Verkiezingsprogramma gemeenteraadsverkiezingen 19 maart 2014
De Arnhemmer centraal Verkiezingsprogramma CDA Arnhem voor de gemeenteraadsverkiezingen van 19 maart 2014 20 december 2013
1
Verkiezingsprogramma gemeenteraadsverkiezingen 19 maart 2014 1
Inleiding ................................................................................................................................................... 3
2
Onze visie op Arnhem .............................................................................................................................. 5 2.1
De Arnhemmer centraal....................................................................................................................... 5
2.2
Fatsoen............................................................................................................................................... 6
2.3 3
Een dienstverlenende gemeente .......................................................................................................... 6 Onze economie en financiën .................................................................................................................... 7
3.1
Aan het werk ....................................................................................................................................... 7
3.2
Financiën ............................................................................................................................................ 8
3.3 4
Transparantie ...................................................................................................................................... 9 Zorg en welzijn....................................................................................................................................... 10
4.1
Vrijwilligerswerk................................................................................................................................. 10
4.2
Het jonge kind en het gezin of de alleenstaande ouder ....................................................................... 10
4.3
De jeugd en jeugdzorg....................................................................................................................... 11
4.4
Ouderen in Arnhem ........................................................................................................................... 12
4.5
De Arnhemmer met een beperking ..................................................................................................... 12
4.6
Sport in Arnhem ................................................................................................................................ 12
4.7
Armoede en sociale zekerheid ........................................................................................................... 13
4.8 5
Maatschappelijke ondersteuning ........................................................................................................ 14 Onze leefomgeving ................................................................................................................................ 15
5.1
Een aantrekkelijke stad...................................................................................................................... 15
5.2
Bereikbaarheid .................................................................................................................................. 15
5.3
Leefbaarheid ..................................................................................................................................... 16
5.4
Veiligheid .......................................................................................................................................... 17
2
Verkiezingsprogramma gemeenteraadsverkiezingen 19 maart 2014
1
Inleiding
Het verkiezingsprogramma van het CDA Arnhem geeft onze visie weer op de stad Arnhem voor de gemeenteraadsperiode 2014-2018 weer. Deze periode bouwt voort op de CDAsuccessen in de periode 2010 tot heden. Voorbeelden daarvan zijn: meer fondsen beschikbaar maken voor vrijwilligerswerk, een lastenteller om inzicht te krijgen voor mensen met een laag inkomen, het afschaffen van de wachtgeldregeling voor Arnhemse gemeenteraadsleden, de inwonersparticipatie voor de RIN-locatie op Schaarsbergen, het meer aandacht hebben voor de leerplicht via het Veiligheidshuis, een voorstel om leegstaande kantoorpanden te ruilen en de mogelijkheid voor ondernemers om -net als particulieren- hun gemeentelijke belastingen in termijnen te betalen. De huidige economische situatie van dit moment geeft een inkleuring aan dit programma voor de komende vier jaren. De economisch goede tijden komen niet snel terug. Voor het CDA betekent dit een nieuwe en nuchtere kijk op Arnhem, met de voor ons bekende uitgangspunten. Een vragenlijst is voorgelegd aan leden en maatschappelijke organisaties om relevante informatie voor het programma te achterhalen. Aanvullend is gesproken met een aantal maatschappelijke organisaties. Het programma is op 20 november 2013 vastgesteld door de leden van de CDA afdeling Arnhem.
3
Verkiezingsprogramma gemeenteraadsverkiezingen 19 maart 2014
Politiek draait om het maken van keuzes die de samenleving raken. Het CDA heeft een Christelijke oorsprong, maar is een partij voor de hele samenleving. Een politieke vertaling van deze christelijke oorsprong zijn onze vier kernbegrippen: gespreide verantwoordelijkheid, solidariteit, rentmeesterschap en gerechtigheid. Met deze kernbegrippen maakt het CDA keuzes voor ieder die deel uitmaakt van deze samenleving. Gespreide verantwoordelijkheid Voor het CDA begint politiek met de erkenning van maatschappelijk initiatief. Mensen, buurten, sportclubs, scholen, kerken, moskeeën, zorginstellingen, bedrijven: ze leveren allemaal een unieke bijdrage aan de samenleving. De overheid geeft al die mensen en organisaties het vertrouwen om te doen waar ze goed in zijn. En de burger geeft de overheid het vertrouwen om te doen wat zij moet doen. Vertrouwen is dus belangrijk. Niet alles hoeft volgens regels en wetten te gebeuren. Mensen en bedrijven weten vaak zelf heel goed hoe dingen geregeld moeten worden. Solidariteit Het CDA zet in op betrokken burgers om de onderlinge verbondenheid te versterken. Er moet betrokkenheid zijn tussen generaties en tussen arm en rijk. We leven niet alleen voor onszelf, maar we zijn pas mens door met elkaar te leven. De overheid zorgt voor de basis van sociale zekerheid: voor iedereen is er gezondheidszorg, onderwijs en inkomen. De persoonlijke factor mag daarbij niet uit het oog worden verloren. Het CDA vindt onderlinge verbondenheid tussen mensen belangrijk. Rentmeesterschap Vanuit een besef van verbondenheid tussen de generaties voelt het CDA zich geroepen tot zorg voor natuur en cultuur. We hebben de natuur en de cultuur geërfd van onze (voor)ouders en te leen van de mensen die na ons komen. Dat vraagt dat we verder kijken dan ons eigen belang en onze eigen tijd, ook op financieel gebied. Beheren en beheersen zijn niet voldoende. Om een betere samenleving achter te laten zijn creativiteit en innovatie nodig. Gerechtigheid Het CDA staat pal voor de rechtsstaat als onmisbare voorwaarde voor de bescherming van menselijke waardigheid. De overheid is er om samenleven mogelijk te maken voor ons allemaal. Een betrouwbare overheid stelt duidelijke grenzen en geeft mensen zekerheid. De overheid is er ook om onrecht te bestrijden, ze moet rechtvaardig zijn. En, de overheid moet ervoor zorgen voor mensen die kwetsbaar en afhankelijk zijn.
