 Niet euro

45.605 28.094

1

73.699

205

73.904

71.462

27

71.489

202.889 32.552 15.946 30.564

-515 -297 117 888

202.375 32.255 16.063 31.452

195.810 32.925 17.375 28.109

3.901 -215 -7 118

199.711 32.711 17.369 28.227

2.1.1 2.1.2 2.1.3 2.1.4

Totaal vastgoedbeleggingen Rendement (%) Aandelen Mature markets Emerging markets Private equity Beleggingsfondsen

12 193

22.712 51.192

22.285 49.178

1 26

22.285 49.204

44.793 26.669

0,73

i Excl. Derivaten 21.928 48.748

Derivaten

Incl. Derivaten

5 462

21.933 49.210

70.676

467

71.143

166.081 28.087 17.345 24.231

11.172 -246 179 311

177.252 27.841 17.524 24.542

45.058 25.618

-3,02

-1,10


84.089 197.863

2

281.952

193

282.145

274.220

3.797

278.017

235.744

11.416

247.160

111.400 29.253 32.142 86.553 30.282 13.973

-2.726 1.561 -134 1.420 227 -4.588

108.674 30.814 32.008 87.974 30.509 9.385

110.225 32.141 33.610 88.091 28.899 6.212

-9.468 2.136 37 4.749 -112 -4.597

100.757 34.277 33.646 92.840 28.786 1.615

102.962 34.752 31.119 87.464 29.355 18.623

-21.079 3.834 14.654 1.302 33 -4.651

81.883 38.586 45.773 88.765 29.387 13.971

3.1.1 3.1.2 3.1.3 3.1.4 3.1.5 3.1.6

Totaal aandelen Rendement (%) Vastrentende waarden Staatsobligaties, niet index-linked Index-linked bonds Hypothecaire leningen Credits Beleggingsfondsen Kortlopende vorderingen op banken

Naar valuta 3.2.1 Euro 3.2.2 Niet euro 3.3.1 3.3.2 3.3.3 3.3.4 3.3.5 3.3.6 3

4.1.1 4.1.2 4.1.3 4.1.4 4.1.5

Naar rating AAA AA A BBB Lager dan BBB Geen rating Totaal vastrentende waarden Rendement (%) Overige beleggingen Hedge funds Commodities Beleggingsfondsen Liquide middelen beschikbaar voor beleggingen Overig

171.102 42.605 32.633 15.123 17.229 24.911

163.569 42.251 34.969 15.334 17.489 25.565

164.726 45.269 35.136 15.813 15.522 27.808


-14,43

303.603

-4.240

299.364

299.177

-7.255

291.922

304.274

-5.908

298.365

18.539 3.819 1.773 7.832 -8.690

522 12.024 -2 -4.987 2.533

19.061 15.843 1.771 2.845 -6.158

19.364 2.877 2.591 13.235 -1.257

502 11.820 -5 -7.220 -142

19.866 14.697 2.586 6.015 -1.399

19.759 4.609 1.738 13.808 -7.926

480 12.489 -5 -12.222 6.100

20.240 17.099 1.732 1.586 -1.826

6.843

38.831

12.817

655.499

23.273

Totaal beleggingen voor risico fonds Rendement (%)

-3,48

239.203 65.071

4

5

-1,08

73.642 162.102

230.404 68.773

7.083 16.190

Totaal overige beleggingen Rendement (%)

80.308 193.912

230.920 72.683


Totaal beleggingen voor risico fonds Naar valuta 5.1.1 Euro 5.1.2 Niet euro

114*

Derivaten

iv

1,29

19.462 17.348 10.089

33.362

12,48

367.697 314.830 682.527

0,47

36.810

14.579 17.409 4.955

41.765

7,77

374.967 306.702 6.247

688.775

1,34

681.669

0,06

31.988

16,73

372.482 270.200 1.523

683.193

-0,70

642.682

-4,09

2008

2009 ii

Excl. Derivaten

Derivaten

22.387 48.191

9 150

Incl. Derivaten 22.396 48.341

44.944 25.634

iii Excl. Derivaten 23.880 48.996

Derivaten

55 -207


45.893 26.983

iv Excl. Derivaten 21.360 42.186

Derivaten

21 534


42.784 21.036

i Excl. Derivaten 21.307 39.369

Derivaten

16 107


40.708 19.967

ii Excl. Derivaten 18.502 43.437

Derivaten

Incl. Derivaten

-10 -98

18.492 43.339

43.336 18.603

70.578

159

70.737

72.876

-152

72.724

63.546

556

64.101

60.675

123

60.798

61.939

-108

61.831

174.294 28.211 18.526 24.016

664 -340 84 98

174.958 27.871 18.610 24.114

159.766 23.591 20.100 23.466

1.265 -417 -136 -431

161.031 23.174 19.964 23.034

115.892 17.324 16.643 17.448

13.394 -238 398 165

129.287 17.087 17.041 17.613

117.460 19.133 16.074 9.271

4.039 -29 183 19

121.499 19.105 16.257 9.291

136.842 24.040 16.096 10.245

1.572 5 -31 8

138.414 24.044 16.065 10.252

-2,66

70.883 174.164

1,27

62.189 164.734

-13,32

50.552 116.750

-5,85

45.257 116.681

3,08

52.578 134.644

245.047

506

245.553

226.923

280

227.203

167.308

13.720

181.028

161.939

4.213

166.152

187.222

1.554

188.776

97.482 34.901 30.029 90.233 28.831 11.228

-21.062 4.974 14.200 1.271 82 -6.467

76.420 39.875 44.229 91.504 28.914 4.761

96.169 38.163 32.699 89.837 28.582 7.749

-5.819 5.319 -4 -39 519 -5.909

90.350 43.483 32.695 89.798 29.101 1.840

96.628 38.979 31.620 85.700 23.268 16.985

937 4.752 211 4.787 1.902 -1.321

97.565 43.731 31.831 90.487 25.170 15.665

102.376 42.528 32.702 92.819 10.448 3.774

6.708 -988 23 3.966 86 1.418

109.084 41.540 32.725 96.785 10.540 5.397

109.909 42.615 13.604 112.606 9.697 17.417

2.394 -228 18 1.330 85 971

112.303 42.387 13.622 113.937 9.782 13.710

-0,93

-10,70

-22,67

-6,73

228.508 64.197

225.196 68.003

226.159 67.112

221.124 63.523

241.376 64.473

147.728 44.081 38.647 16.456 17.237 28.556

144.263 44.139 40.051 18.502 18.573 27.671

150.619 43.767 36.843 15.405 15.665 30.762

140.186 43.931 37.697 16.085 16.945 29.803

136.556 53.892 52.451 21.451 19.025 22.473

16,33

292.705

-7.002

285.703

293.199

-5.932

287.268

293.181

11.267

304.448

284.647

11.214

295.860

305.848

4.570

310.419

21.625 5.844 2.199 11.660 -1.111

427 15.180 -1 -6.845 -1.648

22.052 21.024 2.198 4.815 -2.760

22.138 4.294 2.323 12.054 -6.831

389 11.477

22.527 15.771 2.323 5.805 -12.241

20.428 2.358 3.019 13.503 -22.524

1.045 7.483

21.472 9.841 3.019 2.302 -10.162

20.389 2.320 3.366 10.989 -15.071

414 4.186

20.803 6.509 3.366 7.241 -5.902

19.472 8.654 3.174 4.913 -15.151

261 5.222 -4.374 6.869

19.733 13.876 3.174 249 -8.313

7.978

29.041

13.994

590.066

-1,64

16.221 23.996 40.217

-6.249 -5.410

1,97

10.341 23.636 7.113

47.330

6,14

360.556 287.991

33.977

-4.851 21.277 207

34.184

-15,48

343.619 283.356

648.547

776

649.322

-0,72

626.975

-11.201 12.362

2,70

16.784

-3.909 25.902 9.688

26.472

-13,49

314.644 226.175 -5.596

621.379

-4,59

540.818

-3.748 9.169

0,41

21.993

-5.213 26.276 10.021

32.014

-10,62

303.181 226.073 35.231

576.049

-8,60

529.254

3,30

21.063

-0,07

332.077 243.995 25.571

554.825

-3,74

576.072

6,98

115*

Tabel 8.10 Hoogte toeslagen voor deelnemers en inactieven Primocijfers, percentages

2007 Deelnemers

2008 Inactieven

Deelnemers

2009 Inactieven

Deelnemers

Inactieven

1.1 1.2 1.3 1.4

Ondernemingspensioenfondsen Geen toezegging Voorwaardelijke toezegging Onvoorwaardelijke toezegging Combinatie van voorwaardelijke /onvoorwaardelijke toezegging

1,71 1,68 1,50 1,70

1,52 1,29 2,03 1,29

2,23 2,45 2,36 2,64

1,47 1,55 1,71 1,58

1,53 1,53 3,08 2,82

2,62

1

Gemiddeld

1,64

1,32

2,43

1,54

1,93

1,20

2.1 2.2 2.3 2.4

Bedrijfstakpensioenfondsen Geen toezegging Voorwaardelijke toezegging Onvoorwaardelijke toezegging Combinatie van voorwaardelijke /onvoorwaardelijke toezegging

1,15 2,35 1,65

1,71 2,07

3,57 2,42 3,36

3,04 2,21

1,63 0,19 2,91

2,63 0,23

2

Gemiddeld

2,32

2,06

2,52

2,26

0,30

0,26

3.1 3.2 3.3 3.4

Beroepspensioenfondsen Geen toezegging Voorwaardelijke toezegging Onvoorwaardelijke toezegging Combinatie van voorwaardelijke /onvoorwaardelijke toezegging

4,73

2,10 4,14

3,20 3,35

2,09 0,00

3,20 1,09

5,93

5,01

9,08

6,24

3

Gemiddeld

1,87

4,73

4,57

4,09

7,24

3,71

4.1 4.2 4.3 4.4

Totaal Geen toezegging Voorwaardelijke toezegging Onvoorwaardelijke toezegging Combinatie van voorwaardelijke /onvoorwaardelijke toezegging

1,29 2,28 1,50 1,70

1,65 1,99 2,03 1,29

3,51 2,42 2,61 4,46

2,94 2,15 1,71 3,32

1,63 0,28 3,05 7,42

2,22 0,33 4,93

4

Gemiddeld

2,24

1,97

2,52

2,20

0,46

0,37


116*

1,87

1,13 1,18

Tabel 8.11 Typen pensioenovereenkomsten Primocijfers

Uitkeringsovereenkomst Eindloon

Middelloon 1

2004 2005 2006 2006 1 2007 2008 2009 2004 2005 2006 2006 1 2007 2008 2009

2

Aantallen pensioenfondsen / procenten 397 46,2 214 24,9 342 41,2 244 29,4 299 37,8 267 33,7 226 34,0 239 35,9 84 14,9 304 54,0 82 14,5 320 56,4

Vaste bedragen

Anders 4

5

136 133 121 105 21 22

15,8 16,0 15,3 15,8 3,7 3,9

18 17 17 16 4 3

2,1 2,0 2,1 2,4 0,7 0,5

7 7

34 42

3,7 4,6

4 5

0,4 0,5

10 14

Kapitaalovereenkomst 6

7

1,2 1,2

44 46 50 41 38 40

5,1 5,5 6,3 6,2 6,7 7,1

8 7

1,4 1,2

1,1 1,5

87 92

9,6 10,1

8 5

0,9 0,5

0,8 0,5 0,6

142 191 228 226 293 295 260

2,3 3,1 3,7 3,8 4,9 5,0 4,5

6 3 1

0,1 0,1 0,0

2,9 0,2 1,0

2.475 2.983 4.234 4.190 11.829 4.818 6.158

0,5 0,7 0,8 0,8 2,4 1,0 1,0

827 328 221

0,2 0,1 0,0

1,7 0,6 1,0

190 233 257 254 251 231 316

0,9 1,0 1,0 1,0 1,1 1,0 1,2

34 20 11

0,1 0,1 0,0

2,0 0,2 1,1

77 98 180 174 546 199 202

0,5 0,6 1,0 1,0 2,9 1,1 1,0

22 11 8

0,1 0,1 0,0

Aantallen reglementen / procenten

168 161

18,5 17,6

480 490

52,9 53,6

2004 2005 2006 2006 1 2007 2008 2009

Aantallen deelnemers in duizenden / procenten 729 12,0 4.396 72,6 521 661 10,6 4.631 74,1 509 637 10,2 4.776 76,6 473 445 7,4 4.733 79,0 467 183 3,1 5.027 84,7 68 74 1,2 5.259 88,3 71 63 1,1 5.242 90,5 60

8,6 8,1 7,6 7,8 1,1 1,2 1,0

59 55 56 56 2 2 2

1,0 0,9 0,9 0,9 0,0 0,0 0,0

2004 2005 2006 2006 1 2007 2008 2009

Technische voorziening in miljoenen euro’s / procenten 65.749 14,0 331.146 70,5 53.264 11,3 62.422 13,8 313.617 69,4 57.039 12,6 62.834 12,5 361.553 72,1 56.422 11,3 58.957 12,0 359.120 72,8 55.138 11,2 23.532 4,7 401.235 80,6 14.709 3,0 16.993 3,5 412.911 85,1 14.439 3,0 26.367 4,5 504.270 85,4 18.309 3,1

13.212 12.742 13.930 13.930 54 47 61

2,8 2,8 2,8 2,8 0,0 0,0 0,0

2004 2005 2006 2006 1 2007 2008 2009

Premies in miljoenen euro’s / procenten 2.759 13,2 13.948 66,8 2.700 11,8 15.859 69,3 2.603 10,3 18.933 74,7 2.050 8,3 18.808 76,5 759 3,2 20.089 84,5 456 2,0 19.968 85,9 921 3,5 21.564 83,0

3.116 3.225 3.058 3.003 742 1.249 1.846

14,9 14,1 12,1 12,2 3,1 5,4 7,1

284 300 315 315 2 2 2

1,4 1,3 1,2 1,3 0,0 0,0 0,0

2004 2005 2006 2006 1 2007 2008 2009

Uitkeringen in miljoenen euro’s / procenten 2.657 16,9 10.310 65,5 1.906 2.574 15,5 11.152 67,2 2.091 2.688 15,0 12.358 69,1 2.156 2.363 13,6 12.258 70,6 2.100 1.068 5,6 15.211 80,0 591 1.018 5,6 14.959 81,9 591 1.265 6,0 17.544 83,3 649

12,1 12,6 12,1 12,1 3,1 3,2 3,1

349 368 386 386 2 2 2

2,2 2,2 2,2 2,2 0,0 0,0 0,0

Voor de toelichting wordt verwezen naar de bijlage. De procentkolommen geven aan welk percentage

118*

Combinatie van eind-/middelloon 3

Premieovereenkomst

de aantallen of bedragen in de naastgelegen linkerkolom van het totaal uitmaken.

45 29 35

14.666 1.151 5.951

404 133 267

388 28 235

1 Begin nieuwe reeks; vanaf 2006 worden alleen de rapportageplichtige pensioenfondsen in de statistieken opgenomen.

Spaarsysteem

Combinatie van overeenkomsten 8

9

3,6 3,2 2,7 2,4

31 27 21 16

77 74

104 100

0,8 0,7 0,6 0,6

46 42 38 38

136 210 129

0,2 0,1 0,1 0,1

1.090 303 504 504

20.042 33.559 28.709

0,5 0,4 0,3 0,3

99 87 80 80

1.049 1.140 1.031

1,1 0,2 0,2 0,2

176 31 34 34

765 1.424 1.151

Totaal

Overig

13,7 13,1

20 22 17 22 20 12

10

11

2,3 2,6 2,1 3,3 3,6 2,1

860 831 792 665 563 567

2004 2005 2006 2006 1 2007 2008 2009

11,5 10,9

13 6

1,4 0,7

908 915

2004 2005 2006 2006 1 2007 2008 2009

2,3 3,5 2,2

159 157 29 24 178 12 1

2,6 2,5 0,5 0,4 3,0 0,2 0,0

6.052 6.246 6.237 5.989 5.938 5.955 5.792

2004 2005 2006 2006 1 2007 2008 2009

4,0 6,9 4,9

2.497 2.764 2.031 1.498 11.168 837 175

0,5 0,6 0,4 0,3 2,2 0,2 0,0

469.433 451.870 501.508 493.337 498.062 485.083 590.222

2004 2005 2006 2006 1 2007 2008 2009

4,4 4,9 4,0

497 473 83 79 453 46 10

2,4 2,1 0,3 0,3 1,9 0,2 0,0

20.893 22.877 25.329 24.589 23.783 23.246 25.967

2004 2005 2006 2006 1 2007 2008 2009

4,0 7,8 5,5

263 276 85 58 427 24 5

1,7 1,7 0,5 0,3 2,2 0,1 0,0

15.738 16.590 17.887 17.373 19.020 18.256 21.061

2004 2005 2006 2006 1 2007 2008 2009

119*

Tabel 8.12 Soorten pensioen Primocijfers

Ouderdomspensioen

Partnerpensioen 1

2004 2005 2006 20061 2007 2008 2009 2004 2005 2006 20061 2007 2008 2009 2004 2005 2006 20061 2007 2008 2009

2

3

Aantallen pensioenfondsen / procenten 802 93,3 810 94,2 774 93,1 781 94,0 740 93,4 746 94,2 619 93,1 624 93,8 547 97,2 533 94,7 567 96,4 558 94,9

Arbeidsongeschiktheidspensioen

Ongehuwdenpensioen 4

801 770 735 616 534 556

93,1 92,7 92,8 92,6 94,8 94,6

424 416 394 352 293 321

49,3 50,1 49,7 52,9 52,0 54,6

885 886

89,2 89,5

487 485

49,1 49,0

92,5 92,3 92,1 95,0 92,6 95,6 95,3

4.686 4.834 4.802 4.764 4.149 4.212 4.069

77,4 77,4 77,0 79,5 69,9 70,4 70,0

5 73 63 59 48

8,5 7,6 7,4 7,2

Tijdelijk ouderdomspensioen

6

Tijdelijk nabestaandenpensioen

7

433 436 426 372 103 186

50,3 52,5 53,8 55,9 18,3 31,6

372 361 345 300 286 321

43,3 43,4 43,6 45,1 50,8 54,6

228 236

23,0 23,8

500 501

50,4 50,6

5.139 5.438 5.251 5.014 1.696 1.662 482

84,9 87,1 84,2 83,7 28,6 27,8 8,3

4.893 5.026 4.969 4.924 4.282 4.365 4.433

80,8 80,5 79,7 82,2 72,1 73,0 76,2


908 915

91,5 92,4

889 887

89,6 89,6

Aantallen deelnemers in duizenden / procenten 5.598 92,5 5.638 93,2 5.598 5.764 92,3 5.804 92,9 5.764 5.746 92,1 5.783 92,7 5.746 5.692 95,0 5.729 95,7 5.692 5.761 97,0 5.492 92,5 5.500 5.955 99,5 5.716 95,6 5.718 5.792 99,6 5.541 95,3 5.542

Voor de toelichting wordt verwezen naar de bijlage. De procentkolommen geven aan welk percentage de

120*

Wezenpensioen

aantallen of bedragen in de naastgelegen linkerkolom van het totaal uitmaken.

99 93 89 89

1,6 1,5 1,4 1,5


Overbruggingspensioen

Kapitaal 8

8,5 16,2

48 95

9 68 69 69 58

Totaal

Anders

7,9 8,3 8,7 8,7

83 78 80 70

10

11

9,7 9,4 10,1 10,5

860 831 792 665 563 588

11,5 12,5

114 124

2,1 5,5 4,6

123 332 267

146 310 312 312

2,4 5,0 5,0 5,2

2.494 2.456 2.632 2.631

41,2 39,3 42,2 43,9

2004 2005 2006 20061 2007 2008 2009

992 990

2004 2005 2006 20061 2007 2008 2009

6.052 6.246 6.237 5.989 5.938 5.982 5.814

2004 2005 2006 20061 2007 2008 2009

121*

Tabel 8.13 Opbouwpercentage bij de toezegging van het ouderdomspensioen voor uitkeringsovereenkomsten Primocijfers

Kleiner dan 1,5%

Gelijk aan 1,5% 1

2004 2005 2006 20061 2007 2008 2009 2004 2005 2006 20061 2007 2008 2009

2

3

Aantallen pensioenfondsen / procenten 28 3,7 9 1,2 28 3,8 7 1,0 28 4,0 7 1,0 25 4,3 7 1,2 16 3,3 16 3,5

Van 1,75% tot 2% 4

Gelijk aan 2% 5

Van 2% tot 2,25% 6

7

26 26 25 23 18 17

3,4 3,5 3,6 3,9 3,7 3,7

380 342 307 251 123 123

49,7 46,5 43,6 42,8 25,6 26,7

77 75 75 66 44 48

10,1 10,2 10,7 11,3 9,1 10,4

108 114 119 104 93 84

14,1 15,5 16,9 17,7 19,3 18,2

73 61

15,2 13,2

28 31

3,9 4,2

202 214

28,0 29,1

85 92

11,8 12,5

134 140

18,6 19,0

84 91

11,7 12,4


26 27

3,6 3,7

2004 2005 2006 20061 2007 2008 2009

Aantallen deelnemers in duizenden / procenten 258 4,5 5 0,1 92 255 4,4 4 0,1 89 241 4,1 3 0,1 93 241 4,2 4 0,1 97 81 1,5 183 100 1,8 274 100 1,8 271

1,6 1,5 1,6 1,7 3,4 4,9 4,9

2.162 2.285 2.122 2.134 181 156 148

37,9 39,0 35,7 37,4 3,4 2,8 2,7

1.858 1.851 1.822 1.849 406 452 414

32,6 31,6 30,7 32,4 7,5 8,1 7,5

385 384 359 398 254 326 333

6,7 6,6 6,0 7,0 4,7 5,8 6,1

3.557 3.547 3.512

66,0 63,3 64,0

2004 2005 2006 20061 2007 2008 2009

Technische voorziening in miljoenen euro’s / procenten 4.635 1,0 530 0,1 11.101 2,4 4.871 1,1 254 0,1 11.546 2,6 5.221 1,1 150 0,0 12.934 2,6 5.252 1,1 268 0,1 13.377 2,7 3.554 0,8 6.230 1,4 6.293 1,3 12.637 2,7 6.373 1,1 19.767 3,5

125.561 131.174 137.489 138.974 25.087 11.991 25.929

27,1 29,4 27,8 28,5 5,5 2,5 4,6

205.919 175.425 194.229 196.995 20.685 18.641 26.412

44,4 39,3 39,3 40,4 4,5 3,9 4,7

36.115 37.894 38.185 44.012 49.006 31.201 41.538

7,8 8,5 7,7 9,0 10,8 6,5 7,4

291.245 283.204 356.747

63,9 59,4 63,1


122*

Van 1,5% tot 1,75% Gelijk aan 1,75%

aantallen of bedragen in de naastgelegen kolom van het totaal uitmaken.


Groter dan of gelijk aan 2,25%

Van 2% tot 2,33% 8

23,7 24,3

114 112

9 35 43 46 44

4,6 5,8 6,5 7,5

Groter dan of gelijk aan 2,33%

7 9 10 9

10

0,9 1,2 1,4 1,5

Opbouwpercentage Anders verdeeld in schalen 11 58 55 50 44

7,6 7,5 7,1 7,5

37 37 37 13

Totaal 12

13

4,8 5,0 5,3 2,2

765 736 704 586 481 461

22,5 19,0

162 140

13,5 13,4 12,9

727 750 710

13,1 23,6 15,6

59.651 112.695 88.338

2004 2005 2006 20061 2007 2008 2009

721 735

2004 2005 2006 20061 2007 2008 2009

420 452 558 559

7,4 7,7 9,4 9,8

4 5 7 13

0,1 0,1 0,1 0,2

180 175 158 158

3,2 3,0 2,7 2,8

342 357 580 248

6,0 6,1 9,8 4,4

5.706 5.857 5.943 5.701 5.389 5.607 5.488

2004 2005 2006 20061 2007 2008 2009

26.247 28.885 33.123 33.225

5,7 6,5 6,7 6,8

505 600 853 2.315

0,1 0,1 0,2 0,5

35.615 37.377 38.361 38.367

7,7 8,4 7,8 7,9

17.143 17.795 34.193 14.360

3,7 4,0 6,9 2,9

463.371 445.821 494.738 487.145 455.458 476.662 565.104

2004 2005 2006 20061 2007 2008 2009

123*

Tabel 8.14 Soort franchise Primocijfers

Koppeling aan aow-samenwonenden 1 2004 2005 2006 2006 1 2007 2008 2009 2004 2005 2006 2006 1 2007 2008 2009

Koppeling aan enkelvoudige aow-samenwonenden

Aantallen pensioenfondsen / procenten 225 26,2 186 22,4 166 21,0 125 18,8 73 13,0 84 14,8

Koppeling aan aow-alleenstaande 3

Koppeling aan minimumloon 4

Vast (geïndexeerd) bedrag 5

Op basis van elders verzekerde aanspraken 6

7

7,4 6,9 6,9 6,2 5,2 4,8

26 25 23 20 11 17

3,0 3,0 2,9 3,0 2,0 3,0

370 398 397 354 210 233

43,0 47,9 50,1 53,2 37,3 41,1

13 11 10 6 2 1

1,5 1,3 1,3 0,9 0,4 0,2

54 57

9,6 10,1

64 57 55 41 29 27

84 74

9,3 8,1

48 51

5,3 5,6

25 28

2,8 3,1

388 391

42,7 42,7

2 2

0,2 0,2

1,4 1,3 1,2 0,8 0,8 1,0 1,0

56 56 58 58 25 203 56

0,9 0,9 0,9 1,0 0,4 3,4 1,0

3.674 3.679 3.538 3.519 1.385 1.402 1.717

60,7 58,9 56,7 58,8 23,3 23,5 29,6

2 2 2 2 0 0 0

0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0

1,8 1,9 1,9 1,5 1,6 2,2 1,7

6.475 6.403 7.060 7.050 967 3.755 6.519

1,4 1,4 1,4 1,4 0,2 0,8 1,1

345.807 325.711 357.920 355.994 124.421 153.266 173.178

73,7 72,1 71,4 72,2 25,0 31,6 29,3

173 178 187 144 7 6 9

0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0


117 127

12,9 13,9

2004 2005 2006 2006 1 2007 2008 2009

Aantallen deelnemers in duizenden / procenten 1.253 20,7 1.395 22,3 1.382 22,2 1.381 23,1 1.568 26,4 45 1.902 31,9 60 1.834 31,7 43

0,8 1,0 0,7

85 80 77 47 47 62 56

2004 2005 2006 2006 1 2007 2008 2009

Technische voorziening in miljoenen euro’s / procenten 63.803 13,6 66.250 14,7 73.084 14,6 72.826 14,8 190.318 38,2 5.420 1,1 200.872 41,4 13.308 2,7 235.651 39,9 4.355 0,7

8.363 8.649 9.466 7.316 7.896 10.750 9.968


124*

2

Koppeling aan gezamenlijke aow-samenwonenden

aantallen of bedragen in de naastgelegen linkerkolom van het totaal uitmaken.


Conform bedrijfstak pensioenfonds

Geen franchise

8 1,6 1,6 1,4 0,9 2,3 2,8

14 13 11 6 13 16

9 103 98 93 75 54 40

Totaal

Anders

12,0 11,8 11,7 11,3 9,6 7,1

45 43 37 38 117 92

10

11

5,2 5,2 4,7 5,7 20,8 16,2

860 831 792 665 563 567

2004 2005 2006 2006 1 2007 2008 2009

23 23

2,5 2,5

73 72

8,0 7,9

148 147

16,3 16,1

908 915

2004 2005 2006 2006 1 2007 2008 2009

28 27 23 19 54 69 99

0,5 0,4 0,4 0,3 0,9 1,2 1,7

748 943 976 787 524 162 143

12,4 15,1 15,6 13,1 8,8 2,7 2,5

206 64 181 176 2.290 2.094 1.844

3,4 1,0 2,9 2,9 38,6 35,2 31,8

6.052 6.246 6.237 5.989 5.938 5.955 5.792

2004 2005 2006 2006 1 2007 2008 2009

3.218 3.303 3.239 2.611 3.544 3.542 5.382

0,7 0,7 0,6 0,5 0,7 0,7 0,9

30.666 32.168 36.099 33.477 39.767 5.463 10.527

6,5 7,1 7,2 6,8 8,0 1,1 1,8

10.928 9.208 14.453 13.919 125.722 94.121 144.634

2,3 2,0 2,9 2,8 25,2 19,4 24,5

469.433 451.870 501.508 493.337 498.062 485.083 590.222

2004 2005 2006 2006 1 2007 2008 2009

125*

Tabel 8.15 Basis voor toeslagverlening voor deelnemers (middelloon) Primocijfers

Geen toezegging (a)

Geen beleid (b)

Voorwaardelijke toezegging niet gekoppeld aan maatstaf (c)

1 2007 2008 2009 2007 2008 2009

2

Opslag op premie (c1)

Uit bestemmingsreserve (c2)

Voorwaardelijke toezegging wel gekoppeld aan maatstaf (d)

3

Aantallen pensioenfondsen / procenten 18 5,9 6 2,0 22 6,9 10 3,1

Financiering Uit overrendement (d1) 4

11 8

3,6 2,5

2 4

0,7 1,3

1 4

0,3 1,3

222 227

73,0 70,9

142 150

46,7 46,9

8 7

1,7 1,4

4 3

0,8 0,6

4 4

0,8 0,8

342 344

71,3 70,2

227 232

47,3 47,3

Aantallen reglementen / procenten 26 21

5,4 4,3

14 15

2,9 3,1

2007 2008 2009

Aantallen deelnemers in duizenden / procenten 50 1,0 4 0,1 206 180 3,4 355 6,8 24 172 3,3 258 4,9 27

4,1 0,5 0,5

159 17 20

3,2 0,3 0,4

0 7 7

0,0 0,1 0,1

4.643 4.603 4.646

92,4 87,5 88,6

1.981 1.952 1.768

39,4 37,1 33,7

2007 2008 2009

Technische voorziening in miljoenen euro’s / procenten 3.531 0,9 1.590 0,4 4.004 1,0 19.769 4,8 8.013 1,9 930 0,2 21.762 4,3 4.430 0,9 1.277 0,3

2.148 626 818

0,5 0,2 0,2

10 304 460

0,0 0,1 0,1

369.449 369.315 451.039

92,1 89,4 89,4

105.010 125.927 106.817

26,2 30,5 21,2

Voor de toelichting wordt verwezen naar de bijlage. De procentkolommen geven aan welk percentage de aantallen of bedragen in de naastgelegen

126*

Financiëring voorwaardelijke toezegging niet gekoppeld

linkerkolom van het totaal aantal o.b.v middelloon uitmaken.

voorwaardelijke toezegging wel gekoppeld Opslag op premie(d2)

Opslag op premie met premiegarantie werkg. (d3)

Uit bestemmingsreserve (d4)

Vrijwillig gevormde techn. Voorziening (d5)

Combinatie (d6)

Combinatie van voorwaardelijke en onvoorwaardelijke toezegging (e)

Totaal

Onvoorwaardelijke toezegging (f)

5

6

7

19 12

6,3 3,8

5 6

1,6 1,9

7 3

2,3 0,9

4 4

1,3 1,3

45 52

14,8 16,3

13 11

4,3 3,4

34 42

11,2 13,1

304 320

24 26

5,0 5,3

7 5

1,5 1,0

3 1

0,6 0,2

6 4

1,3 0,8

75 76

15,6 15,5

13 12

2,7 2,4

77 91

16,0 18,6

480 490

2007 2008 2009

15 14 10

0,3 0,3 0,2

2 3 6

0,0 0,1 0,1

20 2 1

0,4 0,0 0,0

2 1 1

0,0 0,0 0,0

2.623 2.631 2.860

52,2 50,0 54,6

13 28 22

0,3 0,5 0,4

110 68 118

2,2 1,3 2,3

5.027 5.259 5.242

2007 2008 2009

1.788 732 825

0,4 0,2 0,2

185 186 96

0,0 0,0 0,0

4.216 503 506

1,1 0,1 0,1

391 81 101

0,1 0,0 0,0

257.859 241.887 342.694

64,3 58,6 68,0

5.466 5.250 6.357

1,4 1,3 1,3

17.194 9.633 19.405

4,3 2,3 3,8

401.235 412.911 504.270

2007 2008 2009

2007 2008 2009

127*

Tabel 8.15 Basis voor toeslagverlening voor deelnemers (middelloon), ex ante bepaalde maatstaf (vervolg) Primocijfers

Algemene prijsontwikkeling

Algemene loonontwikkeling

8 2007 2008 2009 2007 2008 2009

Maximum van prijs- en loonontwikkeling

9


Minimum van prijs- en loonontwikkeling 10

Loonontwikkeling werkgever 11

Loonontwikkeling bedrijfstak 12

Gemiddelde van prijs- en loonontwikkeling 13

Onbekend

14

7 3

2,3 1,1

1 1

0,3 0,4

69 74

22,7 26,4

51 69

16,8 24,6

3 5

1,0 1,8

4 4

0,9 0,9

1 1

0,0 1,0

110 121

25,5 27,1

99 108

22,9 24,2

5 6

1,2 1,3

15 9

3,0


35,9 31,8

58 65

13,4 14,5

2007 2008 2009


8,6 0,1 0,1

0 0 0

0,0 0,0 1,0

222 168 224

4,4 3,6 4,7

3.523 3.606 3.512

70,1 76,7 73,4

21 9 8

0,4 0,2 0,2

11

0,2

2007 2008 2009

Technische voorziening in miljoenen euro’s / procenten 29.193 7,3 14.400 3,6 26.452 6,6 47.000 12,2 7.879 2,1 582 0,2 44.292 9,3 51.082 10,7 701 0,1

0 27 32

0,0 0,0 0,0

36.765 57.335 38.007

9,2 14,9 8,0

284.238 270.683 341.832

70,8 70,5 71,7

385 693 854

0,1 0,2 0,2

676

0,2

Voor de toelichting wordt verwezen naar de bijlage. De procentkolommen geven aan welk percentage de aantallen

128*

of bedragen in de naastgelegen linkerkolom van het totaal aantal o.b.v middelloon uitmaken.

