De Nederlandsche Bank. Statistisch Bulletin december 2007

07

De Nederlandsche Bank Statistisch Bulletin december 2007

Centrale bank en prudentieel toezichthouder financiële instellingen © 2007 De Nederlandsche Bank nv Oplage: 2400 Iedere openbaarmaking en verveelvoudiging voor educatieve en nietcommerciële doeleinden is toegestaan, mits met bronvermelding. Westeinde 1, 1017 zn Amsterdam - Postbus 98, 1000 ab Amsterdam Telefoon (020) 524 91 11 - Telex 11355 dnbam nl - Telefax (020) 524 25 00 Website: www.dnb.nl issn: 1566-1288

De cijfers zijn verzameld door de Nederlandsche Bank, tenzij anders vermeld. De totalen voor het eurogebied zijn opgesteld door de Europese Centrale Bank. Zij publiceert deze cijfers in haar maandbericht en op de website (www.ecb.int). De tabellen in dit Statistisch Bulletin zijn in het algemeen afgesloten op 11 december 2007. De op de website gepubliceerde cijfers worden voortdurend geactualiseerd.

Inhoud Inleiding 7 Enkele recente ontwikkelingen 9 • • • •

Effect financiële onrust op Nederlandse banken vooralsnog beperkt 9 Financiële onrust niet zichtbaar in beleggingsportefeuille pensioenfondsen 10 Wisselkoersdalingen drukken waarde uitstaande schuld 10 Verschuiving in belangstelling van binnenlandse naar buitenlandse effecten 11

Artikelen Doorwerking van de ecb-rente op bancaire tarieven varieert 13 Het externe vermogen van Nederland in 2006 23 Internationale concurrentiepositie van Nederlandse beleggingsfondsen verbeterd? 31 Omzetten op de valutamarkt in Nederland in drie jaar gehalveerd 37

Monetair-financiële statistieken Nederland Monetair beleid 1.1.1 쐌 Rentetarieven van de Nederlandsche Bank en van de Europese Centrale Bank 2* Monetaire ontwikkelingen 2.1 쐌 Balans van de Nederlandsche Bank (monetaire opstelling) 4* 2.2 쐌 Balans van de in Nederland gevestigde mfi’s (exclusief dnb) 6* 2.2.1쐌 Leningen van mfi’s aan de private sector, naar sectoren, oorspronkelijk looptijd en instrument 8* 2.2.2쐌 Bij mfi’s aangehouden deposito’s van de private sector, uitgesplitst naar sector en instrument 10* 2.2.3쐌 Uitsplitsing naar valuta van bepaalde activa en passiva van in Nederland gevestigde mfi’s (exclusief dnb) 12* 2.3 쐌 Gecombineerde balans dnb en in Nederland gevestigde mfi’s 14* 2.4 쐌 Bijdrage van Nederland aan monetaire aggregaten i/h eurogebied 16*

DNB

/ Statistisch Bulletin december 2007

2.5 쐌 Ontwikkeling acceptatiecriteria en vraag bancaire kredietverlening bij in Nederland gevestigde mfi’s 18* 2.6 쐌 Spaargeld 19*

Financiële markten 3.1 쐌 Balans van verzekeringsinstellingen 20* 3.1.1쐌 Verkorte balansen van verzekeringsinstellingen naar type 22* 3.1.2쐌 Activa en passiva van verzekeringsinstellingen naar sector 24* 3.1.3쐌 Kasstroomoverzicht van verzekeringsinstellingen 28* 3.2 쐌 Balans van pensioenfondsen 30* 3.2.1쐌 Verkorte balansen van pensioenfondsen naar type 32* 3.2.2쐌 Activa en passiva van pensioenfondsen naar sector 34* 3.2.3쐌 Kasstroomoverzicht van pensioenfondsen 38* 3.3 쐌 Balansen van beleggingsinstellingen 40* 3.3.1쐌 Balanstotalen van beleggingsinstellingen naar fondstype 42* 3.3.2쐌 Netto inleg bij beleggingsinstellingen naar fondstype 43* 3.4 쐌 Balansgegevens van Special Purpose Vehicles 44* 3.5 쐌 Vermogenscomponenten van Nederlandse huishoudens 45* 3.6 쐌 Emissies van effecten met uitzondering van aandelen door Nederlandse ingezetenen 46* 3.6.1쐌 Bruto-emissies van effecten met uitzondering van aandelen door Nederlandse ingezetenen 48* 3.6.2쐌 Netto-emissies van effecten met uitzondering van aandelen door Nederlandse ingezetenen 50* 3.6.3쐌 Uitstaande bedragen van effecten met uitzondering van aandelen uitgegeven door Nederlandse ingezetenen 52* 3.7 쐌 Emissiemarkt 54* 3.7.1쐌 Emissies en koerswaarden van op de Euronext Amsterdam Stock Market genoteerde aandelen 56* 3.8.1쐌 Marktrentevoeten en aandelenbeursindices 58* 3.8.2쐌 Rentes van in Nederland gevestigde mfi’s op deposito’s en leningen, met bijbehorende volumes 60* 3.9.1쐌 Nederlandse beleggingen in beleggingsfondsen 64* 3

3.9.2쐌 Nederlandse netto inleg in beleggingsfondsen 65*

4.1 4.2 4.3 4.4

Overheidsfinanciën Financiën van het Rijk op kasbasis 66* Staatsschuld 68* Ontvangsten, uitgaven en vorderingensaldo van de overheid 70* Overheidsschuld conform emu-definities 72*

Betalingsbalans 5.1 쐌 Betalingsbalans 74* 5.2 쐌 Goederenrekening 75* 5.3 쐌 Dienstenrekening 76* 5.4 쐌 Inkomensrekening 77* 5.5 쐌 Inkomensoverdrachten 78* 5.6 쐌 Directe investeringen 80* 5.7.1쐌 Effectenverkeer 82* 5.7.2쐌 Buitenlandse effecten, niet-emu, naar sector van de houder 83* 5.8 쐌 Financiële derivaten en overige financiële transacties 84* 5.9 쐌 Geografische uitsplitsing van de Nederlandse betalingsbalans 86* 5.10 쐌 Geografische uitsplitsing van de Nederlandse betalingsbalans 88* 5.11 쐌 Extern vermogen van Nederland 90* 5.12 쐌 Internationale reserves 92* 5.13 쐌 Bruto externe schuld van Nederland 94* 5.14 쐌 Betalingsbalans inclusief bfi’s 96* 5.15 쐌 Extern vermogen van Nederland inclusief bfi’s 98* Economische kerngegevens voor Nederland en het eurogebied 6.1 Economische kerngegevens voor Nederland en het eurogebied 100* 6.2 쐌 Financiële stabiliteitsindicatoren 104*

7.1 쐌 7.2 쐌 7.3 쐌 7.4 쐌

7.5 쐌

4

Toezicht banken en geldtransactiekantoren Balansen van geregistreerde kredietinstellingen (bedrijfseconomische opstelling) 106* Baten en lasten van geregistreerde kredietinstellingen 108* Buitenlandse schuldverhoudingen van mfi’s 110* Geconsolideerde activa van binnenlandse kredietinstellingen: vorderingen op directe en uiteindelijke debiteur 112* Onderhandse derivatencontracten bij Nederlandse banken 114*

7.6 쐌 Transacties en omzetten in het topgiraal betalingsverkeer naar type betaling 116* 7.9 쐌 Retail-betalingsverkeer 118* Toezicht pensioenfondsen 8.1 쐌 Voorziening pensioenverplichting en dekkingsgraad van onder toezicht staande pensioenfondsen 120* 8.2 쐌 Pensioenpremies en -uitkeringen van onder toezicht staande pensioenfondsen 121* 8.3 쐌 Balans en actuele waarde beleggingen van onder toezicht staande pensioenfondsen 122* 8.4 쐌 Baten- en lastenrekening van onder toezicht staande pensioenfondsen 123* 8.5 쐌 Aantal deelnemers en aanspraken van onder toezicht staande pensioenfondsen 124* Financiële gegevens 8.6 쐌 Geraamde dekkingsgraad pensioenfondsen 125* 8.7 쐌 Belegd pensioenvermogen voor risico pensioenfondsen 126* 8.8 쐌 Hoogte toeslagen voor actieve en inactieve deelnemers 127* Pensioenmonitor 8.9 쐌 Typen pensioenovereenkomsten 128* 8.10쐌 Soorten pensioen 130* 8.11 쐌 Opbouwpercentage bij de toezegging van het ouderdomspensioen voor uitkeringsovereenkomsten 132* 8.12 쐌 Soort franchise 134* 8.13 쐌 Basis voor toeslagverlening voor actieve deelnemers (middelloon) 136* 8.14쐌 Basis voor toeslagverlening van ingegaan ouderdomspensioen 140*

9.1 쐌 9.2 쐌 9.3 쐌 9.4 쐌 9.5 쐌 9.6 쐌 9.7 쐌 9.8 쐌

Toezicht verzekeraars Solvabiliteit van onder toezicht staande verzekeraars 144* Uitkeringen en premies van onder toezicht staande verzekeraars 146* Balans en actuele waarden beleggingen van onder toezicht staande verzekeraars 148* Baten- en lastenrekening van onder toezicht staande verzekeraars 152* Balans van de ziektekostenverzekeraars 156* Winst- en verliesrekening van de ziektekostenverzekeraars 157* Aantal verzekerden van de ziektekostenverzekeraars 158* Solvabiliteit van de ziektekostenverzekeraars 159*

DNB


Wisselkoersen 10.1 쐌 Wisselkoersen en goudprijs 160* Bijlage: toelichting op de statistieken 163* Stand der inschrijvingen in de registers Wft, Wgt en Wtt 184* Onder toezicht staande pensioenfondsen en verzekeraars 185* Overzicht verschenen artikelen 2000-2007 186* Overzicht verschenen Themanummers 188*

De inhoud van deze publicatie is verzorgd door de Divisie Statistiek en informatie (telefoon 020-524 19 90, telefax 020-524 25 12) Verklaring der tekens 0 (0,0) = het getal is minder dan de helft van de gekozen afronding of nihil niets (blank) = een cijfer kan op logische gronden niet voorkomen c.q. het gegeven wordt niet (aan de Bank) gerapporteerd • = gegevens ontbreken nog Afronding Soms kloppen tellingen niet geheel (door geautomatiseerde afronding per reeks); anderzijds is de aansluiting van de ene tabel op de andere niet steeds geheel verwezenlijkt (door afronding per tabel). DNB


쐌 Voor deze tabellen worden lange en uitgebreide tijdreeksen op

internet gepubliceerd in euro’s (‘Statistiek’ in www.dnb.nl ). Jaar-, kwartaal- en maandreeksen beginnen in de regel in 1982. Dagcijfers beginnen in 1990. In het kader van de Special Data Dissemination Standard (sdds) van het imf worden de publicatiedata van de balans van de Nederlandsche Bank (tabel 2.1), de gecombineerde balans dnb en in Nederland gevestigde mfi’s (tabel 2.3), de betalingsbalans (tabel 5.1) en het extern vermogen van Nederland (tabel 5.11) aangekondigd op het internet (www.dnb.nl onder ‘Statistiek’). De publicatiedata van alle onder de sdds vallende Nederlandse kernstatistieken – reële statistieken, overheidsfinanciën en monetair-financiële statistieken – worden gepresenteerd op de sddsinternetpagina (www.dsbb.imf.org). Een overzicht van de meest recente gegevens van deze kernstatistieken is te vinden op het internet (www.dsbb.statistics.nl).

5

Inleiding

Sinds eind 2005 heeft de ecb de beleidsrente met in totaal 2 procentpunten verhoogd tot 4 procent. De doorwerking van zo’n verhoging in de tarieven van banken varieert. Zo zijn de kosten van rood staan de laatste twee jaren voor huishoudens en bedrijven met 0,8 procentpunt gestegen. Op lange leningen en hypotheken werd vooral het tarief voor bedrijven opgetrokken – met 1,5 procentpunt – waardoor die nu evenveel betalen als gezinnen. Een jaar geleden leken banken nog vooral kredietrentes te verhogen, maar inmiddels is de hogere ecb rente vooral ook in de spaarrente duidelijker zichtbaar geworden. Op bepaalde deposito’s is die nu verdubbeld tot 4 procent. Girale tegoeden brengen doorgaans weinig op, maar ook daarover is de rente voor bedrijven met een vol procentpunt verhoogd, tot 2,5 procent. Terughoudender waren banken met de girale rente voor huishoudens, die slechts een kwart procentpunt steeg tot 3/4 procent. Het externe vermogen, het verschil tussen vorderingen op en verplichtingen aan het buitenland, nam toe met eur 21 miljard, waardoor een (kleine) netto vordering van 4 eur miljard op het buitenland ontstond. Het overschot op de lopende rekening van de betalingsbalans was met eur 45 miljard nog nooit zo groot. Tegenover die positieve bijdrage aan het externe vermogen stonden echter ook grote, per saldo negatieve waarderingseffecten. Dat deze zo omvangrijk kunnen zijn, komt door de grote omvang van de externe vorderingen en verplichtingen. Nederland is de meest open economie van de grotere geïndustrialiseerde landen. Het gemiddelde rendement dat Nederlanders in de afgelopen twintig jaar in het buitenland behaalden, is ruim 21/2 procent achtergebleven bij het rendement van nietingezetenen op activa in Nederland. Maar in 2006 was dit verschil zeer klein dankzij hoge opbrengsten op directe investeringen in het buitenland. De Nederlandse beleggingsfondsensector heeft de laatste jaren met toenemende concurrentie te maken gekregen uit het buitenland. Dit bleek bijvoorbeeld uit de verplaatsing van Nederlandse fondsen naar Luxemburg. Om de concurrentiepositie van Nederlandse beleggingsfondsen en het vestigingsklimaat voor dit soort fondsen te versterken heeft de overheid vorig jaar en dit jaar diverse maatregelen getroffen. In de fondsenportefeuille van de Nederlandse huishoudens verloren de Nederlandse beleggingsfondsen van begin 2006 tot en met september 2007 nog marktaandeel aan Luxemburg. Maar afgaande op de nieuwe inleg DNB


in Nederlandse fondsen en de recente terugtrekking van gelden uit Luxemburgse fondsen is mogelijk wel van een kentering sprake. De afgelopen drie jaren is de traditionele valutahandel van Nederlandse banken gehalveerd en is hun handel in onderhandse derivaten slechts licht toegenomen. Die ontwikkeling was deels het gevolg van het overbrengen van handel, door een deel van het Nederlandse bankwezen, naar Londen, dat als financieel centrum ook reeds uit andere landen veel handel had aangetrokken. Een steeds groter deel van de valutahandel van in Nederland gevestigde banken betreft andere munten dan de euro of de Amerikaanse dollar. Vooral de handel in valutacontracten met de Hong Kong dollar is fors gestegen onder invloed van carry trades. Op de onderhandse markt voor rentederivaten heeft zich een verschuiving voorgedaan van forward rate agreements naar renteswaps. Op de financiële markten groeide medio augustus de onrust over de hypotheekcrisis in de Verenigde Staten. In de kredietverlening door Nederlandse banken tot en met september kwam dat (nog) niet tot uitdrukking, net zomin als in de leenvoorwaarden. De resultaten van de Nederlandse banken bleven vrijwel gelijk. Ook de portefeuille van de pensioensector als geheel liet geen bijzondere ontwikkeling zien. Pensioenfondsen deden het zelfs iets beter dan vooraf gekozen benchmarks, mede dankzij beleggingen in hedge fondsen die de waardedalingen van aandelen compenseerden. Nederlandse ingezetenen emitteerden voor eur 93 miljard nieuw schuldpapier. Emissies door special purpose vehicles (in het kader van securitisaties) bleven op peil. In het derde kwartaal trad wel een verschuiving op in de belangstelling van binnenlandse naar buitenlandse effecten met als gevolg een kapitaaluitstroom van eur 17 miljard.

7

Enkele recente ontwikkelingen

Medio augustus 2007 groeide op de financiële markten de onrust over de hypotheekcrisis in de Verenigde Staten.1 Onduidelijk was in welke mate deze crisis door zou werken op het bankwezen. Voor Nederlandse banken waren, afgaande op tot en met september beschikbare cijfers over de interbancaire kredietverlening, de gevolgen vooralsnog beperkt. Zo is in het derde kwartaal het niveau van de binnen Nederland interbancair verstrekte leningen vrij stabiel gebleven ten opzichte van het kwartaal ervoor (grafiek 1). Mede door de financiële onrust steeg de driemaands interbancaire rente in het eurogebied met zo’n 60 basispunten. Daarbij bleven de in Nederland gevestigde banken bereid om elkaar grote leningen te verstrekken. Europese banken buiten Nederland hadden in het derde kwartaal bijna eur 180 miljard op deposito’s staan bij de Nederlandse banken (bijna evenveel als in het tweede kwartaal). Op hun beurt stegen de uitzettingen van Nederlandse banken bij kredietinstellingen in het eurogebied met eur 15 miljard tot eur 137 miljard. Ondanks de onrust op de financiële marken hield ook de kredietstroom naar de sector overige financiële instellingen zoals beleggingsinstellingen en special

purpose vehicles (spv’s) aan, waardoor de stand eind september uitkwam op ruim eur 200 miljard (tabel 2.2.1). Vergeleken met spv’s in de Verenigde Staten is de credit rating van de gesecuritiseerde hypotheken die in Nederland gevestigde spv’s bezitten, hoger.2 Hoewel de groei van de bancaire kredietverlening aan de sector overige financiële instellingen in september licht daalde, bleef de groeivoet hoog (14 procent). Net zo min als in de kredietverlening (door banken aan elkaar en aan spv’s) kwam de financiële onrust tot dusver tot uitdrukking in leenvoorwaarden zoals marges, onderpandvereisten en looptijden. Banken gaven aan dat de financiële onrust niet heeft geleid tot een substantiële verscherping van deze voorwaarden voor (niet-financiële) ondernemingen. Voor het vierde kwartaal verwachten de banken de leenvoorwaarden voor ondernemingen overigens wel enigszins aan te scherpen. Vergeleken met sommige internationale banken waren bij de Nederlandse banken de afboekingen op kredieten als gevolg van de financiële onrust zeer gering. Het totaal aan afschrijvingen via de verlies- en winstrekening bedroeg in het derde kwartaal van 2007 eur 1,7 miljard, iets minder dan in het overeenkomstige kwartaal van 2006. Het gezamenlijke winstcijfer 3 van de banken in Nederland bedroeg in het derde kwartaal

Grafiek 1 Bij elkaar geplaatste deposito’s van kredietinstellingen in Nederland en het eurogebied

Grafiek 2 Kwartaalresultaten Nederlands bankwezen

Miljarden euro’s

Miljarden euro’s

Effect financiële onrust op Nederlandse banken vooralsnog beperkt

30

200 180

25

160

3,5 3,0

140

20

120 15 10

2,5

100

2,0

80

1,5

60

1,0

40

5

20 0

0 jan. 07

Nederland

DNB

4,0

feb.

mrt.

apr.

mei

jun.

Eurogebied, schaal rechts


jul.

aug.

sep.

0,5 0 III 06

IV

I 07

II

III

Bedrijfsresultaat na belastingen

9


eur 3,3 miljard, een nauwelijks lager bedrag dan in het derde kwartaal van 2006 (eur 3,4 miljard, grafiek 2).

Grafiek 3 Verdeling vastrentende waarden pensioenfondsen over rating klassen Miljarden euro’s

Financiële onrust niet zichtbaar in beleggingsportefeuille pensioenfondsen

180 160 140

De financiële markten maakten in het derde kwartaal van 2007 turbulente ontwikkelingen door. Vooral de aandelenmarkten vertoonden sterke schommelingen, terwijl ook bepaalde segmenten van de obligatiemarkt – zogeheten subprime papier, voor de aankoop van bundels hypothecaire leningen aan partijen met een lage kredietwaardigheid – crisisverschijnselen lieten zien. Aanleiding was de gestegen rente op de Amerikaanse markt gecombineerd met de dalende huizenprijzen in de vs. Dit bracht veel Amerikaanse huizenbezitters in betalingsproblemen. Het gevolg was een sterke waardedaling van subprime papier. Omdat onduidelijk was welke partijen de risico’s van dit papier droegen, ontstond onrust op de kapitaalmarkt. Geldverstrekkers meden risico’s en hielden hun hand op de knip. Voor de Nederlandse institutionele beleggers als pensioenfondsen en verzekeraars lijken de gevolgen van deze onrust echter beperkt te zijn geweest. Voor zover pensioenfondsen subprime papier in bezit hebben, heeft dat ondanks de onrust op de financiële markten geen duidelijke zichtbare effecten op de obligatieportefeuille gehad. Dit type papier, op hun balans zichtbaar onder vastrentende waarden of als onderdeel van de portefeuille van een beleggingsfonds, liet in beide categorieën een waardestijging zien. Deze is grotendeels te verklaren door de daling van de rente in het derde kwartaal. Een downgrading van effecten, zoals bij subprime papier heeft plaatsgevonden, is bij de pensioensector als geheel niet opgetreden. De verdeling van de vastrentende beleggingen over de verschillende rating klassen is niet noemenswaardig gewijzigd (grafiek). De beleggingen door pensioenfondsen in hedge fondsen hebben het afgelopen kwartaal uitstekend gerendeerd. Dit is enerzijds opvallend, omdat juist enkele hedge fondsen sterk onder de subprime crisis hebben geleden. Anderzijds is de diversiteit aan beleggingsstrategieën van hedge fondsen waarin pensioenfondsen beleggen groot en zijn sommige strategieën juist profijtelijk bij de huidige crisis. Pensioenfondsen hebben onder andere ook belegd in hedge fondsen die juist beter renderen wanneer het met de aandelenkoersen minder goed gaat (en omgekeerd). Het rendement op aandelen was in het derde kwar10

120 100 80 60 40 20 0 I 07

II

aaa

aa

Lager dan bbb

Geen rating

III

a

bbb

taal onder invloed van de gedaalde aandelenkoersen negatief. De meeste pensioenfondsen hebben, los van de negatieve stemming op beurzen, wel de benchmarks die zij zelf hanteren, weten te verslaan. Ook dit duidt op een effectief beleid om beleggingsrisico’s af te dekken.

Wisselkoersdalingen drukken waarde uitstaande schuld Nederlandse ingezetenen hebben in het derde kwartaal voor eur 95 miljard aan nieuw schuldpapier uitgegeven. Hiervan betrof eur 54 miljard kortlopend (één jaar of korter) en eur 40 miljard langlopend. Na aftrek van aflossingen kwamen de netto emissies uit op eur 20 miljard. De uitstaande schuld steeg echter maar met eur 15 miljard tot eur 916 miljard. Dit werd met name veroorzaakt door een daling van de tegenwaarde in euro’s van uitstaande schuld in vreemde valuta. Zo deprecieerde de Amerikaanse dollar, na de euro de belangrijkste munt voor uitgegeven schuldpapier, in het derde kwartaal met zo’n vijf procent. Het aandeel van schuldpapier in vreemde valuta in de uitstaande bedragen schommelt al enige jaren rond de 20 procent (zie grafiek x). Het meeste schuldpapier in vreemde valuta wordt uitgegeven door monetaire financiële instellingen (mfi’s). Van de eur 178 miljard DNB



Grafiek 4 Uitstaande bedragen schuldpapier naar muntsoort Miljarden euro’s 1000 900 800 700 600 500 400 300 200 100 0 I 02

II

Euro en eurovaluta’s

III

IV

I 03

II

III

IV

I 04

II

III

IV

II

III

IV

I 06

II

III

IV

I 07

II

III

Niet-Euro valuta’s

aan schuldpapier in vreemde valuta die aan het einde van het derde kwartaal uit stond, was eur 155 miljard uitgegeven door mfi’s. In het derde kwartaal van 2007 behoorden zelfs bijna alle emittenten van nieuw schuldpapier in vreemde valuta tot de bankensector (met eur 23 miljard van de eur 24 miljard). Voor kort schuldpapier zijn mfi’s sinds lange tijd de enige partij in dit marktsegment, hoewel de Staat ook plannen heeft op dit gebied (zie hieronder). Door de vreemde valuta om te wisselen in euro’s, waar derivaten zoals currency swaps voor worden ingezet, kunnen emittenten gebruik maken van meerdere financieringsbronnen. Ondanks de mondiale crisis op de kredietmarkten die medio augustus tot uitbarsting kwam, bleven de emissies door Nederlandse ‘special purpose vehicles’ uit hoofde van securitisaties redelijk op peil. Hoewel het geëmitteerde bedrag in het derde kwartaal (rond de eur 15 miljard) significant lager lag dan in de drie voorgaande kwartalen (gemiddeld ruim boven de eur 20 miljard), zit het op jaarbasis nog boven het niveau van 2006. Er zijn wel aanwijzingen dat een aantal ‘originators’ (de banken die de gesecuritiseerde activa oorspronkelijk op de balans hadden) er, mede gezien de minder liquide markt, de voorkeur aan gaven de obligaties in de eigen portefeuille op te nemen. De overheid pleegde in het derde kwartaal één grote emissie die in twee delen in de markt werd gezet. Op de nieuwe tienjarige lening werd in juli ruim eur 6 miljard opgehaald. In september werd er op dezelfde lening nog eens eur 3,5 miljard uitgegeven. Op het korte staatspapier (‘Dutch Treasury Certificates’) werd per DNB

I 05


saldo voor eur 1,6 miljard afgelost waardoor de stand daalde tot iets onder eur 29 miljard. Daarnaast startte de Staat in juli een zogenaamd ‘Commercial Paper’ (cp) programma. Hiermee wordt tegen zeer korte looptijd (tussen één week en drie maanden) geld aangetrokken, zowel euro’s als andere valuta. Vooralsnog gaf de overheid deze zomer alleen cp in euro’s uit. In het vierde kwartaal verwachtte ze ook cp’s in Britse ponden en Amerikaanse dollars uit te geven. Ze zal de opbrengsten hiervan, net als de banken, omruilen naar euro’s met behulp van valutaderivaten.

Verschuiving in belangstelling van binnenlandse naar buitenlandse effecten In het derde kwartaal van 2007 verminderden buitenlandse beleggers hun bezit aan Nederlandse effecten. In totaal werd voor eur 9 miljard verkocht en afgelost. Vooral de aantrekkingskracht van Nederlandse obligaties daalde sterk. Tegenover aankopen in het vorig kwartaal van eur 12 miljard stonden nu verkopen van eur 5 miljard. De overheid loste in de maand juli eur 12 miljard af aan staatsobligaties. Dit werd deels teniet gedaan door de uitgifte van eur 7 miljard aan nieuwe staatsobligaties. Nederlandse aandelen waren eveneens minder in trek. Een uitzondering hierop waren de aandelen van banken, die door de overnamestrijd van abn amro wél in de belangstelling stonden. Er werd voor eur 1 miljard aan aandelen van Nederlandse banken aangekocht. 11


Maar door de verkoop van eur 5 miljard van aandelen van de overige sectoren bedroeg de verkoop van Nederlandse aandelen per saldo eur 4 miljard. Buitenlandse aandelen stonden in de belangstelling van Nederlandse beleggers. Ze breidden hun portefeuille met eur 8 miljard uit, voor de helft met aandelen van ondernemingen in landen buiten het emugebied. Ondanks een fors wisselkoersverlies van eur 9 miljard konden zij dankzij een koerswinst van eur 13 miljard toch nog enig rendement behalen op hun buitenlandse aandelen. De laatste kwartalen deden zich uitschieters voor in de aan- en verkopen van buitenlandse aandelen, veelal door het aangaan en terugdraaien van aanzienlijke shortposities door Nederlandse banken (verkopen van effecten die een belegger eerst leent in de hoop ze later goedkoper te kunnen aanschaffen en terug te leveren). In het eerste kwartaal van 2007 gingen zij voor aanzienlijke bedragen shortposities aan. In de daarop volgende kwartalen werd er juist meer aangekocht dan verkocht. De belangstelling van Nederlandse beleggers op de kapitaalmarkt verschoof van obligaties binnen het emugebied naar landen daarbuiten. Zij kochten voor eur 6 miljard aan obligaties van ondernemingen in landen buiten de emu, terwijl zij binnen het emu-gebied eur 4 miljard aan kapitaalmarktpapier van ondernemingen verkochten. Vooral bij de institutionele beleggers was deze verschuiving zichtbaar, al was bij hen overwegend sprake van substitutie en slechts lage netto aankopen op de buitenlandse kapitaalmarkt, mogelijk vanwege de onrust op de financiële markten. Al met al resulteerden de grote aankopen van Nederlandse beleggers in buitenlandse effecten (eur 8 miljard) en de verkoop van Nederlandse effecten door het buitenland (eur 9 miljard) in een substantiële uitstroom van kapitaal van eur 17 miljard. 1 Zie voor een beschrijving DNB Kwartaalbericht september 2007, pp. 15-16. 2 DNB Kwartaalbericht september 2007, p. 16. 3 Bedrijfsresultaat na belastingen.

12

DNB


Doorwerking van de ecb-rente op bancaire tarieven varieert Sinds de Europese Centrale Bank (ECB) eind 2005 een ronde van renteverhoging startte hebben banken hun debet- en credittarieven aangepast. Ruim 1 1/2 jaar van monetaire verkrapping blijkt onvolledig door te werken in de Nederlandse bancaire kredieten spaarrentes. Eerder constateerde DNB dat banken vooral hun tarieven op kredieten snel verhoogden terwijl de rentes op bepaalde spaargelden achterbleven. Dit beeld is thans genuanceerder: naast rekening courantkrediet zijn er meer typen kredieten die in tariefsverhoging zijn achtergebleven bij de officiële renteverhoging. Er blijkt dat de lengte van de rentevastperiode van belang is bij de mate van doorwerking in de tarieven van de verstrekte kredieten. Onveranderd is het beeld dat girale deposito’s en snel opneembare spaargelden zoals internetrekeningen qua tariefsverhoging achterblijven bij de verhogingen van de ECB-rente.

Inleiding Het beleid van de Europese Centrale Bank (ecb) richt zich op het handhaven van prijsstabiliteit. Als de prijzen op de middellange termijn met net iets minder dan 2% per jaar stijgen is er sprake van prijsstabiliteit. De ecb

heeft geen directe invloed op stijgende prijzen en gebruikt daarom de rente om de inflatie indirect te beïnvloeden. Een renteverhoging van de ecb werkt door in de debet- en credittarieven van banken (zie Box 1). Zo wordt ook het lenen van geld door consumenten en bedrijven duurder. De vraag naar krediet zal daardoor minder snel gaan groeien waardoor de binnenlandse bestedingen ook langzamer toenemen en de prijzen trager zullen stijgen. Het duurt overigens langere tijd, gewoonlijk wel anderhalf tot twee jaar, voordat een rentewijziging doorwerkt in de prijzen. Bancaire rentevoeten spelen daarom een belangrijke rol bij de transmissie of doorwerking van het monetaire beleid op de economie. Sinds december 2005 zijn in acht stappen de officiële tarieven van de ecb in totaal met 2 procentpunt verhoogd. In dit artikel wordt de vraag beantwoord in welke mate deze renteverhogingen hebben doorgewerkt in de Nederlandse bancaire rentes. Achtereenvolgens worden eerst de ontwikkelingen in de belangrijkste tarieven voor aangetrokken deposito’s van banken besproken. Daarna komen de tarieven voor verstrekte kredieten aan bod. Tabel 1 geeft een overzicht van de nieuw verstrekte kredieten en nieuw aangetrokken deposito’s (zie ook Box 2).

Box 1 Relatie ecb-rentes en bancaire rentes Kredietinstellingen in het eurogebied zijn verplicht gemiddeld een bepaalde hoeveelheid geld, de zogenaamde minimumreserves, aan te houden bij hun nationale centrale bank (meestal voor een periode van 4 à 5 weken). Hiermee creëert de ecb een tekort aan liquiditeiten in het eurogebied. Commerciële banken zijn daardoor voor hun financiering afhankelijk van de ecb voor het verkrijgen van liquiditeiten. Deze tekorten vullen ze aan door kortlopende leningen op te nemen bij de nationale centrale banken in het eurogebied (waaronder dnb). De ecb hanteert voor deze leningen officiële tarieven die zij passend acht bij haar streven naar prijsstabiliteit. De minimale inschrijvingsrente is daarbij het leidende tarief. Als deze rente wordt verhoogd, dan wordt het lenen van geld door de banken bij de centrale banken duurder. Deze rentestijging zal doorwerken op de Europese geldmarkt, dat is de markt waarop banken met elkaar tegoeden in euro’s verhandelen. Deze

DNB


Europese geldmarktrentes, de zogenaamde euribortarieven, zijn op hun beurt weer bepalend voor de tarieven die de banken (door)berekenen aan hun klanten, voornamelijk huishoudens en bedrijven. Dit geldt zowel voor kredieten als voor deposito’s. Het is overigens geen wet van Meden en Perzen dat die doorberekening één op één verloopt. Diverse factoren spelen een rol, zoals de mate van concurrentie tussen banken, de stand van de conjunctuur, de financieringscondities op financiële markten en de financieringsbehoeften van de banken zelf. Wel lijkt het realistisch te veronderstellen dat banken in een concurrerende markt met voldoende aanbieders en een aanhoudende kredietvraag, een officiële renteverhoging in beginsel zullen doorberekenen in bv. de korte hypotheekrentes ter behoud van hun rentemarge. Maar ook de rentevergoeding op spaargelden zal een opwaartse invloed ondervinden.

13

Doorwerking van de ECB-rente op bancaire tarieven varieert

Tabel 1 Belangrijkste deposito- en krediettarieven Nederlandse banken, september 2005-juni 2007 Miljoenen euro’s, procenten

Rentestijging nieuwe contracten2

Nieuwe contracten

Deposito’s

Huishoudens

Bedrijven

Leningen

Huishoudens

Bedrijven

Giraal Met opzegtermijn ≤ 3 maanden Met vaste looptijd ≤ 1 jaar

55.342

1

222.045

1

7.140

Giraal Met vaste looptijd ≤ 1 jaar

92.665

Rekening-courantkrediet (roodstand) Consumptief krediet met variabele rente of rentevaste periode ≤ 1 jaar Woninghypotheken met variabele rente of rentevaste periode ≤ 1 jaar Idem met rentevaste periode > 1 jaar t/m 5 jaar Idem rentevaste periode > 5 jaar t/m 10 jaar Idem meer dan 10 jaar rentevast

10.955

Rekening-courantkrediet (roodstand) Leningen > eur 1 miljoen met variabele rente of t/m 1 jaar rentevast Idem > dan 1 jaar t/m 5 jaar rentevast Idem > dan 5 jaar rentevast

53.728

1

0,98 1,94

1

0,62

27.505

ecb-rente 1 Nieuwe contracten voor deze categorie zijn zowel uitstaande bedragen als nieuwe overeenkomsten. De veronderstelling is dat deze financiële instrumenten voortdurend worden vernieuwd.

0,19 0,18 1,55

250

1,89

1.299

1,81 1,43 0,92 0,59

608 2.654 3.111

1.009 444 429

1

0,92 2,17 1,54 1,42 2,00

2 Betreft een gemiddelde van de rente gewogen naar de omvang van het contract.

Box 2 Rentestatistiek De maandelijkse rentestatistiek omvat tarieven op deposito’s en leningen die door in Nederland gevestigde banken zijn vastgelegd in contracten luidend in euro’s. Sinds 2003 verzamelen de centrale banken van het eurogebied gegevens over deze kredieten spaarrentes.1 Deze rentes worden betaald of ontvangen door tegenpartijen die tot de huishoudens en (niet-financiële) bedrijven horen. Hoewel huishoudens en bedrijven over het hele eurogebied verspreid kunnen zijn, zijn zij in de praktijk voornamelijk in Nederland gevestigd. Daarmee onderscheidt deze statistiek (tabel 3.8.2) van de tarieven op de retailmarkt zich van de tarieven die dnb verzamelt van de financiële markten zoals

14

de gelden kapitaalmarkt (de wholesalemarkt, tabel 3.8.1). Op deze markten handelen de banken met elkaar (interbancair) of met grote professionele marktpartijen (zoals overheden, institutionele beleggers). Belangrijk is het onderscheid tussen nieuwe contracten en alle uitstaande overeenkomsten. Nieuwe contracten worden in de verslagmaand afgesloten waarbij de voorwaarden – zoals rentetarief, looptijd – voor het eerst, of opnieuw, worden overeengekomen. Juist de informatie afkomstig uit nieuwe contracten (in feite transacties) geven goed inzicht in de snelheid waarmee officiële rentewijzigingen doorwerken.

DNB



Depositotarieven huishoudens a Girale deposito’s Bijna elk huishouden beschikt wel over een of meerdere betaalrekeningen. De rentevergoeding daarover is zeer gering, circa 0,7%, steeg tot en met juni 2007 nauwelijks (+ 0,2%) en staat dus tamelijk los van de stijging van de officiële tarieven van de ecb. De girale creditrente is een gewogen gemiddelde van alle rekening couranttegoeden waarvan sommige geen en andere wel een rentevergoeding krijgen. Gezinnen houden girale gelden vooral aan in verband met transactie- en voorzorgsmotieven. Per eind juni was het uitstaand bedrag ruim eur 55 miljard. b Deposito’s met een vaste looptijd Dit zijn niet-overdraagbare spaargelden die in beginsel niet tussentijds in chartaal geld kunnen worden omgezet, tenzij de houder een boete betaalt. De rente op deze spaarvorm is constant gedurende de looptijd. Aan het eind van juni 2007 hielden gezinnen in totaal ruim eur 40 miljard aan op dergelijke depositorekeningen. De nieuwe inleg groeit sinds 2007 (grafiek 1). In het bijzonder zijn de nieuwe contracten voor deposito’s met een vaste looptijd tot en met 1 jaar populair geworden. Sinds de officiële rentestijgingen hebben banken het tarief op deze spaarvorm verhoogd. Vanaf een zeker moment zijn huishoudens een deel van hun internetrekeningen – waarop de rente nauwelijks steeg, zie onder – gaan overhevelen naar genoemde deposito’s met een vaste looptijd. Ook de banken zelf hebben in

de loop van 2007 de nieuwe inleg van vaste spaardeposito’s gepromoot, bijvoorbeeld via renteacties. Voorts hebben klanten na afloop van een kalenderkwartaal hun bonusrente op bepaalde soorten internetspaarrekeningen geïncasseerd en vervolgens (een deel van) hun tegoed overgeboekt naar deposito’s met vaste looptijd. De renteverhoging door de ecb werkte door in een stijging van het spaartarief op vaste termijnen met ruim 1,5%-punt (eind juni 2007). Hierdoor nam de nieuwe inleg op deze spaarvorm in het tweede kwartaal van 2007 toe tot bijna eur 7 miljard per maand. Onder invloed van de recente onrust op de financiële markten2 stegen deze spaartarieven nog verder (grafiek 1). Daardoor groeide de nieuwe inleg in juli en augustus tot zelfs gemiddeld bijna eur 11 miljard. c Deposito’s met korte opzegtermijn Voorafgaand aan de ronde van officiële renteverhoging stond het tarief op snel opneembaar spaargeld op 2,4%.3 Zoals uit grafiek 2 blijkt, hebben de banken dit tarief nauwelijks verhoogd. Het betreft hier vooral internetrekeningen. Een verklaring kan zijn dat de kredietinstellingen hiermee proberen de financieringskosten van hun creditgelden beperkt te houden. Het gaat hier voor alle banken in totaal namelijk om een aanzienlijk uitstaand bedrag van eur 222 miljard waarop de rente op het gehele tegoed dagelijks aanpasbaar is. Wellicht dat banken daarom doelbewust een hoger tarief bieden aan spaarders die voor een wat langere tijd hun spaargeld willen vastzetten (zie boven). Inter-

Grafiek 1 Deposito’s vaste looptijd t/m 1 jaar huishoudens 4,5

14

4,0

12

3,5 10

3,0 2,5

8

2,0

6

1,5

4

1,0 2

0,5 0

0 sep. okt. nov. dec. jan. feb. mrt. apr. mei jun. jul. aug. sep. okt. nov. dec. jan. feb. mrt. apr. mei jun. jul. aug. 05 06 07

Nieuwe inleg ecb-rente eur mrd, schaal rechts

DNB

Depositorente


15


Grafiek 2 Deposito’s met korte opzegtermijn huishoudens 4,5

240

4,0

235

3,5

230

3,0

225

2,5

220

2,0

215

1,5 1,0

210

0,5

205

0


Stand eur mrd, schaal rechts

ecb-rente

Rente

netrekeningen zijn dan qua tarief minder aantrekkelijk, maar daar staat als voordeel tegenover dat het tegoed snel opneembaar blijft.

het tarief op vaste deposito’s tijdens de financiële onrust doorgestegen, zelfs tot boven de ecb-rente.

Krediettarieven huishoudens Depositotarieven bedrijven a Girale deposito’s Anders dan bij de gezinnen is de creditrente op dergelijke deposito’s wel gestegen, van 1 1/2% naar ruim 21/2%. Deze renteverhoging is de helft van die van de ecb-rente. Voor bedrijven betreft het hier werksaldi waarvan het tegoed eind juni 2007 ruim eur 92 miljard bedroeg. Deze gelden moeten beschikbaar zijn voor operationele activiteiten. b Deposito’s met een vaste looptijd Ondernemingen houden ook deposito’s aan met een vaste, vooraf overeengekomen, looptijd. Het totale tegoed hiervan bedraagt eur 44 miljard, waarvan bijna tweederde deel (eur 27 miljard) maandelijks vervalt en wordt vernieuwd. Dit is veel meer dan het gedeelte dat maandelijks bij huishoudens vervalt (18%) op dit type deposito. Ondernemingen voeren derhalve een actiever liquiditeitsbeheer dan gezinnen. Bedrijven benutten deze deposito’s om een deel van hun overtollige girale middelen tegen een hogere rente te beleggen. Vanwege dit actieve beheer zijn deze deposito’s beschikbaar in geval van investeringen of fusies en overnames. Opvallend in grafiek 3 is dat de verhoging van de ecbrente heel goed wordt gevolgd, nog meer dan bij hetzelfde depositotype dat gezinnen aanhouden. Voorts is 16

a Rekening-courantkrediet Nederlandse huishoudens hebben grote bedragen geleend voor de aankoop van huizen en duurzame consumptiegoederen. Zij staan ook wel eens rood op hun betaalrekening voor uitgaven van allerlei aard. In grafiek 4 worden de kosten van roodstand (rekeningcourantkrediet) op basis van door dnb verzamelde gegevens in beeld gebracht. Deze kosten stijgen sinds de renteverhoging door de ecb in december 2005, maar deze stijging is zeker niet navenant. De debetrente op rekening-courantkrediet steeg tot juni 2007 met 0,6% tot een tarief van ruim 7%. Mede door de financiële onrust steeg deze rente in augustus door tot bijna 71/2 %. Overigens is dit een gemiddelde over alle huishoudens die incidenteel, regelmatig of permanent rood staan. Naast particulieren in loondienst vallen hier ook zelfstandigen, verenigingen en stichtingen onder. Voor deze laatste groepen cliënten zijn de tarieven regelmatig lager dan voor particulieren. Ook berekenen banken voor cliënten met relatief hoge limieten een lager tarief. Daarentegen passen banken een opklimmend tarief toe naarmate de roodstand hoger wordt, namelijk als deze boven de overeengekomen kredietlimiet uitkomt. De totale roodstand van huishoudens bij banken bedraagt per medio 2007 bijna eur 11 miljard.

DNB



Grafiek 3 Vaste looptijddeposito’s bedrijven 4,5

35

4,0

30

3,5

25

3,0 2,5

20

2,0

15

1,5

10

1,0 5

0,5

0


Nieuwe inleg ecb-rente eur mrd, schaal rechts

Deposito’s met vaste looptijd

b Consumptief krediet In tegenstelling tot het tarief voor rekening courantkrediet heeft de rentestijging op consumptief krediet wel systematisch de ecb-rente gevolgd. Stond deze rente tegen het eind van 2005 op 6,5%, per juni 2007 bedroeg de rente 8,4% voor nieuw afgesloten consumptief krediet (tarief augustus: ruim 8,6%). Gezinnen nemen dit krediet voornamelijk op voor een korte looptijd, namelijk tot en met een jaar. Onder consumptief krediet valt ook het grootste deel van het credit cardkrediet. c Hypothecaire leningen De grootste schuld van gezinnen bij banken staat uit in

de vorm van hypothecaire leningen (eind juni eur 392 miljard).4 Binnen de rentestatistiek worden nieuwe woninghypotheken onderscheiden naar de looptijd van de periode waarvoor de rente vast staat. De klant merkt pas iets van renteverhogingen als die rentevaste periode voorbij is (en de lening zou worden verlengd). Leningen met een variabele rente staan direct onder invloed van de interbancaire geldmarktrente en worden indirect bepaald door de ecb-rente. In grafiek 5 zijn de renteverhogingen van de ecb en de cumulatieve doorwerking daarvan op nieuwe hypotheekcontracten in beeld gebracht. Vanaf het begin van de monetaire verkrapping,

Grafiek 4 Roodstand en consumptief krediet huishoudens 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 sep. okt. nov. dec. jan. feb. mrt. apr. mei jun. jul. aug. sep. okt. nov. dec. jan. feb. mrt. apr. mei jun. jul. aug. 05 06 07

Debetrente roodstand

DNB

ecb-rente

Rente consumptief krediet


17


Grafiek 5 Gecumuleerde rentestijging op nieuwe hypotheken 2,5 2,0 1,5 1,0 0,5 0 -0,5 IV 05

ecb-rente

I 06

Variabele rente en t/m 1 jaar rentevast

II

III

IV

Meer dan 1 jaar t/m 5 jaar rentevast


Meer dan 10 jaar rentevast

2005iv, tot en met 2006iii, dus in het eerste jaar van rentestijging, lopen de twee kortstlopende hypotheekrentes (variabel en tot en met 1 jaar vast) en de 1-5 jaars hypotheekrente vrijwel geheel in de pas met de stijging van de ecb-rente. De rente op variabele hypotheken lijkt zelfs wat vooruit te lopen op verwachte rentewijzigingen door de ecb. De reden hiervoor betreft de gestegen euriborrente waaraan de rente op dit type leningen is gekoppeld.5 Vanaf 2006iv loopt de ecb-rente weer wat vooruit op de overige tarieven, en dat blijft zo tot en met 2007ii. Niettemin kan worden gesteld dat de hypotheekcategorie variabel en tot en met 1 jaar rentevast voor een zeer groot deel de officiële tariefsverhogingen heeft gevolgd (toeneming van 1,8%-punt tot en met juni). Daarna steeg dit tarief onder invloed van de stijgende geldmarktrentes door de onrust op de financiële markten door tot 5,12% in augustus (+2%-punt). Bij de hypotheektarieven met een rentevaste periode tussen 1 en 5 jaar is sprake van een kleinere invloed. De rente op de langstlopende woninghypotheken (rentevaste periode tussen 5 en 10 jaar en meer dan 10 jaar vast) vertonen weinig relatie met de officiële tariefsverhogingen. De bancaire financiering van dergelijke langerlopende kredieten vindt vooral op de lange termijn plaats. Door namelijk de rentelooptijd van de financiering (bv. in de vorm van obligaties) af te stemmen op de rentelooptijd van de langerlopende hypothecaire leningen beperken banken het renterisico; aldus ontstaat voor deze uitzettingen een gelijkmatig verloop van de rentemarge. Nu is de rente op de kapitaalmarkt, het uitgangspunt voor deze laatstgenoemde vorm van financiering, vanaf 18

IV 07

II

jul.-aug.

medio 2006 minder hard gestegen dan het geldmarkttarief (grafiek 6). Deze ontwikkeling heeft zich vertaald in een aangepaste prijsstelling op hypotheken met een lange rentevaste termijn. De yieldcurve6 voor woninghypotheken is hierdoor niet alleen vlakker geworden maar zelfs invers gaan lopen (korte rente ligt hoger dan lange rente, grafiek 7a). Een en ander betekent dat langerlopende woninghypotheken relatief goedkoper zijn geworden. De populariteit van variabel-rentende hypotheken is daarom teruggelopen. Medio 2005 was dit nog, vanwege de lage rente, de meest gevraagde hypotheekvorm. Thans zijn hypotheken met een rentelooptijd langer dan 10 jaar het meest in trek bij huishoudens, gevolgd door die in de categorie 5-10 jaar (tabel 1).

Krediettarieven bedrijven Met rekening courantkrediet hebben bedrijven de mogelijkheid om tot een bepaald bedrag – de limiet – rood te staan op hun betaalrekening. Hiermee vangen ondernemingen schommelingen op tussen hun inkomsten en uitgaven. Er wordt alleen rente betaald over de werkelijke debetstand (eind juni bedroeg deze ruim eur 53 miljard). De ecb-rente vormt de grondslag voor de debettarieven in de zakelijke sfeer. Afhankelijk van onder meer de kredietwaardigheid van het bedrijf volgt een renteopslag op het basistarief. Ook deze opslagen, inclusief een extra opslag bij overschrijding van de kredietlimiet, worden meegenomen bij de berekening van de gemiddelde DNB



Grafiek 6 Geld- en kapitaalmarktrente eurozone 5,0 4,5 4,0 3,5 3,0 2,5 2,0 1,5 1,0 sep. okt. nov. dec. jan. feb. mrt. apr. mei jun. jul. aug. sep. okt. nov. dec. jan. feb. mrt. apr. mei jun. jul. aug. 05 06 07

Euribor 3-maands

Staatsobligaties eurogebied 10 jaar

debetrente. Uit grafiek 7 blijkt dat de rentestijging op rekening courantkrediet (0,92% in juni, 1,04% in augustus) achterblijft bij de verhoging van de ecb-rente. Om en nabij de helft van de officiële renteverhoging heeft dus doorgewerkt in het rekening-couranttarief. Bij een rentewijziging van de ecb bekijkt elke bank in hoeverre deze kan worden nagevolgd. Er spelen namelijk meer factoren een rol bij de prijsstelling van dit krediet, zoals de aanwas van de opgenomen gelden. Voorts is ook de mate van concurrentie tussen banken van invloed. Tevens is het tarief op rekening courantkrediet

Grafiek 7a Yieldcurve voor hypotheken met korte en lange rentevaste periode Procenten 6

onderdeel van de totale zakelijke relatie die een bank met haar cliënt heeft. De rentedoorwerking naar andere, afzonderlijke bedrijfsleningen, is sterker (grafiek 8). Hierin worden gecumuleerde rentestijgingen op grote bedrijfsleningen (niet zijnde rekening courantkrediet) weergegeven. Direct na de eerste officiële renteverhoging gaat het tarief op de kortstlopende bedrijfslening omhoog, hoger dan de stijging van de ecb-rente, terwijl de andere looptijden de officiële tarieven volgen. In de loop van 2006 en 2007 blijft de kortstlopende bedrijfslening qua tarief met de ecb-rente in de pas lopen. De ecb-rente heeft een afnemende invloed op de rentes op de twee typen bedrijfsleningen met een langere rentevaste looptijd vanaf het tweede kwartaal van 2006. Wat de financieringskosten betreft, lopen deze twee typen bedrijfsleningen meer in de pas met de minder sterk gestegen kapitaalmarktrente. Ook hier geldt dat banken zo het renterisico proberen te beheersen.

5

Evaluatie 4

3 Variabele rente en t/m 1 jaar rentevast

Sep. 2005

DNB


Aug. 2007


In dit artikel is de mate van doorwerking onderzocht van een reeks van renteverhogingen door de ecb op de bancaire rentes voor lenen en sparen. Eerdere analyse leverde op dat banken hun tarieven op uitgezette gelden in het eerste halfjaar na de eerste ecb-renteverhoging meer, en ook in de volle breedte van het leningspectrum, opwaarts aanpasten dan de rente op de opgenomen gelden. Dit beeld behoeft thans, ruim anderhalf jaar later, enige nuancering. Naast de rood19


Grafiek 7 Rekening courantkrediet bedrijven 6 5 4 3 2 1 0 sep. okt. nov. dec. jan. feb. mrt. apr. mei jun. jul. aug. sep. okt. nov. dec. jan. feb. mrt. apr. mei jun. jul. aug. 05 06 07

ecb-rente

Rente

stand en de allerlangste hypotheekrente zijn er meer typen bancaire uitzettingen bijgekomen die thans in tariefsverhoging achterblijven bij de officiële renteverhoging. De banken volgen de verhoging van de ecbrente derhalve zeker niet voor al hun debettarieven. Er blijkt sprake van een clustering. Leningen met een langere rentefixatietermijn ondervinden alle een kleinere invloed van de officiële rente en bewegen juist meer parallel met de stijging van de kapitaalmarktrente. Daarentegen loopt een aantal leningen met een rentetypisch korte looptijd thans gelijk op met de ecb-rente. Deze gevolgtrekking geldt zowel voor huishoudens als

voor bedrijven. Bedrijven blijken daarbij een actief liquiditeitenbeheer te voeren. Wel blijft het zo dat, vergeleken met de eerdere analyse, girale deposito’s en deposito’s met een heel korte opzegtermijn (internetrekeningen) qua tariefsstijging achterblijven bij de ecbrente. Op basis van gegevens van ruim 1 1/2 jaar van monetaire verkrapping is derhalve sprake van een gedeeltelijke doorwerking op de Nederlandse bancaire kredieten spaarrentes. In de literatuur wordt eveneens op deze constatering gewezen.7 Men geeft aan dat monetair beleid er rekening mee moet houden dat de doorwer-

Grafiek 8 Gecumuleerde rentestijging bedrijfsleningen > 1 miljoen euro 2,5 2,0 1,5 1,0 0,5 0 IV 05

ecb-rente

20

I 06

Variabele rente en t/m 1 jaar rentevast

II

III



IV

IV 07

II

jul.-aug.

DNB



king van rentebeslissingen op de bancaire retail-rentes onvolledig is.8 Ook onderscheidt men verschillende invloeden op de snelheid en volledigheid van deze doorwerking op de bancaire rentes in het eurogebied zoals financiële innovaties (denk aan derivaten), concurrentiedruk vanuit wholesale financiële markten en de mate van concurrentie binnen de bankensector.9 De invloed van de mate van concurrentie is belangrijk. In concurrerende markten treden significant lagere debetrentes op; de sterkste verlaging treedt op bij hypotheken en kortlopende leningen aan bedrijven.10 Ook vindt men een asymmetrische doorwerking op korte termijn voor bepaalde nationale markten, bv. Italië. Banken passen hun debetrentes sneller aan tijdens perioden van monetaire verkrapping dan tijdens perioden van monetaire verruiming. Het omgekeerde blijkt te gelden voor de depositotarieven.11

7 De ecb organiseerde een seminar over de doorwerking van monetair beleid op bancaire rentes: Interest rates in retail banking markets and monetary policy, Frankfurt am Main, 5 February 2007, zie ook websiteverwijzing http://www.ecb.int/events/conferences/html/mir.en.html 8 Kwapil, C. , J. Scharler, Interest rate pass-through, monetary policy rules and macroeconomic stability, 2007, zie noot 7. 9 Gropp, R., C. Kok Sørensen, J. Lichtenberger, The dynamics of bank spreads and financial structure, 2007, zie noot 7. 10 Van Leuvensteijn, M., C. Kok Sørensen, J.A. Bikker, A.A.R.J.M. van Rixtel, The effect of competition on the bank interest rate passthrough in the euro area, 2007, zie noot 7. 11 Voor Italië is deze scheve doorwerking beschreven in Gambacorta, L., S. Iannotti, Are their asymmetries in the response of bank interest rates to monetary shocks?, 2007, zie noot 7.

Afsluitende opmerkingen De rentestatistiek biedt de mogelijkheid de doorwerking van de officiële rentewijzigingen te volgen op de tarieven van leningen en deposito’s van gezinnen en bedrijven. Het beeld dat daaruit ontstaat is niet eenduidig: sommige tarieven lopen in de pas met de ECB-rente, andere ijlen na, of lopen juist voor. Banken benutten een bepaalde speelruimte in hun commercieel beleid om ECB-renteverhogingen al dan niet door te geven in hun tarieven. Daarbij spelen factoren als concurrentie, stand van de conjunctuur, aanwas van de creditgelden, kredietwaardigheid van debiteuren en de algehele (verwachte) financieringscondities een rol. 1 Deze rentes worden vergaard op basis van een ecb-Verordering (ecb/2001/18), van 20 december 2001, gepubliceerd in pb nr. l 10 van. 12 januari 2002, pp. 24-46. 2 Amerikaanse huizenbezitters met een lage kredietwaardigheid kunnen hun hypotheeklasten niet meer opbrengen. In de vs heeft dit tot faillissementen onder hypotheekverstrekkers geleid. Deze lokale Amerikaanse crisis werkt elders in de wereld door omdat veel Amerikaanse hypotheken zijn verhandeld en doorverkocht aan internationale beleggers. Deze crisis werkt ook door op onder meer de Europese geldmarkt in de vorm van hogere euribortarieven. Banken stellen zich namelijk terughoudend op bij het uitlenen van geld aan andere banken uit onzekerheid over de kredietwaardigheid van hun tegenpartijen; houden deze laatste namelijk, direct of indirect, omvangrijke posities aan in dergelijke slechte hypotheken? Om een ordelijk marktbeloop te bevorderen stelde onder andere de ecb extra liquiditeiten ter beschikking. 3 In de statistiek heten deze deposito’s met opzegtermijn tot en met 3 maanden. 4 In totaal hebben huishoudens bij alle financiële instellingen eur 535 miljard hypothecair krediet opgenomen. 5 Doorwerking officiële tarieven op kredieten spaarrentes niet gelijk, dnb Statistisch Bulletin september 2006. 6 De yieldcurve beschrijft de relatie tussen de rentevoet (rendement of yield) en de looptijd op een bepaald moment voor schulden met het zelfde debiteurenrisico maar met verschillende looptijd.

DNB


21

Het externe vermogen van Nederland in 2006

In 2006 zijn de Nederlandse vorderingen op het buitenland sterker gestegen dan de verplichtingen aan het buitenland. Het externe vermogen, ofwel het verschil tussen beide, nam toe met EUR 21 miljard, waardoor een (kleine) netto vordering van EUR 4 miljard op het buitenland ontstond. Het overschot op de lopende rekening van de betalingsbalans was met EUR 45 miljard nog nooit zo groot. Tegenover die positieve bijdrage aan het externe vermogen stonden echter ook grote, per saldo negatieve waarderingseffecten. Om op deze laatste effecten meer zicht te geven publiceert DNB met ingang van dit Statistisch Bulletin een nieuwe zogeheten reconciliatietabel die het verband weergeeft tussen transacties, waardemutaties en de standen binnen het externe vermogen.

Trends in het externe vermogen Na een aantal jaren negatief te zijn geweest fluctueert het Nederlandse (netto) externe vermogen sinds 2003 rond evenwicht (grafiek 1). Het saldo was in 2005 naar eur -17 miljard gedaald, maar in 2006 steeg het weer naar eur +4 miljard. De groei van de vorderingen op het buitenland en die van de verplichtingen aan het buitenland gaan de laatste jaren min of meer gelijk op. De verbetering van de netto positie in 2006 was toe te schrijven aan aanzienlijke toenames in de saldo’s directe investeringen en ove-

rig financieel verkeer, die een afname in het effectensaldo meer dan gecompenseerd hebben. De totale bedragen aan grensoverschrijdende vorderingen en verplichtingen (exclusief die van de sector bijzondere financiële instellingen; zie box 1 voor de ontwikkelingen bij deze ‘bfi’s’) zijn de laatste jaren fors gestegen. Sinds 1998 zijn zowel de activa als passiva met gemiddeld ongeveer 15 procent per jaar gegroeid. Als percentage van het bbp zijn de Nederlandse vorderingen op het buitenland met bijna 700 procent zelfs het hoogst van de grotere geïndustrialiseerde landen (grafiek 2; de verplichtingen laten een vergelijkbaar beeld zien). Hieruit kan worden afgeleid dat Nederland één van de meest open economieën ter wereld is.1 Andere landen met externe activa van meer dan 400 procent van het bbp zijn Zwitserland, België en het Verenigd Koninkrijk. Voor alle in de grafiek weergegeven landen geldt dat sinds 1989 de buitenlandse activa en passiva ten opzichte van het bruto binnenlands product meer dan verdubbeld zijn, wat de toegenomen vervlechting én wederzijdse afhankelijkheden weerspiegelt.

Macro-economische ontwikkelingen Voor het vierde achtereenvolgende jaar groeide de wereldeconomie uitbundig; de wereldproductie steeg

Grafiek 1 Ontwikkeling en samenstelling van het externe vermogen Miljarden euro’s 200 150 100 50 0 -50 -100 -150 99

00

Saldo Saldo directe effecten investeringen

DNB

01

Saldo financiële derivaten


02

Saldo overig financieel verkeer

03

Saldo officiële reserves

04

05

06

Saldo extern vermogen

23


Box 1 Ontwikkelingen bijzondere financiële instellingen Extern vermogen van bfi’s

In dit artikel over het externe vermogen van Nederland wordt één sector buiten beschouwing gelaten: de bijzondere financiële instellingen (bfi’s). Het zijn ondernemingen met een buitenlandse moeder die gelden uit het buitenland ontvangen of daar opnemen en weer doorsluizen naar de moeder of andere groepsmaatschappijen. Ook geven bfi’s vaak effecten uit. Het zijn bijvoorbeeld houdster-, financierings- en royaltymaatschappijen. Zij kunnen in Nederland gevestigd zijn om fiscale redenen, maar ook vanwege de aanwezigheid van veel expertise op allerlei juridische of financiële terreinen. Aangezien bfi’s voornamelijk middelen doorsluizen, zijn hun buitenlandse vorderingen en verplichtingen vrijwel aan elkaar gelijk. Zij zijn dus niet of nauwelijks van betekenis voor het saldo van het externe vermogen van Nederland. Inmiddels telt Nederland zo’n 12.000 bfi’s. Hun externe activa en passiva zijn groot. Het balanstotaal van alle bfi’s samen kwam eind 2006, door een stijging met 11 procent, uit op ruim eur 1.400 miljard, bijna tweederde van de externe vorderingen van de overige Nederlandse sectoren. bfi’s zijn vooral actief op het gebied van de directe investeringen (kapitaaldeelnemingen en intercompany-financiering). Viervijfde deel van de activa

betreft buitenlandse investeringen. Aan de passiva kant van de ‘nationale bfi-balans’ is het aandeel van de investeringen lager (tweederde). Ruim een kwart van de verplichtingen wordt gevormd door uitgegeven effecten.

in 2006 met ruim 5 procent. Deze groei ging gepaard met een krachtige toename van de wereldhandel, met 8,9 procent in 2006 tegen 7,4 procent een jaar eerder. Het beeld van de saldi op de lopende rekeningen van de grootste landen veranderde weinig. De Verenigde Staten bleven de besparingssaldi van elders, voornamelijk de olie-exporterende landen, Japan en China, absorberen. De saldi van de Europese Unie en het Eurogebied daalden licht, tot respectievelijk -0,5 en -0,1 procent van hun totale bbp. Het overschot op de Nederlandse lopende rekening daarentegen nam in 2006 juist sterk toe tot eur 45 miljard, ofwel 8 procent van het bbp, en leverde niet eerder zo’n grote bijdrage aan het externe vermogen. De toename van het lopende-rekeningsaldo sinds het begin van dit decennium is opmerkelijk, en vooral terug te voeren op hogere netto ontvangsten op achtereenvolgens de goederen- en inkomensrekening (grafiek 3). In 2006 domineerde de stijging van het inkomenssaldo. Het volume van de Nederlandse uitvoer was in 2006

ongeveer 7 procent hoger dan een jaar eerder en leverde daarmee de belangrijkste bijdrage aan de groei van het Nederlandse bbp. Vooral de wederuitvoer nam sterk toe, met 13 procent. Het gaat daarbij om goederen die in Nederland worden geïmporteerd en vervolgens zonder noemenswaardige bewerking in het buitenland worden verkocht. De toegevoegde waarde voor de Nederlandse economie komt vooral voort uit het verrichten van diensten rondom deze goederenstroom (denk aan transport, open overslag). Dankzij de sterke groei van de wereldeconomie, in het bijzonder in landen als China en India, loopt de toename van de wederuitvoer al enkele jaren in de dubbele cijfers. Anders dan in 2005 groeide in 2006 echter ook het volume van de uitvoer van in Nederland geproduceerde goederen aanzienlijk, met 4 procent (de uitvoer van Nederlands product heeft een veel grotere invloed op de groei van de Nederlandse economie dan de wederuitvoer). De invoer groeide in 2006 nog iets harder dan de uitvoer en werd sterk gestimuleerd door de kooplust van de

24

Miljarden euro’s

Activa Directe investeringen in het buitenland Buitenlandse effecten Financiële derivaten Overig kapitaal Totaal activa Passiva Directe investeringen in Nederland Nederlandse effecten Financiële derivaten Overig kapitaal Totaal passiva

DNB

2005

2006

1.054

1.165

55

48

15

30

141

162

1.265

1.405

844

912

337

371

13

24

71

98

1.265

1.405



Grafiek 2 Buitenlandse activa als percentage van het bbp In procenten

700 600 500 400 300 200 100 0 België

Canada

1989

Finland

1999

Frankrijk Duitsland Italië

Japan

Nederland

Spanje

Zwitser- VK land

VS

2006

Bron: data imf, oeso, dnb

Nederlandse consument. In het bijzonder de consumptie van duurzame goederen, die voor een groot deel worden geïmporteerd, nam sterk toe. De grote stijging van het inkomenssaldo, waaraan de stijging van het saldo lopende rekening in 2006 in zijn geheel kan worden toegeschreven, was voorname-

lijk het gevolg van sterk gestegen inkomsten uit directe investeringen in het buitenland (zie hierna).

Grafiek 3 Ontwikkeling en samenstelling van de lopende rekening

De externe vermogenspositie van een land omvat de bezittingen van ingezetenen in het buitenland en die van niet-ingezeten in het binnenland. Met een overschot op de lopende rekening van de betalingsbalans bouwt een land vorderingen op het buitenland op of lost het eerder gemaakte schulden af. Omgekeerd zal een land dat in het lopende verkeer een tekort boekt, interen op eerder opgebouwde vorderingen op het buitenland dan wel een schuld aan het buitenland krijgen. Om deze reden wordt de mutatie in de externe vermogenspositie vaak één op één gekoppeld aan het saldo op de lopende rekening van de betalingsbalans. Maar behalve de grensoverschrijdende transacties is er nog een factor die de ontwikkeling van de externe vermogenspositie bepaalt. Die kan worden samengevat onder de noemer waarderingseffecten. Deze waardemutaties zijn de laatste jaren sterk in belang toegenomen. Om hierin meer inzicht te geven wordt met ingang van dit Statistisch Bulletin een nieuwe tabel gepubliceerd (tabel 5.11 in het tabellengedeelte) die een overzicht, een reconciliatie, weergeeft van betalingsbalansstromen, waardemutaties en de ontwikkeling in het externe vermogen gedurende de laatste twee jaren. Zie tabel 1 voor

Miljarden euro’s

60 50 40 30 20 10 0 -10 -20 00

01

02

Saldo Saldo inkomensinkomens overdrachten

03

Saldo dienstenverkeer

Saldo lopende rekening

DNB

04


05

06

Saldo goederenverkeer

De relatie tussen betalingsbalans, externe vermogenspositie en rendement

25


Tabel 1 Mutaties in het externe vermogen in 2006 Miljarden euro’s

Directe investeringen

Effecten

Activa Passiva Activa Passiva

Eindstand 2005

Aan-/ verkopen

Wisselkoersmutaties

Prijsmutaties

Overige Eindstand mutaties 2006

520

38

-10

2

-4

546

382

6

-2

0

-6

381

930

34

-29

37

-14

958

1.017

48

-7

28

-1

1.084

Activa Passiva

60

-107

4

113

-8

62

74

-112

-2

113

-7

66

Overig financieel verkeer Activa Passiva

533

151

-26

0

3

661

603

132

-26

0

0

709

17

1

0

0

0

18

2.059

117

-61

152

-22

2.245

2.076

74

-36

141

-15

2.240

-17

43

-25

11

-8

4

Derivaten

Officiële reserves

Activa

Totaal

Activa Passiva Saldo

Toelichting: door afronding kunnen de sommaties afwijken van de totalen.

een samenvatting over het jaar 2006 (een toelichting op de componenten wordt gegeven in box 2). Wanneer de waarderingseffecten aan de activa- en passivazijde over een langere periode in evenwicht zouden zijn, zou de mutatie in het externe vermogen per definitie gelijk zijn aan de som van de tekorten en overschotten op de lopende rekening over diezelfde periode. In Nederland was daarvan echter de laatste twee decennia geen sprake. Het gecumuleerde saldo op de lopende rekening bedroeg eur 320 miljard, terwijl het netto externe vermogen sinds 1986 is afgenomen (grafiek 4). Nederlands’ verplichtingen zijn sindsdien sterker in waarde gegroeid dan de vorderingen op het buitenland. Dat wijst op een verschil in rendement, al zijn er ook andere oorzaken mogelijk. De waardestijging van ons buitenlandse bezit kan bijvoorbeeld ook achtergebleven zijn doordat buitenlandse dochters van Nederlandse bedrijven relatief meer winst hebben uitgekeerd in plaats van die te herinvesteren. Wordt ook met ontvangen inkomens (in de vorm van uitgekeerde winsten en rente) rekening gehouden, dan blijken niet-ingezetenen in de periode 1986-2006 in Nederland een gemiddeld zo’n 2 1/2 procent hoger ren26

dement te hebben geboekt dan Nederlanders in het buitenland (tabel 2).3 Zowel bij de directe investeringen als bij het aandelenbezit was het verschil in rendement groot. Op schuldpapier daarentegen behaalden Nederlanders juist een iets hoger rendement in het buitenland dan omgekeerd. In 2006 was het verschil tussen het totaalrendement aan de activa- en passivazijde overigens marginaal. Waarderingseffecten hadden ook in 2006 per saldo een negatief effect op het netto behaalde totaalrendement (tabel 1); ditmaal werd dit echter grotendeels gecompenseerd doordat een fors groter bedrag aan inkomens werd ontvangen dan uitbetaald. Op hun directe investeringen in het buitenland behaalden Nederlanders een rendement van ruim 8 procent. Omgekeerd boekten buitenlanders op directe investeringen in Nederland een kleine 5 procent aan rendement. Het beeld in 2006 was daarmee voor wat de directe investeringen betreft, het tegenovergestelde van dat over de afgelopen 20 jaar. Nederlanders behaalden voorts een licht negatief resultaat op het buitenlands schuldpapier dat ze in hun portefeuille hadden. De gestegen kapitaalmarktrente had negatieve prijseffecten op de waarde van zowel het DNB



Box 2 De reconciliatietabel voor het externe vermogen De reconciliatietabel geeft een overzicht van betalingsbalansstromen en de ontwikkeling in het externe vermogen. In tabel 1 geeft de kolom aan-/verkopen de netto-som van de betalingsbalanstransacties.2 In de kolommen met de eindstanden worden de posities gegeven, die tevens uitgebreid worden getoond in tabel 5.10. De waarderingseffecten in de tabel worden uitgesplitst in drie onderdelen: wisselkoersmutaties, prijsmutaties en overige mutaties. Wisselkoersmutaties betreffen waardemutaties van buitenlandse activa en passiva die niet in euro’s zijn gewaardeerd, voor zover ze althans het gevolg zijn van veranderingen in de wisselkoers van de tegenvaluta ten opzichte van de euro.

Onder prijsmutaties worden waardeveranderingen verstaan die koersfluctuaties van het financiële instrument zelf weerspiegelen. Prijsmutaties spelen vooral een rol bij effecten en derivaten. Tot de overige mutaties worden alle waardeveranderingen gerekend die niet zijn te verklaren uit wisselkoers- of prijsmutaties. Hieronder vallen bijvoorbeeld afschrijvingen zoals afboekingen van goodwill op directe investeringen. Ook gevolgen van populatiewijzigingen of waarderingsverschillen in verband met de overgang op nieuwe boekhoudrichtlijnen kunnen in deze kolom tot uiting komen.

Nederlandse als het buitenlandse uitstaande schuldpapier. Dit verklaart mede de relatief lage rendementen op schuldpapier in 2006.

ontwikkelingen op onderdelen van het externe vermogen beschreven.

Ontwikkelingen van de belangrijkste componenten van het externe vermogen In het resterende deel van dit artikel worden, mede aan de hand van de reconciliatie in tabel 1, de belangrijkste

Grafiek 4 Ontwikkeling netto extern vermogen versus gecumuleerd saldo lopende rekening Miljarden euro’s 350

Directe investeringen Op mondiaal niveau stegen de directe investeringen (gemeten aan de instromen) in 2006 tot usd 1.300 miljard, een toename van bijna 40 procent, waarmee het totaal aan investeringen in het recordjaar 2000 werd benaderd. De groei werd voor een belangrijk deel gedragen door gestegen bedrijfswinsten, fusies en overnames. Geherinvesteerde winsten zijn een belangrijke component van de directe investeringen geworden; in 2006 waren zij goed voor ongeveer 30 procent van het totaal.4 Bij de directe investeringen in Nederland was die toegenomen betekenis van herinvesteringen eveneens waarneembaar: in 2006 werd er door buitenlandse aandeelhouders maar liefst eur 11 miljard aan winsten

300 250

Tabel 2 Rendementen op externe activa en passiva

200

In procenten

150 100

2006

50

Gemiddeld 1986-2006

0 -50 -100

Activa

Passiva

Activa

Passiva

8,2

4,8

4,8

8,0

6,4

9,0

11,1

16,3

-0,7

2,7

9,2

7,6

8,4

8,5

10,2

12,8

-150 86

88

Nettoomvang waarderingseffecten

DNB

90

92

Netto extern vermogen

94

96

98

Cumulatief saldo lopende rekening


00

02

04

06

Directe investeringen Aandelen Schuldpapier Totaal

27


geherinvesteerd. De totale directe investeringen in Nederland bedroegen overigens slechts eur 6 miljard door omvangrijke aflossingen op intra-concernleningen die aan Nederlandse dochterbedrijven waren verstrekt (tabel 3). De totale stand aan directe investeringen in Nederland (de passiva in tabel 1) nam zelfs iets af, tot eur 381 miljard, door een klein valutaverlies en negatieve overige mutaties, die samen bijna eur 8 miljard bedroegen. Bij de Nederlandse directe investeringen in het buitenland speelde herinvestering van winsten in 2006 een opvallend kleine rol. Er werd eur 38 miljard in het buitenland geïnvesteerd en van dat bedrag verliet driekwart Nederland in de vorm van kapitaalstortingen. Winsten op buitenlandse deelnemingen werden vrijwel geheel als dividend uitgekeerd aan de Nederlandse aandeelhouders. De eur 2 miljard die niet werd uitgekeerd maar geherinvesteerd (tabel 3), viel in het niet bij dividendontvangsten ter grootte van eur 44 miljard. De hogere buitenlandse winsten, voor een belangrijk deel samenhangend met de gestegen olieprijs, verklaren in 2006 het hogere overschot op de lopende rekening (grafiek 3) en daarmee ook de verbetering van Nederlands’ externe vermogenspositie. De rendementen op buitenlandse deelnemingen waren met 8 procent bovengemiddeld hoog, gemiddeld ook ruim 3 procent hoger dan op de deelnemingen van buitenlandse bedrijven in Nederland. De stand aan investeringen in het buitenland nam dankzij de forse uitstroom van investeringskapitaal toe, al werd de stijging enigszins beperkt door negatieve waardemutaties. Uit een nadere beschouwing van de geografische verdeling blijkt dat bij zowel de in- als de uitgaande investeringen de vs een belangrijke rol spelen (grafiek 5). De vs zijn al decennia lang de grootste investeerder in Nederland; één op de vijf van de eind 2006 door het buitenland in Nederland geïnvesteerde euro’s komt

daar vandaan. Bij de uitgaande investeringen heeft de vs haar dominante positie echter verloren. Sinds 2005 zijn de Nederlandse uitstaande directe investeringen in het Verenigd Koninkrijk omvangrijker. Aan het einde van het jaar 2001 lagen de verhoudingen nog heel anders: toen betrof 28 procent van de Nederlandse directe investeringen de vs tegenover slechts 8 procent het vk. De concentratie van de grensoverschrijdende directe investeringen bij de grootste binnenlandse spelers is aanzienlijk. In 2006 namen de tien grootste Nederlandse investeerders in het buitenland 42 procent van de totale directe-investeringspositie voor hun rekening. In 2003 was dit percentage nog 37 procent. De tien ondernemingen met de grootste kapitaalbelangen in het buitenland worden in tabel 4 weergegeven. Omgekeerd tellen de tien grootste buitenlandse belangen van buitenlandse investeerders in Nederland al jaren op tot ongeveer 27 procent van de totale stand aan directe investeringen in Nederland. Effecten en financiële derivaten 5 Zowel Nederlandse als buitenlandse beleggers breidden in 2006 beleggingen in elkaars effecten uit door voor substantiële bedragen nieuwe aandelen en obligaties bij te kopen (tabel 5). Daarnaast groeiden hun portefeuilles sterk door waardestijgingen, die de gedurende 2006 opgelopen aandelenkoersen weerspiegelen. Met name Nederlandse beleggers in buitenlandse aandelen profiteerden van de wereldwijd gestegen aandelenkoersen, die zich bijvoorbeeld uitte in een stijging van de msci World Index van 13,5 procent. Het behaalde rendement op buitenlandse aandelen viel echter aanzienlijk lager uit (6,4 procent) door omvangrijke wisselkoersverliezen, voornamelijk op Amerikaanse en Japanse aandelen. De appreciatie van de euro ten opzichte van de dollar en de

Tabel 4 Grootste Nederlandse investeerders in het buitenland (ultimo 2006; in alfabetische volgorde) Tabel 3 Directe-investeringsstromen in 2006 Miljarden euro’s

In het In Nederland buitenland Kapitaaldeelnemingen Herinvestering van winsten Overige financiële transacties Totaal directe investeringen

28

5,3

27,6

10,9

1,8

-9,8

8,2

6,4

37,5

abn Amro aegon ing Groep Koninklijke Ahold Koninklijke kpn Koninklijke Philips Rabobank Reed Elsevier Royal Dutch Shell Unilever

DNB



Grafiek 5 Geografische verdeling van de directe investeringen (standen) In procenten

In Nederland

In het buitenland 8

11

20

België 10

24

Frankrijk 5 8 7

5 14

Verenigd Koninkrijk

4


13 12

Zwitserland Verenigde Staten Overig

yen bedroeg in 2006 respectievelijk 11 en 12 procent. Het bezit aan buitenlands schuldpapier steeg voornamelijk door aankopen van obligaties (ruim eur 50 miljard), die de afstoting van buitenlands geldmarktpapier ruimschoots compenseerden. De voorkeur van beleggers verschoof, onder invloed van de gestegen maar nog altijd relatief lage marktrente, naar instrumenten met langere looptijden en een bijbehorend hoger rendement. De wisselkoersverliezen op buitenlands schuldpapier bleven beperkt doordat zo’n 70 procent ervan uit eurolanden afkomstig is. Het buitenlandse bezit aan Nederlandse effecten nam sneller toe dan het Nederlandse bezit aan buitenlandse effecten, waardoor een negatief effectensaldo ontstond van eur 126 miljard. De eveneens zeer forse daling van dit saldo met eur 40 miljard heeft de stijging van het externe vermogen in 2006 aanzienlijk beperkt. De stijging van het bezit van Nederlandse aandelen werd voornamelijk veroorzaakt door prijsmutaties van eur 40 miljard. Het rendement dat buitenlandse beleggers behaalden op Nederlandse aandelen (9 procent) bleef wat achter bij de stijging van de aex-index (13 procent). Ook bij het Nederlands schuldpapier heeft zich de accentverschuiving van kort naar lang papier voorgedaan. Het buitenlands bezit aan geldmarktpapier nam, met name als gevolg van aflossingen, met maar liefst een derde (eur 12 miljard) af. Hier stonden voor grote bedragen aankopen tegenover van Nederlands kapitaalmarktpapier door buitenlandse partijen. Het aandeel van het saldo financiële derivaten in het saldo externe vermogen was in 2006 klein (eur -3 miljard).6 Ook de mutaties van vorderingen en verplichtingen waren gering, maar hierachter gingen zeer grote waardefluctuaties en omzetten schuil (tabel 1), wat overigens voor financiële derivaten niet ongebruikelijk is. DNB

Duitsland 6

Luxemburg Overig Eurogebied

20

België

10

Duitsland

7 16

Frankrijk Luxemburg Overig Eurogebied Verenigd Koninkrijk Zwitserland Verenigde Staten Overig

De omvang van deze onderliggende waardefluctuaties en omzetten was overigens wel kleiner dan een jaar eerder. De waardebepaling van derivaten is vooral afhankelijk van de rente en van de prijsontwikkeling van de onderliggende waarden, zoals aandelen. Overig financieel verkeer Binnen het externe vermogen zijn de standen van de component overig financieel verkeer in 2006 het sterkst gegroeid. Met 24 procent stegen de vorderingen op het buitenland nog sterker dan de verplichtingen, die met 18 procent toenamen. In beide gevallen betrof de groei voor het overgrote deel de post valuta en buitenlandse rekeningen, die voornamelijk uit rekeningen-courant en deposito’s bestaat van de Nederlandse banken met niet-ingezetenen (tabel 6). De sterke groei weerspiegelde de aanhoudende internationalisering van de bancaire sector. Met name de vorderingen van de Nederlandse banken zijn uitzonderlijk sterk (met een derde) gestegen tot zo’n eur 450 miljard. Officiële reserves De Nederlandse officiële reserves namen in 2006 licht toe, tot eur 18 miljard. Hoewel dnb voor eur 815 miljoen aan goud verkocht, nam dankzij de gestegen marktprijs de waarde van de goudvoorraad (inclusief goudvorderingen) toe met eur 231 miljoen. De reservepositie in het imf is bijna gehalveerd tot eur 527 miljoen als gevolg van terugbetalingen van kredieten door debiteuren van het imf. Dit droeg er aanzienlijk aan bij dat de deviezenvoorraad van dnb met ongeveer eur 1 miljard toenam.

29


Tabel 5 Ontwikkeling van het grensoverschrijdend effectenverkeer in 2006 Miljarden euro’s

Eindstand 2005

Netto aankopen

Wisselkoersmutaties

Prijsmutaties

930

34

-29

37

-14

403

2

-22

46

-6

423

527

33

-7

-9

-8

535

1.017

48

-7

28

-1

1.084

Buitenlandse effecten Aandelen Schuldpapier Nederlandse effecten Aandelen Schuldpapier

437

15

1

40

-14

479

33

-7

-12

12

606

Vooral dankzij een recordoverschot op de lopende rekening van de betalingsbalans is het Nederlandse netto externe vermogen in 2006 met EUR 21 miljard toegenomen.

Tabel 6 Overig financieel verkeer per sector Miljarden euro’s

Activa

Banken1 Leningen Valuta en buitenlandse rekeningen Overige activa en passiva Overige sectoren Handelskrediet Leningen Valuta en buitenlandse rekeningen Overige activa en passiva 1 Inclusief monetaire autoriteiten

30

958

579

Afsluitende opmerkingen

Overheid Leningen Valuta en buitenlandse rekeningen Overige activa en passiva

Overige Eindstand mutaties 2006

Passiva

2005

2006

2005

2006

11

5

3

3

2

1

2

2

7

2

1

1

2

2

0

1

418

540

508

596

78

85

81

86

335

449

420

506

4

5

7

4

104

116

92

110

27

29

18

20

29

29

60

66

21

25

2

3

28

33

13

21

Gemeten naar de omvang van de externe vorderingen en verplichtingen heeft Nederland de meest open economie van de grotere geïndustrialiseerde landen. Het gemiddelde rendement dat Nederlanders in de afgelopen twintig jaar in het buitenland behaalden, is ruim 2 1/2 procent achtergebleven bij het rendement van niet-ingezetenen op activa in Nederland. Maar in 2006 was dit verschil zeer klein dankzij hoge opbrengsten op directe investeringen in het buitenland. 1 In grafiek 2 wordt voor alle genoemde landen gerekend met de buitenlandse activa inclusief bijzondere financiële instellingen. Vooralsnog is Nederland het enige land dat betalingsbalansdata ook exclusief bfi’s publiceert en analyseert, gezien hun geringe invloed op de Nederlandse economie (zie box 1). In internationaal verband wordt erover gesproken om de richtlijnen aan te passen zodat landen worden aangezet tot het maken van een betalingsbalansopstelling in- en exclusief bfi’s. Uiteraard zegt de omvang van de internationale activa en passiva van bfi’s wel iets over de openheid van een land. 2 Het saldo op de lopende rekening van de betalingsbalans (in 2006: eur 45 miljard) moet worden gecorrigeerd voor het saldo op de vermogensoverdrachtenrekening en de statistische verschillen om tot de exacte mutatie als gevolg van aan- en verkopen binnen het externe vermogen (eur 43 miljard) te komen. 3 Het rendement is steeds berekend door de totale mutatie in de betreffende uitstaande vorderingen of verplichtingen gedurende een jaar te corrigeren voor de mutatie als gevolg van transacties (hierdoor wordt de waardemutatie verkregen), daarbij het bijbehorende ontvangen inkomen op te tellen, en de uitkomst hiervan af te zetten tegen de beginstand van het betreffende jaar. Daarbij moet worden aangetekend dat een deel van de aldus berekende waardemutatie het gevolg kan zijn van populatiewijzigingen of andere factoren die niet waarde-gerelateerd zijn binnen de kolom ‘overige mutaties’. Deze factoren zijn niet exact te kwantificeren, maar het effect hiervan is beperkt en waarschijnlijk vergelijkbaar aan de activa- en passivazijde. 4 Zie ‘World Investment Report 2007’, unctad, oktober 2007. 5 Zie voor een reeds eerder gepubliceerde beschrijving: ‘Grensoverschrijdend effectenbezit voor het eerst boven eur 1.000 miljard’, Statistisch Bulletin, De Nederlandsche Bank, juni 2007. 6 Voor uitleg over de werking van verschillende soorten derivaten en cijfers omtrent de handel hierin door Nederlandse banken, zie ‘Handel in kredietrisico’s door banken steeds belangrijker’, Statistisch Bulletin, De Nederlandsche Bank, september 2007.

DNB


Internationale concurrentiepositie van Nederlandse beleggingsfondsen verbeterd? De Nederlandse beleggingsfondsensector heeft de laatste jaren met toenemende concurrentie te maken gekregen uit het buitenland. Dit bleek bijvoorbeeld uit de verplaatsing van Nederlandse fondsen naar Luxemburg. Om de concurrentiepositie van Nederlandse beleggingsfondsen en het vestigingsklimaat voor dit soort fondsen te versterken heeft de overheid vorig jaar en dit jaar diverse maatregelen getroffen. In de fondsenportefeuille van de Nederlandse huishoudens verloren de Nederlandse beleggingsfondsen van begin 2006 tot en met september 2007 nog marktaandeel aan Luxemburg. Maar afgaande op de nieuwe inleg in Nederlandse fondsen en de recente terugtrekking van gelden uit Luxemburgse fondsen is mogelijk wel van een kentering sprake, zo indiceren nieuwe, geografisch meer gedetailleerde statistieken in dit Statistisch Bulletin over de beleggingsfondsen.

en huishoudens hadden in september 2007 voor zo’n eur 160 miljard in Nederlandse beleggingsfondsen belegd, maar ook hun beleggingen in buitenlandse fondsen waren met bijna eur 120 miljard zeer aanzienlijk. In dit artikel wordt onderzocht hoe de internationale concurrentiepositie van Nederlandse fondsen zich recent heeft ontwikkeld. Het beschrijft eerst de beleggers in Nederlandse beleggingsfondsen, vervolgens de buitenlandse, vooral Luxemburgse concurrenten, daarna overheidsmaatregelen voor een beter vestigingsklimaat en ten slotte de meest recente ontwikkelingen volgens de nieuwe statistiek in dit bulletin (voor een toelichting op de nieuwe tabellen zij verwezen naar box 1).

De beleggers in Nederlandse beleggingsfondsen1 Inleiding Hoe staat Nederland er als financieel centrum voor? Dit voortdurend actuele thema betrof de laatste jaren ook de beleggingsfondsen. Verzekeraars, pensioenfondsen

De beleggingen in Nederlandse beleggingsfondsen bedroegen ultimo september 2007 eur 170 miljard. Het buitenlandse aandeel hierin was relatief gering en bedroeg eur 14 miljard (tabel 1). Met bijna eur 70 miljard komt de meeste inleg van

Box 1 Toelichting op de nieuwe tabellen In dit nummer van het Statistisch Bulletin introduceert dnb twee nieuwe tabellen, 3.9.1 (‘Nederlandse beleggingen in beleggingsfondsen’) en 3.9.2 (‘Nederlandse netto inleg in beleggingsfondsen’). Nieuw aan deze statistiek zijn de geografische verbijzondering van de Nederlandse beleggingen in buitenlandse beleggingsfondsen – naar de grootste landen die gezamenlijk minstens 90 procent van de standen dekken – en opname van cijfers over het bezit van Nederlandse beleggingsfondsen door niet-ingezetenen. Voor een totaalbeeld van de beleggingen in Nederlandse beleggingsfondsen én een beeld naar sector zijn ook gegevens over beleggingen door pensioenfondsen, verzekeringsinstellingen en huishoudens bij elkaar gebracht. Met behulp van de nieuwe tabellen wordt een bijdrage geleverd aan de analyse van de marktpositie van de Nederlandse beleggingsfondsensector. Het bovenste deel van de tabellen geeft de beleggingen in buitenlandse fondsen door Nederlanders weer, het

DNB


onderste deel de beleggingen in Nederlandse fondsen door de drie bovengenoemde binnenlandse sectoren en het buitenland. Ze geven het bezit weer van álle beleggingsfondsen, dus ook van de institutionele fondsen en andere fondsen die zich richten op de professionele en/of de vermogende belegger. Deze presentatie verschilt daarmee van die in de tabellen 3.3, 3.3.1 en 3.3.2, die alleen beleggingsfondsen onder toezicht betreffen. De informatie voor de nieuwe statistiek komt voor huishoudens en het buitenland uit de rapportage van Nederlandse bewaarbedrijven en voor de andere beleggers (pensioenfondsen, verzekeringsinstellingen en overige sectoren) uit hun eigen rapportages. Tabellen 3.3, 3.3.1 en 3.3.2 zijn daarentegen gebaseerd op de rapportages van (de onder toezicht staande) beleggingsfondsen. De nieuwe tabellen zijn mogelijk gemaakt doordat dnb in haar opvraging sinds 2006 participatiebewijzen van beleggingsinstellingen als aparte categorie onderscheidt.

31

Internationale concurrentiepositie van Nederlandse beleggingsfondsen verbeterd?

Tabel 1 Beleggingen naar sector ultimo september 2007 Miljarden euro’s

Beleggingsfondsen Nederland Beleggingsfondsen buitenland w.v. Verenigde Staten w.v. Luxemburg w.v. Verenigd Koninkrijk w.v. Ierland

Pensioenfondsen

Verzekeringsinstellingen

Huishoudens

Buitenland

69,0

58,6

29,9

13,5

78,5

12,1

24,4

38,7

1,2

-

8,9

9,6

21,0

10,4

-

-

10,0

-

1,7

Overige beleggingen

547,5

254,5

62,7

Totaal beleggingen

695,0

325,3

117,0

Ook andere sectoren dan de hier getoonde – de ‘Overige sectoren’ in tabel 3.9.1 – hebben beleggingen in buitenlandse fondsen, september 2007 ruim eur 25 miljard, maar hun beleggingen in Nederlandse fondsen zijn niet bekend.

de Nederlandse pensioenfondsen. Een vijfde van hun totale beleggingen zit in beleggingsfondsen en voor 47 procent zijn dat Nederlandse fondsen. De beleggingen van verzekeringsinstellingen in Nederlandse fondsen zijn met eur 59 miljard veel lager dan die van de pensioenfondsen, maar overwegend op Nederland gericht (83 procent), mede doordat verzekeraars grotendeels in eigen fondsen beleggen. De totale beleggingen van huishoudens (in tabel 1 beperkt tot effecten) bedroegen aan het eind van het derde kwartaal van 2007 eur 117 miljard.2 Daarvan zat bijna de helft in beleggingsfondsen. Nederlandse fondsen waren goed voor eur 30 miljard ofwel 55 procent van hun totale fondsenportefeuille. Ter vergelijking: ruim eur 300 miljard van het financiële bezit van huishoudens betrof deposito’s (grafiek 1).

hebben en daarbij aangewezen zijn op omvangrijke kapitaalmarkten waar de verhandelbaarheid van effecten groot is. Voor zover hun keus bij het beleggen in de Verenigde Staten valt op lokale beleggingsfondsen, zal dat zijn omdat deze vertrouwd zijn met de lokale markt. Om dezelfde reden zijn ook Britse beleggingsfondsen goed vertegenwoordigd in de fondsenportefeuille van pensioenfondsen. Luxemburg en Ierland voeren een beleid dat erop is gericht beleggingsfondsen aan te trekken3, en zijn daardoor eveneens in trek als vestigingsplaats voor beleggingsfondsen.

Grafiek 1 Vermogensopbouw Nederlandse huishoudens Ultimo september 2007, totaal eur 418 miljard

De concurrenten van Nederlandse beleggingsfondsen

Beleggingsfondsen uit Nederland Beleggingsfondsen uit Luxemburg

In welke landen zijn de fondsaanbieders gevestigd die concurreren met de Nederlandse? Afgaande op de aandelen in het totaal aan buitenlandse beleggingen van eur 140 miljard zijn dat vooral de Verenigde Staten, Luxemburg, Ierland en het Verenigd Koninkrijk (grafiek 2). De Verenigde Staten danken hun relatief sterke positie op de Nederlandse markt aan de Nederlandse pensioenfondsen, die veel te beleggen 32

Beleggingsfondsen uit Ierland Beleggingsfondsen uit overige landen Effecten excl. beleggingsfondsen Deposito’s

DNB



Grafiek 2 Top 10 beleggingen door Nederland in buitenlandse beleggingsfondsen

Grafiek 3 Nederlands beleggingen in buitenlandse beleggingsfondsen naar sectoren

Ultimo september 2007, miljarden euro’s

Ultimo september 2007, totaal eur 140 miljard

Verenigde Staten

9

Pensioenfondsen

Luxemburg Ierland

Huishoudens

18

Overige sectoren

Verenigd Koninkrijk Frankrijk

56

Verzekeringsinstellingen

Caymaneilanden 17

Australië Japan Guernsey Duitsland 0

10

20

30

40

50

60

Luxemburgse fondsen hebben met name in de fondsenportefeuille van Nederlandse particulieren een flink aandeel. Tweederde deel hiervan betreft overigens Nederlandse fondsen die in de afgelopen vier jaar naar Luxemburg zijn verhuisd of door Nederlandse beheerders in Luxemburg nieuw zijn opgericht. Deze verschuiving wijst mogelijk niet zozeer op een verlies aan marktaandeel voor die (Nederlandse) beleggingsfondsen zelf als wel op het in die periode kennelijk minder gunstige vestigingsklimaat voor beleggingsfondsen in Nederland. De belangrijkste beleggers in de buitenlandse beleggingsfondsen waren pensioenfondsen, die goed waren voor een aandeel van 56 procent. Eenzesde van het Nederlandse bezit aan buitenlandse fondsen was in handen van huishoudens (grafiek 3).

