De beknopte biergids van bierkraag.be Wat is het Iedereen kent het wel, maar wat is bier eigenlijk? Bier is een drank die gemaakt wordt met hoofdzakelijk water en mout. Mout is een soort graan dat gaat ontkiemen door het vochtig te maken, vervolgens wordt het gedroogd. De meestgebruikte graansoort hiervoor is gerst. Verder worden er heel wat ingrediënten toegevoegd die gekozen worden door degene die het bier maakt (de brouwer).
Ontstaan Bier is een van de oudste dranken in de menselijke geschiedenis. De oorsprong van bier gaat reeds terug tot 4500 jaar voor Christus. Het werd toen reeds in Mesopotamië gemaakt met behulp van Bappir, een soort van gerstbrood. Bier is echter lange tijd verdrongen geweest door wijn. Zo werd het lange tijd aanzien als drank voor “het gewonere” volk. Vooral de Romeinen keken neer op volk dat bier dronk terwijl ze zelf voornamelijk wijn dronken. Eigenlijk is dit tegenwoordig nog steeds goed te merken, zo zal je op vele plaatsen op restaurant nog steeds wij bij je maaltijd krijgen in plaats van bier. Het is echter steeds meer en meer gebruikelijk dat (vooral in België) bijpassende bieren bij je gerecht worden aangeboden. Bier werd vooral veel gedronken omdat het een veilige drank voor de gezondheid was. Zo was het water in de middeleeuwen zo sterk vervuild dat men er ernstig ziek van werd en moest zorgen voor andere manieren om te drinken. Aangezien bier bij het brouwen gekookt wordt is dit een veel veiligere drank. Het was in die tijd dan ook eerder als alternatief gedronken dan als alcoholische drank. De bieren van toen bevatten namelijk zeer weinig tot geen alcohol.
Bekende biersoorten Pils De Pils zal ongetwijfeld één van de meest bekende biersoorten zijn. Dit bier vindt zijn oorsprong in Tsjechië en wordt tegenwoordig wereldwijd nagebootst en gedronken.
Trappist Trappistenbier is uniek in de wereld. Wereldwijd zijn er slechts 8 Trappistenbieren verkrijgbaar. Een Trappist is een abdijbier, maar vaak worden abdijbieren en andere sterke bieren verward met een Trappist. Het feit dat er zo weinig trappisten zijn is omdat er zeer strenge voorwaarden zijn verbonden aan een bier eerdat we van de naam Trappist mogen spreken. Wanneer spreken we van een echte Trappist? -een trappist moet in de nabijheid van een abdij worden geproduceerd -een trappist wordt niet uit commercieel oogpunt gebrouwen, maar dient om de monniken in hun levensonderhoud te voorzien, de kosten van het klooster of het goede doel. -een trappist moet onder toezicht van een kloostergemeenschap staan We kennen op dit moment 10 trappisten: Belgische: Achel - Sint-Benedictusabdij in Hamont-Achel beter bekend als Achelse Kluis Chimay van de Abdij Notre-Dame de Scourmont in Chimay Orval van de Abdij van Orval in Villers-devant-Orval Rochefort van de Abdij Notre-Dame de Saint-Rémy in Rochefort Westmalle van de Abdij van Onze-Lieve-Vrouw van het Heilig Hart in Westmalle Westvleteren van de Sint-Sixtusabdij in Westvleteren Nederland: La Trappe van de Abdij Koningshoeven in Berkel-Enschot, Nederland Zundert van Abdij Maria Toevlucht te Zundert Oostenrijk: Engelszell van Stift Engelszell in Engelhartszell an der Donau, Oostenrijk
Verenigde Staten van Amerika Spencer trappist Ale van Saint Joseph’s Abbey in Spencer, Massachusetts (Boston)
Abdijbier België kent vele goede abdijbieren. Deze bieren zijn verbonden aan een kloostergemeenschap. Abdijbieren die aan zeer strenge voorwaarden voldoen worden zelfs Trappist genoemd. Anderen zijn dan weer verbonden aan een klooster via de ligging of het recept. Je hebt zelfs abdijbieren die gewoonweg een naam dragen van een (voormalig) klooster. Omdat abdijbier geen beschermd gegeven is kan deze manier van benaming dus zonder problemen toegepast worden en wordt er met deze benaming soms nogal losjes omgesprongen.