4
Verkiezingsprogramma gemeenteraadsverkiezingen 19 maart 2014
2
Onze visie op Arnhem
Arnhem heeft, als een van de top-30 steden in Nederland, te maken met alle aspecten van een grote stad. Arnhem staat er slecht voor. Er is sprake van een kwetsbare stad door een zwakke sociale en financiële positie. Die positie is de afgelopen vier jaar verslechterd. Onze visie op de samenleving is nog steeds actueel. Sterker nog: onze tijd wordt gekenmerkt door behoefte aan meer ruimte voor maatschappelijk initiatief en aan saamhorigheid. Deze elementen komen overeen met onze uitgangspunten. Op deze ontwikkelingen heeft de christendemocratie een antwoord; ook in tijden van economische tegenwind. Het CDA staat midden tussen de mensen. Het CDA gelooft dat wij als Arnhemmers samen meer kunnen. Het CDA Arnhem onderstreept de 7 principes van het landelijk CDA. Voor Arnhem betekent dit dat: · de samenleving centraal staat. Eerst zijn de Arnhemmers, groepen bewoners en wijken, aan zet. · er een taak is voor iedereen. We leven samen in onze mooie stad en hebben samen de verantwoordelijkheid om die mooi te houden en zoveel mogelijk te verbeteren. · iedereen die dat kan meedoet. · een degelijke stedelijke economie een basis is om zoveel mogelijk mensen aan het werk te helpen. · fatsoen voorop staat: naar elkaar toe, in je buurt en naar de gemeenschap toe. · familie in brede zin het fundament is van elke samenleving. Bewoners van Arnhem hebben zorg voor hun eigen gezin, broers, zussen, opa’s en oma’s. Voor de toekomst van de kinderen moeten we ons richten op de lange termijn en niet alleen op de korte termijn. · het daarvoor nodig is niet alleen naar Arnhem te kijken in enge zin, maar breed: Arnhem in de regio, in Gelderland, in Nederland, in Europa en in de wereld.
2.1 De Arnhemmer centraal Het Arnhemse college van B&W heeft de afgelopen periode het gezicht naar de stad gericht. Op zich een goede zaak, maar het CDA gaat een stap verder: voor ons staat niet “de stad” centraal, maar de mensen, onze bewoners in de Arnhemse wijken. Het CDA wil Arnhemmers stimuleren om, alleen of samen met anderen, actief bij te dragen aan het verder ontwikkelen van hun buurt, wijk of de stad als geheel. Christendemocraten hebben een christelijk mensbeeld. Daarin staat centraal dat je niet alleen voor jezelf maar ook voor een ander leeft. Daarbij past geen anonieme wijk en geen gemeente die alles voor ons regelt. Wij kiezen bewust partij voor de samenleving en mensen die zelf de handen uit de mouwen steken en kansen benutten. Wij geloven in het oplossend vermogen van mensen en organisaties zelf, waarbij de samenleving een fundament voor kwetsbare inwoners garandeert. Dus: 1. is Arnhem een gastvrije stad, zowel voor bewoners als bezoekers. 2. mag gemeentelijk beleid in principe uitgaan van zorg voor elkaar in een wijk, aangevuld met stedelijke (zorg)voorzieningen. 3. wil het CDA ondernemerschap de ruimte bieden. Daarnaast bevorderen we maatschappelijk betrokken ondernemen.
5
Verkiezingsprogramma gemeenteraadsverkiezingen 19 maart 2014
2.2 Fatsoen Vanuit onze normen en waarden maken we keuzes in de manier waarop we vinden dat de inwoners van de stad zich verbonden kunnen voelen met Arnhem. In een economische uitdagende periode vragen we de inwoners om hun betrokkenheid actief vorm te geven. Dit betekent ook dat normen en waarden belangrijker zijn dan de financiële haalbaarheid van beleid. Al geldt ook dat fatsoenlijk met elkaar omgaan geen geld kost. Dit is alleen mogelijk met een activerende gemeentelijke organisatie die zich dienstverlenend opstelt met als uitgangspunt ‘ja, mits’ in plaats van ‘nee, tenzij’. Initiatieven van bewoners worden gestimuleerd. Tegelijkertijd is het uitgangspunt dat van mensen ook een bijdrage aan de Arnhemse samenleving mag worden gevraagd; dus: 1. worden inwoners via wijkverenigingen uitgedaagd zelf wijkvoorzieningen te organiseren, met ondersteuning van de gemeente. 2. voert de gemeente een actief wijkradenbeleid met buurtpreventie. 3. heeft een wijkvereniging een actieve rol in het betrekken van mensen bij hun wijk, zonder professionele welzijnsondersteuners. Wij vertrouwen de wijkbewoners. 4. scholen we actieve vrijwilligers om hun taken goed uit te kunnen voeren. 5. vervullen gemeentelijk gebouwen zoals scholen een flexibele functie door ook na sluitingstijd activiteiten in de wijk, bijvoorbeeld onderwijs, cursussen, theater of cultuur aan te bieden. 6. stimuleren we ouderenbonden zoals de KBO, PCOB en de ANBO om senioren te activeren in het omzien naar elkaar en het (helpen) organiseren van activiteiten die bijdragen aan het welzijn van alle senioren in Arnhem. 7. zetten we de Beleidsagenda seksuele diversiteit voort samen met maatschappelijke instellingen en blijft de nadruk liggen op voorlichting en het bestrijden van discriminatie en pesten.