De betekenis van Luxemburg voor Nederlandse beleggingsfondsen In de afgelopen vier jaar is het marktaandeel van Nederlandse beleggingsfondsen in het totale fondsvermogen in Europa gehalveerd tot 1,3 procent.4 In diezelfde periode steeg het Luxemburgse marktaandeel van 20 procent naar 25 procent.5 Luxemburg is er in de loop der jaren in geslaagd om door middel van juridisch en fiscaal beleid beleggingsfondsen uit de hele wereld aan te trekken en een grote fondsensector op te bouwen. Ultimo september 2007 vertegenwoordigde die 2501 DNB


beleggingsfondsen met een totale waarde van eur 2059 miljard.6 Het vermogen dat beheerd wordt door in Luxemburg gevestigde fondsen, neemt de tweede plaats in de wereld in, na de Verenigde Staten.7 De uitstroom van Nederlands beleggingsgeld door het mee verhuizen met naar Luxemburg verplaatste fondsen is aanzienlijk geweest. Vanuit Luxemburg gezien is verhoudingsgewijs het aandeel van uit Nederland afkomstige fondsen in dat land de laatste vier jaar het snelst gegroeid. Het bedroeg ultimo september 2007 3,3 procent (tabel 2). Dit zou er op kunnen wijzen dat het vestigingsklimaat in Nederland minder aantrekkelijk was.8

Maatregelen ter versterking van de concurrentiepositie van Nederlandse beleggingsfondsen De Nederlandse overheid heeft de afgelopen twee jaren diverse maatregelen getroffen om Nederland en de in ons land gevestigde beleggingsfondsen weer aantrekkelijker te maken voor respectievelijk beleggingsfondsen en beleggers. De belangrijkste waren afschaffing van de kapitaalbelasting, invoering van een nieuw handelssysteem voor beleggingsfondsen en de introductie van de vrijgestelde beleggingsinstelling (vbi). Dat gebeurde deels op grond van diverse onderzoeken, die aantoonden dat beleggingsfondsen de belangen van beleggers beter en op een transparantere wijze zouden kunnen behartigen, maar ook dat het handelssysteem waar de fondsen op aangewezen waren, aan modernisering toe was.8 De kapitaalbelasting was een belasting van 0,55 procent die beleggingsinstellingen waren verschuldigd bij 33


Tabel 2 Fondsen in Luxemburg, naar land van oorsprong Miljarden euro’s

September 2007

September 2003

Verenigde Staten Zwitserland Duitsland Verenigd Koninkrijk Italië België Frankrijk Nederland Zweden Japan Overige landen Totaal

Netto activa

Aandeel

Netto activa

161

17,6 23,6 17,5

391

225

33

6,1 11,3 8,9 5,1 1,7 2,0 2,5 3,6

916

100,0

216 160

56 104 82 47 16 19 23

Aan- Groei deel (in %)

19,0 17,9 17,8

142 70 129

72

10,9 9,4 8,5 7,0 3,3 1,5 1,2 3,5

300 86 114 209 333 66 4 119

2059

100,0

125

369 367

193 176 144 69 31 24

Bron: alfi (Association of the Luxembourg Fund Industry).

de uitgifte van nieuwe participatiebewijzen telkens als een bepaald drempelbedrag werd overschreden. De kosten werden doorberekend aan beleggers. Dat leidde tot onzekerheid over een extra opslag, waar de ene belegger soms wel en de andere nooit mee werd geconfronteerd. Per 1 januari 2006 is deze kapitaalbelasting afgeschaft. In andere landen was dat al eerder gebeurd (Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, Duitsland).9 Ook Luxemburg kent deze belasting niet. In het oude Nederlandse handelssysteem voor beleggingsfondsen (de zogeheten open-end fondsen, waar beleggers voortdurend in en uit kunnen stappen) was de prijsvorming ondoorzichtig. Bij veel fondsen was sprake van een doorlopende handel, waarbij een zogeheten liquiditeitsverschaffer nodig was om vraag naar en aanbod van participatiebewijzen voortdurend in evenwicht te brengen. Deze liquiditeitsverschaffer bracht kosten in rekening (ongeveer zoals ook een bank vreemde valuta onder en boven de officiële middenkoers koopt en verkoopt). De spread kon soms oplopen tot 4 procent van de (intrinsieke) waarde van een participatiebewijs, zonder dat dit duidelijk was voor de belegger. Om aan die situatie een einde te maken is in 34

februari 2007 voor aan Euronext Amsterdam genoteerde open end beleggingsfondsen een nieuw handelssysteem ingevoerd,10 waarin voortaan nog maar op één tijdstip orders worden afgewikkeld en dus ook geen rol meer is weggelegd voor de liquiditeitsverschaffer. Een meer recente maatregel is de introductie van de vrijgestelde beleggingsinstelling. Dit is een nieuw type beleggingsfonds dat geen dividend hoeft uit te keren, geen vennootschapsbelasting hoeft af te dragen en ook geen dividendbelasting hoeft in te houden.11 In hoeverre deze maatregelen voor de Nederlandse beleggingsfondsensector gunstige effecten hebben gehad, valt uit de gegevens die dnb pas sinds begin 2006 verzamelt nog niet met zekerheid op te maken: op sommige maatregelen was misschien al in 2005 geanticipeerd, op andere is de reactie van de sector wellicht nog niet uitgewerkt.

Recente ontwikkelingen in de marktpositie van Nederlandse beleggingsfondsen Sinds de eerste maatregelen ter versterking van de concurrentiepositie van Nederlandse beleggingsfondsen (begin 2006) hebben Nederlanders toch nog bijna eur 7 miljard in Luxemburgse fondsen belegd. Het Groothertogdom wist in deze periode binnen de totale Nederlandse fondsbeleggingen in het buitenland het marktaandeel per saldo te vergroten, van 30 naar 33 procent (al kunnen hier ook waarderingseffecten een rol hebben gespeeld). Afgaande op nieuwe inleg lijkt de verschuiving naar Luxemburg tot stilstand te zijn gekomen. In het derde kwartaal van 2007 werd zelfs een aanzienlijk bedrag uit Luxemburgse fondsen teruggetrokken en herstelde de inleg in Nederlandse fondsen zich (grafiek 4). Bezien over de zeven kwartalen sinds begin 2006 wisten Nederlandse beleggingsfondsen bij de Nederlandse pensioenfondsen hun aandeel in de totale fondsenportefeuille min of meer te behouden. Dit aandeel steeg licht van 45 procent naar 47 procent. De sector was de grootste koper van Nederlandse participatiebewijzen (eur 7 miljard). In buitenlandse fondsen werd eur 6 miljard belegd. Luxemburg zag zijn aandeel in de fondsenportefeuille van de Nederlandse pensioenfondsen stijgen van 5 procent naar 6 procent. Het aandeel van de Verenigde Staten daalde juist van 32 procent naar 26 procent, mogelijk mede door een daling van de dollar. Opvallend was voorts de inleg in fondsen op de Caymaneilanden (eur 1,1 miljard). Bij de verzekeringsinstellingen bleef het aandeel van de DNB



Grafiek 4 Netto inleg van Nederlandse pensioenfondsen, verzekeraars en huishoudens in beleggingsfondsen

Grafiek 5 Netto inleg Nederlandse huishoudens in beleggingsfondsen Miljarden euro’s

Miljarden euro’s 3 3 2

2 1

1

0 0 -1 -1

-2 -3

-2

-4 I 06

II

III

IV

I 07

II

III

I 06

Nederland Nederland

Luxemburg

III

Luxemburg

Overige landen

Nederlandse fondsen in hun totale fondsenportefeuille gelijk (83 procent). De nieuwe inleg door verzekeraars sinds begin 2006 bedroeg ruim eur 4 miljard (die in buitenlandse fondsen eur 1 miljard). Het Luxemburgse aandeel in de fondsenportefeuille van de Nederlandse verzekeraars steeg van 12 procent naar 14 procent. Uit Amerikaanse fondsen werd eur 1 miljard teruggetrokken en dat, in combinatie met een dalende dollarkoers, deed het aandeel van de Verenigde Staten juist dalen, van 4 procent naar 2 procent. Alleen bij Nederlandse huishoudens deed zich per saldo sinds begin 2006 een daling voor van het Nederlandse aandeel in hun fondsenportefeuille. Dat daalde van 64 procent naar 55 procent. Particulieren onttrokken per saldo geld uit Nederlandse fondsen en legden in dezelfde periode voor ruim eur 4 miljard in buitenlandse fondsen in, waarvan voor bijna eur 3 miljard in Luxemburgse (grafiek 5). Het Luxemburgse aandeel in de fondsbeleggingen van de particulieren nam in 2006 nog toe van 31 naar 39 procent, maar begin 2007 was sprake van een afvlakking van de groei. In 2007 kwam de uitstroom naar Luxemburg tot stilstand en in het laatste half jaar werd zelfs kapitaal uit Luxemburgse fondsen teruggetrokken. De waarde van de buitenlandse beleggingen in Nederlandse fondsen bleef in deze periode stabiel op zo’n eur 14 miljard, de resultante van een inleg van eur 1 miljard in Nederlandse fondsen en ongeveer even grote waardedalingen. DNB

II


IV

Ierland

I 07

II

III

Overige landen

Afsluitende opmerkingen Ter versterking van de internationale concurrentiepositie van de Nederlandse beleggingsfondsen heeft de Nederlands overheid de afgelopen jaren diverse maatregelen genomen. Nederlandse fondsen hadden vooral bij huishoudens in 2006 marktaandeel op Luxemburg verloren. Deels was die optisch van aard (door verplaatsing van Nederlandse fondsen naar Luxemburg), maar ook andere sectoren hadden in 2007 tijdelijk minder belangstelling voor Nederlandse fondsen. In het derde kwartaal herstelde die zich echter. Ook de begin dit jaar ingezette terugtrekking van gelden uit Luxemburg zou op een kentering kunnen wijzen. Mede dankzij de aanhoudend hoge inleg in Nederlandse fondsen door Nederlandse pensioenfondsen en verzekeringsinstellingen, wisten Nederlandse fondsen bij die partijen, hun belangrijkste ‘klanten’, een marktaandeel te handhaven van 58 procent. 1 Besproken worden hier de wel en niet onder toezicht staande fondsen. dnb verdeelt in de nieuwe statistiek de beleggers in Nederlandse beleggingsfondsen naar vier sectoren: verzekeringsinstellingen, pensioenfondsen, huishoudens en buitenland. Voor de Overige sectoren, een restcategorie in de tabel over het bezit aan buitenlandse beleggingsfondsen, beschikt dnb niet over gegevens betreffende het bezit van Nederlandse participatiebewijzen. De categorie Overige sectoren betreft onder meer banken en beleggingsinstellingen. 2 Zie tabel 3.5. 3 Ministerie van Financiën, De concurrentiepositie van beleggingsinstellingen, maart 2005 (kenmerk: fm 2005-00317 u). Zie de website van het Ministerie van Financiën (www.minfin.nl).

35


4 Fefsi (Fédération Européene des Fonds et Sociétés d’Investissement, Quarterly Statistical Release; Trends in the European Investment Fund Industry in the First Quarter of 2003, juni 2003, No. 13 en Efama (European Fund and Asset Management Association), Quarterly Statistical Release; Trends in the European Investment Fund Industry in the Second Quarter of 2007 and Results for First Half of 2007, augustus 2007, No. 30. 5 Zie noot 4. 6 De gegevens in deze alinea zijn afkomstig van alfi (Association of the Luxembourg Fund Industry). Zie hun website (www.alfi.lu) voor een uitgebreid overzicht van de Luxemburgse beleggingsfondsensector. 7 Internationaal Monetair Fonds, imf Country Report No. 06/164, mei 2006 (www.imf.org). 8 Volgens het rapport ‘Zicht op beleggingsinstellingen’ van de afm was het Nederlandse systeem van handel in beleggingsfondsen en deels ook de regelgeving waarop dit systeem stoelde verouderd. Naar aanleiding hiervan stelde de afm de Commissie Modernisering Beleggingsinstellingen (Commissie Winter) aan. Deze werd gevraagd aanbevelingen te doen over de manier waarop de geconstateerde tekortkomingen konden worden verholpen. In december 2004 verscheen het ‘Rapport Commissie Modernisering Beleggingsinstellingen’ met als belangrijkste aanbevelingen het afschaffen van de kapitaalbelasting en het aanpassen van het Nederlandse handelssysteem voor open-end beleggingsfondsen. 9 Ministerie van Financiën, Memorie van Toelichting vpb-pakket 2006 (www.minfin.nl). 10 Autoriteit Financiële Markten, Aanwijzingen voor de implementatie van het Nederlandse handelssysteem voor open-end beleggingsinstellingen (brief verstuurd aan alle beheerders van beleggingsinstellingen waarvan de rechten van deelneming worden aangeboden op de Nederlandse markt), 8 januari 2007. 11 Staatscourant No. 32, 14 februari 2007.

36

DNB


Omzetten op de valutamarkt in Nederland in drie jaar gehalveerd De afgelopen drie jaren is de traditionele valutahandel van Nederlandse banken gehalveerd en is hun handel in onderhandse derivaten slechts licht toegenomen. Ook de samenstelling van de handel is sterk veranderd; vooral andere munten dan de euro of de dollar worden steeds belangrijker. Dat zijn enkele resultaten van de laatste driejaarlijkse internationale enquête – afgenomen door de Bank for International Settlements – naar de handel op valutaen derivatenmarkten. Dit artikel geeft een korte samenvatting van de uitkomsten voor het Nederlandse bankwezen.

Inleiding Om de drie jaar vraagt de Bank for International Settlements (de bis) banken in een groot aantal landen gedurende de maand april hun bruto omzetten in traditionele valutacontracten1 en onderhandse derivaten2 – onderverdeeld naar muntsoort, tegenpartij, locatie van de tegenpartij en looptijd – te rapporteren aan de nationale centrale bank. Banken rapporteren alleen de omzetten gerealiseerd door de handelaren in het deelnemende land.3 Onderstaand wordt eerst de handel in valutacontracten en vervolgens de handel in onderhandse derivaten besproken.

(grafiek 1). Ontwikkelingen in de marktaandelen van landen uit het eurogebied geven geen eenduidig beeld van een verdergaande concentratietendens: het marktaandeel van vijf lidstaten is afgenomen (waaronder dat van Nederland en Duitsland), het aandeel van vijf andere lidstaten (van onder andere Luxemburg en Frankrijk) is toegenomen en het aandeel van de overige drie landen is ongewijzigd gebleven. Ruim een derde van de wereldwijde omzetten wordt in het Verenigd Koninkrijk gerealiseerd gevolgd door een zesde in de Verenigde Staten. Het marktaandeel van het Verenigd Koninkrijk vertoont sinds medio jaren negentig een alsmaar opgaande lijn. Op wereldwijd geconsolideerd niveau spelen Nederlandse banken overigens een grotere rol op de markt voor traditionele valutacontracten doordat een groot deel van de handel buiten Nederland plaatsvindt. Meer handel in valutaparen zonder euro en Amerikaanse dollar Op de traditionele valutamarkt hebben Nederlandse banken meer handel gedreven in valutaparen zonder de euro en de Amerikaanse dollar (zie grafiek 2). In april steeg de dagelijkse omzet in deze valutaparen naar usd 3 miljard tegenover slechts usd 125 miljoen drie jaar geleden. Deze ontwikkeling was op zowel de contante valutamarkt als op de markt voor swaps zichtbaar.

Traditionele valutacontracten

DNB


Grafiek 1 Marktaandeel omzetten in de markt voor traditionele valutacontracten In procenten 35 30 25 20 15 10 5

Denemarken

Duitsland

Frankrijk

Australië

Hong Kong SAR

Singapore

Japan

Zwitersland

Verenigd Staten

0 Verenigd Koninkrijk

Nederlandse banken hebben afgelopen april dagelijks voor gemiddeld usd 26 miljard aan traditionele valutacontracten omgezet. Door de verplaatsing van een groot deel van de valutaen derivatenhandel van een grootbank naar het Verenigd Koninkrijk zijn de omzetten op de traditionele valutamarkt in Nederland gehalveerd in vergelijking met drie jaar geleden. Toen bedroegen de gemiddelde dagelijkse omzetten van het Nederlandse bankwezen nog bijna usd 50 miljard. Op mondiaal niveau zijn volgens de bis de dagelijkse omzetten in traditionele valutacontracten sterk toegenomen tot usd 3,2 biljoen (usd 3.200 miljard), een toename van ongeveer zeventig procent. Door de verplaatsing van handel is de bijdrage van Nederland aan de mondiale omzetten sterk teruggelopen van twee procent naar ongeveer een half procent (een twintigste plaats op mondiaal niveau). Ook grotere landen in het eurogebied zoals Duitsland en Frankrijk vertegenwoordigen slechts een klein percentage in de totale markt

37

Omzetten op de valutamarkt in Nederland in drie jaar gehalveerd

Grafiek 2 Verdeling omzet traditionele valutacontracten van Nederlandse banken naar valutaparen April 2007

April 2004

11 32

eur-usd

eur-usd

eur-overig

eur-overig

usd-overig

usd-overig

43

Overig

51

Overig

44 13 6

Op de contante valutamarkt zette het Nederlandse bankwezen afgelopen april dagelijks gemiddeld usd 3,5 miljard om (zie tabel 1). Ongeveer zestig procent van de handel was gericht op transacties met de euro. De helft van deze handel bestond uit het ruilen van euro’s tegen Amerikaanse dollars. In vergelijking met drie jaar geleden hebben Nederlandse banken aanzienlijk meer handel gedreven in valutaparen waarbij noch de euro noch de Amerikaanse dollar betrokken waren. De dagelijkse omzet in deze valutaparen op de contante valutamarkt is gestegen van ruim usd 30 miljoen drie jaar geleden naar bijna usd 440 miljoen in april van dit jaar. Deze toename lijkt vooral ten koste te zijn gegaan van de handel tussen de euro en de Amerikaanse dollar.

Tabel 1 Gemiddelde dagomzet april 2007 Miljarden usd

Nederland Wereld Traditioneel Contant Termijn Swaps Totaal Onderhands Valutaswaps Valuta-opties Forward rate agreements Renteswaps Rente-opties Totaal

38

3,6

1005

1,5

362

20,5

1714

25,6

3081

0,4

80

0,7

212

1,0

258

26,5

1210

0,7

215

29,3

1975

Ook op de markt voor swaps4 – waar dagelijks gemiddeld ruim usd 20 miljard werd omgezet – is de handel in valutaparen zonder euro en Amerikaanse dollar sterk in populariteit toegenomen. Mogelijk zijn banken en andere marktpartijen vooral door lage rentestanden gestimuleerd te zoeken naar een hoger rendement in de handel in valuta’s van andere (met name opkomende) economieën, zoals de Poolse zloty, de Braziliaanse real en de Koreaanse won. Op de Nederlandse markt voor termijntransacties – met een dagelijkse omzet van usd 2 miljard – is de verdeling over verschillende valutaparen minder sterk gewijzigd. Meer handel in Hong Kong dollar en Chinese yuan Op alle segmenten van de markt voor traditionele valutacontracten zijn de omzetten van het Nederlandse bankwezen in Hong Kong dollars flink opgelopen. Ook op mondiaal niveau is een toenemende handel in deze valuta te zien. Deze handel kan een stimulans hebben gekregen door carry trades. Hierbij financieren marktpartijen tijdelijk beleggingen in valuta’s met een relatief hoge rente met leningen in valuta’s waarover een relatief lage rente wordt betaald (in de verwachting dat bij aflossing eventuele omwisselverliezen beperkt zijn). Doordat Chinese instellingen gevestigd in Hong Kong omvangrijke middelen hebben opgehaald met grote effectenemissies (en hebben gewacht met het doorsluizen van deze gelden naar ‘mainland’ China) ontstond er begin dit jaar een situatie van overmatige liquiditeit in dit financiële centrum. Hierdoor bestond er lange tijd een groot verschil tussen de (korte) rentevoeten in Hong Kong en bijvoorbeeld in de Verenigde Staten waardoor de Hong Kong dollar begin dit jaar uitermate geschikt bleek als leenmunt bij carry trades. Ook het beleid van de monetaire autoriteit van Hong Kong kan bij het aangaan van carry trades van invloed DNB



zijn geweest. Dit beleid richt zich namelijk op het onderhouden van een vaste wisselkoers met de Amerikaanse dollar waardoor oplopende inflatie in Hong Kong – in tegenstelling tot landen waar de centrale bank zich meer expliciet richt op prijsstabiliteit – niet direct gevolgen zal hebben voor de (beleids)rente. Ook de handel in de yuan is in vergelijking met drie jaar geleden behoorlijk toegenomen. Op alle segmenten van de markt voor traditionele valutacontracten samen werd over de gehele maand april voor bijna een half miljard dollar aan contracten met de yuan omgezet. Meer handel met niet-financiële ondernemingen Nederlandse banken hebben beduidend meer handel gedreven met niet-financiële ondernemingen dan drie jaar geleden. Ongeveer de helft van alle transacties op de markt voor traditionele valutacontracten werd afgesloten met niet-financiële tegenpartijen, waarbij het voornamelijk handel in de Amerikaanse dollar betrof. De bis heeft op mondiaal niveau eenzelfde – hoewel minder uitgesproken – ontwikkeling waargenomen. Volgens deze instelling heeft een grotere behoefte aan het afdekken van valutarisico’s door bedrijven en een groot aantal fusies en overnames gedurende de maand hieraan bijgedragen. Nederlandse banken handelen voornamelijk met niet-financiële partijen uit het buitenland (gemiddeld ongeveer negentig procent van de omzet in traditionele valutacontracten).

Verenigde Staten tegenover de helft van de transacties op de traditionele markt. Het grootste segment binnen de onderhandse markt is de markt voor rentederivaten (een aandeel van ongeveer negentig procent). De handel in onderhandse valutaderivaten is in Nederland met tweederde afgenomen tot een dagelijkse omzet van ongeveer usd 1 miljard, veroorzaakt door de scherpe afname van de handel in valuta-opties. Toegenomen handel in valutaswaps Nederlandse banken hebben gedurende de maand april voor ongeveer usd 7,5 miljard aan onderhandse valutaswaps omgezet, een toename van meer dan honderd procent vergeleken met drie jaar geleden. Ook internationaal hebben banken meer gehandeld in deze producten. Volgens de bis kan de toegenomen omzet worden verklaard uit de grote emissies van schuldpapier luidend in Amerikaanse dollars door niet-Amerikanen. Deze leidden bij marktpartijen tot meer behoefte aan het afdekken van valutarisico’s op de Amerikaanse dollar, zeker ook gezien het nog steeds hoge tekort op de lopende rekening van de Verenigde Staten. Dat laatste is echter niet te zien in de Nederlandse emissiecijfers: Nederlandse ingezetenen hebben in april van dit jaar niet noemenswaardig meer effecten luidend in Amerikaanse dollar uitgegeven. Aangezien Nederlandse banken vooral derivaten verhandelen met buitenlandse partijen kan deze grotere emissie-activiteit wel van invloed zijn geweest op de omzetten van Nederlandse banken in valutaswaps.

Onderhandse derivatencontracten Nederlandse banken hebben in april 2007 op de onderhandse markt dagelijks voor bijna usd 30 miljard aan derivatencontracten omgezet (zie tabel). Ondanks bovengenoemde verplaatsing van handel naar het Verenigd Koninkrijk betekent dat een lichte toename ten opzichte van drie jaar geleden. In de wereldwijde dagelijkse omzet van usd 2,1 biljoen (usd 2.100 miljard) heeft het Nederlandse bankwezen een marktaandeel van zo’n anderhalf procent en hiermee neemt het op mondiaal niveau de elfde plaats in. De grootste handelaren in onderhandse derivaten zijn gevestigd in het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Staten, Frankrijk, Duitsland en Japan. Het specialistische karakter van de handel in onderhandse derivaten zorgt ervoor dat deze geografisch sterker geconcentreerd is in de financiële centra dan de handel in traditionele, via de beurs verhandelbare instrumenten: ruim tweederde van de handel vindt plaats in het Verenigd Koninkrijk en de DNB


Handel in forward rate agreements fors afgenomen Van de verhandelde rentederivaten hebben Nederlandse banken voornamelijk derivaten verhandeld op euro-rentevoeten. Rentederivaten worden ingezet voor het afdekken van risico’s of het speculeren op (onverwachte) renteschommelingen. De handel in forward rate agreements – van oudsher een belangrijk rentederivaat voor handel in met name de korte rente – op euro- en andere rentevoeten is sterk afgenomen. De dagelijkse omzet in dit soort instrumenten is gedaald van usd 5,5 miljard drie jaar geleden naar usd 1 miljard in de meest recente aprilmaand (zie grafiek 3). Ook op mondiaal niveau zijn forward rate agreements minder populair geworden en is een groot deel van de handel verschoven naar renteswaps. Ook kunnen stabiele verwachtingen van marktpartijen over het monetaire beleid van de Europese Centrale Bank (tijdens het uitvoeren van de enquête) de handel in forward rate agreements op eurorentevoeten hebben afgezwakt. 39


Grafiek 3 Verdeling omzet onderhandse derivatenmarkt van Nederlandse banken naar product April 2007 3 1 22

April 2004 1

Valutaswaps

13

24

Valuta-opties

Valutaswaps 4

Valuta-opties

Rente-opties

Rente-opties

Renteswaps

Renteswaps

Forward rate agreements

Forward rate agreements

92

58

In plaats van in forward rate agreements heeft het Nederlandse bankwezen aanzienlijk meer handel gedreven in renteswaps. De gemiddelde dagelijkse omzet daarin is toegenomen van usd 13 miljard naar ruim usd 26 miljard. De markt voor renteswaps is nu met een aandeel van negentig procent het grootste segment binnen de markt voor onderhandse derivaten.

Afsluitende opmerkingen Een deel van het Nederlandse bankwezen heeft de handel op de traditionele valutamarkt en onderhandse derivatenmarkt overgebracht naar het financiële centrum Londen. Daardoor is de afgelopen drie jaren de handel in valutacontracten gehalveerd en die in derivaten slechts licht toegenomen. Een steeds groter deel van de valutahandel betreft andere munten dan de euro of de Amerikaanse dollar. Vooral de handel in valutacontracten met de Hong Kong dollar is fors gestegen onder invloed van carry trades. Op de onderhandse markt voor rentederivaten is een verschuiving zichtbaar van forward rate agreements naar renteswaps. 1 Van de traditionele (via de georganiseerde markten verhandelbare) valutacontracten wordt informatie opgevraagd over contante transacties en de handel in termijntransacties en swaps. 2 Van de onderhandse derivatencontracten (contracten tussen twee partijen buiten een georganiseerde markt om en veelal afgestemd op de individuele wensen) wordt informatie opgevraagd over de handel in valutaswaps, opties, renteswaps en forward rate agreements. 3 Dit betekent dat omzetten niet wereldwijd geconsolideerd worden. 4 Bij een swap worden kasstromen in twee verschillende valuta’s tegen elkaar geruild.

40

DNB


Monetair-financiële statistieken Nederland

Tabel 1.1 Rentetarieven van de Nederlandsche Bank en van de Europese Centrale Bank Procenten

De Nederlandsche Bank Vaste Rente Marginale voorschot- speciale voorschotrente beleningen rente

Datum van ingang 8 januari 1993 20 januari 5 februari 11 maart 19 maart 8 april 23 april 29 april 10 mei 13 mei 21 mei 28 mei 22 juni 2 juli 19 juli 30 juli 4 augustus 10 september 22 oktober 17 november 3 december 22 december 31 december

8,00

7 januari 1994 18 februari 15 april 29 april 13 mei 7 juni 15 juni 15 juli

5,25 5,00 4,75

31 maart 1995 13 april 10 mei 31 mei 9 juni 18 augustus 25 augustus 22 september 20 oktober 17 november 15 december

4,00

19 januari 1996 25 januari 2 februari 29 maart 15 april 19 april 7 mei 15 juli 23 augustus 28 februari 1997 11 maart 23 mei 11 juli 10 oktober

7,75 7,50

7,25 7,00 6,75 6,50 6,25 6,00 5,75 5,50

4,50

3,75 3,50

3,25 2,75

2,50 2,00

6,5 6,4 6,1 6,0 5,8 5,7 5,6 5,5 5,4 5,3 5,1 5,0 4,9 4,8 4,5 4,4 4,3 4,2 4,1 4,0 3,9 3,8 3,7 3,6 3,4 3,3 3,2 3,0 2,9 2,8 2,7 2,6 2,7 2,5

2,50

2,7 2,9

2,75

3,0 3,3

4,50

4 december 1998 Voor de toelichting wordt verwezen naar de bijlage.

2*

8,5 8,4 8,3 8,1 8,0 7,9 7,7 7,5 7,4 7,3 7,2 7,0 6,9 6,7 6,6

3,0

Europese Centrale Bank Deposito rente

Basis-herfinancieringtransacties Vasterentetenders

Marginale beleningsrente

Variabele-rentetenders Minimale inschrijvingsrente

Marginale rentevoet

Gewogen gemiddelde rentevoet

Datum van ingang 1 januari 1999 4 januari 1 22 januari 9 april 14 april 5 november 10 november

2,00 2,75 2,00 1,50

4 februari 2000 9 februari 17 maart 22 maart 28 april 4 mei 9 juni 15 juni 28 juni 1 september 6 september 6 oktober 11 oktober

2,25

11 mei 2001 15 mei 31 augustus 5 september 18 september 19 september 9 november 14 november

3,50

6 december 2002 11 december

1,75

7 maart 2003 12 maart 6 juni 9 juni

1,50

6 december 2005

3,00

4,50 3,25 4,50 3,50

2,50 2,00

4,00 3,00 4,25 3,25

2,50

4,50 3,50

2,75

4,75 3,75

3,25

5,25 4,25 4,25

4,29

4,32

4,50

4,55

4,57

4,75

4,76

4,78

4,50

4,54

4,56

4,25

4,27

4,28

3,75

3,76

3,77

3,25

3,37

3,40

2,75

2,82

2,83

2,50

2,57

2,63

2,00

2,09

2,11

1,25

2,25

2,29

2,31

3,25

8 maart 2006 15 juni 9 augustus 11 oktober 13 december

1,50 1,75 2,00 2,25 2,50

2,50 2,75 3,00 3,25 3,50

2,56 2,82 3,05 3,29 3,55

2,57 2,83 3,06 3,30 3,56

3,50 3,75 4,00 4,25 4.50

14 maart 2007 13 juni

2,75 3,00

3,75 4,00

3,81 4,06

3,81 4,07

4,75 5,00

3,50

5,50

3,75

5,75

5,50

3,25

5,25

2,75

4,75

2,25

4,25

3,75

3,50

1,00

3,00

1 Op 22 december heeft de ecb aangekondigd dat, bij wijze van uitzondering, tussen 4 en 21 januari 1999 een smalle bandbreedte van 50 basispunten zal gelden tussen de marginale beleningsrente en de depositorente.

3*

Tabel 2.1 Balans van de Nederlandsche Bank (monetaire opstelling) Ultimocijfers in miljoenen euro’s

Activa Leningen aan ingezetenen van het eurogebied Mfi’s

2001 2002 2003 2004 2005 iii iv 2006 i ii iii iv 2007 i ii 2007 jul. aug. sep. okt.

Overheid Overige ingezetenen van het eurogebied

Effecten met uitzondering van aandelen, uitgegeven door ingezetenen van het eurogebied

Totaal Mfi’s (1 t/m 3)


Aandelen en deelnemingen uitgegeven door ingezetenen van het eurogebied


Overige ingezetenen van het eurogebied

Totaal (9 + 10)

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

7.093 12.993 18.366 23.311 26.985 27.949 28.481 24.799 25.912 28.109 32.239 34.879 37.668 25.416 27.208 42.225

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

7.093 12.993 18.366 23.311 26.985 27.949 28.481 24.799 25.912 28.109 32.239 34.879 37.668 25.416 27.208 42.225

864 1.295 1.481 2.142 1.589 1.454 1.292 1.333 1.216 1.276 1.461 2.204 2.189 2.268 2.267 2.543

7.710 7.413 7.969 6.612 7.325 7.493 7.457 8.137 7.307 7.611 8.066 8.641 8.911 9.385 9.004 9.612

327 403 347 371 420 341 220 216 219 309 324 315 245 295 304 283

8.901 9.111 9.797 9.125 9.334 9.288 8.969 9.686 8.742 9.196 9.851 11.160 11.345 11.948 11.575 12.438

228 224 224 244 239 239 239 239 239 239 244 244 244 244 244 244

165 121 114 107 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 1

393 345 338 351 243 243 243 243 243 243 248 248 248 248 248 245

17.774

633

800.202

39.806

220.355

2.186

262.347

4.506

13.431

17.937

Schuld- Kapibewijzen taal en reserves

Externe passiva

Overige passiva

Totaal passiva

Eurosysteem 2007 okt.

781.795

Passiva Chartale Deposito’s van ingezetenen van het eurogebied geldomloop Mfi’s waarvan Centrale Overige Totaal Mfi’s overover(17 + 19 gevestigd heid heid/ + 20) in overige Nederingeland zetenen van het eurogebied

2001 2002 2003 2004 2005 iii iv 2006 i ii iii iv 2007 i ii 2007 jul. aug. sep. okt.

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

11.394 19.357 21.901 26.448 28.065 29.700 29.258 30.454 30.916 32.925 32.212 33.231 33.598 33.432 33.434 33.658

12.049 12.429 13.688 15.212 17.478 17.287 18.282 13.375 14.261 13.682 17.883 21.804 24.534 13.657 13.679 29.515

10.210 8.470 12.669 11.573 17.467 16.295 18.266 13.222 14.246 13.671 17.678 15.953 14.731 6.222 12.902 13.300

21 4 42 35 32 19 26 22 10 11 23 26 17 25 37 18

6 5 2 2 3 2 2 -2 4 2 24 3 4 28 3 3

12.076 12.438 13.732 15.249 17.513 17.308 18.310 13.395 14.275 13.695 17.930 21.833 24.555 13.710 13.719 29.536

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

14.261 12.530 11.853 12.384 14.489 15.537 14.727 15.401 15.947 16.272 16.389 15.892 16.132 16.386 17.238 17.852

806 1.390 1.592 702 753 1.094 2.324 3.649 3.881 4.810 6.152 5.472 5.316 5.357 6.036 5.779

139 120 778 686 615 609 2.368 686 578 591 853 626 659 673 623 681

38.676 45.835 49.856 55.469 61.435 64.248 66.987 63.585 65.597 68.293 73.536 77.054 80.260 69.558 71.050 87.506

54.888

22.874

561.590

108

228.725

39.570

289.918

1.781.789

Eurosysteem 2007 okt.

661.878

483.828

Voor de toelichting wordt verwezen naar de bijlage.

4*

Externe activa

Vaste activa

Overige activa

Totaal activa

12

13

14

15

20.215 19.599 18.822 17.135 18.715 19.139 21.006 20.185 21.721 20.299 20.260 19.336 19.394 20.234 19.944 20.060

158 169 159 200 166 193 169 157 153 166 161 162 176 178 164 184

1.917 3.621 2.377 5.348 5.991 7.435 8.118 8.514 8.825 10.281 10.777 11.268 11.429 11.534 11.910 12.352

38.677 45.838 49.859 55.470 61.434 64.247 66.986 63.584 65.596 68.294 73.536 77.053 80.260 69.558 71.049 87.504

iii iv i 2006 ii iii iv i 2007 ii jul. 2007 aug. sep. okt.

378.065

15.609

307.632

1.781.789

okt. 2007

2001 2002 2003 2004 2005

5*

Tabel 2.2 Balans van de in Nederland gevestigde mfi’s (exclusief dnb) Ultimocijfers in miljoenen euro’s

Activa Leningen aan ingezetenen van het eurogebied Mfi’s

2001 2002 2002 1 2003 2003 2 2004 2005 iii iv 2006 i ii iii iv iv 5 2007 i ii 2007 jul. aug. sep. okt.





Aandelen en deelnemingen uitgegeven door ingezetenen van het eurogebied


Overige ingezetenen van het eurogebied

Totaal (9 + 10)

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

212.620 225.111

32.528 36.210

587.566 629.285

832.714 890.606

101.919 130.095

11.860 13.119

30.486 24.130

42.345 37.249

36.755

144.090

15.426

20.709

36.134

37.921 40.021 41.619 42.100 40.268 39.705 40.519 40.851 41.648 40.122 39.878 42.854 39.688 40.348

982.168 991.853 1.089.905 999.207 994.850 1.041.201 1.037.065 1.044.659 1.085.231 1.093.036 1.129.812 1.156.784 1.163.814 1.186.885 1.173.947 1.194.316

32.405

295.676 136.302 108.303 141.534 131.035 127.972 155.094 155.110 155.866 169.033 167.134 188.298 181.323 195.702

677.058 686.743 756.308 822.885 844.928 857.568 865.761 876.982 889.618 897.075 932.299 947.630 956.802 955.734 952.936 958.266

72.871 76.254 83.335 90.706

9.541 26.422

268.356

19.507 27.420 20.339 20.978 23.579 25.329 27.465 34.688 34.818 36.321 33.852

97.253 104.106 102.437 98.596 95.833 93.182 89.295

34.579 31.990 36.675 39.686 41.137 47.053 54.747

155.412 161.425 166.576 172.969 171.788 176.557 177.896

16.758 12.119 13.600 15.714 16.656 16.935 17.285

25.110 31.298 31.482 37.282 36.846 37.265 38.681

41.868 43.417 45.080 52.996 53.502 54.199 55.967

36.301 35.856 42.387 42.622 38.823 35.139

82.939 80.310 81.986 76.071 76.671 77.168

58.092 84.353 83.037 87.403 101.404 98.828

177.331 200.519 207.410 206.097 216.898 211.134

18.916 19.266 18.873 18.025 18.888 17.229

40.366 44.316 47.266 43.363 44.444 72.732

59.283 63.583 66.138 61.388 63.332 89.961

1.734.390

1.214.321

862.895

3.811.606

426.781

880.768

1.307.549

Eurogebied: mfi’s (exclusief Eurosysteem) 2007 okt.

5.577.340

943.602 10.045.103 16.566.045

Passiva Chartale Deposito’s van ingezetenen van het eurogebied geldomloop Mfi’s Centrale Overige overheid/overige ingezetenen van het overeurogebied heid Giraal Met Met Repo’s Totaal vaste opzeg(20 t/m looptermijn 23) tijd 17 2001 2002 2003 2003 2 2004 2004 3 2005 iii iv iv 4 2006 i ii iii iv iv 5 2007 i ii 2007 jul. aug. sep. okt.

Totaal (18 t/m 23)

Aande- Schuldlen/par- bewijzen ticipatiebewijzen in geldmarktfondsen

18

19

20

21

22

23

24

25

205.614 248.380 306.566

1.299 1.175 2.061

446.249 460.169 494.945 500.589 525.246

653.162 709.724 803.572 809.216 876.416

196.115 162.820

2.401 1.808 1.578 2.689 6.190 3.389 3.883 3.146 8.069 4.284 4.294 6.820 1.768

349 404 420 750 1.011 736

564.331 573.046 588.216 600.178 609.519 619.562 650.576 656.612 681.382 705.398 709.070 712.314 710.184 719.544

762.847 737.674 752.844 795.794 784.512 798.515 831.668 838.286 898.999 950.369 945.483 953.188 946.800 971.169

335.927 337.600

194.038 172.304 172.763 177.703 177.791 214.471 236.902 232.129 236.580 229.796 249.857

142.547 160.567 188.774 195.019 213.807 213.657 230.401 230.607 229.404 235.115 237.983 237.464 234.128 233.769 227.905 225.027 218.169 215.468 213.570 204.419

191.437 208.212 239.800

1.364

152.542 147.025 146.892 149.110 148.193 148.343 155.990 168.656 175.754 177.306 179.271 189.046 218.201 217.590 231.285 263.743 275.916 285.901 283.069 298.816

191 56 387

349.806

150.969 152.521 158.892 156.073 162.248

1.605.790

291.947

177.670 173.642 182.917 187.592 191.964 192.722 197.513 204.519 221.843 216.224 214.565 210.195 212.534 215.573

998 270 141 165 301 330 734

26

27

280.092

340.512 337.957 351.703 356.074 383.785 375.740 380.149 382.006 378.206 378.412


6*

0

5.858.668

129.327

3.067.900

3.659.735

8.625.372 14.613.367

782.425

4.646.479

AanExterne delen activa in geldmarktfondsen

Vaste activa

Overige activa

Totaal activa

12

13

14

15

16

0 0

239.804 244.281

6.243 6.266

42.880 47.895

1.265.904 1.356.393

0

244.037

6.089

0 0 0 0 0 0 0

5.715 5.311 5.247 5.607 5.604 5.336 5.238

0 0 0 0 0 0

276.678 351.195 346.693 405.095 387.612 424.480 422.069 431.362 515.840 522.559 523.866 527.740 535.680 541.292

57.977 53.937 108.005 133.627 136.879 99.507 110.825 113.828 109.630

5.273 5.236 5.229 5.228 5.220 5.193

132.135 142.592 131.077 134.707 143.100 153.538

1.470.495 1.476.140 1.677.583 1.694.182 1.695.325 1.777.375 1.766.396 1.819.059 1.856.033 1.873.129 2.019.674 2.091.273 2.097.534 2.122.045 2.138.177 2.195.434

iii iv i 2006 ii iii iv iv 5 i 2007 ii jul. 2007 aug. sep. okt.

98.539

4.984.894

216.485

2.156.150 29.141.265

okt. 2007

Kapitaal en reserves

Externe passiva

Overige passiva

Totaal passiva

28

29

30

31

60.754 63.726 63.277

299.327 309.008 270.329

61.225 65.725 93.519

64.753

301.076

155.246

1.265.904 1.356.393 1.470.495 1.476.140 1.677.583

69.913 76.367 70.627 78.386 74.883 75.552 73.476

348.131 367.898

177.364 175.786 166.356 145.121 164.021 161.818 158.613 160.639 185.482 205.797 197.320 192.758 210.469 218.651

82.004 79.953 80.054 79.135 81.066 104.598

417.564 405.023 431.474 436.203 444.654 469.402 479.414 494.529 514.958 521.635 522.603

1.637.598

4.629.964

2001 2002 2002 1 2003 2003 2 2004 2005

2001 2002 2003 2003 2 2004 2004 3 2005

1.777.375 1.766.396 1.819.059 1.856.032 1.873.129 2.019.674 2.091.273 2.097.534 2.122.045 2.138.177 2.195.434

iii iv iv 4 i 2006 ii iii iv iv 5 i 2007 ii jul. 2007 aug. sep. okt.

2.831.432 29.141.265

okt. 2007

1.694.182 1.695.325

Voor de toelichting wordt verwezen naar de bijlage. 1 Begin nieuwe reeks per december 2002 als gevolg van een herrubricering. 2 Begin nieuwe reeks per december 2003 als gevolg van herrubriceringen. 3 Begin nieuwe reeks per december 2004 als gevolg van herrubriceringen. 4 Begin nieuwe reeks per december 2005 als gevolg van een herrubricering. 5 Begin nieuwe reeks per december 2006 als gevolg van herrubriceringen en een wijziging in de salderingsystematiek.

7*

Tabel 2.2.1 Leningen van mfi’s aan de private sector, naar sectoren, oorspronkelijke looptijd en instrument Ultimocijfers in miljoenen euro’s

Verzekeringsinstellingen en pensioenfondsen

Overige financiële instellingen

t/m 1 jaar

t/m 1 jaar

meer dan 1 jaar t/m 5 jaar

meer dan 5 jaar


meer dan 5 jaar

Niet-financiële particuliere vennootschappen

Niet-financiële publieke vennootschappen

t/m 1 jaar

t/m 1 jaar


meer dan 5 jaar


meer dan 5 jaar

Eurogebied 2001 2002 2002 1 2003 2003 2 2004 2004 3 2005 iii iv 2006 i ii iii iv iv 4 2007 i ii 2007 jul. aug. sep. okt.

5.989 4.922

343 415

1.181 3.786

12.940 16.029

21.059 25.322

1.878

37.683 47.639 48.897 57.535 65.089 78.427

4.582

764

1.416

21.659 21.705 30.246

30.920 31.497 33.305

10.256

470

11.417 14.253 14.794 13.057 15.726 16.167 16.173 23.625 24.989 24.611 24.053 22.785 25.048

256 269 258 67 67 37 43 34 52 43 46 45

1.961 2.018 1.564 1.637 1.711 1.828 1.850 1.930 1.847 1.917 1.877 1.870 1.871

96.363 92.628 93.977 94.917 93.547 94.176 95.115 109.345 109.476 111.622 109.582 109.342 108.946

27.817 31.903 28.804 27.415 29.115 30.612 31.118 32.081 32.084 33.788 35.414 34.668 36.888

44.027 45.744 44.721 43.823 48.794 51.639 56.868 57.220 58.737 59.045 58.421 57.863 59.006

5.954 4.887

343 415

1.181 3.691

10.907 13.663

20.612 24.332

4.546

763

1.308

7.828

470

1.875

31.052 42.285 43.543 51.339 58.893 73.527

15.098 15.144 21.763

28.012 28.589 28.893

9.129 11.977 12.467 10.766 13.440 13.886 13.892 15.842 16.855 16.630 16.238 15.038 17.110

256 269 258 67 67 37

1.958 2.014 1.561 1.634 1.708 1.823 1.845 1.925 1.844 1.913 1.873 1.869 1.870

92.314 87.699 88.041 87.096 86.562 87.739 88.678 98.098 102.687 103.495 101.098 100.196 99.814

19.035 23.307 20.540 19.766 21.131 23.075 23.581 24.803 25.069 26.856 28.524 27.827 29.969

38.238 39.590 38.402 37.182 41.783 44.310 49.539 48.136 49.327 49.605 48.780 48.973 50.011

61.456 57.232 55.974 55.009 54.614 53.532 53.875 59.041 58.625 63.250 64.177 62.993 60.163 67.508 71.839 75.883 75.129 74.763 77.532 80.115

19.487 19.039 20.037 21.797 24.139 25.029 25.103 25.628 27.277 28.551 28.703 25.312 25.502 27.119 28.358 28.513 29.113 29.200 29.719

84.075 84.186 75.996 84.326 84.469 89.200 87.967 94.085 97.688 99.815 102.165 105.077 113.869 105.826 105.475 138.602 141.382 141.964 142.249 144.094

4.428 5.186

3.133 4.364

40.705 45.407

5.197

3.599

46.535

4.623

2.801

49.704

4.917 4.917 4.685 4.858 4.362 3.951 3.962 5.003 4.453 4.240 4.272 4.081 3.934

2.257 1.754 1.575 1.583 1.505 1.458 1.436 1.301 735 723 775 689 942

51.824 53.357 53.602 54.660 55.344 56.270 56.070 57.323 28.423 28.719 28.943 29.047 29.254

4.428 5.185

3.132 4.364

40.502 45.252

5.197

3.599

46.315

Nederland 2001 2002 2002 1 2003 2003 2 2004 2004 3 2005 iii iv 2006 i ii iii iv iv 4 2007 i ii 2007 jul. aug. sep. okt.

43 34 52 43 46 45

58.776 54.594 53.336 52.418 49.823 48.491 48.834 55.220 55.314 59.088 60.152 58.844 55.400 56.692 60.203 62.297 62.279 62.593 64.736 67.212

17.614 17.731 18.923 20.683 22.416 23.306 23.372 23.991 25.554 26.461 26.590 22.859 23.049 24.340 25.559 25.599 26.293 25.624 25.289

82.049 82.124 73.934 81.691 81.834 86.741 85.508 91.286 94.207 96.663 99.008 102.087 109.188 101.145 101.461 134.398 136.816 137.603 137.637 139.532

4.623

2.801

49.385

4.917 4.917 4.685 4.858 4.362 3.951 3.962 5.003 4.453 4.240 4.271 4.081 3.934

2.257 1.754 1.575 1.583 1.505 1.458 1.436 1.300 735 723 714 628 881

51.451 52.914 53.160 54.148 54.833 55.709 55.509 56.761 27.719 28.010 28.302 28.410 28.618

1.873 1.308 1.114

2.026 2.062 2.635

0 1 0

1 0 0

203 155 220

1.723 1.731 1.637 1.723 2.090 2.113 2.453

2.459 2.799 3.481 3.152 3.157 2.990 4.681

0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0

319 373 443 442 512 511 561

2.779 2.799 2.914 2.820 3.576 4.430

4.014 4.204 4.566 4.361 4.612 4.562

0 0 0 1 0 0

1 0 0 61 61 61

562 704 709 641 637 636

Overig eurogebied 2001 2002 2003 2003 2 2004 2005 iii iv 2006 i ii iii iv iv 4 2007 i ii 2007 jul. aug. sep. okt.

8*

35 35 36

0 0 1

0 95 108

6.631 5.354 6.196

2.033 2.366 6.561

447 990 2.908

2.428 2.288 2.276 2.327 2.291 2.286 2.281

0 0 0 0 0 0 0

3 3 4 3 3 3 5

4.900 4.049 4.929 5.936 7.821 6.985 6.437

8.483 8.782 8.596 8.264 7.649 7.984 7.537

4.412 5.789 6.154 6.319 6.641 7.011 7.329

7.783 8.134 7.981 7.815 7.747 7.938

0 0 0 0 0 0

5 3 4 4 1 1

11.247 6.789 8.127 8.484 9.146 9.132

7.278 7.015 6.932 6.890 6.841 6.919

9.084 9.410 9.440 9.641 8.890 8.995

Voor de toelichting wordt verwezen naar de bijlage. 1 Begin nieuwe reeks per december 2002 als gevolg van een herrubricering.

2.680 2.638 2.591 4.791 5.041 3.821 3.311 4.162 4.025 4.149 4.763 10.816 11.636 13.586 12.850 12.170 12.796 12.903

2 Begin nieuwe reeks per december 2003 als gevolg van herrubriceringen.

3 Begin nieuwe reeks per december 2004 als gevolg van herrubriceringen.

Huishoudens

Totaal private sector

Consumptief krediet

Woninghypotheken

t/m 1 jaar

t/m 1 jaar


meer dan 5 jaar

7.426 7.974 11.912 13.961

3.668 4.106 3.297 2.987

2.809 2.889 3.438 3.494

16.147 17.949 18.988 19.670 19.390 19.265 19.840 21.102 21.125 20.835 20.379 20.606 20.924 19.757 19.595

2.019 1.081 1.012 992 1.001 978 975 980 1.006 1.026 1.033 1.038 1.001 997 983

4.533 4.450 3.813 3.963 3.838 3.707 3.633 3.286

7.361 7.887 11.825 13.739

3.662 4.100 3.291 2.977

2.782 2.844 3.393 3.441

15.936 17.738 18.775 19.443 19.174 19.039 19.608 20.848 20.871 20.591 20.132 20.343 20.648 19.497 19.310

2.009 1.071 1.002 983 992 969 966 970 996 1.016 1.023 1.028 991 987 973

4.478 4.395 3.744 3.891 3.766 3.640 3.555 3.198

65 87 222

3.204 3.096 3.047 2.970 2.975 2.954


5.085 6.362 3.179 3.168 1.508 1.911 1.130 1.165 899 1.015 955 938 908 503 388 372 375 368 677 716

Overige leningen meer dan 5 jaar

4.639 5.257 4.453 5.032 1.223 1.203

250.088 266.048 275.305 294.192 299.661 329.409

1.288 1.341 1.403 1.405 1.399 1.423 1.257 1.355 1.347 1.348 1.342 1.265 1.275

354.484 366.372 375.609 381.164 381.512 384.060 381.578 386.108 391.018 394.009 393.258 391.498 387.430

t/m 1 jaar


meer dan 5 jaar

6.846 7.609 4.421 3.589

5.276 5.815 6.624 6.313

9.244 9.698 11.319 12.739

4.368 3.974 4.400 4.384 4.410 4.461 4.504 4.463 2.859 3.182 3.198 3.219 3.255 3.222 3.054

5.029 4.723 3.808 3.317 1.273 1.247 1.190 1.198 2.803 2.753 2.828 2.802 2.787 2.786 2.755

13.105 13.808 14.860 15.207 15.307 15.672 16.046 16.718 21.195 21.141 20.736 20.617 20.610 20.385 19.639

6.628 7.408 4.220 3.538

5.241 5.794 6.603 6.289

9.105 9.551 11.172 12.521

4.998 4.692 3.785 3.291 1.248 1.219 1.164 1.161 2.766 2.719 2.796 2.768 2.752 2.750 2.717

12.897 13.600 14.633 14.959 15.031 15.387 15.730 16.329 20.806 20.773 20.379 20.273 20.269 20.043 19.290

4.635 5.256 4.452 5.030 1.221 1.202

249.011 264.768 274.025 292.714 298.183 327.689

3.116 3.009 2.960 2.883 2.889 2.868

5.073 6.350 3.167 3.157 1.497 1.905 1.124 1.160 895 1.011 951 934 904 499 385 370 373 365 674 713

1.285 1.338 1.400 1.403 1.396 1.419 1.253 1.351 1.343 1.345 1.337 1.260 1.271

352.639 364.445 373.637 379.104 379.349 381.882 379.400 383.862 388.665 391.510 390.702 389.040 384.949

4.309 3.915 4.349 4.336 4.360 4.412 4.450 4.417 2.813 3.135 3.155 3.176 3.214 3.174 3.006

6 6 10

27 45 53

12 12 11

4 1 2

1.077 1.280 1.478

218 201 51

35 21 24

139 147 218

211 213 227 216 226 232 254

10 10 9 9 9 9 10

55 69 72 72 67 78 88

6 5 4 4 4 4 4

1 3 3 3 2 3 4

1.720 1.845 1.927 1.972 2.060 2.163 2.178

59 51 48 50 49 54 46

31 23 26 25 28 26 37

208 227 248 276 285 316 389

244 247 263 276 260 285

10 10 10 10 10 10

88 87 87 87 86 86

3 2 2 3 3 3

4 4 3 5 5 4

2.246 2.353 2.499 2.556 2.458 2.481

47 43 43 41 48 48

34 32 34 35 36 38

368 357 344 341 342 349

4 Begin nieuwe reeks per december 2006 als gevolg van herrubriceringen en een wijziging in de salderingsystematiek.

t/m 1 jaar


meer dan 5 jaar

128.913 136.924 134.491 143.041 148.540 169.264 170.234 196.291 195.376 201.521 201.690 201.910 200.930 207.245 234.217 238.750 239.802 237.217 237.396 241.408

49.486 55.025 54.221 60.391 58.388 65.907 65.553 61.541 65.204 61.591 61.246 62.954 61.020 63.159 65.678 66.419 68.264 70.475 69.651 72.607

409.161 437.336 440.573 473.622 479.811 521.134 520.521 565.054 584.349 594.456 602.828 612.117 627.670 626.673 632.401 642.459 648.736 648.043 645.887 644.248

119.273 128.595 126.162 133.937 137.236 157.017 157.987 186.282 184.582 188.828 187.271 188.204 187.149 187.410 203.260 209.946 210.539 208.426 207.388 211.092

45.534 51.324 50.520 52.673 50.670 55.660 55.303 50.559 54.936 51.564 51.468 52.816 50.977 53.117 55.573 56.559 58.371 60.650 59.120 61.145

405.242 432.563 435.800 466.006 472.195 511.564 510.951 553.964 572.017 582.219 590.103 599.042 612.436 611.439 616.031 625.345 631.086 630.415 628.871 627.147

9.642 8.329 9.104 11.304 12.640 10.425 10.798 12.696 14.416 13.708 13.780 19.833 30.961 28.798 29.267 28.788 30.002 30.310

3.952 3.703 7.714

3.919 4.772 7.625

10.250 10.552 10.274 10.027 9.781 10.138 10.045

9.177 11.103 12.322 12.233 12.722 13.073 15.231

10.108 9.860 9.895 9.825 10.532 11.464

16.366 17.122 17.644 17.630 17.023 17.108

Totaal

587.560 629.285 677.054 686.739 756.305 756.308 822.886 844.929 857.568 865.764 876.981 889.620 897.077 932.296 947.628 956.802 955.735 952.934 958.263

570.048 612.480 652.616 660.101 724.241 790.805 811.534 822.612 828.842 840.063 850.562 851.966 874.864 891.850 899.996 899.492 895.379 899.384

17.518 16.805 24.442 26.642 32.067 32.080 33.394 34.956 36.919 36.919 39.056 45.109 57.435 55.780 56.806 56.242 57.557 58.882

2001 2002 2002 1 2003 2003 2 2004 2004 3 2005


2001 2002 2002 1 2003 2003 2 2004 2004 3 2005


2001 2002 2003 2003 2 2004 2005


9*

Tabel 2.2.2 Bij mfi’s aangehouden deposito’s van de private sector, uitgesplitst naar sector en instrument Ultimocijfers in miljoenen euro’s



Girale deposito’s

Girale deposito’s


Deposi- Repo’s to’s met opzegtermijn


Niet-financiële particuliere vennootschappen Deposi- Repo’s to’s met opzegtermijn

Girale deposito’s



Eurogebied 2001 2002 2002 1 2003 2003 2 2004 2004 3 2005 iii iv iv 4 2006 i ii iii iv iv 5 2007 i ii 2007 jul. aug. sep. okt.

7.808 9.401

26.266 28.273

212 250

0 16

15.418 13.684

8.224 8.261 10.461

25.042

446

158

24.450

518

104

19.148 21.946 21.116

26.270 29.609 40.409 50.618 54.494 57.950

8.936 9.104

24.355 21.422

553 616

234 64

9.737 7.827 7.808 8.635 8.711 10.940 7.543 11.702 9.859 11.955 14.519

20.697 20.649 19.894 21.746 21.793 19.397 20.607 22.140 24.390 21.912 25.863

553 491 483 479

164 154 57 52

523 259 352 210 216 244

74 101 107 370 455 311

31.287 22.609 31.884 34.561 34.134 34.998 36.293 42.243 57.150 45.879 45.886 44.720 45.490 44.959

70.143 87.142 93.037 94.883 96.480 101.388 120.595 121.635 124.874 142.675 142.643 145.210 142.831 145.891

7.767 9.350

25.614 27.574

210 246

0 16

15.109 12.820

8.214 8.251 10.432

23.945

404

158

23.065

485

104

17.762 20.560 20.613

22.607 28.259 39.059 49.025 50.701 52.814

8.860 9.075

22.713 19.724

549 614

234 64

9.676 7.687 7.507 8.502 8.578 10.037 7.103 10.972 7.952 11.467 12.890

19.015 18.955 18.065 19.961 20.008 17.474 18.925 20.415 22.571 20.263 24.285

551 489 481 477

164 154 57 52

512 251 343 202 210 238

74 101 107 370 455 141

30.619 21.858 31.133 33.246 33.378 33.058 33.919 39.869 48.307 44.248 44.003 43.350 42.630 42.678

65.471 82.884 88.779 84.139 83.089 88.605 106.012 107.052 110.205 124.036 124.325 125.710 123.103 125.600

548 687

191 40

75.353 77.482

1.156

229

1.545

894

79.894 74.240 78.890

1.780 1.910

36 77

81.991 86.176

59.072 51.145 40.345 41.481 40.852 39.480 37.477 35.976 34.387

4.250 5.565

0 0

10.579 15.795 18.943

0 0

21.210 22.247

0 0

1.963 1.978 1.886 2.037

1 147 273 460

1.344 1.451 1.228 1.305 1.334 1.205

60 96 106 174 296 202

86.920 89.540 92.507 95.678 95.708 93.408 97.421 94.085 94.379 94.654 95.510

35.548 34.983 39.425 45.980 44.400 48.397 53.514 57.526 60.181 59.091 58.975

21.936 21.337 21.048 19.725

0 0 0 222

17.156 15.202 13.730 13.452 13.216 11.870

215 207 207 206 260 223

547 686

57 34

73.517 75.699

1.148

2

1.533

26

78.039 72.385 76.598

1.751 1.883

26 26

79.699 83.825

54.913 46.021 35.221 36.109 35.480 30.869 28.866 29.759 28.410

4.210 5.531

0 0

10.489 15.705 18.768

0

20.959 21.983

0 0

1.952 1.882 1.786 1.803

0 0 1 1

1.147 1.047 800 880 893 791

0 24 29 1 1 18

84.373 86.713 89.433 91.806 84.650 81.498 85.276 83.096 82.640 83.309 83.696

29.998 29.048 32.585 38.658 37.078 41.203 45.794 49.354 51.871 51.997 52.240

21.646 21.099 20.817 19.541

0 0 0 222

17.000 15.075 13.615 13.334 13.103 11.765

215 207 207 206 260 223

1 1 8

134 6 227

1.836 1.783 1.855

4.159 5.124 5.372

40 34 90

0 0 0

12 29 27 11 96 100 234

868 10 51 1 147 272 459

197 404 428 425 441 414

60 72 77 173 295 184

2.292 2.292 2.351 2.547 2.827 3.074 3.872 11.058 11.910 12.145 10.989 11.739 11.345 11.814

8.611 6.217 5.977 5.550 5.935 6.840 7.322

175 251 264 290 238 231 184

0 0 0 0 0 0 0

7.194 7.720 8.172 8.310 7.094 6.735

156 127 115 118 113 105

0 0 0 0 0 0

Nederland 2001 2002 2002 1 2003 2003 2 2004 2004 3 2005 iii iv iv 4 2006 i ii iii iv iv 5 2007 i ii 2007 jul. aug. sep. okt.

0

Overig eurogebied 2001 2002 2003 2003 2 2004 2005 iii iv 2006 i ii iii iv iv 5 2007 i ii 2007 jul. aug. sep. okt.

10*

41 51 10

652 699 1.097

2 4 42

0 0 0

309 864 1.386

29 76 29 61 140 301 133

1.385 1.642 1.698 1.682 1.694 1.829 1.785

33 4 2 2 2 2 2

0 0 0 0 0 0 0

503 668 751 1.315 756 1.940 2.374

3.663 1.350 1.593 3.793 5.136 4.672 4.258 10.744 13.391 12.783 14.583

903 440 730 1.907 488 1.629

1.923 1.682 1.725 1.819 1.649 1.578

11 8 9 8 6 6

0 0 0 0 0 170

8.843 1.631 1.883 1.370 2.860 2.281

14.669 18.639 18.318 19.500 19.728 20.291


2 Begin nieuwe reeks per december 2003 als gevolg van herrubriceringen. 3 Begin nieuwe reeks per december 2004 als gevolg van herrubriceringen.

4 Begin nieuwe reeks per december 2005 als gevolg van een herrubricering.

Niet-financiële publieke vennootschappen

Huishoudens

Girale deposito’s

Girale deposito’s



Totaal private sector



Girale deposito’s



Totaal

2.838 3.058

5.481 5.058

468 613

0 0

45.980 45.390

28.208 27.233

136.907 153.275

0 0

147.397 149.015

145.297 141.318

142.385 160.390

191 56

435.270 450.779

3.836

2.648

841

0

44.749

1.076

0

44.482

155.851 153.032 158.608

1.525 1.636

1.265 1.313

0 0

46.869 47.398

3.892 3.475 4.102 4.390 4.032 5.028 3.607 3.814 3.809 3.560 3.805

1.301 1.424 1.610 1.737 1.786 1.808 1.476 1.737 1.494 1.867 2.304

1.322 1.228 1.156 1.090

0 0 0 0

0 0 0 0

1.002 923 859 858 892 836

0 0 0 0 0 0

48.374 51.970 48.931 48.556 49.109 50.787 55.800 53.685 52.364 52.137 52.037

0 0 0 0 0 0

173.033 168.994 178.269 183.484 186.946 188.346 193.552 199.803 217.313 210.250 209.172 205.131 207.796 210.830

188.457 194.702 213.254 213.104 229.652 229.755 228.552 234.325 237.291 236.936 233.767 233.408 227.691 224.871 218.015 215.314 213.411 204.311

486.509 492.153 516.419

3.950 3.707

141.814 144.032 143.559 143.709 151.875 164.870 171.968 173.482 175.696 185.370 214.770 213.818 226.935 258.871 270.390 280.084 276.999 293.046

387

1.728

175.435 176.464 191.172 191.022 204.844 203.669 202.466 208.551 212.257 212.363 210.436 210.077 207.666 207.036 201.846 199.489 197.753 190.156

0

3.659

22.025 20.996 19.951 22.104 19.876 20.283 21.486 21.053 22.160 23.053 24.712 24.204 32.459 40.599 46.344 48.809 51.298 60.013

349 404 420 750 1.011 736

554.830 563.760 578.930 591.456 600.234 610.982 642.823 647.763 672.288 694.396 697.997 701.279 699.217 708.923

2.837 3.057

5.273 4.861

468 612

0 0

44.980 44.462

25.995 25.931

131.349 147.162

0 0

144.210 145.388

134.402 132.646

136.784 154.237

57 50

415.453 432.321

3.835

2.546

840

0

43.887

1.075

0

43.537

151.737 148.918 154.838

1.478 1.400

1.264 1.312

0 0

45.911 46.407

3.892 3.474 4.102 4.389 4.031 5.028 3.575 3.812 3.801 3.558 3.680

1.256 1.369 1.555 1.683 1.732 1.746 1.415 1.677 1.434 1.732 1.913

1.321 1.227 1.155 1.089

0 0 0 0

1.001 922 859 858 892 835

0 0 0 0 0 0

47.396 51.003 47.947 47.541 48.094 49.775 54.779 52.664 51.374 51.100 50.923

0 0 0 0 0 0

169.038 164.872 174.147 178.583 182.255 182.047 186.157 185.222 194.645 194.981 194.547 189.117 192.064 193.867

182.798 189.043 208.648 208.498 225.652 225.759 224.556 230.370 233.325 232.928 230.041 229.682 224.375 221.545 214.782 212.139 210.277 201.324

467.376 470.820 491.272

3.949 3.707

132.681 132.699 127.656 127.806 138.889 152.408 159.506 155.084 154.232 163.448 190.651 189.699 202.415 229.921 241.128 249.407 247.298 262.771

160

1.612

169.917 170.946 186.787 186.637 201.129 199.967 198.764 204.900 208.628 208.689 207.131 206.772 204.715 204.250 199.165 196.865 195.179 187.695

0

3.658

21.056 20.027 19.296 21.449 19.468 19.990 21.193 20.676 21.771 22.638 24.337 23.829 31.787 39.751 45.357 47.821 50.203 58.733

289 332 343 577 716 382

1 1 1

208 197 102

0 1 1

0 0 0

1.000 928 862

2.213 1.302 969

5.558 6.113 5.518

0 0 0

3.187 3.627 4.114

5.601 6.153 5.659

134 6 227

1 1 0 0 1 0 1

116 47 236 45 55 55 54

1 1 1 1 1 1 1

0 0 0 0 0 0 0

945 958 991 978 967 984 1.015

655 408 293 377 389 415 375

4.385 3.715 3.702 3.651 3.629 3.674 3.305

0 0 0 0 0 0 0

4.606 4.000 3.996 3.955 3.966 4.008 3.726

868 10 51 1 147 272 459

0 32 2 8 2 125

62 61 60 60 135 391

1 1 0 0 0 1

0 0 0 0 0 0

1.012 1.021 1.021 990 1.037 1.114

672 848 987 988 1.095 1.280

2.951 2.786 2.681 2.624 2.574 2.461

0 0 0 0 0 0

3.770 3.995 4.122 4.901 4.691 6.299 7.395 14.581 22.668 15.269 14.625 16.014 15.732 16.963

10.895 8.672 9.133 11.333 15.903 12.986 12.462 18.398 21.464 21.922 24.119 24.520 28.950 29.262 30.677 29.701 30.275

3.316 3.326 3.233 3.175 3.134 2.987

60 72 77 173 295 354


0 0 0

0 0 0 0 0 0 0

998 270 141 165 301 330 734

130 260 90 164 154 58 275

533.839 543.129 558.299 564.201 569.966 578.481 607.124 604.878 621.724 646.779 650.800 651.240 650.355 658.344

19.817 18.458 19.133 21.333 25.147 20.991 20.631 27.255 30.268 32.501 35.699 42.885 50.564 47.617 47.197 50.039 48.862 50.579

2001 2002 2002 1 2003 2003 2 2004 2004 3 2005


2001 2002 2002 1 2003 2003 2 2004 2004 3 2005


2001 2002 2003 2003 2 2004 2005


11*

Tabel 2.2.3 Uitsplitsing naar valuta van bepaalde activa en passiva van in Nederland gevestigde mfi’s (exclusief dnb) Ultimocijfers in miljoenen euro’s

Activa Euro

Britse pond 1

Amerikaanse dollar 2

Japanse yen 3

4

Zwitserse Overige frank valuta 5

6

Totaal Euro (1 t/m 6) 7

Britse pond 8

Amerikaanse dollar

Japanse yen

Zwitserse Overige frank valuta

Totaal (8 t/m 13)

9

10

11

12

13

14

7.026 6.623 7.099 5.671 5.863 6.458 8.584 9.004 8.934 8.996 9.957

26.485 26.003 27.572 27.694 29.968 32.239 36.633 36.079 34.586 35.000 32.464

345 387 309 343 661 571 602 320 372 229 223

732 700 693 858 902 1.250 1.226 1.418 1.469 1.571 1.414

2.962 3.655 3.231 4.733 5.039 4.534 5.329 5.433 5.296 5.853 5.861

899.667 906.030 916.687 930.136 937.925 973.946 987.752 996.680 998.588 992.624 998.614

499 559 565 552 572 582 597 626 741 1.352

727 799 703 660 915 1.151 1.104 983 1.211 1.297

230 238 199 156 146 157 159 165 159 159

52 20 17 16 18 22 22 22 22 33

37 6 7 148 4 14 25 34 65 61

138.282 136.970 140.236 144.044 141.031 164.663 165.023 163.474 178.075 175.995

1.612 1.556 1.925 2.117 3.840 4.914 5.223 5.470 5.332 5.963 5.728

53.459 49.019 55.316 55.879 59.803 71.389 68.712 69.609 74.206 80.372 78.145

432 497 594 537 885 786 864 812 862 938 953

487 510 489 3.111 3.175 2.802 1.794 1.851 1.740 1.709 1.607

2.355 2.223 2.764 3.017 4.295 4.489 5.194 4.876 5.400 5.318 5.321

82.257 77.577 87.414 87.760 97.051 115.686 113.140 112.083 117.332 122.695 121.776

1.571 801 1.160 971 1.370 1.776 1.722 1.959 1.666 1.297

4.508 4.514 4.327 4.042 3.940 6.143 6.002 6.832 6.228 5.632

418 437 495 528 431 400 574 445 434 410

169 165 325 160 146 126 211 180 125 124

1.964 1.553 1.359 1.701 1.329 1.997 2.217 2.447 2.141 2.370

15.593 14.278 15.932 13.919 14.140 16.965 17.376 22.129 17.675 16.616

Leningen aan ingezetenen van het eurogebied Mfi’s 2006 i ii iii iv iv 1 2007 i ii 2007 jul. aug. sep. okt.

101.591 92.921 92.978 109.655 109.635 113.500 124.866 123.984 147.418 143.700 154.808

Niet-mfi’s 1.789 1.798 2.718 2.824 2.830 3.525 6.090 3.401 2.071 2.852 3.560

34.944 32.173 28.137 38.521 38.531 32.826 31.919 33.180 32.630 29.400 30.402

98 314 695 482

1.433 1.894 1.657 1.139

678 688 731 705 432 601

2.601 2.211 2.370 2.116 1.479 1.809

1.679 1.935 1.787 2.473 2.493 2.736 3.259 3.468 3.358 3.460 4.522

141.534 131.035 127.972 155.094 155.110 155.866 169.033 167.134 188.298 181.323 195.702

862.117 868.662 877.783 890.837 895.492 928.894 935.378 944.426 947.931 940.975 948.695

Effecten m.u.v. aandelen, uitgegeven door ingezetenen van het eurogebied Mfi’s 2006 i ii iii iv 2007 i ii 2007 jul. aug. sep. okt.

32.735 33.094 35.115 32.993 35.193 32.824 35.901 36.670 35.219 32.727

Niet-mfi’s 419 447 247 134 298 2.465 4.307 3.518 1.788 1.662

1.157 1.036 743 461 290 403 2.096 2.280 1.668 588

150 147 143 135 200 136 64 130 126 124

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

227 94 73 129 320 28 19 24 22 38

34.688 34.818 36.321 33.852 36.301 35.856 42.387 42.622 38.823 35.139

136.737 135.348 138.745 142.512 139.376 162.737 163.116 161.644 175.877 173.093

Leningen aan niet-ingezetenen van het eurogebied Banken 2006 i ii iii iv iv 1 2007 i ii 2007 jul. aug. sep. okt.

Niet-banken

108.200 102.278 109.616 112.972

21.448 22.795 22.026 24.313

117.415 110.280 123.743 119.837

7.994 6.967 8.423 8.842

5.227 3.728 3.565 4.537

13.153 18.522 20.624 14.983

273.437 264.570 287.997 285.484

144.566 151.600 152.193 148.208 142.636 157.204

31.701 40.302 33.542 38.983 41.567 38.519

139.833 131.156 134.851 129.452 132.588 134.701

7.384 8.828 9.013 10.200 11.525 12.281

6.780 5.127 6.107 5.942 5.287 4.984

18.687 16.408 18.480 17.040 16.565 17.889

348.951 353.421 354.186 349.825 350.168 365.578

23.912 23.772 26.326 23.099 25.053 31.306 31.353 29.465 29.792 28.395 30.022

Effecten m.u.v. aandelen, uitgegeven door niet-ingezetenen van het eurogebied Banken 2006 i ii iii iv 2007 i ii 2007 jul. aug. sep. okt.

12*

2.782 2.627 2.893 3.013 4.438 4.329 4.477 4.962 5.257 4.916

Niet-banken 315 437 528 477 538 1.429 2.838 2.514 1.956 1.210

811 604 695 1.208 990 958 1.550 1.742 2.958 2.658

16 16 16 16 26 41 24 26 24 24

52 15 15 15 80 76 66 67 66 66

213 522 446 2.992 2.703 2.764 932 218 393 437

4.189 4.221 4.593 7.721 8.775 9.597 9.887 9.529 10.654 9.311

6.963 6.808 8.266 6.517 6.924 6.523 6.650 10.266 7.081 6.783

Passiva Euro

Britse pond 15

Amerikaanse dollar 16

17

Japanse yen


18

19

20

Totaal (15 t/m 20) 21

Euro

Britse pond 22

Amerikaanse dollar

Japanse yen


Totaal (22 t/m 27)

23

24

25

26

27

28

4.200 3.535 4.685 6.158 6.529 6.264 6.589 6.407 5.601 6.191 5.527

22.109 24.127 29.772 32.263 34.521 35.902 33.825 34.983 33.198 40.254 36.004

346 351 565 528 845 909 553 232 556 289 304

414 409 315 381 496 2.087 444 498 659 433 487

2.505 2.436 3.356 4.567 4.553 4.176 4.212 4.533 5.016 4.397 4.061

601.754 612.208 625.749 653.964 660.496 684.529 713.467 713.353 716.608 717.005 721.312

i 2006 ii iii iv iv 1 i 2007 ii jul. 2007 aug. sept. okt.

9.719 9.253 14.363 13.484 14.669 14.449 14.493 15.521 17.193 17.253 15.251

59.453 59.037 59.334 60.752 65.520 64.602 63.051 66.036 69.835 77.665 68.818

957 981 1.231 1.658 1.833 1.912 1.365 1.390 1.444 1.282 1.112

1.265 2.037 1.899 1.415 1.634 1.814 2.089 1.886 1.908 2.009 1.544

7.279 6.987 7.326 8.432 9.974 9.582 10.922 10.673 9.870 9.995 10.584

108.601 108.410 120.905 121.934 130.385 132.538 128.425 128.032 132.306 140.673 130.862

i 2006 ii iii iv iv 1 i 2007 ii jul. 2007 aug. sept. okt.

Deposito’s van ingezetenen van het eurogebied Mfi’s 149.225 132.834 135.995 143.790 143.877 169.768 190.933 192.346 200.114 195.801 211.866

Niet-mfi’s 4.091 4.149 2.215 3.813 6.155 5.343 5.270 3.946 4.468 3.949

36.128 31.442 29.395 24.888 24.889 33.735 34.862 27.762 25.122 23.396 27.663

616 459 863 915

2.030 1.293 1.796 2.473

1.948 2.127 2.499 1.824

574 727 831 1.000 715 736

1.299 908 1.306 1.777 1.399 1.787

2.940 4.129 4.614 4.621 4.017 3.856

194.038 172.304 172.763 177.703 177.791 214.471 236.902 232.129 236.580 229.796 249.857

572.180 581.350 587.056 610.067 613.552 635.191 667.844 666.700 671.578 665.441 674.929

Deposito’s van niet-ingezetenen van het eurogebied Banken

Niet-banken

127.524 122.001 122.733 114.926

26.674 28.189 28.863 35.723

117.835 105.759 116.317 116.777

2.365 2.987 4.139 8.130

5.356 5.826 6.684 6.837

12.765 12.935 13.852 14.609

292.519 277.697 292.588 297.002

124.639 120.518 116.378 123.005 127.167 136.367

34.454 50.674 46.818 52.372 47.409 47.232

126.977 128.357 146.728 150.219 148.897 151.271

9.209 7.815 8.580 8.540 9.700 7.537

8.148 6.159 6.534 6.896 6.893 6.690

14.871 16.833 17.451 16.900 15.194 17.997

318.298 330.356 342.489 357.932 355.260 367.094

29.928 30.115 36.752 36.193 36.755 40.179 36.505 32.526 32.056 32.469 33.553

Door Nederlandse mfi’s uitgegeven schuldbewijzen 214.258 212.544 220.202 225.969 250.646 240.311 247.385 249.487 248.875 248.375

20.481 21.596 21.834 20.525 21.191 22.230 22.514 21.923 22.044 22.256

71.748 69.969 73.591 73.237 74.353 77.863 79.205 80.298 77.499 76.546

11.757 11.725 11.771 10.970 11.883 10.734 10.978 11.349 10.966 10.583

12.908 13.845 14.508 14.337 14.149 13.877 14.502 14.349 14.146 14.063

25.800 27.196 27.776 28.308 30.129 31.351 29.574 29.320 30.378 31.237

356.952 356.875 369.682 373.346 402.351 396.366 404.158 406.726 403.908 403.060

i 2006 ii iii iv i 2007 ii jul. 2007 aug. sept. okt.

Voor de toelichting wordt verwezen naar de bijlage. 1 Begin nieuwe reeks per december 2006 als gevolg van herrubriceringen en een wijziging in de salderingsystematiek.

13*

Tabel 2.3 Gecombineerde balans dnb en in Nederland gevestigde mfi’s Ultimocijfers in miljoenen euro’s

Activa

2001 2002 2002 1 2003 2003 2 2004 2004 3 2005 iii iv iv 4 2006 i ii iii iv iv 5 2007 i ii 2007 jul. aug. sep. okt.

Leningen aan ingezetenen van het eurogebied


Overheid Overige Totaal ingezete- (1 + 2) nen van het eurogebied

Overheid Overige Totaal ingezete- (4 + 5) nen van het eurogebied

Aandelen Externe en deel- activa nemingen uitgegeven door overige ingezetenen van het eurogebied

Vaste activa

Overige activa

Totaal activa

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

32.528 36.210

587.566 629.285

620.094 665.495

9.868 26.825

260.019 263.880

6.401 6.435

41.972 49.124

713.813 723.498 794.229

32.752

20.823

262.859

6.248

37.921

677.058 686.743 756.308

90.449 110.492 117.573 131.427

30.651 24.251

36.755

80.581 83.667 90.748 98.675 103.865

34.950

138.815

25.217

293.813

5.915

57.974 53.934 111.405

1.049.586 1.119.677 1.126.758 1.193.144 1.198.789 1.369.394

40.021 41.619

822.885 844.928

862.906 886.547

111.431 109.930

32.410 37.016

143.841 146.946

31.302 31.486

369.910 365.832

5.477 5.440

137.709 142.158

1.551.145 1.578.409

42.100 40.268 39.705 40.519 40.851 41.648 40.122 39.878 42.854 39.688 40.348

857.568 865.761 876.982 889.618 897.075 932.299 947.630 956.802 955.734 952.936 958.266

899.668 906.029 916.687 930.137 937.926 973.947 987.752 996.680 998.588 992.624 998.614

106.053 103.970 100.489 96.906

39.906 41.353 47.272 55.056

145.959 145.323 147.761 151.962

37.286 36.850 37.269 38.685

5.776 5.761 5.489 5.404

105.675 117.370 120.667 117.578

91.005 88.951 90.897 85.456 85.675 86.780

58.416 84.668 83.282 87.698 101.708 99.111

149.421 173.619 174.179 173.154 187.383 185.891

40.370 44.320 47.270 43.367 44.448 72.733

426.101 407.797 446.201 442.368 451.661 536.100 541.895 543.260 547.974 555.624 561.352

5.434 5.398 5.405 5.406 5.384 5.377

141.054 150.278 140.537 144.232 153.146 163.875

1.620.465 1.619.130 1.674.074 1.686.134 1.703.216 1.846.326 1.903.262 1.907.331 1.912.721 1.938.609 1.987.842

865.081

2.299.757

894.199

5.362.958

232.094


961.376 10.045.736 11.007.112

1.434.676


14*


2.415.384 22.211.499

Passiva Chartale Deposigeldto’s omloop centrale overheid

Deposito’s overige overheid / overige ingezetenen van het eurogebied Giraal

Met Met vaste opzeglooptijd termijn

Repo’s

Totaal (14 t/m 17)

Aande- Schuld- Kapitaal Externe len/parti- bewijzen en passiva cipaties reserves in geldmarktfondsen

Overige Overpassiva schot intermfi passiva

Totaal passiva

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

8.569 16.965

1.320 1.179

150.975 152.526

152.542 147.025

142.547 160.567

191 56

446.255 460.174

0 0

62.927 62.913

300.133 310.398

61.364 65.845

-2.050 22.705

19.521

2.103

494.947 500.591 525.248

59.480

271.921

94.297

33.532

0

254.371

60.135

301.778

155.932

46.031

1.049.584 1.119.676 1.126.757 1.193.142 1.198.786 1.369.394

26.156 27.544

2.433 1.827

0 0

309.009 308.681

348.884 368.992

1.551.145 1.578.407

30.354 29.649 31.629 31.423 31.570 31.643

1.604 2.711 6.200 3.400 3.894 3.169 8.095 4.301 4.319 6.857 1.786

177.979 176.395 166.965 147.489 164.707 162.396 159.204 161.230 186.335 206.423 197.979 193.431 211.092 219.332

50.306 43.855

27.308 28.485 28.930 30.592

177.673 173.644 182.919 187.594 191.962 192.726 197.515 204.521 221.867 216.227 214.569 210.223 212.537 215.576

188.774 195.019 213.807 213.657 230.401 230.607 229.404 235.115 237.983 237.464 234.128 233.769 227.905 225.027 218.169 215.468 213.570 204.419

0

1.399

146.892 149.110 148.193 148.343 155.990 168.656 175.754 177.306 179.271 189.046 218.201 217.590 231.285 263.743 275.916 285.901 283.069 298.816

387

24.500

158.894 156.075 162.250

171.066 179.497 186.578 217.341

42.305 29.845 33.140 8.182 8.254 44.249 54.794 51.861 36.523 34.944 41.445

1.620.466 1.619.132 1.674.078 1.686.139 1.703.218 1.846.323 1.903.263 1.907.331 1.912.721 1.938.609 1.987.842

iii iv iv 4 i 2006 ii iii iv iv 5 i 2007 ii jul. 2007 aug. sept. okt.

613.480

184.215

3.090.704

3.659.806

1.605.790

3.121.350

-16.638 22.211.499

okt. 2007

998 270 141

0 0 0 0

304.532 301.806 314.166 320.946

72.044 78.065 72.325 77.160 73.389 74.325 72.224

349 404 420 750 1.011 736

564.334 573.048 588.218 600.180 609.517 619.566 650.578 656.614 681.406 705.401 709.074 712.342 710.187 719.547

0 0 0 0 0 0

346.023 337.680 335.573 337.116 337.116 340.730

79.233 76.335 77.069 77.252 79.172 104.977

419.888 408.672 435.355 441.013 449.464 475.554 484.886 499.845 520.315 527.671 528.382

291.947

8.648.246

683.885

2.872.391

1.435.036

4.669.535

165 301 330 734

2001 2002 2002 1 2003 2003 2 2004 2004 3 2005

4 Begin nieuwe reeks per december 2005 als gevolg van een herrubricering. 5 Begin nieuwe reeks per december 2006 als gevolg van herrubriceringen en een wijziging in de salderingsystematiek.

15*

Tabel 2.4 Bijdrage van Nederland aan monetaire aggregaten in het eurogebied Miljoenen euro’s

Girale Deposito’s Repo’s deposito’s Met Met vaste opzeglooptijd termijn tot en tot en met met 2 jaar 3 maanden

1

2

Aandelen/participaties in geldmarktfondsen

Schuld- m3 (exbewijzen clusief met loop- chartaal tijd tot geld in en met omloop) 2 jaar

3

4

5

6

7

Standen per ultimo 2001 2002 2002 1 2003 2003 2 2004 2004 3 2005 iii iv iv 4 2006 i ii iii iv iv 5 2007 i ii 2007 jul. aug. sep. okt.

150.975 152.526

89.704 84.042

142.393 160.430

191 56

0 0

12.153 18.821

395.416 415.875

158.894 156.075 162.250

85.314 85.534 79.036 77.453 87.625 100.011

188.770 195.015 213.804 213.654 230.399 230.606 229.403 235.036 237.740 237.037 233.511 233.152 227.077 224.057 217.149 214.418 212.482 203.296

387

0

21.859

998

0

22.655

270 141

0 0

16.345 14.853

165 301 330 734

0 0 0 0

15.683 10.588 12.255 11.499

349 404 420 750 1.011 736

0 0 0 0 0 0

16.376 7.303 7.860 13.446 12.757 17.664

455.224 458.870 478.743 477.010 512.312 519.255 527.327 536.817 540.763 553.554 582.409 588.543 619.321 608.901 611.751 620.985 619.569 631.258

177.673 173.644 182.919 187.594 191.962 192.726 197.515 204.521 221.867 216.227 214.569 210.223 212.537 215.576

98.339 100.172 111.206 139.150 138.637 153.652 160.910 171.753 182.148 180.782 193.986

Eurogebied: mfi’s (inclusief Eurosysteem) en de centrale overheid 2007 okt.

178.766

1.890.651

1.525.001

291.947

683.885

298.174

7.868.423

2.122 -4.552 2.393 -5.898 12.640 12.246 -1.425 2.188 10.961 28.582 15.140 7.511 11.093 10.408 -618 13.569

24.749 18.045 28.347 18.793 5.267 205 5.635 2.710 -704 -1.276 -8.324 -3.020 -6.908 -2.731 -1.935 -9.186

191 -135 334 610 45 -129 24 136 29 404 -385 55 16 330 261 -275

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

6.570 6.901 3.249 899 -7.114 -1.521 859 -5.054 1.674 -708 4.831 -9.129 577 5.567 -775 4.917

52.443 22.595 41.711 20.898 19.052 6.680 9.905 4.617 12.673 31.677 29.139 -10.079 3.237 9.219 -360 12.239

Stromen 2001 2002 2003 2004 2005 iii iv 2006 i ii iii iv 2007 i ii 2007 jul. aug. sep. okt.

18.811 2.336 7.388 6.494 8.214 -4.121 4.812 4.637 713 4.675 17.877 -5.496 -1.541 -4.355 2.707 3.214

Eurogebied: mfi’s (inclusief Eurosysteem) en de centrale overheid 2007 okt.

-28.604

103.484


16*

-15.551

-1.769

13.188

14.752


85.500

Aanvullende gegevens m3 (inclu- Tegenposten van m3 (inclusief chartaal geld) sief chartaal geld Niet-monetaire passiva Kredietverlening Netto in externe omloop) Deposito’s Schuld- Kapitaal Totaal Overheid Overige waarvan activa bewijzen en nietingeleningen Met Met met reserves monetaire zetenen vaste opzeglooptijd passiva van het looptijd termijn van meer (9 t/m 12) eurogebied van van dan meer dan meer dan 2 jaar 2 jaar 3 maanden

Overige posten

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

403.985 432.840

62.839 62.985

154 136

62.927 62.913

-40.114 -46.518

-12.261 -34.168

3

113.109 119.877 126.958 135.430

587.566 629.285

61.577 63.575 69.157 70.890 68.365 68.645 75.743 78.966 79.099 77.840 79.051 78.953 77.633 102.832 104.163 103.752 102.287 104.829

231.717

60.135

141.786

730.633 740.318 816.475

677.058 686.743 756.308

-9.062

3

-65.711 -69.751 -86.041

2 1

292.663 293.829

151.452 151.549

886.597 913.430

822.885 844.928

21.026 -3.160

79 243 427 618

288.851 291.218 301.911 309.445

72.044 78.065 72.325 77.160 73.389 74.325 72.224

828 970 1.021 1.051 1.088 1.124

329.646 330.377 327.712 323.668 324.361 323.067

79.233 76.335 77.069 77.252 79.172 104.977

284.833 286.712 293.793 316.541 318.539 361.012 362.745 433.074 440.540 441.898 445.056 443.949 454.503 461.338 461.240 487.340 510.514 509.965 505.723 506.908 533.997

628.085 680.361

474.745 478.391 503.243 501.510 538.468 546.799 554.871 564.125 569.248 582.484 613.001 619.135 649.675 638.550 643.380 652.408 651.139 662.901

158.913 160.678 167.759 195.481

148.153 144.238 140.194 137.425 137.757 132.653 129.073 130.775 128.310 125.363 127.128

934.760 943.964 961.523 983.359 990.816 1.031.085 1.076.618 1.087.354 1.086.799 1.099.092 1.130.110

857.568 865.761 876.982 889.618 897.075 932.299 947.630 956.802 955.734 952.936 958.266

8.481.903

1.770.361

119.499

2.574.217

1.435.036

5.899.113

44.343 30.991 45.392 25.877 19.602 8.068 9.669 5.794 13.118 33.339 28.901 -10.784 5.217 9.013 -213 12.312

-3.552 1.143 -279 6.080 -4.339 2.459 3.479 540 -1.316 1.569 -3.572 25.315 1.450 -408 -1.140 2.708

-28 -18 -133 0 0 -1 78 164 184 191 210 142 51 30 37 36

19.152 10.734 38.788 40.743 15.940 43 -2.711 5.384 10.549 10.560 21.478 2.122 -1.817 -4.206 3.853 846

1.231 -2.235 -6.549 -360 161 5.184 441 -2.035 -646 -2.711 6.016 -3.487 415 1.150 798 -408

16.803 9.624 31.827 46.463 11.762 7.685 1.287 4.053 8.771 9.609 24.132 24.092 99 -3.434 3.548 3.182

-4.284 6.444 5.652 5.591 -1.704 545 -3.623 -3.565 -4.472 -2.558 -5.407 -3.150 1.586 -2.576 -2.909 1.706

88.561

16.327

1.050

5.564

9.936

32.877

1.448

59.480

4 Begin nieuwe reeks per december 2005 als gevolg van een herrubricering.

-7.965

2001 2002 2002 1 2003 2003 2 2004 2004 3 2005

6.213 -875 10.846 1.355 2.197 60.546 57.009 43.415 27.659 27.953 32.970

-87.533 -74.478 -65.048 -79.945 -74.132 -75.580 -47.806 -50.398 -87.266 -113.636 -108.200 -84.637 -94.361 -93.310

iii iv iv 4 i 2006 ii iii iv iv 5 i 2007 ii jul. 2007 aug. sept. okt.

2.396.052 11.805.016 10.045.736

693.423

-513.47

okt. 2007

49.636 57.243 54.753 77.902 32.678 28.483 17.798 11.215 16.742 22.381 38.389 44.943 11.177 400 13.521 7.252

41.985 43.327 51.753 71.925 30.537 24.071 9.547 9.539 11.117 13.587 33.628 15.860 9.734 -1.000 -1.315 6.871

4.082 -16.035 32.394 -108 13.323 -25.434 12.182 -6.407 11.470 -9.187 58.259 -3.469 -13.385 -15.728 -1.393 3.755

11.711 -7.403 -15.793 -11.044 -13.469 12.142 -15.344 8.666 -1.887 32.335 -38.179 -25.116 6.006 23.459 -5.916 2.745

2001 2002 2003 2004 2005

iii iv i 2006 ii iii iv i 2007 ii jul. 2007 aug. sept. okt.

156.594

81.925

22.720

-59.324

okt. 2007


17*

Tabel 2.5 Ontwikkeling acceptatiecriteria en vraag bancaire kredietverlening bij in Nederland gevestigde mfi’s Netto percentage 1

Ondernemingen

Huishoudens

Totaal ondernemingen

Leningen aan kleine en middelgrote ondernemingen

Leningen aan grote ondernemingen

Kortlopende leningen

Langlopende leningen

Woninghypotheken

Consumptief krediet en overige leningen

AfgeVolgend AfgeVolgend AfgeVolgend AfgeVolgend AfgeVolgend AfgeVolgend AfgeVolgend lopen Kwartaal lopen Kwartaal lopen Kwartaal lopen Kwartaal lopen Kwartaal lopen Kwartaal lopen Kwartaal Kwartaal Kwartaal Kwartaal Kwartaal Kwartaal Kwartaal Kwartaal 1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

Veranderingen in acceptatiecriteria voor leningen aan ondernemingen en huishoudens 2003 jan. apr. jul. okt. 2004 jan. apr. jul. okt. 2005 jan. apr. jul. okt. 2006 jan. apr. jul. okt. 2007 jan. apr. jul. okt.

67 67 50 17 40 50 -50 -25 -40 -40 -40 0 0 0 -20 20 20 0 0 60

60 83 33 33 17 33 0 -25 -20 -20 -20 0 0 0 20 20 0 0 0 40

67 50 50 17 50 50 -20 0 -20 -40 -60 20 40 0 0 0 40 20 0 20

50 83 33 33 17 33 0 0 -20 -20 -40 0 0 0 20 20 0 20 -20 40

60 80 60 0 40 40 -60 -25 -40 -40 -60 0 -20 0 -20 20 20 -20 0 60

80 100 20 40 40 40 0 0 0 -20 -20 0 0 0 20 0 0 20 40 40

50 50 33 0 33 33 -40 -25 -40 -40 -60 -20 0 -20 -20 0 20 0 0 40

17 67 33 33 17 17 0 0 0 -20 -20 0 0 0 20 0 0 0 0 20

83 67 67 33 67 50 -20 -25 -20 -60 -20 0 -20 -20 -20 0 20 -20 0 40

67 83 33 33 33 50 0 -25 0 -20 0 0 0 0 20 20 0 20 20 40

33 17 33 50 33 50 0 0 0 0 -17 17 0 17 17 17 0 0 -33 0

33 83 67 50 50 33 17 0 33 0 0 -17 0 33 0 0 0 -17 -33 17

17 0 0 50 50 67 17 20 17 0 17 0 17 0 0 17 33 -17 0 0

33 67 33 33 50 33 17 20 0 17 -17 0 0 0 33 0 0 17 0 0

28

15

16

33

35

16

14

30

32

12

15

-3

11

Eurogebied 2007 okt.

31

Veranderingen in de vraag naar leningen of kredietfaciliteiten 2003 jan. apr. jul. okt. 2004 jan. apr. jul. okt. 2005 jan. apr. jul. okt. 2006 jan. apr. jul. okt. 2007 jan. apr. jul. okt.

-20 20 -33 -17 -50 -83 20 -25 20 0 20 40 40 0 20 20 20 20 20 -40

25 20 -17 17 -17 -17 0 0 40 0 0 40 40 20 20 20 0 20 20 -20

-17 -33 -33 0 -17 -50 20 -25 20 20 0 20 20 0 20 20 20 20 20 0

17 17 -17 17 0 0 20 25 20 0 0 20 20 20 20 20 0 0 0 -20

-60 0 -20 -40 -40 -60 0 -25 20 0 20 20 20 0 20 20 20 20 20 -40

0 -20 -20 -40 -20 -20 -20 -25 60 0 20 20 20 20 20 20 20 20 20 -40

-33 50 -17 17 -17 -33 0 -25 20 0 20 20 20 0 0 20 20 20 20 0

33 17 -17 33 -17 -17 20 25 20 0 0 0 0 20 20 20 0 20 20 -20

-17 17 -17 0 0 -50 0 -25 40 20 20 40 60 0 20 20 20 20 20 -25

33 0 -17 17 17 -17 0 0 60 20 20 40 40 20 20 20 20 20 20 -20

0 0 0 -33 -33 -83 0 20 17 0 17 17 33 17 -33 -17 0 -33 -50 -50

-50 -33 -50 -33 -67 17 -33 20 0 0 33 17 0 17 17 -17 0 -17 -50 -17

0 -50 -17 -33 -17 -33 -50 -20 -33 -17 -17 0 -17 -17 -17 17 -17 -17 0 0

0 -17 -33 -17 -50 -17 0 20 -17 -17 0 0 17 17 0 17 17 0 0 0

23

13

23

10

17

11

18

16

23

-22

-16

5

19

Eurogebied 2007 okt.

18

Voor de toelichting wordt verwezen naar de bijlage. 1 Het netto percentage geeft bij veranderingen in acceptatiecriteria de verhouding aan tussen banken die kredietvoorwaarden aanscherpen en die versoepelen, waarbij de waarden kunnen variëren

18*

van -100% (alle banken versoepelen in enige of sterkere mate) tot +100% (alle banken verscherpen in enige of sterkere mate). Bij veranderingen in de vraag geeft het netto percentage de verhouding aan tussen banken die een toename en banken die een

afname signaleren, waarbij de waarden kunnen variëren van -100% (alle banken constateren een lichte of sterke afname) tot +100% (alle banken constateren een lichte of sterke toename).

Tabel 2.6 Spaargeld Ultimocijfers in miljoenen euro’s

Deposito’s met vaste looptijd Beginstand 1

Deposito’s met opzegtermijn

Ingelegd OpgeBijgeEindBeginspaargeld nomen schreven stand stand 1 spaargeld rente (1+2-3+4)

Ingelegd OpgeBijgeEindspaargeld nomen schreven stand spaargeld rente (6+7-8+9)

Totaal spaargeld (5+10)

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

2003 jan. febr. mrt. apr. mei jun. jul. aug. sep. okt. nov. dec.

