Beknopte geschiedenis van

Beknopte geschiedenis van

1912 - 1939

Een moeizaam begin en dan een eerste bloeiperiode

De Davidsfondsafdeling van Kampenhout werd opgericht op 24 november 1912. E.H. Deckers was erevoorzitter, dokter Prosper De Mees voorzitter en Juliaan Michiels, burgemeester van Berg, ondervoorzitter. Ernest Liekens was schrijver en Richard Witvrouw hulpschrijver. August De Putter en Lambert Vandermeiren waren bestuurslid. In 1913 telde de afdeling 55 leden en een ongedateerde ledenlijst vermeldt verder 58 leden. Op 11 juli 1913 vond een groots opgezette 11-juliviering plaats. Er was een oproep aan de bevolking om ‘uwe vaderlandsche vlag te doen wapperen aan de gevels uwer huizen’ en ‘om 8 ure des morgends tegenwoordig te zijn in de plechtige zielemis tot lafenis onzer overleden Davidsfondsers’. Om 7 uur stipt ’s avonds volgde dan ten huize van Lodewijk De Putter een bijeenkomst met een uiteenzetting van dokter Prosper De Mees over de ‘Alcolismus, voorafgegaan of opgevolgd of onderbroken door puik muziek’. Het document gaat verder uitvoerig in op de betekenis van 11 juli (zie volgende bladzijde). Er wordt nog in oude documenten melding gemaakt van een optreden van Emiel Hullebroeck, een voordracht over werkmanswoningen en de intentie om in Berg een bibliotheek op te richten.

100 jaar Davidsfonds Kampenhout

3

4

Beknopte geschiedenis

Zeer kort daarna begon de Eerste Wereldoorlog, die voor de bevolking in het bezet gebied in alle opzichten een zeer moeilijke tijd was. Het is dan ook niet te verwonderen dat de afdeling min of meer ter ziele is gegaan. Op zondag 22 mei 1927 werd de afdeling heropgericht. Hoewel er in de officiële stukken sprake is van ‘Campenhout’, kan men uit andere gegevens afleiden dat het eigenlijk om de afdeling Berg-Kampenhout ging. Ook Perk wordt vernoemd als deel van haar werkgebied. De oprichtingsvergadering had plaats in de feestzaal van de zusterschool. Onderpastoor Van Meerbergen had gezorgd voor de materiële voorbereiding. De plaatselijke geestelijken speelden blijkbaar een grote rol bij deze nieuwe start. E.H. Willems, pastoor te Kampenhout, voerde het woord op de vergadering. In zijn toespraak verwees hij overigens naar het vroegere bestaan van de afdeling, die echter omwille van de oorlogsomstandigheden te gronde was gegaan. Er werden drie erevoorzitters benoemd: E.H. Willems, pastoor te Kampenhout, E.H. Berthels, pastoor te Relst, en E.H. Van Hove, pastoor te Berg. Toby Goossens, de burgemeester van Berg, was de eerste voorzitter na de heroprichting. Als eerste bestuursleden werOud-voorzitter Lambert den vermeld Ernest Liekens uit Relst, Lambert Vandermeiren Vandermeiren uit Kampenhout en Lucien Indigne uit Berg als schatbewaarder. Uit meerdere gegevens van deze eerste periode kan men opmaken, dat secretaris A. Van Ingelgom de drijvende kracht was van de prille afdeling. Hij was doctor in de germaanse filologie en uit een brief die hij op 25 mei aan de voorzitter van het hoofdbestuur richtte, leren wij dat hij ‘Nederlandsch in de Waalsche sectie’ van een vrije Brusselse normaalschool gaf. De afdeling begon met 51 leden, maar nam een vliegende start, want in 1928 telde zij al 106 leden en in 1931 niet minder dan 130. Daarna was er een terugval tot minder dan 100 in 1936 en 1937. Maar bij het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog waren er terug 140 leden.


5

Zondag werd te Campenhout in de feestzaal van de Zusterschool, een belangrijke vergadering gehouden tot het stichten van een plaatselijke afdeeling van het Davidsfonds. Deze vergadering, doelmatig voorbereid door E.H. Van Meerbergen, onderpastoor, is goed geslaagd. Onder de aanwezigen o.m. de Z.E.H. Willems, pastoor te Campenhout, en de heer T. Goossens, burgemeester van Berg. Z.E.H. Willems opende de zitting met het doel van deze vergadering te laten kennen: de afdeeling van het Davidsfonds, die een paar jaren voor den oorlog werd opgericht te Campenhout en reeds bloeiend was geworden, maar door de oorlosgsomstanigheden was ten gronde gegaan, weder tot leven te brengen. Hij verleende daarop het woord aan den heer Lod. Rock, uit Tienen, gewestelijk propagandist van het Davidsfonds, die een zaakrijke uiteenzetting deed van wat het Davidsfonds geweest is in het verleden, wat het is in het heden en worden Uit een krant van 1927 wil voor de toekomst. Hij wees namelijk op den gestadigen opbloei van het Davidsfonds, dat heden niet minder dan 27.500 katholieke Vlamingen groepeert. Daarna gaf hij enkele practische aanduidingen tot het oprichten van een plaatselijke afdeeling. Een veertigtal aanwezigen lieten zich als leden inschrijven. Het voorloopig bestuur werd samengesteld als volgt: E.H. Willems, pastoor te Campenhout, E.H. Berthels, pastoor te Relst en E.H. Van Hove, pastoor te Berg, eere-voorzitters; de heer T. Goossens, burgemeester van Berg, voorzitter, de heer A. Van Ingelgem, doctor in de Germaansche philologie, secretaris; de heer Indigne, penningmeester; de heeren E. Liekens, beambte te Relst en M. Vander Meiren, te Campenhout, bestuursleden. De heer Lod. Rock dankte de aanwezigen en E.H. Willems besloot de vergadering met het gebed en de aanroeping van de H. Ludgardis.

