Dat onze Stichting niet stilzit kan U opmaken uit het verslag van de Algemene Vergadering die plaats vond op 5 april in de Roserie te Aalst

April 2008

Ten geleide Dat onze Stichting niet stilzit kan U opmaken uit het verslag van de Algemene Vergadering die plaats vond op 5 april in de Roserie te Aalst. Voor het komende uitgaand jongerenproject kunnen geïnteresseerden nog hun kandidatuur stellen. Spreek jullie familie/vriendenkring aan ! Het is een enige ervaring voor jonge mensen die prima zullen begeleid worden in Zuid-Afrika. Op 20 juni komen Adriaan Steyn en Bernice Floyd - de twee laureaten van de opstelwedstrijd uit Zuid-Afrika - naar Vlaanderen. Zij vertrekken terug op 5 juli. Vlaamse gastgezinnen / gidsen die bereid zijn om deze jonge mensen te ontvangen en te begeleiden kunnen contact opnemen met Goele Fonteyn : [email protected] Herman Candries was zo vriendelijk ons een artikel te bezorgen uit de nieuwsbrief van de Orde van den Prince ivm het Huis der Nederlanden. De fantastische ervaringen en de enorme inzet van Marianne en Roger Demanet i.v.m. het Woordfees van maart jl spreken voor zichzelf. Bedankt Marianne en Roger want jullie inzet was geweldig en het succes navenant ! Wie plannen hebben voor een reis naar Zuid-Afrika vindt een lijst van aanbevolen gastehuise die ons werd bezorgd door de Stigting tak Weskaap. En last but not least nog een heuglijk bericht : op 17 mei zijn onze Voorzitter Ward Thielemans en Lieve 50 jaar gehuwd! Langs deze weg willen wij hen oprecht hartelijk feliciteren en nog veel gelukkige jaren toewensen ! Jeanine

***

Verslag Algemene Vergadering zaterdag 5 april 2008 – Aalst Werkende leden: Aanwezig : Ilze Bezuydenhout, Geert Buys, Gerard De Langhe, Roger Demanet, Geert De Putter, Jan De Smedt, Maria Dijkshoorn, Goele Fonteyn, Jan Goris, Frank Judo, Frederik Pieters, Piet Pottie, Herman Suykerbuyk, Ward en Lieve Thielemans-De Backer, Georges en Jeanine Van Hege-De Brouwer, Fons Verboven, Arthur Verthé. Aanwezig met volmacht : Jo Breynaert (aan Ward Thielemans), Marcel Janssens (aan Geert Buys), Ward Kennes (aan Frank Judo), Jef Vakeniers (Ward Thielemans), Johan Van Daele (aan Frank

Judo), André van Rooy (aan Ward Thielemans), Frans-Jos Verdoodt (aan Ward Thielemans), Jos Wilmots (aan Frank Judo). Verontschuldigd :Herman Candries, Kamiel D’Hooghe, Rita Ryssaert, Ronald Snauwaert, Matthias Storme, Erik Verresen, Johan Weyts. Afwezig : Dirk De Beule, Jan Degadt, Annie Fleerackers-Ruys, Julien Pauwels, Karel Platteau, Dirk Van Maasakkers, Remi Vermeiren. Toegetreden leden: Aanwezig : Annie Allegaert, Marianne Depaepe, mevrouw Jan Goris, Caesar Hulstaert, Wilfried Janssens, Marcel Lengeler, Chris Van Sumere en echtgenote. Verontschuldigd : Jan Buytaert, Rik Casteels, Mieke Dommecent, Valery Janssens, Frans Junius, Jos Mertens, Jacques Rathé, Fred Scholliers, Marcel Storme, Stefaan Top, Jan Van Meirhaeghe. 1. Aanwezigen en verontschuldigingen: vaststellen van stemberechtiging en volmachten. Van 41 werkende leden zijn er 19 aanwezig en 8 aanwezig met volmacht = 27. De Algemene Vergadering kan dus geldig vergaderen. De vergadering wordt voorgezeten door Ward Thielemans, algemeen voorzitter. Hij verwelkomt de aanwezigen; zowel de werkende als de toegetreden leden heet hij hartelijk welkom. 2. Goedkeuring van het verslag van de Algemene Vergadering van 21 april 2007 en de Algemene Ledenvergadering van 7 november 2007 De verslagen worden zonder opmerkingen goedgekeurd. 3. Voorlegging en goedkeuring van : a)

Werkingsverslag 2007.

