NOTITIES
Examen Geschiedenis De eerste wereldoorlog
Probleem van Vijandschappen vòòr WO l Pruisen (Duitsland): de Frankrijk / Duitsland grenzen over gaan • Otto von Bismarck voeg de kleine Duitste staatjes bijeen om één groot Duits Rijk te maken, daarbij kwam hij tot in Frankrijk. PPT voorstelling in PDF Oostenrijk / Hongarije / Rusland • Wilden beide invloed in de Balkanstaatjes Frankrijk / Italië • i.v.m kolonies Engeland / Duitsland • economische concurenten
Het plan Schlieffen - Duitsland weet dat Rusland 1 maand de tijd nodig heeft om een leger op te stellen, dus ze vallen Frankrijk aan om het zo in enkele weken tijd te veroveren. - Duitsland valt Frankrijk aan door via België te gaan. België wil geen doorgang geven aan Duitsland! Maar de Belgen worden door de Duitsers in het nouw gedreven! Belgen zetten sluizen van de Yzer open waardoor het gebied overstroomd. Daardoor is er tijd gewonnen en kan Frankrijk verwittigd worden. Engeland en Frankrijk komen ter hulp.
Het einde van de oorlog - 1917
1) Rusland : Russische Revolutie : Tsaar wordt afgezet door Lenin & Stalin : zij vestigen het communisme. Lenin beeindigt de oorlog tegen Duitsland. ‡ Duitse soldaten worden ingezet tegen Frankrijk 2) Amerikaans schip wordt getorpedeerd => Amerika in de oorlog aan de zijde van de geallieerden.
- einde van de oorlog ‡ 11 november 1918 Onderhandelingen over de Vrede van Versailes
Dreiging van WO ll (extra cartoon) De Duitsers voelen zich vernederd dor het Verdrag van Versailles.
GESCHIEDENIS
14/06
3) Vrede van Versailles ‡ overeenkomst van na WO ll opgesteld door de gealieerden Inhoud : Verdrag van Versailles - D moet alle oorlogsscade betalen - D mag niet herbewapenen - D verliet kolonies OVERGANGSEXAMEN 2006 - 2007
BRECHT MAES PAGINA 1
NOTITIES
Examen Geschiedenis 2) Nazisme <-> Communisme (iedereen gelijk) Spaanse burgeroorlog tussen Spaanse regeringen en communistische rebellen. Hitler stuurt D troepen naar Spanje om de regering te helpen. Waarom? - Hitler krijgt zo de sympathie van zowat alle Zwitserse landen omdat zij angs hebben voor het communisme. - Oefening voor zijn leger ‡ er komt geen negatieve kritiek op Hitler dus hij gaat steeds verder.
Roaring twenties ‡ (bruisende jaren 20) - veel feesten - mode - dansen Eindigt in 1929
5) Crisis na de jaren 20 Wall Street crash luidt wereldwijde crisis in De jaren ’20 waren schitterende jaren, maar daar kwam een einde aan door de crash van Wall Street. De aandelenkoersen daalden spectaculair, niemand investeerde nog en er braken moeilijke economische tijden aan: werkloosheid, producten die onbetaalbaar werden, ... Door de crisis waren veel mensen ontevreden over hun regering. Geen wonder dat ze extreem gingen stemmen: ofwel extreem links (communisme) ofwel extreem rechts (Mussolini in I, Hitler en zijn NSDAP in D). 4) Amerikanen beschermen hun economie (protectionisme) Amerikanen beschermen hun economievom de crisis te bestrijden, zo schermen ze zich op politiek vlak ook af. ‡ Amerika levert daarom geen kritiek op Duitsland en D gaat steeds verder op militair vlak.
Cordon Sanitaire ‡ de afspraak van Belgische partijen dat ze niet zullen samen regeren met het vlaams belang.
1) De volkenbond word uitgelachen door D, Italië en Japan Volkenbond : voorloper van de V.N. , organisatie voor vrede d.m.v. onderhandelingen en gesprekken. Duitsland valt Tsechië Slovakije binnen Japan valt China binnen Italië valt Ethiopië binnen 6) Hitler wordt verkozen tot rijkskanselier Hitler wordt verkozen tot rijkskanselier wanneer zijn partij eigenlijk al iets minder grote successen haalt.
