Preventie van erosieve gebitsslijtage, de do s en don ts

Programma congres Ivoren Kruis

Preventie van erosieve gebitsslijtage, de do’s en don’ts

Datum: Zaterdag 25 oktober 2014 Aanvang 9:30 uur (Algemene Ledenvergadering) | 11:30 uur (congres) Locatie: ACTA | Gustav Mahlerlaan 3004 | 1081 LA | Amsterdam Grote collegezaal op de benedenverdieping

Voor een gezonde mond

Preventie van erosieve gebitsslijtage, de do’s en don’ts Preventie van erosieve gebitsslijtage, de do’s en don’ts. Dat is de titel van het wetenschappelijke congres dat het Ivoren Kruis voor tandartsen, mondhygiënisten, en (preventie-)assistenten organiseert op zaterdag 25 oktober. Het congres wordt aansluitend gehouden aan de Algemene Ledenvergadering en start om 11:30 uur (ontvangst 11:00 uur). Uw hele dentale team is van harte welkom!

Programma

Onder leiding van dagvoorzitter dr. Gert Stel, tandarts-pedodontoloog, komen drie gerenommeerde sprekers aan het woord. Prof. dr. Marie-Charlotte Huysmans, hoogleraar Cariologie en Endodontologie bij de afdeling Tandheelkunde van het Radboudumc in Nijmegen, presenteert het vernieuwde conceptadvies Erosieve gebitsslijtage. Soms moet je toegeven dat zaken die eerder werden verwacht of adviezen die eerder werden gegeven, niet voldoende wetenschappelijk kunnen worden onderbouwd. Uit de meest recent verzamelde gegevens uit de nieuwste wereldwijde literatuur is een conceptadvies gedestilleerd. Tijdens dit congres wordt u over de nieuwste bevindingen geïnformeerd en krijgt u een geprint exemplaar mee naar huis. U krijgt de gelegenheid het standpunt van het Ivoren Kruis te toetsen op bruikbaarheid voor het behandelteam in uw praktijk. Dr. Bas Loomans, Universitair Docent in de vakgroep Preventieve en Curatieve Tandheelkunde, afdeling Tandheel­ kunde, eveneens van het Radboudumc, besteedt in zijn voordracht aandacht aan de diagnostiek van gebitsslijtage, klinische aandachtspunten tijdens de anamnese en de verschillende verschijningsvormen met de daaraan gerelateerde etiologische factoren. Daarnaast gaat hij in op het beloop van de slijtage en welke preventieve maatregelen ons ter beschikking staan. Ten slotte zal hij de do’s and the don’ts van verschillende behandelstrategieën bediscussiëren, zoals het wel of niet restauratief ingrijpen. Dr. Nadine Schlueter, Universitair Docent in de vakgroep Conserverende en Preventieve Tandheelkunde van de Kliniek Tandheelkunde van de Justus-LiebigUniversiteit, Giessen (D) spreekt over de potentie van tin bij de therapie van erosie en andere orale ziekten. Uit onderzoek blijkt dat tin-ionen de zuurweerstand van tandmateriaal kunnen verhogen en erosie kunnen remmen. Tin heeft niet alleen invloed op harde maar ook op zachte weefsels in de mondholte. Daarom gaat ze in haar voordracht ook in op de potentie van tin op de therapie van mondziekten in het algemeen.

09:00 - 09:30 09:30 - 11.00 11:00 - 11:30 11:30 - 11:35 11:35 - 12:20 12:20 - 13:20 13:20 - 14:05 14:05 - 14:50 14:50 - 15:00 15:00 - 16:00

Ontvangst Algemene Ledenvergadering Koffie Welkom door de dagvoorzitter, dr. Gert Stel prof. dr. Marie-Charlotte Huysmans Het vernieuwde advies Preventie van erosieve gebitsslijtage Lunch dr. Bas Loomans Ernstige gebitsslijtage: Kijken, horen, voelen en herkennen! dr. Nadine Schlueter Potential of tin in the therapy of erosion and of other oral diseases Gelegenheid voor het stellen van vragen aan de sprekers Borrel

Dagvoorzitter

Dr. Gert Stel Tandarts, voorzitter Nederlandsch Tandheelkundig Genootschap, lid Adviescollege Preventie Mond- en Tandziekten Ivoren Kruis

