DE MENS CENTRAAL Collegeverantwoording 2006 - 2010
februari 2010
de mens centraal
1
INHOUD
Een betere stad Het college Het college en de gemeenteraad Het college en de burgers Het college en het maatschappelijk middenveld Het college en het bedrijfsleven Het college en de regio Het college en de andere overheden De financiën Het personeel en de organisatie Resultaten per portefeuille
Bijlagen: Collegeakkoord 2006-2010 Portefeuilleverdeling april 2006 Portefeuilleverdeling vanaf januari 2009 30 Topprioriteiten (voorjaar 2009)
de mens centraal
2
EEN BETERE STAD Voor u ligt de Collegeverantwoording 2006-2010. Bij de start van deze bestuursperiode heeft de gemeenteraad met een motie van de VVD opgeroepen tot iets nieuws voor Hoorn: een kennismakingsdebat tussen de raad en het nieuwe college. Dat debat heeft plaatsgevonden op 18 mei 2006. Nu, aan het einde van de bestuursperiode komen wij - ook voor het eerst - met een verantwoording van ons college aan de raad over de hele bestuursperiode. Onze verantwoording is een beeld in vogelvlucht over de afgelopen vier jaar. We sluiten af met een aanvullend overzicht per portefeuille van overige resultaten. Toekomstbestendige stad Wij hebben hard en met hart en ziel gewerkt aan een betere en toekomstbestendige stad. Samen met de gemeentelijke organisatie en samen met de gemeenteraad. De afgelopen periode hebben wij ruim zeshonderd voorstellen aan de raad voorgelegd. Ondanks politieke meningsverschillen hebben college en gemeenteraad de wil en de bereidheid om samen goede dingen te bereiken voor de stad. College en raad hebben elkaar daarbij nodig en vullen elkaar daarin aan. 80 miljoen geïnvesteerd Het geheel overziend kunnen wij concluderen dat de stad er beter voorstaat dan vier jaar geleden. Er is in de periode 2006 – 2010 voor bijna 80 miljoen geïnvesteerd in de stad en de mensen in die stad. De herinrichtingsplannen voor de binnenstad zijn afgerond. Er ligt een masterplan infrastructuur. Het verminderen van toekomstig en achterstallig onderhoud kreeg vorm door betere gebouwen voor verenigingen, herstel van kademuren en bruggen en meerjarenplannen. Er kwam een klimaatvisie, een bomenbeleidsplan en een duurzaamheidsfonds. Jeugd Maar er is ook en vooral geïnvesteerd in mensen. In het bijzonder in de jeugd. Dat gebeurde onder andere met een verdubbeling van het budget voor speeltuinen, het verbeteren van de verkeersveiligheid bij scholen, een gesloten keten voor de jeugdzorg en nieuwe scholen. Maar ook door het regelen van stageplekken bij bedrijven voor het beroepsonderwijs, een jongerenloket om jongeren snel aan werk te kunnen helpen en maatregelen om het voortijdig van school gaan zonder diploma van jongeren tegen te gaan. Kwetsbare groepen Kwetsbare groepen hadden onze speciale aandacht. De gemeenteraad ging akkoord met ons plan om 300.000 euro beschikbaar te stellen voor armoedebeleid. Er kwam een winteropvang voor dak- en thuislozen. Met het inburgeringsbeleid voor nieuwe inwoners van niet-Nederlandse komaf behoort Hoorn tot de top van Nederland. En met de nazorg van ex-gedetineerden, om te voorkomen dat zij in hun oude gedrag terugvallen, trekt Hoorn zelfs internationaal belangstelling. Koninklijke interesse is er voor het Microfinancierings Ondernemerspunt, waarvoor de gemeente 80.000 euro uittrok. Sociaal- economisch flink vooruit Op sociaal- economisch gebied hebben we flinke vooruitgang geboekt. Op de ranglijst van de vijftig grootste gemeenten in Nederland stegen we van een 28ste plaats in 2007 naar een 19e plaats in 2009. Het aantal werklozen daalde in de periode van 2006 tot en met 2009 tot minder dan vijftienhonderd. We scoren vooral goed als het gaat om jeugdwerkloosheid en de groei van werkgelegenheid. Met het aantal bijstandontvangers staan we in Hoorn op een tiende plaats. Wat betreft de participatie van vrouwen staat Hoorn met plaats vier zeer hoog op de ranglijst.
de mens centraal
3
Grote projecten Een van de belangrijkste projecten voor de ontwikkeling van de stad was de aankoop en herbestemming van het voormalige gevangeniseiland Oostereiland. Met de ontwikkeling van een visie op het Stationsgebied, inclusief nieuwe onderdoorgangen onder de provinciale weg en het spoor ligt er een gedegen basis voor de versterking van het gehele centrum. De nieuwe wijk Bangert en Oosterpolder ontwikkelt zich. Van de ruim 1.700 nieuwe woningen die er de afgelopen vier jaar bijkwamen, staan er meer dan duizend in Bangert en Oosterpolder. Niet voorzien Van de zaken die wij ons aan het begin van onze bestuursperiode hebben voorgenomen is zo’n driekwart tot stand gekomen. De economische crisis zorgde helaas ook voor vertraging bij de zo vurig al lang gewenste bioscoop en dansgelegenheid in vrijetijdspark Blauwe Berg. De nieuwe ijsbaan hier is een groot succes. Maar er zijn ook onderwerpen opgepakt die niet waren voorzien, maar waarvan we vonden dat ze moesten gebeuren. Dat was het geval met de regionale aanpak van jeugd en alcohol, de invoering van reclamebelasting, het Bomenbeleidsplan en de voorbereidingen voor de komst van een tweede stadsspeeltuin. Voor een compleet beeld van wat is bereikt verwijzen wij naar de jaarstukken, het Collegeuitvoeringsprogramma Halverwege, de jaarlijkse burgerjaarverslagen en de sociaal jaarverslagen. In het afsluitende verantwoordingsdebat in de raadsvergadering op 18 februari zullen wij meer persoonlijk onze drijfveren en beleving in deze bestuursperiode toelichten. Hoorn, 2 februari 2010
Het college van burgemeester en wethouders van Hoorn,
Dr. G.O. van Veldhuizen, burgemeester
J.H. van Es, wethouder financiën, ruimtelijke ordening en volkshuisvesting
Mevrouw C.G. van Weel-Niesten, wethouder stadsbeheer, verkeer, sport, kunst, grondbedrijf, personeel & organisatie
J.A. de Boer, wethouder economische zaken, milieubeleid, sociale zaken en werkgelegenheid
R.J.R. Witteveen, wethouder welzijn, volksgezondheid en onderwijs
Mr. F.G. Mencke, secretaris
de mens centraal
4
HET COLLEGE De start Na een korte periode van onderhandeling presenteerde een coalitie van de PvdA, VOCHoorn, CDA en GroenLinks op 21 maart 2006 het Collegeakkoord 2006-2010. Het akkoord draagt als motto De mens centraal en is als bijlage 1 bij deze verantwoording gevoegd. Op 4 april 2006 benoemde de gemeenteraad vijf wethouders: J.H. van Es (PvdA) C.A. van der Maat (VOCHoorn) Mw. C.G. van Weel-Niesten (CDA) J.A. de Boer (GroenLinks) R.J.R. Witteveen (PvdA). Met burgemeester G.O. van Veldhuizen en toenmalig gemeentesecretaris J.A.M. Bakker ging het nieuwe college op 5 april 2006 van start door onder andere de portefeuilleverdeling vast te stellen (zie bijlage 2).
Het Collegeuitvoeringsprogramma 2006-2010 Ons collegeakkoord opende met ‘Uitspraken van de vorige gemeenteraad worden uitgevoerd’ en noemde vervolgens 43 concrete punten die uit de collegeonderhandelingen waren voortgekomen. In de zomer van 2006 zijn deze voornemens, met alle andere onderwerpen die een rol speelden of gingen spelen, verwerkt tot een vierjarencollegeprogramma. Dat was een nieuw fenomeen in Hoorn. Verdeeld over zeventig onderwerpen werden doelen en voornemens aangegeven en werd een brug geslagen naar de in mei 2005 door de raad vastgestelde Stadsvisie 2005-2025. Ook werd de relatie gelegd met de 25 onderwerpen uit de Beleidsagenda van de raad, die in november 2006 verscheen. Dit Collegeuitvoeringsprogramma 2006-2010 hebben wij op 5 december 2006 vastgesteld. In mei 2008 hebben wij ons Collegeprogramma Halverwege gepresenteerd. Daarin hebben wij aangegeven wat bereikt was in de eerste helft van de periode en wat er op de rol stond voor de tweede helft.
Van ontwikkelgemeente naar beheergemeente: inzet van de financiële voorspoed In de periode 2006 – 2010 is nog een groot aantal projecten ontwikkeld, maar tegelijk is de omslag gemaakt van ontwikkelgemeente naar beheergemeente. Wij werden daarbij geholpen door een periode van financiële voorspoed. Door het ‘trap-op/trap-af’-principe (als de rijksuitgaven stijgen of dalen, stijgen of dalen de inkomsten voor gemeenten mee) ontvingen we veel extra uitkeringen in het gemeentefonds. De opbrengst uit verkoop Nuon- aandelen kwam daar nog bij. Investeringsvolume (€ x 1000) 30000
25000
23918 22620
20000
18124 15314
15000
2006 2007 2008 2009
10000
5000
0 Bron: Planning en Control, Gemeente Hoorn
de mens centraal
5
In totaal hebben wij in de periode 2006 – 2010 bijna 80 miljoen euro geïnvesteerd. Wij hebben ons in onze voorstellen aan de gemeenteraad gericht op duurzame investeringen, die Hoorn meer toekomstbestendig maken voor de inwoners en gebruikers en die uitgaan van planmatig beheer om achterstallig onderhoud te voorkomen. Wij noemen de herinrichtingen in de binnenstad, het herstel van kademuren en bruggen, het baggeren, de maatregelen uit het Havenplan, projecten uit het Masterplan Hoofdinfrastructuur, betere accommodaties voor verenigingen met minder onderhoud, de aanpassing van het Westfries Museum. En in de lijn van ons motto hebben wij extra in mensen geïnvesteerd. Bijvoorbeeld met de verdubbeling van het budget voor speelterreinen, door € 300.000 per jaar méér beschikbaar te stellen voor armoedebeleid, en met een nieuwe school voor het speciaal onderwijs De Eenhoorn.
Meer samenwerking en afspraken Een beheergemeente is duidelijk naar haar partners: in deze periode zijn veel meerjarenbeleidsplannen opgesteld of vernieuwd, beheerplannen vastgesteld en prestatieafspraken vastgelegd. Gedurende de gehele periode is veel energie gestoken in het bij elkaar brengen van verschillende organisaties om tot meer samenwerking te komen, versnippering te voorkomen en de bestaande voorzieningen intensiever te gebruiken. Wij beschouwen ook dat als een investering in de stad voor vele jaren.
Communicatie en relatiebeheer Bij goed beheer behoren goede relaties. Verbetering van de communicatie. Beter gebruikmaken van nieuwe communicatiemiddelen. Actief zijn naar burgers, instellingen en het bedrijfsleven en elkaar inschakelen als partner, bijvoorbeeld via beginspraak. Dat zijn de rode draden geweest in deze periode. Wij hebben als college en als individuele bestuurder veel geïnvesteerd in de relatie met anderen, ook met andere overheden: soms met een goed resultaat en soms wat minder. Veel tijd is gestoken in overleg om draagvlak te creëren voor oplossingen die het algemeen belang dienen, maar door het individu minder gewaardeerd worden. Het valt niet mee om ieder tevreden te krijgen. Sterker nog het is vaak niet mogelijk. Wij zijn de gesprekken nooit uit de weg gegaan. En wat het resultaat van een overleg ook was, wij hebben altijd onze best gedaan om na afloop van een aangelegenheid weer als partners met de ander verder te kunnen. Wij komen op onze relaties verderop terug.
Duurzaam Hoorn en Milleniumgemeente Als groot thema kwam het begrip duurzaamheid in deze periode prominent op de agenda. Een aantal van de moties van de raad ging over duurzaamheid en in april 2008 hebben wij alle inwoners en bedrijven uitgenodigd om mee te denken over de vraag wat de gemeente Hoorn kan doen aan het terugdringen van CO-2 uitstoot. Het werd de basis voor de gemeentelijke klimaatvisie. Deze visie is ondersteund door 2009 uit te roepen tot Jaar van het klimaat en de campagne Puur Hoorn te starten. Na het besluit van de raad in november 2009 om een deel van de Nuon-gelden te bestemmen voor een duurzaamheidsfonds zijn de eerste uitgangspunten daarvoor in februari gepresenteerd. Intussen zijn regelingen voor duurzaamheid in de praktijk getroffen. Dan gaat het om: - energiebesparingsregelingen (bestaande bouw, minima en maatregelen voor gemeentelijke gebouwen) - de voorbereiding van een visie op openbare verlichting - uitgangspunten voor een duurzaam wagenpark (het wachten is op de technische voorzieningen) - beperking van toepassing van bestrijdingsmiddelen en de consequenties daarvan.
de mens centraal
6
Op 24 juni 2008 heeft de raad besloten Hoorn uit te roepen tot Millenniumgemeente. Deze campagne geeft invulling aan de in 2000 afgesproken VN-Millenniumdoelen. Wereldleiders van 189 landen spraken af om gezamenlijk te vechten tegen armoede en honger, ongelijkheid tussen man en vrouw, milieuverontreiniging en HIV/AIDS. Bovendien spraken ze af om in te zetten op verbetering van de toegang tot onderwijs, gezondheidszorg en schoon water. Deze beloften zijn samengevat in de acht doelen. De doelen moeten in 2015 zijn gehaald. Tot 2015 ondersteunt Hoorn ieder jaar initiatieven die een bijdrage aan deze doelen leveren. Voorbeelden hiervan zijn de werkgroep Fairtrade, duurzame cadeaus zoals fairtrade voetballen en de fietsactie voor Day for Change. De gemeente betrekt hierbij zoveel mogelijk burgers, bedrijven en instellingen.
Financiële crisis en recessie In de loop van 2008 werd duidelijk dat ook ons land en onze gemeente betrokken raakten bij een wereldwijde financiële crisis, gevolgd door een recessie waarvan duur en diepte niet waren te voorspellen. Omdat onze gemeente er financieel goed voorstond, konden wij direct in actie komen en ruimte zoeken binnen de mogelijkheden die een gemeente heeft. De raad heeft ons voorstel overgenomen om een Stimuleringsfonds economische ontwikkeling in te stellen met als doelstellingen: werkgelegenheid stimuleren en werkloosheid voorkomen, kwetsbare groepen beschermen en duurzaam zijn. De raad heeft daarvoor in mei 2009 1 miljoen euro beschikbaar gesteld. Wij hebben het maatregelenpakket Kansenkaart opgesteld en in gang gezet. Het overgrote deel van de maatregelen uit de kansenkaart is inmiddels uitgevoerd, zoals extra personeel voor het GWI, social return bij inkoop- en aanbesteding, bijdragen aan evenementen waar sponsoring wegviel, intakepunt mircofinanciering en veel overleg met ontwikkelaars van grote projecten (zoals woningbouw) om daar de vaart erin te houden.
