Datum: Agendapunt nr:
26 juni 2014 6.d.
Aan de Verenigde Vergadering Jaarverslag Streekarchief Voorne Putten 2013 Aard voorstel Aantal Bijlagen
Informerend stuk 3
Voorstel behandeld door Verenigde Vergadering Commissie MBH College Dijkgraaf en Heemraden
Voorstel geparafeerd door Secretaris-Directeur Dijkgraaf
Naam Arnoud van Vliet Jan Geluk
Ridderkerk, 26 juni 2014. Dijkgraaf en heemraden voornoemd, secretaris-directeur, dijkgraaf,
drs. A.A. van Vliet.
ing. J.M. Geluk.
Bijlagen: Voorstel: Voorstel_1748.docx Bijlage: Brief inzake Jaarverslag 2013.pdf Bijlage: 4 Jaarverslag 2013.pdf Stukken ter inzage:
Datum 26 juni 2014 11 juni 2014 20 mei 2014
Paraaf Akkoord Akkoord
Datum 21-05-2014 22-05-2014
Jaarverslag Streekarchief Voorne Putten
1.
Aanleiding
Bijgaand zoals afgesproken het Jaarverslag 2013 van het Streekarchief Voorne-Putten en Rozenburg. 2.
Voorstel
Kennis te nemen van het jaarverslag 2013 van het Streekarchief Voorne-Putten en Rozenburg. 3.
Motivering
Ingevolge artikel 13 van de Gemeenschappelijke regeling Streekarchief Voorne-Putten en Rozenburg stelt het algemeen bestuur van het Streekarchief Voorne-Putten en Rozenburg jaarlijks een verslag vast over de werkzaamheden van het streekarchief in het voorafgaande jaar. Dit verslag wordt jaarlijks aan het bestuur van de deelnemers aan de gemeenschappelijke regeling ter kennisneming aangeboden. Jaarverslagen van gemeenschappelijke regelingen worden ter kennis gebracht van de Verenigde Vergadering. 4.
Risico’s
niet van toepassing 5.
Financiële aspecten
niet van toepassing 6.
Personele aspecten
niet van toepassing 7.
Juridische aspecten
niet van toepassing 8.
duurzaamheidsaspecten
niet van toepassing 9.
Communicatieve aspecten (in-en extern)
niet van toepassing 10.
Wijze van publiceren
Kies één of meerdere items: ☒ ☐ ☐ ☐
Niet van toepassing Intranet Internet Pers
11.
Verdere aanpak/ procedure
niet van toepassing 12.
Evaluatie
niet van toepassing
S T
EK
Voorne-Putten & Rozenburg De raden respectievelijk colleges van burgemeester en wethouders van de gemeenten Bernisse, Brielle, Hellevoetsluis, Rotterdam, Spijkenisse en Westvoorne en de Verenigde Vergadering respectievelijk het college van Dijkgraaf en Heemraden van het Waterschap Hollandse Delta. Postadres: Postbus 101 3230 AC BRIELLE
1 mei 2014
Jaarverslag 2013.
Geacht bestuur, Volgens art. 13 van de Gemeenschappelijke regeling stelt het algemeen bestuur op voorstel van de streekarchivaris jaarlijks een verslag vast over de werkzaamheden van het streekarchief in het voorafgaande jaar. Dit jaarverslag is vastgesteld in de vergadering van 26 maart 2014. Hierbij bieden wij u het jaarverslag over 2013 aan.
Hoogachtend, Het dagelijks bestuur van het Streekarchief Voorne-Putten en Rozenburg, namens dezen, d$ voöVzitter,
.W.M. van Viegen.
Bijlage: Jaarverslag werkzaamheden 2013
JAARVERSLAG 2013
De Rik 22, 3232 LA Brielle Postbus 79, 3230 AB Brielle www: streekarchiefvpr.nl
1
STREEKARCHIEF VOORNE-PUTTEN EN ROZENBURG
JAARVERSLAG 2013
3 INHOUD ORGANISATIE
5
KERNGEGEVENS
5
HUISVESTING EN GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING
5
PERSONEEL, VRIJWILLIGERS EN STAGIAIRES
5
FINANCIËN
6
TAKEN
7
BEWAREN
7 overbrenging en acquisitie
7
restauratie en conservering
17
inspectie
17
BEWERKEN
19 inventarisatie
19
maken van transcripties en regesten
20
automatisering en digitalisering
20
BENUTTEN
22 gebruik van de studiezaal en verschaffen van inlichtingen
22
ambtelijke ondersteuning
22
verzorgen van cursussen, lezingen en open dagen
22
onderzoek en vervaardigen van publicaties
23
medewerking aan tentoonstellingen
23
BIJLAGEN
24
1.
LIJST VAN BESTUURSLEDEN
24
2.