2.3 Een dienstverlenende gemeente Het CDA eist dat de gemeentelijke organisatie zich dienstverlenend en laagdrempelig opstelt en zaken niet onnodig ingewikkeld maakt. Het is een goede zaak dat de Arnhemmer steeds meer digitaal met de gemeente regelen kan, maar het blijft nodig dat de organisatie een menselijk gezicht houdt: digitaal waar dat kan, persoonlijk waar het moet. Dus: 1. moet de communicatie vanuit de gemeente helder zijn. De gemeente geeft ook duidelijk aan wat zij wel doet en wat niet. 2. werkt Arnhem samen met de omringende gemeenten in samenwerkingsverbanden om kosten te besparen. 3. staat kostenbeheersing van de gemeentelijke organisatie centraal. Er moet voortdurend worden gezocht naar nieuwe mogelijkheden, bijvoorbeeld door slim gebruik van ICT en open software. 4. wordt de gemeentelijke dienstverlening zo veel mogelijk afgestemd op de (veranderende) behoeften van de Arnhemmer. 5. kijkt de gemeente kritisch naar nut en noodzaak van de gemeentelijke vergunningen en is flexibel in een economisch uitdagende tijd. 6. kijkt de gemeente naar de mogelijkheden om met de Arnhemmers taken zo efficiënt mogelijk op te pakken. Wij willen Arnhemmers verantwoordelijkheid en medezeggenschap geven over hun woonomgeving.
6
Verkiezingsprogramma gemeenteraadsverkiezingen 19 maart 2014
3
Onze economie en financiën
Arnhem heeft net als alle andere steden last van de economische omstandigheden. We zijn meer een dienstenstad dan een maakstad en daarom zullen we ook langer dan andere steden last houden van een economische neergang.
3.1
Aan het werk
Op dit moment kent Arnhem circa 3690 werklozen, circa 5809 bewoners in de bijstand en circa 3650 inwoners die gebruik maken van de Wajong-regeling. Het CDA wil de kloof tussen arm en rijk verkleinen. Onze grootste uitdaging is om iedereen die kan ook echt mee te laten doen. En er te zijn voor mensen die niet kunnen. Het CDA vindt dat het gemeentebestuur veel meer dan nu het geval is, de nadruk moet leggen op het aan het werk helpen van werkzoekende Arnhemmers. Meer werk betekent een eigen inkomen, een grote (financieel) draagvlak voor voorzieningen, minder maatschappelijke onrust en meer zelfrespect. Arnhem blijft onverminderd inzetten op onze merken mode, kunst & cultuur, energie(innovatie), toerisme en sport/Papendal. Het aantrekken van bedrijven naar Arnhem is een belangrijk speerpunt voor de burgemeester. Er zijn banen nodig in de private sector om in de publieke sector de budgetten te laten afnemen. Daar waar mensen niet zelf hun weg naar werk kunnen vinden, is ondersteuning nodig. We zetten in op het stimuleren van maatschappelijk betrokken ondernemen, juist ook door het MKB. We betrekken ondernemingen bij sociale uitdagingen en gaan door met StartSmart in de wijken. Sponsoring van projecten ligt voor de hand. Maar ook voorlichting op scholen (oriëntatie op een vervolgopleiding), hulp bij voorkomen van schulden (door financiële dienstverleners) of het reïntegreren van jonggehandicapten, herintreders, en/ of langdurig werklozen zijn goede voorbeelden. Al dan niet met de inzet van vrijwilligers. Het CDA heeft oog voor het feit dat vrijwilligers soms ook overbelast kunnen raken. Overigens worden ook steeds meer activiteiten niet meer door professionals gedaan, maar door vrijwilligers. Dus: 1. ligt de eerste prioriteit bij het aan het werk helpen van Arnhemmers. 2. geeft de gemeente het goede voorbeeld door mensen met een beperking in dienst te nemen. 3. biedt de gemeente jaarlijks 200 stageplekken per jaar bij de gemeente of andere overheden in Arnhem (en stelt dit als voorwaarde aan door de gemeente te subsidiëren instellingen). 4. schaft de gemeente het Economisch Forum Arnhem af en investeert in economische acquisiteurs van de gemeente. 5. bevorderen managers in specifieke winkelgebieden de economische ontwikkeling en veiligheid van bijv. Kronenburg, Drieslag en Presikhaaf. 6. stoot de gemeente haar vastgoed af waarbij gebruikers zelf verantwoordelijk worden voor het onderhoud. 7. gaan we meer investeren in het scholen van vrijwilligers. Zij verdienen daarnaast tastbare waardering voor hun inzet, bijvoorbeeld via een vrijwilligersvergoeding van € 1.500,- per jaar. We betalen dit door minder professionals in het welzijnswerk in te zetten en besparen daardoor € 500.000,-; 8. wat goed is voor grote bedrijven moet ook goed zijn voor kleine bedrijven. Het CDA hecht aan het MKB en familiebedrijven.