1. Algemene Statutaire Vergadering De statutaire Algemene Vergadering werd gehouden op zaterdag 21 april 2007 in Kasteel De Rozerie te Aalst. De verslagen van de Algemene Vergadering 2006, het werkingsverslag 2006 en het financiële verslag 2006 werden goedgekeurd. De begroting voor 2007 werd aanvaard en de vooruitzichten van de werking 2007 toegelicht. Roger Demanet werd tot bestuurder aangesteld en alsook in het bureau opgenomen. Aan het einde van de vergadering hield Prof. Wannie Carstens een uiteenzetting over de taalpolitiek in Zuid-Afrika en de maatschappelijke implicaties. Tijdens de daaropvolgende maaltijd onderhield Prof. em. Stefaan Top de aanwezigen over “Volkscultuur : oud en nieuw”. 2. Algemene Ledenvergadering De algemene ledenvergadering werd gehouden op zaterdag 17 november 2007 in Kasteel De Rozerie te Aalst. Er werd rapportering gedaan over de voorbije werking 2007: het bezoek van VZACS-bestuursleden aan de zusterverenigingen in Zuid-Afrika t.g.v. hun viering van het 25-jarig bestaan, de reis van drie winnaars van de opstelwedstrijdwinnaars naar Zuid-Afrika, jongerenproject, scholenuitwisseling, lezingen, samenwerking met NZAV. Johan Weyts nam wegens gezondheidsredenen ontslag uit de Raad van Bestuur. 3. Raad van Bestuur De Raad van Bestuur kwam samen op 27 maart en 2 oktober 2007 te Lennik. Op de vergadering van 27maart werd de Algemene Statutaire Vergadering voorbereid en de toekomstige werking 2007 besproken. Op 2 oktober werd o.a. de financiële toestand, de toekomstige werking, de samenwerkingsvoorstellen met NZAV en de voorbereiding van een nieuwe wervingsfolder besproken. De samenstelling van de Raad van Bestuur zag er eind 2007 als volgt uit: (in alfabetische volgorde) Geert Buys, Herman Candries, Roger Demanet, Geert De Putter, Kamiel D’hooghe, Maria Dijkshoorn, Goele Fonteyn, Jan Goris, Frank Judo, Karel Platteau, Piet Pottie, Ronald Snauwaert, Herman Suykerbuyk, Ward Thielemans, Georges Van Hege, Remi Vermeiren, Erik Verresen, Arthur Verthé, Jos Wilmots. Uitgenodigd op de vergaderingen als hoofdredacteur Nieuwsbrief : Jeannine Van Hege-De Brouwer. 4. Bureau Het Bureau kwam bijeen op 15 februari en 11 juni 2007 te Lennik. Uiteraard vormden hier de dagdagelijkse werking van de vereniging, de voorbereiding van de verschillende activiteiten en vergaderingen het onderwerp. Het Bureau werd eind 2007 gevormd door : Ward Thielemans (voorzitter), Geert Buys (secretaris), Erik Verresen (penningmeester), Herman Candries, Roger Demanet, Geert De Putter, Jan Goris, Frank Judo, Piet Pottie, Ronald Snauwaert, Georges Van Hege, Jos Wilmots (leden).

Uitgenodigd op de vergaderingen als hoofdredacteur Nieuwsbrief : Jeanine Van Hege-De Brouwer. 5. Nieuwsbrief De Nieuwsbrief werd verzorgd door Jeanine en Georges Van Hege-De Brouwer, geruggesteund door een redactieadviesgroep. De Nieuwsbrief informeerde de leden over het reilen en zeilen van de Stichting. Een aantal exemplaren worden ook gestuurd naar politici en andere personen voor informatie en werving. 6. Contacten met de Stigting in Zuid-Afrika (takken Overvaal en Weskaap) Er was uiteraard de reis naar Zuid-Afrika in maart 2007 waar de bestuursleden vis-à-vis vele en nuttige contacten en besprekingen hadden. Wederzijds worden voorstellen voor initiatieven uitgewisseld, besproken en overeengekomen. •

7. Enkele in het oog springende activiteiten in 2007 In maart 2007 reisden 8 bestuurders van de Stichting naar Stellenbosch op uitnodiging van die Stigting in Zuid Afrika om het 25 jarig bestaan van de Stichting in Vlaanderen ook in Zuid Afrika te vieren,besprekingen te voeren, het Woordfees te beleven , kennis te maken met het Huis der Nederlanden en het Vriendschapsverdrag Leuven–Stellenbosch van 1994 te herdenken. Er werd een gezamenlijke vergadering gehouden met de besturen van de twee Takken Weskaap en Overvaal en van de Stichting in Vlaanderen waarop de activiteiten en de samenwerking uitvoerig werden besproken. Onze delegatie kon ook verschillende activiteiten van het Woordfees meemaken en aldus enig inzicht verwerven in de inhoud en betekenis van die belangrijke en op hoog peil staande culturele verwezenlijking die een hele week in beslag neemt met een 120-tal activiteiten en meer dan 20000 Zuid-Afrikanen samenbrengt. Ook de Neerlandistiekdag aan de Universiteit van Stellenbosch stond op het programma alsmede een ontvangst in het Huis der Nederlanden in Kaapstad. Op de drie plaatsen waren er ook optredens van het duo poëzie-muziek Hilde Van der Straeten en Frank De Bruyn en hield Jos Wilmots lezingen. In het Stadhuis van Stellenbosch werd de delegatie ontvangen door de burgemeester en raadsleden bij een herdenking van het Vriendschapsverdrag Leuven-Stellenbosch dat in 1994 in Leuven werd ondertekend en waarbij de Stichting in Vlaanderen en Tak Weskaap een belangrijke rol hebben gespeeld. Bij de ontvangst was ook Dr. Jef Valkeniers aanwezig. Op de eigenlijke vieringsplechtigheid werd het woord gevoerd door Ward Thielemans, Dioné Prinsloo, Leendert Dekker en Hennie Viljoen. Naast bestuurders en leden van twee Stigtingtakken Weskaap en Overvaal en de vertegenwoordigers van de Stichting in Vlaanderen waren een groot aantal genodigden aanwezig waaronder de twee vroegere ambassadeurs van Zuid- Afrika in België Willem Dempsey en Elias Links, de Belgische consul in Kaapstad Ida Verlinden en de voorzitter van het Huis der Nederlanden Anneke van Niekerk.

•

Van 28 juni tot 18 juli 2007 was er het inkomend jongerenproject dat jongeren uit Zuid-Afrika liet kennismaken met Vlaanderen en Nederland (o.a. Zomerschool aan de Universiteit Hasselt en bezoeken aan Hasselt, Antwerpen, Maastricht, Leuven, Brugge, Brussel, Den Haag, Rotterdam, Leiden, Amsterdam en Utrecht.