D-day ‡ internationale troepenmacht gaat Verloop van WO ll vanuit E de kusten van voor 1942 : Succes voor de Asmogendheden Normandië veroveren 1) Blitzkrieg ‡ Atlantik Wall en zo verder heel 2) Slag om Engeland (niet gelukt dor radar) Frankrijk tot in Duitsland 3) Operatie Barbarossa GESCHIEDENIS
14/06
OVERGANGSEXAMEN 2006 - 2007
BRECHT MAES PAGINA 2
NOTITIES
Examen Geschiedenis
(Vorige pagina) vanaf 1942 : Succes voor de Geallieerden Blitzkrieg ‡ kliksemsnelle oorlog, Noorwegen, Denemarken, Frankrijk, Nederland, België Atlantik Wall ‡ denkbeeldige muur tussen landen en oceaan
1) Slag bij Stalingrad 2) D-day : Normandië 3) Atoomwapen: Hiroshima en Masaki
Voor en nadelen van kolonisatie (NK ‡ L+B) Prekoloniaal : Afrika bestond uit 10.000 kleine samenlevingsverbanden (stammen) Kolonisatie : Europa heeft Afr. opgedeeld in een 10-tal landen Dekolonisatie : nu nog altijd (burger) oorlogen
Stalingrad ‡ P 51 in Sovjet Unie ‡ document 3a : dit document kunnen volgen met tekst doc 2 stad van Stalin document 3b : info geven - Wie? - Wanneer? - Resultaat? Barbarossa ‡ document 6 : Prekoloniaal : - Chef, Raad v Wijzen ‡ Consensus aanval tegen de - Clanloyauteit Sovjet Unie, groot Kolonisatie : - Europa vestigt een macht die bij succes vor Duitsland Afrikanen als een dictatuur overkomt omdat de SU geen Dekolonisatie : - De meeste Afrikaanse leiders zijn aanval verwachtte dictators en willen geen kritiek en geen inspraak doordat Stalin en Hitler - ze plunderen de staatskas in het voordeel van een verdrag hadden hun eigen stam getekend in augustus 1939 Atoomwapens ‡ Japan en Amerika Kunststromingen waren in oorlog door Aparte PDF Pearl Harbour. Amerika had al veel eilanden verovert maar japan gaf zich niet over. Ze geven zich pas over na het gebruik van atoomwapens op Hiroshima en Masaki
GESCHIEDENIS
14/06
in de 19de en 20ste eeuw
OVERGANGSEXAMEN 2006 - 2007
BRECHT MAES PAGINA 3
NOTITIES Zoek in de tijdlijn van de 19de eeuw (achteraan in je boek) op waarom Duitsland niet vóór 1870 met kolonisatie begon. Duitsland was voor die tijd bezig met de éénmaking van het land (zie Otto von Bismarck). Of eenvoudig gezegd: Duitsland bestond nog niet.
Examen Geschiedenis EUROPA EN DE WERELD (18-19 de eeuw) 1. Kaartanalyse (doc 1, 5) Welke gebieden werden in de 18de eeuw gedomineerd door Europa? Amerika (Noord-Amerika werd onafhankelijk in 1776) – de kusten van Afrika – delen van Azië Welke Europese landen hadden in de 18de eeuw de leiding in de overheersing van de wereld? Sinds de 16de eeuw: Spanje en Portugal, maar in de 18de eeuw is hun macht al sterk verminderd. Sinds de 17de eeuw: Holland. Vanaf de 18de eeuw vooral Engeland en Frankrijk. In de 19de eeuw verlegden de Europese landen hun aandacht naar een ander continent. Welk? Afrika Welke Europese landen namen in de 19de eeuw de leiding van de kolonisatie? Engeland en Frankrijk Omschrijf welke gebieden in Afrika de koplopers in handen kregen. Engeland: de N-Z- verbinding Frankrijk: van west naar oost Omschrijf welke gebieden andere Europese landen zoals Duitsland, België, Portugal, Italië en Spanje koloniseerden. (Onthoud voor elk land dat genoemd werd 1 kolonie.) Welk gevolg had de Duitse koloniale expansie voor GrootBrittannië? Engeland verloor de N-Z-verbinding doordat Duitsland koloniseerde.
2. Analyse tabel (9) Welke evolutie kende de Europese bevolking in de 18de en 19de eeuw? enorme toename van de bevolking Hoe noemen we die bevolkingsstijging? (Zoek dit op in de tijdlijn van de 19de eeuw) demografische revolutie Kijk op kaart (4) blz.40. Welk gevolg had die bevolkingsstijging? toename van de kolonisatie – grote emigratie (Europeanen verlaten Europa) GESCHIEDENIS
14/06
OVERGANGSEXAMEN 2006 - 2007
BRECHT MAES PAGINA 4
NOTITIES
Examen Geschiedenis Wanneer was het hoogtepunt van de Europese kolonisatie? 19de eeuw Hoe was de verhouding tussen het bevolkingsaantal van de Europese landen en hun kolonies? Maakte dit de kolonisatie makkelijker of moeilijker? Op het einde van de 19de eeuw woont er meer volk in de kolonies dan in Europa zelf. Op het eerste gezicht betekent dat, dat de kolonisatie moeilijker wordt: hoe meer bevolking er in de kolonie woont, hoe meer nood aan toezicht en organisatie. Maar het is wel zo, dat de toename van bevolking in de kolonies te verklaren valt doordat er meer Europeanen naar Afrika verhuizen. Er zijn dus meer Europeanen ter plaatse in de kolonies; dat maakt het toezicht gemakkelijker.
