De Energiezuinige Wijk
De Energiezuinige Wijk -‐ De opdracht In deze opdracht ga je van alles leren over energie en energiegebruik in de wijk. Je gaat nadenken over hoe jouw wijk of een wijk er uit kan zien als deze energiezuinig of energieneutraal zou zijn. Bovendien denk je na over hoe je de veranderingen die hiervoor nodig zijn, aan de man kunt brengen. Of met andere woorden hoe zou je de bewoners van je plan en ideeën enthousiast kunnen maken om aan een energiezuinige wijk te werken. De opdracht bestaat uit 3 stappen. De eerste twee stappen helpen je om inzicht te krijgen in het thema energie en om ideeën te genereren. Stap 3 is de daadwerkelijke opdracht waarin je een plan maakt voor de energiezuinige wijk.
Inhoud Introductie
2
Stap 1. Brainstorm
3
Stap 2. Energie in jouw eigen huis
4
Stap 3. Maak een campagneplan voor de energiezuinige wijk
5
Introductie Wie staat er wel eens stil bij zijn of haar energieverbruik? En waarvoor heb je eigenlijk allemaal energie nodig? Waar komt die energie vandaan? Wie weet waar het grootste deel van onze energie vandaan komt? Het overgrote deel van onze energie komt uit fossiele brandstoffen zoals steenkool, aardolie, aardgas en kernenergie. Deze energie zorgt voor veel luchtverontreiniging en klimaatverandering met alle gevolgen van dien. De fossiele brandstoffen zijn geen duurzame bron van energie, omdat deze én zorgen voor allerlei milieuproblemen én omdat deze brandstoffen niet oneindig zijn, met andere woorden, ze raken een keer op. Wat is dan duurzame energie? Duurzame energie heet zo omdat de bronnen (zoals zon en wind) niet kunnen opraken en daardoor duurzaam zijn. Deze vorm van energie belast het milieu minder zwaar, doordat er veel minder van het broeikas CO2 bij vrijkomt. Maar………. De meest duurzame energie de energie die we niet verbruiken! Daarom is het niet alleen belangrijk om te streven naar het verduurzamen van de huidige woningen door middel van isoleren en energiebesparende apparatuur, maar ook om aandacht te besteden aan gedragsverandering van mensen. In deze opdracht ga je je verdiepen in de mogelijkheden om van jouw wijk (of een woonwijk) een energiezuinige wijk te maken. Vervolgens bedenk je een campagne die ervoor moet zorgen dat de bewoners hier graag aan mee willen doen en hun steentje willen bijdragen aan het creëren van een duurzame wijk. Door drie stappen te doorlopen, ontwikkel je uiteindelijk een geweldig campagneplan om jouw wijk energiezuinig en efficiënt te maken.
Stap 1. Brainstorm Bedenk eens wat er allemaal energie kost in jouw dagelijkse leven en schrijf deze dingen op. -‐
-‐
-‐
-‐
-‐
-‐
-‐
-‐
-‐
-‐
-‐
Heb je ook gedacht aan huishoudelijke dingen en hoe je indirect energie gebruikt? Het verwarmen van water, zuiveren van water, produceren van je kleren, telefoon et cetera kost ook allemaal energie. Kun je je lijst nog aanvullen? -‐ -‐ -‐ -‐
à Welke conclusie kun je nu trekken? … Waarschijnlijk ben je er nu achter dat wij mensen eigenlijk bij bijna alles wat we doen, energie nodig hebben en gebruiken. Zeker als je je bedenkt dat het ook energie kost om ons eten, onze kleren, onze telefoons enzovoorts te produceren, te verpakken en te transporteren. Alleen al in Nederland verbruikten wij in 2012 met zijn allen 3269 Peta Joules (PJ) energie. Grofweg staat dit gelijk aan 85.208 miljoen liter ruwe aardolie. Kan je nagaan hoeveel energie er nodig is over de hele wereld! Bij het verbranden van deze fossiele brandstoffen zoals aardolie, aardgas en steenkolen komen zowel giftige stoffen vrij als broeikasgassen. Hiermee wordt tegelijkertijd de lucht vervuild én bijgedragen aan de opwarming van de aarde en klimaatverandering. 91% van onze energie komt van fossiele brandstoffen (FIGUUR 1)
Herkomst van onze energie (2012) Kolen
Aardolie
Aardgas
Restwarmte, biomassa, afval Kernenergie
Wind, water, zon
Overig 0.6% 1.9% 5.3% 1.2%
10.5%
38.5%
42.0%
Figuur 1
Stap 2. Energie in jouw eigen huis Ga eens op zoek naar een antwoord op de volgende vragen: • •
Wat kun je zelf (dus qua gedrag) doen om energie te besparen? En wat heeft het meeste effect? Welke andere maatregelen kun je nemen om energie te besparen en welke hebben het meeste effect? Welke maatregelen zijn het goedkoopst?
• Je mag alle bronnen (internet, kennissen, boeken enz.) gebruiken om dit uit te zoeken. Tip: Je kunt hiervoor ook gebruik maken van het ‘interactieve huis’ op http://etflex.et-‐ model.com/scenes/2/with/196219
WIST JE DAT? Elke zoekopdracht in Google kost naar schatting net zoveel energie een spaarlamp die een uur lang brandt!
Stap 3. Maak een campagneplan voor de energiezuinige wijk In stap twee heb je een aantal ideeën opgedaan waarmee je energiegebruik omlaag kan brengen. Ga nu eens na wat er al in jouw wijk (of de wijk waarin je school staat) gebeurt (zijn er bijvoorbeeld huizen met zonnepanelen?). Het is handig om met je klas of met je groepje een specifieke wijk te kiezen. Wat denk je dat de buurt nog meer kan doen en waar en hoe denk je dat het meeste bespaard kan worden? Onderzoek op welke manieren je nog meer energie kan besparen.
TIP: denk ook aan watergebruik. Het besparen van water bespaart ook energie Stel een plan van 1 à 2 A4tjes op met de dingen die zouden moeten gebeuren in de wijk om een energie efficiënte wijk te worden. Motiveer je keuzes! Maak vervolgens een plan voor een campagne om jouw idee van de energiezuinige wijk te promoten en mensen te enthousiasmeren en motiveren om te investeren in energie besparende maatregelen en energie besparend gedrag. Hoe je het plan en de campagne wilt opzetten en presenteren, mag je zelf weten. Je plan moet in ieder geval het volgende omvatten. -‐ -‐ -‐ -‐ -‐ -‐
Doel van de campagne. Slogan voor de campagne. Waarom is het belangrijk? Welke maatregelen wil je stimuleren en waarom? Hoe ga je de bewoners informeren en stimuleren om maatregelen te nemen en hun gedrag te veranderen? Hoe overtuig je ze van het feit dat het nuttig/leuk/goed is? Hoe zou je de campagne voeren via de verschillende (sociale) media?