6


In 1928 waren er voordrachten over de toponymie en de geschiedenis van Kampenhout door A. Van Ingelgom en over Kongo door een bestuurder bij het ministerie van koloniën. Bovendien was er ook een Guldensporenviering. In de daaropvolgende jaren waren er doorgaans een drietal activiteiten, overigens van zeer uiteenlopende aard. Zware onderwerpen werden daarbij niet geschuwd. A. Van Ingelgom nam er steevast een aantal voor zijn rekening: de Azurenkust, de spoorwegen, Abessinië, de Rijn, Echternach en Luxemburg … Andere voordrachten uit die tijd, die zeker vermeld mogen worden: de Nibelungen, het arbeidersvraagstuk in Kongo, de Vlaamse schilderschool in de 18e eeuw, de betekenis van 11 juli, de vrijmetselarij, met de fiets naar Denemarken (door Frans Vanhoof). Toneel kreeg ook een vooraanstaande plaats: het bijwonen van vertoningen van Het Volkstoneel, de opvoering van De Blinde door de toneelkring Excelsior uit Melsbroek, Het Kindeke Jezus in Vlaanderen door het Vlaams Volkstoneel … Ook muziek kwam aan bod: een optreden van de heer en juffrouw Smets, een uitstap naar een beiaardconcert in Mechelen, een liederavond, een Peter-Benoitavond, een zang- en dansavond door ‘Kunst is Kracht’ en een optocht door de gemeente. Er waren ook regelmatig 11-julivieringen. Vermelden we verder nog, dat de prille afdeling in 1927 10 frank schonk aan het Veldeke-comité en 20 frank aan het Heldenhuldecomité. 1936 en 1937 waren blijkbaar moeilijke jaren. Er was een tussenkomst van een consulent van het hoofdbestuur nodig om de afdeling terug op de rails te zetten. Wat blijkbaar lukte, gezien de daaropvolgende stijging van het aantal leden. Overigens waren er grote plannen voor 1940, met meerdere voordrachten en een heuse propagandacampagne. Maar de grootmachten, die dringend nog maar eens een vete moesten uitvechten, beslisten er anders over.


7

1940 - 1944

Woelige oorlogsjaren

Al in de zomer van 1941 nam de consulent van het hoofdbestuur contact op met de afdeling. Dat gebeurde in eerste instantie via E.H. Van Ingelgom, de broer van de eerste secretaris die ondertussen overleden was. Toby Goossens was nog steeds voorzitter en onderpastoor Van Geel werd de nieuwe secretaris of ‘schrijver’, zoals dat toen heette. Er bleken moeilijkheden te zijn met de financiële toestand, misschien was er wel een schuld. Het hoofdbestuur zou dat uitzoeken. Tevens bleek dat een aantal leden van Davidsfonds Kampenhout eigenlijk leerlingen en leraren waren van de normaalschool waar A. Van Ingelgom les gaf. Er werd een nieuw bestuur samengesteld en daarvoor werd vooral een beroep gedaan op het plaatselijk onderwijzend personeel. De nieuwe secretaris vond het toen niet opportuun, in de winter activiteiten te organiseren. Hij zette zich wel in voor de boekenbedeling en de werving van nieuwe leden. De pastoor van Perk werd benaderd om leden te werven in Perk. Want vroeger had er daar ook een afdeling van het Davidsfonds bestaan. Deze aanpak had succes: In 1942 was er een aanwinst van 19 leden voor Kampenhout en Perk samen. Maar er waren ook problemen. Verslagen en briefwisseling met het hoofdbestuur spreken van ‘rekeningen die moeten vereffend worden’ en de splitsing van de afdeling (Kampenhout en Berg gescheiden) als mogelijke oplossing.

8


Naar de oorzaak en de draagwijdte van deze moeilijkheden kan men slechts gissen. Alleszins spaarde de verdeeldheid onder de bevolking ook Kampenhout en de plaatselijke Davidsfondsafdeling niet. In 1943 werd er briefwisseling gevoerd tussen het plaatselijke Vlaams Nationaal Verbond en het hoofdbestuur. De leiding van het VNV in Kampenhout was van oordeel, dat haar vereniging niet vertegenwoordigd was in het bestuur van de plaatselijke DF-afdeling, stelde dan uit eigen midden bestuursleden voor en vroeg aan het hoofdbestuur, de geschiktheid van deze personen te onderzoeken. Overigens schreef zij: ‘Verder zou het ons zeer aangenaam zijn te vernemen wat U eigenlijk verstaat onder godsdienstig-katholieke en Vlaamsch-nationale gezindheid …’ Hoe gespannen de sfeer was, mag blijken uit het verzoek tot oprichting van een eigen Davidsfondsafdeling en de dreiging met collectief ontslag. In zijn antwoord stelde het hoofdbestuur van het Davidsfonds, dat in de regel andere verenigingen, en dus meer bepaald ook het VNV, niet konden vragen, in het bestuur van een plaatselijke afdeling vertegenwoordigd te zijn. Het hoofdbestuur wilde zich ‘niet aanmatigen gewetens te onderzoeken’ en tot slot wordt verwezen naar de toespraak van prof. Boon, algemeen voorzitter van het Davidsfonds, op de vergadering van 1927: ‘In het Davidsfonds wordt er gestreefd naar positief opbouwend werk van kultureelen aard, en daarom zijn alle katholieke en Vlaamsche mensen welkom. En evenals het Katholicisme van al de menschen de verscheidenste schakeringen kan bedragen, van geloovingen die gewoon-weg hun plichten van christen-mensch vervullen tot heilige en devote zielen die door een dagelijksche Kommunie en door het volmaakt door-leven van hun godsdienst zeer nauw verbonden zijn met hun Goddelijken Meester, zoo ook kan de Vlaamschgezindheid onzer leden in zeer verscheiden vormen voorkomen: van lauwen en zelfs onverschiligen tot de vurigste strijders en de voortvarendste Flaminganten.’