Tabel 8.16 Basis voor toeslagverlening van ingegaan ouderdomspensioen Primocijfers

Geen toezegging (a)

Geen beleid (b)

Voorwaardelijke toezegging niet gekoppeld aan maatstaf (c)

1 2007 2008 2009 2007 2008 2009

2

Opslag op premie (c1)

Uit bestemmingsreserve (c2)

Voorwaardelijke toezegging wel gekoppeld aan maatstaf (d)

3


Financiëring Uit overrendement (d1) 4

40 19

7,1 3,4

4 6

0,7 1,1

7 13

1,2 2,3

389 427

69,1 75,3

292 353

51,9 62,3

28 17

3,1 1,9

11 7

1,2 0,8

17 10

1,9 1,1

698 731

76,9 79,9

567 605

62,4 66,1

1,7 0,5 0,2

26 21 4

0,4 0,4 0,1

1 9 7

0,0 0,2 0,1

5.153 5.413 5.351

86,8 90,9 92,4

2.349 2.606 2.630

39,6 43,8 45,4

4 7 2

0,2 0,4 0,1

3 2 1

0,1 0,1 0,1

2.201 1.524 1.624

93,1 93,1 95,5

1.090 807 890

46,1 49,3 52,3

1.299 1.005 652

0,3 0,2 0,1

1.338 384 496

0,3 0,1 0,1

457.385 463.607 569.619

91,8 95,6 96,5

160.914 188.912 224.246

32,3 38,9 38,0


15,0 13,2

31 33

3,4 3,6

2007 2008 2009


2007 2008 2009

Aantallen pensioengerechtigden in duizenden / procenten 62 2,6 60 2,5 32 1,4 15 0,9 77 4,7 9 0,5 16 0,9 49 2,9 3 0,2

2007 2008 2009

Technische voorziening in miljoenen euro’s / procenten 12.764 2,6 4.087 0,8 7.697 1,5 5.212 1,1 9.444 1,9 1.388 0,3 6.323 1,1 6.138 1,0 1.148 0,2


130*

Financiëring voorwaardelijke toezegging niet gekoppeld


voorwaardelijke toezegging wel gekoppeld Opslag op premie(d2)

Opslag op premie met premiegarantie werkg. (d3)

Uit bestemmingsreserve (d4)

Vrijwillig gevormde techn. Voorziening (d5)

Combinatie (d6)

Combinatie van voorwaardelijke en onvoorwaardelijke toezegging (e)

Onvoorwaardelijke toezegging (f)

5

Totaal

6

7

0 2

0,0 0,4

1 3

0,2 0,5

11 13

2,0 2,3

4 3

0,7 0,5

36 53

6,4 9,3

6 8

1,1 1,4

2 4

0,4 0,7

563 567

3 7

0,3 0,8

7 6

0,8 0,7

24 24

2,6 2,6

4 3

0,4 0,3

93 86

10,2 9,4

10 11

1,1 1,2

5 2

0,6 0,2

908 915

2007 2008 2009

0 0 5

0,0 0,0 0,1

0 39 37

0,0 0,7 0,6

23 18 20

0,4 0,3 0,3

50 46 1

0,8 0,8 0,0

1.370 2.704 2.660

23,1 45,4 45,9

14 35 33

0,2 0,6 0,6

0 2 0

0,0 0,0 0,0

5.938 5.955 5.792

2007 2008 2009

0 0 2

0,0 0,0 0,1

0 14 4

0,0 0,9 0,2

17 8 8

0,7 0,5 0,5

10 5 0

0,4 0,3 0,0

367 690 720

15,5 42,2 42,3

8 11 9

0,3 0,7 0,5

0 0 0

0,0 0,0 0,0

2.363 1.637 1.701

2007 2008 2009

0 42 1.232

0,0 0,0 0,2

5 8.477 10.168

0,0 1,7 1,7

11.399 862 5.416

2,3 0,2 0,9

6.780 6.563 73

1,4 1,4 0,0

101.610 258.751 328.484

20,4 53,3 55,7

5.300 5.311 6.988

1,1 1,1 1,2

37 120 5

0,0 0,0 0,0

498.062 485.083 590.222

2007 2008 2009

2007 2008 2009

131*

Tabel 8.16 Basis voor toeslagverlening van ingegaan ouderdomspensioen, ex ante bepaalde maatstaf (vervolg) Primocijfers

Algemene prijsontwikkeling

Algemene loonontwikkeling

8

Maximum van prijs- en loonontwikkeling

9


Minimum van prijs- en loonontwikkeling 10

Loonontwikkeling werkgever 11

Loonontwikkeling bedrijfstak 12

Gemiddelde van prijs- en loonontwikkeling 13

Totaal

14

15

4 6

1,0 1,4

13 8

3,3 1,8

12 15

3,0 3,4

19 22

4,8 5,0

6 9

1,5 2,1

397 439

9 8

1,3 1,1

12 15

1,7 2,0

20 28

2,8 3,8

33 36

4,6 4,8

10 13

1,4 1,7

713 744

2007 2008 2009

Aantallen deelnemers in duizenden / procenten 2.026 39,2 62 1,2 28 2.188 40,1 79 1,4 45 2.183 40,5 79 1,5 24

0,5 0,8 0,4

17 17 16

0,3 0,3 0,3

82 70 74

1,6 1,3 1,4

2.928 3.020 2.981

56,7 55,4 55,4

22 28 26

0,4 0,5 0,5

5.167 5.450 5.384

2007 2008 2009

Aantallen pensioengerechtigden in duizenden / procenten 864 39,1 50 2,3 11 0,5 629 41,0 33 2,1 14 0,9 691 42,3 33 2,0 7 0,4

37 32 34

1,7 2,1 2,1

32 21 23

1,4 1,4 1,4

1.204 797 836

54,5 51,9 51,2

9 7 8

0,4 0,5 0,5

2.209 1.535 1.633

2007 2008 2009

Technische voorziening in miljoenen euro’s / procenten 185.196 40,0 14.123 3,1 3.982 0,9 194.234 41,4 11.238 2,4 6.838 1,5 227.688 39,5 18.207 3,2 4.865 0,8

1.082 904 1.133

0,2 0,2 0,2

8.020 5.701 6.717

1,7 1,2 1,2

248.041 247.532 314.662

53,6 52,8 54,6

2.278 2.592 3.339

0,5 0,6 0,6

462.772 469.038 576.612

2007 2008 2009 2007 2008 2009


84,0 82,7

30 29

4,2 3,9


132*


Tabel 8.17 Onder toezicht staande pensioenfondsen Aantallen instellingen per ultimo

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009 ii

iii

iv

i

ii

Bedrijfspensioenfondsen verplicht Bedrijfspensioenfondsen niet verplicht Ondernemingspensioenfondsen Ondernemingsspaarfondsen Beroepspensioenfondsen Speciale wetgeving

75 28 753 6 11 2

78 24 714 8 13 2

78 25 676 7 12 2

78 25 643 7 12 2

71 25 597 7 12 1

70 25 555 5 13 1

70 25 553 5 13 1

69 26 543 4 13 1

69 22 526 5 13 1

69 22 503 5 12 1

Totaal pensioenfondsen

875

839

800

767

713

669

667

656

636

612

133*

Tabel 8.17 Onder toezicht staande pensioenfondsen Aantallen instellingen per ultimo

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009 ii

iii

iv

i

ii

Bedrijfspensioenfondsen verplicht Bedrijfspensioenfondsen niet verplicht Ondernemingspensioenfondsen Ondernemingsspaarfondsen Beroepspensioenfondsen Speciale wetgeving

75 28 753 6 11 2

78 24 714 8 13 2

78 25 676 7 12 2

78 25 643 7 12 2

71 25 597 7 12 1

70 25 555 5 13 1

70 25 553 5 13 1

69 26 543 4 13 1

69 22 526 5 13 1

69 22 503 5 12 1

Totaal pensioenfondsen

875

839

800

767

713

669

667

656

636

612

134*

Tabel 9.1 Balansgegevens van Special Purpose Vehicles Ultimocijfers in miljoenen euro’s

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009 ii

iii

iv

i

ii

Activa 1 2 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 3 4 5 6

Hypotheken Leningen Aandelenleasevorderingen Leningen aan woningbouwcorporaties Consumentenkredieten Bedrijfskredieten Overige leningen Aandelen Deposito’s Liquide middelen Overige activa

55.092 6.964 0 2.835 839 3.290 0 0 22.644 2.541 7.361

64.009 6.227 0 3.068 229 2.523 407 0 14.049 4.808 8.410

78.716 7.207 0 1.729 229 1.855 3.393 0 36.620 6.475 7.053

107.061 12.790 0 1.730 318 5.242 5.500 0 48.824 6.504 10.485

147.175 53.842 0 1.710 676 14.850 36.607 0 55.245 7.046 11.799

157.515 53.606 0 1.710 650 15.090 36.157 0 64.004 7.245 11.901

151.224 52.728 0 1.860 632 14.080 36.157 0 63.776 8.500 4.708

183.984 63.121 0 1.860 613 24.495 36.154 0 74.799 6.856 4.855

192.141 63.599 0 1.860 613 24.973 36.154 0 74.661 6.739 5.007

211.109 63.323 0 1.860 609 24.701 36.154 0 74.661 6.771 5.136

7

Totaal activa

94.602

97.504

136.070

185.664

275.107

294.272

280.936

333.616

342.148

361.000

Passiva 8 9 10 11

Eigen vermogen Obligaties Leningen Overige passiva

1 91.564 306 2.730

2 93.055 433 4.014

2 129.016 539 6.513

3 163.835 11.013 10.813

3 262.097 958 12.049

3 280.773 7.827 5.670

3 274.636 897 5.400

3 326.837 897 5.878

3 335.084 898 6.162

3 353.633 850 6.514

12

Totaal passiva

94.602

97.504

136.070

185.664

275.107

294.272

280.936

333.616

342.148

361.000


136*

Tabel 10.1 Financiële stabiliteitsindicatoren Ultimocijfers in procenten (tenzij anders aangegeven)

2003

imf Code Banken 1 2 3.1 3.1.1 3.1.2 3.1.3 3.1.4 3.1.5 3.1.6 3.2 3 4 5 6 7 8 9

i1 i2 i5

i6 i7 i8 i9 i10 i11

12.1 12.2 12.3 12.3.1 12.3.1.1 12.3.2 12.3.2 12.3.3 12.3.4 12.3.5 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21

i13 i14 i15

i16 i17 i18 i19 i20 i22 i23 i24 i25

2005 3

2006

2007

2008

Kernindicatoren

Ratio van toetsingsvermogen en naar risicograad gewogen activa Ratio van ‘tier 1’-vermogen en naar risicograad gewogen activa Sectorale verdeling van leningen Ingezetenen Banken1 Centrale bank Overige financiële instellingen (ofi’s) Overheid Niet-financiële ondernemingen Overige binnenlandse sectoren Niet-ingezetenen Totaal leningen

12,29 9,58

12,27 9,95

12,62 10,33

11,85 9,43

13,16 10,20

11,86 9,92

73,99 14,61 1,05 9,16 2,97 17,40 28,80 26,01 100,00

73,73 15,09 0,85 10,20 2,81 16,28 28,50 26,27 100,00

68,70 1,32 1,20 12,78 3,07 18,08 32,26 31,30 100,00

63,23 1,63 0,85 12,10 2,69 16,48 29,48 36,77 100,00

59,91 4,87 2,03 16,43 4,05 27,80 44,82 40,09 100,00

65,33 4,74 1,63 17,05 4,23 28,61 42,62 34,67 100,00

Rendement op activa Rendement op eigen vermogen Ratio van netto renteopbrengsten en bruto inkomen Ratio van lasten en bruto inkomen Ratio van liquide activa en totaal activa2 Ratio van liquide activa en korte verplichtingen2

0,46 14,75 60,48 75,50 26,60 293,02

0,43 16,84 58,94 70,47 27,12 302,39

0,37 15,43 54,11 70,09 26,73 279,42

0,39 15,41 51,40 74,03 27,25 226,67

0,62 18,67 52,02 78,26 26,05 226,81

-0,40 -12,45 187,84 230,59 21,68 202,11

Banken 10 11

2004

Ratio van eigen vermogen en totaal activa Grote uitzettingen (aantal) Geografische verdeling van leningen Ingezetenen Ontwikkelde landen, exclusief China Overige ontwikkelende landen en ontwikkelingslanden, inclusief China Afrika waarvan sub-Sahara Midden- en Oost-Europa Voormalig ussr en Mongolië Azië, inclusief China Midden-Oosten Westelijk Halfrond Totaal leningen Ratio van bruto activa positie in financiële derivaten en eigen vermogen4 Ratio van bruto passiva positie in financiële derivaten en eigen vermogen4 Ratio van handelsinkomen en totaal inkomen Ratio van personeelskosten en bestedingen buiten rente Spreiding tussen credit en debet rente (in basispunten) Ratio van deposito’s en totaal leningen Ratio van uitstaande leningen in vreemde valuta en totaal leningen Ratio van uitstaande verplichtingen in vreemde valuta en totaal verplichtingen Ratio van netto open positie in aandelen en eigen vermogen

Aanbevolen indicatoren 4,98 84

4,79 62

3,06 72

2,96 122

3,34 107

3,22 82

40,98 54,72 4,31 1,92 1,74 24,57 7,30 21,07 3,90 41,23 100,00

35,16 59,81 5,03 1,88 1,73 24,10 7,25 18,51 4,89 43,36 100,00

33,69 60,45 5,86 2,19 2,11 20,90 9,12 17,57 4,82 45,38 100,00

30,18 61,60 8,22 1,88 1,80 22,88 8,36 19,62 5,01 42,25 100,00

42,66 49,94 7,40 1,60 1,50 36,41 11,57 20,34 5,20 24,88 100,00

6,94 51,11 269 26,01 35,77 21,45 59,87

7,88 53,60 266 24,44 34,99 20,07 79,58

219,90 228,65 11,36 49,84 256 17,22 26,57 25,19 80,58

197,88 204,79 10,31 46,36 286 18,22 22,53 27,25 91,08

200,94 195,19 7,33 46,92 314 20,56 21,68 24,82 83,18

382,78 415,43 -69,55 50,12 281

27,3 475,5

26,9 485,7

27,3 534,2

27,8 582,7

28,4 640,6

28.7 602.4

120,6 17,5 433

117,9 19,5 369

98,2 19,5 297

94,7 19,0 255

88,2 18,0 235

118 19,5 369

104,0

108,8

115,1

118,6

119,4

120.7

4,9 25,23

4,2 25,05

4,8 28,62

4,5 25,97

4,1 24,10

1,6 24,47

20,02 22,47 31,14

Overige financiële instellingen (ofi’s) 22 23

i26 i27

Ratio van ofi-activa en totaal activa van het financiële stelsel Ratio van ofi-activa en bbp Niet-financiële ondernemingen

24 25 26

i28 i29 i32

Ratio van schuld en eigen vermogen Rendement op eigen vermogen Aanvragen voor surseance van betaling (aantal) Huishoudens

27

i33

Ratio van schuld van huishoudens en bbp Onroerendgoedmarkt

28 29

i37(i) Woningprijzen (jaarlijks stijgingspercentage) i38 Ratio van woningleningen en totaal leningen

Voor de toelichting wordt verwezen naar de bijlage. 1 Reeksbreuk als gevolg van volledige consolidatie door alle rapporteurs. 2 Reeksbreuk in 2003k3 als gevolg van wijziging in het liquiditeitsregime.

138*

3 Met ingang van 2005 zijn de cijfers op basis van ias/ifrs standaards samengesteld. 4 Op basis van marktwaarde.

2006

2007

2008

2009

iii

iv

i

ii

iii

iv

i

ii

iii

iv

i

ii

11,71 9,37

11,85 9,43

12,08 9,35

11,79 9,31

11,54 9,00

13,16 10,20

11,34 9,72

12,80 10,90

11,93 11,63

11,86 9,92

13,07 11,17

13,31 11,18

64,55 1,56 0,86 11,52 2,71 17,55 30,36 35,45 100,00

63,23 1,63 0,85 12,10 2,69 16,48 29,48 36,77 100,00

60,02 4,08 1,74 19,79 4,15 26,11 44,13 39,98 100,00

60,51 3,24 1,52 18,12 3,96 26,11 47,04 39,49 100,00

59,61 4,50 1,21 18,10 3,92 26,71 45,56 40,39 100,00

59,91 4,87 2,03 16,43 4,05 27,80 44,82 40,09 100,00

59,86 4,82 1,48 17,66 4,13 28,35 43,88 40,14 100,00

61,66 3,48 4,09 17,85 3,76 28,32 41,52 38,34 100,00

60,46 4,00 4,03 18,25 4,07 28,04 41,61 39,54 100,00

65,33 4,74 1,63 17,05 4,23 28,61 42,62 34,67 100,00

64,82 5,50 0,98 17,09 4,43 28,86 41,76 35,18 100,00

66,70 4,95 3,44 15,98 5,73 28,49 39,80 33,30 100,00

0,37 3,98 50,46 72,08 26,94 230,02

0,39 3,85 54,23 79,94 27,25 226,67

0,41 3,82 49,56 74,04 25,88 274,44

0,41 3,67 48,34 75,23 26,53 232,17

0,29 3,19 50,22 76,02 27,90 269,52

1,21 9,03 52,02 87,03 26,05 226,81

0,02 0,77 70,83 94,61 22,96 216,09

0,23 6,56 64,03 85,08 21,21 211,63

0,33 8,65 77,45 105,50 20,82 192,45

-0,96 -29,84 -93,37 -128,17 21,68 202,11

0,00 0,07 67,81 106,81 22,33 176,82

-0,02 -0,48 70,17 116,35 23,29 166,61

2,93 109

2,96 123

2,87 126

2,75 119

2,83 114

3,34 107

3,45 104

3,44 90

3,82 87

3,22 82

3,46 68

3,81 64

33,49 61,28 5,23 2,52 2,35 22,59 8,12 18,65 4,41 43,70 100,00

33,69 60,45 5,86 2,19 2,11 20,92 9,12 17,57 4,82 45,38 100,00

32,63 61,34 6,03 1,90 1,76 22,67 7,81 17,85 5,03 44,74 100,00

31,20 62,32 6,48 1,96 1,90 20,26 8,75 19,24 5,08 44,71 100,00

28,98 63,89 7,13 1,88 1,83 20,06 8,78 21,69 5,00 42,59 100,00

30,18 61,60 8,22 1,88 1,80 22,88 8,36 19,62 5,01 42,25 100,00

34,21 57,38 8,41 1,62 1,50 24,18 8,59 19,34 5,32 40,95 100,00

36,30 54,22 9,47 1,45 1,34 26,64 8,33 17,69 4,68 41,21 100,00

42,01 50,41 7,58 1,92 1,82 36,73 10,38 20,63 5,48 24,86 100,00

42,66 49,94 7,40 1,60 1,50 36,41 11,57 20,34 5,20 24,88 100,00

44,77 48,43 6,80 1,84 1,71 35,32 11,02 20,54 5,66 25,62 100,00

44,20 45,06 6,31 1,38 1,28 35,43 9,34 19,85 4,90 21,82 100,00

199,06 209,12 11,22 46,90 293 16,54 22,07 26,71 89,15

197,88 204,79 7,61 44,86 304 18,22 22,53 27,25 91,08

202,23 222,38 12,07 46,42 296 17,60 23,59 28,16 107,78

233,78 233,22 10,73 46,13 311 19,09 23,42 27,91 109,23

215,89 225,89 10,27 46,63 324 20,13 23,88 29,24 111,61

200,94 195,19 13,69 46,88 330 20,56 21,68 24,82 83,18

276,87 293,73 -11,77 45,42 321 27,26 21,19 25,45 60,15

275,00 280,23 -1,12 42,14 310

258,90 259,65 -21,85 45,75 266

382,78 415,43 63,86 40,24 265

306,14 340,49 4,11 48,85 269

197,63 226,91 20,79 48,81 268

20,48 24,04 50,71

20,95 25,02 33,94

20,02 22,47 31,14

19,94 22,71 28,07

18,90 22,21 30,06

60

60

62

52

57

64

84

73

90

122

162

149

4,2 27,11

5,9 25,97

4,0 24,44

3,8 24,37

5,0 24,00

0,2 24,10

1,4 23,62

0,1 23,00

0,1 22,65

-0,7 24,92

-1,8 24,21

-3,7 23,76

139*

Tabel 11.1 Vermogenscomponenten van Nederlandse huishoudens Ultimocijfers in miljoenen euro’s

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009 ii

iii

iv

i

ii

Bezittingen 1.1 1.2 1.3

Deposito’s Girale deposito’s1 Deposito’s met vaste looptijd Deposito’s met opzegtermijn

43.887 19.727 170.946

43.537 21.164 186.637

46.695 20.737 197.442

48.295 23.463 205.347

50.851 63.160 183.575

55.012 80.342 181.356

51.934 92.168 170.060

49.429 98.009 168.362

48.570 90.188 187.958

52.849 79.810 206.984

1

Totaal deposito’s

234.560

251.338

264.874

277.105

297.586

316.710

314.162

315.800

326.716

339.643

2.1 2.1.1 2.1.2 2.2 2.2.1 2.2.2 2.3 2.3.1 2.3.2 2.4 2.4.1 2.4.2

Effecten Aandelen Nederland Buitenland Beleggingsfondsen Nederland Buitenland Kapitaalmarktpapier Nederland Buitenland Geldmarktpapier Nederland Buitenland

23.989 . 23.989 . . . 6.578 0 6.578 14 . 14

36.689 28.020 8.669 54.207 31.491 22.716 26.568 19.228 7.341 73 63 10

30.668 22.378 8.290 52.248 28.335 23.913 27.351 19.881 7.470 147 133 14

24.688 18.051 6.637 44.124 24.276 19.849 26.623 18.906 7.718 80 73 7

21.420 15.084 6.336 38.693 21.729 16.964 25.810 18.773 7.037 51 46 5

16.684 11.901 4.783 33.698 19.117 14.581 26.848 19.871 6.977 55 49 7

15.562 10.835 4.728 33.718 18.552 15.166 24.679 19.142 5.537 54 51 3

18.535 12.978 5.557 36.791 19.919 16.872 25.964 19.669 6.295 61 50 11

2

Totaal effecten

30.581

117.537

110.415

95.516

85.975

77.285

74.013

81.350

3.1 3.2

Vermogen uit hoofde van Pensioenen Levensverzekeringen

517.513 227.695

545.353 220.487

577.017 220.301

611.390 232.466

604.779 233.317

3

Totaal pensioenvermogen

745.208

765.840

797.318

843.856

838.096

Schulden 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5

Woninghypotheken Monetair-financiële instellingen2 Special purpose vehicles Pensioenfondsen Verzekeringsinstellingen Beleggingsinstellingen

300.901 55.092 10.097 33.760 303

330.015 64.009 9.366 29.105 107

359.311 78.716 7.524 27.050 223

367.508 107.061 10.545 21.911 262

376.549 147.175 10.585 19.876 209

376.451 157.515 9.941 21.909 212

388.688 151.224 10.809 20.243 212

372.924 183.984 11.061 20.202 100

366.105 192.141 12.035 20.720 97

364.926 211.109 11.549 21.468 90

4

Totaal woninghypotheken

400.153

432.602

472.824

507.287

554.394

566.028

571.176

588.271

591.098

609.142

5

Consumptief krediet van monetair-financiële instellingen2

20.157

23.204

24.326

24.985

23.985

23.695

24.469

24.767

24.890

24.553

Voor de toelichting wordt verwezen naar de bijlage. 1 Breukwaarnemingen voor post 1.1 zijn terug te vinden in tabel 5.2.2.

140*

2 Breukwaarnemingen voor de posten 4.1 en 5 zijn terug te vinden in tabel 5.2.1.

Tabel 12.1 Betalingsbalans Miljoenen euro’s

2004

Lopende rekening Goederenrekening 1.1.1 Uitvoer van goederen 1.1.2 Invoer van goederen

2005

2006

2007

2008

2008

2009 ii

iii

iv

i

ii

252.003 219.140

277.218 239.017

310.262 272.365

337.971 296.310

361.719 322.965

91.543 82.179

91.880 82.616

86.281 77.114

73.614 65.652

72.131 65.524

32.862

38.203

37.898

41.661

38.756

9.364

9.265

9.167

7.963

6.609

59.346 55.919

64.466 58.998

67.481 60.020

70.402 61.534

71.940 63.042

17.665 15.585

18.244 17.640

19.208 16.015

15.793 13.469

16.511 14.870

Saldo dienstenverkeer

3.430

5.470

7.461

8.869

8.902

2.081

605

3.194

2.323

1.641

Inkomensrekening 1.3.1 Ontvangen inkomens 1.3.2 Uitgaande inkomens

64.978 55.998

79.322 76.267

103.904 90.603

117.332 111.302

90.208 100.518

24.817 27.833

23.721 24.439

17.177 23.126

19.230 20.060

18.952 20.897

8.978

3.056

13.304

6.030

-10.311

-3.017

-718

-5.949

-830

-1.944

Inkomensoverdrachtenrekening 1.4.1 Ontvangen inkomensoverdrachten 1.4.2 Uitgaande inkomensoverdrachten

7.889 16.244

8.975 18.427

14.115 22.338

13.701 20.947

13.572 22.389

3.920 5.634

3.306 4.991

3.269 6.149

3.321 5.091

5.974 3.538

1.4

Saldo inkomensoverdrachten

-8.354

-9.451

-8.222

-7.247

-8.819

-1.715

-1.687

-2.880

-1.770

2.435

1

Saldo lopende rekening

36.917

37.275

50.438

49.310

28.523

6.712

7.464

3.531

7.686

8.741

2.1 2.2

Vermogensoverdrachtenrekening Ontvangsten Uitgaven

1.396 2.691

1.720 3.134

2.500 4.620

2.749 3.948

2.438 5.000

449 1.157

740 1.200

687 1.303

637 1.156

593 1.191

2

Saldo vermogensoverdrachtenrekening

-1.295

-1.414

-2.120

-1.198

-2.559

-707

-458

-616

-519

-597

Financiële rekening Directe investeringen 3.1.1 Nederlandse directe investeringen 3.1.2 Buitenlandse directe investeringen

-23.488 3.705

-105.996 38.430

-51.841 6.245

-20.754 84.290

-13.696 -5.203

14.162 5.970

5.253 -900

-2.655 -28.324

-17.448 3.585

-763 4.248

3.1

-19.782

-67.565

-45.596

63.534

-18.898

20.133

4.353

-30.979

-13.863

3.484

Effectenverkeer 3.2.1 Buitenlandse effecten 3.2.2 Nederlandse effecten

-84.618 59.685

-67.077 128.918

-36.051 56.576

-23.609 -42.849

10.479 73.828

-19.371 20.791

-13.555 7.035

25.902 49.972

-24.786 23.349

-3.050 -4.460

3.2

-24.932

61.842

20.527

-66.455

84.306

1.420

-6.520

75.873

-1.437

-7.510

133.022 -134.147

121.118 -124.584

105.293 -114.237

125.473 -123.071

131.225 -138.911

27.476 -22.868

33.108 -33.532

36.146 -51.979

47.209 -39.399

33.857 -28.897

-1.126

-3.464

-8.945

2.403

-7.688

4.607

-424

-15.832

7.808

4.960

-53.413 62.181

-49.298 26.709

-172.928 154.041

-206.334 172.588

40.622 -93.731

959 -30.302

-31.301 36.738

150.893 -167.287

13.078 -10.020

30.936 -43.524

8.768

-22.592

-18.886

-33.746

-53.105

-29.340

5.438

-16.394

3.058

-12.588

-37.076

-31.778

-52.899

-34.263

4.617

-3.181

2.849

12.668

-4.433

-11.653

1.1

Saldo goederenverkeer

Dienstenrekening 1.2.1 Uitvoer van diensten 1.2.2 Invoer van diensten 1.2

1.3

Saldo inkomens

Saldo directe investeringen

Saldo effectenverkeer

Financiële derivaten 3.3.1 Activa 3.3.2 Passiva 3.3

Saldo financiële derivaten

Overig financieel verkeer 3.4.1 Activa 3.4.2 Passiva 3.4

Saldo overig financieel verkeer

3

Saldo financiële rekening zonder officiële reserves

4.1 4.2 4.3 4.4

Toeneming (-) officiële reserves Monetair goud Bijzondere trekkingsrechten Reservepositie in het imf Deviezenvoorraad

0 27 402 299

940 0 1.053 -523

815 -22 444 -1.807

332 -110 132 668

172 -43 -416 -276

0 -3 -56 -128

0 -139 16 -185

172 -8 -387 212

0 -40 -142 529

0 102 -266 -438

4

Totaal toeneming (-) officiële reserves

728

1.470

-572

1.020

-560

-185

-307

-11

348

-602

5

Saldo financiële rekening (3 + 4)

-36.347

-30.307

-53.471

-33.240

4.058

-3.366

2.542

12.657

-4.085

-12.255

6

Statistische verschillen

726

-5.553

5.154

-14.873

-30.021

-2.638

-9.547

-15.574

-3.082

4.111


142*



Tabel 12.2 Goederenrekening Miljoenen euro’s

2004

2005

2006

2007

2008

2008

2009 ii

iii

iv

i

ii

Uitvoer van goederen 1.1.1 Aardgas 1.1.2 Overige energieproducten 1.1.3 Overige goederenhandel

6.612 14.497 222.333

8.444 20.927 237.554

11.312 28.417 260.162

10.965 26.667 290.145

16.178 34.212 293.977

3.177 9.741 74.178

2.894 10.094 74.061

5.283 6.507 70.304

4.773 4.855 60.282

1.959 5.551 61.902

1.1

243.440

266.929

299.891

327.778

344.370

87.098

87.051

82.094

69.911

69.411

1.736 5.246

1.880 6.465

1.655 6.298

1.875 5.416

6.713 6.461

1.750 1.709

1.700 1.825

1.832 1.373

2.061 977

1.206 787

6.982

8.340

7.952

7.293

13.174

3.459

3.526

3.205

3.037

1.993

1.549 31

1.847 101

2.142 279

2.551 348

3.451 726

839 148

1.137 167

712 270

422 244

484 244

252.003

277.218

310.262

337.971

361.719

91.543

91.880

86.281

73.614

72.131

Invoer van goederen 2.1.1 Energieproducten 2.1.2 Overige goederenhandel

22.365 189.803

30.794 200.248

40.227 223.578

41.284 245.137

49.680 255.694

13.655 64.004

14.759 63.384

9.476 63.468

8.050 55.034

8.565 53.959

2.1

212.172

231.043

263.807

286.422

305.371

77.658

78.142

72.945

63.083

62.524

1.601 4.128

1.514 4.765

1.352 5.266

1.744 5.948

6.621 8.296

1.751 2.173

1.644 2.154

1.667 1.711

758 1.123

1.066 1.328

5.730

6.279

6.619

7.693

14.914

3.921

3.798

3.378

1.882

2.394

1.155 85

1.548 147

1.632 308

1.827 372

1.899 778

462 136

492 184

492 299

426 261

378 228

219.140

239.017

272.365

296.310

322.965

82.179

82.616

77.114

65.652

65.524

-1.258 32.530

-1.423 37.308

-498 36.584

-3.651 45.009

710 38.286

-736 10.176

-1.771 10.678

2.313 6.836

1.580 5.247

-1.055 7.943

Goederenhandel, uitvoer (f.o.b.)

Uitvoer uit hoofde van veredeling 1.2.1 Veredeling van goederen in het buitenland 1.2.2 Goederen veredeld in Nederland 1.2 1.3 1.4 1.5

Totaal uitvoer uit hoofde van veredeling Reparatie aan goederen Bunkeren Niet-monetair goud

1

Totaal uitvoer van goederen

Goederenhandel, invoer (f.o.b.)

Invoer uit hoofde van veredeling 2.2.1 Goederen veredeld in het buitenland 2.2.2 Goederen veredeld in Nederland 2.2 2.3 2.4 2.5

Totaal invoer uit hoofde van veredeling Reparatie aan goederen Bunkeren Niet-monetair goud

2

Totaal invoer van goederen

Saldo goederenverkeer 3.1.1 Energiebalans (1.1.1 + 1.1.2 - 2.1.1) 3.1.2 Saldo overige goederenhandel (1.1.3 - 2.1.2) 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5

Handelsbalans Saldo veredeling (1.2 - 2.2) Saldo reparatie aan goederen (1.3 - 2.3) Saldo bunkeren (1.4 - 2.4) Saldo niet-monetair goud (1.5 - 2.5)

31.272 1.252

35.884 2.064

36.086 1.334

41.357 -399

38.999 -1.741

9.439 -463

8.908 -272

9.151 -173

6.827 1.156

6.887 -401

395 -53

297 -43

512 -31

727 -24

1.551 -53

375 11

646 -16

220 -30

-4 -16

104 16

3

Saldo goederenverkeer (1 - 2)

32.862

38.203

37.898

41.661

38.756

9.364

9.265

9.167

7.963

6.609

255.664

281.303

315.525

344.331

368.085

94.076

92.676

88.286

75.828

73.188

-3.662 -8.562 0

-4.085 -10.291 0

-5.262 -10.373 0

-6.362 -10.193 0

-6.367 -17.349 0

-2.534 -4.445 0

-796 -4.830 0

-2.005 -4.186 0

-2.213 -3.703 0

-1.057 -2.721 0

Aanvullende gegevens 4

Uitvoer van goederen volgens handelsstatistiek

5.1 5.2 5.3

Aanpassingen voor verschillen in: Dekking Classificatie Tijdstip van registratie

5

Totaal aanpassingen

-12.221

-14.376

-15.634

-16.553

-23.716

-6.979

-5.625

-6.192

-5.917

-3.777

6

Goederenhandel, uitvoer (f.o.b.) (4 + 5)

243.440

266.929

299.891

327.778

344.370

87.098

87.051

82.094

69.911

69.411

7

Invoer van goederen volgens handelsstatistiek

229.402

251.396

285.539

308.037

336.811

86.300

86.042

80.260

68.671

66.039

8.1 8.2 8.3

Aanpassingen voor verschillen in: Dekking Classificatie Tijdstip van registratie

-3.397 -13.837 0

-4.602 -15.751 0

-3.698 -18.034 0

-2.067 -19.548 0

-3.140 -28.300 0

-1.390 -7.253 0

-649 -7.251 0

-593 -6.722 0

-845 -4.741 0

1.677 -5.192 0

8

Totaal aanpassingen

-17.233

-20.352

-21.731

-21.614

-31.440

-8.643

-7.900

-7.315

-5.587

-3.516

9

Goederenhandel, invoer (f.o.b.) (7 + 8)

212.172

231.043

263.807

286.422

305.371

77.658

78.142

72.945

63.083

62.524




143*

Tabel 12.3 Dienstenrekening Miljoenen euro’s

2004

2005

2006

2007

2008

2008

2009 ii

iii

iv

i

ii

Uitvoer van diensten Vervoersdiensten Zeescheepvaart 1.1.1.1 Passagiersvervoer 1.1.1.2 Vrachtvervoer 1.1.1.3 Vervoersondersteunende diensten

78 5.274 1.347

60 6.282 1.323

69 5.412 1.746

48 5.049 1.803

42 5.142 1.782

12 1.269 468

15 1.374 444

9 1.257 471

6 1.212 285

12 1.122 315

1.1.1

6.702

7.665

7.227

6.903

6.969

1.752

1.833

1.737

1.506

1.449

Luchtvaart 1.1.2.1 Passagiersvervoer 1.1.2.2 Vrachtvervoer 1.1.2.3 Vervoersondersteunende diensten

4.824 1.833 465

4.740 2.064 333

4.653 1.290 291

4.611 1.284 297

4.695 1.593 333

1.167 405 78

1.353 423 84

1.158 396 84

900 291 81

939 282 90

1.1.2 Totaal luchtvaart

7.119

7.140

6.234

6.183

6.621

1.650

1.863

1.635

1.275

1.314

Overige vervoersdiensten 1.1.3.1 Passagiersvervoer 1.1.3.2 Vrachtvervoer 1.1.3.3 Vervoersondersteunende diensten

81 1.296 408

90 1.920 438

165 4.608 1.581

138 5.052 1.767

144 5.268 2.088

39 1.335 528

36 1.323 525

48 1.368 546

9 1.365 435

12 1.377 444

1.1.3

Totaal overige vervoersdiensten

1.785

2.451

6.357

6.957

7.497

1.902

1.884

1.959

1.806

1.833

1.1

Totaal vervoersdiensten

15.609

17.259

19.815

20.043

21.081

5.304

5.577

5.331

4.587

4.596

Reisverkeer 1.2.1 Zakelijk reisverkeer 1.2.2 Niet-zakelijk reisverkeer

2.703 5.603

2.784 5.640

2.889 6.150

3.144 6.563

3.015 6.059

642 1.542

390 2.010

948 1.285

807 1.002

618 1.667

1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 1.8

8.307 2.664 1.713 333 672 2.973 3.372

8.420 3.024 2.214 363 732 2.997 3.126

9.038 3.018 1.812 408 834 3.942 2.766

9.708 3.060 1.845 447 996 4.668 3.123

9.071 3.072 2.214 480 1.020 4.569 3.336

2.184 765 570 120 252 1.155 738

2.398 789 540 123 255 1.053 882

2.233 798 654 114 252 1.347 1.002

1.808 699 501 102 231 1.038 837

2.286 711 495 96 216 975 942

Totaal zeescheepvaart

Totaal reisverkeer Communicatie Uitvoering van werken Verzekeringen Financiële diensten Computer- en informatiediensten Royalty’s en licenties

Overige zakelijke dienstverlening 1.9.1 Aan de handel gerelateerde diensten 1.9.2 Operational leasing 1.9.3 Diverse zakelijke, professionele en technische diensten

2.916 411

2.967 774

3.069 576

3.132 477

3.213 735

810 168

807 165

795 219

756 288

756 213

18.159

20.343

19.956

20.583

20.694

4.983

5.043

5.838

4.362

4.671

1.9

21.489

24.081

23.601

24.183

24.645

5.964

6.015

6.852

5.406

5.637

612 12

480 249

381 189

288 201

342 168

81 39

90 36

111 42

84 57

84 42

618 1.602

726 1.530

570 1.680

492 1.833

513 1.941

120 489

126 486

156 474

141 441

123 432

59.346

64.466

67.481

70.402

71.940

17.665

18.244

19.208

15.793

16.511

Totaal overige zakelijke dienstverlening

Particuliere diensten 1.10.1 Audiovisuele diensten 1.10.2 Overige particuliere diensten 1.10 1.11

Totaal particuliere diensten Overheidsdiensten

1

Totaal uitvoer van diensten


144*



2004

2005

2006

2007

2008

2008

2009 ii

iii

iv

i

ii

Invoer van diensten Vervoersdiensten Zeescheepvaart 2.1.1.1 Passagiersvervoer 2.1.1.2 Vrachtvervoer 2.1.1.3 Vervoersondersteunende diensten

0 3.852 1.386

0 3.684 1.470

0 5.031 978

0 4.842 924

0 4.929 873

0 1.239 213

0 1.317 216

0 1.194 228

0 927 201

0 819 189

2.1.1

5.244

5.157

6.006

5.766

5.805

1.452

1.533

1.425

1.128

1.008

Luchtvaart 2.1.2.1 Passagiersvervoer 2.1.2.2 Vrachtvervoer 2.1.2.3 Vervoersondersteunende diensten

291 441 3.171

267 597 3.159

156 1.290 1.593

153 1.293 1.383

159 1.551 1.278

36 366 315

45 381 339

39 435 339

30 342 282

27 321 306

2.1.2

3.912

4.023

3.042

2.835

2.985

714

768

810

657

654

Overige vervoersdiensten 2.1.3.1 Passagiersvervoer 2.1.3.2 Vrachtvervoer 2.1.3.3 Vervoersondersteunende diensten

183 1.548 156

120 2.403 324

135 5.229 534

114 5.916 552

105 5.880 606

27 1.539 144

24 1.470 162

33 1.467 159

21 1.317 147

18 1.365 150

2.1.3

Totaal overige vervoersdiensten

1.884

2.847

5.901

6.582

6.594

1.710

1.659

1.659

1.485

1.533

2.1

Totaal vervoersdiensten

11.034

12.027

14.946

15.183

15.381

3.876

3.960

3.891

3.267

3.195

2.2.1 2.2.2

Reisverkeer Zakelijk reisverkeer Niet-zakelijk reisverkeer

3.252 9.961

3.150 9.848

3.306 10.256

3.393 10.518

3.582 11.194

924 2.853

609 4.775

1.257 1.963

822 1.670

960 2.963

2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 2.8

Totaal reisverkeer Communicatie Uitvoering van werken Verzekeringen Financiële diensten Computer- en informatiediensten Royalty’s en licenties

13.210 2.307 861 612 714 2.499 2.691

12.996 2.568 1.143 645 813 2.982 2.976

13.558 3.000 942 708 903 3.534 2.295

13.910 2.796 987 756 1.185 3.966 2.661

14.777 2.700 1.194 813 1.179 3.945 2.382

3.777 645 198 207 291 900 654

5.385 708 387 207 297 810 639

3.220 711 402 195 279 1.338 471

2.493 657 285 174 246 969 699

3.923 630 312 174 252 915 621

2.9.1 2.9.2 2.9.3

Overige zakelijke dienstverlening Aan de handel gerelateerde diensten Operational leasing Diverse zakelijke, professionele en technische diensten

3.645 579

3.735 813

4.164 627

4.326 660

4.641 711

1.176 165

1.179 198

1.119 189

999 168

984 171

16.362

16.833

14.115

14.025

14.316

3.447

3.627

3.936

3.201

3.426

2.9

Totaal overige zakelijke dienstverlening

20.583

21.378

18.909

19.011

19.677

4.791

5.004

5.247

4.368

4.581

2.10.1 2.10.2

Particuliere diensten Audiovisuele diensten Overige particuliere diensten

624 84

615 147

483 99

411 105

366 129

84 39

84 36

90 36

135 30

78 36

2.10 2.11

Totaal particuliere diensten Overheidsdiensten

705 708

756 717

582 642

522 561

495 504

123 123

120 126

126 132

165 150

117 153

2

Totaal invoer van diensten

55.919

58.998

60.020

61.534

63.042

15.585

17.640

16.015

13.469

14.870

3.1 3.2 3.3

Saldo dienstenverkeer Saldo vervoersdiensten (1.1 - 2.1) Saldo reisverkeer (1.2 - 2.2) Saldo overige diensten (1.3 t/m 1.11 - 2.3 t/m 2.11)

4.575 -4.905 3.756

5.232 -4.575 4.809

4.866 -4.523 7.119

4.857 -4.204 8.211

5.700 -5.705 8.907

1.428 -1.593 2.247

1.617 -2.986 1.974

1.437 -987 2.742

1.317 -685 1.689

1.401 -1.636 1.878

3

Saldo dienstenverkeer (1 - 2)

3.430

5.470

7.461

8.869

8.902

2.081

605

3.194

2.323

1.641

Totaal zeescheepvaart

Totaal luchtvaart

145*

Tabel 12.4 Inkomensrekening Miljoenen euro’s

2004

2005

2006

2007

2008

2008

2009 ii

iii

iv

i

ii

Ontvangen inkomens 1

Inkomen uit arbeid

1.008

966

945

963

942

255

225

234

228

255

Inkomen uit kapitaal Inkomen uit directe investeringen 2.1.1 Uitgekeerde winsten 2.1.2 Ingehouden winsten 2.1.3 Rente op leningen