•

In de tweede helft van juli 2007 waren 3 Vlaamse laureaten van de opstelwedstrijd met als thema “Voordelen van een samenwerking tussen Vlaamse en Afrikaanssprekende jongeren” te gast in ZuidAfrika. Hadewijch Masure, Lieven Bosman en Vincent Van Eyken lichtten tijdens de Algemene Ledenvergadering enthousiast hun reisbelevenissen met een power-pointpresentatie toe.

•

Prof. Carstens hield op verschillende plaatsen lezingen over Zuid-Afrika voornamelijk over de taalproblematiek en de situatie rond het Afrikaans.

b) 1.

Academische Contactgroep 2007

Beurzenbeleid In de vorige jaarverslagen werd aangekondigd dat werd gewerkt aan een herpositionering van het beurzenbeleid van de Stichting. Kernbegrippen daarbij waren vernieuwde bekendmaking in Zuid-Afrika en aanknoping bij actieve professoren aan de Vlaamse universiteiten. 2007 was het jaar waarin beide doelstellingen tot op grote hoogte werden uitgevoerd.

Vooreerst werd een nieuwe evaluatiegroep voor de beursaanvragen geïnstalleerd, met de professoren Matthias Storme (UA), Peter Hellings (KUL) en Pieter Annaert (KUL). Samen met de voorzitter en de secretaris van de Contactgroep toetsen zij de binnenkomende aanvragen aan hun overeenstemming met het reglement en opportuniteit van toekenning. Dit gebeurt niet, zoals vroeger, in het kader van een vergadering, maar per e-post, hetgeen de efficiëntie van de werkgroep merkelijk ten goede komt en vinnig debat zeker niet uitsluit. Daarnaast werd van de viering van 25 jaar Stigting in Stellenbosch en van het inkomende Jongerenproject in de zomer gebruik gemaakt om contact te nemen met verantwoordelijken voor internationale uitwisseling van Zuid-Afrikaanse universiteiten. Zeker ten aanzien van Stellenbosch is dit duidelijk gelukt, en er is goede hoop hetzelfde doel te bereiken ten aanzien van andere universiteiten. Gevolg van een en ander is dat op een vlotte, doch correcte wijze beurzen werden toegekend aan Jan Willem van der Westhuizen (US, Studie wijsbegeerte aan de UA) en Demichelle Petherbridge (US, studie rechten aan de UA). In het kader van de gesprekken met de NZAV over een nauwere samenwerking tussen onze beide verenigingen is ook de vraag ter tafel gekomen of kan worden gedacht over samenwerking met of integratie in het Studiefonds van onze zustervereniging. Deze denkpiste is momenteel echter nog niet tot een einde gebracht.

2.

Jongerenproject Van 28 juni tot 9 juli 2007 vond een tweede editie plaats van het Jongerenproject “Nieuwe stijl”, daarin inbegrepen de zomerschool aan de Universiteit Hasselt. Dertien studenten uit Zuid-Afrika en twee collegae uit Namibië, onder leiding van Kobus Rossouw, vormden het excellente mensenmateriaal waarmee dit tweede experiment werd gevoerd. Traditioneel begon het JP met enkele kennismakingsdagen in klooster Mariagaarde in Hoepertingen, door een van de deelnemers omschreven als het klooster uit “The Sound of Music”, wat meteen aangeeft hoe snel de groep zich er thuis voelde. Minder kloosterachtig en dubbel zo studieus, was de zomerschool aan de Universiteit Hasselt, waarbij de groep werd ingeleid in taal, cultuur, geschiedenis, economie en instellingen van Nederland en België. Dat de groep erg geïnteresseerd was en intelligente vragen stelde, erkende ook een neutrale waarnemer. Trends-redacteur Eric Bruyland, die als gastspreker optrad rond het thema “Europees-Afrikaanse economische betrekkingen” wijdde er immers enkele regels aan in een artikel dat hij in de loop van de zomer aan hetzelfde thema wijdde, een mooi eresaluut aan onze vrienden uit Zuid-Afrika. De lessen werden onderbroken voor bezoeken aan Maastricht en Antwerpen. Onder het motto “de boog moet niet altijd gespannen staan” werd vervolgens ruimte gemaakt voor een blitzbezoek aan Leuven, bij wijze van inleiding op een rustig weekend bij gastgezinnen. “Rustig” is echter een understatement: nogal wat deelnemers waren gewoon aan een slaapdag toe, terwijl anderen van een groepsbezoek aan Brugge op zondag gebruik wensten te maken om een halve antiekmarkt klaar te maken voor verzending naar Afrika. Het verblijf in Vlaanderen werd afgesloten met een al te kort bezoek aan Brussel, waarbij onder meer het Europees Parlement werd bezocht. Halfweg de dag moest echter verzamelen worden geblazen in het Centraal Station: Den Haag wenkte. Niet alleen het enthousiasme van de deelnemende studenten wekte bewondering, ook de inzet van begeleider Kobus Rossouw – maar zeker ook de gastvrijheid van de vele mensen die hielpen bij de organisatie van het JP, hetzij als gastgezin, hetzij als gelegenheidsgids. Het gaat hier zowel om leden van de Stichting als om (vele) niet-leden. Dit maakt duidelijk dat onze Stichting een ruimere invloed heeft dan de loutere ledencijfers zouden doen vermoeden. Ook is het erg hoopgevend te merken dat medewerkers die om professionele of familiale redenen even moeten afhaken zonder enige moeite worden vervangen door andere vrijwilligers. Een belangrijke vraag is nu echter of we erin zullen slagen ook voor een relevante Vlaamse vertegenwoordiging te zorgen in het uitgaande Jongerenproject 2008 (15 juli tot en met 14 augustus). De bekendmaking van dit project is in ieder geval ingezet, en hulp van de leden van de Stichting hierbij is zeker niet verboden.