Wijziging samenstelling college Eind 2008 deed zich een wijziging voor in de samenstelling van ons college. Na bijna drie jaar coalitiedeelname besloot VOCHoorn in december 2008 niet langer deel te nemen aan de coalitie. Als consequentie hiervan diende wethouder C.A. van der Maat begin januari 2009 zijn ontslag in. De achtergronden van deze besluiten zijn besproken in de raadsvergadering van 27 januari 2009. Overeenkomstig het voorstel van de coalitiepartners heeft de gemeenteraad geen nieuwe wethouder benoemd. Wij zijn verdergegaan met vier wethouders en hebben de onderwerpen uit de portefeuille van wethouder Van der Maat onderling verdeeld (zie bijlage 3). Kort hierna, op 24 februari 2009, werd onze burgemeester door de gemeenteraad herbenoemd voor zijn tweede periode. Inmiddels hadden wij afscheid genomen van gemeentesecretaris J. Bakker die per 1 januari 2009 gebruik maakte van de flexibele pensioenregeling. Per 1 maart 2009 trad de heer F.G. Mencke aan als nieuwe gemeentesecretaris, net op tijd voor het laatste jaar van deze bestuursperiode.
Dertig topprioriteiten Onze ambities, met de uitvoering van eerdere besluiten van de raad erbij, waren hoog. De lat werd nog hoger gelegd door een steeds actievere gemeenteraad. Toen begin 2009 extra inspanningen waren vereist vanwege de financiële crisis waren de signalen uit de organisatie en in ons college niet mis te verstaan. Er moesten niet alleen prioriteiten worden gesteld, maar er moest ook worden gekozen wat er deze periode níet meer zou worden aangepakt. Na overleg met directie en afdelingshoofden hebben wij gekozen voor dertig topprioriteiten: onderwerpen die gereed of zover als mogelijk gereed moesten zijn aan het eind van deze periode (bijlage 4). Als er bestuurlijk of ambtelijk te veel tegelijk speelt gaan deze dertig absoluut voor. Om dat te onderstrepen hebben wij ruim twintig onderwerpen genoemd die wij hebben doorgeschoven naar de volgende bestuursperiode. Met de vaststelling van de Kadernota 2009 in juni 2009 heeft de raad niet alleen de topprioriteiten maar ook het doorschuiven van onderwerpen overgenomen.
de mens centraal
7
Het loopt soms anders Aan het einde van de periode stellen wij vast dat wij op een aantal dossiers, ondanks de gepleegde inspanningen, het beoogde resultaat niet hebben behaald. Wij noemen er een paar die ons na aan het hart liggen. Hoorn heeft nog geen bioscoop, grote dansgelegenheid en hotel erbij. De fietsers kunnen nog niet veilig oversteken over de Provincialeweg bij het Keern. De stadsmarketing staat in de steigers en de voorbereidingen voor de organisatie ervan zijn in volle gang. Het Integraal Huisvestingsplan Voortgezet Onderwijs ligt er nog niet, maar er zijn grote stappen vooruit gezet. College en schoolbesturen werken aan een principeovereenkomst. Daarbij worden schoolbesturen zelf verantwoordelijk voor hun huisvesting, met de bijbehorende middelen en het economisch eigendom van de gebouwen en op basis van een aantal duidelijke uitgangspunten. Daar staat tegenover dat er resultaten geboekt zijn die niet waren voorzien in ons eerste collegeprogramma of in de beleidsagenda van de raad. Wij noemen enkele uiteenlopende voorbeelden: de Copernicusschool en de sporthal erbij zijn geheel vernieuwd, het regionale project Jeugd en Alcohol is van de grond gekomen, de tweede stadsspeeltuin is in voorbereiding, we hebben een Bomenbeleidsplan en Hoorn heft sinds kort reclamebelasting.
Het motto: de mens centraal Wij hebben onze krachten ingezet om de prachtige woonstad Hoorn met haar grote aantrekkingskracht voor bezoekers verder te ontwikkelen en vooral goed te beheren. In het bijzonder hebben wij onze inspanningen gericht op mensen. Waar wij in ‘stenen’ hebben geïnvesteerd was dat vanuit de gedachte van duurzaamheid omdat een hele, veilige stad met sterke voorzieningen tegen een stootje kan. En dat zal in de volgende bestuursperiode nodig zijn. Wij hebben de eigen kracht van de burgers aangesproken om actief te zijn voor de eigen straat, de eigen buurt, de eigen wijk of de eigen groep. En met anderen is veel ingezet om bij te dragen aan de mogelijkheden om door werk in eigen onderhoud te voorzien. Aantal werklozen 3000
2500
2000 2006
1500
2009
1000
500
0 Bron: UWV
Wij hebben naast het algemeen belang ook de individuele belangen in het oog gehouden en onze inspanningen gericht op degenen die niet voor zichzelf (kunnen) opkomen. Een van onze drijfveren was dat onze inspanningen voor de Hoornse jeugd doorwerken naar hun toekomst. Uit de Atlas voor de gemeenten over deze periode, waarin de vijftig grootste gemeenten onder de loep worden genomen citeren wij dat wij in deze bestuursperiode zijn vooruitgegaan op sociaal economisch gebied. Wij stegen van plaats 28 in 2007 naar plaats 19 in 2009. Wij hebben een zeer laag werkloosheidspercentage in vergelijking met de andere grote steden (vijfde plaats). Hoorn scoort vooral goed als het gaat om langdurig werklozen (stijging van plaats 11 naar plaats 4), jeugdwerkloosheid (stijging van plaats 27 naar 19) en groei van werkgelegenheid (plaats 5).
de mens centraal
8
HET COLLEGE EN DE GEMEENTERAAD Meer dan 600 voorstellen aan de raad Hoorn is een actieve gemeente en dat geldt ook voor het hoogste orgaan: de gemeenteraad. Meer dan 600 voorstellen hebben wij in deze periode aan de raad en de commissie voorgelegd. We noemen in dit gedeelte van de verantwoording al een aantal voorbeelden en bij de Resultaten per portefeuille staan er meer. De 25 onderwerpen uit de Beleidsagenda van de raad zijn alle aan de orde geweest in raad of commissie. De sociale veiligheid, bedrijventerrein ’t Zevenhuis, het Integraal Huisvestingsplan Voortgezet onderwijs, Jeugdzorg, Oostereiland en Stationsgebied hebben in 2009 de status van topprioriteit gekregen. Voor enkele andere onderwerpen uit de beleidsagenda is het besluit gevallen om daaraan in deze periode niet verder te werken (zoals de Centrale bibliotheek en het gebied Pelmolenpad/Vale Hen).
Initiatiefbesluiten en moties De raad kwam met enkele initiatiefbesluiten, zoals in 2009 de tegemoetkoming met € 50 extra bijstand aan 60-plussers voor hun ziektekosten. Daarnaast breidde de raad onze ‘orderportefeuille’ in deze periode uit met 92 moties. Dat leidde tot de aanpak van veel nieuwe onderwerpen zoals de tweede stadsspeeltuin, een bomenbeleidsplan en duurzame verlichting. De laatste twee kregen in het voorjaar van 2009 de status van topprioriteit. De oproepen van de raad leidden tot ondersteuning van uiteenlopende nieuwe initiatieven zoals de historische route in Blokker en Zwaag, de vertoning van de film van Al Gore voor leerlingen van het voortgezet onderwijs, de aanplant van 26 kersenbomen, de microfinanciering en de Veteranendag. Ook bestaande activiteiten verkregen ondersteuning, zoals carnavalsvereniging ’t Masker of een extra impuls, zoals het ruimer openbaar gebruik van de Statenpoort. In de Kadernota 2009 hebben wij aangegeven van welke moties de uitvoering uit tijdgebrek moet doorschuiven naar de volgende periode.
Future proof In de beleidsagenda van de raad was de eventuele actualisering van de Stadsvisie 2005-2025 opgenomen. In een motie vroeg de raad om samen te bekijken of Hoorn ’future proof’ was. In de zomer van 2008 hebben raadsleden en ons college een eerste verkenning daarvan gedaan. Dat gebeurde door toetsing van de vier centrale opdrachten uit de Stadsvisie. Daaruit kwam niet direct de noodzaak naar voren om tot actualisering over te gaan. Vanwege de vele overige prioriteiten is daaraan daarom verder geen vervolg gegeven. Vragen en toezeggingen Een raad van drieëndertig leden, aangevuld met meer dan twintig commissieleden, kan in de rondvraag meer vragen dan wij ter plekke kunnen beantwoorden. Dat leverde zoveel toezeggingen op dat het nakomen daarvan in het gedrang kwam. Vanaf halverwege 2008 hebben wij een permanent bewakingssysteem gehanteerd voor de afdoening. Over de afwerking rapporteren wij sindsdien regelmatig aan de raadscommissie. Maar belangrijker nog: bijna alle toezeggingen hebben we kunnen nakomen. In een overdrachtsdossier zullen wij de nog openstaande toezeggingen overdragen aan het nieuwe college.
de mens centraal
9
Schriftelijke vragen Buiten de raads- en commissievergaderingen om ontvingen wij van de fracties een steeds groter wordend aantal schriftelijke vragen (ex art.43 van het reglement van orde). In totaal kregen wij in de deze bestuursperiode 249 vragen van fracties, waarvan het recordaantal van 99 vragenbrieven in 2009. Aantal ontvangen brieven schriftelijke vragen art.43 reglement van orde van de raad 2006-2010 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0
1e helft 2e helft totaal
2006
2007
2008
2009
2010
Tot en met 2008 hebben wij door een strak beantwoordingsysteem vrijwel alle vragen binnen de voorgeschreven periode van dertig dagen na ontvangst kunnen beantwoorden, met zo nu en dan een tussenbericht. Bijvoorbeeld als wij informatie elders vandaan moesten ontvangen. Ondanks hetzelfde bewakingssysteem was tijdige beantwoording over 2009 nog maar het geval in tweederde van de gevallen. Het lijkt ons goed hierover aan het begin van de volgende periode met elkaar in gesprek te gaan.
Brieven en notities In de actieve informatieplicht hebben wij voorzien door veel schriftelijke informatie aan de raad in de vorm van brieven en notities. Als we het laatste volle jaar 2009 als voorbeeld nemen: wij verzonden ruim 230 brieven/notities aan de raad en in een twintigtal gevallen was dat aanleiding voor de raad om het onderwerp alsnog te agenderen in de commissie: voor toelichting en meningvorming. Voorbeelden daarvan zijn bermmonumenten, busverkeer Nieuwe Steen, kermissen en marktbeleid. In een enkel geval gebeurde dit om het alsnog in de vorm van een raadsvoorstel terug te zien: het sociaal raadsliedenwerk en het atelierbeleid.
Informatiestromen Het voert te ver om in het kader van deze verantwoording dieper in te gaan op de invulling van de actieve informatieplicht en op vragen als wat moet worden verstaan onder het begrip kader, hoe ver controle gaat of wat een politiek relevant detail is. Maar wij constateren wel dat er in deze periode een overdaad aan correspondentie is ontstaan tussen ons en de raad. Wij bevelen de nieuwe raad en het nieuwe college aan om het hierover met elkaar aan het begin van de nieuwe periode (en ongetwijfeld ook daarna) te hebben. Het is tijd voor een gezamenlijke nieuwe balans en voor nieuwe vormen van informatieverstrekking die het werk kunnen verlichten, in het bijzonder voor de organisatie. Samen vanaf het begin een beperkt aantal topprioriteiten vaststellen en deze tussendoor actualiseren lijkt ons het overwegen waard.
de mens centraal 10
HET COLLEGE EN DE BURGERS Over onze relatie met de burgers verschijnt ieder jaar het Burgerjaarverslag van de burgemeester. Uit de veelheid van onderwerpen daarin blijkt hoeveel verschillende rollen wij daarbij vervullen. De raadscommissie heeft desgevraagd geadviseerd om niet te stoppen met het burgerjaarverslag wanneer dit niet meer wettelijk verplicht zou zijn.
Hoorn 650 jaar oud en 70.000 inwoners In deze periode bereikte onze gemeente in 2009 de mijlpaal van 70.000 inwoners. De laatstbijgekomenen hebben de viering van het 650-jarig bestaan van de stad in 2007 gemist. De keuze van de vorige raad om de voorbereiding van die viering in handen te leggen van een stichting bleek een gelukkige. De stichting is erin geslaagd het organisatietalent in de stad aan te boren en te organiseren en kwam met een programma dat zo’n 270 activiteiten omvatte. Uit een internetpeiling na afloop van het feestjaar bleek dat inwoners van Hoorn de evenementen gemiddeld met een 7,1 waardeerden. De samenwerking tussen de stichting en gemeente op bestuurlijk en ambtelijk niveau was goed. Het 650-jarig bestaan van de stad is financieel afgesloten met een overschot van € 44.000. Dit geld is als overgangs- en stimuleringssubsidie gegaan naar een aantal succesvolle evenementen en initiatieven uit het feestjaar. De slogan van het feestjaar ‘Hoorn moet je voelen’, heeft een vervolg gekregen en maakt nu deel uit van het nieuwe beeldmerk voor de gehele stad. Op 25 maart 2008 werd bij het Westfries Museum een gevelsteen onthuld als blijvende herinnering aan het feestjaar en als dank voor de inspanningen van Stichting Hoorn 650.
Informatie en communicatie Er is in 2008 schriftelijk onderzoek gedaan naar het gebruik en de waardering van de gemeentelijke communicatie. Het was een vervolg op een vergelijkbaar onderzoek uit 2003. Het gebruik en de waardering van de gemeentelijke informatie zijn over vrijwel de hele linie verbeterd. Dat geldt voor de gemeentelijke media, voor de schriftelijke communicatie met burgers en voor de contacten met ambtenaren en bestuurders. Het rapportcijfer voor de gemeentelijke communicatie als geheel is 6,5. Dat kan dus beter. Naast de vertrouwde gemeentelijke informatiepagina’s in het Westfries Weekblad neemt de website een steeds grotere plaats in de communicatie in. Deze moet goed en makkelijk toegankelijk zijn. Wij zijn flink gestegen op de ranglijst in deze periode. Burgers waardeerden de website in 2007 met 6,9. Er werd met name gevraagd om verbetering van de zoekfunctie. Website ranglijst (2006: 458 gemeenten, 2009: 441 gemeenten)
210
198
190 170 150
135
130
2006
110
2009
90 70 50 30 10 Bron: Overheid.nl Monitor
de mens centraal 11
We zijn nog volop bezig met een samenhangende verbetering van de website. Er is net in januari 2010 een nieuwe zoekmachine ingevoerd. Burgers moeten ook zelf hun informatie makkelijk bij ons kwijt kunnen. Zij maken actief gebruik van e-mails. Wij scoren in een onderzoek met mystery guests goed op het snel beantwoorden van e-mails, en zelfs het hoogst op het gebruik van taal in e-mails. Daar draagt zeker het organisatiebrede taalproject Helder Hoorns aan bij. Dat project is gericht op alles wat wij schrijven, van formulieren tot voorstellen. Het tijdig beantwoorden van burgerbrieven ligt nog lang niet op het streefgetal van 90 procent binnen dertig dagen. De telling over 2009 is nog niet helemaal afgesloten maar het zal op zo’n 71% uitkomen. De tijdige afhandeling van klachten ligt op een veel hoger percentage. Beide onderwerpen blijven aandachtspunten voor de volgende periode.