12.104 14.216 6.543

37.488 -3.936 6.830

45.633 525 8.657

38.323 12.602 7.343

37.441 -13.955 7.930

7.191 -623 1.979

8.968 -1.352 1.986

15.230 -14.346 2.046

5.336 1.753 1.736

8.844 -2.508 1.789

2.1

32.864

40.378

54.812

58.267

31.417

8.545

9.604

2.931

8.826

8.124

Inkomen uit effecten 2.2.1 Dividenden 2.2.2 Rente op effecten

5.248 16.298

6.893 17.890

7.779 20.636

8.646 20.717

8.413 20.894

3.566 5.062

1.625 5.062

1.837 5.527

1.140 5.236

2.392 5.280

2.2

21.545

24.787

28.418

29.366

29.307

8.628

6.687

7.364

6.378

7.672

Inkomen uit overige financiële activa 2.3.1 Overheid 2.3.2 Bankwezen (inclusief monetaire autoriteiten) 2.3.3 Overige sectoren

77 7.215 2.270

121 10.617 2.451

197 16.813 2.720

198 24.908 3.634

174 24.423 3.944

55 6.302 1.030

42 6.147 1.017

45 5.716 887

14 3.214 571

13 2.377 508

2.3

Totaal inkomen uit overige financiële activa

9.563

13.189

19.731

28.738

28.542

7.389

7.205

6.648

3.799

2.900

2

Totale inkomen uit kapitaal

63.972

78.353

102.964

116.371

89.266

24.562

23.496

16.943

19.002

18.697

3

Totaal ontvangen inkomens (1+2)

64.978

79.322

103.904

117.332

90.208

24.817

23.721

17.177

19.230

18.952

1.845

2.151

2.367

2.190

2.316

639

570

579

564

720

6.703 7.123 4.793

20.810 -889 5.485

11.033 10.336 6.507

23.140 4.534 6.324

15.279 1.459 7.175

4.537 -556 1.773

2.325 1.389 1.749

6.453 -2.783 1.859

1.204 3.267 1.740

3.855 767 1.638

18.622

25.407

27.881

33.997

23.913

5.754

5.462

5.529

6.211

6.263

Inkomen uit effecten 5.2.1 Dividenden

6.540

11.149

13.449

15.940

15.055

6.684

3.438

2.329

2.023

4.047

Rente op effecten 5.2.2.1 Rente op overheidsobligaties e.d. 5.2.2.2 Rente op overige effecten

5.997 9.894

6.334 13.217

6.254 16.120

6.787 17.964

8.021 17.478

1.768 4.311

1.806 4.413

2.788 4.331

2.281 3.695

2.243 3.727

5.2.2 Totaal rente op effecten

15.893

19.553

22.374

24.753

25.499

6.079

6.219

7.120

5.977

5.970

5.2

22.432

30.702

35.823

40.695

40.552

12.763

9.657

9.449

7.998

10.019

45 9.743 3.308

34 14.569 3.403

54 20.624 3.857

59 29.618 4.743

118 28.364 5.252

16 7.375 1.287

24 7.317 1.408

49 6.244 1.275

10 4.138 1.138

9 2.863 1.026

Totaal inkomen uit directe investeringen

Totaal inkomen uit effecten

Uitgaande inkomens 4

Inkomen uit arbeid

Inkomen uit kapitaal Inkomen uit directe investeringen 5.1.1 Uitgekeerde winsten 5.1.2 Ingehouden winsten 5.1.3 Rente op leningen 5.1

Totaal inkomen uit directe investeringen

Totaal inkomen uit effecten

Inkomen uit overige financiële passiva 5.3.1 Overheid 5.3.2 Bankwezen (inclusief monetaire autoriteiten) 5.3.3 Overige sectoren 5.3

Totaal inkomen uit overige financiële passiva

13.098

18.005

24.534

34.423

33.735

8.678

8.748

7.570

5.286

3.898

5

Totale inkomen uit kapitaal

54.154

74.117

88.236

109.112

98.202

27.195

23.869

22.547

19.496

20.178

6

Totaal uitgaande inkomens (4+5)

55.998

76.267

90.603

111.302

100.518

27.833

24.439

23.126

20.060

20.897

-840 14.242 -889

-1.182 14.971 -5.918

-1.425 26.937 -7.407

-1.233 24.270 -11.330

-1.374 7.504 -11.246

-384 2.791 -4.135

-345 4.142 -2.970

-345 -2.598 -2.086

-336 2.613 -1.621

-462 1.863 -2.345

-3.536

-4.816

-4.803

-5.685

-5.194

-1.290

-1.544

-921

-1.486

-997

8.978

3.056

13.304

6.030

-10.311

-3.017

-718

-5.949

-830

-1.944

Saldo inkomens 7.1 7.2 7.3 7.4 7

Saldo inkomen uit arbeid (1 - 4) Saldo inkomen uit directe investeringen (2.1-5.1) Saldo inkomen uit effecten (2.2-5.2) Saldo inkomen uit overig financieel verkeer (2.3-5.3) Saldo inkomens (3 -6)


146*



Tabel 12.5 Inkomensoverdrachten Miljoenen euro’s

2004

2005

2006

2007

2008

2008

2009 ii

iii

iv

i

ii

Ontvangen inkomensoverdrachten 1.1 1.2

Overheid Overdrachten van de eu-instellingen Overige overdrachten

1.646 1.817

1.487 2.677

1.821 3.036

1.225 3.484

918 3.508

303 1.288

132 846

185 664

269 627

2.904 936

1

Totaal overheid

3.460

4.165

4.855

4.706

4.429

1.591

979

849

896

3.840

2

Overige sectoren

4.428

4.812

9.259

8.994

9.144

2.329

2.326

2.421

2.425

2.134

3

Totaal ontvangen inkomensoverdrachten (1+2)

7.889

8.975

14.115

13.701

13.572

3.920

3.306

3.269

3.321

5.974

Uitgaande inkomensoverdrachten 4.1 4.2

Overheid Overdrachten aan de eu-instellingen Overige overdrachten

5.297 4.659

6.475 4.479

6.918 5.133

5.722 5.046

6.727 5.325

1.518 1.170

1.434 1.084

1.453 1.995

1.568 1.246

929 128

4

Totaal overheid

9.957

10.951

12.050

10.767

12.052

2.688

2.518

3.448

2.815

1.058

5.2

Overige sectoren Overdrachten door buitenlandse werknemers in Nederland Overige overdrachten

516 5.770

684 6.791

624 9.666

672 9.506

732 9.610

183 2.765

183 2.292

183 2.519

183 2.095

183 2.297

5

Totale overige sectoren

6.288

7.478

10.286

10.181

10.338

2.947

2.474

2.701

2.277

2.479

6

Totaal uitgaande inkomensoverdrachten (4+5)

16.244

18.427

22.338

20.947

22.389

5.634

4.991

6.149

5.091

3.538

5.1

Saldo inkomensoverdrachten 7.1 7.2

Overheid (1 - 4) Overige sectoren (2 - 5)

-6.494 -1.860

-6.787 -2.665

-7.196 -1.030

-6.061 -1.186

-7.626 -1.194

-1.096 -618

-1.539 -148

-2.601 -280

-1.918 148

2.781 -345

7

Saldo inkomensoverdrachten (3-6)

-8.354

-9.451

-8.222

-7.247

-8.819

-1.715

-1.687

-2.880

-1.770

2.435




147*

Tabel 12.6 Directe investeringen Miljoenen euro’s

2004

2005

2006

2007

2008

2008

2009 ii

iii

iv

i

ii

Nederlandse directe investeringen in het buitenland (-) Kapitaaldeelnemingen door Nederlandse investeerders in buitenlandse ondernemingen 1.1.2 door buitenlandse ondernemingen in hun Nederlandse investeerders

-25.256

-89.879

-42.908

-9.087

-5.785

12.018

1.351

-3.659

-16.874

-5.983

0

-1

-11

-12

-12

-3

-3

-3

0

0

1.1

Totaal kapitaaldeelnemingen

-25.256

-89.879

-42.923

-9.101

-5.793

12.018

1.348

-3.662

-16.874

-5.983

Herinvestering van winsten 1.2.1 door Nederlandse investeerders in buitenlandse ondernemingen 1.2.2 door buitenlandse ondernemingen in hun Nederlandse investeerders

-14.212

3.933

-470

-12.648

13.975

628

1.356

14.351

-1.752

2.513

-9

3

-53

45

-24

-6

-6

-6

-3

-3

1.2

-14.216

3.936

-525

-12.602

13.955

623

1.352

14.346

-1.753

2.508

8.103

-18.067

-16.048

-4.478

-27.786

-2.970

-58

-11.197

3.347

1.107

7.880

-1.986

7.654

5.425

5.932

4.494

2.611

-2.142

-2.168

1.604

15.981

-20.052

-8.393

950

-21.855

1.524

2.553

-13.338

1.179

2.711

1.1.1

Totaal herinvestering van winsten

Overige investeringen door Nederlandse investeerders in buitenlandse ondernemingen 1.3.2 door buitenlandse ondernemingen in hun Nederlandse investeerders

1.3.1

1.3

Totaal overige investeringen

1

Totaal directe investeringen in het buitenland

-23.488

-105.996

-51.841

-20.754

-13.696

14.162

5.253

-2.655

-17.448

-763

2.1 2.1.1 2.1.2 2.1.3 2.1.4 2.1.5 2.1.6 2.1.7 2.1.8 2.1.9 2.1.10 2.1.11 2.1.12 2.1.13 2.1.14 2.1.15 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 2.8

Verdeling naar land Europese Unie Eurogebied België Duitsland Finland Frankrijk Griekenland Ierland Italië Luxemburg Oostenrijk Portugal Slovenië Spanje Malta Cyprus Slowakije Bulgarije Denemarken Polen Roemenië Verenigd Koninkrijk Zweden Overige eu-landen

-10.730 -1.170 -3.439 -83 616 -121 -1.070 -1.374 -2.227 -1.210 -110 23 -543 0 -20 -68 -49 603 -458 -153 -4.731 176 89

-4.011 449 3.536 -257 -2.118 118 318 -3.092 6.217 -2.314 137 -69 -6.749 1 -178 -511 80 4.107 -459 -1.388 -85.971 -858 -1.155

-29.917 -11.027 579 20 -4.802 -303 807 -11.032 -3.209 1.770 -338 43 -2.048 0 -257 -115 -8 -1.478 -286 -742 6.802 -931 -80

-27.576 -13.450 -3.372 -755 2.006 -213 -285 -830 -8.238 -1.502 -95 -18 -1.541 0 799 -83 23 94 -395 -305 598 812 172

-11.033 -6.213 1.402 -236 -1.671 143 -1.787 7.848 -8.693 18 99 -5 -1.369 -545 14 -37 -16 -240 -868 55 -3.451 82 -661

6.040 -1.296 790 24 -260 130 24 8.773 -1.459 -167 -81 -1 -346 -167 83 -4 24 -166 -254 -48 4.883 932 -306

-7.278 -685 -1.216 103 -1.056 41 -303 226 -3.833 -251 42 2 -236 -70 -30 -12 -6 -225 -108 26 1.898 -321 -110

-3.109 -3.640 1.686 -243 395 5 -540 1.497 -1.962 586 292 -2 -792 -302 -86 -5 -5 61 -83 23 632 -296 142

409 5.447 -5 14 -1.546 -42 1.057 -3.288 -662 -95 -3 -16 511 -6 -981 22 11 -305 -128 -27 -17.202 -161 -279

-855 -280 219 34 -800 89 12 184 -668 741 5 9 -337 -19 -21 -22 -5 -235 -174 -48 3.260 99 -123

2 3 3.1 3.2 3.3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

Totaal Europese Unie Overig Europa Noorwegen Rusland Zwitserland Verenigde Staten Canada Nederlandse Antillen en Aruba Brazilië China Hongkong India Japan Overige landen

-15.253 -2.455 -203 -2.202 761 1.837 -445 -398 588 -221 -278 -237 -219 -6.407

-89.655 -4.343 1.253 -2.489 -3.484 -1.321 -1.855 -10 -872 -519 -231 -43 -232 -6.915

-26.640 -13.034 -1.122 -5.941 -4.602 -3.677 -3.118 -821 -767 -337 12 -353 -258 -2.848

-26.577 -2.020 2.295 2.339 -4.328 21.190 -7.183 -488 -538 -441 -1.820 -471 -662 -1.744

-16.132 -2.405 -474 -827 -1.702 -1.389 -4.623 -350 16.205 -860 -74 -76 -567 -3.425

11.105 -725 104 -262 -265 3.505 1.409 -110 -668 -233 410 -47 37 -521

-6.124 -2.043 -160 -193 -1.438 1.060 -3.151 -107 15.790 -386 -16 139 12 79

-2.635 -676 -401 -82 -686 2.800 -268 -146 629 -264 -352 -116 -551 -1.076

-17.682 -1.419 -417 -179 -739 1.408 910 -244 -51 -7 -5 -70 769 -1.057

1.919 -1.194 178 -261 -1.214 935 -892 123 250 311 4 1 -335 -1.885

13

Totaal directe investeringen in het buitenland (2 t/m 12)

-23.488

-105.996

-51.841

-20.754

-13.696

14.162

5.253

-2.655

-17.448

-763


148*



2004

2005

2006

2007

2008

2008

2009 ii

iii

iv

i

ii

Buitenlandse directe investeringen in Nederland Kapitaaldeelnemingen 14.1.1 door buitenlandse investeerders in Nederlandse ondernemingen 14.1.2 door Nederlandse ondernemingen in hun buitenlandse investeerders

4.826

4.142

5.725

93.530

-12.087

5.699

2.605

-27.812

97

2.831

429

-21

-44

0

1

0

0

0

0

0

14.1


5.255

4.122

5.679

93.530

-12.087

5.699

2.604

-27.812

97

2.831

Herinvestering van winsten 14.2.1 door buitenlandse investeerders in Nederlandse ondernemingen 14.2.2 door Nederlandse ondernemingen in hun buitenlandse investeerders

7.122

-849

10.322

4.547

1.468

-553

1.390

-2.780

3.270

770

2

-40

17

-13

-12

-3

-3

-3

-3

-3

14.2 Totaal herinvestering van winsten

7.123

-889

10.336

4.534

1.459

-556

1.389

-2.783

3.267

767

Overige investeringen 14.3.1 door buitenlandse investeerders in Nederlandse ondernemingen 14.3.2 door Nederlandse ondernemingen in hun buitenlandse investeerders

-7.241

34.945

-6.889

-15.203

7.283

2.394

-3.713

1.433

712

-760

-1.436

255

-2.882

1.432

-1.857

-1.566

-1.180

838

-491

1.409

14.3


-8.674

35.200

-9.771

-13.772

5.426

828

-4.893

2.271

221

648

14

Totaal directe investeringen in Nederland

3.705

38.430

6.245

84.290

-5.203

5.970

-900

-28.324

3.585

4.248

4.534 -331 553 -50 1.031 47 403 -2 2.585 137 -71 0 232 0 0 1 0 124 1 -4 2.385 -254 120

20.571 4.228 -851 48 7.176 12 2.723 916 5.460 584 13 0 197 -1 64 2 1 2.337 33 1 10.250 -6 442

1.816 6.552 -874 395 -5.911 -164 1.755 826 -1.242 120 45 0 521 0 -30 -177 0 -259 -39 2 634 -38 -560

56.314 16.114 2.804 57 20.291 -5 973 -545 6.144 22 53 0 9.934 1 494 -26 0 181 27 10 25.318 -461 -12

-11.990 -8.211 2.126 -14 3.072 -5 -184 149 6.492 132 -76 7 -15.649 277 -74 -25 1 363 23 -4 -2.604 -245 -34

6.155 -442 732 -16 -193 -1 472 45 5.778 -65 -19 -1 -180 -18 7 55 0 631 -23 -11 -2.586 -140 -2

-468 -848 681 493 -874 1 -356 76 213 52 -13 0 138 -17 -14 2 1 260 1 4 656 2 -59

-25.838 -8.383 23 -472 665 4 -819 148 -1.337 69 -25 8 -15.958 330 -74 -18 0 -599 38 -1 -1.782 -59 35

-1.560 -1.329 617 113 805 -2 1.194 4 -2.936 12 -37 10 -23 -18 8 22 1 16 -39 5 618 -25 -16

3.195 1.506 1.856 -26 118 -2 -294 -42 151 -2 -4 -6 -47 -18 6 -1 0 -29 6 -7 401 -8 -15

6.906 2.087 71 6 2.605 -5.383 466 229 6 11 -16 49 663 -1.313

33.629 4.873 -29 23 -1.400 907 179 -25 510 14 -30 -49 226 -1.804

1.556 -460 -504 21 2.969 939 -177 566 143 6 -32 3 2.155 1.546

81.377 -8.670 460 53 -2.269 11.879 -343 512 -100 21 18 1 1.112 -1.517

-14.490 1.261 1.032 45 -914 5.374 61 906 21 107 102 -1 189 1.267

4.024 601 49 8 -309 983 14 262 52 0 57 -1 -346 324

397 100 98 12 -228 -195 3 196 -1 3 -138 0 176 -1.441

-28.206 -250 878 15 -674 -1.940 25 216 1 105 151 0 319 1.255

-1.000 4.114 197 3 4.101 -1.843 2.238 243 1 -17 -51 0 17 -117

3.543 551 -96 5 500 -355 -19 46 1 0 -51 0 175 357

3.705

38.430

6.245

84.290

-5.203

5.970

-900

-28.324

3.585

4.248

Verdeling naar land Europese Unie 15.1 Eurogebied 15.1.1 België 15.1.2 Duitsland 15.1.3 Finland 15.1.4 Frankrijk 15.1.5 Griekenland 15.1.6 Ierland 15.1.7 Italië 15.1.8 Luxemburg 15.1.9 Oostenrijk 15.1.10 Portugal 15.1.11 Slovenië 15.1.12 Spanje 15.1.13 Malta 15.1.14 Cyprus 15.1.15 Slowakije 15.2 Bulgarije 15.3 Denemarken 15.4 Polen 15.5 Roemenië 15.6 Verenigd Koninkrijk 15.7 Zweden 15.8 Overige eu-landen 15 16 16.1 16.2 16.3 17 18 19 20 21 22 23 24 25

Totaal Europese Unie Overig Europa Noorwegen Rusland Zwitserland Verenigde Staten Canada Nederlandse Antillen en Aruba Brazilië China Hongkong India Japan Overige landen

26

Totaal directe investeringen in Nederland (15 t/m 25)

149*

Tabel 12.7.1 Effectenverkeer Miljoenen euro’s

2004

2005

2006

2007

2008

2008

2009 ii

iii

iv

i

ii

Buitenlandse effecten, naar sector van de houder 1.1.1 1.1.2 1.1.3 1.1.4

Aandelen Monetaire autoriteiten Overige mfi’s Overheid Overige sectoren

18 -3.587 0 -24.073

31 -5.112 0 -4.177

0 14.195 0 -17.175

-3 -5.432 0 -13.465

-691 619 0 -13.058

-35 390 0 -13.979

-102 -8.839 0 -39

-409 -6.647 0 10.628

0 203 0 -5.642

41 720 0 -3.986

1.1

Totaal aandelen

-27.640

-9.257

-2.980

-18.905

-13.131

-13.623

-8.981

3.572

-5.440

-3.225

Schuldpapier 1.2.1.1 1.2.1.2 1.2.1.3 1.2.1.4

Obligaties Monetaire autoriteiten Overige mfi’s Overheid Overige sectoren

116 -5.155 0 -44.065

-918 -12.634 0 -45.159

-271 -22.126 0 -29.347

-3.582 3.354 0 -10.769

-4.366 14.684 0 -3.971

-1.299 481 0 -4.150

-1.503 2.549 0 -13.060

-363 5.949 0 8.962

-313 -2.710 0 -15.816

-337 -6.887 0 5.369

1.2.1

Totaal obligaties

-49.106

-58.710

-51.744

-10.996

6.347

-4.968

-12.015

14.548

-18.840

-1.855

1.2.2.1 1.2.2.2 1.2.2.3 1.2.2.4

Geldmarktpapier Monetaire autoriteiten Overige mfi’s Overheid Overige sectoren

0 -6.468 0 -1.403

0 -859 0 1.748

6 17.972 0 698

-650 6.536 0 408

684 4.421 0 12.157

0 19 0 -801

0 2.752 0 4.690

0 2.581 0 5.201

-50 -916 0 459

50 -907 0 2.888

1.2.2

Totaal geldmarktpapier

-7.871

890

18.674

6.293

17.264

-781

7.442

7.783

-508

2.031

1.2

Totaal schuldpapier

-56.975

-57.820

-33.070

-4.705

23.610

-5.748

-4.574

22.330

-19.347

176

1

Totaal buitenlandse effecten

-84.618

-67.077

-36.051

-23.609

10.479

-19.371

-13.555

25.902

-24.786

-3.050

Nederlandse effecten, naar sector van de emittent 2.1.1 2.1.2

Aandelen Overige mfi’s Overige sectoren

-756 3.356

4.213 63.506

1.566 10.964

-50.187 -18.616

-415 -7.984

54 2.198

-264 -3.201

-93 725

0 556

2 532

2.1

Totaal aandelen

2.601

67.718

12.530

-68.802

-8.398

2.252

-3.465

632

556

534

Schuldpapier 2.2.1.1 2.2.1.2 2.2.1.3 2.2.1.4


0 39.135 18.208 3.404

1 42.238 10.832 13.528

0 33.069 -453 25.735

0 20.876 -5.637 5.027

0 2.324 17.348 -7.348

0 10.759 6.133 495

0 6.025 -4.246 -5.212

0 -12.041 16.511 302

0 11.414 8.843 11.523

0 -2.829 -2.156 2.396

2.2.1

Totaal obligaties

60.749

66.599

58.351

20.264

12.323

17.385

-3.433

4.772

31.780

-2.591

2.2.2.1 2.2.2.2 2.2.2.3 2.2.2.4


0 250 -1.728 -2.187

0 -6.541 327 817

0 -6.081 -4.105 -4.118

0 4.161 2.922 -1.394

0 8.440 60.765 695

0 2.608 78 -1.534

0 3.500 11.052 -618

0 -2.258 45.080 1.745

0 7.998 -13.703 -3.282

0 9.525 -10.019 -1.909

2.2.2


-3.665

-5.399

-14.303

5.690

69.902

1.153

13.933

44.568

-8.987

-2.403

2.2

Totaal schuldpapier

57.084

61.201

44.046

25.954

82.226

18.539

10.501

49.339

22.794

-4.994

2

Totaal Nederlandse effecten

59.685

128.918

56.576

-42.849

73.828

20.791

7.035

49.972

23.349

-4.460

3.1

Saldi Aandelen

-25.039

58.460

9.550

-87.704

-21.529

-11.370

-12.447

4.204

-4.884

-2.691

3.2.1 3.2.2

Schuldpapier Obligaties Geldmarktpapier

11.642 -11.533

7.890 -4.508

6.607 4.370

9.265 11.982

18.671 87.165

12.418 372

-15.448 21.374

19.320 52.350

12.941 -9.494

-4.446 -371

3.2

Totaal schuldpapier

109

3.380

10.976

21.250

105.837

12.790

5.927

71.671

3.446

-4.818

3


-24.932

61.842

20.527

-66.455

84.306

1.420

-6.520

75.873

-1.437

-7.510


150*



Tabel 12.7.2 Buitenlandse effecten, niet-emu, naar sector van de houder Miljoenen euro’s

2004

2005

2006

2007

2008

2008

2009 ii

iii

iv

i

ii

1.1.1 1.1.2 1.1.3 1.1.4

Aandelen Monetaire autoriteiten Overige mfi’s Overheid Overige sectoren

16 -2.964 0 -18.387

-57 -1.421 0 923

0 450 0 -6.365

-3 -1.703 0 -8.474

-691 4.100 0 -16.499

-35 -84 0 -16.361

-102 -998 0 -420

-409 -3.180 0 7.626

0 -517 0 -4.823

41 -300 0 -4.587

1.1

Totaal aandelen

-21.336

-555

-5.917

-10.185

-13.091

-16.481

-1.521

4.038

-5.340

-4.844

Schuldpapier 1.2.1.1 1.2.1.2 1.2.1.3 1.2.1.4


-273 2.155 0 -6.882

330 -138 0 -9.801

47 -13.354 0 -10.345

81 -6.853 0 -11.025

-130 -8.166 0 -6.305

24 -1.636 0 -3.766

-125 -3.295 0 -10.136

-13 2.206 0 3.898

9 552 0 -7.855

-53 -400 0 6.842

1.2.1

Totaal obligaties

-5.001

-9.611

-23.651

-17.795

-14.601

-5.379

-13.556

6.092

-7.295

6.390

1.2.2.1 1.2.2.2 1.2.2.3 1.2.2.4


0 -1.377 0 -681

0 599 0 1.347

0 7.704 0 209

0 3.652 0 -470

0 2.496 0 9.958

0 522 0 -402

0 1.136 0 3.916

0 1.749 0 3.438

0 509 0 178

0 196 0 2.460

1.2.2


-2.058

1.947

7.914

3.181

12.453

120

5.052

5.186

687

2.656

1.2

Totaal schuldpapier

-7.055

-7.662

-15.737

-14.615

-2.148

-5.259

-8.504

11.278

-6.608

9.045

1

Totaal

-28.391

-8.219

-21.653

-24.797

-15.239

-21.741

-10.024

15.317

-11.948

4.201




151*

Tabel 12.8 Financiële derivaten en overig financieel verkeer Miljoenen euro’s

2004

2005

2006

2007

2008

2008

2009 ii

iii

iv

i

ii

Financiële derivaten 1.1 1.2 1.3 1.4

Activa Monetaire autoriteiten Overheid Banken Overige sectoren

1


0 0 94.704 38.317

0 0 96.179 24.941

0 -2 88.806 16.487

0 1 83.754 41.719

0 0 99.115 32.111

0 0 19.589 7.887

0 0 26.516 6.593

0 0 31.266 4.880

0 0 30.806 16.402

0 0 24.923 8.935

133.022

121.118

105.293

125.473

131.225

27.476

33.108

36.146

47.209

33.857

Overig financieel verkeer Activa Handelskrediet 2.1 2.2

Lang handelskrediet Kort handelskrediet

-8 -2.609

-62 -2.028

148 -2.814

-206 -2.551

-308 1.856

-41 360

-108 -136

-74 3.938

-56 2.370

-100 467

2

Totaal handelskrediet

-2.618

-2.089

-2.667

-2.758

1.549

319

-244

3.864

2.315

368

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

455 0

58 0

123 250

208 0

82 0

28 -4.522

3 -2.983

29 8.005

17 0

18 0

455 -4.896

57 -11.988

373 -10.036

209 -51.134

84 -11.272

-4.492 1.881

-2.979 -2.559

8.033 5.544

17 6.542

18 -7.614

-128 926

-97 -2.865

126 -3.116

-289 -7.072

-455 -11.327

-782 2.074

-857 1.669

902 -7.942

135 7.456

89 -3.396

796

-2.962

-2.990

-7.361

-11.781

1.292

811

-7.039

7.592

-3.307

-3.647

-14.891

-12.655

-58.287

-22.970

-1.320

-4.727

6.538

14.151

-10.901

Leningen 3.1

Monetaire autoriteiten Overheid 3.2.1 Lange leningen 3.2.2 Korte leningen 3.2 3.3

Totaal overheid Banken (lang) Overige sectoren 3.4.1 Lange leningen 3.4.2 Korte leningen 3.4

Totaal overige sectoren

3

Totaal leningen Valuta en buitenlandse rekeningen

4.1 4.2 4.3 4.4

Monetaire autoriteiten Overheid Banken (met inbegrip van korte leningen) Overige sectoren

-257 -242 -40.760 -4.751

189 -3.980 -22.198 -2.943

-663 4.790 -148.887 -5.769

677 -2.731 -102.668 -4.378

580 -627 111.376 9.440

987 -1.125 3.934 7.413

-1.072 2.958 -16.759 7.188

1.779 -2.287 146.043 -2.716

-542 2.500 -10.070 6.772

543 -3.097 41.467 479

4

Totaal valuta en buitenlandse rekeningen

-46.012

-28.931

-150.532

-109.099

120.766

11.210

-7.687

142.818

-1.339

39.391

-17 63 -1.115

-19 312 -2.891

0 642 -2.876

-5 -386 -664

-25 403 -3.167

0 130 599

-10 -637 425

-15 621 -3.412

-33 -24 -1.830

-20 69 3.949

1 -72

3 -791

7 -4.849

-1 -35.136

4.510 -60.443

0 -9.978

-1 -18.420

-14 493

0 -158

0 -1.921

-71

-789

-4.845

-35.137

-55.933

-9.978

-18.422

480

-160

-1.921

-1.138

-3.388

-7.076

-36.191

-58.720

-9.249

-18.642

-2.325

-2.048

2.078

-53.413

-49.298

-172.928

-206.334

40.622

959

-31.301

150.893

13.078

30.936

Overige activa 5.1 5.2 5.3

Monetaire autoriteiten Overheid Banken Overige sectoren 5.4.1 Lang 5.4.2 Kort 5.4


5

Totaal overige activa

6

Totaal overig financieel verkeer (2 t/m 5)


152*



2004

7.1 7.2 7.3 7.4

Passiva Monetaire autoriteiten Overheid Banken Overige sectoren

7


8

Saldo financiële derivaten (1 + 7)

2005

2006

2007

2008

2008

2009 ii

iii

iv

i

ii

-3 0 -95.652 -38.492

0 0 -97.295 -27.289

0 0 -94.535 -19.701

0 0 -91.061 -32.009

0 0 -92.344 -46.568

0 0 -21.922 -946

0 0 -22.865 -10.667

0 0 -27.196 -24.783

0 0 -27.837 -11.562

0 0 -23.998 -4.899

-134.147

-124.584

-114.237

-123.071

-138.911

-22.868

-33.532

-51.979

-39.399

-28.897

-1.126

-3.464

-8.945

2.403

-7.688

4.607

-424

-15.832

7.808

4.960

Passiva Handelskrediet 9.1 9.2

Lang handelskrediet Kort handelskrediet

0 1.625

0 1.399

0 1.553

0 1.483

0 -1.008

0 500

0 204

0 -3.732

0 -639

0 -256

9

Totaal handelskrediet

1.625

1.399

1.553

1.483

-1.008

500

204

-3.732

-639

-256

-958

225

1.023

-627

-496

-471

2.299

-2.503

-3

1

-7 -751

2 -1

0 0

-102 525

1 510

2 149

6 2.687

-2 -2.239

-5 1.566

79 -2.488

10.2 Totaal overheid 10.3 Banken (lang) Overige sectoren 10.4.1 Lange leningen 10.4.2 Korte leningen

-758 2.254

1 17.453

0 3.179

422 22.446

512 -13.653

152 -8.567

2.693 6.371

-2.241 -24.233

1.561 -2.906

-2.410 -6.177

1.710 829

-5.374 -2.519

-1.251 15.918

9.387 1.490

4.601 2.795

248 -2.134

1.423 -185

3.972 6.058

1.822 -7.135

-2.092 -8.074

10.4 Totaal overige sectoren

2.539

-7.894

14.669

10.875

7.397

-1.886

1.238

10.030

-5.312

-10.167

10

3.078

9.786

18.872

33.114

-6.242

-10.773

12.598

-18.947

-6.659

-18.754

Leningen 10.1

Monetaire autoriteiten Overheid 10.2.1 Lange leningen 10.2.2 Korte leningen

Totaal leningen Valuta en buitenlandse rekeningen

11.1 11.2 11.3 11.4

Monetaire autoriteiten Overheid Banken (met inbegrip van korte leningen) Overige sectoren

2.654 -688 57.184 -5.371

-2.611 333 13.186 2.322

-8.033 150 128.861 7.123

33.586 54 117.985 -5.925

-1.531 930 -116.561 13.975

-15.013 -295 6.085 -1.196

11.501 210 18.235 280

30.990 717 -204.103 12.652

4.235 -476 10.385 -12.477

-22.505 -156 1.127 7.333

11

Totaal valuta en buitenlandse rekeningen

53.777

13.226

128.101

145.697

-103.185

-10.418

30.226

-159.743

1.669

-14.202

Monetaire autoriteiten Overheid Banken Overige sectoren 12.4.1 Lang 12.4.2 Kort

0 3 2.764

0 -109 -1.692

0 153 -1.692

0 25 -530

0 225 -1.055

0 1.220 -2.001

0 -1.917 -359

0 -144 1.675

0 -33 2.608

0 904 -3.953

-9 941

-7 4.105

-12 7.068

14 -7.218

-4.556 22.087

0 -8.831

0 -4.016

113 13.491

26 -6.992

-172 -7.092

12.4 Totaal overige sectoren

934

4.098

7.058

-7.205

17.530

-8.831

-4.016

13.603

-6.965

-7.265

3.700

2.297

5.518

-7.710

16.703

-9.612

-6.292

15.136

-4.390

-10.313

62.181

26.709

154.041

172.588

-93.731

-30.302

36.738

-167.287

-10.020

-43.524

Overige passiva 12.1 12.2 12.3

12

Totaal overige passiva

13

Totaal overig financieel verkeer (9 t/m 12)

Saldi 14.1 14.2 14.3 14.4

Saldo handelskrediet (2 + 9) Saldo leningen (3 + 10) Saldo valuta en buitenlandse rekeningen (4 + 11) Saldo overige activa en passiva (5 + 12)

-997 -568 7.768 2.564

-690 -5.107 -15.703 -1.091

-1.114 6.216 -22.428 -1.560

-1.276 -25.170 36.601 -43.903

540 -29.213 17.582 -42.019

820 -12.093 791 -18.861

-40 7.872 22.540 -24.935

131 -12.410 -16.925 12.810

1.675 7.492 329 -6.439

110 -29.654 25.190 -8.236

14

Saldo overig financieel verkeer (6 + 13)

8.768

-22.592

-18.886

-33.746

-53.105

-29.340

5.438

-16.394

3.058

-12.588

153*

Tabel 12.9 Geografische uitsplitsing van de Nederlandse betalingsbalans Miljoenen euro’s

Europese Unie

Verenigde Staten

Japan

Overige landen

Totaal

2007

2008

2007

2008

2007

2008

2007

2008

2007

2008

253.934 168.502

275.416 179.814

16.878 23.891

16.160 26.580

2.487 6.819

2.858 8.928

64.670 97.096

67.286 107.642

337.971 296.310

361.719 322.965

85.431

95.600

-7.011

-10.420

-4.332

-6.072

-32.428

-40.356

41.661

38.756

41.625 38.311

41.876 38.328

6.902 6.543

7.013 7.317

953 664

852 738

20.925 16.015

22.199 16.658

70.402 61.534

71.940 63.042


3.311

3.544

361

-305

287

114

4.909

5.543

8.869

8.902

Inkomensrekening 1.3.1 Ontvangen inkomens 1.3.2 Uitgaande inkomens

67.047 70.519

56.422 64.583

22.479 9.010

11.490 10.118

759 1.264

905 710

27.049 30.513

21.394 25.107

117.332 111.302

90.208 100.518

1.3

-3.470

-8.162

13.468

1.369

-506

193

-3.465

-3.712

6.030

-10.311

Inkomensoverdrachtenrekening 1.4.1 Ontvangen inkomensoverdrachten 1.4.2 Uitgaande inkomensoverdrachten

9.156 11.431

9.021 12.596

577 743

585 721

29 116

72 224

3.935 8.656

3.894 8.849

13.701 20.947

13.572 22.389

1.4


-2.274

-3.576

-166

-138

-87

-151

-4.721

-4.956

-7.247

-8.819

1


83.001

87.408

6.649

-9.489

-4.635

-5.914

-35.702

-43.482

49.310

28.523

2.1 2.2

Vermogensoverdrachtenrekening Ontvangsten Uitgaven

2.098 2.570

1.865 2.649

311 476

149 182

3 56

4 47

338 846

421 2.119

2.749 3.948

2.438 5.000

2


-472

-785

-167

-36

-51

-42

-508

-1.696

-1.198

-2.559

-26.577 81.377

-16.132 -14.490

21.190 11.879

-1.389 5.374

-662 1.112

-567 189

-14.708 -10.078

4.391 3.722

-20.754 84.290

-13.696 -5.203

54.801

-30.619

33.069

3.985

451

-378

-24.788

8.114

63.534

-18.898

-6.176

28.885

-10.070

-11.630

-779

4.622

-6.581

-11.397

-23.609 -42.849

10.479 73.828

-66.455

84.306

Lopende rekening Goederenrekening 1.1.1 Uitvoer van goederen 1.1.2 Invoer van goederen 1.1


Dienstenrekening 1.2.1 Uitvoer van diensten 1.2.2 Invoer van diensten 1.2

Saldo inkomens

Financiële rekening Directe investeringen 3.1.1 Nederlandse directe investeringen 3.1.2 Buitenlandse directe investeringen 3.1


Effectenverkeer 3.2.1 Buitenlandse effecten 3.2.2 Nederlandse effecten 3.2


Financiële derivaten 3.3.1 Activa 3.3.2 Passiva 3.3


Overig financieel verkeer 3.4.1 Activa 3.4.2 Passiva 3.4


3



154*

91.348 -89.446

79.501 -94.900

23.938 -22.277

41.899 -34.150

1.364 -1.306

1.203 -1.165

8.823 -10.036

8.625 -8.697

125.473 -123.071

131.225 -138.911

1.902

-15.399

1.657

7.749

56

37

-1.215

-72

2.403

-7.688

-139.270 152.633

110.180 -104.592

535 20.878

-8.084 8.100

-3.862 -3.770

3.260 -4.599

-63.737 2.849

-64.733 7.364

-206.334 172.588

40.622 -93.731

13.365

5.588

21.412

15

-7.633

-1.341

-60.889

-57.370

-33.746

-53.105

-34.263

4.617



Tabel 12.10 Extern vermogen van Nederland Ultimocijfers in miljoenen euro’s

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009 ii

iii

iv

i

ii

Activa Nederlandse directe investeringen in het buitenland Kapitaaldeelnemingen door Nederlandse investeerders in buitenlandse ondernemingen 1.1.2 door buitenlandse ondernemingen in hun Nederlandse investeerders

252.597

285.708

344.630

395.130

420.573

405.875

393.248

381.196

400.841

403.223

-48

-288

-272

-85

-116

-103

-97

-90

-88

-67

1.1


251.363

285.420

344.358

395.045

420.457

405.772

393.151

381.106

400.753

403.156

Overige investeringen 1.2.1 door Nederlandse investeerders in buitenlandse ondernemingen 1.2.2 door buitenlandse ondernemingen in hun Nederlandse investeerders