9

1946 - 1960

Doorzetten loont, een nieuwe bloeiperiode

E.H. Van Geel werd als onderpastoor opgevolgd door E.H. J. Huybrechts. Volgens de traditie werd hij de nieuwe secretaris van het Davidsfonds en werd er dus van hem verwacht, dat hij de afdeling nieuw leven zou inblazen. In het verslag van het bezoek van de gewestelijke afgevaardigde van september 1946 kan men lezen, dat de ledenadministratie niet vlot verliep. De wijkmeesters van Relst en Berg waren in orde, maar die van Kampenhout niet. En de onderpastoor leek ook enigszins ontmoedigd: ‘De bevolking in Kampenhout is heel anders dan in de Kempen. Hier wantrouwt men de geestelijkheid, men beknibbelt … alles wordt zorgvuldig gewikt en gewogen.’ De verzekering dat Kampenhout niet speciaal is, maar dat de toestand er eigenlijk typisch is voor heel Brabant (‘veel werken om weinig te bekomen’ ), was blijkbaar toch voldoende om de belofte te verkrijgen, dat de onderpastoor een paar avonden zou inrichten om zo de afdeling tot nieuwe bloei te brengen. Hoewel … er wordt ook nog vermeld dat er een cinema is gekomen in de gemeente, met vertoningen op zondag, maandag en donderdag. De hele bevolking gaat regelmatig naar de cinema, wat de werking van de parochiale kringen ‘grootelijks belemmert’. Ondanks herhaalde bezoeken van de gewestelijke afgevaardigde aan E.H. Huybrechts geraakt de afdeling niet van de grond. Het vlot nog enigszins met de ledenlijsten in Berg,

10


waar de schatbewaarder Lucien Indigne er zich mee bezig houdt. In Nederokkerzeel doet de pastoor wat hij kan, maar hij organiseert er ook een cinema. Kampenhout blijft hangen in het sukkelstraatje en de voorzitter, die burgemeester van Berg is, kan of wil zich niet te veel met Kampenhout bezig houden. De onderpastoor krijgt de volledige last van de parochie op zich. Bovendien wordt er een onderpastorij gebouwd en ook die projectzorg is geheel zijn deel. Dan zijn er ook nog misverstanden tussen de onderpastoor en het hoofdbestuur, maar die worden ‘met een sigaar en een goed glas wijn’ uitgeklaard. Er wordt gezocht naar nieuwe bestuursleden, maar wie in aanmerking komt is al druk bezig in andere bloeiende verenigingen in Kampenhout. Van hogerhand kwam overigens de wens - of was het eerder een directief? - dat de geestelijken activiteiten zoals het bestuur van een Davidsfondsafdeling aan leken zouden overlaten. Tussen de gewestafgevaardigde van het Davidsfonds en E.H. Huybrechts wordt finaal beslist, dat de afdeling zich slechts verder kan ontwikkelen, wanneer men een andere secretaris kan vinden die de kar wil trekken. Zij komen al vlug terecht bij Willy Van Gool, maar die heeft een zeer drukke beroepsbezigheid en is daarnaast actief in nog andere organisaties. Men is van mening, dat de kansen beter staan, als de vraag gesteld wordt door de afgevaardigde van het hoofdbestuur, nadat deze zich eerst weet te verzekeren van de steun van de vrouw en de moeder van de betrokkene. Het bleek de goede tactiek te zijn, want Willy Van Gool zegt toe en wordt vanaf 1950 secretaris. E.H. Huybrechts wordt Oud-voorzitter Willy Van Gool ondervoorzitter en vanaf 1953, na het overlijden van Toby Goossens, voorzitter. E.H. Felix Devignat, die in 1959 in zijn plaats aangesteld wordt als onderpastoor, zal hem ook als voorzitter van de Davidsfondsafdeling opvolgen.


11

Deze aanpak werkte. Het aantal leden schiet omhoog tot meer dan 120 in 1955. Per jaar worden 5 à 10 activiteiten georganiseerd. Vanaf 1957 zou het ledengetal wel opnieuw beginnen dalen, maar de organisatie van meerdere activiteiten per jaar gaat onverminderd verder. Opmerkelijk zijn de grote verscheidenheid en het hoge niveau van wat wordt aangeboden. Er was heel wat toneel: een gastvoorstelling van Leontientje, een passieavond in Rotselaar, andere opvoeringen her en der, die echter niet verder gespecificeerd zijn in de verslagen, een bonte avond met het gezelschap Crescendo, een kleinkunstavond ... Verder ook meerdere filmvertoningen en een orgelconcert gewijd aan Peter Benoit. Geregeld werden ook uitstappen georganiseerd, o.a. naar Eupen-Malmedy, Brussel, Gent, Brugge (de H. Bloedprocessie, meerdere keren), de Vlaamse Ardennen, Kortrijk (het Guldensporenspel), de Ardennen … Volgende voordrachten zijn ook zeker het vermelden waard: Hein Nackaerts over Ernest Claes, een vertelavond met Jo Van Eetvelde, Paul Vandenbussche over het Europa van Straatsburg en over de pers in Vlaanderen. Daarnaast ook gespreksavonden met zeer uiteenlopende onderwerpen, zoals Turkije, olieboring, oliewinning in Alaska, het gevangeniswezen, Ceylon, Zuid-India, het brailleschrift, Zwitserland, alpinisme, kanker, Canada, het Heilig Land, televisie, het Sovjetparadijs, de taal van doofstommen enz. De afdeling bezocht o.m. de Esso-raffinaderij en Purina. Ze vierde geregeld haar patroonheilige Sint-Lutgardis. Ze richtte een protestschrijven aan Electrabel i.v.m. een tweetalige brief aan de inwoners van Kampenhout … Het moet zeker ook worden vermeld, dat Davidsfonds Kampenhout zijn medewerking verleende en een bijdrage leverde aan de inrichting van een bibliotheek in het ‘Jongenstehuis’, een verblijf voor probleemjongeren in het centrum van de gemeente.

12


In 1960 werd het Jong-Davidsfonds opgericht, dat meteen al een toneelvoorstelling organiseerde: Een gevangene ontsnapt.Ondanks de daling van het aantal leden zag het er voor de afdeling goed uit. Maar de omkeer kwam plots en drastisch: De oprichters van Jong-Davidsfonds besloten, alleen en onder een andere vlag (Kom doe mee) hun activiteiten verder te zetten. Bovendien en vooral, secretaris Willy Van Gool gaf in 1961 zijn ontslag. Teveel werk, maar wellicht speelde ook een meningsverschil met het hoofdbestuur een rol. Hij was enkele keren namens het Davidsfonds voor tv opgetreden en daarover waren er blijkbaar discussies. Willy Van Gool werd als secretaris opgevolgd door de heer Berghmans, kantoordirecteur van de Kredietbank in Kampenhout. Wanneer deze in 1962 overgeplaatst werd, was het opnieuw zoeken naar een opvolger.


