nieuws
Daglichtplafond valt in de smaak bij testpanel Onderzoekers van het Fraunhofer-
Het hoofddoel van het onderzoek was
achtereenvolgens andere lichtcondities.
Organisation (iao) in Stuttgart hebben
gelijkbaar met een bewolkte dag. Om
op de tweede dag lichte fluctuatie en
Institut für Arbeitswirtschaft und
een plafond ontwikkeld waarbij het effect van langsdrijvende wolken tegen
een blauwe hemel wordt gesimuleerd. Het lichtgevende plafond bestaat uit
platen van 50x50 cm waar 288 led’s in zijn verwerkt. 30 cm lager hangt een
lichtdoorlatende plaat met een diffuus
wit materiaal voor de lichtverstrooiing, zodat de individuele led’s niet te zien zijn. De onderzoekers gebruikten een
combinatie van rode, blauwe, groene en witte led’s om het hele lichtspectrum
van meer dan zestien miljoen tinten te kunnen weergeven.
Elcom overgenomen
Hager Group heeft de Duitse producent
van gebouwcommunicatie Elcom overgenomen. De ondertekening van de koop-
dit te bereiken onderzochten de inge-
nieurs hoe het lichtspectrum verandert
Een prototype van de virtuele lucht is
worden dat ze niet direct door het oog
te bemerken zijn, anders zou het men-
sie af te stoten. Het Britse olieconcern laat weten het erg moeilijk te hebben
bij het winstgevend houden van de activiteit, vooral door het aanbod van goedkopere panelen uit China.
Liftinstituut Holding
Omdat hij de pensioengerechtigde leeftijd heeft bereikt, is Michael Douqué te-
ruggetreden als algemeen directeur van
verlichting.
nu ontwikkeld en bestaat uit
34.560 led’s op 34 m2. De maximale in-
sen afleiden van hun werk. Toch zorgt
tensiteit is 3.000 lx, maar tussen de
mensen juist meer geconcentreerd zijn.
bewolkte dag, is genoeg om comforta-
de minimale verandering ervoor dat
De eerste resultaten van het onderzoek op de werkplek zijn positief. Hierbij
500 en 1.000 lx, vergelijkbaar met een bel te werken.
moesten werknemers hun werk uitvoeren op de normale manier en kregen
Advertentiewerving in handen van Elma Multimedia voor de uitgaven van Uneto-vni over-
heeft besloten zijn zonne-energiedivi-
80 procent van de respondenten koos
deringen in licht zo nagedaan kunnen
voorzitter van de Hager Group.
bp
de derde dag snellere verandering.
achteraf voor de snelle, dynamische
bewegen. De led’s maken dat de veran-
Vanaf 1 januari 2012 heeft Elma
BP stopt met zonne-energie
Op de eerste dag gewoon statisch licht,
wanneer de wolken door de lucht
overeenkomst had eind december plaats in het bijzijn van Daniel Hager, bestuurs-
zijn sinds kort ook via de Uneto-vni
Multimedia de advertentiewerving
Media App te raadplegen. Via het online
genomen. Belangrijk onderdeel van het
de vakbladen dagelijks actuele informa-
mediapakket vormen de drie vakbladen van de branchevereniging, VV+, Intech E&I en Intech K&S. Behalve de adver-
tentiewerving voor deze vakbladen gaat Elma ook de acquisitie verzorgen voor alle andere print- en online uitgaven
van Uneto-vni. In totaal gaat het om 26
uitgaven.
De drie vakbladen kennen een verschij-
ningsfrequentie van elf maal per jaar en
platform www.installmedia.nl bieden
tie over ontwikkelingen op branche-, bedrijfs- en productniveau. Abonnees hebben via het platform de mogelijkheid
om eerder verschenen artikelen te lezen en te downloaden en instructiefilms te
bekijken. Daarnaast zet Uneto-vni specifieke doelgroepensites in, zoals www.installatieportal.nl,
www.leveranciersregister.nl en www.fgoplus.nl.