LIJST VAN VRIJWILLIGERS
25
5 ORGANISATIE KERNGEGEVENS Het Streekarchief Voorne-Putten en Rozenburg is gehuisvest aan de Rik 22 te Brielle. Het postadres is: Postbus 79, 3230 AB Brielle, telefoon: (0181) 418043. Internet: www.streekarchiefvpr.nl., e-mail:
[email protected], openingstijden: dinsdag tot en met vrijdag van 9.00 tot 16.00 uur. HUISVESTING EN GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING In 2013 werd vergaderd over de uitbreiding van het Streekarchief, echter zonder concreet resultaat. Tijdens de vergadering van het dagelijks en algemeen bestuur van 29 november 2013 kwam men ook niet verder dan het besluit tot het maken van een rapport, dat in 2014 zal moeten verschijnen. Herhaald uitstel van besluitvorming wordt vooral toegeschreven aan de onduidelijkheid van de financiële gevolgen van uittreding van gemeente Rozenburg en het uittreden van, respectievelijk het voornemen van het aangaan van een dienstverleningsovereenkomst met waterschap Hollandse Delta. Er zijn echter gaan aanwijsbare redenen om het voortduren van deze onduidelijkheid te rechtvaardigen. Wel zijn concrete plannen ontwikkeld voor de verbouwing van het voormalige waterschapshuis ten behoeve van de huisvesting van een school en de daarmee verband houdende verplaatsing van een werkruimte van het Streekarchief. Deze werkzaamheden treffen primair het belang van de school. Intussen wordt getracht door uitstel van overbrenging van archieven van de deelnemers en het huren van ruimte elders de problemen enigszins het hoofd te bieden. In het jaarverslag over 2012 zijn over het huren van ruimte nadere bijzonderheden vermeld. Inmiddels is ook de hulp ingeroepen van Top Movers te Spijkenisse voor het opslaan van archieven. Deze ongewenste situatie kan echter niet blijven voortduren. PERSONEEL, VRIJWILLIGERS EN STAGIAIRES Het personeel bestaat uit vijf personen (3.8 fte), te weten L.W. Hordijk, streekarchivaris, drs. A.A. van der Houwen, adjunct-streekarchivaris, drs. B. Benschop, archivist, R.J.J. Dreuning-Borgmeijer, administratief medewerker en drs. E. Lassing-van Gameren, studiezaalmedewerker. De rechtspositie van het personeel is gekoppeld aan die van de gemeente Brielle. De streekarchivaris is lid van de commissie naamgeving openbare ruimten (straatnamencommissie) van de gemeenten Bernisse en Spijkenisse. De adjunctstreekarchivaris is lid van de archeologische begeleidingscommissie, de monumentencommissie en de straatnamencommissie van de gemeente Brielle en bestuurslid van de Historische Vereniging Oud Rozenburg. De archivist is bestuurslid van het Stadsmuseum van Hellevoetsluis. Hij heeft in het verslagjaar de cursus auteursrecht gevolgd. De ondersteuning van het bestuur geschiedt door de heer E. van den Blink, administrateur en de heer A.T. Brands, kassier, terwijl mevrouw A.I. van der Smissen de verslaglegging van de bestuursvergaderingen verzorgt. Voorts zijn 22 vrijwilligers werkzaam. Op 9 januari 2013 is Leen Mol overleden. Hij was nog maar kort vrijwilliger en verbonden aan het project waterschap De Brielse Dijkring. Voorts hebben we afscheid genomen van Jan Kleingeld, die vanaf 1994 als vrijwilliger gewerkt heeft. De heer B. de Looy en mevrouw M. Kant mochten we als nieuwe vrijwilligers verwelkomen.
Voor
de namen van de vrijwilligers wordt verwezen naar bijlage II. De
vrijwilligersbijeenkomst vond plaats op 12 december. In het kader van haar opleiding VVA heeft mevrouw A. Kajzer, werkzaam bij de gemeente Brielle, stage gelopen bij het Streekarchief.
6 FINANCIËN Het voordelig exploitatieresultaat over 2013 bedraagt € 2.668. Het resultaat over 2013 t.o.v. de begroting kan als volgt worden samengevat:
Lasten
werkelijk raming 2013 verschil voordeel/nadeel 2013 na wijz. 431.219 433.040 -1.821 Voordeel
Baten
-38.936
-38.088
-848 Voordeel
Saldo
392.283
394.952
-2.668 Voordeel
De bijdrage in procenten van de totale bijdrage en per inwoner per participant is als volgt: naam participant
waterschap Hollandse Delta
aandeel aandeel rekening 2013 begroting in % totaal 2013 na wijz. in % totaal
per inwoner per inwoner rekening 2013 begroting na wijz. 2013
18,58%
18,61%
5,02%
5,03%
1,59
1,60
gemeente Brielle
20,59%
20,45%
4,95
5,02
gemeente Hellevoetsluis
15,83%
15,97%
1,59
1,60
gemeente Rotterdam/RB
5,03%
5,07%
1,59
1,60
gemeente Spijkenisse
29,31%
29,20%
1,59
1,60
gemeente Westvoorne
5,63%
5,66%
1,59
1,60
gemeente Bernisse
Het verloop van de reserves in het dienstjaar is als volgt: naam reserve
saldo 1-1-2013
vermeerderingen
verminderingen
saldo 31-12-2013
reserve automatisering reserve onderhoud en restauratie
49.996
15.389
17.300
48.085
8.379
1.800
3.000
7.179
reserve bijzondere aankopen
12.368
1.159
3.988
9.539
Totaal
70.742
18.348
24.288
64.802
Het aantal inwoners van de deelnemende gemeenten per 1 januari 2013 bedroeg 166.487.
7 TAKEN BEWAREN overbrenging en acquisitie Het archief van de gemeente Geervliet Afkomstig van de gemeente Bernisse: ●
Register van huwelijk, 1913 - 1932.
●
Register van overlijden, 1951 - 1960.
Het archief van de gemeente Heenvliet Afkomstig van de gemeente Bernisse: ●
Register van overlijden, 1951 - 1960.