191.064

183.176

212.752

226.840

230.376

244.854

242.864

253.912

254.005

254.296

-30.863

-37.459

-35.176

-42.233

-46.622

-45.144

-47.855

-44.951

-47.172

-47.685

1.2


162.894

145.717

177.577

184.607

183.754

199.710

195.008

208.962

206.833

206.611

1


414.257

431.137

521.935

579.652

604.211

605.482

588.160

590.067

607.586

609.768

Aandelen Schuldpapieren 2.2.1 Obligaties 2.2.2 Geldmarktpapier

276.973

325.228

402.613

421.400

436.476

374.111

357.923

290.332

284.293

311.257

377.013 5.094

438.852 13.351

515.011 13.244

534.955 7.847

553.990 12.961

530.824 14.446

536.335 9.092

523.366 6.192

538.306 9.864

549.515 9.377

2.2

Totaal schuldpapieren

382.106

452.203

528.255

542.802

566.951

545.270

545.426

529.557

548.170

558.892

2


659.079

777.431

930.868

964.202

1.003.427

919.382

903.349

819.889

832.463

870.149

3


68.655

63.055

59.645

58.948

80.536

104.430

105.898

174.893

155.971

133.789

1.1.1

Buitenlandse effecten 2.1

Overig financieel verkeer 4.1 4.2 4.3 4.4

Handelskrediet Leningen Valuta en buitenlandse rekeningen Overige activa

22.180 93.112 279.400 31.418

24.696 94.561 318.461 32.517

26.772 128.799 369.841 36.469

29.435 140.848 509.659 43.898

32.193 198.611 601.062 79.614

34.265 217.997 599.627 117.327

34.508 228.422 625.689 136.946

30.645 217.353 483.476 140.128

28.330 205.199 484.781 144.257

27.963 212.985 439.662 141.542

4

Totaal overig financieel verkeer

426.110

470.234

561.882

723.840

911.479

969.216

1.025.564

871.601

862.568

822.152

8.258 616 2.423

8.037 571 1.963

9.716 607 1.015

9.947 596 527

11.353 600 368

11.822 536 396

12.530 714 403

12.239 733 781

13.590 773 934

13.110 654 1.176

3.455 2.493 -138

3.483 1.572 238

1.941 4.171 -103

883 6.107 91

561 5.186 195

885 5.004 159

786 6.522 -300

589 6.112 32

553 6.008 41

570 5.752 169

5.809

5.293

6.009

7.082

5.943

6.048

7.008

6.732

6.603

6.491

17.106

15.864

17.348

18.151

18.266

18.802

20.656

20.485

21.900

21.431

1.585.206

1.757.722

2.091.676

2.344.793

2.617.920

2.617.311

2.643.627

2.476.935

2.480.487

2.457.289

Officiële reserves Monetair goud Bijzondere trekkingsrechten Reservepositie in het imf Deviezenvoorraad 5.4.1 Valuta en buitenlandse rekeningen 5.4.2 Effecten 5.4.3 Financiële derivaten

5.1 5.2 5.3

5.4

Totaal deviezenvoorraad

5

Totaal officiële reserves

6



156*



2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009 ii

iii

iv

i

ii

Passiva Buitenlandse directe investeringen in Nederland Kapitaaldeelnemingen 7.1.1 door buitenlandse investeerders in Nederlandse ondernemingen 7.1.2 door Nederlandse ondernemingen in hun buitenlandse investeerders

197.380

216.657

206.167

224.162

331.625

328.395

322.623

287.165

290.254

291.868

-29

-16

-204

-135

-54

-51

-49

-47

-49

-51

7.1


196.216

216.641

205.963

224.027

331.571

328.345

322.574

287.118

290.204

291.816

Overige investeringen 7.2.1 door buitenlandse investeerders in Nederlandse ondernemingen 7.2.2 door Nederlandse ondernemingen in hun buitenlandse investeerders

150.275

143.111

185.625

178.640

173.275

187.318

177.493

184.237

183.117

181.592

-8.714

-9.397

-9.089

-11.106

-10.170

-11.538

-12.539

-12.347

-12.779

-11.305

7.2


141.561

133.714

176.536

167.533

163.105

175.780

164.954

171.890

170.338

170.287

7


337.776

350.355

382.499

391.561

494.676

504.125

487.528

459.008

460.543

462.103


249.054

270.490

454.908

499.999

453.371

357.545

294.462

239.557

212.170

236.272

399.146 37.567

461.001 36.042

541.599 37.503

590.731 25.866

590.497 34.147

587.636 47.255

593.792 62.196

596.860 106.679

626.683 97.607

629.540 91.955

8.2


436.713

497.042

579.102

616.597

624.644

634.891

655.988

703.539

724.290

721.495

8


685.768

767.532

1.034.010

1.116.596

1.078.015

992.436

950.450

943.096

936.460

957.767

9


75.099

72.432

73.704

63.965

82.798

107.742

114.493

173.136

168.440

152.583

Nederlandse effecten 8.1


Handelskrediet Leningen Valuta en buitenlandse rekeningen Overige passiva

14.610 119.065 342.899 18.150

16.223 119.169 392.577 21.238

17.661 149.681 423.282 24.298

19.565 180.130 524.939 30.642

21.047 211.984 641.555 56.475

23.568 207.330 646.879 63.916

23.772 223.125 697.324 59.654

20.039 206.429 532.886 76.548

19.399 200.700 554.605 70.867

19.143 180.593 524.562 59.961

10


494.723

549.207

614.923

755.275

931.061

941.693

1.003.874

835.902

845.571

784.258

11


1.593.366

1.739.526

2.105.136

2.327.398

2.586.551

2.545.995

2.556.345

2.411.141

2.411.013

2.356.712

76.480 -26.688 -6.444 -68.614 17.106

80.783 9.899 -9.377 -78.973 15.864

139.436 -103.143 -14.060 -53.041 17.348

188.091 -152.395 -5.018 -31.435 18.151

109.535 -74.589 -2.262 -19.582 18.266

101.358 -73.054 -3.312 27.523 18.802

100.632 -47.101 -8.595 21.690 20.656

131.060 -123.207 1.757 35.700 20.485

147.043 -103.998 -12.469 16.997 21.900

147.665 -87.618 -18.794 37.894 21.431

-8.160

18.196

-13.459

17.395

31.369

71.316

87.282

65.795

69.474

100.577

Saldi 12.1 12.2 12.3 12.4 12.5

Saldo directe investeringen (1 - 7) Saldo effecten (2 - 8) Saldo financiële derivaten (3 - 9) Saldo overig financieel verkeer (4 - 10) Saldo officiële reserves (5)

12

Saldo extern vermogen van Nederland (12.1 t/m 12.5)

157*

Tabel 12.11 Reconciliatie van betalingsbalans en extern vermogen Miljoenen euro’s

2006

2007

2008

Stand per 31-12-06

Financiële stromen (betalingsbalans)

Wisselkoers verandering

Prijs verandering

Overige mutaties (afboeking goodwill, etc)

Stand per 31-12-07



Prijs verandering


Stand per 31-12-08

Activa Directe investeringen in het buitenland 1.1 1.2

Kapitaaldeelnemingen Overige investeringen

395.045 184.607

21.702 -947

-10.371 -4.970

2.671 -77

11.410 3.247

420.457 183.754

8.159 21.855

-5.120 -1.147

-23.769 -547

-18.621 5.047

381.106 208.962

1

Totaal directe investeringen

579.652

20.754

-15.341

2.594

14.657

604.211

30.014

-6.267

-24.316

-13.574

590.068


421.400

18.903

-22.988

13.474

5.687

436.476

13.131

4.596

-163.454

-417

290.332

534.955 7.847

10.996 -6.293

-6.051 -175

11.123 -3

2.967 11.585

553.990 12.961

-6.347 -17.264

-124 37

-7.143 -2

-17.010 10.460

523.366 6.192

2.2


542.802

4.703

-6.226

11.120

14.552

566.951

-23.611

-87

-7.145

-6.550

529.558

2


964.202

23.606

-29.214

24.594

20.239

1.003.427

-10.480

4.509

-170.599

-6.967

819.889

3


58.948

-125.473

4.728

145.767

-3.434

80.536

-131.226

26.282

237.087

-37.786

174.893




29.435 140.848 509.659 43.898

2.758 58.285 109.099 36.192

0 6.055 -28.480 -815

0 -71 954 -33

0 -6.506 9.830 372

32.193 198.611 601.062 79.614

-1.549 22.971 -120.766 58.720

0 1.825 5.359 182

0 -353 34 -60

0 -5.701 -2.213 1.672

30.645 217.353 483.476 140.128

4


723.840

206.334

-23.240

850

3.696

911.480

-40.624

7.366

-379

-6.242

871.602

9.947 596 527

-332 110 -132

1.738 -39 -26

0 0 0

0 -67 -1

11.353 600 368

-172 42 415

1.058 24 -2

0 0 0

0 67 -1

12.239 733 781

883 6.107 91

-236 -447 -14

-119 -61 95

0 -204 35

33 -209 -12

561 5.186 195

-14 287 -1

75 -25 -117

0 107 -13

-34 557 -32

589 6.112 32

7.081

-697

-85

-169

-188

5.942

272

-67

94

491

6.732

Officiële reserves Monetair goud Bijzondere trekkingsrechten Reservepositie in het imf Deviezenvoorraad 5.4.1 Valuta en buitenlandse rekeningen 5.4.2 Effecten 5.4.3 Financiële derivaten 5.1 5.2 5.3

5.4

Totaal deviezenvoorraad

5


18.151

-1.051

1.588

-169

-256

18.263

557

1.013

94

557

20.485

6


2.344.793

138.632

-61.479

173.636

22.337

2.617.917

-151.759

32.903

41.887

-64.013

2.476.935


158*

De gegevens in deze tabel worden jaarlijks in het septembernummer herzien.

2006

2007

Stand per 31-12-06


2008 Wisselkoers verandering

Prijs verandering


Stand per 31-12-07



Prijs verandering


Stand per 31-12-08

Passiva Directe investeringen in Nederland 7.1 7.2


224.027 167.533

98.064 -13.773

-734 -1.962

-922 -5

11.136 11.312

331.571 163.105

-10.628 5.426

-2.054 -68

-1.668 237

-30.103 3.190

287.118 171.890

7


391.561

84.290

-2.696

-927

22.448

494.676

-5.202

-2.122

-1.431

-26.913

459.008


499.999

-68.802

-8.695

23.047

7.822

453.371

-8.399

-13.868

-189.444

-2.103

239.557

590.731 25.866

20.264 5.690

-10.304 -160

-7.636 -608

-2.558 3.359

590.497 34.147

12.323 69.902

-3.147 192

-4.038 -674

1.225 3.112

596.860 106.679

8.2


616.597

25.954

-10.464

-8.244

801

624.644

82.225

-2.955

-4.712

4.337

703.539

8


1.116.596

-42.840

-19.159

14.803

8.623

1.078.015

73.826

-16.823

-194.156

2.234

943.096

9


63.965

-123.069

4.697

143.611

-6.406

82.798

-138.913

20.682

256.964

-48.395

173.136

10.1 10.2 10.3 10.4

Overig financiëel verkeer Handelskrediet Leningen Valuta en buitenlandse rekeningen Overige passiva

19.565 180.130 524.939 30.642

1.482 33.116 145.700 -7.710

0 -4.821 -30.861 -1.131

0 -21 0 0

0 3.580 1.777 34.674

21.047 211.984 641.555 56.475

-1.009 -6.241 -103.183 16.703

0 400 4.386 161

0 -236 -2 0

1 522 -9.870 3.209

20.039 206.429 532.886 76.548

10


755.275

172.588

-36.813

-21

40.031

931.061

-93.730

4.947

-238

-6.138

835.902

11


2.327.398

90.969

-53.971

157.466

64.689

2.586.551

-164.019

6.684

61.139

-79.212

2.411.141


159*

Tabel 12.12 Bruto externe schuld van Nederland Ultimocijfers in miljoenen euro’s

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009 ii

iii

iv

i

ii

1.1.1 1.1.2 1.1.3

Overheid Korte termijn Geldmarktpapier Leningen, valuta en buitenlandse rekeningen Overige verplichtingen

18.369 1.818 459

16.643 328 459

16.970 660 354

12.970 771 504

14.822 1.351 529

19.747 595 2.757

31.197 3.488 841

75.977 1.967 698

61.860 3.097 664

51.780 453 1.569

1.1

Totaal korte termijn

20.646

17.430

17.984

14.244

16.702

23.099

35.526

78.641

65.621

53.802

1.2.1 1.2.2 1.2.3

Lange termijn Obligaties Leningen, valuta en buitenlandse rekeningen Overige verplichtingen

126.199 2.174 0

145.506 1.963 0

159.009 2.111 0

158.949 2.061 0

149.563 1.958 0

153.603 1.955 0

153.095 1.960 0

173.674 1.958 0

188.196 2.049 0

185.481 2.128 0

1.2

Totaal lange termijn

128.373

147.469

161.121

161.010

151.520

155.558

155.054

175.631

190.246

187.609

1

Totaal overheid

149.019

164.899

179.105

175.254

168.223

178.658

190.580

254.273

255.867

241.410

2.1.1 2.1.2

Monetaire autoriteiten Korte termijn Leningen, valuta en buitenlandse rekeningen Overige verplichtingen

2.055 0

3.739 0

1.368 0

-5.700 0

27.156 0

-17.209 0

-3.411 0

25.058 0

29.259 0

6.603 0

2.1 2.2

Totaal korte termijn Totaal lange termijn

2.055 0

3.739 0

1.368 0

-5.700 0

27.156 0

-17.209 0

-3.411 0

25.058 0

29.259 0

6.603 0

2

Totaal monetaire autoriteiten

2.055

3.739

1.368

-5.700

27.156

-17.209

-3.411

25.058

29.259

6.603

3.1.1 3.1.2 3.1.3

Banken Korte termijn Geldmarktpapier Leningen, valuta en buitenlandse rekeningen Overige verplichtingen

14.759 339.329 9.909

15.960 386.597 12.677

14.860 419.322 10.984

10.369 526.017 9.291

15.872 610.959 9.881

22.669 659.614 8.308

26.144 699.557 8.724

24.038 497.762 10.176

31.724 516.374 12.855

37.856 510.550 8.743

3.1


363.997

415.234

445.166

545.677

636.712

690.591

734.425

531.976

560.953

557.148

3.2.1 3.2.2 3.2.3

Lange termijn Obligaties Leningen, valuta en buitenlandse rekeningen Overige verplichtingen

182.746 53.556 0

219.614 54.653 0

273.883 80.285 0

300.268 88.763 0

309.129 109.465 0

307.652 111.639 0

319.378 119.719 0

309.487 95.782 0

320.081 93.648 0

321.319 87.043 0

3.2


236.302

274.267

354.168

389.031

418.594

419.291

439.097

405.269

413.729

408.362

3

Totaal banken

600.299

689.502

799.334

934.708

1.055.306

1.109.882

1.173.522

937.244

974.682

965.510

4.1.1 4.1.2 4.1.3 4.1.4

Overige sectoren Korte termijn Geldmarktpapier Leningen, valuta en buitenlandse rekeningen Handelskrediet Overige verplichtingen

4.439 15.576 14.190 3.136

3.438 16.510 15.813 3.485

5.673 17.525 17.251 8.049

2.528 40.071 18.805 15.996

3.453 31.336 20.287 41.232

4.839 32.551 22.808 52.783

4.855 33.862 23.012 50.040

6.664 50.144 19.279 65.524

4.023 50.292 18.639 57.165

2.319 40.965 18.383 49.638

4.1


37.341

39.246

48.499

77.400

96.308

112.980

111.769

141.611

130.119

111.305

4.2.1 4.2.2 4.2.3 4.2.4

Lange termijn Obligaties Leningen, valuta en buitenlandse rekeningen Handelskrediet Overige verplichtingen

90.202 47.456 420 4.646

95.880 47.956 410 4.617

108.707 51.693 410 4.909

131.514 53.085 760 4.851

131.805 71.314 760 4.833

126.381 65.066 760 67

121.319 65.274 760 49

113.700 66.645 760 150

118.406 60.585 760 183

122.741 57.413 760 11

4.2


142.723

148.863

165.720

190.210

208.712

192.273

187.402

181.254

179.934

180.924

4


180.064

188.109

214.218

267.609

305.020

305.254

299.171

322.866

310.053

292.230

5.1 5.2

Directe investeringen; intra-concernleningen Verplichtingen aan dochtermaatschappijen Verplichtingen aan moedermaatschappijen

29.517 150.275

37.459 143.111

35.176 185.625

42.233 178.640

46.622 173.275

45.144 187.318

47.855 177.493

44.951 184.237

47.172 183.117

47.685 181.592

5


179.791

180.570

220.801

220.873

219.897

232.462

225.348

229.188

230.290

229.276

6

Bruto externe schuld

1.111.228

1.226.819

1.414.826

1.592.745

1.775.602

1.809.046

1.885.210

1.768.628

1.800.151

1.735.030


160*



Tabel 12.13 Betalingsbalans inclusief bfi’s Miljoenen euro’s

2004

2005

2006

2007

2008

2008

2009 ii

iii

iv

i

ii

Lopende rekening 1.1


32.862

38.203

37.898

41.661

38.756

9.364

9.265

9.167

7.963

6.609

1.2.1 1.2.2

Dienstenrekening Uitvoer van diensten Invoer van diensten

68.403 64.098

73.996 67.933

77.019 69.195

81.550 71.764

85.933 76.470

20.793 18.519

21.536 21.024

23.491 20.048

19.461 16.662

19.828 18.105

1.2


4.307

6.061

7.825

9.787

9.465

2.274

514

3.443

2.799

1.721

1.3.1.1 1.3.1.2 1.3.1.3

Inkomensrekening Ontvangen inkomens Inkomen uit directe investeringen Inkomen uit effecten Inkomen uit arbeid en overig kapitaal

79.893 22.561 14.464

102.067 25.488 18.095

119.312 29.880 25.434

158.131 30.705 37.505

127.800 30.795 45.616

31.508 9.031 11.779

33.080 7.099 11.123

30.167 7.657 11.971

29.535 6.802 7.957

27.952 8.211 8.761

1.3.1

Totaal ontvangen inkomens

116.917

145.653

174.626

226.343

204.210

52.319

51.302

49.794

44.295

44.926

54.273 36.256 16.786

77.124 41.642 22.923

79.934 49.098 31.156

120.426 57.537 41.768

108.605 56.524 48.457

25.767 17.041 12.345

25.956 13.686 11.913

30.007 12.779 12.832

24.366 12.064 8.796

22.483 15.055 9.037

107.317

141.690

160.187

219.730

213.587

55.154

51.554

55.618

45.225

46.575

9.601

3.963

14.436

6.614

-9.376

-2.835

-252

-5.824

-931

-1.651

Uitgaande inkomens 1.3.2.1 Inkomen uit directe investeringen 1.3.2.2 Inkomen uit effecten 1.3.2.3 Inkomen uit arbeid en overig kapitaal 1.3.2

Totaal uitgaande inkomens

1.3

Saldo inkomens

1.4


-8.354

-9.451

-8.222

-7.247

-8.819

-1.715

-1.687

-2.880

-1.770

2.435

1


39.011

39.538

51.938

50.810

30.023

7.087

7.839

3.906

8.061

9.116

2


-1.301

-1.419

-3.071

-11.049

-3.223

-1.019

-648

-618

-572

-597

3.1.1.2

Directe investeringen Nederlandse directe investeringen Kapitaaldeelnemingen incl. herinvestering van winsten Overige financiële transacties

-63.802 25.241

-121.060 -18.584

-229.869 -63.824

-73.421 -65.354

-75.995 -77.662

-18.473 -14.696

-30.060 -16.139

-2.768 -13.664

-34.872 -28.906

-19.528 18.935

3.1.1

Totaal Nederlandse directe investeringen

-38.560

-139.641

-293.692

-138.774

-153.656

-33.169

-46.199

-16.431

-63.779

-592

Buitenlandse directe investeringen Kapitaaldeelnemingen incl. herinvestering van winsten 3.1.2.2 Overige financiële transacties

13.204 6.300

6.577 79.514

208.358 -18.595

204.980 57.992

64.911 31.517

20.304 12.348

32.354 891

4.618 -20.846

22.987 6.239

17.684 -17.787

3.1.2

Totaal buitenlandse directe investeringen

19.503

86.090

189.763

262.972

96.428

32.653

33.245

-16.228

29.226

-103

3.1


-19.060

-53.552

-103.929

124.196

-57.228

-516

-12.954

-32.659

-34.552

-696

Effectenverkeer Buitenlandse effecten 3.2.1.1 Aandelen 3.2.1.2 Schuldpapier

-26.701 -59.140

-10.891 -59.774

-5.901 -26.704

-21.498 -14.396

-13.046 23.154

-12.763 -9.051

-10.257 -7.055

3.401 26.758

-6.606 -16.323

-4.142 -3.558

3.2.1

-85.840

-70.667

-32.606

-35.896

10.111

-21.813

-17.312

30.160

-22.931

-7.699

3.238 51.520

68.048 50.280

30.901 69.439

-99.014 74.493

-8.982 100.167

2.114 34.843

-3.633 20.201

484 28.056

536 45.881

-1.085 -4.472

54.755

118.329

100.343

-24.521

91.185

36.958

16.568

28.540

46.417

-5.557

-31.082

47.661

67.737

-60.413

101.297

15.145

-744

58.701

23.487

-13.256

133.652 -134.726

125.867 -129.892

98.468 -107.843

82.281 -99.831

171.933 -169.742

24.166 -22.069

44.254 -47.233

68.960 -62.459

50.167 -43.364

42.812 -30.694

-1.070

-4.021

-9.373

-17.549

2.190

2.096

-2.979

6.502

6.803

12.117

Financiële rekening

3.1.1.1

3.1.2.1

Totaal buitenlandse effecten Nederlandse effecten 3.2.2.1 Aandelen 3.2.2.2 Schuldpapier

3.2.2


3.2


3.3.1 3.3.2

Financiële derivaten Activa Passiva

3.3



162*



2004

3.4.1 3.4.2

Overig financieel verkeer Activa Passiva

3.4


3


4

Toeneming (-) officiële reserves

5

Saldo financiële rekening (3 + 4)

6

Statistische verschillen

2005

2006

2007

2008

2008

2009 ii

iii

iv

i

ii

-53.934 60.423

-58.722 31.224

-206.801 200.475

-385.745 312.664

61.580 -109.127

13.615 -39.548

-20.755 35.507

162.225 -176.704

9.746 -14.775

117.928 -123.796

6.489

-27.496

-6.324

-73.081

-47.548

-25.934

14.752

-14.479

-5.027

-5.869

-44.725

-37.408

-51.892

-26.848

-1.291

-9.209

-1.925

18.063

-9.290

-7.704

728

1.470

-572

1.020

-560

-185

-307

-11

348

-602

-43.997

-35.937

-52.464

-25.827

-1.852

-9.395

-2.232

18.051

-8.941

-8.305

6.288

-2.183

3.597

-13.938

-24.951

3.327

-4.961

-21.341

1.452

-212

163*

Tabel 12.14 Extern vermogen van Nederland inclusief bfi’s Ultimocijfers in miljoenen euro’s

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009 ii

iii

iv

i

ii

Activa Nederlandse directe investeringen in het buitenland 1.1 1.2


1


947.722 385.401

1.020.545 342.173

1.209.326 403.439

1.475.246 447.664

1.596.307 532.170

1.629.485 591.599

1.656.898 587.691

1.638.247 603.441

1.673.660 631.550

1.685.612 613.217

1.333.124

1.362.718

1.612.765

1.922.910

2.128.477

2.221.084

2.244.589

2.241.688

2.305.209

2.298.829


281.059

327.919

406.603

428.685

452.970

387.922

372.460

305.929

301.034

328.915

392.266 15.935

457.360 25.550

553.805 24.133

565.807 13.545

587.211 25.072

562.448 29.356

567.791 26.726

553.839 20.624

569.495 20.594

581.003 23.541

2.2


408.201

482.910

577.939

579.352

612.282

591.804

594.518

574.464

590.090

604.544

2


689.261

810.830

984.542

1.008.037

1.065.252

979.726

966.978

880.393

891.123

933.459

3


69.522

66.151

74.792

88.898

156.917

188.849

182.035

225.694

205.846

177.609




22.180 198.003 297.727 36.919

24.696 199.032 340.828 36.692

26.772 236.962 401.668 46.719

29.435 282.238 546.045 52.719

32.193 488.488 669.889 87.535

34.265 511.854 663.693 125.639

34.508 516.493 684.025 144.942

30.645 484.657 548.536 150.425

28.330 469.122 557.258 154.177

27.963 399.484 502.865 151.118

4


554.829

601.248

712.122

910.437

1.278.105

1.335.450

1.379.968

1.214.264

1.208.887

1.081.429

5

Officiële reserves

17.106

15.864

17.348

18.151

18.266

18.802

20.656

20.485

21.900

21.431

6


2.663.841

2.856.812

3.401.569

3.948.434

4.647.018

4.743.911

4.794.228

4.582.523

4.632.965

4.512.757


164*



2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009 ii

iii

iv

i

ii

Passiva Buitenlandse directe investeringen in Nederland 7.1 7.2


7


779.800 225.694

834.406 214.475

913.443 351.332

1.121.013 325.861

1.397.452 388.381

1.420.352 452.926

1.449.859 458.385

1.427.074 446.278

1.452.586 451.746

1.456.989 433.255

1.005.494

1.048.881

1.264.775

1.446.874

1.785.833

1.873.278

1.908.244

1.873.352

1.904.332

1.890.243


257.683

279.292

464.349

532.298

465.910

369.077

305.441

249.839

222.452

244.935

719.245 53.384

775.723 49.093

853.812 49.668

937.595 38.252

990.862 46.710

1.012.429 68.994

1.005.193 87.677

997.370 131.836

1.053.527 119.614

1.055.954 114.912

8.2


772.629

824.817

903.480

975.847

1.037.572

1.081.424

1.092.870

1.129.206

1.173.141

1.170.867

8


1.030.312

1.104.109

1.367.829

1.508.146

1.503.482

1.450.501

1.398.311

1.379.045

1.395.593

1.415.802

9


75.306

74.318

86.651

88.039

131.110

146.134

138.901

190.072

183.662

167.843



Handelskrediet Leningen Valuta en buitenlandse rekeningen Overige passiva

14.610 172.772 346.735 26.772

16.223 170.288 395.229 29.567

17.661 213.428 425.228 39.455

19.565 288.722 526.780 52.913

21.047 457.096 643.077 74.004

23.568 446.213 658.404 74.499

23.772 454.096 713.461 70.161

20.039 413.007 553.145 88.069

19.399 401.834 576.559 82.113

19.143 299.277 548.832 71.040

10


560.888

611.308

695.773

887.980

1.195.224

1.202.682

1.261.489

1.074.259

1.079.905

938.292

11


2.672.000

2.838.616

3.415.028

3.931.038

4.615.648

4.672.595

4.706.945

4.516.729

4.563.491

4.412.180

327.630 -341.051 -5.785 -6.059 17.106

313.837 -293.279 -8.167 -10.059 15.864

347.991 -383.287 -11.859 16.349 17.348

476.036 -500.108 859 22.457 18.151

342.644 -438.230 25.808 82.882 18.266

347.806 -470.775 42.716 132.768 18.802

336.345 -431.332 43.134 118.479 20.656

368.336 -498.653 35.622 140.004 20.485

400.878 -504.470 22.184 128.982 21.900

408.585 -482.342 9.766 143.137 21.431

-8.160

18.196

-13.459

17.395

31.369

71.316

87.282

65.795

69.474

100.577

Saldi 12.1 12.2 12.3 12.4 12.5

Saldo directe investeringen (1 - 7) Saldo effecten (2 - 8) Saldo financiële derivaten (3 - 9) Saldo overig financieel verkeer (4 - 10) Saldo officiële reserves (5)

12

Saldo extern vermogen van Nederland (12.1 t/m 12.5)

165*

Tabel 12.15 Internationale reserves Ultimocijfers in miljoenen euro’s

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2009

iii

iv

i

ii

jul.

aug.

Officiële reserves en overige middelen in vreemde valuta (marktwaarde)

i

Officiële reserves Deviezenvoorraad (in converteerbare valuta) 1.1.1

Effecten wv Emittent gevestigd in het buitenland, met hoofdkantoor in het eurogebied

1.572

4.171

6.108

5.186

6.522

6.112

6.008

5.752

5.893

6.194

98

0

0

0

0

0

0

0

0

0

Rekeningen en vreemde valuta bij: 1.1.2.1 Andere nationale centrale banken, bib en imf 1.1.2.2 Banken met hoofdkantoor in het eurogebied wv Gevestigd buiten het eurogebied 1.1.2.3 Banken met hoofdkantoor buiten het eurogebied wv Gevestigd in het eurogebied

2.279 471 471 733

938 425 425 577

267 392 392 224

299 252 252 10

677 0 0 109

584 0 0 4

442 0 0 112

540 0 0 30

413 106 106 492

394 0 0 2

1.1.2 Totaal rekeningen en vreemde valuta

3.483

1.940

883

561

786

588

554

570

1.011

396

5.055 1.964 571 8.038 24,996

6.111 1.015 607 9.716 22,343

6.991 526 596 9.947 20,607

5.747 369 600 11.354 19,980

7.308 403 715 12.530 19,980

6.700 781 733 12.239 19,691

6.562 934 773 13.590 19,691

6.322 1.176 654 13.110 19,691

6.904 1.177 636 13.110 19,691

6.590 1.176 4.835 13.110 19,691

Overige officiële reserves 1.5.1 Financiële derivaten 1.5.2 Leningen aan niet-ingezetene niet-banken 1.5.3 Overige

238 0 0

-103 0 0

91 0 0

196 0 0

-300 0 0

32 0 0

41 0 0

169 0 0

143 0 0

145 0 0

1.5

Totaal overige officiële reserves

238

-103

91

196

-300

32

41

169

143

145

1


15.866

17.346

18.151

18.266

20.656

20.485

21.900

21.431

21.970

25.856

2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6

Overige middelen in vreemde valuta Effecten Buitenlandse rekeningen Leningen Financiële derivaten Goud Overige

1.377

1.149

877

2.425

10.922

14.152

3.461

519

603

467

73

-43

34

48

-268

682

98

153

148

146

2

Totaal overige middelen in vreemde valuta

1.450

1.106

911

2.473

10.654

14.834

3.559

672

751

613

ii

Vaststaande korte termijn aanspraken op middelen in vreemde valuta (nominale waarde)

3

Leningen, effecten en buitenlandse rekeningen

0

0

0

0

-2.098

0

0

0

0

0

4.1 4.2

Posities in termijncontracten en futures in vreemde valuta vis-à-vis de euro Short posities Long posities

0 0

0 0

0 0

-789 0

-8.400 0

-12.970 821

-2.818 0

-3 0

-14 0

-9 0

Totaal posities in termijncontracten en futures in vreemde valuta vis-à-vis de euro

0

0

0

-789

-8.400

-12.149

-2.818

-3

-14

-9

-93 0

-333 0

-1.296 0

-566 0

-228 0

0 0

0 0

0 0

-491 0

0 0

0 0

0 0

0 0

0 0

0 0

0 0

0 0

0 0

0 0

0 0

-93

-333

-1.296

-566

-228

0

0

0

-491

0

1.1 1.2 1.3 1.4

4

Totaal deviezenvoorraad Reservepositie bij het imf Bijzondere trekkingsrechten Goud (inclusief goudleningen en goudswaps) Idem in miljoenen fine troy ounce

5.1 5.2 5.3 5.4 5.5 5.6

Overige Betalingen in verband met repo’s Ontvangsten in verband met reverse repo’s Ontvangen handelskrediet Verstrekt handelskrediet Overige te betalen posten Overige te ontvangen posten

5

Totaal overige

Voor de toelichting wordt verwezen naar de bijlage. In principe zijn de gepubliceerde cijfers finaal. Revisies op de cijfers vinden uitsluitend incidenteel plaats.

166*

2004

iii

2005

2006

2007

2008

2009

2009

iii

iv

i

ii

jul.

aug.

Mogelijke korte termijn aanspraken op middelen in vreemde valuta (nominale waarde)

6.2

Mogelijke verplichtingen in vreemde valuta Borgstelling op schuld, resterende looptijd 1 jaar of korter Overige mogelijke verplichtingen

0 0

0 0

0 0

0 0

0 0

0 0

0 0

0 0

0 0

0 0

6

Totaal mogelijke verplichtingen in vreemde valuta

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

7

Effecten in vreemde valuta met ingebouwde opties

8.1.1 8.1.2 8.1.3 8.1.4

Onbenut, onvoorwaardelijk krediet verstrekt door: Andere instellingen Andere nationale monetaire autoriteiten bib imf Overige internationale organisaties

8.1 8.2 8.3

Totaal andere instellingen Financiële instellingen, hoofdkantoor in Nederland Financiële instellingen, hoofdkantoor in buitenland

8

Totaal beschikbaar onbenut, onvoorwaardelijk krediet

9.1.1 9.1.2 9.1.3 9.1.4

Onbenut, onvoorwaardelijk krediet verstrekt aan: Andere instellingen Andere nationale monetaire autoriteiten bib imf Overige internationale organisaties

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0 0

0 0 0 0

0 0 0 0

9.1 9.2 9.3

Totaal andere instellingen Financiële instellingen, hoofdkantoor in Nederland Financiële instellingen, hoofdkantoor in buitenland

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

9

Totaal verstrekt onbenut, onvoorwaardelijk krediet

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

10

Optieposities in vreemde valuta vis-à-vis de euro

iv

Memorandum posten

11

Wisselkoers geïndexeerde korte schuld in euro

12

Financiële instrumenten in vreemde valuta, afgerekend met andere middelen (bv. in euro)

13

Verpande middelen

14.1 14.2 14.3 14.4

Geleende en uitgeleende effecten Uitgeleende effecten opgenomen in sectie i Uitgeleende effecten niet opgenomen in sectie i Geleende effecten opgenomen in sectie i Geleende effecten niet opgenomen in sectie i

-93 0 0 0

-333 0 0 0

-1.296 0 0 0

-566 0 0 0

-228 0 0 0

0 0 0 0

0 0 0 0

0 0 0 0

-491 0 0 491

0 0 0 0

14

Totaal geleende en uitgeleende effecten

-93

-333

-1.296

-566

-228

0

0

0

0

0

15.1 15.2 15.3 15.4 15.5

Financiële derivaten (netto, tegen marktwaarde) Termijncontracten Futures Swaps Opties Overige

0 0 311 0 0

0 0 -147 0 0

0 0 125 0 0

0 0 244 0 0

0 0 -568 0 0

0 0 714 0 0

0 0 139 0 0

0 0 322 0 0

0 0 291 0 0

0 0 291 0 0

15

Totaal financiële derivaten (netto, tegen marktwaarde)

311

-147

125

244

-568

714

139

322

291

291

16

Financiële derivaten, resterende looptijd langer dan 1 jaar

6.1

17.1 17.2

Uitsplitsing officiële reserves Valuta deel uitmakend van de sdr Valuta niet deel uitmakend van de sdr

15.865 1

17.345 1

18.150 1

18.265 1

20.655 1

20.484 1

21.899 1

21.431 0

21.970 0

25.856 0

17


15.866

17.346

18.151

18.266

20.656

20.485

21.900

21.431

21.970

25.856

167*

Tabel 13.1 Economische kerngegevens voor Nederland Miljoenen euro’s (tenzij anders aangegeven)

2003

2004

2005

2006

2007

2008

Reële sector 1.1 1.1.1 1.1.2 1.2 1.2.1 1.2.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1

Macro-economische totalen (prijsniveau 2000) Consumptieve bestedingen Werkelijke individuele consumptie Collectieve consumptie door de overheid Investeringen in vaste activa Bruto investeringen in vaste activa door vennootschappen Bruto investeringen in vaste activa door de overheid Veranderingen in voorraden Uitvoer van goederen en diensten Invoer van goederen en diensten (-) Statistische verschillen Bruto binnenlands product Bruto binnenlands product (jaarlijks stijgingspercentage)

318.352 271.561 46.879 86.277 70.684 15.590 -979 305.969 282.137 200 427.767

320.399 274.053 46.402 84.914 70.485 14.438 540 330.084 298.214 -452 437.336

323.066 277.256 45.852 88.070 72.777 15.301 255 349.868 314.264 -758 446.287

332.082 284.965 47.472 94.678 78.769 15.921 1.279 375.297 342.023 -248 461.432

340.124 291.584 48.962 99.215 82.388 16.839 -1.636 400.293 359.590 -729 478.111

345.337 295.700 50.094 104.084 86.223 17.879 50 411.074 372.894 -483 487.643

2.1 2.1.1 2.1.2 2.2 2.2.1 2.2.2 2.3 2.4 2.5 2

Macro-economische totalen (in lopende prijzen) Consumptieve bestedingen Werkelijke individuele consumptie Collectieve consumptie door de overheid Investeringen in vaste activa Bruto investeringen in vaste activa door vennootschappen Bruto investeringen in vaste activa door de overheid Veranderingen in voorraden Uitvoer van goederen en diensten Invoer van goederen en diensten (-) Bruto binnenlands product Bruto binnenlands product (jaarlijks stijgingspercentage)

354.896 302.922 51.974 92.848 75.916 16.932 -759 300.498 270.538 476.945

361.723 309.173 52.550 92.426 76.610 15.816 818 326.111 289.894 491.184

372.028 319.010 53.018 97.016 80.132 16.884 598 357.453 313.688 513.407

390.317 334.717 55.600 106.373 88.536 17.837 1.720 393.475 351.669 540.216

407.486 349.104 58.382 113.615 94.547 19.068 -1.586 425.319 376.170 568.664

424.232 361.990 62.242 121.718 101.001 20.717 181 457.350 407.598 595.883

3

Productie in de nijverheid (index, 2005=100)

95,7

99,6

100,0

101,5

103,8

105,3

7.560 399 5,4 111,2

7.473 479 6,5 112,6

7.497 483 6,5 113,4

7.627 413 5,5 115,7

7.840 344 4,5 118,1

7.973 304 3,9 122,0

96,1

97,2

98,9

100,0

101,6

104,1

90,6 92,3 89,4

94,0 95,6 92,9

100,0 100,0 100,0

104,9 104,2 105,3

109,4 109,6 109,2

117,4 117,6 117,3

16.258

16.306

16.334

16.358

16.405

16.486

4.1 4.2 4.3

Arbeidsmarkt Werkgelegenheid (duizenden banen) Werkloze beroepsbevolking (duizenden personen) Werkloze beroepsbevolking (in procenten van de civiele beroepsbevolking) Beloning van werknemers (index, 2000=100)

5.2 5.3 5.4

Prijzen Consumentenprijzen (index, 2006=100) Consumentenprijzen (jaarlijks stijgingspercentage) Producentenprijzen, totaal (index, 2005=100) Producentenprijzen, binnenlandse afzet (index, 2005=100) Producentenprijzen, buitenlandse afzet (index, 2005=100)

6

Bevolking (duizenden personen)

5.1


168*

0,3

2,5

2,1

2,2

3,0

1,1

2,0

4,5

1,7

3,4

5,2

1,1

3,5

5,0

1,6

2,1

4,9

2,5

2007

2008

2009

2009

iii

iv

i

ii

iii

iv

i

ii

84.315 72.989 11.437 23.150 19.145 4.010 59 99.202 90.203 -211 116.428

87.039 74.264 12.893 26.672 21.936 4.734 187 104.583 94.025 -36 124.536

84.099 72.405 11.780 25.520 21.199 4.329 538 104.824 93.791 -253 121.031

88.038 74.880 13.260 27.869 23.381 4.494 -1.798 102.244 91.986 -239 124.236

85.303 73.694 11.738 24.339 20.117 4.228 79 102.734 93.690 -218 118.682

87.897 74.721 13.316 26.356 21.526 4.828 1.231 101.272 93.427 227 123.694

83.445 71.522 12.051 23.084 18.669 4.440 480 92.567 84.051 -153 115.525

87.439 73.981 13.623 24.281 19.709 4.581 -2.573 91.086 82.501 -66 117.840

100.547 86.808 13.739 26.445 21.942 4.503 311 104.597 94.765 137.135

104.797 89.187 15.610 30.275 24.955 5.320 556 112.141 98.720 149.049

102.821 88.532 14.289 30.117 25.113 5.004 -170 116.136 101.568 147.336

107.847 91.424 16.423 32.415 27.184 5.231 -1.543 115.329 103.357 150.691

104.722 90.136 14.586 28.521 23.631 4.890 236 115.586 105.112 143.953

108.842 91.898 16.944 30.665 25.073 5.592 1.658 110.299 97.561 153.903

103.733 88.758 14.975 27.911 22.892 5.019 -285 98.639 87.065 142.933

107.787 90.596 17.191 28.766 23.595 5.171 -2.308 96.105 87.505 142.845

104,3

108,7

106,6

108,0

105,0

101,7

96,4

7.923 335 4,4 118,6

7.908 316 4,1 118,8

7.861 317 4,1 120,5

7.994 305 4,0 121,7

8.028 291 3,8 122,9

8.008 302 3,9 123,0

101,6

102,1

102,9

104,4

104,8

110,4 110,3 110,4

113,2 113,6 112,8

115,2 116,0 114,6

120,2 119,8 120,5

16.394

16.405

16.418

16.435

4,1

5,5

1,3

4,3

5,7

1,8

3,6

5,8

2,1

3,2

5,2

2,4

mei

jun.

jul.

aug.