13

1962 - 1966

Uit een diep dal dankzij de boekenbeurs

Erevoorzitter Lambert Vandermeiren sprak dan Marcel Cockaerts aan. Met een jong en uitbreidend gezin, een huis dat werd gebouwd en een zeer drukke beroepsactiviteit was het voor hem niet evident, een bijkomende uitdaging aan te gaan. Maar neen zeggen tegen zijn nonkel lag ook moeilijk. Marcel Cockaerts werd dus de nieuwe secretaris en Willy Van Gool kwam later terug aan boord als voorzitter. Daarmee waren de problemen echter niet van de baan. Marcel had buiten een gebrek aan tijd ook geen ervaring met het Davidsfonds. Door de wissels in de leiding was de dynamiek in het bestuur helemaal zoek. En wellicht nog een groter probleem: Er was helemaal geen geld in kas. Om bv. de zaal Pax te huren moest 1.500 BEF worden betaald. Met de vergoeding voor een spreker en nog wat andere kosten dreigde bij de organisatie van wat ook altijd een financiële catastrofe. Toch werden nog flink wat activiteiten aangeboden. In 1963 gaf Clem De Ridder, secretaris-generaal van het Davidsfonds een voordracht met als titel ‘De stand van de Vlaamse strijd’. Er was o.m. ook de filmvoorstelling Vitipik, de paters oblaten bij de Eskimos. En Davidsfonds en VTB gingen samen naar de IJzerbedevaart. In 1964 was er een Willem-Demeyeravond, waarop Lambert Vandermeiren werd gevierd. Hij was bestuurslid bij de oprichting van de afdeling in 1912, bleef het ook bij de heroprichting in 1927 en werd later voorzitter en erevoorzitter. In 1965 was er een filmforum met werk van

14


Ingmar Bergman, in die jaren dè maker van de betere film met een boodschap. Een andere filmavond ging over vulkanen. En een voordracht door de toen zeer geliefde weerman Armand Pien verdient zeker ook vermelding. Het aantal leden bleef echter verder achteruit gaan tot een schamele 47 in 1966. Het keerpunt kwam er in 1966, toen op aanraden van de Davidsfondsconsulent en samen met De Plukvogel, een Vlaamse boekhandel uit Brussel, een boekenbeurs werd georganiseerd. Om dit project alle slaagkansen te bieden werd er hard gewerkt: de planning, de zaal klaarzetten en versieren, de door de boekhandel geleverde publiciteitsfolders samenrapen en bedelen in alle brievenbussen van Kampenhout en Berg … Echt groepswerk van het voltallig bestuur (Willy Van Gool, Marcel Cockaerts, André Coosemans, André Verstraeten en Ivan Wouters) dat hechte banden smeedde. De boekenbeurs werd luisterrijk geopend en kende onverhoopte bijval. De toeloop was groot en de verkoop verliep vlot. Het succes gaf vertrouwen en de moed om verder te doen. De winst op de verkoop vulde de kas, zodat opnieuw risico’s konden worden genomen. De boekenbeurs zou tot 1970 jaarlijks ingericht worden. De jeugdbeweging KSA werd bij de organisatie betrokken. En met de medewerking van Poketino werd ze uitgebreid tot een boeken- en platenbeurs. Dokter De Schutter, een begenadigd cartoonist, en Gommaar Timmermans leverden de randillustratie. Er werd ook een tekenwedstrijd voor de jeugd georganiseerd. Voor de opening konden sprekers met naam worden aangetrokken: de dichter Karel Jonckheere, inspecteur Verleyen, prof. Joos Florquin en Herman Vos. Lieve Cools bracht luisterliedjes. Nand Buyl en Rik Van Steenbergen signeerden hun boeken. De boekenbeurs vormde in die jaren de ruggengraat van de jaaractiviteit. Maar er was veel meer: De afdeling was terug vertrokken voor lange jaren van grote bloei. Meteen voer voor het volgende hoofdstukje.


15

1966 - 1995

Dertig jaar hoogconjunctuur voor Davidfonds Kampenhout

Het ledenaantal schoot al vlug de hoogte in, tot 76 in 1968, bleef dan enkele jaren boven de 60 schommelen, om vanaf 1976 weer jaarlijks te stijgen, tot 130 in 1993, en op dat niveau te blijven gedurende de volgende 3 jaren. De bestuursploeg werd in de vroege jaren 70 uitgebreid met Dirk Vanhoof en Paul Van Ingelgom, ook gedurende enkele jaren met Karina Binoye en begin 1980 met Pol Hessels. Omwille van zwaardere beroepsverplichtingen trad Marcel Cockaerts terug als secretaris. Hij bleef zich wel verder inzetten bij de organisatie van activiteiten. Paul Van Ingelgom werd in 1982 secretaris. Niet alleen de evolutie van het aantal leden maakte van deze jaren de absolute bloeitijd van de afdeling, maar ook het organiseren van talrijke activiteiten, niet zelden met sprekers of musici van zeer hoog niveau. In deze periode werd ook de basis gelegd voor een gestructureerde jaarplanning, die in de tijd die volgde nog verder uitgebouwd en beter op punt zou worden gesteld. Het vele werk dat met de organisatie van de boekenbeurzen gepaard ging, belette niet dat er ook in die jaren nog voordrachten, filmforums, wandelingen enz. werden georganiseerd. Vanaf 1978-79 waren er een tiental activiteiten per jaar en dit aantal of zelfs meer zou gaandeweg de norm worden. Tijdens die dertigjarige periode van grote bloei van de afde-