Het archief van de gemeente Oostvoorne Afkomstig van de gemeente Westvoorne: ●
Register van geboorten, 1903 - 1912.
Het archief van de gemeente Oudenhoorn Afkomstig van de gemeente Bernisse: ●
Register van geboorte, 1893 - 1912.
Het archief van de gemeente Zuidland Afkomstig van de gemeente Bernisse: ●
Register van huwelijk, 1923 - 1932.
●
Register van overlijden, 1951 - 1960.
Het archief van de gemeente Rockanje Afkomstig van de gemeente Westvoorne: ●
Register van geboorten, 1903 - 1912.
8
Tekening van de uitbreiding van de school aan de Achterweg (Zijlstraat) te Spijkenisse, 1929 (aanwinst 2013).
9 Het archief van de Hervormde gemeente te Zwartewaal Afkomstig van de PKN Zwartewaal/Abbenbroek: ●
Doopboek, 1812 - 1893.
Het archief van de Gereformeerde kerk van Zwartewaal en Abbenbroek Afkomstig van de PKN Zwartewaal/Abbenbroek: ●
Het archief van de Gereformeerde kerk van Abbenbroek en Zwartewaal, 1863 - 2000.
Het archief van de Vereniging voor Protestants Christelijk Onderwijs te Tinte Afkomstig van de zolder van de bijzondere school te Tinte: ●
Aanvulling op het schoolarchief, 1900 – 1995 (2000).
Het archief van de Vereniging voor Christelijk Primair onderwijs te Spijkenisse Afkomstig van Vereniging Primair Onderwijs te Spijkenisse: ●
Het archief van de Vereniging voor Christelijk Primair onderwijs te Spijkenisse, 1899 – 1959 (1999).
Het archief van de Vereniging voor Christelijk Nationaal Onderwijs te Rockanje Afkomstig van Martin de Kruijff, directeur van “De Vos van Steenwijk” te Rockanje: ●
Het archief van de Vereniging voor Christelijk Nationaal Onderwijs te Rockanje, 1949 – 1995.
Het archief van de Vereniging voor Christelijk Onderwijs te Zuidland Afkomstig van D.G.A. van Rijs, directeur van De Bongerd en De Aanwas te Zuidland: ●
Aanvulling op het archief van de Vereniging voor Christelijk Onderwijs te Zuidland, bestaande uit enige fotoboeken, 1975 - 1993.
Het archief van de Vereniging voor Christelijk Nationaal Onderwijs te Heenvliet en omstreken Merula Afkomstig van K. van der Heiden, directeur van Merula: ●
Het archief van de Vereniging voor Christelijk Nationaal Onderwijs voor Heenvliet en omstreken Merula, 1969 - 1995.
10
Kerst-en nieuwjaarskaart van Fons en Jope Löbker, 1975 (aanwinst 2013). Fons Löbker was een kleurrijk figuur in de Brielse samenleving, wiens schilderijen gemengde reacties opriepen.
11 Het archief van de P.C.O.B., afdeling Spijkenisse Afkomstig van de heer T.W.J. van den Berg te Spijkenisse: ●
Het archief van de P.C.O.B., afdeling Spijkenisse, 1986 – 2010.
Het archief van de Zuidhollandse Vereniging Het Groene Kruis, afdeling Vierpolders Afkomstig van de heer L. den Bakker te Vierpolders: ●
Het archief van de Zuidhollandse Vereniging Het Groene Kruis, afdeling Vierpolders, 1917 - 1976.
Het archief van de wielerclub PRC Delta Afkomstig van mevrouw W.M. Timmers-Kitz te Spijkenisse: ●
e
Het archief van de wielerclub PRC Delta, 20 eeuw.
Het archief van de bridgevereniging Het Eiland Voorne Afkomstig van de heer G. Goutziers te Hellevoetsluis: ●
Het archief van de bridgeclub ‘Het Eiland Voorne’, 1987 - 2011.
Familiearchieven Afkomstig van mevr. M. van den Steen-van der Knoop te Heemstede: ●
Aanvulling op het familiearchief Egter van Wissekerke (Verslag van F.J.D.C. Egter van Wissekerke over de brand in Den Briel op 9 januari 1934, waarbij ook voor het stadhuis gevaar ontstond).
Afkomstig van notariskantoor Moerland te Brielle: ●
Het archief van de familie Smit uit Oudenhoorn, 1934 – 2012.
●
Aanvulling op het familiearchief Eendenburg, 1846 – 2000.
Afkomstig van de heer P. Ros te Maassluis: ●
Het archief van D. Boer, laatstelijk predikant te Spijkenisse, 1925 – 1975.
Afkomstig van de heer Rens van Adrighem: ●
Verzameling bescheiden met betrekking tot de Brielse kunstschilder Fons Löbker, 1958 – 1976. Tot deze collectie behoort ook een aanzienlijke hoeveelheid foto’s, voornamelijk met betrekking tot Brielle.
12
Gedeelte van een brief met gedicht van Jacob Noordermeer, dwangarbeider te Riga, aan zijn dochter Suze te Oostvoorne ter gelegenheid van haar 5
de
verjaardag, 1944 (aanwinst 2013).