3.

Opstelwedstrijd Zie het algemeen verslag.

Deze 2 werkingsverslagen 2007 worden unaniem goedgekeurd. 4. Kasverslag: Jaarrekening 2007

Penningmeester Erik Verresen diende zich te verontschuldigen. Voorzitter Ward Thielemans overloopt met de aanwezigen de cijfers en geeft verduidelijkingen waar nodig. Het kasverslag 2007 wordt unaniem goedgekeurd. 5. Begroting 2008. Wegens belet van de penningmeester Erik Verresen overloopt voorzitter Ward Thielemans met de aanwezigen de cijfers en geeft verduidelijkingen waar nodig. De begroting voor 2008 wordt unaniem goedgekeurd. De voorzitter vestigt speciaal de aandacht op de geleidelijke achteruitgang van het ledenaantal, de vertragingen bij de overschrijving van het lidgeld en de verslechtering van de financiële toestand. Hij beklemtoont het grote belang van de ledenwerving, de tijdige betaling van het lidgeld en de inkomsten uit sponsoring en toelagen die erg zwak zijn geworden. Concrete maatregelen en acties op deze gebieden om beterschap te brengen dringen zich op wil de leefbaarheid van de Stichting niet in gevaar komen. Vervolgens verleent de vergadering unaniem décharge aan de voorzitter, penningmeester en bestuursleden. 6. Werking in 2008 : overzicht en vooruitzichten. * Tijdens de eerste week van maart namen Roger en Marianne Demanet -De Paepe actief deel aan het befaamde en belangrijke Woordfees in Stellenbosch dat dit jaar enigszins verrassend als algemeen thema had "kos, ete,drinke, recepte,enz." Hun optredens omvatten lezingen over de Vlaamse gastronomie en wijn-en biercultuur, de geschiedenis van het ontstaan van de wijnstok en zijn reis door de wereld, de mogelijkheden van de hedendaagse keuken alsmede aanbiedingen en proeverijen. Daarnaast traden zij over sommige van deze thema's ook op tijdens de Neerlandistiekdag aan de Universiteit van Stellenbosch en in het Huis der Nederlanden bij Kaapstad. * Thans studeren 2 Zuid-Afrikaners met een studiebeurs van de Stichting in Vlaanderen. * Einde juni-begin juli ontvangt de Stichting de twee nieuwe laureaten van de opstelwedstrijd in Zuid-Afrika voor een cultureel kennismakingsprogramma : Bernice Loyd uit Pretoria en Adriaan Steyn uit Bloemfontein. Goele Fonteyn organiseert het bezoek dat een tiental dagen in beslag zal nemen. * Van 21 juli tot 13 augustus zal het zgn. uitgaand Jongerenproject doorgaan waarin Nederlandse en Vlaamse hogeronderwijsstudenten naar Zuid Afrika reizen voor een kennismakingsverblijf zoals ZA studenten in de zomer van 2007 naar Nederland en Vlaanderen zijn gekomen. * Tak Overvaal deed onlangs het voorstel om in 2008 een groep van 5 kunstenaars (1 mezzo-sopraan, 1 bas-bariton, 1 pianist en 2 woordkunstenaars) naar hier te brengen met een programma van Afrikaanse poëzie en hedendaagse liederen "'n Afrikaanse hoorbeeld en kunsliedere na Vlaandere”. De jaarprogrammatie bij culturele centra en verenigingen voor 2008 ligt echter reeds vast. Hopelijk kan het project in 2009 doorgaan. Het zou een mooie gelegenheid zijn voor de Stichting om weer eens naar buiten te treden. * Dank zij de tussenkomst van Ronald Snauwaert kan de Stichting betrokken worden bij een optreden van een Zuid-Afrikaanse groep (Jannie du Toit, Christa Steyn en drie jonge muzikanten) in het Cultuurcentrum ‘De Stroming’ van Evergem op zondag 19 oktober 2008. De groep zal de hele maand oktober optreden in Vlaanderen en Nederland. * In de loop van het jaar zullen lezingen door Zuid Afrikaanse sprekers worden georganiseerd naargelang van hun beschikbaarheid. Aan de Universiteit van Stellenbosch is Jan Visagie, ondervoorzitter van Tak Wedkaap, speciaal actief om mogelijke kandidaten op te sporen die tijdens hun verblijf in ons land over gepaste thema's lezingen zouden kunnen geven (en eventueel ook in samenwerking met de NZAV in Nederland). * Samenwerking met het Maandblad Zuid-Afrika. Als onderdeel van de samenwerking met NZAV wordt ook een samenwerking met het Maandblad ZuidAfrika opgezet. Bijdragen rond de werking van de Stichting en de Stigtingtakken in Zuid-Afrika zullen worden opgenomen. Jan Goris zal deel uitmaken van de Adviesraad en de Stichting zal een financiële bijdrage leveren en de abonnementen werving ondersteunen. Daarnaast wordt een samenwerking met de Stichting Studiefonds voor Zuid-Afrikaanse studenten overwogen. Naargelang van de mogelijkheden zal ook worden samengewerkt inzake lezingen en culturele projecten.