Liftinstituut Holding. Zijn opvolger is Bas
Langste zonnecentrale langs A20
wordt bijgestaan door directeur
Op de A20 bij Rotterdam komt de langste zonnecentrale van Nederland. Het idee is
meester en technisch directeur John
het idee om de geluidswal langs de noordbaan van de A20 vol te hangen met zonne-
Mulder, die in directieteamverband Inspectie Nederland Marco Waagvan Vliet.
nieuws
een virtuele lucht te ontwikkelen, ver-
TBI Holdings
De heer A.A. Voogel is toegetreden tot
de Raad van Bestuur van tbi Holdings in
Rotterdam. Voogel zal binnen de raad
verantwoordelijk zijn voor de portefeuille Financiën en ict.
54 EI02 54-58.indd 54
afkomstig van Groenlinks-fractievoorzitter Arno Bonte. Zijn partij lanceerde vorig jaar panelen. Het zonne-energiebedrijf Solarnova leverde vervolgens het meest veelbelo-
vende plan aan. Het bedrijf wil vierduizend zonnepanelen plaatsen op de geluidswal, goed voor de energievoorziening van driehonderd huishoudens.
Naar verwachting wordt dit voorjaar de eerste serie panelen geplaatst. De centrale is zonder subsidie rendabel. Het onderhoud van de centrale kan worden gedaan door studenten die ervaring willen opdoen met duurzame energie. ‘Het mes snijdt aan twee kanten’, zegt Bonte. ‘Rotterdammers ontvangen hun eigen zonnestroom en jongeren krijgen een unieke werkervaringsplek.’
intech E&I Februari ’12
20-01-12 11:41
opinie
Tekort aan technici steeds nijpender
Geld is niet genoeg
In het laatste kwartaal van 2011 is de vraag naar technisch
ondervindt de gevolgen van kredietproblemen
specialisten opnieuw gegroeid. Dat zegt Stijn Berden, com-
petence director techniek bij Yacht. De vraag ligt 19 procent
hoger dan in dezelfde periode in 2010. In het derde kwartaal van 2011 was er zelfs sprake van een plotselinge toename van 49 procent ten opzichte van het voorgaande jaar. De
toegenomen vraag betreft vooral engineers, waarbij vooral
de energiemarkt een grote stijging laat zien: 68 procent ten opzichte van 2010.
Ook de industrie laat een toename zien: 39 procent ten op-
zichte van dezelfde periode in 2010. Binnen de industrie is de vraag naar technici het hoogst in de food-, transport-, me-
taal-, en chemische industrie. Het CbS rapporteerde onlangs
al dat de industrie positiever gestemd is. Food en metaal
zien een hogere omzet door hogere afzetprijzen, een hogere productie en orderontvangst. De automotive-industrie laat het hele jaar een flinke groei zien, de laatste maanden iets stabiliserend. In het algemeen is er een blijvende groei te
zien in de vraag naar werktuigbouwkundigen. De vraag naar elektrotechnici is onverminderd hoog, maar stabiel.
In deze tijd zou je deze titel kunnen omdraaien;
er is niet genoeg geld. De Nederlandse economie in een aantal andere landen. Volgens een aantal geleerden is geld bijdrukken de oplossing,
terwijl andere deskundigen weer het tegenovergestelde
zeggen. Ik onthoud mij maar van een mening, want die
tegengestelde visies komen van mensen die ervoor hebben
doorgeleerd. De titel van dit stuk slaat ook op de werknemer. Hoe houden we in deze tijd onze mensen gemotiveerd om hun bijdrage te leveren aan het succes van onze onderne-
ming? ‘Nou, we betalen ze genoeg’, hoor je dan zeggen. Of: ‘Ze moeten hun vrije dagen inleveren, want dan kunnen we
goedkoper produceren.’ Beide reacties zijn in deze tijd veel in het nieuws. Ondernemingen reorganiseren (saneren), in de zuidelijke landen moeten ambtenaren loon inleveren. Elke
dag staat er een artikel in de krant dat mensen moeten worden ontslagen om de kosten te beperken; de werkloosheid
loopt weer op. En toch, Boudewijn de Groot zong het al: ‘Er
komen andere tijden.’ Hij zong ook over ‘Het bord voor de kop van de zakenman, daar worden we alleen maar slechter van.’ Met het eerste citaat heb ik meer binding dan met het tweede. Toch is ook nu de inzet van onze medewerkers cruciaal
voor het succes van de onderneming. Hoe halen we het beste uit onze medewerkers zonder de kosten te laten stijgen?