25.604 23.593 23.491 22.790 22.835 22.573 22.138 22.136 21.984 21.770 21.417 21.439

5.180 1.649 1.731 1.888 1.543 1.400 1.670 1.420 1.465 1.468 1.352 1.741

7.191 1.759 2.436 1.860 1.811 1.841 1.676 1.582 1.677 1.813 1.447 3.462

30 6 4 6 5 6 6 4 4 8 11 9

23.624 23.489 22.790 22.824 22.573 22.138 22.138 21.977 21.776 21.433 21.333 19.727

148.036 154.571 156.516 158.278 159.849 162.390 164.279 166.417 167.560 168.439 169.661 169.777

9.872 7.163 7.159 9.231 7.939 8.261 9.499 7.385 8.312 11.798 8.736 10.897

5.604 5.225 5.432 8.059 5.812 6.391 7.606 6.306 7.411 10.910 8.803 9.911

2.439 16 34 312 409 20 289 16 26 461 183 183

154.743 156.525 158.277 159.762 162.384 164.279 166.461 167.512 168.488 169.788 169.777 170.946

178.366 180.014 181.067 182.586 184.957 186.417 188.599 189.490 190.264 191.221 191.110 190.674


19.726 19.283 19.602 19.299 19.460 19.279 19.593 19.915 19.921 19.744 19.502 21.862

2.061 1.459 1.419 1.488 1.422 1.547 1.411 1.258 1.148 1.312 1.509 1.766

2.530 1.147 1.726 1.336 1.608 1.239 1.170 1.258 1.330 1.539 1.393 2.471

29 5 4 5 4 7 6 5 4 7 7 7

19.287 19.601 19.299 19.457 19.279 19.593 19.841 19.920 19.744 19.524 19.626 21.164

170.944 176.120 176.792 177.873 179.336 181.667 184.251 185.092 185.567 186.357 186.589 186.665

9.997 6.676 7.588 7.546 7.769 9.185 7.924 5.695 5.758 6.145 6.001 9.449

7.054 6.014 6.518 6.235 5.789 6.613 7.510 5.234 4.986 5.945 6.061 9.729

2.264 10 11 119 350 11 108 14 18 235 137 251

176.151 176.792 177.873 179.303 181.666 184.251 184.773 185.567 186.357 186.791 186.665 186.637

195.438 196.393 197.172 198.760 200.945 203.845 204.613 205.487 206.100 206.315 206.291 207.801


21.139 20.676 20.384 20.455 20.626 20.462 20.359 20.325 20.641 18.893 18.612 19.477

2.262 1.424 1.627 1.627 1.546 1.547 1.613 1.767 1.551 1.339 1.602 2.561

2.712 1.720 1.564 1.504 1.750 1.693 1.697 1.500 3.345 1.628 1.906 1.511

31 4 8 15 6 9 7 7 8 10 8 8

20.720 20.384 20.455 20.593 20.427 20.326 20.283 20.600 18.855 18.614 18.316 20.536

186.533 190.535 190.942 191.435 191.777 194.586 197.451 199.008 199.623 201.540 200.422 199.073

10.675 8.514 8.985 8.595 9.064 10.153 9.714 8.592 10.089 9.475 8.699 8.920

8.768 8.114 8.506 8.685 6.843 7.619 8.658 8.394 8.598 10.757 9.204 9.502

2.493 6 17 118 272 9 94 10 16 190 316 269

190.933 190.941 191.438 191.463 194.269 197.130 198.601 199.216 201.129 200.448 200.234 198.759

211.653 211.325 211.893 212.056 214.696 217.455 218.884 219.816 219.984 219.062 218.550 219.295


20.501 20.239 20.172 19.968 20.124 20.860 21.049 21.404 21.699 21.979 22.459 23.169

1.773 1.439 1.680 1.535 1.967 1.551 1.613 1.568 1.541 1.935 2.161 2.356

2.098 1.514 1.899 1.347 1.239 1.371 1.294 1.281 1.269 1.451 1.462 2.358

53 7 13 12 7 9 9 7 10 8 12 9

20.230 20.172 19.967 20.167 20.860 21.049 21.378 21.698 21.981 22.471 23.169 23.178

198.617 203.523 203.480 204.900 204.115 206.313 208.629 208.510 208.717 208.687 208.267 208.247

11.463 8.873 9.970 9.464 12.572 10.634 9.334 8.276 8.159 12.057 8.914 8.703

9.206 8.924 8.566 9.936 10.593 8.329 9.805 8.079 8.201 12.538 9.040 10.446

2.543 7 18 116 220 10 96 13 12 171 107 268

203.417 203.479 204.901 204.545 206.314 208.628 208.254 208.719 208.687 208.376 208.248 206.772

223.647 223.651 224.868 224.712 227.174 229.678 229.632 230.417 230.668 230.848 231.417 229.949

2007 jan. febr. mrt. apr. mei jun. jul. aug. sep. okt.

23.178 25.663 28.887 31.168 34.689 36.785 39.129 44.758 47.201 49.589

5.215 7.275 7.504 9.505 10.786 11.793 16.541 15.227 16.968 24.352

2.777 4.065 5.240 5.927 8.706 9.463 10.945 12.797 14.597 15.836

36 15 17 26 15 14 14 14 15 16

25.651 28.888 31.168 34.772 36.784 39.129 44.739 47.202 49.587 58.121

206.772 208.325 205.340 204.716 201.561 203.433 204.249 199.251 196.864 195.178

13.438 10.767 11.400 11.854 15.388 13.152 16.171 10.679 9.786 13.472

15.104 13.762 12.041 14.635 13.691 12.348 21.358 13.076 11.486 21.125

3.125 10 16 105 176 13 101 11 14 171

208.230 205.340 204.715 202.040 203.433 204.249 199.164 196.866 195.178 187.696

233.881 234.228 235.882 236.811 240.217 243.378 243.903 244.068 244.765 245.817

Voor de toelichting wordt verwezen naar de bijlage. 1 Een beginstand hoeft niet aan te sluiten bij de eindstand van de vorige maand als gevolg van statistische verschillen.

19*

Tabel 3.1 Balans van verzekeringsinstellingen1 Ultimocijfers in miljoenen euro’s

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007 iii

iv

i

ii

iii

Activa 1.1 1.2 1.2.1 1.2.2

Onroerende goederen Onroerende goederen in eigen gebruik Onroerende goederen niet in eigen gebruik Woningen Overig

937 12.533 6.651 5.882

1.937 12.739 6.503 6.236

1.556 11.465 5.580 5.885

1.486 10.730 4.993 5.738

1.818 9.179 3.876 5.303

967 13.148 3.062 10.086

906 12.971 2.913 10.058

893 12.905 2.802 10.103

849 12.907 2.812 10.095

849 12.882 2.799 10.083

1

Totaal onroerende goederen

13.471

14.676

13.021

12.216

10.997

14.115

13.877

13.798

13.756

13.731

2.1 2.1.1 2.1.2 2.1.3 2.2 2.2.1 2.2.2 2.2.3 2.3 2.3.1 2.3.2 2.3.3 2.4 2.4.1 2.4.2 2.4.3

Aandelen en deelnemingen Beursgenoteerde aandelen Nederland Overig Eurogebied Overig Niet-beursgenoteerde aandelen Nederland Overig Eurogebied Overig Participaties in beleggingsinstellingen Nederland Overig Eurogebied Overig Deelnemingen Nederland Overig Eurogebied Overig

26.986 17.202 4.869 4.915 2.198 1.760 108 330 65.847 54.020 9.062 2.764 8.528 6.449 875 1.205

28.482 18.543 5.000 4.938 2.821 2.305 125 388 68.506 55.851 9.653 3.001 8.399 6.545 966 888

30.211 19.973 5.298 4.941 2.755 2.264 117 373 69.872 56.564 10.151 3.156 8.694 6.654 1.093 946

30.544 20.416 5.577 4.547 3.098 2.460 149 488 71.155 58.683 10.535 1.936 8.885 6.789 1.134 963

29.307 19.348 5.601 4.357 2.858 2.240 123 495 70.762 58.616 10.530 1.616 8.637 6.631 1.199 807

2

Totaal aandelen en deelnemingen

3.1 3.1.1 3.1.2 3.1.3 3.2 3.2.1 3.2.2 3.2.3

Effecten m.u.v. aandelen t/m 1 jaar Nederland Overig Eurogebied Overig meer dan 1 jaar Nederland Overig Eurogebied Overig

3

Totaal effecten m.u.v. aandelen

4.1 4.2 4.3

Financiële derivaten Nederland Overig Eurogebied Overig

4

Totaal financiële derivaten

5.1 5.1.1 5.1.2 5.1.3 5.2 5.2.1 5.2.2 5.2.3 5.3 5.3.1 5.3.2 5.3.3

Leningen t/m 1 jaar Nederland Overig Eurogebied Overig meer dan 1 jaar: woninghypotheken Nederland Overig Eurogebied Overig meer dan 1 jaar: overig Nederland Overig Eurogebied Overig

5

Totaal leningen

6 7 8

Deposito’s en overige liquide middelen Herverzekerde technische voorzieningen Overige niet-financiële activa

9

Totaal activa

Voor de toelichting wordt verwezen naar de bijlage. 1 De cijfers over het voorlaatste kwartaal zijn herzien.

20*

96.387

79.949

84.859

94.943

113.264

103.559

108.208

111.533

113.681

111.564

0 0

380 380 0 0 70.700 28.420 31.531 10.749

310 310 0 0 87.717 29.725 44.730 13.261

249 249 0 0 114.095 35.401 63.949 14.744

166 166 0 0 127.546 39.922 71.220 16.404

1.482 1.087 313 82 128.295 37.180 69.234 21.879

1.249 730 449 70 126.659 35.107 69.673 21.877

1.025 540 409 76 128.261 34.701 71.386 22.177

1.335 775 463 98 125.291 33.894 69.279 22.115

872 611 208 53 125.944 34.326 68.654 22.964

73.073

71.079

88.026

114.344

127.712

129.776

127.908

129.285

126.626

126.816

98 11 28

134 23 66

228 38 2

629 75 37

2.152 106 35

2.286 70 92

1.863 52 77

1.228 28 77

639 21 53

1.225 41 55

139

223

269

741

2.293

2.448

1.991

1.332

713

1.322

22.617 22.617

20.821 20.545 174 101 44.228 44.228 0 0 39.326 37.066 480 1.780

20.962 20.792 29 142 33.760 33.760 0 0 33.158 31.898 961 297

21.456 21.342 14 100 29.105 29.105 0 0 25.273 24.159 974 139

20.172 20.059 13 100 27.050 27.050 0 0 24.590 23.321 926 342

19.280 18.834 247 198 22.661 22.661 0 0 32.037 29.450 481 2.108

19.996 19.225 537 237 21.889 21.889 0 0 34.183 31.483 472 2.227

22.013 21.272 497 243 22.913 22.913 0 0 31.680 29.105 462 2.112

22.744 21.945 558 240 20.388 20.388 0 0 30.882 28.566 177 2.141

23.784 23.099 384 302 21.425 21.425 0 0 28.840 26.503 172 2.164

104.276

104.375

87.880

75.833

71.812

73.978

76.068

76.606

74.014

74.049

3.746 5.443 507

6.934 6.890 156

13.297 5.987 245

12.707 5.065 127

14.369 4.736 115

6.384 9.596 4.800

7.237 9.724 4.711

7.490 10.010 4.985

5.597 9.795 4.946

7.619 10.362 5.174

297.044

284.283

293.584

315.977

345.297

344.657

349.725

355.039

349.128

350.638

73.073 36.315

37.775

43.884 40.396

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007 iii

iv

i

ii

iii

37.518 3.743

37.019 3.754

38.162 4.175

39.209 3.981

40.428 3.403

230.621 0 50.444

233.642 0 50.927

233.930 0 52.799

226.279 0 51.478

225.126 0 51.247

Passiva 10 11

Aandelenkapitaal en reserves Bedrijfseconomische voorzieningen

12.1 12.2 12.3

Technische voorzieningen Voorziening levensverzekering Voorziening pensioenverzekering Overige technische voorzieningen

12

Totaal technische voorzieningen

13.1 13.2

Effecten m.u.v. aandelen t/m 1 jaar meer dan 1 jaar

13


14

Financiële derivaten

15.1 15.1.1 15.1.2 15.1.3 15.2 15.2.1 15.2.2 15.2.3

Leningen t/m 1 jaar Nederland Overig Eurogebied Overig meer dan 1 jaar Nederland Overig Eurogebied Overig

15

Totaal leningen

16

Totaal passiva

24.063 2.453

34.000 2.084

40.501 2.004

46.363 2.397

223.390

230.286

246.580

265.420

280.860

284.464

286.498

277.757

276.373

782

0 2

0 0

0 0

0 0

0 0

0 0

0 0

0 0

0 0

782

2

0

0

0

0

0

0

0

0

14

219

251

75

62

39

65

648

227

18.426 18.426 0 0 15.937 15.937 0 0

17.421 17.360 7 55 9.575 9.553 22 0

17.791 17.729 3 59 8.851 8.831 20 0

22.662 22.602 9 51 8.381 8.381 0 0

18.227 17.554 71 602 4.246 3.461 731 53

17.676 17.021 69 582 6.773 6.081 641 51

19.887 18.725 75 1.087 6.252 5.570 675 6

21.170 20.019 64 1.085 6.363 5.728 624 11

23.341 22.199 53 1.090 6.866 5.774 1.044 49

34.363

26.995

26.642

31.044

22.474

24.449

26.139

27.533

30.207

284.283

293.584

315.977

345.297

344.657

349.725

355.039

349.128

350.638

5.704 5.704

9.371 9.371

15.075

21*

Tabel 3.1.1 Verkorte balansen van verzekeringsinstellingen naar type 1 Ultimocijfers in miljoenen euro’s

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007 iii

iv

i

ii

iii

13.410 23.586 2.451 64.026 5.982 96.045 897 103.155 104.052 1.973 8.163 21.765 30.632 60.560 1.045 4.065 3.533

13.360 24.869 2.363 65.311 6.243 98.786 734 104.110 104.844 1.311 8.582 22.791 28.083 59.456 1.190 4.017 3.532

13.313 25.327 2.680 65.854 6.297 100.158 1.144 102.109 103.253 697 8.832 20.266 27.364 56.462 1.543 3.220 3.696

13.295 24.063 2.428 65.501 6.065 98.057 421 103.322 103.743 1.289 9.871 21.304 25.364 56.539 3.237 3.231 3.692

Levensverzekeraars Activa 1 2.1 2.2 2.3 2.4 2 3.1 3.2 3 4 5.1 5.2 5.3 5 6 7 8

Onroerende goederen Beursgenoteerde aandelen Niet-beursgenoteerde aandelen Participaties in beleggingsinstellingen Deelnemingen Aandelen en deelnemingen Effecten m.u.v. aandelen t/m 1 jaar Effecten m.u.v aandelen meer dan 1 jaar Effecten m.u.v. aandelen Financiële derivaten Leningen t/m 1 jaar Leningen meer dan 1 jaar: woninghypotheken Leningen meer dan 1 jaar: overig Leningen Deposito’s en overige liquide middelen Herverzekerde technische voorzieningen Overige niet-financiële activa

9

Totaal activa

14.156

12.551

11.712

10.400

74.552 345 55.181 55.527 191 17.273 41.915 35.221 94.410 6.202 5.253 139

79.603 282 71.399 71.681 221 16.525 32.584 29.969 79.077 11.838 4.285 154

87.949 217 94.434 94.650 705 15.905 28.250 22.342 66.496 10.567 3.535 76

105.150 60 105.754 105.813 2.272 14.518 26.250 21.801 62.569 11.701 3.330 86

13.643 22.210 1.877 61.270 6.100 91.457 1.010 104.551 105.561 2.433 7.307 22.262 28.430 57.999 1.041 4.335 3.432

250.431

259.412

275.691

301.320

279.901

284.683

286.496

282.342

283.083

Passiva 10 11 12 13 14 15

Aandelenkapitaal en reserves Bedrijfseconomische voorzieningen Technische voorzieningen Effecten m.u.v. aandelen Financiële derivaten Leningen

19.561 2.031 198.691 2 12 30.134

26.960 1.750 206.582 0 194 23.926

31.159 1.621 219.964 0 174 22.773

34.781 1.868 238.501 0 59 26.111

23.191 2.678 239.963 0 47 14.022

22.988 3.011 242.695 0 37 15.952

23.644 3.047 242.571 0 52 17.182

24.771 3.090 235.352 0 640 18.489

25.549 2.701 234.716 0 222 19.895

16

Totaal passiva

250.431

259.412

275.691

301.320

279.901

284.683

286.496

282.342

283.083

467 4.796 367 4.475 2.097 11.735 352 22.376 22.728 18 11.781 124 1.529 13.434 6.079 5.226 1.176

438 5.231 389 4.556 2.124 12.301 291 22.994 23.284 21 13.349 122 1.703 15.174 6.222 5.487 1.452

443 5.107 415 5.297 2.262 13.080 191 22.001 22.192 16 13.815 122 1.550 15.487 4.006 6.045 1.249

436 5.143 427 5.257 2.238 13.065 451 21.444 21.895 33 13.850 121 1.484 15.455 4.231 6.608 1.481

Activa

Schadeverzekeraars

1 2.1 2.2 2.3 2.4 2 3.1 3.2 3 4 5.1 5.2 5.3 5 6 7 8


520

470

504

597

5.397 35 15.518 15.553 32 3.548 2.313 4.105 9.966 733 1.637 16

5.256 28 16.318 16.346 48 4.437 1.176 3.189 8.803 1.459 1.702 91

6.995 33 19.662 19.694 35 5.551 855 2.931 9.337 2.140 1.531 51

8.114 106 21.792 21.899 20 5.655 799 2.789 9.243 2.668 1.406 29

472 4.680 318 4.572 2.110 11.680 472 22.665 23.136 15 11.862 399 1.720 13.981 5.189 4.762 1.365

9

Totaal activa

33.854

34.174

40.287

43.976

60.601

60.864

64.379

62.518

63.205

Passiva 10 11 12 13 14 15


4.502 422 24.699 0 2 4.229

7.040 335 23.704 0 26 3.070

9.342 383 26.616 0 77 3.869

11.581 529 26.919 0 16 4.932

13.436 1.059 38.490 0 15 7.601

13.103 737 39.317 0 2 7.705

13.581 1.122 41.521 0 13 8.142

13.665 885 39.731 0 8 8.229

14.148 696 38.831 0 5 9.525

16

Totaal passiva

33.854

34.175

40.287

43.977

60.601

60.864

64.379

62.518

63.205


22*

2006

2007 iii

iv

i

ii

iii

Herverzekeraars Activa 1 2.1 2.2 2.3 2.4 2 3.1 3.2 3 4 5.1 5.2 5.3 5 6 7 8


0 96 3 5 318 422 0 1.079 1.079 0 111 0 1.887 1.998 154 499 3

0 100 3 5 320 428 0 1.128 1.128 0 52 0 2.022 2.074 113 433 2

0 111 3 5 327 446 0 1.157 1.157 0 82 0 1.894 1.976 78 506 1

0 110 3 4 326 443 0 1.181 1.181 0 97 0 1.968 2.065 48 530 1

0 101 3 4 334 442 0 1.178 1.178 0 63 0 1.992 2.055 151 523 1

9

Totaal activa

4.155

4.178

4.164

4.268

4.350

Passiva 10 11 12 13 14 15


686 6 2.612 0 0 851

823 6 2.557 0 0 792

706 6 2.637 0 0 815

773 6 2.674 0 0 815

731 6 2.826 0 0 787

16

Totaal passiva

4.155

4.178

4.164

4.268

4.350

23*

Tabel 3.1.2 Activa en passiva van verzekeringsinstellingen naar sector 1 Ultimocijfers in miljoenen euro’s

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007 iii

iv

i

ii

iii

Binnenland Activa 1.1 1.2 1.3 1.4 1 2.1 2.2 2 3.1 3.2 3 4 5

Beursgenoteerde aandelen Niet-beursgenoteerde aandelen Participaties in beleggingsinstellingen Deelnemingen Aandelen en deelnemingen Effecten m.u.v aandelen t/m 1 jaar Effecten m.u.v. aandelen meer dan 1 jaar Effecten m.u.v. aandelen Leningen t/m 1 jaar Leningen meer dan 1 jaar Leningen Deposito’s en overige liquide middelen Herverzekerde technische voorzieningen

Overheid

0 15.153 15.153 0 2.721 2.721 0

0 16.041 16.041 101 1.804 1.905 0

0 18.706 18.706 80 1.775 1.855 0

0 20.021 20.021 123 1.573 1.696 0

586 14.143 14.729 129 4.670 4.799 0

320 13.817 14.137 247 4.366 4.613 0

112 13.673 13.785 197 4.170 4.367 0

490 13.564 14.054 217 3.965 4.182 0

119 14.124 14.243 215 2.868 3.083 0

464 0 464

254 0 254

739 0 739

649 0 649

849 283 1.132

809 248 1.057

836 252 1.088

731 283 1.014

796 233 1.029

2.932 3 1 0 2.936 145 3.457 3.601 1.778 11.870 13.648 6.278

3.637 3 1 0 3.641 186 3.437 3.623 2.095 12.235 14.330 6.168

2.933 3 1 0 2.937 89 3.140 3.229 2.021 12.164 14.185 4.310

2.578 3 1 0 2.582 59 3.159 3.218 2.355 12.134 14.489 6.033

Passiva 6.1 6.2 6

Leningen t/m 1 jaar Leningen meer dan 1 jaar Leningen Activa

1.1 1.2 1.3 1.4 1 2.1 2.2 2 3.1 3.2 3 4 5


Monetair-financiële instellingen

10.851 1 5.067 5.068 0 11.761 11.761 6.922

10.605 0 3.503 3.503 7 9.111 9.118 12.871

10.484 0 4.045 4.045 409 7.340 7.748 11.981

12.694 0 3.410 3.410 613 6.993 7.606 14.137

2.613 5 11 0 2.629 189 3.678 3.867 1.961 12.170 14.131 5.173

224 10.211 10.434

318 2.795 3.113

127 3.672 3.799

407 2.887 3.294

1.140 91 1.231

2.319 782 3.101

2.499 792 3.291

2.003 814 2.817

2.979 783 3.762

3.895 1.848 55.850 6.396 67.989 266 16.233 16.498 4.775 11.336 16.111 437 6.189

4.084 1.766 56.563 6.504 68.917 232 16.056 16.288 5.385 10.479 15.864 638 6.284

4.101 1.925 58.682 6.637 71.345 183 15.781 15.965 5.788 10.249 16.037 586 6.736

3.614 1.336 58.615 6.477 70.042 432 15.772 16.204 6.617 9.215 15.832 594 7.229

6.498 3.849 10.347

7.969 3.369 11.338

8.392 3.451 11.843

9.913 3.610 13.523

Passiva 6.1 6.2 6


1.1 1.2 1.3 1.4 1 2.1 2.2 2 3.1 3.2 3 4 5


Overige financiële instellingen (inclusief verzekeringsinstellingen en pensioenfondsen)

27.985 379 5.985 6.364 20.545 12.870 33.415 0 5.644

34.294 310 7.329 7.639 20.424 13.339 33.762 0 4.081

41.619 249 9.377 9.627 20.612 11.338 31.951 0 3.883

50.157 166 12.785 12.951 19.106 11.821 30.927 0 3.888

3.519 1.287 53.724 6.291 64.821 312 17.394 17.705 4.043 10.193 14.236 479 6.003

17.065 5.726 22.791

14.082 6.757 20.840

14.527 5.159 19.685

20.316 5.494 25.811

7.528 1.889 9.417

Passiva 6.1 6.2 6

Leningen t/m 1 jaar Leningen meer dan 1 jaar Leningen

`Voor de toelichting wordt verwezen naar de bijlage. 1 De cijfers over het voorlaatste kwartaal zijn herzien.

24*

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007 iii

iv

i

ii

iii

11.068 469 286 152 11.975 0 1.960 1.961 10.225 1.384 11.609 134

11.715 454 0 144 12.313 0 1.601 1.601 10.545 2.856 13.401 105

12.252 496 0 145 12.893 9 1.535 1.544 11.264 1.167 12.431 115

13.380 532 0 146 14.058 12 1.407 1.420 11.658 1.137 12.795 74

13.153 901 0 147 14.201 0 1.273 1.273 11.683 1.209 12.892 79

Vervolg binnenland Activa 1.1 1.2 1.3 1.4 1 2.1 2.2 2 3.1 3.2 3 4 5


Niet-financiële vennootschappen

15.523 0 1.761 1.761 0 11.704 11.704

15.249 0 2.746 2.746 162 9.721 9.883

14.067 0 3.164 3.164 173 7.203 7.376

18.573 0 3.683 3.683 74 6.087 6.161

68 0 68

1.424 0 1.424

487 0 487

634 0 634

4.823 941 5.764

4.719 937 5.656

5.067 926 5.993

5.806 926 6.732

6.146 934 7.080

1 0 454 454 0 42.238 42.238

35 0 106 106 98 31.684 31.782

46 0 109 109 68 25.607 25.676

29 0 23 23 143 23.896 24.039

7 7 0 0 0 2.475 23.666 26.141 105

6 6 0 0 0 1.877 22.921 24.798 4

6 6 0 0 0 2.328 23.967 26.295 0

6 6 0 0 0 2.266 21.439 23.705 150

6 6 0 0 0 2.232 22.504 24.736 262

605 0 605

1.282 0 1.282

1.850 0 1.850

596 0 596

3.215 256 3.471

2.678 261 2.939

2.354 230 2.584

3.084 251 3.335

2.362 212 2.574

18.543 2.305 55.851 6.545 83.245 730 35.107 35.838 19.225 53.372 72.597 6.827 6.189

19.973 2.264 56.564 6.654 85.456 540 34.701 35.240 21.272 52.018 73.290 6.924 6.284

20.416 2.460 58.683 6.789 88.348 775 33.894 34.669 21.945 48.954 70.899 5.133 6.736

19.348 2.240 58.616 6.631 86.835 611 34.326 34.936 23.099 47.928 71.027 6.970 7.229

17.021 6.081 23.102

18.725 5.570 24.295

20.019 5.728 25.747

22.199 5.774 27.973

Passiva 6.1 6.2 6


1.1 1.2 1.3 1.4 1 2.1 2.2 2 3.1 3.2 3 4 5


Huishoudens en izw

Passiva 6.1 6.2 6


Totaal binnenland Activa 1.1 1.2 1.3 1.4 1 2.1 2.2 2 3.1 3.2 3 4 5


54.360 380 28.420 28.800 20.545 81.294 101.839 6.922 5.644

60.184 310 29.725 30.034 20.792 65.659 86.450 12.871 4.081

66.215 249 35.401 35.650 21.342 53.264 74.606 11.981 3.883

81.453 166 39.922 40.088 20.059 50.370 70.429 14.137 3.888

17.202 1.760 54.020 6.449 79.431 1.087 37.180 38.267 18.834 52.111 70.945 5.906 6.003

18.426 15.937 34.362

17.360 9.553 26.912

17.729 8.831 26.560

22.602 8.381 30.984

17.554 3.461 21.016

Passiva 6.1 6.2 6


25*

Tabel 3.1.2 Activa en passiva van verzekeringsinstellingen naar sector (vervolg) Ultimocijfers in miljoenen euro’s

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007 iii

iv

i

ii

iii

5.000 125 9.653 966 15.744 449 69.673 70.122 537 472 1.009 46 2.951

5.298 117 10.151 1.093 16.658 409 71.386 71.795 497 462 959 43 3.049

5.577 149 10.535 1.134 17.396 463 69.279 69.742 558 177 735 86 2.352

5.601 123 10.530 1.199 17.453 208 68.654 68.862 384 172 556 218 2.413

Buitenland Activa 1.1 1.2 1.3 1.4 1 2.1 2.2 2 3.1 3.2 3 4 5

Eurogebied


2.284 0 31.531 31.531 174 480 654 12 872

3.187 0 44.730 44.730 29 961 990 217 1.311

5.803 0 63.949 63.949 14 974 989 194 700

7.251 0 71.220 71.220 13 926 939 147 496

4.869 108 9.062 875 14.914 313 69.234 69.547 247 481 728 97 2.999

0 0 0

7 22 29

3 20 23

9 0 9

71 731 802

69 641 710

75 675 750

64 624 688

53 1.044 1.097

4.938 388 3.001 888 9.215 70 21.877 21.947 237 2.227 2.464 365 579

4.941 373 3.156 946 9.417 76 22.177 22.253 243 2.112 2.355 524 676

4.547 488 1.936 963 7.934 98 22.115 22.213 240 2.141 2.381 382 703

4.357 495 1.616 807 7.275 53 22.964 23.017 302 2.164 2.466 431 719

Passiva 6.1 6.2 6


1.1 1.2 1.3 1.4 1 2.1 2.2 2 3.1 3.2 3 4 5


Overig

23.304 0 10.749 10.749 101 1.780 1.881 0 373

21.487 0 13.261 13.261 142 297 439 209 594

22.925 0 14.744 14.744 100 139 239 533 482

24.559 0 16.404 16.404 100 342 442 85 352

4.915 330 2.764 1.205 9.214 82 21.879 21.961 198 2.108 2.306 381 591

0 0 0

55 0 55

59 0 59

51 0 51

602 53 655

582 51 633

1.087 6 1.093

1.085 11 1.096

1.090 49 1.139

9.938 516 12.655 1.854 24.963 519 91.550 92.069 774 2.699 3.473 412 3.534

10.237 490 13.308 2.040 26.075 485 93.563 94.048 741 2.575 3.316 568 3.728

10.126 638 12.472 2.097 25.333 560 91.394 91.954 798 2.318 3.116 468 3.058

9.958 618 12.147 2.007 24.730 261 91.619 91.880 686 2.337 3.023 652 3.132

651 692 1.343

1.161 682 1.843

1.151 635 1.786

1.142 1.094 2.236

Passiva 6.1 6.2 6


Totaal buitenland Activa 1.1 1.2 1.3 1.4 1 2.1 2.2 2 3.1 3.2 3 4 5


25.588 0 42.280 42.280 275 2.260 2.535 12 1.245

24.674 0 57.991 57.991 170 1.259 1.429 426 1.905

28.728 0 78.694 78.694 114 1.113 1.227 726 1.182

31.810 0 87.624 87.624 113 1.269 1.382 232 848

9.783 438 11.827 2.079 24.127 395 91.113 91.508 446 2.588 3.034 478 3.591

0 0 0

61 22 83

62 20 82

60 0 60

673 784 1.457

Passiva 6.1 6.2 6



26*

27*

Tabel 3.1.3 Kasstroomoverzicht van verzekeringsinstellingen 1 Miljoenen euro’s

2006

2006

2007 iii

iv

i

ii

iii

Kasstromen uit normale bedrijfsvoering Levens- en pensioenverzekeringen 1.1.1 Bruto directe premies (+) 1.1.2 Bruto indirecte premies (+) 1.1.3 Herverzekeringspremies (-)

24.751 284 315

5.170 63 67

6.508 72 70

7.386 69 75

5.597 65 51

5.118 95 50

1.1

24.720

5.166

6.510

7.380

5.611

5.163

Overige verzekeringen 1.2.1 Bruto directe premies (+) 1.2.2 Bruto indirecte premies (+) 1.2.3 Herverzekeringspremies (-)

47.595 645 3.211

12.361 177 897

10.938 144 795

12.245 214 909

12.092 194 1.004

11.991 211 896

1.2

Totaal overige verzekering

45.029

11.641

10.287

11.550

11.282

11.306

1

Totaal verdiende premies eigen rekening

69.749

16.807

16.797

18.930

16.893

16.469

Levens- en pensioenverzekering 2.1.1 Bruto directe uitkeringen (+) 2.1.2 Bruto indirecte uitkeringen (+) 2.1.3 Aandeel herverzekeraars (-)

21.800 114 189

5.166 23 50

7.639 39 64

5.176 38 35

5.369 42 31

5.052 46 42

2.1

21.725

5.139

7.614

5.179

5.380

5.056

Overige verzekeringen 2.2.1 Bruto directe uitkeringen (+) 2.2.2 Bruto indirecte uitkeringen (+) 2.2.3 Aandeel herverzekeraars (-)

36.971 232 2.684

10.984 60 141

9.767 70 1.390

9.100 61 1.062

9.840 105 20

9.959 119 -132

2.2

Totaal overige verzekeringen

34.519

10.903

8.447

8.099

9.925

10.210

2

Totaal uitkeringen en geleden schade eigen rekening

56.244

16.042

16.061

13.278

15.305

15.266

3.1 3.2

Waardeoverdrachten Overgenomen verzekeringsverplichtingen Overgedragen verzekeringsverplichtingen

0 108

0 16

0 34

0 70

0 17

1 34

3

Saldo waardeoverdrachten

-108

-16

-34

-70

-17

-33

4.1 4.2 4.3 4.4

Directe beleggingsopbrengsten Aandelen en deelnemingen Effecten m.u.v. aandelen Onroerend goed Overige beleggingen

1.422 4.645 423 1.975

343 1.281 125 543

234 850 103 559

141 1.650 103 472

826 1.107 120 473

295 1.467 121 472

4

Totaal directe beleggingsopbrengsten

8.465

2.293

1.746

2.366

2.526

2.355

5.1 5.2

Beleggingslasten Rentelasten Beheerskosten

365 1.011

108 256

90 305

189 256

146 263

147 149

5

Totaal beleggingslasten

1.376

364

395

445

409

296

6

Andere baten

958

137

408

193

127

87

7.1 7.2

Bedrijfskosten Loonkosten Andere bedrijfskosten m.u.v. beleggingslasten

2.793 10.723

755 3.260

640 3.106

658 2.296

690 2.478

584 3.083

7

Totaal bedrijfskosten

13.517

4.015

3.746

2.954

3.168

3.667

8

Belastingen

1.279

449

79

117

235

114

9

Dividenden

554

0

0

1

2.931

2

10

Totaal kasstromen uit normale bedrijfsvoering (1-2+3+4-5+6-7-8-9)

6.094

-1.649

-1.364

4.624

-2.519

-467

Totaal levensen pensioenverzekeringen



28*

2006

2006

2007 iii

iv

i

ii

iii

Transacties in activa 11.1 11.2 11.2.1 11.2.2


-1 -344 -251 -93

1 -211 -52 -159

-2 302 188 114

7 69 116 -47

44 3 -8 11

1 23 11 12

11


-345

-210

300

76

47

24

12.1 12.2 12.3 12.4

Aandelen en deelnemingen Beursgenoteerde aandelen Niet-beursgenoteerde aandelen Participaties in beleggingsinstellingen Deelnemingen

-114 119 -4.818 -570

-376 555 -674 -3

-3 -353 -869 247

-490 137 -472 -119

1.850 -213 634 -47

575 191 -238 181

12


-5.380

-498

-977

-944

2.224

709

13.1 13.2


814 -4.089

-412 27

278 70

340 -3.384

-139 -2.928

588 -1

13


-3.275

-385

348

-3.044

-3.067

588

14


824

115

110

437

206

287

15.1 15.2 15.3

Leningen t/m 1 jaar meer dan 1 jaar: woninghypotheken meer dan 1 jaar: overig

-6.889 128 1.691

-1.384 660 311

-848 -202 -36

-2.089 -1.035 970

-692 2.525 772

-876 -1.046 2.242

15

Totaal leningen

-5.069

-413

-1.086

-2.154

2.605

321

16

Overige niet-financiële activa

-227

247

76

-275

39

-231

17

Totaal transacties in activa exclusief deposito’s en overige liquide middelen (11 t/m 16)

-13.474

-1.144

-1.229

-5.904

2.054

1.697

454

284

-318

-47

-10

107

Transacties in passiva 18

Aandelenkapitaal en reserves

19.1 19.2


0 0

0 0

0 0

0 0

0 0

0 0

19


0

0

0

0

0

0

20


-901

-134

-104

-183

-378

-1.038

21.1 21.2

Leningen t/m 1 jaar meer dan 1 jaar

794 3.359

587 -281

-427 3.396

2.110 -520

1.007 1.072

2.221 502

21

Totaal leningen

4.152

305

2.969

1.591

2.080

2.723

22

Totaal transacties in passiva (18 t/m 21)

3.705

455

2.547

1.361

1.692

1.792

23

Deposito’s en overige liquide middelen, inclusief herwaardering (-(10+17+22))

3.675

2.338

46

-81

-1.227

-3.022

29*

Tabel 3.2 Balans van pensioenfondsen 1 Ultimocijfers in miljoenen euro’s

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007 iii

iv

i

ii

iii

Activa 1.1 1.2 1.2.1 1.2.2


186 23.373 14.878 8.495

185 21.068 12.932 8.137

205 21.441 13.185 8.256

191 21.713 13.304 8.409

149 22.753 13.645 9.108

90 15.847 9.872 5.975

91 16.009 10.013 5.996

94 16.143 10.093 6.050

95 15.521 9.468 6.053

96 15.550 9.458 6.092

1


23.559

21.253

21.646

21.904

22.903

15.937

16.100

16.237

15.616

15.646

2.1 2.1.1 2.1.2 2.1.3 2.2 2.2.1 2.2.2 2.2.3 2.3 2.3.1 2.3.2 2.3.3 2.4 2.4.1 2.4.2 2.4.3

Aandelen en deelnemingen Beursgenoteerde aandelen Nederland Overig Eurogebied Overig Niet-beursgenoteerde aandelen Nederland Overig Eurogebied Overig Participaties in beleggingsinstellingen Nederland Overig Eurogebied Overig Deelnemingen Nederland Overig Eurogebied Overig

207.940 10.015 40.525 157.400 28.452 6.919 1.786 19.747 113.708 45.621 15.877 52.210 2.189 777 6 1.407

207.657 10.174 45.073 152.412 32.506 7.934 1.828 22.744 131.750 54.192 18.307 59.251 2.358 843 14 1.501

206.202 9.218 45.606 151.376 35.243 8.497 1.893 24.854 135.239 55.061 19.055 61.123 2.411 844 17 1.550

207.239 8.151 45.241 153.849 42.495 9.744 3.172 29.578 146.888 67.001 19.770 60.118 2.449 829 17 1.603

201.248 6.794 43.820 150.634 42.067 8.943 2.350 30.773 149.374 69.043 21.279 59.051 2.479 811 17 1.651

2


3.1 3.1.1 3.1.2 3.1.3 3.2 3.2.1 3.2.2 3.2.3

Effecten m.u.v. aandelen t/m 1 jaar Nederland Overig Eurogebied Overig meer dan 1 jaar Nederland Overig Eurogebied Overig

3


4.1 4.2 4.3

225.088

183.878

226.368

252.474

313.024

352.289

374.271

379.095

399.071

395.168

41 11

102 0 3 99 177.088 39.939 90.119 47.030

208 208 0 0 182.075 35.633 93.680 52.760

296 250 0 46 205.454 33.287 113.491 58.675

626 560 4 61 245.615 33.510 140.386 71.719

2.477 788 274 1.413 230.119 22.982 119.191 87.948

1.813 236 373 1.204 231.330 22.216 119.275 89.839

1.970 63 437 1.472 239.099 23.053 119.467 96.576

1.428 145 361 922 238.406 22.516 116.877 99.012

1.399 24 447 927 242.409 23.802 116.447 102.160

159.146

177.190

182.283

205.749

246.241

232.596

233.143

241.069

239.834

243.808

Financiële derivaten Nederland Overig Eurogebied Overig

2.689 -102 494

3.737 120 3.001

5.433 1.693 2.555

5.955 1.940 3.280

5.770 999 1.502

1.437 932 5.111

1.501 1.087 7.113

1.433 1.025 6.548

1.077 1.059 7.026

2.223 1.347 12.914

4


3.081

6.858

9.681

11.175

8.270

7.481

9.702

9.005

9.164

16.487

5.1 5.1.1 5.1.2 5.1.3 5.2 5.2.1 5.2.2 5.2.3 5.3 5.3.1 5.3.2 5.3.3

Leningen t/m 1 jaar Nederland Overig Eurogebied Overig meer dan 1 jaar: woninghypotheken Nederland Overig Eurogebied Overig meer dan 1 jaar: overig Nederland Overig Eurogebied Overig

2.984 2.776

4.351 3.620 543 187 10.597 10.592 6 0 19.867 18.640 603 624

4.672 3.620 913 139 10.097 10.085 13 0 14.358 13.354 504 503

7.547 5.016 2.426 105 9.366 9.366 0 0 11.313 10.412 473 427

8.068 5.290 2.680 98 7.524 7.524 0 0 10.053 9.355 360 338

16.700 4.012 1.478 11.209 10.362 10.193 169 0 8.629 7.331 203 1.094

12.832 2.315 525 9.991 10.034 9.867 167 0 8.949 7.531 209 1.209

20.677 3.968 1.970 14.736 10.529 10.364 165 0 9.544 7.860 244 1.438

27.303 3.276 3.559 20.468 10.290 10.127 163 0 9.719 7.419 253 2.046

22.456 3.036 2.660 16.760 10.170 10.009 161 0 9.751 7.311 260 2.183

5

Totaal leningen

40.290

34.815

29.127

28.227

25.645

35.691

31.815

40.750

47.312

42.377

6 7 8

Deposito’s en overige liquide middelen Herverzekerde technische voorzieningen Overige niet-financiële activa

4.708 10.154 45

8.379 2.495 63

18.416 1.831 57

16.935 2.168 62

17.686 1.750 129

20.518 5.051 444

20.830 5.033 477

21.957 5.274 589

18.866 5.339 474

27.549 5.366 632

9

Totaal activa

466.070

434.931

489.409

538.693

635.647

670.007

691.371

713.976

735.676

747.033


30*

159.106 40.502

9.606

27.700 26.026

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007 iii

iv

i

ii

iii

139.704 662

155.727 748

170.366 737

182.671 752

187.062 761

0 488.933 7.629

0 497.387 8.304

0 496.217 8.304

0 494.307 7.827

0 497.045 7.900

Passiva 10 11

Stichtingskapitaal en reserves Bedrijfseconomische voorzieningen

12.1 12.2 12.3

Technische voorzieningen Voorziening levensverzekering Voorziening pensioenverzekering Overige technische voorzieningen

12

Totaal technische voorzieningen

13


14.1 14.1.1 14.1.2 14.1.3 14.2 14.2.1 14.2.2 14.2.3

Leningen t/m 1 jaar Nederland Overig Eurogebied Overig meer dan 1 jaar Nederland Overig Eurogebied Overig

14

Totaal leningen

15

Totaal passiva

11.685 136

2.277 1.802

985 985

3.262

22.985 40

96.463 300

138.635 531

412.087

455.190

433.246

479.993

496.562

505.691

504.521

502.134

504.945

2.604

833

639

5.918

4.307

3.579

5.220

11.525

11.865

7.659 6.198 452 1.009 760 760 0 0

9.257 2.378 378 6.501 1.104 1.104 0 0

7.017 3.495 862 2.660 1.027 1.027 0 0

9.386 5.205 1.246 2.935 1.184 1.184 0 0

27.439 4.964 627 21.849 1.333 1.222 0 110

24.118 3.646 161 20.309 1.508 1.229 0 279

32.130 5.120 683 26.326 1.002 988 0 14

37.383 7.363 1.807 28.215 1.211 1.000 0 212

41.354 7.525 1.351 32.479 1.046 1.006 0 40

8.419

10.361

8.044

10.570

28.772

25.626

33.132

38.594

42.400

434.931

489.409

538.693

635.647

670.007

691.371

713.976

735.676

747.033

31*

Tabel 3.2.1 Verkorte balansen van pensioenfondsen naar type 1 Ultimocijfers in miljoenen euro’s

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007 iii

iv

i

ii

iii

13.380 147.058 20.222 76.758 2.220 246.258 1.360 154.754 156.114 7.412 11.598 9.383 7.158 28.139 17.253 706 323

13.361 145.718 22.898 80.024 2.268 250.908 1.653 161.918 163.571 6.977 18.585 9.889 7.409 35.883 17.631 937 354

12.722 148.705 28.908 81.298 2.303 261.214 1.096 164.104 165.200 6.989 25.972 9.666 7.735 43.373 13.684 706 327

12.734 145.322 28.758 83.272 2.329 259.681 1.200 168.485 169.685 12.756 20.644 9.544 7.786 37.974 22.024 706 453

Bedrijfstakpensioenfondsen Activa 1 2.1 2.2 2.3 2.4 2 3.1 3.2 3 4 5.1 5.2 5.3 5 6 7 8


15.591

16.150

16.613

17.114

124.581 99 113.807 113.906 5.897 2.527 9.705 13.396 25.628 5.325 1.161 61

153.543 0 117.609 117.609 7.580 3.040 9.259 8.227 20.526 14.414 0 54

176.185 43 129.778 129.821 9.335 5.839 8.635 7.070 21.544 12.032 259 59

217.118 619 159.389 160.009 4.008 6.111 6.810 5.845 18.766 10.387 286 127

13.137 146.970 17.029 63.918 2.050 229.967 1.902 152.315 154.217 5.843 15.166 9.689 7.089 31.944 16.094 709 254

9

Totaal activa

292.150

329.875

365.847

427.815

452.165

469.585

489.622

504.215

516.013

Passiva 10 11 12 13 14

Stichtingskapitaal en reserves Bedrijfseconomische voorzieningen Technische voorzieningen Financiële derivaten Leningen

-4.713 46 290.620 2.175 4.022

-2.101 40 326.384 0 5.552

61.556 19 302.558 0 1.715

87.896 12 335.112 2.452 2.344

89.931 123 336.242 3.247 22.622

99.513 123 345.440 2.453 22.056

107.697 122 348.209 3.777 29.817

116.177 125 348.441 7.819 31.653

121.041 126 351.407 8.168 35.271

15

Totaal passiva

292.150

329.875

365.847

427.815

452.165

469.585

489.622

504.215

516.013

2.615 53.705 11.960 49.926 134 115.725 374 68.765 69.139 2.057 1.140 651 1.478 3.269 3.160 4.321 30

2.770 53.467 12.016 50.533 139 116.155 291 69.142 69.433 1.948 1.960 640 1.852 4.452 3.302 4.331 111

2.777 51.251 13.123 60.747 142 125.263 317 66.511 66.828 2.074 1.198 624 1.705 3.527 4.367 4.627 23

2.779 49.014 12.849 61.205 146 123.214 195 66.079 66.274 3.444 1.592 626 1.681 3.899 4.558 4.654 55

Activa 1 2.1 2.2 2.3 2.4 2 3.1 3.2 3 4 5.1 5.2 5.3 5 6 7 8


9

Totaal activa

Ondernemingspensioenfondsen 5.646

5.479

5.274

5.773

53.511 3 54.105 54.108 961 1.733 892 5.582 8.208 2.950 1.334 2

65.501 208 55.324 55.532 2.101 1.563 838 5.351 7.752 3.885 1.831 4

68.200 250 65.682 65.932 1.797 1.646 732 3.554 5.932 4.831 1.909 4

86.630 4 75.569 75.572 4.171 1.910 714 3.683 6.308 6.989 1.464 3

2.704 55.082 11.159 45.452 135 111.828 494 68.482 68.976 1.612 1.530 673 1.216 3.419 3.960 4.335 89

126.719

142.085

153.878

186.910

196.923

200.316

202.502

209.486

208.877

Passiva 10 11 12 13 14


14.268 90 107.592 429 4.339

21.902 1 114.576 833 4.774

30.549 281 116.170 639 6.239

45.253 519 129.532 3.462 8.143

45.900 511 145.189 978 4.345

51.913 597 144.916 1.090 1.800

57.977 587 141.033 1.388 1.517

61.549 599 138.547 3.589 5.202

61.051 607 138.394 3.610 5.215

15

Totaal passiva

126.719

142.085

153.878

186.910

196.923

200.316

202.502

209.486

208.877


32*

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007 iii

iv

i

ii

iii

105 6.894 324 5.066 4 12.288 79 7.811 7.890 233 94 0 313 407 417 6 124

106 7.017 329 4.682 4 12.032 26 8.039 8.065 80 132 0 283 415 1.024 6 124

117 7.283 464 4.843 4 12.594 15 7.791 7.806 101 133 0 279 412 815 6 124

133 6.912 460 4.897 4 12.273 4 7.845 7.849 287 220 0 284 504 967 6 124

Overige pensioenfondsen Activa 1 2.1 2.2 2.3 2.4 2 3.1 3.2 3 4 5.1 5.2 5.3 5 6 7 8


9

Totaal activa

16

17

17

15

5.786 0 9.176 9.176 0 92 0 888 980 105 0 0

7.324 0 9.142 9.142 0 69 0 780 849 117 0 0

8.089 3 9.993 9.996 43 62 0 688 750 72 0 0

9.276 2 10.657 10.660 91 47 0 525 571 309 0 0

96 5.888 264 4.338 4 10.494 81 9.322 9.403 26 4 0 324 328 464 7 101

16.062

17.449

18.967

20.922

20.919

21.470

21.852

21.975

22.143

Passiva 10 11 12 13 14


2.130 0 13.874 0 58

3.184 0 14.230 0 35

4.358 0 14.518 0 91

5.486 0 15.349 4 83

3.873 28 15.131 82 1.805

4.301 28 15.335 36 1.770

4.692 28 15.279 55 1.798

4.945 28 15.146 117 1.739

4.970 28 15.144 87 1.914

15

Totaal passiva

16.062

17.449

18.967

20.922

20.919

21.470

21.852

21.975

22.143

33*

Tabel 3.2.2 Activa en passiva van pensioenfondsen naar sector 1 Ultimocijfers in miljoenen euro’s

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007 iii

iv

i

ii

iii

Binnenland Activa 1.1 1.2 1.3 1.4 1 2.1 2.2 2 3.1 3.2 3 4 5


Overheid

0 24.408 24.408 156 4.946 5.102

0 23.082 23.082 8 2.710 2.718

0 20.953 20.953 18 2.091 2.109

0 20.026 20.026 59 1.805 1.864

118 13.465 13.583 921 1.102 2.023 0

81 12.407 12.488 860 1.085 1.945 0

6 12.392 12.398 618 1.047 1.665 0

96 11.940 12.036 678 1.023 1.701 0

27 12.577 12.604 665 1.011 1.676 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

1.805 0 1.805

1.731 0 1.731

2.779 0 2.779

2.550 0 2.550

2.444 0 2.444

1.011 553 4 0 1.568 14 2.842 2.856 286 599 885 5.600

1.152 732 4 0 1.888 38 3.128 3.166 1.547 1.054 2.601 4.920

1.204 795 4 0 2.003 30 3.207 3.237 456 1.021 1.477 6.299

625 817 6 0 1.448 -6 3.422 3.416 223 1.018 1.241 10.673

Passiva 6.1 6.2 6


1.1 1.2 1.3 1.4 1 2.1 2.2 2 3.1 3.2 3 4 5


Monetair-financiële instellingen

3.738 0 7.165 7.165 1.225 7.180 8.405 7.170

4.557 208 6.188 6.396 1.348 4.437 5.785 10.043

3.907 250 6.043 6.293 2.123 3.237 5.360 12.477

4.075 0 5.675 5.675 1.541 2.810 4.350 10.729

1.002 461 4 0 1.467 43 3.153 3.196 326 624 950 6.323

1.167 55 1.222

535 164 699

1.780 153 1.933

2.567 110 2.677

2.071 0 2.071

611 0 611

1.373 0 1.373

1.883 0 1.883

2.649 0 2.649

2.554 4.675 52.596 843 60.668 141 4.987 5.128 880 3.682 4.562 730 5.021

2.370 4.586 53.396 844 61.196 19 5.882 5.901 1.485 3.457 4.942 833 5.261

2.020 5.482 66.997 828 75.327 19 5.733 5.752 1.715 3.402 5.117 421 5.326

1.844 4.999 69.035 810 76.688 2 6.150 6.152 1.873 3.379 5.252 328 5.353

915 833 1.748

575 700 1.275

2.539 711 3.250

2.066 719 2.785

Passiva 6.1 6.2 6


Activa 1.1 1.2 1.3 1.4 1 2.1 2.2 2 3.1 3.2 3 4 5


Overige financiële instellingen (inclusief verzekeringsinstellingen en pensioenfondsen)

23.589 0 2.632 2.632 1.775 2.349 4.124 0 11.498

18.375 0 4.410 4.410 2.764 3.570 6.334 0 2.903

23.262 0 3.900 3.900 3.489 3.136 6.625 0 1.931

24.939 0 5.486 5.486 2.955 2.979 5.933 0 1.679

2.601 3.961 43.937 778 51.277 628 4.370 4.998 2.454 3.446 5.900 830 5.040

4.967 705 5.673

1.818 740 2.558

1.715 612 2.327

2.638 821 3.459

697 811 1.508

Passiva 6.1 6.2 6



34*

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007 iii

iv

i

ii

iii

6.414 2.498 1.680 0 10.591 0 1.993 1.993 227 1.670 1.897 9

6.609 2.703 1.593 0 10.905 0 1.981 1.981 100 1.702 1.802 4

5.696 3.180 1.661 0 10.537 0 1.654 1.654 133 1.892 2.025 0

4.926 3.468 0 1 8.395 0 1.641 1.641 248 1.628 1.876 14

4.325 3.126 0 1 7.452 0 1.654 1.654 215 1.580 1.795 10

Vervolg binnenland Activa 1.1 1.2 1.3 1.4 1 2.1 2.2 2 3.1 3.2 3 4 5


Niet-financiële vennootschappen

8.160 0 3.259 3.259 167 3.316 3.484

9.767 0 2.504 2.504 186 2.453 2.639

9.085 0 2.313 2.313 74 1.769 1.844

9.707 0 1.828 1.828 76 1.578 1.654

63 0 63

25 0 25

0 0 0

0 0 0

216 411 627

169 396 565

144 288 432

239 289 528

215 288 503

0 4 4 0 11.313 11.313

0 4 4 0 10.617 10.617

0 0 0 0 9.752 9.752

0 0 0 0 7.877 7.877

0 0 0 0 84 10.682 10.766 0

0 0 0 0 191 10.330 10.521 0

0 0 0 0 184 10.774 10.958 0

0 0 0 0 172 10.471 10.643 0

0 0 0 0 61 10.331 10.392 0

0 0 0

0 200 200

0 262 262

0 253 253

175 0 175

221 0 221

248 0 248

147 0 147

152 0 152

10.174 7.934 54.192 843 73.143 236 22.216 22.452 2.315 17.398 19.713 6.336 5.021

9.218 8.497 55.061 844 73.620 63 23.053 23.116 3.968 18.224 22.192 5.753 5.261

8.151 9.744 67.001 829 85.725 145 22.516 22.661 3.276 17.546 20.822 6.733 5.326

6.794 8.943 69.043 811 85.591 24 23.802 23.826 3.036 17.320 20.356 11.011 5.353

3.646 1.229 4.875

5.120 988 6.108

7.363 1.000 8.363

7.525 1.006 8.531

Passiva 6.1 6.2 6


1.1 1.2 1.3 1.4 1 2.1 2.2 2 3.1 3.2 3 4 5


Huishoudens en izw

Passiva 6.1 6.2 6


Totaal binnenland Activa 1.1 1.2 1.3 1.4 1 2.1 2.2 2 3.1 3.2 3 4 5


31.309 0 39.939 39.939 3.620 29.231 32.851 7.170 2.495

36.062 208 35.633 35.841 3.620 23.438 27.058 10.043 1.831

36.904 250 33.287 33.537 5.016 19.778 24.794 12.477 2.168

41.393 560 33.510 34.070 5.290 16.879 22.169 10.729 1.750

10.015 6.919 45.621 777 63.332 788 22.982 23.770 4.012 17.524 21.536 7.163 5.040

6.198 760 6.958

2.378 1.104 3.482

3.495 1.027 4.522

5.205 1.184 6.389

4.964 1.222 6.186

Passiva 6.1 6.2 6


35*

Tabel 3.2.2 Activa en passiva van pensioenfondsen naar sector (vervolg) Ultimocijfers in miljoenen euro’s

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007 iii

iv

i

ii

iii

45.073 1.828 18.307 14 65.222 373 119.275 119.648 525 376 901 4.076 0

45.606 1.893 19.055 17 66.571 437 119.467 119.904 1.970 409 2.379 5.433 0

45.241 3.172 19.770 17 68.200 361 116.877 117.238 3.559 416 3.975 1.495 0

43.820 2.350 21.279 17 67.466 447 116.447 116.894 2.660 421 3.081 2.129 0

Buitenland Activa 1.1 1.2 1.3 1.4 1 2.1 2.2 2 3.1 3.2 3 4 5

Eurogebied


38.163 3 90.119 90.122 543 609 1.152 559 0

49.224 0 93.680 93.680 913 516 1.429 1.006 0

49.639 0 113.491 113.491 2.426 473 2.899 1.346 0

58.980 4 140.386 140.390 2.680 360 3.040 3.167 0

40.525 1.786 15.877 6 58.194 274 119.191 119.465 1.478 372 1.850 3.735 0

452 0 452

378 0 378

862 0 862

1.246 0 1.246

627 0 627

161 0 161

683 0 683

1.807 0 1.807

1.351 0 1.351

152.412 22.744 59.251 1.501 235.908 1.204 89.839 91.043 9.991 1.209 11.200 10.419 12

151.376 24.854 61.123 1.550 238.903 1.472 96.576 98.048 14.736 1.438 16.174 10.772 12

153.849 29.578 60.118 1.603 245.148 922 99.012 99.934 20.468 2.046 22.514 10.635 12

150.634 30.773 59.051 1.651 242.109 927 102.160 103.087 16.760 2.183 18.943 14.408 12

Passiva 6.1 6.2 6


1.1 1.2 1.3 1.4 1 2.1 2.2 2 3.1 3.2 3 4 5


Overig

114.408 99 47.030 47.128 187 625 812 650 0

141.084 0 52.760 52.760 139 503 642 7.367 0

165.932 46 58.675 58.721 105 428 533 3.112 0

212.650 61 71.719 71.780 98 338 436 3.791 0

157.400 19.747 52.210 1.407 230.764 1.413 87.948 89.361 11.209 1.094 12.303 9.617 12

1.009 0 1.009

6.501 0 6.501

2.660 0 2.660

2.935 0 2.935

21.849 110 21.959

20.309 279 20.588

26.326 14 26.340

28.215 212 28.427

32.479 40 32.519

197.486 24.572 77.558 1.515 301.131 1.578 209.113 210.691 10.515 1.585 12.100 14.493 12

196.982 26.747 80.177 1.567 305.473 1.907 216.044 217.951 16.707 1.848 18.555 16.204 12

199.089 32.750 79.886 1.620 313.345 1.283 215.890 217.173 24.027 2.462 26.489 12.130 12

194.455 33.124 80.332 1.668 309.579 1.375 218.607 219.982 19.420 2.604 22.024 16.537 12

20.470 279 20.749

27.012 14 27.026

30.020 212 30.232

33.827 40 33.867

Passiva 6.1 6.2 6


Totaal buitenland Activa 1.1 1.2 1.3 1.4 1 2.1 2.2 2 3.1 3.2 3 4 5


152.571 102 137.149 137.251 731 1.233 1.964 1.209 0

190.307 0 146.440 146.440 1.052 1.019 2.071 8.373 0

215.571 46 172.167 172.212 2.531 901 3.432 4.458 0

271.630 65 212.105 212.170 2.779 698 3.476 6.957 0

197.925 21.533 68.087 1.412 288.957 1.689 207.137 208.826 12.688 1.466 14.154 13.355 12

1.461 0 1.461

6.879 0 6.879

3.522 0 3.522

4.182 0 4.182

22.475 110 22.585

Passiva 6.1 6.2 6



36*

37*

Tabel 3.2.3 Kasstroomoverzicht van pensioenfondsen 1 Miljoenen euro’s

2006

2006

2007 iii

iv

i

ii

iii

Kasstromen uit normale bedrijfsvoering Levens- en pensioenverzekeringen 1.1.1 Bruto premies (+) 1.1.2 Herverzekeringspremies (-)

23.325 444

5.254 18

6.196 87

5.844 122

6.238 113

5.927 110

1.1

22.881

5.236

6.109

5.722

6.125

5.817

Overige verzekeringen 1.2.1 Bruto premies (+) 1.2.2 Herverzekeringspremies (-)

100 0

0 0

1 0

2 0

2 0

143 0

1.2

Totaal overige verzekering

100

0

1

2

2

143

1

Totaal verdiende premies eigen rekening

22.981

5.236

6.110

5.724

6.127

5.960

Levens- en pensioenverzekering 2.1.1 Bruto uitkeringen (+) 2.1.2 Aandeel herverzekeraars (-)

18.196 162

4.603 28

4.976 26

4.868 22

5.446 22

5.249 23

2.1

18.034

4.575

4.950

4.846

5.424

5.226

Overige verzekeringen 2.2.1 Bruto uitkeringen (+) 2.2.2 Aandeel herverzekeraars (-)

1.028 0

243 0

249 0

9 0

5 0

34 0

2.2

Totaal overige verzekeringen

1.028

243

249

9

5

34

2

Totaal uitkeringen en geleden schade eigen rekening

19.062

4.818

5.199

4.855

5.429

5.260

3.1 3.2

Waardeoverdrachten Overgenomen pensioenverplichtingen Overgedragen pensioenverplichtingen

1.247 883

314 227

351 227

354 289

525 266

559 1.149

3

Saldo waardeoverdrachten

364

87

124

65

259

-590

4.1 4.2 4.3 4.4

Directe beleggingsopbrengsten Aandelen en deelnemingen Effecten m.u.v. aandelen Onroerend goed Overige beleggingen

6.782 8.853 800 1.210

1.354 2.606 191 309

1.550 1.765 121 287

1.381 2.733 221 384

3.740 2.079 72 542

1.547 2.677 272 954

4

Totaal directe beleggingsopbrengsten

17.645

4.460

3.723

4.719

6.433

5.450

5.1 5.2

Beleggingslasten Rentelasten Beheerskosten

518 1.357

109 217

201 680

284 201

351 292

431 262

5

Totaal beleggingslasten

1.875

326

881

485

643

693

6

Andere baten

1.392

156

290

442

210

194

7.1 7.2

Bedrijfskosten Loonkosten Andere bedrijfskosten m.u.v. beleggingslasten

366 634

83 145

98 195

91 145

91 175

89 178

7

Totaal bedrijfskosten

1.000

228

293

236

266

267

8

Belastingen

0

0

0

0

0

0

9

Totaal kasstromen uit normale bedrijfsvoering (1-2+3+4-5+6-7-8)

20.445

4.567

3.874

5.374

6.691

4.794




38*

2006

2006

2007 iii

iv

i

ii

iii

Transacties in activa 10.1 10.2 10.2.1 10.2.2


-2 612 599 13

-1 352 372 -20

0 144 69 75

-3 -136 -81 -55

-1 621 625 -4

-1 -30 11 -41

10


610

351

144

-139

620

-31

11.1 11.2 11.3 11.4

Aandelen en deelnemingen Beursgenoteerde aandelen Niet-beursgenoteerde aandelen Participaties in beleggingsinstellingen Deelnemingen

-3.073 -7.067 -6.946 -491

-1.223 -2.439 -3.582 -102

1.777 -2.735 -2.806 -80

1.964 -1.497 -1.779 -55

-2.273 -2.024 -437 -50

20 -619 -3.034 -26

11


-17.577

-7.346

-3.844

-1.367

-4.784

-3.659

12.1 12.2


382 -13.380

-478 -3.103

767 -4.607

-129 -8.003

723 -7.609

179 -2.286

12


-12.998

-3.581

-3.840

-8.132

-6.886

-2.107

13


20.464

4.437

5.861

8.926

5.563

6.647

Leningen 14.1 t/m 1 jaar 14.2 meer dan 1 jaar: woninghypotheken 14.3 meer dan 1 jaar: overig

-2.767 975 363

-4.708 186 44

3.707 206 -364

-7.920 -570 -289

-6.809 42 95

4.325 183 20

14

Totaal leningen

-1.429

-4.478

3.549

-8.779

-6.672

4.528

15

Overige niet-financiële activa

-53

209

-35

-112

116

-159

16

Totaal transacties in activa exclusief deposito’s en overige liquide middelen (10 t/m 15)

-10.983

-10.408

1.835

-9.603

-12.043

5.219

0

0

0

0

0

0

-22.380

-4.959

-6.737

-8.580

-5.356

-6.243

Transacties in passiva 17

Stichtingskapitaal en reserves

18


19.1 19.2

Leningen t/m 1 jaar meer dan 1 jaar

4.307 417

373 130

-1.908 273

8.154 -122

2.721 202

4.577 331

19

Totaal leningen

4.724

503

-1.635

8.032

2.923

4.908

20

Totaal transacties in passiva (17 t/m 19)

-17.656

-4.456

-8.372

-548

-2.433

-1.335

21

Deposito’s en overige liquide middelen, inclusief herwaardering (-(9+16+20))

8.194

10.297

2.663

4.777

7.785

-8.678

39*

Tabel 3.3 Balans van beleggingsinstellingen Ultimocijfers in miljoenen euro’s

Activa Vorderingen op mfi’s

KortKapitaalmarktbeleggingen lopende KortLangvordeEffecten binnenland lopende lopende ringen termijn- termijnObligaties e.d. Aandepodepodelen sito’s sito’s Centrale Overige en e.d. overheid oblideelnegaties mingen binnenland

Giraal geld (incl. kas)

1

2

3

4

5

Effecten buitenland

Onderhandse leningen

Obligaties

Binnen- Buitenland land

Aandelen en deelnemingen

6

7

8

9

10

11

Beleggingsinstellingen Beleggingsinstellingen exclusief geldmarktfondsen 2001 2002 20021 2003 2004 2005 iv 2006 i ii iii iv 2007 i ii iii

653 647 664 786 619

742 626 702 485 777

0 0 0 0 0

3.494 2.659 2.732 2.998 2.667

2.587 3.134 3.153 2.291 3.733

1.375 1.453 1.462 3.286 2.653

15.676 9.763 9.771 10.818 12.185

7.864 8.407 8.457 9.864 10.623

38.211 30.544 30.569 33.499 32.587

3.364 4.955 5.239 5.165 5.362

45 0 0 6 6

882 1.233 1.538 1.635 2.252 1.483 2.285 2.020

983 700 502 814 738 487 832 691

0 0 0 0 0 0 0 0

2.190 3.261 2.731 2.198 2.245 2.573 2.533 2.091

3.019 2.484 1.821 2.081 1.961 1.622 1.466 2.356

1.506 1.487 1.724 1.536 1.155 2.318 762 626

11.602 12.234 12.064 12.821 13.477 14.064 15.832 14.701

10.807 10.828 10.846 11.463 11.842 10.808 11.684 9.100

37.926 40.689 38.815 39.302 40.204 40.363 42.504 42.733

7.483 7.382 7.447 7.499 7.298 7.251 7.226 7.278

0 0 0 0 0 0 0 0

Geldmarktfondsen 2001 2002 20021 2003 2004

12 0 0 2 5

70 133 138 336 426

0 0 0 0 0

864 586 593 328 235

0 0 0 0 0

63 65 69 92 69

11 9 3 4 3

90 109 115 334 386

0 0 0 0 0

40 12 13 17 25

134 124 132 192 129

2005 iv 2006 i ii iii iv 2007 i ii iii

11 5 6 7 4 6 23 0

695 960 1.176 1.320 1.278 1.086 937 870

0 0 0 0 0 0 0 0

65 59 59 60 60 60 81 5

0 0 0 0 0 0 0 0

89 79 61 56 35 30 12 0

4 2 0 1 2 0 0 0

426 423 438 395 233 232 140 100

0 0 0 0 0 2 61 44

0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0

Totaal beleggingsinstellingen 2001 2002 20021 2003 2004 2005 iv 2006 i ii iii iv 2007 i ii iii

665 647 664 788 624

812 759 840 821 1.203

0 0 0 0 0

4.358 3.245 3.325 3.326 2.902

2.587 3.134 3.153 2.291 3.733

1.438 1.518 1.531 3.378 2.722

15.687 9.773 9.774 10.822 12.188

7.954 8.516 8.572 10.197 11.008

38.211 30.544 30.569 33.499 32.587

3.404 4.967 5.252 5.181 5.387

179 124 132 198 135

893 1.238 1.544 1.642 2.256 1.489 2.308 2.021

1.678 1.660 1.678 2.134 2.016 1.574 1.768 1.561

0 0 0 0 0 0 0 0

2.255 3.320 2.790 2.258 2.305 2.633 2.613 2.096

3.019 2.484 1.821 2.081 1.961 1.622 1.466 2.356

1.595 1.567 1.785 1.592 1.190 2.348 774 626

11.606 12.236 12.064 12.822 13.479 14.064 15.832 14.701

11.233 11.251 11.284 11.858 12.075 11.040 11.824 9.200

37.926 40.689 38.815 39.302 40.204 40.364 42.565 42.777

7.483 7.382 7.447 7.499 7.298 7.251 7.226 7.278

0 0 0 0 0 0 0 0

Voor de toelichting wordt verwezen naar de bijlage. 1 Begin nieuwe reeks als gevolg van een nieuwe berekeningsmethodiek (zie toelichting).

40*

Balanstotaal

Hypothe- Onroecaire rende leningen goederen niet in eigen gebruik

Totaal kapitaalmarktbeleggingen (5 t/m 13)

Opties Overige en activa warrants

Passiva Kortlopende verplichtingen aan mfi’s

Overige kortlopende verplichtingen

ObliVoorzie- Eigen gaties ningen vermoen gen/ onderfondshandse vermoleningen gen e.d.

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

368 337 368 303 107

31.104 22.968 23.041 23.200 22.774

100.596 81.562 82.059 88.430 90.029

3.413 2.476 1.890 1.867 1.889

3.423 2.138 2.063 2.612 2.257

112.320 90.109 90.109 97.178 98.236

1.102 703 695 433 422

3.947 2.786 2.803 2.014 2.142

11.812 8.267 8.285 8.309 7.848

499 231 231 433 377

94.960 78.123 78.094 85.988 87.447

223 211 213 216 262 245 221 233

24.493 25.208 26.549 27.077 29.167 29.989 19.692 19.760

97.058 100.524 99.479 101.995 105.365 106.660 99.387 96.786

1.527 1.613 519 472 470 406 418 529

3.257 3.463 3.450 3.764 4.047 4.508 4.702 5.542

105.901 110.795 108.220 110.878 115.117 116.118 110.154 107.660

594 838 1.685 1.601 1.470 898 1.848 1.585

3.274 4.822 4.134 3.661 4.489 4.617 3.486 3.671

7.276 7.526 7.913 8.267 8.468 8.748 6.302 6.457

353 363 405 417 485 518 268 266

94.404 97.246 94.084 96.932 100.204 101.338 98.250 95.681

0 0 0 0 0

0 0 0 0 0

338 319 332 638 611

7 1 1 1 2

50 64 40 51 57

1.339 1.103 1.103 1.355 1.337

1 6 6 16 0

1 3 2 1 1

0 0 0 0 0

0 0 0 0 0

1.338 1.094 1.094 1.339 1.336

0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0

519 504 499 452 270 264 213 144

4 10 3 7 8 9 6 10

65 68 68 68 69 68 69 70

1.359 1.605 1.810 1.915 1.689 1.493 1.328 1.100

0 0 0 0 0 0 0 0

4 1 1 1 0 3 5 1

0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0

1.355 1.605 1.810 1.914 1.689 1.490 1.323 1.099

368 337 368 303 107

31.104 22.968 23.041 23.200 22.774

100.933 81.881 82.391 89.068 90.640

3.419 2.477 1.891 1.868 1.891

3.472 2.202 2.102 2.662 2.314

113.659 91.212 91.212 98.533 99.574

1.103 709 702 449 422

3.948 2.789 2.805 2.015 2.144

11.812 8.267 8.285 8.309 7.848

499 231 231 433 377

96.297 79.217 79.188 87.327 88.783

223 211 213 216 262 245 221 233

24.493 25.208 26.549 27.077 29.167 29.989 19.692 19.760

97.578 101.028 99.978 102.447 105.635 106.924 99.600 96.930

1.531 1.623 522 479 478 415 424 539

3.322 3.530 3.518 3.833 4.117 4.576 4.771 5.612

107.260 112.400 110.030 112.793 116.806 117.611 111.481 108.759

594 838 1.685 1.601 1.470 898 1.848 1.585

3.278 4.823 4.134 3.662 4.490 4.619 3.491 3.672

7.276 7.526 7.913 8.267 8.468 8.748 6.302 6.457

353 363 405 417 485 518 268 266

95.759 98.850 95.893 98.846 101.893 102.828 99.573 96.780

2001 2002 20021 2003 2004 iv i ii iii iv i ii iii

2005 2006

2007


2005 2006

2007


2005 2006

2007

41*

Tabel 3.3.1 Balanstotalen van beleggingsinstellingen naar fondstype Ultimocijfers in miljoenen euro’s

Aandelenfondsen

Nederland

Europa

Obligatie- VastGemeng- Overige Subtotaal GeldTotaal fondsen goedde fondsen (6 t/m 10) markt(11 + 12) fondsen fondsen fondsen Noord- Verre Amerika Oosten

Wereld- Totaal wijd (1 t/m 5)

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

2001 2002 2003 2004

7.832 5.564 5.870 6.056

7.787 5.398 5.533 4.550

1.602 1.315 1.409 588

1.402 1.043 1.193 818

27.870 18.476 20.875 21.816

46.492 31.796 34.880 33.828

13.318 15.206 18.656 20.117

33.859 24.439 24.276 23.916

9.781 9.049 9.157 10.027

8.870 9.619 10.209 10.349

112.320 90.109 97.178 98.236

1.339 1.103 1.355 1.337

113.659 91.212 98.533 99.574


6.958 7.686 7.495 7.766 8.060 8.431 9.378 8.861

5.619 6.251 6.203 6.249 6.768 6.821 7.142 6.803

370 400 368 365 381 208 233 188

621 733 654 676 870 988 852 821

26.050 27.943 26.253 26.973 28.018 28.533 30.671 29.815

39.619 43.012 40.972 42.027 44.096 44.981 48.276 46.488

16.861 16.639 16.179 16.673 16.610 16.526 16.115 15.644

26.414 27.799 29.002 29.726 32.144 32.686 22.319 22.116

10.911 11.119 10.832 11.197 11.153 11.328 12.431 12.261

12.095 12.226 11.236 11.254 11.114 10.597 11.013 11.152

105.901 110.795 108.220 110.878 115.117 116.118 110.154 107.660

1.359 1.605 1.810 1.915 1.689 1.493 1.328 1.100

107.260 112.400 110.030 112.793 116.806 117.611 111.481 108.759


42*

Tabel 3.3.2 Netto inleg bij beleggingsinstellingen naar fondstype Miljoenen euro’s

Aandelenfondsen

Nederland

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2005 iv 2006 i ii iii iv 2007 i ii iii

Europa

Obligatie- VastGemeng- Overige Subtotaal GeldTotaal fondsen goedde fondsen (6 t/m 10) markt(11 + 12) fondsen fondsen fondsen Noord- Verre Amerika Oosten

Wereld- Totaal wijd (1 t/m 5)

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

1.249 216 -11 -164 -490 -305

124 89 -372 -1.692 -190 290

113 249 84 -966 -547 -13

-346 -72 60 -505 -128 51

797 920 705 -631 -1.732 514

1.938 1.403 465 -3.954 -3.087 537

2.174 1.593 2.458 790 -3.238 12

338 -2.641 -68 -343 99 231

1.022 942 -13 503 -300 17

1.405 1.159 502 579 809 -802

6.875 2.456 3.344 -2.427 -5.716 -3

-3.024 -230 216 4 58 378

3.853 2.226 3.560 -2.421 -5.659 373

-201 -202 -15 7 -95 -13 251 -278

453 166 62 3 59 -123 -4 -143

-34 12 -38 -13 26 -32 -15 -21

101 75 2 -11 -15 -17 -174 -148

-166 433 242 -70 -91 74 -220 -670

154 485 252 -84 -116 -111 -162 -1.258

-146 -381 6 189 198 -339 -314 -443

76 48 85 -14 112 90 -176 -169

-355 132 -44 92 -163 114 760 -73

1.554 67 -928 315 -256 -147 70 67

1.283 351 -629 499 -224 -393 177 -1.876

191 318 207 93 -240 -212 -228 -112

1.474 669 -422 591 -465 -605 -50 -1.988


43*

Tabel 3.4 Balansgegevens van Special Purpose Vehicles Miljoenen euro’s

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007 iii

iv

i

ii

iii

Activa 1 2 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 3 4 5 6

Hypotheken Leningen Aandelenleasevorderingen Leningen aan woningbouwcorporaties Consumentenkredieten Bedrijfskredieten Overige leningen Aandelen Deposito’s Liquide middelen Overige activa

20.577 9.279 1.870 804 1.606 5.000 0 0 21.042 1.104 1.539

36.361 7.064 1 2.548 603 3.912 0 0 21.696 1.485 7.539

56.239 6.964 0 2.835 839 3.290 0 0 22.644 2.503 7.358

65.241 8.652 0 3.068 229 2.523 2.832 0 14.049 2.123 7.552

81.956 9.667 0 1.729 229 1.855 5.853 0 36.620 3.262 3.620

99.780 9.806 0 1.729 287 1.937 5.853 0 39.273 2.657 3.908

112.412 14.744 0 1.729 301 5.801 6.913 0 39.758 2.386 3.264

116.262 19.814 0 1.729 283 10.888 6.913 0 47.367 2.375 3.535

120.787 25.291 0 2.079 979 14.827 7.406 0 47.212 2.195 3.391

131.951 25.740 0 2.079 976 15.278 7.406 0 47.212 2.168 3.351

7

Totaal activa

53.541

74.145

95.708

97.617

135.125

155.423

172.565

189.353

198.876

210.422

Passiva 8 9 10 11

Eigen vermogen Obligaties Leningen Overige passiva

1 51.553 182 1.806

1 71.998 175 1.972

1 92.502 306 2.898

2 94.415 433 2.727

2 131.556 444 3.122

3 151.780 511 3.129

3 169.040 461 3.061

3 185.715 461 3.174

3 195.410 461 3.003

3 206.792 447 3.180

12

Totaal passiva

53.541

74.145

95.708

97.577

135.125

155.423

172.564

189.353

198.876

210.422


44*

Tabel 3.5 Vermogenscomponenten van Nederlandse huishoudens Ultimocijfers in miljoenen euro’s

2000

20011

20022

2003

20043

2005

2006

2007 iii

iv

i

ii

iii

Bezittingen 1.1 1.2 1.3

Deposito’s Girale deposito’s Deposito’s met vaste looptijd Deposito’s met opzegtermijn

39.706 30.109 108.932

44.980 25.342 131.350

44.462 25.604 147.166

43.887 19.727 170.946

43.537 21.164 186.637

46.407 20.536 198.759

47.947 21.981 208.687

48.094 23.178 206.772

49.775 31.168 204.715

54.779 39.129 204.249

51.100 49.587 195.178

1

Totaal deposito’s

178.747

201.672

217.232

234.560

251.338

265.702

278.615

278.044

285.658

298.157

295.865

2.1 2.1.1 2.1.2 2.2 2.2.1 2.2.2 2.3 2.3.1 2.3.2 2.4 2.4.1 2.4.2

Effecten Aandelen Nederland Buitenland Beleggingsfondsen Nederland Buitenland Kapitaalmarktpapier Nederland Buitenland Geldmarktpapier Nederland Buitenland

23.903 . 23.903 . . . 6.578 0 6.578 14 . 14

36.654 27.535 9.118 51.566 32.427 19.139 25.819 18.633 7.186 59 50 9

36.737 27.449 9.288 54.191 31.491 22.700 26.568 19.228 7.341 73 63 10

36.551 27.403 9.148 55.362 31.586 23.776 27.528 19.568 7.960 115 102 13

36.672 27.508 9.164 56.839 31.102 25.737 27.776 19.920 7.856 137 122 15

34.706 25.586 9.120 54.326 29.908 24.419 27.859 19.723 8.136 159 146 13

2

Totaal effecten

30.495

114.097

117.569

119.556

121.424

117.051

3.1 3.2

Vermogen uit hoofde van Pensioenen Levensverzekeringen

488.933 172.601

497.387 172.390

496.217 173.721

494.307 176.977

497.045 177.594

3

Totaal pensioenvermogen

661.534

669.777

669.938

671.284

674.639

Schulden 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5

Woninghypotheken Monetair-financiële instellingen Special purpose vehicles Pensioenfondsen Verzekeringsinstellingen Beleggingsinstellingen

231.309 12.196 11.519 29.908 320

258.719 20.577 9.606 37.775 368

281.644 36.361 10.597 44.228 368

300.901 56.239 10.097 33.760 303

330.015 65.241 9.366 29.105 107

366.678 81.956 7.524 27.050 223

381.679 99.780 10.362 22.661 216

381.152 112.412 10.034 21.889 262

385.598 116.262 10.529 22.913 245

390.378 120.787 10.290 20.388 221

390.974 131.951 10.170 21.425 233

4

Totaal woninghypotheken

285.252

327.045

373.198

401.300

433.834

483.431

514.698

525.749

535.547

542.064

554.753

5

Consumptief krediet van monetair-financiële instellingen

13.728

13.805

18.509

20.157

23.204

24.317

24.129

25.065

24.723

24.164

23.373

Voor de toelichting wordt verwezen naar de bijlage. 1 Begin nieuwe reeks per ultimo 2001 als gevolg van een herziening van de rapportage. Oude waarneming: post 4.3 eur 9.182 miljoen, post 4.4 eur 31.378 miljoen.

2 Begin nieuwe reeks per december 2002 als gevolg van een herrubricering. Oude waarneming: post 4.1 eur 276.374 miljoen, post 5 eur 14.831 miljoen. Begin nieuwe reeks als gevolg van een nieuwe berekeningsmethodiek. Oude waarneming: post 4.5 eur 337 miljoen.

3 Begin nieuwe reeks per december 2004 als gevolg van herrubriceringen. Oude waarneming: post 4.1 eur 330.796 miljoen en post 5 eur 22.423 miljoen.

45*

Tabel 3.6 Emissies van effecten met uitzondering van aandelen door Nederlandse ingezetenen Miljoenen euro’s

Totaal

In euro’s

Emissies Aflossingen 1

In overige valuta’s

NettoUitEmissies Aflosemissies staande singen bedragen 2

NettoUitEmissies Aflosemissies staande singen bedragen

NettoUitemissies staande bedragen

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

Kortlopende effecten 2001 2002 2003 2004 2005 2006

147.994 184.205 242.248 227.730 196.980 184.490

139.955 166.072 239.202 228.149 203.994 188.351

8.039 18.133 3.046 -419 -7.014 -3.861

30.841 47.652 49.439 48.699 42.306 37.746

87.662 130.616 191.905 189.840 160.038 129.525

80.547 113.144 185.580 191.365 166.644 137.203

7.115 17.472 6.325 -1.525 -6.606 -7.678

18.469 35.941 42.266 40.741 34.135 26.457

60.332 53.589 50.343 37.890 36.942 54.965

59.408 52.928 53.622 36.784 37.350 51.148

924 661 -3.279 1.106 -408 3.817

12.372 11.711 7.173 7.958 8.171 11.289


44.422 48.036 45.933 49.030 41.491 59.857 48.320 54.277

49.179 40.897 49.280 43.026 55.148 40.261 52.388 47.658

-4.757 7.139 -3.347 6.004 -13.657 19.596 -4.068 6.619

42.306 49.279 45.670 51.690 37.746 57.228 53.008 59.240

35.354 37.329 31.091 34.012 27.093 44.927 32.437 36.957

41.310 32.518 37.471 26.738 40.476 27.183 36.878 31.386

-5.956 4.811 -6.380 7.274 -13.383 17.744 -4.441 5.571

34.135 38.946 32.566 39.840 26.457 44.201 39.760 45.331

9.068 10.707 14.842 15.018 14.398 14.930 15.883 17.320

7.869 8.379 11.809 16.288 14.672 13.078 15.510 16.272

1.199 2.328 3.033 -1.270 -274 1.852 373 1.048

8.171 10.333 13.104 11.850 11.289 13.027 13.248 13.909

2007 jul. aug. sep. okt.

19.101 18.006 17.170 17.265

9.757 16.394 21.507 16.601

9.344 1.612 -4.337 664

62.277 63.912 59.240 59.752

13.159 12.192 11.606 12.138

5.497 10.238 15.651 10.535

7.662 1.954 -4.045 1.603

47.422 49.376 45.331 46.934

5.942 5.814 5.564 5.127

4.260 6.156 5.856 6.066

1.682 -342 -292 -939

14.855 14.536 13.909 12.818

1.020.562

33.414

1.255.864

1.021.104

979.507

41.597

1.080.112

32.872

41.055

-8.183

175.752

Eurogebied 2007 sep.

1.053.976

Langlopende effecten met uitzondering van aandelen 2001 2002 2003 2004 2005 2006

116.659 101.498 143.241 135.242 172.371 167.630

48.463 60.040 71.919 77.745 75.912 97.252

68.196 41.458 71.322 57.497 96.459 70.377

495.041 523.973 581.000 633.059 738.419 798.480

89.603 75.052 107.311 106.766 134.191 126.067

31.924 49.475 56.292 62.508 63.731 74.396

57.680 25.577 51.019 44.258 70.460 51.671

399.199 424.775 475.792 520.051 588.842 640.518

27.056 26.446 35.930 28.476 38.180 41.563

16.539 10.566 15.627 15.237 12.181 22.856

10.516 15.881 20.303 13.239 25.999 18.707

95.842 99.198 105.207 113.008 149.577 157.961


40.144 48.956 38.868 33.355 46.451 63.886 48.947 40.712

17.068 36.552 23.260 22.426 15.014 25.432 34.639 26.929

23.076 12.404 15.608 10.929 31.437 38.454 14.309 13.783

738.419 747.904 759.520 770.818 798.480 835.496 847.933 856.768

32.472 35.555 29.019 26.100 35.393 53.500 39.731 33.544

11.609 28.615 17.071 20.375 8.336 19.611 31.615 23.499

20.863 6.940 11.948 5.725 27.057 33.889 8.116 10.045

588.842 595.782 607.730 613.457 640.518 674.412 682.532 692.580

7.672 13.400 9.849 7.255 11.058 10.386 9.216 7.167

5.460 7.937 6.189 2.051 6.679 5.821 3.024 3.430

2.212 5.464 3.660 5.204 4.380 4.565 6.193 3.738

149.577 152.122 151.790 157.361 157.961 161.085 165.401 164.188


15.064 9.814 15.834 13.560

15.228 7.808 3.893 5.400

-164 2.006 11.940 8.161

846.711 848.921 856.768 862.948

11.257 8.517 13.770 10.761

12.831 7.065 3.604 5.189

-1.574 1.453 10.166 5.573

680.959 682.413 692.580 698.154

3.807 1.296 2.064 2.799

2.397 743 290 211

1.410 554 1.774 2.588

165.753 166.508 164.188 164.794

13.480 10.623.836

130.290

113.870

16.421

9.493.407

12.503

15.443

-2.940

1.130.430

Eurogebied 2007 sep.

142.793

129.313


46*

Tabel 3.6.1 Bruto-emissies van effecten met uitzondering van aandelen door Nederlandse ingezetenen Miljoenen euro’s

Totaal

In euro’s Mfi’s (excl. dnb)

dnb

1


2


Nietfinanciële vennootschappen

Centrale Lagere Totaal dnb overheid overheid (1 t/m 7)

Mfi’s (excl. dnb)



3

4

5

6

7

8

9

10

11

12


0 0 0 0 0 0

107.839 128.006 159.198 155.870 138.236 125.895

4.125 3.259 3.458 300 50 534

0 0 0 0 0 0

1.263 1.703 3.452 550 604 141

34.767 51.140 76.140 71.010 58.090 57.920

0 97 0 0 0 0

147.994 184.205 242.248 227.730 196.980 184.490

0 0 0 0 0 0

47.507 74.417 108.855 117.980 101.294 70.930

4.125 3.259 3.458 300 50 534

0 0 0 0 0 0


0 0 0 0 0 0 0 0

31.452 28.840 32.339 30.680 34.036 34.013 30.395 36.917

0 195 254 30 55 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0

0 51 70 20 0 334 95 0

12.970 18.950 13.270 18.300 7.400 25.510 17.830 17.360

0 0 0 0 0 0 0 0

44.422 48.036 45.933 49.030 41.491 59.857 48.320 54.277

0 0 0 0 0 0 0 0

22.384 18.133 17.497 15.662 19.638 19.083 14.512 19.597

0 195 254 30 55 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0


0 0 0 0

11.601 13.076 12.240 13.145

0 0 0 0

0 0 0 0

0 0 0 0

7.500 4.930 4.930 4.120

0 0 0 0

19.101 18.006 17.170 17.265

0 0 0 0

5.659 7.262 6.676 8.018

0 0 0 0

0 0 0 0


43.646 44.878 68.003 72.347 79.048 78.569

34.166 28.675 32.948 26.494 55.933 54.209

0 0 0 0 0 0

18.996 4.841 8.016 2.805 5.264 8.266

19.560 22.993 34.205 33.540 32.111 26.526

291 111 70 57 15 60

116.659 101.498 143.241 135.242 172.371 167.630

22.209 21.074 35.390 44.988 43.928 44.532

31.818 26.943 30.332 25.969 53.537 49.874

0 0 0 0 0 0


12.179 26.629 19.149 14.660 18.131 32.575 15.991 14.229

23.348 10.707 11.704 10.233 21.564 24.790 23.929 15.161

0 0 0 0 0 0 0 0

1.302 3.111 2.321 487 2.347 1.780 4.330 1.660

3.315 8.478 5.689 7.960 4.399 4.715 4.698 9.662

0 30 5 15 10 25 0 0

40.144 48.956 38.868 33.355 46.451 63.886 48.947 40.712

6.562 15.196 11.119 7.692 10.526 23.598 7.390 8.597

21.730 9.802 10.681 10.233 19.158 24.762 23.793 14.986

0 0 0 0 0 0 0 0

5.281 5.382 3.566 3.174

2.058 4.432 8.671 8.997

0 0 0 0

1.660 0 0 890

6.065 0 3.597 500

0 0 0 0

15.064 9.814 15.834 13.560

2.935 4.160 1.502 586

1.957 4.357 8.671 8.785

0 0 0 0



48*

In overige valuta’s Nietfinanciële vennootschappen


13

14

15

16

1.263 1.703 3.452 550 604 141

34.767 51.140 76.140 71.010 58.090 57.920

0 97 0 0 0 0

0 51 70 20 0 334 95 0

12.970 18.950 13.270 18.300 7.400 25.510 17.830 17.360

0 0 0 0

Mfi’s (excl. dnb)

17




Centrale Lagere Totaal overheid overheid (17 t/m 23)

18

19

20

21

22

23

24

87.662 130.616 191.905 189.840 160.038 129.525

60.332 53.589 50.343 37.890 36.942 54.965

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

60.332 53.589 50.343 37.890 36.942 54.965

0 0 0 0 0 0 0 0

35.354 37.329 31.091 34.012 27.093 44.927 32.437 36.957

9.068 10.707 14.842 15.018 14.398 14.930 15.883 17.320

0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0

9.068 10.707 14.842 15.018 14.398 14.930 15.883 17.320

7.500 4.930 4.930 4.120

0 0 0 0

13.159 12.192 11.606 12.138

5.942 5.814 5.564 5.127

0 0 0 0

0 0 0 0

0 0 0 0

0 0 0 0

0 0 0 0

5.942 5.814 5.564 5.127

jul. 2007 aug. sep. okt.