94,8

94,9

96,2

.

.

7.884 322 4,1 124,9

7.901 368 4,7 125,4

371 4,8 125,4

371 4,8 125,5

386 5,0 125,9

. . 125,9

104,4

104,9

106,1

106,2

105,9

104,7

105,0

122,4 121,3 123,1

111,7 113,1 110,7

103,8 107,0 101,5

104,5 107,4 102,4

104,4 107,4 102,2

105,7 108,3 103,9

105,6 108,3 103,6

. . .

16.465

16.486

16.503

16.522

16.514

16.522

16.529

.

1,9

5,0

3,1

-0,7

3,3

2,3

-4,5

-3,0

1,9

-5,1

-5,2

1,6

1,6

1,4

0,2

0,3

169*

Tabel 13.1 Economische kerngegevens voor Nederland (vervolg) Miljoenen euro’s (tenzij anders aangegeven)

2003

2004

2005

2006

2007

2008

209.580 224.621 -15.041 15.041 4.224 10.201 616

217.724 226.403 -8.679 8.679 -2.554 14.591 -3.358

228.516 229.965 -1.449 1.449 244 4.871 -3.666

249.600 246.356 3.244 -3.244 -4.111 -4.792 5.659

258.772 256.918 1.854 -1.854 2.287 -5.524 1.383

276.149 270.262 5.887 -5.887 67.426 7.559 -80.872

123,9 135,5 -11,6 11,6 2,3 10,5 -1,2

122,7 132,2 -9,6 9,6 -2,6 16,9 -4,7

145,4 145,7 0,0 0,0 -1,6 7,3 -5,7

153,1 -147,9 5,1 -5,1 8,9 -0,4 -13,6

161,6 -157,8 3,9 -3,9 2,9 -5,3 -1,5

166,3 -164,1 2,2 -2,2 53,1 7,8 -63,1

182.416 180.451 1.965 20.360

197.091 195.243 1.848 17.790

202.339 200.545 1.794 18.050

197.639 196.093 1.546 13.950

192.239 190.772 1.466 16.810

199.952 198.520 1.432 84.164

18.685 24.894 25.734 14.838 11.128 69.068 785 8.328 8.889 32 35

24.809 25.733 27.016 11.150 22.492 67.916 593 8.427 8.889 31 35

25.728 26.977 21.374 21.994 22.912 59.446 573 8.371 8.889 6.042 33

26.961 21.374 28.980 22.912 12.617 55.378 486 12.157 8.889 7.851 32

21.374 32.245 22.912 12.617 12.754 57.009 262 12.089 8.903 12.043 30

34.835 22.910 25.627 12.754 14.069 56.487 12.291 8.889 16 12.043 29

Sector overheid 7.1 7.2 7.3 7.4 7.4.1 7.4.2 7.4.3

Overheidstransacties Inkomsten Uitgaven Saldo ( - = tekort) Financiering Kortlopend papier Langlopend papier Overige

8.1 8.2 8.3 8.4 8.4.1 8.4.2 8.4.3

Transacties van de centrale overheid (miljarden euro) Inkomsten Uitgaven Saldo ( - = tekort) Financiering Kortlopend papier Langlopende leningen Overige

9.1 9.1.1 9.1.2 9.2

Bruto staatsschuld (ultimo) Langlopende schuld Obligaties Onderhandse leningen Kortlopende schuld

9.3.1 9.3.2 9.3.3 9.3.4 9.3.5 9.3.6 9.3.7 9.3.8 9.3.9 9.3.10 9.3.11

Langlopende schuld naar resterende looptijd Gemiddelde looptijd 0 < 1 Gemiddelde looptijd 1 < 2 Gemiddelde looptijd 2 < 3 Gemiddelde looptijd 3 < 4 Gemiddelde looptijd 4 < 5 Gemiddelde looptijd 5 < 10 Gemiddelde looptijd 10 < 15 Gemiddelde looptijd 15 < 20 Gemiddelde looptijd 20 < 25 Gemiddelde looptijd 25 < 35 Geen vaste looptijd


170*

2007

2008

2009

2009

iii

iv

i

ii

iii

iv

i

ii

mei

jun.

jul.

aug.

34,5 -33,7 0,8 -0,8 -1,6 -3,2 4,0

51,5 -46,4 5,1 -5,1 -11,9 2,6 4,2

38,0 -39,1 -1,1 1,1 4,3 -0,4 -2,8

41,5 -44,1 -2,7 2,7 -0,2 5,2 -2,3

37,4 -36,2 1,3 -1,3 0,7 -7,0 5,0

49,4 -44,7 4,7 -4,7 48,3 10,0 -63,0

38,6 -37,1 1,5 -1,5 -13,6 7,3 4,8

41,3 -40,3 1,1 -1,1 -9,2 0,6 7,5

13,6 -15,0 -1,4 1,4 -0,5 4,5 -2,6

14,7 -11,8 3,0 -3,0 -7,7 3,7 1,0

12,7 -21,5 -8,9 8,9 9,1 -5,4 5,2

. . . . . . .

189.708 188.208 1.500 28.640

192.239 190.772 1.466 16.810

191.779 190.332 1.447 24.528

196.942 195.500 1.442 25.115

189.944 188.506 1.438 32.082

199.952 198.520 1.432 84.164

217.290 205.878 11.412 68.618

217.962 206.552 11.410 54.119

21.400 32.245 22.912 12.567 12.620 54.418 450 12.120 8.903 12.043 30

21.374 32.245 22.912 12.617 12.754 57.009 262 12.089 8.903 12.043 30

21.523 33.996 14.002 12.674 12.824 56.902 18.879 8.889 16 12.043 30

32.296 23.748 16.643 12.710 12.789 56.903 20.875 8.889 16 12.043 29

32.244 22.909 20.977 12.620 12.779 55.141 12.296 8.889 16 12.043 29

34.835 22.910 25.627 12.754 14.069 56.487 12.291 8.889 16 12.043 29

36.396 27.286 20.587 16.824 14.983 61.455 18.781 8.889 16 12.043 29

25.566 27.193 24.478 17.398 15.021 63.822 22.956 9.439 16 12.043 29

171*

Bijlage: toelichting op de statistieken

Algemeen Onder eurogebied wordt verstaan het gebied bestaande uit de zestien eu-lidstaten die overeenkomstig het eu-Verdrag zijn overgegaan op de euro als gemeenschappelijke munt. Het Eurosysteem is de benaming voor de Europese Centrale Bank (ecb) en de nationale centrale banken (ncb’s) van de landen die in de derde fase van de emu op de euro zijn overgegaan. Zodra alle zevenentwintig eu-lidstaten aan de muntunie deelnemen, zal de naam Eurosysteem synoniem zijn met het Europees Stelsel van Centrale Banken (escb). Met ingang van 1 januari 2001 is Griekenland tot het eurogebied toegetreden, per 1 januari 2007 gevolgd door Slovenië en per 1 januari 2008 door Cyprus en Malta en per 1 januari 2009 door Slowakije. De betreffende statistieken zijn per die data aangepast. De tijdreeksen zullen daarom op deze tijdstippen reeksbreuken vertonen. De toetreding van tien nieuwe lidstaten tot de eu per 1 mei 2004 leidt vanaf het tweede kwartaal van 2004 tot reeksbreuken. Bij de publicatie van statistische informatie in druk of op elektronische wijze volgt de Bank de internationale publicatiestandaards inzake kwaliteit en tijdigheid (zie Inhoud p. 4 en het artikel ‘Kwaliteit en tijdigheid van macro-economische statistieken’, in Statistisch Bulletin van september 1999). Waardering van buitenlandse geldsoorten De meeste buitenlandse geldsoorten worden in de tabellen in het algemeen gewaardeerd tegen dagkoersen. In de bankbalansen vindt de waardering van buitenlandse geldsoorten plaats tegen de dagkoers. In de betalingsbalansregistratie worden buitenlandse geldsoorten gewaardeerd tegen maandgemiddelden van dagkoersen. De historische reeksen die in euro’s luiden zijn berekend door de oorspronkelijk in guldens luidende bedragen over de volle reekslengte te delen door de vaste met ingang van 1 januari 1999 geldende officiële omrekeningsfactor 2,20371. Op deze wijze wordt voorkomen dat in de Nederlandse tijdreeksen breuken optreden als gevolg van de vervanging van de gulden door de euro. Om weer tot de oorspronkelijke guldensbedragen te komen moeten de eurobedragen met bovenstaande factor worden vermenigvuldigd. Een waarschuwing past voor het gebruik van deze historische cijfers bij internationale vergelijking of in de berekening van totalen voor een aantal landen of voor het hele eurogebied. Omdat elk van de landen fictieve euroreeksen eveneens berekend heeft door in de nationale munt uitgedrukte reeksen te delen door de eigen vaste omrekeningsfactor, weerspiegelen de euroreeksen niet de veranderingen die tot 1999 in de onderlinge wisselkoersen van de nationale munten zijn opgetreden. In euro’s uitgedrukte historische reeksen van verschillende landen zijn dus niet zonder meer vergelijkbaar of optelbaar. Afhankelijk van het doel van de desbetreffende economische analyse kan het gewenst zijn uit te gaan van de reeksen luidende in oorspronkelijke valuta en deze te bewerken met behulp van de historische wisselkoersverhoudingen. Financiële markten Rentes Tabel 1.1 Rentetarieven van de Nederlandsche Bank en van de Europese Centrale Bank Vanaf 1 januari 1999 is het escb verantwoordelijk voor het monetaire beleid in het eurogebied. Besluiten over het monetaire beleid worden genomen door de Raad van Bestuur van de ecb. Dit betekent onder meer dat de eigen tarieven van de Nederlandsche Bank per die datum niet meer van kracht zijn. Op 8 oktober 2008 heeft de ecb aangekondigd dat, vanaf de transactie die op 15 oktober zal worden verrekend, de wekelijkse basisherfinancieringstransacties zullen worden uitgevoerd door middel van een vaste-rentetenderprocedure met volledige toewijzing tegen het rentetarief op de basisherfinancieringstransacties. Deze dnb


wijziging overrulede de eerdere beslissing (gemaakt op dezelfde dag) om de minimale inschrijvingsrente van de basisherfinancieringstransactie als variabele rentetender met 50 basispunten te verlagen. De ecb verkleint vanaf 9 oktober voorts de bandbreedte van de permanente faciliteiten van 200 basispunten tot 100 basispunten rond het rentetarief op de basisherfinancieringstransactie. Deze twee maatregelen zullen worden gehandhaafd voor zo lang als nodig is, en ten minste tot het einde van de eerste aanhoudingsperiode van 2009 op 20 januari. De ecb zal de liquiditeitsverhoudingen naar evenwicht blijven sturen op een wijze die in overeenstemming is met de doelstelling de korte rente dicht bij het rentetarief op de basisherfinancieringstransactie te houden. Op 18 december 2008 heeft de Raad van Bestuur van de ecb het volgende besloten: - De basisherfinancieringstransacties zullen na de aanhoudingsperiode die eindigt op 20 januari 2009 uitgevoerd blijven worden door middel van een vaste-rentetenderprocedure met volledige toewijzing. Deze maatregel zal worden gehandhaafd voor zo lang als nodig is, maar ten minste tot de laatste toewijzing van de derde aanhoudingsperiode van 2009 op 31 maart. - Per 21 januari 2009 wordt de bandbreedte van de rentetarieven op de permanente faciliteiten, die op 9 oktober 2008 was verkleind tot 100 basispunten rond het geldende rentetarief op de basisherfinancieringstransactie, weer teruggebracht tot 200 basispunten. Per 21 januari wordt derhalve het rentetarief van de marginale beleningsfaciliteit verhoogd van 50 naar 100 basispunten boven het rentetarief op de basisherfinancieringstransactie en wordt het rentetarief van de depositofaciliteit verlaagd van 50 naar 100 basispunten onder het rentetarief op de basisherfinancieringstransactie Op 5 maart 2009 heeft de Raad van Bestuur van de ecb het volgende besloten: - De vaste-rentetenderprocedure met volledige toewijzing voor alle basis-herfinancieringstransacties, herfinancieringstransacties met een speciale termijn en aanvullende en reguliere langerlopende herfinancieringstransacties zo lang als nodig is voort te zetten, maar in ieder geval tot na eind 2009. Depositorente De depositofaciliteit biedt kredietinstellingen de mogelijkheid om bij de ncb’s kortlopende deposito’s aan te houden. Normaliter is de toegang tot deze faciliteit niet onderhevig aan limieten of andere beperkingen. De rente op de depositofaciliteit stelt in de regel een ondergrens aan de zeer korte marktrente. Basis-herfinancieringstransacties Deze transacties bestaan uit reguliere liquiditeitsverschaffende transacties met wederinkoop, met een wekelijkse frequentie en een looptijd van twee weken. Deze transacties werden door de ncb’s tot en met 15 juni 2000 en vanaf 15 oktober 2008 uitgevoerd op basis van vaste tenders. Vanaf 28 juni 2000 tot 15 oktober 2008 worden de transacties uitgevoerd op basis van variabele tenders. In deze tabel worden de inschrijvingen alleen op wijzigingsdatum van de basis-herfinancieringsrente weergegeven. Een volledig overzicht van de wekelijkse inschrijvingen is te vinden op onze internetsite www. statistics.dnb.nl. Marginale beleningsrente Kredietinstellingen kunnen gebruik maken van de marginale beleningsfaciliteit ter verkrijging van daggeld van de ncb’s tegen onderpand van beleenbare activa. Normaliter is de toegang tot de faciliteit niet gebonden aan krediet- of andere limieten behoudens de vereiste dat voldoende onderliggende activa beschikbaar moeten zijn. De marginale beleningsrente stelt in de regel een bovengrens aan de zeer korte marktrente. Vaste voorschotrente (tot 1-1-1999) Met ingang van 23 mei 1997 betrof dit tarief de rente waartegen geregistreerde kredietinstellingen een vast voorschot kunnen opnemen. Voorheen betrof dit tarief de voorschotrente waartegen aan geregistreerde kredietinstellingen voorschotten in rekeningcourant werden verstrekt.

173*

Marginale voorschotrente (tot 1-1-1999) De marginale voorschotrente, die op 23 mei 1997 is geïntroduceerd, betrof het tarief waartegen geregistreerde kredietinstellingen krediet voor één dag kunnen opnemen. Rente op speciale beleningen (tot 1-1-1999) De rente op speciale beleningen betrof de rente waartegen aan kasreserveplichtige kredietinstellingen additioneel krediet werd verstrekt. Deze rente werd door dnb (behoudens bij toepassing van het rentetender-systeem) bij aankondiging van de speciale belening vastgesteld. Tabel 1.2.1 Marktrentevoeten Geldmarkttarieven 1 Daggeld Het tarief voor daggeld in het eurogebied betreft de zogenaamde Eonia (Euro OverNight Index Average). De Eonia wordt berekend als een gewogen gemiddelde van de effectieve daggeldrentevoeten van alle interbancaire transacties zonder onderpand, waarvan het initiatief ligt bij een bank uit een efb-panel van banken. Dit panel, dat wordt samengesteld op grond van een gedragscode opgesteld door de Europese Federatie van Banken, bestaat uit banken met de grootste transactievolumes in eurogeldmarkt. Dit betreffen banken uit landen van het eurogebied alsook uit banken van buiten het eurogebied, maar met belangrijke transacties in het eurogebied.

kosten. De rentepercentages op nieuwe contracten worden berekend door het gemiddelde te nemen (gewogen naar de omvang van nieuwe contracten) van de rentes van rapporterende banken. Het volume aan nieuwe contracten voor de posten 1,3,4,7 en 11 betreft het totale uitstaande bedrag. De (eveneens gewogen) gemiddelde rente is berekend op basis van deze totale uitstaande bedragen. Volumes Volumes zijn berekend door ophoging van het totaal aan gerapporteerde volumes met behulp van een ophogingsfactor die is bepaald op basis van het balanstotaal van de rapporterende instellingen. Volumes voor uitstaande bedragen zijn niet gebaseerd op gegevens die worden vergaard in het kader van de rentestatistiek. Hiervoor worden gegevens gebruikt die worden gerapporteerd als onderdeel van de maandelijkse sociaal-economische rapportage van de banken. Dit geldt ook voor bovengenoemde posten waar de nieuwe contracten gelijk worden gesteld aan het totaal aan uitstaande contracten.

Kapitaalmarktrentevoeten

1-13 Nieuwe contracten Volumes aan nieuwe contracten omvatten de maandelijkse omzet aan afgesloten contracten. Het betreft hier nieuw afgesloten overeenkomsten tussen rapporterende instellingen en hun cliënten. Onder nieuw afgesloten overeenkomsten worden alle nieuwe contracten gevat, maar ook alle nieuw met de cliënt overeengekomen contractvoorwaarden – zoals de rente – voor bestaande deposito’s en leningen. Het gaat hierbij om hernieuwde contracten waarvan expliciet of impliciet een rentetarief wordt overeengekomen tussen bank en cliënt. Prolongaties van bestaande contracten die reeds in de betreffende contracten zijn vastgelegd en daarmee automatisch worden gerealiseerd, dienen niet als nieuwe transacties te worden beschouwd. Bij deze prolongaties hoeven niet opnieuw contractvoorwaarden, inclusief het rentepercentage, overeen te worden gekomen.

3 Obligaties Nederland De rendementen, met uitzondering van het rendement op de jongste tienjarige staatslening, worden in het algemeen berekend als ongewogen gemiddelde van de medianen van de dagwaarnemingen binnen de desbetreffende looptijdklassen. De afbakening van de looptijdklassen vindt plaats op basis van de gemiddelde resterende looptijden. Het rendement op de vijf langstlopende staatsleningen wordt berekend als gewogen gemiddelde van de individuele effectieve rendementen van de vijf betrokken leningen.

14-19 Uitstaande bedragen De tarieven die betrekking hebben op uitstaande bedragen betreffen gewogen gemiddelde percentages per maandultimo. Bij de berekening van gewogen gemiddelde rentes op uitstaande bedragen zijn slechte leningen en leningen ten behoeve van schuldherstructurering buiten beschouwing gelaten. De hierop betrekking hebbende bedragen zijn echter wel in de totaalvolumes opgenomen. De looptijduitsplitsing bij uitstaande bedragen is gebaseerd op de oorspronkelijke looptijd van het contract.

De gegevens over de obligatierendementen zijn ontleend aan het cbs, met uitzondering van het rendement op de jongste tienjarige staatslening, welke wordt ontleend aan Datastream. Het cbs is per 1 januari 2004 gestopt met de berekening van de rendementen.

1,4 Girale deposito’s De gemiddelde rentepercentages voor girale deposito’s hebben betrekking op alle girale tegoeden, ongeacht of deze rentedragend zijn.

4 Staatsobligaties buitenland/internationaal De gegevens over de obligatierendementen zijn ontleend aan de Bank voor Internationale Betalingen en Datastream.

7,11 Rekening courant krediet Rekening-courantkrediet wordt gedefinieerd als debetstand (roodstand) op betaalrekeningen. Het gaat om het totale bedrag aan roodstand, ongeacht een eventuele overschreden kredietlimiet. Aanvullende kosten in de vorm van boetes enz. worden echter niet meegenomen bij de berekening van het rentepercentage.

2.1 Euribor Het Euribortarief (Euro Interbank Offered Rate) is het gemiddelde van de rentetarieven (met uitzondering van de hoogste en laagste waardes) waartegen eersteklas banken uit het efb-panel (zie toelichting bij 1 Daggeld) bereid zijn interbancair euro’s uit te lenen.

Tabel 1.2.2 Rentes van in Nederland gevestigde mfi’s op deposito’s en leningen, met bijbehorende volumes Algemeen De vereisten voor de rentestatistiek zijn vastgelegd in ecbverordening ecb/2001/18, die op 20 december 2001 door de Raad van Bestuur van de ecb is vastgesteld. De rentestatistiek omvat leningen en deposito’s die door in Nederland ingezeten banken zijn vastgelegd in overeenkomsten luidende in euro’s met huishoudens en bedrijven gevestigd binnen het gehele eurogebied. Rentepercentages Het rentetype voor alle leningen en deposito’s is de zgn. ‘annualised agreed rate’. Dit is het op jaarbasis gebrachte rentepercentage dat is overeengekomen tussen de rapporterende instelling en de cliënt (huishouden of bedrijf) voor een deposito of een lening. Dit rentepercentage is gebaseerd op alle rentebetalingen, exclusief overige

174*

8,9 Leningen inclusief kostenopslag De tarieven bij de posten voor alle woninghypotheken en al het consumptief krediet, inclusief kostenopslag, zijn berekend op basis van het principe van het ‘annual percentage rate of charge’, ofwel ‘jaarlijks kosten percentage’, zoals is vastgelegd in euverordening 87/102/eec en daaropvolgende wijzigingsbladen van deze verordening. Als kosten kunnen onder andere beschouwd worden: administratiekosten, documentkosten, onderzoekskosten, kosten van garantiestelling en verzekering, voor zover rechtstreeks verbonden aan de zekerheid tot terugbetaling van de hoofdsom en kosten van het geleende bedrag.

dnb


18.1 Uitstaand consumptief krediet en overige leningen aan huishoudens met looptijd van 1 jaar of minder Onder deze posten zijn tevens de rekening courantkredieten (roodstand) opgenomen. 19.1 Uitstaande leningen aan niet-financiële vennootschappen met looptijd van 1 jaar of minder Onder deze posten zijn tevens de rekening courantkredieten (roodstand) opgenomen.

De nationale beursgraadmeters zijn ontleend aan gegevens gepubliceerd door Euronext Amsterdam. De gegevens over de buitenlandse en internationale aandelenbeursindices zijn ontleend aan data van de Bank voor Internationale Betalingen en Datastream. Emissiemarkt

Een ontbrekend cijfer geeft aan dat dit onbekend of vertrouwelijk is.

Tabel 4.1 Emissies van effecten met uitzondering van aandelen door Nederlandse ingezetenen

Wisselkoersen

De tabellen 4.1, 4.1.1, 4.1.2, 4.1.3 en 4.3 zijn zoveel mogelijk opgesteld overeenkomstig het Europees Systeem van Rekeningen van 1995 (esr 95). Dit is een internationaal boekhoudkundig raamwerk voor een systematische en uitvoerige – statistische – beschrijving van een volledige economie.

Tabel 2.1 Wisselkoersen en goudprijs Wisselkoersen De wisselkoersen zijn de referentiekoersen zoals die dagelijks door de ecb om 14.15 uur worden vastgesteld. De eurokoers van de Taiwanese dollar is de -eveneens door de ecb vastgesteldeindicatieve koers. De eurokoers van de Braziliaanse real is vanaf 2 januari 2008 een referentiekoers, daarvoor een indicatieve koers. De eurokoers van de Indiase roepie is vanaf 2 januari 2009 een referentiekoers, daarvoor een indicatieve koers. De eurokoersen van de Nederlands-Antilliaanse en de Arubaanse gulden zijn afgeleid uit de vaste verhouding van deze valuta’s tot de Amerikaanse dollar. De eurokoers van de Surinaamse dollar wordt dagelijks vastgesteld door de Centrale Bank van Suriname, terwijl de eurokoers van de sdr is afgeleid uit de dagelijks door het imf vastgestelde koers luidende in Amerikaanse dollars. Het valutapakket waaraan de bijzondere trekkingsrechten (sdr) gelijkgesteld zijn, werd laatstelijk per 1 januari 2006 als volgt vastgesteld: de Amerikaanse dollar (met een gewicht van 44%), de euro (gewicht 34%), de yen (gewicht 11%) en het pond sterling (gewicht 11%). Goudprijs De goudprijs is gebaseerd op de ochtendfixing in Londen van 10.30 uur (Londense tijd) omgerekend in euro tegen de dollarkoers van de betreffende dag. Onherroepelijke bilaterale conversiekoersen voor de euro De onherroepelijke bilaterale conversiekoersen voor de euro zijn op 31 december 1998 vastgesteld door de ministers van financiën van de 11 oorspronkelijke landen binnen het eurogebied. Op 1 januari 2001 is Griekenland als twaalfde lidstaat toegetreden tot het eurogebied. Voor de Griekse drachme geldt de onherroepelijke bilaterale conversiekoers dan ook vanaf 1 januari 2001. Op 1 januari 2007 is Slovenië als dertiende lidstaat toegetreden tot het eurogebied. Voor de Sloveense tolar geldt de onherroepelijke bilaterale conversiekoers dan ook vanaf deze datum. Op 1 januari 2008 zijn Cyprus en Malta als veertiende en vijftiende lidstaat toegetreden tot het eurogebied. Voor het Cypriotische pond en de Maltezer lira geldt de onherroepelijke bilaterale conversiekoers dan ook vanaf deze datum. Op 1 januari 2009 is Slowakije als zestiende lidstaat toegetreden tot het eurogebied. Voor de Slowaakse koruna geldt de onherroepelijke bilaterale conversiekoers dan ook vanaf deze datum. Aandelenbeursindices Tabel 3.1 Aandelenbeursindices Weergegeven worden nationale, buitenlandse en internationale (grensoverschrijdende) aandelenindices. De hier weergegeven indices van Euronext Amsterdam kenden in 1983 een beginwaarde van 45,38. Aangezien deze indices strikt genomen geen echte indices zijn, maar feitelijk een mandje van aandelen vertegenwoordigen, zijn deze waarden namelijk geconverteerd naar euro’s. dnb


Ingezetenschap Als ingezetenen worden beschouwd eenheden die een economisch belangencentrum hebben in het economisch gebied van Nederland, dat wil zeggen dat zij gedurende een periode van minimaal een jaar economische activiteiten in dit gebied verrichten. Registratie emissie De emissie wordt geregistreerd op het moment dat de emittent de betaling ontvangt (de stortingsdatum bepaalt derhalve het moment waarop de emissie plaatsvindt). Kortlopende effecten Onder kortlopende effecten vallen verhandelbare schuldinstrumenten met in principe een oorspronkelijke looptijd van één jaar of minder. Het betreft onder meer certificates of deposit, commercial paper en Dutch Treasury Certificates. De cijfers omvatten ook commercial paper met een oorspronkelijke looptijd van langer dan één jaar. Niet inbegrepen echter is euro-commercial paper (commercial paper luidende in een andere valuta dan van het land waar de emissie plaatsvindt). Langlopende effecten met uitzondering van aandelen Onder de langlopende effecten met uitzondering van aandelen worden de langlopende schuldtitels, met name obligaties, verstaan. Met langlopend wordt in principe bedoeld een oorspronkelijke looptijd van langer dan één jaar. Uitsplitsing naar valuta De emissies zijn uitgesplitst naar euro’s en overige valuta’s. Euro’s omvatten vóór 1 januari 1999 emissies in de nationale valuta’s van de landen die vanaf die datum tot de emu zijn toegetreden en in de ecu. Vanaf 1 januari 1999 omvatten zij tevens emissies in euro’s. Waarderingsgrondslagen Gepresenteerd worden (bruto-)emissies, aflossingen, nettoemissies en uitstaande bedragen (standen). Waardering geschiedt overwegend tegen nominale waarde. Alleen de waardering van de ‘zero-coupon’ effecten is afwijkend: de bruto-emissies zijn gewaardeerd tegen opbrengstwaarde, de uitstaande bedragen tegen opbrengstwaarde plus opgelopen rente. Emissies en aflossingen van effecten in niet-eurovaluta’s worden omgerekend naar euro’s op basis van de relevante middenkoers op de dag van betaling. Uitstaande bedragen van effecten in nieteurovaluta’s worden omgerekend tegen de middenkoers op de laatste werkdag van de desbetreffende periode. De mutaties in de standen kunnen afwijken van de netto-emissies vanwege waarderingsverschillen, koersontwikkelingen, herrubriceringen en andere aanpassingen. Bronnen De cijfers zijn ontleend aan balansopgaven van de mfi’s (uitstaande bedragen voor de sector mfi’s), gegevens van het Ministerie van Financiën (voor de sector overheid) en openbare bronnen.

175*

Tabel 4.1.1 Bruto-emissies van effecten met uitzondering van aandelen door Nederlandse ingezetenen Voor informatie over het ingezetenschap, het moment van registratie van de emissie, de definities van kort- en langlopende effecten, de uitsplitsing naar valuta, de waarderingsgrondslagen en de bronnen wordt verwezen naar de toelichting bij tabel 4.1. Sectorindeling De sectorclassificatie is in overeenstemming met het esr 95. Dit impliceert bijvoorbeeld dat holdings van verzekeringsinstellingen, die binnen verzekeringsconcerns vaak de emissies plaatsen, vallen onder de sector Overige Financiële Instellingen. Dit verklaart de geringe bedragen die voor de sector Verzekeringsinstellingen en pensioenfondsen zijn geregistreerd. Aansluiting bij het esr 95 betekent ook dat onder de sector centrale overheid niet alleen het Rijk valt. In deze sector zijn naast de emissies van staatsobligaties met name ook emissies van de Nederlandse Investeringsbank voor Ontwikkelingslanden (nio) begrepen. Tabel 4.1.2 Netto-emissies van effecten met uitzondering van aandelen door Nederlandse ingezetenen Onder netto-emissies worden verstaan de emissies verminderd met de aflossingen. Voor informatie over het ingezetenschap, het moment van registratie van de emissie, de definities van kort- en langlopende effecten, de uitsplitsing naar valuta, de waarderingsgrondslagen en de bronnen wordt verwezen naar de toelichting bij tabel 4.1. Voor informatie over de sectorindeling wordt verwezen naar de toelichting bij tabel 4.1.1. Tabel 4.1.3 Uitstaande bedragen van effecten met uitzondering van aandelen uitgegeven door Nederlandse ingezetenen Voor informatie over het ingezetenschap, het moment van registratie van de emissie, de definities van kort- en langlopende effecten, de uitsplitsing naar valuta, de waarderingsgrondslagen en de bronnen wordt verwezen naar de toelichting bij tabel 4.1. Voor informatie over de sectorindeling wordt verwezen naar de toelichting bij tabel 4.1.1.

notes en – in hoofdzaak – eurobonds. Deze laatste zijn al dan niet officieel genoteerde schuldtitels met een oorspronkelijke looptijd langer dan één jaar die, in tegenstelling tot gewone obligaties, voornamelijk in grote coupures luiden en waarbij het usance is de provisie vrijwel geheel door te geven aan de geldgever. Bij de berekening van het emissierendement is van volledige doorgifte uitgegaan. Zie ook het artikel ‘Emissiestatistiek: vernieuwd en uitgebreid’, in heet Statistisch Bulletin van december 1999. Looptijd De weergegeven looptijd heeft betrekking op de looptijd bij uitgifte. Aandelenemissies beleggingsinstellingen Aandelenemissies van beleggingsinstellingen betreffen alleen emissies waarbij een formele inschrijvingsperiode geldt en een introductiebericht/prospectus is uitgegeven. Verdere plaatsingen (als gevolg van inschrijvingen/inleg na genoemde periode) zijn hier niet onder begrepen. Financiële instellingen Banken Binnenlands bankbedrijf (monetair) Tabel 5.1 Balans van de Nederlandsche Bank (monetaire opstelling) Sectorindeling

mfi’s Tot de sector Monetair-financiële instellingen (mfi) worden gerekend de centrale banken, kredietinstellingen, geldmarktfondsen en enige overige instellingen, alle voorzover gevestigd in het eurogebied. Een volledig register met alle in de emu gevestigde mfi’s wordt periodiek gepubliceerd door de ecb (www.ecb.int). Overheid De sector Overheid omvat de centrale en lagere overheid alsmede de wettelijke-sociale-verzekeringsinstellingen.

Tabel 4.2 Emissies en koerswaarden van op de Euronext Amsterdam Stock Market genoteerde aandelen

Overige overheid De sector Overige overheid omvat de lagere overheid en de wettelijke-sociale-verzekeringsinstellingen.

Voor informatie over het ingezetenschap, het moment van registratie van de emissie wordt verwezen naar de toelichting bij tabel 4.1. Voor informatie over de sectorindeling wordt verwezen naar de toelichting bij tabel 4.1.1.

Overige ingezetenen De sector Overige ingezetenen omvat overige financiële instellingen, verzekeringsinstellingen en pensioenfondsen, nietfinanciële vennootschappen en huishoudens.

Beursgenoteerde aandelen Deze tabel bevat alleen gegevens over aan de Euronext Amsterdam Stock Market genoteerde aandelen die zijn uitgegeven door ingezetenen. Conform het esr 95 worden aandelen/participaties in beleggingsinstellingen niet tot de categorie beursgenoteerde aandelen gerekend (ook niet als de beleggingsinstelling wel aan de beurs is genoteerd).

Kolomindeling

Waarderingsgrondslagen Gepresenteerd wordt (bruto-)emissies en koerswaarden. De emissies zijn geregistreerd tegen opbrengstwaarden. De koerswaarden hebben betrekking op marktwaarden (marktkapitalisaties). De cijfers zijn ontleend aan gegevens van het cbs en aan eigen berekeningen. Tabel 4.3 Individuele emissies In de tabel zijn uitsluitend obligatie- en aandelenemissies door ingezetenen met een omvang van eur 20 miljoen of meer, exclusief herplaatsingen, opgenomen. Onder obligaties zijn mede begrepen

176*

1 Leningen aan mfi’s De leningen aan mfi’s omvatten tevens saldi uit hoofde van targetrekeningen. In geval deze saldi een creditstand vertonen worden ze onder Deposito’s van mfi’s (kolom 17) vermeld. 12 Externe activa De externe activa betreffen de officiële reserves (goud en deviezen alsmede tot juni 1998 het met het emi geswapte goud), alsmede bancaire vorderingen van De Nederlandsche Bank (dnb) op ingezetenen van buiten het eurogebied (waaronder targetrekeningen). 16 Chartale geldomloop De chartale geldomloop betreft de euromunten uitgegeven door De Nederlandse Munt nv alsmede de in omloop gebrachte eurobankbiljetten (tot en met 31 december 2002 tevens de nog in omloop zijnde guldensmunten en de nog uitstaande guldensbankbiljetten, die vanaf 1 januari 2003 onder Overige passiva zijn verantwoord). Het bedrag van de eurobankbiljetten wordt op basis van de door het Eurosysteem gekozen accountancyregels met betrekking tot de dnb


uitgifte van eurobankbiljetten als volgt vastgesteld. Op maandbasis wordt een aandeel van 8% van de totale waarde van de in omloop zijnde eurobankbiljetten aan de ecb toegewezen. De tegenpost van deze aanpassing wordt aangeduid als een ‘intra-Eurosysteemverplichting uit hoofde van bankbiljettenuitgifte’. De overige 92% van de waarde van de eurobankbiljetten in omloop wordt eveneens op maandbasis aan de ncb’s toegewezen, waarbij iedere ncb op haar balans een deel van de uitgegeven eurobankbiljetten, overeenkomend met het door haar gestorte aandeel in het kapitaal van de ecb, opvoert. De tegenpost van de munten is begrepen in kolom 14 Overige activa. 17 Deposito’s van mfi’s De deposito’s van mfi’s omvatten tevens saldi uit hoofde van target-rekeningen. 23 Kapitaal en reserves De post Kapitaal en reserves omvat tevens de herwaarderingsrekening. 24 Externe passiva In de externe passiva is de tegenwaarde van toegewezen sdr’s inbegrepen. Tabel 5.2 Balans van de in Nederland gevestigde mfi’s (exclusief dnb) De gegevens in deze tabel zijn gebaseerd op de rapportages van monetair-financiële instellingen (mfi’s) met een gezamenlijk balanstotaal van circa 96% van het balanstotaal van alle Nederlandse monetair- financiële instellingen exclusief dnb. Deze gegevens zijn tot 100% opgehoogd. Sectorindeling Zie tabel 5.1. Kolomindeling 6 Effecten met uitzondering van aandelen uitgegeven door de overheid Deze post omvat obligaties van de centrale en lagere overheid alsmede kortlopend overheidspapier zoals schatkistpapier (in Nederland Dutch Treasury Certificates, dtc’s) respectievelijk commercial paper. 11 Aandelen en deelnemingen uitgegeven door ingezetenen van het eurogebied Shortposities in aandelen worden als negatieve waarden opgenomen in deze post. 15 Overige activa In deze post zijn de kasvoorraden van mfi’s inbegrepen. 20 Giraal geld Deze post omvat tevens direct opvraagbare vreemde valutategoeden alsmede daggeld. Voorts zijn inbegrepen tegoeden op de door mfi’s uitgegeven elektronische portemonnees. 22 Deposito’s met opzegtermijn In deze post zijn inbegrepen tegoeden, zoals sommige spaarrekeningen, die met onmiddellijke ingang kunnen worden opgezegd. 26 Aandelen/participaties in geldmarktfondsen Daar in Nederland geen geldmarktfondsen in de rapportage zijn betrokken is de omvang van deze post nihil. 27 Schuldbewijzen In deze post is zowel de uitgifte van het kortlopende als langlopende schuldpapier opgenomen.