De Buitenlijn Een prima communicatiemiddel is de Buitenlijn gebleken die in deze periode is ingevoerd. De meldingen stromen centraal binnen en worden direct uitgezet. De afwerking en terugkoppeling wordt goed gedaan door de vaste medewerkers. Daarmee is het tegelijk een goede leerschool voor het op te zetten Klant Contact Centrum. Er is toegezegd in het volgende Burgerjaarverslag ook de gegevens over de Buitenlijn mee te nemen.
Beginspraak en burgerinitiatief Over beginspraak hebben wij in 2007 beleid vastgesteld om af te bakenen wanneer dat een bruikbaar instrument is. Voorbeelden van toegepaste beginspraak in deze periode zijn: de nieuwe begraafplaats (een groep bewoners denkt mee om de inrichting van de nieuwe begraafplaats vorm te geven), de klimaatvisie, de fietsnota, de voorbereiding van het Masterplan Hoofdinfrastructuur, de ontwikkeling van Oostereiland en rondetafelgesprekken met marktkooplieden en winkeliers over het nieuwe marktbeleid. In de wijkaanpak is de standaard in Hoorn dat bewoners vanaf het allereerste stadium worden betrokken bij het maken van wijkplannen. Bijzonder was het burgerinitiatief voor een Veteranenmonument. Gemeente en initiatiefnemers dragen elk 35.000 euro bij. De initiatiefnemers werken hard aan de uitvoering van de plannen in samenspraak met de gemeente en de Commissie Beeldende Kunst. Verwacht wordt dat het monument, dat op Oostereiland komt, in 2011 kan worden onthuld.
Inspraak en raadpleging Waar inspraak is voorgeschreven is daartoe uiteraard gelegenheid gegeven, zoals bij de grote hoeveelheid bestemmingsplannen die in deze periode zijn opgesteld. Bij grote onderwerpen, zoals het verkeersplan binnenstad, zijn de bewoners actief benaderd en dat heeft uiteindelijk geleid tot veel aanpassingen in het plan. Nieuwe tijden vragen om nieuwe middelen: inmiddels beschikken wij over een digitaal stadspanel waarbij iedere inwoner zich kan aansluiten. Onlangs hebben wij bij de uitwerking van een motie over openingstijden van Burgerzaken voor het eerst het panel geraadpleegd en met een goede respons. Het onderzoek naar de Staat van de gemeente is een andere vorm om de ervaringen van burgers te meten. Cijfers voor dienstverlening geven inzicht of we op de goede weg zijn en waar het beter kan.
de mens centraal 12
De relatief lage score van Hoorn bij burgers als klant van de gemeente in 2007 werd vooral veroorzaakt door het oordeel over de wachttijden en de openingsuren. Nu al wordt er op afspraak gewerkt. Ook hebben wij de raad een voorstel gedaan voor openstelling op maandagavond, een wens van onze inwoners. Op andere onderdelen scoorde Hoorn bovengemiddeld: met name in de categorie ‘burger als partner van de gemeente’ (cijfer 7). Oordeel burgers als klant van de gemeente (rapportcijfer) 10 9 8 7
6,9
7,0
6
2006
5
2009
4 3 2 1 Bron: Waarstaatjegemeente.nl
Vertrouwde meetmethoden als de leefbaarheidsmonitor zijn we ook blijven gebruiken. De resultaten verwerken wij in onze besluiten of voorstellen aan de raad. Zij geven uiteraard aanleiding voor verder graven wanneer de uitkomst aangeeft dat er een daling is die niet verwacht werd.
Kennismaking met nieuwe inwoners Een bijzondere activiteit blijven de kennismakingsbijeenkomsten van ons college met nieuwe inwoners. Twee- tot driemaal per jaar hebben wij die georganiseerd. De opkomst is telkens goed. Er is echt gelegenheid tot contact en informatie-uitwisseling. De reacties zijn altijd zeer positief. Soms kan een eenvoudig middel voor beide partijen verrassend informatief zijn.
Wijkaanpak Met de wijkaanpak en de wijkcoördinatoren hebben wij gezorgd voor doorlopende aandacht voor iedere wijk en regelmatig contact met de wijkoverlegorganen. Wij vinden dat een succesvolle methode die voortzetting verdient. Voor alle wijken is er nu een plan, behalve voor Bangert en Oosterpolder. Maar het wijkgericht werken is er wel van start en de wijkcoördinator is er ook al. Over de sociale aspecten van de wijkaanpak heeft de raad onze lijn gevolgd dat het niet nodig is daarvoor een eigen plan van aanpak op te stellen omdat er al zoveel gebeurt op sociaal gebied. Wel bleek er behoefte aan een plan van afstemming omdat diverse organisaties actief zijn op verschillende deelgebieden. Daarop zijn zowel binnen als buiten het wijkgericht werken maatregelen ter afstemming vastgelegd die tot structurele verbetering moeten leiden. Dit is een goed voorbeeld van ons streven om niet steeds meer plannen, organisaties of zelfs stenen voorzieningen in het leven te roepen, maar onze regie- en stimuleringsrol op te pakken om samenwerking te laten werken. In deze periode hebben wij de mogelijkheden voor de buurten uitgebreid met de invoering van het buurtbudget en daaruit aardige initiatieven zoals kinderactiviteiten, buurtfeesten en schoonmaakacties ondersteund. Maar ook de landelijke Burendag heeft in Hoorn navolging gekregen met het geslaagde project Eten bij de buren.
de mens centraal 13
Gemeente als handhaver Burgers komen ons soms tegen in onze rol van handhaver. Integrale handhaving stond in het collegeakkoord en is in 2006 beleidmatig vormgegeven in een Nota handhaving. Als wij in onze rol als handhaver moesten optreden hebben wij duidelijk gemaakt dat over die invalshoek geen misverstand mag bestaan. Niet alles is immers onderhandelbaar. Zo hebben wij ons in de aanpak van het oneigenlijk gebruik van gemeentegrond consequent opgesteld, ook al was dat geen gemakkelijke opdracht omdat in eerdere bestuursperiodes hierin niet helder en consequent was geopereerd.
de mens centraal 14
HET COLLEGE EN HET MAATSCHAPPELIJK MIDDENVELD Verschillende rollen voor de gemeente Wij hebben de bijdrage van professionele of non-profitorganisaties hard nodig bij het realiseren van een levendige stad voor jong en oud, dé rode draad uit de Stadsvisie 2005 - 2025. Veel van wat over onze relatie met burgers eerder is gezegd, geldt ook voor onze relatie met deze organisaties. De positie van de gemeente in het middenveld is er niet eenvoudiger op geworden. Soms zijn we de regelaar/bepaler, steeds vaker zijn we regisseur of partner. Professionele organisaties leveren niet alleen diensten maar hebben zelf de belangen van eigen werknemers te behartigen en van hun financiën. Zo hebben wij, als verantwoordelijke voor de uitvoering van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning, stevig moeten onderhandelen met thuiszorgorganisatie De Omring, een van de grote werkgevers in West-Friesland. Wij zijn er tevreden over dat wij, nadat we zelfs samen voor de rechter hebben gestaan, weer verder konden gaan in een goede verstandhouding. Professionals uit het veld zijn voor ons een bron van informatie. Zo hebben organisaties op ons verzoek in 2008 gezamenlijk verkend of er sprake is van segregatie in het Hoornse onderwijs en op het gebied van wonen. Ook is verkend welke maatregelen mogelijk zijn. Daarmee konden wij het verzoek van de raad uitvoeren om hierin te weten te komen wat er leeft en speelt.
Subsidierelaties Wij gaven al aan dat wij veel gebruik maken van meerjarenafspraken over prestaties en - waar van toepassing - subsidies. Nadat aanvankelijk door andere prioriteiten de evaluatie van de Algemene Subsidieverordening was uitgesteld hebben wij deze op verzoek van de raad in 2009 met de gebruikers uitgevoerd. In de tussentijd zijn wij bezig gegaan met het opstellen van een beleid voor risicomanagement, ook om de administratieve last voor instellingen rond aanvragen en afrekenen van subsidies te verkleinen. Het volgende college kan op basis van de evaluatie en de bevindingen bij het risicomanagement met concrete voorstellen komen.
Collegeadviescommissies In deze periode hebben wij veel gebruik gemaakt van onze vaste collegeadviescommissies. Een vaste Jongerenraad wilden wij er graag bij, maar dat paste kennelijk minder bij jongeren dan wij hoopten. Inmiddels zijn er verschillende vormen van adviescommissies ontstaan: van louter deskundigen tot gekozen groepsvertegenwoordigers. Sommige commissies hebben uitsluitend de adviestaak. Andere, zoals de Sportraad, hebben ook een bredere taak en een eigen achterban en richten zich in die hoedanigheid ook regelmatig rechtstreeks tot de gemeenteraad. Namens ons college zijn ter oriëntatie op de toekomst gesprekken gevoerd met de huidige adviescommissies. Onze ervaringen dragen wij over aan het volgende college.
de mens centraal 15
de mens centraal 16
HET COLLEGE EN HET BEDRIJFSLEVEN In deze periode hebben wij de collegebezoeken aan bedrijven voortgezet Er werden vijftien bezoeken afgelegd. De wethouder voor Economische zaken en de ambtelijke accountmanager hebber er negentig afgelegd en het periodieke overleg gevoerd met de Hoornse Ondernemers federatie, Hoornse Ondernemers Compagnie, Ondernemers Stad Hoorn en de Koninklijke Horeca Nederland, afdeling Hoorn. Ook het bedrijfsleven is een belangrijke partner voor de gemeente om ‘de levendige stad’ Hoorn inhoud te geven. Er is in deze periode veel samen met de ondernemers tot stand gebracht; bijvoorbeeld het Parkmanagement, het horecavestigingsbeleid, stageplekken voor scholieren. Convenant Stimulering Economie Met het bedrijfsleven is in 2008 het Convenant Stimulering Economie Hoorn gesloten. Dat vormde de basis voor de invoering van de reclamebelasting. In de sfeer van binnenstadsmanagement, stadsmarketing, bevordering toerisme vonden wij dat een vaste bijdrage aan de orde was: van het bedrijfsleven (met uitsluiting van het ‘free-ridersgedrag’) en van anderen die van het neerzetten van ‘Hoorn’ profiteren. Natuurlijk waren er ook tegenstanders, ook bij bedrijven. Over het principe, de invulling en het draagvlak is daarom lang overlegd tot de raad eind 2008 tot de invoering van deze nieuwe belasting per 1 januari 2009 heeft kunnen besluiten. Wat nieuw is moet zijn vorm nog vinden: inmiddels zijn er al verfijningen aangebracht die uit de praktijk naar voren kwamen. Maar er wordt nu door iedereen meebetaald aan collectieve voorzieningen als promotie, beveiliging en evenementen. De opbrengst wordt volledig gebruikt voor de economie van de stad. Groei werkgelegenheid Het aantal arbeidsplaatsen in Hoorn is in deze periode flink gestegen: van 28.000 in 2006 tot 33.500 in 2009. Daarmee behoorde Hoorn van de vijftig grote steden tot de top vijf van grootste groeiers op het gebied van werkgelegenheid. Aantal arbeidsplaatsen 34000
33500
33000 32000 31000 30000
2006 2009
29000 28000
28000
27000 26000 25000 Bron: Register Maatschappelijke Objecten
de mens centraal 17
de mens centraal 18
HET COLLEGE EN DE REGIO WEST-FRIESLAND EN NOORD HOLLAND NOORD Regioaangelegenheden zijn een vast agendapunt in onze collegevergaderingen. Op collegeniveau hebben wij periodiek contact met onze buurgemeenten.
Bestuurlijke organisatie en herindeling In de sfeer van de bestuurlijke organisatie van West-Friesland en de voorgenomen fusie van Medemblik, Wervershoof en Andijk ontkwamen wij er niet aan om – gehoord de gemeenteraad – de belangen van onze gemeente uitdrukkelijk naar voren te brengen. Ons college heeft zich ingespannen voor de totstandkoming van een (provinciale) regiovisie en die is er gekomen. Ook hebben wij ons sterk gemaakt voor de door Hoorn gewenste uitwerking daarvan: één stedelijke gemeente Hoorn, Drechterland, Stede Broec en Enkhuizen. Het is teleurstellend dat er weinig overeenstemming in de regio is te krijgen over de bestuurlijke organisatie. Ook een poging vanuit de provincie om het niet bij de fusie rond Medemblik te laten en te overleggen over de weg om tot vier gemeenten te komen in deze regio, vindt er geen onthaal. De inspanningen die ambtelijk en bestuurlijk zijn gepleegd voor deze topprioriteit zijn niet evenredig met het resultaat.
Regio-overleg Als centrumgemeente zijn wij onze verplichtingen nagekomen. Bijvoorbeeld om het regio-overleg te faciliteren. Dat gebeurt via periodieke portefeuillehoudersoverleggen Verkeer, Vervoer, Ruimtelijke ordening en Economische zaken (VVRE), Maatschappelijke Dienstverlening en Volksgezondheid (Madivo) en Algemeen bestuurlijke zaken, onder leiding van een van onze portefeuillehouders. Wij organiseerden ook ‘marktplaatsen’ over grote thema’s. In 2006 was dat de aansluiting onderwijs en arbeidsmarkt met als doel het maken van onderlinge afspraken tussen gemeenten, bedrijfsleven en onderwijs. Vanaf 2007 stond de marktplaats in het teken van de ‘Agenda voor de Toekomst’. Onder die paraplu zijn de thema’s wonen, werken, infrastructuur en toerisme, jeugd en alcohol, passend onderwijs, economie, toerisme en recreatie en (ouderen)zorg aan de orde geweest. Vanaf 2007 stond de marktplaats ook open voor raadsleden.
Samenwerking met andere gemeenten Als dienstverlener verrichten wij diensten tegen betaling voor andere gemeenten. Maar dat doen wij alleen wanneer er voor ons ook een voordeel aan is verbonden. Sowieso is bij samenwerking voor ons uitgangspunt dat als Hoorn meer baat heeft bij samenwerking met anderen dan de regiogemeenten, wij aan die anderen de voorkeur geven. Daarom hechten wij ook aan het bestuurlijk en ambtelijk periodiek overleg met Alkmaar, Den Helder en Heerhugowaard. We proberen samen af te stemmen op de ‘buitenagenda’: sociaal, fysiek en bestuurlijk en samen op te trekken bij besluitvorming in gemeenschappelijke regelingen in Noord-Holland noord. Voor de ‘binnenagenda’ leren wij van elkaars succesvolle ervaringen in de bedrijfsvoering en zijn wij overgegaan tot meer samenwerking. Voorbeelden zijn het mobiliteitsnetwerk Werken in Noord-Holland Noord, om het werkgeversimago te verstevigen en onderlinge mobiliteit van personeel en kennisuitwisseling te bevorderen en de gezamenlijke aanbesteding WMO.