16


ling werden ruim tweehonderd activiteiten aangeboden. Het is uiteraard onbegonnen werk, deze hier allemaal te vermelden. De merkwaardigste worden er even uitgelicht of samengevat. Er waren voetbalwedstrijden tegen de Boerenbond van Relst en tegen de VGSK. Dankzij de inzet van de echtgenotes kon er daarna met tegenspelers en supporters bij pensen en broodjes verbroederd worden in het Park van Relst. De archieven vermelden niet wie won. Wel was er altijd veel plezier en geen spoor van gele of rode kaarten, maar de volgende dagen behoorlijk wat spierpijn. Ongeoefend en zonder opwarming rondploeteren op de zware klei van het Weisetterveld, men doet het niet ongestraft … De oprichting van een fit-o-meter in de Beekkant was aan het begin van deze periode zeker een hoogtepunt. BLOSO bood logistieke steun, graaf de Broqueville leverde het hout en meerdere vaardige vrijwilligers staken een handje toe bij de opbouw van de oefenstands langsheen het parkoers. De fit-o-meter werd op een zonnige zondagnamiddag met enige plechtigheid geopend. En wie het parkoers aflegde ontving een herinneringsmedaille. Ondertussen was er in het Park van Relst een tentoonstelling van postkaarten, oude foto’s en koperwerk. Deze verzameling behoorde toe aan een dame uit Relst, die overigens zo vriendelijk was, voor de gelegenheid een grote hoeveelheid van de meest uiteenlopende taarten te bakken, tot spijziging van de hongerigen en … ‘van de kas’. Er was heel veel belangstelling. Spijtig genoeg heeft de fit-o-meter omwille van herhaald vandalisme niet lang stand gehouden. Wie erbij was bewaart er toch een goede herinnering aan. De filminstallatie van de Pax was in die jaren nog intact en daarvan werd geprofiteerd voor de organisatie van meerdere forums, o.m. met de film Bonnie en Clyde. Er werd intensief samengewerkt met andere culturele verenigingen die in de gemeente actief waren. In een eerste periode voor een dans- of muziekavond, later vooral bij de organisatie van concerten. Daarbij moeten zeker en meermaals de turnen danskring Saltatina, de Vlier en het Brabants Volksorkest uit Nederokkerzeel worden vermeld. De gemeentelijke muziekschool en haar vriendenkring werden een vaste partner, vooral voor een aantal kerstconcerten in de jaren 90. 100 jaar Davidsfonds Kampenhout

17

Muziek speelde overigens een zeer grote rol in de programmatie. In 1975 was er een kerstconcert met de Bob Boon Singers. Het volgend seizoen traden De Vaganten op. In 1987 werd een groot koortreffen georganiseerd met het Jeugdkoor van Kampenhout, het Kampenhouts O.-L.-Vrouwkoor, het koor Laudate uit Buken, het Ceciliakoor uit Relst, Cantabile uit Berg en de Brass Band uit Willebroek. In het Mozartjaar 1990-91 volgde, weer i.s.m. de gemeentelijke muziekschool, een concert met Jan Van Weyenberg, piano, en Morika Murai, viool, toen twee jonge muzikanten, die nadien meerdere prijzen behaalden in grote muziekwedstrijden en nu samen of in grotere gezelschappen optreden in de hele wereld. Het jaar daarop was Jan Raes te gast. De (dwars)fluitist is momenteel directeur van het prestigieuze Amsterdamse Concertgebouworkest. Nog in datzelfde jaar was er een concert van Vier op een Rij. (Beide organisaties alweer in samenwerking met de muziekschool.) Het kerstconcert van 1995-96 werd verzorgd door Guy Godts, trompet, en Erwin Van Bogaert, orgel. Met de muziekschool van Meise werd de musical Zangzaad georganiseerd. Er was ook een Mozartavond met Jos Meersmans, een gespreksavond over muziek beluisteren en begrijpen en een andere over humor in de muziek.

Natuurwandelen met Michel Janssens, jarenlang een vast programmadeel

Duchtig wandelen werd een vast deel van het jaarprogramma, aanvankelijk o.l.v. André Adolf, later werd Michel Janssens de vaste Dfwandelgids. Eerst werden alle bossen en natuurgebieden van de gemeente platgelopen, later die van de wijde omgeving: Haacht, Horst, Rotselaar, Opvelp, de taalgrensgemeenten, Neerijse en dan verder Nismes in de Ardennen, de Hoge Venen…

Ook in steden en musea werden kilometers afgelegd. Een geleide stadswandeling of een museumbezoek dook vanaf 1979-80 steevast op in de programmatie. Achtereenvolgens

18


kwamen aan bod: Mechelen, Antwerpen (verderop nog eens met een bezoek aan de kathedraal en de retabeltentoonstelling), Brussel met het poppentheater Toone, Leuven, het kasteel van Gaasbeek, het Felix-De-Boeckmuseum, de tentoonstelling Kunst in Hellas in het Brusselse PSK, Zoutleeuw, Brugge, de tentoonstelling ‘Ik was 20 in 45’ in Jubelpark, het atelier van beeldhouwster May Claerhout en de abdij van Tongerlo, zonder het Groeningemuseum in Brugge en het Op bezoek bij Felix De Boeck Stripmuseum in Brussel te vergeten. En een derde keer Antwerpen, een zwaar programma, eerst de Tenierstentoonstelling in het Museum voor Schone Kunsten en dan nog het Rockoxmuseum. Voor zoveel doorzettingsvermogen beloonde de Kredietbank de deelnemers met een gesmaakte receptie in het Rockoxhuis. Er werd ook een bezoek gebracht aan Videohouse in Vilvoorde, het Atomium en de Plantentuin in Meise, de sterrenwacht Mira in Grimbergen, de drukkerij Artoos en de zoo van Antwerpen. Vanaf de beginjaren 90 nam de afdeling met een ruime delegatie deel aan de jaarlijks door het hoofdbestuur georganiseerde auto- en fietszoektocht. Altijd een fraai stukje Vlaanderen, gezonde competitie (wie ziet wat het eerst?), veel vrolijke discussie over het juiste antwoord, maar finaal vooral eendrachtige samenwerking in een bovenste beste sfeer, steevast besloten met gezellig tafelen. En niet zelden behoren deelnemers uit onze afdeling bij de prijswinnaars. Naarmate het jaarprogramma meer en meer structuur en regelmaat kreeg, won ook de openingsavond aan belang, met de voorstelling van het jaarprogramma en het nieuwe Df-uitgavenpakket, een korte uiteenzetting of voorstelling en ontmoeting bij een hapje en tapje. En de Sint-Lutgardisviering werd de vaste sluiter van het werkjaar. 100 jaar Davidsfonds Kampenhout