7
Verkiezingsprogramma gemeenteraadsverkiezingen 19 maart 2014
3.2 Financiën Niemand vindt het leuk om te bezuinigen, maar helaas is dit de praktijk de komende jaren. Het grootste deel van het geld van de gemeente komt binnen via de rijksoverheid. Slechts een beperkt aandeel komt uit lokale heffingen en belastingen. In beide gevallen is er sprake van belastinggeld, opgebracht door de inwoners van de gemeente. De afgelopen vier jaar zijn de (bestemmings)spaarpotten van de gemeente opgemaakt; het vet is van de botten. We hebben de overtuiging dat we ook duurzaam moeten omgaan met de financiële middelen die voorhanden zijn: nog veel nadrukkelijker in tijden van bezuinigingen. Uitgangspunten voor het financieel beleid van het CDA zijn: zorgvuldigheid, spaarzaamheid, transparantie en gematigde lokale lasten. De hoogte van de gemeentelijke uitgaven en investeringen vormt geen doel op zich. Ze dragen bij aan een maatschappelijk doel. We leven niet in de waan van de dag. We zorgen dus ook voor voldoende weerstandsvermogen, waarbij we sparen voor gewenste investeringen. Dus: 1. bevriezen we de gemeentelijke OZB-opbrengst op het niveau van de opbrengst van 2014, waarbij we wel rekening houden met de verandering in het aantal woningen en niet-woningen. 2. bekijken we de mogelijkheid om de lokale lasten op een andere manier te verdelen. We kennen nu verschillende manieren van het berekenen van lokale lasten (op basis van de OZB, een- of meerpersoonshuishoudens). Deze wijze sluit niet aan bij de groeiende groep Arnhemmers die alleen of met z’n tweeën woont. Daarom komt er een onderzoek naar de gevolgen van het invoeren van een systeem van één, tweeen meerpersoonshuishouding voor Riolering- en Afvalstoffenheffing. 3. mogen ondernemers , net als particulieren, hun gemeentelijke belastingen in termijnen betalen. 4. zorgen we voor een sluitende begroting door minder uit te geven. 5. verlagen we welzijnssubsidies structureel met € 500.000 op € 11 miljoen om buurtinitiatieven en vrijwilligerswerk te ondersteunen. 6. er komt een goedkoop buskaartje. Zo stimuleren we het bezoek aan de binnenstad. 7. schaffen we de toeristenbelasting af om zo gastvrij te zijn voor onze toeristen. Arnhem profileert zich actief met dit toeristvriendelijke beleid. 8. versnellen we de uitvoering van projecten waarvoor we subsidie van de provincie Gelderland en het Rijk krijgen. Zo komen meer mensen aan het werk, knapt Arnhem op en blijft er geen geld te lang op de plank liggen. 9. vindt geen verkoop plaats van aangekochte gronden die voorlopig niet kunnen worden bebouwd. Het inzetten van grond voor tijdelijke bestemmingen, zoals sportvelden, stadslandbouw, openbaar groen of als evenemententerrein, heeft de voorkeur. 10. beperken we de uitgave op de gemeentelijke begroting tot een minimum met goed opgeleid gemeentelijk personeel waarbij persoonlijke ontwikkeling wordt gestimuleerd.
8
Verkiezingsprogramma gemeenteraadsverkiezingen 19 maart 2014
3.3 Transparantie Een dienstverlenende gemeente is ook een transparante gemeente. Er is niks geheim aan de uitgaven van de gemeente of aan de organisaties die subsidie ontvangen van de gemeente Arnhem. Dus: 1. ontvangen inwoners bij hun OZB-aanslag een overzicht van de gemeentelijke uitgaven. 2. zijn declaraties en nevenfuncties van leden van de gemeenteraad inzichtelijk op de gemeentelijke website. 3. staat op de site een duidelijk overzicht van instellingen die van de gemeente subsidie ontvangen, de hoogte hiervan en de taken die men hiervoor uitvoert. 4. hebben organisaties die subsidie ontvangen geen medewerkers in dienst die een hoger inkomen hebben dan de burgemeester. 5. verschijnt op de gemeentelijke pagina van De Koerier jaarlijks een overzicht van de gemeentelijke uitgaven en wat hiervoor is gedaan. 6. komt op het gemeentehuis een meter die aangeeft hoeveel duurzame energie er is opgewekt door de gemeente Arnhem.
9
Verkiezingsprogramma gemeenteraadsverkiezingen 19 maart 2014
4
Zorg en welzijn
Zorg(en): iedereen heeft hiermee te maken. Veelal denken we dan aan fysieke zorg (kraamzorg, verpleging, et cetera) maar het CDA ziet zorg breder dan dat. Zorgen is óók naar elkaar omzien, in een gezin, een familie, op school, in de buurt en in verenigingen. Voor elkaar willen zorgen en problemen voorkomen. Zorg en welzijn zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden: zonder zorg geen welzijn en geen welzijn als we daar niet voor zorgen met elkaar. Dat is het uitgangspunt voor het CDA. De landelijke bezuinigingen en de stapeling van diverse maatregelen op het terrein van zorg en welzijn, zijn voor ons dan ook zorgwekkend. Deze leiden tot een kaalslag in de lokale zorg, het welzijn en het onderwijs en maken dat we de komende jaren (onder dit landelijke beleid van VVD en PvdA) keuzes moeten maken die pijnlijk zijn voor alle inwoners van Arnhem. Het CDA staat voor een sociaal fundament en garandeert dat iedereen meedoet in de stad! Wij staan voor een systeem van solidariteit met de meest kwetsbare mensen in onze samenleving die langdurig van zorg afhankelijk zijn. Solidariteit tussen rijk en arm, oud en jong, gezond en kwetsbaar. De kerken en andere levensbeschouwelijke instellingen zijn een vanzelfsprekende gesprekspartner voor de gemeente op het terrein van zorg en welzijn. Zorg en welzijn kunnen zich ook richten op doelgroepen van mensen. Zo wordt de zorg voor dak- en thuislozen, verslaafden en mensen zonder verblijfstitel voortgezet.