Gemeenschappelijke regelingen De raad heeft aan het begin van de periode besloten in de besturen van gemeenschappelijke regelingen met een eigen bestuur alleen collegeleden te benoemen. In de beleidsagenda raad punt 4 vroeg de raad om randvoorwaarden voor de democratische legitimatie en controle op
de mens centraal 19
gemeenschappelijke regelingen. Dat zijn de ‘Hoornse 10’ geworden: tien bondig geformuleerde regels, waarvoor wij ook draagvlak in de regio hebben gezocht (West-Friesland en niveau NoordHolland Noord). De samenwerking in de vorm van gemeenschappelijke regelingen vindt al lang niet meer alleen plaats op het niveau van West-Friesland. Door fusie van de GGD’en en de invoering van de Veiligheidsregio zijn grote regelingen op de schaal Noord-Holland Noord ontstaan. Hoorn heeft daarin verhoudingsgewijs een kleinere stem dan in West-Friese regelingen, vandaar het belang van overleg met centrumgemeenten Alkmaar en Den Helder, en ook daar de ‘Hoornse 10’.
Regionale projecten Er zijn goede voorbeelden te noemen in deze bestuursperiode van regionaal samen optrekken: het project Jeugd en Alcohol, de Westfrisiaweg, de regionale bedrijventerreinenvisie. Maar de inspanningen om daar te komen, blijven groot en de echte opbrengst valt in de uitvoeringspraktijk vaak tegen. Meer dan vijftig samenwerkingsvormen De vraag samenwerken of zelf doen blijft een regelmatig punt van afweging: ‘gewoonte’ mag niet de reden zijn. Nut en noodzaak van bestuurlijke, maar ook van ambtelijke uren hiervoor moeten telkens weer worden vastgesteld. Aan het eind van deze bestuursperiode hebben wij daarom alle samenwerkingsvormen waaraan bestuurlijk en/of ambtelijk wordt deelgenomen weer in kaart gebracht. Dat zijn er meer dan vijftig. Ook iets voor het volgende college om verder af te wegen.
Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord en Noordwest 8 Het Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord (ONHN) is een samenwerkingsverband van zo’n dertig Noord-Hollandse gemeenten, de provincie Noord Holland en de Kamer van Koophandel. Organisatorisch is het in een aandeelhoudersconstructie gegoten. Het ONHN stond net in de startblokken toen het college aantrad. Een van de eerste opdrachten die het college aan het ONHN heeft meegegeven was het aandacht voor toeristische en recreatieve initiatieven op de schaal van Noord-Holland Noord. Dit heeft het ONHN goed opgepakt. Het ONHN heeft daarnaast een grote rol gespeeld bij de instelling van een coördinatiepunt bedrijventerreinen en de afstemming bedrijventerreinen in West-Friesland. Halverwege 2008 nam het ontwikkelingsbedrijf het initiatief voor een zogeheten crisis Regionaal Economisch Overleg Noord-Holland Noord. Voor dit overleg zijn ook het VNO-NCW, het MKB, de Westfriese bedrijvengroep en de vakbonden uitgenodigd. Zo ontstond er een goed beeld van de omvang in onze regio en konden alle initiatieven op elkaar worden afgestemd. Met het halfjaarlijks overleg tussen de directie van het ONHN en de wethouder Economische zaken is de positie van de gemeente Hoorn extra geborgd. Tijdens deze collegeperiode is besloten het lidmaatschap van Noordwest 8 te beëindigen. Dit samenwerkingsverband van gemeenten uit Noord-Holland Noord, de Kamer van Koophandel en de Land- en Tuinbouw Organisatie Noord heeft als missie: het realiseren van een complete leefomgeving in Noordwest Holland met een goede balans tussen wonen, werken, vervoer en recreëren. De organisatie wil gemeentegrensoverschrijdende projecten en ontwikkelingen op de politiek/bestuurlijke agenda zetten. Het college was van mening dat deze organisatie geen toegevoegde waarde meer had voor de regio en Hoorn in het bijzonder. Dit besluit heeft geleid tot een heroriëntatie van de vereniging Noordwest 8 op haar functioneren.
de mens centraal 20
HET COLLEGE EN DE ANDERE OVERHEDEN Relatiebeheer Als gastheer hebben wij Staten- en Kamerleden ontvangen in 2007 in het kader van Hoorn 650 en Staten- en Kamerverkiezingen. Met een bezoek aan onder andere Oostereiland hebben wij voor dat bijzondere project hun aandacht gevraagd omdat wij rijks- en provinciale steun nodig hadden. Die is ons in het vervolg ook verleend. In 2008 hebben wij het lokale evenement in het kader van de toekenning van de Europa Nostra Award aan de stichting Stadsherstel Hoorn aangegrepen voor een uitnodiging om naar Hoorn te komen. In 2009 hebben wij een werkbezoek georganiseerd voor het provinciaal bestuur aan de Museumstoomtram. Om de Hoornse belangen over het voetlicht te krijgen bij de bestuurlijke organisatie hebben wij meermalen een beroep gedaan op het provinciaal bestuur en de Tweede Kamer.
Rijks- en provinciale bijdragen Als er rijks- of provinciale steun mogelijk is hebben wij onze afweging om de raad voor te stellen daar wel of niet op in te gaan telkens gebaseerd op ons uitgangspunt dat wij alleen duurzaam moeten investeren. De gemeente zelf moet er immers vanaf het begin, en anders later, eigen financiële middelen bijleggen. Voor de Westfrisiaweg was het duidelijk: de opwaardering moet er komen en steun vanuit het rijk en van de provincie is onmisbaar. Tot het einde van deze periode hebben wij daarop, met de regio, ingezet. Ook Oostereiland kunnen wij niet ontwikkelen zonder aanzienlijke bijdragen van rijk en provincie. De steun van de provincie bij het reddingsplan van de Museumstoomtram was doorslaggevend. Voor noodzakelijke verbeteringen aan de infrastructuur hebben wij jaarlijks gebruik gemaakt van provinciale subsidie. Principiële afwegingen zijn gemaakt bij de mogelijkheden voor bijvoorbeeld de combinatiefunctionarissen sportonderwijs, de verbetering van het leefklimaat in scholen en de ‘miljoen van minister Van der Laan’ voor herstructurering Grote Waal.
Provinciale en rijksverantwoordelijkheden Er was in deze periode enkele malen aanleiding om de provincie als verantwoordelijke voor het openbaar vervoer aan te spreken, bijvoorbeeld over de nieuwe dienstregeling en de buslijnen door de Nieuwe Steen. Verder is er veel overlegd, bijvoorbeeld over de ontwikkelingen in de jeugdzorg en is er gebruik gemaakt van mogelijkheden om in te spreken, zoals bij de provinciale bedrijventerreinenvisie. Besluiten van het rijk kunnen aanzienlijke gevolgen hebben. De voorbeelden uit de sfeer van de Wmo zijn bekend. Een ander voorbeeld is de voorgenomen invoering van de omgevingsvergunning via de wet Wabo. Het wordt een mogelijkheid voor vereenvoudiging van de administratieve lasten voor burgers en bedrijven, maar heeft gevolgen voor de eigen organisatie en de milieudienst. Vanwege de geplande invoering per 1 januari 2008 zijn wij ons daar tijdig op gaan voorbereiden, maar de invoering is inmiddels twee keer uitgesteld. Ook de invoering van de Wet dwangsom is zo’n voorbeeld van een wet met mogelijke grote gevolgen.
Europa Wij hebben meer te maken met Europese regels, bijvoorbeeld bij de inkoop- en aanbesteding en de invoering van de dienstenrichtlijn. Maar ook ten aanzien van het verlenen van staatssteun. In 2008 hebben wij met de VNG voor de Noord-Hollandse gemeenten een seminar georganiseerd over Europese subsidies.
de mens centraal 21
de mens centraal 22
DE FINANCIËN Financieel beleid Degelijk financieel beleid was een van de kernafspraken in ons collegeakkoord. Over de financiën hebben wij met regelmaat en telkens op de met de raad afgesproken tijdstippen uitgebreide documenten aan de raad voorgelegd. Jaarlijks vooraf de Programmabegroting, tussentijds de Kadernota en de Najaarsbijstelling en na afloop de verantwoording in de jaarstukken. Wij schreven al dat deze periode zich kenmerkte door financiële voorspoed en vanuit welke drijfveren wij met investeringsvoorstellen zijn gekomen. Ook de financiële crisis hebben wij al gemeld. Onze gemeente heeft hierbij geen geld verloren. De reservepositie is nog steeds goed. En er was een grote meevaller: de opbrengst van de verkoop van de Nuon-aandelen. Wij zijn oprecht blij dat de raad het eerste deel van de Nuon-gelden heeft bestemd voor duurzaamheid.
Meerjarenperspectief Minder blij stemt het meerjarenperspectief. In ons collegeakkoord stond dat wij de lasten voor de burgers laag zouden houden en de OZB niet meer dan trendmatig zouden verhogen. Vanwege het negatieve meerjarenperspectief hebben wij in de begroting 2009 de raad voorgesteld om de OZB wèl meer dan trendmatig te verhogen. Toen de eerste contouren van de gevolgen van de crisis voor onze gemeente in 2009 zichtbaar werden, hebben wij ook voor de begroting 2010 een meer dan trendmatige verhoging voorgesteld. Onze motivatie hierbij was dat daarmee straks de druk op bezuinigingen op voorzieningen voor diezelfde burgers verlicht kon worden. De raad heeft onze voorstellen niet overgenomen en daarmee aan het collegeakkoord vastgehouden.
Risicomanagement Wij schreven al dat wij bezig zijn met doorvoeren van risicomanagement bij de subsidies. Bij de grote projecten hebben wij gedurende de gehele periode risicomanagement toegepast en daarover periodiek aan de raad gerapporteerd. Over de positie van het Grondbedrijf hebben wij de raad in beslotenheid enkele keren geïnformeerd en ook daarvoor een meerjarenperspectief opgesteld.
Projectontwikkeling De financiële crisis zorgt ook voor uitstel van realisering van projecten door ontwikkelaars. Via overleg en het stimuleringsfonds stimuleren wij positieve beweging. Maar het is niet doenlijk om als gemeente de risico’s van alle grote projecten over te nemen, waar de markt ze niet aandurft. Dus moeten wij ons erbij neerleggen dat projecten vertragen of stilliggen. De enige uitzondering die wij hebben gemaakt is de keuze voor het zelf ontwikkelen van het Oostereiland. Het Oostereiland was immers na tientallen jaren aandrang bij het rijk eindelijk ons eigendom geworden. Het is een toplocatie die veel kan betekenen voor culturele voorzieningen en kan bijdragen aan de aantrekkelijkheid van de binnenstad. Wij zijn blij dat de raad voor dit unieke project de keuze om zelf te ontwikkelen heeft overgenomen. Hoorn steekt daarmee zijn nek uit, ook financieel, maar wij doen er alles aan om die risico’s te beheersen.
de mens centraal 23
de mens centraal 24
HET PERSONEEL EN DE ORGANISATIE Raad en college besturen dezelfde gemeente, verlangen een effectief bestuur en een kwaliteitsslag in de dienstverlening. Dat vraagt om een professionele en goed toegeruste organisatie. En de organisatie vraagt aan het bestuur om een goed evenwicht tussen willen en kunnen. Dat gaven wij al aan bij de totstandkoming van de dertig topprioriteiten.
Organisatiemodel Kort voor het begin van deze bestuursperiode is het directiemodel ingevoerd: de gemeentesecretaris als algemeen directeur en daarnaast een nieuwe functie: de directeur bedrijfsvoering. Zij geven de dagelijkse leiding aan acht afdelingen en sinds 1 januari 2010 is daaraan de negende afdeling Publiekszaken toegevoegd. De eerste directeur bedrijfsvoering mevrouw M. van Dam vertrok in 2008 op eigen initiatief en wij konden haar op laten volgen door een kandidaat uit de eigen organisatie, de heer G.H.S. Heemskerk.
Verzelfstandiging/verandering van bestuur In deze periode zijn de schouwburg en het schoolbestuur van het openbaar basisonderwijs. verzelfstandigd. Het personeel is uit dienst van onze gemeente getreden. Ook de bestuurscommissie voor het schoolbestuur van het openbaar voortgezet onderwijs is opgeheven. De bestuurscommissie van het Westfries Museum is opgeheven en de aansturing van het museum is weer binnen de gemeentelijke organisatie gebracht. De gemeenschappelijke regeling voor het Westfries Archief is gewijzigd en heeft een eigen politiek bestuur gekregen. Het personeel is in dienst van de centrumgemeente Hoorn gebleven. Halt-bureau West-Friesland is opgegaan in het grotere Halt-bureau Noord-Holland Noord. De bestaande gemeenschappelijke regeling is opgeheven. De 26 gemeenten in Noord-Holland hebben een privaatrechtelijke samenwerkingsregeling afgesloten, waarbij al het Halt-personeel in dienst kwam van de gemeente Hoorn.
Formatie Behoudens hoge uitzonderingen – zoals bij de Brandweer vanwege onder andere de terugloop van vrijwilligers - is de formatie niet uitgebreid. Ondanks de vele politieke wensen en nieuwe opdrachten uit Den Haag heeft de directie daaraan vastgehouden. Voor ziektevervanging of om nieuwe kennis tijdelijk in te huren maken wij op beperkte schaal gebruik van externen.
Goed werkgeverschap Onderzoek in de organisatie toont aan dat de medewerkers tevreden zijn en betrokken, maar dat een van de gevoelige knelpunten de hoge werkdruk is. Het ziekteverzuim is van onder het landelijk gemiddelde inmiddels weer naar boven het landelijke gemiddelde gelopen (landelijk 5,6 procent, Hoorn 6,1 procent). Er zijn daarom extra verzuimteams ingezet op afdelingen met een meer dan gemiddeld ziekteverzuim. Medewerkers worden actief betrokken bij en medeverantwoordelijk voor hun reïntegratie. Een organisatiebrede werkgroep heeft voorstellen gedaan voor het verminderen van de werkdruk. De afdelingen werken die nu verder uit. Een betere prioriteitstelling, maar ook het aanbieden van een cursus timemanagement behoren tot de acties.
de mens centraal 25
De ambities in deze gemeente zijn hoog. De bestuurlijke drukte is flink toegenomen, terwijl de rol als gemeente in het middenveld en naar burgers er niet eenvoudiger op is geworden. Wij verwachten kennis, deskundigheid, informatie en creativiteit van de organisatie om overtuigend naar anderen te kunnen zijn, draagvlak te creëren voor plannen of maatregelen en gehoor te krijgen voor Hoornse belangen. Nieuwe ontwikkelingen en doelen vergen nieuwe kennis, zoals op het gebied van duurzaamheid, ketenregie, digitalisering en dienstverlening. De doorstroming is laag en tegelijk heeft de organisatie de komende tien jaar te maken met uitstroom van oudere, ervaren medewerkers. De directie zoekt voor nieuwe kennis de balans in ‘eigen kweek’, bij- en omscholing en het tijdig werven van jonge medewerkers om fris bloed binnen te halen en de (vroeg)pensionering op te vangen. Voor dat laatste is in 2010 een starterspool voor acht jonge medewerkers begonnen. Verder nemen wij deel aan het mobiliteitsnetwerk Noord-Holland Noord, is het opleidingsbudget uitgebreid en hebben we de West-Friese Academie opgericht om medewerkers te stimuleren om zich permanent te ontwikkelen. De academie verzorgt onder andere organisatiebrede opleidingen, zoals de duale ambtenaar, projectmatig werken en Helder Hoorns.