15.725 3.931 7.315 2.212 4.600 5.075

19.560 22.993 34.205 33.540 32.111 26.526

291 111 70 57 15 60

89.603 75.052 107.311 106.766 134.191 126.067

21.437 23.804 32.613 27.359 35.120 34.037

2.348 1.731 2.616 524 2.396 4.335

0 0 0 0 0 0

3.271 910 701 593 664 3.191

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

27.056 26.446 35.930 28.476 38.180 41.563

2001 2002 2003 2004 2005 2006

865 2.050 1.525 200 1.300 400 3.850 300

3.315 8.478 5.689 7.960 4.399 4.715 4.698 9.662

0 30 5 15 10 25 0 0

32.472 35.555 29.019 26.100 35.393 53.500 39.731 33.544

5.617 11.434 8.030 6.968 7.605 8.977 8.601 5.632

1.618 906 1.023 0 2.406 28 136 176

0 0 0 0 0 0 0 0

437 1.061 796 287 1.047 1.380 480 1.360

0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0

7.672 13.400 9.849 7.255 11.058 10.386 9.216 7.167

300 0 0 890

6.065 0 3.597 500

0 0 0 0

11.257 8.517 13.770 10.761

2.346 1.222 2.064 2.588

101 74 0 211

0 0 0 0

1.360 0 0 0

0 0 0 0

0 0 0 0

3.807 1.296 2.064 2.799

2001 2002 2003 2004 2005 2006 iv i ii iii iv i ii iii

iv i ii iii iv i ii iii

2005 2006

2007

2005 2006

2007


49*

Tabel 3.6.2 Netto-emissies van effecten met uitzondering van aandelen door Nederlandse ingezetenen Miljoenen euro’s

Totaal


dnb

1


2




Mfi’s (excl. dnb)



3

4

5

6

7

8

9

10

11

12


0 0 0 0 0 0

8.381 6.755 -614 3.163 -7.349 364

-451 297 62 -897 0 0

0 0 0 0 0 0

-129 728 -607 -115 75 -125

262 10.328 4.230 -2.570 260 -4.100

-24 25 -25 0 0 0

8.039 18.133 3.046 -419 -7.014 -3.861

0 0 0 0 0 0

7.457 6.094 2.665 2.057 -6.941 -3.453

-451 297 62 -897 0 0

0 0 0 0 0 0


0 0 0 0 0 0 0 0

-1.551 2.688 -1.750 1.603 -2.177 5.649 -6.516 8.324

0 195 -1 -164 -30 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0

-16 -74 -16 -15 -20 177 -82 -95

-3.190 4.330 -1.580 4.580 -11.430 13.770 2.530 -1.610

0 0 0 0 0 0 0 0

-4.757 7.139 -3.347 6.004 -13.657 19.596 -4.068 6.619

0 0 0 0 0 0 0 0

-2.750 360 -4.783 2.873 -1.903 3.797 -6.889 7.276

0 195 -1 -164 -30 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0


0 0 0 0

6.414 3.667 -1.757 2.414

0 0 0 0

0 0 0 0

-50 -45 0 0

2.980 -2.010 -2.580 -1.750

0 0 0 0

9.344 1.612 -4.337 664

0 0 0 0

4.732 4.009 -1.465 3.353

0 0 0 0

0 0 0 0


24.561 22.290 37.384 44.399 57.782 31.250

33.061 25.130 24.881 4.437 35.704 41.228

0 0 0 0 0 0

7.483 -3.872 -1.118 -5.725 -1.963 2.603

2.833 -2.016 10.288 14.678 5.153 -4.453

258 -74 -113 -293 -217 -252

68.196 41.458 71.322 57.497 96.459 70.377

10.965 6.245 17.576 29.775 31.904 17.770

31.024 23.398 23.109 5.858 34.866 38.099

0 0 0 0 0 0


4.510 5.743 5.221 10.912 9.374 24.662 2.332 3.588

19.928 8.768 7.161 6.142 19.157 22.345 4.315 12.927

0 0 0 0 0 0 0 0

-1.900 3.081 -655 -419 597 980 3.041 454

552 -5.143 3.920 -5.609 2.379 -9.494 4.688 -3.170

-15 -45 -39 -98 -70 -39 -68 -16

23.076 12.404 15.608 10.929 31.437 38.454 14.309 13.783

3.320 2.246 3.069 4.785 7.670 20.880 -3.446 1.288

18.737 7.862 6.449 7.037 16.751 22.943 4.294 12.797

0 0 0 0 0 0 0 0


2.291 -1.330 2.627 -1.458

2.055 3.451 7.421 8.797

0 0 0 0

1.660 -115 -1.091 827

-6.153 0 2.983 0

-16 0 0 -5

-164 2.006 11.940 8.161

2.342 -1.907 853 -3.853

1.954 3.422 7.421 8.585

0 0 0 0


50*



13

14

15

16

-129 728 -607 -115 75 -125

262 10.328 4.230 -2.570 260 -4.100

-24 25 -25 0 0 0

-16 -74 -16 -15 -20 177 -82 -95

-3.190 4.330 -1.580 4.580 -11.430 13.770 2.530 -1.610

-50 -45 0 0

Mfi’s (excl. dnb)

17





18

19

20

21

22

23

24

7.115 17.472 6.325 -1.525 -6.606 -7.678

924 661 -3.279 1.106 -408 3.817

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

924 661 -3.279 1.106 -408 3.817

0 0 0 0 0 0 0 0

-5.956 4.811 -6.380 7.274 -13.383 17.744 -4.441 5.571

1.199 2.328 3.033 -1.270 -274 1.852 373 1.048

0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0

1.199 2.328 3.033 -1.270 -274 1.852 373 1.048

2.980 -2.010 -2.580 -1.750

0 0 0 0

7.662 1.954 -4.045 1.603

1.682 -342 -292 -939

0 0 0 0

0 0 0 0

0 0 0 0

0 0 0 0

0 0 0 0

1.682 -342 -292 -939


12.599 -1.976 159 -5.760 -1.246 506

2.833 -2.016 10.288 14.678 5.153 -4.453

258 -74 -113 -293 -217 -252

57.680 25.577 51.019 44.258 70.460 51.671

13.596 16.045 19.808 14.624 25.878 13.480

2.036 1.731 1.772 -1.421 838 3.129

0 0 0 0 0 0

-5.116 -1.896 -1.277 35 -717 2.098

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

10.516 15.881 20.303 13.239 25.999 18.707

2001 2002 2003 2004 2005 2006

-1.731 2.020 -1.451 -390 327 -401 2.648 -853

552 -5.143 3.920 -5.609 2.379 -9.494 4.688 -3.170

-15 -45 -39 -98 -70 -39 -68 -16

20.863 6.940 11.948 5.725 27.057 33.889 8.116 10.045

1.190 3.497 2.152 6.127 1.704 3.782 5.778 2.300

1.191 906 712 -894 2.406 -598 21 131

0 0 0 0 0 0 0 0

-169 1.061 796 -29 270 1.380 394 1.307

0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0

2.212 5.464 3.660 5.204 4.380 4.565 6.193 3.738


300 -62 -1.091 845

-6.153 0 2.983 0

-16 0 0 -5

-1.574 1.453 10.166 5.573

-51 577 1.774 2.395

101 29 0 211

0 0 0 0

1.360 -53 0 -18

0 0 0 0

0 0 0 0

1.410 554 1.774 2.588


2001 2002 2003 2004 2005 2006 iv i ii iii iv i ii iii

2005 2006

2007

2005 2006

2007

51*

Tabel 3.6.3 Uitstaande bedragen van effecten met uitzondering van aandelen uitgegeven door Nederlandse ingezetenen Ultimocijfers in miljoenen euro’s

Totaal


dnb

1


2




Mfi’s (excl. dnb)



3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

Kortlopende effecten 2001 2002 2003 2004

0 0 0 0

24.457 29.890 28.017 30.859

538 835 897 0

0 0 0 0

44 772 165 50

5.802 16.130 20.360 17.790

0 25 0 0

30.841 47.652 49.439 48.699

0 0 0 0

12.085 18.179 20.844 22.901

538 835 897 0

0 0 0 0


0 0 0 0 0 0 0 0

24.131 26.653 24.641 26.260 23.796 29.331 22.663 30.600

0 195 194 30 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0

125 51 35 20 0 177 95 0

18.050 22.380 20.800 25.380 13.950 27.720 30.250 28.640

0 0 0 0 0 0 0 0

42.306 49.279 45.670 51.690 37.746 57.228 53.008 59.240

0 0 0 0 0 0 0 0

15.960 16.320 11.537 14.410 12.507 16.304 9.415 16.691

0 195 194 30 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0


0 0 0 0

29.002 32.692 30.600 32.862

0 0 0 0

0 0 0 0

45 0 0 0

33.230 31.220 28.640 26.890

0 0 0 0

62.277 63.912 59.240 59.752

0 0 0 0

14.147 18.156 16.691 20.044

0 0 0 0

0 0 0 0

Langlopende effecten met uitzondering van aandelen 2001 2002 2003 2004

182.570 195.778 222.237 262.158

75.378 99.724 123.441 127.553

650 650 650 650

61.273 54.743 51.421 45.062

172.877 170.859 181.145 195.824

2.293 2.219 2.106 1.813

495.041 523.973 581.000 633.059

111.862 118.107 135.683 165.458

68.802 92.201 115.311 121.170

650 650 650 650


327.014 330.303 332.232 343.424 349.546 373.018 373.710 373.308

163.907 172.487 179.368 185.534 204.497 226.727 230.936 243.485

650 650 650 650 650 650 650 650

44.276 47.079 46.006 45.651 45.919 46.766 49.681 49.557

200.977 195.834 199.753 194.145 196.524 187.030 191.718 188.548

1.595 1.551 1.512 1.414 1.344 1.305 1.237 1.221

738.419 747.904 759.520 770.818 798.480 835.496 847.933 856.768

195.692 197.938 201.007 205.792 213.462 234.342 230.896 232.184

156.037 163.900 170.349 177.386 194.137 217.080 221.374 234.171

650 650 650 650 650 650 650 650


375.155 374.034 373.308 370.198

232.901 236.353 243.485 252.143

650 650 650 650

51.219 51.099 49.557 50.192

185.565 185.565 188.548 188.548

1.221 1.221 1.221 1.217

846.711 848.921 856.768 862.948

233.238 231.331 232.184 228.331

223.328 226.750 234.171 242.757

650 650 650 650


52*



13

14

15

16

44 772 165 50

5.802 16.130 20.360 17.790

0 25 0 0

125 51 35 20 0 177 95 0

18.050 22.380 20.800 25.380 13.950 27.720 30.250 28.640

45 0 0 0

Mfi’s (excl. dnb)

dnb

17





18

19

20

21

22

23

24

18.469 35.941 42.266 40.741

12.372 11.711 7.173 7.958

0 0 0 0

0 0 0 0

0 0 0 0

0 0 0 0

0 0 0 0

12.372 11.711 7.173 7.958

0 0 0 0 0 0 0 0

34.135 38.946 32.566 39.840 26.457 44.201 39.760 45.331

8.171 10.333 13.104 11.850 11.289 13.027 13.248 13.909

0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0

8.171 10.333 13.104 11.850 11.289 13.027 13.248 13.909


33.230 31.220 28.640 26.890

0 0 0 0

47.422 49.376 45.331 46.934

14.855 14.536 13.909 12.818

0 0 0 0

0 0 0 0

0 0 0 0

0 0 0 0

0 0 0 0

14.855 14.536 13.909 12.818


42.714 40.738 40.898 35.137

172.877 170.859 181.145 195.824

2.293 2.219 2.106 1.813

399.199 424.775 475.792 520.051

70.708 77.671 86.554 96.700

6.576 7.523 8.130 6.383

0 0 0 0

18.559 14.004 10.523 9.925

0 0 0 0

0 0 0 0

95.842 99.198 105.207 113.008

2001 2002 2003 2004

33.891 35.911 34.460 34.071 34.401 34.004 36.656 35.806

200.977 195.834 199.753 194.145 196.524 187.030 191.718 188.548

1.595 1.551 1.512 1.414 1.344 1.305 1.237 1.221

588.842 595.782 607.730 613.457 640.518 674.412 682.532 692.580

131.322 132.365 131.225 137.632 136.084 138.676 142.814 141.124

7.870 8.588 9.019 8.149 10.360 9.647 9.562 9.313

0 0 0 0 0 0 0 0

10.385 11.169 11.546 11.581 11.517 12.762 13.026 13.751

0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0

149.577 152.122 151.790 157.361 157.961 161.085 165.401 164.188


36.957 36.896 35.806 36.652

185.565 185.565 188.548 188.548

1.221 1.221 1.221 1.217

680.959 682.413 692.580 698.154

141.917 142.703 141.124 141.867

9.573 9.602 9.313 9.387

0 0 0 0

14.263 14.203 13.751 13.540

0 0 0 0

0 0 0 0

165.753 166.508 164.188 164.794


2001 2002 2003 2004 2005 2006

2007

2005 2006

2007

53*

Tabel 3.7 Emissiemarkt Emissies van obligaties in euro’s Datum van storting

Bijzon- Looptijd Nomiderbij naal heden uitgifte bedrag emissie 1

Emittent

Jaren Obligaties mfi's 16 aug. 2007 20 aug. 20 aug. 22 aug. 30 aug. 30 aug. 30 aug. 03 sep. 04 sep. 10 sep. 11 sep. 17 sep. 28 sep. 01 okt. 05 okt. 10 okt. 12 okt. 15 okt. 18 okt. 29 okt. 30 okt.

ing Bank nv Rabobank Nederland nv nv Bank Nederlandse Gemeenten bng Rabobank Nederland nv ing Bank nv Rabobank Nederland nv abn amro Bank nv Rabobank Nederland nv Rabobank Nederland nv Nederlandse Waterschapsbank nv nwb abn amro Bank nv ing Bank nibc Bank nv Rabobank Nederland nv ing Bank nv abn amro Bank nv abn amro Bank nv abn amro Bank nv abn amro Bank nv Fortis Bank Nederland (Holding) nv sns Bank n.v.

fl fl fl fl fl fl

z fl fl fl fl fl

Miljoenen euro’s

2 10,1 2 8 1,4 25 10,1 9,8 1,6 12,4 3,5 1,5 5 5 5 7 2 2,5 5 3,1 10

20 200 25 50 25 50 100 25 100 100 20 100 29 50 20 50 50 60 75 200 40

92 1,9 5 92 34 34 34 34 34 34 32,1 3 39,1 37,5 32,2 32,2 32,2 92,1 92,1 92,1 92,1 92,1 2 10 31,8 31,8 31,8 31,8 31,8 31,8 31,8 92 92,1 92 40,3 92 92 92 5

32 29 50 722 410 2.930 53 28 25 39 250 150 1.488 733 54 500 1.398 36 88 88 104 3.720 70 750 34 448 3.128 123 23 42 31 3.813 107 90 655 107 90 37 70

Coupon- Emissie- Emisrente koers 2 sierendement Procenten

0 4,53 0

3,9 4 4,8 0

0

5

Procenten

101 100 100 100 100 100 100 100 100 91,96 100 100 100 81,44 100 100 100 91,2 100 100 100

-0,50 4,53 0,00

4,77 4,00 4,80 4,19

3,75

5,00

Obligaties overige sectoren 28 aug. 2007 28 aug. 30 aug. 30 aug. 30 aug. 30 aug. 30 aug. 30 aug. 30 aug. 30 aug. 20 sep. 21 sep. 26 sep. 26 sep. 28 sep. 28 sep. 28 sep. 28 sep. 28 sep. 28 sep. 28 sep. 28 sep. 09 okt. 17 okt. 22 okt. 22 okt. 22 okt. 22 okt. 22 okt. 22 okt. 22 okt. 29 okt. 29 okt. 29 okt. 29 okt. 29 okt. 29 okt. 29 okt. 31 okt.

Beluga Master Issuer bv Beluga Master Issuer bv Fortis Finance nv Beluga Master Issuer bv European Mortgage Securities vii bv European Mortgage Securities vii bv European Mortgage Securities vii bv European Mortgage Securities vii bv European Mortgage Securities vii bv European Mortgage Securities vii bv e-mac Program bv Fortis Finance nv green apple bv Sound II bv Holland Mortgage Backed Series (hermes) xiv bv Holland Mortgage Backed Series (hermes) xiv bv Holland Mortgage Backed Series (hermes) xiv bv dolphin master issuer bv dolphin master issuer bv dolphin master issuer bv dolphin master issuer bv dolphin master issuer bv Schiphol Nederland bv Koninklijke dsm nv European Mortgage Securities vii bv European Mortgage Securities vii bv European Mortgage Securities vii bv European Mortgage Securities vii bv European Mortgage Securities vii bv European Mortgage Securities vii bv European Mortgage Securities vii bv dolphin master issuer bv Beluga Master Issuer bv dolphin master issuer bv e-mac Program ii b.v. dolphin master issuer bv dolphin master issuer bv dolphin master issuer bv Pharming Group nv

Voor de toelichting wordt verwezen naar de tekst achterin. 1 Voor Staatsobligaties: cv=Conversie, te=Tender, to=Toonbanklening. Romeinse nummering geeft de tranche aan van de desbetreffende lening. Voor

54*

vmbs vmbs vmbs vmbs vmbs vmbs vmbs vmbs vmbs vmbs vmbs vmbs vmbs vmbs vmbs vmbs vmbs vmbs vmbs vmbs vmbs vmbs vmbs vmbs vmbs vmbs vmbs vmbs fl vmbs vmbs vmbs vmbs vmbs c

overige obligaties: a=Achtergesteld, c=Converteerbaar, oc=Omgekeerd converteerbaar, abs=Assetbacked securities, mbs=Mortgage backed securities, mtn=Medium Term Notes, fl=Floating rate, mi=Mixed rate (fixed/floating), z=Zero coupon.

4,80

4,90

4,67 5,25

100 100 102 100 100 100 100 100 100 100 100 101,98 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 99 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100

4,35

4,18

4,67 5,38

2 In geval van toonbanklening betreft het een gewogen gemiddelde van uitgiftekoersen. 3 cl=Claimemissie, o=Onderhandse plaatsing, bi=Emissie van beleggingsinstelling

Emissies van obligaties in vreemde valuta’s Datum van storting

Emittent

Bijzon- Looptijd Valuta derbij heden uitgifte 1 emissie

Nominaal bedrag (miljoenen) Tegen waarde in euro’s

Jaren 25 jul. 2007 27 jul. 27 jul. 27 jul. 31 jul. 31 jul. 07 aug. 08 aug. 09 aug. 15 aug. 17 aug. 17 aug. 17 aug. 22 aug. 23 aug. 31 aug. 03 sep. 07 sep. 10 sep. 10 sep. 10 sep. 19 sep. 02 okt. 03 okt. 04 okt. 08 okt. 12 okt. 15 okt. 16 okt. 17 okt. 22 okt. 22 okt. 22 okt. 22 okt.

Rabobank Nederland nv Rabobank Nederland nv Teijin Holdings Netherlands bv Rabobank Nederland nv InterGen nv InterGen nv nv Bank Nederlandse Gemeenten bng nv Bank Nederlandse Gemeenten bng nv Bank Nederlandse Gemeenten bng Fortis Finance nv Rabobank Nederland nv nv Bank Nederlandse Gemeenten bng abn amro Bank nv Achmea Hypotheekbank nv nv Bank Nederlandse Gemeenten bng Rabobank Nederland nv nv Bank Nederlandse Gemeenten bng nv Bank Nederlandse Gemeenten bng Rabobank Nederland nv Rabobank Nederland nv Nederlandse Waterschapsbank nv nwb Rabobank Nederland nv Rabobank Nederland nv abn amro Bank nv Nederlandse Waterschapsbank nv nwb nv Bank Nederlandse Gemeenten bng Fortis Finance n.v. Nederlandse Waterschapsbank nv nwb nv Bank Nederlandse Gemeenten bng Fortis Finance n.v. Rabobank Nederland nv Ned. Fin. Mij voor Ontw.landen nv Bank Nederlandse Gemeenten bng Rabobank Nederland nv

fl

fl

fl

fl

fl fl fl fl

7 3 0,4 1,8 9,9 9,9 5 1,5 3 2 1,5 2,7 5,1 10 4,5 16 2 2,3 2 2 2 2 4,2 9,9 2,7 7 3 5 7,7 5 2,9 12 9,8 42

Coupon- Emissie- Emissierente koers rendement

Procenten Sing. dollar Zwds.kroon Yen (mrd) Rand Pond sterl. us-dollar Rand IJsl. kroon Mex. peso Yen (mrd) IJsl. kroon Pond sterl. us-dollar Zw.frank Pond sterl. Zw.frank Pond sterl. Pond sterl. Pond sterl. us-dollar Pond sterl. nz.dollar us-dollar us-dollar Pond sterl. nz.dollar Tsch.kroon us-dollar Zw.frank Pond sterl. us-dollar Yen (mrd) us-dollar us-dollar

160 500 13 300 200 1.260 500 5.000 500 12 25.000 100 30 200 200 225 25 100 200 400 25 67 50 100 75 100 2.000 500 100 60 100 750 100 750

77,1 54,2 81,4 31,0 296,7 919,2 51,4 57,3 33,2 74,3 269,2 147,2 22,3 122,7 295,6 136,8 37,0 147,6 294,3 290 36,8 35,0 35,3 70,4 108,1 54,2 72,8 351,5 59,7 86,0 70,6 43,4 70,6 529,4

4,50 0,8 10,25 9,50 9,7 12,2 7,5 0,1 12,5 4,8 3,5 5,7 3,5 6,5 5,30 5 6,5 7,1

5,3 9,7 5,1 2,7 5,1 1,9 5,2 7

Procenten 100 100,87 100 100,64 99,21 100 101 101 101 98 101 97 100 100 99 100 100 98,63 100 100 100 100 100 100 99 100 100 100 99 100 100 100 100 100

4,19 0,80 9,84 9,63 9,49 11,49 7,12 1,19 11,73 6,11 3,50 6,01 3,50 6,50 5,95 5,00 6,50 7,10

5,79 9,75 5,19 2,90 5,13 1,97 5,20 7,00

Emissies van aandelen Datum van storting

Emittent

Bijzonderheden emissie 3

Emissiebedrag

Miljoenen euro’s 09 okt. 2006 10 okt. 12 okt. 17 okt. 01 nov. 01 nov. 24 nov. 24 jan. 2007 24 feb. 24 feb. 24 feb. 06 mrt. 30 mrt. 01-mei 10-mei 01 jun. 25 jun. 26 jun. 26 jun. 27 jun. 27 jun. 27 jun. 05 jul. 18 jul. 24 jul. 16 jul. 18 jul. 24 jul. 08 aug. 15 okt.

OctoPlus ing Opportunity Obligatie Fonds Innoconcepts Wavin Triodos Cultuurfonds Homburg Invest Crucell Eriks Group Aalberts Industries Koninklijke ten Cate dsm VersaTel Telecom International Galapagos Ordina Intereffekt India Warrants Nutreco Holding Amsterdam Molecular Therapeutics Fortis nv sns reaal Stern Groep Samas-Groep Qurius sns Opkomende Landenfonds Punch Technix Pan-European Hotel Acquisition Company amg Advanced Metallurgical Group Punch Technix Pan-European Hotel Acquisition Company Homburg Invest Fortis nv

bi o bi bi,o o

o bi o o cl bi cl cl bi,o

20,0 304,6 43,7 150,0 27,6 40,3 80,0 126,5 54,6 55,1 219,4 255,5 51,2 21,0 34,1 38,0 50,1 42,3 350 20,1 35,0 30,0 625,0 79,8 115,0 47,0 79,8 115,0 30,6 13.442,7

55*

Tabel 3.7.1 Emissies en koerswaarden van op de Euronext Amsterdam Stock Market genoteerde aandelen Miljoenen euro’s

Emissies Mfi’s

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2005 iv 2006 i ii iii iv 2007 i ii iii 2007 jul. aug. sep. okt.

Koerswaarden Overige financiële instellingen1



Overige finan ciëleinstellingen1



Totaal (6 t/m 9)

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

1 0 0 148 2.720 416

1.705 0 0 2 0 15

0 0 0 0 0 0

11.233 2.736 3.328 1.318 75.262 779

13.060 2.736 3.329 1.468 77.982 1.210

29.468 26.263 31.974 34.103 43.356 51.847

120.215 61.815 66.859 77.846 104.948 129.537

0 0 0 0 0 0

388.953 268.260 275.024 279.144 418.464 446.174

538.636 356.338 373.857 391.093 566.768 627.558

0 0 416 0 0 0 350 0

0 15 0 0 0 0 392 386

0 0 0 0 0 0 0 0

972 387 76 16 299 543 163 108

972 402 492 16 299 543 906 494

43.356 48.665 46.211 48.805 51.847 67.023 70.979 72.298

104.948 116.529 107.488 130.662 129.537 127.377 128.125 107.569

0 0 0 0 0 0 0 0

418.464 439.152 428.697 434.468 446.174 450.089 507.315 481.683

566.768 604.346 582.396 613.935 627.558 644.489 706.419 661.550

386 0 0 6.7212

0 0 0 0

108 0 0 0

494 0 0 0

69.258 66.867 72.298 72.982

115.512 108.405 107.569 120.028

0 0 0 0

495.357 479.607 481.683 487.581

680.127 654.879 661.550 680.591

0 0 0 0

Voor de toelichting wordt verwezen naar de bijlage. 1 Exclusief beleggingsinstellingen. 2 Dit bedrag komt overeen met 50% van de totale emmissieopbrengst aan nieuwe

56*


Fortis aandelen. Het aandeel Fortis vertegenwoordigt voor gelijke delen een deelneming in zowel de Nederlandse holding (Fortis nv) als de Belgische holding (Fortis sa/nv) en wordt daarom

maar voor 50% als Nederlands beschouwd. Deze benadering wordt ook toegepast bij de berekening van de koerswaarden.

Tabel 3.8.1 Marktrentevoeten en aandelenbeursindices 2001

Rentevoeten

2003

2004

2005

2006

In procenten per jaar, gemiddelden

1

Geldmarktrentetarieven Daggeld eurogebied

4,39

3,29

2,32

2,05

2,09

2,83

2 2.1 2.1.1 2.1.2 2.1.3 2.1.4 2.2 2.3 2.4

Termijngelden (zonder onderpand) Euribor Eenmaands Driemaands Zesmaands Twaalfmaands Driemaands kasgeld aan de lagere overheid Driemaands euro-dollar deposito Driemaands euro-yen deposito

4,33 4,27 4,16 4,09 4,23 3,71 0,15

3,31 3,32 3,35 3,49 3,28 1,72 0,00

2,35 2,33 2,30 2,33 2,29 1,13 -0,05

2,08 2,11 2,15 2,27 2,07 1,55 -0,08

2,14 2,18 2,23 2,33 2,14 3,50 -0,02

2,94 3,08 3,23 3,44 3,04 5,13 0,24

3 3.1 3.1.1 3.1.2 3.1.3 3.1.4 3.2 3.3

Kapitaalmarktrentevoeten Obligaties Nederland Staatsleningen Kort (3 - 5 jaar) Middellang (5 - 8 jaar) Jongste tienjarige Vijf langstlopende Bankleningen Pandbriefleningen

4,80 4,44 4,70 4,96 5,17 5,08 5,09

4,65 4,23 4,60 4,89 4,99 4,88 4,91

3,77 3,15 3,64 4,12 4,27 3,92 3,91

4,09

3,37

3,78

4 4.1 4.2 4.3

Staatsobligaties buitenland/internationaal Eurogebied 10 jaar Verenigde Staten 10 jaar Japan 10 jaar

5,03 5,01 1,32

4,92 4,59 1,24

4,16 3,99 0,99

4,14 4,26 1,49

3,44 4,29 1,37

3,86 4,79 1,74

Aandelenbeursindices 5 5.1 5.2 5.3 5.4

Nederland, euronext Amsterdam 1 aex-index Midkap-index All-share index Financiële instellingen

6 6.1 6.2 6.3 6.4 6.5

Internationale indices Dow Jones-index Nasdaq-index Nikkei-index Eurotop-100 index msci-world index

7 7.1 7.2 7.3 7.4

Nederland, euronext Amsterdam 1 aex-index Midkap-index All-share index Financiële instellingen

8 8.1 8.2 8.3 8.4 8.5

Internationale indices Dow Jones-index Nasdaq-index Nikkei-index Eurotop-100 index msci-world index

Voor de toelichting wordt verwezen naar de bijlage. 1 1983=45,38 (i.v.m. conversie naar euro’s)

58*

2002

Indices, ultimocijfers 506,8 478,8 702,7 625,6

322,7 312,2 459,3 365,8

337,7 357,5 484,8 395,8

348,1 410,8 513,3 449,7

436,8 520,7 643,1 569,1

495,3 678,3 748,8 657,7

10.021,5 1.950,4 10.542,6 2.879,3 847,9

8.341,6 1.335,5 8.579,0 1.909,4 634,3

10.453,9 2.003,4 10.676,6 2.126,0 778,6

10.783,0 2.175,4 11.488,8 2.263,5 852,5

10.717,5 2.205,3 16.111,4 2.751,4 969,6

12.463,2 2.415,3 17.225,8 3.092,8 1.100,6

Indices, gemiddelden 544,5 520,8 767,2 710,8

418,6 419,3 589,0 489,2

304,6 302,1 439,4 350,6

339,1 383,3 494,1 411,2

384,8 462,5 572,6 488,8

462,4 596,8 691,6 612,2

10.207,4 2.035,0 12.087,9 3.041,2 896,3

9.219,4 1.539,2 10.114,4 2.365,8 735,5

9.005,0 1.647,2 9.310,5 1.907,4 681,7

10.316,5 1.986,5 11.176,3 2.181,6 799,1

10.545,7 2.099,7 12.422,6 2.490,7 888,0

11.409,8 2.262,5 16.110,4 2.897,8 1.017,8

2005

2006

2007

2007

iv

i

ii

iii

iv

i

ii

iii

aug.

sep.

okt.

nov.

2,14

2,40

2,63

2,94

3,36

3,61

3,86

4,05

4,05

4,03

3,94

4,02

2,25 2,34 2,46 2,63 2,30 4,28 -0,02

2,50 2,61 2,75 2,95 2,57 4,71 0,01

2,74 2,90 3,06 3,32 2,86 5,16 0,17

3,06 3,22 3,41 3,62 3,18 5,36 0,35

3,46 3,59 3,72 3,86 3,55 5,29 0,43

3,71 3,82 3,94 4,09 3,78 5,28 0,55

3,96 4,07 4,20 4,38 4,03 5,28 0,63

4,28 4,49 4,56 4,65 4,45 5,40 0,82

4,31 4,54 4,59 4,67 4,50 5,43 0,83

4,43 4,74 4,75 4,72 4,70 5,47 0,92

4,24 4,69 4,66 4,65 4,65 5,10 0,92

4,22 4,64 4,63 4,61 4,60 4,93 0,84

3,37

3,49

3,95

3,89

3,79

4,03

4,38

4,43

4,38

4,34

4,38

4,21

3,42 4,49 1,52

3,56 4,58 1,57

4,05 5,07 1,89

3,97 4,89 1,79

3,86 4,62 1,69

4,07 4,68 1,67

4,43 4,84 1,74

4,48 4,73 1,71

4,43 4,67 1,65

4,37 4,51 1,60

4,40 4,51 1,65

4,25 4,14 1,51

436,8 520,7 643,1 569,1

468,7 630,5 702,0 637,9

440,3 586,9 662,1 577,8

483,6 587,3 713,0 647,5

495,3 678,3 748,8 657,7

510,5 723,8 785,3 704,3

548,2 730,6 842,7 705,6

541,0 709,1 828,9 672,6

522,7 720,9 806,4 653,3

541,0 709,1 828,9 672,6

547,9 736,0 840,7 676,1

507,6 674,2 776,9 585,2

10.717,5 2.205,3 16.111,4 2.751,4 969,6

11.109,3 2.339,8 17.059,7 2.907,8 1.024,1

11.150,2 2.172,1 15.505,2 2.800,0 986,8

11.679,1 2.258,4 16.127,6 2.949,5 1.031,9

12.463,2 2.415,3 17.225,8 3.092,8 1.100,6

12.354,4 2.421,6 17.287,7 3.126,6 1.119,1

13.408,6 2.603,2 18.138,4 3.328,8 1.178,0

13.895,6 2.701,5 16.785,7 3.248,6 1.171,0

13.357,7 2.596,4 16.569,1 3.191,3 1.138,4

13.895,6 2.701,5 16.785,7 3.248,6 1.171,0

13.930,0 2.859,1 16.737,6 3.335,9 1.195,1

13.371,7 2.661,0 15.680,7 3.209,5 1.142,0

413,0 489,0 613,0 529,1

454,9 579,7 677,2 602,2

448,3 595,3 673,9 594,8

457,9 578,5 682,7 604,6

488,6 634,8 733,0 647,5

500,1 702,6 764,1 676,5

535,8 736,9 823,8 725,7

531,6 720,9 817,5 672,4

513,5 708,2 791,0 655,3

531,2 704,9 814,8 660,2

548,4 728,2 840,2 684,0

508,4 674,8 773,0 589,8

10.615,8 2.178,7 14.489,9 2.673,1 938,8

11.003,6 2.288,8 16.200,5 2.850,5 1.000,6

11.186,7 2.233,4 16.143,4 2.829,2 1.000,5

11.273,7 2.140,8 15.630,6 2.860,5 998,6

12.168,7 2.388,2 16.476,2 3.052,5 1.071,7

12.461,5 2.442,9 17.373,8 3.127,3 1.115,3

13.214,0 2.555,1 17.687,7 3.272,5 1.168,5

13.481,7 2.606,7 16.908,2 3.207,9 1.149,2

13.239,7 2.539,5 16.461,0 3.130,4 1.120,4

13.557,7 2.634,5 16.235,4 3.190,7 1.144,5

13.901,3 2.780,4 16.903,4 3.295,7 1.184,4

13.200,6 2.662,8 15.514,0 3.164,8 1.127,4

59*

Tabel 3.8.2 Rentes van in Nederland gevestigde mfi’s op deposito’s en leningen, met bijbehorende volumes Nieuwe contracten 2006

2006

2007 iv

2007 i

ii

iii

jul.

2007 aug.

sep.

okt.

Gemiddelde rentepercentages

1

Girale deposito’s

2.1 2.2 2.3

Deposito’s met vaste looptijd t/m 1 jaar meer dan 1 jaar t/m 2 jaar meer dan 2 jaar

3.1 3.2

Deposito’s met opzegtermijn t/m 3 maanden meer dan 3 maanden

Eurogebied

Huishoudens

Deposito’s

okt.

0,53

0,61

0,67

0,67

0,74

0,71

0,75

0,77

0,78

1,17

2,98

3,39

3,60

3,77

4,01

3,92

4,01

4,11

4,19

2,78

2,96

2,87

2,82

3,64

3,49

3,70

3,75

3,89

4,11 4,16 3,32

2,44 4,08

2,51 4,12

2,55 4,21

2,60 4,21

2,69 4,22

2,66 4,22

2,67 4,21

2,73 4,24

2,77 4,24

2,54 3,57

1

Niet-financiële vennootschappen 4

Girale deposito’s

5.1 5.2 5.3


6

Repo’s 1 Leningen

1,89

2,20

2,34

2,43

2,58

2,54

2,56

2,63

2,70

1,96

2,88

3,40

3,60

3,86

4,15

4,05

4,18

4,21

4,20

4,07 4,37 4,64 3,92

Huishoudens

7

Rekening-courantkrediet

6,51

6,75

6,90

7,11

7,23

7,06

7,24

7,38

7,38

10,64

8.1 8.2 8.3 8.4

Woninghypotheken variabele rente en t/m 1 jaar rentevast meer dan 1 jaar t/m 5 jaar rentevast meer dan 5 jaar t/m 10 jaar rentevast meer dan 10 jaar rentevast

4,04 4,41 4,44 4,54

4,43 4,64 4,63 4,71

4,69 4,74 4,66 4,71

4,90 4,98 4,81 4,83

5,18 5,18 5,06 5,06

5,06 5,17 4,98 4,96

5,17 5,18 5,08 5,06

5,29 5,18 5,12 5,15

5,34 5,19 5,14 5,20

5,28 5,03 5,07 5,09

Alle woninghypotheken Idem inclusief kostenopslag

4,37 4,43

4,61 4,67

4,69 4,76

4,85 4,92

5,09 5,17

5,00 5,08

5,10 5,16

5,17 5,25

5,20 5,28

5,16 5,42

7,94

8,27

8,74

8,53

8,88

9,29

8,64

8,72

8,64

8,08 6,86 8,28

7,98 8,04

8,29 8,34

8,63 8,67

8,45 8,49

8,79 8,85

9,16 9,20

8,61 8,65

8,60 8,68

8,50 8,57

7,67 8,38

3,67 4,48 4,38

4,07 4,72 4,53

4,21 4,82 4,70

4,46 5,10 5,05

4,77 5,42 5,17

4,66 5,43 5,31

4,77 5,52 5,15

4,88 5,32 5,05

4,76 5,45 5,30

5,63 6,04 5,56

8

9.1 9.2 9.3 9

Consumptief krediet variabele rente en t/m 1 jaar rentevast meer dan 1 jaar t/m 5 jaar rentevast meer dan 5 jaar rentevast Alle consumptieve kredieten Idem inclusief kostenopslag

Overige leningen 10.1 variabele rente en t/m 1 jaar rentevast 10.2 meer dan 1 jaar t/m 5 jaar rentevast 10.3 meer dan 5 jaar rentevast



4,97

5,26

5,22

5,45

5,71

5,60

5,66

5,86

5,82

6,53

12.1 12.2 12.3

Overige leningen t/m 1 miljoen euro variabele rente en t/m 1 jaar rentevast meer dan 1 jaar t/m 5 jaar rentevast meer dan 5 jaar rentevast

4,18 4,89 4,79

4,61 5,15 5,00

4,79 5,38 5,19

4,97 5,54 5,34

5,27 5,92 5,62

5,01 5,90 5,60

5,31 5,95 5,54

5,50 5,92 5,72

5,50 5,88 5,79

5,95 5,98 5,22

13.1 13.2 13.3

Overige leningen meer dan 1 miljoen euro variabele rente en t/m 1 jaar rentevast meer dan 1 jaar t/m 5 jaar rentevast meer dan 5 jaar rentevast

3,77 4,63 4,36

4,39 4,97 4,39

4,38 5,25 4,66

4,72 5,24 4,87

4,94 5,44 5,16

4,88 5,41 5,19

4,87 5,14 5,03

5,09 5,79 5,24

4,98 5,66 5,19

5,11 5,08 5,31

Voor de toelichting wordt verwezen naar de bijlage. 1 Totaal private sector. 2 Het volume aan nieuwe contracten van de posten 1,3,4,7 en 11 betreft het totale uitstaande bedrag aan

60*

het einde van de maand. De jaar- en kwartaalvolumes van deze posten betreffen gemiddelden van deze uitstaande bedragen. 3 In miljarden euro’s.

vervolg op de volgende bladzijde

2006

2006

2007 iv

2007 i

ii

iii

jul.

2007 aug.

sep.

okt.

Volumes in miljoenen euro’s 2

1

Girale deposito’s

2.1 2.2 2.3


3.1 3.2

Deposito’s met opzegtermijn t/m 3 maanden meer dan 3 maanden

Eurogebied 3

Huishoudens

Deposito’s

okt.

49.212

48.312

50.032

54.379

52.322

53.284

51.975

51.707

51.608

1.718,6

19.339

6.183

14.476

20.799

31.179

12.228

9.493

9.458

17.370

3.002

885

878

1.298

702

227

253

222

274

222,8 10,5 6,8

232.036 277

231.415 533

226.875 763

221.533 926

212.854 1.052

215.273 1.020

212.633 1.050

210.656 1.087

201.627 1.123

1.469,1 110,3

1


Girale deposito’s

5.1 5.2 5.3


6

Repo’s 1 Leningen

88.391

91.836

89.655

91.518

90.185

89.786

90.654

90.114

91.492

796,5

222.707

65.014

70.762

81.086

91.226

32.268

29.961

28.997

29.689

292,5 2,0 1,5 93,2

Huishoudens

7


10.570

10.985

11.252

10.968

11.305

11.165

11.427

11.323

11.259

184,8

8.1 8.2 8.3 8.4

Woninghypotheken variabele rente en t/m 1 jaar rentevast meer dan 1 jaar t/m 5 jaar rentevast meer dan 5 jaar t/m 10 jaar rentevast meer dan 10 jaar rentevast

25.654 11.796 41.470 31.211

5.985 2.204 9.539 8.038

3.934 1.525 7.723 8.348

3.772 1.708 7.400 8.962

3.775 1.834 8.109 7.426

1.353 633 2.838 2.956

1.283 615 2.897 2.711

1.139 586 2.374 1.759

1.134 686 2.808 2.018

28,3 8,0 10,5 19,3

8

Totaal woninghypotheken

110.131

25.766

21.530

21.842

21.144

7.780

7.506

5.858

6.646

65,9

9.1 9.2 9.3

Consumptief krediet variabele rente en t/m 1 jaar rentevast meer dan 1 jaar t/m 5 jaar rentevast meer dan 5 jaar rentevast

2.881

763

719

714

811

292

286

233

241

7,2 9,7 8,0

9

Totaal consumptieve kredieten

Overige leningen 10.1 variabele rente en t/m 1 jaar rentevast 10.2 meer dan 1 jaar t/m 5 jaar rentevast 10.3 meer dan 5 jaar rentevast

24,8

14.865 823 1.291

3.676 193 364

4.234 199 407

3.555 196 273

3.547 175 334

1.093 69 97

1.242 53 120

1.212 53 117

1.249 56 106

34,8 2,8 5,0



41.056

43.852

52.434

52.613

53.989

53.734

53.084

55.150

56.727

541,6

12.1 12.2 12.3

Overige leningen t/m 1 miljoen euro variabele rente en t/m 1 jaar rentevast meer dan 1 jaar t/m 5 jaar rentevast meer dan 5 jaar rentevast

11.522 8.381 3.964

3.095 1.557 1.114

3.098 1.358 1.237

3.112 1.278 1.233

3.094 1.154 1.082

1.229 479 436

1.036 347 349

829 328 297

947 467 350

81,8 5,8 7,7

13.1 13.2 13.3

Overige leningen meer dan 1 miljoen euro variabele rente en t/m 1 jaar rentevast meer dan 1 jaar t/m 5 jaar rentevast meer dan 5 jaar rentevast

93.453 5.525 12.716

24.533 1.999 4.743

23.856 1.676 3.427

28.082 1.653 3.293

26.906 1.319 3.285

9.137 513 1.520

8.541 433 868

9.228 373 897

9.797 504 931

214,6 14,3 13,2

61*

Tabel 3.8.2 Rentes van in Nederland gevestigde mfi’s op deposito’s en leningen, met bijbehorende volumes (vervolg) Uitstaande bedragen 2006

2006

2007 iv

2007 i

ii

iii

jul.

2007 aug.

sep.

okt.

Gemiddelde rentepercentages Deposito’s 14.1 14.1

Deposito’s met vaste looptijd t/m 2 jaar meer dan 2 jaar

Eurogebied

Huishoudens 3,22 3,73

3,45 3,67

3,59 3,63

okt.

3,77 3,55

3,94 3,51

3,88 3,51

3,93 3,51

4,01 3,52

4,13 3,55

3,78 3,09

3,80 4,79

3,98 4,84

3,92 4,86

3,99 4,84

4,04 4,83

4,23 4,79

4,17 4,12

Niet-financiële vennootschappen 15.1 15.2


16

Repo’s 1 Leningen

3,35 4,85

3,59 4,87

3,93

Huishoudens

17.1 17.2 17.3

Woninghypotheken t/m 1 jaar meer dan 1 jaar t/m 5 jaar meer dan 5 jaar

4,63 4,34 4,70

4,80 4,55 4,74

4,92 4,75 4,77

5,11 4,91 4,79

5,02 5,07 4,82

5,23 5,00 4,81

5,33 5,06 4,81

4,49 5,15 4,84

4,66 5,19 4,87

5,44 4,67 4,98

18.1 18.2 18.3

Consumptief krediet en overige leningen t/m 1 jaar meer dan 1 jaar t/m 5 jaar meer dan 5 jaar

6,51 6,30 5,11

6,90 6,20 5,22

7,16 5,54 5,29

7,32 5,67 5,36

7,50 5,76 5,44

7,35 5,74 5,40

7,45 5,71 5,43

7,70 5,83 5,48

7,51 5,78 5,53

9,02 7,09 6,18

19.1 19.2 19.3

Leningen t/m 1 jaar meer dan 1 jaar t/m 5 jaar meer dan 5 jaar

5,35 4,91 4,94

5,64 5,20 5,06

5,53 5,12 5,02

5,57 5,20 5,05

5,81 5,29 5,12

5,75 5,36 5,18

5,96 5,44 5,21

Voor de toelichting wordt verwezen naar de bijlage. 1 Totaal private sector. 2 De jaar- en kwartaalvolumes van deze posten

62*

2,88 4,27

Niet-financiële vennootschappen 4,72 4,51 4,67

5,12 4,75 4,80

5,14 4,81 4,87

betreffen gemiddelden van de uitstaande bedragen per maandultimo. 3 In miljarden euro’s.

2006

2006

2007 iv

2007 i

ii

iii

jul.

2007 aug.

sep.

okt.

Volumes in miljoenen euro’s 2 Deposito’s Deposito’s met vaste looptijd 14.1 t/m 2 jaar 14.2 meer dan 2 jaar

Eurogebied 3

Huishoudens 7.718 14.327

9.128 14.481

15.030 14.323

okt.

23.028 14.866

32.778 15.579

30.372 15.508

32.711 15.633

35.250 15.595

43.741 15.819

890,3 558,8

46.702 2.462

45.605 2.369

47.184 2.525

47.317 2.493

49.177 2.582

414,3 59,5

Niet-financiële vennootschappen 15.1 15.2


16

Repo’s 1 Leningen

17.1 17.2 17.3

Woninghypotheken t/m 1 jaar meer dan 1 jaar t/m 5 jaar meer dan 5 jaar

18.1 18.2 18.3

Consumptief krediet en overige leningen t/m 1 jaar meer dan 1 jaar t/m 5 jaar meer dan 5 jaar

19.1 19.2 19.3

Leningen t/m 1 jaar meer dan 1 jaar t/m 5 jaar meer dan 5 jaar

25.500 2.794

30.968 2.442

33.237 2.285

40.828 2.451

110,2

Huishoudens 918 1.394 381.436

774 1.387 383.995

397 1.336 385.147

378 1.347 390.173

474 1.317 392.650

376 1.349 393.617

369 1.340 393.052

676 1.263 391.281

717 1.273 387.221

16,0 73,1 3.270,4

24.006 2.309 19.753

24.505 2.621 21.179

23.571 3.743 24.268

23.363 3.800 23.866

23.333 3.752 23.453

23.463 3.811 23.666

23.891 3.710 23.453

22.644 3.734 23.240

22.319 3.681 22.474

273,6 306,1 757,4

70.171 26.329 167.780

69.430 25.710 167.151

69.600 26.459 167.966

71.483 26.818 168.223

73.189 27.766 170.413

1.184,3 792,9 2.116,5

Niet-financiële vennootschappen 60.518 26.765 155.807

61.316 26.329 161.046

65.591 25.156 160.499

68.879 26.297 163.162

63*

Tabel 3.9.1 Nederlandse beleggingen in beleggingsfondsen Ultimocijfers in miljoenen euro’s

2006

2007 i

ii

iii

iv

i

ii

iii

Europese Unie (excl. Nederland) Duitsland Frankrijk Ierland Luxemburg Verenigd Koninkrijk Overige eu-landen

518 3.736 8.230 32.675 9.331 1.087

581 4.191 8.633 32.478 8.826 1.456

600 5.006 9.434 35.176 9.346 1.133

736 5.816 11.758 40.045 11.859 1.511

883 6.240 12.492 43.259 12.579 1.516

808 5.962 13.152 46.563 11.433 1.735

583 4.34 15.796 46.141 11.010 1.788

1

Totaal Europese Unie (excl. Nederland) Eurogebied (excl. Nederland)

55.577 45.864

56.165 46.605

60.694 50.907

71.724 59.161

76.969 63.651

79.653 67.359

79.664 67.791

2 3 4 5 6

Verenigde Staten Japan Australië Caymaneilanden Overige landen

46.458 984 912 378 3.622

46.064 905 907 334 3.660

47.917 940 1.073 752 4.043

49.609 1.071 1.216 1.189 3.679

51.226 1.169 1.198 1.307 4.082

51.809 1.195 1.285 1.604 4.416

50.978 1.128 1.665 1.874 4.554

7

Totaal alle landen

107.931

108.036

115.418

128.488

135.950

139.962

139.864

Pensioenfondsen waarvan in beleggingsfondsen uit: Duitsland Ierland Luxemburg Verenigd Koninkrijk Verenigde Staten Australië Caymaneilanden

61.614

61.413

66.039

72.489

75.506

77.387

78.482

427 6.120 5.248 8.943 35.574 756 294

474 6.342 5.221 8.404 35.489 762 305

525 6.809 6.491 8.915 36.648 934 711

601 8.440 6.968 11.301 37.667 1.066 1.085

761 8.668 7.602 11.970 38.470 1.010 1.116

683 8.894 8.420 10.871 39.571 1.090 1.449

486 9.998 8.853 10.414 38.746 1.412 1.689

Verzekeringsinstellingen waarvan in beleggingsfondsen uit: Luxemburg Verenigde Staten

10.948

10.674

11.827

12.654

13.308

12.471

12.146

7.817 2.364

7.463 2.254

8.132 2.326

8.546 2.455

9.131 2.571

9.531 1.499

9.597 1.206

Huishoudens waarvan in beleggingsfondsen uit: Ierland Luxemburg

18.553

18.261

19.139

22.700

23.776

25.737

24.419

713 15.947

704 15.926

783 16.699

951 20.275

1.325 20.952

1.634 22.369

1.737 20.988

7.4

Overige sectoren

16.817

17.688

18.413

20.645

23.360

24.368

24.818

7

Totaal alle sectoren

107.931

108.036

115.418

128.488

135.950

139.962

139.864

50.868 52.013 32.514

49.782 51.417 31.648

55.761 54.018 32.427

64.805 55.851 31.491

65.809 56.563 31.586

67.001 58.683 31.102

69.043 58.616 29.908

135.395

132.848

142.206

152.147

153.958

156.786

157.567

13.424

11.866

13.245

15.305

16.304

14.820

13.536

Nederlandse beleggingen in buitenlandse beleggingsfondsen Verdeling naar land van vestiging beleggingsfonds 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6

Verdeling naar sector van de houder 7.1

7.2

7.3

Nederlandse beleggingen in Nederlandse beleggingsfondsen Verdeling naar sector van de houder 8.1 8.2 8.3

Pensioenfondsen Verzekeringsinstellingen Huishoudens

8

Totaal Nederlandse pensioenfondsen, verzekeringsinstellingen en huishoudens

pm

Buitenlandse beleggingen in Nederlandse beleggingsfondsen

Voor de toelichting wordt verwezen naar de bijlage. De reeksen in de tabel zijn zo actueel mogelijk gemaakt. Dit betekent onder andere dat reeksbreuken zoveel mogelijk zijn teruggewerkt. Hierdoor sluit de tabel niet volledig aan bij de corresponderende reeksen in de tabellen 3.1, 3.2 en 3.5.

64*

De tabel geeft het bezit weer van álle beleggingsfondsen, dus ook van de fondsen die zich richten op de professionele en/of de vermogende belegger. Deze presentatie verschilt daarmee van die in de tabellen 3.3, 3.3.1 en 3.3.2.

Tabel 3.9.2 Nederlandse netto inleg in beleggingsfondsen Miljoenen euro’s

2006

2007 i

ii

iii

iv

i

ii

iii

Europese Unie (excl. Nederland) Duitsland Frankrijk Ierland Luxemburg Verenigd Koninkrijk Overige eu-landen

-196 599 -563 1.419 311 119

66 529 934 743 -245 84

-1 697 886 1.800 41 -300

116 642 -358 3.191 841 212

136 118 941 2.020 -115 11

120 -347 53 394 39 23

-254 -1.705 2.274 -741 -476 27

1

Totaal Europese Unie (excl. Nederland) Eurogebied (excl. Nederland)

1.678 1.248

2.109 2.269

3.076 3.335

4.732 3.679

3.098 3.201

404 341

-825 -376

2 3 4 5 6

Verenigde Staten Japan Australië Caymaneilanden Overige landen

-1.536 5 10 -65 114

1.568 41 -3 5 220

-446 31 103 205 221

-1.186 47 10 378 77

375 244 -52 155 321

1.526 96 7 319 -127

609 0 286 294 116

7

Totaal alle landen

206

3.940

3.190

4.059

4.140

2.224

480

-2.544

2.051

1.331

-34

1.204

3.097

900

-201 -512 -622 314 -1.626 25 -76

51 454 134 -281 1.398 8 44

36 33 1.091 56 -600 117 224

58 -151 -16 849 -1.460 34 309

151 566 357 -207 -74 -71 -3

119 -74 83 -105 2.351 8 365

-228 837 126 -760 214 239 263

Verzekeringsinstellingen waarvan in beleggingsfondsen uit: Luxemburg Verenigde Staten

630

-40

622

303

509

-951

-355

643 87

37 16

342 -56

172 12

528 37

208 -1.182

44 -242

Huishoudens waarvan in beleggingsfondsen uit: Ierland Luxemburg

1.258

633

452

2.721

497

-90

-1.270

38 1.248

42 590

91 353

107 2.510

370 -43

218 -448

108 -1.432

Nederlandse netto inleg in buitenlandse beleggingsfondsen Verdeling naar land van vestiging beleggingsfonds 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6

Verdeling naar sector van de houder 7.1

7.2

7.3

Pensioenfondsen waarvan in beleggingsfondsen uit: Duitsland Ierland Luxemburg Verenigd Koninkrijk Verenigde Staten Australië Caymaneilanden

7.4

Overige sectoren

863

1.296

785

1.069

1.931

169

1.205

7

Totaal alle sectoren

206

3.940

3.190

4.059

4.140

2.224

480

Nederlandse netto inleg in Nederlandse beleggingsfondsen Verdeling naar sector van de houder 8.1 8.2 8.3

Pensioenfondsen Verzekeringsinstellingen Huishoudens

388 1.427 393

1.185 1.259 -90

2.355 52 194

3.123 567 -1.948

690 -36 -349

-2.662 317 -866

2.132 595 -834

8

Totaal Nederlandse pensioenfondsen, verzekeringsinstellingen en huishoudens

2.208

2.353

2.601

1.742

305

-3.211

1.892

Buitenlandse netto inleg in Nederlandse beleggingsfondsen

1.013

107

193

-46

822

-539

-685

pm

Voor de toelichting wordt verwezen naar de bijlage. De reeksen in de tabel zijn zo actueel mogelijk gemaakt. Dit betekent onder andere dat reeksbreuken zoveel mogelijk zijn teruggewerkt.

De tabel geeft de netto inleg weer in álle beleggingsfondsen, dus ook van de fondsen die zich richten op de professionele en/of de vermogende belegger. Deze presentatie verschilt daarmee van die in de tabellen 3.3, 3.3.1 en 3.3.2.

65*

Tabel 4.1 Financiën van het Rijk op kasbasis Miljoenen euro’s

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2005

2006 iv

i

ii

Bruto belastingontvangsten 1.1 1.2 1.3 1.4

Belastingen naar inkomen en winst Inkomstenbelasting Loonbelasting Dividendbelasting Vennootschapsbelasting

-2.565 25.908 4.308 17.580

-75 28.381 3.490 15.394

378 27.771 3.128 13.392

109 26.384 3.388 14.994

3.651 27.207 4.262 19.358

3.517 31.536 4.242 17.907

3.714 5.473 574 5.467

52 7.896 652 4.095

-420 9.184 1.517 3.414

1

Totaal belastingen naar inkomen en winst

45.232

47.190

44.668

44.876

54.478

57.202

15.228

12.695

13.694

2.1 2.2 2.3

Overige directe belastingen Vermogensbelasting Kansspelbelasting Successierechten

102 149 1.307

48 162 1.695

39 156 1.460

44 171 1.511

60 180 1.709

-6 225 1.823

42 42 436

-25 56 368

5 60 427

2

Totaal overige directe belastingen

1.557

1.905

1.655

1.726

1.949

2.042

520

399

491

3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7 3.8

Kostprijsverhogende belastingen Invoerrechten Accijnzen op minerale oliën Overige accijnzen Omzetbelasting Bijzondere verbruiksbelasting Belastingen van rechtsverkeer Motorrijtuigenbelasting Verbruiksbelasting op milieu-grondslag

1.520 5.223 2.748 31.925 3.039 4.484 2.089 3.416

1.401 5.761 2.871 33.520 2.849 4.470 1.970 2.932

1.416 5.853 2.914 34.521 2.982 4.519 2.108 2.981

1.469 6.466 3.029 35.348 3.122 4.740 2.222 3.269

1.620 6.580 2.951 38.098 3.346 5.158 2.399 4.116

1.917 6.654 3.216 39.977 3.511 5.340 2.635 4.439

428 1.649 738 9.925 769 1.309 574 1.100

468 1.599 975 10.677 912 1.495 700 1.102

452 1.659 865 10.523 907 1.277 646 1.194

3

Totaal kostprijsverhogende belastingen

54.444

55.775

57.293

59.666

64.269

67.689

16.491

17.929

17.522

4

Niet aan afzonderlijke belastingsoorten toe te rekenen ontvangsten

47

80

28

-19

47

-29

26

-10

16

101.280

104.950

103.645

106.249

120.743

126.905

32.265

31.012

31.723

13.890

15.378

18.948

29.261

37.460

39.830

14.421

5.495

6.882

-105.241

-129.225

-135.348

-143.941

-157.861

-161.686

-41.582

-34.336

-42.835

-17.044

-607

-460

0

0

0

-1.556

-3.192

1.365

3.614

2.605

2.498

-1.005

-418

-940

-528

-527

2.4300

-3.501

-6.902

-10.718

-9.436

-76

4.109

3.020

-1.548

-435

19.560 0 -19.358

22.993 0 -25.399

34.205 0 -23.793

33.540 0 -18.865

32.111 0 -26.862

26.527 0 -27.922

3.315 0 -2.631

8.478 0 -12.349

5.690 0 -448

202

-2.406

10.412

14.675

5.249

-1.395

684

-3.871

5.242

-3.299

-9.308

-306

5.239

5.173

2.714

3.704

-5.419

4.807

5

Totaal bruto belastingontvangsten (1 t/m 4)

6

Overige ontvangsten

7

Totaal begrotingsuitgaven (–)

8

Uitgaven (–) van begrotingsfondsen gesaldeerd met niet-belastingontvangsten

9

Derdenrekeningen

10

Financieringssaldo (feitelijk) (5 t/m 9)

11.1 11.2 11.3

Netto beroep op de kapitaalmarkt Obligatie-emissies Plaatsing onderhandse leningen Aflossingen (–) op gevestigde schuld

11

Netto beroep op de kapitaalmarkt

12

Netto kort opgenomen middelen (–) (10 + 11)

Aanvullende gegevens 13 14 15 16 17 18

Door Rijk geïnde belastingen (5) Door lagere overheid geïnde belastingen Totaal geïnde belastingen (13 + 14) Totaal uitgaven (–) (7 + 8) Financieringssaldo (feitelijk) (10) emu-saldo totale overheid


66*

Voortschrijdende vierkwartaalsommen in procenten van het binnenlandse product 22,6

22,6

21,7

21,6

23,7

23,8

23,7

24,0

24,3

22,6 -19,7 -0,8 -0,2

22,6 -27,6 -1,5 -2,0

21,7 -28,3 -2,2 -3,1

21,6 -29,3 -1,9 -1,7

23,7 -31,0 0,0 -0,3

23,8 -30,3 0,8 0,6

23,7 -31,0 0,0 -0,3

24,0 -30,0 -0,8

24,3 -30,2 -0,1

2006

2007 iii

iv

i

ii

iii

-89 7.686 1.310 4.262

3.974 6.770 763 6.136

-135 8.763 482 4.057

-19 10.562 1.381 4.296

342 8.408 1.148 3.667

13.170

17.644

13.168

16.219

13.566

6 49 318

9 60 710

6 60 373

7 50 457

5 47 385

373

779

439

514

438

493 1.708 660 8.781 558 1.381 648 847

503 1.688 716 9.995 1.134 1.187 642 1.296

531 1.639 811 10.854 593 1.738 692 1.143

518 1.836 836 10.216 1.056 1.344 716 1.170

564 1.708 838 9.784 1.014 1.466 710 791

15.078

17.161

18.000

17.693

16.875

5

-39

-22

7

94

28.625

35.544

31.584

34.433

30.972

10.179

17.274

6.872

5.092

5.702

-36.834

-47.681

-38.167

-45.311

-36.314

515

1.312

-2.400

851

784

-2.226

-617

678

3.365

-3.338

259

5.833

-1.433

-1.570

-2.194

7.960 0 -13.114

4.399 0 -2.011

4.715 0 -14.140

4.698 0 -19

9.661 0 -12.775

-5.154

2.388

-9.425

4.679

-3.114

-4.895

8.221

-10.858

3.109

-5.308

23,4

23,8

23,6

23,9

24,0

23,4 -28,9 0,2

23,8 -30,3 0,8 0,6

23,6 -30,8 0,8

23,9 -30,9 0,6

24,0 -30,4 0,1

67*

Tabel 4.2 Staatsschuld Ultimocijfers in miljoenen euro’s

Bruto staatsschuld Langlopende schuld Obligaties LangTotaal lopende (1 + 2) leningen (4 t/m 14)

resterende looptijd korter dan 1 jaar

2-3 jaar

3-4 jaar

4-5 jaar

5-10 jaar

10-15 jaar

15-20 jaar

20-25 jaar

25-35 jaar

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

2001 2002 2003 2004

171.683 169.824 180.451 195.243

2.708 2.177 1.965 1.848

174.391 172.001 182.416 197.091

24.371 23.010 18.685 24.809

23.155 18.644 24.894 25.733

18.714 25.010 25.734 27.016

12.530 12.857 14.838 11.150

12.908 14.971 11.128 22.492

63.879 59.283 69.068 67.916

1.127 944 785 593

449 78 8.328 8.427

8.301 8.250 8.889 8.889

8.921 8.919 32 31

36 35 35 35


200.546 195.402 199.322 193.714 196.093 186.690 191.378 188.208

1.794 1.788 1.770 1.556 1.545 1.523 1.516 1.500

202.340 197.191 201.092 195.270 197.639 188.212 192.893 189.708

25.728 27.532 27.110 26.930 26.961 23.060 23.042 21.400

26.977 23.064 23.057 21.399 21.374 21.522 32.299 32.245

21.374 21.523 27.409 27.880 28.980 33.997 23.750 22.912

21.994 27.627 24.276 22.912 22.912 10.788 10.258 12.567

22.912 10.789 10.259 13.257 12.617 12.674 12.710 12.620

59.446 59.457 59.449 53.468 55.378 55.347 57.268 54.418

573 549 543 470 486 450 460 450

8.371 11.686 12.199 12.180 12.157 12.151 12.126 12.120

8.889 8.889 8.889 8.889 8.889 8.905 8.903 8.903

6.042 6.042 7.867 7.851 7.851 9.285 12.043 12.043

33 33 33 33 32 32 32 30


68*

1-2 jaar

zonder vastgestelde looptijd

Kortlopende vorderingen Kortlopende schuld Schatkist- Schulden papier/ aan de dtc’s lagere overheid

Overige Totaal kort(15 t/m lopende 17) binnenlandse schulden

Totaal (3 + 18)

Liquide Vordemiddelen ringen op de lagere overheid

Vorde- Totaal ringen (20 t/m op 22) anderen

Netto staatsschuld (19 - 23)

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

5.802 16.130 20.360 17.790

0 0 14.976 0

31.682 38.625 38.636 16.146

37.484 54.755 73.972 33.936

211.875 226.756 256.388 231.027

284 111 198 54

0 0 14.976 517

4.513 4.664 5.478 5.554

4.797 4.775 20.652 6.125

207.078 221.981 235.736 224.902

18.050 22.380 20.800 25.380 13.950 27.720 30.250 28.640

0 0 0 0 0 0 0 0

16.263 2.519 4.433 8.010 21.297 7.825 5.887 12.016

34.313 24.899 25.233 33.390 35.247 35.545 36.137 40.656

236.653 222.090 226.325 228.660 232.886 223.757 229.030 230.364

38 36 41 28 30 41 44 56

533 1.138 1.138 1.157 630 1.228 1.353 1.281

5.817 5.683 5.887 5.963 6.346 6.222 6.307 6.240

6.388 6.857 7.066 7.148 7.006 7.491 7.704 7.577

230.265 215.233 219.259 221.512 225.880 216.266 221.326 222.787

2001 2002 2003 2004 iv i ii iii iv i ii iii

2005 2006

2007

69*

Tabel 4.3 Ontvangsten, uitgaven en vorderingensaldo van de overheid Miljoenen euro’s

Ontvangsten Lopende ontvangsten Directe belastingen Totaal

2001 2002 2003 2004 2005 2006

Indirecte belastingen

waarvan waarvan Totaal huisbedrijven houdens

Sociale premies

waarvan Totaal ontvangen door EUinstellingen

Verkopen

waarvan premies wettelijke sociale verzekering t.l.v. werkgevers

waarvan premies wettelijke sociale verzekering t.l.v. overigen

1

2

3

4

5

6

7

8

9

51.216 53.238 50.803 51.173 58.446 62.447

32.443 36.735 36.328 34.932 39.736 42.764

17.849 15.611 13.611 15.195 17.290 18.144

57.892 58.890 60.464 63.301 66.301 70.815

3.134 2.543 2.551 2.326 2.418 2.463

65.936 66.349 70.347 73.205 71.439 80.860

19.445 20.224 20.629 21.231 20.693 24.691

41.824 41.494 45.193 47.101 45.784 51.252

14.944 15.685 16.959 17.701 18.506 18.406

Uitgaven Lopende uitgaven Beloning InterRente van mediair werkverbruik nemers

2001 2002 2003 2004 2005 2006

Inkomensoverdrachten Sociale betalingen

Subsidies Totaal

Overige Totaal inko(20 + 21 waarvan mens+23) betaald overdoor EU- drachten instellingen

Totaal (17 + 18 + 19 + 24)

17

18

19

20

21

22

23

24

25

42.820 45.599 48.040 48.909 49.560 50.404

30.969 33.070 34.945 35.292 36.375 38.235

14.188 13.049 12.386 12.199 12.113 11.871

84.041 90.494 96.266 98.654 100.081 113.794

7.747 8.159 8.119 8.259 7.648 7.694

1.069 1.258 1.370 1.378 1.291 1.420

7.782 7.386 7.216 7.896 8.747 9.147

99.570 106.039 111.601 114.809 116.476 130.635

187.547 197.757 206.972 211.209 214.524 231.145

Vorderingensaldo, overheidsconsumptie en saldo transacties met eu-instellingen Vorderingensaldo ( - = tekort) Centrale Lagere Wette- Totaal overheid overheid lijke (33 t/m sociale 35) verzekeringsinstellingen

2001 2002 2003 2004 2005 2006

Overheidsconsumptie Collectieve consumptie

IndiviTotaal duele (39 + 40) consumptie

33

34

35

36

37

38

39

40

41

-997 -4.944 -13.572 -8.442 517 4.094

-379 -2.255 -1.548 -966 -925 75

235 -2.079 106 729 -1.032 -1.260

-1.141 -9.278 -15.014 -8.679 -1.440 2.909

-0,3 -2,0 -3,1 -1,8 -0,3 0,5

13.047 3.771 -2.628 3.520 10.673 14.780

46.169 49.238 51.974 52.550 53.113 55.466

55.216 61.008 64.819 66.392 68.607 80.228

101.385 110.246 116.793 118.942 121.720 135.694


70*

Idem, in procenten bbp

Primair saldo

Kapitaalontvangsten Overige lopende ontvangsten Totaal

waarvan ontvangen rente

Totaal Totaal (1 + 4 + 6+9 + 10)

Totaal (12 + 13)

waarvan vermogensheffingen

pm Belastingdruk (1 + 4+6+ 14)

10

11

12

13

14

15

16

13.104 11.819 11.513 12.589 14.079 17.050

3.435 2.948 2.797 2.845 2.711 2.960

203.092 205.981 210.086 217.969 228.771 249.578

1.567 1.905 1.684 1.771 1.877 2.041

1.311 1.696 1.461 1.513 1.710 1.811

204.659 207.886 211.770 219.740 230.648 251.619

176.355 180.173 183.075 189.192 197.896 215.933

Kapitaaluitgaven

Totaal pm (25 + 30) Primaire InvesKapitaalOverige Totaal uitgaven teringen overdrachten netto (26 + 27 (31 - 19) aankopen +29) Totaal waarvan van nietbetaald financiële door EU- activa instellingen 26

27

28

29

30

31

32

14.563 16.425 16.932 15.816 16.836 17.402

4.123 3.235 3.246 3.085 2.845 2.485

0 0 0 0 0 0

-433 -253 -366 -1.691 -2.117 -2.322

18.253 19.407 19.812 17.210 17.564 17.565

205.800 217.164 226.784 228.419 232.088 248.710

191.612 204.115 214.398 216.220 219.975 236.839

Saldo transacties met euinstellingen

42 -3.932 -3.472 -3.511 -4.096 -4.803 -4.876

71*

Tabel 4.4 Overheidsschuld conform emu-definities Ultimocijfers in miljoenen euro’s

Overheidsschuld (emu-schuld) naar financieel instrument en houderschap Financieel instrument

Houderschap

Chartaal Effecten geld en depot/m meer sito’s 1 jaar dan 1 jaar

2001 2002 2003 2004 2005 2006

Leningen t/m 1 jaar

Totaal Binnenland (1 t/m 5) (11 + 12) Centrale Overige bank mfi’s

meer dan 1 jaar

Andere financiële instellingen

Overige Totaal sectoren (7 t/m 10)

Buitenland

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

1238 671 701 690 626 616

5800 16070 20264 17694 17954 13886

174069 172056 182281 196747 201690 196994

8468 9344 7727 5301 6831 5142

37557 36949 37036 37172 39120 39193

227132 235090 248009 257604 266221 255831

2104 711 446 819 481 518

54405 57119 61066 58730 58186 56720

62889 55656 48899 47465 49012 43934

14712 11987 12858 12780 9281 9074

134110 125473 123269 119794 116960 110246

93022 109617 124740 137810 149261 145585

50,7 50,5 52,0 52,4 52,3 47,9

Niet geconsolideerde schuld en geconsolideerde schuld naar emittent, looptijden en valuta

2001 2002 2003 2004 2005 2006

Niet-geconsolideerde schuld

Geconsolideerde (emu-)schuld

Centrale Lagere Wette- Totaal overheid overheid lijke (14 t/m sociale 16) verzekeringsinstellingen

Centrale Lagere Wetteoverheid overheid lijke sociale verzekeringsinstellingen

Oorspronkelijke looptijd Totaal t/m (18 t/m 1 jaar 20) (22 + 23) (24 + 25)

Valuta

meer dan 1 jaar

Euro’s

Overige

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

200233 208690 222303 231628 238052 226319

37673 38759 38974 39436 40826 40728

796 2822 4961 3905 3769 2295

238702 250271 266238 274969 282647 269342

188673 195966 208652 217957 225058 215090

37663 38756 38972 39434 40825 40727

796 368 385 213 338 14

227.132 235.090 248.009 257.604 266.221 255.831

12506 22385 24792 23685 25411 19644

211626 209005 219317 233919 240810 236187

224960 233169 246288 256000 264469 254171

2172 1921 1721 1604 1752 1660

Relatie vorderingensaldo en mutatie overheidsschuld Vorderingensaldo (- = tekort)

2001 2002 2003 2004 2005 2006

Aansluiting vorderingensaldo-overheidsschuld Transacties in voornaamste door overheid aangehouden financiële activa Chartaal Effecten Leningen Aandelen Totaal geld en m.u.v. en (27 t/m depoaandelen deelne- 30) sito’s mingen

TransWaarde- Overig acties in ringsandere effecten activa en passiva

Totaal (31 t/m 34)

Mutatie pm in over- Transheidsacties in schuld over(-26 + heids35) schuld (33 + 34 + 37)

26

27

28

29

30

31

32

33

34

35

36

37

-1141 -9278 -15014 -8679 -1440 2909

-32 -723 -92 559 6234 -4174

92 -209 -119 -113 -1 614

-1168 -383 -2549 -126 2471 848

1908 -203 -2540 -764 -645 -5259

800 -1518 -5300 -444 8059 -7971

-168 500 3350 1506 -952 782

-48 -142 -65 -14 122 8

642 -160 -80 -132 -52 -300

1226 -1320 -2095 916 7177 -7481

2367 7958 12919 9595 8617 -10390

1773 8260 13064 9741 8547 -10098


72*

pm Totale schuld in procenten bbp

Tabel 5.1 Betalingsbalans Miljoenen euro’s

2002

2003

2004

2005

2006

2006

2007 iii

iv

i

ii

iii

Lopende rekening Goederenrekening 1.1.1 Uitvoer van goederen 1.1.2 Invoer van goederen

221.887 202.356

234.367 202.034

252.003 219.140

276.403 240.284

308.069 272.026

75.266 67.010

80.976 71.901

81.848 71.528

82.438 73.509

84.339 73.566

19.531

32.334

32.862

36.121

36.044

8.255

9.074

10.320

8.929

10.773

Dienstenrekening 1.2.1 Uitvoer van diensten 1.2.2 Invoer van diensten

59.377 60.483

55.912 56.531

59.346 55.919

64.466 58.998

65.474 63.262

16.517 17.027

17.469 16.307

15.851 14.589

16.626 15.920

17.878 18.501

1.2


-1.105

-618

3.430

5.470

2.210

-510

1.160

1.263

705

-624

Inkomensrekening 1.3.1 Ontvangen inkomens 1.3.2 Uitgaande inkomens

42.796 42.704

51.904 51.092

64.978 55.998

79.372 75.212

104.282 88.096

25.709 23.438

27.880 20.681

25.639 23.507

28.701 28.324

27.067 25.791

91

815

8.978

4.157

16.184

2.272

7.198

2.130

378

1.275

Inkomensoverdrachtenrekening 1.4.1 Ontvangen inkomensoverdrachten 1.4.2 Uitgaande inkomensoverdrachten

5.261 12.196

7.456 13.833

7.889 16.244

8.957 18.139

9.868 19.810

2.543 4.686

2.365 5.693

2.334 4.577

2.938 4.736

2.465 4.500

1.4

Saldo inkomensoverdrachten

-6.934

-6.379

-8.354

-9.182

-9.943

-2.143

-3.329

-2.244

-1.798

-2.034

1


11.582

26.151

36.917

36.566

44.496

7.874

14.104

11.469

8.213

9.390

2.1 2.2

Vermogensoverdrachtenrekening Ontvangsten Uitgaven

903 1.485

1.479 4.264

1.396 2.691

1.565 2.976

2.340 4.595

501 963

891 1.117

401 1.630

373 994

417 957

2

Saldo vermogensoverdrachtenrekening

-581

-2.785

-1.295

-1.410

-2.258

-461

-228

-1.230

-620

-540

-34.022 26.604

-39.016 18.645

-23.488 3.705

-109.203 38.352

-37.541 6.363

-4.461 -815

-6.367 -6.674

-17.225 6.552

-8.012 7.641

-12.240 -5.678

-7.416

-20.373

-19.782

-70.855

-31.178

-5.277

-13.041

-10.673

-371

-17.918

Effectenverkeer 3.2.1 Buitenlandse effecten 3.2.2 Nederlandse effecten

-68.898 53.151

-55.963 75.433

-84.618 59.685

-65.442 128.651

-34.216 47.746

-6.332 13.114

-14.026 4.353

3.955 40.533

-11.937 8.914

-7.505 -9.110

3.2

-15.747

19.471

-24.932

63.210

13.529

6.781

-9.674

44.488

-3.024

-16.615

74.903 -81.910

111.272 -111.613

133.022 -134.147

121.118 -124.584

106.655 -112.213

25.015 -26.262

29.408 -31.052

33.866 -33.822

32.860 -31.803

33.921 -32.581

-7.008

-339

-1.126

-3.464

-5.561

-1.248

-1.645

44

1.058

1.341

-29.540 55.029

-60.041 40.250

-53.413 62.181

-38.977 21.172

-151.228 131.994

-31.724 24.027

-23.848 23.473

-137.478 87.606

-23.271 25.559

-35.755 71.949

1.1

1.3


Saldo inkomens

Financiële rekening Directe investeringen 3.1.1 Nederlandse directe investeringen 3.1.2 Buitenlandse directe investeringen 3.1

Saldo directe investeringen

Saldo effectenverkeer

Financiële derivaten 3.3.1 Activa 3.3.2 Passiva 3.3


Overig financieel verkeer 3.4.1 Activa 3.4.2 Passiva 3.4


25.489

-19.794

8.768

-17.803

-19.230

-7.696

-374

-49.872

2.288

36.193

3

Saldo financiële rekening zonder officiële reserves

-4.683

-21.034

-37.076

-28.912

-42.442

-7.438

-24.735

-16.015

-48

3.001

346 118 -289 -29

795 -18 44 -516

0 27 402 299

940 0 1.053 -523

815 -22 444 -1.807

0 -62 112 -31

217 53 160 -862

0 -26 17 368

-379 -18 40 4

154 -2 45 210

147

307

728

1.470

-572

19

-434

358

-353

407

4.1 4.2 4.3 4.4

Toeneming (–) officiële reserves Monetair goud Bijzondere trekkingsrechten Reservepositie in het imf Deviezenvoorraad

4

Totaal toeneming (–) officiële reserves

5

Saldo financiële rekening (3 + 4)

-4.536

-20.728

-36.347

-27.442

-43.016

-7.418

-25.170

-15.657

-401

3.408

6

Statistische verschillen

-6.465

-2.639

726

-7.713

777

7

11.292

5.417

-7.193

-12.258


74*

De gegevens over het voorlaatste kwartaal in deze tabel zijn herzien ten opzichte van de vorige publicatie.

In het decembernummer (eerste publicatie van het derde kwartaal) zijn de cijfers over (de kwartalen in) het lopende jaar en de voorafgaande drie jaren gereviseerd

Tabel 5.2 Goederenrekening Miljoenen euro’s

2002

2003

2004

2005

2006

2006

2007 iii

iv

i

ii

iii

Uitvoer van goederen 1.1.1 Aardgas 1.1.2 Overige energieproducten 1.1.3 Overige goederenhandel

5.826 12.200 194.725

5.763 12.483 207.068

6.612 14.497 222.333

8.444 20.927 236.738

11.312 28.417 257.968

1.793 7.341 63.718

3.001 6.995 68.698

3.003 5.931 70.730

1.882 6.973 71.555

1.957 7.456 72.609

1.1

212.752

225.316

243.440

266.110

297.697

72.852

78.694

79.666

80.411

82.022

Uitvoer uit hoofde van veredeling 1.2.1 Veredeling van goederen in het buitenland 1.2.2 Goederen veredeld in Nederland

2.167 5.477

1.936 5.754

1.736 5.246

1.880 6.465

1.655 6.298

430 1.347

405 1.284

419 1.245

352 1.109

326 1.317

1.2 1.3 1.4 1.5

Totaal uitvoer uit hoofde van veredeling Reparatie aan goederen Bunkeren Niet-monetair goud

7.642 429 972 92

7.690 . 1.285 75

6.982 . 1.549 31

8.340 . 1.847 101

7.952 . 2.142 279

1.776 . 598 39

1.689 . 504 90

1.664 . 441 79

1.462 . 533 32

1.643 . 564 111

1

Totaal uitvoer van goederen

221.887

234.367

252.003

276.403

308.069

75.266

80.976

81.848

82.438

84.339

Invoer van goederen 2.1.1 Energieproducten 2.1.2 Overige goederenhandel

17.184 178.152

18.059 177.376

22.365 189.803

30.794 201.515

40.227 223.238

11.132 53.920

9.267 60.386

8.605 60.820

9.830 61.502

10.100 60.976

2.1

195.337

195.433

212.172

232.308

263.465

65.052

69.653

69.424

71.331

71.077

Invoer uit hoofde van veredeling 2.2.1 Goederen veredeld in het buitenland 2.2.2 Veredeling van goederen in Nederland

1.972 3.761

2.014 3.534

1.601 4.128

1.514 4.765

1.352 5.266

333 1.141

329 1.415

359 1.248

315 1.413

303 1.627

2.2 2.3 2.4 2.5

Totaal invoer uit hoofde van veredeling Reparatie aan goederen Bunkeren Niet-monetair goud

5.730 134 1.040 115

5.547 . 962 90

5.730 . 1.155 85

6.279 . 1.548 147

6.619 . 1.632 308

1.474 . 432 51

1.745 . 396 108

1.609 . 414 82

1.727 . 419 33

1.930 . 432 126

2

Totaal invoer van goederen

202.356

202.034

219.140

240.284

272.026

67.010

71.901

71.528

73.509

73.566

Saldo goederenverkeer 3.1.1 Energiebalans (1.1.1 + 1.1.2 – 2.1.1) 3.1.2 Saldo overige goederenhandel (1.1.3 – 2.1.2)

841 16.573

184 29.695

-1.258 32.530

-1.423 35.224

-498 34.727

-1.998 9.798

729 8.310

329 9.910

-974 10.055

-686 11.632

3.1 3.2 3.3 3.4 3.5

Handelsbalans Saldo veredeling (1.2 – 2.2) Saldo reparatie aan goederen (1.3 – 2.3) Saldo bunkeren (1.4 – 2.4) Saldo niet-monetair goud (1.5 – 2.5)

17.416 1.912 295 -71 -25

29.879 2.144 . 325 -15

31.272 1.252 . 395 -53

33.801 2.064 . 297 -43

34.230 1.334 . 512 -31

7.800 302 . 166 -12

9.040 -56 . 109 -19

10.241 55 . 29 -4

9.080 -265 . 115 -1

10.945 -287 . 130 -16

3

Saldo goederenverkeer (1 – 2)

19.531

32.334

32.862

36.121

36.044

8.255

9.074

10.320

8.929

10.773

Goederenhandel, uitvoer (f.o.b.)

Goederenhandel, invoer (f.o.b.)

Aanvullende gegevens 4

Uitvoer van goederen volgens handelsstatistiek

232.706

233.963

255.664

281.303

318.956

77.227

84.319

84.605

84.436

85.557

5.1 5.2 5.3

Aanpassing voor verschillen in: Dekking Classificatie Tijdstip van registratie

-10.579 -9.375 0

437 -9.088 0

-3.662 -8.562 0

-4.904 -10.291 0

-10.889 -10.373 0

-1.961 -2.414 0

-3.344 -2.282 0

-2.755 -2.183 0

-1.999 -2.027 0

-1.219 -2.317 0

5

Totaal aanpassingen

-19.955

-8.650

-12.221

-15.193

-21.260

-4.375

-5.626

-4.939

-4.026

-3.537

6

Goederenhandel, uitvoer (f.o.b.) (4 + 5)

212.752

225.316

247.476

269.439

301.109

74.408

73.221

79.004

80.311

80.801

7

Invoer van goederen volgens handelsstatistiek

205.575

207.645

229.402

251.396

286.059

70.379

70.985

75.459

74.896

76.147

8.1 8.2 8.3

Aanpassingen voor verschillen in: Dekking Classificatie Tijdstip van registratie

3.601 -13.840 0

308 -12.519 0

-3.397 -13.837 0

-3.335 -15.751 0

-5.502 -18.034 0

-1.187 -4.301 0

-830 -4.736 0

-614 -4.414 0

-189 -4.541 0

-346 -4.858 0

8

Totaal aanpassingen

-10.241

-12.210

-17.233

-19.085

-23.537

-5.490

-5.566

-5.027

-4.730

-5.204

9

Goederenhandel, invoer (f.o.b.) (7 + 8)

195.337

195.433

212.172

232.308

263.465

65.052

69.653

69.424

71.331

71.077



In het decembernummer (eerste publicatie van het derde kwartaal) zijn de cijfers over (de kwartalen in) het lopende jaar en de voorafgaande drie jaren gereviseerd.

75*

Tabel 5.3 Dienstenrekening Miljoenen euro’s

2002

2003

2004

2005

2006

2006

2007 iii

iv

i

ii

iii

Uitvoer van diensten 1.1.1 1.1.2 1.1.3 1.1.4 1.1.5

Vervoersdiensten Zeescheepvaart Luchtvaart Binnenscheepvaart Vervoer over land Vervoersondersteunende diensten

5.235 5.223 570 4.529 3.157

. . . . .

. . . . .

. . . . .

. . . . .

. . . . .

. . . . .

. . . . .

. . . . .

. . . . .

1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 1.8

Totaal vervoersdiensten Reisverkeer Communicatie Uitvoering van werken Verzekeringen Financiële diensten Computer- en informatiediensten Royalty’s en licenties

18.716 8.150 1.587 2.764 322 861 1.505 2.077

14.432 8.097 2.273 1.908 339 656 2.539 2.577

15.609 8.307 2.664 1.713 333 672 2.973 3.372

17.259 8.420 3.024 2.214 363 732 2.997 3.126

16.386 9.038 3.183 1.830 408 822 3.105 3.279

4.185 2.525 804 435 102 195 777 738

4.251 2.353 819 477 105 210 897 1.029

4.059 2.103 774 522 111 216 654 771

4.224 2.486 813 573 105 228 792 774

4.350 2.742 831 484 103 204 790 1.171

Overige zakelijke dienstverlening 1.9.1 Aan de handel gerelateerde diensten 1.9.2 Operational leasing 1.9.3 Diverse zakelijke, professionele en technische diensten

3.318 1.098

. .

. .

. .

. .

. .

. .

. .

. .

. .

16.886

.

.

.

.

.

.

.

.

.

1.9 1.10 1.11

Totaal overige zakelijke dienstverlening Particuliere diensten Overheidsdiensten

21.303 569 1.529

20.846 549 1.698

21.489 618 1.602

24.081 726 1.530

25.038 717 1.665

6.138 192 420

6.720 177 429

6.012 192 438

6.006 180 441

6.579 195 429

1

Totaal uitvoer van diensten

59.377

55.912

59.346

64.466

65.474

16.517

17.469

15.851

16.626

17.878

6.826 1.264 186 3.439 1.917

. . . . .

. . . . .

. . . . .

. . . . .

. . . . .

. . . . .

. . . . .

. . . . .

. . . .

13.631 13.665 1.638 960 1.153 1.335 1.680 2.766

10.820 13.490 2.197 883 911 789 2.068 2.967

11.034 13.210 2.307 861 612 714 2.499 2.691

12.027 12.996 2.568 1.143 645 813 2.982 2.976

13.809 13.558 2.775 960 708 897 2.982 3.081

3.468 4.952 717 228 177 234 738 639

3.765 2.920 693 315 183 234 765 879

3.612 2.328 624 267 180 276 681 708

3.576 3.482 669 267 183 255 756 816

3.547 4.445 818 290 198 291 841 995

Invoer van diensten 2.1.1 2.1.2 2.1.3 2.1.4 2.1.5

Vervoersdiensten Zeescheepvaart Luchtvaart Binnenscheepvaart Vervoer over land Vervoersondersteunende diensten

2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 2.8

Totaal vervoersdiensten Reisverkeer Communicatie Uitvoering van werken Verzekeringen Financiële diensten Computer- en informatiediensten Royalty’s en licenties

.

Overige zakelijke dienstverlening 2.9.1 Aan de handel gerelateerde diensten 2.9.2 Operational leasing 2.9.3 Diverse zakelijke, professionele en technische diensten

3.610 689

. .

. .

. .

. .

. .

. .

. .

. .

. .

17.950

.

.

.

.

.

.

.

.

.

2.9 Totaal overige zakelijke dienstverlening 2.10 Particuliere diensten 2.11 Overheidsdiensten

22.250 657 754

20.907 659 840

20.583 705 708

21.378 759 717

23.064 789 645

5.493 222 159

6.216 183 156

5.544 216 150

5.580 186 150

6.646 243 189

2

Totaal invoer van diensten

60.483

56.531

55.919

58.998

63.262

17.027

16.307

14.589

15.920

18.501

3.1 3.2 3.3

Saldo dienstenverkeer Saldo vervoersdiensten (1.1 – 2.1) Saldo reisverkeer (1.2 – 2.2) Saldo overige diensten (1.3 t/m 1.11 – 2.3 t/m 2.11)

5.085 -5.514 -678

3.615 -5.392 1.164

4.575 -4.905 3.756

5.232 -4.575 4.812

2.574 -4.523 4.158

717 -2.427 1.200

486 -568 1.242

450 -226 1.038

648 -997 1.053

804 -1.703 276

3

Saldo dienstenverkeer (1 – 2)

-1.105

-618

3.430

5.470

2.210

-510

1.160

1.263

705

-624


76*



Tabel 5.4 Inkomensrekening Miljoenen euro’s

2002

2003

2004

2005

2006

2006

2007 iii

iv

i

ii

iii

Ontvangen inkomens 1

Inkomen uit arbeid

512

981

1.008

990

894

228

180

225

255

193

9.601 2.398 2.947

10.425 6.908 5.397

12.104 14.216 6.543

37.488 -3.938 6.830

44.246 1.778 8.619

10.392 663 2.227

12.554 45 2.197

2.993 7.455 1.787

8.123 2.312 1.879

8.294 2.115 1.887

Inkomen uit kapitaal 2.1.1 2.1.2 2.1.3

Inkomen uit directe investeringen Uitgekeerde winsten Ingehouden winsten Rente op leningen

2.1

Totaal inkomen uit directe investeringen

14.943

22.731

32.864

40.376

54.642

13.281

14.796

12.235

12.315

12.295

2.2.1 2.2.2

Inkomen uit effecten Dividenden Rente op effecten

1.616 13.262

4.230 14.182

5.248 16.298

6.893 17.890

7.785 20.782

1.616 5.260

1.712 5.186

1.572 5.106

3.685 5.179

1.757 5.164

2.2

Totaal inkomen uit effecten

14.878

18.413

21.545

24.787

28.567

6.876

6.899

6.679

8.863

6.922

2.3.1 2.3.2 2.3.3

Inkomen uit overige financiële activa Overheid Bankwezen (inclusief monetaire autoriteiten) Overige sectoren

108 11.191 1.166

66 7.859 1.860

77 7.215 2.270

121 10.617 2.479

197 17.261 2.720

35 4.579 712

52 5.218 734

55 5.606 840

57 6.367 844

36 6.749 872

2.3

Totaal inkomen uit overige financiële activa

12.462

9.784

9.563

13.217

20.179

5.325

6.005

6.500

7.266

7.658

2

Totaal inkomen uit kapitaal

42.283

50.926

63.972

78.381

103.388

25.482

27.700

25.414

28.445

26.875

3

Totaal ontvangen inkomens (1 + 2)

42.796

51.904

64.978

79.372

104.282

25.709

27.880

25.639

28.701

27.067

1.088

1.592

1.845

1.950

2.367

573

579

570

636

378

5.076 -1.112 1.685

7.682 3.956 4.286

6.703 7.123 4.793

20.810 -916 5.485

8.240 10.884 6.507

1.373 3.767 1.740

3.563 -380 1.524

4.160 2.646 1.455

3.503 1.646 1.585

2.694 1.111 1.626

Uitgaande inkomens 4

Inkomen uit arbeid Inkomen uit kapitaal

5.1.1 5.1.2 5.1.3

Inkomen uit directe investeringen Uitgekeerde winsten Ingehouden winsten Rente op leningen

5.1

Totaal inkomen uit directe investeringen

5.649

15.924

18.622

25.380

25.628

6.880

4.706

8.261

6.735

5.429

5.2.1

Inkomen uit effecten Dividenden

6.370

5.910

6.540

10.310

12.760

3.615

2.318

1.373

6.341

4.503

Rente op effecten 5.2.2.1 Rente op overheidsobligaties e.d. 5.2.2.2 Rente op overige effecten

4.623 10.870

4.748 10.616

5.997 9.894

6.334 13.218

6.253 16.018

1.606 4.075

1.600 4.304

1.570 4.070

1.713 4.167

1.772 4.268

5.2.2

Totaal rente op effecten

15.491

15.363

15.893

19.553

22.272

5.681

5.904

5.641

5.881

6.040

5.2

Totaal inkomen uit effecten

21.862

21.271

22.432

29.862

35.035

9.296

8.222

7.014

12.222

10.542

5.3.1 5.3.2 5.3.3

Inkomen uit overige financiële passiva Overheid Bankwezen (inclusief monetaire autoriteiten) Overige sectoren

67 12.113 1.922

80 9.456 2.766

45 9.743 3.308

34 14.569 3.417

54 21.182 3.832

17 5.706 966

15 6.188 971

21 6.576 1.065

13 7.617 1.102

13 8.142 1.287

5.3

Totaal inkomen uit overige financiële passiva

14.106

12.303

13.098

18.021

25.068

6.689

7.174

7.663

8.732

9.441

5

Totaal inkomen uit kapitaal

41.619

49.503

54.154

73.264

85.730

22.866

20.102

22.939

27.688

25.413

6

Totaal uitgaande inkomens (4 + 5)

42.704

51.092

55.998

75.212

88.096

23.438

20.681

23.507

28.324

25.791

-574 9.293 -6.987

-610 6.804 -2.859

-840 14.242 -889

-954 14.998 -5.078

-1.476 29.014 -6.465

-345 6.401 -2.420

-402 10.091 -1.322

-345 3.973 -336

-381 5.581 -3.357

-187 6.866 -3.621

-1.643

-2.521

-3.536

-4.806

-4.887

-1.364

-1.169

-1.163

-1.466

-1.783

91

815

8.978

4.157

16.184

2.272

7.198

2.130

378

1.275

Saldo inkomens 7.1 7.2 7.3 7.4 7

Saldo inkomen uit arbeid (1 – 4) Saldo inkomen uit directe investeringen (2.1 – 5.1) Saldo inkomen uit effecten (2.2 – 5.2) Saldo inkomen uit overige financiële activa/passiva (2.3 – 5.3) Saldo inkomens (3 – 6)




77*

Tabel 5.5 Inkomensoverdrachten Miljoenen euro’s

2002

2003

2004

2005

2006

2006

2007 iii

iv

i

ii

iii

Ontvangen inkomensoverdrachten 1.1 1.2

Overheid Overdrachten van de eu-instellingen Overige overdrachten

1.221 2.085

1.714 1.043

1.646 1.817

1.820 2.452

1.824 2.933

500 799

415 609

558 489

483 1.216

264 935

1

Totaal overheid

3.306

2.754

3.460

4.272

4.753

1.298

1.023

1.047

1.699

1.199

2

Overige sectoren

1.957

4.699

4.428

4.683

5.112

1.245

1.341

1.287

1.239

1.267

3

Totaal ontvangen inkomensoverdrachten (1 + 2)

5.261

7.456

7.889

8.957

9.868

2.543

2.365

2.334

2.938

2.465

Uitgaande inkomensoverdrachten 4.1 4.2

Overheid Overdrachten aan de eu-instellingen Overige overdrachten

5.288 3.407

5.365 3.047

5.297 4.659

6.381 4.365

6.551 5.133

1.603 1.114

1.851 1.889

1.718 947

1.543 936

1.358 1.236

4

Totaal overheid

8.693

8.413

9.957

10.744

11.683

2.717

3.739

2.665

2.479

2.593

5.2

Overige sectoren Overdrachten door buitenlandse werknemers in Nederland Overige overdrachten

648 2.853

581 4.838

516 5.770

684 6.705

777 7.351

195 1.774

183 1.771

186 1.725

189 2.069

191 1.716

5

Totaal overige sectoren

3.500

5.423

6.288

7.393

8.127

1.969

1.954

1.912

2.258

1.906

6

Totaal uitgaande inkomensoverdrachten (4 + 5)

12.196

13.833

16.244

18.139

19.810

4.686

5.693

4.577

4.736

4.500

5.1

Saldo inkomensoverdrachten 7.1 7.2

Overheid (1 – 4) Overige sectoren (2 – 5)

-5.390 -1.540

-5.657 -722

-6.494 -1.860

-6.476 -2.709

-6.930 -3.014

-1.419 -724

-2.716 -613

-1.619 -625

-779 -1.019

-1.394 -640

7

Saldo inkomensoverdrachten (3 – 6)

-6.934

-6.379

-8.354

-9.182

-9.943

-2.143

-3.329

-2.244

-1.798

-2.034


78*



79*

Tabel 5.6 Directe investeringen Miljoenen euro’s

2002

2003

2004

2005

2006

2006

2007 iii

iv

i

ii

iii

Nederlandse directe investeringen in het buitenland (–) Kapitaaldeelnemingen door Nederlandse investeerders in buitenlandse ondernemingen 1.1.2 door buitenlandse ondernemingen in hun Nederlandse investeerders 1.1.1

1.1

.

.

-25.256

-93.103

-27.739

-5.795

-7.715

-2.883

3.484

-4.819

.

.

0

-1

133

59

60

0

0

0

-21.896

-28.779

-25.256

-93.103

-27.609

-5.736

-7.657

-2.883

3.484

-4.819

.

.

-14.212

3.934

-1.726

-614

-44

-7.455

-2.358

-2.096

.

.

-9

3

-53

-48

-3

0

45

-18

-2.398

-6.908

-14.216

3.938

-1.778

-663

-45

-7.455

-2.312

-2.115

-18.323

-10.811

8.103

-18.076

-15.561

-2.253

5.058

-7.139

-9.155

-3.036

8.592

9.489

7.880

-1.965

7.406

4.191

-3.724

252

-26

-2.268

-9.730

-3.328

15.981

-20.040

-8.155

1.937

1.335

-6.886

-9.183

-5.304

-34.022

-39.016

-23.488

-109.203

-37.541

-4.461

-6.367

-17.225

-8.012

-12.240

Europese Unie Eurogebied België Duitsland Finland Frankrijk Griekenland Ierland Italië Luxemburg Oostenrijk Portugal Slovenië Spanje Bulgarije Denemarken Polen Roemenië Verenigd Koninkrijk Zweden Overige eu-landen

-23.894 -4.352 -7.044 -416 -5.639 -145 -2.080 -1.123 -1.666 -854 -490 -5 -84 -6 -863 -218 -115 -252 -71 343

-13.719 -716 -4.478 -214 -1.720 -498 161 -3.681 642 -1.949 -65 -386 -1.499 -135 -225 197 -128 -5.057 -662 314

-10.709 -1.170 -3.439 -83 616 -121 -1.070 -1.374 -2.227 -1.210 -110 23 -543 -49 603 -458 -153 -4.731 176 67

-3.395 533 3.623 -257 -2.023 118 309 -3.090 6.329 -2.310 152 -69 -6.706 80 2.216 -648 -1.388 -86.832 -858 -1.338

-19.420 -5.062 1.653 34 -4.769 -278 928 -9.606 -1.966 1.834 -225 44 -2.010 -8 -1.503 61 -732 7.750 -889 -229

-3.937 -1.057 -345 -37 -1.560 -65 -79 -75 353 -184 -8 9 -891 -14 56 -51 -574 5.854 -560 -47

-27 -397 853 93 256 -159 1.137 -514 -2.575 1.018 -72 13 319 -15 -1.096 107 -67 -2.898 -132 22

-475 -300 304 -97 -707 7 255 -146 803 -48 124 -18 -655 21 -339 -281 -93 -897 190 -363

-4.241 949 -2.460 -83 259 33 -1.148 -393 101 -1.066 105 -10 -530 35 527 178 110 -4.116 -27 113

-4.816 -50 294 0 -57 -52 494 -177 -2.397 -510 -13 -2 -2.345 3 -240 319 -35 -3.160 -212 219

Totaal Europese Unie Overig Europa Noorwegen Rusland Zwitserland Verenigde Staten Canada Nederlandse Antillen en Aruba Brazilië China Hongkong India Japan Overige landen

-25.080 -8.217 -67 -1.122 -7.310 10.721 -580 -184 -1.476 -166 309 -153 -228 -8.968

-20.099 -3.202 267 -1.366 -1.831 -7.869 -381 -1.157 -947 134 -625 -229 242 -4.883

-15.253 -2.455 -203 -2.202 761 1.837 -445 -398 588 -221 -278 -237 -219 -6.407

-92.159 -4.605 1.108 -2.489 -3.475 -1.316 -1.888 -142 -869 -519 -231 -44 -231 -7.199

-14.973 -12.263 -748 -5.943 -4.361 -1.537 -3.068 -698 -781 -343 1.036 -288 -272 -4.354

725 -2.917 -312 -2.115 -1.017 -772 -163 -189 -132 -304 -223 -126 -112 -248

-4.107 -2.519 -78 -1.317 -1.410 2.888 -307 -654 -187 21 619 -49 -74 -1.998

-2.240 -3.087 -76 -1.123 -2.097 -4.973 -3.298 86 -402 139 -145 -74 -61 -3.170

-7.423 1.325 58 2.009 -2.112 157 -1.607 -153 329 -304 -500 -231 -222 617

-7.921 146 325 -466 236 2.435 -2.686 -83 92 -462 -73 -121 -902 -2.665

Totaal directe investeringen in het buitenland (2 t/m 12)

-34.022

-39.016

-23.488

-109.203

-37.541

-4.461

-6.367

-17.225

-8.012

-12.240

Totaal kapitaaldeelnemingen

Herinvestering van winsten 1.2.1 door Nederlandse investeerders in buitenlandse ondernemingen 1.2.2 door buitenlandse ondernemingen in hun Nederlandse investeerders 1.2

Totaal herinvestering van winsten

Overige investeringen door Nederlandse investeerders in buitenlandse ondernemingen 1.3.2 door buitenlandse ondernemingen in hun Nederlandse investeerders 1.3.1

1.3

Totaal overige investeringen

1

Totaal directe investeringen in het buitenland Verdeling naar land

2.1 2.1.1 2.1.2 2.1.3 2.1.4 2.1.5 2.1.6 2.1.7 2.1.8 2.1.9 2.1.10 2.1.11 2.1.12 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 2.8 2 3

4 5 6 7 8 9 10 11 12 13


80*



2002

2003

2004

2005

2006

2006

2007 iii

iv

i

ii

iii

Nederlandse directe investeringen in Nederland Kapitaaldeelnemingen 14.1.1 door buitenlandse investeerders in Nederlandse ondernemingen 14.1.2 door Nederlandse ondernemingen in hun buitenlandse investeerders

.

.

429

-21

-44

11

-79

4

31

0

.

.

4.826

4.092

5.312

-1.633

-2.276

-854

17.630

-3.974

5.048

14.759

5.255

4.070

5.270

-1.621

-2.354

-850

17.661

-3.974

.

.

2

-40

17

-3

33

-2

0

1

.

.