4.1 Vrijwilligerswerk Het CDA Arnhem hecht erg aan vrijwilligers in de stad. Duizenden vrijwilligers maken de stad leefbaar, houden de stad “woonbaar” en zorgen ook dat bepaalde zaken betaalbaar blijven. Wij vinden het dan ook belangrijk dat vrijwilligerswerk goed gefaciliteerd blijft worden. Initiatieven door vrijwilligers krijgen medewerking vanuit de gemeente. Bestaande initiatieven moeten goed, herleidbaar en toegankelijk zijn, zodat iedereen ze weet te vinden. Zowel degene die er een beroep op wil doen als wie zich wil aanmelden als vrijwilliger. Mantelzorgers zijn ook vrijwilligers en vragen speciale aandacht. Dus: 1. zet het CDA gelden, die vrijkomen (zie ook economie en financiën) in voor wijkinitiatieven om zo vrijwilligers maximaal te ondersteunen. 2. zetten wij ons in voor één makkelijk toegankelijke database van alle vrijwillige initiatieven in Arnhem. Daarbij maken we onder andere gebruik van de ondersteuning van het MVT (meldpunt Vrijwillige thuiszorg en Mantelzorg). 3. looft de gemeente een vrijwilligersprijs van € 25.000,- uit voor de wijk met het beste wijkproject. 4. versterken mantelzorg en professionele zorg elkaar. 5. wordt een Arnhemmer die zich inzet voor de stad, uitgelicht op de gemeentelijke website met zijn of haar verhaal en uitgenodigd bij de wekelijkse persconferentie; de Arnhemmer van de week.
4.2 Het jonge kind en het gezin of de alleenstaande ouder Voor (werkende) ouders is het vaak al moeilijk genoeg: niet alleen hebben zij vaak een baan om de kinderopvang en de reguliere rekeningen te betalen, ook verwachten wij nog veel van hen in de wijk, op school en in het gezin. Aansluiten van werk, opvang en school
10
Verkiezingsprogramma gemeenteraadsverkiezingen 19 maart 2014
(kinderopvang, peuterspeelzalen, basisschool) is voor het CDA van groot belang. De voorzieningen moeten betaalbaar zijn voor een ieder. In het kader van onderwijs is de rol van de gemeente beperkt maar de rol van het onderwijs voor de ontwikkeling in het leven, is dat niet. Het is onze rol en taak om te zorgen voor goede faciliteiten voor het onderwijs: door middel van goede huisvesting, door om te zien naar kinderen die aan het regulier onderwijs niet genoeg hebben (bijvoorbeeld door voor -en vroegschoolse educatie of het speciaal onderwijs) en door te zorgen dat iedere Arnhemmer gebruik kan maken van het recht op vrijheid in onderwijskeuze. Daarbij is een doorgaande leerlijn (het bieden van vormen van onderwijs in de kleuter -en peuteropvang) voor ons een voorwaarde, voor ieder kind, voor alle kinderen. Dus: 1. maken wij ons hard voor één voordeur, waarachter men peuter-, kleuter- en schoolfaciliteiten vindt. Het CDA Arnhem wil zoveel mogelijk integrale kindcentra stimuleren. 2. staan bij het verstrekken van subsidies op het gebied van jeugd en gezin, kwaliteit en nabijheid in de wijken van de diensten voor ons centraal. 3. biedt de gemeente ondersteuning voor ouders voor bijkomende schoolkosten. 4. zorgt de gemeente (samen met de onderwijskoepels) voor veilige, gezonde en goed onderhouden schoolgebouwen.
4.3 De jeugd en jeugdzorg Jeugdzorg is vaak gericht op curatieve handelingen. In de optiek van het CDA Arnhem, moet er bij het inrichten van de zorg, met name worden ingestoken op de ‘voorkant’. Hoe voorkomen we dat de jeugd in jeugdhulpverlening terecht komt? Juist de antwoorden op die vragen, verdienen onze aandacht. Hoewel onze focus op preventie ligt, zal er een groep blijven die een zwaardere vorm van zorg nodig heeft. Schoolverzuim en schooluitval dienen vroegtijdig hard te worden aangepakt. De toekomst van onze jongeren staat immers op het spel. Dus: 1. staat bestrijding van uitval en verzuim in het voortgezet onderwijs centraal. Het CDA zet in op handhaving van de leerplicht en het behalen van een startkwalificatie/diploma om de arbeidsmarkt op te gaan. 2. moet eén gezin ook maar één plan hebben en één regisseur. Bij gezinnen waarin sprake is van meerdere soorten problematiek, wordt gewerkt met één totaalplan. Niet met een los plan voor de opvoeder en één voor het kind. De gemeente faciliteert. Het gezin zelf blijft verantwoordelijk. 3. betrekt de gemeente het informele netwerk bij problemen: zij zien en signaleren eerder dat er iets op stapel staat dan betrokkenen zelf. Ook tijdens de hulpverlening blijft het netwerk betrokken. 4. is er ook voor de school een rol weggelegd: het CDA maakt zich hard voor de signaleringsfunctie in het primaire en het voortgezet onderwijs. 5. dient bij de diverse GGD-onderzoeken op scholen niet alleen naar het fysieke gekeken te worden, daar zou ook sprake moeten zijn van een mentale signaleringsfunctie. In Arnhem maken wij ons hier hard voor: de schoolarts dient verder te kijken. Thuisbezoeken worden gestimuleerd. 6. blijven de maatschappelijke stages in Arnhem overeind. Zij zorgen voor een binding die wij van grote waarde achten.
11
Verkiezingsprogramma gemeenteraadsverkiezingen 19 maart 2014
7. zetten we ons in dat 95% van de jeugdzorg in Arnhem plaatsvindt, thuis en op school. 8. is de voorschoolse opvang ingesteld op de aansluiting met het passend onderwijs.