Curriculum Vitae Dr. Gert Stel (1962) studeerde tandheelkunde aan de Rijksuniversiteit Groningen (RUG), waar hij in 1986 afstudeerde. Tot de sluiting van deze Subfaculteit Tandheelkunde was hij daar werkzaam als docent op de afdeling kindertand­ heelkunde. In 1992 volgde zijn promotie. De (tandheelkundige) behandeling van bijzondere zorggroepen had en heeft zijn bijzondere aandacht. Hij was o.a. voorzitter van de VBTGG en de NVvK. Tot september 2010 lagen zijn tandheel­kundige werkzaamheden hoofdzakelijk binnen het Radboudumc te Nijmegen; op het gebied van theoretisch en klinisch onderwijs in de kinder­ tandheelkunde en als tandarts-pedodontoloog binnen de verwijs(staf)praktijk kindertandheel­kunde en het CBT van het Radboudumc. Van 2010 tot najaar 2014 is hij verbonden aan het UMC Groningen. Daarna treedt hij parttime in dienst van de Stichting Bijzondere Tandheelkunde (SBT) in Amsterdam. Naast voorzitter van het Nederlandsch Tandheelkundig Genootschap is hij verder lid van het Adviescollege Preventie Mond- en Tandziekten van het Ivoren Kruis (sinds 2006), verzorgt hij diverse voordrachten en presentaties en is hij nauw betrokken bij de opzet en uitvoering van diverse vormen van vakinhoudelijk nascholings­onderwijs.

dr. Gert Stel

Gebitsslijtage kent drie hoofdprocessen die in de mond, in verschillende verhoudingen en meestal is samenhang optreden: attritie (slijtage tussen twee oppervlakken), abrasie (slijtage door een ‘vreemd’ object of substantie) en erosie (oppervlakteverlies door zuren die niet van bacteriën afkomstig zijn). Voorheen zagen we erosie als een solistisch proces. Het is steeds duidelijker geworden dat de verschillende slijtageprocessen in de mond niet los van elkaar kunnen worden gezien. Dit congres geeft inzicht in de samenhang tussen de processen en het belang daarvan. Uit recent wetenschappelijk onderzoek blijken sommige adviezen toch niet zo waar(devol) als aanvankelijk gedacht. Ook constateren we dat in de dagelijkse praktijk nogal wat verschillende en soms zelfs tegenstrijdige adviezen worden gegeven. Daarom werkt het Adviescollege aan een update van het advies Erosieve slijtage. Met de uitgave van een vernieuwd (vooralsnog concept-)advies wil het Ivoren Kruis practici stimuleren hun patiënten in de dagelijkse praktijk eenduidig te informeren. Dit congres draagt aan die eenduidigheid hopelijk ook een steentje bij.

Spreker

Het vernieuwde advies Preventie van erosieve gebitsslijtage

prof. dr. Marie-Charlotte Huysmans

prof. dr. Marie-Charlotte Huysmans, hoogleraar Cariologie en Endodontologie, afdeling Tandheelkunde van het Radboudumc, Nijmegen Tandslijtage is een combinatie van erosie, attritie en abrasie. Het is een langdurig proces dat wordt beïnvloed door extrinsiek (van buiten het lichaam) of intrinsiek zuur (afkomstig uit het lichaam) en de beschermende werking van speeksel. Alle factoren worden op hun beurt beïnvloed door levensstijl, voedingspatroon, gewoonten, gezondheid en medicijngebruik. Erosie verzacht tandoppervlakken. Daardoor heeft erosie een sterke versnellende invloed op beide andere processen. Dit maakt erosie van bijzonder belang. Gebitsslijtage waarbij erosie als belangrijke of belangrijkste oorzaak wordt gezien, onderscheidt men daarom met de term erosieve gebitsslijtage. Tijdige onderkenning van erosieve gebitsslijtage en effectieve adviezen zullen mogelijk dure en ingewikkelde restauratieve behandelingen kunnen voorkomen. Soms moet je toegeven dat zaken die eerder werden verwacht of adviezen die eerder werden gegeven, niet voldoende wetenschappelijk kunnen worden onderbouwd. Uit de meest recente verzamelde gegevens uit de nieuwste wereldwijde literatuur is een nieuw conceptadvies gedestilleerd. Tijdens dit congres krijgt u een geprint exemplaar van het concept mee naar huis. U krijgt de gelegenheid het standpunt van het Ivoren Kruis te toetsen op bruikbaarheid voor het behandelteam in uw praktijk. Doorstaat het conceptadvies uw toets der kritiek? Curriculum Vitae Prof. dr. Marie-Charlotte Huysmans (1964) studeerde Tandheelkunde aan de Katholieke Universiteit van Nijmegen van 1982 tot 1987. Zij promoveerde in 1992 op in vitro onderzoek naar mechanisch gedrag van plastische stift­ opbouwen. Daarna maakte ze een omschakeling naar de cariologie met als bijzonder aandachtsgebied de diagnostiek van cariës. Allerlei aanvullende technieken, zoals elektrische weerstandsmetingen, digitale röntgen en fluorescentie zijn onderwerp geweest van onderzoek. Marie-Charlotte Huysmans was van 1998 tot 2008 hoogleraar Conserverende Tandheelkunde aan de Rijksuniversiteit Groningen, Academisch Centrum Mondzorg Groningen. Vanaf 2008 is zij hoogleraar Cariologie en Endodontologie aan het Radboudumc in Nijmegen. Ze houdt zich enerzijds bezig met onderwijs (-ontwikkeling) en anderzijds met onderzoek vooral via begeleiding van promovendi. De onderzoeksgebieden beslaan cariës (verloop en diagnostiek van secundaire cariëslaesies en preventie), erosieve slijtage (meting van erosief potentieel van dranken en preventie door middel van fluoride), en restauratief herstel van cariëslaesies en ernstige slijtage. Sinds 2000 is Marie-Charlotte lid van het Adviescollege van het Ivoren Kruis.