13 Verzameling genealogieën ●
L.R. van der Linden-de Snaijer en P.A. van Tuijl-de Snaijer, De Snaijer is mijn naam. Een familiegeschiedenis van de 15
de
tot en met de 21
ste
eeuw, 622 pag., Alblasserdam, 2013
(geschenk van de schrijvers). ●
A.J. Bakker, Onderzoeken naar de families Mol, Lobs, Vrij en Bakker (geschenk van de schrijver).
●
Willem Karel de Klerk, De genealogie van een ‘De Klerk’ en een ‘De Clercq’,192 pag., Doorwerth, 2013 (geschenk van de schrijver).
●
C.J. Dorsman, Aanvullingen c.q. kleine wijzigingen op het boek ’In vijf eeuwen en Dortsman tot Dorsman’, 2013 (geschenk van de schrijver).
●
Leo Helms v. Eis, Afstammelingsreeks Van Heijzen en Van Eijsden, deel 1, 2 en 3, 115 pag., 2013 (geschenk van de schrijver)
Verzameling handschriften Afkomstig van familie A. Moree te Rockanje: ●
Stukken betreffende drogisterij en sigarenwinkel van Dirk Moree aan de Zeeweg te Rockanje, 1927 – 2002.
Afkomstig van A.J. Bakker te Hellevoetsluis: ●
Stukken betreffende de familie Vrij, 1920 – 1967.
Afkomstig van mevrouw S. van Helden-Noordermeer te Oostvoorne: ●
Brief met gedicht van Jacob Noordermeer, dwangarbeider te Riga, aan zijn dochter Suze te Oostvoorne ter gelegenheid van haar 5
de
verjaardag, 1944.
Afkomstig van mevrouw N. van Genderen-Biesheuvel te Spijkenisse: ●
Stukken betreffende de familie Biesheuvel, 1890 - 1962.
Afkomstig van de heer L. den Bakker te Vierpolders: ●
Kasboek van de Ouden van dagencommissie uit Vierpolders, 1958 – 1981.
Afkomstig van Historische vereniging in Zuidland: ●
Stukken betreffende Abel Jan van der Burgh, broodbakker te Vierpolders, 1940 - 1949.
14 Afkomstig van mevrouw A. Kempff-Roggenkamp te Canada: ●
e
Stukken betreffende de familie Groesbeek/Blankenstein te Hellevoetsluis, 19 eeuw.
Afkomstig van de heer C. de Leeuw te Rozenburg: ●
Programma van de feestviering te Hellevoetsluis ter gelegenheid van het huwelijk van prinses Juliana en prins Bernhard. 1937.
Topografisch-historische atlas De verzameling foto’s is uitgebreid door overdracht vanuit het gemeentehuis van Westvoorne, schenking van familie Harkema te Spijkenisse (foto oprichting visclub “Ons Brieltje” in 1933), mevr. E.W. de Bok te Bilthoven (fotoalbum van het koloniehuis Ons Genoegen te Oostvoorne), de Historische Vereniging Westelijk Voorne (fotoalbum van werkzaamheden aan de Brielse Maas over de periode 1950 – 1955), van Leo Boer te Rozenburg( fotoalbum van de gemeente Bernisse, ca. 1988) en tenslotte van de heer J.W.L. Looij uit Rockanje (verzameling foto’s van Voorne-Putten en Rozenburg, oorspronkelijk afkomstig van de Nieuwe Brielse Courant). De verzameling glasnegatieven is uitgebreid door een schenking van mevrouw M. Boer-Gulden te Ulvenhout (A. Veenenbos, ca. 1900). Afkomstig uit aankoop ●
Kaart van het Haringvliet te hoogte van Hellevoetsluis en de Hoornse hoofden, vervaardigd door D.K., 1758.
●
Kaart van het Haringvliet te hoogte van Goedereede, vervaardigd door Leendert Schenk en C. Goekoop, op last van C. Brunings, 1781.
●
Kaart van het Haringvliet te hoogte van Hellevoetsluis en de Hoornse hoofden, vervaardigd door J. Engelman en D. Veelwaard, op last van C. Brunings, 1793.
●
Kaart van het Haringvliet te hoogte van Hellevoetsluis en de Hoornse hoofden, manuscript, 1799.
●
Prent van Hellevoetsluis met betrekking van het vertrek van Willem III van een onbekende kunstenaar, (ca. 1688).
●
Ets van Huib W. Bijl van het gemaal De Leeuw van Putten, ca. 1970.
●
Twee etsen van Arie Zonneveld van het strand van Rockanje, ca. 1930.
15
Kaart van het Haringvliet ter hoogte van Hellevoetsluis, manuscript, 1799 (aanwinst 2013).
16 Bibliotheek ●
Adrighem, Rens van, Zwalken door de tijd in Den Briel, 192 pag., Zoetermeer, 2013 (geschenk van de schrijver).
●
Beekman, A.A., Nederland als polderland, 510 pag., ca. 1935 (aankoop).
●
Haitsma, Marjanne, Jaapje. Passages over mijn moeder, 88 pag., 2013 (geschenk van de heer A.P. Boogert te Rockanje). N.B.:
Het boekje heeft betrekking op de fusillade in Rockanje in de nacht van 20 op 21 december 1944.
●
Hoks-Zwaard, Petra, De schipbreuk en andere verhalen uit het leven van een Brielse Schippersvrouw, 248 pag., 2013 (aankoop).
●
Hoorn, Felix van, Geervliet van stad naar dorp, 346 pag., Geervliet, 2013 (geschenk van de Stichting Oud Geervliet).