Eigenlijk is het zo simpel, dat blijkt ook weer uit een aantal
recent verschenen studies. Geld motiveert niet, het demoti-
veert wel. Een te laag loon demotiveert omdat medewerkers zich ondergewaardeerd voelen. Een hoog loon motiveert
vaak niet tot hogere prestaties, zelfs niet in een bonusculFoto: industrie
tuur. Wat motiveert dan wel? Ook dit blijkt al eeuwen hetzelfde te zijn. Mensen hebben een paar basisbehoeften.
Mensen hebben behoefte aan waardering en aandacht. De
worden betiteld als een kenniscrisis. ‘Het tekort aan hoog-
opgeleide technici wordt steeds nijpender. De vraag vanuit de industrie en de energiemarkt is nog altijd hoog en de
verwachting is dat dit zo blijft. Het tekort aan hoogopgeleide technici wordt deels veroorzaakt door de vergrijzing, maar is
vooral ook het gevolg van de afnemende interesse in bètaopleidingen onder jongeren, waardoor een verse instroom van technici stokt. Werkgevers vissen ondertussen allemaal in
dezelfde technische vijver, investeren steeds meer middelen
in het vinden van die ene schaarse technicus. Dit leidt tot improductiviteit en is op termijn niet meer te verantwoorden.’
Om de problemen op te lossen, moet er beter worden gekeken naar nieuwe contractvormen en het oprichten van kennispools, waarin technici van bepaalde disciplines zich bij
verschillende bedrijven en op verschillende projecten kunnen ontwikkelen. Dit vraagt wel om meer samenwerking tussen bedrijven en ook om regionale clustering van kennis.
ondernemer die zijn medewerkers echt gemeende waardering geeft en aandacht heeft voor hun wel en wee – zowel zakelijk als privé – scoort. Zijn medewerkers zullen met een positief gevoel hun werk doen en graag een goede prestatie willen leveren, in de hoop en verwachting daar weer waardering en aandacht door te krijgen. Als de ondernemer dan ook
nog voor zekerheid (voorspelbaarheid) en structuur zorgt is de werknemer al gauw tevreden. Maar voor de werknemer geldt natuurlijk ook dat hij er zelf verantwoordelijk voor is om ervoor te zorgen dat hij zijn werk met plezier doet. Hij
moet voor zichzelf haalbare doelen stellen en positief in zijn
werk staan en bereid zijn de nodige kennis te verwerven. Ook
moet hij zich er rekenschap van geven dat de ideale baan niet bestaat. Dus als we ons als leidinggevenden realiseren dat
we onze medewerkers regelmatig een complimentje moeten
geven als zaken goed zijn verlopen, dan dragen we op die manier ook bij aan het succes van onze onderneming.
rob bernSen, hOOFD aFDelinG BeleiDSOnTWiKKelinG WerKGeverSZaKen,
[email protected]
intech E&I Februari ’12
EI02 54-58.indd 55
opinie
Berden vindt dat het tekort aan technici inmiddels kan
55 20-01-12 11:41
nieuws Aantal nieuwe Energielabels flink hoger in 2011
totaal aantal woningen met een
Energielabel nam in 2011 met een krap
Het aantal afgegeven Energielabels in
labels dat onder verantwoordelijkheid
het jaar ervoor. Vorig jaar ontvingen
hoger.