* Tegen het einde van het jaar moet een nieuwe informatiefolder klaar komen over de Stichting in Vlaanderen en die Vlaams-Suid-Afrikaanse Kultuurstichting met haar twee Takken Overvaal en Weskaap. * Vanaf de herfst zal de deelname aan het Woordfees in maart 2009 worden voorbereid. De voorbereidingen voor de opstelwedstrijd in Vlaanderen zullen dan eveneens van start gaan. * Speciale aandacht zal moeten uitgaan naar de ledenwerving. Ons leden,aantal stagneert sedert enkele jaren zelfs een neiging tot dalen. Een kentering lijkt begonnen en moet worden versterkt. Naast speciale acties is de inzet van onze leden van zeer groot belang.

7. Ontslag van bestuurder en opvolging. Johan Weyts diende wegens persoonlijke redenen zijn ontslag in als bestuurder. De vergadering aanvaard zijn ontslag en hecht haar goedkeuring aan het voorstel van de Raad van Bestuur om Ilze Bezuydenhout te benoemen tot nieuwe bestuurder. 8. Goedkeurig voorstel en opname van nieuwe werkende leden in de AV. Hebben zich kandidaat gesteld en worden voorgedragen aan de Algemene Vergadering : - Gerard De Langhe (Herzele) - Johan Van Daele (Elversele) - Ilze Bezuidenhout (Kessel-Lo) Zij worden unaniem aanvaard als werkend lid van de vzw Vlaams-Zuidafrikaanse Cultuurstichting. 9. Varia en rondvraag. • Jan De Smedt licht zijn scholenproject toe. De moeilijkheid is en blijft het budget in evenwicht te houden. De sociale contacten tussen de Zuid-Afrikaanse en Vlaamse leerlingen maken het project bijzonder interessant. Jan De Smedt is nog op zoek naar betaalbaar logies in Kaapstad of omgeving. Suggesties zijn zeer welkom. •

Het voorstel om het lidmaatschap voor 2 jaar gratis aan te bieden aan de laureaten van de opstelwedstrijd geniet algemene instemming en wordt dus goedgekeurd..

•

Imago Tijl reist in augustus 2008 naar Stellenbosch voor optredens. VZACS en VSAKS zorgen voor contacten.

•

Er wordt nogmaals gewezen op het bestaan van de website van de vereniging Info over de Vlaams-Zuidafrikaanse Cultuurstichting is te vinden op www.vzacs.be

•

Er wordt voorgesteld de samenwerking met NZAV in Nederland niet enkel op het vlak vergaderingen maar ook op deze van activiteiten met wederzijdse aanwezigheid te intensifiëren.

•

De voorzitter leest een brief voor van Hennie Viljoen die uitgebreide felicitaties heeft voor de optredens van Roger en Marianne Demanet-Depaepe tijdens het Woordfees en hun verblijf in Stellenbosch en Kaapstad. Hennie Viljoen brengt ook de hartelijke dank en felicitaties over van professor Dorothea Van Zyl, directeur van het Woordfees. Marianne en Roger brengen tot slot van de vergadering uitvoerig verslag voor hun reis naar Zuid-Afrika geïllustreerd met een boeiende power-pointpresentatie.

Tijdens het middagmaal na de algemene vergadering wordt met Marianne en Roger nog een levendige gedachtewisseling gevoerd over hun ervaringen in het Woordfees. . ***

Woordfees 2008 - Stellenbosch Zoals reeds gemeld in vorige nieuwsbrief, stuurde de VZACS Roger Demanet, voormalig leraar en restaurantuitbater, en Marianne Depaepe, maitre sommelier, naar Zuid-Afrika als deelnemers aan het Woordfees, dat dit jaar als thema had eten en drinken en alles wat er rond hoort. Een kort verslag van twee enthoesiaste deelnemers.

Roger tijdens zijn toespraak in het Huis der Nederlanden, over de geschiedenis van de Vlaamse gastronomie. Marianne sprak er over bier en wijn vroeger en nu. Roger schenkt een exemplaar van “De beste Vlaamse Streekgerechten” aan de directeur van het Huis der Nederlanden en aan Tina Viljoen voor “alle goede zorgen” (hier samen met Hennie Viljoen, voorzitter van de VSAKS tak Weskaap).

Marianne ernstig aan het werk tijdens het proeven en becommentariëren van wijnen van Lanzerac.

Boland Kollege: Roger demonstreert de bereiding van het Nieuwpoorts Zootje; Marianne geeft er een wijndegustatie met uitleg over wijn en gerecht; sulfiet in wijn en hoe proef en schenk je wijn. Beide verzorgden er ook een lezing op de Nederlandistiekdag aan de Universiteit van Stellenbosch

Bergkelder: Het publiek tijdens de kaas-en en wijndegustatie met kazen van Simonsberg en wijnen van Bergkelder (Fleur du Cap en Allesverloren).

“Tafeltje dek je” in restaurant Temaras

Bereiding voor 150 personen van varkenshaasje op Vlaamse wijze met mosterdsaus, rozijntjes in jenever gedrenkt en witloof.

Tijdens het diner was er begeleiding van Vlaamse en Nederlandse dichters o.m. Andie Fierens, Tomy Wiringa, Dirk Van Bastelaere en Willem Persoon.

De voorbereiding van het gastronomisch slotdiner in restaurant Overture. Het resultaat was een enorm succes.