●
Hurx, Merlijn, Architect en aannemer. De opkomst van de bouwmarkt in de Nederlanden, 1350 – 1530, 495 pag., Nijmegen, 2012 (aankoop). N.B.:
Met informatie over de bouw van de Sint Catharijnekerk.
●
Jong, Rob de, De Meeuw 1952 – 2002, 40 pag., Brielle, 2002 (aankoop).
●
Kleine, Henk de en Teun Otto, Trouw aan de boekweit. 300 jaar Trouw b.v.,121 pag., Breda, 2012 (geschenk van Teun Otto).
●
Krieken, Arjen van, Schipper Bas ’t Hart (1851 – 1922), de laatste schipper van de Brielse reddingboot Rotterdamsch Welvaren, 64 pag., Brielle, 2013 (aankoop).
●
Lassing-van Gameren, Eva, Voor zichzelf en anderen: het kantwerk van Elsje Rappard-Broese van Groenou, in: Kostuum 2012, pag. 28 – 37 (aankoop).
●
Nieuwendijk, Caroline, De Schiedamse bleekneusjes. Kinderuitzendingen tussen 1900 en 1979, 168 pag., Schiedam, 2012 (geschenk van de schrijfster).
●
Oostrom, Frits van, Wereld in woorden. Geschiedenis van de Nederlandse literatuur 1300 – 1400, 651 pag., Amsterdam, 2013 (aankoop). N.B.:
●
Hierin is aandacht besteed aan het rechtsboek van Brielle.
Slachmuylders, R., De Brielse stadsartillerie tot de vrede van Munster in 1648, 72 pag., Brielle, 2013 ( geschenk van het Historisch Museum Den Briel).
●
17 Trierum, Marco en Arnold Carmiggelt, De archeologie van Bernisse. Leven en landschap in de prehistorie, Romeinse tijd en Middeleeuwen, 64 pag., Bernisse, 2013 (geschenk van het gemeentebestuur van Bernisse).
●
Wind, Kees, Rockanje tijdens de bezetting in WO II, 15 pag., Rockanje, 2013 (geschenk van de schrijver).
restauratie en conservering In verband met bezuinigingen werden in 2013 geen restauratiewerkzaamheden uitgevoerd. inspectie Opdracht De streekarchivaris is belast met het toezicht op de naleving van wettelijke regels met betrekking tot de zorg voor en het beheer van de gemeentelijke archieven. In de praktijk laat hij dit toezicht uitoefenen door de adjunct-streekarchivaris, die derhalve als archiefinspecteur optreedt. Hoewel (of omdat) diens opdracht met de invoering van de Wet Revitalisering Generiek Toezicht belangrijk is uitgebreid, moet worden geconstateerd dat deze niet optimaal kon worden uitgevoerd. Daarvoor lagen er teveel zaken op het pad van de inspecteur, die daarvan niet kon worden vrijgesteld zonder dat het Streekarchief op andere taakvelden te kort zou schieten. Relaties Enkele malen zijn bijeenkomsten bijgewoond met vakgenoten en specialisten om de ontwikkelingen binnen de sector te volgen. Zo waren daar de vergaderingen van BRAIN, waarbij onder meer de quick (kwaliteit) scan behandeld werd, een methode om ook het functioneren van de eigen archiefdienst te kunnen beoordelen en met andere diensten te vergelijken. Met de Provinciale archivaris bestaat een prettige samenwerking en met de archiefinspecteurs van Vlaardingen/Maassluis en van Schiedam is het bestaande overleg ‘Inspecteurs aan de Maas’ voortgezet. Ambtelijk deelnemersoverleg Met ambtelijke vertegenwoordigers van de deelnemende gemeenten is opnieuw een overleg belegd. Daarbij zijn actuele zaken aan de orde geweest, zoals het opstellen van een handboek Substitutie, het beheer van audio-opnamen van de raadsvergaderingen en het onderhouden van kwaliteitssystemen bij de gemeenten. Taakuitoefening Weliswaar zijn dit jaar alle gemeenten bezocht en is met medewerkers gesproken, maar anders dan in de jaarplanning voorgenomen, heeft dit niet geresulteerd in een schriftelijke verslaglegging aan de colleges c.q. raden volgens de door de VNG aangereikte Kritische Prestatie Indicatoren. Zoals de naam aangeeft dienen deze KPI’s als graadmeter voor de toestand van het archief- en informatiebeheer alsmede de uitoefening van de bestuurlijke zorgplicht. Inmiddels zijn afspraken gemaakt om het eerste half jaar van 2014 een inspectieronde te maken bij de gemeenten. Substitutie Zoals in het vorige jaarverslag werd opgemerkt wordt bij alle gemeente gewerkt met substitutie, in alle gevallen betreft het hier - op termijn - te vernietigen stukken.