Spreker

Ernstige gebitsslijtage: Kijken, horen, voelen en herkennen! dr. Bas Loomans, Universitair Docent in de vakgroep Preventieve en Curatieve Tandheelkunde, afdeling Tandheelkunde van het Radboudumc, Nijmegen

Curriculum Vitae Dr. Bas Loomans (1974) is tandarts en is in 2007 gepromoveerd aan de Radboud Universiteit Nijmegen op het gebied van de adhesieve tandheel­ kunde. Hij heeft een aanstelling als senior onderzoeker bij de afdeling Tandheelkunde van het Radboudumc en is betrokken bij onderzoek, onderwijs, postacademische cursussen en geeft lezingen in binnen- en buitenland. In 2008 heeft hij als gastdocent/onderzoeker op de KU Leuven gewerkt (prof. dr. B. van Meerbeek). Op dit moment is hij projectleider van een grootschalig klinisch onderzoek naar de etiologie en behandeling van ernstige gebitsslijtage, dat wordt uitgevoerd in het Centrum voor Complexe Tandheelkunde (CCT) aan het Radboudumc in Nijmegen. Naast zijn aanstelling op de universiteit is hij twee dagen per week werkzaam als algemeen practicus in een verwijs- en groepspraktijk in Medisch Centrum Nijmegen-Oost, waar zijn speciale aandacht uitgaat naar de adhesieve en reconstructieve tandheelkunde.

dr. Bas Loomans

Door een toename van de prevalentie van ernstige gebitsslijtage, worden tandartsen steeds vaker geconfronteerd met de ingewikkelde keuze hoe deze patiënten op een juiste en doelmatige manier te behandelen. Hierbij is het vaststellen van de belangrijkste etiologische factor vaak erg complex, zeker als we weten dat in bijna alle gevallen deze multifactorieel van oorsprong is. Zo is het maar de vraag of alleen het overmatig drinken van frisdrank kan leiden tot een ernstige (erosieve) gebitsslijtage. Vaak blijken er dan ook andere compromitterende factoren aanwezig te zijn, zoals een verminderde speekselvloed of een extreem hoge bijtkracht. Naast het herkennen en diagnosticeren van de gebitsslijtage, is er ook nog veel onduidelijk over de beste behandelstrategie. Soms kan in een bepaalde situatie goed worden volstaan met monitoren, waarbij in een andere situatie met vergelijkbaar weefselverlies toch beter restauratief kan worden ingegrepen. In deze voordracht besteedt Bas Loomans aandacht aan de diagnostiek van gebits­ slijtage, klinische aandachtspunten tijdens de anamnese en de verschillende verschijningsvormen met de daaraan gerelateerde etiologische factoren. Daarnaast gaat hij in op het beloop van de slijtage en welke preventieve maatregelen ons ter beschikking staan. Ten slotte zal hij de do’s and the don’ts van verschillende behandelstrategieën bediscussiëren, zoals het wel of niet restauratief ingrijpen.

