De do’s en don’ts bij implementatie van nieuw testonderzoek Jeroen Kleijweg Wetenschappelijk Bureau HSK
VGCt Najaarscongres 2011 18 november 2011
Overzicht presentatie 1. Aanleiding om instrument te ontwikkelen 2. Hoe het instrument is vormgegeven en hoe werkt het? 3. Opzet en implementatie van het pilotonderzoek 4. Problemen en belemmeringen 5. Kritische terugblik 6. Aanbevelingen implementatie nieuw testonderzoek
Aanleiding ontwikkeling nieuw instrument
In tijd van schaarste en bezuinigingen is het van groot belang om de juiste zorg te bieden. Groeiende zorgvraag en slinkende budgetten. Uit onderzoek: 25-40% van cliënten in de dure tweedelijn goed te behandelen in de (goedkopere) eerstelijn. Efficiëntere en betaalbare zorg vraagt om juiste indicatiestelling Onderzoek Van der Feltz-Cornelis et al. (2006) -
Eerstelijns biedt gegeneraliseerde zorg, Tweedelijns biedt meer specialistische zorg Taxatie: Aard van de klacht, Ernst van de klacht, Hulpverleningsgeschiedenis en Draagkracht Geen duidelijke besliscriteria gegeven om te kunnen komen tot een indicatiestelling voor de tweedelijns zorg!
Ontwikkeling DSI In samenwerking met de Universiteit Groningen en Menzis is de DSI ontwikkeld. Diagnostisch Screenings- en Indicatie instrument (DSI) Web-based screeningsprogramma Semigestructureerd interview Specifieke domeinen DSM-IV classificaties en indicatiestelling
Voorbeeld-beelden:
Voorbeeld Screeningsvraag
Voorbeeld Depressie sectie
Voorbeeld Depressie sectie
Voorbeeld Rapportage
Indicatiestelling DSI Vijf dimensies met stoornisspecifieke besliscriteria 1. 2.
DSM-IV classificatie Ernst van de stoornis
3. 4. 5.
Hoeveelheid klachten & hinder en beperkingen
Duur van de stoornis Eerdere (succesvolle) eerstelijns behandelingen Comorbiditeit
Verwijzing op basis van DSM-IV classificatie DSM-IV classificaties
altijd 2e lijn
Alcoholmisbruik/-afhankelijkheid
X
Drugsmisbruik/-afhankelijkheid
X
Psychotische stoornis, schizofrenie
X
Bipolaire stoornis
X
Dysthyme stoornis
X
Obsessieve compulsieve stoornis
X
ADHD
X
Ernstige suïcidaliteit
X
1e lijn, tenzij
Depressieve stoornis
X
Paniekstoornis met/zonder agorafobie
X
Sociale fobie
X
Specifieke fobie
X
Posttraumatische stress-stoornis
X
Gegeneraliseerde angststoornis
X
Eetstoornis
X
Somatoforme stoornis
X
Hypochondrie
X
altijd 1e lijn
Aanpassingsstoornis
X
V-codes
X
Voorbeeld besliscriteria: Depressie Depressieve stoornis
Eerstelijns indicatie
Tweedelijns indicatie
1. sub-type
met psychotische kenmerken
2. Ernst
< 8 symptomen = matig 1e episode
2 van de 3: > 8 symptomen = ernstig > 1 episode > 2 weken ziek thuis
3. Duur
< 6 maanden
> 6 maanden
4. Eerdere behandeling in 1e lijn
Hier niet van toepassing, want recidivering is al 2e lijn
5. Comorbiditeit
Nee
Ja, zeker i.c.m. angststoornis
Opzet en implementatie DSI onderzoek Gecontroleerde predictie-studie (pilot-studie) naar de juistheid van de indicatiestelling
Vijf HSK vestigingen Drie condities gerandomiseerd
Implementatie 1. 2. 3. 4.
Informatiefolders over achtergrond en opzet onderzoek Training Key-users (KU) Instructie van KU aan therapeuten Verschillende vestigingsbezoeken
Problemen en belemmeringen Gaande weg geluiden dat de DSI niet wordt toegepast zoals zou moeten: - Wordt niet afgenomen in het bijzijn van de cliënt - Door verkeerd gebruik foute diagnoses - Weerstand ten aanzien van het werken met PC - Algemene afname van motivatie Enquête om de attitude te onderzoeken - Uitslag kritisch gekleurd - Stug en inflexibel instrument - Twijfel over de diagnose- en indicatiestelling - Geen meerwaarde t.a.v. huidige instrumenten
Kritische terugblik Doel: toekomstig onderzoek en (eventuele) landelijke implementatie Evaluatie heeft geleidt tot een aantal wijzigingen van de DSI (Gezamenlijke aanpassing)
Vormgeving interne structuur en vergroten overzichtelijkheid Vraagstelling Passend in de (intake)structuur van HSK
Evaluatie Implementatie
Onderschatting KU instructie Therapeuten Motivatie/attitude Meerwaarde DSI is evident, twijfel aan juiste indicatiestelling
Aanbevelingen
Toekomstig onderzoek en (eventuele) landelijke implementatie, wat moet anders?
Training van alle therapeuten/gebruikers
Gestructureerd oefenen Vergroten van vaardigheden Versterken van Self-efficacy Positieve(re) attitude t.a.v. de DSI
Gestructureerde intervisie-momenten
Bestendigen van vaardigheden Sociale druk, actief meedoen Rol expert/Key-user
Afsluiting • Implementeren van nieuw testonderzoek is meer dan gewoon doen! • Investering meer dan alleen aanschaf instrument • Een gedegen training van de gebruikers • Bewaken van kwaliteit d.m.v. gestructureerde intervisie
Afsluiting
Het thema is dus niet gewoon doen, of gewoon doen;
maar goed getraind en gestructureerd bekrachtigen!