Tabel 5.2.1 Leningen van mfi’s aan de private sector, naar sectoren, oorspronkelijke looptijd en instrument Deze tabel geeft een uitsplitsing van de in tabel 5.2 weergegeven activa, met tegenpartijen in het eurogebied, nader uitgesplitst naar tegenpartijen in Nederland en in het overig eurogebied. Sectorindeling Verzekeringsinstellingen en pensioenfondsen De sector Verzekeringsinstellingen en pensioenfondsen omvat alle particuliere en publieke institutionele eenheden met als hoofdfunctie financiële intermediatie door middel van het spreiden van risico’s. Overige financiële instellingen De sector Overige financiële instellingen omvat alle particuliere en publieke instellingen anders dan Verzekeringsinstellingen en pensioenfondsen met als hoofdfunctie financiële intermediatie door het aangaan van verplichtingen alsmede eenheden met als hoofdfunctie financiële dienstverlening. Niet-financiële particuliere vennootschappen De sector Niet-financiële particuliere vennootschappen omvat alle particuliere bedrijven met als hoofdfunctie productie van goederen en niet-financiële diensten met winstoogmerk. Niet-financiële publieke vennootschappen De sector Niet-financiële publieke vennootschappen omvat alle bedrijven met als hoofdfunctie productie van goederen en nietfinanciële diensten met winstoogmerk waarover overheidsinstellingen zeggenschap hebben. Huishoudens De sector huishoudens omvat natuurlijke personen alsmede verenigingen en stichtingen zonder zakelijk doel. Looptijdindeling De gehanteerde looptijdindeling van tot en met 1 jaar, meer dan 1 jaar tot en met 5 jaar en meer dan 5 jaar heeft betrekking op de oorspronkelijke looptijd. Tabel 5.2.2 Bij mfi’s aangehouden deposito’s van de private sector, uitgesplitst naar sector en instrument Deze tabel geeft een uitsplitsing van de in tabel 5.2 weergegeven passiva, met tegenpartijen in het eurogebied, nader uitgesplitst naar tegenpartijen in Nederland en in het overig eurogebied. Sectorindeling Zie tabel 5.2.1 Girale deposito’s Girale deposito’s omvat alle tegoeden die onmiddellijk of per het eind van de dag in chartaal geld kunnen worden omgezet of waarover zonder noemenswaardige kosten per pinpas, e.d. beschikt kan worden. Deposito’s met vaste looptijd Deposito’s met vaste looptijd omvat alle deposito’s die met een vaste termijn zijn uitgezet. Hierbij zijn inbegrepen deposito’s waarvan de rentetarieven en/of andere voorwaarden door nationale bepalingen zijn vastgelegd en die voor specifieke doelen worden aangehouden. Deposito’s met opzegtermijn Deposito’s met opzegtermijn omvat alle deposito’s die zonder vaste termijn zijn uitgezet en die alleen zonder noemenswaardige kosten met vooraankondiging kunnen worden opgenomen. Deze post omvat ook internetrekeningen De bedragen die zijn vermeld omvatten deposito’s van ingezetenen van het eurogebied, aangehouden bij banken in Nederland. Voor

dnb


177*

de deposito’s met vaste looptijd en met opzegtermijn wordt in tabel 5.2.3 het aandeel van alleen in Nederland ingezeten huishoudens weergegeven. Repo’s Repo’s omvat alle deposito’s die samenhangen met de tijdelijke verkoop van activa. Tabel 5.2.3 Spaargeld huishoudens Nederland Algemeen De spaargeldtabel omvat deposito’s met een spaargeldbehandeling die door huishoudens in Nederland worden aangehouden bij in Nederland ingezeten banken. De bedragen in tabel 5.2.3 omvatten, in tegenstelling tot de depositobedragen in tabel 5.2.2., geen deposito’s die door huishoudens uit andere landen van het eurogebied bij Nederlandse banken worden aangehouden. Girale deposito’s zijn niet in de tabel opgenomen. Onder huishoudens vallen natuurlijke personen alsmede verenigingen en stichtingen zonder zakelijk doel. Chartaal uitbetaalde rente is niet in de tabel opgenomen. Ook rente die niet op deposito’s is bijschreven, is niet in de tabel opgenomen. Deposito’s met vaste looptijd en met opzegtermijn Zie toelichting tabel 5.2.2 Beginstand De beginstand van een maand kan afwijken van de eindstand van de voorafgaande maand in verband met statistische verschillen, die veroorzaakt kunnen worden door populatiewijzingen, overnames, correcties, wijziging van de ophoogfactor of afrondingen. Tabel 5.2.4 Uitsplitsing naar valuta van bepaalde activa en passiva van in Nederland gevestigde mfi’s (exclusief dnb) Deze tabel geeft een uitsplitsing van de in tabel 5.2.2 weergegeven activa en passiva . Sectorindeling In deze tabel wordt bij de indeling naar sector onderscheid gemaakt tussen ingezetenen binnen en buiten het eurogebied. Conform ecb-terminologie wordt binnen het eurogebied gesproken van mfi’s en niet-mfi’s (zie ook de toelichting bij tabel 5.1). Voor het onderscheid tussen bancaire en niet-bancaire partijen buiten het eurogebied wordt gesproken over banken versus niet-banken. Tabel 5.3 Gecombineerde balans De Nederlandsche Bank en in Nederland gevestigde mfi’s In deze tabel zijn over het algemeen de posten van tabel 5.1 en 5.2 bij elkaar geteld. Enige (deel)posten zijn gesaldeerd, hetgeen per post wordt toegelicht. Sectorindeling Zie tabel 5.1 Kolomindeling 12 Chartale geldomloop De chartale geldomloop betreft de euromunten uitgegeven door De Nederlandse Munt nv alsmede de in omloop gebrachte eurobankbiljetten (tot en met 31 december 2002 tevens de nog in omloop zijnde guldensmunten en de nog uitstaande guldensbankbiljetten) onder aftrek van de chartale kassen van de mfi’s, voor zover luidende in eurovaluta’s (onderdeel van kolom 15 van tabel 5.2). Zie voor de bepaling van de waarde van de eurobankbiljetten de toelichting bij tabel 5.1, kolom 16.

178*

19 Aandelen/participaties in geldmarktfondsen In deze post worden de door Nederlandse geldmarktfondsen uitgegeven aandelen/participaties gesaldeerd met de door Nederlandse mfi’s aangehouden aandelen/participaties in geldmarktfondsen. Aangezien geldmarktfondsen buiten de rapportagepopulatie vallen kan deze post een negatief cijfer vertonen. 20 Schuldbewijzen In deze post worden de door Nederlandse mfi’s uitgegeven schuldbewijzen gesaldeerd met door Nederlandse mfi’s aangehouden schuldbewijzen van mfi’s (respectievelijk kolom 12 van tabel 5.2 en kolom 5 van tabel 5.1 en tabel 5.2). 21 Kapitaal en reserves In deze post wordt Kapitaal en reserves gesaldeerd met door mfi’s aangehouden aandelen die door mfi’s zijn uitgegeven (tabel 5.1 en tabel 5.2, kolom 9). 24 Overschot inter-mfi passiva In deze post worden de actiefposten op andere in het eurogebied gevestigde mfi’s (kolommen 1 en 9 van tabellen 5.1 en 5.2) gesaldeerd met de verplichtingen aan andere in het eurogebied gevestigde mfi’s (tabel 5.1, kolom 17 en tabel 5.2, kolom 18). Tabel 5.4 Bijdrage van Nederland aan monetaire aggregaten in het eurogebied De Nederlandse bijdrage aan de monetaire aggregaten in het eurogebied betreft de monetaire passiva (exclusief chartaal geld) van in Nederland gevestigde mfi’s (inclusief dnb) in handen van ingezetenen van Nederland en overig eurogebied. De bijdrage van Nederland aan de monetaire aggregaten in het eurogebied is berekend op dezelfde wijze als de monetaire aggregaten van het eurogebied. Dit betekent dat een aanpak van volledige consolidatie is gevolgd. Aangezien de chartale geldomloop niet meer weerspiegelt wat in Nederland aan chartaal geld circuleert – zowel door het gebruik van de ecb kapitaalsleutel (zie de toelichting bij kolom 16 tabel 5.1) als door de mogelijke migratie van chartaal geld binnen het eurogebied – wordt deze post niet meer gepresenteerd, ook niet als onderdeel van een monetair aggregaat (behalve als aanvullend gegeven). De stromen zijn berekend door de mutaties in opeenvolgende standen te schonen voor reeksbreuken en herwaarderingen. De gegevens zijn berekend door samentelling van de relevante posten uit de tabellen 5.1 en 5.2. 5 Aandelen/participaties in geldmarktfondsen Zie de toelichting bij tabel 5.2, kolom 26. 6 Schuldbewijzen met looptijd tot 2 jaar De post Schuldbewijzen met looptijd tot 2 jaar is een onderdeel van post 22 van tabel 5.1 en 27 van tabel 5.2 onder aftrek van door Nederlandse mfi’s aangehouden schuldbewijzen die door mfi’s in Nederland en in het overige eurogebied zijn uitgegeven. Verder is gecorrigeerd voor kortlopende schuldbewijzen die buiten het eurogebied worden aangehouden. 15 Kredietverlening aan Overige ingezetenen van het eurogebied Deze post betreft de Leningen, Effecten met uitzondering aandelen en Aandelen en deelnemingen zoals opgenomen in tabel 5.1 en 5.2, posten 3, 7 en 10. 17 Netto externe activa In deze post zijn de externe activa (tabel 5.3, post 8) gesaldeerd met de externe passiva (tabel5.3, post 22). 18 Overige posten In deze posten zijn de leningen aan andere mfi’s in het eurogebied (tabel 5.1, post 1 en tabel 5.2, post 1), de vaste activa (tabel 5.3, post 9), de overige activa (tabel 5.3, post 10) gesaldeerd met de verplichtingen aan andere mfi’s in het eurogebied (tabel 5.1, post 17 en tabel 5.2, post 18) en de overige passiva (tabel 5.3, post 23). dnb


Tabel 5.5 Ontwikkeling acceptatiecriteria en vraag bancaire kredietverlening bij in Nederland gevestigde mfi’s Algemeen In deze tabel wordt weergegeven wat de mening van de 6 deelnemende in Nederland gevestigde banken is over hun kredietverlening aan ingezetenen van het eurogebied op de verschillende meetmomenten. Peildatum is de 1e kalenderdag van het kwartaal. Per waarneming wordt in twee kolommen de mening van de banken weergegeven over de op de peildatum afgeronde periode van drie maanden (‘afgelopen kwartaal’, oneven kolommen) en de inschatting van deze banken van het kredietbeleid en de vraagontwikkeling voor het zojuist gestarte kwartaal (‘volgend kwartaal’, even kolommen). Leningen De gebruikte definitie van leningen is die welke is opgenomen in Verordening (eg) nr. 2423/2001 van de ecb van 22 november 2001 met betrekking tot de geconsolideerde balans van de sector monetaire financiële instellingen (ecb/2001/13). Netto percentage De cijfers in de tabel zijn netto percentages van banken. Dit percentage geeft de verhouding aan tussen de door de banken gegeven antwoorden over kredietverruiming of –verkrapping en over vraagtoename of –afname. Ter illustratie: als 20% van de banken een toename van de vraag aangeeft en 30% een afname, dan is het netto percentage -10%. Banken die een neutrale positie innemen, dat wil zeggen geen noemenswaardige verandering aangeven, spelen bij de bepaling van het netto percentage geen verdere rol. Er wordt in deze tabel bij de bepaling van het netto percentage geen onderscheid gemaakt naar de mate waarin een bepaalde ontwikkeling zich voordoet bij elke afzonderlijke bank. Dit houdt in dat, wat betreft het kredietbeleid, alle instellingen die bijvoorbeeld hun beleid aanscherpen samen worden genomen, ongeacht de mate van aanscherping bij elke individuele bank. Dit geldt ook voor de vraagontwikkeling: alle instellingen die bijvoorbeeld een vraagafname signaleren worden gesommeerd, ongeacht de mate van afname. Acceptatiecriteria Acceptatiecriteria zijn de interne richtlijnen of maatstaven die het kredietverleningsbeleid van een bank weerspiegelen. Zij vormen de op schrift gestelde en ongeschreven criteria, of andere handelingswijzen die verband houden met dit beleid, die vastleggen welk type leningen de bank wenselijk en onwenselijk acht, waar de geografische prioriteiten liggen, welk onderpand aanvaardbaar en welk onaanvaardbaar wordt geacht, etc. Voor de acceptatiecriteria - in het bovenste deel van de tabel - heeft het netto percentage betrekking op het verschil tussen het deel van de banken dat aangeeft een strenger kredietbeleid te voeren en het deel dat aangeeft het beleid te versoepelen. Vraag Bij de vraagontwikkeling - in het onderste deel van de tabel - geeft het netto percentage het verschil aan tussen het percentage banken dat een toenemende vraag signaleert en het deel dat een afnemende vraag waarneemt. Ondernemingen Hiermee worden niet-financiële ondernemingen bedoeld, d.w.z. alle private en publieke institutionele entiteiten, ongeacht hun omvang en juridische vorm, die financiële intermediatie niet als hoofdactiviteit hebben, maar goederen produceren of niet-financiële diensten leveren. De informatie met betrekking tot kredietverlening aan bedrijven kent twee opdelingen: - naar bedrijfsomvang: grote ondernemingen versus kleine en middelgrote ondernemingen, waarbij voor grote ondernemingen als richtlijn geldt dat de netto jaaromzet groter dan eur 50 miljoen is; - naar looptijd van de lening: langlopende versus kortlopende leningen, waarbij deze laatste categorie een oorspronkelijke looptijd heeft van één jaar of minder. dnb


Eurogebied De uitkomsten voor het eurogebied zijn de geaggregeerde nationale uitkomsten, gewogen met het aandeel per land in het totale uitstaande bedrag aan verstrekte leningen aan ingezetenen van het eurogebied. Geconsolideerd bankbedrijf (toezicht) Tabel 5.6 Balansen van geregistreerde kredietinstellingen (bedrijfseconomische opstelling) De cijfers in deze tabel hebben betrekking op kwartaalstaten van instellingen ingeschreven in het register van de Wet op het financieel toezicht (Wft). Onder de aanvullende gegevens worden in tegenstelling tot de andere cijfers in deze tabel geen cijfers met betrekking tot de eu branches opgenomen. Voor de berekening van de solvabiliteitsratio kan niet worden uitgegaan van het toetsingsvermogen zoals vermeld bij de aanvullende gegevens. Vanaf 2008 is een nieuw rapportagekader van kracht: finrep. Het nieuw rapportagekader ten behoeve van het toezicht en vastgesteld door de Commission of European Banking Supervisors (cebs) is een harmonisering van toezichtgegevens op Europees niveau. finrep wordt gebruikt voor het opmaken van de balans en de resultatenrekening van het Nederlands geconsolideerd bankwezen. Een nadere toelichting is te vinden in een begeleidend artikel in het Statistisch Bulletin van september 2008. Tabel 5.7 Baten en lasten van geregistreerde kredietinstellingen De cijfers in deze tabel hebben betrekking op kwartaalstaten van instellingen ingeschreven in het register van de Wet op het financieel toezicht (Wft). De kwartaalcijfers betreffen een cumulatie van het lopende en de voorgaande kwartalen in het boekjaar. Vanaf 2008 is een nieuw rapportagekader van kracht: finrep. Het nieuw rapportagekader ten behoeve van het toezicht en vastgesteld door de Commission of European Banking Supervisors (cebs) is een harmonisering van toezichtgegevens op Europees niveau. finrep wordt gebruikt voor het opmaken van de balans en de resultatenrekening van het Nederlands geconsolideerd bankwezen. Een nadere toelichting is te vinden in een begeleidend artikel in het Statistisch Bulletin van september 2008. Tabel 5.8 Buitenlandse schuldverhoudingen van mfi’s De gegevens in deze tabel zijn gebaseerd op de rapportages van monetair-financiële instellingen met een gezamenlijk balanstotaal van circa 96% van het balanstotaal van alle Nederlandse mfi’s exclusief dnb. Deze gegevens zijn tot 100% opgehoogd. De in deze tabel gepresenteerde cijfers kunnen niet zonder meer worden vergeleken met die in tabel 5.9. Deze laatste zijn namelijk op geconsolideerde basis opgesteld. Daarentegen betreffen de in tabel 5.8 gepresenteerde cijfers slechts de vorderingen en verplichtingen van in Nederland gevestigde mfi’s. Voor een toelichting, zie het artikel ‘Buitenlandse vorderingen van Nederlandse banken in 2000’, in het Statistisch Bulletin van juni 2001. Tabel 5.9 Geconsolideerde activa van binnenlandse kredietinstellingen: vorderingen op directe en uiteindelijke debiteur De cijfers in deze tabel hebben betrekking op buitenlandse activa van instellingen ingeschreven in het register van de Wet op het financieel toezicht (Wft). Het gaat hierbij alleen om banken met een Nederlandse moederonderneming.

179*

Buitenlandse activa Onder buitenlandse activa zijn begrepen alle grensoverschrijdende uitzettingen in alle valuta van de Nederlandse banken in derde landen, alsmede de vorderingen van de buitenlandse vestigingen van Nederlandse banken in lokale en niet-lokale valuta op ingezetenen ter plaatse. De uitzettingen omvatten tevens de vorderingen met dekking door de Nederlandse kredietverzekeraar Atradius. Niet in de cijfers opgenomen is het zogenaamde netto financieel belang in de buitenlandse vestigingen van de Nederlandse banken (het netto financieel belang omvat de kapitaaldotatie aan het kantoor c.q. de intrinsieke waarde van de deelneming alsmede het saldo van vorderingen op en schulden aan de vestiging). De in de tabel gepresenteerde cijfers zijn op geconsolideerde basis opgesteld. Dat betekent dat intercompany claims wegvallen. De cijfers kunnen daarom niet zonder meer worden vergeleken met die in tabel 5.8, onder meer omdat de laatste niet op geconsolideerde basis zijn berekend. Sinds eind december 2004 is de landenrisicostatistiek op een nieuwe leest geschoeid. Veel meer dan voorheen ligt de nadruk op die landen waar de debiteur is gevestigd die garant staat voor de terugbetaling van een krediet. Voorheen registreerde dnb voornamelijk het land van de directe tegenpartij van de Nederlandse banken. In de nieuwe opzet blijft dat zo; echter een tweede set van gegevens is hier aan toegevoegd. De systematiek van de toedeling van landenrisico’s verloopt als volgt. Vorderingen worden in eerste instantie toegewezen aan het land waar de directe tegenpartij is gevestigd (land van directe debiteur). Ten behoeve van het uiteindelijke landenrisico dienen onder meer vorderingen op juridisch onzelfstandige kantoren van buitenlandse banken te worden herleid. Het land van de uiteindelijke debiteur is namelijk dat land waar de garant van een financiële claim zetelt of dat land waar het hoofdkantoor van een juridisch onzelfstandig (bij)kantoor is gevestigd. Zo zal een lening aan een Japans bankkantoor in Singapore uiteindelijk door de moederbank in Japan gegarandeerd worden (ultimate risk is dus Japan). Echter, juridisch zelfstandige dochters met een eigen rechtsvorm worden geacht niet te zijn gegarandeerd (hier vindt dus geen af te leiden ultimate risk plaats, omdat dit al samenvalt met het land van direct risico). Er vindt dus risicoverschuiving tussen landen plaats. Zo is er sprake van uitgaand risico, en dalen de exposures op dat land, als een Nederlandse bank op haar vorderingen bescherming heeft ontvangen van een derde partij die in een ander land is gevestigd. Daarentegen stijgen de landenrisico-exposures op het land van de uiteindelijke debiteur in geval van inkomend risico (omdat deze debiteur bescherming heeft verleend op een eerder verstrekt krediet). Voor een toelichting, zie het artikel ‘Landenrisicostatistiek op basis van uiteindelijk risico’, in het Statistisch Bulletin juni 2005. Tabel 5.10 Onderhandse derivatencontracten bij Nederlandse banken In deze statistiek worden gegevens verzameld omtrent uitstaande bedragen en bruto marktwaarde van derivatencontracten van Nederlandse banken met tegenpartijen in binnen- en buitenland. De bruto marktwaarde meet de vervangingskosten van alle uitstaande contracten als deze vereffend zouden worden op de rapportagedatum. De term bruto geeft aan dat contracten met positieve en (absolute waarde van) negatieve vervangingswaarden met dezelfde tegenpartij niet worden gesaldeerd. Ook binnen een risicocategorie (zoals valuta- of rentederivaten) vinden geen salderingen plaats. Bruto marktwaarden vormen een alternatieve maatstaf voor de marktomvang van derivaten en zijn in de enquête omschreven als de som van de positieve marktwaarde van alle openstaande otc-contracten en de som van de negatieve marktwaarde van die contracten met tegenpartijen. De cijfers hebben uitsluitend betrekking op onderhands afgesloten contracten. De rapporterende banken beslaan ruim 95% van de onderhandse derivatenactiviteiten van Nederlandse banken. Deze rapportage is op geconsolideerde basis opgesteld: alle mondiale activiteiten van een bank (met een Nederlands hoofdkantoor) die vanuit het binnenland, maar ook die welke vanuit buitenlandse dochters en bijkantoren worden verricht, zijn daarin verwerkt. Om

180*

dubbeltellingen te voorkomen worden intraconcerntransacties niet meegeteld. Aandelencontracten In het onderste paneel zijn de aandelencontracten naar regio gespecificeerd. Het betreft hier derivaten op een individueel aandeel dan wel op een aandelenindex in de betrokken regio. Betalingsverkeer Tabel 5.11 Transacties en omzetten in het topgiraal betalingsverkeer naar type betaling In het topgirale betalingsverkeer worden girale transacties afgewikkeld via het rtgs (real time gross settlement)-betalingssysteem van dnb. Dit hoogwaardig betalingssysteem, bij dnb top-systeem genoemd, verwerkt in het algemeen betalingen met gemiddeld een hoge waarde per transactie. Het top-systeem is vanaf het najaar van 1997 operationeel en vormt de Nederlandse component van het gemeenschappelijke target-systeem van het Europese Stelsel van Centrale Banken. Het 8007-verkeer is onderdeel van het top-systeem en is in het bijzonder bestemd voor de afwikkeling van interbancaire cliënttransacties, waarbij een niet-ingezetene is betrokken . Target-verkeer betreft transacties met een rekeninghouder in het rtgs-systeem van een andere centrale bank in het escb. Tft-verkeer betreft verkeer dat betrekking heeft op effectentransacties, waarbij de betaling plaatsvindt in het top-systeem van dnb (Tft staat voor Trade for Trade, hetgeen verwijst naar het feit dat dergelijke transacties op individuele basis bruto worden afgewikkeld). Per 1 oktober 2001 is de zogenoemde bulkverevening, waarbij de door Equens geleverde netto bedragen van de retailbetalingen éénmaal per dag in top werden afgewikkeld, vervangen door ‘kavelsettlement’. Zie ook ‘Kavelverevening in top’ in het Kwartaalbericht van de Nederlandsche Bank, december 2001. Tabel 5.12 Retailbetalingsverkeer Algemeen Deze tabel is een weergave van het binnenlandse- en grensoverschrijdend betalingsverkeer van Nederlanders. De gegevens in deze tabel zijn gebaseerd op de rapportages van acht monetair-financiële instellingen die gezamenlijk circa 98% van de transacties in het retailbetalingsverkeer verwerken. Deze gegevens zijn tot 100% opgehoogd. Binnenlands betalingsverkeer De cijfers met betrekking tot het binnenlands betalingsverkeer beperken zich tot betaaltransacties waar een transactie in de reële sfeer aan ten grondslag ligt, waardoor transacties zoals kosten voor betalingsverkeer, provisie en renteboekingen zijn uitgesloten. In de cijfers zijn uitsluitend de transacties in euro’s opgenomen die tussen rekeninghouders (ongeacht ingezetenschap) van banken in Nederland hebben plaatsgevonden. Transacties in vreemde valuta tussen ingezetenen worden zoveel als mogelijk gerapporteerd als grensoverschrijdend betalingsverkeer. Voor meer informatie zie het artikel ‘Een nieuwe statistiek voor meer inzicht in het retailbetalingsverkeer’, Statistisch Bulletin juni 2007. 1. Betalingen op afstand Girale betalingen die consumenten en bedrijven vanuit huis of kantoor (of ingeval van internetbankieren eventueel ook vanuit een andere locatie) initiëren.

dnb


1.1 Overschrijvingen Alle overboekingen via overschrijvingsformulieren (schriftelijk), de telefoon, internet of andere datacommunicatielijnen. 1.2 Periodieke overboekingen Overboekingen waarbij de rekeninghouder zijn bank heeft gemachtigd om periodiek bedragen over te boeken naar betaalrekeningen van derden of naar eigen rekeningen. 1.3 Spoedbetalingen Betalingen waarbij de bank van de opdrachtgever de opdracht direct (real time) uitvoert. De opdracht kan schriftelijk, via telefoon of elektronisch bankieren geschieden. 1.4 Acceptgiro’s Acceptgiro’s kenmerken zich door de voorgedrukte boekingsgegevens op het formulier, dat door de crediteur fysiek aan de debiteur wordt toegezonden. De betaling door de debiteur geschiedt door fysieke levering (schriftelijk) van het ondertekende formulier of via elektronisch bankieren. 1.5 Incassi Overboekingen die de crediteur initieert na hiertoe vooraf door de debiteur te zijn gemachtigd. De overboeking kan eenmalig en periodiek zijn. 1.6 Digitale Nota’s (Notaboxbetalingen) Betalingen in het kader van electronic bill presentment and payment (ebpp). Deze betalingen vertonen overeenkomsten met de acceptgiro (1.4), met dien verstande, dat het gehele proces van aanbieding en betaling elektronisch plaatsvindt. 1.7 Betalingen via nieuwe media Betalingen met behulp van een specifieke (inter)bancaire applicatie ter afwikkeling van een transactie via met name internet (zoals iDeal) of mobiele telefoon. 2. Toonbankbetalingen 2.1 Pinnen Betalingen met behulp van een in Nederland uitgegeven debitcard (betaalpas) bij een betaalterminal (betaalautomaat) in Nederland. 2.2 Chippen Betalingen met door een financiële instelling uitgegeven elektronisch geld, vooraf geladen in een elektronische portemonnee (Chipknip) op een pas.

als buitenlands betalingsverkeer als slechts één van beide partijen rekeninghouder is in Nederland. Alleen transacties van bedragen tot maximaal eur 1 miljoen zijn in de cijfers meegenomen, waardoor een groot deel van de hoogwaardige handelstransacties buiten deze statistiek valt. 4 Betalingen op afstand 4.1 Overschrijvingen Overschrijvingen in euro’s en vreemde valuta ten gunste van een rekening bij een bank buiten Nederland. Deze overschrijvingen kunnen plaatsvinden op papier of via elektronische media. 4.2 Cheques Particuliere cheques, luidende in euro of vreemde valuta, ten laste van een betaalrekening in Nederland. 4.3 Overige Hieronder vallen de overboekingen bij een documentair accreditief, overboekingen via geldtransactiekantoren (money order) en de aankoop van traveller’s cheques. 5 Toonbankbetalingen 5.1 Pinnen Transacties in euro’s of vreemde valuta met een in Nederland uitgegeven betaalpas op een betaalterminal in het buitenland. 5.2 Creditcard Betalingen op een fysiek verkooppunt in het buitenland met een in Nederland uitgegeven creditcard. Ook vallen hieronder de betalingen bij een virtueel verkooppunt ten gunste van een crediteur in het buitenland. 6 Contante geldtransacties 6.1 Geldautomaattransacties Geldopnames in euro’s of vreemde valuta met een in Nederland uitgegeven debitcard of creditcard bij een geldautomaat in het buitenland. Infrastructuur binnenlands betalingsverkeer In tegenstelling tot de transacties en omzetten van het binnenlands betalingsverkeer (post 1 t/m 3) zijn de cijfers met betrekking tot de infrastructuur niet opgehoogd.

2.3 Creditcard Betalingen op het fysieke of virtuele verkooppunt in Nederland met een in Nederland uitgegeven creditcard, die achteraf gezamenlijk (in batch) worden afgerekend.

7.1 Bankkantoren Het aantal kantoren (panden) van banken waar tenminste geld kan worden opgenomen en/of gestort en betaalopdrachten kunnen worden afgegeven of aangemaakt.

3. Contante geldtransacties

7.2 Geldautomaten Het aantal door individuele banken geëxploiteerde geldautomaten.

3.1 Geldautomaattransacties Geldopnames met een debitcard (betaalpas) of een creditcard bij een geldautomaat in Nederland. 3.2 Balie-opnames Geldopnames in euro’s aan de kasbalie van (of op andere wijze via) de eigen bank. 3.3 Afstortingen De contante storting van euro’s aan de kas van (of anders via) de eigen bank. De levering kan zowel aan de kasbalie, per nachtkluis, sealbagautomaat, multifunctionele geldautomaat (stortingsautomaat) of via een waardetransporteur geschieden. Grensoverschrijdend betalingsverkeer Betalingen in vreemde valuta worden geheel tot het buitenlandse betalingsverkeer gerekend. Banken rapporteren transacties in euro’s dnb


7.3 Overige geldpunten Punten waar contant geld kan worden verkregen, maar waar geen geldautomaten zijn. 7.4 Afstortingsautomaten Automaten waar contante geldstortingen kunnen worden gedaan (zie post 3.3). 7.5 Oplaadpunten Chipknip Het aantal door individuele banken geëxploiteerde actieve oplaadpunten. 7.6 Betaalautomaten Het aantal betaalterminals van zakelijke klanten dat operationeel is om op het verkooppunt op elektronische wijze betalingen te kunnen ontvangen.

181*

7.7 Betaalrekeningen Het aantal betaalrekeningen en rekeningen courant met of zonder kredietlimiet, met een debet- of creditsaldo. Gerapporteerd wordt het aantal contracten per kwartaalultimo.

Waarderingsgrondslagen De waardering van activa en passiva vindt plaats tegen marktwaarde. Voor leningen en rentedragende waardepapieren betekent dit inclusief opgelopen rente.

7.8 Bankpassen Het aantal in Nederland uitgegeven debitcards (betaalpassen) die uitsluitend in Nederland gebruikt kunnen worden bij geld-, betaal-, en (eventueel) chipknipoplaadautomaten.

Tabel 6.1.1 Verkorte balansen van beleggingsinstellingen naar fondstype

7.9 Europassen Het aantal in Nederland uitgegeven debitcards die zowel in Nederland als in het buitenland gebruikt kunnen worden bij geld-, betaal-, en (eventueel) chipknipoplaadautomaten. 7.10 Chipknippen Het aantal door banken uitgegeven elektronische portemonnees op betaalpassen. 7.11 Creditcards Het aantal in Nederland uitgegeven creditcards (inclusief ‘delayed debit cards’ ofwel ‘charge cards’). Beleggingsinstellingen Beleggingsinstellingen trekken gelden aan van het publiek ter collectieve belegging. In deze context wordt onder publiek verstaan alle sectoren behalve de monetair-financiële instellingen. Onder beleggingsinstellingen worden verstaan beleggingsmaatschappijen (rechtspersonen) en beleggingsfondsen (geen rechtspersonen). In het dagelijks taalgebruik worden beide vaak aangeduid met ‘beleggingsfonds’. In onderstaande zullen beleggingsinstelling en beleggingsfonds dan ook door elkaar worden gebruikt ter aanduiding van hetzelfde begrip. Macro-economische statistiek beleggingsinstellingen De macro-economische statistiek beleggingsinstellingen bestaat uit de statistiek Nederlandse beleggingsinstellingen en de statistiek Nederlandse beleggingen in buitenlandse beleggingsinstellingen. Geldmarktfondsen vallen binnen de macro-economische statistiek onder de monetair-financiële instellingen en zijn dus niet opgenomen in deze statistiek, maar worden verwerkt in de gegevens van monetair-financiële instellingen. Nederlandse beleggingsinstellingen De statistiek Nederlandse beleggingsinstellingen (tabel 6.1 t/m 6.5) geeft financieel-economische kerngegevens weer van alle in Nederland gevestigde beleggingsinstellingen, zowel de onder toezicht staande alsook de niet onder toezicht staande instellingen. De gegevens worden verkregen aan de hand van een geïntegreerde rapportage waarin beleggingsinstellingen worden uitgevraagd voor de betalingsbalans, de monetaire statistiek en de kwartaalsectorrekeningen. De rapporteurs zijn zo geselecteerd dat ze minimaal 95% afdekken van het balanstotaal van alle instellingen samen. Door middel van een ophoogfactor worden cijfers tot 100% gebracht. Tabel 6.1 Balans van beleggingsinstellingen Deze tabel geeft een gedetailleerd overzicht van de activa en passiva. Regelindeling Bij de presentatie van de balansgegevens van de beleggingsinstellingen komt de indeling naar instrumenten grotendeels overeen met de classificatie in het Europees Systeem van Rekeningen (esr) 1995, dat op Europees niveau geharmoniseerde richtlijnen bevat voor de samenstelling van de Nationale Rekeningen. Zo omvatten de in de tabellen voorkomende participatiebewijzen (´participaties in beleggingsinstellingen´ aan de actiefkant van de balans) óók participatiebewijzen in geldmarktfondsen.

182*

Overzicht van de balansen per type beleggingsinstelling. Uitsplitsing naar posten is minder gedetailleerd dan in tabel 6.1. Indeling naar fondstype Beleggingsinstellingen worden verder uitgesplitst naar zes subgroepen op basis van zwaartepunt van het beleggingsbeleid: aandelenfondsen, obligatiefondsen, vastgoedfondsen, gemengde fondsen, hedgefondsen en overige fondsen. Gemengde fondsen hebben in hun beleggingsbeleid meer dan één zwaartepunt op het gebied van beleggingsinstrumenten (hun beleggingen kunnen bijvoorbeeld voor een groot deel bestaan uit zowel aandelen als obligaties). Hedgefondsen streven een positief absoluut rendement na, dat wil zeggen een rendement dat een relatief lage correlatie heeft met marktbewegingen. Hiertoe gebruiken ze een grote verscheidenheid aan beleggingsstrategieën (hefboom (leverage), derivaten, “long” én “short” posities in effecten), omdat ze weinig restricties kennen met betrekking tot hun beleggingsbeleid. Managers van deze fondsen ontvangen bovenop de gebruikelijke managementvergoeding in het algemeen een beloning die gekoppeld is aan de performance. In de categorie overige fondsen zijn onder meer begrepen: fondsen die beleggen in derivaten (zoals de meeste garantie- en/of clickfondsen en indexfondsen), onderhandse leningen en ‘groene’ projecten. Tabel 6.1.2 Activa en passiva van beleggingsinstellingen naar sector Deze tabel geeft een uitsplitsing van een aantal activa- en passivaposten van de in tabel 6.1 weergegeven data voor beleggingsinstellingen naar sector van de tegenpartij. Binnen Nederland betreft dit een uitsplitsing naar economische sectoren en voor het buitenland naar de regio’s Eurogebied en Overig. Indeling economische sectoren Overheid De sector overheid omvat de centrale overheid, de lagere overheid en de wettelijke sociale verzekeringsinstellingen. De lagere overheid omvat de provincies, de gemeenten en waterschappen en de lichamen die bepaalde gemeenschappelijke belangen van gemeenten en/of provincies behartigen. Monetair-financiële instellingen Onder monetair-financiële instellingen vallen hier dnb, de kredietinstellingen en de geldmarktfondsen. Overige financiële instellingen Onder overige financiële instellingen zijn hier onder meer begrepen verzekeringsinstellingen, pensioenfondsen, beleggingsinstellingen, overige financiële intermediairs (zoals zelfstandige financierings- en leasemaatschappijen, gemeentelijke kredietbanken en participatiemaatschappijen), financiële hulpbedrijven (zoals de effecten- en optiebeurs, bedrijven op het gebied van kredieten hypotheekbemiddeling, assurantietussenpersonen en pensioenadviesbureaus) en houdstermaatschappijen van monetair-financiële instellingen en verzekeringsinstellingen. Niet-financiële vennootschappen De sector niet-financiële vennootschappen omvat alle bedrijven en instellingen met als hoofdfunctie het produceren van goederen en verhandelbare niet-financiële diensten.

dnb


Huishoudens en izw’s De huishoudens omvatten alle natuurlijke personen met inbegrip van hun eventuele bedrijf (zelfstandigen). Tot de izw’s (instellingen zonder winstoogmerk t.b.v. huishoudens) behoren stichtingen en verenigingen waarvan de middelen voor het merendeel afkomstig zijn uit vrijwillige bijdragen van huishoudens of uit inkomen uit vermogen (zoals religieuze instellingen, liefdadigheidsinstellingen, vakbonden en sportverenigingen). Tabel 6.2 Netto inleg en balanstotaal van beleggingsinstellingen naar fondstype Onder netto inleg wordt verstaan de bruto ingelegde gelden minus de onttrekkingen. Een positief teken in de tabel geeft aan dat er netto is ingelegd in beleggingsfondsen, een negatief teken dat er netto geld is onttrokken uit beleggingsfondsen. Voor uitleg over de indeling naar fondstype zie uitleg bij tabel 6.1.1. De aandelenfondsen zijn in deze tabel verder onderverdeeld naar geografisch beleggingsgebied. Onderscheiden kunnen worden de regio’s Nederland, Europa, Noord-Amerika, Verre Oosten, Wereldwijd en Overig. De vastgoedfondsen zijn verder uitgesplitst naar directe en indirecte vastgoedfondsen. Directe vastgoedfondsen beleggen rechtstreeks in vastgoed (“in stenen”) en hebben dus onroerend goed op hun balans. Indirecte vastgoedfondsen beleggen in directe vastgoedfondsen en hebben dus op hun balans participatiebewijzen van directe vastgoedfondsen. Tabel 6.3 Netto inleg en belegd vermogen in beleggingsinstellingen naar sector Netto inleg en belegd vermogen naar houdende sector. Voor uitleg van het begrip netto inleg zie uitleg bij tabel 6.2. Tabel 6.4 Rendement van beleggingsinstellingen naar fondstype Het in een kwartaal behaalde rendement wordt hier berekend door de som van de waardeverandering van de beleggingen en de beleggingsopbrengsten (dividenden, rente, huur) in een kwartaal te delen door de gemiddelde waarde van de beleggingen in dat kwartaal. De gemiddelde waarde van de beleggingen in een kwartaal wordt benaderd door de som van de eindstand van het kwartaal en de eindstand van het voorafgaande kwartaal te delen door twee. Voor uitleg over de indeling naar fondstype zie uitleg bij tabellen 6.1.1. en 6.2. Tabel 6.5 Winst- en verliesrekening van beleggingsinstellingen Overzicht van de opbouw van het bedrijfsresultaat van beleggingsinstellingen. Nederlandse beleggingen in buitenlandse beleggingsinstellingen De informatie voor genoemde statistiek komt voor huishoudens uit de rapportage van Nederlandse bewaarbedrijven, en voor de andere sectoren (pensioenfondsen, verzekeraars en overige sectoren) uit hun eigen rapportages. De overige sectoren bevatten onder andere de beleggingsinstellingen en de monetair-financiële instellingen. Tabel 6.6.1 Nederlandse netto inleg in buitenlandse beleggingsfondsen Deze tabel geeft een gedetailleerd beeld van de netto inleg van Nederlanders in beleggingsfondsen die in het buitenland zijn gevestigd. Voor uitleg van het begrip netto inleg zie tabel 6.2. In het bovenste deel van de tabel wordt de inleg uitgesplitst naar land van oorsprong van de beleggingsfondsen.

dnb


Het tweede deel van de tabel geeft een uitsplitsing van de inleg naar de belangrijkste beleggende sectoren. Deze is verder (beperkt) geografisch uitgesplitst. Tabel 6.6.2 Nederlands belegd vermogen in buitenlandse beleggingsfondsen Deze tabel geeft een gedetailleerd beeld van de omvang van het belegd vermogen van Nederlanders in beleggingsfondsen die in het buitenland zijn gevestigd. Het streven is om minimaal 90% van het buitenlandse bezit geografisch te verbijzonderen. De structuur van deze tabel is identiek aan die van tabel 6.6.1. Verzekeraars Macro-economische statistiek verzekeraars Tabel 7.1 Balans van verzekeringsinstellingen De data over de periode 2002 t/m 2005 zijn ontleend aan een gezamenlijke enquête van het cbs en dnb onder een beperkt aantal onder toezicht staande verzekeringsinstellingen. De gerapporteerde balansgegevens zijn opgehoogd tot landelijke totalen. De hiermee samenhangende berekeningen zijn over deze periode door het cbs verricht. Met ingang van 2006 worden de data ontleend aan de statistische dra-rapportage die door een beperkt aantal levens-, schade-, heren naturaverzekeringsinstellingen periodiek bij dnb ingediend wordt. De door deze instellingen gerapporteerde cijfers vormen ongeveer 90% van het landelijke totaal. Voor het ontbrekende deel worden de data door dnb opgehoogd tot landelijke totalen. In deze dra-rapportage zijn ook enkele entiteiten opgenomen die tot voor kort niet onder toezicht stonden (herverzekeraars). Met ingang van 2009 worden ook de data van de zorgverzekeraars aan de statistische dra-rapportage ontleend. De door deze instellingen gerapporteerde cijfers vormen eveneens ongeveer 90% van het landelijk totaal. Voor het ontbrekende deel worden de data door dnb opgehoogd tot landelijke totalen. Door de aanpassingen is per ultimo 2008 een reeksbreuk ontstaan. Zorgverzekeraars werden sinds 2006 integraal waargenomen door middel van een toezichtrapportage. Over de periode 2002 t/m 2005 gold dat alleen het basisdeel van de toenmalige particuliere ziektekostenverzekeringen was opgenomen. De collectieve ziektekostenverzekeringen (de zogenoemde ziekenfondsen) vielen destijds buiten de waarneming van deze statistiek. Door deze aanpassingen is per ultimo 2005 een reeksbreuk ontstaan. Regelindeling verzekeringsinstellingen Bij de presentatie van de balansgegevens voor verzekeringsinstellingen is de indeling naar instrumenten (regel 1 t/m 16) grotendeels overeenkomstig de classificatie in het Europees Systeem van Rekeningen (esr) 1995, dat op Europees niveau geharmoniseerde richtlijnen bevat voor de samenstelling van de Nationale Rekeningen. 4 en 14 Financiële derivaten Onder financiële derivaten worden hier de vorderingen en verplichtingen verstaan die gebaseerd zijn op of afgeleid zijn van een andere onderliggende waarde. Die onderliggende waarden zijn gewoonlijk aandelen, rentedragende schuldpapieren of goederen, maar kunnen ook rentes of indexcijfers zijn. Tot de categorie financiële derivaten behoren alleen de vorderingen of verplichtingen die een marktwaarde hebben uit hoofde van verhandelbaarheid of compenseerbaarheid op de markt. Voorbeelden van financiële derivaten zijn opties, futures en swaps. Noch de onderliggende waarden waarop financiële derivaten zijn gebaseerd, noch de margestortingen die met financiële derivaten kunnen samenhangen behoren tot deze rubriek. Ook kredietderivaten zijn niet opgenomen in deze rubriek.