Menu: Pampoen sop, pampoen tert en pampoen koekies * Gevlochten kingklip op een bedje van selderpuree en blankebotersaus * Lamskroontje met jonge groenten geparfumeerd met thijm ; gegratineerde aardappelen * Malva pudding, karamel roomijs en vla *

Marianne & Roger : “Dit Woordfees was voor ons een zeer aangename belevenis, druk maar zeer boeiend. De interesse van de mensen en hun geboeidheid bracht ons dichter bij elkaar. Wederzijds een aangenaam gevoel: je eigen moedertaal te spreken zo ver van huis en toch iedereen te begrijpen. Het Woordfees was vooral zeer goed georganiseerd; we zijn er ontzettend goed ontvangen en heel goed verzorgd. Stellenbosch zal voor ons nooit meer hetzelfde zijn als vroeger, we kwamen er als vrienden maar hebben er nu een echte band als familie. Wij houden er dan ook aan de stichting te danken die het mogelijk gemaakt heeft om onze kennis met anderen te delen en danken ook Dhr. en Mevr. Hennie Viljoen en hun vrienden voor hun hartelijk onthaal. ***

Volgende tekst werd overgenomen uit Nieuwsbrief 27/3 van de Orde van den Prince:

Het Huis der Nederlanden Het Huis der Nederlanden, Nederlands-Vlaams Informatiecentrum in Kaapstad (Zuid-Afrika), is een cultureel centrum. Het stelt zich ten doel om in Zuid-Afrika de Nederlandse en Vlaamse cultuur uit te dragen en de betrekkingen met en de bekendheid van Nederland en Vlaanderen te bevorderen. In die zin sluiten de doelstellingen ook helemaal aan bij die van de Orde van den Prince. Het centrum geeft in de eerste plaats informatie, met behulp van zijn website en van de verschillende media in zijn infotheek, door documentatie, presentaties, voordrachten en tentoonstellingen. Het werkt samen met Zuid-Afrikaanse culturele organisaties, instellingen en scholen. Op www.hdn.co.za is alle informatie over en van het Huis der Nederlanden te vinden, onder meer de Nieuwsbrief. De doelstelling van het Huis der Nederlanden brengt met zich mee dat het zich richt op ZuidAfrikanen, ongeacht hun taal of herkomst. Het maakt gebruik van het Engels, Afrikaans en Nederlands, met een zekere voorkeur voor het Afrikaans, omdat vooral onder Afrikaanssprekenden belangstelling voor de Nederlanden in Europa verwacht kan worden, gezien de historische band van de Kaap met de Nederlanden en de verwantschap tussen het Afrikaans en het Nederlands. Daarom is de moederstad Kaapstad ook de aangewezen plaats voor het Huis der Nederlanden. En Zuid-Afrika is voor Nederland en Vlaanderen een heel geschikte buiten-Europese prioriteit in hun internationale betrekkingen. Inrichting en bestuur Maar het Huis der Nederlanden acht het ook zijn taak om in het nieuwe Zuid-Afrika een bijdrage te leveren tot de emancipatie van bevolkingsgroepen die bijzondere steun behoeven. Het doet dat door sociaal-educatieve projecten, zo goed mogelijk aansluitend bij zijn internationale culturele missie. Het stelt zich er een eer in om “bruine” Afrikaanssprekenden in de West-Kaap van dienst te zijn. Het Huis der Nederlanden is gevestigd in een mooi gebouw in Pinelands, een buitenwijk van Kaapstad (zie foto). Het gebouw is een voormalig kerkelijk centrum, met een grote zaal, enkele kleinere zalen en kamers. Het Huis der Nederlanden heeft 1193 m² tot zijn beschikking. Aan de Stichting Biblionef, die kinderen in cultureel en economisch zwakke milieus gratis van leesboeken voorziet, is 241 m² verhuurd. Hoewel het Huis der Nederlanden op Zuid-Afrikanen gericht is, verleent het ook diensten aan de Nederlandse en Vlaamse kolonie aan de Kaap, zoals huisvesting van de Nederlandse Bibliotheek, verzorgd door de Vrienden van de Nederlandse Bibliotheek, en van de Nederlandse School op vrijdagmiddag. Het Huis der Nederlanden staat onder het bestuur van een Zuid-Afrikaanse stichting van die naam. Zowel bestuur als staf bestaan hoofdzakelijk uit Zuid-Afrikanen die met Nederland en/of Vlaanderen vertrouwd zijn. Als culturele vertegenwoordiging van Nederland en Vlaanderen heeft het Huis der Nederlanden twee unieke eigenschappen. Het vertegenwoordigt beide landen en het is onafhankelijk van de Nederlandse en de Vlaamse overheid. Het is een private Zuid-Afrikaanse instelling, die zich in het nieuwe Zuid-Afrika geheel thuis voelt, maar eventueel actualiteit en controverses niet schuwt. Financiële onderbouw Hoe kan het Huis der Nederlanden bestaan, als het geen overheidsinstelling is en ook geen overheidssubsidie heeft? Het gebouw is gekocht uit de nalatenschap van ir. E.H. Ebels, die als Delfts student rond 1920 grote sympathie voor de Vlaamse zaak opvatte. Toen hij in 1976 overleed, heeft hij zijn vermogen nagelaten aan de Willem de Zwijger Stichting, opgericht bij zijn testament en aanvankelijk bestuurd door enkele van zijn oude Nederlandse en Vlaamse vrienden. Deze stichting heeft tot doel het bevorderen van de “Groot-Nederlandse gedachte”, dat is de gedachte dat Nederland en Vlaanderen één taal- en cultuurgemeenschap vormen. Dienovereenkomstig heeft het bestuur van de Willem de Zwijger Stichting in 1995 besloten het Huis der Nederlanden als Nederlands-Vlaams informatie- en cultureel centrum aan de Kaap te stichten en zoveel mogelijk te financieren. Het gebouw is voor niets ter beschikking gesteld aan het Huis der Nederlanden, dat bovendien een exploitatiesubsidie krijgt (29 % van de basisbegroting van 2007).