Inkoop en aanbesteding Het inkoop- en aanbestedingsbeleid is in 2009 vastgesteld en aan de uitwerking is topprioriteit gegeven. Het gaat om actualisering van de voorwaarden, meedoen aan een benchmark, invulling van het begrip professioneel opdrachtgeverschap, vereenvoudigingen voor de eigen organisatie en voor leveranciers, brochures in Helder Hoorns en het invlechten van duurzaamheid en social return. Social return, waarbij de gemeente haar leveranciers vraagt een bijdrage te leveren aan het aanbieden van werk aan werkzoekenden en mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt heeft extra betekenis gekregen in het kader van ons economisch stimuleringsbeleid. 2010 is een proefjaar voor toepassing van social return bij in ieder geval alle Europese aanbestedingen.
Deregulering en vermindering administratieve lasten Organisatiebreed is deregulering en vermindering van de administratieve lasten voor burgers en bedrijven aan de orde geweest. Op eigen kracht is een grote slag gemaakt met de invoering in december 2009 van de nieuwe, aanzienlijk afgeslankte Algemene Plaatselijke Verordening. Andere voorbeelden zijn: de doorlichting en vereenvoudiging van eigen procedures, doorvoering van de gemeentelijke basisinformatie (door de hele organisatie gebruikmaken van dezelfde basisgegevens, zodat aanvragers niet telkens opnieuw hun gegevens hoeven in te vullen), informatie in Helder Hoorns en plaatsing van digitale aanvraagformulieren op de website. Om gebruik te maken van de ervaringen van burgers en bedrijven zijn landelijk meldpunten ingesteld van overlast door regels. Op onze eigen website hebben wij een lokaal meldpunt ‘minder regels’ geplaatst. Dit meldpunt heeft een maand op de hoofdpagina gestaan en er is aandacht aan besteed in de pers. Er heeft één persoon gereageerd met drie meldingen. Landelijk zet de Vereniging van Nederlandse Gemeenten meldingen en ideeën voor lastenvermindering om in haar modelverordeningen. Ons uitgangspunt is in deze periode geweest om zoveel als mogelijk modelverordeningen van de VNG te volgen en niet het wiel zelf te willen uitvinden. De al aangekondigde vernieuwing van de Algemene Subsidieverordening gaat ook uit van minder administratieve handelingen en van digitale aanvraagformulieren. Een bedrijvenloket op de website met gebundelde informatie wordt in het eerste kwartaal 2010 ingesteld. De voorbereiding van het Klant Contact Centrum, het verzamelloket voor alle overheidsdiensten, loopt. Verbetering van dienstverlening en vermindering van administratieve lasten gaan daarmee voor de burgers hand in hand.
de mens centraal 26
RESULTATEN PORTEFEUILLE WETHOUDER VAN ES In • • • • •
het algemene deel hiervoor zijn uit deze portefeuille al genoemd: het financieel beleid, het investeringsvolume en het investeringsbeleid de recessie en het meerjarenperspectief het risicomanagement en de projectontwikkeling de omgevingsvergunning de verzelfstandiging van de schouwburg
Ruimtelijke ordening en grote projecten Wat bij de start nog de ontwikkeling van het Stationsgebied e.o. werd genoemd is in de loop van deze periode het project ontwikkeling Poort van Hoorn geworden. Met behulp van de provinciale Taskforce Ruimtewinst is met de raad een integrale structuurvisie ontwikkeld. Daarin zijn de inzichten van het inmiddels vastgestelde Masterplan Hoofdinfrastructuur, de ontsluiting van het Dampten, de relatie naar het Pelmolenpad en de Vale Hen, de afsluiting van het Keern Noord, de ontsluiting van de Maelsonstraat, het NS-station en busstation en het parkeren bij elkaar gebracht. De consequentie hiervan is dat de Vale Hen hier niet los van is ontwikkeld, zoals aanvankelijk de gedachte was. De verbetering van de voetgangersbrug station door ProRail, waar wij ons al heel lang sterk voor hebben gemaakt, komt er nu echt aan. Het financiële meerjarenperspectief zette eind 2009 aan tot behoedzaamheid bij onze investeringen. De raad heeft ons voorstel overgenomen om voorrang te geven aan de opwaardering van de Westfrisiaweg boven de realisering van de Poort van Hoorn. Maar de voorbereidingen voor de Poort van Hoorn gaan intussen gewoon door. Wij hebben veel inspanningen gepleegd voor de opwaardering van de Westfrisiaweg, een van de topprioriteiten. Na langdurig regionaal overleg is de voorkeur voor het tracé aan de provincie aangegeven en heeft de provincie tot dat tracé besloten. De regiogemeenten bleken bereid hun financiële bijdrage te leveren als rijk en provincie hun verantwoordelijkheid óók nemen. De bijdrage die het rijk daarna toezegde is veel lager dan verwacht. De provincie moet zich nog definitief uitspreken. Bangert en Oosterpolder tekent zich goed zichtbaar af als nieuwe wijk van Hoorn. Er zijn inmiddels ruim duizend woningen gebouwd, evenals tijdelijke voorzieningen (scholen, supermarkt). De woningbouw verloopt op dit moment trager dan gepland door de ontwikkelingen op de woningmarkt. Dat was voor ons aanleiding voor extra maatregelen in het kader van het economisch stimuleringsbeleid: ingroeihypotheken en de starterslening. De voorbereiding van de multifunctionele accommodatie (wijkcentrum/school) en de supermarkt en van de laatste fasen woningbouw gaan door, zij het dat aanpassing aan de economische ontwikkeling nodig is. Over de tijdelijke invulling van toegangsweg De Strip is veel te doen geweest. De definitieve invulling wordt nu samen met de bewoners voorbereid. In het project Blauwe Berg heeft de overdekte ijsbaan zijn deuren geopend. Dat deze regionale voorziening in een behoefte voorziet bewijst het onverwacht groot aantal bezoekers. Voor de rest van het project zijn het programma van eisen en het voorbereidingsbesluit vastgesteld. De infrastructuur is aangelegd, het bestemmingsplan is gereed. Aan de voortgang van de realisering van de woningen, hotel, bioscoop en grote dansgelegenheid is topprioriteit gegeven. En toch is verdere ontwikkeling in 2009 vertraagd door de economische omstandigheden. De oplevering van de nieuwe jachthaven Schelphoek was voor deze periode verwacht maar is ook door de economische ontwikkeling vertraagd.
de mens centraal 27
Door stug doorwerken is de actualisering van bestemmingsplannen zeer vergevorderd. Afgerond zijn in deze periode de Grote Waal, De Lanen, Blokkers/IJsselweg, de Schelphoek, Bangert en Oosterpolder, de binnenstad, de Kersenboogerd en de Blauwe Berg. Het bestemmingsplan Blokker, Zwaag, Nieuwe Steen kan in 2010 worden afgerond. Voor een nieuw bestemmingsplan Hoorn 80 en een bestemmingsplan voor de Van Aalstweg is de voorbereiding gestart. In het algemene deel hebben wij Oostereiland (een topprioriteit) al genoemd als project dat zo uniek en belangrijk is voor Hoorn dat hier voor ontwikkeling in eigen beheer is gekozen. Het belang is door de toegezegde rijks- en provinciale subsidies onderstreept. De raad heeft gekozen voor uitwerking van de historische variant, met onderbrenging hier van het Museum van Twintigste Eeuw en het Filmhuis, een fil- en museumcafé, een toeristisch informatiepunt en low budget hotel. Daarnaast komt er een beperkt aantal woningen. Inmiddels zijn verschillende voorstellen aan de raad voorgelegd met – zoals beloofd – tijdige informatie over alle financiële consequenties en tegenslagen. Het rijk stuurt aan op een Toekomstbeeld Markermeer/IJmeer. Tegelijkertijd is het Hoogheemraadschap bezig met de versterking van de IJsselmeerdijk. De eerste fase daarvan is ook in Hoorn zichtbaar en voelbaar bij de Willemsweg. De volgende fase, Hoorn-Edam, is in voorbereiding. Wij nemen deel aan overleg over beide ontwikkelingen. Met de wens van de gemeenteraad om bij deze gelegenheid de recreatieve mogelijkheden van de kust uit te breiden, bijvoorbeeld met een stadsstrand. De opwaardering van de Westerdijk hebben wij niet aangepakt, vanwege andere prioriteiten.
Volkshuisvesting Naast de woningbouw bij grote projecten waren er inbreidingprojecten aan de orde in deze periode. Het woningbouwproject De Streektuinen is afgerond. Het project Blokkers/IJsselweg loopt. Maar door de economische ontwikkeling is de realisering van het project Oude Schouwburg uitgesteld, Zoals al aangegeven bij Bangert en Oosterpolder hebben wij een pakket crisismaatregelen woningbouw vastgesteld om stagnatie van projecten te voorkomen. Inmiddels is ook het gebruik van de Leegstandswet voor tijdelijke verhuur mogelijk om doorstroming te bevorderen. De eerste effecten van het pakket zijn zichtbaar. In 2008 heeft de raad de startnota Woonvisie 2009-2015 vastgesteld. Het vervolg daarop wacht op de vaststelling van de provinciale en regionale woonvisie. Wij hebben ambtelijk en bestuurlijk deelgenomen aan de voorbereiding van beide. Halverwege deze periode waren wij niet meer van plan - gezien de andere prioriteiten - stedelijke herstructurering in deze periode op te pakken. Onder druk van de plannen van de woningstichting IntermarisHoeksteen om sloop van de Sterflats aan de Astronautenweg te overwegen hebben wij met de raad themagericht over herstructurering gesproken. De raad was tegen de sloop van de Sterflats en begin 2010 hebben wij deze op de gemeentelijke monumentenlijst geplaatst. Eind 2009 kwam een aanbod van minister Van der Laan voor een rijksbijdrage voor herstructurering van de Grote Waal. Wij hebben prioriteit gegeven aan dat onderzoek zodat de raad vóór de termijn van indiening (1 maart 2010) hierover een principebesluit kan nemen. Tegelijkertijd staat de vernieuwing van de meerjarenprestatieafspraken met IntermarisHoeksteen op de agenda. In 2009 is gestart met de bouw van sociale woningbouw op het woonwagencentrum aan de Bobeldijkerweg. De woningen worden door huidige bewoners van het centrum betrokken en daarmee komt er ruimte op het centrum voor herinrichting: ten eerste om te voldoen aan de wet en aan de eisen van brandveiligheid maar ook om een meer open structuur te realiseren.
de mens centraal 28
Parkeren In deze periode is – na de parkeerbalans uit 2005 en de invoering van geharmoniseerde tarieven (1 januari 2006) – in overleg met de gemeenteraad geen beleidsnota opgesteld. Er is voorrang gegeven aan het op orde brengen van de organisatie van het parkeren, mede naar aanleiding van een rapport van de rekenkamercommissie. Daaruit is eind 2009 het ‘Parkeerbedrijf’ voortgekomen: geen echt bedrijf, maar wel het bedrijfsmatig organiseren van de gemeentelijke taken van parkeerbeheer met eigen medewerkers, die speciaal hiermee belast worden.
Cultuur en erfgoed Na een zeer intensieve periode van overleg, waaraan wethouder Van der Maat een grote bijdrage heeft geleverd, kon in 2009 het reddingsplan voor de Museumstoomtram (een topprioriteit) worden vastgesteld. Met bijdragen van regiogemeenten en provincie en met veranderingen in het bestuur, beleid en de organisatie is de exploitatie en daarmee de toekomst veiliggesteld. Het aantal bezoekers aan de Museumstoomtram is in deze periode flink toegenomen. Voor het beleidsveld archeologie is in deze periode een beleidsplan vastgesteld. Verbreding naar de regio leidt aan het eind van deze periode tot een nieuwe gemeenschappelijke regeling Archeologie.
de mens centraal 29
de mens centraal 30
RESULTATEN PORTEFEUILLE WETHOUDER VAN WEEL In het algemene deel hiervoor zijn de volgende onderwerpen uit deze portefeuille al genoemd: • rode draad: aanpak achterstallig onderhoud en investering in duurzaamheid stad • meerjarenperspectief grondzaken • openbaar gebruik Statenpoort • duurzaam wagenpark, beperking bestrijdingsmiddelen • de Buitenlijn • wijkaanpak • aanpak oneigenlijk gebruik gemeentegrond • openbaar vervoer • personeel en organisatie
Stadsbeheer Bij stadsbeheer is in de periode de ‘cultuuromslag’ ingezet naar planmatig stadsbeheer. Om daar te komen is gelijktijdig de aanpak achterstallig onderhoud en de planvorming onderhoud en beheer in gang gezet. Topprioriteit was daarbij de opzet van het beheer en onderhoud civiele kunstwerken en het daarvoor planmatig voorzien in de benodigde budgetten. De noodzaak hiertoe stond ook in het rapport van de Rekenkamercommissie in 2009 over het beheer van de openbare ruimte. In 2009 zijn de talrijke houten bruggen systematisch aangepakt: inspectie, reparatie en waarnodig vervanging. Met de herinrichting Gouw, Gedempte Turfhaven, Dal en Achterstraten, het Stenen Hoofd en het eerste stuk Westerdijk is de lange lijst van herinrichtingen in de binnenstad afgerond. Andere voorbeelden van grondige verbetering van de omgeving zijn de woonomgevingsplannen Dovenetel-Brandnetel en de Wagens. Ook de omgeving van winkelcentrum Korenbloem is aangepakt. Voor winkelcentrum De Huesmolen is overleg met de eigenaren en gebruikers gestart. Ter uitvoering van de raadsmotie is in 2009 het Bomenbeleidsplan (topprioriteit) tot stand gekomen. Het biedt een kader bij de beantwoording van vragen over kappen of behouden, verplaatsen en bijplanten. Het wordt op dit moment nader uitgewerkt voor het begrip monumentale en gezichtsbepalende bomen. Ieder jaar zijn de Hoornse kermissen met hoge bezoekersaantallen en een flinke opbrengst voor de gemeente georganiseerd. Een nieuwe loot in 2009 was de ‘groene kermis’ op de Nationale speeldag in september. Voor de kermissen hebben wij in 2009 een Visiedocument kermissen vastgesteld. De situatie op de bestaande begraafplaatsen Berkhouterweg en Keern gaf aanleiding tot onderzoek naar met name problemen met drainage. Dit onderzoek is binnenkort afgerond, zodat de maatregelen die getroffen moeten worden kunnen worden voorgelegd aan de raad. Om tot tijdige realisering van een nieuwe begraafplaats aan de Zuiderdracht te komen is veel overleg gevoerd met de gemeente Drechterland en omwonenden. De gemeenteraad van Drechterland heeft een principebesluit genomen om mee te werken. De Hoornse gemeenteraad heeft in 2009 zijn principebesluit genomen. Met omwonenden en raadsleden is een werkbezoek gebracht aan begraafplaatsen om zich te oriënteren op de inrichting. De plannen worden samen met omwonenden uitgewerkt.