183*

7 Herverzekerde technische voorzieningen Onder deze post valt het deel van de verzekeringstechnische voorzieningen (zie omschrijving bij post 12) waarvoor herverzekeringscontracten zijn afgesloten. Voor de zorgverzekeraars geldt dat de hkc (hoge kostencompensatie) als herverzekering wordt geboekt. 10 Aandelenkapitaal en reserves Deze post bestaat uit het nominaal gestorte aandelenkapitaal, de agioreserves en de overige reserves. 12 Technische voorzieningen Dit betreft de actuariële voorzieningen voor verzekeringsproducten en pensioenregelingen ten behoeve van de polishouders c.q. deelnemers. Zij bestaan uit de verzekeringstechnische verplichtingen uit hoofde van toekomstige uitkeringen bij levens- en pensioenverzekeringen, alsmede uit hoofde van toekomstige betalingen op reeds ingediende claims of nog te verwachten claims. Waarderingsgrondslagen De waardering van activa en passiva vindt plaats tegen marktwaarde. Voor leningen en rentedragende waardepapieren betekent dit inclusief opgelopen rente. Tabel 7.1.1 Verkorte balansen van verzekeringsinstellingen naar type Deze tabel geeft een uitsplitsing van de activa- en passivaposten van de in tabel 7.1 weergegeven data voor verzekeringsinstellingen naar type. Dit betreft een uitsplitsing naar leven-, schade-, heren zorgverzekeringsinstellingen. De naturaverzekeringsinstellingen zijn ondergebracht bij de levensverzekeraars. Tabel 7.1.2 Activa en passiva van verzekeringsinstellingen naar sector Deze tabel geeft een uitsplitsing van een aantal activa- en passivaposten van de in tabel 7.1 weergegeven data voor verzekeringsinstellingen naar sector van de tegenpartij. Binnen Nederland betreft dit een uitsplitsing naar economische sectoren en voor het buitenland naar geografie (eurogebied en overig). Sectorindeling Overheid De sector overheid omvat de centrale overheid, de lagere overheid en de wettelijke sociale verzekeringsinstellingen. De lagere overheid omvat de provincies, de gemeenten en waterschappen en de lichamen die bepaalde gemeenschappelijke belangen van gemeenten en/of provincies behartigen. NB: onder de post herverzekerde technische voorzieningen wordt de HKC (hoge kostencompensatie) van de zorgverzekeraars geboekt.

mfi’s Onder mfi’s vallen hier dnb, de kredietinstellingen en de geldmarktfondsen. Overige financiële instellingen Onder overige financiële instellingen zijn hier onder meer begrepen verzekeringsinstellingen, pensioenfondsen, beleggingsinstellingen, overige financiële intermediairs (zoals zelfstandige financierings- en leasemaatschappijen, gemeentelijke kredietbanken en participatiemaatschappijen), financiële hulpbedrijven (zoals de effecten- en optiebeurs, bedrijven op het gebied van kredieten hypotheekbemiddeling, assurantietussenpersonen en pensioenadviesbureaus) en houdstermaatschappijen van mfi’s en verzekeringsinstellingen. Niet-financiële vennootschappen De sector niet-financiële vennootschappen omvat alle bedrijven en instellingen met als hoofdfunctie het produceren van goederen en verhandelbare niet-financiële diensten.

184*

Huishoudens en izw’s De huishoudens omvatten alle natuurlijke personen met in begrip van hun eventuele bedrijf (zelfstandigen). Tot de izw’s (instellingen zonder winstoogmerk t.b.v. huishoudens) behoren stichtingen en verenigingen waarvan de middelen voor het merendeel afkomstig zijn uit vrijwillige bijdragen van huishoudens of uit inkomen uit vermogen (zoals religieuze instellingen, liefdadigheidsinstellingen, vakbonden en sportverenigingen). Tabel 7.1.3 Kasstroomoverzicht van verzekeringsinstellingen Het kasstroomoverzicht vormt een consistent geheel met de balansgegevens van de verzekeringsinstellingen en is gebaseerd op dezelfde rapportages. De tabel geeft een sluitend overzicht van alle inkomende en uitgaande geldstromen, ongeacht of zij betrekking hebben op de normale bedrijfsvoering dan wel aan- en verkopen van activa en passiva. Een totaaloverzicht is beschikbaar vanaf 2006. Toezichtgegevens verzekeraars Populatie (tabellen 7.2 – 7.5) In de financiële gegevens zijn alle activiteiten opgenomen van de verzekeringsmaatschappijen die onder het toezicht staan van dnb. Dat betekent dat ook de buitenlandse activiteiten van Nederlandse verzekeraars zijn opgenomen. De cijfers in de tabellen betreffen echter niet de gehele Nederlandse verzekeringsmarkt. De gegevens van buitenlandse verzekeraars die verzekeringen in Nederland hebben afgesloten, direct of via een bijkantoor, zijn niet opgenomen. Ook de kleinere onderlinge waarborgmaatschappijen, die vrijgesteld zijn van het toezicht, zijn niet opgenomen. Vanaf boekjaar 2007 zijn de gegevens gebaseerd op de nieuwe rapportageformulieren. De verzekeraars kunnen kiezen of zij rapporteren op basis van Burgerlijk Wetboek Titel 2 Boek 9 (bw29) of op basis van International Financial Reporting Standards (ifrs). Uitgangspunt voor de tabellen is de vennootschappelijke balans en winsten verliesrekening. Tabel 7.2 Balans en actuele waarde beleggingen van onder toezicht staande verzekeraars In de balans zijn de beleggingen tegen de actuele waarde opgenomen. Het verschil tussen de actuele waarde en balanswaarde is tot en met boekjaar 2006 op het eigen vermogen geboekt. Vanaf boekjaar 2007 is de balanswaarde van de beleggingen gelijk aan de actuele waarde. Bij de schadeverzekeraars is de technische voorziening voor nietverdiende premies tot en met boekjaar 2006 opgenomen in de post ‘Overige voorzieningen’; vanaf boekjaar 2007 is deze post opgenomen onder de post ‘Technische voorziening voor schaden’. Voor de verzekeraars die op basis van bw29 rapporteren is een brutering toegepast: het herverzekeringsdeel van de technische voorziening is aan de activazijde opgenomen onder de post ‘Overige activa’. Aan de passivazijde is de bruto technische voorziening opgenomen. Van de verzekeraars die op basis van ifrs rapporteren is de post ‘Activa uit herverzekering’ opgenomen onder de post ‘Overige activa’. De technische voorziening van deze laatste groep is al op bruto basis. De technische voorziening is tot en met boekjaar 2006 netto op de passivazijde van de balans opgenomen. Tabel 7.3 Baten- en lastenrekening van onder toezicht staande verzekeraars In de baten- en lastenrekening is geen rekening gehouden met verschillen tussen actuele waarde en balanswaarde van beleggingen. Vanaf het boekjaar 2004 geldt dat enkele verzekeraars de grondslagen hebben gewijzigd, vooruitlopend op de ifrs standaard. Voor de gerealiseerde beleggingsopbrengsten is overgegaan van de dnb


methode van het indirecte rendement op een methode van directe verwerking in de resultatenrekening Tabel 7.4 Solvabiliteit van onder toezicht staande verzekeraars Bij schadeverzekeraars kan de vereiste marge op twee manieren berekend worden; op basis van premieberekening of op basis van schadeberekening. Voor elke maatschappij wordt de berekeningswijze gekozen die leidt tot de hoogste vereiste marge. Het totaal van de vereiste marge is daardoor groter dan het totaal van de vereiste marge op basis van één van beide berekeningsmethoden. De aanwezige solvabiliteit van een verzekeraar is niet per definitie gelijk aan het eigen vermogen zoals uit de jaarrekening blijkt. Er is een verschil tussen accounting regels en prudentiële regels. De volgende drie factoren bepalen het verschil: prudentiële correcties /filters, vermogenscomponenten met toestemming van dnb en vermogenscomponenten met beperking. De keuze van accountingregels, bw29 of ifrs, mag geen invloed hebben op de hoogte van de solvabiliteitseisen die dnb stelt. Om dit te bereiken heeft dnb enkele prudentiële filters ontwikkeld die de effecten van de keuze voor ifrs neutraliseert. Tabel 7.5 Uitkeringen en premies van onder toezicht staande verzekeraars De posten in de tabel zijn niet voor elke categorie verzekeraar gelijk. Levensverzekeraars en natura-uitvaartverzekeraars hebben een ander soort verzekeringsbedrijf dan de schadeverzekeraars en staan daarom op aparte bladzijden.

Waarderingsgrondslagen De waardering van activa en passiva vindt plaats tegen marktwaarde. Voor leningen en rentedragende waardepapieren betekent dit inclusief opgelopen rente. Tabel 8.1.1 Verkorte balansen van pensioenfondsen naar type Deze tabel geeft een uitsplitsing van de activa en passiva van de in tabel 8.1 weergegeven data voor pensioenfondsen naar type. Dit betreft een uitsplitsing naar bedrijfstak-, ondernemings- en overige pensioenfondsen. De beroepspensioenfondsen zijn ondergebracht bij de overige pensioenfondsen. Tabel 8.1.2 Activa en passiva van pensioenfondsen naar sector Deze tabel geeft een uitsplitsing van een aantal activa en passiva van de in tabel 8.1 weergegeven data voor pensioenfondsen naar sector van de tegenpartij. Binnen Nederland betreft dit een uitsplitsing naar economische sectoren en voor het buitenland naar geografie (eurogebied en overig). Sectorindeling De sectorindeling is identiek aan de indeling bij tabel 7.1.2 Tabel 8.1.3 Kasstroomoverzicht van pensioenfondsen

Pensioenfondsen

Het kasstroomoverzicht vormt een consistent geheel met de balansgegevens van de pensioenfondsen en is gebaseerd op dezelfde rapportages. De tabel geeft een sluitend overzicht van alle inkomende en uitgaande geldstromen, ongeacht of zij betrekking hebben op de normale bedrijfsvoering dan wel aan- en verkopen van activa en passiva. Een totaaloverzicht is beschikbaar vanaf 2006.

Macro-economische statistiek pensioenfondsen

Toezichtsgegevens pensioenfondsen

Tabel 8.1 Balans van pensioenfondsen De data over de periode 2002 t/m 2005 zijn ontleend aan een gezamenlijke enquête van het cbs en dnb onder een beperkt aantal onder toezicht staande pensioenfondsen. De gerapporteerde balansgegevens zijn opgehoogd tot landelijke totalen. De hiermee samenhangende berekeningen zijn over deze periode door het cbs verricht. Met ingang van 2006 worden de data ontleend aan de statistische dra-rapportage, die door een beperkt aantal pensioenfondsen periodiek bij dnb ingediend wordt. De door deze instellingen gerapporteerde cijfers vormen ongeveer 90% van het landelijke totaal. Voor het ontbrekende deel worden de data door dnb opgehoogd tot landelijke totalen. Regelindeling pensioenfondsen Bij de presentatie van de balansgegevens voor pensioenfondsen is de indeling naar instrumenten (regel 1 t/m 15) grotendeels overeenkomstig de classificatie in het Europees Systeem van Rekeningen (esr) 1995, dat op Europees niveau geharmoniseerde richtlijnen bevat voor de samenstelling van de Nationale Rekeningen. De regelindeling is grotendeels gelijk aan de regelindeling in tabel 7.1 (zie hierboven). Er zijn twee aanpassingen: ‘het eigen vermogen’ (regel 10) wordt ‘Stichtingskapitaal en reserves’ genoemd. De passivapost ‘Effecten m.u.v. aandelen’ is hier niet van toepassing. In- en uitleen van effecten Pensioenfondsen doen aan in- en uitleen van effecten (securities lending), hetgeen leidt tot mutaties van kort opgenomen leningen op de passivazijde van de balans en van effecten m.u.v. aandelen op de activazijde. Dit verschijnsel is in de cijferreeksen teruggelegd tot begin 2007. Hierdoor is op de genoemde posten een reeksbreuk met een omvang van ruim 30 miljard euro’s ontstaan. dnb


Populatie De in de tabellen 8.1 tot en met 8.17 opgenomen pensioenfondsen betreffen alle pensioenfondsen die onder toezicht van De Nederlandsche Bank staan uit hoofde van de Pensioenwet (voorheen de Pensioen- en spaarfondsenwet) en de Wet verplichte beroepspensioenregeling. De gegevens zijn ontleend aan de toezicht rapportages. Pensioenmonitor (tabellen 8.11 – 8.16) De reglementgegevens (primo) zijn gekoppeld met de financiële gegevens van het voorgaande jaar (ultimo). Dit betekent dat bij de jaarsaanduiding 2005 in de tabellen de reglementgegevens per 1-1-2005 staan, gekoppeld aan het financiële gegeven (bijvoorbeeld voorziening pensioenverplichting) per 31-12-2004. Tot en met 2006 bevatten de tabellen informatie over alle onder toezichtstaande instellingen. Vanaf 2006 tonen de tabellen niet langer de gegevens van pensioenfondsen die in een vergevorderd stadium van liquidatie zijn en daarom ontheven zijn van hun rapportageverplichtingen jegens dnb. Het effect van deze trendbreuk komt tot uitdrukking in de dubbele waarneming voor 2006. Toezichtsgegevens pensioenfondsen Tabel 8.2 Organisatie and Pension fund governance Deze tabel geeft informatie over de organisatie van pensioenfondsen. Het betreft enerzijds informatie over de uitbesteding van taken en anderzijds over de inrichting van de organisatie: de deelnemersraad, het verantwoordingsorgaan en het interne toezicht. Pensioenfondsen met een dekkingstekort of een reservetekort dienen een door dnb goedgekeurd herstelplan te ontwikkelen. Bij ‘Onder bezwaar herstelplan’ staat aangegeven hoeveel fondsen in een herstelsituatie verkeren.

185*

Een deelnemersraad is verplicht voor bedrijfstakpensioenfondsen. Ondernemingspensioenfondsen kunnen onder bepaalde voorwaarden afzien van een deelnemersraad. Voor beroepspensioenfondsen is een deelnemersraad niet verplicht. Het verantwoordingsorgaan en intern toezicht is voor alle pensioenfondsen verplicht. Tabel 8.3 Balans op actuele waarde Deze tabel toont de gezamenlijke balans van onder toezicht staande pensioenfondsen. Daartoe behoren ook pensioenfondsen die hun verplichtingen geheel of gedeeltelijk hebben herverzekerd bij herverzekeraars. De gegevens komen uit de jaarstaten die ten behoeve van uitvoerend toezicht worden ingediend. Alle posten worden gewaardeerd tegen marktwaarde. Er wordt zowel aan de activa- als aan de passivazijde onderscheid gemaakt naar risicodragende partij. Die risicodragende partij kan het pensioenfonds zelf zijn, maar ook de deelnemer of een herverzekeraar. Bij de rapportage van de beleggingen geldt het zogenoemde ‘look through’-principe. Dat houdt in dat beleggingen in beleggingsfondsen worden toegerekend aan de onderliggende financiële instrumenten. Ook derivatenposities worden toegerekend aan onderliggende instrumenten. De tabel kent een trendbreuk tussen 2006 en 2007 omdat met ingang van 2007 de jaarstaten zijn aangepast aan het Financieel toetsingskader. Vóór 2007 werd geen onderscheid gemaakt naar risicodrager. Daarom is in de jaren tot en met 2006 de gehele beleggingsportefeuille onder de post ‘risico pensioenfonds’ opgevoerd en aan de passivakant alleen een totaal van de technische voorzieningen gegeven. Tabel 8.4 Baten- en lastenrekening Deze tabel geeft de rekening van baten en lasten. Analoog aan tabel 8.3 wordt met ingang van 2007 ook in deze tabel onderscheid gemaakt naar risicodragende partij: pensioenfonds, deelnemer of verzekeraar. De totale overdrachtssom overgenomen pensioenverplichtingen betreft tot en met 2006 het saldo van overgenomen en overgedragen verplichtingen, vanaf 2007 zijn deze posten apart opgenomen. Tabel 8.5 Beleggingen risico deelnemer Deze tabel geeft de omvang en rendementen van de beleggingsportefeuille die pensioenfondsen aanhouden maar waarvan het beleggingsrisico bij de deelnemer ligt. Over het algemeen zijn dit beleggingen die behoren bij zogenoemde premieovereenkomsten. Dit is een type pensioenregeling waarbij de hoogte van de premie vastgelegd is, maar de hoogte van de uitkering afhankelijk is van de waarde van de beleggingen op de datum van pensionering. De tegenhanger van deze tabel is tabel 8.9 waarin de omvang van de beleggingen voor risico van het pensioenfonds is weergegeven. De beleggingen genoemd in deze tabel behoren over het algemeen bij uitkeringsovereenkomsten, dit zijn overeenkomsten waarbij de hoogte van de pensioenuitkering vaststaat. Tabel 8.5 kent een jaarlijkse verschijningsfrequentie, tabel 8.9 wordt op kwartaalbasis aangevuld. Tabel 8.6 Aantal deelnemers, gewezen deelnemers en pensioengerechtigden Deze tabel geeft het aantal deelnemers, het aantal gewezen deelnemers en het aantal pensioengerechtigden dat bij pensioenfondsen is aangesloten. De deelnemers zijn personen die bij pensioenfondsen pensioenrechten opbouwen. Over het algemeen betalen zij en hun werkgevers een premie. Een deel van de deelnemers is vrijgesteld van premiebetaling vanwege arbeidsongeschiktheid. Deze zijn apart genoemd, maar zijn ook opgenomen in de deelnemersaantallen. Datzelfde geldt voor deelnemers met een deeltijdpensioen. Gewezen deelnemers bouwen geen pensioen-

186*

aanspraken meer op, omdat de dienstbetrekking bij de werkgever is beëindigd en ontvangen ook nog geen pensioenuitkering. Zij hebben wel pensioenaanspraken bij het pensioenfonds. De pensioengerechtigden zijn alle personen die van het pensioenfonds een pensioenuitkering ontvangen, ongeacht of dit ouderdomspensioen, arbeidsongeschiktheidspensioen, partnerpensioen of wezenpensioen betreft. Een persoon kan bij meerdere pensioenfondsen pensioenaanspraken hebben opgebouwd en door meerdere pensioenfondsen als gewezen deelnemer gerapporteerd worden. Dit heeft tot gevolg dat de gegevens over gewezen deelnemers dubbeltellingen kan bevatten. Hetzelfde doet zich voor bij de pensioengerechtigden: een persoon kan van meerdere pensioenfondsen een pensioenuitkering ontvangen. Tabel 8.7 Demografie van pensioenfondsen Deze tabel geeft een uitsplitsing van het deelnemersbestand van pensioenfondsen naar leeftijdsklasse. De tabel onderscheidt, net als tabel 8.6, deelnemers, gewezen deelnemers en pensioengerechtigden. Deelnemers worden uitgedrukt in het aantal natuurlijke personen. Dit betekent dat een deeltijdmedewerker als één persoon meetelt. Tabel 8.8 Geraamde dekkingsgraad van pensioenfondsen De belangrijkste financiële graadmeter voor pensioenfondsen is de dekkingsgraad: de verhouding tussen verplichtingen en bezittingen. Pensioenfondsen zonder eigen verplichtingen, bijvoorbeeld de volledig herverzekerde fondsen, kennen geen dekkingsgraad en zijn daarom niet opgenomen in deze tabel. De gegevens in deze tabel zijn afkomstig uit kwartaalstaten. Beschikbare middelen voor risico fonds Bij het bepalen van de dekkingsgraad zijn alleen de beschikbare middelen voor risico van het fonds relevant. Dit houdt in dat aan de actiefzijde de balansposten beleggingen voor risico deelnemer en herverzekeringsdeel technische voorzieningen niet worden meegewogen. De posten achtergestelde leningen, andere voorzieningen en overige verplichtingen worden in mindering gebracht op de activa, waarna de totale beschikbare middelen voor risico van het fonds resteren. Onder bepaalde voorwaarden mogen de achtergestelde leningen geheel of gedeeltelijk bij de eerder berekende totale beschikbare middelen worden opgeteld. De mate waarin dergelijke leningen kunnen bijdragen aan de solvabiliteit is echter begrensd in het Besluit financieel toetsingkader pensioenfondsen (artikel 8). Geraamde technische voorzieningen voor risico fonds Voor wat betreft de technische voorzieningen voor risico van het fonds wordt volstaan met een raming (fondsen die de voorziening exact berekenen vermelden het exacte bedrag). Bij de raming dient ondermeer rekening gehouden te worden met eventuele reglementaire opbouw, toe- of afname door collectieve waardeoverdrachten, aanpassing van de technische grondslagen, toekenning van toeslagen, verrichte uitkeringen, benodigde interest en wijzigingen van de rentetermijnstructuur. Categorieën Bij een dekkingsgraad van 100 procent is de waarde van de beschikbare middelen gelijk aan die van de nominale verplichtingen. Maar omdat pensioenfondsen ook kosten maken bij de uitvoering van een pensioenregeling, geldt een dekkingsgraad van ongeveer 105 procent als het minimum (het minimaal vereist eigen vermogen). Aangezien pensioenfondsen risico’s lopen met de middelen die zij beheren, dienen zij buffers aan te houden. De omvang van de benodigde buffer is afhankelijke van het risicoprofiel van een pensioenfonds. Een pensioenfonds dient met behulp van de solvabiliteitstoets te bepalen wat de exacte omvang van de benodigde buffers is, het zogenaamde vereist eigen vermogen. Voor een dnb


gemiddeld fonds dient de omvang van de buffer ongeveer 30 procent van de totale verplichtingen te bedragen.

beïnvloeden factor. Onvoorwaardelijke toeslagverlening houdt in dat deze afhankelijk is van een objectieve externe factor, maar onafhankelijk van besluiten van fondsbestuur of werkgever.

Tabel 8.9 Belegd pensioenvermogen voor risico pensioenfondsen

Pensioenregelingen

In tabel 8.9 wordt een specificatie van de beleggingen, inclusief en exclusief derivaten, weergegeven. De tabel omvat niet het gehele belegde pensioenvermogen. Een deel van het pensioenvermogen is belegd voor risico van deelnemers of is herverzekerd. Dit deel van het vermogen blijft in deze tabel buiten beschouwing. De gegevens in deze tabel zijn afkomstig uit de zogenoemde kwartaalstaten. Alleen pensioenfondsen met beleggingen voor eigen rekening en risico dienen deze staten uit hoofde van uitvoerend toezicht in bij dnb.

Tabel 8.11 Typen pensioenovereenkomsten

Bij het samenstellen van deze tabel is de ‘look through’-regel gehanteerd. Het leidende principe van deze regel luidt: splits beleggingsrisico’s uit voor zover het mogelijk is en voor zover het een betekenisvolle verscherping van het beeld geeft. Dit principe is de basis van de verschillen tussen tabel 8.1 en 8.9. Vastgoedbeleggingen Directe beleggingen in vastgoed omvatten directe belangen in vastgoed evenals belangen via deelnemingen of andere participatievormen, die niet als beleggingsinstelling aangemerkt worden. Indirecte beleggingen in vastgoed omvatten alle belangen in vastgoed die via beleggingsinstellingen worden aangehouden.

In tabel 8.11 worden verschillende pensioenregelingen getoond. Deze worden eenmaal per jaar uitgevraagd. De volgende typen pensioenovereenkomsten worden onderscheiden: - uitkeringsovereenkomst: een pensioenovereenkomst inzake een vastgestelde pensioenuitkering; - premieovereenkomst: een pensioenovereenkomst inzake een vastgestelde premie die uiterlijk op de pensioendatum wordt omgezet in een pensioenuitkering; - kapitaalovereenkomst: een pensioenovereenkomst inzake een vastgesteld kapitaal dat uiterlijk op de pensioendatum wordt omgezet in een pensioenuitkering; - spaarsysteem: is onder de Pensioenwet niet langer een pensioen. Ze zal na een overgangsjaar verdwijnen uit de statistieken; - combinatie van overeenkomsten: deze gegevens worden gemeld, indien het pensioenfonds meerdere pensioenovereenkomsten uitvoert, maar waarbij de administratie van het pensioenfonds hiertussen geen onderscheid maakt. - Overig: onder deze kolom vallen pensioenregelingen die niet exclusief aan een reeds genoemde regeling toegewezen kunnen worden.

Aandelen Bij beleggingen in aandelen geldt een onderscheid tussen beursgenoteerde aandelen op ontwikkelde aandelenmarkten (‘mature markets’), beursgenoteerde aandelen op opkomende markten (‘emerging markets’) en niet-beursgenoteerde aandelen (‘private equity’). Beleggingsfondsen zijn, zover mogelijk, uitgesplitst naar de verschillende categorieën.

Deze uitslplitsing vloeit voort uit de terminologie zoals die sinds 2007 in de Pensioenwet wordt gehanteerd. Voorheen werd onderscheid gemaakt naar ‘defined benefit’, ‘defined contribution’ en ‘collective defined contribution’ –regelingen.

Vastrentende waarden Er is onderscheid gemaakt naar staatsobligaties (niet indexlinked), index-linked bonds (obligaties, waarbij de coupon en/of de hoofdsom is geïndexeerd op een inflatie-index), hypothecaire leningen, en credits (obligaties uitgegeven door niet-overheden, incl. structured notes). Kortlopende vorderingen op banken vallen tevens onder vastrentende waarden. Bij de specificatie van vastrentende waarden naar risicoklasse is aansluiting gezocht bij algemeen aanvaarde indelingen. Beleggingen waarvan de rating niet bekend is en waarbij ook geen afdoende inschatting kon worden gemaakt, zijn ondergebracht in de categorie ‘geen rating’.

In de tabel worden de volgende soorten pensioen onderscheiden: - (tijdelijk) ouderdomspensioen: een geldelijke, vastgestelde uitkering voor de werknemer of de gewezen werknemer bij wijze van inkomensvoorziening bij ouderdom; - partnerpensioen: een geldelijke, vastgestelde uitkering voor de echtgenoot, de geregistreerde partner of de partner, de gewezen echtgenoot, de gewezen geregistreerde partner of gewezen partner wegens het overlijden van de werknemer of gewezen werknemer; - wezenpensioen: een geldelijke, vastgestelde uitkering voor een kind tot wie de overleden werknemer of gewezen werknemer als ouder in familierechtelijke betrekking stond of voor diens stief- of pleegkind, wegens het overlijden van de werknemer of gewezen werknemer; - arbeidsongeschiktheidspensioen: een geldelijke, vastgestelde uitkering wegens arbeidsongeschiktheid van de werknemer of gewezen werknemer, waarop recht bestaat na afloop van de periode bedoeld in artikel 29, eerste lid, van de Ziektewet of, indien de werknemer of gewezen werknemer Ziektewetuitkering ontvangt, na afloop van de periode bedoeld in artikel 29, vijfde en negende lid, van de Ziektewet; -ongehuwdenpensioen: wordt niet lager onderscheiden van partnerpensioen, ze zal na een overgangsjaar verdwijnen uit de statistieken; - tijdelijk ouderdomspensioen: het tijdelijk ouderdomspensioen gaat vooraf aan het levenslang ouderdomspensioen, het eindigt wanneer het ouderdomspensioen ingaat. De uitkering van het tijdelijk ouderdomspensioen eindigt bij 65; - tijdelijk nabestaandenpensioen: Een tijdelijk nabestaandenpensioen is een uitkering bij overlijden van de partner tot een leeftijd van 65 jaar, of anders, indien het pensioenreglement hier iets over zegt; - overbruggingspensioen: Het overbruggingspensioen is een tijdelijke aanvulling op het levenslange ouderdomspensioen voor de periode dat de gepensioneerde nog geen aow-uitkering ontvangt. Het onderscheidt zich van het tijdelijk ouderdomspensioen doordat de periode van uitkering die van het ouderdomspensioen overlapt. De uitkering van het overbruggingspensioen eindigt bij 65. De

Tabel 8.10 Hoogte toeslagen voor deelnemers en inactieven In tabel 8.10 worden gegevens getoond over de hoogte van de toeslag. Daarbij wordt onderscheid gemaakt naar twee categorieën: deelnemers en inactieven. Onder de categorie ‘deelnemers’ behoren deelnemers waarvoor het pensioenfonds premie ontvangt en deelnemers die vanwege arbeidsongeschiktheid zijn vrijgesteld van premiebetaling, alsmede deeltijdgepensioneerden. Onder de inactieve deelnemers vallen de gewezen deelnemers en pensioengerechtigden. Gewezen deelnemers zijn deelnemers die aanspraken hebben opgebouwd maar waarvoor geen premie meer wordt afgedragen omdat hun dienstbetrekking bij de aangesloten werkgever is beëindigd. Ook deelnemers van wie de premiebetaling geheel is opgeschort wegens verlof worden tot de gewezen deelnemers gerekend. Pensioengerechtigden ontvangen een pensioenuitkering van het pensioenfonds. Voorwaardelijkheid Toeslagverlening is voorwaardelijk indien het al dan niet verlenen van toeslag afhankelijk is van de financiële positie van het pensioenfonds, of de hoogte van de te verlenen indexatie afhankelijk is van een door het fondsbestuur of de werkgever te dnb


Tabel 8.12 Soorten pensioen

187*

uitkering van het ouderdomspensioen in combinatie met een overbruggingspensioen begint voor 65; - kapitaal; wordt niet lager onderscheiden, ze zal na een overgangsjaar verdwijnen uit de statistieken; - anders: niet in bovenstaande soorten in te delen of niet bekend. In het tijdelijk nabestaandenpensioen is onder meer het anwhiaatpensioen opgenomen. Hierin zijn niet begrepen de anw-hiaatverzekeringen die door een aangesloten werkgever eventueel los van het pensioenfonds direct zijn ondergebracht bij een verzekeraar. Tabel 8.13 Opbouwpercentage bij de toezegging van het ouderdomspensioen voor uitkeringsovereenkomsten Omdat het opbouwpercentage alleen relevant is voor uitkeringsovereenkomsten zijn alleen deze regelingen in de tabel opgenomen. Er wordt gewogen naar het aantal pensioenfondsen, het aantal actieve deelnemers en de voorziening pensioenverplichting. De procentkolommen geven aan welk percentage de aantallen of bedragen in de naastgelegen linkerkolom van het totaal uitmaken Tabel 8.14 Soort franchise Het totale inkomen uit collectieve bron na pensionering bestaat uit de aow-uitkering en het aanvullende ouderdomspensioen. Voor de berekening van het ouderdomspensioen gaan veel regelingen uit van een pensioengrondslag berekend als het salaris verminderd met een franchise. De franchise behelst in beginsel dat deel van het salaris waarvoor in het inkomen wordt voorzien door de aow-uitkering.Vanaf 2007 is de categorie Koppeling aan aowsamenwonende onderverdeeld in Koppeling aan enkelvoudige aow-samenwonende en Koppeling aan gezamenlijke aowsamenwonenden. De categorie Anders bevat vanaf 2007 ook de pensioenfondsen waarvoor geen informatie beschikbaar is. Tabel 8.15 Basis voor toeslagverlening voor deelnemers (middelloon) Toeslagverlening dient om waardeverlies van het pensioen te compenseren. Bij middelloonregelingen kan waardeverlies al tijdens de opbouwfase van het pensioen optreden. (Bij een eindloonsysteem worden de opgebouwde aanspraken van de actieve deelnemers automatisch ‘geïndexeerd’ door middel van loonstijgingen. ) Bij de onderverdeling van de tabel is de onderverdeling van de indexatiematrix gevolgd. Het hoogste niveau van indeling, weergegeven met een lettercode, geeft het soort toezegging aan. Het tweede niveau van indeling, weergegeven met een cijfercode, geeft aan op welke wijze toeslagen gefinancierd worden. De hoogte van de toeslagverlening kan gekoppeld zijn aan een ex ante maatstaf. De gebruikte maatstaf is in het vervolg van 8.15 weergegeven. Voorbeelden van maatstaven zijn de algemene prijsontwikkeling en de algemene loonontwikkeling. Ook combinaties van verschillende maatstaven zijn mogelijk, zoals bijvoorbeeld het maximum van prijs- en loonontwikkeling. Tabel 8.16 Basis voor toeslagverlening van ingegaan ouderdomspensioen De reële waarde van een pensioenuitkering kan als gevolg van inflatie afnemen. Toeslagverlening compenseert hiervoor. De tabel volgt dezelfde indeling als tabel 8.15.