18 Meer en meer leeft echter de wens om ook te bewaren bescheiden te vervangen. In Spijkenisse is het initiatief genomen om de serie bouwvergunningen over de periode 1966-2010 te substitueren. Het afgelopen jaar is daarover veelvuldig overleg gevoerd. Dit heeft geresulteerd in het “Handboek digitale vervanging bouwvergunningsdossiers gemeente Spijkenisse”. Eind 2013 werd een officieel verzoek om advies van de gemeente ontvangen en in januari is daarop een positief advies uitgebracht. Bij de gemeente Hellevoetsluis zijn het afgelopen jaar belangrijke stappen gezet om te komen tot een verantwoorde substitutie. Afhankelijk van de momenteel uitgevoerde audit kan het Handboek binnenkort worden afgesloten en door ons een verzoek om advies tegemoet worden gezien. Syntrophos Op 1 maart van het afgelopen jaar is “Syntrophos” van start gegaan, een gemeenschappelijke regeling op het gebied van ICT, geo-informatie en telefonie. De gemeenten Bernisse, Brielle, Spijkenisse en Westvoorne hebben hun digitale archieven overgebracht naar het Shared Service Center in Spijkenisse. Vernietiging en overbrenging Het toezicht richtte zich het afgelopen jaar ten slotte op de gemeentelijke vernietigingslijsten. Een enkele maal werden dossiers van vernietiging uitgezonderd omdat er twijfel bestond, niet over de juistheid van de selectie, maar over het mogelijk historisch belang dat de betreffende stukken konden hebben. De wettelijk verplichte overbrenging van de gemeentelijke archieven, die reeds in 2010 had moeten plaatsvinden, kon ook dit jaar geen doorgang vinden wegens ruimtegebrek bij het Streekarchief. Wel konden van de gemeenten de betreffende registers van de burgerlijke stand worden overgenomen. Plannen tot uitbreiding van de capaciteit van de archiefbewaarplaats hebben nog niet geresulteerd in concrete voorstellen. Vanuit de inspectie worden de voorstellen met belangstelling gevolgd.
19 BEWERKEN inventarisatie Van de volgende archieven zijn inventarissen gemaakt: 1.
Verzameling gelegenheidsgedichten, 1669 – 1960 (herziene uitgave).
2.
Het archief van het waterschap De Brielse Dijkring, 1973 – 2004.
3.
Het archief van de Brielse Lawntennisvereniging, later genoemd BTV E’68, 1922 – 1998.
4.
Het archief van de afdeling Brielle van de Ned. Ver. EHBO, 1933 – 1993;
5.
Her archief van de oudercommissie Openbare Lagere en Kleuterschool Nieuwenhoorn, 1921 – 1975.
6.
Het archief van de vereniging voor Protestants Christelijk onderwijs te Tinte, (1888) 1895 – 1995 (2000).
7.
Het archief van de Vereniging Christelijke Belangen van Tinte, 1925 – 1936.
8.
Het archief van de oudercommissie van de Kleuterkade van Tinte, 1975 – 1985.
9.
Het archief van de Vereniging voor Christelijk Nationaal Schoolonderwijs te Oostvoorne, (1919) 1930 – 1995.
10.
Het archief van de Vereniging voor Christelijk onderwijs te Zuidland, 1886 – 2004.
11.
Het archief van het vissers, weduwen en wezenfonds te Zwartewaal, 1775 – 1967.
12.
Het archief van de A.R. Kiesvereniging ‘Nederland en Oranje’ te Zuidland, 1922 – 1980.
13.
Het archief van de bridgeclub ‘Het Eiland Voorne’ te Hellevoetsluis, 1987 – 2011.
14.
Het archief van de P.v.d.A, afdeling Brielle, 1956 – 1982.
15.
Het archief van de fanfare De Ruwaard van Putten te Geervliet, 1947 – 1997.
16.
Het archief van de P.C.O.B., afdeling Spijkenisse, 1986 – 2010.
17.
Het archief van de openbare bibliotheek van Zuidland, 1955 – 2007.
20 maken van transcripties en regesten Mevrouw S.M. Auwerda-Berghout heeft als vrijwilliger regesten gemaakt van de volgende bronnen: 1)
Rekeningen van de Heilige Geest Armen van Abbenbroek, 1559 – 1822.
2)
Actaboek van de classis Brielle, 1623 – 1648.
In het verslagjaar zijn regesten uit de archieven van de volgende notarissen digitaal beschikbaar gekomen: ●
Maas Heij, 1926 – 1935, notaris te Brielle.
De regesten zijn vervaardigd door de heren F. van Hoorn en H.J. van der Waag, vrijwilligers bij het Streekarchief. automatisering en digitalisering automatisering Ook gedurende het jaar 2013 is er veel aandacht geweest voor de digitalisering van de collecties in het Streekarchief. Na enkele jaren waarin er dankzij subsidies diverse grootschalige scanprojecten zijn uitgevoerd, is het archief in rustiger vaarwater beland. De nadruk komt steeds meer te liggen op projecten die zoveel mogelijk intern uitgevoerd kunnen worden, zoals het scannen en beschrijven van de fotocollectie. statistieken De bezoekersaantallen van de site www.streekarchiefvpr.nl blijven groeien. In 2013 namen bijna 60.000 unieke bezoekers een kijkje op de site, in de periode 2010 - 2012 waren dit er respectievelijk 28.453, 44.568, en 54.486. Aangezien de bezoekers regelmatig terugkeren, brachten ze de in afgelopen vier jaar 44.030 (2009), 65.548 (2010) en 84.292 (2011), 102.115 (2012) en 98.842 (2013) bezoeken. De groei schuilt ongetwijfeld in de voortdurende uitbreiding van de online database. Het aantal zoekvragen is lastiger te bepalen. De aantallen ingevoerde zoekvragen groeien jaarlijks op indrukwekkende wijze. Werden in 2010 maar liefst 788.022 handelingen verricht, in 2011 was dit al toegenomen tot 1.220.026. In 2012 was dit gegroeid tot 1.442.073 en in 2013 waren het er uiteindelijk 1.762.807. Dat komt in 2013 neer op gemiddeld 4830 handelingen die de circa 270 bezoekers dagelijks op de site uitvoerden. (In 2012 waren dit 3343 handelingen door 279 bezoekers). digitaliseringwerkzaamheden Nadat in 2012 de akten van de burgerlijke stand van Spijkenisse en Hekelingen zijn gescand, is in het voorjaar van 2013 een grote hoeveelheid boeken met geboorten-, huwelijks- en overlijdensakten van de dorpen van gemeente Bernisse gescand door GMS in Alblasserdam. Deze scans zullen worden gekoppeld aan de reeds in MAIS ingevoerde beschrijvingen en de bedoeling is dat de bezoekers in de nabije toekomst deze akten online kunnen kopen (evenals andere scans, zoals foto’s). Gelijktijdig met de koppeling van de scans vindt een extra controle van de ingevoerde gegevens plaats en worden de naamvelden gescheiden, zodat deze veelvuldig geraadpleegde collectie optimaal toegankelijk wordt. Ook de collectie audiovisueel materiaal is dit jaar verder aangepakt. Na het succesvol scannen van de 8en 16-mm films in 2012 is nu een aanvang gemaakt met het digitaliseren van de collectie videobanden. Deze materialen zijn vanwege de magnetische drager kwetsbaar en zeer gevoelig voor gegevensverlies. Aangezien deze banden interessante beelden bevatten van gebeurtenissen in de jaren tachtig en negentig, is
gekozen om
het ontsluiten van het AV-project met deze collectie voort te zetten.