19

De afdeling nam deel aan een benefietavond ten voordele van missiezuster Marie-Thérèse De Coninck. Enkele keren werd ook een voorstelling van het Mechels Miniatuurtheater bijgewoond. In 1980-81 werd een enquête georganiseerd om de voorkeur en de wensen van de leden t.a.v. de activiteiten te vernemen. Er waren ook tal van voordrachten. In de vasten werd een lezing met een aangepast thema van bezinnende aard een jaarlijkse gewoonte. Sprekers waren o.m. Geert Van Oyen, Phil Bosmans, Wilfried Rossel, Ernest Henau, Trees Dehaene en Jan Kerkhofs. Eind van de jaren tachtig en in het begin van de jaren negentig kwam de Vlaamse problematiek herhaaldelijk aan bod: Vlaams Brabant in de wurggreep (Francis Stroobants), het Egmontpact en het probleem Brussel (senator Szondi), de financiële transferten van Vlaanderen naar Brussel en Wallonië In 1990-91 namen leden ook gezamenlijk deel aan Vlaamse manifestaties in Brussel en elders. Een aantal voordrachten stond in het teken van lokale toestanden: de werking van de kerkfabrieken, het mobiliteitvraagstuk in het algemeen en vooral de toestand in en rond Kampenhout (prof. Mortelmans), de T.G.E.K., de dorpschool, de ruimtelijke ordening (H. Bayens). Bestuursleden deden zelf ook een duit in het zakje: Marcel Cockaerts handelde over de toestand van de economie en een andere keer over de organisatie van het Verenigd Europa, Pol Hessels hield een uiteenzetting over de computer en zijn gebruik. Bij de voordrachten moeten zeker ook nog worden vermeld: Armand Pien over de ruimtevaart, de dichter Karel Jonckheere, BRT-journalist Emiel Dekeyser over Belfast, 150 jaar België, oosterse wijsheid voor de westerse mens, gedichten van Guido Gezelle, een poëzieavond, zuster Leontien over stervensbegeleiding, de vermaarde misdaadjournalist Louis De Lentdecker, Louis Verbeeck, de befaamde wereldreiziger Bernard Henry over Haïti, Gaston Durnez, prof. Paul De Meester over kernenergie, sportjournalist Mark Dheedene, prof. De Roeck met Brabantse volksverhalen, Jan Verschaeren met voordracht uit het werk van Ernest Claes en Felix Timmermans. Deze lijst is lang niet volledig, maar toont wel voldoende de ruime diversiteit van de onderwerpen waaraan aandacht werd besteed. 20


En … er werd ook gevierd! Op 14 maart 1986 werden de bestuursleden Willy Van Gool, Marcel Cockaerts, André Coosemans en André Verstraeten in de raadzaal van het gemeentehuis gehuldigd voor hun verdiensten van minstens 25 Df-jaren. Er waren toespraken door secretaris-generaal Norbert D’hulst, burgemeester Marcel Verhoeven en Dirk Vanhoof namens de afdeling. Karina Cockaerts zorgde, begeleid door Gust Vangoubergen, voor een streepje vioolDe gevierde bestuursleden van 1986 muziek. Op 23 april 1988 vierde de afdeling haar 75-jarig bestaan met een optreden van Willem Vermandere en zijn groep en een feestrede door erevoorzitter Clem De Ridder.

Clem De Ridder, prominente nationale Davidsfondsvoorzitter

Een klinkende Vlaamse leeuw in een propvolle Pax


21

1996 - 2012

minder leden, maar elk jaar een stevig activiteitenprogramma

Het aantal leden liep geleidelijk terug tot ca. 90 in 2010, om dan op dat niveau te stabiliseren. Bij het ontslag om gezondheidsredenen van Willy Van Gool als voorzitter in 1997 was er niemand bereid die taak op zich te nemen. Er werd dan beslist, zonder voorzitter verder te doen. Paul Van Ingelgom zou het secretariaat nog waarnemen tot 2001 en werd dan in die taak opgevolgd door Dirk Vanhoof. Pol Hessels had ondertussen de ledenadministratie en de kas voor zijn rekening genomen, hij maakte ook de webstek van Davidsfonds Kampenhout. Het besturen van de afdeling werd veel meer dan vroeger een hecht groepsgebeuren, waarbij elk bestuurslid volgens zijn beschikbare vrije tijd en interessesfeer taken op zich neemt voor de volledige uitwerking en organisatie van de activiteiten. Er is een formele planning met een gestructureerd jaarprogramma, dat telkens minstens een tiental activiteiten voorziet. Daaronder de groepsdeelname aan de jaarlijks door het hoofdbestuur opgezette autozoektocht, die dankzij een keurige voorbereiding een van de toppers van het jaar blijft, en de startavond, met de voorstelling van het Df-uitgavenaanbod en het jaarprogramma. Een hapje-tapje zorgt dan steevast voor grote gezelligheid. De gelegenheidssprekers voor de jaaropener werden meestal gezocht in de eigen gemeente: de burgemeester, de schepen van cultuur, de ocmw-voorzitter (tweemaal), de lokale politie, de schepen van openbare

22


werken, maar ook andere inwoners of ex-inwoners zoals Annemarie Coebergh, Leentje Aelvoet (pelgrimstocht naar Compostella) en Griet Cockaerts (kalligrafie). En verder heel veel muziek. Elk jaar werd minstens één concert bijgewoond. En er wordt gezorgd voor afwisseling: het Paleis voor Schone Kunsten, het Conservatorium in Brussel, de Stadsschouwburg en het Lemmensinstituut in Leuven, het Cultureel Centrum in Oudergem en de Opera in Antwerpen. Meestal klassieke toppers, zoals de laureatenconcerten van de Koningin-Elisabethwedstrijd, de Mattheuspassie van Bach, de Messias Van Haendel en andere grote meesters zoals Mahler. Maar er is ook aandacht voor verruiming en andere muziekgenres, werk van o.a. Luigi Boccherini, Vaughan Williams, jazz met Jef Neve (in ludiek duel met Liebrecht Vanbeckevoort) en recent ook opera. Van 2001 tot 2003 neemt Davidsfonds Kampenhout ook deel aan de Luistercursussen Muziek georganiseerd door het hoofdbestuur. Zes componisten worden in de kijker gezet. De perfecte organisatie en de kleinschaligheid trekken ook heel wat deelnemers van buiten de gemeente, maar precies omwille van die kleinschaligheid zou Kampenhout als organisatieplaats sneuvelen, wanneer het nationaal bestuur besluit, het aantal van deze cursussen terug te schroeven. Davidsfonds Kampenhout zorgde ook voor eigen muziekaanbod op niveau. In 1997 organiseerde het een kerstconcert met De Vlier uit Nederokkerzeel. In 2004 was er ‘Kampenhout zingt en musiceert’, met Guy Godts (trompet) en Erwin Van Bogaert (orgel) en samenzang onder leiding van Urbain Van Asch. Het muzikaal treffen was de Davidsfondsbijdrage aan het Werk-aan-de-Kerkjaar, dat naar aanleiding van de grondige restauratie van de O.-L.-Vrouwkerk door de kerkraad en de parochieploeg werd opgezet. In 2007 werd, weer i.s.m. de kerkraad, een Kruiswegconcert georganiseerd t.g.v. de restauratie van de 14 glas-in-loodramen die in de O.-L.-Vrouwkerk de kruisweg uitbeelden. Een absolute muzikale voltreffer was wel het Valentijnconcert van 2011, gedragen door kunstenaars van bij ons: Majorie Vanhaverbeke (sopraan), die ook het programma samenstelde, Elke Wynants (cello) en