label en dat aantal ligt 87 procent hoger
schijnlijk nog meer labels bij. Als de
geling kwam vorig jaar 74 procent
Binnenlandse Zaken en Koninkrijks-
gen en 26 procent (12.327) voor rekening
2011 is flink gestegen in vergelijking met 100.494 huiseigenaren en huurders een dan het jaar ervoor. In 2010 ontvingen 53.703 mensen een label. Meer Met
Minder (mmm) speelde een centrale rol
bij de stijging. Volgens een berekening van het Agentschap nl lag het aantal
van mmm werd afgegeven 114 procent
In de nabije toekomst komen er waarvoorstellen van minister Spies van
relaties doorgaan, kan een huis vanaf 1 januari 2013 niet meer van eigenaar wisselen zonder Energielabel. Het
half miljoen (459.811) toe tot 2.083.520. Huurwoningen zijn prominent aanwezig in de statistieken.
Van de labelsprongen door een mmm-re-
(35.097) voor rekening van huurwoninvan koopwoningen. In 2010 lagen deze percentages op respectievelijk 82 procent en 18 procent.
Systeem waarschuwt weggebruikers voor doorrijders Ongeleide projectielen blijken niet
bijvoorbeeld om gevaarlijke situaties
Massachusetts Institute of Technology
systeem gemaakt dat, enkele seconden
(mit) heeft een programma ontwikkeld dat voorspelt of een naderende auto-
mobilist het rode stoplicht gaat negeren of dat hij of zij netjes stopt. De test is
een voorproefje voor de situatie waarin auto’s met elkaar gaan praten. Naar
verwachting zullen auto’s binnen enkele jaren met elkaar gaan communiceren en waarbij dus ook informatie over
weggedrag kan worden uitgewisseld,
te voorkomen. Het instituut heeft een
voordat het fout gaat, voor 85 procent van het aantal doorrijders goed voor-
spelt dat zij door het rode licht rijden. In
de paar tellen dat het mis dreigt te gaan, kan het kruispunt worden leeggemaakt.
In de VS is het systeem geen overbodige luxe: in 2008 waren er bij 2,3 miljoen
Foto: Lennert Hut
zo onvoorspelbaar als ze lijken. Het
ongelukken op kruispunten maar liefst
zevenduizend doden te betreuren. Vaak waren doorrijders de schuldigen.
Storm zorgt voor record-opbrengst Britse windmolens Windmolens in Groot-Brittannië heb-
dat is een record. Het vorige record
Van 1 december tot en met 5 januari
aan windenergie binnengesleept. De
windmolens bij storm uitgeschakeld. Te
lager. Er werd toen voor 5,1 procent voor
ben begin januari een topopbrengst
eerste week van die maand verzorgden de molens 12,1 procent van de totale
energievraag in Groot-Brittannië, en
stond op 10 procent. Normaliter worden harde wind kan de molens beschadigen. Niettemin is er rondom die periode toch
Het dorp Enspijk, in de buurt van
niet alleen op het onderzoeken van de
traal. Studenten van de Technische
ook zal – waar mogelijk – energiebe-
nieuws
Universiteit in Eindhoven gaan onderzoeken welke stappen worden gezet
om het plaatsje te voorzien van zon-
nepanelen, waterstofcellen en windturbines. Initiatiefnemer van het project is Stichting Kien. Het initiatief richt zich
56 EI02 54-58.indd 56
de nationale behoefte binnengehaald.
afdoende binnengehaald.