Spreker

Potential of tin in the therapy of erosion and of other oral diseases

PD dr. Nadine Schlueter

PD dr. Nadine Schlueter, Universitair Docent in de vakgroep Conserverende en Preventieve Tandheelkunde van de Kliniek Tandheelkunde van de Justus-Liebig-Universiteit, Giessen, Duitsland Dental hard tissue can be demineralised not only by acids from the metabolism of cariogenic bacteria, but also by the direct impact of acids from e.g. food and drink. The excessive consumption of soft drinks and special eating habits, like a raw food diet, but also the regular impact of gastric acid in case of chronic reflux disease or chronic vomiting can lead to a softening of the tooth surfaces and to clinically apparent defects (dental erosion). Generally, the clinical appearance, the pathomechanism and the aetiology of dental erosion differ from caries. Therefore, therapeutic approaches are totally different between both diseases. In case of caries the type of fluoride is of secondary relevance, however, in case of erosion it is vice versa and therefore of major importance. It has been shown that in particular polyvalent metal cations, such as stannous ions, can increase the acid resistance of the dental hard tissue and are potent erosion inhibitors. The lecture should therefore give an overview of the potential of tin in the therapy of erosion and, as tin can influence several other structures in the oral cavity, the potential of tin in the therapy of oral diseases in general. Curriculum Vitae PD dr. Nadine Schlueter (1977) studied dentistry at the University of Göttingen, Germany, from 1996 to 2001. After her studies she moved to Giessen and started working as a Research Assistant at the Department of Conservative and Preventive Dentistry at the Dental Clinic of the Justus-LiebigUniversity, Giessen, Germany. She finished her doctorate degree in 2004 on the detection of basal lamina components. Afterwards she turned her attention to research on non-carious caused dental hard tissue losses. From 2004 to 2011 she was employed as an assistant professor and postdoctoral research fellow in the same department in Giessen, where she finished her postdoctoral lecture qualification (Habilitation) at 2012 and received her Venia Legendi in 2013. In 2012 she was research fellow at the Department of Preventive Restorative and Pediatric Dentistry, University of Bern, Switzerland (prof. dr. A. Lussi). Now, she works as a senior physician and as a senior lecturer in Giessen. Her research fields cover the aetiology, epidemiology, prevention and therapy of non-carious caused dental hard tissue losses, the patho-mechanism of erosion on a chemical, biochemical and molecular biological level as well as studies on oral health maintenance and oral hygiene behaviour.

Locatie en routebeschrijving Het congres Preventie van erosieve gebitsslijtage, de do’s en don’ts wordt georganiseerd in de grote collegezaal op de benedenverdieping bij ACTA, Gustav Mahlerlaan 3004, 1081 LA Amsterdam. ACTA is goed bereikbaar, zowel met eigen als met openbaar vervoer.

Met de auto naar ACTA Parkeren

Met het openbaar vervoer naar ACTA

ACTA ligt aan de A10, afslag S108 (Buitenveldert/ Amstelveen/ VUmc). Volg de bordjes VUmc/ ACTA. U kunt parkeren in de parkeergarage onder ACTA. Inrijden aan de achterzijde van het gebouw. De parkeerkosten zijn € 1,50 per half uur. U kunt uw auto ook aan de openbare weg parkeren. Parkeren is hier op zaterdag gratis. • NS-station Amsterdam Zuid (loopafstand ca. 15 minuten) • Metrolijn 50, halte Amstelveenseweg (loopafstand ca. 5 minuten) • Metrolijn 51, halte De Boelelaan/VU (loopafstand ca. 5 minuten) • Sneltram 5, halte De Boelelaan/VU (loopafstand ca. 5 minuten) • Tramlijn 16 en 24, halte VUmc (loopafstand ca. 1 minuut) • Buslijnen 62, 166, 171, 176, 310, halte VUmc (loopafstand ca. 1 minuut) • Buslijnen 142, 170 en 172, halte De Boelelaan (loopafstand ca 5 minuten)

afrit Zuid/VU (S108) Alkmaar/Zaandam en Schiphol/Den Haag

Ring A10 Zuid

Amersfoort/Utrecht Centrum Station Amsterdam Zuid

Amstelveenseweg

Gustav Mahlerlaan

Amstelveen Bushalte

ACTA

Tramhalte

VU medisch centrum

Metrolijnhalte

OZW

Sneltramhalte

Parkeerplaatsen

Vrije Universiteit hoofdgebouw OZW

Bètagebouw

A.J. Ernststraat Laan van Kronenburg

Buitenveldertselaan

VU medisch centrum

Van der Boechorststraat

De Boelelaan

Aanmelding en kosten Deelname aan het congres Preventie van erosieve gebitsslijtage, de do’s en don’ts op zaterdag 25 oktober is voor leden van het Ivoren Kruis en voor studenten en docenten gratis. Niet-leden betalen € 395- excl. BTW. Wilt u zich aanmelden? Stuur dan een e-mail voorzien van uw naam, adresgegevens en BIG/KRM-nummer, naar [email protected].

Scholingspunten Tandartsen, mondhygiënisten en assisterenden ontvangen na afloop van het programma een deelnamecertificaat. Deelname aan het congres levert tandartsen 3 KRT-punten op. Mondhygiënisten krijgen 3 KRM-punten, assisterenden 3 KRTA-punten. Deelname aan de ALV levert 2 KRT- / KRM-/ KRTA punten op.

Contact Heeft u vragen, suggesties of wilt u lid worden van het Ivoren Kruis? Laat het ons weten. Reageer via www.ivorenkruis.nl of stuur een e-mail aan [email protected]. Ook kunt u bellen met de ledenservice via 088 - 11 82 500.

www.ivorenkruis.nl

Voor een gezonde mond

De partners van het Ivoren Kruis