4.4 Ouderen in Arnhem Een groep waar onze aandacht sterk naar uitgaat zijn de ouderen. Arnhem is een prachtige stad om in te wonen en het is onze taak dat ook voor de oudere Arnhemmer zo te houden. Levensfasebestendig wonen (voor alle leeftijdsgroepen), aangepaste woningen, welzijnsinstellingen die het voor de oudere in Arnhem mogelijk maken zo lang mogelijk goed en prettig in Arnhem te wonen, de oudere blijven betrekken bij de directe omgeving zijn daarin speerpunten. De oudere mens in Arnhem heeft heel veel te bieden, dus moeten wij ook beter gebruik maken van de kennis en mening die zij hebben op voor ons belangrijke dossiers. Dus: 1. zijn wij voor voldoende levensfasebestendige woningen en maakt de gemeente prestatieafspraken met corporaties en projectontwikkelaars over de hoeveelheid levensfasebestendige woningen in onze stad. 2. willen wij, dat bij ieder beleidsvoornemen van het Arnhemse bestuur belangengroepen of bewonersgroepen worden betrokken of uitgenodigd om zo te werken aan draagvlak en het verkrijgen van informatie. Wij maken geen beleid van achter een bureau. We doen dat middenin onze samenleving. 3. zetten we actieve ouderen optimaal in met hun ervaring in vrijwilligerstrajecten. 4. start de gemeente een ‘maatjes’project om ouderen en jongeren aan elkaar te koppelen en van elkaar te leren.
4.5 De Arnhemmer met een beperking Het gaat om een grote groep in Arnhem, die van onschatbare waarde is in onze stad en de stad karakter geeft. Dat betekent ook dat we deze Arnhemmers in staat moeten stellen om zich in onze stad te bewegen, te leven, onderwijs te krijgen, activiteiten te ondernemen en op die manier sociaal net zo mee te draaien als andere Arnhemmers. Hoe hoog de drempel is naar een sociaal isolement bepalen wij met elkaar, maar die hoeft minder hoog te zijn dan we vaak denken. Iedereen doet mee en heeft een kans. Dus: 1. gaat de openbare ruimte uit van alle mogelijke gebruikers. Daarbij horen altijd de mensen met een beperking. 2. zijn alle (publieke) gebouwen en voorzieningen in principe voor iedereen toegankelijk. Van door de gemeente gesubsidieerde instellingen vragen we dat zij er actief aan werken dat alle Arnhemmers kunnen deelnemen aan hun activiteiten. 3. zetten we ons in voor de aanpak van analfabetisme voor jong en oud. 4. krijgen ondernemers tips voor het vermijden van hinder van borden en uitstallingen in de openbare ruimte.
4.6 Sport in Arnhem Sport is een belangrijke manier om Arnhem en Arnhemmers letterlijk in beweging te houden. Het CDA ziet de vele positieve effecten van het beoefenen van en betrokkenheid bij sport: gezondheid, bestrijden obesitas, stimuleren vrijwillligerswerk en sociale contacten. Onze
12
Verkiezingsprogramma gemeenteraadsverkiezingen 19 maart 2014
gemeentelijke taak is juist dat positieve effect te benadrukken en te zorgen dat ieder mens in Arnhem goed kan sporten. Met name organisatorisch en indien noodzakelijk soms financieel. Dus: 1. moeten alle Arnhemse sportaccommodaties op niveau zijn. Daarmee moet in ieder geval kunnen worden voldaan aan eisen van veiligheid en sportbond. Afgestemd op maximale tegemoetkoming aan de gebruikerseisen. 2. onderscheidt Arnhem zich blijvend als sportstad. Bij alle lokale evenementen wordt voortdurend verbinding gezocht met sportclubs in de stad, het liefst dichtbij en in de wijk. Sportclubs hebben een heel belangrijke wijkfunctie in de optiek van het CDA. 3. is de inzet van leden van sportverenigingen nodig om de exploitatie te ondersteunen en gebouwen in stand te houden. 4. heeft breedtesport meer prioriteit dan topsport. 5. stimuleren we het regionaal gebruik van sportaccommodaties. 6. wordt en blijft sport betaalbaar voor iedere Arnhemmer. 7. zal de gemeente Arnhem betaald voetbal niet financieren.
4.7 Armoede en sociale zekerheid Het CDA Arnhem wil dat iedereen die het niet zelfstandig redt, de hulp krijgt waar hij of zij behoefte aan heeft. Dit kan de gemeente bereiken door te zorgen dat het hulpaanbod eenvoudig toegankelijk is en dat er sprake is van de juiste (passende) ondersteuning. Armoedebestrijding zou moeten starten met kijken naar wat mensen zelf kunnen. De gemeente accepteert op geen enkele wijze fraude op het terrein van sociale zekerheid. Elk fraudebedrag wordt teruggevorderd en bij recidive wordt het bedrag vermeerderd met een boete. Dus: 1. maakt het CDA zich hard tegen armoede. Deze is voor ons op geen enkele manier acceptabel. Wij zetten daarbij stevig in op extra werkgelegenheid in Arnhem en op een schulddienstverlening die geen wachtlijsten mag kennen en die werkt volgens het principe dat mensen geactiveerd worden om het in de toekomst zelf beter te kunnen doen. 2. is het in de preventieve sfeer belangrijk dat inwoners van de stad elkaar kunnen helpen. Preventie kan soms vrijwillig zijn, hulpverlening gebeurt door gebruikmaking van professionals die snel en adequaat werken. Daarvoor is armoede een te ingrijpend probleem. 3. faciliteert de gemeente organisaties die hulp bieden. Deze zijn goed vindbaar via een gemeentelijk loket, waarbij inwoners met vragen terecht kunnen. 4. worden charitatieve instellingen zoals de voedselbank of 2Switch ondersteund. Kan het niet financieel, dan in faciliteiten. 5. vraagt fraude op het sociaal terrein om twee zaken: hulp om de volgende keer niet meer te frauderen, maar ook om straf als men bewust fraudeert. 6. breiden we de doelgroep van de Gelrepas uit naar de mensen die tot 120% van de bijstandsnorm ontvangen. Dat doen we onder meer door scherp te kijken naar welke voorzieningen door de Gelrepas worden betaald. 7. is bestrijding van armoede een opdracht aan de hele Arnhemse gemeenschap. Daarom werkt de gemeente actief samen met de kerken, kerkelijke instellingen, het Rode Kruis, de Zonnebloem, de Dullaert Stichting, enzovoort.