7.122

-877

10.866

3.771

-413

2.649

1.648

1.111

14.2 Totaal herinvestering van winsten

-1.112

3.956

7.123

-916

10.884

3.767

-380

2.646

1.646

1.111

Overige investeringen 14.3.1 door buitenlandse investeerders in Nederlandse ondernemingen 14.3.2 door Nederlandse ondernemingen in hun buitenlandse investeerders

-1.183

2.878

-1.436

255

-2.882

419

-1.141

-511

281

-1.731

23.849

-2.950

-7.241

34.945

-6.908

-3.380

-2.797

5.269

-11.948

-1.083

14.3


22.669

-73

-8.674

35.200

-9.790

-2.962

-3.939

4.756

-11.665

-2.814

14

Totaal directe investeringen in Nederland

26.604

18.645

3.705

38.352

6.363

-815

-6.674

6.552

7.641

-5.678

14.638 2.216 4.438 -60 1.452 12 743 31 5.112 258 14 8 408 -1 -114 43 3 4.417 454 122

18.678 1.767 11.112 69 667 -2 685 71 990 34 -514 5 2.702 40 254 -9 -1 704 96 1.104

4.534 -331 553 -50 1.031 47 403 -2 2.585 137 -71 0 232 0 124 1 -4 2.385 -254 120

20.445 4.228 -851 48 7.160 12 2.723 916 5.415 584 13 0 197 1 2.337 33 1 10.248 -6 445

2.728 6.424 453 395 -5.856 -164 1.832 823 -1.854 125 45 0 507 0 -277 -39 2 620 -38 -738

2.750 893 1.869 107 657 -30 -64 464 -1.223 34 15 0 30 0 -102 6 0 -1.082 26 -7

-3.039 -1.178 -2.566 144 -498 -58 1.527 99 -676 4 -12 0 175 0 -140 -8 3 697 9 -746

1.842 565 -151 15 620 -3 258 6 439 -4 22 0 73 0 19 5 0 5.598 15 16

7.661 124 621 4 6.651 -2 455 -133 -256 131 -6 0 69 0 125 29 -5 -310 147 353

-4.951 -486 -4 -82 1.238 0 323 138 3.546 88 18 0 -9.733 0 -30 12 -102 1.595 4 119

19.556 1.201 768 39 433 7.171 66 -2.542 124 18 14 29 -373 1.340

19.774 1.713 295 -8 414 -5.947 -22 73 6 5 50 618 1.942 433

6.906 2.087 71 6 2.605 -5.383 466 229 6 11 -16 49 663 -1.313

33.504 4.873 -29 23 -1.400 907 179 -25 510 14 -30 -49 226 -1.757

2.260 -546 -504 21 2.899 736 -213 499 143 6 -32 3 1.905 1.602

1.593 357 88 7 417 -1.564 48 80 3 2 3 0 218 -1.555

-3.224 -2.736 -1.205 13 552 -994 -9 155 125 0 -43 0 407 -355

7.493 4.033 12 2 482 -4.370 -55 51 -123 1 5 0 25 -508

7.997 -1.737 -310 13 -194 665 32 105 24 1 5 0 236 313

-3.356 2.244 27 9 90 -4.452 -208 139 -2 2 -4 0 104 -145

26.604

18.645

3.705

38.352

6.363

-815

-6.674

6.552

7.641

-5.678

14.1


Herinvestering van winsten 14.2.1 door buitenlandse investeerders in Nederlandse ondernemingen 14.2.2 door Nederlandse ondernemingen in hun buitenlandse investeerders

Verdeling naar land Europese Unie 15.1 Eurogebied 15.1.1 België 15.1.2 Duitsland 15.1.3 Finland 15.1.4 Frankrijk 15.1.5 Griekenland 15.1.6 Ierland 15.1.7 Italië 15.1.8 Luxemburg 15.1.9 Oostenrijk 15.1.10 Portugal 15.1.11 Slovenië 15.1.12 Spanje 15.2 Bulgarije 15.3 Denemarken 15.4 Polen 15.5 Roemenië 15.6 Verenigd Koninkrijk 15.7 Zweden 15.8 Overige eu-landen 15 16

17 18 19 20 21 22 23 24 25 26

Totaal Europese Unie Overig Europa Noorwegen Rusland Zwitserland Verenigde Staten Canada Nederlandse Antillen en Aruba Brazilië China Hongkong India Japan Overige landen Totaal directe investeringen in het buitenland (15 t/m 25)

81*

Tabel 5.7.1 Effectenverkeer Miljoenen euro’s

2002

2003

2004

2005

2006

2006

2007 iii

iv

i

ii

iii

Buitenlandse effecten, naar sector van de houder 1.1.1 1.1.2 1.1.3 1.1.4

Aandelen Monetaire autoriteiten Overige mfi’s Overheid Overige sectoren

-284 -1.867 0 -6.427

-313 -107 0 -13.131

18 -3.587 0 -24.073

31 -5.112 0 -4.135

0 14.164 0 -15.671

0 2.856 0 -5.279

0 -1.055 0 -3.422

0 12.661 0 -1.579

0 -2.074 0 -3.787

0 -7.135 0 -1.088

1

Totaal aandelen

-8.578

-13.552

-27.640

-9.214

-1.505

-2.423

-4.476

11.081

-5.862

-8.225

Schuldpapier 1.2.1.1 1.2.1.2 1.2.1.3 1.2.1.4

Obligaties Monetaire autoriteiten Overige mfi’s Overheid Overige sectoren

-1.226 -13.677 0 -42.815

-647 -5.442 0 -38.281

116 -5.155 0 -44.065

-918 -12.634 0 -43.565

-271 -22.126 0 -28.990

1.307 -3.043 0 -5.653

-1.070 -3.509 0 -9.266

-182 3.496 0 -10.961

-682 1.080 0 -9.959

-78 113 0 -1.820

1.2.1

Totaal obligaties

-57.719

-44.370

-49.106

-57.113

-51.385

-7.389

-13.844

-7.649

-9.561

-1.786

1.2.2.1 1.2.2.2 1.2.2.3 1.2.2.4

Geldmarktpapier Monetaire autoriteiten Overige mfi’s Overheid Overige sectoren

0 -2.400 0 -201

0 137 0 1.820

0 -6.468 0 -1.403

0 -859 0 1.748

6 17.972 0 698

-35 3.754 0 -239

475 3.589 0 230

-424 934 0 12

-724 3.173 0 1.036

-102 1.488 0 1.120

1.2.2

Totaal geldmarktpapier

-2.603

1.957

-7.871

890

18.674

3.480

4.294

523

3.484

2.505

1.2

Totaal schuldpapier

-60.322

-42.414

-56.975

-56.223

-32.713

-3.910

-9.551

-7.127

-6.075

720

1

Totaal buitenlandse effecten

-68.898

-55.963

-84.618

-65.442

-34.216

-6.332

-14.026

3.955

-11.937

-7.505

610 -636

486 296

-756 3.356

4.278 63.170

1.934 12.640

1.189 4.737

-309 4.572

4.132 3.033

506 -1.492

1.212 -5.033

-23

780

2.601

67.450

14.571

5.925

4.261

7.166

-987

-3.821

Nederlandse effecten, naar sector van de emittent 2.1.1 2.1.2

Aandelen Overige mfi’s Overige sectoren

2.1

Totaal aandelen Schuldpapier

2.2.1.1 2.2.1.2 2.2.1.3 2.2.1.4


0 24.877 10.086 7.401

0 39.084 11.312 20.671

0 39.135 18.208 3.404

1 42.238 10.832 13.528

0 33.068 -454 15.860

0 10.106 -7.109 2.079

0 530 5.970 9.521

0 17.699 -6.109 4.137

0 7.119 2.995 2.196

0 6.595 -5.482 -6.392

2.2.1

Totaal obligaties

42.366

71.068

60.749

66.599

48.478

5.077

16.022

15.729

12.310

-5.278

2.2.2.1 2.2.2.2 2.2.2.3 2.2.2.4


0 -402 10.462 746

0 -3.375 2.913 4.048

0 250 -1.728 -2.187

0 -6.541 327 817

0 -7.081 -4.105 -4.118

0 -1.266 4.986 -1.609

0 -1.567 -12.550 -1.814

0 4.277 13.012 349

0 -4.120 1.582 128

0 940 323 -1.273

2.2.2


10.807

3.587

-3.665

-5.399

-15.303

2.112

-15.931

17.640

-2.410

-10

2.2

Totaal schuldpapier

53.175

74.654

57.084

61.201

33.173

7.188

90

33.367

9.901

-5.289

2

Totaal Nederlandse effecten

53.151

75.433

59.685

128.651

47.746

13.114

4.353

40.533

8.914

-9.110

-8.601

-12.772

-25.039

58.234

13.068

3.503

-214

18.246

-6.848

-12.046

-15.352 8.206

26.698 5.544

11.642 -11.533

9.485 -4.508

-2.908 3.370

-2.312 5.591

2.177 -11.636

8.079 18.161

2.751 1.075

-7.064 2.495

-7.147

32.243

109

4.978

460

3.279

-9.460

26.240

3.825

-4.569

-15.747

19.471

-24.932

63.210

13.529

6.781

-9.674

44.488

-3.024

-16.615

Saldi 3.1

Aandelen

3.2.1 3.2.2

Schuldpapier Obligaties Geldmarktpapier

3.2

Totaal schuldpapier

3



82*



Tabel 5.7.2 Buitenlandse effecten, niet-emu, naar sector van de houder Miljoenen euro’s

2002

2003

2004

2005

2006

2006

2007 iii

iv

i

ii

iii

1.1.1 1.1.2 1.1.3 1.1.4

Aandelen Monetaire autoriteiten Overige mfi’s Overheid Overige sectoren

-245 -1.304 0 -1.531

-295 364 0 -11.824

16 -2.964 0 -18.387

-57 -1.421 0 916

0 450 0 -5.719

0 1.832 0 -4.356

0 -1.410 0 1.750

0 11.685 0 165

0 -7.861 0 -3.126

0 -2.292 0 -547

1

Totaal aandelen

-3.079

-11.754

-21.336

-562

-5.269

-2.523

338

11.851

-10.989

-2.839

Schuldpapier 1.2.1.1 1.2.1.2 1.2.1.3 1.2.1.4


-347 223 0 -16.539

-7 2.385 0 -16.923

-273 2.154 0 -6.830

330 -138 0 -8.445

47 -13.373 0 -10.129

87 -4.002 0 -3.043

37 -4.008 0 -5.513

-3 -2.616 0 -6.545

67 -1.989 0 -7.274

-42 -69 0 -5.584

1.2.1

Totaal obligaties

-16.663

-14.548

-4.948

-8.251

-23.456

-6.957

-9.485

-9.165

-9.195

-5.694

1.2.2.1 1.2.2.2 1.2.2.3 1.2.2.4


0 -721 0 -1.463

0 -1.363 0 -26

0 -1.429 0 -681

0 599 0 1.347

0 7.724 0 219

0 478 0 -245

0 2.505 0 469

0 947 0 -121

0 1.735 0 731

0 501 0 641

1.2.2


-2.184

-1.389

-2.110

1.947

7.945

233

2.975

826

2.467

1.142

1.2

Totaal schuldpapier

-18.845

-15.938

-7.057

-6.306

-15.510

-6.724

-6.509

-8.339

-6.730

-4.552

1

Totaal

-21.924

-27.691

-28.395

-6.867

-20.781

-9.247

-6.171

3.510

-17.717

-7.391




83*

Tabel 5.8 Financiële derivaten en overig financieel verkeer Miljoenen euro’s

2002

2003

2004

2005

2006

2006

2007 iii

iv

i

ii

iii

Financiële derivaten Activa 1.1 1.2 1.3 1.4

Monetaire autoriteiten Overheid Banken Overige sectoren

0 2 71.453 3.448

7 0 84.743 26.523

0 0 94.704 38.317

0 0 96.179 24.941

0 -2 88.484 18.170

0 -2 20.321 4.695

0 0 23.430 5.978

0 0 23.535 10.330

0 0 20.601 12.260

0 0 20.005 13.915

1


74.903

111.272

133.022

121.118

106.655

25.015

29.408

33.866

32.860

33.921

Overig financieel verkeer Activa Handelskrediet 2.1 2.2

Lang handelskrediet Kort handelskrediet

0 -293

248 -1.664

-8 -2.609

-62 -2.358

148 -2.337

0 124

4 -416

-24 -2.109

-96 -225

-61 -899

2

Totaal handelskrediet

-293

-1.415

-2.618

-2.419

-2.186

125

-411

-2.134

-320

-960

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

254 -1.880

120 -1.514

455 0

58 0

123 250

34 0

28 0

66 0

25 0

90 -2.502

-1.626 -4.507

-1.395 -11.821

455 -4.896

57 -10.528

373 -11.354

34 -2.839

28 -6.126

66 -35.217

25 -1.430

-2.412 -4.109

-29 3.243

-657 -2.152

-128 926

-48 -842

166 -1.912

-380 -2.119

241 -1.435

95 -854

136 -2.289

-58 868

3.214

-2.808

796

-890

-1.743

-2.497

-1.194

-759

-2.153

810

-2.915

-16.024

-3.647

-11.362

-12.727

-5.303

-7.294

-35.910

-3.557

-5.712

Leningen 3.1 3.2.1 3.2.2 3.2 3.3

Monetaire autoriteiten Overheid Lange leningen Korte leningen

3.4.1 3.4.2

Totaal overheid Banken (lang) Overige sectoren Lange leningen Korte leningen

3.4


3

Totaal leningen Valuta en buitenlandse rekeningen

4.1 4.2 4.3 4.4

Monetaire autoriteiten Overheid Banken (met inbegrip van korte leningen) Overige sectoren

352 0 -16.683 -8.685

252 -176 -38.811 -5.094

-257 -242 -40.760 -4.751

189 -3.980 -22.198 2.875

-663 4.790 -132.773 -2.523

-459 1.023 -23.031 1.429

1.021 4.316 -26.219 -3

-93 -2.290 -77.619 -3.451

-19 -5.989 -7.923 3.405

-243 7.044 -32.723 -4.519

4

Totaal valuta en buitenlandse rekeningen

-25.018

-43.830

-46.012

-23.113

-131.168

-21.039

-20.885

-83.453

-10.525

-30.441

Overige activa 5.1 5.2 5.3

0 -151 0

0 -156 -450

-17 63 -1.115

-19 312 -1.584

0 642 -941

0 209 -1.156

0 10 1.169

-5 52 -9.181

0 9 -3.554

0 23 0

5.4.1 5.4.2

Monetaire autoriteiten Overheid Banken Overige sectoren Lang Kort

94 -1.257

34 1.798

1 -72

3 -791

7 -4.849

1 -4.560

0 3.563

-5 -6.842

3 -5.325

0 1.334

5.4


-1.165

1.831

-71

-789

-4.845

-4.560

3.563

-6.847

-5.322

1.334

5

Totaal overige activa

-1.315

1.225

-1.138

-2.080

-5.143

-5.506

4.741

-15.981

-8.868

1.357

6

Totaal overig financieel verkeer (2 t/m 5)

-29.540

-60.041

-53.413

-38.977

-151.228

-31.724

-23.848

-137.478

-23.271

-35.755


84*



2002

2003

2004

2005

2006

2006

2007 iii

iv

i

ii

iii

Passiva 7.1 7.2 7.3 7.4

Monetaire autoriteiten Overheid Banken Overige sectoren

0 -2 -78.854 -3.052

-3 -11 -85.209 -26.391

-3 0 -95.652 -38.492

0 0 -97.295 -27.289

0 0 -90.694 -21.520

0 0 -21.086 -5.176

0 0 -23.466 -7.586

0 0 -23.861 -9.961

0 0 -20.233 -11.569

0 0 -18.790 -13.791

7


-81.910

-111.613

-134.147

-124.584

-112.213

-26.262

-31.052

-33.822

-31.803

-32.581

8

Saldo financiële derivaten (1 + 7)

-7.008

-339

-1.126

-3.464

-5.561

-1.248

-1.645

44

1.058

1.341

Passiva Handelskrediet 9.1 9.2

Lang handelskrediet Kort handelskrediet

0 381

-17 875

0 1.625

0 1.482

0 1.553

0 14

0 -353

0 1.653

0 407

0 16

9

Totaal handelskrediet

381

858

1.625

1.482

1.553

14

-353

1.653

407

16

0

125

-958

225

1.023

-385

645

230

-368

18

8 368

-5 -157

-7 -751

2 -1

20 0

6 0

-3 0

-4 379

-65 -230

6 -150

375 11.361

-162 17.256

-758 2.254

1 17.453

20 7.221

6 4.384

-3 -3.107

375 6.205

-295 2.630

-144 802

3.595 2.871

-739 495

1.710 829

-5.251 -1.442

1.651 1.741

259 2.805

2.308 -4.969

-589 3.066

1.151 -2.271

6.130 3.941

6.467

-243

2.539

-6.692

3.392

3.064

-2.661

2.476

-1.121

10.071

18.206

16.976

3.078

10.985

11.655

7.069

-5.126

9.284

846

10.746

Leningen 10.1

Monetaire autoriteiten Overheid 10.2.1 Lange leningen 10.2.2 Korte leningen 10.2 10.3

Totaal overheid Banken (lang) Overige sectoren 10.4.1 Lange leningen 10.4.2 Korte leningen 10.4


10

Totaal leningen Valuta en buitenlandse rekeningen

11.1 11.2 11.3 11.4

Monetaire autoriteiten Overheid Banken (met inbegrip van korte leningen) Overige sectoren

2.077 -608 44.180 857

-2.988 56 18.261 7.124

2.654 -688 57.184 -5.371

-2.611 333 13.186 473

-8.033 150 115.182 1.867

2.985 268 21.014 -15.939

-5.662 250 26.946 12.885

8.016 -661 69.694 -7.407

8.575 127 29.509 -16.880

-4.459 320 49.111 14.059

11

Totaal valuta en buitenlandse rekeningen

46.505

22.453

53.777

11.380

109.166

8.329

34.418

69.642

21.330

59.033

Overige passiva 12.1 12.2 12.3

Monetaire autoriteiten Overheid Banken Overige sectoren 12.4.1 Lang 12.4.2 Kort

0 -23 0

0 -29 938

0 3 2.764

0 -109 -6.667

0 153 1.951

0 56 4.720

0 115 -4.319

0 -31 531

0 136 99

0 -19 0

-10.928 889

591 -1.535

-9 941

-7 4.105

-12 7.528

0 3.840

0 -1.262

-24 6.551

38 2.701

0 2.172

12.4


-10.037

-946

934

4.098

7.518

3.840

-1.262

6.527

2.739

2.172

12

Totaal overige passiva

-10.064

-37

3.700

-2.677

9.622

8.616

-5.466

7.027

2.974

2.154

13

Totaal overig financieel verkeer (9 t/m 12)

55.029

40.250

62.181

21.172

131.994

24.027

23.473

87.606

25.559

71.949

90 15.291 21.488 -11.378

-559 952 -21.373 1.189

-997 -568 7.768 2.564

-937 -376 -11.734 -4.757

-636 -1.070 -22.002 4.475

139 1.766 -12.710 3.108

-765 -12.418 13.533 -724

-481 -26.626 -13.811 -8.954

89 -2.711 10.805 -5.894

-943 5.035 28.590 3.511

25.489

-19.794

8.768

-17.803

-19.230

-7.696

-374

-49.872

2.288

36.193

Saldi 14.1 14.2 14.3 14.4

Saldo handelskrediet (2 + 9) Saldo leningen (3 + 10) Saldo valuta en buitenlandse rekeningen (4 + 11) Saldo overige activa en passiva (5 + 12)

14

Saldo overig financieel verkeer (6 + 13)

85*

Tabel 5.9 Geografische uitsplitsing van de Nederlandse betalingsbalans Miljoenen euro’s

Europese Unie

Verenigde Staten

Japan

Overige landen

Totaal

2005

2006

2005

2006

2005

2006

2005

2006

2005

2006

Lopende rekening 1.1.1 1.1.2

Goederenrekening Uitvoer van goederen Invoer van goederen

212.879 134.218

234.818 152.863

13.401 19.406

15.743 23.195

2.165 5.835

2.120 6.075

47.958 80.825

55.388 89.893

276.403 240.284

308.069 272.026

1.1


78.660

81.952

-6.005

-7.451

-3.668

-3.954

-32.866

-34.503

36.121

36.044

1.2.1 1.2.2

Dienstenrekening Uitvoer van diensten Invoer van diensten

34.602 35.311

34.917 37.495

7.703 7.483

7.559 7.952

1.331 960

1.189 962

20.830 15.244

21.809 16.853

64.466 58.998

65.474 63.262

1.2


-710

-2.579

221

-393

371

227

5.588

4.955

5.470

2.210

1.3.1 1.3.2

Inkomensrekening Ontvangen inkomens Uitgaande inkomens

44.585 25.668

61.365 50.890

16.621 7.151

18.696 8.698

665 458

743 836

17.501 41.935

23.478 27.672

79.372 75.212

104.282 88.096

1.3

Saldo inkomens

18.917

10.475

9.468

9.994

210

-93

-24.438

-4.192

4.157

16.184

1.4.1 1.4.2

Inkomensoverdrachtenrekening Ontvangen inkomensoverdrachten Uitgaande inkomensoverdrachten

5.730 9.995

6.115 10.482

624 744

674 784

22 73

29 81

2.581 7.327

3.050 8.463

8.957 18.139

9.868 19.810

1.4


-4.264

-4.367

-120

-111

-50

-59

-4.748

-5.406

-9.182

-9.943

1


92.604

85.483

3.561

2.041

-3.140

-3.875

-56.459

-39.153

36.566

44.496

2.1 2.2

Vermogensoverdrachtenrekening Ontvangsten Uitgaven

935 1.724

1.333 1.808

152 148

578 811

6 35

7 42

472 1.069

422 1.934

1.565 2.976

2.340 4.595

2

Saldo vermogensoverdrachten

-786

-477

3

-230

-29

-35

-598

-1.516

-1.410

-2.258

Financiële rekening 3.1.1 3.1.2

Directe investeringen Nederlandse directe investeringen Buitenlandse directe investeringen

-92.159 33.504

-14.973 2.260

-1.316 907

-1.537 736

-231 226

-272 1.905

-15.497 3.715

-20.759 1.462

-109.203 38.352

-37.541 6.363

3.1


-58.654

-12.712

-407

-800

-3

1.634

-11.791

-19.300

-70.855

-31.178

3.2.1 3.2.2

Effectenverkeer Buitenlandse effecten Nederlandse effecten

-59.437 .

-16.377 .

4.436 .

4.690 .

962 .

-4.864 .

-11.403 .

-17.665 .

-65.442 128.651

-34.216 47.746

3.2


.

.

.

.

.

.

.

.

63.210

13.529

3.3.1 3.3.2

Financiële derivaten Activa Passiva

86.351 -87.022

70.973 -74.803

22.940 -24.607

21.594 -23.384

1.664 -2.732

1.603 -1.902

10.163 -10.223

12.485 -12.124

121.118 -124.584

106.655 -112.213

3.3


-675

-3.830

-1.667

-1.793

-1.067

-300

-55

362

-3.464

-5.561

3.4.1 3.4.2

Overig financieel verkeer Activa Passiva

-33.816 -4.227

-124.435 68.861

870 -6.816

-23.333 19.207

-295 5.011

6.431 7.408

-5.736 27.204

-9.891 36.518

-38.977 21.172

-151.228 131.994

3.4


-38.041

-55.574

-5.945

-4.125

4.714

13.840

21.469

26.629

-17.803

-19.230

3


.

.

.

.

.

.

.

.

-28.912

-42.442


86*

De gegevens in deze tabel worden jaarlijks in het decembernummer herzien.

Tabel 5.10 Extern vermogen van Nederland Ultimocijfers in miljoenen euro’s

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007 iii

iv

i

ii

iii

Activa Nederlandse directe investeringen in het buitenland Kapitaaldeelnemingen door Nederlandse investeerders in buitenlandse ondernemingen door buitenlandse ondernemingen in hun Nederlandse investeerders Totaal kapitaaldeelnemingen

213.890 0

215.626 0

252.597 -48

285.708 -288

342.637 -272

352.466 -224

361.696 -235

366.764 -235

365.000 -279

388.392 -261

213.890

215.626

251.363

285.420

342.365

352.243

361.461

366.530

364.721

388.131

Overige investeringen door Nederlandse investeerders in buitenlandse ondernemingen door buitenlandse ondernemingen in hun Nederlandse investeerders

200.832

201.799

191.064

183.176

212.866

229.971

226.911

230.935

241.615

240.770

-37.829

-39.310

-30.863

-37.459

-35.197

-45.196

-42.564

-36.648

-41.382

-40.990

1.2


163.003

162.490

162.894

145.717

177.669

184.775

184.346

194.286

200.233

199.780

1

Totaal directe investeringen in het buitenland

376.892

378.116

414.257

431.137

520.034

537.018

545.807

560.816

564.954

587.911

266.678

207.292

276.973

325.228

402.944

398.049

422.608

417.029

440.559

452.304

2.2.1 2.2.2

Aandelen Schuldpapieren Obligaties Geldmarktpapier

277.740 6.695

327.378 8.863

377.013 5.094

438.852 13.351

513.415 13.244

524.724 8.452

527.196 7.847

533.132 8.536

525.189 6.748

528.036 6.058

2.2

Totaal schuldpapieren

284.435

336.241

382.106

452.203

526.659

533.176

535.043

541.668

531.937

534.094

2


551.113

543.533

659.079

777.431

929.603

931.225

957.651

958.697

972.496

986.398

3


50.614

68.477

68.655

63.055

59.645

57.893

61.850

63.125

78.227

84.459

1.1.1 1.1.2 1.1 1.2.1 1.2.2

Buitenlandse effecten 2.1

Overig financieel verkeer 4.1 4.2 4.3 4.4

Handelskrediet Leningen Valuta en buitenlandse rekeningen Overige activa

22.081 77.599 272.788 35.571

22.077 72.892 280.419 36.979

22.180 93.112 279.400 31.418

24.696 94.561 318.461 32.517

27.115 108.321 362.553 34.553

28.891 110.437 462.372 45.024

29.303 115.428 476.309 40.131

31.390 151.037 557.639 56.014

31.710 154.895 564.511 64.765

31.995 156.530 585.028 62.910

4

Totaal overig financieel verkeer

408.039

412.367

426.110

470.234

532.543

646.724

661.171

796.079

815.880

836.463

8.958 852 2.667

8.949 665 2.781

8.258 616 2.423

8.037 571 1.963

9.716 607 1.015

10.009 661 697

9.947 596 527

10.266 606 506

10.266 629 461

10.769 617 407

1.116 5.523 90

3.769 2.012 -43

3.455 2.493 -138

3.483 1.572 238

1.941 4.171 -103

869 5.759 -26

883 6.108 91

1.408 5.174 99

1.245 5.255 -18

1.519 4.547 217

6.729

5.738

5.809

5.293

6.009

6.602

7.082

6.681

6.483

6.283

19.206

18.133

17.106

15.864

17.348

17.968

18.151

18.060

17.839

18.075

1.405.864

1.420.626

1.585.206

1.757.722

2.059.173

2.190.828

2.244.630

2.396.777

2.449.397

2.513.306

5.4.1 5.4.2 5.4.3

Officiële reserves Monetair goud Bijzondere trekkingsrechten Reservepositie in het imf Deviezenvoorraad Valuta en buitenlandse rekeningen Effecten Financiële derivaten

5.4

Totaal deviezenvoorraad

5

Totaal officiële reserves

6

Totaal activa (1 t/m 5)

5.1 5.2 5.3


88*



2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007 iii

iv

i

ii

iii

Passiva Buitenlandse directe investeringen in Nederland Kapitaaldeelnemingen door buitenlandse investeerders in Nederlandse ondernemingen door Nederlandse ondernemingen in hun buitenlandse investeerders

0

0

-29

-16

-204

-106

47

117

147

281

159.303

160.379

197.380

216.657

206.035

215.930

213.948

213.072

231.503

216.383


159.303

160.379

196.216

216.641

205.831

215.824

213.995

213.190

231.651

216.664

Overige investeringen door buitenlandse investeerders in Nederlandse ondernemingen door Nederlandse ondernemingen in hun buitenlandse investeerders

-16.207

-16.807

-8.714

-9.397

-9.089

-10.065

-11.106

-11.998

-11.409

-13.389

177.887

190.145

150.275

143.111

185.625

181.330

178.452

184.769

173.934

173.568

7.2


161.680

173.338

141.561

133.714

176.536

171.266

167.346

172.772

162.525

160.179

7


320.983

333.717

337.776

350.355

382.367

387.090

381.341

385.961

394.176

376.843

322.226

250.072

249.054

270.490

437.468

455.237

478.752

489.782

539.534

523.698

8.2.1 8.2.2


284.479 14.641

344.233 22.995

399.146 37.567

461.001 36.042

541.599 37.503

570.206 40.613

579.662 25.866

589.399 45.241

593.246 44.197

586.006 50.163

8.2


299.120

367.228

436.713

497.042

579.102

610.819

605.528

634.640

637.443

636.170

8


621.346

617.300

685.768

767.532

1.016.571

1.066.056

1.084.280

1.124.422

1.176.977

1.159.868

9


56.132

82.552

75.099

72.432

73.704

68.398

65.746

65.368

78.572

83.135

7.1.1 7.1.2 7.1 7.2.1 7.2.2

Nederlandse effecten 8.1


Handelskrediet Leningen Valuta en buitenlandse rekeningen Overige passiva

13.390 101.198 335.911 16.952

13.735 113.566 354.888 17.849

14.610 119.065 342.899 18.150

16.223 119.169 392.577 21.238

17.707 142.500 422.858 19.984

19.963 160.125 494.801 29.811

19.610 154.413 509.318 25.674

21.253 159.337 582.286 32.462

21.661 159.646 616.422 35.348

21.474 167.324 648.558 37.514

10


467.451

500.039

494.723

549.207

603.049

704.700

709.015

795.337

833.076

874.870

11

Totaal passiva (7 t/m 10)

1.465.912

1.533.608

1.593.366

1.739.526

2.075.691

2.226.245

2.240.382

2.371.088

2.482.800

2.494.716

Saldi 12.1 12.2 12.3 12.4 12.5

Saldo directe investeringen (1 - 7) Saldo effecten (2 - 8) Saldo financiële derivaten (3 - 9) Saldo overig financieel verkeer (4 - 10) Saldo officiële reserves (5)

55.910 -70.233 -5.518 -59.413 19.206

44.399 -73.767 -14.075 -87.672 18.133

76.480 -26.688 -6.444 -68.614 17.106

80.783 9.899 -9.377 -78.973 15.864

137.668 -86.968 -14.060 -70.507 17.348

149.928 -134.831 -10.506 -57.976 17.968

164.466 -126.629 -3.896 -47.844 18.151

174.855 -165.725 -2.243 742 18.060

170.779 -204.481 -344 -17.196 17.839

211.068 -173.470 1.325 -38.407 18.075

12

Saldo extern vermogen van Nederland (12.1 t/m 12.5)

-60.048

-112.982

-8.160

18.196

-16.519

-35.417

4.246

25.689

-33.404

18.590

89*

Tabel 5.11 Reconciliatie van betalingsbalans en extern vermogen Miljoenen euro’s

2004

2005

2006

Stand Finan- Wisselper ciële koers 31-12-04 stromen verande(betaringen lingsbalans)

Prijs- Overige veran- mutaties ande (afboeringen king goodwill etc.)

Stand Finanper ciële 31-12-05 stromen (betalingsbalans)

Wisselkoers veranderingen

Prijs- Overig ver- mutaties ande- (afboeringen king goodwill etc.)

Stand per 31-12-06

Activa Directe investeringen in het buitenland 1.1 1.2

Kapitaaldeelnemingen Overige investeringen

285.420 145.717

89.166 20.040

8.907 5.091

-1.141 -10

-39.987 6.831

342.365 177.669

29.387 8.154

-6.182 -3.891

1.906 31

-6.015 2.383

361.461 184.346

1

Totaal directe investeringen

431.137

109.206

13.998

-1.151

-33.156

520.034

37.541

-10.072

1.937

-3.633

545.807

325.228

9.216

24.130

48.765

-4.395

402.944

1.505

-22.230

46.340

-5.951

422.608

2.2.1 2.2.2


438.852 13.351

57.114 -890

8.330 165

9.299 320

-180 298

513.415 13.244

51.386 -18.674

-6.679 -159

-9.211 -30

-21.715 13.466

527.196 7.847

2.2


452.203

56.224

8.495

9.619

118

526.659

32.713

-6.837

-9.241

-8.251

535.043

2


777.431

65.440

32.625

58.384

-4.277

929.603

34.218

-29.068

37.099

-14.201

957.651

3


63.055

-121.118

-15.640

136.363

-3.015

59.645

-106.653

3.529

112.874

-7.545

61.850




24.696 94.561 318.461 32.517

2.419 11.362 23.112 2.081

0 5.911 17.660 479

0 65 -64 46

0 -3.578 3.384 -570

27.115 108.321 362.553 34.553

2.187 12.727 131.168 5.145

0 -5.627 -19.431 -601

0 69 0 0

1 -62 2.019 1.034

29.303 115.428 476.309 40.131

4


470.234

38.975

24.050

47

-763

532.543

151.227

-25.660

68

2.993

661.171

8.037 571 1.963

-941 0 -1.054

2.619 36 105

0 0 0

1 0 1

9.716 607 1.015

-815 24 -444

1.046 -35 -45

0 0 0

0 0 1

9.947 596 527

3.483 1.572 238

-1.761 2.281 5

220 306 -220

0 52 17

-1 -40 -143

1.941 4.171 -103

-962 2.764 6

-96 -366 -41

0 -188 7

0 -274 222

883 6.107 91

5.293

524

306

68

-182

6.009

1.808

-503

-182

-52

7.080

5.4.1 5.4.2 5.4.3

Officiële reserves Monetair goud Bijzondere trekkingsrechten Reservepositie in het imf Deviezenvoorraad Valuta en buitenlandse rekeningen Effecten Financiële derivaten

5.4

Totaal deviezenvoorraad

5


15.864

-1.471

3.066

68

-179

17.348

572

463

-182

-52

18.149

6


1.757.722

91.033

58.099

193.712

-41.393

2.059.173

116.905

-60.807

151.797

-22.440

2.244.628

5.1 5.2 5.3


90*


2004

2005

2006

Stand Finan- Wisselper ciële koers 31-12-04 stromen verande(betaringen lingsbalans)

Prijs- Overige veran- mutaties ande (afboeringen king goodwill etc.)

Stand Finanper ciële 31-12-05 stromen (betalingsbalans)

Wisselkoers veranderingen

Prijs- Overig ver- mutaties ande- (afboeringen king goodwill etc.)

Stand per 31-12-06

Passiva Directe investeringen in Nederland 7.1 7.2


216.641 133.714

3.153 35.199

1.295 1.714

-1.027 -138

-14.231 6.047

205.831 176.536

16.153 -9.791

-726 -1.106

-158 265

-7.105 1.442

213.995 167.346

7


350.355

38.352

3.009

-1.164

-8.185

382.367

6.362

-1.832

107

-5.663

381.341

270.490

67.449

3.904

40.864

54.761

437.468

14.573

842

39.612

-13.743

478.752

8.2.1 8.2.2


461.001 36.042

66.599 -5.398

8.318 154

4.616 353

1.065 6.352

541.599 37.503

48.477 -15.304

-7.437 3

-12.137 576

9.160 3.088

579.662 25.866

8.2


497.042

61.202

8.472

4.969

7.417

579.102

33.173

-7.434

-11.561

12.248

605.528

8


767.532

128.651

12.376

45.833

62.179

1.016.571

47.746

-6.592

28.051

-1.496

1.084.280

9


72.432

-124.584

-7.301

136.299

-3.142

73.704

-112.213

-1.541

112.873

-7.077

65.746




16.223 119.169 392.577 21.238

1.484 10.986 11.380 -2.678

0 5.370 19.918 1.007

0 57 17 1

0 6.918 -1.034 416

17.707 142.500 422.858 19.984

1.552 11.656 109.166 9.621

0 -4.429 -20.208 -911

0 -72 0 0

351 4.758 -2.498 -3.020

19.610 154.413 509.318 25.674

10


549.207

21.172

26.295

75

6.300

603.049

131.995

-25.548

-72

-409

709.015

11


1.739.526

63.591

34.379

181.042

57.153

2.075.691

73.890

-35.513

140.959

-14.645

2.240.382

91*

Tabel 5.12 Internationale reserves Ultimocijfers in miljoenen euro’s

2002

i

2003

2004

2005

2006

2007

2007

iv

i

ii

iii

okt.

nov.

Officiële reserves en overige middelen in vreemde valuta (marktwaarde) Officiële reserves Deviezenvoorraad (in converteerbare valuta)

1.1.1

Effecten wv Emittent gevestigd in het buitenland, met hoofdkantoor in het eurogebied

2.012

2.492

1.572

4.171

6.108

5.174

5.086

4.514

4.921

4.769

0

99

98

0

0

0

0

0

0

0

Rekeningen en vreemde valuta bij: 1.1.2.1 Andere nationale centrale banken, bib en imf 1.1.2.2 Banken met hoofdkantoor in het eurogebied wv Gevestigd buiten het eurogebied 1.1.2.3 Banken met hoofdkantoor buiten het eurogebied wv Gevestigd in het eurogebied

2.275 424 424 1.070

2.262 467 467 725

2.279 471 471 733

938 425 425 577

267 392 392 224

303 499 499 606

263 429 429 536

267 618 618 633

302 160 160 297

309 81 81 67

1.1.2

Totaal rekeningen en vreemde valuta

3.769

3.454

3.483

1.940

883

1.408

1.228

1.518

759

457

1.1 1.2 1.3 1.4

Totaal deviezenvoorraad Reservepositie bij het imf Bijzondere trekkingsrechten Goud (inclusief goudleningen en goudswaps) Idem in miljoenen fine troy ounce

5.781 2.781 665 8.949 27,382

5.946 2.423 616 8.258 24,996

5.055 1.964 571 8.038 24,996

6.111 1.015 607 9.716 22,343

6.991 526 596 9.947 20,607

6.582 505 606 10.268 20,607

6.314 460 629 9.895 20,607

6.032 406 617 10.722 20,607

5.680 389 611 10.440 20,077

5.226 385 605 10.396 19,996

1.5.1 1.5.2 1.5.3

Overige officiële reserves Financiële derivaten Leningen aan niet-ingezetene niet-banken Overige

-43 0 0

-138 0 0

238 0 0

-103 0 0

91 0 0

99 0 0

-18 0 0

217 0 0

266 0 0

253 0 0

1.5

Totaal overige officiële reserves

-43

-138

238

-103

91

99

-18

217

266

253

1


18.133

17.105

15.866

17.346

18.151

18.060

17.280

17.994

17.386

16.865

2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6

Overige middelen in vreemde valuta Effecten Buitenlandse rekeningen Leningen Financiële derivaten Goud Overige

1.459

732

1.377

1.149

877

1.404

1.551

1.707

1.534

1.848

-13

428

73

-43

34

38

27

40

44

68

2

Totaal overige middelen in vreemde valuta

1.446

1.160

1.450

1.106

911

1.442

1.578

1.747

1.578

1.916

ii

Vaststaande korte termijn aanspraken op middelen in vreemde valuta (nominale waarde)

3

Leningen, effecten en buitenlandse rekeningen

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

4.1 4.2

Posities in termijncontracten en futures in vreemde valuta vis-à-vis de euro Short posities Long posities

0 0

0 0

0 0

0 0

0 0

0 0

0 0

0 0

0 0

0 0

Totaal posities in termijncontracten en futures in vreemde valuta vis-à-vis de euro

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

-693 0

-925 0

-93 0

-333 0

-1.296 0

-1.407 0

-1.136 0

-1.097 0

-577 0

-436 0

0 0

0 0

0 0

0 0

0 0

0 0

0 0

0 0

0 0

0 0

-693

-925

-93

-333

-1.296

-1.407

-1.136

-1.097

-577

-436

4

5.1 5.2 5.3 5.4 5.5 5.6

Overige Betalingen in verband met repo’s Ontvangsten in verband met reverse repo’s Ontvangen handelskrediet Verstrekt handelskrediet Overige te betalen posten Overige te ontvangen posten

5

Totaal overige

Voor de toelichting wordt verwezen naar de bijlage. In principe zijn de gepubliceerde cijfers finaal. Revisies op deze cijfers vinden uitsluitend incidenteel plaats.

92*

2002

iii

2004

2005

2006

2007

2007

iv

i

ii

iii

okt.

nov.

Mogelijke korte termijn aanspraken op middelen in vreemde valuta (nominale waarde)

6.2

Mogelijke verplichtingen in vreemde valuta Borgstelling op schuld, resterende looptijd 1 jaar of korter Overige mogelijke verplichtingen

6

Totaal mogelijke verplichtingen in vreemde valuta

7

Effecten in vreemde valuta met ingebouwde opties

6.1

2003

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

Onbenut, onvoorwaardelijk krediet verstrekt door: 8.1.1 8.1.2 8.1.3

Andere instellingen Andere nationale monetaire autoriteiten bib imf

8.1 8.2 8.3

Totaal andere instellingen Financiële instellingen, hoofdkantoor in Nederland Financiële instellingen, hoofdkantoor in buitenland

8

Totaal beschikbaar onbenut, onvoorwaardelijk krediet Onbenut, onvoorwaardelijk krediet verstrekt aan:

9.1.1 9.1.2 9.1.3

Andere instellingen Andere nationale monetaire autoriteiten bib imf

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

9.1 9.2 9.3

Totaal andere instellingen Financiële instellingen, hoofdkantoor in Nederland Financiële instellingen, hoofdkantoor in buitenland

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

9

Totaal verstrekt onbenut, onvoorwaardelijk krediet

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

10

Optieposities in vreemde valuta vis-à-vis de euro

iv

Memorandum posten

11

Wisselkoers geïndexeerde korte schuld in euro

12

Financiële instrumenten in vreemde valuta, afgerekend met andere middelen (bv. in euro)

13

Verpande middelen

14.1 14.2 14.3 14.4

Geleende en uitgeleende effecten Uitgeleende effecten opgenomen in sectie i Uitgeleende effecten niet opgenomen in sectie i Geleende effecten opgenomen in sectie i Geleende effecten niet opgenomen in sectie i

-693 0 0 377

-925 0 0 93

-93 0 0 0

-333 0 0 0

-1.296 0 0 0

-1.407 0 0 224

-1.136 0 0 0

-1.097 0 0 0

-577 0 0 0

-436 0 0 0

14

Totaal geleende en uitgeleende effecten

-316

-832

-93

-333

-1.296

-1.183

-1.136

-1.097

-577

-436

15.1 15.2 15.3 15.4 15.5

Financiële derivaten (netto, tegen marktwaarde) Termijncontracten Futures Swaps Opties Overige

0 0 -56 0 0

0 0 291 0 0

0 0 311 0 0

0 0 -147 0 0

0 0 125 0 0

0 0 137 0 0

0 0 10 0 0

0 0 257 0 0

0 0 311 0 0

0 0 322 0 0

15

Totaal financiële derivaten (netto, tegen marktwaarde)

-56

291

311

-147

125

137

10

257

311

322

16

Financiële derivaten met margeverplichtingen, resterende looptijd langer dan 1 jaar

17.1 17.2

Uitsplitsing officiële reserves Valuta deel uitmakend van de sdr Valuta niet deel uitmakend van de sdr

18.132 1

17.105 0

15.865 1

17.345 1

18.150 1

18.059 1

17.279 1

17.993 1

17.385 1

16.864 1

17


18.133

17.105

15.866

17.346

18.151

18.060

17.280

17.994

17.386

16.865

93*

Tabel 5.13 Bruto externe schuld van Nederland Ultimocijfers in miljoenen euro’s

2003

2004

2005 2006

2007 iii

iv

i

ii

iii

Overheid 1.1.1 1.1.2 1.1.3

Korte termijn Geldmarktpapier Leningen, valuta en buitenlandse rekeningen Overige verplichtingen

18.369 1.818 459

16.643 328 459

16.970 660 354

25.088 561 390

12.970 811 504

25.986 529 472

27.377 426 608

27.909 597 590

1.1

Totaal korte termijn

20.646

17.430

17.984

26.038

14.284

26.987

28.410

29.095

1.2.1 1.2.2 1.2.3

Lange termijn Obligaties Leningen, valuta en buitenlandse rekeningen Overige verplichtingen

126.199 2.174 0

145.506 1.963 0

159.009 2.111 0

156.238 2.135 0

158.949 2.132 0

152.473 2.128 0

152.037 2.063 0

148.985 2.068 0

1.2

Totaal lange termijn

128.373

147.469

161.121

158.373

161.081

154.601

154.100

151.053

1

Totaal overheid

149.019

164.899

179.105

184.411

175.365

181.588

182.510

180.148

Monetaire autoriteiten 2.1.1 2.1.2

Korte termijn Leningen, valuta en buitenlandse rekeningen Overige verplichtingen

2.055 0

3.739 0

1.368 0

-683 0

-5.700 0

2.544 0

10.729 0

6.233 0

2.1 2.2

Totaal korte termijn Totaal lange termijn

2.055 0

3.739 0

1.368 0

-683 0

-5.700 0

2.544 0

10.729 0

6.233 0

2

Totaal monetaire autoriteiten

2.055

3.739

1.368

-683

-5.700

2.544

10.729

6.233

Banken 3.1.1 3.1.2 3.1.3

Korte termijn Geldmarktpapier Leningen, valuta en buitenlandse rekeningen Overige verplichtingen

14.759 339.329 9.909

15.960 386.597 12.677

14.860 419.322 6.671

11.761 493.494 5.991

10.369 512.933 3.863

15.752 578.516 4.324

12.314 604.461 4.511

18.261 639.760 4.511

3.1


363.997

415.234

440.853

511.246

527.165

598.592

621.286

662.532

3.2.1 3.2.2 3.2.3

Lange termijn Obligaties Leningen, valuta en buitenlandse rekeningen Overige verplichtingen

182.746 53.556 0

219.614 54.653 0

273.883 80.285 0

302.196 88.920 0

300.268 84.813 0

313.466 90.573 0

317.111 92.866 0

316.174 92.332 0

3.2


236.302

274.267

354.168

391.116

385.081

404.039

409.977

408.506

3

Totaal banken

600.299

689.502

795.021

902.362

912.246

1.002.632

1.031.263

1.071.037

Overige sectoren 4.1.1 4.1.2 4.1.3 4.1.4

Korte termijn Geldmarktpapier Leningen, valuta en buitenlandse rekeningen Handelskrediet Overige verplichtingen

4.439 15.576 14.190 3.136

3.438 16.510 15.813 3.485

5.673 15.487 17.297 8.049

3.764 24.312 19.203 18.564

2.528 19.639 18.850 16.456

3.503 23.286 20.493 22.847

4.506 20.518 20.901 25.379

3.994 26.886 20.714 27.574

4.1


37.341

39.246

46.507

65.843

57.473

70.129

71.304

79.167

4.2.1 4.2.2 4.2.3 4.2.4

Lange termijn Obligaties Leningen, valuta en buitenlandse rekeningen Handelskrediet Overige verplichtingen

90.202 47.456 420 4.646

95.880 47.956 410 4.617

108.707 46.124 410 4.909

111.772 46.187 760 4.867

120.445 49.103 760 4.851

123.459 44.047 760 4.818

124.098 45.005 760 4.850

120.848 48.008 760 4.840

4.2


142.723

148.863

160.151

163.586

175.158

173.084

174.713

174.455

4


180.064

188.109

206.659

229.429

232.631

243.213

246.017

253.622

Directe investeringen; intra-concernleningen 5.1 5.2

Verplichtingen aan dochtermaatschappijen Verplichtingen aan moedermaatschappijen

36.225 143.134

32.388 185.648

42.459 178.435

41.728 190.445

45.052 181.749

42.459 178.435

36.555 184.631

41.285 173.001

5


179.359

218.036

220.894

232.173

226.801

220.894

221.185

214.286

6

Bruto externe schuld

1.224.087

1.398.933

1.542.457

1.503.970

1.545.121

1.542.457

1.663.869

1.695.867


94*



Tabel 5.14 Betalingsbalans inclusief bfi’s Miljoenen euro’s

2002

2003

2004

2005

2006

2006

2007 iii

iv

i

ii

iii

Lopende rekening 1.1


18.902

33.235

35.797

38.863

39.731

9.250

9.920

11.078

9.932

11.460

Dienstenrekening 1.2.1 1.2.2

Uitvoer van diensten Invoer van diensten

64.355 65.508

63.435 63.452

68.403 64.098

73.996 67.933

75.011 72.439

18.934 19.371

20.260 19.056

18.301 16.556

19.155 17.835

20.356 20.524

1.2


-1.153

-21

4.307

6.063

2.569

-437

1.202

1.745

1.319

-167

Ontvangen inkomens 1.3.1.1 Inkomen uit directe investeringen 1.3.1.2 Inkomen uit effecten 1.3.1.3 Inkomen uit arbeid en overig kapitaal

50.637 16.237 18.312

58.127 19.265 14.187

79.893 22.561 14.464

95.882 25.339 18.024

112.124 29.825 25.736

26.146 7.329 6.684

32.721 7.437 7.339

22.985 6.934 8.414

23.020 9.094 8.718

22.884 7.284 9.652

1.3.1

85.188

91.577

116.917

139.247

167.683

40.158

47.497

38.335

40.830

39.821

Uitgaande inkomens 1.3.2.1 Inkomen uit directe investeringen 1.3.2.2 Inkomen uit effecten 1.3.2.3 Inkomen uit arbeid en overig kapitaal

34.050 34.695 16.305

39.811 33.899 16.625

54.273 36.256 16.786

71.570 40.982 21.629

71.592 48.270 30.498

16.414 13.144 8.026

19.494 11.477 8.996

16.436 11.015 8.860

13.834 16.844 10.015

14.056 13.939 10.632

1.3.2

Totaal uitgaande inkomens

85.050

90.334

107.317

134.181

150.360

37.585

39.966

36.311

40.693

38.627

1.3

Saldo inkomens

136

1.242

9.601

5.065

17.326

2.574

7.531

2.023

138

1.194

1.4


-6.934

-6.379

-8.354

-9.182

-9.943

-2.143

-3.329

-2.244

-1.798

-2.034

1


10.955

28.083

41.349

40.812

49.684

9.244

15.325

12.601

9.592

10.452

2

Saldo vermogensoverdrachtenrekening

-581

-2.785

-1.301

-1.414

-3.208

-461

-980

-1.230

-620

-540

-93.985 -34.629

-86.457 -18.414

-63.802 25.241

-123.967 -19.247

-124.169 -41.946

-34.786 -12.730

7.724 -14.062

-21.623 -11.429

-26.217 -21.311

25.249 -1.666

-128.613

-104.876

-38.560

-143.211

-166.117

-47.516

-6.338

-33.050

-47.528

23.585

Buitenlandse directe investeringen 3.1.2.1 Kapitaaldeelnemingen incl. herinvestering van winsten 3.1.2.2 Overige financiële transacties

51.682 22.553

46.612 31.268

13.204 6.300

6.286 76.424

120.654 -36.598

4.490 4.846

-5.338 4.228

12.061 4.142

38.290 -4.074

14.698 7.801

3.1.2

Totaal buitenlandse directe investeringen

74.235

77.881

19.503

82.710

84.054

9.336

-1.111

16.203

34.215

22.500

3.1


-54.379

-26.994

-19.060

-60.500

-82.063

-38.180

-7.449

-16.849

-13.312

46.084

Buitenlandse effecten 3.2.1.1 Aandelen 3.2.1.2 Schuldpapier

-8.578 -60.342

-13.310 -42.468

-26.701 -59.140

-10.854 -58.447

-4.910 -26.942

-4.070 -1.590

-5.732 -8.426

11.350 -6.530

-5.916 -8.696

-9.554 -758

3.2.1

-68.918

-55.778

-85.840

-69.301

-31.851

-5.659

-14.158

4.821

-14.613

-10.312

Nederlandse effecten 3.2.2.1 Aandelen 3.2.2.2 Schuldpapier

-23 73.412

780 102.933

3.238 51.520

67.782 50.132

30.991 56.453

19.125 8.930

5.149 8.558

6.199 51.083

194 22.505

-32.698 -9.450

3.2.2


73.387

103.711

54.755

117.912

87.444

28.056

13.708

57.281

22.699

-42.148

3.2


4.469

47.934

-31.082

48.612

55.593

22.397

-450

62.103

8.085

-52.461

3.3.1 3.3.2

Financiële derivaten Activa Passiva

74.903 -81.910

114.323 -114.495

133.652 -134.726

125.867 -129.892

99.697 -105.822

28.040 -25.593

28.914 -30.022

33.804 -34.808

28.979 -28.099

38.812 -34.629

3.3


-7.008

-171

-1.070

-4.021

-6.126

2.447

-1.108

-1.004

880

4.183

Inkomensrekening

Totaal ontvangen inkomens

Financiële rekening Directe investeringen Nederlandse directe investeringen 3.1.1.1 Kapitaaldeelnemingen incl. herinvestering van winsten 3.1.1.2 Overige financiële transacties 3.1.1

Totaal Nederlandse directe investeringen

Effectenverkeer



96*



2002

3.4.1 3.4.2

Overige financiële transacties Activa Passiva

3.4 3

2003

2004

2005

2006

2006

2007 iii

iv

i

ii

iii

-11.145 68.176

-75.809 41.160

-53.934 60.423

-46.723 25.618

-170.461 160.278

-40.096 28.825

-26.202 21.186

-145.349 84.489

-30.730 36.435

-179.593 190.440

Saldo overige financiële transacties

57.032

-34.647

6.489

-21.106

-10.182

-11.271

-5.017

-60.859

5.705

10.848


116

-13.878

-44.725

-37.019

-42.777

-24.607

-14.024

-16.609

1.359

8.655

4

Toeneming (-) officiële reserves

147

307

728

1.470

-572

19

-434

358

-353

407

5

Saldo financiële rekening (3 + 4)

262

-13.568

-43.997

-35.549

-43.349

-24.587

-14.458

-16.251

1.006

9.062

6

Statistische verschillen

-10.636

-11.728

3.949

-3.849

-3.127

15.805

113

4.878

-9.978

-18.975

97*

Tabel 5.15 Extern vermogen van Nederland inclusief bfi’s Ultimocijfers in miljoenen euro’s

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007 iii

iv

i

ii

iii

Activa Nederlandse directe investeringen in het buitenland 1.1 1.2


1

Totaal directe investeringen in het buitenland

704.271 381.502

750.985 384.890

947.722 385.401

1.020.545 342.173

1.168.708 405.029

1.288.357 416.468

1.282.361 428.840

1.285.821 441.363

1.310.681 459.192

1.335.447 500.299

1.085.774

1.135.874

1.333.124

1.362.718

1.573.737

1.704.825

1.711.201

1.727.184

1.769.873

1.835.746


Aandelen

.

.

281.059

327.919

407.019

404.386

430.223

425.244

448.829

461.369

2.2.1 2.2.2

Schuldpapieren Obligaties Geldmarktpapier

. .

. .

392.266 15.935

457.360 25.550

552.468 24.642

558.710 15.405

561.098 13.854

566.812 13.569

561.276 11.995

565.534 12.217

2.2


.

.

408.201

482.910

577.110

574.115

574.953

580.382

573.271

577.750

2


578.652

561.853

689.261

810.830

984.129

978.500

1.005.176

1.005.626

1.022.100

1.039.119

3


50.614

68.477

69.522

66.151

74.792

85.768

91.958

94.682

106.222

133.457



22.081 196.624 294.505 58.832

22.077 187.505 300.504 59.499

22.180 198.003 297.727 36.919

24.696 199.032 340.828 36.692

27.115 209.663 392.412 44.415

28.891 228.863 493.886 55.679

29.303 237.639 505.126 50.727

31.390 280.075 587.613 65.817

31.710 290.142 595.567 74.719

31.995 421.752 642.649 72.852

4

Totaal financieel verkeer

572.042

569.584

554.829

601.248

673.605

807.319

822.795

964.895

992.138

1.169.248

5

Officiële reserves

19.206

18.133

17.106

15.864

17.348

17.968

18.151

17.839

17.280

18.075

6


2.306.287

2.353.921

2.663.841

2.856.812

3.323.611

3.594.079

3.649.278

3.810.448

3.908.171

4.195.646


98*



2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007 iii

iv

i

ii

iii

Passiva Buitenlandse directe investeringen in Nederland 7.1 7.2


628.922 232.336

643.909 247.559

779.800 225.694

834.406 214.475

887.710 338.597

1.015.769 292.013

1.001.570 291.621

986.397 298.430

1.010.607 295.324

1.075.601 331.109

7


861.258

891.468

1.005.494

1.048.881

1.226.307

1.307.782

1.293.191

1.284.827

1.305.931

1.406.710


Aandelen

.

.

257.683

279.292

446.995

481.913

508.445

525.638

580.256

535.730

8.2.1 8.2.2

Schuldpapieren Obligaties Geldmarktpapier

. .

. .

719.245 53.384

775.723 49.093

856.280 49.796

892.131 52.542

908.644 37.815

932.822 59.786

941.294 58.522

950.430 63.189

8.2


.

.

772.629

824.817

906.076

944.673

946.459

992.607

999.816

1.013.620

8


921.960

928.622

1.030.312

1.104.109

1.353.071

1.426.585

1.454.904

1.518.246

1.580.073

1.549.349

9


56.132

82.552

75.306

74.318

86.651

90.156

89.821

89.690

107.307

115.158


Handelskrediet Leningen Valuta en buitenlandse rekeningen Overige passiva

13.390 146.419 338.227 28.879

13.735 162.181 357.033 31.260

14.610 172.772 346.735 26.772

16.223 170.288 395.229 29.567

17.707 198.246 424.412 33.736

19.963 242.667 497.055 45.589

19.610 234.566 510.931 42.010

21.253 237.958 584.304 48.481

21.661 248.468 620.249 57.885

21.474 372.255 651.959 60.151

10


526.916

564.209

560.888

611.308

674.101

805.274

807.117

891.995

948.263

1.105.839

11


2.366.266

2.466.852

2.672.000

2.838.616

3.340.129

3.629.798

3.645.032

3.784.758

3.941.574

4.177.057

224.515 -343.308 -5.518 45.125 19.206

244.407 -366.769 -14.075 5.374 18.133

327.630 -341.051 -5.785 -6.059 17.106

313.837 -293.279 -8.167 -10.059 15.864

347.430 -368.942 -11.859 -496 17.348

397.043 -448.085 -4.388 2.044 17.968

418.010 -449.728 2.137 15.678 18.151

442.357 -512.620 4.993 72.899 17.839

463.941 -557.973 -1.085 43.875 17.280

429.036 -510.230 18.299 63.410 18.075

-59.979

-112.931

-8.160

18.196

-16.519

-35.719

4.246

20.666

-33.403

18.590

Saldi 12.1 12.2 12.3 12.4 12.5

Saldo directe investeringen (1 - 7) Saldo effecten (2 - 8) Saldo financiële derivaten (3 - 9) Saldo overig kapitaal (4 - 10) Saldo officiële reserves (5)

12

Saldo extern vermogen van Nederland (12.1 t/m 12.5)

99*

Tabel 6.1 Economische kerngegevens voor Nederland en het eurogebied 2001

2002

2003

2004

2005

2006

2005

2006 iv

Prijzen

i

ii

Procentuele mutaties ten opzichte van vorige overeenkomstige periode

1.1.1.1 1.1.1.2 1.1.1.3 1.1.1.4 1.1.1.5

Nederland Geharmoniseerde index van consumentenprijzen (hicp) Onbewerkte voedingsmiddelen Bewerkte voedingsmiddelen Industriële goederen exclusief energie Energie Diensten

9,8 5,6 3,7 8,4 4,5

3,6 3,8 2,7 3,3 4,9

0,7 2,3 0,0 4,6 3,8

-3,1 -0,1 -0,9 5,5 3,4

-0,2 -0,3 -1,0 11,8 2,0

3,4 0,6 0,4 7,4 1,2

1,5 -0,1 -0,7 12,8 1,8

1,3 0,6 -0,3 10,1 1,2

2,3 0,5 0,3 10,2 1,1

1.1.1 1.1.2 1.1.3 1.1.4

Totaal hicp Consumentenprijzen, nationale definitie Producentenprijzen, binnenlandse afzet Invoerprijzen

5,1 4,2 1,9 1,1

3,9 3,3 -0,6 -0,9

2,2 2,1 1,4 -4,9

1,4 1,2 4,5 1,3

1,5 1,7 4,5 1,2

1,7 1,2 4,2 3,3

1,7 1,8 4,3 0,6

1,6 1,1 4,9 5,5

1,8 1,4 5,4 6,0

1.2.1.1 1.2.1.2 1.2.1.3 1.2.1.4 1.2.1.5

Eurogebied Geharmoniseerde index van consumentenprijzen (hicp) Onbewerkte voedingsmiddelen Bewerkte voedingsmiddelen Industriële goederen exclusief energie Energie Diensten

7,0 2,9 1,0 2,2 2,5

3,1 3,1 1,5 -0,6 3,1

2,2 3,3 0,8 3,0 2,5

0,6 3,4 0,8 4,5 2,6

0,8 2,0 0,3 10,1 2,3

2,7 2,1 0,6 7,7 2,0

1,4 2,3 0,4 11,1 2,1

1,4 2,0 0,4 12,1 1,9

1,6 2,2 0,7 11,6 2,0

1.2.1 1.2.2 1.2.3 1.2.4

Totaal hicp Consumentenprijzen, nationale definitie Producentenprijzen, binnenlandse afzet Invoerprijzen

2,3 2,5 1,2 0,3

2,3 2,2 0,3 -2,3

2,1 2,0 0,9 -3,1

2,1 2,0 2,6 2,4

2,2 2,1 3,2 7,7

2,2 2,1 3,4 .

2,4 2,2 2,8 9,8

2,3 2,3 3,1 13,0

2,5 2,3 3,9 10,4

Lonen en loonkosten verwerkende industrie 2.1.1 2.1.2

Nederland Reële uurlonen Loonkosten per eenheid product

-0,3 -0,1

0,4 2,4

0,6 3,0

0,3 -2,6

-0,8 -1,2

0,6 -0,2

-0,9 -0,5

0,6 -0,6

0,4 0,6

2.2.1 2.2.2

Eurogebied Reële uurlonen Loonkosten per eenheid product

1,3 1,1

1,2 0,8

1,1 0,2

0,6 0,2

0,4 -1,2

1,1 -1,7

0,5 -2,0

0,8 -1,5

1,3 -1,5

Effectieve wisselkoers/concurrentie-indicator 3.1.1 3.1.2

Nederland Nominale concurrentie-indicator Reële concurrentie-indicator (cpi/hicp)

1,5 3,9

2,4 4,2

6,6 6,8

2,3 1,5

-0,5 -1,3

0,2 -0,6

-2,7 -3,4

-2,6 -3,4

0,0 -0,9

3.2.1 3.2.2

Eurogebied Nominale effectieve wisselkoers Reële effectieve wisselkoers

2,8 1,5

5,0 4,5

12,5 11,9

4,2 3,7

-1,3 -1,8

0,2 -0,3

-5,2 -5,7

-4,8 -5,3

-0,1 -0,7

Productievolume 4.1.1 4.1.1.1 4.1.1.2 4.1.1.3 4.1.1.4 4.1.1.5 4.1.2 4.1.3

Nederland Nijverheid wv Halffabrikaten Investeringsgoederen Duurzame consumptiegoederen Niet-duurzame consumptiegoederen Energie Industrie Bouwnijverheid

1,0 1,7 2,2 -22,8 0,7 5,0 -0,2 1,9

0,9 1,4 -3,2 -15,2 1,6 5,5 0,1 -3,3

-1,4 -0,3 -1,3 -6,0 -1,6 -1,9 -1,1 -5,4

4,1 6,2 5,0 -1,9 0,0 6,9 3,4 -2,7

-1,1 0,4 -1,8 0,4 0,2 -4,6 0,0 3,0

1,2 3,2 3,4 -0,9 1,5 -2,1 2,3 4,1

-1,2 3,3 -3,4 -1,1 -1,4 -5,2 0,3 2,4

3,1 3,4 -3,0 -3,1 1,8 7,7 1,1 6,4

0,9 4,3 2,0 -4,8 1,9 -4,2 1,9 2,0

4.2.1 4.2.1.1 4.2.1.2 4.2.1.3 4.2.1.4 4.2.1.5 4.2.2 4.2.3

Eurogebied Nijverheid wv Halffabrikaten Investeringsgoederen Duurzame consumptiegoederen Niet-duurzame consumptiegoederen Energie Industrie Bouwnijverheid

0,4 -0,7 1,7 -3,3 0,8 1,4 0,2 0,3

-0,4 -0,1 -1,4 -6,0 0,7 1,4 -0,6 0,5

0,3 0,3 -0,1 -4,4 0,3 2,9 0,0 -0,3

2,1 2,4 3,4 0,1 0,7 2,1 2,2 -0,5

1,3 0,9 2,8 -1,0 0,6 1,4 1,3 -0,2

4,0 4,9 5,9 4,2 2,1 0,9 4,3 4,1

2,2 2,4 3,2 1,9 0,8 2,0 2,3 0,8

3,5 2,9 5,4 2,4 2,2 4,1 3,6 1,8

4,3 5,6 5,6 3,7 2,3 1,2 4,3 3,4


100*

vervolg op de volgende bladzijde

2006

2007

2007

iii

iv

i

ii

iii

aug.

sep.

okt.

nov.

5,7 0,4 0,8 5,9 1,2

4,2 0,8 0,8 3,8 1,3

2,9 0,9 0,7 3,3 1,6

2,5 0,8 1,4 4,2 2,0

0,0 1,3 0,6 1,5 1,8

-1,1 1,3 0,4 0,2 2,0

-1,4 1,6 0,2 4,2 1,7

1,5 2,6 0,3 5,0 1,5

0,3 3,8 0,1 7,3 1,4

1,7 1,2 4,1 0,7

1,5 0,9 2,4 1,3

1,5 1,6 2,5 3,0

1,9 1,8 3,2 3,2

1,3 1,3 3,6 .

1,1 1,1 2,9 .

1,3 1,3 4,8 .

1,6 1,6 6,5 .

1,8 1,9 . .

3,9 2,1 0,7 6,3 2,0

4,0 2,2 0,8 1,4 2,1

3,1 2,1 1,1 1,2 2,3

3,3 2,0 1,1 0,5 2,5

2,4 2,5 1,0 0,7 2,5

2,4 2,5 1,0 -0,9 2,5

2,0 3,1 1,0 3,1 2,4

3,1 3,8 1,1 5,6 2,5

. . . . .

2,2 2,0 3,7 6,0

1,8 1,7 2,8 .

1,8 1,8 2,5 .

1,9 1,8 2,6 .

1,9 1,8 2,7 .

1,8 1,8 2,3 .

2,1 2,0 3,4 .

2,5 . 3,8 .

. . . .

0,4 0,4

0,9 -1,3

-0,3 .

-0,5 .

0,7 .

1,0

0,7

0,5

0,2

1,5 -1,6

0,8 -2,1

0,4 -1,8

0,8 -1,0

. .

1,3 0,7

1,9 1,5

2,3 1,7

1,8 1,6

1,6 0,7

1,3 0,3

2,0 0,8

2,8 1,6

3,3 1,9

2,5 1,8

3,7 3,1

4,3 3,6

3,0 2,3

2,6 1,9

2,1 1,4

3,3 2,7

4,8 4,1

5,8 5,2

0,2 2,0 3,5 1,4 0,6 -5,9 2,0 4,5

0,3 3,1 11,0 3,4 1,8 -8,6 4,2 3,8

-3,2 4,4 13,7 7,1 2,8 -17,3 5,4 7,2

0,4 1,9 4,4 4,2 3,0 -6,7 3,3 5,4

6,1 3,0 0,7 9,0 3,0 18,2 3,0 5,6

4,4 3,3 -1,2 -0,4 3,9 13,0 2,7 12,4

8,8 2,1 2,8 13,4 1,0 31,9 2,2 1,3

4,5 0,7 -2,4 1,8 0,0 19,3 0,1 .

. . . . . . . .

4,1 5,7 5,7 5,1 1,1 1,5 4,4 3,9

4,0 5,4 6,7 5,6 2,8 -3,3 4,9 6,9

3,9 6,6 7,0 4,2 4,0 -7,6 5,9 10,9

2,7 3,0 4,5 1,3 2,2 -0,5 3,2 2,5

3,8 3,2 6,5 2,0 3,3 1,4 4,1 1,5

4,4 3,2 7,1 4,7 5,1 1,6 4,7 2,4

3,3 2,5 5,5 0,7 1,9 3,9 3,1 1,0

. . . . . . . .

. . . . . . . .

101*

Tabel 6.1 Economische kerngegevens voor Nederland en het eurogebied (vervolg) 2001

Arbeidsmarkt Werkloosheid 5.1.1 Nederland 5.1.2 Eurogebied Werkgelegenheid 5.2.1 Nederland 5.2.2 Eurogebied Conjunctuurenquêtes

2003

2004

2005

2006

2005

2006 iv

i

ii

6,2 8,7

5,8 8,6

5,6 8,4

1,2 1,2

1,3 1,6

Gemiddelden in % van de civiele beroepsbevolking 3,5 7,8

4,1 8,2

5,4 8,7

6,5 8,8

6,5 8,8

5,5 8,2

Procentuele mutaties ten opzichte van vorige overeenkomstige periode 3,8 1,5

0,6 0,6

-0,6 0,4

-1,2 0,9

-0,1 0,9

1,6 1,5

0,5 0,8

Saldo van gunstige (+) en ongunstige (-) antwoorden in procenten van het totaal

Nederland 6.1.1 Producentenvertrouwen 6.1.2 Consumentenvertrouwen

-9 -1

-4 -8

-5 -10

-3 -8

-1 3

5 16

-1 3

3 9

4 16

Eurogebied 6.2.1 Producentenvertrouwen 6.2.2 Consumentenvertrouwen

-15 -11

-10 -16

-8 -16

-4 -13

-5 -11

6 -6

-5 -11

-1 -11

3 -9

82,0 81,2

82,5 83,0

82,1 81,0

81,4 81,9

82,1 82,4

Bezettingsgraad verwerkende industrie 6.3.1 Nederland 6.3.2 Eurogebied Overheidsfinanciën

In procenten van de productiecapaciteit 84,5 82,9

83,0 80,9

81,7 80,8

82,7 81,4

In procenten van het bruto binnenlandse product

Nederland 7.1.1 emu-saldo 7.1.2 emu-schuld

-0,3 50,7

-2,0 50,5

-3,1 52,0

-1,8 52,4

-0,3 52,3

0,5 47,9

Eurogebied 7.2.1 emu-saldo 7.2.2 emu-schuld

-1,8 68,3

-2,6 68,1

-3,1 69,1

-2,8 69,5

-2,6 70,3

-1,6 68,6

Macro-economische totalen (volume)

Procentuele mutaties ten opzichte van vorige overeenkomstige periode

8.1.1 8.1.2 8.1.3 8.1.4 8.1.5 8.1.6

Nederland Particulier verbruik Overheidsconsumptie Bruto investeringen Invoer van goederen en diensten Uitvoer van goederen en diensten Bruto binnenlands product, marktprijzen

1,8 4,6 0,2 2,5 1,9 1,9

0,9 3,3 -4,6 0,3 0,9 0,1

-0,2 2,9 -1,5 1,8 1,5 0,3

1,0 -0,1 -1,6 5,7 7,9 2,2

0,7 0,0 3,0 5,5 5,9 1,5

-0,8 9,4 7,2 8,1 7,0 3,0

1,5 1,0 2,5 3,3 3,1 1,9

-0,8 9,5 4,8 9,6 9,0 3,5

-0,2 8,8 5,8 7,7 6,8 3,1

8.2.1 8.2.2 8.2.3 8.2.4 8.2.5 8.2.6

Eurogebied Particulier verbruik Overheidsconsumptie Bruto investeringen Invoer van goederen en diensten Uitvoer van goederen en diensten Bruto binnenlands product, marktprijzen

2,0 2,0 0,6 2,0 3,7 1,9

0,9 2,4 -1,5 0,3 1,6 0,9

1,2 1,8 1,2 3,1 1,1 0,8

1,5 1,3 1,9 6,3 6,5 1,8

1,6 1,4 2,8 5,5 4,7 1,6

1,9 1,9 5,2 7,6 7,9 2,9

1,4 1,6 4,1 5,9 5,2 1,9

1,8 2,2 4,5 9,1 8,5 2,5

1,8 1,6 5,6 7,3 7,8 2,9

491 7.761

509 8.029

534 8.405

Aanvullende gegevens 9.1 9.2

Bruto binnenlands product, marktprijzen Nederland Eurogebied


102*

2002

Bedragen in miljarden euro’s 448 7.004

465 7.247

477 7.460

2006

2007

2007

iii

iv

i

ii

iii

aug.

sep.

okt.

nov.

5,5 8,1

5,2 7,9

4,9 7,6

4,6 7,5

4,4 7,4

4,3 7,4

4,3 7,3

. 7,2

. .

1,7 1,6

2,2 1,6

2,5 1,8

2,7 1,7

. .

5 17

5 16

4 18

6 21

5 10

5 19

5 10

5 11

6 11

4 -8

6 -6

6 -4

6 -2

3 -6

5 -4

3 -6

2 -6

3 -8

83,0 83,6

83,3 83,9

83,3 84,4

83,4 84,8

83,5 84,3

-0,9 9,3 6,7 6,8 5,9 2,8

-1,5 9,9 11,2 8,3 6,5 2,7

1,4 2,1 8,9 6,5 6,2 2,5

1,6 2,7 2,4 5,1 5,3 2,6

2,4 4,2 4,2 6,5 7,5 4,1

1,7 1,9 4,9 7,1 6,6 2,8

2,1 2,1 5,7 6,9 8,8 3,3

1,3 2,0 7,0 6,0 6,5 3,2

1,5 2,0 4,2 4,8 5,8 2,5

1,6 2,1 4,3 5,9 7,3 2,6

103*

Tabel 6.2 Financiële stabiliteitsindicatoren Ultimocijfers in procenten (tenzij anders aangegeven)

2001

imf Code Banken 1 2 3.1 3.1.1 3.1.2 3.1.3 3.1.4 3.1.5 3.1.6 3.2 3 4 5 6 7 8 9

i1 i2 i5

i6 i7 i8 i9 i10 i11

12.1 12.2 12.3

i13 i14 i15

12.3.1 12.3.1.1 12.3.2 12.3.2 12.3.3 12.3.4 12.3.5 12 13

i16

14

i17

15 16 17 18 19 20

i18 i19 i20 i22 i23 i24

21

i25

2003

2004

2005 3

2006

Kernindicatoren

Ratio van toetsingsvermogen en naar risicograad gewogen activa Ratio van ‘tier 1’-vermogen en naar risicograad gewogen activa Sectorale verdeling van leningen Ingezetenen Banken 1 Centrale bank Overige financiële instellingen (ofi’s) Overheid Niet-financiële ondernemingen Overige binnenlandse sectoren Niet-ingezetenen Totaal leningen Rendement op activa Rendement op eigen vermogen Ratio van netto renteopbrengsten en bruto inkomen Ratio van lasten en bruto inkomen Ratio van liquide activa en totaal activa 2 Ratio van liquide activa en korte verplichtingen 2 Banken

10 11

2002

11,65 8,64

12,03 9,09

12,29 9,58

12,27 9,95

12,62 10,33

11,85 9,43

72,06 13,17 0,93 6,74 3,08 19,88 28,25 27,94 100

73,76 14,15 0,76 8,12 3,16 19,03 28,55 26,24 100

73,99 14,61 1,05 9,16 2,97 17,40 28,80 26,01 100

73,73 15,09 0,85 10,20 2,81 16,28 28,50 26,27 100

68,70 1,32 1,20 12,78 3,07 18,08 32,26 31,30 100

63,23 1,63 0,85 12,10 2,69 16,48 29,48 36,77 100

0,50 3,75 56,25 77,67 9,55 179,73

0,50 3,28 60,08 80,22 10,84 187,42

0,46 3,40 60,48 75,50 26,60 293,02

0,43 4,39 58,94 70,47 27,12 302,39

0,37 4,17 54,11 70,09 26,73 279,42

0,39 3,91 51,40 74,03 27,25 226,67

4,79 62

3,06 72

2,96 122

40,98 54,72

35,16 59,81

33,69 60,45

4,31 1,92 1,74 24,57 7,30 21,07 3,90 41,23 100,00

5,03 1,88 1,73 24,10 7,25 18,51 4,89 43,36 100,00

5,86 2,19 2,11 20,92 9,12 17,57 4,82 45,38 100,00

219,90

197,88

Aanbevolen indicatoren

Ratio van eigen vermogen en totaal activa Grote uitzettingen (aantal) Geografische verdeling van leningen Ingezetenen Ontwikkelde landen, exclusief China Overige ontwikkelende landen en ontwikkelingslanden, inclusief China Afrika waarvan sub-Sahara Midden- en Oost-Europa Voormalig ussr en Mongolië Azië, inclusief China Midden-Oosten Westelijk Halfrond Totaal leningen Ratio van bruto activa positie in financiële derivaten en eigen vermogen 4 Ratio van bruto passiva positie in financiële derivaten en eigen vermogen 4 Ratio van handelsinkomen en totaal inkomen Ratio van personeelskosten en bestedingen buiten rente Spreiding tussen credit en debet rente (in basispunten) Ratio van deposito’s en totaal leningen Ratio van uitstaande leningen in vreemde valuta en totaal leningen Ratio van uitstaande verplichtingen in vreemde valuta en totaal verplichtingen Ratio van netto open positie in aandelen en eigen vermogen

5,16 95

5,13 95

4,98 84

30,32 32,39

6,94 51,11 269 26,01 35,77

7,88 53,60 266 24,44 34,99

228,65 11,36 49,84 256 17,22 26,57

204,79 10,31 46,36 286 18,22 22,53

27,64 89,39

24,14 76,95

21,45 59,87

20,07 79,58

25,19 80,58

27,25 91,08

28,1 481,7

27,4 451,3

27,4 475,3

26,8 485,4

27,3 540,9

27,3 562,9

100,3 12,8 476

125,4 15,1 498

121,6 17,5 433

117,8 19,5 369

96,9 18,5 323

94,6 17,1 255

84,7

91,3

99,0

104,5

111,2

114,6

11,2

8,5

4,9 25,23

4,2 25,05

4,8 28,62

5,9 25,97

8,50 53,74

5,92 51,38

34,22 34,3

Overige financiële instellingen (ofi’s) 22 23

i26 i27

Ratio van ofi-activa en totaal activa van het financiële stelsel Ratio van ofi-activa en bbp Niet-financiële ondernemingen

24 25 26

i28 i29 i32

Ratio van schuld en eigen vermogen Rendement op eigen vermogen Aanvragen voor surseance van betaling (aantal) Huishoudens

27

i33

Ratio van schuld van huishoudens en bbp Onroerendgoedmarkt

28 29

i37(i) Woningprijzen (jaarlijks stijgingspercentage) i38 Ratio van woningleningen en totaal leningen

Voor de toelichting wordt verwezen naar de bijlage. 1 Reeksbreuk als gevolg van volledige consolidatie door alle rapporteurs.

104*

2 Reeksbreuk in 2003k3 als gevolg van wijziging in het liquiditeitsregime.

3 Met ingang van 2005 zijn de cijfers op basis van ias/ifrs standaards samengesteld.

2005

2006

2007

iv

i

ii

iii

iv

i

ii

iii

12,62 10,33

11,76 9,49

11,73 9,39

11,71 9,37

11,85 9,43

12,08 9,35

11,79 9,31

11,82 9,00

68,70 1,32 1,20 12,78 3,07 18,08 32,26 31,30 100

64,95 1,55 1,28 11,58 2,89 17,28 30,37 35,05 100

65,56 1,40 0,88 11,39 2,80 17,92 31,18 34,44 100

64,55 1,56 0,86 11,52 2,71 17,55 30,36 35,45 100

63,23 1,63 0,85 12,10 2,69 16,48 29,48 36,77 100

60,02 4,08 1,74 19,79 4,15 26,11 44,13 39,98 100

60,51 3,24 1,52 18,12 3,96 26,11 47,04 39,49 100

59,61 4,50 1,21 18,10 3,92 26,71 45,56 40,39 100

0,37 3,97 54,43 69,86 26,73 279,42

0,37 3,94 51,74 70,04 26,54 279,53

0,39 3,94 50,29 70,06 27,25 245,34

0,37 3,98 50,46 72,08 26,94 230,02

0,39 3,85 54,23 79,94 27,25 226,67

0,41 3,82 49,56 74,04 25,88 274,44

0,41 3,67 48,34 75,23 26,53 232,17

0,29 3,19 50,22 76,02 27,90 269,52

Kernindicatoren

Aanbevolen indicatoren 3,07 72

2,96 107

2,89 111

2,93 109

2,96 123

2,87 126

2,75 119

2,83 114

35,16 59,81

33,81 61,20

33,13 61,61

33,49 61,28

33,69 60,45

32,63 61,34

31,20 62,32

. .

5,03 1,88 1,73 24,10 7,25 18,51 4,89 43,36 100,00

4,99 2,15 2,02 22,80 6,79 19,92 4,24 44,11 100,00

5,26 1,92 1,75 21,72 7,57 19,65 3,73 45,41 100,00

5,23 2,52 2,35 22,59 8,12 18,65 4,41 43,70 100,00

5,86 2,19 2,11 20,92 9,12 17,57 4,82 45,38 100,00

6,03 1,90 1,76 22,67 7,81 17,85 5,03 44,74 100,00

6,48 1,96 1,90 20,26 8,75 19,24 5,08 44,71 100,00

. . . . . . . . .

219,90

200,05

217,05

199,06

197,88

202,23

233,78

215,89

228,65 10,02 48,91 255 17,22 19,23

209,44 10,93 47,57 271 17,28 20,72

229,81 12,04 47,04 282 16,45 21,02

209,12 11,22 46,90 293 16,54 22,07

204,79 7,61 44,86 304 18,22 22,53

222,38 12,07 46,42 296 17,60 23,59

233,22 10,73 46,13 311 19,09 23,42

225,89 10,27 46,63 324 20,13 23,88

25,19 80,58

26,52 94,35

25,94 90,34

26,71 89,15

27,25 91,08

28,16 107,78

27,91 109,23

29,24 111,61

71

64

71

60

60

62

51

56

4,8 28,62

4,8 27,17

4,7 27,93

4,2 27,11

5,9 25,97

4,0 24,44

3,8 24,37

5,0 24,00

105*

Tabel 7.1 Balansen van geregistreerde kredietinstellingen (bedrijfseconomische opstelling) Ultimocijfers in miljoenen euro’s

Binnenlands bedrijf

Geconsolideerd bedrijf

2006

2007

2006

2007

iii

iv

i

ii

iii

ii

iii

iv

i

ii

iii

19.316 400.487 1.030.651

42.039 410.902 1.046.156

21.205 461.048 1.100.152

22.612 495.790 1.137.994

19.134 516.689 1.172.701

28.346 339.324 1.529.609

29.806 337.469 1.566.247

52.045 313.383 1.593.007

35.932 402.767 1.684.665

32.244 427.248 1.695.514

29.256 427.445 1.733.034

135.718

133.457

157.197

177.365

166.620

484.687

485.946

484.750

560.422

579.426

546.156

53.063

55.569

54.398

55.289

55.222

79.226

85.952

72.428

78.673

79.563

82.927

149.984

145.272

139.005

138.412

142.345

372.927

375.425

363.508

351.322

340.149

344.062

5.904 10.507 56.315 8.280

6.005 12.201 55.254 9.327

4.982 10.923 57.216 9.869

4.731 15.382 60.212 8.214

4.891 13.242 64.638 8.164

27.423 12.104 7.778 12.356

25.022 11.125 7.780 13.150

26.234 13.235 7.527 12.413

24.571 11.578 8.554 13.152

20.435 18.920 8.315 11.560

19.247 15.881 9.799 12.032

14.865 4.337 16.864

15.735 3.782 12.147

15.464 3.542 12.610

14.656 3.764 13.331

14.611 3.487 12.747

23.094 11.167 28.021

25.197 10.821 28.960

24.981 5.761 51.988

24.520 10.088 35.833

23.269 11.075 115.647

23.474 11.073 109.179

15

Kasmiddelen Bankiers Kredieten Financiële activa aangehouden voor handelsdoeleinden Financiële activa tegen reële waarde via winsten verliesrekening Financiële activa voor verkoop beschikbaar Financiële activa aangehouden tot einde looptijd Overige financiële activa Deelnemingen Immateriële activa Onroerende zaken en bedrijfsmiddelen Belastingvorderingen Overige activa Van aandeelhouders opgevraagde stortingen Overlopende activa

0 19.634

0 20.848

0 20.125

0 22.441

0 24.938

0 33.096

0 32.384

0 34.121

0 33.473

0 37.171

0 41.444

16

Totaal activa

1.925.924

1.968.694

2.067.736

2.170.193

2.219.429

2.989.159

3.035.284

3.055.381

3.275.550

3.400.536

3.405.008

462.403

486.918

512.233

559.999

585.917

530.975

563.218

554.842

626.028

654.777

655.432

232.440 448.665 361.502

232.632 463.456 387.412

239.763 469.339 419.404

248.874 497.568 402.507

251.159 535.756 403.089

510.010 727.238 544.047

513.486 729.868 544.459

509.301 744.197 549.548

514.391 786.159 618.438

507.546 798.933 597.817

504.528 832.598 584.149

132.685

104.297

145.987

155.923

146.151

351.577

347.799

311.971

382.706

406.963

391.392

80.160 18.668 2.090 21.316 22.890 7.322 35.234 11.452

66.509 36.496 2.234 18.115 25.663 6.721 42.185 5.368

68.887 29.052 1.682 12.623 21.744 6.848 35.910 11.468

70.448 32.789 1.886 29.486 23.231 6.236 36.617 12.259

71.545 31.261 1.870 16.387 28.147 6.023 35.793 12.154

79.238 21.612 4.217 30.502 30.897 16.808 39.775 11.937

84.063 19.812 3.744 29.407 34.973 19.033 40.515 11.452

70.501 37.591 2.047 43.493 37.792 16.129 46.932 5.368

75.459 30.019 4.165 38.513 33.601 16.047 40.810 11.467

75.981 36.708 3.567 119.761 35.769 15.819 36.865 12.259

77.894 34.507 3.933 111.739 41.861 15.785 39.672 12.154

16.784 3.922 1.287 48.885

17.393 3.385 868 41.356

17.489 3.452 1.472 54.627

17.750 1.653 1.521 57.188

17.882 3.375 1.422 55.872

16.803 2.754 1.256 48.996

16.784 3.935 1.287 48.891

17.393 3.385 868 41.356

17.482 3.455 1.472 54.627

17.743 1.655 1.521 57.188

17.874 3.373 1.422 55.876

183

18759

320

207

205

179

174

18759

329

216

205

-679 9.151 9.563

-1.838 80 10.685

-2.003 7.741 9.698

-2.221 5.901 10.371

-2.545 8.579 9.393

-497 6.670 14.164

-679 8.617 14.446

-1.838 80 15.667

-2.003 6.766 15.619

-2.221 5.908 15.761

-2.545 8.592 14.567

1.925.924

1.968.694

2.067.736

2.170.193

2.219.429

2.989.159

3.035.284

3.055.382

3.275.550

3.400.536

3.405.008

43.922 106.613

42.476 108.963

47.180 118.788

49.901 130.263

47.759 125.255

108.749 315.901

102.890 331.020

104.146 331.996

109.402 360.314

115.549 375.019

115.851 350.642

96273 27546 3690 120129 1084641

96.430 28.135 4.264 120.301 1.095.972

98.117 27.846 4.600 121.363 1.111.552

98.743 28.118 4.167 122.736 1.119.599

100.855 28.949 4.405 125.399 1.175.049

103.165 31.546 6.419 128.292 1.252.168

Activa 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14

Passiva 17

Bankiers Toevertrouwde middelen 18.1 Spaargelden 18.2 Overige toevertrouwde middelen 19 Schuldbewijzen 20 Financiële verplichtingen aangehouden voor handelsdoeleinden 21 Financiële verplichtingen tegen reële waarde via winsten verliesrekening 22 Overige financiële verplichtingen 23 Belastingverplichtingen 24 Overige schulden 25 Overlopende passiva 26 Voorzieningen 27 Achtergestelde schulden 28 Kapitaal Reserves 29.1 Agioreserve 29.2 Herwaarderingsreserve 29.3 Wettelijke en statutaire reserves 29.4 Overige reserves 29.5 Ingehouden winsten (verliezen) voorgaande jaren 29.6 Ingekochte eigen aandelen (tegen verkrijgingsprijs) 30 Onverdeelde winst 31 Belang van derden 32

Totaal passiva Verplichtingen buiten de balans

33 34

Voorwaardelijke schulden Onherroepelijke faciliteiten Aanvullende gegevens

35 36 37 38 39

Tier 1-vermogen Tier 2-vermogen Totaal aftrekposten Totaal toetsingsvermogen (35 + 36 - 37) Risico gewogen activa

Met ingang van 2005 zijn de cijfers op basis van ias/ifrs-standaards samengesteld.

106*

Binnenlands bedrijf 2006

Geconsolideerd bedrijf 2007

2006

2007

iv

i

ii

iii

iii

iv

i

ii

iii

42.039 410.902 1.046.156 133.457

21.205 461.048 1.100.152 157.197

22.612 495.790 1.137.994 177.365

19.134 516.689 1.172.701 166.620

29.806 337.469 1.566.247 485.946

52.045 313.383 1.593.007 484.750

35.932 402.767 1.684.665 560.422

32.244 427.248 1.695.514 579.426

29.247 427.421 1.733.034 546.156

55.569 145.272 6.005 12.201 55.254 9.327 15.735 3.782 12.147 0 20.848

54.398 139.005 4.982 10.923 57.216 9.869 15.464 3.542 12.610 0 20.125

55.289 138.412 4.731 15.382 60.212 8.214 14.656 3.764 13.331 0 22.441

55.222 142.345 4.891 13.242 64.638 8.164 14.611 3.487 12.747 0 24.938

85.952 375.425 25.022 11.125 7.780 13.150 25.197 10.821 28.960 0 32.384

72.428 363.508 26.234 13.235 7.527 12.413 24.981 5.761 51.988 0 34.121

78.673 351.322 24.571 11.578 8.554 13.152 24.520 10.088 35.833 0 33.473

79.563 340.149 20.435 18.920 8.315 11.560 23.269 11.075 115.647 0 37.171

82.923 344.062 18.850 15.881 9.799 12.032 23.474 11.073 109.178 0 41.444

1.968.694

2.067.736

2.170.193

2.219.429

3.035.284

3.055.381

3.275.550

3.400.536

3.404.574

486.918

512.233

559.999

585.917

563.218

554.842

626.028

654.777

655.432

232.632 463.456 387.412

239.763 469.339 419.404

248.874 497.568 402.507

251.159 535.756 403.089

513.486 729.868 544.459

509.301 744.197 549.548

514.391 786.159 618.438

507.546 798.933 597.817

504.528 832.598 584.149

104.297

145.987

155.923

146.151

347.799

311.971

382.706

406.963

391.392

66.509 36.496 2.234 18.115 25.663 6.721 42.185 5.368

68.887 29.052 1.682 12.623 21.744 6.848 35.910 11.468

70.448 32.789 1.886 29.486 23.231 6.236 36.617 12.259

71.545 31.261 1.870 16.387 28.147 6.023 35.793 12.154

84.063 19.812 3.744 29.407 34.973 19.033 40.515 11.452

70.501 37.591 2.047 43.493 37.792 16.129 46.932 5.368

75.459 30.019 4.165 38.513 33.601 16.047 40.810 11.467

75.981 36.708 3.567 119.761 35.769 15.819 36.865 12.259

77.894 34.104 3.933 111.739 41.861 15.785 39.672 12.153

17.393 3.385 868 41.356 18759 -1.838 80 10.685

17.489 3.452 1.472 54.627 320 -2.003 7.741 9.698

17.750 1.653 1.521 57.188 207 -2.221 5.901 10.371

17.882 3.375 1.422 55.872 205 -2.545 8.579 9.393

16.784 3.935 1.287 48.891 174 -679 8.617 14.446

17.393 3.385 868 41.356 18759 -1.838 80 15.667

17.482 3.455 1.472 54.627 329 -2.003 6.766 15.619

17.743 1.655 1.521 57.188 216 -2.221 5.908 15.761

17.874 3.373 1.422 55.847 205 -2.545 8.591 14.567

1.968.694

2.067.736

2.170.193

2.219.429

3.035.284

3.055.382

3.275.550

3.400.536

3.404.574

42.476 108.963

47.180 118.788

49.901 130.263

47.759 125.255

102.890 331.020

104.146 331.996

109.402 360.314

115.549 375.019

115.851 350.642

96.430 28.135 4.264 120.301 1.095.972

98.117 27.846 4.600 121.363 1.111.552

98.743 28.118 4.167 122.736 1.119.599

Activa 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15

Kasmiddelen Bankiers Kredieten Financiële activa aangehouden voor handelsdoeleinden Financiële activa tegen reële waarde via winsten verliesrekening Financiële activa voor verkoop beschikbaar Financiële activa aangehouden tot einde looptijd Overige financiële activa Deelnemingen Immateriële activa Onroerende zaken en bedrijfsmiddelen Belastingvorderingen Overige activa Van aandeelhouders opgevraagde stortingen Overlopende activa

16

Totaal activa Passiva

17

Bankiers Toevertrouwde middelen 18.1 Spaargelden 18.2 Overige toevertrouwde middelen 19 Schuldbewijzen 20 Financiële verplichtingen aangehouden voor handelsdoeleinden 21 Financiële verplichtingen tegen reële waarde via winsten verliesrekening 22 Overige financiële verplichtingen 23 Belastingverplichtingen 24 Overige schulden 25 Overlopende passiva 26 Voorzieningen 27 Achtergestelde schulden 28 Kapitaal Reserves 29.1 Agioreserve 29.2 Herwaarderingsreserve 29.3 Wettelijke en statutaire reserves 29.4 Overige reserves 29.5 Ingehouden winsten (verliezen) voorgaande jaren 29.6 Ingekochte eigen aandelen (tegen verkrijgingsprijs) 30 Onverdeelde winst 31 Belang van derden 32

Totaal passiva Verplichtingen buiten de balans

33 34

Voorwaardelijke schulden Onherroepelijke faciliteiten Aanvullende gegevens

35 36 37 38 39

Tier 1-vermogen Tier 2-vermogen Totaal aftrekposten Totaal toetsingsvermogen (35 + 36 - 37) Risico gewogen activa

100.855 103.134 28.949 31.546 4.405 6.419 125.399 128.261 1.175.049 12.482.946

Met ingang van 2005 zijn de cijfers op basis van ias/ifrs-standaards samengesteld.

107*

Tabel 7.2 Baten en lasten van geregistreerde kredietinstellingen Gecumuleerde kwartaalcijfers binnen een kalenderjaar in miljoenen euro’s

Geconsolideerde resultatenrekening 2005

2006

2007

ii

iii

iv

i

ii

iii

iv

i

ii

iii

Rente Rentebaten Rentelasten Opbrengsten uit effecten en deelnemingen Provisie Provisiebaten Provisielasten Overig inkomen 1.4.1 Resultaat uit financiële transacties 1.4.2 Overige baten

14.697 54.808 40.110 629

22.652 87.418 64.765 1.692

29.736 125.373 95.638 1.789 11.550

7.996 36.308 28.312 273

15.572 73.871 58.299 761

23.302 112.593 89.292 1.083

31.220 151.714 120.494 2.398 13.476

8.002 44.360 36.358 728

15.248 88.062 72.813 1.365

22.931 130.004 107.073 1.838

6.616 1.200

10.197 1.820

4.198 827

8.208 1.650

12.091 2.296

4.229 772

8.644 1.679

12.844 2.531

4.016 2.464

4.433 4.334

5.199 6.667

1.949 2.046

4.192 4.296

5.581 6.699

5.972 8.602

2.045 2.197

3.649 4.591

5.049 5.791

1

27.223

41.488

54.941

15.634

31.379

46.460

61.668

16.430

31.818

45.922

9.480 6.634 908 1.131 585

14.295 9.934 1.436 1.769 1.005

18.948 15.685 2.141 178 1.446

5.054 3.650 566 875 466

10.229 7.426 1.150 1.904 1.049

15.347 11.094 1.782 2.575 1.846

20.669 18.872 2.394 107 2.626

5.496 4.111 613 987 587

10.725 8.142 1.142 1.986 1.129

16.049 11.999 1.677 2.438 1.903

1 0

51 0

53 -1

-22 0

-44 0

-29 0

10 0

187 1

208 0

231 0

18.739

28.490

38.450

10.588

21.714

32.614

44.678

11.982

23.332

34.297

0 8.483 2.112 6.371 0 0 0 6.371 111 6.260

0 12.998 3.257 9.741 2 -1 3 9.744 143 9.601

466 16.958 3.438 13.520 0 0 -2 13.520 298 13.222

0 5.045 1.233 3.812 0 0 0 3.812 99 3.714

15 9.680 2.097 7.583 0 0 0 7.583 161 7.422

15 13.860 2.890 10.970 0 0 0 10.970 242 10.728

624 17.614 3.489 14.125 -2 0 0 14.123 348 13.775

133 4.581 919 3.662 0 0 0 3.662 132 3.530

562 9.049 1.603 7.446 0 0 0 7.446 281 7.165

931 12.556 2.143 10.413 0 1 -1 10.413 462 9.951

1.1 1.1.1 1.1.2 1.2 1.3 1.3.1 1.3.2

Totaal baten

2.4

Bedrijfslasten Personeelskosten Andere beheerskosten Afschrijvingen Overige bedrijfslasten Waardeveranderingen van kredieten en vorderingen Waardeveranderingen van andere financiële activa en deelnemingen Toevoeging/onttrekking fonds algemene bankrisico’s

2

Totaal lasten

3

Winst/verlies van activa/passiva in verband met beëindiging van bedrijfsactiviteiten Bedrijfsresultaat vóór belastingen (1 – 2 + 3) Belastingen bedrijfsresultaat Bedrijfsresultaat ná belastingen (4 – 5) Buitengewone baten en lasten Belastingen buitengewoon resultaat Buitengewoon resultaat ná belastingen (7 – 8) Groepswinst/verlies (6 + 9) Belang van derden Nettowinst/verlies (10 – 11)

2.1.1 2.1.2 2.1.3 2.1.4 2.2 2.3

4 5 6 7 8 9 10 11 12

Voor de toelichting wordt verwezen naar de bijlage. 1 Met ingang van het 1e kwartaal 2005 zijn de cijfers op basis van ias/ifrs-standaards samengesteld.