de mens centraal 31
Verkeer Voor de binnenstad is met veel reacties vanuit de bevolking een verkeersplan vastgesteld. Nadat als noodzakelijk kader het bestemmingsplan binnenstad was vastgesteld konden in 2009 de nodige maatregelen worden getroffen om het zomermodel Roode Steen (weekendafsluiting voor auto’s in de zomer) in april 2010 te laten ingaan. Met de realisering van de maatregelen duurzaam veilig voor de Kersenboogerd, binnenstad, Zwaag, Nieuwe Steen is dat project voltooid. Voor de fietsers zijn op verschillende plekken in de binnenstad meer en veiliger stallingsmogelijkheden geplaatst. De fietsenstalling bij het station Hoorn wordt binnenkort door NS uitgebreid. Daarna kan er pas sprake zijn van aanpak van ‘weesfietsen’. Voor de verbetering van de fietsenstalling bij het station Kersenboogerd hebben wij de raad voorgesteld hier een bewaakte fietsenstalling te maken, samen met Pro Rail en NS. Daarnaast moet het aantal onbewaakte fietsenrekken hier worden uitgebreid. Met beginspraak is eind 2009 het concept van de Fietsnota opgesteld. Na de inspraakronde kan de raad deze aan het begin van de nieuwe bestuursperiode vaststellen. De aanpassing van alle bushaltes, waar het kon als onderdeel van ander werk, is vergevorderd en kan in 2010 worden afgerond. De verkeersveiligheid bij basisscholen is via maatwerk aangepakt. Daarbij zijn ook gedragsbeïnvloedende activiteiten uitgevoerd, zoals theatervoorstellingen of het uitdelen van kaarten. Maar er is ook gehandhaafd op overtredingen. Uit onderzoek van de brandweer bleek dat er geen noodzaak was voor het instellen van een gevaarlijkestoffen-route. Voor het zwaar verkeer in de binnenstad is een verkeersbesluit in voorbereiding dat eind eerste kwartaal 2010 kan worden afgerond. Met bewoners en met grote betrokkenheid van de raad is het herinrichtingsplan voor de Liornestraat/JDPollstraat tot stand gekomen. De vraag hoe de veiligheid voor met name de fietsers het best kon gewaarborgd èn de consequenties voor bomen en struiken hebben zwaar gewogen. De uitvoering wordt nu voorbereid.
Sport Aan sport, een middel voor plezier, participatie, contacten en bevordering beweging, is veel aandacht besteed. Het gemeentelijk sportopbouwwerk is in 2009 geactualiseerd en aangepast aan de ontwikkelingen in bijvoorbeeld de commerciële sportvoorzieningen. Met een rijksbijdrage zijn combinatiefunctionarissen sport-onderwijs aangesteld. Op het gebied van voorzieningen noemen wij: - de planmatige aanleg van kunstgrasvelden bij voetbalverenigingen (meer bespelingsmogelijkheden en minder onderhoud voor de verenigingen) - de verplaatsing van de jeu-de-boulevereniging de Bouledozers - de voorbereiding van de verplaatsing van de hockeyvelden (wegens de groei van deze sport tot topprioriteit benoemd) - onderzoeken naar de exploitatie, het onderhoud en de energiebesparingsmogelijkheden bij de gefuseerde zwembaden. De Sportraad heeft in 2007 op uitnodiging van de raad een Sportnota uitgebracht. Aan het eind van deze periode hebben wij een concept voor een gemeentelijke sportnota opgesteld die in de volgende periode kan worden afgemaakt.
de mens centraal 32
Speelvoorzieningen Voor de speelvoorzieningen is een beleidsplan vastgesteld en het budget ervoor is in deze periode verdubbeld. Er is regelmatig onderhoud en er wordt tijdig gerepareerd. Bij de inrichting worden omwonenden betrokken. Om tegemoet te komen aan de veranderende wensen van gebruikers zijn andere vormen van speelgelegenheid aangelegd: het Cruijff Court, de pannaveldjes en trapveldjes. De stadsspeeltuin is een groot succes en leidde tot een motie van de raad over een tweede stadsspeeltuin. Op basis van onze uitwerking heeft de raad eind 2009 gekozen voor een gefaseerd aan te leggen natuurspeeltuin bij het milieu-educatief centrum.
Kunst en cultuur en erfgoed Voor het Westfries Museum heeft de nieuwe directeur in deze periode de strategische visie Glans opgesteld. In afwachting daarvan en van het opzetten van nieuw beheer en exploitatie zijn de plannen voor onderzoek naar verzelfstandiging uitgesteld. De raad heeft eind 2009 krediet voor een verbouwing en voor vernieuwing van de huisstijl verstrekt. Voor de gemeentelijke ateliers is een voorstel voor nieuwe Atelierbeleid aan de raad voorgelegd. Op verschillende plekken in de stad is buitenkunst neergezet of herplaatst. Voor de wijken Blokker en Zwaag worden de mogelijkheden voor buitenkunst onderzocht. Na het overlijden van onze eerste stadsdichter Cornelis Putemmer hebben wij met gebruikmaking van suggesties uit de bevolking per 1 januari 2010 voor een jaar Steven Engel als rappende stadsdichter benoemd, Voor de monumentenzorg zijn verschillende panden op de gemeentelijke monumentenlijst geplaatst, zoals panden aan de Koepoortsweg en de Sterflats in de Grote Waal. De raad heeft in 2009 een nieuwe Erfgoedverordening vastgesteld. En vastgesteld is dat andere objecten dan monumentale panden ook de lijst geplaatst kunnen worden. In deze bestuursperiode is ook voor bijna 3,5 miljoen aan rijkssubsidies in de wacht gesleept.
Vastgoed en grondzaken Met de bewoners van De Huesmolen is langdurig overleg gevoerd wegens het aflopen van de erfpacht. Er was veel verduidelijking nodig over de consequenties hiervan en over de mogelijkheden. Uiteindelijk hebben de bewoners ieder een keuze gemaakt over het vervolg.
de mens centraal 33
de mens centraal 34
RESULTATEN PORTEFEUILLE WETHOUDER DE BOER In • • • • • • •
het algemene deel hiervoor zijn de volgende onderwerpen uit deze portefeuille al genoemd: het Stimuleringsfonds en de Kansenkaart (topprioriteit) Hoorn 650 communicatie, beginspraak, inspraak de invoering reclamebelasting bestemming verkoop aandelen Nuon (topprioriteit) duurzaamheid en Klimaatvisie (topprioriteit) cijfers over arbeidsplaatsen en werkloosheid
Sociale zaken en arbeidsmarktbeleid Er is structureel elk jaar € 300.000 extra voor het armoedebeleid elk jaar. Het armoedebeleid is meer gericht op een zo goed mogelijke deelname van de jeugd aan onderwijs en sociale activiteiten. Speciale aandacht is er voor schuldhulpverlening. In het kader van duurzaamheid is een regeling energiebesparing voor minima getroffen. Voor de crisis voelbaar werd hadden wij het cliëntenbestand Werk en Bijstand op het gewenste lage niveau gekregen. Er is in samenwerking met CWI en UWV een speciaal Jongerenloket opgericht voor jongeren die dreigen uit te vallen. Er wordt gewerkt zonder wachtlijst en afspraak. Jongeren worden (weer) geholpen richting onderwijs, stage of baan. Als onderdeel van het economisch stimuleringsbeleid is in directe lijn met ons motto extra capaciteit beschikbaar gesteld voor Werk en Bijstand. Als economische stimuleringsmaatregel is een Microfinancierings Ondernemerspunt van start gegaan. Dit biedt coaching en krediet aan mensen met een goed ondernemersplan die hulp nodig hebben bij de uitwerking of bij een bank niet terecht kunnen. Om diverse activiteiten op het gebied van participatie in breder verband te plaatsen is in 2008 de Participatietop georganiseerd. Participatie heeft daarna topprioriteit gekregen. Een aantal dringende regelingen of aanpassingen ervan zijn inmiddels vastgesteld. Over de uitgangspunten voor de visie heeft een presentatie plaatsgevonden aan de raadscommissie. De Participatievisie zelf komt in de volgende periode. Het inburgeringsbeleid van Hoorn behoort tot de top 5 van Nederland. Hoorn levert maatwerk als het gaat om onderwijs, (taal)stages, werk en kinderopvang. Nieuw is het vrijwilligersproject taalmaatjes: een-op-een contact om in gewone gesprekken de taal te leren. Bij het helpen van allochtone cliënten aan werk worden allochtone reïntegratiecoaches ingezet. Er is veel tijd gestopt in het vervolg op het ID-beleid (gesubsidieerde banen voor langdurig werklozen of mensen met afstand tot de arbeidsmarkt). Uitgangspunt daarbij was om de direct betrokkenen zoveel mogelijk kansen te bieden aan de slag te blijven. Het sociale werkvoorziening-beleid is in beweging. Er was een groei van de wachtlijst bij de sociale werkvoorziening. Wij hebben geld beschikbaar gesteld om mensen die op de wachtlijst staan bij Op/maat te helpen aan een zinvolle dagbesteding. Op/maat heeft van onze gemeente het alleenrecht voor schoffelen gekregen. De winteropvang voor dak- en thuislozen in Hoorn en omstreken is geopend. Er is veelvuldig gebruik van gemaakt.
de mens centraal 35
Economische zaken en toerisme De voorbereiding van het nieuwe bedrijventerrein ’t Zevenhuis, een topprioriteit, is voortvarend opgepakt. De Structuurvisie en milieueffectrapportage zijn vastgesteld. Aan het bestemmingsplan wordt gewerkt. Het zal een duurzaam terrein worden. Samen met de raad zijn wij op bezoek geweest bij een voorbeeld van een duurzaam ontwikkeld bedrijventerrein. Bedrijventerrein Hoorn 80 is gerevitaliseerd, waarbij de raad extra geld voor de Kernweg beschikbaar heeft gesteld. Voor bedrijventerrein De Oude Veiling is de voorbereiding van revitalisering in volle gang. Deze oudere bedrijventerreinen worden hierdoor aantrekkelijker zodat er minder nieuwe grond nodig is voor bedrijven. Op Hoorn 80 is dit effect al merkbaar. Ook voor het terrein van de Van Aalstweg/Runshoppingcentre is opwaardering aan de orde. Hier ligt een relatie met de ontsluiting en de plannen met de afsluiting van Keern Noord. Voor dit gebied is een bestemmingsplan in voorbereiding. Het binnenstadsmanagement heeft vorm gekregen. Voor kantoren (Kanthoornvisie), detailhandel en markten is beleid vastgesteld. Het horecabeleid is in samenhang met het nieuwe bestemmingsplan binnenstad en de nota gebruik openbare ruimte vastgesteld. Er ligt een vastgestelde visie op strategische marketing en het motto ‘Hoorn moet je voelen’ is gekozen. Het vervolg: het neerzetten van de organisatie en het aanstellen van een stadsmarketeer is in voorbereiding. Voorstellen volgen aan het begin van de nieuwe periode. De Toerismenota is verder uitgevoerd en er zijn activiteiten uit het feestjaar Hoorn 650 voortgezet, zoals de Kaasmarkt. Nieuwe evenementen zijn er bijgekomen om de aantrekkelijkheid van Hoorn te verhogen zoals het Weekend Kunst&Cultuur en de Speeldag, met een ‘groene kermis’. Duurzaam toerisme is bevorderd, te weten fietsen, wandelen en watersport. De jaarlijks terugkerende Fiets4daagse Hoorn West-Friesland is georganiseerd en samen met de steden Medemblik en Enkhuizen trekken de Waterweken veel liefhebbers naar de regio. Ter versterking van de haven is volgens het Havenplan onder andere het Stenen Hoofd heringericht en zijn de steigers Oostereiland en Houten Hoofd vernieuwd.
de mens centraal 36
RESULTATEN PORTEFEUILLE WETHOUDER WITTEVEEN In het algemene deel hiervoor zijn de volgende onderwerpen uit deze portefeuille al genoemd: • verschillende rollen gemeente naar instellingen • verzelfstandiging schoolbestuur openbaar basisonderwijs en schoolbestuur openbaar voortgezet onderwijs door opheffing bestuurscommissies • vernieuwing Copernicus en sporthal Nieuwe Steen
Welzijn en volksgezondheid Meer samenwerking, multifunctioneel gebruik bestaande accommodaties, zo min mogelijk nieuwe instellingen en gebouwen erbij zijn de rode draad geweest voor de gemeente bij alle overleggen met welzijnsinstellingen en initiatiefnemers voor (nieuwe) activiteiten. Dat kost veel overleg en inspanning. Het gaat niet vanzelf, maar er zijn resultaten. Er is gewerkt aan ketenbenadering in de jeugdzorg. Het Centrum voor jeugd en gezin, een topprioriteit is voorbereid. De backoffice, gericht op heel West-Friesland, opent in 2010 de deuren aan de Maelsonstraat in Hoorn. Verschillende frontoffices worden vanaf 2010 gerealiseerd in vier wijken in Hoorn. De integrale jeugdgezondheidszorg van 0-19 jaar is bij de GGD ondergebracht. Aan een verwijsindex wordt gewerkt. Vanuit diezelfde beleidslijn is de notitie Wijksteunpunten totstandgekomen in 2009, gebaseerd op onderzoek naar de behoefte en het aanbod aan wijkvoorzieningen. Het vervolg wordt: realiseren wat er ontbreekt in bestaande voorzieningen (bijvoorbeeld buurtkamers). Dit in nauwe samenwerking met de betrokken partijen en ketenpartners en onder regie van de gemeente. Een ander voorbeeld is de herinrichting van het wijkcentrum de Grote Waal. Er is een beleidsplan vrijwilligers opgesteld. Voor de jeugd en de jongeren heeft de raad de Kadernota jeugdbeleid vastgesteld. Het jeugd- en jongerenwerk is versterkt in deze periode. Er zijn buurtmoeders aangesteld bij Netwerk. Hierover en over alle andere prestaties zijn de meerjaren prestatieafspraken met de stichting Netwerk vernieuwd. Een voorbeeld van een voorziening die ontbrak was een Jongerenactiviteitencentrum in Blokker. Er is veel overleg voor nodig geweest. Uiteindelijk heeft de raad - in de lijn van gebruikmaking van bestaande voorzieningen - ingestemd met onze voorkeur om het centrum te vestigen op de bovenverdieping van café Het Gouden Hoofd. Er wordt uitvoering gegeven aan toezicht op de kwaliteit van kinderopvang en peuterspeelzalen. Regelmatig vinden inspecties plaats. Zonodig wordt gehandhaafd. In 2006 is het integratiebeleid geëvalueerd. Naar aanleiding daarvan is een integratiemonitor ingevoerd. In 2007 heeft een nulmeting plaatsgevonden. Uit de eerste tweejaarlijkse vervolgmeting, in 2009, blijkt dat er sprake is van een positieve ontwikkeling. Met name als het gaat om participatie. Er is een integratieagenda met drie speerpunten die loopt tot 2010. Via het ouderenproject voor allochtonen worden twee allochtone intermediairs ingezet voor huisbezoeken en voorlichting. Er is een samenwerkingsconvenant gesloten tussen diverse maatschappelijke partners om de problematiek van groepen en individuen binnen de Antilliaanse gemeenschap gestructureerd aan te pakken De gemeenteraad heeft tijdens deze bestuursperiode de Nota lokaal gezondheidsbeleid vastgesteld. Daarin is aandacht voor overgewicht bij kinderen en bewegingsarmoede.
de mens centraal 37
De fusie van de drie afzonderlijke GGD-en in Noord-Holland Noord is in 2007 tot stand gekomen College en raad hebben dit fusieproces kritisch gevolgd. Onder strikte voorwaarden is uiteindelijk ingestemd met de komst van GGD Hollands Noorden. De bedrijfsvoering van de GGD, de manier waarop uitvoering wordt gegeven aan de fusievoorwaarden zijn nauwlettend in de gaten gehouden. Via kwartaalrapportages is de raad hierover steeds geïnformeerd. In de afgelopen periode zijn verschillende gesprekken geweest met mogelijke uitvoerende organisaties om een start te maken met coaches voor leerlingen. Er is een partij die bereid is om de nieuwe werkwijze vorm te geven. Momenteel wordt er gewerkt aan het maken van een plan van aanpak met als doel uiterlijk eind januari 2010 operationeel zijn.