Lambiek Een ander typisch Belgisch bier is de Lambiek, ook wel Lambic genoemd. Dit streekbier uit de Zennevallei heeft een unieke smaak die je in de meeste Geuzebieren kan terugvinden. Het bier ontstaat door spontane gisting met wilde gisten die gewoon uit de buitenlucht worden opgenomen. Een ander typisch kenmerk is dat het gist in eikenhouten vaten zodat de gemoute gerst, de ongemoute tarwe en de oude hop een typische smaak vormen voor het bier. Het eindproduct is meestal een licht bier dat varieert rond de 5° alcohol. Vermoed wordt dat het bier reeds in de 12de eeuw werd gebrouwen, waardoor dit het oudste nog steeds gebrouwen bier is. De Lambiek is een echte dorstlesser, door zijn frisse zurige smaak kan je het bier gemakkelijk drinken. Weetje: omdat Lambiek soms nogal zuur was voegde men er via een lambiekstoemper suiker aan toe om het een zachtere smaak te geven. Vandaar dat een lambiekglas een stevig glas is met een dikke bodem. Lambiek wordt gebruikt in Faro-, Geuze-, kriek- en fruitbieren.
Om bier in te delen zijn er heel wat meningen en indelingen mogelijk. Daarom beschouwen we algemeen de volgende vier onderverdelingen: Ondergistend Hieronder vallen de lichtere bieren zoals de pilsbieren die in ons land op grote schaal gebrouwen worden. Bovengistend België staat wereldwijd bekend om zijn schitterende bovengistende bieren. Hieronder vallen onderandere onze Trappistenbieren en abdijbieren. In Duitsland is dit vooral tarwebier. Spontane gisting Bijna alle bieren zijn van oorsprong spontaan gistend. Nu zijn het vooral de Geuzebieren, de Lambiek en fruitige bieren die spontaan gistend worden gebrouwen. Er zijn echter zoveel varianten dat het zeer moeilijk wordt bier in bepaalde categorieën in te delen. Daarom wordt ook vaak op kleur en smaak ingedeeld. Gemengde gisting Hierbij worden combinaties gemaakt van bijvoorbeeld spontane gisting en en hoge gisting. Het kan ook duiden op het gebruik van verschillende gistingen tijdens het brouwen. België is een echt bierland Het mag gezegd worden dat we in België een zeer gevarieerd en hoogwaardig aanbod van bieren brouwen. Vooral onze abdijbieren en Trappisten hebben wereldfaam verworven. Verder wordt in België veel aandacht besteed aan het in ere houden van oude brouwtradities en worden er op een aantal plaatsen oude recepten tot leven geroepen gebrouwen volgens eeuwenoude tradities.
Het bierglas Elk bier heeft zowat zijn eigen glas. Meestal voorzien van het logo, maar meestal ook met zijn eigen vorm. Deze vorm is er echter niet voor de show, maar heeft wel degelijk een betekenis. Een recht glas ook wel een ‘fluitje’ genoemd waar je bijvoorbeeld je Pils uitdrinkt is zo ontworpen omdat je een Pils meestal snel drinkt. Het zit stevig in de hand en je kan het bier als het waren gewoon naar binnen “gieten”. Een tulpglas gebruikt men dan meer voor bieren waarvan de aroma’s langer bewaard dienen te blijven. Deze bieren worden niet direct opgedronken, maar je doet er een langere tijd over. Door de vorm van het glas wordt de warmte van je handen niet rechtstreeks opgenomen en zal de smaak en de geur van het bier langer bewaard blijven. Brouwers ontwerpen hun glas zo dat de smaak van hun bier optimaal tot zijn recht komt, omdat de bierkraag er goed in blijft staan, het bier langer fris blijft, … Glazen waar geuze en Lambiekbieren uit gedronken worden hebben een dikke bodem omdat men vroeger zoetstoffen toevoegde die dan via een ‘lambiekstoemper’ platgeklopt werden in het glas. Het moest dus tegen een stootje kunnen.
Biertermen In de biertermen zal je vaak termen horen zoals tripel, dubbel, … Maar wat betekenen deze nu eigenlijk? Dubbel Een bier van hoge gisting met een hergisting op fles. Deze bieren hebben een donkere - meestal bruine – kleur. Het alcoholpercentage ligt rond de 7° alcohol. Tripel Met een tripel wordt een bier van hoge gisting met een hergisting op fles bedoeld. Het alcoholpercentage varieert van zo’n 7-9° alcohol. De oorsprong van de naam ligt bij Westmalle, waar men een term zocht om hun sterkste bier aan te duiden. Tegenwoordig is er al sprake van Quadrupel. Deze term is bedacht door La Trappe voor een bier met een alcoholpercentage hoger dan 10° en amber kleur.