108*

109*

Tabel 7.3 Buitenlandse schuldverhoudingen van mfi’s Ultimocijfers in miljoenen euro’s

Vorderingen

Verplichtingen

Netto vorderingen

2006

2006

2006

2007

2007

2007

iv

i

ii

iii

iv

i

ii

iii

iv

i

ii

iii

Europa België Cyprus Denemarken Duitsland Finland Frankrijk 1 Griekenland Guernsey Hongarije Ierland Italië Jersey Liechtenstein Luxemburg Malta Noorwegen Oostenrijk Polen Portugal Roemenië Rusland Slowakije Spanje Tsjechië Turkije Verenigd Koninkrijk IJsland Zweden Zwitserland Overig Europa 2

74.110 293 12.424 63.764 1.615 32.612 7.296 77 741 38.178 39.078 1.022 351 8.074 352 2.278 2.500 3.463 2.646 1.153 4.323 584 27.804 736 3.463 258.094 643 5.349 12.497 1.619

72.196 352 14.353 59.752 1.431 42.583 7.784 85 1.577 37.043 38.381 1.016 340 9.543 342 13.538 3.584 4.031 2.629 1.176 5.264 1.752 29.750 957 3.904 303.792 415 7.643 14.061 1.865

76.588 547 11.756 54.682 1.362 42.290 7.252 130 870 36.346 37.607 1.248 365 9.697 411 14.249 3.262 4.161 3.183 1.160 6.454 1.215 36.374 865 3.836 310.176 503 7.101 15.327 1.947

88.336 415 13.392 52.769 1.724 41.628 7.573 166 1.841 38.459 41.279 1.898 366 10.822 268 5.694 3.173 4.730 4.600 1.518 7.280 1.595 35.515 1.115 3.785 303.478 420 4.415 14.566 2.147

75.663 969 1.461 30.382 335 25.387 1.831 2.983 271 15.498 8.174 13.498 3.870 8.333 230 283 3.178 1.579 3.141 858 2.154 171 15.492 1.836 2.013 175.670 282 3.252 59.255 2.958

85.960 1.091 1.868 34.913 831 31.793 2.156 3.034 321 21.042 9.592 12.160 3.730 11.357 192 424 4.560 1.554 3.116 560 4.741 148 13.207 1.198 2.003 185.351 177 3.330 60.571 2.824

91.459 1.255 1.866 42.524 747 35.031 2.439 3.396 346 17.028 8.275 10.780 3.594 12.273 236 319 5.295 1.406 3.533 810 5.317 160 20.182 1.471 2.328 194.464 651 4.328 61.475 3.146

95.809 1.013 1.409 38.644 450 28.869 1.718 3.006 334 18.711 8.872 9.822 3.738 17.872 312 322 3.416 3.443 3.305 1.001 6.977 165 18.736 1.301 2.306 207.951 122 3.472 67.666 2.668

-1.553 -676 10.963 33.382 1.280 7.225 5.465 -2.906 470 22.680 30.904 -12.476 -3.519 -259 122 1.995 -678 1.884 -495 295 2.169 413 12.312 -1.100 1.450 82.424 361 2.097 -46.758 -1.339

-13.764 -739 12.485 24.839 600 10.790 5.628 -2.949 1.256 16.001 28.789 -11.144 -3.390 -1.814 150 13.114 -976 2.477 -487 616 523 1.604 16.543 -241 1.901 118.441 238 4.313 -46.510 -959

-14.871 -708 9.890 12.158 615 7.259 4.813 -3.266 524 19.318 29.332 -9.532 -3.229 -2.576 175 13.930 -2.033 2.755 -350 350 1.137 1.055 16.192 -606 1.508 115.712 -148 2.773 -46.148 -1.199

-7.473 -598 11.983 14.125 1.274 12.759 5.855 -2.840 1.507 19.748 32.407 -7.924 -3.372 -7.050 -44 5.372 -243 1.287 1.295 517 303 1.430 16.779 -186 1.479 95.527 298 943 -53.100 -521

Totaal Europa Europese Unie

67.149 579.883

681.141 639.907

690.966 646.148

694.970 657.644

461.260 373.084

503.807 413.829

536.136 444.566

553.432 456.061

145.889 206.799

177.334 226.078

154.830 201.582

141.538 201.583

Verdeling naar land 1.1.1 1.1.2 1.1.3 1.1.4 1.1.5 1.1.6 1.1.7 1.1.8 1.1.9 1.1.10 1.1.11 1.1.12 1.1.13 1.1.14 1.1.15 1.1.16 1.1.17 1.1.18 1.1.19 1.1.20 1.1.21 1.1.22 1.1.23 1.1.24 1.1.25 1.1.26 1.1.27 1.1.28 1.1.29 1.1.30 1

2.1 2.2 2.3 2.4

Afrika Liberia Mauritius Zuid-Afrika Overig Afrika

234 37 665 553

213 38 641 511

186 76 761 516

143 100 1.279 390

170 19 2.145 2.372

184 19 1.939 1.739

186 22 2.627 2.676

152 19 2.556 2.408

64 18 -1.480 -1.819

29 19 -1.298 -1.228

0 54 -1.866 -2.160

-9 81 -1.277 -2.018

2

Totaal Afrika

1.489

1.403

1.539

1.912

4.706

3.881

5.511

5.135

-3.217

-2.478

-3.972

-3.223

3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6

Midden-Oosten Bahrein Iran Libanon Saoedi-Arabië Verenigde Arabische Emiraten Overig Midden-Oosten

196 566 34 565 1.215 630

153 537 27 994 1.950 1.080

232 501 23 798 1.375 1.241

290 483 17 1.063 1.707 1.272

326 59 914 1.239 3.048 7.168

704 60 968 1.965 3.278 6.868

324 75 660 842 2.676 7.817

255 88 638 545 2.172 6.656

-130 507 -880 -674 -1.833 -6.538

-551 477 -941 -971 -1.328 -5.788

-92 426 -637 -44 -1.301 -6.576

35 395 -621 518 -465 -5.384

3

Totaal Midden-Oosten

3.206

4.741

4.170

4.832

12.754

13.843

12.394

10.354

-9.548

-9.102

-8.224

-5.522

Voor de toelichting wordt verwezen naar de bijlage. 1 Inclusief Monaco. 2 Estland, Letland, Litouwen, Slovenië, Andorra, Farøer, Gibraltar, Groenland, Man, San Marino,

110*

Vaticaanstad, Albanië, Bosnië-Herzegowina, Bulgarije, Kroatië, Macedonië, Moldavië, Montenegro, Oekraïne en Wit-Rusland.

4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6 4.7 4.8 4.9 4.10 4.11 4.12 4.13 4.14 4.15 4.16 4.17 4

Amerika Argentinië Aruba Bahama’s Bermuda Brazilië Canada Caymaneilanden Chili Colombia Cuba Mexico Nederlandse Antillen Panama Uruguay Venezuela Verenigde Staten Overig Amerika Totaal Amerika Latijns-Amerika en Caraïbisch gebied

Vorderingen

Verplichtingen

Netto vorderingen

2006

2006

2006

2007

2007

2007

iv

i

ii

iii

iv

i

ii

iii

iv

i

ii

iii

550 293 275 1.288 7.070 2.085 3.939 1.028 316 89 3.206 2.139 431 184 204 66.142 2.783

494 271 302 1.361 8.829 1.749 3.705 1.000 653 84 2.903 2.474 381 164 261 78.078 2.619

583 232 371 1.360 9.516 1.893 3.935 1.116 619 90 3.196 2.464 423 163 254 75.588 2.577

525 165 427 1.295 9.554 1.817 7.377 1.274 597 88 3.143 2.357 361 168 235 86.688 2.157

158 150 1.136 934 332 1.276 25.329 448 272 0 1.054 2.836 682 654 185 42.104 14.459

151 147 931 563 359 1.522 23.943 745 364 0 498 3.707 673 798 197 53.660 13.180

171 145 677 816 646 1.716 21.842 631 207 0 877 3.152 698 882 202 50.949 13.213

150 154 466 666 685 1.695 19.718 566 231 1 1.010 3.717 776 791 606 64.300 12.515

392 143 -861 354 6.738 809 -21.390 580 44 89 2.152 -697 -251 -470 19 24.038 -11.676

343 124 -629 798 8.470 227 -20.238 255 289 84 2.405 -1.233 -292 -634 64 24.418 -10.561

412 87 -306 544 8.870 177 -17.907 485 412 90 2.319 -688 -275 -719 52 24.639 -10.636

375 11 -39 629 8.869 122 -12.341 708 366 87 2.133 -1.360 -415 -623 -371 22.388 -10.358

92.022

105.328

104.380

118.228

92.009

101.438

96.824

108.047

13

3.890

7.556

10.181

23.795

25.501

26.899

29.723

48.629

46.256

44.159

42.052

-24.834

-20.755

-17.260

-12.329

5.1 5.2 5.3 5.4 5.5 5.6 5.7 5.8 5.9 5.10 5.11 5.12 5.13 5.14 5.15

Azië China Filipijnen Hongkong India Indonesië Japan Kazachstan Maleisië Oezbekistan Pakistan Singapore Taiwan Thailand Zuid-Korea Overig Azië

1.138 351 4.059 1.277 978 4.417 955 464 6 76 5.197 522 170 2.036 184

1.136 426 2.481 1.444 970 4.031 668 1.288 4 299 7.114 457 154 2.902 142

2.289 463 3.992 1.929 950 3.990 718 911 4 255 6.522 449 150 1.996 156

4.424 382 9.352 2.141 1.167 7.766 633 988 4 291 6.354 512 130 2.035 174

1.119 656 12.466 2.487 234 13.586 67 895 6 178 4.884 309 200 51 409

1.460 547 13.477 3.192 195 14.121 316 1.463 12 488 4.302 292 654 20 463

1.035 569 15.465 1.988 316 11.427 83 1.868 57 241 5.200 1.087 517 56 555

2.532 630 22.975 719 326 12.101 153 1.425 62 256 7.238 317 536 46 354

19 -305 -8.407 -1.210 744 -9.169 888 -431 0 -102 313 213 -30 1.985 -225

-324 -121 -10.996 -1.748 775 -10.090 352 -175 -8 -189 2.812 165 -500 2.882 -321

1.254 -106 -11.473 -59 634 -7.437 635 -957 -53 14 1.322 -638 -367 1.940 -399

1.892 -248 -13.623 1.422 841 -4.335 480 -437 -58 35 -884 195 -406 1.989 -180

5

Totaal Azië

21.830

23.516

24.774

36.353

37.547

41.002

40.464

49.670

-15.717

-17.486

-15.690

-13.317

6.1 6.2 6.3

Oceanië Australië Nieuw-Zeeland Overig Oceanië

2.691 81 202

3.724 66 239

4.407 215 370

4.616 70 303

3.211 114 102

3.090 96 149

3.258 131 183

2.754 135 134

-520 -33 100

634 -30 90

1.149 84 187

1.862 -65 169

6

Totaal Oceanië

2.974

4.029

4.992

4.989

3.427

3.335

3.572

3.023

-453

694

1.420

1.966

7 8

Niet aan landen toe te delen Internationale organen

11 359

5 339

2 371

0 259

-4 3.081

48 2.038

12 2.654

6 2.660

15 -2.722

-43 -1.699

-10 -2.283

-6 -2.401

Verdeling naar geldsoort 9.1 9.2 9.3 9.4 9.5

Buitenlandse geldsoorten Amerikaanse dollars Britse ponden Japanse yens Zwitserse franken Overige buitenlandse geldsoorten

245.319 36.274 11.494 9.999 36.418

269.738 45.248 10.027 12.738 41.694

260.589 60.137 11.548 10.316 42.123

276.149 60.274 13.833 9.721 42.511

211.235 55.804 11.155 11.071 27.374

230.110 56.117 12.031 11.227 28.675

228.963 71.890 10.187 9.246 32.951

254.353 70.453 11.639 10.374 30.004

34.084 -19.530 339 -1.072 9.044

39.628 -10.869 -2.004 1.511 13.019

31.626 -11.753 1.361 1.070 9.172

21.796 -10.179 2.194 -653 12.507

9 10

Totaal buitenlandse geldsoorten Euro’s

339.504 389.536

379.445 441.057

384.713 446.481

402.488 459.055

316.639 298.141

338.160 331.232

353.237 344.330

376.823 355.504

22.865 91.395

41.285 109.825

31.476 102.151

25.665 103.551

Verdeling naar tegenpartij 11 12

Banken Niet-banken

471.625 257.415

539.646 280.856

552.247 278.947

572.182 289.361

438.873 175.907

485.866 183.526

515.534 182.033

537.600 194.727

32.752 81.508

53.780 97.330

36.713 96.914

34.582 94.634

13

Totaal (1 t/m 8 = 9 + 10 = 11 + 12)

729.040

820.502

831.194

861.543

614.780

669.392

697.567

732.327

114.260

151.110

133.627

129.216

111*

Tabel 7.4 Geconsolideerde activa van binnenlandse kredietinstellingen: vorderingen op directe en uiteindelijke debiteur Ultimocijfers in miljoenen euro’s

2007

2006 iv Vorderingen op directe debiteur 1

1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 1.8 1.9 1.10 1.11 1.12 1.13 1.14 1.15 1.16 1.17 1.18 1.19 1.20 1.21 1.22 1.23 1.24 1.25 1.26 1.27 1.28 1.29 1.30 1.31 1

Uitgaand risico

InVordekomend ringen risico op uiteindelijke debiteur (1–2+3)

i Vorderingen op directe debiteur 1

Uitgaand risico


ii Vorderingen op directe debiteur 1

Uitgaand risico


1

2

3

4

1

2

3

4

1

2

3

4

Europa België Cyprus Denemarken Duitsland Finland Frankrijk Griekenland Guernsey Hongarije Ierland Italië Jersey Liechtenstein Luxemburg Malta Monaco Noorwegen Oostenrijk Polen Portugal Roemenië Rusland Slowakije Spanje Tsjechië Turkije Verenigd Koninkrijk IJsland Zweden Zwitserland Overig Europa

76.506 541 9.918 133.625 2.948 95.724 12.890 491 2.017 33.216 104.539 2.144 813 11.820 333 169 3.550 7.104 13.157 8.491 3.938 8.921 1.467 78.517 3.245 5.402 242.790 1.011 11.491 14.353 3.114

780 240 238 1.830 8 196 266 14 190 2.551 1.272 968 7 1.837 0 24 172 116 174 100 709 967 84 357 225 309 24.459 0 197 753 389

1.830 44 680 7.218 538 5.137 958 175 5 528 1.899 2 6 1.829 6 0 212 202 29 1.506 11 1.028 2 1.693 55 554 4.176 30 923 3.238 48

77.555 344 10.359 139.014 3.478 100.665 13.583 652 1.831 31.194 105.166 1.178 812 11.812 339 145 3.591 7.191 13.012 9.897 3.239 8.982 1.385 79.854 3.075 5.647 222.508 1.040 12.218 16.838 2.775

79.414 727 12.431 124.618 2.983 126.210 13.321 484 3.372 33.171 105.021 2.975 843 13.330 363 200 4.026 8.145 16.311 8.898 3.832 9.893 2.729 82.483 3.285 5.426 293.261 885 13.832 15.370 3.162

1.790 229 295 1.230 20 993 367 38 254 4.125 1.686 1.601 354 2.301 0 22 562 113 234 115 710 1.300 142 569 404 336 30.517 0 1.662 2.275 544

2.748 47 1.516 14.306 1.048 6.098 951 154 5 1.240 758 1 5 910 5 0 134 339 35 1.662 10 264 2 1.185 51 433 4.766 30 1.282 2.301 54

80.372 544 13.652 137.694 4.012 131.314 13.904 601 3.124 30.285 104.093 1.375 495 11.939 369 178 3.598 8.371 16.111 10.445 3.131 8.857 2.589 83.099 2.932 5.523 267.510 915 13.452 15.396 2.673

88.287 1.096 9.216 125.351 3.705 135.409 12.580 1.060 2.680 33.374 102.275 2.257 852 12.712 378 207 6.589 8.006 15.576 9.663 4.192 12.113 2.797 84.287 3.145 5.548 292.800 1.054 13.117 14.460 3.167

2.377 244 470 1.481 21 1.145 381 77 229 2.245 1.378 514 104 1.660 0 21 400 97 229 95 711 821 171 447 409 330 25.193 0 1.573 2.269 557

1.637 119 1.257 10.747 809 3.619 886 129 4 331 923 150 5 1.545 7 0 201 347 30 1.650 7 299 0 1.348 87 352 2.758 78 1.126 2.603 351

87.546 971 10.002 134.618 4.492 137.884 13.084 1.111 2.455 31.459 101.821 1.893 752 12.598 386 187 6.389 8.256 15.377 11.218 3.488 11.591 2.626 85.188 2.823 5.571 270.366 1.132 12.671 14.794 2.958

Totaal Europa Europese Unie

894.245 854.855

39.432 35.884

34.562 29.292

889.379 848.268

991.001 948.634

54.788 47.875

42.340 38.995

978.553 939.751

1.007.953 961.453

45.649 40.662

33.405 29.251

995.707 950.043

2.1 2.2 2.3 2.4

Afrika Liberia Mauritius Zuid-Afrika Overig Afrika

100 121 1.719 781

81 9 1 80

0 416 15 96

19 528 1.733 795

86 162 1.493 765

65 40 16 74

0 432 16 156

21 554 1.493 846

73 245 1.916 669

50 76 18 70

0 439 18 99

23 608 1.916 698

2

Totaal Afrika

2.721

171

527

3.075

2.506

195

604

2.914

2.903

214

556

3.245

3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6

Midden-Oosten Bahrein Iran Libanon Saoedi-Arabië Verenigde Arabische Emiraten Overig Midden-Oosten

705 587 228 1.172 3.194 1.084

39 31 0 32 127 82

24 11 0 61 93 81

690 567 228 1.200 3.161 1.083

620 562 26 1.504 3.485 1.872

32 37 0 32 128 107

32 0 0 47 85 37

619 524 26 1.518 3.442 1.805

595 554 10 1.474 4.284 2.139

21 39 0 33 249 242

27 0 0 52 133 50

601 515 10 1.493 4.167 1.949

3

Totaal Midden-Oosten

6.970

311

270

6.929

8.069

336

201

7.934

9.056

584

262

8.735

Voor de toelichting wordt verwezen naar de bijlage. 1 Grensoverschrijdende en lokale vorderingen in alle valuta.

112*

2006

2007 iv

Vorderingen op directe debiteur 1

4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6 4.7 4.8 4.9 4.10 4.11 4.12 4.13 4.14 4.15 4.16 4.17 4.18 4

Amerika Argentinië Aruba Bahama's Bermuda Brazilië Canada Caymaneilanden Chili Colombia Cuba Mexico Nederlandse Antillen Panama Uruguay Venezuela Verenigde Staten West-Indië Overig Amerika Totaal Amerika Latijns-Amerika en Caraïbisch gebied

Uitgaand risico


i Vorderingen op directe debiteur 1

Uitgaand risico


ii Vorderingen op directe debiteur 1

Uitgaand risico


1

2

3

4

1

2

3

4

1

2

3

4

1.161 298 443 2.724 37.208 25.542 18.141 2.272 634 153 7.669 1.077 671 697 573 418.420 2.645 1.040

125 17 112 731 1.383 213 10.929 35 74 12 871 182 368 5 178 2.536 251 234

24 3 42 127 217 494 69 32 0 7 198 99 46 2 0 19.513 180 41

1.059 284 373 2.121 36.043 25.824 7.282 2.270 560 147 6.997 995 351 694 394 435.397 2.575 846

1.082 278 780 2.850 39.423 24.805 19.567 2.295 1.012 137 6.931 1.240 640 713 576 440.279 3.339 1.020

95 17 143 1.114 1.300 388 10.061 12 71 5 1.086 249 298 5 69 2.647 263 226

92 3 41 230 360 551 50 29 0 7 155 125 11 11 0 26.990 217 32

1.079 264 680 1.966 38.483 24.968 9.555 2.312 941 139 6.000 1.117 351 720 507 464.622 3.294 829

1.333 241 805 4.259 42.776 27.761 18.953 2.660 921 133 8.279 1.294 714 721 567 453.200 3.403 1.019

82 16 159 2.364 1.225 396 8.968 38 7 1 1.121 321 317 1 62 1.882 421 238

0 3 0 161 333 484 48 16 0 2 107 125 14 7 0 28.529 241 31

1.251 227 646 2.057 41.884 27.847 10.033 2.639 914 134 7.265 1.098 411 727 505 479.847 3.225 810

521.368

18.256

21.094

524.212

546.967

18.049

28.904

557.827

569.039

17.619

30.101

581.520

77.406

15.507

1.087

62.991

81.883

15.014

1.363

68.237

88.078

15.341

1.088

73.826

5.1 5.2 5.3 5.4 5.5 5.6 5.7 5.8 5.9 5.10 5.11 5.12 5.13 5.14 5.15

Azië China Filipijnen Hongkong India Indonesië Japan Kazachstan Maleisië Oezbekistan Pakistan Singapore Taiwan Thailand Zuid-Korea Overig Azië

4.567 1.168 8.599 12.055 3.317 38.847 2.070 2.080 88 1.049 8.585 6.838 1.278 9.584 309

253 87 681 522 847 430 339 34 62 57 1.573 77 158 390 13

340 64 475 237 40 2.453 262 65 0 0 174 152 46 293 4

4.655 1.144 8.393 11.769 2.509 40.870 1.993 2.112 27 992 7.186 6.912 1.166 9.487 301

5.712 1.257 7.999 12.450 3.787 42.126 1.728 3.000 85 925 9.519 6.504 1.503 12.015 277

405 50 936 516 874 420 363 4 61 85 1.774 37 154 1.407 58

182 43 514 283 33 2.994 238 75 0 0 384 155 18 285 3

5.489 1.250 7.577 12.217 2.947 44.700 1.603 3.073 24 840 8.131 6.623 1.367 10.893 220

7.875 1.721 9.658 13.713 4.202 31.608 1.438 3.188 74 1.383 10.252 6.415 1.136 12.229 292

303 197 970 761 1.142 472 341 6 47 61 2.164 122 148 1.229 61

133 19 481 823 39 4.562 287 48 0 0 864 169 43 392 2

7.705 1.543 9.170 13.775 3.100 35.698 1.384 3.230 27 1.322 8.951 6.462 1.031 11.391 235

5

Totaal Azië

100.434

5.523

4.605

99.516

108.887

7.144

5.207

106.954

105.184

8.024

7.862

105.024

6.1 6.2 6.3 6.4

Oceanië Australië Britse overzeese gebieden Nieuw-Zeeland Overig Oceanië

52.180 2 4.377 449

373 0 860 101

1.373 47 100 2

53.180 49 3.618 350

60.153 56 4.114 274

1.334

1.522

57.197

55.854 56 3.655 323 _________ 59.888

1.277 55 64 31

57.008

1.164 56 56 9 _________ 1.285

457 0 759 67

Totaal Oceanië

275 0 770 60 _________ 1.105

59.333 1 4.809 310

6

54.965 0 4.369 374 _________ 59.708

64.453

1.283

1.427

64.597

7 8

Niet aan landen toe te delen Internationale organen

0 608

0 4

0 4

0 608

0 704

0 4

0 4

0 704

0 710

0 4

0 0

0 706

9

Totaal (1 t/m 8)

1.583.357

65.029

62.589

1.580.918

1.717.849

81.617

78.546

1.714.778

1.759.298

73.377

73.613

1.759.534

113*

Tabel 7.5 Onderhandse derivatencontracten bij Nederlandse banken Ultimocijfers in miljoenen Amerikaanse dollars

juni 2006 Totaal

Amerikaanse dollar

Instrument

Euro

Japanse yen

Britse pond

Overig

Valutacontracten 1 1.1 1.2 1.3 1.4

Outright forwards & Forex swaps Currency swaps otc options sold otc options bought

1.392.490 956.995 88.964 87.182

1.280.817 736.568 90.667 82.265

528.649 586.124 23.196 27.740

166.839 92.466 15.917 18.134

141.305 196.798 8.599 8.394

667.368 302.033 39.550 37.831

1

Totaal uitstaande bedragen

2.525.630

2.190.317

1.165.709

293.355

355.097

1.046.781

Bruto positieve marktwaarde Bruto negatieve marktwaarde

39.168 37.475

31.940 31.805

19.228 20.432

5.952 4.345

3.570 3.763

17.647 14.604

Rentecontracten 2.1 2.2 2.3 2.4

Forward rate agreements Renteswaps otc options sold otc options bought

691.537 11.086.817 614.156 708.800

164.499 2.596.086 232.881 198.184

126.735 5.707.565 222.065 338.726

8.481 804.141 83.121 90.291

120.890 676.503 49.485 58.662

270.934 1.302.523 26.604 22.936

2


13.101.311

3.191.650

6.395.091

986.033

905.540

1.622.997


137.176 139.116

40.408 41.860

77.335 77.579

5.378 5.481

3.921 4.586

10.135 9.611

Totaal

Europa 2 Latijns Overig Amerika Azië

Japan

vs

Overig

Aandelencontracten 3.1 3.2 3.3

Forwards and swaps otc options sold otc options bought

3

49.964 54.866 58.511

7.944 6.115 6.285

23 125 122

38.932 46.823 49.879

0 8 8

736 1.757 2.164

2.329 39 53


163.342

20.344

270

135.634

15

4.657

2.422


8.380 9.636

1.237 1.054

8 6

6.953 8.326

0 1

173 195

10 55

Totaal contracten 4

Uitstaande bedragen (1 + 2 + 3) Bruto positieve marktwaarde Bruto negatieve marktwaarde

15.790.283

184.724 186.227

Voor de toelichting wordt verwezen naar de bijlage. 1 De totalen zijn gecorrigeerd voor dubbeltellingen; telling van beide zijden van elke valutatransactie betekent dat de valutaire uitsplitsing optelt tot twee maal de bedragen in de totaalkolom.

114*

2 Betreft Europa exclusief voormalig Oostblok.

december 2006

juni 2007

Totaal

Amerikaanse dollar

1.240.960 1.191.317 58.193 58.413

1.180.916 910.410 50.612 55.136

385.375 689.007 14.918 15.950

114.324 124.970 11.738 11.928

150.052 230.533 10.852 11.360

2.548.882

2.197.075

1.105.250

262.960

37.269 40.531

33.890 36.603

17.731 19.089

656.268 11.666.892 633.365 667.328

200.575 2.677.681 224.755 196.165

13.623.853

123.744 126.070

Totaal

Euro

Japanse yen

Totaal

Amerikaanse dollar

651.253 427.715 28.264 22.450

1.515.066 1.409.241 108.058 97.872

1.386.363 1.127.709 96.748 82.335

422.499 772.144 25.428 27.758

140.945 143.322 17.190 17.396

260.385 316.559 12.697 12.300

819.939 458.747 64.053 55.955

402.798

1.129.681

3.130.237

2.693.155

1.247.830

318.853

601.942

1.398.693

4.502 5.571

4.663 4.656

13.751 15.143

42.846 39.558

35.213 31.839

18.195 15.386

6.353 7.464

6.655 4.139

19.276 20.287

139.876 5.531.292 271.838 339.213

3.319 1.203.696 76.075 78.092

94.821 772.031 31.986 37.661

217.677 1.482.192 28.710 16.198

706.258 14.039.914 695.994 688.071

129.642 2.921.379 276.520 222.500

161.975 6.845.164 307.574 349.669

909 1.288.170 59.492 79.884

192.435 1.107.766 25.116 20.695

221.295 1.877.435 27.291 15.323

3.299.176

6.282.219

1.361.181

936.499

1.744.777

16.130.236

3.550.040

7.664.382

1.428.455

1.346.013

2.141.348

28.983 30.298

74.513 74.405

3.914 4.650

4.195 5.038

12.138 11.680

177.462 176.269

33.720 36.696

114.885 109.018

4.261 4.585

9.467 11.539

15.129 14.431

Overig


Japan

vs

Britse pond

Overig

Totaal

Euro

Japanse yen

Overig


Japan

vs

Britse pond

Overig

63.514 61.662 66.511

10.093 3.024 2.990

2.622 205 220

45.683 54.983 60.074

0 4 4

1.621 3.383 3.112

3.494 62 112

86.140 76.137 67.491

11.119 2.430 2.605

0 1.113 1.184

60.413 68.697 60.210

0 0 0

5.542 3.383 3.313

9.066 515 178

191.687

16.107

3.048

160.740

8

8.117

3.668

229.767

16.153

2.297

189.320

0

12.238

9.759

11.569 12.895

722 1.154

38 37

9.693 10.373

0 0

1.029 1.259

87 72

17.837 18.076

866 1.141

46 55

16.041 14.990

55 0

768 1.441

61 448

16.364.422

19.490.240

172.582 179.496

238.145 233.903

115*

Tabel 7.6 Transacties en omzetten in het topgiraal betalingsverkeer naar type betaling Aantal transacties in duizenden 8007verkeer 2001 2002 2003 2004 2005 2006

Targetverkeer

TfTverkeer

Omzetten in miljarden euro’s

Overig verkeer

Totaal

8007verkeer

Targetverkeer

TfTverkeer

Overig verkeer

Totaal

1.381 1.193 1.220 1.252 1.027 944

508 561 628 788 794 855

1.534 1.517 1.560 1.368 1.259 1.298

600 1.277 1.309 1.358 1.409 1.455

4.023 4.548 4.717 4.766 4.489 4.552

1.251 1.209 1.255 1.167 1.182 934

11.868 11.480 11.871 12.879 14.790 16.089

909 682 649 771 952 1.048

6.661 7.432 7.590 8.780 7.647 7.325

20.689 20.803 21.365 23.597 24.571 25.396


265 247 238 222 237 358 357 409

216 213 215 208 219 225 231 235

307 332 325 303 336 375 382 412

340 357 369 364 366 376 519 998

1.128 1.149 1.147 1.097 1.158 1.334 1.489 2.054

299 274 226 213 221 275 515 455

3.495 3.696 4.211 3.999 4.182 4.368 4.948 4.900

205 235 298 246 269 317 439 545

1.759 1.824 1.782 1.811 1.909 1.937 1.927 2.101

5.758 6.029 6.517 6.269 6.581 6.897 7.829 8.001

2007 aug. sep. okt. nov.

141 125 156 134

78 77 90 84

148 120 157 141

341 310 366 358

708 632 769 717

157 101 127 79

1.711 1.526 1.766 1.589

216 131 186 166

721 595 736 729

2.805 2.353 2.815 2.563


116*

Tabel 7.9 Retailbetalingsverkeer 2005

2006

2005

2006 iv

2007 i

ii

iii

iv

i

ii

iii

Aantal transacties in duizenden 1 1.1 1.1.1 1.2 1.3 1.3.1 1.4 1.5 1.6 1.7

Binnenlands betalingsverkeer Betalingen op afstand (remote) Overschrijvingen waarvan schriftelijk Periodieke overboekingen Spoedbetalingen waarvan schriftelijk Acceptgiro’s Incassi Digitale Nota’s Betalingen via nieuwe media

2 2.1 2.2 2.3

2.309.236 954.182 74.804 88.062 6.952 2.016 200.554 1.059.348

2.490.362 1.056.928 62.947 105.476 6.619 1.749 177.765 1.139.061

592.650 246.660 18.344 25.534 1.848 492 48.224 270.246

622.813 264.018 17.882 26.345 1.749 476 49.895 280.316

628.943 268.443 15.989 26.456 1.697 468 46.394 285.137

601.256 250.420 13.976 26.235 1.597 418 40.073 281.646

637.350 274.047 15.100 26.440 1.576 388 41.403 291.962

640.618 275.975 15.194 26.622 1.530 332 46.495 287.391

646.515 279.980 13.410 26.295 1.547 334 43.001 292.327

625.798 261.515 11.823 26.228 1.591 333 38.770 293.718

137

4.514

137

491

817

1.286

1.920

2.605

3.366

3.976

Toonbankbetalingen Pinnen Chippen Creditcard

1.510.026 1.333.558 146.925 29.543

1.644.962 1.451.279 164.646 29.036

411.573 362.502 41.374 7.697

376.680 328.781 41.004 6.894

420.584 372.602 40.617 7.364

407.027 362.401 37.580 7.047

440.670 387.494 45.445 7.731

413.486 362.703 44.118 6.665

455.589 406.159 43.033 6.396

436.625 390.326 40.232 6.067

Totaal binnenlands betalingsverkeer (1+2) waarvan schriftelijk (=1.1.1+1.3.1+1.4)

3.819.262 277.374

4.135.323 242.461

1.004.223 67.060

999.493 68.252

1.049.527 62.851

1.008.284 54.466

1.078.020 56.892

1.054.104 62.021

1.102.104 56.744

1.062.423 50.926

524.357 472.671 15.976 35.711

528.833 481.082 14.283 33.467

133.580 120.774 3.988 8.817

122.604 110.613 3.479 8.512

138.449 126.322 3.727 8.400

133.406 121.724 3.455 8.227

134.373 122.423 3.622 8.328

125.644 114.408 3.233 8.003

136.099 124.677 3.468 7.954

126.940 115.959 3.192 7.790

3 3.1 3.2 3.3

Contante geldtransacties Geldautomaattransacties Balie-opnames Afstortingen

4 4.1 4.1.1 4.2 4.3

Grensoverschrijdend betalingsverkeer Betalingen op afstand (remote) Overschrijvingen waarvan schriftelijk Cheques Overige

12.824 12.694 1.126 86 44

14.346 14.230 750 74 42

3.405 3.371 265 22 13

3.482 3.451 211 20 11

3.601 3.571 196 19 11

3.515 3.486 172 18 11

3.749 3.723 171 17 9

3.936 3.906 167 17 12

4.125 4.097 150 15 12

4.146 4.120 138 13 13

5 5.1 5.2

Toonbankbetalingen Pinnen Creditcard

55.804 11.605 44.200

55.814 14.439 41.375

10.163 2.355 7.808

10.713 2.521 8.192

13.232 3.169 10.063

20.567 5.800 14.768

11.302 2.950 8.353

11.628 3.144 8.484

12.718 3.912 8.806

17.535 6.813 10.722

Totaal grensoverschrijdend betalingsverkeer (4+5) waarvan schriftelijk (4.1.1+4.2+4.3)

68.628 1.256

70.161 866

13.568 299

14.194 241

16.833 226

24.082 201

15.051 198

15.563 196

16.843 177

21.681 164

Contante geldtransacties Geldautomaattransacties

31.889 31.889

31.643 31.643

5.931 5.931

5.622 5.622

6.982 6.982

13.211 13.211

5.828 5.828

6.030 6.030

7.267 7.267

13.507 13.507

6 6.1

Aantallen per ultimo 7.1 7.2 7.3 7.4 7.5 7.6

Infrastructuur binnenlands betalingsverkeer Bankkantoren Geldautomaten Overige geldpunten Afstortingsautomaten Oplaadpunten Chipknip Betaalautomaten

7.7 7.8 7.9 7.10 7.11

Betaalrekeningen Bankpassen Europassen Chipknippen Creditcards


118*

3.341 7.446

3.356 8.114

3.341 7.446

3.343 7.826

3.345 8.009

3.351 8.062

3.356 8.114

3.333 8.176

3.307 8.152

3.309 8.083

1.773 4.054 252.224

1.960 4.154 265.779

1.773 4.054 252.224

1.806 4.136 254.402

1.871 4.138 259.875

1.925 4.148 265.168

1.960 4.154 265.779

1.976 4.188 296.974

2.036 4.169 300.443

2.049 4.201 302.476

23.573.538 23.473.267 23.573.538 24.210.132 23.492.293 23.454.359 23.473.267 23.470.646 23.427.739 23.589.799 5.465.133 5.128.774 5.465.133 5.391.793 5.328.512 5.248.855 5.128.774 4.845.186 4.555.273 3.674.272 19.939.697 20.350.925 19.939.697 20.115.750 20.116.349 20.290.330 20.350.925 21.069.223 21.770.055 22.323.567 17.532.891 18.203.479 17.532.891 17.820.873 17.672.365 17.917.209 18.203.479 18.221.943 18.227.117 18.201.590 6.053.342 5.956.551 6.053.342 6.033.094 6.128.634 6.127.632 5.956.551 5.970.941 5.968.091 5.976.641

2005

2006

2005

2006 iv

2007 i

ii

iii

iv

i

ii

iii

Bijbehorende omzetten in miljoenen euro’s 1 1.1 1.1.1 1.2 1.3 1.3.1 1.4 1.5 1.6 1.7

Binnenlands betalingsverkeer Betalingen op afstand (remote) Overschrijvingen waarvan schriftelijk Periodieke overboekingen Spoedbetalingen waarvan schriftelijk Acceptgiro’s Incassi Digitale Nota’s Betalingen via nieuwe media

2 2.1 2.2 2.3

Toonbankbetalingen Pinnen Chippen Creditcard Totaal binnenlands betalingsverkeer (1+2) waarvan schriftelijk (=1.1.1+1.3.1+1.4)

5.243.808 1.978.120 120.104 28.106 2.960.288 335.251 46.268 231.014

5.685.865 2.154.346 112.070 32.575 3.190.509 574.884 46.603 261.474

1.400.271 541.059 33.638 8.075 781.492 82.830 11.327 58.305

1.352.110 512.511 28.223 8.003 754.335 97.119 12.456 64.762

1.427.354 548.189 26.857 7.951 794.139 152.712 11.643 65.360

1.352.625 518.093 27.490 8.022 750.965 151.929 10.892 64.551

1.553.776 575.552 29.500 8.600 891.070 173.125 11.612 66.800

1.506.375 564.968 31.518 8.168 852.755 153.903 13.012 67.265

1.988.779 615.213 29.205 8.428 1.283.199 147.005 12.187 69.477

1.824.558 567.820 25.579 8.377 1.165.965 109.630 11.676 70.389

12

359

12

44

71

102

142

208

276

332

63.439 59.528 398 3.513

68.031 64.216 440 3.376

17.164 16.154 109 900

15.212 14.290 107 814

17.839 16.860 109 870

16.974 16.061 104 809

18.006 17.004 120 882

16.535 15.632 117 786

19.037 18.154 118 765

18.024 17.164 114 745

5.307.247 501.622

5.753.896 733.557

1.417.435 127.795

1.367.322 137.797

1.445.193 191.212

1.369.599 190.311

1.571.782 214.237

1.522.910 198.433

2.007.817 188.398

1.842.583 146.884

3 3.1 3.2 3.3

Contante geldtransacties Geldautomaattransacties Balie-opnames Afstortingen

139.094 55.003 15.740 68.350

135.755 55.529 15.111 65.115

35.460 14.185 4.071 17.204

29.628 12.404 3.416 13.808

35.838 14.690 3.859 17.289

34.673 14.183 3.680 16.810

35.616 14.252 4.156 17.208

33.279 12.889 3.698 16.692

36.265 14.684 4.072 17.509

34.625 13.808 3.821 16.996

4 4.1 4.1.1 4.2 4.3

Grensoverschrijdend betalingsverkeer Betalingen op afstand (remote) Overschrijvingen waarvan schriftelijk Cheques Overige

225.928 209.127 22.939 777 16.023

242.766 224.608 21.138 733 17.426

58.333 53.931 5.519 186 4.216

59.237 55.051 5.405 189 3.997

60.278 56.015 5.269 211 4.052

60.578 56.089 5.130 179 4.310

62.674 57.453 5.334 154 5.067

63.719 59.359 5.236 136 4.224

68.556 62.928 5.822 130 5.498

68.812 62.765 5.335 121 5.926

5 5.1 5.2

Toonbankbetalingen Pinnen Creditcard

5.364 1.015 4.349

5.454 1.232 4.222

1.085 207 878

1.198 231 967

1.302 266 1.035

1.786 488 1.298

1.168 247 921

1.220 221 999

1.177 259 918

1.411 447 963

231.292 39.739

248.219 39.296

59.418 9.921

60.435 9.591

61.579 9.532

62.364 9.618

63.841 10.555

64.939 9.596

69.733 11.450

70.222 11.382

4.698 4.698

4.662 4.662

891 891

842 842

997 997

1.950 1.950

873 873

993 993

1.156 1.156

2.291 2.291

Totaal grensoverschrijdend betalingsverkeer (4+5) waarvan schriftelijk (4.1.1+4.2+4.3) 6 6.1

Contante geldtransacties Geldautomaattransacties

119*

Tabel 8.1 Voorziening pensioenverplichting en dekkingsgraad van onder toezicht staande pensioenfondsen Miljoenen euro’s

2001

2002

2003

20041

20052

2006

1 2 3 4 5 6 7

Stand begin boekjaar Toevoeging uit premies (+) Toevoeging uit interest (+) Uitkeringen (–) Kosten (–) Onttrekking resultaat (–) Overige wijzigingen (+)

365.058 13.617 15.995 12.902 209 -5.645 -2.872

385.048 17.726 16.142 14.095 209 -2.540 14.798

422.866 19.751 18.291 15.272 235 1.018 17.304

464.769 21.680 16.399 16.451 251 3.523 -34.081

443.692 . . . . . .

. . . . . .

8

Stand einde boekjaar (1 t/m 7)

384.332

421.950

461.687

448.542

.

.

9 10 11 12

Stand einde boekjaar, mutaties niet verantwoord (+) Totaalstand einde boekjaar (8+9) Herverzekerd Technische voorziening pensioenen (10+11)

2.476 386.808 2.060 388.867

2.305 424.255 2.239 426.494

1.314 463.001 2.510 465.511

309 448.852 1.956 450.808

. 497.737 1.866 499.603

. 494.206 1.887 496.093

13 14 15 16

Balanstotaal Waardering balansposten op actuele waarde Schulden (–) Spaarfondsen (–)

468.847 92 10.469 693

437.752 15 9.642 716

491.347 522 11.328 818

551.703 24 14.406 946

637.702 241 16.383 1.105

745.111 -1.094 73.613 1.131

17

Dekking van de technische voorziening (13 t/m 16)

457.777

427.410

479.723

536.375

620.455

669.272

18 19

Gemiddelde dekkingsgraad (17 ÷ 10) Geüniformeerde dekkingsgraad

118 127

101 109

104 114

119 121

125 125

135 136

Voor de toelichting wordt verwezen naar de bijlage. 1 De daling van de technische voorziening pensioenverplichtingen in boekjaar 2004 wordt

120*

veroorzaakt doordat enkele pensioenfondsen, in het licht van het ftk, is overgegaan naar het contant maken tegen de nominale marktrente.

2 In verband met de overgang van een aantal pensioenfondsen op het overgangsregime (in aanloop naar het ftk) zijn niet alle gegevens beschikbaar.

Tabel 8.2 Pensioenpremies en -uitkeringen van onder toezicht staande pensioenfondsen Miljoenen euro’s

2001

2002

2003

2004

2005

2006

Bruto premies 1 2 3

Periodieke premies Premies ineens Spaarbijdragen

11.636 1.071 122

16.327 2.033 138

18.543 2.151 200

21.062 1.650 165

22.889 2.272 168

22.061 1.633 89

4 5 6

Totaal bruto premies (1 t/m 3) Herverzekeringspremie (–) Netto premie (4 – 5)

12.829 596 12.232

18.498 503 17.996

20.893 494 20.400

22.877 474 22.403

25.329 382 24.947

23.783 291 23.492

8.446 568 2.991 36 26 0 7 10 550 686

9.217 643 3.201 37 24 3 0 8 692 722

10.203 689 3.383 39 32 0 0 2 741 650

10.738 728 3.522 42 32 1 2 1 802 722

11.676 676 3.672 43 37 0 5 1 883 894

12.091 645 3.870 56 26 1 2 1 964 1.364

13.320

14.546

15.738

16.590

17.887

19.020

Bruto uitkeringen 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16

Ouderdomspensioen Invaliditeitspensioen Nabestaandenpensioen (excl. wezenpensioen) Wezenpensioen Afkopen wegens gering bedrag Afkopen wegens emigratie Premierestituties Gelegenheidsuitkeringen Prepensioenuitkeringen Overig, niet gespecificeerd

17

Totaal bruto uitkeringen (7 t/m 16)


121*

Tabel 8.3 Balans en actuele waarde beleggingen van onder toezicht staande pensioenfondsen Miljoenen euro’s

2001

2002

2003

2004 1

2005

2006

Activa 1 2 3 4 5 6 7

Beleggingen in zakelijke waarden Beleggingen in vastrentende waarden Overige beleggingen Herverzekerde technische voorziening Vorderingen Overlopende activa Overige activa

192.924 202.276 61.174 6.184 7.180 336 4.564

149.231 207.856 59.922 6.239 8.643 393 10.449

190.764 216.594 65.189 6.431 7.999 366 9.407

214.695 243.915 71.605 3.019 7.311 459 12.065

260.183 275.776 80.840 3.772 7.754 421 11.600

280.747 287.882 92.481 3.856 53.972 509 26.909

8

Totaal activa

474.637

442.734

496.750

553.069

640.346

746.356

Passiva 9 10 11 12 13 14 15 16

Stichtingskapitaal Reserves Aandeel derden in geconsolideerde deelnemingen Technische voorziening pensioenverplichtingen Spaarfondsen Overige voorzieningen Schulden Overlopende passiva

170 65.442 64 392.992 788 4.302 10.442 438

142 -1.053 0 430.494 821 2.355 9.454 520

10 13.362 0 469.433 946 1.575 10.716 709

10 83.847 0 451.870 1.015 1.818 13.515 993

24 118.321 0 501.508 1.213 2.656 15.841 782

9 170.615 0 498.062 1.249 2.756 73.019 646

17

Totaal passiva

474.637

442.734

496.750

553.069

640.346

746.356

Actuele waarde beleggingen 18 19 20 21 22 23 24 25 26

Terreinen en gebouwen Deelnemingen, niet geconsolideerd Aandelen e.a. niet-vastrentende waardepapieren Obligaties e.a. vastrentende waardepapieren Hypothecaire leningen Leningen op schuldbekentenis Deposito’s Overige beleggingen Liquide middelen

49.609 2.922 192.924 165.219 14.331 22.189 537 8.643 4.403

46.564 2.916 149.231 176.356 15.464 14.772 1.264 10.442 10.287

48.355 4.721 190.764 189.525 14.560 10.834 1.675 12.113 9.263

52.452 6.222 214.695 218.090 14.136 9.598 2.091 12.931 11.897

60.810 467 260.183 251.854 12.623 8.146 3.153 19.563 11.417

71.389 826 280.747 266.443 12.327 7.196 1.916 20.266 26.728

27

Totaal actuele waarde (18 t/m 26)

460.777

427.297

481.811

542.112

628.216

687.838

Voor de toelichting wordt verwezen naar de bijlage. 1 De daling van de technische voorziening pensioenverplichtingen in boekjaar 2004 wordt

122*

veroorzaakt doordat een groot pensioenfonds, in het licht van het ftk, is overgegaan naar het contant maken tegen de nominale marktrente.

Tabel 8.4 Baten- en lastenrekening van onder toezicht staande pensioenfondsen Miljoenen euro’s

2001

2002

2003

2004 1

2005 2

2006

Baten en lasten 1 2 3 4 5 6 7 8

Premie eigen rekening (+) Saldo waardeoverdrachten (+) Beleggingsopbrengsten (+) Overige baten (+) Uitkeringen eigen rekening (–) Mutatie technische voorzieningen (–) Kosten (–) Overige lasten (–)

12.224 128 -11.549 1.510 12.961 19.268 715 316

17.993 606 -35.336 1.830 14.164 35.300 779 627

20.398 591 46.013 897 15.292 39.252 824 1.331

22.399 889 48.789 3.685 16.438 -12.591 794 1.567

24.982 769 75.768 801 17.743 50.930 904 1.987

23.521 1.464 50.443 905 18.895 1.294 924 1.120

9

Resultaat pensioenbedrijf (1 t/m 8)

-30.947

-65.777

11.200

69.553

30.756

54.100

10 11

Buitengewone baten en lasten (+) Aandeel van derden in resultaat (–)

295 6

673 1

-34 0

151 0

-115 0

35 3

12

Resultaat (9 + 10 – 11)

-30.658

-65.105

11.165

69.704

30.641

54.132

Uitsplitsing resultaat 13 14 15 16

Resultaat op interest (+) Resultaat op kosten (+) Resultaat op premie, sterfte etc. (+) Toevoeging vpv op grond van bijzondere oorzaken (–)

-27.598 -72 -5.649 -192

-51.525 -97 -2.529 20.388

27.717 -70 1.015 12.811

32.389 -9 3.523 804

. . . .

. . . .

17

Totaalresultaat op grondslagen (13 t/m 16)

-33.127

-74.539

15.851

35.099

.

.

18 19 20 21

Toevoeging vpv op grond van wijzigingen regeling (–) Premiekorting/suppletie (+) Aandeel derden in resultaat geconsolideerde deelnemingen (+) Overig resultaat (+)

8.588 -1.876 -6 13.075

9.999 -1.363 -1 20.795

3.566 -944 0 -176

-36.427 -674 0 -1.148

. . . .

. . . .

22

Totaal resultaat (17 t/m 21)

-30.522

-65.108

11.165

69.704

.

.

16.745 -7.548

15.945 -3.047

15.366 11.025

15.353 12.184

16.565 528

16.679 6.344

9.197

12.898

26.391

27.537

17.093

23.023

Beleggingsopbrengsten 23 24

Directe beleggingsopbrengsten (huren, rente, dividenden etc.) Gerealiseerde waardemutaties

25

Totaal gerealiseerde beleggingsopbrengst (23 + 24)

26

Niet gerealiseerde waardemutaties

-20.745

-48.234

19.622

21.253

58.675

27.420

27

Totale beleggingsopbrengst (25 + 26)

-11.549

-35.336

46.013

48.789

75.768

50.443

Voor de toelichting wordt verwezen naar de bijlage. 1 De negatieve mutatie van de technische voorziening pensioenverplichtingen in boekjaar 2004 wordt

veroorzaakt doordat enkele pensioenfondsen, in het licht van het ftk, is overgegaan naar het contant maken tegen de nominale marktrente.

2 In verband met de overgang van een aantal pensioenfondsen op het overgangsregime (in aanloop naar het ftk) zijn niet alle gegevens beschikbaar.

123*

Tabel 8.5 Aantal deelnemers en aanspraken van onder toezicht staande pensioenfondsen Duizenden

2001

2002

2003

2004

2005

2006

Actieve deelnemers 1 2 3 4 5 6 7 8

Stand einde vorig boekjaar Nieuwe toetredingen (+) Herintredingen (+) Ontslag met premievrije aanspraak (–) Waardeoverdracht (–) Ingang pensioen (–) Overlijden (–) Andere oorzaken (+)

5.441 978 196 600 7 62 12 -29

5.903 942 202 665 5 70 12 -77

6.115 706 190 782 6 76 12 -84

6.047 664 178 591 10 81 11 50

6.257 607 203 636 6 86 11 -93

5.987 649 185 720 15 79 9 -90

9


5.905

6.220

6.052

6.246

6.237

5.938

10

Aanspraak op jaarbasis einde boekjaar (EUR miljoen)

21.459

21.975

23.046

24.630

26.116

26.975

Gewezen deelnemers 11 12 13 14 15 16 17

Stand einde vorig boekjaar Ontslag met premievrije aanspraak (+) Herintredingen (–) Waardeoverdracht (–) Ingang pensioen (–) Overlijden (–) Andere oorzaken (+)

6.600 600 196 101 91 19 281

7.068 665 202 109 92 20 133

7.416 782 190 119 100 20 73

7.834 591 178 91 101 20 0

8.038 636 203 76 109 19 31

8.113 720 185 82 109 19 58

18


7.074

7.442

7.841

8.037

8.298

8.496

19


4.853

5.193

5.305

5.424

6.493

7.727

Pensioentrekkende deelnemers 20 21 22 23 24

Stand einde vorig boekjaar Ingang pensioen (+) Overlijden (–) Afloop (–) Andere oorzaken (+)

2.017 234 89 25 -8

2.131 244 93 20 -54

2.215 251 96 25 -53

2.286 253 93 22 -57

2.371 270 95 43 -62

2.405 250 96 30 -53

25


2.130

2.207

2.292

2.366

2.441

2.477

26


11.878

13.811

14.003

14.997

15.950

16.630


124*

Tabel 8.6 Geraamde dekkingsgraad van pensioenfondsen 2007 i 1

Ondernemingspensioenfondsen

1.1 1.2 1.3

Beschikbare middelen voor risico fonds Geraamde technische voorzieningen voor risico fonds Geraamde dekkingsgraad (%)

Dekkingsgraad naar pensioenfondsen 1.4.1 Dekkingsgraad < 105 % 1.4.2 Dekkingsgraad 105 - 130% 1.4.3 Dekkingsgraad > 130% Dekkingsgraad naar deelnemers 1.5.1 Dekkingsgraad < 105 % 1.5.2 Dekkingsgraad 105 - 130% 1.5.3 Dekkingsgraad > 130% 2

Bedrijfstakpensioenfondsen

2.1 2.2 2.3


Dekkingsgraad naar pensioenfondsen 2.4.1 Dekkingsgraad < 105 % 2.4.2 Dekkingsgraad 105 - 130% 2.4.3 Dekkingsgraad > 130%

ii

Miljoenen euro’s 179.666 125.636

183.300 119.647

183.169 121.927

143

153

150

Aantallen pensioenfondsen 0 166 180

0 93 253

0 159.472 502.089

0 68.261 587.245

467.862 337.168

475.735 317.682

485.317 326.363

139

150

149


0 13 72

Beroepspensioenfondsen

Miljoenen euro’s

3.1 3.2 3.3


Totaal

4.1 4.2 4.3


Dekkingsgraad naar pensioenfondsen 4.4.1 Dekkingsgraad < 105 % 4.4.2 Dekkingsgraad 105 - 130% 4.4.3 Dekkingsgraad > 130% Dekkingsgraad naar deelnemers 4.5.1 Dekkingsgraad < 105 % 4.5.2 Dekkingsgraad 105 - 130% 4.5.3 Dekkingsgraad > 130%

0 17 65

Aantallen actieve deelnemers

3

4

0 90.491 569.481

Miljoenen euro’s

0 514.652 4.525.069

Dekkingsgraad naar deelnemers 3.5.1 Dekkingsgraad < 105 % 3.5.2 Dekkingsgraad 105 - 130% 3.5.3 Dekkingsgraad > 130%

0 108 231

Aantallen actieve deelnemers

Dekkingsgraad naar deelnemers 2.5.1 Dekkingsgraad < 105 % 2.5.2 Dekkingsgraad 105 - 130% 2.5.3 Dekkingsgraad > 130%

Dekkingsgraad naar pensioenfondsen 3.4.1 Dekkingsgraad < 105 % 3.4.2 Dekkingsgraad 105 - 130% 3.4.3 Dekkingsgraad > 130%

iii

0 204.943 4.834.778

0 238.410 4.799.683

19.468 10.430

19.806 9.781

19.881 10.962

187

202

181


0 3 8

0 3 8

Aantallen actieve deelnemers 0 10.037 36.455

0 4.233 42.259

0 4.233 42.259

666.996 473.234

678.841 447.110

688.367 459.252

141

152

150


0 109 333

0 128 304

Aantallen actieve deelnemers 0 0 684.171 277.457 5.063.613 5.464.282

0 333.134 5.411.423


125*

Tabel 8.7 Belegd pensioenvermogen voor risico pensioenfondsen Ultimocijfers in miljoenen euro’s

2007 i Excl. Derivaten Vastgoedbeleggingen Naar type 1.1.1 Directe beleggingen in vastgoed 1.1.2 Indirecte beleggingen in vastgoed

22052 53009

Naar valuta 1.2.1 Euro 1.2.2 Niet euro

45195 29867

1

75062

2.1.1 2.1.2 2.1.3 2.1.4

Totaal vastgoedbeleggingen Rendement (%) Aandelen Naar type Mature markets Emerging markets Private equity Beleggingsfondsen

197480 28593 15273 29802

86455 184693

2

271148

3.1.1 3.1.2 3.1.3 3.1.4 3.1.5 3.1.6

Vastrentende waarden Naar type Staatsobligaties, niet index-linked Index-linked bonds Hypothecaire leningen Credits Beleggingsfondsen Kortlopende vorderingen op banken

Naar valuta 3.2.1 Euro 3.2.2 Niet euro 3.3.1 3.3.2 3.3.3 3.3.4 3.3.5 3.3.6 3

4.1.1 4.1.2 4.1.3 4.1.4 4.1.5

Naar rating aaa aa a bbb Lager dan bbb Geen rating Totaal vastrentende waarden Rendement (%) Overige beleggingen Naar type Hedge funds Commodities Beleggingsfondsen Liquide middelen beschikbaar voor beleggingen Overig

0 11

22052 53020

Excl. Derivaten

22272 50794

Derivaten

3 -40

116845 26092 32497 79987 31378 10916

Incl. Derivaten

22276 50753

44806 28260 11

75073

73066

-1165 180 5 95

196315 28773 15278 29896

-37

73029

270263

1534 100 -129 331 6 -7709

118378 26191 32368 80317 31384 3207

Excl. Derivaten

22667 50962

73630

208623 30665 16245 31577

287111

-2477 -475 4 65

206147 30190 16249 31642

202440 32491 15939 30663

-2883

284228

281533

-1653 26 -265 2 -157 -4520

112546 24321 32638 83536 28869 2597

112160 29245 32120 86533 30076 13963

168200 38461 30828 14717 16061 29447

162695 39344 31651 15028 15402 26956

171723 42662 32554 15078 17214 24867

291076

-6569

-0,06

13843 3411 2217 7595 -6388

8881 11797

4

20678

382 10554 49 -3112 2560

14225 13965 2266 4483 -3827

284508

31111

73834

-515 -297 117 891

201925 32194 16055 31554

196

281729

304098

-2726 1561 -134 1422 227 -4598

109434 30806 31986 87954 30303 9365

-4248

299849

-1,97

16876 3766 1720 14010 -5625

496 10941 0 -3381 -671

17373 14707 1720 10629 -6295

11169 19578 10433

205

-1,12

231875 72223

291846

22679 51155

81580 199953

225800 65276

-5868

12 193

6,85

114200 24296 32904 83534 29027 7117

30747

Incl. Derivaten

0,73

224868 72846

297714

Derivaten

-1,57

88806 198305 -885

iii

45547 28083

2,31

Naar valuta 4.2.1 Euro 4.2.2 Niet euro Totaal overige beleggingen Rendement (%)

Incl. Derivaten

3,96

Naar valuta 2.2.1 Euro 2.2.2 Niet euro Totaal aandelen Rendement (%)

Derivaten

ii

1,31

18540 3819 1566 8005 -8704

518 12024 -2 -4987 2533

19058 15843 1564 3019 -6171

10085

33312

7268 15959 7386

1,25

38133

23227

0,88

12,43

Totaal beleggingen voor risico fonds Naar valuta 5.1.1 Euro 5.1.2 Niet euro

365399 299203

5

664602

Totaal beleggingen voor risico fonds Rendement (%)


126*

370581 311419 3691

668293

1,55

682000

366270 316218 -2103

679897

1,64

682488

6237

688725

1,33

Tabel 8.8 Hoogte toeslagen voor actieve en inactieve deelnemers Primocijfers, percentages

2007 Actieve deelnemers

Inactieve deelnemers

Ondernemingspensioenfondsen 1.1 1.2 1.3 1.4

Geen toezegging Voorwaardelijke toezegging Onvoorwaardelijke toezegging Combinatie van voorwaardelijke /onvoorwaardelijke toezegging

1,73 1,67 1,50 1,64

1,52 1,29 2,03 1,29

1

Gemiddeld

1,64

1,32

Bedrijfstakpensioenfondsen 2.1 2.2 2.3 2.4


1,09 2,24 1,25

1,71 2,06

2

Gemiddeld

2,20

2,04

Beroepspensioenfondsen 3.1 3.2 3.3 3.4


1,87

3

Gemiddeld

1,87

4,73

4,73

Totaal 4.1 4.2 4.3 4.4


1,22 2,20 1,43 1,64

1,67 1,98 2,03 1,29

4

Gemiddeld

2,15

1,96


127*

Tabel 8.9 Typen pensioenovereenkomsten Primocijfers

Uitkeringsovereenkomst Eindloon

Premieovereenkomst

Middelloon 1

2

Combinatie van eind-/middelloon 3

Vaste bedragen

Kapitaalovereenkomst

Anders 4

5

6

7

Aantallen pensioenfondsen / procenten 2002 2003 2004 2005 2006 20061 2007

499 444 397 342 299 226 84

53,1 48,2 46,2 41,2 37,8 34,0 14,9

182 209 214 244 267 239 304

19,4 22,7 24,9 29,4 33,7 35,9 54,0

116 134 136 133 121 105 21

12,4 14,5 15,8 16,0 15,3 15,8 3,7

28 23 18 17 17 16 4

3,0 2,5 2,1 2,0 2,1 2,4 0,7

66 58 59 55 56 56 2

1,1 0,9 1,0 0,9 0,9 0,9 0,0

7

1,2

47 46 44 46 50 41 38

5,0 5,0 5,1 5,5 6,3 6,2 6,7

8

1,4

0,8

143 145 142 191 228 226 293

2,4 2,3 2,3 3,1 3,7 3,8 4,9

6

0,1

0,4 0,5

2,9

1.627 2.210 2.475 2.983 4.234 4.190 11.829

0,7 0,8 0,8 2,4

827

0,2

1,7

133 167 190 233 257 254 251

1,0 0,9 0,9 1,0 1,0 1,0 1,1

34

0,1

2,0

48 67 77 98 180 174 546

0,4 0,5 0,5 0,6 1,0 1,0 2,9

22

0,1

Aantallen actieve deelnemers in duizenden / procenten 2002 2003 2004 2005 2006 20061 2007

3.209 3.066 729 661 637 445 183

54,3 49,3 12,0 10,6 10,2 7,4 3,1

1.866 2.201 4.396 4.631 4.776 4.733 5.027

31,6 35,4 72,6 74,1 76,6 79,0 84,7

402 535 521 509 473 467 68

6,8 8,6 8,6 8,1 7,6 7,8 1,1

45

Voorziening pensioenverplichting in miljoenen euro’s / procenten 2002 2003 2004 2005 2006 20061 2007

260.445 266.749 65.749 62.422 62.834 58.957 23.532

66,3 62,0 14,0 13,8 12,5 12,0 4,7

76.044 95.600 331.146 313.617 361.553 359.120 401.235

19,4 22,2 70,5 69,4 72,1 72,8 80,6

40.406 50.158 53.264 57.039 56.422 55.138 14.709

10,3 11,7 11,3 12,6 11,3 11,2 3,0

12.481 12.858 13.212 12.742 13.930 13.930 54

3,2 3,0 2,8 2,8 2,8 2,8 0,0

1.452 3.990 3.116 3.225 3.058 3.003 742

11,3 21,6 14,9 14,1 12,1 12,2 3,1

241 238 284 300 315 315 2

1,9 1,3 1,4 1,3 1,2 1,3 0,0

10,3 11,8 12,1 12,6 12,1 12,1 3,1

319 332 349 368 386 386 2

2,4 2,3 2,2 2,2 2,2 2,2 0,0

14.666

0,5

Premies in miljoenen euro’s / procenten 2002 2003 2004 2005 2006 20061 2007

7.091 8.222 2.759 2.700 2.603 2.050 759

55,3 44,4 13,2 11,8 10,3 8,3 3,2

3.127 5.292 13.948 15.859 18.933 18.808 20.089

24,4 28,6 66,8 69,3 74,7 76,5 84,5

404

Uitkeringen in miljoenen euro’s / procenten 2002 2003 2004 2005 2006 20061 2007

9.106 8.971 2.657 2.574 2.688 2.363 1.068

68,4 61,7 16,9 15,5 15,0 13,6 5,6

2.350 3.248 10.310 11.152 12.358 12.258 15.211

17,6 22,3 65,5 67,2 69,1 70,6 80,0

Voor de toelichting wordt verwezen naar de bijlage. De procentkolommen geven aan welk percentage de aantallen of bedragen in de naastgelegen linkerkolom van het totaal uitmaken.

128*

1.367 1.711 1.906 2.091 2.156 2.100 591

1 Begin nieuwe reeks; vanaf 2006 worden alleen de rapportageplichtige pensioenfondsen in de statistieken opgenomen.

388

Spaarsysteem

Combinatie van overeenkomsten

8

38 34 31 27 21 16

9

4,0 3,7 3,6 3,2 2,7 2,4 77

45 47 46 42 38 38

0,8 0,8 0,8 0,7 0,6 0,6 136

787 1.022 1.090 303 504 504

0,2 0,2 0,2 0,1 0,1 0,1 20.042

89 99 99 87 80 80

0,7 0,5 0,5 0,4 0,3 0,3 1.049

108 148 176 31 34 34

Overig

0,8 1,0 1,1 0,2 0,2 0,2 765

Totaal

10

11

13,7

29 31 20 22 17 22 20

3,1 3,4 2,3 2,6 2,1 3,3 3,6

939 921 860 831 792 665 563

2,3

174 168 159 153 29 272 178

2,9 2,7 2,6 2,5 0,5 4,4 3,0

5.905 6.220 6.052 6.242 6.237 6.237 5.938

4,0

1.202 1.897 2.497 2.764 2.031 9.669 11.168

0,3 0,4 0,5 0,6 0,4 1,9 2,2

392.992 430.494 469.433 451.870 501.508 501.508 498.062

4,4

696 490 499 454 83 819 453

5,4 2,6 2,4 2,0 0,3 3,2 1,9

12.829 18.498 20.895 22.858 25.329 25.329 23.783

4,0

23 69 263 257 85 572 427

0,2 0,5 1,7 1,6 0,5 3,2 2,2

13.321 14.546 15.738 16.571 17.887 17.887 19.020

129*

Tabel 8.10 Soorten pensioen Primocijfers

Ouderdomspensioen

Partnerpensioen 1

Wezenpensioen 2

3

Arbeidsongeschiktheidspensioen

Ongehuwdenpensioen 4

5

Tijdelijk ouderdomspensioen

6

Tijdelijk nabestaandenpensioen

7


877 853 802 774 740 619 547

93,4 92,6 93,3 93,1 93,4 93,1 97,2

888 863 810 781 746 624 533

94,6 93,7 94,2 94,0 94,2 93,8 94,7

873 852 801 770 735 616 534

93,0 92,5 93,1 92,7 92,8 92,6 94,8

446 440 424 416 394 352 293

47,5 47,8 49,3 50,1 49,7 52,9 52,0

117 86 73 63 59 48

12,5 9,3 8,5 7,6 7,4 7,2

392 443 433 436 426 372 103

41,7 48,1 50,3 52,5 53,8 55,9 18,3

397 393 372 361 345 300 286

42,3 42,7 43,3 43,4 43,6 45,1 50,8

4.353 4.568 4.686 4.834 4.802 4.764 4.149

73,7 73,4 77,4 77,4 77,0 79,5 69,9

202 139 99 93 89 89

3,4 2,2 1,6 1,5 1,4 1,5

3.912 5.213 5.139 5.438 5.251 5.014 1.696

66,2 83,8 84,9 87,1 84,2 83,7 28,6

4.775 4.949 4.893 5.026 4.969 4.924 4.282

80,9 79,6 80,8 80,5 79,7 82,2 72,1


5.472 5.657 5.598 5.764 5.746 5.692 5.761

92,7 90,9 92,5 92,3 92,1 95,0 97,0

5.512 5.699 5.638 5.804 5.783 5.729 5.492

93,3 91,6 93,2 92,9 92,7 95,7 92,5


130*

5.473 5.658 5.598 5.764 5.746 5.692 5.500

92,7 91,0 92,5 92,3 92,1 95,0 92,6


Overbruggingspensioen

Kapitaal 8

48

123

9

Totaal 10

11

69 71 68 69 69 58

7,3 7,7 7,9 8,3 8,7 8,7

91 88 83 78 80 70

9,7 9,6 9,7 9,4 10,1 10,5

939 921 860 831 792 665 563

148 147 146 310 312 312

2,5 2,4 2,4 5,0 5,0 5,2

2.357 2.433 2.494 2.456 2.632 2.631

39,9 39,1 41,2 39,3 42,2 43,9

5.905 6.220 6.052 6.246 6.237 5.989 5.938

8,5

2,1

Anders

131*

Tabel 8.11 Opbouwpercentage bij de toezegging van het ouderdomspensioen voor uitkeringsovereenkomsten Primocijfers

Kleiner dan 1,5%

Gelijk aan 1,5% 1

Van 1,5% tot 1,75% Gelijk aan 1,75% 2

3

Van 1,75% tot 2% 4

Gelijk aan 2%

5

Van 2% tot 2,25% 6

7


32 29 28 28 28 25 16

3,9 3,6 3,7 3,8 4,0 4,3 3,3

10 9 9 7 7 7

1,2 1,1 1,2 1,0 1,0 1,2

23 25 26 26 25 23 18

2,8 3,1 3,4 3,5 3,6 3,9 3,7

456 413 380 342 307 251 123

55,3 51,0 49,7 46,5 43,6 42,8 25,6

61 74 77 75 75 66 44

7,4 9,1 10,1 10,2 10,7 11,3 9,1

99 113 108 114 119 104 93

12,0 14,0 14,1 15,5 16,9 17,7 19,3

73

15,2

3.537 3.431 2.162 2.285 2.122 2.134 181

63,8 58,5 37,9 39,0 35,7 37,4 3,4

561 744 1.858 1.851 1.822 1.849 406

10,1 12,7 32,6 31,6 30,7 32,4 7,5

293 329 385 384 359 398 254

5,3 5,6 6,7 6,6 6,0 7,0 4,7

3.557

66,0

68,3 64,3 27,1 29,4 27,8 28,5 5,5

21.136 27.636 205.919 175.425 194.229 196.995 20.685

5,4 6,5 44,4 39,3 39,3 40,4 4,5

32.725 33.207 36.115 37.894 38.185 44.012 49.006

8,4 7,8 7,8 8,5 7,7 9,0 10,8

291.245

63,9


655 312 258 255 241 241 81

11,8 5,3 4,5 4,4 4,1 4,2 1,5

5 5 5 4 3 4

0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1

89 92 92 89 93 97 183

1,6 1,6 1,6 1,5 1,6 1,7 3,4


6.319 4.593 4.635 4.871 5.221 5.252 3.554

1,6 1,1 1,0 1,1 1,1 1,1 0,8

509 517 530 254 150 268

0,1 0,1 0,1 0,1 0,0 0,1


132*

10.146 10.500 11.101 11.546 12.934 13.377 6.230

2,6 2,5 2,4 2,6 2,6 2,7 1,4

266.072 273.682 125.561 131.174 137.489 138.974 25.087


Groter dan of gelijk aan 2,25%

Van 2% tot 2,33% 8

114

727

59.651

9

10

Opbouwpercentage verdeeld in schalen

Anders 11

Totaal 12

13

19 32 35 43 46 44

2,3 4,0 4,6 5,8 6,5 7,5

9 8 7 9 10 9

1,1 1,0 0,9 1,2 1,4 1,5

66 63 58 55 50 44

8,0 7,8 7,6 7,5 7,1 7,5

50 44 37 37 37 13

6,1 5,4 4,8 5,0 5,3 2,2

825 810 765 736 704 586 481

119 392 420 452 558 559

2,1 6,7 7,4 7,7 9,4 9,8

4 4 4 5 7 13

0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 0,2

194 187 180 175 158 158

3,5 3,2 3,2 3,0 2,7 2,8

87 364 342 357 580 248

1,6 6,2 6,0 6,1 9,8 4,4

5.544 5.860 5.706 5.857 5.943 5.701 5.389

6.812 23.591 26.247 28.885 33.123 33.225

1,7 5,5 5,7 6,5 6,7 6,8

298 467 505 600 853 2.315

0,1 0,1 0,1 0,1 0,2 0,5

31.974 34.727 35.615 37.377 38.361 38.367

8,2 8,2 7,7 8,4 7,8 7,9

13.385 16.445 17.143 17.795 34.193 14.360

3,4 3,9 3,7 4,0 6,9 2,9

389.376 425.365 463.371 445.821 494.738 487.145 455.458

23,7

13,5

13,1

Groter dan of gelijk aan 2,33%

133*

Tabel 8.12 Soort franchise Primocijfers

Koppeling aan aow-samenwonende 1

Koppeling aan enkelvoudige aow-samenwonende

Koppeling aan aow-samenwonenden 2

Koppeling aan aow-alleenstaande 3

Koppeling aan minimumloon 4

Vast (geïndexeerd) Op basis van bedrag elders verzekerde aanspraken 5

6

7


312 252 225 186 166 125

33,2 27,4 26,2 22,4 21,0 18,8 73

13,0

54

9,6

78 71 64 57 55 41 29

8,3 7,7 7,4 6,9 6,9 6,2 5,2

30 26 26 25 23 20 11

3,2 2,8 3,0 3,0 2,9 3,0 2,0

292 366 370 398 397 354 210

31,1 39,7 43,0 47,9 50,1 53,2 37,3

21 15 13 11 10 6 2

2,2 1,6 1,5 1,3 1,3 0,9 0,4

1.118 1.086 85 80 77 47 47

18,9 17,5 1,4 1,3 1,2 0,8 0,8

70 57 56 56 58 58 25

1,2 0,9 0,9 0,9 0,9 1,0 0,4

2.791 3.624 3.674 3.679 3.538 3.519 1.385

47,3 58,3 60,7 58,9 56,7 58,8 23,3

2 2 2 2 2 2 0

0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0

14,5 12,3 1,8 1,9 1,9 1,5 1,6

6.364 6.070 6.475 6.403 7.060 7.050 967

1,6 1,4 1,4 1,4 1,4 1,4 0,2

254.496 314.254 345.807 325.711 357.920 355.994 124.421

64,8 73,0 73,7 72,1 71,4 72,2 25,0

210 219 173 178 187 144 7

0,1 0,1 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0


499 299 1.253 1.395 1.382 1.381

8,5 4,8 20,7 22,3 22,2 23,1 1.568

26,4

45

0,8


32.617 14.236 63.803 66.250 73.084 72.826

8,3 3,3 13,6 14,7 14,6 14,8 190.318

38,2


134*

5.420

1,1

57.002 52.874 8.363 8.649 9.466 7.316 7.896


Conform bedrijfstak pensioenfonds

Geen franchise

8

Anders

9

Totaal

10

11

19 18 14 13 11 6 13

2,0 2,0 1,6 1,6 1,4 0,9 2,3

146 123 103 98 93 75 54

15,5 13,4 12,0 11,8 11,7 11,3 9,6

41 50 45 43 37 38 117

4,4 5,4 5,2 5,2 4,7 5,7 20,8

939 921 860 831 792 665 563

32 31 28 27 23 19 54

0,5 0,5 0,5 0,4 0,4 0,3 0,9

1.170 907 748 943 976 787 524

19,8 14,6 12,4 15,1 15,6 13,1 8,8

223 214 206 64 181 176 2.290

3,8 3,4 3,4 1,0 2,9 2,9 38,6

5.905 6.220 6.052 6.246 6.237 5.989 5.938

3.319 3.191 3.218 3.303 3.239 2.611 3.544

0,8 0,7 0,7 0,7 0,6 0,5 0,7

30.858 30.219 30.666 32.168 36.099 33.477 39.767

7,9 7,0 6,5 7,1 7,2 6,8 8,0

8.126 9.431 10.928 9.208 14.453 13.919 125.722

2,1 2,2 2,3 2,0 2,9 2,8 25,2

392.992 430.494 469.433 451.870 501.508 493.337 498.062

135*

Tabel 8.13 Basis voor toeslagverlening voor actieve deelnemers (middelloon) Primocijfers

Geen toezegging (a)

Geen beleid (b)

1

Voorwaardelijke toezegging niet gekoppeld aan maatstaf (c) 2

Financiering voorwaardelijk toezegging Voorwaardelijk niet gekoppeld toezegging wel gekoppeld aan Opslag op Uit bestemmings- maatstaf (d) premie (c1) reserve (c2) 3

Financiering Uit overrendement (d1) 4

Aantallen pensioenfondsen / procenten 2007

18

5,9

6

2,0

11

3,6

2

0,7

1

0,3

222

73,0

142

46,7

159

3,2

0

0,0

4.643

92,4

1.981

39,4

0,5

10

0,0

369.449

92,1

105.010

26,2

Aantallen actieve deelnemers in duizenden / procenten 2007

50

1,0

4

0,1

206

4,1

Voorziening pensioenverplichting in miljoenen euro’s / procenten 2007

3.531

0,9

1.590

0,4

Voor de toelichting wordt verwezen naar de bijlage. De procentkolommen geven aan welk percentage de aantallen of bedragen in de naastgelegen linkerkolom van het totaal aantal o.b.v middelloon uitmaken.

136*

4.004

1,0

2.148

voorwaardelijk toezegging welgekoppeld Opslag op premie (d2)

Opslag op premie met premiegarantie werkg. (d3)

Uit bestemmingsreserve (d4)

Vrijwillig gevormde techn. Voorziening (d5)

Combinatie (d6)

Combinatie van voorwaardelijke en onvoorwaardelijk (e)

Onvoorwaardelijke Totaal toezegging (f)

5

6

7

19

6,3

5

1,6

7

2,3

4

1,3

45

14,8

13

4,3

34

11,2

304

15

0,3

2

0,0

20

0,4

2

0,0

2.623

52,2

13

0,3

110

2,2

5.027

1.788

0,4

185

0,0

4.216

1,1

391

0,1

257.859

64,3

5.466

1,4

17.194

4,3

401.235

137*

Tabel 8.13 Basis voor toeslagverlening voor actieve deelnemers (middelloon), ex ante bepaalde maatstaf (vervolg) Primocijfers

Algemene prijsontwikkeling

Algemene loonontwikkeling

8

9

Maximum van prijs- en loonontwikkeling

10

Minimum van prijs- en loonontwikkeling

11

Loonontwikkeling Loonontwikkeling Gemiddelde van werkgever bedrijfstak prijs- en loonontwikkeling 12 13 14

Onbekend 15


88

28,9

41

13,5

7

2,3

1

0,3

69

22,7

51

16,8

3

1,0

9

3,0

0

0,0

222

4,4

3.523

70,1

21

0,4

11

0,2

0,0

36.765

9,2

284.238

70,8

385

0,1

676

0,2


455

9,1

104

2,1

430

8,6


29.193

7,3

14.400

3,6


138*

26.452

6,6

0

Tabel 8.14 Basis voor toeslagverlening van ingegaan ouderdomspensioen Primocijfers

Geen toezegging (a)

Geen beleid (b)

1

Voorwaardelijke toezegging niet gekoppeld aan maatstaf (c) 2

Financiering voorwaardelijk toezegging Voorwaardelijk niet gekoppeld toezegging wel gekoppeld aan Opslag op Uit bestemmings- maatstaf (d) premie (c1) reserve (c2) 3

Financiering Uit overrendement (d1) 4


93

16,5

17

3,0

40

7,1

4

0,7

7

1,2

389

69,1

292

51,9

1,7

26

0,4

1

0,0

5.153

86,8

2.349

39,6

1,4

4

0,2

3

0,1

2.201

93,1

1.090

46,1

0,3

1.338

0,3

457.385

91,8

160.914

32,3


335

5,6

162

2,7

98

Aantallen pensioentrekkers in duizenden / procenten 2007

62

2,6

60

2,5

32


12.764

2,6

4.087

0,8


140*

7.697

1,5

1.299

voorwaardelijk toezegging welgekoppeld Opslag op premie (d2)

Opslag op premie met premiegarantie werkg. (d3)

Uit bestemmingsreserve (d4)

Vrijwillig gevormde techn. Voorziening (d5)

Combinatie (d6)

Combinatie van voorwaardelijke en onvoorwaardelijk (e)

Onvoorwaardelijke Totaal toezegging (f)

5

6

7

0,0

1

0,2

11

2,0

4

0,7

36

6,4

6

1,1

2

0,4

563

0,0

0

0,0

23

0,4

50

0,8

1.370

23,1

14

0,2

0

0,0

5.938

0,0

0

0,0

17

0,7

10

0,4

367

15,5

8

0,3

0

0,0

2.363

0,0

5

0,0

11.399

2,3

6.780

1,4

101.610

20,4

5.300

1,1

37

0,0

498.062

141*

Tabel 8.14 Basis voor toeslagverlening van ingegaan ouderdomspensioen, ex ante bepaalde maatstaf (vervolg) Primocijfers

Algemene prijsontwikkeling

Algemene loonontwikkeling

8

9

Maximum van prijs- en loonontwikkeling

10

Minimum van prijs- en loonontwikkeling

11

Loonontwikkeling Loonontwikkeling Gemiddelde van werkgever bedrijfstak prijs- en loonontwikkeling 12 13 14

Totaal 15


334

84,1

9

2,3

1,0

4

13

3,3

12

3,0

19

4,8

6

1,5

397

0,5

17

0,3

82

1,6

2.928

56,7

22

0,4

5.167

0,5

37

1,7

32

1,4

1.204

54,5

9

0,4

2.209

0,2

8.020

1,7

248.041

53,6

2.278

0,5

462.772


2.026

39,2

62

1,2

28

Aantallen pensioentrekkers in duizenden / procenten 2007

864

39,1

50

2,3

11


185.196

40,0

14.123

3,1


142*

3.982

0,9

1.082

Tabel 9.1 Solvabiliteit van onder toezicht staande verzekeraars Miljoenen euro’s

Gestort en opgevraagd kapitaal

50% Obligo

1

2

Agioreserve

Herwaarderingsreserve

Overige reserves

Onverdeelde winst

Waarderingsmarges

Achtergestelde schulden en ledenrekeningen

Suppletiebijdragen

Vermogensoverschot Nederlandse vestiging

Andere bestanddelen

3

4

5

6

7

8

9

10

11

1.592 1.938 2.144 2.251 2.266 2.328

12.516 7.199 7.244 5.827 11.260 11.863

6.445 6.345 7.873 10.643 10.575 11.670

868 465 1.676 1.546 2.639 3.360

-28 21 23 11 -1.241 -984

239 488 621 506 658 364

644 484 356 313 415 591

621 474 593 622 590 1.284

12 13 13 12 12 12

42 23 21 38 74 99

55 47 56 54 40 81

5 1 4 11 39 14

-1 29 0 0 0 0

1 1 1 1 1 0

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

1.400 1.488 1.783 2.415 2.543 3.607

1.931 794 820 758 1.613 1.596

4.180 4.225 4.561 5.092 6.781 8.835

207 141 908 1.214 1.708 1.710

60 48 77 52 -116 -20

222 279 290 194 195 327

29 33 34 4 4 4

177 177 218 8 5 5

39 26 -39 -8 -47 -26

Levensverzekeraars 2001 2002 2003 2004 2005 2006

651 666 677 638 618 662

204 244 226 211 211 177

Natura-uitvaartverzekeraars 2001 2002 2003 2004 2005 2006

5 6 6 6 6 3

0 1 1 1 1 0

Schadeverzekeraars 2001 2002 2003 2004 2005 2006

972 939 946 978 901 881

223 234 234 228 154 152


144*

Immateriële activa (–)

Aanwezige solvabiliteitsmarge (1 t/m 12)

Bestanddeel voorziening levensverzekering risico verzekeraar

Bestanddeel voorziening levensverzekering risico polishouder

Bestanddeel tegoed spaarkassen

Bestanddeel verzekerd kapitaal op risicobasis

Bestanddeel premies aanvullende verzekeringen

Subtotaal

Toevoeging tot minimumbedrag garantiefonds

Vereiste solvabiliteitsmarge

Gemiddelde solvabiliteitsratio (%)

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

25 30 19 14 139 192

23.726 18.295 21.414 22.555 27.851 31.121

5.789 5.966 6.202 6.426 6.987 7.157

436 386 407 433 515 547

82 71 79 83 99 107

1.396 1.422 1.495 1.526 1.576 1.658

85 80 90 82 74 61

7.787 7.925 8.274 8.550 9.252 9.530

6 6 5 6 5 5

7.793 7.932 8.279 8.556 9.256 9.536

304 231 259 264 301 326

2001 2002 2003 2004 2005 2006

5 5 5 4 4 2

114 117 98 119 168 207

37 39 42 42 44 45

306 298 234 280 380 461

2001 2002 2003 2004 2005 2006

26 35 45 109 207 193

9.415 8.349 9.786 10.827 13.535 16.877

2.843 3.122 3.293 3.561 3.602 5.158

331 267 297 304 376 327

2001 2002 2003 2004 2005 2006

2.816 3.097 3.266 3.536 3.574 5.111

27 25 27 25 28 47

145*

Tabel 9.2 Uitkeringen en premies van onder toezicht staande verzekeraars Miljoenen euro’s

Bruto premie

Mutatie voorziening niet verdiende premie 1

Verdiende premie

2

Herverzekeringspremie

Verdiende premie eigen rekening

Uitkeringen

w.v. herverzekerd

Uitkeringen eigen rekening

3

4

5

6

7

8

25.879 24.051 24.845 25.133 24.824 25.730

852 913 793 667 663 632

25.027 23.138 24.051 24.466 24.161 25.099

13.805 20.179 17.237 17.955 17.661 20.943

668 576 530 369 921 467

13.137 19.603 16.707 17.586 16.740 20.476

1 1 3 5 11 9

87 71 79 82 84 87

Uitvaarten door derden (+)

Uitvaarten eigen bedrijf (+)

Uitkeringen in geld (+)

Totaal uitkeringen (=)

w.v. herverzekerd (–)

Uitkeringen eigen rekening (=)

9

10

11

12

13

14

28 37 36 39 40 43

2 2 2 1 1 1

10 5 6 5 6 5

39 44 44 46 47 48

1 1 1 1 1 1

39 43 44 45 46 47


25.879 24.052 24.838 25.136 24.824 25.730

-1 0 -7 3 0 0


88 72 81 87 95 97

0 0 0 0 0 0

88 72 81 87 95 97

Voor de toelichting wordt verwezen naar de bijlage. 1 In de premies en de uitkeringen is eur 0,6 miljard inbegrepen als gevolg van incidentele transacties.

146*

2 Vanaf boekjaar 2006 zijn de voormalige ziekenfondsen in de cijfers opgenomen.

Tabel 9.2 Uitkeringen en premies van onder toezicht staande verzekeraars (vervolg) Miljoenen euro’s

Bruto premie

Mutatie voorziening niet verdiende premie 1

Verdiende premie

2

Herverzekeringspremie

3

Verdiende premie eigen rekening

4

Bruto betaalde schade

5

Mutatie schadevoorziening

Geleden schade

Herverzekerde schade (–)

Geleden schade eigen risico

6

7

8

9

10

6.401 7.173 7.633 8.250 8.172 30.444

700 806 761 659 478 2.796

7.101 7.979 8.394 8.909 8.650 33.240

346 390 319 271 203 1.888

6.755 7.589 8.075 8.639 8.448 31.353

2.791 3.014 3.045 3.045 2.955 2.914

284 237 220 195 136 80

3.074 3.251 3.265 3.240 3.091 2.994

119 133 125 121 122 197

2.955 3.118 3.140 3.118 2.969 2.797

20 49 1 63 44 77

393 451 397 405 409 455

108 117 41 77 69 66

286 334 356 328 340 388

Schadeverzekeraars, branche ongevallen en ziekte 2001 2002 2003 2004 2005 20062

8.437 9.661 10.373 11.644 11.477 35.246

70 29 159 119 -125 376

8.367 9.632 10.215 11.524 11.603 34.871

447 542 488 517 427 2.118

7.920 9.090 9.726 11.007 11.176 32.752

Schadeverzekeraars, branche motorrijtuigen 2001 2002 2003 2004 2005 2006

3.988 4.233 4.469 4.581 4.565 4.662

62 74 35 15 15 14

3.927 4.159 4.434 4.566 4.550 4.648

151 173 192 190 188 277

3.775 3.986 4.242 4.377 4.362 4.371

Schadeverzekeraars, branche zee, transport en luchtvaart 2001 2002 2003 2004 2005 2006

543 579 616 657 681 721

-1 4 -1 19 6 13

544 575 617 638 674 708

155 128 135 140 134 133

389 447 482 498 541 575

373 402 396 341 365 378

Schadeverzekeraars, branche brand en andere schade aan zaken 2001 2002 2003 2004 2005 2006

2.811 3.129 3.431 3.529 3.520 3.531

18 42 46 17 17 12

2.793 3.087 3.385 3.512 3.503 3.519

680 837 905 893 779 763

2.113 2.251 2.480 2.619 2.724 2.755

1.822 1.775 1.863 1.812 1.535 1.618

-24 56 43 -242 299 72

1.797 1.832 1.906 1.569 1.834 1.690

539 370 505 287 505 307

1.258 1.461 1.400 1.283 1.329 1.383

650 745 747 1.038 1.197 1.371

1.479 1.686 1.895 2.032 2.189 2.318

1.165 1.367 1.315 1.463 1.674 1.851

224 19 220 390 226 158

1.389 1.386 1.535 1.853 1.900 2.010

453 331 307 497 663 707

937 1.056 1.227 1.356 1.238 1.303

2.083 2.425 2.467 2.778 2.725 4.662

15.676 17.460 18.825 20.533 20.992 42.771

12.552 13.731 14.252 14.911 14.701 37.205

1.204 1.167 1.245 1.065 1.183 3.183

13.754 14.899 15.497 15.976 15.884 40.389

1.565 1.341 1.297 1.253 1.562 3.165

12.191 13.558 14.198 14.724 14.324 37.224

Schadeverzekeraars, overige branches 2001 2002 2003 2004 2005 2006

2.202 2.495 2.716 3.163 3.452 3.712

73 64 73 93 66 23

2.129 2.432 2.643 3.070 3.386 3.689

Schadeverzekeraars Totaal 2001 2002 2003 2004 2005 20062

17.981 20.097 21.605 23.574 23.695 47.872

222 213 312 263 -21 438

17.760 19.885 21.294 23.310 23.716 47.435

147*

Tabel 9.3 Balans en actuele waarde beleggingen van onder toezicht staande verzekeraars Miljoenen euro’s

Immateriële Activa

Beleggingen voor risico polishouders

1

Beleggingen in zakelijke waarden

Beleggingen in vastrentende waarden

Overige beleggingen

3

4

5

6

32.870 23.299 22.441 21.665 29.448 34.633

102.502 106.928 112.997 125.352 132.150 128.141

24.389 25.005 25.970 25.181 30.089 31.939

312 237 290 314 295 297

476 473 477 498 612 593

6.041 4.367 4.247 4.854 6.511 7.609

39.223 27.903 26.978 26.833 36.254 42.539

2

Vorderingen

Overlopende activa

Overige activa

Vermogenstekort Nederlandse vestiging

7

8

9

10

7.377 7.808 8.467 5.027 7.294 5.449

4.301 4.731 4.842 4.885 4.224 4.687

2.790 4.235 4.046 2.317 4.078 4.016

0 0 0 0 0 0

251.214 240.571 255.597 267.195 303.395 308.749

57 109 137 144 168 202

9 22 19 13 12 8

58 59 63 63 65 64

22 28 25 25 38 42

0 0 0 0 0 0

943 937 1.020 1.067 1.200 1.216

18.133 19.399 21.492 24.272 26.393 25.171

3.116 3.354 3.782 3.929 4.365 7.348

4.457 4.757 4.780 4.898 5.382 15.293

1.437 1.420 1.587 1.585 1.206 1.353

983 1.181 1.405 1.500 2.212 2.802

121.111 126.800 134.966 150.122 159.155 153.905

27.562 28.468 29.889 29.254 34.622 39.489

11.843 12.587 13.266 9.938 12.688 20.750

5.796 6.210 6.492 6.533 5.495 6.104

3.795 5.444 5.476 3.842 6.328 6.860

Totaal activa


25 30 19 14 139 192

76.960 68.535 76.814 82.755 95.972 99.693


5 5 5 4 4 2

2 4 5 5 6 7


26 35 45 109 207 193

34.193 34.513 37.338 41.147 46.277 59.769

Totaal 2001 2002 2003 2004 2005 2006

56 70 69 127 350 387

76.962 68.539 76.819 82.760 95.978 99.700

Voor de toelichting wordt verwezen naar de bijlage. 1 Vanaf boekjaar 2006 zijn de voormalige ziekenfondsen in de cijfers opgenomen.

148*

0 0 0 0 0 0

286.350 276.021 293.955 309.409 350.872 369.734

Eigen vermogen

Achtergestelde schulden

11

12

26.609 21.877 24.078 29.426 31.531 33.601

Technische voorzieningen voor risico maatschappij

Technische voorzieningen voor risico polishouder

Technische voorziening voor schaden

Overige voorzieningen

Depots herverzekeraars

13

14

15

16

17

239 488 621 568 1.183 827

123.618 126.851 131.430 134.443 144.775 146.942

72.112 66.766 74.641 80.226 90.134 95.989

2.220 1.362 865 834 5.162 4.452

123 100 110 143 199 219

1 1 1 1 1 0

750 771 829 849 893 906

3 4 5 5 7 8

9.357 8.427 9.751 11.561 13.954 17.242

222 279 290 232 226 370

36.089 30.404 33.939 41.130 45.684 51.062

462 768 912 801 1.410 1.197

124.368 127.622 132.259 135.292 145.668 147.848

72.115 66.770 74.646 80.231 90.141 95.997

Schulden

Overlopende Passiva

Vermogensoverschot Nederlandse vestiging

Totaal passiva

18

19

20

21

3.650 3.301 3.249 3.529 3.549 1.559

17.932 15.101 16.060 14.668 25.472 22.381

4.190 4.341 4.297 3.187 1.174 2.408

644 484 356 313 415 591

251.214 240.571 255.597 267.195 303.395 308.749

2001 2002 2003 2004 2005 2006

46 34 36 40 47 58

0 0 0 0 0 0

19 24 37 27 54 23

2 1 2 1 1 2

0 0 0 0 0 0

943 937 1.020 1.067 1.200 1.216

2001 2002 2003 2004 2005 2006

19.687 20.988 22.380 24.117 25.054 32.483

569 378 380 416 903 951

128 124 119 216 208 208

3.441 3.416 3.510 3.621 5.177 7.493

612 724 689 833 649 918

177 177 218 151 107 105

34.193 34.513 37.338 41.147 46.277 59.769

2001 2002 2003 2004 2005 20061

19.687 20.988 22.380 24.117 25.054 32.483

2.835 1.774 1.281 1.290 6.112 5.461

3.778 3.425 3.368 3.745 3.757 1.767

21.392 18.541 19.607 18.316 30.703 29.897

4.804 5.066 4.988 4.021 1.824 3.328

821 661 574 464 522 696

286.350 276.021 293.955 309.409 350.872 369.734

2001 2002 2003 2004 2005 2006

149*

Tabel 9.3 Balans en actuele waarde beleggingen van onder toezicht staande verzekeraars (vervolg) Miljoenen euro’s

Terreinen en gebouwen

22

Beleggingen in groepsmaatschappijen en deelnemingen

Aandelen e.a. nietvastrentende waardepapieren

Obligaties e.a. vastrentende waardepapieren

23

24

25

73.544 60.917 68.128 73.078 94.228 102.932

69.064 70.337 80.929 99.681 106.902 105.660

Belangen in beleggingspools

Hypothecaire leningen

Andere leningen

26

27

28

928 970 1.370 1.544 1.186 872

28.964 28.216 28.059 24.923 24.891 23.190

Deposito’s

Overige beleggingen

Depots bij verzekeraars

Liquide middelen voor rekening polishouders

Totaal actuele waarde beleggingen

29

30

31

32

33

26.964 25.806 21.663 17.858 14.303 12.891

4.310 4.670 4.208 3.890 4.275 4.367

10.032 9.418 9.321 10.659 18.504 19.751

2.201 2.305 2.369 2.219 2.161 1.690

657 644 586 754 604 760

236.720 223.767 238.222 254.953 287.660 294.406


14.535 14.676 13.419 13.907 12.770 13.682

5.522 5.809 8.170 6.440 7.836 8.608


45 85 82 98 111 142

10 24 47 28 28 16

312 237 290 314 295 297

246 264 287 342 470 546

4 3 3 4 4 3

202 171 152 126 108 23

25 34 35 27 30 20

2 1 8 18 30 44

0 0 0 0 0 0

846 819 904 957 1.075 1.092

1.872 1.807 2.201 2.135 2.342 2.997

6.041 4.367 4.247 4.854 6.511 7.609

15.594 16.658 18.518 21.309 23.574 23.029

454 501 540 550 453 219

1.597 1.580 1.363 1.202 982 1.016

489 661 1.071 1.212 1.384 908

727 1.006 1.018 1.229 1.425 3.769

109 122 152 145 166 102

27.291 27.120 29.521 33.055 37.270 40.129

7.404 7.640 10.418 8.603 10.206 11.621

79.897 65.521 72.665 78.246 101.034 110.838

84.904 87.259 99.734 121.332 130.946 129.235

29.422 28.720 28.602 25.477 25.348 23.412

28.763 27.557 23.178 19.186 15.393 13.930

4.824 5.365 5.314 5.129 5.689 5.295

10.761 10.425 10.347 11.906 19.959 23.564

2.310 2.427 2.521 2.364 2.327 1.792


408 420 410 420 432 480

Totaal 2001 2002 2003 2004 2005 2006

150*

14.988 15.181 13.911 14.425 13.313 14.304

928 970 1.370 1.544 1.186 872

657 644 586 754 604 760

264.857 251.706 268.647 288.965 326.005 335.627

151*

Tabel 9.4 Baten- en lastenrekening van onder toezicht staande verzekeraars Miljoenen euro’s

Verdiende premie eigen rekening (+)

1

In rekening gebrachte uitvaarten (+)

Beleggingsopbrengst technische rekening (+)

Overige baten technische rekening (+)

Uitkeringen eigen rekening (–)

Geleden schade (–)

Mutatie technische voorzieningen (–)

Winstdeling en kortingen (–)

2

3

4

5

7

8

9

10

7.734 2.080 14.087 10.408 20.971 14.582

1.281 655 732 1.545 3.814 1.508

13.137 19.603 16.707 17.586 16.740 20.476

11.101 -1.611 11.481 8.701 19.390 9.661

1.478 -400 2.713 2.155 3.600 2.021

3.303 3.158 3.230 3.297 3.352 3.486

958 923 819 813 895 1.043

47 31 46 43 90 47

5 0 0 0 0 1

39 43 44 45 46 47

60 28 61 42 50 50

1.011 753 1.224 1154 1.315 1.250

74 103 256 105 172 2115

8.792 2.864 15.357 11.605 22.376 15.879

1.360 758 988 1.650 3.986 3.624

6

Bedrijfskosten (–)

Beheerskosten en rentelasten (–)


25.027 23.138 24.051 24.466 24.161 25.099


87 71 79 82 87 87

6 9 7 9 11 12

24 27 27 32 35 35


15.675 17.460 18.825 20.533 20.981 42.772

12.190 13.558 14.198 14.724 14.333 37.224

-4 -12 -11 114 -71 63

119 128 103 13 391 141

4.018 4.322 4.527 4.838 5.116 6.141

19 19 4 5 6 7

12.190 13.558 14.198 14.724 14.333 37.224

11.157 -1.595 11.531 8.857 19.369 9.774

1.597 -272 2.816 2.168 3.991 2.162

7.345 7.507 7.784 8.167 8.503 9.662

977 942 823 818 901 1.050

Totaal 2001 2002 2003 20041 2005 2006

40.789 40.669 42.955 45.081 45.229 67.958

6 9 7 9 11 12

Voor de toelichting wordt verwezen naar de bijlage. 1 Voor het boekjaar 2004 geldt dat enkele levensverzekeraars de grondslagen hebben gewijzigd, vooruitlopend op de ifrs standaard (International Financial Reporting Standards). In 2005 zijn meerdere verzeke-

152*

13.176 19.646 16.751 17.631 16.786 20.523

raars overgegaan op ias/ifrs en sluiten de cijfers minder aan bij voorgaande jaren. 2 In de premies en de uitkeringen is eur 0,6 miljard inbegrepen als gevolg van incidentele transacties.