Kinderboerderij De Woid is inmiddels landelijk gecertificeerd en de contacten met de vrijwilligers zijn aangehaald. Het beheer van onze kinderboerderijen is weer in eigen hand genomen en zij functioneren financieel en organisatorisch gezond. Voor het sportopbouwwerk is een koerswijziging doorgevoerd. De overdracht van activiteiten aan derden, zoals sportverenigingen, is volbracht. Daarvoor in de plaats is begonnen met meerdere activiteiten voor specifieke doelgroepen zoals allochtone vrouwen, ouderen en hanggroepen.
WMO Het beleidsplan WMO is in deze collegeperiode vastgesteld. Vervolgens kwam de uitvoering van de afzonderlijke deelterreinen aan bod, zoals mantelzorgers en vrijwilligers, en opende het WMOloket zijn deuren. De financiële kant van de WMO heeft veel aandacht gevraagd. Zo is onderzoek gedaan naar de indicatiestellingen en de tarieven. In 2009 werd duidelijk dat het noodzakelijk is de WMO met bijbehorende voorzieningen beheersbaar te maken. De eerste stappen voor een nieuwe wijze van uitvoeren (kanteling) van het WMO-beleid zijn gezet.
Onderwijs Voor de jaren 2008-2011 is een Lokale Educatieve Agenda opgesteld, die wordt uitgevoerd met de onderwijspartners en andere betrokken partijen. Gedeelde speerpunten zijn: tegengaan voortijdig schoolverlaten, brede scholen en het Centrum Jeugd en Gezin. Het tegengaan van voortijdig schoolverlaten is actief versterkt. De formatie van de leerplicht Hoorn is uitgebreid, de kwalificatieplicht is ingevoerd en wordt in Hoorn voor de regio uitgevoerd. Er zijn verschillende convenanten met het onderwijs gesloten met het doel het voortijdig schoolverlaten verder terug te dringen. Met de komst van de tandheelkundige opleiding Acta in 2005 beschikte Hoorn over universitair onderwijs. Helaas vertrekt de opleiding per 1 februari 2010 en is het niet gelukt deze voor Hoorn te behouden. Wij hebben ons ingespannen om meer HBO- opleidingen binnen de gemeentegrenzen te krijgen. Positief is daarbij de ontwikkeling rondom het gezondheidscentrum Bangert en Oosterpolder. Ingezet wordt op een volledig gezondheidscentrum, inclusief huisartsenzorg, in combinatie met een huisartsenopleiding van VUmc Amsterdam. Ook aan de maatschappelijke stage is uitvoering gegeven. De vrijwilligerscentrale treedt hierbij op als makelaaer.
Onderwijshuisvesting In Bangert en Oosterpolder zijn twee semi-permanente basisscholen gebouwd, gecombineerd met kinderopvang en peuterspeelzalen. Daarnaast is hard gewerkt aan de voorbereiding van de Multifunctionele Accommodatie in de Bangert en Oosterpolder. Hierin komen de basisscholen, samen met buitenschoolse opvang (BSO), peuterspeelzalen, de bredeschoolbibliotheek, een wijkcentrum en sporthal. Vanaf augustus 2011 kunnen de bewoners van de wijk hier terecht. Voor de Jozefschool en De Wissel vindt overleg plaats voor verbetering van de huisvesting.
de mens centraal 38
Voor het opknappen van schoolpleinen is een beleidskader vastgesteld om zo cofinanciering door de gemeente mogelijk te maken. Aan de Lingeweg komt een nieuwe sporthal. De voorbereidingen zijn in volle gang. Medio 2011 is de hal klaar als alles volgens plan verloopt. De vondst van asbest in de S.G. Copernicus resulteerde in recordtijd in de sloop en realisatie van semi-permanente huisvesting. Er kwam ook een nieuwe sporthal aan de Nieuwe Steen. De nieuwbouw van de school werd uitgevoerd in een projectorganisatie en in goede samenwerking met het Atlas. Onderwijshuisvesting voor het Voortgezet Onderwijs stond en staat hoog op de agenda met het realiseren van een strategisch IHP-VO. Om regie te houden op dit proces, nadat standpunten over de omvang van het IHP-VO uiteen liepen, koos dit college voor de koers van een operationaal IHP-VO. Onderzoek werd gedaan naar de bouwkundige staat van de schoolgebouwen, afgezet tegen gebruik. In overleg met de schoolbesturen Atlas en Tabor, is aanvullend onderzoek gedaan naar de functionaliteit van de schoolgebouwen. De resultaten van dit onderzoek hebben geleid tot een principeovereenkomst tussen scholen en gemeente, die decentralisatie van middelen voor onderwijshuisvesting naar de scholen mogelijk moet maken.
de mens centraal 39
de mens centraal 40
RESULTATEN PORTEFEUILLE BURGEMEESTER VAN VELDHUIZEN In het algemene deel hiervoor zijn de volgende onderwerpen uit deze portefeuille al genoemd: • • • • • • • •
Hoorn Future proof relatie burger-bestuur, burgerjaarverslagen Veteranendag/veteranenmonument bestuurlijke organisatie regio / herindeling regionale samenwerking, gemeenschappelijke regelingen, Hoornse 10 relatie naar hogere overheden inkoop en aanbesteding deregulering en verbetering dienstverlening
Bestuurszaken In 2008 heeft de gemeenteraad Hoorn uitgeroepen tot millenniumgemeente. De invulling daarvan is opgenomen in de Internationale agenda van Hoorn, die wij eind 2008 hebben vastgesteld. Daarvan maakt ook deelname aan de fairtrade-campagne deel uit. We drinken fairtrade koffie en thee op het stadhuis en geven steeds vaker fairtrade relatiegeschenken, bijvoorbeeld aan de eigen ambtenaren in het kerstpakket. De jumelage met de gemeente Beersel in België is formeel beëindigd en omgezet in een minder formele vriendschapsband. Met de gemeente Pribram in Tsjechië zijn periodiek uitwisselingen georganiseerd gericht op concrete overdracht van ervaring en kennis. Vertegenwoordigers uit beide gemeenten hebben deelgenomen aan de Hoorn 650 festiviteiten.
Burgerzaken Bureau Burgerzaken heeft in deze periode zijn taken zien toenemen: meer verplichte controles betekenen dat aanvragers twee keer moeten komen voor een paspoort. Kinderen mogen niet meer op het paspoort van hun ouders worden ingeschreven. De biometrie is ingevoerd. In 2008 is het werken op afspraak ingevoerd. Vanaf april 2010 komt er een extra avondopstelling bij als uitwerking van een motie van de raad. Maar er zal meer moeten gebeuren om de oplopende wachttijden te verkorten. Wegens een kleine kans op onveiligheid heeft het rijk het elektronisch stemmen verboden totdat de stemmachines volledig veilig zijn. De wederinvoering van het stemmen met het potlood betekent veel extra werk met tellen en uitslagen die pas in de nacht bekend worden.
Openbare orde en veiligheid In 2006 is het beleidskader Sociale veiligheid 2006-2008 vastgesteld met vier pijlers: kwetsbare groepen, overlast, criminaliteit, dienstverlening en verantwoording. In samenwerking met politie, welzijnswerk, HALT, IntermarisHoeksteen, bedrijven en burgers wordt aan de uitvoering van de maatregelen gewerkt en worden er telkens metingen verricht over de resultaten. In 2009 en 2010 zijn geactualiseerde programma’s vastgesteld en is met topprioriteit verder gewerkt. Hoewel uit de leefbaarheidsmonitor 2009 naar voren komt dat het veiligheidsgevoel bij de burgers in 2009 ten opzichte van 2006 licht is afgenomen, blijkt uit andere metingen vooruitgang. In de Atlas voor gemeenten, waarbij de vijftig grootste gemeenten met elkaar worden vergeleken, blijkt dat Hoorn op het gebied van veiligheid licht is gestegen: van plaats 42 naar plaats 40. Handhaving op alle terreinen is in 2006 vastgelegd in een meerjarenprogramma. Er zijn op basis daarvan jaarlijks gezamenlijke handhavingsacties gehouden.
de mens centraal 41
Met de reorganisatie van ons Bureau Stadstoezicht is integraal toezicht op de openbare ruimte georganiseerd met zichtbare toezichthouders, ook in de wijken met eigen bevoegdheden. Hoorn heeft meegedaan aan de landelijke pilot Drank- en horecawet, waarbij het toezicht van de Voedsel- en Warenautoriteit bij de gemeente terecht is gekomen. De veelplegersaanpak verloopt gecoördineerd en het cameratoezicht is opgenomen in de Algemene Plaatselijke Verordening. In 2009 werd de succesvolle begeleiding van ex-gedetineerden opnieuw voor twee jaar voortgezet. In dit project werken woningcorporatie IntermarisHoeksteen, Reclassering Nederland en de gemeente samen. Door intensieve en gerichte en persoonlijke nazorg gaat in Hoorn minder dan 10 procent van de ex-gedetineerden opnieuw in de feit. De Hoornse aanpak heeft tot in Japan de aandacht getrokken. Omdat West-Friesland koploper werd in zorgwekkend alcoholgebruik bij de jeugd, is regionaal onder de naam West-FRISland het project Jeugd en Alcohol van start gegaan. Het project is gericht op preventie, bewustwording, hulpverlening en interventie. Opvallende resultaten zijn de vele contracten tussen ouders en kinderen over niet-alcohol gebruiken en de daling die blijkt uit metingen over 2009 van het gebruik bij de groep onder de 16 jaar. Veel aandacht in de politiek en media is uitgegaan naar de maatregel om per 1 januari 2010 de toegangstijd tot café’s regionaal op 24.00 uur te stellen. Omdat deze maatregel alle cafébezoekers treft zijn er veel bezwaren bij de horeca en horecabezoekers, maar bij de bevolking is uit onderzoek voldoende draagvlak voor deze maatregel geconstateerd. De Brandweerzorg (topprioriteit) staat onder druk omdat de eisen waaraan moet worden voldaan verscherpt zijn. Tegelijk naamet het aantal vrijwilligers af. In 2008 is een operationeel organisatieplan brandweer 2008-2011 vastgesteld. Op basis daarvan is de beroepsformatie uitgebreid en de dagbezetting verdubbeld. De plannen voor een nieuwe kazerne op de Oude Veiling (ondergebracht in de portefeuille van de wethouder Facilitaire zaken mevrouw Van Weel) liggen aan het eind van deze periode ter besluitvorming bij de raad. Er is een meldpunt in West-Friesland opgestart voor huiselijk geweld. Dankzij dit meldpunt worden slachtoffers sneller geholpen en doorverwezen.
Veiligheidsregio Noord-Holland Noord en rampenbestrijding Hulpverlening en rampenbestrijding krijgen steeds meer aandacht, ook in onze regio. Sinds de oprichting van de Veiligheidsregio Noord-Holland Noord is een enorme kwaliteitsslag geleverd. Een fragmentarisch en niet op elkaar afgestemde hulpverleningsorganisatie is veranderd in een gestroomlijnde ketenorganisatie. Zo werd de verliesleidende regionale ambulancevoorziening omgebouwd naar een gezond bedrijfsonderdeel met een compleet nieuw wagenpark. De meldkamers van politie, brandweer en ambulance werden samengevoegd tot één gemeenschappelijke meldkamer. De brandweertaken en rampenbestrijding zijn, zowel gemeentelijk als regionaal, naar een uniform kwaliteitsniveau gebracht. De Geneeskundige Hulp bij Ongevallen en Rampen (GHOR) is ontvlecht uit de GGD en volledig geïntegreerd in de Veiligheidsregio. Het algemeen bestuur van de Veiligheidsregio en het regionaal college van politie werken inmiddels als één bestuur. Er zijn diverse bestuurlijke adviescommissies ingesteld, waarbij de bestuursleden worden geworven op basis van beschikbare tijd, kwaliteit en affiniteit. Als eerste veiligheidsregio in Nederland is de Veiligheidsregio Noord-Holland Noord geheel HKZ/ISO gecertificeerd. Er is in deze periode in Hoorn veel aandacht besteed aan het scholen en oefenen van de deelnemers aan de gemeentelijke rampenorganisatie. De teams zijn enkele malen bijeengeroepen. De omvangrijkste calamiteit was de breuk van de hoofdwaterleiding in 2007. In het echt is het niet gekomen tot een volledige uitvoering met evacuatie en opvang. In 2009 is er wel geoefend met evacuatie en opvang, met deelname van vrijwilligers.