23

Els Smedts (voordracht), nog aangevuld met Ann Calewaert (alt) en Sylvia Bernier (piano). Topkwaliteit en een vol huis enthousiaste muziekliefhebbers. Een verrijkende uitstap (soms ook meerdere, een stads- of museumbezoek, tentoonstellingen, bezienswaardigheden her en der) blijft de regel in het jaaraanbod. Ook hier is grote afwisseling een sterke troef: Dirk Bouts in Leuven, Voeren, een wandeling in het Hellebos, het Jodenkwartier in Antwerpen, van Delacroix tot Courbet in het MSK in Antwerpen, Precolumbiaanse kunst in het PSK, Vlaamse wandtapijten in het Refugium in Mechelen, de Van-Eycktentoonstelling in Brugge, actuele religieuze kunst in de Abdij van Park in Leuven, Magritte in Brussel, Meesterlijke Middeleeuwen in het Leuvense museum Vander Kelen, de private iconencollectie bij SD Works in Antwerpen, Rubens in het MSK in Antwerpen, In Flanders Fields in Ieper, Europalia Rusland in het PSK, een geleide wandeling door de hoofdstad, een bezoek aan de Koninklijke Bibliotheek in volle werking, de kerncentrale van Doel, de wintertuin van het Ursulineninstituut in O.-L.-V. Waver, Herkenrode, Rogier van der Weyden in het vernieuwde Leuvense M, de SintBaafskathedraal in Gent, het Vlaams Parlement in Brussel, de bibliotheek van het Instituut voor Godsdienstwetenschappen in Leuven en het MAS in Antwerpen. Twee uitactiviteiten mogen toch wel speciaal worden belicht. Vooreerst een bezoek aan de nieuwe verkeerstoren van de luchthaven van Zaventem, niet meer toegankelijk voor buitenstaanders, maar door toedoen van Walter Ottevaere zeer uitzonderlijk toch voor Kampenhoutse Davidsfondsers. En dan het bezoek aan de Brouwerij van Haacht. Een warm welkom Gesmaakte proeverij in de Brouwerij Haacht van voorzitter Frédéric van der Kelen, een bijzonder interessante wandeling door de brouwerszaal en de imposante

24


bottelarij en dan een begeleide proeverij van het uitgebreide en gevarieerde bierenaanbod. De geuren en kleuren en smaken, zalig! Voor de vastentijd werd en wordt jaarlijks een aangepaste activiteit geprogrammeerd. We hadden dan voordrachten van o.m. Rik Torfs, Mark Van de Voorde, Manu Keirse, Marc Steen, Jan Dumon, Tine Ruysschaert met het Marcusevangelie, Iny Driessen, Hilde Kieboom en in recentere jaren bijbelavonden, eerst onder leiding van Paul Kevers daarna van Luc Devisscher. Bij de vaste programmapunten horen ook ieder jaar drie à vier voordrachten of gespreksavonden, te veel om hier allemaal op te noemen. De Vlaamse problematiek kwam ruim aan bod, met Guido Tastenhoye (Vlaams Brabant ingelijfd in Brussel), Eugeen Roossens (Vlaanderen vandaag) en Remi Vermeiren, de auteur van het Warandemanifest. Muziek en letteren kregen ook een prominente plaats op avonden met o.a. Jos Meersmans, Veronique Verspeurt en Jeroen Brouwers. Een groot aandeel hadden onderwerpen, die om een of andere reden in de actualiteit stonden: kernenergie, gentechnologie, de Islam, de Armeniërs in Mechelen, strafrecht door prof. Verstraeten, armoede in Kampenhout, de overheidsbegroting en -schuld. Een speciale vermelding, ook omwille van het zeer groot aantal aanwezigen, verdienen ongetwijfeld de avonden over kanker, met dr. Liesbeth Van Eycken, Kongo, met tv-journalist Peter Verlinden, en de beklimming van de Everest, met dorpsgenoot Steven Maginelle. Godsdienst kwam verder nog in zijn verscheidenheid aan bod: de ernst van de Paus en zijn entourage, het anekdotische van de Bescherm- en geneesheiligen en het zotte van de Ongewone avonturen uit het leven een priester. Taal en letteren kwamen dan weer aan bod op een Gezelle-avond met Tine Ruysschaert, een voordrachtavond met eigen volk en meerdere causerieën van Carine Caljon. Maar het moest niet altijd even ernstig zijn. Zo was er ook een wijnproeverij en een trappistavond en en er werd natuurlijk trappist geschonken en een over Zuid-Afrika (en zijn wijn), een voorwendsel om nog maar eens te degusteren …


25

De Sint-Lutgardisviering (met recent ook de aansluitende receptie in de Villa Lucie) werd gaandeweg de vaste jaarafsluiter. De bevordering van het gemeenschapsgevoel in de gemeente is immers een van de uitgesproken doelstellingen van de afdeling.