13
Verkiezingsprogramma gemeenteraadsverkiezingen 19 maart 2014
4.8 Maatschappelijke ondersteuning De Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) geeft de gemeente de opdracht om op lokaal niveau vorm te geven aan ’zorg voor elkaar’. Maar dat gaat wel gepaard met veel verantwoordelijkheid en een forse extra bezuiniging vanuit het rijk. De gemeenteraad kan alleen goed inzicht hebben of de juiste zorg wordt geboden, als bekend is welke zorg (binnen wijken) nodig is. Het is voor de gemeente dan ook een kwestie van bewuste keuzes maken en je daaraan houden. Voor ons staat centraal dat Arnhem een fijn leefklimaat heeft, binnen een aantal (voor het CDA) onvoorwaardelijke eisen. Menselijke normen daarbij zijn bijvoorbeeld, dat er geen mens onvrijwillig op straat slaapt, er niemand onder het bestaansminimum komt, en we naar elkaar omzien. Daarbij is het, mede gezien de financiële taakstelling, belangrijk dat we kunnen uitgaan van ieders individuele verantwoordelijkheid en zelfstandigheid. Samenwerking met verschillende partijen staat voor ons daarin centraal. Daarin ligt ook de sleutel tot besparing, volgens het CDA Arnhem. Dus: 1. zorgt de gemeente ervoor dat de basisvoorzieningen aanwezig zijn. Onze voorkeur gaat uit naar het werken met een persoonsvolgend budget (het budget volgt de persoon, nadat deze een keuze heeft gemaakt). De persoon is de beheerder van het budget. 2. realiseert de gemeente de zorg binnen de krapper wordende budgetten. In Arnhem moet de basiszorg gegarandeerd zijn. Gekeken wordt naar wat écht nodig is. Door strenger te indiceren kan de gemeente ervoor zorgen dat de hulp die nodig is, ook bereikbaar blijft. 3. zorgt de gemeente voor uitbreiding van preventie door inschakeling van vrijwilligers. 4. is zorg voor elkaar belangrijk waarbij de grens ligt bij de persoonlijke verzorging; dat blijft zorg die door professionals moet worden uitgevoerd als de betrokkene dat wil.
14
Verkiezingsprogramma gemeenteraadsverkiezingen 19 maart 2014
5
Onze leefomgeving
Het CDA wil dat meer gebruik gemaakt kan worden van de denkkracht van de inwoners en de bereidheid van velen om inspanningen te leveren voor een betere leefomgeving in de eigen straat of wijk. Arnhem scoort de tweede plek op de lijst van gevaarlijkste steden in Nederland (uit de top 10 van het Algemeen Dagblad 2013), dit is niet acceptabel. Toch zegt het resultaat van een onderzoek niet alles over de beleving van de bewoners van onze stad. Veiligheid heeft ook te maken met de kwaliteit van de leefomgeving.
5.1 Een aantrekkelijke stad Een aantrekkelijke stad vraagt om aantrekkelijke plekken. Dat is de straat en wijk waarin mensen wonen, winkelcentra en centrale plekken in de stad. De samenleving maken we met elkaar. Ook al kent Arnhem Noord meer stedelijke voorzieningen dan Arnhem Zuid, we zijn met Elden en Schaarsbergen één gemeente. De bereikbaarheid van voorzieningen binnen Zuid blijft een punt van aandacht net als het ervaren van overlast en onveiligheid. Om die samenleving veilig en leefbaar te houden is betrokkenheid bij eigen wijk of dorp belangrijk. Een schone wijk blijft makkelijker schoon. Dus: 1. wordt met de bewoners van een wijk elk jaar het onderhoud van groen, straten en pleinen bekeken en besproken. 2. hebben wijken voldoende voorzieningen voor kinderen, jongeren en senioren. 3. moet de Korenmarkt weer het bruisend en veilig hart van de binnenstad worden voor studenten, bezoekers en inwoners van Arnhem. 4. wordt Arnhem aangesloten op het nachtnet van de NS. 5. is de openbare ruimte voor iedereen. Deze wordt hiervoor ingericht zoals met het plaatsen van de strandstoelen bij de Lauwersgracht. Dit project wordt uitgebreid naar alle wijken in de stad. Ook worden recreatie- en sporttoestellen geplaatst om de sociale ontmoeting te bevorderen. 6. pleit het CDA voor vrijgeven van de koopzondagen. 7. wordt de binnenstad aantrekkelijker gemaakt door meer informatie ook in het Engels en Duits aan te bieden en een goede bereikbaarheid te stimuleren. Doel is de koppositie te houden van de beste binnenstad. Daarnaast heeft Arnhem de doelstelling om de groenste stad te zijn, een mode- sport en werkstad. 8. wordt het Kunstencluster met het Museum voor Moderne Kunst Arnhem en Focus Filmhuis gebouwd en worden de Schouwburg en Musis Sacrum verbouwd. 9. koesteren we onze stadsparken door optimaal onderhoud en een goede toegankelijkheid.