Enspijk wordt energieneutraal Geldermalsen, wordt energieneu-
2011 lag het percentage beduidend
mogelijkheden voor energieopwekking, sparing worden toegepast. Ook de
financiering van alle maatregelen wordt behandeld. Prof.dr.ing. Sjef Cobben van de Technische Universiteit Eindhoven stuurt het project aan. Anderhalf
jaar geleden is door de Technische
Universiteit Eindhoven eenzelfde project gestart in het plaatsje Bronkhorst.
Stichting Kien ziet de ontwikkelingen in
Enspijk en Bronkhorst als een goed voorbeeld hoe elektrotechniek maatschappelijke vraagstukken kan oplossen. Stichting Kien, voluit Knooppunt
Innovatie Elektrotechniek Nederland,
brengt daarvoor wetenschap, overheid, onderwijs en bedrijfsleven bij elkaar en treedt op als initiator.
intech E&I Februari ’12
20-01-12 11:41
column Meer lokale regie bij plaatsing windmolens
De nulampèremaatschappij
Er moet meer regie komen bij de plaatsing van windmolens in
naast alle nieuwe producten en oplossingen ook
de stichting Energy Valley. Volgens hem moet er een platform
worden opgericht dat gezamenlijk plannen voor een windmolenpark beschouwd en dan tot uitvoering komt. Windenergie moet daarmee een impuls krijgen in de Noordelijke provin-
cies, want windenergie is belangrijk voor de ontwikkeling van het noorden als energieregio, vindt Van Werven.
Windenergie is een efficiënte manier van energie opwekken en er is veel werkgelegenheid gemoeid met de industrie.
De coördinatie van windparken groter dan 100 MW is nu
volledig in handen van het rijk. Dat moet anders, vindt Van
Werven. Om te zorgen voor meer regie en duidelijkheid over het plaatsen van windmolens op land in het Noorden, pleit Energy Valley voor een platform waar het rijk, provincies,
gemeenten, ontwikkelaars en belangenverenigingen elkaar ontmoeten om tot afspraken te komen.
Ook voor windmolenparken op zee heeft Energy Valley plannen. Samen met de Nederlandse Windenergie Associatie, de nwea,
heeft de organisatie een voorstel gemaakt, dat wind-
parken 40 procent goedkoper maakt. Voor de kust van
Noord-Nederland moet dan ook een groot demoproject worden gerealiseerd van 700 MW, met Den Helder en de Eemshaven als logistieke knooppunten.
ING: opnieuw krimp in de bouw De productie in de bouw krimpt dit jaar naar verwachting
met 2 procent, na een groei van 4 procent in 2011. Dat voor-
spelt het economische bureau van ing in een rapport over de
sector. Door de vastgelopen woningmarkt worden er minder nieuwbouwwoningen verkocht. Daarnaast stellen bedrijven investeringen in nieuwe bedrijfsgebouwen uit omdat zij de extra capaciteit niet nodig hebben of ze de financiële middelen hier niet meer voor hebben. ing
verwacht niet dat de krimp van de bouwproductie dit
jaar zo groot zal zijn als in de jaren 2009 en 2010.
De verbouw- en onderhoudssector ontkomt volgens de onderzoekers voor een groot deel aan de economische neer-
gang. Dat komt mede doordat particulieren en klusjesmannen elkaar vaker via internet vinden. ‘Steeds vaker plaatsen
particulieren hun klusopdrachten op internet, waar vakmannen dan via openbare aanbesteding op de opdrachten kun-
nen bieden’, aldus ing. In totaal werd er vorig jaar voor bijna
600 miljoen euro aan opdrachten via internet vergeven. Dat is circa 5 procent van de totale verbouw- en onderhoudsmarkt.
een interessant lezingenaanbod. Een tweetal lezingen sprong er, naar mijn mening, uit.