Overige lasten technische rekening (–)

Wijziging egalisatievoorziening (–)

11

12

Resultaat technische rekening (=)

Beleggingsopbrengst niettechnische rekening (+)

Andere baten en lasten (+)

Buitengewone baten en lasten (+)

13

14

15

16

2.148 3.439 1.722 1.993 2.258 1.638

1.916 761 2.198 1.872 2.710 2.862

1.538 92 1.214 1.385 1.908 2.001

-6 -266 -37 52 -141 -113

18 1 0 0 0 0

5 10 -1 15 56 13

7 -14 23 5 6 9

Beheerskosten en rentelasten (–)

17

Aandeel van derden in resultaat (–)

Belasting (–)

Resultaat (=)

18

19

20

1 0 -5 -3 0 0

137 176 152 137 192 236

719 171 426 863 964 579

2.593 240 2.793 2.306 3.322 3.935

2001 2002 2003 20041 2005 20062

-1 0 0 0 -1 1

0 0 0 0 0 -1

0 0 0 0 0 0

3 -1 7 5 19 4

8 -3 14 14 42 17

2001 2002 2003 20041 2005 2006

54 85 289 173 205 528

0 1 3 0 20 31

364 214 1.191 1.925 2.467 2.002

579 132 560 518 850 688

31 -19 15 15 -22 -37

-19 3 10 7 0 -1

80 79 98 77 80 84

1 2 2 1 0 30

212 55 402 572 706 742

662 196 1.273 1.815 2.510 1.795

2001 2002 2003 20041 2005 20063

2.220 3.525 2.011 2.166 2.463 2.166

0 1 3 0 20 31

2.285 985 3.388 3.812 5.233 4.877

2.124 210 1.797 1.908 2.764 2.698

24 -285 -22 67 -164 -149

-18 3 5 4 0 -2

80 79 98 77 80 84

138 178 154 138 192 266

934 225 835 1.440 1.689 1.325

3.263 433 4.080 4.135 5.874 5.747

2001 2002 2003 20041 2005 2006

3 Vanaf boekjaar 2006 zijn de voormalige ziekenfondsen in de cijfers opgenomen.

153*

Tabel 9.4 Baten- en lastenrekening van onder toezicht staande verzekeraars (vervolg) Miljoenen euro’s

Resultaat op interest

21

Resultaat op kosten

22

Resultaat op technische grondslagen

Wijziging grondslagen en methoden

Resultaat op grondslagen (+)

Contra ctuele resultatendeling

Afschrijving rentestandkorting

Resultaatafhankelijke resultatendeling

Correctie resultatendeling i.v.m. herverzekering

Totaal beschikbaar gestelde resultatendeling (–)

Resultaat (=)

Wijziging overige technische voorzieningen (+)

Resultaat technische rekening (=)

23

24

25

26

27

28

29

30

31

32

33

1.177 1.317 1.204 1.240 1.336 1.477

-319 -42 -73 -114 -184 -110

3.017 264 4.881 4.044 6.300 4.873

-40 -1.800 1.380 1.203 2.580 1.054

805 857 808 635 491 423

594 349 503 366 591 571

19 104 -12 -49 -60 -28

1.377 -491 2.680 2.155 3.602 2.021

1.641 755 2.201 1.889 2.698 2.852

275 9 -2 -16 -48 10

1.916 764 2.198 1.873 2.650 2.862


2.558 -590 4.234 3.519 5.706 4.088

-399 -421 -484 -601 -558 -582

Natura-uitvaartverzekeraars 2001 2002 2003 20041 2005 2006 Schadeverzekeraars 2001 2002 2003 20041 2005 20063 Totaal 2001 2002 2003 20041 2005 2006

154*

Directe beleggingsopbrengsten (huren, rente, dividenden etc.)

Gerealiseerde waardemutaties

Totaal gerealiseerde beleggingsopbrengst

Niet gerealiseerde waardemutaties

Totale beleggingsopbrengst

34

35

36

37

38

12.205 9.928 12.206 11.611 13.139 11.993

307 -378 -44 727 2.750 1.865

12.512 9.549 12.162 12.338 15.889 13.858

-3.240 -7.378 3.139 -545 6.990 2.724

9.272 2.172 15.301 11.793 22.879 16.582

2001 2002 2003 20041 2005 20062

46 44 47 45 42 43

2 1 3 1 52 15

48 44 50 46 94 58

7 0 18 2 3 -1

55 44 69 48 97 57

2001 2002 2003 20041 2005 2006

1.488 1.351 1.395 1.452 1.725 1.693

157 -56 116 157 317 253

1.645 1.295 1.511 1.610 2.042 1.947

-55 -411 272 63 123 -9

1.590 885 1.783 1.673 2.165 1.937

2001 2002 2003 20041 2005 20063

13.739 11.323 13.648 13.108 14.906 13.729

466 -433 75 885 3.119 2.133

14.205 10.888 13.723 13.994 18.025 15.863

-3.288 -7.789 3.429 -480 7.116 2.714

10.917 3.101 17.153 13.514 25.141 18.576

2001 2002 2003 20041 2005 2006

155*

Tabel 9.5 Balans van de ziektekostenverzekeraars Duizenden euro’s

2006

2007 i

ii

iii

iv

i

ii

iii

Activa 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16

Immateriële activa Terreinen en gebouwen Belegging in groepsmaatschappijen Belegging in deelnemingen Aandelen, deelnemingsbewijzen en andere niet-vastrentende waardepapieren Obligaties en andere vastrentende waardepapieren Belangen in beleggingspools Hypothecaire leningen Andere Leningen Deposito’s Andere financiële beleggingen Aandeel herverzekeraars in de technische voorziening Depots bij verzekeraars Vorderingen (incl.liq.middelen) Overige activa Overlopende activa

37.098 36.211 35.607 34.651 34.483 33.351 33.829 104.243 103.671 103.272 104.194 103.903 102.019 101.244 647.370 681.513 710.387 667.026 664.207 687.053 632.429 210.039 222.449 251.912 235.832 238.183 241.028 254.315 1.099.508 1.078.906 1.144.341 1.119.088 1.192.992 1.241.826 1.240.861 1.799.431 1.716.238 1.488.674 1.340.460 1.277.814 1.359.699 1.354.114 3.387.479 3.389.370 3.250.397 3.124.038 3.034.597 3.113.409 3.077.068 6.280 5.988 6.099 5.985 5.437 5.291 5.018 123.945 117.878 110.476 105.670 106.750 108.735 133.339 907.517 864.103 607.705 596.136 420.253 271.283 270.648 241.517 211.038 238.158 233.195 208.646 192.152 186.108 71.359 327.816 671.017 1.195.926 1.163.894 1.718.830 2.262.418 0 0 0 0 0 0 0 12.452.370 12.172.193 11.493.358 12.567.068 13.217.075 12.089.788 12.491.644 173.041 805.678 273.690 63.731 41.971 55.129 73.938 169.774 167.914 341.500 263.488 286.346 250.462 486.179

17

Totaal Activa

21.430.971 21.900.966 20.726.593 21.656.488 21.996.551 21.470.055 22.603.152

Passiva 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

Eigen vermogen Achtergestelde schulden Technische voorzieningen bruto premies Zorgverzekering Zvw Technische voorzieningen bruto schaden Zorgverzekering Zvw Technische voorzieningen bruto premies Aanvullende verzekering Technische voorzieningen bruto schaden Aanvullende verzekering Technische voorzieningen premies overige verzekeringen Technische voorzieningen schaden overige verzekeringen Overige technische voorzieningen Andere voorzieningen Depots van herverzekeraars Schulden Overlopende passiva

31

Totaal Passiva


156*

6.073.522 73.299 756.099 5.138.541 158.792 493.641 10.160 95.390 3.651.575 244.736 3.572 4.288.500 443.144

6.019.903 168.255 514.829 7.090.254 123.236 562.064 13.815 91.443 2.769.211 727.969 6.994 3.373.587 439.406

6.299.328 169.800 329.733 7.180.662 85.137 563.475 6.700 96.457 1.565.607 595.769 10.103 3.531.062 292.760

5.975.405 187.154 642.396 8.219.706 146.218 660.780 801 3.415 1.145.984 299.638 321.909 3.559.431 493.651

5.918.391 206.153 1.071.540 8.530.407 272.044 701.793 4.317 3.903 418.353 664.903 16.236 3.726.593 461.918

5.897.063 226.154 828.412 8.271.409 231.759 604.185 2.693 8.556 142.068 473.409 19.654 4.461.209 303.484

6.009.299 244.154 541.835 9.197.004 153.480 616.053 1.256 5.611 38.621 326.329 22.326 5.046.190 400.994

21.430.971 21.900.966 20.726.593 21.656.488 21.996.551 21.470.055 22.603.152

Tabel 9.6 Winst- en verliesrekening van de ziektekostenverzekeraars Gecumuleerde kwartaalcijfers binnen een kalenderjaar in duizenden euro’s

2006

2007 i

ii

iii

iv

i

ii

iii1

Basisverzekering (Zvw) 1 2

Geboekte bruto premies Geleden bruto schaden

6.991.152 13.858.036 20.844.953 27.296.736 5.928.113 13.318.406 20.483.563 26.580.811

7.268.752 14.549.346 21.553.654 6.633.980 13.998.949 20.395.939

3 4 5 6 7 8 9

Verdiende premies eigen rekening (+) Beleggingsopbrengsten toegerekend aan de technische rekening (+) Geleden schaden eigen rekening (-) Wijziging overige technische voorzieningen eigen rekening (-) Winstdeling en kortingen (-) Bedrijfskosten (-) Saldo overige technische baten en lasten (+)

6.243.954 12.783.023 19.552.609 25.291.053 44.079 83.103 144.654 197.730 6.098.735 11.558.810 19.143.943 24.892.899 39.418 1.217.691 215.027 215.674 569 309 1.169 -2.492 305.514 630.407 912.654 1.259.850 91.698 298.994 320.715 314.025

6.432.921 13.179.865 19.850.531 25.565 64.487 93.496 6.267.047 12.938.042 19.237.183 36.723 10.323 186.572 198 395 593 287.146 566.447 840.076 1.688 -277 22.660

10

Resultaat technische rekening basisverzekering (3 t/m 9)

-64.505

-242.097

-254.815

-563.123

-130.940

-271.132

-297.737

Aanvullende verzekering 11 12


926.179 688.309

1.777.115 1.451.439

2.581.016 2.117.053

3.408.624 2.894.455

1.084.251 802.207

1.925.752 1.652.327

2.776.667 2.409.699

13 14 15 16 17 18 19


815.948 12.745 727.834 5.943 235 94.245 -518

1.672.628 23.658 1.458.833 71.899 471 194.392 4.148

2.519.453 43.968 2.114.681 72.945 0 305.115 5.054

3.282.583 91.273 2.891.209 441 0 453.622 -52.155

903.362 7.243 801.540 -32.801 0 91.442 -702

1.782.069 10.730 1.651.737 -12.089 0 187.194 1.226

2.687.394 17.107 2.408.814 -18.093 0 286.978 2.372

20

Resultaat technische rekening aanvullende verzekering (13 t/m 19)

-82

-25.161

75.734

-23.571

49.722

-32.817

29.174

Totaal 21 22


7.992.697 15.740.178 23.540.072 30.858.758 6.625.147 14.779.211 22.619.043 29.482.810

8.372.063 16.694.490 24.732.107 7.438.178 15.655.267 22.810.898

23 24 25 26 27 28 29


7.161.447 14.800.183 22.448.741 28.999.990 59.511 113.339 194.801 280.216 6.904.926 12.914.943 21.678.330 27.622.473 -28.814 1.436.997 -85.439 213.324 804 780 1.169 -2.492 421.313 847.491 1.254.006 1.742.523 15.126 291.591 312.388 17.174

7.349.503 15.162.644 22.922.850 33.817 75.337 110.741 7.102.590 14.787.873 22.164.611 3.712 -692 -76.516 198 395 593 382.683 753.846 1.129.231 21.155 82.285 160.279

30

Resultaat technische rekening totaal (23 t/m 29)

-62.165

5.202

107.864

-278.448

-84.708

-221.156

-24.049

31 32 33 34

Beleggingsopbrengsten toegerekend aan de niet-technische rekening (+) Saldo baten en lasten uitvoering Zorgkantoor / awbz (+) Saldo andere baten en lasten (+) Aandeel van derden in resultaten van geconsolideerde deelnemingen (-)

39.821 -1.327 103.390 0

-23.264 9.969 91.359 0

44.719 -2.629 64.061 0

33.507 -9.291 67.233 0

24.351 -2.587 4.980 0

162.441 6.592 4.857 0

158.602 7.435 -1.041 0

35

Resultaat voor belastingen (=)

79.719

83.266

214.015

-186.999

-57.964

-47.266

140.947

36 37

Belastingen Dividend c.q. winstuitkering

4.358 0

593 0

406 0

12.401 0

4.968 0

10.381 0

-14.302 0

Voor de toelichting wordt verwezen naar de bijlage. 1 Voorlopige cijfers.

157*

Tabel 9.7 Aantal verzekerden van de ziektekostenverzekeraars Aantallen

2006

2007 i

ii

iii

iv

i

ii

iii

4.141.680 3.177.726 2.873.469

4.925.072 3.532.747 3.134.643

4.948.844 3.563.606 3.153.868

4.881.579 3.682.012 3.257.663

2.997.817 6.286.021 5.781.564

3.023.336 6.348.856 5.862.851

3.016.014 6.385.594 5.869.552

Collectieve contracten 1 2 3

Basis + Aanvullend (zelfde verzekeraar) Alleen Basis Alleen Aanvullend

4

Totaal collectief

10.192.875 11.592.462 11.666.318 11.821.254 15.065.402 15.235.043 15.271.160

Individuele contracten 5 6 7

Basis + Aanvullend (zelfde verzekeraar) Alleen Basis Alleen Aanvullend

8

Totaal individueel

2.833.554 5.799.978 4.775.331

2.421.874 5.328.960 4.575.795

2.379.587 5.320.775 4.594.723

2.402.104 5.246.413 4.530.695

1.369.189 5.590.098 4.931.778

1.359.326 5.530.728 4.961.820

1.351.334 5.514.076 4.947.795

13.408.863 12.326.629 12.295.085 12.179.212 11.891.065 11.851.874 11.813.205

Totaal Basisverzekering 9 10

Basis + Aanvullend (zelfde verzekeraar) Alleen Basis

11

Totaal

12

Waarvan jonger dan 18 jaar

6.975.234 8.977.704

7.346.946 8.861.707

7.328.431 8.884.381

7.283.683 4.367.006 4.382.662 4.367.348 8.928.425 11.876.119 11.879.584 11.899.670

15.952.938 16.208.653 16.212.812 16.212.108 16.243.125 16.262.246 16.267.018

3.410.534

3.531.266

3.531.149

3.514.137

3.534.255

3.543.159

3.536.460

6.975.234 7.648.800

7.346.946 7.710.438

7.328.431 7.748.591

7.283.683 4.367.006 4.382.662 4.367.348 7.788.358 10.713.342 10.824.671 10.817.347

Totaal Aanvullende verzekering 13 14

Basis + Aanvullend (zelfde verzekeraar) Alleen Aanvullend

15

Totaal


158*

14.624.034 15.057.384 15.077.022 15.072.041 15.080.348 15.207.333 15.184.695

Tabel 9.8 Solvabiliteit van de ziektekostenverzekeraars Duizenden euro’s

2006

2007 i

ii

iii

iv

i

ii

iii

1 2 3 4 5 6 7

Volgestort aandelenkapitaal/waarborgkapitaal Reserve herwaardering aandelen Reserve herwaardering obligaties Helft van het obligo Achtergestelde leningen Ledenrekening, achtergesteld Saldo overige bestanddelen

302.611 54.218 850 0 63.467 0 5.618.901

305.107 40.670 -2.186 0 154.091 0 5.180.772

306.830 85.224 705 0 155.440 0 5.300.553

193.814 93.589 1.868 0 174.389 0 5.143.683

182.565 103.819 872 0 197.701 0 5.085.298

181.633 72.941 -2.671 0 217.611 0 5.069.582

171.094 56.596 270 0 236.522 0 5.173.897

8

Totaal aanwezige solvabiliteitsmarge

6.040.047

5.678.454

5.848.752

5.607.343

5.570.255

5.539.096

5.638.379

9

Vereiste solvabiliteitsmarge

2.491.757

2.282.474

2.633.529

2.613.384

2.634.339

2.688.093

2.775.978

10

Overschot (8-9)

3.548.290

3.395.980

3.215.223

2.993.959

2.935.916

2.851.003

2.862.401


159*

Tabel 10.1 Wisselkoersen en goudprijs 2002

2003

2004

2005

2006

2007 iii

Wisselkoersen

2007

iv

i

ii

aug.

sep.

okt.

nov.

Hoeveelheid vreemde valuta’s per euro, gemiddelden

1 2

Amerikaanse dollar Japanse yen

1,1312 130,97

1,2439 134,44

1,2441 136,85

1,2556 146,02

1,2887 151,72

1,3106 156,43

1,3481 162,89

1,3738 161,90

1,3622 159,05

1,3896 159,82

1,4227 164,95

1,4684 162,89

3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7 3.8 3.9 3.10 3.11 3.12 3.13 3.14 3.15

Valuta’s in de Europese Unie Bulgaarse lev Tsjechische koruna Deense kroon Estlandse kroon Cypriotische pond Letlandse lat Litouwse litas Hongaarse forint Maltezer lira Poolse zloty Roemeense leu 1 Sloveense tolar Slowaakse koruna Zweedse kroon Britse pond

1,9490 31,846 7,4307 15,647 0,5841 0,6407 3,4527 253,62 0,4261 4,3996 37.551 233,85 41,489 9,1242 0,6920

1,9533 31,891 7,4399 15,647 0,5818 0,6652 3,4529 251,66 0,4280 4,5268 40.510 239,09 40,022 9,1243 0,6787

1,9558 29,782 7,4518 15,647 0,5768 0,6962 3,4528 248,05 0,4299 4,0230 3,6209 239,57 38,599 9,2822 0,6838

1,9558 28,342 7,4591 15,647 0,5758 0,6962 3,4528 264,26 0,4293 3,8959 3,5258 239,60 37,234 9,2544 0,6817

1,9558 28,044 7,4557 15,647 0,5775 0,6969 3,4528 260,25 0,4293 3,8478 3,4791 239,63 35,929 9,1350 0,6731

1,9558 28,037 7,4524 15,647 0,5792 0,7023 3,4528 252,32 0,4293 3,8863 3,3812

1,9558 28,272 7,4500 15,647 0,5827 0,6986 3,4528 248,31 0,4293 3,8005 3,2789

1,9558 27,941 7,4446 15,647 0,5842 0,6988 3,4528 251,82 0,4293 3,7900 3,2321

1,9558 27,860 7,4429 15,647 0,5842 0,6978 3,4528 255,20 0,4293 3,8116 3,2246

1,9558 27,573 7,4506 15,647 0,5842 0,7021 3,4528 253,33 0,4293 3,7891 3,3481

1,9558 27,335 7,4534 15,647 0,5842 0,7030 3,4528 251,02 0,4293 3,7062 3,3537

1,9558 26,733 7,4543 15,647 0,5842 0,7005 3,4528 254,50 0,4293 3,6575 3,4739

34,347 9,1894 0,6706

33,751 9,2573 0,6788

33,579 9,2639 0,6800

33,603 9,3231 0,6777

33,829 9,2835 0,6889

33,624 9,1735 0,6961

33,233 9,2889 0,7090

4.1

Valuta’s van kandidaatleden van de Europese Unie Turkse lira2

1.694.851

1.777.052

1,6771

1,8090

1,8781

1,8492

1,8029

1,7685

1,7921

1,7536

1,7089

1,7498

5.1 5.2 5.3 5.4 5.5 5.6 5.7 5.8 5.10 5.11 5.12 5.13 5.14 5.15 5.16 5.17 5.18 5.19 5.20 5.21 5.22 5.23

Overige valuta’s Noorse kroon IJslandse kroon Zwitserse frank Canadese dollar Australische dollar Nieuw-Zeelandse dollar Singaporese dollar Zuid-Koreaanse won Mexicaanse peso Zuid-Afrikaanse rand Surinaamse gulden/dollar3 Nederlands-Antilliaanse gulden Arubaanse gulden Bijzondere trekkingsrechten Taiwanese dollar Indonesische rupiah Filippijnse peso Chinese yuan renminbi Maleisische ringgit Thaise bath Russische nieuwe roebel Kroatische kuna

8,0033 86,648 1,5212 1,5817 1,7379 1,9438 1,9703 8,8079 1.346,9 12,2144 8,5317 2.946,120 2,0248 2,0248 0,807101 38,912 9.685,5 61,336 9,3626 4,2983 46,923 34,670 7,569

8,3697 87,140 1,5438 1,6167 1,6905 1,8731 2,1016 9,6881 1.422,6 14,0386 8,0092 3,400 2,2266 2,2266 0,839418 41,558 11.127,3 69,727 10,2967 4,7273 50,077 35,819 7,497

8,0092 78,226 1,5483 1,5087 1,6320 1,7660 2,0702 9,6768 1.273,6 13,5643 7,9183 3,396 2,2269 2,2269 0,841913 39,998 12.072,8 68,494 10,1955 4,7119 50,068 35,188 7,401

8,0472 87,757 1,5729 1,4237 1,6668 1,9373 1,9941 9,7545 1.198,6 13,6936 8,5312 3,445 2,2475 2,2475 0,853046 40,849 11.512,4 64,379 10,0096 4,6044 47,594 34,112 7,325

8,2712 88,938 1,5928 1,4669 1,6740 1,9143 2,0091 10,0269 1.209,3 14,0374 9,4458 3,538 2,3068 2,3068 0,865029 42,335 11.771,0 64,108 10,1339 4,6734 47,109 34,271 7,366

8,1690 89,276 1,6162 1,5357 1,6670 1,8836 2,0073 10,2334 1.230,8 14,4422 9,4919 3,598 2,3460 2,3460 0,873767 43,143 11.934,3 63,609 10,1688 4,5842 44,538 34,480 7,366

8,1060 85,821 1,6478 1,4791 1,6214 1,8188 2,0562 10,5372 1.252,0 14,6645 9,5688 3,701 2,4132 2,4132 0,889116 44,669 12.082,6 63,134 10,3476 4,6204 44,011 34,859 7,349

7,9175 86,708 1,6473 1,4374 1,6229 1,8508 2,0841 10,7250 1.274,3 15,0578 9,7645 3,771 2,4592 2,4592 0,895720 45,231 12.705,6 63,035 10,3834 4,7608 43,220 35,035 7,308

7,9735 88,464 1,6383 1,4420 1,6442 1,8786 2,0744 10,6469 1.273,4 15,0491 9,8391 3,739 2,4384 2,4384 0,890683 44,902 12.765,7 62,862 10,3162 4,7457 43,337 34,921 7,316

7,8306 88,589 1,6475 1,4273 1,6445 1,9358 2,1009 10,8151 1.291,5 15,3293 9,8912 3,815 2,4875 2,4875 0,900155 45,875 12.927,4 63,911 10,4533 4,8249 44,570 35,172 7,313

7,6963 86,301 1,6706 1,3891 1,5837 1,8739 2,0849 11,0327 1.301,7 15,4044 9,6371 3,905 2,5467 2,5467 0,912943 46,318 12.945,8 62,894 10,6741 4,8005 44,898 35,401 7,328

7,9519 89,344 1,6485 1,4163 1,6373 1,9231 2,1242 11,4211 1.348,5 15,9776 9,8553 4,031 2,6284 2,6284 0,925792 47,480 13.608,9 63,271 10,8957 4,9279 46,120 35,917 7,337

10.344

10.587

11.546

15.457

15.306

15.951

15.921

15.895

15.693

16.438

17.048

17.699

Goudprijs te Londen 6

1 kilogram fijn, in euro Onherroepelijke conversiekoersen voor de euro4

7.1 7.2 7.3 7.4 7.5 7.6 7.7 7.8 7.9 7.10 7.11 7.12

160*

Valuta’s in het eurogebied Belgische/Luxemburgse frank Duitse mark Griekse drachme 5 Spaanse peseta Franse frank Ierse pond Italiaanse lire Nederlandse gulden Oostenrijkse schilling Portugese escudo Sloveense tolar 6 Finse mark

Hoeveelheid vreemde valuta’s per euro

40,3399 1,95583 340,750 166,386 6,55957 0,787564 1.936,27 2,20371 13,7603 200,482 239,640 5,94573

2002

2003

2004

2005

2006

2007 iii

Wisselkoersen

2007

iv

i

ii

aug.

sep.

okt.

nov.

Hoeveelheid vreemde valuta’s per euro, ultimocijfers

8 9

Amerikaanse dollar Japanse yen

1,0487 124,39

1,2630 135,05

1,3621 139,65

1,1797 138,90

1,2660 149,34

1,3170 156,93

1,3318 157,32

1,3505 166,63

1,3705 159,25

1,4179 163,55

1,4447 166,49

1,4761 163,43

10.1 10.2 10.3 10.4 10.5 10.6 10.7 10.8 10.9 10.10 10.11 10.12 10.13 10.14 10.15

Valuta’s in de Europese Unie Bulgaarse lev Tsjechische koruna Deense kroon Estlandse kroon Cypriotische pond Letlandse lat Litouwse litas Hongaarse forint Maltezer lira Poolse zloty Roemeense leu 1 Sloveense tolar Slowaakse koruna Zweedse kroon Britse pond

1,9546 31,577 7,4288 15,647 0,5732 0,6140 3,4525 236,29 0,4182 4,0210 35.135 230,16 41,503 9,1528 0,6505

1,9557 32,410 7,4450 15,647 0,5864 0,6725 3,4524 262,50 0,4317 4,7019 41.158 236,70 41,170 9,0800 0,7048

1,9559 30,464 7,4388 15,647 0,5800 0,6979 3,4528 245,97 0,4343 4,0845 39.390 239,76 38,745 9,0206 0,7051

1,9563 29,000 7,4605 15,647 0,5735 0,6962 3,4528 252,87 0,4293 3,8600 3,6802 239,50 37,880 9,3885 0,6853

1,9558 28,326 7,4576 15,647 0,5767 0,6960 3,4528 273,00 0,4293 3,9713 3,5362 239,59 37,385 9,2797 0,6777

1,9558 27,485 7,4560 15,647 0,5782 0,6972 3,4528 251,77 0,4293 3,8310 3,3835 239,64 34,435 9,0404 0,6715

1,9558 28,010 7,4508 15,647 0,5807 0,7097 3,4528 247,80 0,4293 3,8668 3,3547 . 33,340 9,3462 0,6798

1,9558 28,718 7,4422 15,647 0,5837 0,6963 3,4528 246,15 0,4293 3,7677 3,1340 . 33,635 9,2525 0,6740

1,9558 27,726 7,4491 15,647 0,5842 0,6980 3,4528 253,91 0,4293 3,8162 3,2666 . 33,689 9,3662 0,6780

1,9558 27,532 7,4544 15,647 0,5842 0,7038 3,4528 250,69 0,4293 3,7730 3,3441 . 33,877 9,2147 0,6968

1,9558 26,973 7,4547 15,647 0,5842 0,7022 3,4528 251,41 0,4293 3,6377 3,3360 . 33,332 9,2191 0,6973

1,9558 26,261 7,4575 15,647 0,5842 0,7005 3,4528 253,00 0,4293 3,6133 3,4861 . 33,161 9,3715 0,7146

11.1

Valuta’s van kandidaatleden van de Europese Unie Turkse lira2

1.738.000

1.771.638

1.836.200

1,5924

1,9112

1,8640

1,8455

1,7740

1,7817

1,7159

1,6987

1,7340

12.1 12.2 12.3 12.4 12.5 12.6 12.7 12.8 12.9 12.10 12.11 12.12 12.13 12.14 12.15 12.16 12.17 12.18 12.19 12.20 12.21 12.22 12.23

Overige valuta’s Noorse kroon IJslandse kroon Zwitserse frank Canadese dollar Australische dollar Nieuw-Zeelandse dollar Singaporese dollar Hongkongse dollar Zuid-Koreaanse won Mexicaanse peso Zuid-Afrikaanse rand Surinaamse gulden/dollar 3 Nederlands-Antilliaanse gulden Arubaanse gulden Bijzondere trekkingsrechten Taiwanese dollar Indonesische rupiah Filippijnse peso Chinese yuan renminbi Maleisische ringgit Thaise bath Russische nieuwe roebel Kroatische kuna

7,2756 84,740 1,4524 1,6550 1,8556 1,9975 1,8199 8,1781 1.243,8 10,9605 9,0094 2.647,970 1,8772 1,8772 0,771375 36,448 9.387,2 56,318 8,6801 3,9857 45,237 33,511 7,475

8,4141 89,460 1,5579 1,6234 1,6802 1,9244 2,1450 9,8049 1.506,3 14,1807 8,3276 3.315,380 2,2608 2,2608 0,849950 42,933 10.643,1 70,171 10,4539 4,8019 50,041 36,956 7,645

8,2365 83,600 1,5429 1,6416 1,7459 1,8871 2,2262 10,5881 1.410,1 15,2235 7,6897 3,698 2,4382 2,4382 0,877071 43,332 12.653,9 76,510 11,2741 5,1802 53,042 37,788 7,665

7,9850 74,570 1,5551 1,3725 1,6109 1,7270 1,9628 9,1474 1.184,4 12,5945 7,4642 3,232 2,1117 2,1117 0,825386 38,742 11.596,5 62,719 9,5204 4,4584 48,437 33,920 7,372

8,2350 88,670 1,5881 1,4136 1,6992 1,9427 2,0076 9,8640 1.198,0 13,9283 9,8277 3,475 2,2661 2,2661 0,857509 41,908 11.678,9 63,490 10,0066 4,6684 47,572 33,942 7,390

8,2380 93,130 1,6069 1,5281 1,6691 1,8725 2,0202 10,2409 1.224,8 14,2899 9,2124 3,615 2,3574 2,3574 0,875432 42,912 11.844,4 64,546 10,2793 4,6490 46,770 34,680 7,350

8,1190 87,690 1,6247 1,5366 1,6484 1,8644 2,0204 10,4070 1.253,0 14,6566 9,7005 3,656 2,3839 2,3839 0,881876 44,080 12.152,7 64,200 10,2951 4,6047 43,057 34,658 7,405

7,9725 84,260 1,6553 1,4245 1,5885 1,7502 2,0664 10,5569 1.247,7 14,5956 9,5531 3,707 2,4174 2,4174 0,891084 44,224 12.201,8 62,461 10,2816 4,6626 42,615 34,807 7,304

7,9440 86,160 1,6451 1,4446 1,6692 1,9347 2,0848 10,6866 1.285,9 15,1357 9,7790 3,762 2,4532 2,4532 0,894215 45,230 12.869,0 63,783 10,3404 4,7988 44,528 35,067 7,321

7,7185 87,870 1,6601 1,4122 1,6073 1,8737 2,1066 11,0055 1.297,6 15,4901 9,7562 3,892 2,5380 2,5380 0,910866 46,323 12.966,7 63,841 10,6429 4,8315 45,063 35,349 7,277

7,7910 86,620 1,6762 1,3768 1,5658 1,8863 2,0931 11,1966 1.301,4 15,4799 9,4822 3,966 2,5860 2,5860 0,919091 46,812 13.142,4 63,104 10,7818 4,8181 45,787 35,675 7,346

8,1140 90,020 1,6541 1,4695 1,6643 1,9105 2,1336 11,4954 1.359,7 16,0866 9,9560 4,052 2,6422 2,6422 0,928260 47,632 13.831,1 63,133 10,9231 4,9663 45,365 36,006 7,324

10.508

10.621

10.338

13.981

15.282

15.519

16.017

15.439

15.671

16.728

17.425

17.310

Goudprijs te Londen 13

1 kilogram fijn, in euro

Voor de toelichting wordt verwezen naar de bijlage. 1 Met ingang van 1 juni 2005 is de Roemeense leu (rol) vervangen door de Roemeense nieuwe leu (ron) in een omruilverhouding van 10.000 rol = 1 ron. 2 Met ingang van 1 januari 2005 is de Turkse lira (trl)

vervangen door de Nieuwe turkse lira (try) in een omruilverhouding van 1.000.000 trl = 1 try. 3 Met ingang van 1 januari 2004 is de Surinaamse gulden (srg) vervangen door de Surinaamse dollar (srd) in een omruilverhouding van 1.000 srg = 1 srd.

4 Geldig vanaf 1 januari 1999. 5 Geldig vanaf 1 januari 2001. 6 Geldig vanaf 1 januari 2007.

161*

Bijlage: toelichting op de statistieken Algemeen Onder eurogebied wordt verstaan het gebied bestaande uit de dertien eu-lidstaten die overeenkomstig het eg-Verdrag zijn overgegaan op de euro als gemeenschappelijke munt. Het Eurosysteem is de benaming voor de Europese Centrale Bank (ecb) en de nationale centrale banken (ncb’s) die in de derde fase van de emu op de euro zijn overgegaan. Zodra alle zeventwintig eu-lidstaten aan de muntunie deelnemen, zal de naam Eurosysteem synoniem zijn met het Europees Stelsel van Centrale Banken (escb). Met ingang van 1 januari 2001 is Griekenland tot het eurogebied toegetreden en met ingang van 1 januari 2007 Slovenië. De betreffende statistieken zijn per die data aangepast. De tijdreeksen zullen daarom bij de jaarovergang van 2000 naar 2001 reeksbreuken vertonen. De toetreding van tien nieuwe lidstaten tot de eu per 1 mei 2004 leidt vanaf het tweede kwartaal van 2004 tot reeksbreuken. Bij de publicatie van statistische informatie in druk of op elektronische wijze volgt de Bank de internationale publicatiestandaards inzake kwaliteit en tijdigheid (zie Inhoud p. 4 en het artikel ‘Kwaliteit en tijdigheid van macro-economische statistieken’, in Statistisch Bulletin September van september 1999). Waardering van buitenlandse geldsoorten De meeste buitenlandse geldsoorten worden in de tabellen in het algemeen gewaardeerd tegen dagkoersen. In de bankbalansen vindt de waardering van buitenlandse geldsoorten plaats tegen de dagkoers. In de betalingsbalansregistratie worden buitenlandse geldsoorten gewaardeerd tegen maandgemiddelden van dagkoersen. De historische reeksen die in euro's luiden zijn berekend door de oorspronkelijk in guldens luidende bedragen over de volle reekslengte te delen door de vaste met ingang van 1 januari 1999 geldende officiële omrekeningsfactor 2,20371. Op deze wijze wordt voorkomen dat in de Nederlandse tijdreeksen breuken optreden als gevolg van de vervanging van de gulden door de euro. Om weer tot de oorspronkelijke guldensbedragen te komen moeten de eurobedragen met bovenstaande factor worden vermenigvuldigd. Een waarschuwing past voor het gebruik van deze historische cijfers bij internationale vergelijking of in de berekening van totalen voor een aantal landen of voor het hele eurogebied. Omdat elk van de landen fictieve euroreeksen op voornoemde wijze berekend heeft door in de nationale munt uitgedrukte reeksen te delen door de eigen vaste omrekeningsfactor, weerspiegelen de euroreeksen niet de veranderingen die tot 1999 in de onderlinge wisselkoersen van de nationale munten zijn opgetreden. In euro's uitgedrukte historische reeksen van verschillende landen zijn dus niet zonder meer vergelijkbaar of optelbaar. Afhankelijk van het doel van de desbetreffende economische analyse kan het gewenst zijn uit te gaan van de reeksen luidende in oorspronkelijke valuta en deze te bewerken met behulp van de historische wisselkoersverhoudingen. Tabel 1.1 Rentetarieven van de Nederlandsche Bank en van de Europese Centrale Bank Vanaf 1 januari 1999 is het escb verantwoordelijk voor het monetaire beleid in het eurogebied. Besluiten over het monetaire beleid worden genomen door de Raad van Bestuur van de ecb. Dit betekent onder meer dat de eigen tarieven van de Nederlandsche Bank per die datum niet meer van kracht zijn. Depositorente De depositofaciliteit biedt kredietinstellingen de mogelijkheid om bij de ncb’s kortlopende deposito’s aan te houden. Normaliter is de toegang tot deze faciliteit niet onderhevig aan limieten of andere beperkingen. De rente op de depositofaciliteit stelt in de regel een ondergrens aan de zeer korte marktrente. Basis-herfinancieringstransacties Deze transacties bestaan uit reguliere liquiditeitsverschaffende transacties met wederinkoop, met een wekelijkse frequentie en een looptijd van twee weken. Deze transacties werden door de ncb’s tot en met 15 juni 2000 uitgevoerd op basis van vaste tenders. Vanaf 28 DNB

/ Statistisch Bulletin september 2007

juni 2000 worden de transacties uitgevoerd op basis van variabele tenders. In deze tabel worden de inschrijvingen alleen op wijzigingsdatum van de basis-herfinancieringsrente weergegeven. Een volledig overzicht van de wekelijkse inschrijvingen is te vinden op onze internetsite www.statistics.dnb.nl. Marginale beleningsrente Kredietinstellingen kunnen gebruik maken van de marginale beleningsfaciliteit ter verkrijging van daggeld van de ncb’s tegen onderpand van beleenbare activa. Normaliter is de toegang tot de faciliteit niet gebonden aan krediet- of andere limieten behoudens de vereiste dat voldoende onderliggende activa beschikbaar moeten zijn. De marginale beleningsrente stelt in de regel een bovengrens aan de zeer korte marktrente. Vaste voorschotrente (tot 1-1-1999) Met ingang van 23 mei 1997 betrof dit tarief de rente waartegen geregistreerde kredietinstellingen een vast voorschot kunnen opnemen. Voorheen betrof dit tarief de voorschotrente waartegen aan geregistreerde kredietinstellingen voorschotten in rekeningcourant werden verstrekt. Marginale voorschotrente (tot 1-1-1999) De marginale voorschotrente, die op 23 mei 1997 is geïntroduceerd, betrof het tarief waartegen geregistreerde kredietinstellingen krediet voor één dag kunnen opnemen. Rente op speciale beleningen (tot 1-1-1999) De rente op speciale beleningen betrof de rente waartegen aan kasreserveplichtige kredietinstellingen additioneel krediet werd verstrekt. Deze rente werd door de Bank (behoudens bij toepassing van het rentetender-systeem) bij aankondiging van de speciale belening vastgesteld. Tabel 2.1 Balans van de Nederlandsche Bank (monetaire opstelling) Sectorindeling Mfi’s Tot de sector Monetair-financiële instellingen (mfi) worden gerekend de centrale banken, kredietinstellingen, geldmarktfondsen en enige overige instellingen, alle voorzover gevestigd in het eurogebied. Een volledig register met alle in de emu gevestigde mfi’s wordt periodiek gepubliceerd door de ecb (www.ecb.int). Overheid De sector Overheid omvat de centrale en lagere overheid alsmede de wettelijke-sociale-verzekeringsinstellingen. Overige overheid De sector Overige overheid omvat de lagere overheid en de wettelijke-sociale-verzekeringsinstellingen. Overige ingezetenen De sector Overige ingezetenen omvat overige financiële instellingen, verzekeringsinstellingen en pensioenfondsen, nietfinanciële vennootschappen en huishoudens. Kolomindeling 1 Leningen aan mfi’s De leningen aan mfi’s omvatten tevens saldi uit hoofde van target-rekeningen. Ingeval deze saldi een creditstand vertonen worden ze onder Deposito’s van mfi’s (kolom 17) vermeld. 12 Externe activa De externe activa betreffen de officiële reserves (goud en deviezen alsmede tot juni 1998 het met het emi geswapte goud), alsmede bancaire vorderingen van dnb op ingezetenen van buiten het eurogebied (waaronder target-rekeningen). 16 Chartale geldomloop De chartale geldomloop betreft de euromunten uitgegeven door De Nederlandse Munt nv alsmede de in omloop gebrachte

163*

eurobankbiljetten (tot en met 31 december 2002 tevens de nog in omloop zijnde guldensmunten en de nog uitstaande guldensbankbiljetten, die vanaf 1 januari 2003 onder Overige passiva zijn verantwoord). Het bedrag van de eurobankbiljetten wordt op basis van de door het Eurosysteem gekozen accountancyregels met betrekking tot de uitgifte van eurobankbiljetten als volgt vastgesteld. Op maandbasis wordt een aandeel van 8% van de totale waarde van de in omloop zijnde eurobankbiljetten aan de ecb toegewezen. De tegenpost van deze aanpassing wordt aangeduid als een ‘intra-Eurosysteem-verplichting uit hoofde van bankbiljettenuitgifte’. De overige 92% van de waarde van de eurobankbiljetten in omloop wordt eveneens op maandbasis aan de ncb’s toegewezen, waarbij iedere ncb op haar balans een deel van de uitgegeven eurobankbiljetten, overeenkomend met het door haar gestorte aandeel in het kapitaal van de ecb, opvoert. De tegenpost van de munten is begrepen in kolom 14 Overige activa. 17 Deposito’s van mfi’s De deposito’s van mfi’s omvatten tevens saldi uit hoofde van target-rekeningen. 23 Kapitaal en reserves De post Kapitaal en reserves omvat tevens de herwaarderingsrekening. 24 Externe passiva In de externe passiva is de tegenwaarde van toegewezen sdr’s inbegrepen. Tabel 2.2 Balans van de in Nederland gevestigde mfi’s (exclusief dnb) De gegevens in deze tabel zijn gebaseerd op de rapportages van monetair-financiële instellingen (mfi’s) met een gezamenlijk balanstotaal van circa 96% van het balanstotaal van alle Nederlandse monetair- financiële instellingen exclusief dnb. Deze gegevens zijn tot 100% opgehoogd. Sectorindeling Zie tabel 2.1. Kolomindeling 6 Effecten met uitzondering van aandelen uitgegeven door de overheid Deze post omvat obligaties van de centrale en lagere overheid alsmede kortlopend overheidspapier zoals schatkistpapier (in Nederland Dutch Treasury Certificates, dtc’s) respectievelijk commercial paper. 15 Overige activa In deze post zijn de kasvoorraden van mfi’s inbegrepen. 20 Giraal geld Deze post omvat tevens direct opvraagbare vreemde valutategoeden alsmede daggeld. Voorts zijn inbegrepen tegoeden op de door mfi’s uitgegeven elektronische portemonnees. 22 Deposito’s met opzegtermijn In deze post zijn inbegrepen tegoeden, zoals sommige spaarrekeningen, die met onmiddellijke ingang kunnen worden opgezegd. 26 Aandelen/participaties in geldmarktfondsen Daar in Nederland geen geldmarktfondsen in de rapportage zijn betrokken is de omvang van deze post nihil. 27 Schuldbewijzen In deze post is zowel de uitgifte van het kortlopende als langlopende schuldpapier opgenomen.

Tabel 2.2.1 Leningen van mfi’s aan de private sector, naar sectoren, oorspronkelijke looptijd en instrument Deze tabel geeft een uitsplitsing van de in tabel 2.2 weergegeven activa, met tegenpartijen in het eurogebied. Sectorindeling Verzekeringsinstellingen en pensioenfondsen De sector Verzekeringsinstellingen en pensioenfondsen omvat alle particuliere en publieke institutionele eenheden met als hoofdfunctie financiële intermediatie door middel van het spreiden van risico’s. Overige financiële instellingen De sector Overige financiële instellingen omvat alle particuliere en publieke instellingen anders dan Verzekeringsinstellingen en pensioenfondsen met als hoofdfunctie financiële intermediatie door het aangaan van verplichtingen alsmede eenheden met als hoofdfunctie financiële dienstverlening. Niet-financiële particuliere vennootschappen De sector Niet-financiële particuliere vennootschappen omvat alle particuliere bedrijven met als hoofdfunctie productie van goederen en niet-financiële diensten met winstoogmerk. Niet-financiële publieke vennootschappen De sector Niet-financiële publieke vennootschappen omvat alle bedrijven met als hoofdfunctie productie van goederen en nietfinanciële diensten met winstoogmerk waarover overheidsinstellingen zeggenschap hebben. Huishoudens De sector huishoudens omvat natuurlijke personen alsmede verenigingen en stichtingen zonder zakelijk doel. Looptijdindeling De gehanteerde looptijdindeling van tot en met 1 jaar, vanaf 1 jaar tot en met 5 jaar en meer dan 5 jaar heeft betrekking op de oorspronkelijke looptijd. Tabel 2.2.2 Bij mfi’s aangehouden deposito’s van de private sector, uitgesplitst naar sector en instrument Deze tabel geeft een uitsplitsing van de in tabel 2.2 weergegeven passiva, met tegenpartijen in het eurogebied. Sectorindeling Zie tabel 2.2.1 Girale deposito’s Girale deposito’s omvat alle tegoeden die onmiddellijk of per het eind van de dag in chartaal geld kunnen worden omgezet of waarover zonder noemenswaardige kosten per pinpas, e.d. beschikt kan worden. Deposito’s met vaste looptijd Deposito’s met vaste looptijd omvat alle deposito’s die met een vaste termijn zijn uitgezet. Hierbij zijn inbegrepen deposito’s waarvan de rentetarieven en/of andere voorwaarden door nationale bepalingen zijn vastgelegd en die voor specifieke doelen worden aangehouden. Deposito’s met opzegtermijn Deposito’s met opzegtermijn omvat alle deposito’s die zonder vaste termijn zijn uitgezet en die alleen zonder noemenswaardige kosten met vooraankondiging kunnen worden opgenomen. De bedragen die zijn vermeld omvatten deposito’s van ingezetenen van het eurogebied, aangehouden bij banken in Nederland. Voor de deposito’s met vaste looptijd en met opzegtermijn wordt in tabel 2.6 het aandeel van alleen in Nederland ingezeten huishoudens weergegeven.

164*

Repo’s Repo’s omvat alle deposito’s die samenhangen met de tijdelijke verkoop van activa. Tabel 2.2.3 Uitsplitsing naar valuta van bepaalde activa en passiva van in Nederland gevestigde mfi’s (exclusief DNB) Deze tabel geeft een uitsplitsing van de in tabel 2.2 weergegeven activa en passiva. Sectorindeling In deze tabel wordt bij de indeling naar sector onderscheid gemaakt tussen ingezetenen binnen en buiten het eurogebied. Conform ecb-terminologie wordt binnen het eurogebied gesproken van mfi's en niet-mfi's (zie ook de toelichting bij tabel 2.1). Voor het onderscheid tussen bancaire en niet-bancaire partijen buiten het eurogebied wordt gesproken over banken versus niet-banken. Tabel 2.3 Gecombineerde balans dnb en in Nederland gevestigde mfi’s In deze tabel zijn over het algemeen de posten van tabel 2.1 en 2.2 bij elkaar geteld. Enige (deel)posten zijn gesaldeerd, hetgeen per post wordt toegelicht. Sectorindeling Zie tabel 2.1 Kolomindeling 12 Chartale geldomloop De chartale geldomloop betreft de euromunten uitgegeven door De Nederlandse Munt nv alsmede de in omloop gebrachte eurobankbiljetten (tot en met 31 december 2002 tevens de nog in omloop zijnde guldensmunten en de nog uitstaande guldensbankbiljetten) onder aftrek van de chartale kassen van de mfi’s, voor zover luidende in eurovaluta’s (onderdeel van kolom 15 van tabel 2.2). Zie voor de bepaling van de waarde van de eurobankbiljetten de toelichting bij tabel 2.1, kolom 16. 19 Aandelen/participaties in geldmarktfondsen In deze post worden de door Nederlandse geldmarktfondsen uitgegeven aandelen/participaties gesaldeerd met de door Nederlandse mfi’s aangehouden aandelen/participaties in geldmarktfondsen. Aangezien geldmarktfondsen buiten de rapportagepopulatie vallen kan deze post een negatief cijfer vertonen. 20 Schuldbewijzen In deze post worden de door Nederlandse mfi’s uitgegeven schuldbewijzen gesaldeerd met door Nederlandse mfi’s aangehouden schuldbewijzen van mfi’s (respectievelijk kolom 12 van tabel 2.2 en kolom 5 van tabel 2.1 en tabel 2.2). 21 Kapitaal en reserves In deze post wordt Kapitaal en reserves gesaldeerd met door mfi’s aangehouden aandelen die door mfi’s zijn uitgegeven (tabel 2.1 en tabel 2.2, kolom 9). 24 Overschot inter-mfi passiva In deze post worden de actiefposten op andere in het eurogebied gevestigde mfi’s (kolommen 1 en 9 van tabellen 2.1 en 2.2) gesaldeerd met de verplichtingen aan andere in het eurogebied gevestigde mfi’s (tabel 2.1, kolom 17 en tabel 2.2, kolom 18). Tabel 2.4 Bijdrage van Nederland aan monetaire aggregaten in het eurogebied De Nederlandse bijdrage aan de monetaire aggregaten in het eurogebied betreft de monetaire passiva (exclusief chartaal geld) van in Nederland gevestigde mfi’s (inclusief dnb) in handen van ingezetenen van Nederland en overig eurogebied. De bijdrage van Nederland aan de monetaire aggregaten in het eurogebied is berekend op dezelfde wijze als de monetaire aggregaten van het eurogebied. Dit betekent dat een aanpak van volledige consolidatie

is gevolgd. Aangezien de chartale geldomloop niet meer weerspiegelt wat in Nederland aan chartaal geld circuleert – zowel door het gebruik van de ecb kapitaalsleutel (zie de toelichting bij kolom 16 tabel 2.1) als door de mogelijke migratie van chartaal geld binnen het eurogebied – wordt deze post niet meer gepresenteerd, ook niet als onderdeel van een monetair aggregaat (behalve als aanvullend gegeven). De stromen zijn berekend door de mutaties in opeenvolgende standen te schonen voor reeksbreuken en herwaarderingen. De gegevens zijn berekend door samentelling van de relevante posten uit de tabellen 2.1 en 2.2. 5 Aandelen/participaties in geldmarktfondsen Zie de toelichting bij tabel 2.2, kolom 26. 6 Schuldbewijzen met looptijd tot 2 jaar De post Schuldbewijzen met looptijd tot 2 jaar is een onderdeel van post 22 van tabel 2.1 en 27 van tabel 2.2 onder aftrek van door Nederlandse mfi’s aangehouden schuldbewijzen die door mfi’s in Nederland en in het overige eurogebied zijn uitgegeven. Verder is gecorrigeerd voor kortlopende schuldbewijzen die buiten het eurogebied worden aangehouden. 15 Kredietverlening aan Overige ingezetenen van het eurogebied Deze post betreft de Leningen, Effecten met uitzondering aandelen en Aandelen en deelnemingen zoals opgenomen in tabel 2.1 en 2.2, posten 3, 7 en 10. 17 Netto externe activa In deze post zijn de externe activa (tabel 2.3, post 8) gesaldeerd met de externe passiva (tabel 2.3, post 22). 18 Overige posten In deze posten zijn de leningen aan andere mfi’s in het eurogebied (tabel 2.1, post 1 en tabel 2.2, post 1), de vaste activa (tabel 2.3, post 9), de overige activa (tabel 2.3, post 10) gesaldeerd met de verplichtingen aan andere mfi’s in het eurogebied (tabel 2.1, post 17 en tabel 2.2, post 18) en de overige passiva (tabel 2.3, post 23). Tabel 2.5 Ontwikkeling acceptatiecriteria en vraag bancaire kredietverlening bij in Nederland gevestigde mfi’s Algemeen In deze tabel wordt weergegeven wat de mening van de 6 deelnemende in Nederland gevestigde banken is over hun kredietverlening aan ingezetenen van het eurogebied op de verschillende meetmomenten. Peildatum is de 1e kalenderdag van het kwartaal. Per waarneming wordt in twee kolommen de mening van de banken weergegeven over de op de peildatum afgeronde periode van drie maanden (‘afgelopen kwartaal’, oneven kolommen) en de inschatting van deze banken van het kredietbeleid en de vraagontwikkeling voor het zojuist gestarte kwartaal (‘volgend kwartaal’, even kolommen). Leningen De gebruikte definitie van leningen is die welke is opgenomen in Verordening (eg) nr. 2423/2001 van de Europese Centrale Bank van 22 november 2001 met betrekking tot de geconsolideerde balans van de sector monetaire financiële instellingen (mfi) (ecb/2001/13). Netto percentage De cijfers in de tabel zijn netto percentages van banken. Dit percentage geeft de verhouding aan tussen de door de banken gegeven antwoorden over kredietverruiming of -verkrapping en over vraagtoename of -afname. Ter illustratie: als 20% van de banken een toename van de vraag aangeeft en 30% een afname, dan is het netto percentage -10%. Banken die een neutrale positie innemen, dat wil zeggen geen noemenswaardige verandering aangeven, spelen bij de bepaling van het netto percentage geen verdere rol. Er wordt in deze tabel bij de bepaling van het netto percentage geen onderscheid gemaakt naar de mate waarin een bepaalde ontwikkeling zich voordoet bij elke afzonderlijke bank. Dit houdt in dat, wat betreft het kredietbeleid, alle instellingen die bijvoorbeeld hun beleid aanscherpen samen worden genomen,

165*

ongeacht de mate van aanscherping bij elke individuele bank. Dit geldt ook voor de vraagontwikkeling: alle instellingen die bijvoorbeeld een vraagafname signaleren worden gesommeerd, ongeacht de mate van afname. Acceptatiecriteria Acceptatiecriteria zijn de interne richtlijnen of maatstaven die het kredietverleningsbeleid van een bank weerspiegelen. Zij vormen de op schrift gestelde en ongeschreven criteria, of andere handelingswijzen die verband houden met dit beleid, die vastleggen welk type leningen de bank wenselijk en onwenselijk acht, waar de geografische prioriteiten liggen, welk onderpand aanvaardbaar en welk onaanvaardbaar wordt geacht, etc. Voor de acceptatiecriteria - in het bovenste deel van de tabel heeft het netto percentage betrekking op het verschil tussen het deel van de banken dat aangeeft een strenger kredietbeleid te voeren en het deel dat aangeeft het beleid te versoepelen. Vraag Bij de vraagontwikkeling – in het onderste deel van de tabel – geeft het netto percentage het verschil aan tussen het percentage banken dat een toenemende vraag signaleert en het deel dat een afnemende vraag waarneemt. Ondernemingen Hiermee worden niet-financiële ondernemingen bedoeld, d.w.z. alle private en publieke institutionele entiteiten, ongeacht hun omvang en juridische vorm, die financiële intermediatie niet als hoofdactiviteit hebben, maar goederen produceren of nietfinanciële diensten leveren. De informatie met betrekking tot kredietverlening aan bedrijven kent twee opdelingen: 1. naar bedrijfsomvang: grote ondernemingen versus kleine en middelgrote ondernemingen, waarbij voor grote ondernemingen als richtlijn geldt dat de netto jaaromzet groter dan eur 50 miljoen is; 2. naar looptijd van de lening: langlopende versus kortlopende leningen, waarbij deze laatste categorie een oorspronkelijke looptijd heeft van één jaar of minder. Eurogebied De uitkomsten voor het eurogebied zijn de geaggregeerde nationale uitkomsten, gewogen met het aandeel per land in het totale uitstaande bedrag aan verstrekte leningen aan ingezetenen van het eurogebied. Tabel 2.6 Spaargeld Algemeen De tabel met betrekking tot het spaargeld omvat deposito’s met een spaargeldbehandeling die door huishoudens in Nederland worden aangehouden bij in Nederland ingezeten banken. De bedragen in tabel 2.6 omvatten, in tegenstelling tot de depositobedragen in tabel 2.2.2., geen deposito’s die door huishoudens uit andere landen van het eurogebied bij Nederlandse banken worden aangehouden. Girale deposito’s zijn niet in de tabel opgenomen. Onder huishoudens vallen natuurlijke personen alsmede verenigingen en stichtingen zonder zakelijk doel. Chartaal uitbetaalde rente is niet in de tabel opgenomen. Ook rente die niet op deposito’s is bijschreven, is niet in de tabel opgenomen. Deposito’s met vaste looptijd en met opzegtermijn Zie toelichting tabel 2.2.2

166*

Beginstand De beginstand van een maand kan afwijken van de eindstand van de voorafgaande maand in verband met statistische verschillen, die veroorzaakt kunnen worden door populatiewijzingen, overnames, correcties, wijziging van de ophoogfactor of afrondingen. Tabel 3.1 Balans van verzekeringsinstellingen De balansgegevens van verzekeringsinstellingen zijn met ingang van 2006 gebaseerd op de rapportages die deze instellingen aan dnb verrichten. De gerapporteerde cijfers vormen ongeveer 90% van de landelijke totalen, het ontbrekende deel is opgehoogd. Met het van kracht worden van de Zorgverzekeringswet in 2006 zijn de zorgverzekeraars ook in de statistiek opgenomen (bij de schadeverzekeraars). Tot 2006 was alleen het basisdeel van de voormalige particuliere ziektekostenverzekering opgenomen; de ziekenfondsen vielen buiten de waarneming. De gegevens bevatten nu tevens de niet onder toezicht staande instellingen die tot de sector verzekeringsinstellingen worden gerekend, zoals herverzekeraars. Door deze aanpassingen is per ultimo 2005 een reeksbreuk ontstaan. Tot en met 2005 zijn de balanscijfers van de verzekeringsinstellingen ontleend aan een gezamenlijke enquête van het cbs en dnb. De berekeningen zijn gemaakt door eerstgenoemde instelling. Daarvoor – tot en met 2001 – vormden de rapportages van de zeven grootste verzekeringsconcerns basis voor de statistiek. De gerapporteerde cijfers over hun levensen schadeverzekeringsactiviteiten zijn opgehoogd tot het totaal van onder het toezicht van dnb vallende levensen schadeverzekeraars. De gerapporteerde beleggingen bedragen in dit kader circa 70% van de totale beleggingen van verzekeringsinstellingen. Voor de ontbrekende 30% heeft een ophoging van de cijfers plaatsgevonden. In een herziening en uitbreiding van de enquête in 2002 is ook het aantal posten uitgebreid, waarmee volledige balansgegevens beschikbaar zijn gekomen. Naast de uitbreiding is ook een wijziging doorgevoerd in de waardering. Alle beleggingen zijn gewaardeerd tegen marktwaarde; voor leningen betekent dit inclusief opgelopen rente. Door de gewijzigde enquête is per ultimo 2001 een reeksbreuk ontstaan. Regelindeling verzekeringsinstellingen Bij de presentatie van de balansgegevens voor verzekeringsinstellingen is de indeling naar instrumenten (regel 1 t/m 16) grotendeels overeenkomstig de classificatie in het Europees Systeem van Rekeningen (esr) 1995, dat op Europees niveau geharmoniseerde richtlijnen bevat voor de samenstelling van de Nationale Rekeningen. 4 en 14 Financiële derivaten Onder financiële derivaten worden hier de vorderingen verstaan die zijn gebaseerd op of zijn afgeleid van een andere onderliggende waarde. Die onderliggende waarde is gewoonlijk een andere vordering, maar het kan ook een goed of een indexcijfer zijn. Voorbeelden zijn opties, futures en swaps. Tot deze categorie behoren alleen de vorderingen die een marktwaarde hebben uit hoofde van verhandelbaarheid of compenseerbaarheid op de markt. Tot deze categorie behoren niet de onderliggende waarden waarop de derivaten zijn gebaseerd, of de met de derivaten samenhangende margestortingen. 7 Herverzekerde technische voorzieningen Onder deze post valt het deel van de verzekeringstechnische voorzieningen (zie omschrijving bij post 12) waarvoor herverzekeringscontracten zijn afgesloten. 10 Aandelenkapitaal en reserves Deze post bestaat uit het nominaal gestort aandelenkapitaal, de agioreserves en de overige reserves.

12 Technische voorzieningen Dit betreft de actuariële voorzieningen voor verzekeringsproducten en pensioenregelingen ten behoeve van de polishouders c.q. deelnemers. Zij bestaan uit de verzekeringstechnische verplichtingen uit hoofde van toekomstige uitkeringen bij levensen pensioenverzekeringen, alsmede uit hoofde van toekomstige betalingen op reeds ingediende claims of nog te verwachten claims. Waarderingsgrondslagen Vóór 2002 sluit de waardering van activa en passiva aan bij die welke wordt gehanteerd in het jaarverslag. Vanaf 2002 vindt waardering plaats tegen marktwaarde. Tabel 3.1.1 Verkorte balansen van verzekeringsinstellingen naar type Deze tabel geeft een uitsplitsing van de activa en passiva van de in tabel 3.1 weergegeven data voor verzekeringsinstellingen naar type. Dit betreft een uitsplitsing naar leven-, schade- en herverzekeringsinstellingen. De zorgverzekeringsinstellingen zijn ondergebracht bij de schadeverzekeringsinstellingen. Vóór 2002 is geen uitsplitsing naar type instelling beschikbaar. Tabel 3.1.2 Activa en passiva van verzekeringsinstellingen naar sector Deze tabel geeft een uitsplitsing van een aantal activa en passiva van de in tabel 3.1 weergegeven data voor verzekeringsinstellingen naar sector van de tegenpartij. Binnen Nederland betreft dit een uitsplitsing naar economische sectoren en voor het buitenland naar geografie (eurogebied en overig). Sectorindeling Overheid De sector overheid omvat de centrale overheid, de lagere overheid en de wettelijke sociale verzekeringsinstellingen. De lagere overheid omvat de provincies, de gemeenten en waterschappen en lichamen die bepaalde gemeenschappelijke belangen van gemeenten en/of provincies behartigen. Mfi’s Onder mfi’s vallen hier dnb, de kredietinstellingen en geldmarktfondsen. Overige financiële instellingen Onder overige financiële instellingen zijn hier onder meer begrepen verzekeringsinstellingen, pensioenfondsen, beleggingsinstellingen, overige financiële intermediairs (zoals zelfstandige financierings- en leasemaatschappijen, gemeentelijke kredietbanken en participatiemaatschappijen), financiële hulpbedrijven (zoals de effecten- en optiebeurs, bedrijven op het gebied van kredieten hypotheekbemiddeling, assurantietussenpersonen en pensioenadviesbureaus) en houdstermaatschappijen van mfi’s en verzekeringsinstellingen. Niet-financiële vennootschappen De sector niet-financiële vennootschappen omvat alle bedrijven en instellingen met als hoofdfunctie het produceren van goederen en verhandelbare niet-financiële diensten. Huishoudens en izw’s De huishoudens omvatten alle natuurlijke personen met in begrip van hun eventuele bedrijf (zelfstandigen). Tot de izw’s (instellingen zonder winstoogmerk t.b.v. huishoudens) behoren stichtingen en verenigingen waarvan de middelen voor het merendeel afkomstig zijn uit vrijwillige bijdragen van huishoudens of uit inkomen uit vermogen (zoals religieuze instellingen, liefdadigheidsinstellingen, vakbonden en sportverenigingen). Tabel 3.1.3 Kasstroomoverzicht van verzekeringsinstellingen Het kasstroomoverzicht vormt een consistent geheel met de balansgegevens van de verzekeringsinstellingen en is gebaseerd op dezelfde rapportages. De tabel geeft een sluitend overzicht van alle inkomende en uitgaande geldstromen, ongeacht of zij betrekking

hebben op de normale bedrijfsvoering dan wel aan- en verkopen van activa en passiva. Een totaaloverzicht is beschikbaar vanaf 2006. Tabel 3.2 Balans van pensioenfondsen De balansgegevens van pensioenfondsen zijn met ingang van 2006 gebaseerd op de rapportages die deze instellingen aan dnb verrichten. De gerapporteerde cijfers vormen ongeveer 90% van de landelijke totalen, het ontbrekende deel is opgehoogd. Tot en met 2005 zijn de gegevens over pensioenfondsen ontleend aan een gezamenlijke enquête van het Centraal Bureau voor de Statistiek en de Nederlandsche Bank. De berekeningen zijn gemaakt door eerstgenoemde instelling. Tot 2005 is van de in de tabel weergegeven beleggingen van pensioenfondsen circa 85%; 15% van de gegevens betreft een ophoging tot landelijke totalen. In 2002 is de enquête herzien. Zie verder hetgeen vermeld staat bij tabel 3.1. Regelindeling pensioenfondsen Bij de presentatie van de balansgegevens voor pensioenfondsen is de indeling naar instrumenten (regel 1 t/m 15) grotendeels overeenkomstig de classificatie in het Europees Systeem van Rekeningen (esr) 1995, dat op Europees niveau geharmoniseerde richtlijnen bevat voor de samenstelling van de Nationale Rekeningen. De regelindeling is grotendeels gelijk aan de regelindeling in tabel 3.1. Er zijn twee aanpassingen: het eigen vermogen (regel 10) wordt Stichtingskapitaal en reserves genoemd; de passivapost Effecten m.u.v. aandelen is hier niet van toepassing. Tabel 3.2.1 Verkorte balansen van pensioenfondsen naar type Deze tabel geeft een uitsplitsing van de activa en passiva van de in tabel 3.2 weergegeven data voor pensioenfondsen naar type. Dit betreft een uitsplitsing naar bedrijfstak-, ondernemings- en overige pensioenfondsen. De beroepspensioenfondsen zijn ondergebracht bij de overige pensioenfondsen. Tabel 3.2.2 Activa en passiva van pensioenfondsen naar sector Deze tabel geeft een uitsplitsing van een aantal activa en passiva van de in tabel 3.2 weergegeven data voor pensioenfondsen naar sector van de tegenpartij. Binnen Nederland betreft dit een uitsplitsing naar economische sectoren en voor het buitenland naar geografie (eurogebied en overig). Sectorindeling De sectorindeling is identiek aan de indeling bij tabel 3.1.2. Tabel 3.2.3 Kasstroomoverzicht van pensioenfondsen Het kasstroomoverzicht vormt een consistent geheel met de balansgegevens van de pensioenfondsen en is gebaseerd op dezelfde rapportages. De tabel geeft een sluitend overzicht van alle inkomende en uitgaande geldstromen, ongeacht of zij betrekking hebben op de normale bedrijfsvoering dan wel aan- en verkopen van activa en passiva. Een totaal-overzicht is beschikbaar vanaf 2006. Tabel 3.3 Balans van beleggingsinstellingen Tot en met 2005 zijn tot de beleggingsinstellingen alle instellingen gerekend die bij de Autoriteit Financiële Markten (afm) zijn ingeschreven in de afdelingen I en II van het register zoals bedoeld in artikel 18 van de Wet toezicht beleggingsinstellingen (Wtb), met uitzondering van de instellingen met een tijdelijke vergunning en van instellingen met een statutaire vestigingsplaats buiten Nederland. Na de herziening van de Wtb in 2005 waardoor een vergunning niet meer aan een individueel fonds maar aan een beheerder

167*

verstrekt wordt, is het begrip tijdelijke vergunning verdwenen. Tevens zijn fondsen met een minimuminleg per participant van eur 50.000 of fondsen die minder dan 100 participatiebewijzen verstrekken vrijgesteld van toezicht. Deze fondsen worden wel meegenomen in de statistiek. Met deze veranderingen is de populatie voor de statistiek beleggingsinstellingen niet meer geheel gelijk aan de instellingen die onder toezicht staan.

De aandelenfondsen zijn verder onderverdeeld naar geografisch beleggingsgebied. Onderscheiden kunnen worden de regio’s Nederland, Europa, Noord-Amerika, Verre Oosten, Wereldwijd en Overig. Om reden van vertrouwelijkheid (het voorkomen dat gegevens van individuele instellingen in de tabel zichtbaar zouden worden) zijn de fondsen die behoren tot de regio Overig in de tabel ondergebracht bij de regio Wereldwijd.

Hoewel geldmarktfondsen onder de Wtb vallen, worden ze binnen de monetaire en macro-economische statistiek tot de monetairfinanciële instellingen gerekend. Daarom zijn de geldmarktfondsen ook afzonderlijk weergegeven.

Tabel 3.3.2 Netto inleg bij beleggingsinstellingen naar fondstype

Tot en met 2002 zijn de cijfers gebaseerd op rapportages door alle beleggingsinstellingen (voorzover deel uitmakend van de hierboven vermelde populatie). Vanaf 2003 zijn de gegevens gebaseerd op de rapportages van beleggingsinstellingen met een gezamenlijk balanstotaal van 95% van het balanstotaal van alle beleggingsinstellingen. Deze gegevens zijn tot 100% opgehoogd. Hierdoor bevat 2002 een beperkte reeksbreuk. Kolomindeling Bij de presentatie van de balansgegevens van de beleggingsinstellingen wijkt de indeling sterk af van die bij de verzekeringsinstellingen en pensioenfondsen. Dit komt omdat de thans beschikbare gegevens slechts in beperkte mate aansluiten bij de instrumentclassificatie conform het Europees Systeem van Rekeningen van 1995 (esr95). Dit is een internationaal boekhoudkundig raamwerk voor een systematische en uitvoerige – statistische – beschrijving van een volledige economie. Omdat ook de informatie over sector van de tegenpartij slechts beperkt beschikbaar is, wordt de postindeling soms gecombineerd met informatie over de sector van de tegenpartij.

Onder netto-inleg wordt verstaan: de bruto ingelegde gelden minus de onttrekkingen. De indeling naar fondstype is identiek aan de indeling in tabel 3.3.1. Tabel 3.4 Balansgegevens van Special Purpose Vehicles Populatie De gegevens in deze tabel zijn verzameld uit openbare bronnen. Het betreft hier prospectussen, beursgegevens, door Special Purpose Vehicles (spv’s) zelf gepubliceerde informatie op internet en/of jaarverslagen van spv’s. De gepubliceerde gegevens zijn in sommige gevallen deels gebaseerd op ramingen. Tot de spv’s worden gerekend a) Nederlandse entiteiten die Nederlandse of buitenlandse activa, of het risico daarop, van andere ingezetene partijen (de zogenoemde originators) overgenomen hebben. b) Nederlandse entiteiten die Nederlandse activa, of het risico daarop, van niet-ingezetene originators overgenomen hebben.

16 Overige activa Dit betreft onder meer vorderingen die geen beleggingen zijn met een looptijd langer dan één jaar, alsmede beleggingen die niet onder kolom 1 t/m 15 vallen.

In deze tabel zijn bezien vanuit de passiefzijde van de balans uitsluitend gegevens opgenomen van SPV’s die kapitaalmarktpapier (schuldpapier met een oorspronkelijke looptijd langer dan een jaar) hebben uitgegeven. spv’s die kortlopend schuldpapier hebben uitgegeven (zogenoemde conduits) zijn niet in deze tabel opgenomen.

22 Eigen vermogen/fondsvermogen Deze post bestaat uit het aandelenkapitaal of fondsvermogen, de reserves, onverdeelde winst en winst uit lopend boekjaar.

Tabel 3.5 Vermogenscomponenten van Nederlandse huishoudens

Waarderingsgrondslagen Deze sluiten aan bij die van de jaarrekeningen van de individuele beleggingsinstellingen. De gegevens van beleggingsinstellingen zijn gebaseerd op de kwartaalrapportages van deze instellingen. Vanaf 2003 is dat een beperkte, representatieve groep waarna ophoging plaatsvindt (zie hierboven). Voorts is een deel van de gegevens (korte en lange vorderingen) geraamd op basis van een rapportage van, naar balanstotaal gemeten, circa 75% van alle rapporterende instellingen. Tabel 3.3.1 Balanstotalen van beleggingsinstellingen naar fondstype Bij de indeling van beleggingsinstellingen naar fondstype is een zestal groepen onderscheiden op basis van het beleggingsbeleid: aandelenfondsen, obligatiefondsen, vastgoedfondsen, geldmarktfondsen (ook wel liquiditeitenfondsen genoemd), gemengde fondsen en overige fondsen. In de categorie overige fondsen zijn onder meer begrepen: fondsen die beleggen in derivaten (zoals de meeste garantie- en/of clickfondsen en indexfondsen), onderhandse leningen en ‘groene’ projecten. Ook een aantal hedge funds valt hieronder. De geldmarktfondsen vallen ook onder de definitie van de monetair-financiële instellingen. Zij zijn hier in de tabel opgenomen om de totale populatie (voorzover statutair in Nederland gevestigd) weer te geven. Wel wordt ook een subtotaal vermeld voor de beleggingsinstellingen exclusief deze geldmarktfondsen.

168*

Bezittingen en schulden van huishoudens komen in verschillende tabellen van het Statistisch Bulletin aan bod. Voor de overzichtelijkheid is een en ander in tabel 3.5 bijeengebracht. Het betreft hier vermogenscomponenten van Nederlandse huishoudens en niet zoals in sommige andere tabellen van huishoudens in het eurogebied. Deposito’s Zie toelichting bij tabel 2.2.2 en tabel 2.6. Effecten De waarneming over het bezit van buitenlandse effecten is begonnen in april 2003; data over het bezit van Nederlandse effecten is beschikbaar vanaf januari 2006. Het betreft hier alleen het bezit van Nederlandse particulieren. Dit betekent dat niet de gehele sector Nederlandse huishoudens wordt waargenomen. Verenigingen en stichtingen zonder zakelijk doel blijven buiten beschouwing (zie ook de toelichting op de sectorindeling bij tabel 2.2.1). Verder geldt dat beleggingen via beleggingskoopsommen (unit linked producten) buiten beeld blijven. Dit is ook van toepassing op effecten die door particulieren rechtstreeks in het buitenland worden bewaard. Verder valt een groot deel van de niet-beursgenoteerde aandelen in bezit van directeurengrootaandeelhouder buiten de waarneming. Zie verder het artikel De beleggingsportefeuille van de Nederlandse particulier in het Statistisch Bulletin, juni 2006, pagina 21-26. Aandelen De data over buitenlandse aandelen bevatten vóór 2006 tevens buitenlandse beleggingsfondsen.

Beleggingsfondsen Voor de Nederlandse beleggingsfondsen wordt verwezen naar de toelichting bij tabel 3.3. Kapitaalmarktpapier De post kapitaalmarktpapier betreft schuldpapier met een looptijd vanaf 1 jaar. Geldmarktpapier Geldmarktpapier betreft schuldpapier met een looptijd tot en met 1 jaar. Tabel 3.6 Emissies van effecten met uitzondering van aandelen door Nederlandse ingezetenen De tabellen 3.6, 3.6.1, 3.6.2, 3.6.3 en 3.7 zijn zoveel mogelijk opgesteld overeenkomstig het Europees Systeem van Rekeningen van 1995 (esr 95). Dit is een internationaal boekhoudkundig raamwerk voor een systematische en uitvoerige – statistische – beschrijving van een volledige economie. Ingezetenschap Als ingezetenen worden beschouwd eenheden die een economisch belangencentrum hebben in het economisch gebied van Nederland, dat wil zeggen dat zij gedurende een periode van minimaal een jaar economische activiteiten in dit gebied verrichten. Registratie emissie De emissie wordt geregistreerd op het moment dat de emittent de betaling ontvangt (de stortingsdatum bepaalt derhalve het moment waarop de emissie plaatsvindt).

Tabel 3.6.1 Bruto-emissies van effecten met uitzondering van aandelen door Nederlandse ingezetenen Voor informatie over het ingezetenschap, het moment van registratie van de emissie, de definities van kort- en langlopende effecten, de uitsplitsing naar valuta, de waarderingsgrondslagen en de bronnen wordt verwezen naar de toelichting bij tabel 3.6. Sectorindeling De sectorclassificatie is in overeenstemming met het esr 95. Dit impliceert bijvoorbeeld dat holdings van verzekeringsinstellingen, die binnen verzekeringsconcerns vaak de emissies plaatsen, vallen onder de sector Overige Financiële Instellingen. Dit verklaart de geringe bedragen die voor de sector Verzekeringsinstellingen en pensioenfondsen zijn geregistreerd. Aansluiting bij het esr 95 betekent ook dat onder de sector centrale overheid niet alleen het Rijk valt. In deze sector zijn naast de emissies van staatsobligaties met name ook emissies van de Nederlandse Investeringsbank voor Ontwikkelingslanden (nio) begrepen. Tabel 3.6.2 Netto-emissies van effecten met uitzondering van aandelen door Nederlandse ingezetenen Onder netto-emissies worden verstaan de emissies verminderd met de aflossingen. Voor informatie over het ingezetenschap, het moment van registratie van de emissie, de definities van kort- en langlopende effecten, de uitsplitsing naar valuta, de waarderingsgrondslagen en de bronnen wordt verwezen naar de toelichting bij tabel 3.6. Voor informatie over de sectorindeling wordt verwezen naar de toelichting bij tabel 3.6.1.

Kortlopende effecten Onder kortlopende effecten vallen verhandelbare schuldinstrumenten met in principe een oorspronkelijke looptijd van één jaar of minder. Het betreft onder meer certificates of deposit, commercial paper en Dutch Treasury Certificates. De cijfers omvatten ook commercial paper met een oorspronkelijke looptijd van langer dan één jaar. Niet inbegrepen echter is euro-commercial paper (commercial paper luidende in een andere valuta dan van het land waar de emissie plaatsvindt).

Tabel 3.6.3 Uitstaande bedragen van effecten met uitzondering van aandelen uitgegeven door Nederlandse ingezetenen

Langlopende effecten met uitzondering van aandelen Onder de langlopende effecten met uitzondering van aandelen worden de langlopende schuldtitels, met name obligaties, verstaan. Met langlopend wordt in principe bedoeld een oorspronkelijke looptijd van langer dan één jaar.

Tabel 3.7 Emissiemarkt

Uitsplitsing naar valuta De emissies zijn uitgesplitst naar euro’s en overige valuta’s. Euro’s omvatten vóór 1 januari 1999 emissies in de nationale valuta’s van de landen die vanaf die datum tot de emu zijn toegetreden en in de ecu. Vanaf 1 januari 1999 omvatten zij tevens emissies in euro’s. Waarderingsgrondslagen Gepresenteerd worden (bruto-)emissies, aflossingen, netto-emissies en uitstaande bedragen (standen). Waardering geschiedt overwegend tegen nominale waarde. Alleen de waardering van de ‘zero-coupon’ effecten is afwijkend: de bruto-emissies zijn gewaardeerd tegen opbrengstwaarde, de uitstaande bedragen tegen opbrengstwaarde plus opgelopen rente. Emissies en aflossingen van effecten in niet-eurovaluta’s worden omgerekend naar euro’s op basis van de relevante middenkoers op de dag van betaling. Uitstaande bedragen van effecten in nieteurovaluta’s worden omgerekend tegen de middenkoers op de laatste werkdag van de desbetreffende periode. De mutaties in de standen kunnen afwijken van de netto-emissies vanwege waarderingsverschillen, koersontwikkelingen, herrubriceringen en andere aanpassingen. Bronnen De cijfers zijn ontleend aan balansopgaven van de mfi’s (uitstaande bedragen voor de sector mfi’s), gegevens van het Ministerie van Financiën (voor de sector overheid) en openbare bronnen.

Voor informatie over het ingezetenschap, het moment van registratie van de emissie, de definities van kort- en langlopende effecten, de uitsplitsing naar valuta, de waarderingsgrondslagen en de bronnen wordt verwezen naar de toelichting bij tabel 3.6. Voor informatie over de sectorindeling wordt verwezen naar de toelichting bij tabel 3.6.1.

In de tabel zijn uitsluitend obligatie- en aandelenemissies door ingezetenen met een omvang van eur 20 miljoen of meer, exclusief herplaatsingen, opgenomen. Onder obligaties zijn mede begrepen notes en – in hoofdzaak – eurobonds. Deze laatste zijn al dan niet officieel genoteerde schuldtitels met een oorspronkelijke looptijd langer dan één jaar die, in tegenstelling tot gewone obligaties, voornamelijk in grote coupures luiden en waarbij het usance is de provisie vrijwel geheel door te geven aan de geldgever. Bij de berekening van het emissierendement is van volledige doorgifte uitgegaan. Zie ook het artikel ‘Emissiestatistiek: vernieuwd en uitgebreid’, in het Statistisch Bulletin van december 1999. Looptijd De weergegeven looptijd heeft betrekking op de looptijd bij uitgifte. Aandelenemissies beleggingsinstellingen Aandelenemissies van beleggingsinstellingen betreffen alleen emissies waarbij een formele inschrijvingsperiode geldt en een introductiebericht/prospectus is uitgegeven. Verdere plaatsingen (als gevolg van inschrijvingen/inleg na genoemde periode) zijn hier niet onder begrepen. Tabel 3.7.1 Emissies en koerswaarden van op de Euronext Amsterdam Stock Market genoteerde aandelen Voor informatie over het ingezetenschap, het moment van registratie van de emissie wordt verwezen naar de toelichting bij tabel 3.6. Voor informatie over de sectorindeling wordt verwezen naar de toelichting bij tabel 3.6.1.

169*

Beursgenoteerde aandelen Deze tabel bevat alleen gegevens over aan de Euronext Amsterdam Stock Market genoteerde aandelen die zijn uitgegeven door ingezetenen. Conform het esr 95 worden aandelen/participaties in beleggingsinstellingen niet tot de categorie beursgenoteerde aandelen gerekend (ook niet als de beleggingsinstelling wel aan de beurs is genoteerd). Waarderingsgrondslagen Gepresenteerd wordt (bruto-)emissies en koerswaarden. De emissies zijn geregistreerd tegen opbrengstwaarden. De koerswaarden hebben betrekking op marktwaarden (marktkapitalisaties). De cijfers zijn ontleend aan gegevens van het cbs en aan eigen berekeningen. Tabel 3.8.1 Marktrentevoeten en aandelenbeursindices Geldmarkttarieven 1 Daggeld Het tarief voor daggeld in het eurogebied betreft de zogenaamde Eonia (Euro OverNight Index Average). De Eonia wordt berekend als een gewogen gemiddelde van de effectieve daggeldrentevoeten van alle interbancaire transacties zonder onderpand, waarvan het initiatief ligt bij een bank uit een efb-panel van banken. Dit panel, dat wordt samengesteld op grond van een gedragscode opgesteld door de Europese Federatie van Banken, bestaat uit banken met de grootste transactievolumes in eurogeldmarkt. Dit betreffen banken uit landen van het eurogebied alsook uit banken van buiten het eurogebied, maar met belangrijke transacties in het eurogebied. 2.1 Euribor Het Euribortarief (Euro Interbank Offered Rate) is het gemiddelde van de rentetarieven (met uitzondering van de hoogste en laagste waardes) waartegen eersteklas banken uit het efb-panel (zie toelichting bij 1 Daggeld) bereid zijn interbancair euro’s uit te lenen. Kapitaalmarktrentevoeten 3 Obligaties Nederland De rendementen, met uitzondering van het rendement op de jongste tienjarige staatslening, worden in het algemeen berekend als ongewogen gemiddelde van de medianen van de dagwaarnemingen binnen de desbetreffende looptijdklassen. De afbakening van de looptijdklassen vindt plaats op basis van de gemiddelde resterende looptijden. Het rendement op de vijf langstlopende staatsleningen wordt berekend als gewogen gemiddelde van de individuele effectieve rendementen van de vijf betrokken leningen. De gegevens over de obligatierendementen zijn ontleend aan het cbs, met uitzondering van het rendement op de jongste tienjarige staatslening, welke wordt ontleend aan Datastream. Het cbs is per 1 januari 2004 gestopt met de berekening van de rendementen. 4 Staatsobligaties buitenland/internationaal De gegevens over de obligatierendementen zijn ontleend aan de Bank voor Internationale Betalingen en Datastream. Aandelenbeursindices Weergegeven worden nationale, buitenlandse en internationale (grensoverschrijdende) aandelenindices. De hier weergegeven indices van Euronext Amsterdam kenden in 1983 een beginwaarde van 45,38. Aangezien deze indices strikt genomen geen echte indices zijn, maar feitelijk een mandje van aandelen vertegenwoordigen, zijn deze waarden namelijk geconverteerd naar euro’s. De nationale beursgraadmeters zijn ontleend aan gegevens gepubliceerd door Euronext Amsterdam. De gegevens over de buitenlandse en internationale aandelenbeursindices zijn ontleend aan data van de Bank voor Internationale Betalingen en Datastream.

170*

Tabel 3.8.2 Rentes van in Nederland gevestigde mfi’s op deposito’s en leningen, met bijbehorende volumes Algemeen De vereisten voor de rentestatistiek zijn vastgelegd in ecbverordening ecb/2001/18, die op 20 december 2001 door de Raad van Bestuur van de ecb is vastgesteld. De rentestatistiek omvat leningen en deposito’s die door in Nederland ingezeten banken zijn vastgelegd in overeenkomsten luidende in euro’s met huishoudens en bedrijven gevestigd binnen het gehele eurogebied. Rentepercentages Het rentetype voor alle leningen en deposito’s is de zgn. ‘annualised agreed rate’. Dit is het op jaarbasis gebrachte rentepercentage dat is overeengekomen tussen de rapporterende instelling en de cliënt (huishouden of bedrijf) voor een deposito of een lening. Dit rentepercentage is gebaseerd op alle rentebetalingen, exclusief overige kosten. Het volume aan nieuwe contracten voor de posten 1,3,4,7 en 11 betreft het totale uitstaande bedrag. De gemiddelde rente is berekend op basis van deze totale volumes. Volumes Volumes zijn berekend door ophoging van het totaal aan gerapporteerde volumes met behulp van een ophogingsfactor die is bepaald op basis van het balanstotaal van de rapporterende instellingen. Volumes voor uitstaande bedragen zijn niet gebaseerd op gegevens die worden vergaard in het kader van de rentestatistiek. Hiervoor worden gegevens gebruikt die worden gerapporteerd als onderdeel van de maandelijkse sociaal-economische rapportage van de banken. Dit geldt ook voor bovengenoemde posten waar de nieuwe contracten gelijk worden gesteld aan het totaal aan uitstaande contracten. 1-13 Nieuwe contracten Volumes aan nieuwe contracten omvatten de maandelijkse omzet aan afgesloten contracten. Het betreft hier nieuw afgesloten overeenkomsten tussen rapporterende instellingen en hun cliënten. Onder nieuw afgesloten overeenkomsten worden alle nieuwe contracten gevat, maar ook alle nieuw met de cliënt overeengekomen contractvoorwaarden – zoals de rente – voor bestaande deposito’s en leningen. Het gaat hierbij om hernieuwde contracten waarvan expliciet of impliciet een rentetarief wordt overeengekomen tussen bank en cliënt. Prolongaties van bestaande contracten die reeds in de betreffende contracten zijn vastgelegd en daarmee automatisch worden gerealiseerd, dienen niet als nieuwe transacties te worden beschouwd. Bij deze prolongaties hoeven niet opnieuw contractvoorwaarden, inclusief het rentepercentage, overeen te worden gekomen. 14-19 Uitstaande bedragen De tarieven die betrekking hebben op uitstaande bedragen betreffen gewogen gemiddelde percentages per maandultimo. Bij de berekening van gewogen gemiddelde rentes op uitstaande bedragen zijn slechte leningen en leningen ten behoeve van schuldherstructurering buiten beschouwing gelaten. De hierop betrekking hebbende bedragen zijn echter wel in de totaalvolumes opgenomen. De looptijduitsplitsing bij uitstaande bedragen is gebaseerd op de oorspronkelijke looptijd van het contract. 1,4 Girale deposito’s De gemiddelde rentepercentages voor girale deposito’s hebben betrekking op alle girale tegoeden, ongeacht of deze rentedragend zijn. 7,11 Rekening courant krediet Rekening-courantkrediet wordt gedefinieerd als debetstand (roodstand) op betaalrekeningen. Het gaat om het totale bedrag aan roodstand, ongeacht een eventuele overschreden kredietlimiet. Aanvullende kosten in de vorm van boetes enz. worden echter niet meegenomen bij de berekening van het rentepercentage.

8,9 Leningen inclusief kostenopslag De tarieven bij de posten voor alle woninghypotheken en al het consumptief krediet, inclusief kostenopslag, zijn berekend op basis van het principe van het ‘annual percentage rate of charge’, ofwel ‘jaarlijks kosten percentage’, zoals is vastgelegd in eu-verordening 87/102/eec en daaropvolgende wijzigingsbladen van deze verordening. Als kosten kunnen onder andere beschouwd worden: administratiekosten, documentkosten, onderzoekskosten, kosten van garantiestelling en verzekering, voor zover rechtstreeks verbonden aan de zekerheid tot terugbetaling van de hoofdsom en kosten van het geleende bedrag. 18.1 Uitstaand consumptief krediet en overige leningen aan huishoudens met looptijd van 1 jaar of minder Onder deze posten zijn tevens de rekening courantkredieten (roodstand) opgenomen. 19.1 Uitstaande leningen aan niet-financiële vennootschappen met looptijd van 1 jaar of minder Onder deze posten zijn tevens de rekening courantkredieten (roodstand) opgenomen. Een ontbrekend cijfer geeft aan dat dit onbekend of vertrouwelijk is. Tabel 3.9.1 Nederlandse beleggingen in beleggingsfondsen Deze tabel geeft een gedetailleerd beeld van de omvang van de beleggingen van Nederlandse ingezetenen in beleggingsfondsen. In het bovenste deel van de tabel (regels 1 t/m 7) wordt het buitenlandse deel van dit bezit uitgesplitst naar land van oorsprong van de beleggingsfondsen. Het streven is om minimaal 90% van het buitenlandse bezit geografisch te verbijzonderen. Het tweede deel van de tabel (regels 7.1 t/m 7.4) geeft een uitsplitsing van het bezit naar de binnenlandse sector van de belegger. De sectoren die apart onderscheiden worden zijn de pensioenfondsen, de verzekeringsinstellingen en de huishoudens. De overige sectoren bevatten onder andere de beleggingsinstellingen en de mfi's. Bij de sectorale onderverdeling is, waar mogelijk, eveneens een geografie per sector aangebracht. Om een zo compleet mogelijk beeld te verkrijgen van de beleggingen in beleggingsfondsen én een beeld naar sector zijn ook gegevens over beleggingen door pensioenfondsen, verzekeringsinstellingen en huishoudens in Nederlandse beleggingsfondsen in de tabel bijeengebracht (regels 8.1 t/m 8.3). Van de overige sectoren zijn op dit moment geen gegevens beschikbaar over hun bezit aan Nederlandse beleggingsfondsen. Tenslotte wordt het totale buitenlandse bezit van Nederlandse beleggingsfondsen gepubliceerd. De tabel geeft het bezit weer van álle beleggingsfondsen, dus ook van de institutionele fondsen en andere fondsen die zich richten op de professionele en/of de vermogende belegger. Deze presentatie verschilt daarmee van die in de tabellen 3.3, 3.3.1 en 3.3.2, die alleen beleggingsfondsen onder toezicht betreffen. De informatie voor de nieuwe statistiek komt voor het bezit van huishoudens en het buitenland uit de rapportage van Nederlandse bewaarbedrijven en voor de andere beleggers (pensioenfondsen, verzekeringsinstellingen en overige sectoren) uit hun eigen rapportages. Tabellen 3.3, 3.3.1 en 3.3.2 zijn daarentegen gebaseerd op de rapportages van (de onder toezicht staande) beleggingsfondsen. De nieuwe tabellen zijn mogelijk gemaakt doordat dnb in haar opvraging sinds 2006 participatiebewijzen van beleggingsinstellingen als aparte categorie onderscheidt. Dit is ook de reden dat de tijdreeks niet verder terug gaat dan begin 2006. Bij de publicatie van deze tabel is aangesloten op de meest actuele cijfers. Dit betekent dat de cijferreeksen niet helemaal aansluiten op de corresponderende reeksen in de tabellen 3.1 (balans van verzekeringsinstellingen), 3.2 (balans van pensioenfondsen) en 3.5 (vermogenscomponenten van Nederlandse huishoudens). In deze laatste tabellen is het reguliere revisiebeleid gevolgd dat voorschrijft dat in regel alléén de cijfers van de laatste twee kwartalen worden gewijzigd, slechts één maal per jaar vindt teruglegging van de cijfers over de ‘oude’ jaren plaats.

Tabel 3.9.2 Nederlandse netto inleg in beleggingsfondsen Deze tabel geeft een gedetailleerd beeld van de netto inleg van Nederlandse ingezetenen in beleggingsfondsen. Onder netto inleg wordt verstaan: de bruto ingelegde gelden minus de onttrekkingen. Een positief teken in de tabel geeft aan dat er netto is ingelegd in beleggingsfondsen, een negatief teken dat er netto geld onttrokken is uit beleggingsfondsen. De structuur van deze tabel is identiek aan die van tabel 3.9.1. Ook de geografische en sectorale verbijzondering van voorgaande tabel is gevolgd. Zie verder de toelichting bij tabel 3.9.1. Tabel 4.1 Financiën van het Rijk op kasbasis 3.1 Invoerrechten De opbrengsten aan invoerrechten komen vrijwel volledig ten goede aan de Europese Unie. 3.5 Bijzondere verbruiksbelasting De bijzondere verbruiksbelasting is een belasting op de aankoop van nieuwe personenauto’s en motorrijwielen. 3.7 Motorrijtuigenbelasting Onder de motorrijtuigenbelasting is mede de toeslag ten behoeve van het Infrastructuurfonds begrepen. 6 Overige ontvangsten Onder de overige ontvangsten zijn hoofdzakelijk begrepen gasbaten, dividend en deelnemingen, verkoop van goederen en diensten, rente op overheidsvorderingen en de aflossingen op onder meer woningwetleningen door lagere overheden. 7 en 8 Uitgaven De uitgaven zijn gesplitst in Begrotingsuitgaven van ministeries (post 3) en Uitgaven (-) van begrotingsfondsen gesaldeerd met nietbelastingontvangsten (post 4). Onder de begrotingsfondsen zijn hoofdzakelijk begrepen het Gemeente- en provinciefonds en het Infrastructuurfonds. 9 Derdenrekeningen Deze rekeningen omvatten mede de saldi op de tussenrekening van de belastingdienst en de derdenrekeningen van ministeries. 12 Netto kort opgenomen middelen Deze post betreft bij mfi’s en niet-mfi’s netto geplaatste vlottende schuld in de vorm van schatkistpapier/Dutch Treasury Certificates met een oorspronkelijke looptijd van korter dan twee jaar, kasgeldleningen en vrije tegoeden bij de Schatkist. Onder deze post zijn mede begrepen de door het Rijk aan voornamelijk de sociale-verzekeringsinstellingen verstrekte (premie)voorschotten. 18 EMU-saldo totale overheid Het emu-saldo betreft – overeenkomstig de definities van het Verdrag van Maastricht – het vorderingensaldo op transactiebasis voor de totale overheid (centrale overheid, lagere overheid en sociale-verzekeringsinstellingen) inclusief eventuele voor- en nadelen als gevolg van financiële derivaten (renteswaps). Het vorderingensaldo geeft de mutatie in het saldo van de financiële activa en passiva weer. De cijfers zijn ontleend aan gegevens van het Ministerie van Financiën en het cbs. Tabel 4.2 Staatsschuld 1 tot en met 14 Langlopende staatsschuld naar resterende looptijd De langlopende staatsschuld (ook wel vaste staatsschuld genoemd) bestaat uit obligaties en langlopende (onderhandse) leningen. Deze schuld wordt uitgesplitst naar resterende looptijd. De hier gepresenteerde gedetailleerde uitsplitsing is slechts beschikbaar vanaf 1998.