21 Met behulp van een eenmalige subsidie van de Nutsspaarbank Nieuwenhoorn zijn in de zomer van 2013 veertig videobanden overgebracht naar SuperSens in Amsterdam om te worden gedigitaliseerd. Eind 2013 kwamen de banden en digitale versie terug en in de loop van 2014 zullen deze bestanden worden beschreven en online geplaatst.
Door het opdrogen van subsidiestromen begint de nadruk in toenemende mate te liggen op projecten die intern uitgevoerd worden met de bescheiden eigen middelen die jaarlijks ter beschikking staan. Het vervaardigen van nadere toegangen op notariële akten gaat gestaag voort, evenals het omwerken van de in MAIS ingevoerde inventarissen naar de standaarden van ISAD(G), zodat hierin meer eenheid komt. Daarnaast worden diverse kleine collecties beschreven en gedigitaliseerd, zoals de oorlogsaffiches, briefhoofden, diploma’s en getuigschriften. De nadruk ligt ook steeds meer op het toegankelijk maken van de fotocollectie. In 2013 is een begin gemaakt aan de afbeeldingen van Brielle en de ruim 1000 foto’s van Hellevoetsluis zijn eveneens geheel beschreven en gescand. Tenslotte is er nog aandacht besteed aan de krantencollectie. Door de ontwikkeling van een krantenviewer door DE REE Archiefsystemen, was het mogelijk geworden om onze krantencollectie over te hevelen naar MAIS Flexis. Deze draaide sinds 2006 bij X-CAGO, maar in al die tijd was er weinig ontwikkeling opgemerkt in de presentatie en software. Aangezien de hostingkosten bij DE REE aanzienlijk lager liggen, was de keus snel gemaakt om over te stappen. Dit vergde evenwel een investering, die echter binnen een jaar zal zijn terugverdiend. Netwerk Het grote struikelblok bij digitalisering – en het dagelijkse werken – blijft de zwakke netwerkverbinding. Meer dan eens wordt de verbinding met het netwerk verbroken door een storing bij UPC of een teveel aan dataverkeer waardoor ‘het netwerk eruit vliegt’. De behoefte aan een kabel die meer bandbreedte aan kan blijft dus groot. Het Streekarchief heeft in 2013 enkele keer overleg gepleegd met de nieuwe instelling voor automatisering, Synthrophos, en de hoop is dat deelname in deze gemeenschappelijke regeling op den duur aansluiting op het glasvezelnet kan opleveren.
22 BENUTTEN gebruik van de studiezaal en verschaffen van inlichtingen In het afgelopen dienstjaar heeft het Streekarchief (563) bezoekers gehad of, beter gezegd, onderzoekers. Bij dit aantal zijn de groepen die het archief voor een rondleiding of in schoolverband hebben bezocht, niet meegerekend. De stabilisering en zelfs afname van het aantal bezoekers houdt direct verband met het beleid om via de website informatie naar buiten te brengen, waarover hiervoor is geschreven. ambtelijke ondersteuning Op verzoek van de deelnemers van de gemeenschappelijke regeling van het Streekarchief is diverse malen onderzoek gedaan. Met regelmaat worden dossiers uitgeleend aan gemeentelijke instellingen en aan waterschap Hollandse Delta. Verder zijn medewerkers actief geweest in diverse commissies en andere instellingen. We noemen de monumentencommissie, archeologische begeleidingscommissie en de straatnamencommissie. verzorgen van cursussen, lezingen en open dagen De medewerkers zijn daarnaast actief geweest in het geven van cursussen en lezingen en het ontvangen van groepen. We noemen onder andere: 1)
Diverse optredens voor Radio Rijnmond.
2)
20 maart, lezing in de Sint Catharijnekerk over 1813.
3)
15 mei, lezing voor de Rotary te Hellevoetsluis.
4)
28 mei, ontvangst wijkgemeente uit Spijkenisse.