Juniorjournalistenwedstrijd 2008, porclamatie en prijsuitreiking

Aantal leden

26


Bovendien mag nog de Juniorjournalistwedstrijd vermeld worden, in zijn plaatselijke versie jarenlang een stelcompetitie voor de leerlingen van het vijfde leerjaar van alle Kampenhoutse scholen. Veel evaluatiewerk voor de juryleden en dan een plechtige proclamatie en prijsuitreiking in de raadzaal, opgeluisterd door het orkest van de gemeentelijke muziekschool.

Verder prijkten ook nog de Processies in Vlaams-Brabant in 2011 op het programma. De tentoonstelling werd i.s.m. de gemeentelijke cultuurdienst in de Villa Lucie opgezet en besteedde ook ruime aandacht aan de eigen Kampenhoutse Maria-omgang. Het afdelingsbestuur hield onlangs ook een ledenbevraging. Met de resultaten, wensen en wenken werd en wordt terdege rekening gehouden bij de samenstelling van het jaarprogramma. Tot slot: Dit ruime en verscheiden activiteitengamma veronderstelt uiteraard inzet en volharding van de bestuursleden, de vroegere van de voorbije jaren, met name Paul van Ingelgom, Jan Convents en Jean Verspeurt, en de huidige, in alfabetische volgorde, Marcel Cockaerts, Pol Hessels, Lydia Keurvels, Rita Luyten, Dirk Vanhoof en Ward Van Puyvelde.


27

Een overweging tot slot

De geschiedenis van een vereniging die cultuurspreiding in een plattelandsgemeente tot doel heeft is een geschiedenis van mensen en van kleine anekdotes, van misverstanden en soms ook ontmoediging. Maar uiteindelijk is het toch vooral een geschiedenis van mensen die hun creativiteit en een, soms groot, deel van hun vrije tijd ter beschikking stellen en die daardoor gelegenheden bieden om kennis te verruimen, inzichten te verdiepen of bij te stellen, te genieten van schoonheid in de kunst en de natuur en om ontspanning te vinden in een kleine inspanning van de geest of van de ledematen. Het is ook een geschiedenis van gelegenheden tot ontmoeting, misschien om de vriendenkring uit te breiden alleszins om het onderling begrip en de verstandhouding te versterken zonder de verscheidenheid in de opvattingen prijs te geven. Indien het lezen van deze geschiedenis van de voorbije honderd jaar voor u, lezer, een aansporing is om langs de kant van de creatie van een aanbod of gewoon als deelnemer mee gestalte geven aan de geschiedenis van de volgende honderd jaar dan was het bijeenzoeken van feiten uit het verleden en het neerschrijven ervan de moeite waard. Marcel Cockaerts

28


Overzicht van de bestuursleden

Meer dan 35 jaar

Tussen 10 en 20 jaar

Marcel Cockaerts André Coosemans Lucien Indigne Lambert Vandermeiren Willy Van Gool Dirk Vanhoof André Verstraeten

Jan Convents Z.E.H. Bertels Guido Dekeyser Frans Feyaerts E.H. Huybrechts Ernest Liekens Z.E.H. Van Hove A. Van Ingelgom Hendrik Vanderick Freddy Van Dessel Eduard Voet Z.E.H. Willems

Tussen 20 en 35 jaar Toby Goosens Pol Hessels Rita Luyten Paul Van Ingelgom


29

Minder dan 10 jaar Karina Binoye Berghmans Robert Boels Georges De Boelpaep Albert Dekeyser Jozef De Smedt Oscar Dekeyser Maurits Dekrem Joris Dekrem Z.E.H. Devignat Ludo Imbrechts Jaak Janssens Lydia Keurvels Simone Peeters Rik Raes Paul Roosen Jozef Schoevaerts Paul Tobback E.H. Van Geel G. Van Ishoven Frederik Van Poeyer Ward Van Puyvelde Omer Van Dessel Michiel Vanhoof Marcel Vannieuwenhove Paul Verdoodt Jean Verspeurt René Verstraeten Monique Verstreken Agnes Verstreken Ivan Wouters Frieda Wouters Greta Wouters Clara Wouters

30


Samenstelling Marcel Cockaerts Pol Hessels Dirk Vanhoof Paginaopmaak Print & Zo

Jaarprogramma 2012 - 2013 donderdag 27 september 20.00 u.

feestelijke opening van het 100e werkjaar van Davidsfonds Kampenhout

vrijdag 19 oktober 20.00 u. Benedenpax

jubileumgespreksavond met J.-P. Rondas Mondige burgers onder dubbele curatele? Vlaanderens nood aan dubbele ontvoogding

zaterdag 15 december 19.30 u. Antwerpen

Operabezoek Die Zauberflöte W.A. Mozart in de Vlaamse Opera Antwerpen

donderdag 17 januari 20.00 u. Benedenpax

het bruto nationaal product klaarheid in het wat en hoe en waarom van een wazig begrip gespreksavond over relevante maatschappelijke thematiek met Marcel Cockaerts, competentie uit eigen huis

donderdag 7 februari 20.00 u. Benedenpax

Des hommes et des Dieux een spraakmakende prent filmavond met inleider Bert Claerhout

28 februari en 14 maart 20.00 u. Benedenpax zondagnamiddag 17 maart O.-L.-Vrouwkerk Kampenhout dinsdag 19 maart 19.30 u. ocmw-zaal

bijbelavonden met Luc Devisscher de verrijzenis in de evangelies en de Handelingen een vergelijkende studie Jubileumconcert Schubert en Beethoven met Elke Wynants en drie collega-strijkers van het Brussels Philharmonic de Df-Nacht van de Geschiedenis vakmanschap, oude handschriften en accordeonbouw een gezamenlijk opzet van de gemeentelijke cultuurdienst, het BCM, Campenholt en Davidsfonds Kampenhout

zondag 21 april 14.30 u. Mechelen

het Joods Museum voor Deportatie en Verzet geleid bezoek aan de tegen dan geheel vernieuwde Dossin-site

zondag 16 juni 9.30 u. O.-L.-Vrouwkerk

slot van het eeuwfeestjaar Sint-Lutgardisviering, Vlaamse kleuren en feestklanken aansluitend feestontvangst in de Villa Lucie

zaterdag 17 augustus

Zomerzoeken het Hageland

www.kampenhout.be/davidsfonds [email protected]

Beknopte geschiedenis van

Recommend Documents