171*

15 Schatkistpapier/DTC’s Met ingang van 1993 is onder schatkistpapier begrepen Dutch Treasury Certificates (dtc ’s). Deze dtc ’s worden onderhands geplaatst op discontobasis en hebben een looptijd van maximaal een jaar. De cijfers zijn in hoofdzaak ontleend aan en berekend uit gegevens van het Ministerie van Financiën. Tabel 4.3 Ontvangsten, uitgaven en vorderingensaldo van de overheid Algemeen In deze tabel worden de gedeeltelijk geconsolideerde ontvangsten en uitgaven getoond van de Nederlandse overheid en de euinstellingen. De berekeningen zijn door dnb gemaakt volgens richtlijnen van de ecb. Een nadere toelichting op de wijze van samenstelling van tabel 4.3 wordt gegeven in het artikel ‘Nieuwe statistieken over overheidsfinanciën’ in het Statistisch Bulletin van december 2001. Een identieke presentatie, maar dan voor het gehele eurogebied, is opgenomen in tabel 7.1 van het ‘Maandbericht’ van de ecb. 1 Directe belastingen Deze kolom omvat de belastingen op inkomen en vermogen die de overheid ontvangt van niet-financiële vennootschappen, financiële instellingen, huishoudens en ingezetenen van het buitenland. 4 Indirecte belastingen Omvat de belastingen op productie en invoer die de Nederlandse overheid en de eu-instellingen ontvangen van Nederlandse ingezetenen. De indirecte belastingen die eu-instellingen ontvangen zijn tegengeboekt aan de uitgavenzijde onder overige inkomensoverdrachten in kolom 23. 6 Sociale premies Omvat de door de overheid ontvangen sociale premies met inbegrip van de aan de overheid toegerekende sociale premies. 8 Sociale premies, waarvan premies wettelijke sociale verzekering t.l.v. overigen Dit betreft de premies voor de wettelijke sociale verzekering ten laste van werknemers, zelfstandigen en niet-werkenden. 9 Verkopen De verkopen omvatten de marktproductie van de overheid en de investeringen in eigen beheer. 10 Overige lopende ontvangsten Deze kolom omvat onder meer renteontvangsten, overig inkomen uit vermogen en overige inkomensoverdrachten. De inkomensoverdrachten die de Nederlandse overheid van eu-instellingen ontvangt, zijn hierop in mindering gebracht (met een tegenboeking – als negatieve post – aan de uitgavenzijde onder overige inkomensoverdrachten in kolom 23). 11 Kapitaalontvangsten Dit betreft de door de overheid ontvangen kapitaaloverdrachten. De kapitaaloverdrachten die de overheid van eu-instellingen ontvangt zijn hierop in mindering gebracht (met een tegenboeking – als negatieve post – aan de uitgavenzijde onder overige inkomensoverdrachten in kolom 23). 12 Vermogensheffingen Dit betreft de successierechten (niet-periodieke heffingen op vermogen), die tot de kapitaaloverdrachten gerekend worden. 17 Beloning van werknemers Deze kolom omvat salarissen en sociale premies ten laste van de overheid (als werkgever). 18 Intermediair verbruik Dit betreft de aankoop van goederen (met uitzondering van investeringsgoederen) en diensten door de overheid.

172*

19 Rente Betreft de rente op de overheidsschuld. 20 Sociale uitkeringen Deze post omvat sociale uitkeringen in geld, sociale uitkeringen in natura via marktproducenten en overige overdachten aan huishoudens. 21 Subsidies Omvat subsidies betaald door de overheid en subsidies betaald door de eu-instellingen (met een tegenboeking onder de overige inkomensoverdrachten in kolom 23). 23 Overige inkomensoverdrachten Deze post omvat de overige inkomensoverdrachten, waaronder die aan het buitenland in het kader van de ontwikkelingssamenwerking. Door de wijze van tegenboeken in de consolidatie van de transacties van de overheid en de eu-instellingen omvat deze post tevens de netto betalingen (diensten, inkomensoverdrachten en kapitaaloverdrachten) van de overheid aan de eu-instellingen. 26 Investeringen Dit betreft de investeringen in vaste activa. 27 Kapitaaloverdrachten Deze post omvat de kapitaaloverdrachten, waaronder investeringsbijdragen en subsidies voor de volkshuisvesting, door de overheid. De kapitaaloverdrachten door de overheid aan eu-instellingen zijn hierop in mindering gebracht met een tegenboeking onder de overige inkomensoverdrachten in kolom 23. 29 Overige netto aankopen van niet-financiële activa Omvat het saldo van transacties in niet-financiële activa. Het gaat hier met name om transacties in grond, maar in het jaar 2000 ook om de opbrengsten van de umts-veiling. Deze kolom bevat tevens veranderingen in voorraden. Een minteken betekent dat de overheid per saldo ontvangsten heeft. 32 Primaire uitgaven De primaire uitgaven zijn gelijk aan het totaal lopende uitgaven zonder de rente-uitgaven. 38 Primair saldo Het primaire saldo is gelijk aan het saldo van lopende uitgaven en ontvangsten zonder de rente-uitgaven. 42 Saldo transacties met EU-instellingen Dit betreft de netto betalingen van de overheid aan de euinstellingen; omvat betalingen uit hoofde van zowel diensten, (in casu de vergoeding die de Nederlandse overheid van eu-instellingen ontvangt voor de inning van belastingen), inkomensoverdrachten als kapitaaloverdrachten. De gegevens zijn ontleend aan de Nationale rekeningen van het cbs. Tabel 4.4 Overheidsschuld conform emu-definities De overheidsschuld wordt gepresenteerd conform emu-definities zoals vastgelegd in het Verdrag van Maastricht (ook wel emuschuld genoemd). Deze schuld betreft de bruto geconsolideerde schuld van de totale overheid (voor een toelichting op de sector overheid, zie de toelichting bij tabel 4.3). Bruto houdt in dat vorderingen van de overheid niet in mindering zijn gebracht op de schuld. Geconsolideerd betekent in dit verband in dat overheidsverplichtingen tegenover andere overheidssectoren, zoals kredietverleningen tussen overheden onderling of het aanhouden van overheidsobligaties door de sociale-verzekeringsinstellingen, zijn geëlimineerd. De schuld luidt op basis van de nominale waarde (‘face value’) exclusief de opgebouwde rente. Geen onderdeel van de emu-schuld vormen de financiële derivaten, handelskredieten en transitorische passiva.

Instrumentindeling De indeling naar instrumenten (kolom 1 t/m 5) volgt de classificatie in het Europees Systeem van Rekeningen (esr 95), dat op Europees niveau geharmoniseerde richtlijnen bevat voor de samenstelling van Nationale rekeningen. De post chartaal geld en deposito’s (kolom 1) betreft hier louter de in omloop zijnde munten. Niet-geconsolideerde/geconsolideerde schuld De niet-geconsolideerde schuld (kolom 14 t/m 17) geeft de totale schuld van de overheid weer, waarbij wel schulden tegenover eenheden binnen dezelfde subsector van de overheid tegen elkaar zijn weggestreept, maar niet die tegenover eenheden uit andere subsectoren van de overheid. Bij de geconsolideerde schuld (emuschuld; kolom 18 t/m 21) zijn ook de uitstaande verplichtingen tegenover andere subsectoren van de overheid geëlimineerd, zodat alleen de schuld jegens andere sectoren dan de overheid resteert Relatie vorderingensaldo en mutatie overheidsschuld Om de aansluiting tussen het vorderingensaldo en de mutatie in de schuld te bewerkstelligen moet rekening worden gehouden met onderstaande posten. Transacties in voornaamste door overheid aangehouden financiële activa (kolom 27 t/m 31) Deze transacties in financiële activa moeten erbij worden opgeteld, omdat de overheidsschuld louter bestaat uit financiële passiva terwijl in het vorderingensaldo ook de transacties in financiële activa zijn meegenomen. Het vorderingensaldo is immers (ook) gelijk aan de transacties in financiële activa minus de transacties in financiële passiva. Transacties in andere activa en passiva (kolom 32) Dit betreft instrumenten die niet in de definitie van overheidsschuld zijn meegenomen (financiële derivaten, handelskredieten en transitorische posten), maar wel in het vorderingensaldo. Waarderingseffecten (kolom 33) Er zijn waarderingsverschillen, met name omdat het vorderingensaldo is gewaardeerd tegen transactiewaarde en de overheidsschuld tegen nominale waarde. Waarderingseffecten bestaan uit het agio/disagio bij de uitgifte en inkoop van schuld en uit wisselkoerseffecten bij schuld in vreemde valuta. Overig (kolom 34) Tot slot is er nog sprake van een restpost waarin onder meer herrubriceringen en statistische verschillen tot uitdrukking komen. Het vorderingensaldo (kolom 26) met omgekeerd teken en het totaal van bovenstaande aansluitposten (kolom 35) geeft de mutatie in de overheidsschuld (kolom 36). De weergegeven data zijn gebaseerd op gegevens van het cbs, het Ministerie van Financiën en eigen berekeningen. Tabel 5.1 Betalingsbalans De opstelling van de betalingsbalans sluit aan bij de internationale richtlijnen van de vijfde editie van het imf Balance of Payments Manual, 1993. Voor een uitgebreide toelichting wordt verwezen naar het artikel ‘De Nederlandse betalingsbalans: aanpassing van wijze van samenstelling en presentatie’, in het Statistisch Bulletin van juni 2000 en ook de toelichting bij de tabellen 5.2 tot en met 5.11. De gegevens worden ontleend aan het rapportagestelsel voor de betalingsbalans van dnb, tenzij anders aangegeven. Sinds 1 april 2003 is het rapportagestelsel voor de betalingsbalans gebaseerd op directe rapportages door ingezetenen. De indirecte rapportages door middel van het oude kasrapportagestelsel over de aard van het betalingsverkeer dat via het Nederlandse bankwezen met het buitenland werd afgewikkeld, is daarmee volledig komen te vervallen. In het rapportagestelsel is de verantwoordelijkheid voor de meting van het grensoverschrijdend dienstenverkeer door het cbs overgenomen. Daar zij vanouds ook de verantwoordelijkheid

heeft voor de Statistiek van de Buitenlandse Handel is het cbs daarmee grotendeels verantwoordelijk voor de meting van het lopende verkeer met het buitenland. dnb richt zich met haar dataverzameling primair op de grensoverschrijdende financiële transacties en posities van ingezetenen, tezamen met de daarmee verband houdende financiële inkomens, als rentes en dividenden. Voor een uitgebreide beschrijving van het rapportagestelsel wordt verwezen naar ‘Balance of payments in the Netherlands: The road to a modern survey system’, Statistical Bulletin May 2003, Special issue. 2 Vermogensoverdrachtenrekening Tot de vermogensoverdrachten behoren onder meer schenkingen van investeringsgoederen, schuldkwijtschelding en financiële activa die migranten bij hun verhuizing meenemen, alsmede overige transacties zoals legaten en de handel in stamrechten. Tabel 5.2 Goederenrekening Het goederenverkeer omvat de ‘klassieke’ goederenhandel – uitvoer (fob) en invoer (fob) – tussen ingezetenen en niet-ingezetenen die gepaard gaat met eigendomsoverdracht. Tot deze categorie behoren tevens de transacties in niet-monetair goud. Transitotransacties (met eigendomsoverdracht) worden evenwel netto in het dienstenverkeer geboekt (zie tabel 5.3). Het goederenverkeer omvat voorts de (bruto) waarde van de goederenstroom die betrokken is bij veredelingstransacties, waarbij goederen tijdelijk de grens overgestuurd worden om ze tegen vergoeding (het veredelingsloon) een bewerking te laten ondergaan zonder dat eigendomsoverdracht plaats vindt. Tenslotte zijn reparatie aan goederen en de levering van goederen in (lucht)havens aan transportondernemingen (bunkering) in het goederenverkeer opgenomen. De bron van de gegevens wordt gevormd door de handelsstatistiek van het cbs. Aanvullende gegevens Teneinde te voldoen aan de internationale richtlijnen voor de registratie van de goederenhandel zijn aanpassingen op de cijfers van de handelsstatistiek noodzakelijk. Deze aanpassingen hebben betrekking op de volledigheid waarmee transacties geregistreerd worden (verschil in dekking), op de classificatie en op het tijdstip van registratie. Voorts blijken de cijfers niet zonder meer inpasbaar in de Nationale rekeningen en de Kwartaalrekeningen. In verband hiermee corrigeert het cbs de uitkomsten van de handelsstatistiek. Deze correcties worden door dnb overgenomen voor de samenstelling van de betalingsbalans. Het voornaamste bestanddeel van de classificatieverschillen is de herwaardering van de invoer naar fob-waarde (handelsstatistiek: cif-waarde). Het verschil wordt als invoer van vervoers- en verzekeringsdiensten in het diensten-verkeer opgenomen, voor zover deze diensten door niet-ingezetenen worden geleverd. De activiteiten van distributiecentra zijn eveneens in de goederenrekening opgenomen. Tabel 5.3 Dienstenrekening Met ingang van 1 april 2003 heeft het cbs de verantwoordelijkheid voor de meting van het grensoverschrijdend dienstenverkeer. Daar de cijfers voor het dienstenverkeer voor het meest recente kwartaal nog niet beschikbaar zijn voor opname in het Statistisch Bulletin, maakt dnb ramingen voor zowel invoer als uitvoer van de drie hoofdgroepen van de dienstenrekening: de vervoersdiensten, het reisverkeer en de overige diensten. De ramingen zijn gemaakt met zogenoemde Arima-modellen. 1.1 en 2.1 Vervoersdiensten Sinds april 2003 is het niet meer mogelijk de vervoersdiensten te onderscheiden naar vervoerstakken. De hoogte van de vervoersdiensten sluit aan bij de meting van de goederenstromen op fob-basis. De bedragen voortvloeiend uit deze aanpassingen, waaronder de tegenpost van de herwaardering van de goedereninvoer (zie hierboven), zijn tot en met 2002 aan de diverse vervoerstakken toegerekend.

173*

1.2 en 2.2 Reisverkeer Door de introductie van de chartale euro begin 2002 is de tot dan toe gebruikelijke waarneming van de chartale reisuitgaven door ingezetenen van het eurogebied niet meer mogelijk. Per 1 januari 2002 worden gegevens omtrent het reisverkeer daarom op een andere wijze verzameld. Daartoe stelt het cbs, verantwoordelijk voor de compilatie van de statistiek van het reisverkeer, gegevens samen op basis van enquêtes onder ingezetenen naar de gemaakte reisuitgaven in het buitenland en het gebruik van logiesaccomodaties. De verandering in de waarneming betekent dat er begin 2002 een breuk optreedt in de registratie van het reisverkeer. Tabel 5.4 Inkomensrekening Tot de inkomenstransacties behoren inkomen uit arbeid en kapitaal, met een nader onderscheid tussen inkomen uit directe investeringen, effecten en overige financiële activa en passiva. Dit onderscheid sluit aan bij de classificatie van de financiële rekening (zie tabellen 5.6 tot en met 5.8) en het extern vermogen van Nederland (tabel 5.10). 2.1.2 en 5.1.2 Ingehouden winsten Deze post betreft de ingehouden winsten (of verliezen) van dochterondernemingen in direct-investeringsverband. De tegenpost van deze transacties is de herinvestering van winsten binnen de directe investeringen (regels 1.2 en 14.2 in tabel 5.6). De informatie wordt ontleend aan een jaarlijkse rapportage onder in Nederland gevestigde moedermaatschappijen en dochterondernemingen. Voor (de kwartalen van) het lopende jaar worden de cijfers over de ingehouden winsten geraamd op basis van het verleden en zijn derhalve met grote onzekerheden omgeven. 2.1.3 en 5.1.3 Rente op leningen Bij de boeking van de rente-inkomens (op accrual basis) aangaande leningen die een dochtermaatschappij aan haar moeder verstrekt heeft, wordt het concept van directional principle toegepast (zie de toelichting bij tabel 5.6). 2.2.2 en 5.2.2 Rente op effecten De renteboekingen op obligaties en geldmarktpapier geschieden sinds april 2003 op accrual basis. Volgens dit principe wordt het rente-inkomen toegerekend aan de periode dat vorderingen worden aangehouden of verplichtingen uitstaan. Hierdoor dient het renteinkomen op rentedragende vorderingen en verplichtingen geheel los te worden beschouwd van feitelijke rentebetalingen. In de periode vóór april 2003 vond alleen de renteboeking op Nederlandse obligaties op accrual basis plaats. Tabel 5.5 Inkomensoverdrachten Tot de inkomensoverdrachten behoren onder meer schenkingen in geld of natura die in de consumptieve sfeer worden aangewend, premies en uitkeringen van sociale-verzekeringsinstellingen en ontvangen subsidies van en afdrachten aan de eu. De waarneming van de inkomensoverdrachten is vanaf april 2003 niet geheel volledig en omvat enige ramingen. Tabel 5.6 Directe investeringen Tot de directe investeringen worden de transacties gerekend die samenhangen met de verwerving van aandelenkapitaal door ondernemingen in buitenlandse ondernemingen (door oprichting, fusie of overname) met als doel zeggenschap in het bestuur van die onderneming te verkrijgen. Verder behoren daartoe alle overige financiële transacties tussen gelieerde ondernemingen (leningen, ingehouden winsten, mutaties in onderlinge rekeningen-courant), alsmede de aan- en verkopen van onroerend goed. De verdeling naar land betreft het land van vestiging van de rechtstreekse buitenlandse moeder- of dochteronderneming. Conform het imf Balance of Payments Manual wordt het directional principle toegepast bij de meting van de Nederlandse directe investeringen in het buitenland en de buitenlandse directe investeringen in Nederland. Volgens dit principe worden financiële

174*

stromen (en daaraan gerelateerde inkomensstromen) van de dochter naar de moeder gesaldeerd met de transacties van de moeder naar de dochter. Ten aanzien van de samenstelling van de landen(groepen) wordt in het algemeen de definitie gevolgd die Eurostat hanteert. De samenstelling van de meest gebruikte landen(groepen) is als volgt: Frankrijk: inclusief Frans-Guyana, Guadeloupe, Martinique, Mayotte, Monaco, Reunion en Saint-Pierre en Miquelon. Overige eu-landen: Cyprus, Estland, Hongarije, Letland, Litouwen, Malta, Slowakije en Tsjechië (inclusief voormalig Tsjechoslowakije). Overig Europa: Albanië, Andorra, Bosnië-Herzegovina, Faeröer, Gibraltar, Guernsey, Jersey, Kroatië, Liechtenstein, Macedonië, Man, Moldavië, Montenegro, Oekraïne, San Marino, Servië (inclusief voormalig Servië en Montenegro), Turkije, Vaticaanstad, Wit-Rusland en IJsland. Noorwegen: inclusief Spitsbergen en Jan Mayen. Verenigde Staten: inclusief Puerto Rico. Tabel 5.7.1 Effectenverkeer Tot het verhandelbaar effectenverkeer behoren transacties in aandelen, obligaties (zijnde verhandelbaar schuldpapier met een looptijd langer dan een jaar) en geldmarktinstrumenten (zijnde verhandelbaar schuldpapier met een looptijd van maximaal een jaar) voor zover niet vallend onder de directe investeringen of de officiële reserves. Het onderscheid tussen Nederlandse en buitenlandse effecten is gebaseerd op het land van ingezetenschap van de emittent van de stukken. De netto transacties van de buitenlandse effecten worden onderverdeeld naar sector van de houder. De netto transacties van de Nederlandse effecten worden onderverdeeld naar sector van de emittent. Tabel 5.7.2 Buitenlandse effecten, niet-emu, naar sector van de houder. Tabel 5.7.2. toont netto transacties door Nederlandse beleggers in buitenlandse effecten uitgegeven door niet-ingezetenen van de 13 landen van het eurogebied. Deze door niet-ingezetenen van het eurogebied uitgegeven stukken, worden onderverdeeld naar sector van de houder. Tabel 5.8 Financiële derivaten en overige financiële transacties Financiële derivaten zijn instrumenten waarvan de waarde afgeleid is van de prijs van een ander effect, index of goed. Voorbeelden van financiële derivaten zijn opties, futures en andere termijncontracten, renteswaps en forward rate agreements. Bij opties en futures wordt in de rapportage een onderscheid gemaakt in transacties naar activa en passiva. Voor de overige typen derivaten wordt, conform de richtlijnen van het imf, een ontvangst als de inning van een vordering gezien en een betaling als het voldoen van een verplichting. Ten behoeve van het bankenverkeer binnen de overige financiële transacties wordt mede gebruik gemaakt van standencijfers uit de monetaire statistiek. Het gaat hierbij voornamelijk om de leningen en deposito’s die banken verstrekken aan c.q. ontvangen van buitenlandse tegenpartijen. Bij de bepaling van de stromencijfers worden de standenmutaties aangepast om de effecten van de in desbetreffende maand opgetreden wisselkoersschommelingen op het bankenverkeer te neutraliseren. 1.2 en 6.2 Kort handelskrediet De mutaties in het korte handelskrediet worden niet als afzonderlijke post waargenomen, maar zijn geraamd op basis van de relevante goederenstromen. Tabel 5.9 Geografische uitsplitsing van de Nederlandse betalingsbalans De cijfers uit tabel 5.1 zijn uitgesplitst naar onderscheiden regio.

Tabel 5.10 Extern vermogen van Nederland

Tabel 5.12 Internationale reserves

De externe vermogenspositie geeft een overzicht van de ultimostanden van vorderingen en verplichtingen van Nederlandse ingezetenen ten opzichte van niet-ingezetenen. De standencijfers zijn nauw gerelateerd aan de overeenkomstige onderdelen van de financiële rekening van de betalingsbalans (tabellen 5.1 en 5.6 t/m 5.8). Zoals vermeld bij de toelichting op tabel 5.1, is met ingang van 1 april 2003 een nieuw rapportagestelsel voor de betalingsbalans geïntroduceerd. De verbeterde waarneming binnen dit nieuwe stelsel heeft in het extern vermogen in een aantal gevallen geleid tot reeksbreuken ten opzichte van voorgaande jaren. Deze breuken in de waarneming zijn nader toegelicht in de artikelen ‘Het grensoverschrijdende effectenbezit in 2003’ in het Statistisch Bulletin van september 2004 (effecten) en ‘Het externe vermogen van Nederland in 2003’ in het Statistisch Bulletin van december 2004 (directe investeringen, financiële derivaten en overige kapitaal). Qua samenstelling sluit het externe vermogen aan bij de internationale richtlijnen met betrekking tot de ‘international investment position’ in de vijfde editie van het Balance of Payments Manual, 1993 van het imf. De standen zijn vrijwel geheel afkomstig van informatie uit het nieuwe rapportagestelsel van de betalingsbalans en geven zo veel mogelijk marktwaarden weer.

Algemeen De gegevens hebben betrekking op de monetaire autoriteiten en – in principe – centrale overheidsinstellingen (exclusief wettelijkesociale zekerheidsinstellingen) voor zover statistisch significant. Voor Nederland zijn centrale overheidsinstellingen niet statistisch significant. In principe zijn in deze tabel alleen middelen in en aanspraken op vreemde valuta opgenomen. Instrumenten in vreemde valuta of geïndexeerd naar een wisselkoers ten opzichte van de euro, maar afgerekend in euro’s of andere middelen, zijn opgenomen als memorandum posten. Voor de bepaling van middelen en aanspraken wordt in het algemeen de transactiedatum gebruikt en niet de verrekeningsdatum.

Het externe vermogen van het laatst gepubliceerde jaar in het Statistisch Bulletin van maart, juni en september is deels gebaseerd op schattingen. Het externe vermogen dat in december wordt gepubliceerd, bevat de gerapporteerde cijfers over het voorliggende jaar. 4.1 en 10.1 Handelskrediet Deze post omvat zowel kort als lang handelskrediet. Het korte handelskrediet is gebaseerd op een ramingsmodel. 4.4 en 10.4 Overige activa/passiva De overige activa en passiva omvatten onder andere vorderingen en verplichtingen uit hoofde van de deelnemingen van de overheid in internationale organisaties. Tabel 5.11 Reconciliatie van betalingsbalans en extern vermogen De reconciliatietabel geeft een sluitend overzicht van betalingsbalansstromen en de ontwikkeling in het externe vermogen. De kolom aan-/verkopen betreft de netto-som van de betalingsbalanstransacties (gecorrigeerd voor het saldo op de vermogensoverdrachtenrekening en de statistische verschillen), zoals ook weergegeven in tabel 5.1. In de kolom met de eindstanden worden de posities gegeven, die tevens uitgebreid worden getoond in tabel 5.10. De waarderingseffecten in de tabel worden uitgesplitst in drie onderdelen: wisselkoersmutaties, prijsmutaties en overige mutaties. Wisselkoersmutaties betreffen waardemutaties van buitenlandse activa en passiva die niet in euro’s zijn gewaardeerd, voor zover ze het gevolg zijn van veranderingen in de wisselkoers van de tegenvaluta ten opzichte van de euro. Onder prijsmutaties worden waardeveranderingen verstaan die koersfluctuaties van het financiële instrument zelf weerspiegelen. Prijsmutaties spelen vooral een rol bij effecten en derivaten. Tot de overige mutaties worden alle waardeveranderingen gerekend die niet zijn te verklaren uit wisselkoers- of prijsmutaties. Hieronder vallen bijvoorbeeld afschrijvingen zoals afboekingen van goodwill op directe investeringen. Ook gevolgen van populatiewijzigingen of waarderingsverschillen in verband met de overgang op nieuwe boekhoudrichtlijnen kunnen in deze kolom tot uiting komen. Een analyse van de gegevens in deze tabel vindt plaats in het jaarlijkse artikel over het Nederlandse externe vermogen in het decembernummer van het Statistisch Bulletin.

Sectie I: Officiële reserves en overige middelen in vreemde valuta De post officiële reserves omvat uitsluitend liquide vorderingen in vreemde valuta van dnb op niet-ingezetenen van het eurogebied. Sectie II en III: Vaststaande en mogelijke korte-termijn aanspraken op middelen in vreemde valuta De posten in deze secties hebben betrekking op ontvangsten en betalingen binnen één jaar na de referentiedatum die invloed hebben op het totaal aan beschikbare internationale reserves. Sectie IV: Memorandum posten Deze posten omvatten verdere uitsplitsingen van posten uit de secties i-ii en andere waarderingsprincipes voor posten in secties i-iii. 1.1.1 Effecten Deze post betreft in principe zowel aandelen als schuldpapieren. In de praktijk worden de Nederlandse officiële reserves hoofdzakelijk in schuldpapier van hoge kwaliteit belegd. Onder schuldpapieren vallen onder andere (overheids)obligaties, maar ook diverse geldmarktinstrumenten. 1.1.2.1 Andere nationale centrale banken, BIB en IMF Onder deze post vallen tevens de middelen die uit hoofde van een leenovereenkomst met het imf en onder staatsgarantie op rekening zijn gezet van imf’s Poverty Reduction and Growth Facility Trust. 1.1.2.2 en 1.1.2.3 Banken met hoofdkantoor in/buiten het eurogebied Tot de officiële reserves van het Eurosysteem worden alleen vorderingen op niet-ingezetenen van het eurogebied gerekend. 1.1 Totaal deviezenvoorraad Deze post omvat onder meer de in Amerikaanse dollars en Japanse yen belegde deviezenreserves van dnb. 1.4 Goud (inclusief goud leningen en goudswaps) Uitgeleend en geswapt goud wordt gerekend tot de goudvoorraad. De waardering van deze post geschiedt tegen marktwaarde per kwartaalultimo. 2 Totaal overige middelen in vreemde valuta Dit onderdeel betreft voornamelijk niet-euro vorderingen op ingezetenen van het eurogebied. De post buitenlandse rekeningen omvat zowel rekeningen courant als depositorekeningen. 3 Leningen, effecten en buitenlandse rekeningen Het betreft hier het saldo van ontvangsten en betalingen, inclusief eventuele renteontvangsten en -betalingen, voor zover deze binnen de aangegeven tijdshorizon vallen. Indien er sprake van is, worden vreemde valutarekeningen die door niet-ingezetenen van het eurogebied bij dnb worden aangehouden onder deze post opgenomen. 4 Posities in termijncontracten en futures in vreemde valuta vis-à-vis de euro Deze post betreft de samengevoegde short en long posities, inclusief het deel van valutaswaps dat betrekking heeft op toekomstige betalingen, de zogenoemde ‘forward leg’. In het geval er sprake is van termijncontracten of future posities met margeverplichtingen en een resterende looptijd langer dan 1 jaar, worden deze opgenomen in sectie iv. Eventuele opties in vreemde valuta zijn opgenomen in sectie iii.

175*

5.5 en 5.6 Overige te betalen en te ontvangen posten Deze posten kunnen betrekking hebben op goederen en diensten die op krediet zijn aangeschaft, rentebetalingen na afloop van een bepaalde periode, afbetalingen van leningen en toekomstige loonen salarisbetalingen.

sdds wordt verwezen naar het artikel ‘Nieuwe statistiek over buitenlandse schuld’ in het Statistisch Bulletin van maart 2004.

6.1 Borgstelling op schuld, resterende looptijd één jaar of korter Als voor deze post een bedrag wordt aangegeven, betreft dit een mogelijke toekomstige betaling die voortvloeit uit de borgstelling en niet de waarde van het onderpand. Onder deze post vallen eventuele kredietgaranties in vreemde valuta, afgegeven door de autoriteiten of overheidsgelieerde instellingen om commerciële risico’s in euro’s af te dekken. 6.2 Overige mogelijke verplichtingen Onder deze post vallen onder andere eventuele vreemde valuta leenovereenkomsten die zijn afgesloten door nationale autoriteiten met binnenlandse organisaties en instellingen.

Als dochter van een buitenlandse moeder fungeren in Nederland gevestigde bijzondere financiële instellingen (bfi’s) als financiële draaischijf voor buitenlandse onderdelen van het concern waar ze deel van uitmaken. Het saldo lopend verkeer van bfi’s is per definitie gelijk aan hun netto uitgaven in Nederland voor diverse diensten plus de betaling van belasting, naar (voorlopige) schatting in totaal één tot twee miljard euro per jaar. Overschotten boven dit bedrag worden bij het opstellen van de lopende rekening van bfi’s geneutraliseerd met een uitgave, omdat het daarbij gaat om ingehouden winsten die uiteindelijk niet Nederland toekomen, maar de buitenlandse moeders van de bfi’s. Eenzelfde neutralisatie vindt plaats bij negatieve afwijkingen. Voor een toelichting bij andere verschillen tussen deze tabel en tabel 5.1 wordt verwezen naar het Statistisch Bulletin van december 2005, pp. 11-12.

8 en 9 Onbenut, onvoorwaardelijk krediet verstrekt door/aan Uitsluitend onbenutte vreemde valuta kredieten vallen onder deze posten. Eventuele reeds aangesproken vreemde valuta kredieten zijn – voor wat betreft de toename/afname van reserves – opgenomen in sectie i en – voor wat betreft de hieruit voortvloeiende vaststaande terugbetalingen – in sectie ii . 8.2, 8.3, 9.2, 9.3 Financiële instellingen Onder financiële instellingen wordt verstaan: Banken en overige financiële instellingen 9.1.3 Onbenutte, onvoorwaardelijke kredietlijnen verstrekt aan het IMF Onder deze post worden eventuele esaf kredieten (Enhanced Structural Adjustment Facility) of de opvolger hiervan, prgf kredieten (Poverty Reduction and Growth Facility) niet opgenomen. Dit geldt ook voor gab/nab faciliteiten, waarbij op individuele basis aan het imf krediet in euro’s wordt verstrekt. Deze worden beschouwd als onderdeel van de totale reservemiddelen van de imf-lidstaat. 14 Geleende en uitgeleende effecten Het betreft hier zowel de daadwerkelijk (uit)geleende effecten, als de contracten met een terugkoopovereenkomst: (reverse) repurchase agreements (repo). Alle bestaande repo’s zijn opgenomen, ook repo’s met een vervaldatum meer dan 1 jaar na de referentiedatum. De gegevens betreffen de markt(bied)waarde van het onderpand (de effecten) inclusief eventuele aangegroeide rente. Goudswaps worden behandeld als repo’s. 15 Financiële derivaten Deze post betreft derivatenposities op ingezetenen en nietingezetenen, ongeacht of ze al in secties i-iii zijn vermeld. Tabel 5.13 Bruto externe schuld van Nederland De bruto externe schuld van Nederland is een momentopname van de uitstaande verplichtingen van Nederlandse ingezetenen ten opzichte van het buitenland. Deze standencijfers, die deel uitmaken van de passivazijde van het externe vermogen (zie tabel 5.11 + toelichting), worden sinds het tweede kwartaal 2003 opgesteld volgens de internationale richtlijnen van het imf. Deze richtlijnen zijn tot stand gekomen in het kader van de Special Data Dissemination Standard (sdds). De bruto externe schuld is gebaseerd op informatie uit het directe rapportagestelsel voor de betalingsbalans en aanvullende (externe) bronnen en is in beginsel gewaardeerd tegen marktwaarde. Een belangrijk verschil tussen de bruto externe schuld van Nederland en de passivazijde van het externe vermogen is dat aandelenkapitaal, hetzij in de vorm van deelnemingen, hetzij in de vorm van verhandelbare aandelen, niet tot de bruto externe schuld wordt gerekend. Daarnaast bevat de schuldenstatistiek een indeling naar sectoren (overheid, monetaire autoriteiten, banken en overige sectoren) en wordt onderscheid gemaakt tussen korte- en langetermijnverplichtingen. Voor een nadere toelichting over de bruto externe schuld en de

176*

Tabel 5.14 Betalingsbalans inclusief bfi’s

Vóór de overgang het rapportagestelsel in 2003 waren een aantal onderverdelingen voor bfi’s niet beschikbaar. Tabel 5.15 Extern vermogen van Nederland inclusief bfi’s Als dochter van een buitenlandse moeder fungeren in Nederland gevestigde bfi’s als financiële draaischijf voor buitenlandse onderdelen van het concern waar ze deel van uitmaken. De met die rol samenhangende buitenlandse vorderingen en verplichtingen zijn opgenomen in deze tabel. Deze zijn aan elkaar gelijk gesteld, omdat bfi’s weliswaar binnenlandse belangen kunnen hebben, maar – per definitie – hooguit tijdelijk en dan op zeer beperkte schaal. Het externe vermogen van Nederland in deze tabel is daarom per saldo gelijk aan dat in tabel 5.11. Voor een nadere vergelijking van deze tabel en tabel 5.11 wordt verwezen naar het Statistisch Bulletin van december 2005. pp. 11-12. Vóór de overgang op het rapportagestelsel in 2003 waren een aantal onderverdelingen voor bfi’s niet beschikbaar. Het externe vermogen van het laatst gepubliceerde jaar in het Statistisch Bulletin van maart, juni en september is deels gebaseerd op schattingen. Het externe vermogen dat in december wordt gepubliceerd, bevat de gerapporteerde cijfers over het voorliggende jaar. Tabel 6.1 Economische kerngegevens voor Nederland en het eurogebied De cijfers aangaande Nederland zijn in hoofdzaak ontleend aan en berekend uit gegevens van het cbs. De cijfers betreffende de werkloosheid, de conjunctuurenquête, de lonen en de prijzen zijn niet gecorrigeerd voor seizoeninvloeden. De cijfers aangaande het eurogebied hebben betrekking op de lidstaten die tijdens de door de statistieken bestreken periodes deel uitmaken van het eurogebied. Een uitzondering wordt gemaakt voor de periode voorafgaand aan de oprichting van de emu. In deze periode hebben de reeksen betrekking op de elf landen die de euro per 1 januari 1999 ingevoerd hebben. De cijfers zijn in hoofdzaak ontleend aan en berekend uit gegevens van Eurostat. De cijfers aangaande effectieve wisselkoers/concurrentie-indicator zijn in hoofdzaak ontleend aan en berekend uit gegevens van de ecb. 2.1.1 Reële uurlonen Nederland De reële uurlonen betreffen de cao-lonen in de verwerkende industrie gedefleerd met de consumentenprijzen. 3.1.1 Nominale concurrentie-indicator Nederland De nominale concurrentie-indicator van Nederland wordt op

dezelfde wijze berekend als voorheen de nominale effectieve wisselkoers van de gulden (zie onder 3.2.1 voor een definiëring van de nominale effectieve wisselkoers). Voor de naamswijziging is gekozen om verwarring te voorkomen. Per 1 januari 1999 heeft de euro de gulden op de financiële markten opgevolgd. De euro is echter ook de officiële munt in de andere landen die deel uitmaken van het eurogebied. In de bepaling van de concurrentengewichten die worden gehanteerd voor de berekening van de concurrentie-indicator zijn de handelsrelaties met de andere landen van het eurogebied ook van betekenis. Zie voor een nadere toelichting de artikelen ‘Vernieuwing effectieve wisselkoersen en concurrentie-indicator’, in het Statistisch Bulletin van september 2000 en ‘Nieuwe, geharmoniseerde concurrentie-indicatoren voor de landen van het eurogebied’ in het Statistisch Bulletin van maart 2007. 3.1.2 Reële concurrentie-indicator Nederland De reële concurrentie-indicator van Nederland wordt op dezelfde wijze berekend als voorheen de reële effectieve wisselkoers van de gulden (zie ook onder 3.2.2). 3.2.1 Nominale effectieve wisselkoers van de euro De nominale effectieve wisselkoers van de euro is een gewogen gemiddelde van de wisselkoers van deze valuta ten opzichte van andere valuta’s. De gewichten zijn zogenaamde concurrentengewichten, die worden afgeleid uit een matrix van handelsrelaties (betreffende de in- en uitvoer van industriële goederen) tussen het eurogebied en 44 handelspartners, waaronder de eu-landen buiten het eurogebied. De concurrentengewichten brengen de betekenis tot uitdrukking die deze landen hebben als concurrent van het eurogebied. 3.2.2 Reële effectieve wisselkoers van de euro De reële effectieve wisselkoers van de euro is een gewogen gemiddelde van de wisselkoers van deze valuta ten opzichte van de valuta’s van andere landen, gedefleerd met de verhouding van de consumentenprijzen in het eurogebied en deze landen (zie opmerking onder 3.2.1 voor de gebruikte gewichten). 5.1.1 Werkloosheid Nederland De door het cbs samengestelde statistiek met betrekking tot de werkloze beroepsbevolking is in hoofdzaak gebaseerd op de Enquête Beroepsbevolking. Daarnaast wordt bij de samenstelling gebruik gemaakt van de Arbeidsrekeningen. De werkloze beroepsbevolking bestaat uit mensen van 15-64 jaar die zoeken naar een baan van twaalf uur of meer per week, daarvoor beschikbaar zijn en geen werk hebben of een baan van minder dan twaalf uur per week. De uitkomsten hebben betrekking op het gemiddelde aantal werklozen in een driemaandsperiode (geplaatst in de middelste maand) en zijn gecorrigeerd voor seizoeninvloeden. Tabel 6.2 Financiële stabiliteitsindicatoren De cijfers in deze tabel zijn samengesteld in het kader van de door het imf opgezette Coordinated Compilation Exercise on Financial Soundness Indicators (CCE-FSI’s), waaraan 62 landen deelnemen. Voor een uitgebreide methodologische beschrijving van de reeksen wordt verwezen naar de website van het imf (www.imf.org), waar voor alle deelnemende landen uitgebreide metadata van de fsi’s worden gepubliceerd (volg de link http://www.imf.org/external/ np/sta/fsi/eng/cce/index.htm). Een toelichting op de cce-fsi’s wordt verschaft in het artikel ‘Publicatie van financiële stabiliteitsindicatoren’, in het Statistisch Bulletin van december 2006. De fsi’s voor banken zijn - met enkele uitzonderingen - berekend voor banken met hoofdkantoor in Nederland (geconsolideerd met binnen- en buitenlandse dochterondernemingen). Bron voor deze cijfers is Toezichtinformatie. De brongegevens voor I5 ‘sectorale verdeling van leningen’ en I38 ‘ratio van woningleningen en totaal leningen’ komen uit de monetaire statistiek, die betrekking heeft op het binnenlandse bancaire bedrijf van alle banken die in Nederland ingezeten zijn. De cijfers sporen met tabel 2.2. De bron voor I20 ‘spreiding tussen credit en debet rente’ is de ecbrentestatistiek van monetair-financiële instellingen. Ook deze statistiek heeft betrekking op het binnenlandse bancaire bedrijf van

banken ingezeten in Nederland. De fsi’s sporen met de gegevens in tabel 3.8.2 De fsi’s voor overige financiële instellingen, niet-financiële ondernemingen (met uitzondering van I32 ‘aanvragen voor surseance van betaling’) en huishoudens zijn afgeleid uit de Nationale rekeningen, bron cbs. De bron voor I32 ‘aanvragen voor surseance van betaling’ is Graydon Nederland bv. De bron voor I37 ‘woningprijzen’ is Kadaster. Tabel 7.1 Balansen van geregistreerde kredietinstellingen (bedrijfseconomische opstelling) De cijfers in deze tabel hebben betrekking op kwartaalstaten (tot en met 2004 maandstaten) van instellingen ingeschreven in het register van de Wet op het financieel toezicht (wft). Onder het binnenlands bedrijf wordt verstaan zowel de binnenlandse als de grensoverschrijdende activiteiten van in Nederland gevestigde kredietinstellingen en hun in Nederland gevestigde dochterondernemingen (exclusief verzekerdochters). Onder de aanvullende gegevens worden in tegenstelling tot de andere cijfers in deze tabel geen cijfers met betrekking tot de eu branches opgenomen. Voor de berekening van de solvabiliteitsratio kan niet worden uitgegaan van het toetsingsvermogen zoals vermeld bij de aanvullende gegevens. Met ingang van 2005 zijn de balansen van geregistreerde kredietinstellingen samengesteld op basis van de per 1 januari 2005 aangepaste kwartaalstaten als gevolg van de overgang op nieuwe accounting- en rapportage standaarden (International Accounting Standard, ias en International Financial Reporting Standard, ifrs). Dit geldt ook voor de dubbele waarneming van het geconsolideerd bedrijf ultimo 2004. Voorzover kredietinstellingen niet zijn overgegaan op ias/ifrs worden de gegevens ontleend aan de bestaande en ongewijzigde kwartaalstaat die overeenkomt met het model van de balans als bedoeld in artikel 415 boek 2 bw. (zie voor model tabel 7.1 tot en met 2004). Ten behoeve van een uniforme publicatie zijn de balansen van de laatstgenoemde categorie van kredietinstellingen toegerekend naar het model op basis van ias/ifrs. De aanvullende gegevens (regel 35 tot en met 39) op basis van ias/ifrs van het geconsolideerde bedrijf zijn vanaf 2005 beschikbaar. Als gevolg van een nieuw rapportagekader ten behoeve van toezicht, vastgesteld door de Commission of European Banking Supervisors (cebs) worden posten gedurende het overgangsjaar 2007 op verschillende wijzen uitgevraagd. Gedurende dit jaar worden de afwijkende posten voor de vergelijkbaarheid aan de bestaande indeling van tabel 7.1 toegerekend. Per 2008 zullen alle instellingen rapporteren volgens het cebs model. Tabel 7.2 Baten en lasten van geregistreerde kredietinstellingen De cijfers in deze tabel hebben betrekking op kwartaalstaten van instellingen ingeschreven in het register van de Wet op het financieel toezicht (wft). De kwartaalcijfers betreffen een cumulatie van het lopende en de voorgaande kwartalen in het boekjaar. Met ingang van 2005 zijn de baten en lasten van geregistreerde kredietinstellingen samengesteld op basis van de per 1 januari 2005 aangepaste kwartaalstaten als gevolg van de overgang op ias/ifrs. Voorzover kredietinstellingen niet zijn overgegaan op ias/ifrs worden de gegevens ontleend aan de bestaande en ongewijzigde kwartaalstaat. Per 2005 zijn als gevolg van de overgang op ias/ifrs enkele wijzigingen in het model aangebracht. Dit heeft als gevolg dat enkele posten alleen gelden voor instellingen die ias/ifrs toepassen en andere posten alleen gelden voor de groep instellingen die ias/ifrs niet toepast. Als gevolg van een nieuw rapportagekader ten behoeve van toezicht, vastgesteld door de Commission of European Banking Supervisors (cebs) worden posten gedurende het overgangsjaar 2007 op verschillende wijzen uitgevraagd. Gedurende dit jaar worden de afwijkende posten voor de

177*

vergelijkbaarheid aan de bestaande indeling van tabel 7.2 toegerekend. Per 2008 zullen alle instellingen rapporteren volgens het cebs model. Tabel 7.3 Buitenlandse schuldverhoudingen van mfi’s De gegevens in deze tabel zijn gebaseerd op de rapportages van monetair-financiële instellingen (mfi’s) met een gezamenlijk balanstotaal van circa 96% van het balanstotaal van alle Nederlandse mfi’s exclusief dnb. Deze gegevens zijn tot 100% opgehoogd. De in deze tabel gepresenteerde cijfers kunnen niet zonder meer worden vergeleken met die in tabel 7.4. Deze laatste zijn namelijk op geconsolideerde basis opgesteld. Daarentegen betreffen de in tabel 7.3 gepresenteerde cijfers slechts de vorderingen en verplichtingen van in Nederland gevestigde mfi’s. Voor een toelichting, zie het artikel ‘Buitenlandse vorderingen van Nederlandse banken in 2000’, in het Statistisch Bulletin van juni 2001. Tabel 7.4 Geconsolideerde activa van binnenlandse kredietinstellingen: vorderingen op directe en uiteindelijke debiteur De cijfers in deze tabel hebben betrekking op buitenlandse activa van instellingen ingeschreven in het register van de Wet op het financieel toezicht (wft). Het gaat hierbij alleen om banken met een Nederlandse moederonderneming. Buitenlandse activa Onder buitenlandse activa zijn begrepen alle grensoverschrijdende uitzettingen in alle valuta van de Nederlandse banken in derde landen, alsmede de vorderingen van de buitenlandse vestigingen van Nederlandse banken in lokale en niet-lokale valuta op ingezetenen ter plaatse. De uitzettingen omvatten tevens de vorderingen met dekking door de Nederlandsche kredietverzekeraar Atradius. Niet in de cijfers opgenomen is het zogenaamde netto financieel belang in de buitenlandse vestigingen van de Nederlandse banken (het netto financieel belang omvat de kapitaaldotatie aan het kantoor c.q. de intrinsieke waarde van de deelneming alsmede het saldo van vorderingen op en schulden aan de vestiging). De in de tabel gepresenteerde cijfers zijn op geconsolideerde basis opgesteld. Dat betekent dat intercompany claims wegvallen. De cijfers kunnen daarom niet zonder meer worden vergeleken met die in tabel 7.3, onder meer omdat de laatste niet op geconsolideerde basis zijn berekend. Sinds eind december 2004 is de landenrisicostatistiek op een nieuwe leest geschoeid. Veel meer dan voorheen ligt de nadruk op die landen waar de debiteur is gevestigd die garant staat voor de terugbetaling van een krediet. Voorheen registreerde dnb voornamelijk het land van de directe tegenpartij van de Nederlandse banken. In de nieuwe opzet blijft dat zo; echter een tweede set van gegevens is hier aan toegevoegd. De systematiek van de toedeling van landenrisico’s verloopt als volgt. Vorderingen worden in eerste instantie toegewezen aan het land waar de directe tegenpartij is gevestigd (land van directe debiteur). Ten behoeve van het uiteindelijke landenrisico dienen onder meer vorderingen op juridisch onzelfstandige kantoren van buitenlandse banken te worden herleid. Het land van de uiteindelijke debiteur is namelijk dat land waar de garant van een financiële claim zetelt of dat land waar het hoofdkantoor van een juridisch onzelfstandig (bij)kantoor is gevestigd. Zo zal een lening aan een Japans bankkantoor in Singapore uiteindelijk door de moederbank in Japan gegarandeerd worden (ultimate risk is dus Japan). Echter, juridisch zelfstandige dochters met een eigen rechtsvorm worden geacht niet te zijn gegarandeerd (hier vindt dus geen af te leiden ultimate risk plaats, omdat dit al samenvalt met het land van direct risico). Er vindt dus risicoverschuiving tussen landen plaats. Zo is er sprake van uitgaand risico, en dalen de exposures op dat land, als een Nederlandse bank op haar vorderingen bescherming heeft ontvangen van een derde partij die in een ander land is gevestigd. Daarentegen stijgen de landenrisico-exposures op het land van de uiteindelijke debiteur in geval van inkomend risico (omdat deze debiteur bescherming heeft verleend op een eerder verstrekt krediet). Voor een toelichting, zie het artikel ‘Landenrisicostatistiek op basis van uiteindelijk risico’, in het Statistisch Bulletin van juni 2005.

178*

Tabel 7.5 Onderhandse derivatencontracten bij Nederlandse banken In deze statistiek worden gegevens verzameld omtrent uitstaande bedragen en bruto marktwaarde van derivatencontracten van Nederlandse banken met tegenpartijen in binnen- en buitenland. De bruto marktwaarde meet de vervangingskosten van alle uitstaande contracten als deze vereffend zouden worden op de rapportagedatum. De term bruto geeft aan dat contracten met positieve en (absolute waarde van) negatieve vervangingswaarden met dezelfde tegenpartij niet worden gesaldeerd. Ook binnen een risicocategorie (zoals valuta-of rentederivaten) vinden geen salderingen plaats. Bruto marktwaarden vormen een alternatieve maatstaf voor de marktomvang van derivaten en zijn in de enquête omschreven als de som van de positieve marktwaarde van alle openstaande otc-contracten en de som van de negatieve marktwaarde van die contracten met tegenpartijen. De cijfers hebben uitsluitend betrekking op onderhands afgesloten contracten. De rapporterende banken beslaan ruim 95% van de onderhandse derivatenactiviteiten van Nederlandse banken. Deze rapportage is op geconsolideerde basis opgesteld: alle mondiale activiteiten van een bank (met een Nederlands hoofdkantoor) die vanuit het binnenland, maar ook die welke vanuit buitenlandse dochters en bijkantoren worden verricht, zijn daarin verwerkt. Om dubbeltellingen te voorkomen worden intraconcerntransacties niet meegeteld. Aandelencontracten In het onderste paneel zijn de aandelencontracten naar regio gespecificeerd. Het betreft hier derivaten op een individueel aandeel dan wel op een aandelenindex in de betrokken regio. Tabel 7.6 Transacties en omzetten in het topgiraal betalingsverkeer naar type betaling In het topgirale betalingsverkeer worden girale transacties afgewikkeld via het rtgs (real time gross settlement)betalingssysteem van dnb. Dit hoogwaardig betalingssysteem, bij dnb top-systeem genoemd, verwerkt in het algemeen betalingen met gemiddeld een hoge waarde per transactie. Het top-systeem is vanaf het najaar van 1997 operationeel en vormt de Nederlandse component van het gemeenschappelijke target-systeem van het Europese Stelsel van Centrale Banken. Het 8007-verkeer is onderdeel van het top-systeem en is in het bijzonder bestemd voor de afwikkeling van interbancaire cliënttransacties, waarbij een niet-ingezetene is betrokken. target-verkeer betreft transacties met een rekeninghouder in het rtgs-systeem van een andere centrale bank in het escb. Tft-verkeer betreft verkeer dat betrekking heeft op effectentransacties, waarbij de betaling plaatsvindt in het topsysteem van dnb (Tft staat voor Trade for Trade, hetgeen verwijst naar het feit dat dergelijke transacties op individuele basis bruto worden afgewikkeld). Per 1 oktober 2001 is de zogenoemde bulkverevening, waarbij de door Equens geleverde netto bedragen van de retailbetalingen éénmaal per dag in top werden afgewikkeld, vervangen door ‘kavelsettlement’. Zie ook ‘Kavelverevening in top’ in het Kwartaalbericht van de Nederlandsche Bank, december 2001. Tabel 7.7 Wisselactiviteiten van geldtransactiekantoren Sinds de inwerkingtreding van de Wet inzake de geldtransactiekantoren (Wgt) op 19 juli 2002 staan deze kantoren onder toezicht van dnb. Een geldtransactiekantoor is ieder natuurlijk persoon of rechtspersoon die beroeps- of bedrijfsmatig ten behoeve van derden geldtransacties uitvoert. De bedoeling van deze wet is de integriteit van het financiële stelsel in Nederland te beschermen, het witwassen van misdaadgeld tegen te gaan en het voorkomen van het financieren van terrorisme. Alle wisselactiviteiten van in het register van de Bank opgenomen kantoren zijn in deze tabel verwerkt (zie Stand der inschrijvingen in het Wft register).

Wisselactiviteiten van kredietinstellingen zijn niet inbegrepen. Per ultimo december 2003 zijn de instellingen gwk en ChangeExpress als juridische onderdelen van gwk Bank opgenomen in het Wft register en als gevolg daarvan uitgeschreven uit het Wgt register. Uit oogpunt van continuïteit van de statistiek en vertrouwelijkheid van de individuele informatie blijven zij wel onderdeel uitmaken van de statistiek voor wisseltransacties en geldtransfers. In deze tabel worden ontvangsten en uitgaven bezien vanuit het standpunt van geldtransactiekantoren. Wisselactiviteiten bestaan uit het wisselen van munten of bankbiljetten (van één valuta naar een andere of van grote coupures naar kleine coupures en vice versa), het uitbetalen van munten of bankbiljetten tegen inlevering van cheques, het uitbetalen van munten of bankbiljetten op vertoon van een creditcard. De aangekochte bedragen aan chartaal geld in vreemde valuta zijn zoveel mogelijk via gemiddelde wisselkoersen tegenover de euro omgerekend. Indien geen gemiddelde koersen aanwezig waren zijn ultimokoersen gebruikt. Couponuitbetalingen zijn het uitbetalen van munten of bankbiljetten tegen inlevering van een of meer onderdelen van het couponblad van een waardepapier aan toonder, tegen inlevering waarvan de rente op dit waardepapier kan worden geïnd. Vrijgevallen delen van (veelal buitenlandse) waardepapieren, zogeheten coupons, worden dan verzilverd tegen contant geld. Zowel oorspronkelijke coupons als cheques kunnen luiden in euro’s maar ook in vreemde valuta, de aankopen daarvan zijn omgerekend in euro. De som van de ontvangsten van geldtransactiekantoren hoeft niet gelijk te zijn aan uitgaven door geldtransactiekantoren. Kantoren kunnen bv. interen op hun liquide middelen of juist hun kassen aanvullen. Voorts oefent een aantal kantoren ook nevenactiviteiten uit (niet in de tabel opgenomen) die een verschil tussen ontvangsten en uitgaven kunnen overbruggen. In het Statistisch Bulletin van maart 2005 ‘Omzet geldtransfers gestegen’ is een overzichtsartikel opgenomen. Door de overname van gwk Bank door Travelex is een deel van de gwk-kantoren overgegaan op het Travelex-countersysteem; een belangrijk ander deel is nog niet op dit systeem overgegaan, waardoor vanaf mei 2005 de Wgt-populatie niet compleet rapporteert. Op een later tijdstip zullen de in tabel 7.7 en 7.8 gepresenteerde data worden geactualiseerd. Tabel 7.8 Geldtransferactiviteiten van geldtransactiekantoren Net als in tabel 7.7 (zie boven) worden in deze tabel ontvangsten en uitgaven bezien vanuit het standpunt van geldtransactiekantoren. Alle geldtransferactiviteiten van in het register van de Bank opgenomen kantoren zijn in deze tabel verwerkt (zie Stand der inschrijvingen in het Wft register). Geldtransferactiviteiten van kredietinstellingen zijn niet inbegrepen (zie ook de toelichting bij tabel 7.7). Een geldtransfer is een rechtstreekse overmaking van (veelal) contant geld naar het buitenland. Er wordt gewerkt buiten het traditionele bankverkeer om, via intermediairs. Middelen met de bedoeling die over te maken kunnen chartaal worden aangeboden (regel 1.1) of kunnen zijn ontvangen op een rekening die het kantoor bij een bank aanhoudt (regel 1.2). Ook uit te betalen middelen vinden op chartale wijze (regel 2.1) of op girale wijze (regel 2.2) plaats. Tabel 7.9 Retailbetalingsverkeer Algemeen Deze tabel is een weergave van het binnenlandse- en grensoverschrijdend betalingsverkeer van Nederlanders. De gegevens in deze tabel zijn gebaseerd op de rapportages van acht monetair-financiële instellingen die gezamenlijk circa 98% van de transacties in het retailbetalingsverkeer verwerken. Deze gegevens zijn tot 100% opgehoogd. Binnenlands betalingsverkeer De cijfers met betrekking tot het binnenlands betalingsverkeer beperken zich tot betaaltransacties waar een transactie in de reële sfeer aan ten grondslag ligt, waardoor transacties zoals kosten voor

betalingsverkeer, provisie en renteboekingen zijn uitgesloten. In de cijfers zijn uitsluitend de transacties in euro’s opgenomen die tussen rekeninghouders (ongeacht ingezetenschap) van banken in Nederland hebben plaatsgevonden. Transacties in vreemde valuta tussen ingezetenen worden zoveel als mogelijk gerapporteerd als grensoverschrijdend betalingsverkeer. Voor meer informatie zie het artikel Een nieuwe statistiek voor meer inzicht in het retailbetalingsverkeer, Statistisch Bulletin juni 2007. 1. Betalingen op afstand Girale betalingen die consumenten en bedrijven vanuit huis of kantoor (of ingeval van internetbankieren eventueel ook vanuit een andere locatie) initiëren. 1.1 Overschrijvingen Alle overboekingen via overschrijvingsformulieren (schriftelijk), de telefoon, internet of andere datacommunicatielijnen. 1.2 Periodieke overboekingen Overboekingen waarbij de rekeninghouder zijn bank heeft gemachtigd om periodiek bedragen over te boeken naar betaalrekeningen van derden of naar eigen rekeningen. 1.3 Spoedbetalingen Betalingen waarbij de bank van de opdrachtgever de opdracht direct (real time) uitvoert. De opdracht kan schriftelijk, via telefoon of elektronisch bankieren geschieden. 1.4 Acceptgiro’s Acceptgiro’s kenmerken zich door de voorgedrukte boekingsgegevens op het formulier, dat door de crediteur fysiek aan de debiteur wordt toegezonden. De betaling door de debiteur geschiedt door fysieke levering (schriftelijk) van het ondertekende formulier of via elektronisch bankieren. 1.5 Incassi Overboekingen die de crediteur initieert na hiertoe vooraf door de debiteur te zijn gemachtigd. De overboeking kan eenmalig en periodiek zijn. 1.6 Digitale nota’s (Notaboxbetalingen) Betalingen in het kader van electronic bill presentment and payment (ebpp). Deze betalingen vertonen overeenkomsten met de acceptgiro (1.4), met dien verstande, dat het gehele proces van aanbieding en betaling elektronisch plaatsvindt. 1.7 Betalingen via nieuwe media Betalingen met behulp van een specifieke (inter)bancaire applicatie ter afwikkeling van een transactie via met name internet (zoals iDeal) of mobiele telefoon. 2. Toonbankbetalingen 2.1 Pinnen Betalingen met behulp van een in Nederland uitgegeven debitcard (betaalpas) bij een betaalterminal (betaalautomaat) in Nederland. 2.2 Chippen Betalingen met door een financiële instelling uitgegeven elektronisch geld, vooraf geladen in een elektronische portemonnee (Chipknip) op een pas. 2.3 Creditcard Betalingen op het fysieke of virtuele verkooppunt in Nederland met een in Nederland uitgegeven creditcard, die achteraf gezamenlijk (in batch) worden afgerekend. 3. Contante geldtransacties 3.1 Geldautomaattransacties Geldopnames met een debitcard (betaalpas) of een creditcard bij een geldautomaat in Nederland.

179*

3.2 Balie-opnames Geldopnames in euro’s aan de kasbalie van (of op andere wijze via) de eigen bank.

7.3 Overige geldpunten Punten waar contant geld kan worden verkregen, maar waar geen geldautomaten zijn.

3.3 Afstortingen De contante storting van euro’s aan de kas van (of anders via) de eigen bank. De levering kan zowel aan de kasbalie, per nachtkluis, sealbagautomaat, multifunctionele geldautomaat (stortingsautomaat) of via een waardetransporteur geschieden.

7.4 Afstortingsautomaten Automaten waar contante geldstortingen kunnen worden gedaan (zie post 3.3).

Grensoverschrijdend betalingsverkeer Betalingen in vreemde valuta worden geheel tot het buitenlandse betalingsverkeer gerekend. Banken rapporteren transacties in euro’s als buitenlands betalingsverkeer als slechts één van beide partijen rekeninghouder is in Nederland. Alleen transacties van bedragen tot maximaal eur 1 miljoen zijn in de cijfers meegenomen, waardoor een groot deel van de hoogwaardige handelstransacties buiten deze statistiek valt. 4 Betalingen op afstand 4.1 Overschrijvingen Overschrijvingen in euro’s en vreemde valuta ten gunste van een rekening bij een bank buiten Nederland. Deze overschrijvingen kunnen plaatsvinden op papier of via elektronische media. 4.2 Cheques Particuliere cheques, luidende in euro of vreemde valuta, ten laste van een betaalrekening in Nederland. 4.3 Overige Hieronder vallen de overboekingen bij een documentair accreditief, overboekingen via geldtransactiekantoren (money order) en de aankoop van traveller’s cheques. 5 Toonbankbetalingen 5.1 Pinnen Transacties in euro’s of vreemde valuta met een in Nederland uitgegeven betaalpas op een betaalterminal in het buitenland. 5.2 Creditcard Betalingen op een fysiek verkooppunt in het buitenland met een in Nederland uitgegeven creditcard. Ook vallen hieronder de betalingen bij een virtueel verkooppunt ten gunste van een crediteur in het buitenland. 6 Contante geldtransacties 6.1 Geldautomaattransacties Geldopnames in euro’s of vreemde valuta met een in Nederland uitgegeven debitcard of creditcard bij een geldautomaat in het buitenland. Infrastructuur binnenlands betalingsverkeer In tegenstelling tot de transacties en omzetten van het binnenlands betalingsverkeer (post 1 t/m 3) zijn de cijfers met betrekking tot de infrastructuur niet opgehoogd. 7.1 Bankkantoren Het aantal kantoren (panden) van banken waar tenminste geld kan worden opgenomen en/of gestort en betaalopdrachten kunnen worden afgegeven of aangemaakt. 7.2 Geldautomaten Het aantal door individuele banken geëxploiteerde geldautomaten.

180*

7.5 Oplaadpunten Chipknip Het aantal door individuele banken geëxploiteerde actieve oplaadpunten. 7.6 Betaalautomaten Het aantal betaalterminals van zakelijke klanten dat operationeel is om op het verkooppunt op elektronische wijze betalingen te kunnen ontvangen. 7.7 Betaalrekeningen Het aantal betaalrekeningen en rekeningen courant met of zonder kredietlimiet, met een debet- of creditsaldo. Gerapporteerd wordt het aantal contracten per kwartaalultimo. 7.8 Bankpassen Het aantal in Nederland uitgegeven debitcards (betaalpassen) die uitsluitend in Nederland gebruikt kunnen worden bij geld-, betaal-, en (eventueel) chipknipoplaadautomaten. 7.9 Europassen Het aantal in Nederland uitgegeven debitcards die zowel in Nederland als in het buitenland gebruikt kunnen worden bij geld-, betaal-, en (eventueel) chipknipoplaadautomaten. 7.10 Chipknippen Het aantal door banken uitgegeven elektronische portemonnees op betaalpassen. 7.11 Creditcards Het aantal in Nederland uitgegeven creditcards (inclusief ‘delayed debit cards’ ofwel ‘charge cards’). Toezicht pensioenfondsen Populatie De in de tabellen 8.1 tot en met 8.14 opgenomen pensioenfondsen betreffen alle pensioenfondsen die onder toezicht van De Nederlandsche Bank staan uit hoofde van de Pensioenwet (voorheen de Pensioen- en spaarfondsenwet) en de Wet verplichte beroepspensioenregeling. De gegevens zijn ontleend aan de toezichtrapportages. Pensioenmonitor (tabellen 8.9 – 8.14) De reglementgegevens (primo) zijn gekoppeld met de financiële gegevens van het voorgaande jaar (ultimo). Dit betekent dat bij de jaarsaanduiding 2005 in de tabellen de reglementgegevens per 1-12005 staan, gekoppeld aan het financiële gegeven (bijvoorbeeld voorziening pensioenverplichting) per 31-12-2004. De in deze tabellen gebruikte totalen sluiten aan bij tabel 8.2 (wat betreft de bruto premies regel 4 en wat betreft de bruto uitkeringen regel 17). Dit geldt ook voor de technische voorzieningen pensioenverplichtingen uit tabel 8.3 (regel 12). Voorts komt de stand van de actieve deelnemers overeen met die uit tabel 8.5 (regel 9). Tot en met 2006 bevatten de tabellen informatie over alle onder toezichtstaande instellingen. Vanaf 2006 tonen de tabellen niet langer de gegevens van pensioenfondsen die in een vergevorderd stadium van liquidatie zijn en daarom ontheven zijn van hun rapportageverplichtingen jegens DNB. Het effect van deze trendbreuk komt tot uitdrukking in de dubbele waarneming voor 2006.

Tabel 8.1 Voorziening pensioenverplichting en dekkingsgraad van onder toezicht staande pensioenfondsen Grondslagen Pensioenfondsen kunnen verschillende grondslagen kiezen voor de waardering van de bezittingen en schulden en voor de bepaling van het resultaat. Voor het opstellen van deze statistiek zijn de gehanteerde grondslagen zoveel mogelijk geharmoniseerd. Zo zijn de beleggingsgegevens zoveel mogelijk tegen de actuele waarde opgenomen. Dit neemt niet weg dat grondslagverschillen in de gepubliceerde cijfers tot uitdrukking kunnen komen. Daarnaast kunnen aansluitverschillen optreden in de overzichten die ontwikkelingen binnen een boekjaar laten zien. Dit betekent dat de waarde aan het einde van het vorige boekjaar af kan wijken van de waarde aan het begin van het boekjaar. Deze verschillen houden verband met herrubricering van balansposten, met wijzigingen in waarderingsgrondslagen en met populatieverschillen tussen de van jaar tot jaar in de statistiek opgenomen pensioenfondsen. De dekkingsgraad is berekend als het vermogen tegen actuele waarde dat ter beschikking staat als dekking voor de technische voorziening voor pensioenen. Hierbij is uitgegaan van het balanstotaal waarop de schulden en de spaarfondstegoeden in mindering zijn gebracht. Omdat pensioenfondsen verschillende grondslagen en boekhoudmethoden mogen gebruiken, is de weergegeven gemiddelde dekkingsgraad niet geheel correct. Met name door de toepassing van de zgn. vermogensmethode ontstaat een vertekend beeld. In de geüniformeerde dekkingsgraad is voor dit vertekende beeld gecorrigeerd. Volledig herverzekerde fondsen zijn niet in deze cijfers opgenomen omdat zij zijn vrijgesteld van de indiening van een aantal rapportagestaten. Tabel 8.2 Pensioenpremies en –uitkeringen van onder toezicht staande pensioenfondsen De uitsplitsing naar soort uitkering wordt niet door alle pensioenfondsen ingevuld. Met name de volledig herverzekerde fondsen ontbreken in dit overzicht. Tabel 8.3 Balans en actuele waarde beleggingen van onder toezicht staande pensioenfondsen Bij de beleggingen is de indeling gebaseerd op risico-oriëntatie (look through principle); bijvoorbeeld beleggingen in obligatiefondsen zijn geregistreerd onder vastrentende waarde c.q. obligaties. In deze verzamelbalans zijn de beleggingen tegen de actuele waarde opgenomen. Het verschil tussen actuele waarde en balanswaarde is op de post reserves geboekt. Tabel 8.4 Baten- en lastenrekening van onder toezicht staande pensioenfondsen De totaaltelling van de baten- en lastenrekening komt niet overeen met de totaaltelling van de uitsplitsing resultaat omdat niet alle pensioenfondsen (met name de herverzekerde fondsen) de uitsplitsing van de resultatenrekening opgeven. Tabel 8.5 Aantal deelnemers en aanspraken van onder toezicht staande pensioenfondsen

Beschikbare middelen voor risico fonds Bij het bepalen van de dekkingsgraad zijn alleen de beschikbare middelen voor risico van het fonds relevant. Dit houdt in dat aan de actiefzijde de balansposten beleggingen voor risico deelnemer en herverzekeringsdeel technische voorzieningen niet worden meegewogen. De posten achtergestelde leningen, andere voorzieningen en overige verplichtingen worden in mindering gebracht op de activa, waarna de totale beschikbare middelen voor risico van het fonds resteren. Onder bepaalde voorwaarden mogen de achtergestelde leningen geheel of gedeeltelijk bij de eerder berekende totale beschikbare middelen worden opgeteld. De mate waarin dergelijke leningen kunnen bijdragen aan de solvabiliteit is echter begrensd in het Besluit financieel toetsingkader pensioenfondsen (artikel 8). Geraamde technische voorzieningen voor risico fonds Voor wat betreft de technische voorzieningen voor risico van het fonds wordt volstaan met een raming (fondsen die de voorziening exact berekenen vermelden het exacte bedrag). Bij de raming dient ondermeer rekening gehouden te worden met eventuele reglementaire opbouw, toe- of afname door collectieve waardeoverdrachten, aanpassing van de technische grondslagen, toekenning van toeslagen, verrichte uitkeringen, benodigde interest en wijzigingen van de rentetermijnstructuur. Categorieën Bij een dekkingsgraad van 100 procent is de waarde van de beschikbare middelen gelijk aan die van de verplichtingen. Maar omdat pensioenfondsen ook kosten maken bij de uitvoering van een pensioenregeling, geldt een dekkingsgraad van ongeveer 105 procent als het minimum (het minimaal vereist eigen vermogen). Aangezien pensioenfondsen risico’s lopen met de middelen die zij beheren, dienen zij buffers aan te houden. De omvang van de benodigde buffer is afhankelijk van het risicoprofiel van een pensioenfonds. Een pensioenfonds dient met behulp van de solvabiliteitstoets te bepalen wat de exacte omvang van de benodigde buffers is, het zogenaamde vereist eigen vermogen. Voor een gemiddeld fonds dient de omvang van de buffer ongeveer 30 procent van de totale verplichtingen te bedragen. Tabel 8.7 Belegd pensioenvermogen voor risico pensioenfondsen In tabel 8.7 wordt een specificatie van de beleggingen, inclusief en exclusief derivaten, weergegeven. De tabel omvat niet het gehele belegde pensioenvermogen. Een klein deel van het pensioenvermogen is belegd voor risico deelnemers of is herverzekerd. Dit deel van het vermogen blijft buiten beschouwing. Bij het samenstellen van deze tabel is de ‘look through’ regel gehanteerd. Het leidende principe van deze regel luidt: splits beleggingsrisico’s uit voor zover het mogelijk is en voor zover het een betekenisvolle verscherping van het beeld geeft. Dit principe is de basis van de verschillen tussen tabel 3.2 en 8.7. Vastgoedbeleggingen Directe beleggingen in vastgoed omvatten directe belangen in vastgoed evenals belangen via deelnemingen of andere participatievormen, die niet als beleggingsinstelling aangemerkt worden. Indirecte beleggingen in vastgoed omvatten alle belangen in vastgoed die via beleggingsinstellingen worden aangehouden.

Tabel 8.6 Geraamde dekkingsgraad van pensioenfondsen

Aandelen Bij beleggingen in aandelen geldt een onderscheid tussen beursgenoteerde aandelen op ontwikkelde aandelenmarkten (‘mature markets’), beursgenoteerde aandelen op opkomende markten (‘emerging markets’) en niet-beursgenoteerde aandelen (‘private equity’). Beleggingsfondsen zijn, zover mogelijk, uitgesplitst naar de verschillende categorieën.

De belangrijkste financiële graadmeter voor pensioenfondsen is de dekkingsgraad; de verhouding tussen verplichtingen en bezittingen. Pensioenfondsen zonder eigen verplichtingen, bijvoorbeeld de volledig herverzekerde fondsen, kennen geen dekkingsgraad en zijn daarom niet opgenomen in de tabel.

Vastrentende waarden Er is onderscheid gemaakt naar staatsobligaties (niet index-linked), index-linked bonds (obligaties, waarbij de coupon en/of de hoofdsom is geïndexeerd op een inflatie-index), hypothecaire leningen, en credits (obligaties uitgegeven door niet-overheden,

In deze tabel is het aantal pensioenen weergegeven. Per persoon zijn meerdere pensioenen mogelijk, bijvoorbeeld door niet overgedragen aanspraken of het werken voor meerdere werkgevers.

181*

incl. structured notes). Kortlopende vorderingen op banken vallen tevens onder vastrentende waarden. Bij de specificatie van vastrentende waarden naar risicoklasse is aansluiting gezocht bij algemeen aanvaarde indelingen. Beleggingen waarvan de rating niet bekend is en waarbij ook geen afdoende inschatting kon worden gemaakt, zijn ondergebracht in de categorie ‘geen rating’. Tabel 8.8 Hoogte toeslagen voor actieve en inactieve deelnemers In tabel 8.8 is onderscheid gemaakt naar de categorieën ‘actieve deelnemers’ en ‘inactieve deelnemers’. Actieve deelnemers zijn deelnemers waarvoor het pensioenfonds premie ontvangt en deelnemers die vanwege arbeidsongeschiktheid zijn vrijgesteld van premiebetaling. Onder de inactieve deelnemers vallen de slapers en gepensioneerden. Slapers zijn deelnemers die aanspraken hebben opgebouwd maar waarvoor geen premie meer wordt afgedragen omdat hun dienstbetrekking bij de aangesloten werkgever is beëindigd. Ook deelnemers waarvan de premiebetaling geheel is opgeschort wegens verlof worden tot de slapers gerekend. Gepensioneerden zijn deelnemers die een pensioenuitkering van het pensioenfonds ontvangen. Voorwaardelijkheid Toelsagverlening is voorwaardelijk indien het al dan niet verlenen van toeslag afhankelijk is van de financiële positie van het pensioenfonds, of zo de hoogte van de te verlenen indexatie afhankelijk is van een door het fondsbestuur of de werkgever te beïnvloeden factor. Onvoorwaardelijke toeslagverlening houdt in dat deze afhankelijk is van een objectieve externe factor, maar onafhankelijk van besluiten van fondsbestuur of werkgever.

- tijdelijk ouderdomspensioen: het tijdelijk ouderdomspensioen gaat vooraf aan het levenslang ouderdomspensioen, het eindigt wanneer het ouderdomspensioen ingaat. De uitkering van het tijdelijk ouderdomspensioen eindigt bij 65; - tijdelijk nabestaandenpensioen: een tijdelijk nabestaandenpensioen is een uitkering bij overlijden van de partner tot een leeftijd van 65 jaar, of anders, indien het pensioenreglement hier iets over zegt; - overbruggingspensioen: het overbruggingspensioen is een tijdelijke aanvulling op het levenslange ouderdomspensioen voor de periode dat de gepensioneerde nog geen aow-uitkering ontvangt. Het onderscheidt zich van het tijdelijk ouderdomspensioen doordat de periode van uitkering die van het ouderdomspensioen overlapt. De uitkering van het overbruggingspensioen eindigt bij 65. De uitkering van het ouderdomspensioen in combinatie met een overbruggingspensioen begint voor 65; - kapitaal; wordt niet lager onderscheiden, ze zal na een overgangsjaar verdwijnen uit de statistieken; - anders: niet in bovenstaande soorten in te delen of niet bekend. In het tijdelijk nabestaandenpensioen is onder meer het anwhiaatpensioen opgenomen. Hierin zijn niet begrepen de anwhiaatverzekeringen die door een aangesloten werkgever eventueel los van het pensioenfonds direct zijn ondergebracht bij een verzekeraar. Tabel 8.11 Opbouwpercentage bij de toezegging van het ouderdomspensioen voor uitkeringsovereenkomsten Omdat het opbouwpercentage alleen relevant is voor uitkeringsovereenkomsten zijn alleen deze regelingen in de tabel opgenomen. Tabel 8.12 Soort franchise

Tabel 8.9 Typen pensioenovereenkomsten In de tabel worden de volgende typen pensioenovereenkomsten onderscheiden: - uitkeringsovereenkomst: een pensioenovereenkomst inzake een vastgestelde pensioenuitkering; - premieovereenkomst: een pensioenovereenkomst inzake een vastgestelde premie die uiterlijk op de pensioendatum wordt omgezet in een pensioenuitkering; - kapitaalovereenkomst: een pensioenovereenkomst inzake een vastgesteld kapitaal dat uiterlijk op de pensioendatum wordt omgezet in een pensioenuitkering; - spaarsysteem: is onder de Pensioenwet niet langer een pensioen. Ze zal na een overgangsjaar verdwijnen uit de statistieken. Tabel 8.10 Soorten pensioen In de tabel worden de volgende soorten pensioen onderscheiden: - (tijdelijk) ouderdomspensioen: een geldelijke, vastgestelde uitkering voor de werknemer of de gewezen werknemer bij wijze van inkomensvoorziening bij ouderdom; - partnerpensioen: een geldelijke, vastgestelde uitkering voor de echtgenoot, de geregistreerde partner of de partner, de gewezen echtgenoot, de gewezen geregistreerde partner of gewezen partner wegens het overlijden van de werknemer of gewezen werknemer; - wezenpensioen: een geldelijke, vastgestelde uitkering voor een kind tot wie de overleden werknemer of gewezen werknemer als ouder in familierechtelijke betrekking stond of voor diens stiefof pleegkind, wegens het overlijden van de werknemer of gewezen werknemer; - arbeidsongeschiktheidspensioen: een geldelijke, vastgestelde uitkering wegens arbeidsongeschiktheid van de werknemer of gewezen werknemer, waarop recht bestaat na afloop van de periode bedoeld in artikel 29, eerste lid, van de Ziektewet of, indien de werknemer of gewezen werknemer Ziektewetuitkering ontvangt, na afloop van de periode bedoeld in artikel 29, vijfde en negende lid, van de Ziektewet; - ongehuwdenpensioen: wordt niet langer onderscheiden van partnerpensioen, ze zal na een overgangsjaar verdwijnen uit de statistieken;

182*

Het totale inkomen uit collectieve bron na pensionering bestaat uit de aow-uitkering en het aanvullende ouderdomspensioen. Voor de berekening van het ouderdomspensioen gaan veel regelingen uit van een pensioengrondslag berekend als het salaris verminderd met een franchise. De franchise behelst in beginsel dat deel van het salaris waarvoor in het inkomen wordt voorzien door de aowuitkering. Vanaf 2007 is de categorie ‘Koppeling aan aowsamenwonende’ onderverdeeld in ‘Koppeling aan enkelvoudige aow-samenwondende’ en ‘Koppeling aan gezamelijke aowsamenwondenden’. De categorie ‘Anders’ bevat vanaf 2007 ook de pensioenfondsen waarvoor geen informatie beschikbaar is. Tabel 8.13 Basis voor toeslagverlening voor actieve deelnemers (middelloon) Toeslagverlening dient om waardeverlies van het pensioen te compenseren. Bij middelloonregelingen kan waardeverlies al tijdens de opbouwfase van het pensioen optreden (bij een eindloonsysteem worden de opgebouwde aanspraken van de actieve deelnemers automatisch ‘geïndexeerd’ door middel van loonstijgingen). Bij de onderverdeling van de tabel is de onderverdeling van de indexatiematrix gevolgd. Het hoogste niveau van indeling, weergegeven met een lettercode, geeft het soort toezegging aan. Het tweede niveau van indeling, weergegeven met een cijfercode, geeft aan op welke wijze toeslagen gefinancierd worden. De hoogte van de toeslagverlening kan gekoppeld zijn aan een ex ante maatstaf. De gebruikte maatstaf is in het vervolg van 8.13 weergegeven. Tabel 8.14 Basis voor toeslagverlening van ingegaan ouderdomspensioen De reële waarde van een pensioenuitkering kan als gevolg van inflatie afnemen. Toeslagverlening compenseert hiervoor. De tabel volgt dezelfde indeling als tabel 8.13 Toezicht verzekeraars Populatie (tabellen 9.1 – 9.4) In de financiële gegevens zijn alle activiteiten opgenomen van de verzekeringsmaatschappijen die onder het toezicht staan van dnb.

Dat betekent dat ook de buitenlandse activiteiten van Nederlandse verzekeraars zijn opgenomen. Daarnaast betreffen de cijfers in de tabellen niet de gehele Nederlandse verzekeringsmarkt. De gegevens van buitenlandse verzekeraars die verzekeringen in Nederland hebben afgesloten, direct of via een bijkantoor, zijn niet opgenomen. Ook de kleinere onderlinge waarborgmaatschappijen, die vrijgesteld zijn van het toezicht, zijn niet opgenomen.

Tabel 9.5 Balans van de ziektekostenverzekeraars

Binnen bepaalde grenzen kunnen verzekeraars verschillende grondslagen kiezen voor de waardering van de bezittingen en schulden en voor de bepaling van het resultaat. Voor het opstellen van deze statistiek zijn de gehanteerde grondslagen zoveel mogelijk geharmoniseerd. Zo zijn de beleggingsgegevens zoveel mogelijk tegen de actuele waarde opgenomen. Dit neemt niet weg dat grondslagverschillen in de gepubliceerde cijfers tot uitdrukking kunnen komen. Voor de interpretatie van de cijfers betekent dit dat de cijfers in de tabellen een zekere marge kennen.

In de winsten verliesrekening worden de ontvangen bedragen uit het Zorgverzekeringsfonds tot de bruto premies gerekend. Het verschil tussen het totaal en de sommatie van de basisverzekering en de aanvullende verzekering wordt verklaard door uitloop van ex-particulieren, uitloop van ex-ziekenfondsverzekerden, uitloop Zvw (oude jaren) en de uitloop van aanvullende en overige verzekeringen (oude jaren).

Tenslotte kunnen er aansluitverschillen optreden in de tabellen die ontwikkelingen binnen een boekjaar laten zien. Dit betekent dat de waarde aan het einde van het boekjaar kan afwijken van de waarde aan het begin van het volgende boekjaar. Deze verschillen houden verband met herrubricering van balansposten, met wijzigingen in waarderingsgrondslagen en met populatieverschillen tussen de van jaar tot jaar in de statistiek opgenomen verzekeraars. Ziektekostenverzekeraars (tabellen 9.5 – 9.8) De in de tabellen 9.5 tot en met 9.8 opgenomen verzekeraars betreffen alle ziektekostenverzekeraars die onder het toezicht van dnb staan. Deze ziektekostenverzekeraars zijn na invoering van het nieuwe zorgstelsel (1 januari 2006) verplicht om de kwartaalrapportage zorg in te dienen. Tabel 9.1 Solvabiliteit van onder toezicht staande verzekeraars Bij schadeverzekeraars kan de vereiste marge op twee manieren berekend worden; op basis van premieberekening of op basis van schadeberekening. Voor elke maatschappij wordt de berekeningswijze gekozen die leidt tot de hoogste vereiste marge. Het totaal van de vereiste marge is daardoor groter dan het totaal van de vereiste marge op basis van één van beide berekeningsmethoden. Tabel 9.2 Uitkeringen en premies van onder toezicht staande verzekeraars De posten in de tabel zijn niet voor elke categorie verzekeraar gelijk. Levensverzekeraars en natura-uitvaartverzekeraars hebben een ander soort verzekeringsbedrijf dan de schadeverzekeraars en staan daarom op aparte bladzijden. Tabel 9.3 Balans en actuele waarde beleggingen van onder toezicht staande verzekeraars In de balans zijn de beleggingen tegen de actuele waarde opgenomen. Het verschil tussen de actuele waarde en balanswaarde is op het eigen vermogen geboekt. Bij de schadeverzekeraars is de technische voorziening voor niet-verdiende premies opgenomen in de post “Overige voorzieningen”. Tabel 9.4 Baten- en lastenrekening van onder toezicht staande verzekeraars In de baten- en lastenrekening is geen rekening gehouden met verschillen tussen actuele waarde en balanswaarde van beleggingen. Voor het boekjaar 2004 geldt dat enkele verzekeraars de grondslagen hebben gewijzigd, vooruitlopend op de ifrs standaard (International Financial Reporting Standards). Voor de gerealiseerde beleggingsopbrengsten is overgegaan van de methode van het indirecte rendement op een methode van directe verwerking in de resultatenrekening.

In de balans zijn de beleggingen tegen de actuele waarde opgenomen. Tabel 9.6 Winst- en verliesrekeningen van de ziektekostenverzekeraars

Tabel 9.7 Aantal verzekerden van de ziektekostenverzekeraars Een concern is vrij om de basisverzekeringen en de aanvullende verzekeringen in aparte verzekeraars dan wel bij één verzekeraar onder te brengen. Bij elk concern kan een cliënt terecht voor zowel de basisverzekering als een aanvullende verzekering. Tabel 9.8 Solvabiliteit van de ziektekostenverzekeraars De vereiste solvabiliteit is in de tabel op een prospectieve manier berekend. De vereiste solvabiliteit werd voorheen mede bepaald op basis van de gemiddelde bruto schade in de voorgaande drie jaar. Door alle verschuivingen in de portefeuillesamenstellingen is het schadeverleden op 1-1-2006 geen zinvolle grondslag voor de berekening van de vereiste solvabiliteit. Daarom is tijdelijk sprake van een prospectieve solvabiliteitsberekening. Tabel 10.1 Wisselkoersen en goudprijs Wisselkoersen De wisselkoersen zijn de referentiekoersen zoals die dagelijks door de ecb om 14.15 uur worden vastgesteld. De koers van de Mexicaanse peso en die van de Taiwanese dollar zijn -eveneens door de ecb vastgestelde- informatieve koersen. De euro-koersen van de Nederlands-Antilliaanse en de Arubaanse gulden zijn afgeleid uit de vaste verhouding van deze valuta’s tot de Amerikaanse dollar. De eurokoers van de Surinaamse gulden/dollar wordt dagelijks vastgesteld door de Centrale Bank van Suriname, terwijl de eurokoers van de sdr is afgeleid uit de dagelijks door het imf vastgestelde koers luidende in Amerikaanse dollars. Het valutapakket waaraan de bijzondere trekkingsrechten (sdr) gelijkgesteld zijn, werd laatstelijk per 1 januari 2006 als volgt vastgesteld: de Amerikaanse dollar (met een gewicht van 44%), de euro (gewicht 34%), de yen (gewicht 11%) en het pond sterling (gewicht 11%). Goudprijs De goudprijs is gebaseerd op de ochtendfixing in Londen van 10.30 uur (Londense tijd) omgerekend in euro tegen de dollarkoers van de betreffende dag. Onherroepelijke conversiekoersen voor de euro De onherroepelijke conversiekoersen voor de euro zijn op 31 december 1998 vastgesteld door de ministers van financiën van de 11 landen binnen het eurogebied. Op 1 januari 2001 is Griekenland als twaalfde lidstaat toegetreden tot het eurogebied. Voor de Griekse drachme geldt de onherroepelijke conversiekoers dan ook vanaf 1 januari 2001. Op 1 januari 2007 is Slovenië als dertiende lidstaat toegetreden tot het eurogebied. Voor de Sloveense tolar geldt de onherroepelijke conversiekoers dan ook vanaf deze datum.

183*

Stand der inschrijvingen in het register Wft, Wgt en Wtt Aantallen instellingen per ultimo

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007 iv

i

ii

iii

Wet op het financieel toezicht (Wft) 2:11 Banken

124

121

112

111

112

109

105

103

101

100

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

397

369

349

339

317

258

203

188

183

181

-

-

-

1

1

1

1

1

1

1

10

10

10

8

7

6

5

5

5

5

-

-

-

-

-

-

-

-

25

23

22

23

26

26

29

31

31

30

-

-

-

-

-

-

-

0

0

261

289

308

315

353

374

387

404

404

415

2:19 Elektronisch-geldinstellingen

-

-

-

-

1

1

2

5

6

5

2:25 verrichten van diensten door financiële instellingen met zetel in een andere lidstaat

2

3

3

3

3

5

5

5

5

5

820

816

805

801

821

781

738

743

737

743

44

37

26

32

30

28

25

24

26

28

Afdeling I Trustkantoren die ingevolge artikel 2, eerste lid, Wtt een vergunning hebben verkregen

21

78

94

93

92

94

Afdeling II Groepen van trustkantoren die ingevolge artikel 2, eerste lid, Wtt een vergunning hebben verkregen

10

41

44

43

47

49

Afdeling III Trustkantoren die op grond van een ontheffing als bedoeld in artikel 2, vierde lid, Wtt hun diensten mogen verlenen

0

0

0

0

0

0

31

119

138

136

139

143

3:111 Centrale kredietinstellingen 3:11 Kredietinstellingen aangesloten bij een centrale kredietinstelling 2:11, lid 1 Elektronisch-geldinstellingen 2:20 Bijkantoren van kredietinstellingen met een hoofdkantoor buiten de eu Banken 2:23 Elektronisch-geldinstellingen 2:16 Bijkantoren van kredietinstellingen met een hoofdkantoor binnen de eu Banken 2:19 Elektronisch-geldinstellingen 2:18, derde lid eu-kredietinstellingen die grensoverschrijdende diensten verlenen in Nederland Banken

Totaal Wet inzake de geldtransactiekantoren (Wgt) Aantal instellingen Wet toezicht trustkantoren (Wtt)

Totaal Toelichting: De Bank houdt, conform artikel 52 Wtk en artikel 6, eerste lid Wgt registers bij van respectievelijk banken en geldtransactiekantoren. Tevens houdt de Bank conform artikel 7 Wtt, eerste lid, het register bij van trustkantoren.

184*

Onder toezicht staande pensioenfondsen en verzekeraars Aantallen instellingen per ultimo

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007 iv

i

ii

iii

Pensioenfondsen Bedrijfspensioenfondsen verplicht Bedrijfspensioenfondsen niet verplicht Ondernemingspensioenfondsen Ondernemingsspaarfondsen Beroepspensioenfondsen Speciale wetgeving

67 25 877 6 11 2

70 30 843 7 11 2

71 31 804 7 11 2

75 28 753 6 11 2

78 24 714 8 13 2

78 25 676 7 12 2

78 25 643 7 12 2

73 26 617 7 12 2

72 25 610 7 13 1

71 25 609 7 13 1

Totaal pensioenfondsen

988

963

926

875

839

800

767

737

728

726

Verzekeraars Levensverzekeraars Met zetel in Nederland Bijkantoor in Nederland van landen buiten de eu/eer

98

95

89

84

82

76

75

71

71

71

3

3

3

3

3

1

1

1

1

1

Natura-uitvaartverzekeraars

47

46

46

46

41

41

38

36

36

36

250

247

240

236

229

227

247

244

241

239

16

15

11

10

8

7

7

6

6

6

414

406

389

379

363

352

368

358

355

353

Schadeverzekeraars Met zetel in Nederland Bijkantoor in Nederland van landen buiten de eu/eer Totaal verzekeraars

185*

Overzicht verschenen artikelen 2000-2007 December 2007 • Doorwerking van de ecb-rente op bancaire tarieven varieert • Het externe vermogen van Nederland in 2006 • Internationale concurrentiepositie van Nederlandse beleggingsfondsen verbeterd? • Omzetten op de valutamarkt in Nederland in drie jaar gehalveerd

Juni 2006 • Internationale kredietverlening Nederlandse banken sterk gegroeid • De beleggingsportefeuille van de Nederlandse particulier • Verzekeringsinstellingen en pensioenfondsen: vernieuwde statistieken • Ziektekostenverzekeraars in totaliteit solvabel

September 2007 • Handel in kredietrisico’s tussen banken steeds belangrijker • Het toenemende belang van actuele informatie over de financiële positie van pensioenfondsen • Hoge bijdrage Nederland aan geldhoeveelheid eurogebied

Maart 2006 • Ontwikkelingen in de internationale reserves • Fondsbeleggen: aantrekkelijk geweest of niet? • Effecten van de Wet vpl op pensioenregelingen

Juni 2007 • Een nieuwe statistiek voor meer inzicht in het retailbetalingsverkeer • Behalen pensioenfondsen de rendementen die ze nastreven? • Grensoverschrijdend effectenbezit voor het eerst boven eur 1.000 miljard • Internationale kredietverlening door Nederlandse banken Maart 2007 • 2006 een positief jaar voor beleggingsinstellingen • Pensioenpremie stabiel, indexering pensioenen hervat • Nieuwe, geharmoniseerde concurrentieindicatoren voor de landen van het eurogebied December 2006 • Pensioenfondsen en levensverzekeraars op zoek naar de juiste balans • Het externe vermogen van Nederland in 2005 • Levensverzekeraars stille kracht in tweede pijler pensioenstelsel • Publicatie van financiële stabiliteitsindicatoren September 2006 • Grote toeneming grensoverschrijdend effectenbezit in 2005 • Het partnerpensioen is niet langer vanzelfsprekend • Doorwerking officiële tarieven op kredieten spaarrentes niet gelijk

186*

December 2005 • Het externe vermogen van Nederland in 2004 • Onderhandse derivatenactiviteiten van Nederlandse banken • Lancering van escb-statistieken op de website September 2005 • Statistische informatiebehoefte in het kader van financiële stabiliteit • Pensioenfondsen: de blik op de toekomst Juni 2005 • Consultaties van het cmfb bij de berekening van het emu-saldo • Landenrisicostatistiek op basis van uiteindelijk risico • Special Purpose Vehicles: Einde aan de groei? • Grensoverschrijdend effectenbezit in tien jaar tijd verdubbeld Maart 2005 • Huishoudens op zoek naar meer rendement • Beleggingsinstellingen minder in trek • Omzet geldtransfers gestegen • Pensioenpremie en indexatie in 2005 December 2004 • Het externe vermogen van Nederland in 2003 • Licht herstel pensioenen verzekeringsbranche in 2003 • Valutamarktenquête 2004: omzetten fors gestegen • Nederlandse bancaire rentetarieven in het eurogebied September 2004 • Het grensoverschrijdende effectenbezit in 2003 • Groei derivatenmarkt houdt aan

Juni 2004 • Buitenlandse vorderingen van Nederlandse banken in 2003 • De Nederlandse betalingsbalans in 2003 • De belangrijkste trends in de verzekeringsbranche in 2003 • Resultaten enquête naar kredietverlening Maart 2004 • Nieuwe statistiek over buitenlandse schuld • Beleggingsinstellingen in 2003: topjaar voor obligatiefondsen December 2003 • Nieuwe bancaire rentestatistiek • Stijgende rente-inkomsten in de resultatenrekening van banken • Het Nederlandse externe vermogen: netto schuldpositie toegenomen • Toenemend belang van securitisaties en ‘special purpose vehicles’ September 2003 • Wisseltransacties en rentecouponuitbetalingen overheersen bij geldtransactiekantoren • Renteswaps drijven derivatenmarkt op • Het grensoverschrijdende effectenbezit in 2002 Juni 2003 • Nieuwe kwartaalenquête kredietverlening • Recente ontwikkelingen bij Bijzondere Financiële Instellingen • Buitenlandse vorderingen van Nederlandse banken in 2002 • Verrijking monetaire statistiek Maart 2003 • De Nederlandse betalingsbalans in 2002 • Beleggingsinstellingen in 2002: inleg ondanks forse koersverliezen December 2002 • Indicatoren financiële soliditeit bankwezen • Onderschatte kredietgroei door toenemende securitisaties • Het externe vermogen van Nederland in 2001 September 2002 • Het grensoverschrijdende effectenbezit in 2001 • Sterke groei derivatengebruik Nederlandse banken in 2001

Juni 2002 • De betalingsbalans in 2001 ondervindt effecten van de verslechterende wereldconjunctuur • Buitenlandse vorderingen van Nederlandse banken in 2001 Maart 2002 • Beleggingsinstellingen in 2001: waardedaling beleggingsportefeuille • Effectenportefeuille van Nederlandse monetairfinanciële instellingen December 2001 • Het externe vermogen van Nederland in 2000 • Nieuwe statistieken over overheidsfinanciën • Ontwikkelingen in de geconsolideerde resultatenrekening van banken 1995-2000 September 2001 • Valutamarktenquête 2001: sterke omzetdaling valutahandel • Het grensoverschrijdende effectenbezit in 2000 • Derivaten Nederlandse banken in 2000 Juni 2001 • Buitenlandse vorderingen van Nederlandse banken in 2000 Maart 2001 • Nederland wereldwijd sterk investeringsland • Recordinleg bij beleggingsinstellingen in 2000 • Financieringsgedrag monetair-financiële instellingen December 2000 • Sterke toename securitisatie woninghypotheken • Het externe vermogen van Nederland in 1999 • De ontwikkelingen in de internationale handel in diensten September 2000 • Vernieuwing effectieve wisselkoersen en concurrentie-indicator • Het grensoverschrijdend effectenbezit in 1998 en 1999 • Derivaten Nederlandse banken in 1999 Juni 2000 • De statistische meting van internationale reserves • De Nederlandse betalingsbalans: aanpassing van wijze van samenstelling en presentatie • Landenrisico in 1999

187*

Overzicht verschenen Themanummers Statistisch Bulletin Het externe vermogen van Nederland, februari 2002 Balance of payments in the Netherlands The road to a modern survey system, May 2003 Monetair-financiële statistieken 1982 – 2002, oktober 2003

188*

De Nederlandsche Bank. Statistisch Bulletin december 2007

Recommend Documents