de mens centraal 42
Bijlagen
Collegeakkoord 2006-2010 Portefeuilleverdeling april 2006 Portefeuilleverdeling vanaf januari 2009 30 Topprioriteiten (voorjaar 2009)
de mens centraal 43
de mens centraal 44
COLLEGEAKKOORD HOORN 2006 - 2010 Hoorn: de mens centraal
Voor u ligt het Collegeakkoord 2006-2010. Onder het motto Hoorn: de mens centraal hebben wij aan het begin van deze bestuursperiode op een beperkt aantal onderwerpen afspraken gemaakt. Wij brengen deze onder bij drie thema’s: Hoorn: de gemeente Hoorn: de mensen Hoorn: de stad. Met dit akkoord en de door de gemeenteraad op te stellen Termijnagenda gaan wij aan de slag om met de ambtelijke organisatie te komen tot een Collegeuitvoeringsprogramma, dat jaarlijks wordt geactualiseerd. Daarin krijgen alle velden, gemeentelijke taken, lopende opdrachten en projecten, nieuwe prioriteiten en wensen een plek. Dan vindt de afweging ten aanzien van middelen en menskracht plaats, zodat de verdeling van plannen en werkzaamheden over de vier jaren van deze bestuursperiode kan plaatsvinden en een financiële doorrekening kan worden gemaakt. Wat ons betreft komen in het Collegeuitvoeringsprogramma de punten uit ons Collegeakkoord 2006-2010 prominent terug
Hoorn, 31 maart 2006
J.H. van Es
C.A. van der Maat
C.G. van Weel-Niesten
J.A. de Boer
R.J.R. Witteveen
de mens centraal 45
de mens centraal 46
Hoorn: de gemeente Als college werken wij vanuit de volgende algemene uitgangspunten: 1. Uitspraken van de vorige gemeenteraad worden uitgevoerd. 2. Er wordt gewerkt aan een andere rol burger-bestuur. Wij komen met ideeën op dit gebied en gaan activiteiten oppakken die op onze weg liggen, zoals beginspraak. 3. Wij zetten het in gang gezette traject van minder administratieve regels en rompslomp voor bedrijven voort en breiden dit uit met extra aandacht voor administratieve lastenvermindering voor burgers. 4. Wij werken op basis van een degelijk financieel beleid. Uitgangspunt is nieuw voor oud om daarmee lasten voor de burger zo laag mogelijk te houden. Wij gaan uit van trendmatige verhogingen van belastingen. 5. De regio West-Friesland, met als centrumgemeente Hoorn, moet in ruimtelijk, economisch en bestuurlijk opzicht een sterke regio zijn en blijven. Dit betekent dat er een grenscorrectie voor Hoorn moet komen die duurzaam is en soelaas moet bieden voor woningbouwlocaties, bedrijventerreinen en recreatiemogelijkheden voor de komende 30 jaar. Deze grenscorrectie moet Hoorn voldoende ruimtelijke mogelijkheden bieden om zelf bestuurlijke afwegingen te maken hoe een evenwichtige opbouw van de stad tot stand kan komen en waar woonwijken, bedrijventerreinen, sport- en recreatieterreinen en voorzieningen het beste gelokaliseerd kunnen worden. 6. Om Hoorn goed neer te zetten in de regio, de provincie, het land en daarbuiten gaan wij de presentatie en promotie van Hoorn in de breedste zin verbeteren. 7. Wij voeren een consequent handhavingsbeleid op alle werkvelden. 8. Wij werken aan een duurzaam energie- en milieubeleid: naar buiten en in de eigen organisatie.
de mens centraal 47
Hoorn: de mensen Geïnspireerd door ons motto Hoorn: de mens centraal hebben wij voor de mensen de volgende afspraken gemaakt: 9. Wij zijn voorstander van het vergroten van de rol van bewoners bij hun woon- en leefomgeving. Er zal meer geld vrijgemaakt moeten worden voor de leefbaarheid in de buurt. Er kunnen buurtbudgetten beschikbaar gesteld worden. 10. Wij willen de wijkaanpak completeren met speelplekken. 11. Het welzijnswerk zal binnen de bestaande budgetten verbeterd moeten worden. Bijvoorbeeld door in wijken samen met IntermarisHoeksteen en Netwerk buurtkamers te introduceren als laagdrempelige voorziening. Ook komt er meer accent te liggen op het individueel benaderen van mensen. 12. Hoorn blijft een sociale stad. Het bestaande armoedebeleid blijft gehandhaafd. Er zal meer aandacht moeten komen voor schuldhulpverlening, betere voorlichting naar nietcliënten in het kader van de armoedeval, er zal blijvende aandacht zijn om mensen aan een betaalde baan te helpen, het instandhouden van huisbezoek ouderen, in overleg met bedrijfsleven en gemeente meer stageplekken aanbieden, uitbreiden oudercoaching en buurtmoederprojecten. 13. Er komt een meldpunt huiselijk geweld. 14. Er komt een gerichte aanpak m.b.t. probleemgezinnen, inclusief opvoedingsondersteuning. 15. Wij kiezen voor het intensiveren van het jeugd -en jongerenwerk. 16. Het Jongerenactiviteitencentrum in Blokker wordt gerealiseerd. Wij komen in 2006 met een voorstel voor de locatie. 17. Schooluitval vereist een geïntegreerde aanpak en er zullen duidelijke prestatieafspraken gemaakt worden. 18. Wij zijn voorstander van de versterking van de Brede school als multifunctionele spil in buurten en wijken. 19. Wij gaan zorgen dat het eilandenmodel vmbo en havo/vwo wordt uitgewerkt.
de mens centraal 48
20. Wij zetten in op meer mbo-, hbo- en universitair onderwijs in Hoorn. Wij zien goede mogelijkheden voor sportopleidingen. 21. Integratiebeleid zal vooral gericht zijn op verbetering van kansen op betaald werken en op emancipatie van de vrouwen. Er komt een wethouder integratie. 22. De invoering van de Wet op de maatschappelijke ondersteuning mag niet ten koste gaan van het voorzieningenniveau. Zo nodig wordt er gewerkt met een Invoeringsfonds WMO. De kwaliteit moet minimaal gehandhaafd blijven en wij pleiten voor het instellen van een gebruikerspanel. Er zullen prestatieafspraken gemaakt worden met aanbieders van de zorg. 23. Wij kiezen voor een actief gezondheidsbeleid. 24. Wij zijn voorstander van ondersteuning van ouderen en gehandicapten in alle wijken o.a. door het bevorderen van wijksteunpunten. 25. Wij gaan de voorziening voor dak -en thuislozen realiseren. 26. Wij kiezen voor een actief sportbeleid met een nadruk op samenwerking en integratie tussen school, buurt en vereniging en aandacht voor aangepast sporten. 27. Wij gaan meer aandacht geven aan recreatieve routes voor wandelaars, skeelers en hardlopers. 28. Wij gaan uit van 3 vestigingen van de bibliotheek (binnenstad, Risdam en Kersenboogerd) en voor het overige van bibliotheekfuncties in de wijken, bij voorkeur gekoppeld aan scholen of andere voorzieningen.
de mens centraal 49
Hoorn: de stad Bij de afspraken die we gemaakt hebben over de mensen horen ook afspraken over wonen, over de binnenstad, over grote projecten, over verkeer en vervoer. Over de volgende onderwerpen hebben wij afspraken gemaakt:
29. Wij gaan extra inspanningen leveren voor het realiseren van betaalbare huurwoningen, starterswoningen, jongerenwoningen, seniorenwoningen en kangoeroewoningen. 30. Er worden geen parken, buurtgroen en/of volkstuinen opgeofferd om woningen en/of voorzieningen te bouwen. Naast Bangert en Oosterpolder zullen de volgende locaties voor woningbouw in beeld zijn: Holenweg, Stationsgebied, Vale Hen, Pelmolenpad, IJsselweg, Oude Schouwburglocatie, TSH-locatie, Tuibrug Productiebos oostzijde, Hoornbloem/Klokketuin. Hoogbouw op verantwoorde locaties is bespreekbaar. 31. Wij willen niet meer dan 25 waterwoningen bij jachthaven. 32. Wij gaan het project de Blauwe Berg realiseren inclusief de 226 woningen in een parkachtige omgeving. 33. De ambities voor het stationsgebied blijven overeind. Dat kan inhouden, dat er een pas op de plaats gemaakt moet worden. 34. De ontwikkeling van het Oostereiland gaat plaatsvinden door middel van een interactief proces met burgers. 35. Er komt een proefafsluiting van de Roode Steen in het weekend in de zomermaanden, het zogenaamde “zomermodel”. Onder “weekend” wordt in principe verstaan vrijdagavond 17.00 uur tot en met zondagavond 24.00 uur. De ingangsdatum voor 2006 is afhankelijk van de nodige procedures “zo gauw mogelijk”. Vanaf 2007 wordt onder zomer verstaan 1 april tot 1 oktober. 36. Wij gaan de vastgestelde toerismenota uitvoeren aan de hand van vast te stellen prioriteiten. 37. Wij zullen het fietsgebruik in de stad bevorderen door o.a. een bewaakte fietsenstalling in de Kersenboogerd, routes inspecteren op veiligheid, meer stallingsmogelijkheden. 38. Wij gaan uit van een verkeersveilige schoolomgeving.
de mens centraal 50
39. Wij willen samen met de provincie en met de regio een toekomstvisie met betrekking tot het openbaar vervoer in West-Friesland opstellen. 40. Wij zetten alles op alles om de verdubbeling van de Westfrisiaweg gerealiseerd te krijgen. 41. De rol, snelheid en functie van de Provincialeweg zal bepaald worden aan de hand van de uitkomsten van het masterplan Infrastructuur. T.a.v. een veilige oversteek bij het Keern zal het onderzoek van Bos en Witteveen afgewacht worden. 42. Er komt een onderzoek naar de ondertunneling van het spoor bij het Dampten richting Pelmolenpad, waarin in ieder geval de volgende vraagpunten worden meegenomen: - mogelijkheden financiering/cofinanciering/subsidie - de verbinding naar de Grote Waal - het aantal parkeerplaatsen op het Pelmolenpad - en de relatie naar de Vale Hen en het Stationsgebied. 43. Wij zullen een gevaarlijkestoffenroute instellen. 44. In de ontwikkelingsfase van Bangert en Oosterpolder is niet te voorkomen dat de verkeersdruk op de linten zal toenemen. Het extra verkeer mag echter niet leiden tot verkeersonveilige situaties. Op het moment dat een dergelijke situatie dreigt te ontstaan, zullen wij passende maatregelen nemen op de linten om dat te voorkomen.
de mens centraal 51
de mens centraal 52
Portefeuilleverdeling april 2006
burgemeester dr. G.O. van Veldhuizen Openbare orde en veiligheid Regionale samenwerking Burgerzaken Onderzoek en statistiek Vrede en internationale samenwerking Juridische en bestuurszaken art. 170 gemeentewet (tijdige beleidsvoorbereiding en –uitvoering, samenwerking, kwaliteit burgerparticipatie, bezwaar, klachten, burgerjaarverslag, behartiging gemeentebelangen)
wethouder J.H. van Es Financiën Ruimtelijke ordening (incl. verkeersplanologie) Stadsvernieuwing Volkshuisvesting wethouder C.A. van der Maat Verkeer, openbaar vervoer en waterstaat Kunst- en Cultuur Monumentenzorg Milieu Integraal veiligheidsbeleid Toerisme Facilitaire zaken wethouder C.G. van Weel-Niesten Stadsbeheer Kermissen Wijkaanpak Speelplekken Sport (w.o. binnen- en buitensporten) Vastgoed (w.o. Grondzaken) Personeel en organisatie wethouder J.A. de Boer Arbeidsmarkt- en werkgelegenheidsbeleid Sociale zaken Economische zaken Evenementen Communicatie Informatievoorziening en communicatietechnologie Aanpak huiselijk geweld Dak- en thuislozen wethouder R.J.R. Witteveen Welzijn Volksgezondheid Wet Maatschappelijke Ondersteuning Onderwijs en educatie Onderwijshuisvesting, waaronder IHP VO Recreatie en sportactivering Integratie
de mens centraal 53
Portefeuilleverdeling vanaf januari 2009 burgemeester dr. G.O. van Veldhuizen Openbare orde en veiligheid Integrale veiligheid Regionale samenwerking Coördinatie handhaving Stadstoezicht Integriteitbeleid Inkoop en aanbesteding Onderzoek en statistiek Internationale samenwerking Juridische, bestuurszaken en burgerzaken art. 170 gemeentewet (tijdige beleidsvoorbereiding en –uitvoering, samenwerking, kwaliteit burgerparticipatie, bezwaar, klachten, burgerjaarverslag, behartiging gemeentebelangen)
wethouder J.H. van Es Financiën Ruimtelijke ordening Omringdijk/Markermeer Milieudienst Parkeren, masterplan infrastructuur en verkeersgevolgen als onderdeel ruimtelijke ontwikkelingen Volkshuisvesting Stadsvernieuwing Stoomtram, Parkschouwburg, Archeologie, Filmhuis, Museum 20e Eeuw wethouder C.G. van Weel-Niesten Stadsbeheer Monumentenzorg Kermissen Wijkaanpak Speelplekken Sport (w.o. binnen- en buitensporten) Personeel en organisatie Vastgoed (w.o. Grondzaken) Facilitaire Zaken Kunst in het algemeen (w.o. musea) Verkeer (GVVP, fiets en infrastructuur m.u.v. masterplan) wethouder J.A. de Boer Arbeidsmarkt- en werkgelegenheidsbeleid Sociale zaken Economische zaken Toerisme, Evenementen Communicatie, Informatievoorziening en communicatietechnologie Dak- en thuislozen Cultuur incl. evenementen, Regionaal Historisch Centrum Milieu (beleid en projecten m.n. Klimaatvisie) wethouder R.J.R. Witteveen Welzijn (w.o. bibliotheken) Volksgezondheid Wet Maatschappelijke Ondersteuning Onderwijs en educatie Onderwijshuisvesting, waaronder IHP VO Recreatie en sportactivering Integratie (w.o. Antillianenproject)
de mens centraal 54
Topprioriteiten laatste bestuursjaar april 2009 tot april 2010 Programma 0
Herindeling Inkoop en aanbesteding
Van Veldhuizen Van Veldhuizen
Programma 1
Brandweerzorg Programma sociale veiligheid Project jeugd en alcohol
Van Veldhuizen Van Veldhuizen Van Veldhuizen
Programma 2
Beheer en onderhoud civiele kunstwerken Afsluiting Keern bij provinciale weg Verbreding Westfrisiaweg Duurzame openbare verlichting
Van Weel Van Es Van Es De Boer / Van Weel
Programma 3
Rol gemeente bij kredietcrisis/recessie i.r.t. economische zaken Voorbereiding bedrijventerrein ’t Zevenhuis Uitvoering strategisch marketingplan i.r.t. toerisme
De Boer
Permanente basisscholen Bangert en Oosterpolder Integraal huisvestingsplan voortgezet onderwijs Leerplicht/kwalificatieplicht/intensief bestrijden verzuim
Witteveen
Programma 5
Reddingsplan Museumstoomtram Verplaatsing accommodatie hockeyvelden Voortgang Blauwe Berg Bomenbeleidsplan
Van Van Van Van
Programma 6
Visieontwikkeling op participatie Jeugdzorg / Centrum voor jeugd en gezin Wijksteunpunten
De Boer Witteveen Witteveen
Programma 7
Uitvoeren Klimaatvisie Ontwikkeling nieuwe begraafplaats
De Boer Van Weel
Programma 8
Relatie grote projecten en recessie Structuurvisie Poort van Hoorn Oostereiland
Van Es Van Es Van Es
Programma 9
Financiële gevolgen recessie/aanpak Lasten burgers laag houden Bestemming Nuon-gelden
Van Es Van Es De Boer
Programma 4
De Boer De Boer
Witteveen Witteveen
Es Weel Es Weel
de mens centraal 55