188*

Overige financiële instellingen Special Purpose Vehicles Tabel 9.1 Balansgegevens van Special Purpose Vehicles Populatie De gegevens in deze tabel zijn verzameld uit openbare bronnen. Het betreft hier prospectussen, beursgegevens, door Special Purpose Vehicles (spv’s) zelf gepubliceerde informatie op internet en/of jaarverslagen van spv’s. De gepubliceerde gegevens zijn in sommige gevallen deels gebaseerd op ramingen. Tot de spv’s worden gerekend - Nederlandse entiteiten die Nederlandse of buitenlandse activa, of het risico daarop, van andere ingezetene partijen (de zogenoemde originators) overgenomen hebben. - Nederlandse entiteiten die Nederlandse activa, of het risico daarop, van niet-ingezetene originators overgenomen hebben. In deze tabel zijn bezien vanuit de passiefzijde van de balans uitsluitend gegevens opgenomen van spv’s die kapitaalmarktpapier (schuldpapier met een oorspronkelijke looptijd langer dan een jaar) hebben uitgegeven. spv’s die kortlopend schuldpapier hebben uitgegeven (zogenoemde conduits) zijn niet in deze tabel opgenomen. Financiële Stabiliteit Tabel 10.1 Financiële stabiliteitsindicatoren De cijfers in deze tabel zijn samengesteld in het kader van de door het imf opgezette Coordinated Compilation Exercise on Financial Soundness Indicators (cce-fsis), waaraan 62 landen deelnemen. Voor een uitgebreide methodologische beschrijving van de reeksen wordt verwezen naar de website van het imf (www.imf.org), waarvoor alle deelnemende landen uitgebreide metadata van de fsi’s worden gepubliceerd (volg de link http://www.imf.org/external/np/sta/fsi/ eng/cce/index.htm). Een toelichting op de cce-fsi’s wordt verschaft in het artikel ‘Publicatie van financiële stabiliteitsindicatoren’ in het Statistisch Bulletin van december 2006. De fsi’s voor banken zijn - met enkele uitzonderingen - berekend voor banken met hoofdkantoor in Nederland (geconsolideerd met binnen- en buitenlandse dochterondernemingen). Bron voor deze cijfers is Toezichtinformatie. De brongegevens voor i5 ‘sectorale verdeling van leningen’ en i38 ‘ratio van woningleningen en totaal leningen’ komen uit de monetaire statistiek, die betrekking heeft op het binnenlandse bancaire bedrijf van alle banken die in Nederland ingezeten zijn. De cijfers sporen met tabel 5.2. De bron voor i20 ‘spreiding tussen credit en debet rente’ is de ecb-rentestatistiek van monetair-financiële instellingen. Ook deze statistiek heeft betrekking op het binnenlandse bancaire bedrijf van banken ingezeten in Nederland. De fsi’s sporen met de gegevens in tabel 1.2.2 De fsi’s voor overige financiële instellingen, niet-financiële ondernemingen (met uitzondering van i32 ‘aanvragen voor surseance van betaling’) en huishoudens zijn afgeleid uit de Nationale rekeningen, bron cbs. De bron voor i32 ‘aanvragen voor surseance van betaling’ is Graydon Nederland bv. De bron voor i37 ‘woningprijzen’ is Kadaster.

dnb


Huishoudens Tabel 11.1 Vermogenscomponenten van Nederlandse huishoudens Bezittingen en schulden van huishoudens komen in verschillende tabellen van het Statistisch Bulletin aan bod. Voor de overzichtelijkheid is een en ander in tabel 11.1 bijeengebracht. Het betreft hier vermogenscomponenten van Nederlandse huishoudens en niet zoals in sommige andere tabellen van huishoudens in het eurogebied. Deposito’s Zie toelichting bij tabel 5.2.2 en tabel 5.2.3. Effecten De waarneming over het bezit van buitenlandse effecten is begonnen in april 2003; data over het bezit van Nederlandse effecten is beschikbaar vanaf januari 2006. Het betreft hier alleen het bezit van Nederlandse particulieren. Dit betekent dat niet de gehele sector Nederlandse huishoudens wordt waargenomen. Verenigingen en stichtingen zonder zakelijk doel blijven buiten beschouwing (zie ook de toelichting op de sectorindeling bij tabel 5.2.1). Verder geldt dat beleggingen via beleggingskoopsommen (unit linked producten) buiten beeld blijven. Dit is ook van toepassing op effecten die door particulieren rechtstreeks in het buitenland worden bewaard. Verder valt een groot deel van de niet-beursgenoteerde aandelen in bezit van directeuren-grootaandeelhouder buiten de waarneming. Zie verder het artikel ‘De beleggingsportefeuille van de Nederlandse particulier ‘in het Statistisch Bulletin, juni 2006, pagina 21-26. Aandelen De data over buitenlandse aandelen bevatten vóór 2006 tevens buitenlandse beleggingsfondsen. Beleggingsfondsen Voor de Nederlandse beleggingsfondsen wordt verwezen naar de toelichting bij tabel 6.1. Kapitaalmarktpapier De post kapitaalmarktpapier betreft schuldpapier met een looptijd vanaf 1 jaar. Geldmarktpapier Geldmarktpapier betreft schuldpapier met een looptijd tot en met 1 jaar. Betalingsbalans en extern vermogen Tabel 12.1 Betalingsbalans De opstelling van de betalingsbalans sluit aan bij de internationale richtlijnen van de vijfde editie van het imf Balance of Payments Manual, 1993. Voor een uitgebreide toelichting wordt verwezen naar het artikel ‘De Nederlandse betalingsbalans: aanpassing van wijze van samenstelling en presentatie’, in het Statistisch Bulletin van juni 2000 en ook naar de toelichting bij de tabellen 12.2 tot en met 12.11. Tenzij anders aangegeven worden de gegevens ontleend aan het rapportagestelsel van dnb voor de betalingsbalans. Sinds 1 april 2003 is dit rapportagestelsel gebaseerd op directe rapportages door ingezetenen. De indirecte rapportages door middel van het oude kasrapportagestelsel over de aard van het betalingsverkeer dat via het Nederlandse bankwezen met het buitenland werd afgewikkeld, is daarmee volledig komen te vervallen. In het rapportagestelsel berust de verantwoordelijkheid voor de meting van het grensoverschrijdend goederen- en dienstenverkeer bij het cbs. Daar zij vanouds ook de verantwoordelijkheid heeft voor de Statistiek van de Buitenlandse Handel is het cbs daarmee grotendeels verantwoordelijk voor de meting van het lopende verkeer met het buitenland. dnb


dnb richt zich met haar dataverzameling primair op de grensoverschrijdende financiële transacties en posities van ingezetenen, tezamen met de daarmee verband houdende financiële inkomens, zoals rentes en dividenden. Voor een uitgebreide beschrijving van het rapportagestelsel wordt verwezen naar ‘Balance of payments in the Netherlands: The road to a modern survey system’, Statistical Bulletin May 2003, Special issue. 2 Vermogensoverdrachtenrekening Tot de vermogensoverdrachten behoren onder meer schenkingen van investeringsgoederen, schuldkwijtschelding en financiële activa die migranten bij hun verhuizing meenemen, alsmede overige transacties zoals legaten en de handel in stamrechten. Tabel 12.2 Goederenrekening Het goederenverkeer omvat de ‘klassieke’ goederenhandel – uitvoer (fob) en invoer (fob) – tussen ingezetenen en niet-ingezetenen die gepaard gaat met eigendomsoverdracht. Tot deze categorie behoren tevens de transacties in niet-monetair goud. Een aanzienlijk deel van de Nederlandse export betreft wederuitvoer. Dit zijn goederen die in Nederland zijn ingevoerd en het land in (vrijwel) onbewerkte staat weer verlaten, waarbij de goederen in eigendom zijn overgedragen aan een Nederlandse ingezetene. Indien er geen sprake is van eigendomsoverdracht aan een Nederlandse ingezetene, is sprake van quasi-doorvoer; deze stromen zijn niet in de goederenrekening opgenomen. Het goederenverkeer omvat voorts de (bruto) waarde van de goederenstroom die betrokken is bij veredelingstransacties, waarbij goederen tijdelijk de grens overgestuurd worden om ze tegen vergoeding (het veredelingsloon) een bewerking te laten ondergaan zonder dat eigendomsoverdracht plaatsvindt. De activiteiten van distributiecentra zijn eveneens in de goederenrekening opgenomen. Ten slotte zijn reparatie aan goederen en de levering van goederen in (lucht)havens aan transportondernemingen (bunkering) in het goederenverkeer opgenomen. De bron van de gegevens wordt gevormd door de handelsstatistiek van het cbs. Aanvullende gegevens Teneinde te voldoen aan de internationale richtlijnen voor de registratie van de goederenhandel zijn aanpassingen op de cijfers van de handelsstatistiek noodzakelijk. Deze aanpassingen hebben betrekking op de volledigheid waarmee transacties geregistreerd worden (verschil in dekking), op de classificatie en op het tijdstip van registratie. Het voornaamste bestanddeel van de classificatieverschillen is de correctie van de invoer naar fob-waarde (handelsstatistiek: cif-waarde). Het verschil wordt als invoer van vervoers- en verzekeringsdiensten opgenomen in het dienstenverkeer. Voorts worden de uitkomsten van de handelsstatistiek door het cbs tijdens de inpassing in de Nationale Rekeningen gecorrigeerd. Deze correcties worden door dnb overgenomen bij de samenstelling van de betalingsbalans. Tabel 12.3 Dienstenrekening Sinds 1 april 2003 is het cbs verantwoordelijk voor de meting van het grensoverschrijdende dienstenverkeer. Daar de cijfers voor het dienstenverkeer voor het meest recente kwartaal nog niet beschikbaar zijn voor opname in het Statistisch Bulletin, maakt dnb ramingen voor zowel invoer als uitvoer van de hoofdgroepen van de dienstenrekening. 1.1 en 2.1 Vervoersdiensten Met ingang van het Statistisch Bulletin van maart 2008 is de indeling van de vervoersdiensten aangepast aan de richtlijnen van het imf Balance of Payments Manual. Vervoersdiensten omvatten alle diensten die ingezetenen van een economie voor ingezetenen van een andere economie verrichten en die gepaard gaan met het vervoer van personen, het vervoer van goederen (vracht), huur (charter) van voertuigen met bemanning en bijbehorende ondersteunende diensten. Zeevaart en luchtvaart zijn beide uitgesplitst naar: passagiersvervoer, vrachtvervoer en vervoersondersteunende

189*

diensten. Het overig vervoer omvat alle andere vervoersdiensten: spoorvervoer, wegvervoer, binnenvaart, ruimtevaart, vervoer via pijpleidingen en transport van elektriciteit, alsmede overige vervoersondersteunende diensten. 1.2 en 2.2 Reisverkeer Door de introductie van de chartale euro begin 2002 is de tot dan toe gebruikelijke waarneming van de chartale reisuitgaven door ingezetenen van het eurogebied niet meer mogelijk. Sinds 1 januari 2002 worden gegevens over het reisverkeer daarom op een andere wijze verzameld. Daartoe stelt het cbs, verantwoordelijk voor de compilatie van de statistiek van het reisverkeer, gegevens samen op basis van enquêtes onder ingezetenen naar de gemaakte reisuitgaven in het buitenland en het gebruik van logiesaccomodaties in Nederland. Deze gewijzigde waarneming betekent dat er begin 2002 sprake is van een breuk in de registratie van het reisverkeer. 1.8 en 2.8 Royalty’s en licenties Deze post bevat de vergoedingen voor het gebruik van stamrechten. 1.9 en 2.9 Overige zakelijke dienstverlening De overige zakelijke diensten omvatten aan de handel gerelateerde diensten, operationele leasingdiensten en diverse zakelijke, professionele en technische diensten. Aan de handel gerelateerde diensten omvatten de transitohandel en de commissies voor goederen- en dienstentransacties. Operationele lease omvat de verhuur van materieel, zoals vervoersmiddelen zonder bemanning, machineparken en dergelijke waarbij zowel het juridische als het economische eigendom in handen blijft van de ‘verhuurder’. Diverse zakelijke, professionele en technische diensten omvatten onder meer juridisch advies, accountancy- en managementadvies, public relations, reclamewezen en markten opinieonderzoek. Tabel 12.4 Inkomensrekening Tot de inkomenstransacties behoren inkomen uit arbeid en kapitaal, met een nader onderscheid tussen inkomen uit directe investeringen, effecten en overige financiële activa en passiva. Dit onderscheid sluit aan bij de classificatie van de financiële rekening (zie tabellen 12.6 tot en met 12.8) en het extern vermogen van Nederland (tabel 12.10). 2.1.2 en 5.1.2 Ingehouden winsten Deze post betreft de ingehouden winsten van dochterondernemingen in direct-investeringsverband. Ingehouden winst wordt berekend als het verschil tussen de winst (c.q. het verlies) en het gedeclareerde dividend. De tegenpost van deze transacties in de inkomensrekening is de herinvestering van winsten in de financiële rekening (regels 1.2 en 14.2 in tabel 12.6). De informatie over de winsten (c.q. verliezen) is slechts op jaarbasis beschikbaar. Voor (de kwartalen van) het lopende jaar worden deze cijfers grotendeels geraamd op basis van het verleden; deze hebben derhalve een voorlopig karakter. Daarnaast wordt in beperkte mate gebruik gemaakt van actuele informatie van derden. 2.1.3 en 5.1.3 Rente op leningen Bij de boeking van de rente-inkomens op leningen die een dochtermaatschappij aan haar moeder heeft verstrekt, wordt het concept van directional principle toegepast (zie de toelichting bij tabel 12.6). De rente-inkomens zijn sinds april 2003 op accrual basis. Volgens dit principe wordt het rente-inkomen toegerekend aan de periode dat vorderingen worden aangehouden of verplichtingen uitstaan. Het rente-inkomen op vorderingen en verplichtingen dient geheel los te worden beschouwd van feitelijke rentebetalingen. 2.2.2 en 5.2.2 Rente op effecten De rentes op obligaties en geldmarktpapier zijn sinds april 2003 eveneens op accrual basis.

190*

Tabel 12.5 Inkomensoverdrachten Tot de inkomensoverdrachten behoren onder meer schenkingen in geld of natura die in de consumptieve sfeer worden aangewend, premies en uitkeringen van sociale-verzekeringsinstellingen en door de overheid geheven belastingen. De waarneming van de inkomensoverdrachten is vanaf april 2003 niet geheel volledig en omvat tevens ramingen. Tabel 12.6 Directe investeringen Tot de directe investeringen worden de transacties gerekend die samenhangen met de verwerving of verhoging van aandelenkapitaal door ondernemingen in buitenlandse ondernemingen (door oprichting, fusie, overname of kapitaalstorting) met als doel zeggenschap in het bestuur van die onderneming te verkrijgen. Verder behoren daartoe alle overige financiële transacties tussen gelieerde ondernemingen (leningen, ingehouden winsten, mutaties in onderlinge rekeningen-courant), alsmede de aan- en verkopen van onroerend goed. De verdeling naar land betreft het land van vestiging van de rechtstreekse buitenlandse moeder- of dochteronderneming. Conform het imf Balance of Payments Manual wordt het directional principle toegepast bij de meting van de Nederlandse directe investeringen in het buitenland en de buitenlandse directe investeringen in Nederland. Volgens dit principe worden financiële stromen (en daaraan gerelateerde inkomensstromen) van de dochter naar de moeder gesaldeerd met de transacties van de moeder naar de dochter. Ten aanzien van de samenstelling van de landen (groepen) wordt in het algemeen de definitie gevolgd die Eurostat hanteert. De samenstelling van de meest gebruikte landen (groepen) is als volgt: - Frankrijk: inclusief Frans-Guyana, Guadeloupe, Martinique, Mayotte, Monaco, Reunion en Saint-Pierre en Miquelon. - Overige EU-landen: Estland, Hongarije, Letland, Litouwen en Tsjechië (inclusief voormalig Tsjechoslowakije). - Overig Europa: Albanië, Andorra, Bosnië-Herzegovina, Faeröer, Gibraltar, Guernsey, Jersey, Kroatië, Liechtenstein, Macedonië, Man, Moldavië, Montenegro, Oekraïne, San Marino, Servië (inclusief voormalig Servië en Montenegro), Turkije, Vaticaanstad, Wit-Rusland en IJsland. - Noorwegen: inclusief Spitsbergen en Jan Mayen. - Verenigde Staten: inclusief Puerto Rico. Tabel 12.7.1 Effectenverkeer Tot het verhandelbaar effectenverkeer behoren transacties in aandelen, obligaties (verhandelbaar schuldpapier met een oorspronkelijke looptijd langer dan een jaar) en geldmarktinstrumenten (verhandelbaar schuldpapier met een oorspronkelijke looptijd van maximaal een jaar) voor zover niet gerubriceerd onder de directe investeringen of de officiële reserves. Het onderscheid tussen Nederlandse en buitenlandse effecten is gebaseerd op het land van ingezetenschap van de emittent van de stukken. De netto transacties van de buitenlandse effecten worden onderverdeeld naar sector van de houder. De netto transacties van de Nederlandse effecten worden onderverdeeld naar sector van de emittent. Tabel 12.7.2 Buitenlandse effecten, niet-emu, naar sector van de houder. Tabel 12.7.2. toont netto transacties door Nederlandse beleggers in buitenlandse effecten, welke zijn uitgegeven door ingezetenen van de landen van het eurogebied. Deze door niet-ingezetenen van het eurogebied uitgegeven stukken, worden onderverdeeld naar sector van de houder.

dnb


Tabel 12.8 Financiële derivaten en overig financieel verkeer

Tabel 12.11 Reconciliatie van betalingsbalans en extern vermogen

Financiële derivaten zijn instrumenten waarvan de waarde afgeleid is van de prijs van een ander effect, index of goed. Voorbeelden van financiële derivaten zijn opties, futures, termijncontracten, renteswaps en forward rate agreements. Bij opties en futures wordt in de rapportage een onderscheid gemaakt in transacties naar activa en passiva. Voor de overige typen derivaten wordt, conform de richtlijnen van het imf, een ontvangst als de inning van een vordering gezien en een betaling als het voldoen van een verplichting.

De reconciliatietabel geeft een sluitend overzicht van betalingsbalanstransacties (financiële stromen) en de ontwikkeling in het externe vermogen. De kolom ’financiële stromen’ bevat de netto-som van de betalingsbalanstransacties (gecorrigeerd voor het saldo op de vermogensoverdrachtenrekening en de statistische verschillen), zoals ook weergegeven in tabel 12.1. In de standenkolommen worden de posities aan het eind van het jaar weergegeven, die tevens uitgebreid worden getoond in tabel 12.10. De waarderingseffecten in deze tabel worden uitgesplitst in drie onderdelen: wisselkoersmutaties, prijsmutaties en overige mutaties. - Wisselkoersmutaties betreffen waardemutaties van buitenlandse activa en passiva welke niet in euro’s zijn gewaardeerd, voor zover deze het gevolg zijn van veranderingen in de wisselkoers van de tegenvaluta ten opzichte van de euro. - Onder prijsmutaties worden waardeveranderingen verstaan die koersfluctuaties van het financiële instrument zelf weerspiegelen. Prijsmutaties spelen vooral een rol bij effecten en derivaten. - Tot de overige mutaties worden alle waardeveranderingen gerekend, die niet zijn te verklaren uit wisselkoers- of prijsmutaties. Hieronder vallen bijvoorbeeld afschrijvingen zoals de afboeking van goodwill op directe investeringen. Ook gevolgen van populatiewijzigingen of waarderingsverschillen in verband met de overgang op nieuwe boekhoudrichtlijnen kunnen in deze kolom tot uiting komen.

Ten behoeve van het bankenverkeer binnen het overig financieel verkeer wordt gebruik gemaakt van standencijfers uit de monetaire statistiek. Het gaat hierbij onder meer om leningen en deposito’s die banken verstrekken aan c.q. ontvangen van buitenlandse tegenpartijen. Om de transacties af te leiden worden de mutaties tussen elkaar opvolgende standen ontdaan van het effect van de opgetreden wisselkoersschommelingen in de desbetreffende maand. 2.2 en 9.2 Kort handelskrediet De mutaties in het korte handelskrediet worden modelmatig geraamd op basis van de door het cbs geregistreerde goederenstromen. Tabel 12.9 Geografische uitsplitsing van de Nederlandse betalingsbalans De cijfers uit tabel 12.1 zijn uitgesplitst naar een aantal regio’s. De landengroep Europese Unie is gebaseerd op de situatie per 01-012007 (eu-27). Tabel 12.10 Extern vermogen van Nederland De externe vermogenspositie geeft een overzicht van de ultimostanden van vorderingen en verplichtingen van Nederlandse ingezetenen ten opzichte van niet-ingezetenen. De standencijfers zijn nauw gerelateerd aan de overeenkomstige onderdelen van de financiële rekening van de betalingsbalans (tabellen 12.1 en 12.6 t/m 12.8). Zoals vermeld bij de toelichting op tabel 12.1, is sinds 1 april 2003 een direct rapportagesysteem voor de betalingsbalans van kracht. De verbeterde waarneming binnen dit systeem heeft in het extern vermogen in een aantal gevallen geleid tot reeksbreuken. Deze breuken in de waarneming zijn nader toegelicht in de artikelen ‘Het grensoverschrijdende effectenbezit in 2003’ in het Statistisch Bulletin van september 2004 (effecten) en ‘Het externe vermogen van Nederland in 2003’ in het Statistisch Bulletin van december 2004 (directe investeringen, financiële derivaten en overig kapitaal). Qua samenstelling sluit het externe vermogen aan bij de internationale richtlijnen met betrekking tot de ‘international investment position’ in de vijfde editie van het imf Balance of Payments Manual (1993). De standen zijn vrijwel geheel afkomstig van informatie uit het directe rapportagesysteem voor de betalingsbalans en geven zo veel mogelijk marktwaarden weer. Het externe vermogen van het laatst gepubliceerde jaar in het Statistisch Bulletin van maart, juni en september is deels gebaseerd op schattingen. Het externe vermogen dat in december wordt gepubliceerd, bevat de gerapporteerde cijfers over het voorliggende jaar. 4.1 en 10.1 Handelskrediet Deze post omvat zowel kort als lang handelskrediet. De standen van het korte handelskrediet wordt modelmatig geraamd op basis van de door het cbs geregistreerde goederenstromen. 4.4 en 10.4 Overige activa/passiva De overige activa en passiva omvatten onder andere vorderingen en verplichtingen uit hoofde van de deelnemingen van de overheid in internationale organisaties. dnb


Een analyse van de gegevens in deze tabel vindt plaats in het jaarlijkse artikel over het Nederlandse externe vermogen in het decembernummer van het Statistisch Bulletin. Tabel 12.12 Bruto externe schuld van Nederland De bruto externe schuld van Nederland is een overzicht van de uitstaande verplichtingen van Nederlandse ingezetenen ten opzichte van het buitenland. Deze standencijfers, die deel uitmaken van de passivazijde van het externe vermogen (zie tabel 12.10 met toelichting), worden sinds het tweede kwartaal van 2003 opgesteld volgens de internationale richtlijnen van het imf. Deze richtlijnen zijn tot stand gekomen in het kader van de Special Data Dissemination Standard (sdds). De bruto externe schuld is gebaseerd op informatie uit het directe rapportagestelsel voor de betalingsbalans en uit aanvullende (externe) bronnen en is in beginsel gewaardeerd tegen marktwaarde. Een belangrijk verschil tussen de bruto externe schuld van Nederland en de passivazijde van het externe vermogen is dat aandelenkapitaal, hetzij in de vorm van deelnemingen, hetzij in de vorm van verhandelbare aandelen, niet tot de bruto externe schuld wordt gerekend. Daarnaast bevat de bruto externe schuld een indeling naar sectoren (overheid, monetaire autoriteiten, banken en overige sectoren) en wordt onderscheid gemaakt tussen verplichtingen op korte- en op lange termijn. Voor een nadere toelichting over de bruto externe schuld en de sdds wordt verwezen naar het artikel ‘Nieuwe statistiek over buitenlandse schuld’ in het Statistisch Bulletin van maart 2004. Tabel 12.13 Betalingsbalans inclusief bfi’s Als dochter van een buitenlandse moeder fungeren in Nederland gevestigde Bijzondere Financiële Instellingen (bfi’s) als financiële draaischijf voor buitenlandse onderdelen van het concern waarvan ze deel uitmaken. Mede om te kunnen voldoen aan Europese statistische verplichtingen, dienen bfi’s financiële transacties en posities alsmede het dienstenverkeer met het buitenland aan dnb te rapporteren. Het saldo lopend verkeer van bfi’s is per definitie gelijk aan hun netto uitgaven in Nederland voor diverse diensten plus de betaling van belasting, naar (voorlopige) schatting in totaal één tot twee miljard euro per jaar. Overschotten boven dit bedrag worden bij het opstellen van de lopende rekening van bfi’s geneutraliseerd met een uitgave, omdat het daarbij gaat om ingehouden winsten die uiteindelijk niet Nederland toekomen, maar de buitenlandse

191*

moeders van de bfi’s. Eenzelfde neutralisering vindt plaats bij negatieve afwijkingen.

vallen onder andere (overheids)obligaties, maar ook diverse geldmarktinstrumenten.

Voor een toelichting bij andere verschillen tussen deze tabel en tabel 12.1 wordt verwezen naar het Statistisch Bulletin van december 2005, pagina’s 11-12.

1.1.2.1 Andere nationale centrale banken, bib en imf Onder deze post vallen tevens de middelen die uit hoofde van een leenovereenkomst met het imf en onder staatsgarantie op rekening zijn gezet van imf’s Poverty Reduction and Growth Facility Trust.

Vóór de overgang op het rapportagestelsel in 2003 was een aantal onderverdelingen voor bfi’s niet beschikbaar. Tabel 12.14 Extern vermogen van Nederland inclusief bfi’s Als dochter van een buitenlandse moeder fungeren in Nederland gevestigde bfi’s als financiële draaischijf voor buitenlandse onderdelen van het concern waarvan ze deel uitmaken. De met die rol samenhangende buitenlandse vorderingen en verplichtingen zijn opgenomen in deze tabel. Deze zijn aan elkaar gelijk gesteld, omdat bfi’s weliswaar binnenlandse belangen kunnen hebben, maar - per definitie - hooguit tijdelijk en dan op zeer beperkte schaal. Het externe vermogen van Nederland in deze tabel is daarom per saldo gelijk aan dat in tabel 12.10. Voor een nadere vergelijking van deze tabel en tabel 12.10 wordt verwezen naar het Statistisch Bulletin van december 2005, pagina´s 11-12. Vóór de overgang op het rapportagestelsel in 2003 was een aantal onderverdelingen voor bfi’s niet beschikbaar. Het externe vermogen van het laatst gepubliceerde jaar in het Statistisch Bulletin van maart, juni en september is deels gebaseerd op schattingen. Het externe vermogen dat in december wordt gepubliceerd, bevat de gerapporteerde cijfers over het voorliggende jaar. Tabel 12.15 Internationale reserves Algemeen De gegevens hebben betrekking op de monetaire autoriteiten en -in principe- centrale overheidsinstellingen (exclusief wettelijke-sociale zekerheidsinstellingen) voor zover statistisch significant. Voor Nederland zijn de centrale overheidsinstellingen niet statistisch significant. In principe zijn in deze tabel alleen middelen in en aanspraken op vreemde valuta opgenomen. Instrumenten in vreemde valuta of geïndexeerd naar een wisselkoers ten opzichte van de euro, maar afgerekend in euro´s of andere middelen, zijn opgenomen als memorandum posten. Voor de bepaling van middelen en aanspraken wordt in het algemeen de transactiedatum gebruikt en niet de verrekeningsdatum. Sectie i: Officiële reserves en overige middelen in vreemde valuta De post officiële reserves omvat uitsluitend liquide vorderingen in vreemde valuta van dnb op niet-ingezetenen van het eurogebied. Sectie ii en iii: Vaststaande en mogelijke korte-termijn aanspraken op middelen in vreemde valuta De posten in deze secties hebben betrekking op ontvangsten en betalingen binnen één jaar na de referentiedatum die invloed hebben op het totaal aan beschikbare internationale reserves. SectieIiv Memorandum posten Deze posten omvatten verdere uitsplitsingen van posten uit de secties i-ii en andere waarderingsprincipes voor posten in secties i-iii. 1.1.1 Effecten Deze post betreft in principe zowel aandelen als schuldpapieren. In de praktijk worden de Nederlandse officiële reserves hoofdzakelijk in schuldpapier van hoge kwaliteit belegd. Onder schuldpapieren

192*

1.1.2.2 en 1.1.2.3 Banken met hoofdkantoor in/buiten het eurogebied Tot de officiële reserves van het Eurosysteem worden alleen vorderingen op niet-ingezetenen van het eurogebied gerekend. 1.1 Totaal deviezenvoorraad Deze post omvat onder meer de in Amerikaanse dollars en Japanse yen belegde deviezenreserves van dnb. 1.4 Goud (inclusief goud leningen en goudswaps) Uitgeleend en geswapt goud wordt gerekend tot de goudvoorraad. De waardering van deze post geschiedt tegen marktwaarde per kwartaalultimo. 2 Totaal overige middelen in vreemde valuta Dit onderdeel betreft voornamelijk niet-euro vorderingen op ingezetenen van het eurogebied. De post buitenlandse rekeningen omvat zowel rekeningen courant als depositorekeningen. 3 Leningen, effecten en buitenlandse rekeningen Het betreft hier het saldo van ontvangsten en betalingen, inclusief eventuele renteontvangsten en -betalingen, voor zover deze binnen de aangegeven tijdshorizon vallen. Indien er sprake van is, worden vreemde valutarekeningen die door niet-ingezetenen van het eurogebied bij dnb worden aangehouden onder deze post opgenomen. 4 Posities in termijncontracten en futures in vreemde valuta vis-à-vis de euro Deze post betreft de samengevoegde short en long posities, inclusief het deel van valutaswaps dat betrekking heeft op toekomstige betalingen, de zogenoemde ‘forward leg’. In het geval er sprake is van termijncontracten of future posities met margeverplichtingen en een resterende looptijd langer dan 1 jaar, worden deze opgenomen in sectie iv. Eventuele opties in vreemde valuta zijn opgenomen in sectie iii. 5.5 en 5.6 Overige te betalen en te ontvangen posten Deze posten kunnen betrekking hebben op goederen en diensten die op krediet zijn aangeschaft, rentebetalingen na afloop van een bepaalde periode, afbetalingen van leningen en toekomstige loon- en salarisbetalingen. 6.1 Borgstelling op schuld, resterende looptijd één jaar of korter Als voor deze post een bedrag wordt aangegeven, betreft dit een mogelijke toekomstige betaling die voortvloeit uit de borgstelling en niet de waarde van het onderpand. Onder deze post vallen eventuele kredietgaranties in vreemde valuta, afgegeven door de autoriteiten of overheidsgelieerde instellingen om commerciële risico’s in euro’s af te dekken. 6.2 Overige mogelijke verplichtingen Onder deze post vallen onder andere eventuele vreemde valuta leenovereenkomsten die zijn afgesloten door nationale autoriteiten met binnenlandse organisaties en instellingen. 8 en 9 Onbenut, onvoorwaardelijk krediet verstrekt door/aan Uitsluitend onbenutte vreemde valuta kredieten vallen onder deze posten. Eventuele reeds aangesproken vreemde valuta kredieten zijn – voor wat betreft de toename/afname van de reserves - opgenomen in sectie i en voor wat betreft de hieruit voortvloeiende vaststaande terugbetalingen in sectie ii. 8.2, 8.3, 9.2, 9.3 Financiële instellingen Onder financiële instellingen wordt verstaan: Banken en overige financiële instellingen

dnb


9.1.3 Onbenutte, onvoorwaardelijke kredietlijnen verstrekt aan het imf Onder deze post worden eventuele esaf kredieten (Enhanced Structural Adjustment Facility) of de opvolger hiervan, prgf kredieten (Poverty Reduction and Growth Facility) niet opgenomen. Dit geldt ook voor gab/nab faciliteiten, waarbij op individuele basis aan het imf krediet in euro’s wordt verstrekt. Deze worden beschouwd als onderdeel van de totale reservemiddelen van de imf-lidstaat. 14 Geleende en uitgeleende effecten Het betreft hier zowel de daadwerkelijk (uit)geleende effecten, als de contracten met een terugkoopovereenkomst: (reverse) repurchase agreements (repo). Alle bestaande repo’s zijn opgenomen, ook repo’s met een vervaldatum meer dan 1 jaar na de referentiedatum. De gegevens betreffen de markt(bied)waarde van het onderpand (de effecten) inclusief eventuele aangegroeide rente. Goudswaps worden behandeld als repo’s. 15 Financiële derivaten Deze post betreft derivatenposities op ingezetenen en nietingezetenen, ongeacht of ze al in secties i-iii zijn vermeld. Kernstatistiek Tabel 13.1 Economische kerngegevens voor Nederland De indeling van deze tabel is conform de National Data Summary Page (ndsp) van Nederland van het Internationaal Monetair Fonds (imf). De meest actuele informatie is steeds te vinden op de ndsp (www.statistics.dnb.nl). Reële sector De cijfers van de reële sector zijn afkomstig van het cbs. De cijfers van de productie in de nijverheid en de werkloze beroepsbevolking zijn gecorrigeerd voor seizoeninvloeden. De statistische verschillen in macro-economische totalen (prijsniveau 2000) zijn een gevolg van de berekeningswijze van de reeksen in een constant prijsniveau. Daardoor is het totaal niet gelijk aan de som van de componenten. Gedetailleerde informatie over de onderwerpen van de reële sector is te vinden op de website van het cbs (www.statline.nl). Sector overheid Overheidstransacties De cijfers zijn afkomstig van het cbs. De cijfers geven de geconsolideerde overheidstransacties weer. Consolidatie houdt hier in dat overheidsverplichtingen tegenover andere overheidssectoren, zoals kredietverleningen tussen overheden onderling of het aanhouden van overheidsobligaties door de sociale-verzekeringsinstellingen, zijn geëlimineerd. Verdere informatie over dit onderwerp is te vinden op de website van het cbs (www.statline.nl). Transacties van de centrale overheid De cijfers zijn afkomstig van het Ministerie van Financiën. Gedetailleerde informatie over dit onderwerp is te vinden op de website van het Ministerie van Financiën (www.minfin.nl). Bruto staatsschuld De cijfers zijn afkomstig van het agentschap van het Ministerie van Financiën. Gedetailleerde informatie over dit onderwerp is te vinden op de website van het agentschap (www.dutchstate.nl).

dnb


193*

Overzicht verschenen artikelen 2003-2009 September 2009 • Recente ontwikkelingen in de kredietvoorwaarden van banken • Stagnatie bij bancaire bfi’s, groei van activiteiten bij overige bfi’s • Stabilisatie premies levensverzekeringen op eur 26 miljard Juni 2009 • De invloed van securitisaties op de statistieken van kredietverlening • Internationale vorderingen Nederlandse banken onder druk • Hoe meet dnb dat het buitenland voor bijna eur 1400 miljard Nederlandse effecten bezit? • Toegenomen gevoeligheid pensionfondsen voor beleggingen in buitenland Maart 2009 • Financiering via kapitaalmarkt moeilijker en duurder geworden • Nederlandse banken minder actief in het buitenland • Indexatie pensioenen blijft achter bij inflatie en loonstijging • Verdubbeling balanstotaal beleggingsfondsen in nieuwe, uitgebreidere statistiek December 2008 • Europeanisering van bancaire diensten in Nederland • Winstgevend schadebedrijf in 2007 • Het externe vermogen van Nederland in 2007 • Kan de bruikbaarheid van statistieken over directe investeringen beter? September 2008 • Huishoudens verkopen bijna een tiende van hun beleggingsportefeuille • De pensioensector moderniseert • Nederland nog steeds aantrekkelijk voor Bfi´s • De balans en resultatenrekening van het Nederlandse bankwezen: nieuwe rapportages

Maart 2008 • Afnemend belang rente- en provisiebaten voor het Nederlandse bankwezen? • 2007 een minder goed jaar voor Nederlandse beleggingsfondsen • Inhaalindexatie van pensioenrechten in 2008 • De Nederlandse betalingsbalans onder de loep van het imf December 2007 • Doorwerking van de ecb-rente op bancaire tarieven varieert • Het externe vermogen van Nederland in 2006 • Internationale concurrentiepositie van Nederlandse beleggingsfondsen verbeterd? • Omzetten op de valutamarkt in Nederland in drie jaar gehalveerd September 2007 • Hoge bijdrage Nederland aan geldhoeveelheid eurogebied • Het toenemende belang van actuele informatie over de financiële positie van pensioenfondsen • Handel in kredietrisico’s tussen banken steeds belangrijker Juni 2007 • Een nieuwe statistiek voor meer inzicht in het retailbetalingsverkeer • Behalen pensioenfondsen de rendementen die ze nastreven? • Grensoverschrijdend effectenbezit voor het eerst boven eur 1.000 miljard • Internationale kredietverlening door Nederlandse banken Maart 2007 • 2006 een positief jaar voor beleggingsinstellingen • Pensioenpremie stabiel, indexering pensioenen hervat • Nieuwe, geharmoniseerde concurrentie-indicatoren voor de landen van het eurogebied

Juni 2008 • ‘Herverpakken’ van hypotheken door banken scherp teruggevallen • Pinnen rukt op ten koste van contant betalen • Verzekeringsrisico’s voor ruim eur 5 miljard herverzekerd

194*

dnb


Overzicht verschenen artikelen 2003-2009

December 2006 • Pensioenfondsen en levensverzekeraars op zoek naar de juiste balans • Het externe vermogen van Nederland in 2005 • Levensverzekeraars stille kracht in tweede pijler pensioenstelsel • Publicatie van financiële stabiliteitsindicatoren September 2006 • Grote toeneming grensoverschrijdend effectenbezit in 2005 • Het partnerpensioen is niet langer vanzelfsprekend • Doorwerking officiële tarieven op kredieten spaarrentes niet gelijk Juni 2006 • Internationale kredietverlening Nederlandse banken sterk gegroeid • De beleggingsportefeuille van de Nederlandse particulier • Verzekeringsinstellingen en pensioenfondsen: vernieuwde statistieken • Positief resultaat ziektekostenverzekeraars eerste kwartaal Maart 2006 • Ontwikkelingen in de internationale reserves • Fondsbeleggen: aantrekkelijk geweest of niet? • Effecten van de Wet vpl op de pensioenregelingen December 2005 • Het externe vermogen van Nederland in 2004 • Onderhandse derivatenactiviteiten van Nederlandse banken • Lancering van escb-statistieken op de website September 2005 • Statistische informatiebehoefte in het kader van financiële stabiliteit • Pensioenfondsen: de blik op de toekomst Juni 2005 • Consultaties van het cmfb bij de berekening van het emu-saldo • Landenrisicostatistiek op basis van uiteindelijk risico • Special Purpose Vehicles: Einde aan de groei? • Grensoverschrijdend effectenbezit in tien jaar tijd verdubbeld

dnb


Maart 2005 • Beleggingsinstellingen minder in trek • Omzet geldtransfers gestegen • Huishoudens op zoek naar meer rendement • Pensioenpremie en indexatie in 2005 December 2004 • Het externe vermogen van Nederland in 2003 • Licht herstel pensioenen verzekeringsbranche in 2003 • Valutamarktenquête 2004: omzetten fors gestegen • Nederlandse bancaire rentetarieven in het eurogebied September 2004 • Het grensoverschrijdende effectenbezit in 2003 • Groei derivatenmarkt houdt aan Juni 2004 • Buitenlandse vorderingen van Nederlandse banken in 2003 • De Nederlandse betalingsbalans in 2003 • Resultaten enquête naar kredietverlening Maart 2004 • Nieuwe statistiek over buitenlandse schuld • Beleggingsinstellingen in 2003: topjaar voor obligatiefondsen December 2003 • Nieuwe bancaire rentestatistiek • Stijgende rente-inkomsten in de resultatenrekening van banken • Het Nederlandse externe vermogen: netto schuldpositie toegenomen • Toenemend belang van securitisaties en ‘special purpose vehicles’ September 2003 • Wisseltransacties en rentecouponbetalingen overheersen bij geldtransactiekantoren • Renteswaps drijven derivatenmarkt op • Het grensoverschrijdende effectenbezit in 2002

195*

Overzicht verschenen Themanummers Statistisch Bulletin Het externe vermogen van Nederland, februari 2002 Balance of payments in the Netherlands, The road to a modern survey system, May 2003 Monetair-financiële statistieken 1982–2002, oktober 2003

196*

dnb


De Nederlandsche Bank. Statistisch Bulletin september 2009

Recommend Documents