Op alle mogelijke plaatsen wordt nagedacht over de reductie
van het verbruik van fossiele brandstoffen. ‘Energiebeperking begint met het inzichtelijk maken van het gebruik,’ stelde
Rogier van Dis van Schneider Electric, de bekende fabrikant
van elektrische componenten waaronder slimme kWh-meters. De verwachting is dat het elektriciteitsverbruik tussen
2030 en 2050 zal verdubbelen. De druk om de energetische kwaliteit van ettelijke miljoenen woningen in Nederland sterk te verbeteren, is groot. Volgens Van Dis levert elke
kWh-besparing, elektrisch een besparing op van een 3 kWh
aan primaire brandstoffen. De terugverdientijden van besparingsmaatregelen worden korter door stijgende energieprij-
zen. Besef van het elektriciteitsverbruik is er bij de particulier
nauwelijks. Gerbruiksmonitoring moet leiden tot inzicht met gedragsaanpassing als resultaat. Het stadje Bronkhorst is
onderwerp van een studie om deze plaats energieneutraal te maken.
Albert van der Noort van Kema koos de nulampèremaat-
schappij als titel voor zijn inleiding. Hij doet onderzoek in
Hoogkerk in Groningen. Hier is een smart grid opgezet en
wordt getracht allereerst binnen deze grid bewoners elektriciteit uit te laten wisselen. Probleem is dat het afnamepa-
troon van de woningen niet wordt gedekt door de opbrengst van zon en wind; er is dus meer flexibiliteit nodig. In deze
powermatching-city wordt onderzocht of energieneutraliteit haalbaar is. Vijfentwintig woningen zijn tot een smart-grid gekoppeld. Allereerst wordt gestreefd binnen de woningen zelf balans te bereiken, daarna wordt op wijkniveau naar zo’n evenwicht toegewerkt.
Door de verrekenprijs per kWh te laten fluctueren, afhankelijk van vraag en aanbod, moet marktwerking ontstaan. De helft van de woningen in Hoogkerk is met een micro-wkk
uitgerust, die naast warmte ook circa 1 kW elektriciteit levert. De ketel wordt aangevuld met een warmtebuffervat. De
andere woningen hebben warmtepompen waarbij 1 kWh elektriciteit ongeveer 4 kWh aan warmte levert. Nodig is
dat de belangrijkste afnemers van elektriciteit in de woning – wasmachine, wasdroger en vaatwasser – op afstand kunnen worden aangestuurd. Voor alles wordt het leefcomfort gesteld boven een goedkope kWh-prijs.
Resumerend: een smart grid fungeert als uitwisselingsplaats van elektriciteit. Het zou wel eens heel veel werk voor onze branche kunnen opleveren om de Nederlandse markt tot
smart grids om te vormen. Volg de ontwikkelingen op de voet is mijn warme aanbeveling. Hier zit omzet… bob verheul,
[email protected]
intech E&I Februari ’12
EI02 54-58.indd 57
column
Noord-Nederland. Dat zegt directeur Gerrit van Werven van
De beurs Elektrotechniek 2011 in Utrecht bood
57 20-01-12 11:41
nieuws
agenda
Zonder vergunning zonne-energie in Delft Bewoners van historische panden in de
beschermd stadsgezicht een vergun-
zonnepanelen aanbrengen door een
verleden behoren, zij het dat de ge-
Delftse binnenstad kunnen eenvoudiger versimpeling van de vergunningenpro-
cedure. Burgemeester en wethouders in de stad willen het gebruik van duurzame zonne-energie stimuleren en het
toezicht op kleine ingrepen op historische panden vereenvoudigen. De ver-
eenvoudiging houdt in dat de gemeente niet optreedt tegen het aanbrengen van zonnepanelen en -collectoren wanneer
deze niet zichtbaar zijn vanaf de straat. Volgens de woningwet bestaat er voor het aanbrengen van zonnepanelen in
ningplicht. Dat zou binnenkort tot het
14 – 16 februari Infratech België
Flanders Expo, Gent www.infratech.be
stemmen met de voornemens. Voor het
22 februari nen-bijeenkomst installatiegeluid
neel of -collector, moet nog wel een ver-
www.nen.nl
meenteraad in de stad nog wel moet inin het zicht plaatsen van een zonnepagunning aangevraagd worden. In een
nen,
Delft
gemeente staat beschreven aan welke
6 – 8 maart Elektro Vakbeurs Venray
len en -collectoren moet voldoen.
www.evenementenhal.nl/venray
zogenoemde sneltoetscriteria van de
eisen het aanbrengen van zonnepaneDaarnaast zijn er ook richtlijnen opgesteld voor het uitvoeren van ingrepen aan monumenten.