De tweede belangrijke subsidiënt (42 %) is de Amsterdamse Stichting ZASM, die de culturele betrekkingen tussen Nederland en Zuid-Afrika bevordert en daartoe onder andere het Zuid-Afrika Huis, Keizersgracht 141 in Amsterdam en de daarin gevestigde instellingen financiert, waaronder de Nederlands-Zuid-Afrikaanse Vereniging en het maandblad Zuid-Afrika. Het eerste kapitaal van de Stichting ZASM was afkomstig van de Nederlandsche Zuid-Afrikaansche Spoorweg-Maatschappij, die aan het einde van de 19de eeuw in Transvaal spoorwegen aanlegde en na de Boerenoorlog werd opgeheven. De overige 29 % van de exploitatiebegroting 2007 wordt gedekt uit verhuurinkomsten. Die begroting voorziet in 675.000 rand (ongeveer 75.000 euro) uitgaven voor het Huis der Nederlanden, waarvan 59 % personeelskosten. De staf van het huis bestaat thans uit twee academisch gevormde medewerkers, met administratieve en huishoudelijke bijstand. Dat is te weinig voor de verdere ontplooiing van het Huis der Nederlanden door middel van specifieke projecten, waarmee een groter publiek bereikt kan worden, met hoogwaardige informatie. Voor dergelijke projecten is additionele steun nodig uit particuliere bron, maar ook van overheidsinstanties. Herstructurering Het Huis der Nederlanden is in 1999 geopend door Carl Niehau, de toenmalige Zuid-Afrikaanse ambassadeur in Nederland. In 2006 is besloten tot een drastische herstructurering ten dienste van de kernmissie, informatiecentrum over Nederland en Vlaanderen voor Zuid-Afrikanen. Bij de oprichting was er namelijk voor gekozen om een Nederlandse bibliotheek tot hart van het Huis der Nederlanden te maken, aansluitend bij de traditie van de bibliotheek van de afdeling Kaapstad van het Algemeen Nederlands Verbond, die zeer noodlijdend was geworden. Deze bibliotheek werd door het Huis der Nederlanden overgenomen, zeer sterk uitgebreid en gemoderniseerd, in de veronderstelling dat niet alleen de Nederlandse en Vlaamse kolonie, maar ook Zuid-Afrikanen in grote getale daarmee bereikt zouden worden. Dat laatste bleek onjuist en het in stand houden van een bibliotheek op zulk niveau bleek onbetaalbaar. Daarom is besloten de bibliotheek niet langer te bekostigen en de beschikbare middelen te richten op Zuid-Afrikanen als doelgroep, zij het met faciliteiten ten dienste van de Nederlandse en Vlaamse kolonie. Consequentie van de herstructurering is dat profiel, reputatie, activiteiten, stafinzet en –competentie moeten worden veranderd. Dat proces is in volle gang, met succes, maar zou versneld kunnen worden door versterking en uitbreiding van de staf, waarvoor extra financiële steun nodig is. Wie het Huis der Nederlanden in Kaapstad financieel wil steunen, kan een bijdrage van 30 euro (of meer) overmaken op: •

een Belgische bankrekening bij KBC: rekeningnummer 409-9586151-73, op naam van Stichting Vrienden van het Huis der Nederlanden, p.a. Jan Wapstraweg 1, 8385 GS Vledderveen (Nederland). Internationaal: IBAN: BE27 4099 5861 5173 en BIC (SWIFT): KREDBEBB.

•

een Nederlandse bankrekening bij MeesPierson/Fortis: IBAN: NL 47 FTSB 0252 1028 00 en BIC (SWIFT): FTSBNL2R, op naam van Stichting Vrienden van het Huis der Nederlanden, p.a. G.G. van Raalten, Jan Wapstraweg 1, NL – 8385 GS Vledderveen (Nederland).

Anneke van Niekerk voorzitter Trusteeraad Huis der Nederlanden lid van de afdeling Kaap de Goede Hoop Harry Brinkman voorzitter Willem de Zwijger Stichting oud-voorzitter Stichting ZASM

Het Huis der Nederlanden is gevestigd in een mooi gebouw in Pinelands, een buitenwijk van Kaapstad, en fungeert als Nederlands-Vlaams informatiecentrum in Zuid-Afrika. Het adres is: Huis der Nederlanden, Sentraalplein 4, Pinelands, 7405, Kaapstad, Zuid-Afrika. Tel.: 0027 (0) 21 531 5831; Fax: 0027 (0) 21 531 7224. Website: www.hdn.co.za.

***

Jongerenproject 2008

Van 15 juli tot 14 augustus 2008 organiseert de Vlaams-Zuidafrikaanse Cultuurstichting in samenwerking met de Nederlands-Zuidafrikaanse Vereniging een uitwisselingsproject voor studenten hoger onderwijs tussen onze streken en Zuid-Afrika. Een twintigtal studenten krijgt de mogelijkheid voor een betrekkelijk lage prijs (grosso modo gelijk aan de vliegtuigtickets, namelijk 2000 Euro) een maand door de brengen in de verschillende streken van Zuid-Afrika en er kennis te maken met diverse aspecten van het leven in dit boeiende land. Op het programma voor 2008 staan (onder licht voorbehoud voor sommige steden): Windhoek (Namibië), Potchefstroom, Bloemfontein, Kaapstad, Stellenbosch, Pretoria en Johannesburg. Verblijf gebeurt normalerwijze bij gastgezinnen, en als randprogramma zijn er onder meer lezingen, rondleidingen en ontmoetingen met Zuid-Afrikaanse studenten voorzien. Wie belangstelling heeft, wordt verzocht een curriculum vitae met motivering voor deze reis te bezorgen aan Frank Judo, Luchtvaartlaan 50/5, 1150 Sint-Pieters-Woluwe, [email protected], uiterlijk op 1 mei e.k. In de tweede helft van mei zal dan een kennismakings- en selectieontmoeting worden georganiseerd voor de Vlaamse kandidaten.