5.2 Bereikbaarheid Een leefbare stad is goed bereikbaar voor inwoners, bezoekers en ondernemers. Uitgangspunt is om die bereikbaarheid duurzaam vorm te geven voor de toekomst. Dit vraagt om keuzes voor bereikbaarheid per auto, openbaar vervoer (OV), per fiets of wandelend. Dus: 1. is het OV naar de binnenstad goedkoper dan het parkeren in de binnenstad. Een piektarief voor het OV wordt ingevoerd. 2. stimuleert de gemeente fietsen en wandelen door goed onderhoud en goede verlichting van fietspaden.
15
Verkiezingsprogramma gemeenteraadsverkiezingen 19 maart 2014
3. pakt de gemeente de top 10 aan van meest verkeersonveilige situaties in de stad en de wijken. Situaties op verkeersroutes met veel kinderen hebben hierbij voorrang. 4. wordt bij vernieuwing en groot onderhoud van openbare ruimte en gebouwen (zoals scholen, sport- en wijkgebouwen) rekening gehouden met toegankelijkheid voor mensen met een beperking.
5.3 Leefbaarheid Met z’n allen zorgen we voor een prettige stad om in te wonen. Alle inwoners dragen daaraan bij. De gemeente heeft de taak om basisvoorzieningen op het gebied van wegen, ruimtelijke ordening, milieu e.d. te regelen. Nieuwe manieren om invulling te geven aan de diverse kale plekken in en om de stad krijgen ook in Arnhem de ruimte, door bijvoorbeeld stadslandbouw op braakliggende terreinen en moestuintjes in de wijk te stimuleren. Daarnaast is leefbaarheid afhankelijk van de beleving van de omgeving. Voldoende beschikbare woningen en een antwoord op de toegenomen leegstand zijn belangrijk voor Arnhem. Het stedenbouwkundig beleid moet zich richten op het vitaal houden van de binnenstad. Deze moet compact worden gehouden en eerder verkleind dan uitgebreid. Nieuwe functies voor leegstaande panden (hergebruik) is zeer belangrijk en goed voor de werkgelegenheid. Daarbij dient de gemeente het voorbeeld te geven. Financiële middelen van gemeente, rijk en provincie dienen méér gericht te worden op de binnenstad: dan ontstaan er mogelijkheden voor o.a. het omvormen van leegstaande panden voor andere functies. Ook dient de openbare ruimte in de binnenstad te worden opgewaardeerd o.a. door het bovengronds brengen van de Jansbeek. Dus: 1. vraagt de leefbaarheid om een voldoende onderhoud van de hoofdwegen in de Arnhemse wijken. 2. is de luchtkwaliteit in de stad belangrijk. De komende vier jaar worden geluidsdempende maatregelen genomen/gestimuleerd langs doorgaande wegen in wijken en worden de tien plekken met de slechtste luchtkwaliteit aangepakt. 3. moeten kinderen (ook) weer buiten (kunnen) spelen. Het is daarom van belang dat elke buurt beschikt over buitenruimte (trapveldjes, jongeren en ouderen ontmoetingsplaatsen (JOOP)). Gedacht kan worden aan hangplekken en legale graffitiplekken. De inrichting vindt plaats in overleg met de (jeugd in de) wijk of buurt plaats. 4. bestrijden we de verstening van de buitenruimte door meer groen aan te brengen. In de stad worden duizenden bomen ter beperking van hitte en ter bevordering van koelte, een betere luchtkwaliteit en meer groen gepland. Dit zorgt voor een fraaier aanzicht, bevordert de koelte en draagt zo bij aan een gezondere leefomgeving. 5. beschikt een leefbare stad over geschikte woningen om in te wonen. De bouw van energiezuinige woningen wordt gestimuleerd. De gemeente stimuleert een voldoende aanbod van betaalbare huurwoningen en mogelijkheden voor starters op de woningmarkt. Studentenhuisvesting en -voorzieningen worden niet vergeten. 6. stimuleert de gemeente ondernemers en projectontwikkelaars om met oplossingen te komen om leegstand aan te pakken en het winkel- en kantorenoppervlak terug te brengen. De binnenstad en de winkelcentra Kronenburg en Presikhaaf krijgen extra aandacht. Voorzieningen zoals bibliotheken blijven bestaan.
16
Verkiezingsprogramma gemeenteraadsverkiezingen 19 maart 2014
7. stopt de gemeente met de ontwikkeling van kantoorpanden. Belangrijk is om de kern van winkelgebieden te ontwikkelen.
5.4 Veiligheid De veiligheid van een samenleving hangt samen met de sociale verantwoordelijkheid die mensen in hun eigen omgeving willen nemen. Een benadering van veiligheid die verdergaat dan de inzet van politie is de enige duurzame manier om de lokale samenleving veiliger te maken. Om escalatie te voorkomen is snel ingrijpen bij criminaliteit en overlast nodig. Voor de algemene veiligheid in de stad zet het CDA zich in voor een actieve betrokkenheid van alle inwoners en het nemen van algemene maatregelen die de veiligheid en daardoor de leefbaarheid in de stad vergroten. Dus: 1. wordt de inzet van politie het beste lokaal geregeld. De burgemeester gaat in gesprek met inwoners en ondernemers om drie prioriteiten per wijk vast te stellen. 2. vindt het contact met de politie in de wijk plaats op een herkenbare plek zoals een winkelcentrum of school. 3. wordt cameratoezicht waar nodig toegepast ter voorkoming van vandalisme. 4. ontmoedigt het CDA drugsgebruik en wil ze het aantal coffeeshops terugdringen. 5. stimuleert het CDA het opzetten van een website ‘gezocht in Arnhem’ voor een actieve opsporing van delinquenten. 6. vindt waar nodig verlichting van schaduwplekken plaats. 7. pakken we de veroorzakers van vandalisme hard aan en herstellen we kapotte zaken zo snel mogelijk. 8. pakken we preventie van mensenhandel, loverboys en prostitutie op door onder meer voorlichting op scholen.
17