Glasvezel voor Heeze-Leende
Evenementenhal, Venray
23 maart All Energy Day (voor studenten) Tennet, Den Haag
www.allenergyday.nl
Opnieuw is een glasvezelnetwerk in
2010 op zoek naar partijen die zitting
17 – 19 april Building Holland
aQuestora, Glashelder en de coöperatie
de aanleg van het netwerk. Zij zouden
www.buildingholland.nl
de planning. GlasMaatschapBrabant,
Breedband Heeze-Leende hebben een
overeenkomst getekend voor de realisatie en de exploitatie van een glasvezel-
netwerk in Heeze-Leende. De gemeente heeft enkele eisen voor het netwerk:
het moet een open netwerk worden,
met dekking in kernen en buitengebied en daarnaast moet het tarief voor het netwerk op termijn omlaag.
De gemeente Heeze-Leende was sinds
wilden nemen in een consortium voor dan gaan opereren op basis van een
rai,
Amsterdam
De doelstelling is een glasvezelnetwerk
15 – 20 april Light+Building 2012
dat geschikt is voor alle inwoners, be-
www.messefrankfurt.com
coöperatief model.
te initiëren, realiseren en exploiteren
drijven en instellingen. Naar verwachting kan in de tweede helft van 2012
worden begonnen met de aanleg van het netwerk.
Messe, Frankfurt
6 – 7 juni Smart City Event 2012 Euroforum, Amsterdam
www.smartcityevent.como
‘Kosten windenergie uiteindelijk lager’ De Vlaamse minister van Energie wil
uit kernenergie en een heel klein beetje
Ook oliegigant Exxon Mobile conclu-
dere belastingbetalers zijn bang voor
Dat komt onder andere omdat voor
delige keuze is in vergelijking met an-
niets liever, maar gebruikers en an-
gepeperde rekeningen. Vorig jaar ging het mis bij de verrekening van groene
stroom in Vlaanderen. De vergoedingen die de overheid zou moeten uitbeta-
len voor het opwekken van duurzame
nieuws
energie, werd vooraf te laag ingeschat, zodat alle afnemers van energie flink moesten bijbetalen.
De windenergiesector belooft nu dat
hoger dan die uit steenkool en gas.
windenergie de investeringen dan wel hoog zijn, maar de brandstofkosten
altijd 0 euro bedragen en ook de onderhoudskosten lager uitvallen dan
voor steenkool-, gas-, en kerncentrales. Zaken als brandstof en onderhoud
worden standaard doorberekend aan
gebruikers en vanaf 2013 komt daar ook Nu al is in 2010 in de EU 6 miljard euro
goedkoper kan zijn. De kosten van
windenergie, zegt EU-commissaris voor
energie uit wind liggen lager dan die
58 EI02 54-58.indd 58
dere stroombronnen. Dat komt vooral
omdat de fossiele brandstoffen niet alleen duurder worden, maar ook omdat
deze brandstoffen steeds zwaarder belast zullen worden met CO2-belasting.
Het Internationaal Energie Agentschap ziet dezelfde ontwikkeling.
nog een CO2-belasting bij.
de kosten op lange termijn omlaag
gaan, omdat windenergie wel degelijk
deert dat windenergie de meest voor-
uitgespaard aan brandstof dankzij Energie Günther Oettinger.
intech E&I Februari ’12
20-01-12 11:41