3. Een bron interpreteren (6,7) Over welke Europese invloed in de kolonies heeft de auteur het hier? (6) cultuur Welk gevolg had dit? (6) De bevolking van de kolonies hoorde over ideeën als rechten, democratie enz. en vond het dan ook logisch om zelf rechten en democratie te krijgen. Hoe gingen de Belgen om met de Kongolese bevolking? (7) De getuigenis in doc. 7 vertelt over wandaden en mensonwaardige straffen.
4. Een karikatuur interpreteren (3, 5) Welke bedoeling had de Britse industrieel en politicus Cecil Rhodes? Hij wou Afrika van noord tot zuid Brits maken. Waarom is hij daar niet in geslaagd? Zoek je antwoord op kaart 5. Wanneer Duitsland begint te koloniseren, breken ze de Britse verbinding van noord naar zuid. Hoe is de ambitie van Rhodes tot op vandaag in de naam van een Afrikaans land bewaard gebleven? In de naam Rhodesia.
GESCHIEDENIS
14/06
OVERGANGSEXAMEN 2006 - 2007
BRECHT MAES PAGINA 5
NOTITIES
Examen Geschiedenis
1. Wereldoorlog I
LEERSTOF GESCHIEDENIS 5 JUNI
-Hierover moet je niets studeren in je boek. Wel zal je een kaartje vinden in je boek, waarop de landen staan die we in onze notities ook vermeld hebben. Die landen moet je op kaart kunnen situeren. Bekijk dus dat kaartje bij het hoofdstuk over WO I.
-Verder heb je notities gemaakt over het verloop van Wereldoorlog II. Ook hier, op Dokeos, kan je nalezen wat we daarover zoal verteld en gezien hebben. (Voor sommige klassen moest ik zo snel gaan, dat ik onmiddellijk verwezen heb naar Dokeos). Je hoeft niets te studeren in je boek. 3. Hoofdstuk 18 Hoofdstuk 18 gaat over macht in de wereld. Je moet de grijze lestekst van hoofdstuk 18 studeren. Maar je mag dat eventueel doen aan de hand van het werkblad (met vraagjes) dat je erbij hebt gekregen.
-Alle leerstof staat in je notities.
4. Teksten over kolonisatie Hierbij hebben we duidelijk vermeld dat het NIET de bedoeling is om de teksten te studeren. Je zorgt dat je de teksten snapt, 2. Wereldoorlog II dan kan je inhoudsvragen beantwoorden. Ook hebben we a.d.h.v. deze teksten gezien wat het verschil is tussen primaire -Als eerste moet je hierbij en secundaire bronnen, en welke de voor- en nadelen van de oorzaken kennen; deze twee tekstsoorten zijn. die staan op de cartoon. Je hebt de uitleg 5. Kunst in de 19de en 20ste eeuw zelf genoteerd in je Studeer aan de hand van de Powerpoint (pdf) die je op Doschrift, maar voor de ze- keos vindt. kerheid kan je ook nog eens nalezen (of stude6. Verkiezingen ren) op Dokeos, waar je Je bent naar het debat geweest, en iedereen heeft een scheeen bestand zal vinden ma aangevuld. Deze schema’s heb ikzelf bijgehouden, ze zuldat ‘Dreiging van WO II’ len op het examen uitgedeeld worden. Als je goed genoteerd heet. hebt, zal je makkelijk een aantal vragen over partijstandpunten kunnen invullen. Er zijn ook vragen over geldig en ongeldig -Verder heb je notities stemmen enz. Wie dat wil, kan op HYPERLINK “http://www. gemaakt over het verstandaard.be/kieskompas” www.standaard.be/kieskompas loop van Wereldoorlog opzoeken wanneer en hoe je moet stemmen. Je vindt er ook II. Ook hier, op Dokeos, nog eens uitleg over de partijstandpunten. Doe ook eens de kan je nalezen wat we test om te zien welke partij er het best bij je past. Daarvoor vind daarover zoal verteld en je ook hier, op Dokeos, wat uitleg. gezien hebben. (Voor Wie geldig afwezig was op het debat, mag een eigen schema sommige klassen moest maken en vooraf indienen bij mij. ik zo snel gaan, dat ik onmiddellijk verwezen heb naar Dokeos). Je hoeft niets te studeren in je boek.
GESCHIEDENIS
14/06
OVERGANGSEXAMEN 2006 - 2007
BRECHT MAES PAGINA 6