5)
28 mei, lezing voor de Historische Vereniging te Rozenburg.
6)
29 mei, presentatie te Hekelingen van de nieuwe naam voor Spijkenisse en Bernisse.
7)
Twee mastercourses voor leerlingen van Jacob van Liesveldtschool te Hellevoetsluis.
8)
Lezing in Geervliet ter gelegenheid van de opening tentoonstelling 1813 – 1913.
9)
1 november, vrijwilligersavond in de Sint Catharijnekerk.
10)
Lezing en rondleiding in het kader van het Europees project muren en tuinen te Hellevoetsluis.
23 onderzoek en het vervaardigen van publicaties Medewerkers van het Streekarchief verleenden medewerking aan of verzorgden de volgende publicaties: 1)
Bob Benschop en Nick Werring, 200 jaar Koninkrijk op Voorne-Putten. Eilandenreeks Deel1, 58 pag.
2)
Leen Hordijk, Geografisch woordenboek van het eiland Rozenburg, herziene uitgave, 92 pag.
3)
Leen Hordijk, Wolven en Beren, in: Brielse Mare, 23, pag. 41 – 45.
4)
Leen Hordijk, Het landschap van Jacques Klok, in Brielse Mare, 23, pag. 52 – 57.
5)
Leen Hordijk, Historische en geografische aspecten. Bijdrage voor het voorstel van een naam voor de nieuwe gemeente, ontstaan door de samenvoeging van Bernisse en Spijkenisse, gepresenteerd op 29 mei 2013.
6)
Aart van der Houwen, Rechtspraak in Den Briel, 1330 – 2013, in Brielse Mare, 23, pag. 39 – 43.
medewerking aan tentoonstellingen Naast het onderhouden van wisseltentoonstellingen in de studiezaal werd medewerking verleend aan de volgende tentoonstellingen: 1)
“De flora van de duinen van Voorne” in de Oudheidkamer van Oostvoorne.
2)
“Galg of vrijheid” in het Gemeentemuseum Weesp.
3)
“200 jaar koninkrijk”, in het Historisch Museum Den Briel, stadsmuseum Hellevoetsluis, bibliotheek Spijkenisse, kerk van Geervliet en in de Duinhuisjes.
4)
“Het nieuwe liedboek en zijn voorgangers” in de Immanuelkerk te Rozenburg.
24 BIJLAGEN I.
LIJST VAN BESTUURSLEDEN
Het bestuur is sinds het vorige verslagjaar ongewijzigd gebleven en bestaat uit de volgende personen, aangewezen door de betreffende gemeentebesturen en het waterschapsbestuur: Mevrouw G.W.M. van Viegen, burgemeester van Brielle, voorzitter. De heer F.D. van Heijningen, burgemeester van Hellevoetsluis, plaatsvervangend voorzitter. De heer J. M. Geluk, dijkgraaf van waterschap Hollandse Delta, secretaris. Mevrouw P.J. Bouvy-Koene, burgemeester van Bernisse, lid. Mevrouw M. Salet, burgemeester van Spijkenisse, lid. De heer de P. de Jong, als opvolger van W. van Montfoort, burgemeester van Westvoorne, lid.
25 II.
LIJST VAN VRIJWILLIGERS (31 december 2013)
1.
Mevrouw S.M. Auwerda-Berghout te Pijnacker (indiceringen en transcribering).
2.
De heer A. van den Berg te Brielle (beschrijving van de collectie VerHuell).
3.
De heer A.P. Boogert te Rockanje (onderzoek genealogische vragen en fotobewerking).
4.
De heer P.C. Bravenboer te Hellevoetsluis (indicering en etikettering).
5.
De heer R.P. Dekker te Heenvliet (project waterschap De Brielse Dijkring).
6.
De heer P. Dijkman te Brielle (inventarisatie en bewerking bronnen voor de website).
7.
Mevrouw J.J. van Driel-van der Voorde te Brielle (digitalisering foto's).
8.
De heer G.K. de Graaf te Brielle (inventarisatie foto’s).
9.
Mevrouw N. Grabijn-van de Kolk te Brielle (inventarisatie foto’s).
10.
De heer F. van Hoorn te Heenvliet (vervaardiging regesten notariële archieven).
11.
Mevrouw M. Kant te Brielle (vervaardiging regesten notariële archieven).
12.
De heer J. Kramer te Tinte (diverse werkzaamheden).
13
De heer B. de Looij te Hellevoetsluis (diverse digitaliseringsprojecten).
14.
Mevrouw G. Luijendijk-van der Vliet te Brielle (inventarisatie foto’s).
15.
De heer L. van Orselen te Hellevoetsluis (project waterschap De Brielse Dijkring).
16.
Mevrouw S. Schuytvlot te Brielle (transcriberen jaarboeken van Jan Kluit).
17.
Mevrouw C. van der Sluis-van der Meijden te Hekelingen (verwerking familieadvertenties).
18.
De heer Chr. van der Tuijn te Hellevoetsluis (project Kanaal door Voorne).
19.
Mevrouw J.C. Veth-van der Kolff te Oostvoorne (project kadaster Oostvoorne).
20.
De heer H.J. van der Waag te Spijkenisse (vervaardiging regesten notariële archieven).
21.
De heer N. Werring te Rotterdam (bewerking DTB-registers).
22.
Mevrouw J. Winkelhorst-Fraaije te Oostvoorne (bewerking prentbriefkaarten).