***

Gastehuise Het bestuur van de VSAKS tak Weskaap, stuurde ons een lijst met “gastehuise” die door hen aanbevolen worden aan hun leden. De lijst is opgesteld door Johan Krige. Julian Melck KERSEFONTEIN Guest Farm P O Box 15 7355 HOPEFIELD Faks : 022 783 0850 Tel : 083 454 1025 [email protected] www.kersefontein.co.za Alta Coetzee HANTAM-HUIS Gastehuis Hoofstraat 4 Posbus 34 8190 CALVINIA Faks en tel : 027 3411 606 [email protected] Johan en Ode Krige CALEDON VILLA Gastehuis Neethlingstraat 7 7600 STELLENBOSCH Tel en faks : 021 883 8912 [email protected] www.caledonvilla.co.za Saartjie en Niel Neethling POTTEBERG Gasteplaas Posbus 496 7280 BREDASDORP Tel 028 542 1876 en Faks 028 5421 607 [email protected] Reenen en Briëtte Barry WELGEVONDEN Gasteplaas Posbus 15 6660 CALITZDORP tel 044 2133 642 [email protected]

Rian en Adlene Potgieter Tel 053 672 0027 TRANSKAROO Country Lodge Markstraat 13 Posbus 10 8782 BRITSTOWN [email protected] Jurg en Marie Wagener KAMBRO-KIND Gastehuis Piet Retiefstraat 19 6920 SUTHERLAND tel 023 571 1405 en faks 023 571 1140 [email protected] www.sutherlandinfo.co.za Marita Kuhles MARITA’S Guest House Ridgestraat 170 0002 MUCKLENEUK tel en faks 012 341 9976 [email protected] Carien Bruwer OUDE PASTORIE Gastehuis Breëstraat 84 5880 CRADOCK Tel 048 881 3011 en Faks 048 881 2960 Selfoon 083 320 2969 Julie van Deventer AAN DE OEVER Gastehuis Faurestraat 21 6740 SWELLENDAM Tel 028 514 1066 en selfoon 082 376 1213 [email protected] www.aandeoever.com

Nelmarie en Guillaume Schwiegers WILGEMOND Gasteplaas Posbus 11 6932 KLAARSTROOM Tel en Faks 023 541 1756

Brin en Judi Rebstein JAN HARMSGAT Guest Farm Naby Swellendam Tel 023 616 3407 [email protected] www.jhghouse.com

Rina Wiid DOORNBULT Gasteplaas Posbus 225 8750 HOPETOWN Tel 053 202 2911 faks 053 203 8105 Epos

Izette en André Oelofse UNIBROOKS Gastehuis Brookstraat 29 0181 PRETORIA Tel 012 362 0799 [email protected]

Lizeth en Marius Ooosthuysen GELDENHUYS Gastehuis Donald Murraylaan 36 9301 BLOEMFONTEIN Tel 051 444 5555 en Sel 083 880 1349 [email protected]

Paula Greyling WEGKOMKANS Gastehuis FOURIESBURG Tel 083 501 3999 Faks 058 223 0380 [email protected] www.wegkomkans.co.za

Attie en Amanda van Niekerk DE WERF Chalets 8860 KEIMOES Tel 054 461 1635 [email protected]

Maria en Marianne Hattingh WELTERUSTEN Gastehuis Piet Retiefstraat 50 7140 DIE STRAND Tel 021 854 3484 [email protected] www.welterusten.co.za

Albertus de Bod DE OPSTAL Country Lodge Posbus 1425 6620 OUDTSHOORN Tel 044 279 2954 Faks 044 272 0736 Selfoon 082 800 2032 [email protected] www.deopstal.co.za

*** Herinnering

Lidmaatschap 2008 Vlaams-Zuidafrikaanse Cultuurstichting De Stichting is – ook na 25 jaar – bezig met haar werk en streven naar culturele openheid, samenwerking en verrijkende uitwisseling tussen Vlaanderen en Zuid-Afrika. Zij wordt hierin in groeiende mate geholpen door onze zustervereniging in Zuid-Afrika met haar twee takken Overvaal en Weskaap. Dit alles is maar mogelijk dank zij de actieve en gewaardeerde inzet van vele Stichtingleden die er tijd willen en kunnen voor vrijmaken. De Stichting is geen zaak van enkele bestuursleden maar is een zaak van en voor al wie belangstelling opbrengt, wat wil doen en zich wil inzetten om haar doelstellingen te verwezenlijken. De werking van de Stichting, hier en in Zuid-Afrika, is zuiver vrijwilligerswerk zodat zij met beperkte financiële middelen toch veel kan doen. De jaarlijkse bijdragen van de leden zijn een belangrijke bron waarvan het debiet door de leden zelf kan worden bepaald in tegenstelling met sponsoring en toelagen.

Het lidmaatschap bedraagt € 38,00. Voor studenten bedraagt de bijdrage € 13, 00. Gelieve het verschuldigde bedrag over te schrijven op rekeningnummer 442 – 8650181- 42 van de Vlaams-Zuidafrikaanse Cultuurstichting.