Cultureel management van hogescholen Workshop Fontys Docentevent
Yolanda te Poel Lector Diversiteit in de jeugdzorg Fontys Hogeschool Pedagagogiek Eindhoven 10 januari 2013
Dialoog: Wat is goed cultureel management?
• Aanleiding: – Vraag werkvelden om goed opgeleide werknemers met niet-westerse culturele achtergrond – Steeds meer studenten in hbo met nietwesterse achtergrond – Begeleiding van deze studenten roept vragen op. Voettekst
2
Meerdere visies en perspectieven
• Twee Youtube filmpjes: metaforen problemen en uitdagingen culturele diversiteit. • Wat representeren de filmpjes voor jou? – http://www.youtube.com/watch?v=EkZyvDZFC8Q – http://www.youtube.com/watch?feature=player_detailpage&v=hNeR4bBUj68
Voettekst
3
Culturele diversiteit als probleem en als uitdaging
• Twee dominante visies/ discoursen: – A. Culturele diversiteit als probleem van aansluiting en uitsluiting – B. Culturele diversiteit als kans voor innovatie
• A nog dominant in publieke sector zorg en onderwijs • B steeds meer in (internationaal) bedrijfsleven • Waar willen wij (als hbo) uitkomen? – http://www.uitzendinggemist.nl/afleveringen/1318089 – Diversiteitssensitief vakmanschap in de zorg- & onderwijssector Voettekst
4
Stand van zaken HBO en management culturele diversiteit: algemene indruk
• Vooral veel aandacht voor wegwerken achterstanden en bevorderen integratie & participatie studenten met niet-westerse achtergrond. • Weinig aandacht voor competenties voor samenwerking (cliënten en collega’s) toekomstige professionals/werknemers. • Nog te weinig aandacht voor multi-etnische uitwisseling van ideeën en inzichten. Voettekst
5
HBO en management culturele diversiteit: bevindingen uit onderzoek
Aandacht diversiteitscompetenties hogescholen sociale sector (Naber&Bijvoets 2011) – Helft onderzochte scholen – Van divers docententeam tot specifieke week over diversiteit tot integrale opdrachten. – Vaak vrijblijvend: facultatieve modules (minoren), meestal geen formele rol in curriculum – Kennis, weinig focus op interculturele competenties – Weinig draagvlak op managementniveau, weinig visie en beleid voor diversiteitscompetenties van studenten en docenten (‘unmanaged diversity’) Voettekst
6
Conclusie: Diversiteitsgevoeligheid hbo
• Dient tot uitdrukking te komen in: – Opzet curriculum: diversiteitscompetenties in einddoelen, leerdoelen – Keuze pedagogisch-didactische werkvormen – Keuze onderwijsmaterialen – Bejegening studenten met migrantenachtergrond – Meetladder Diversiteitsgevoeligheid hbo (ism Verwey-Jonker Instituut). – Zie http://www.verwey-jonker.nl/doc/jeugd/MeetladderDiversiteit-Onderwijs_2934_web.pdf
Voettekst
7
Resumerend: Cultureel management hogescholen • Waar hebben we het over? – A. Goed onderwijs, gericht op diversiteitscompetenties toekomstige professionals met het oog op inclusie en innovatie) – B. Verbetering van onderwijsdidactiek in de hogescholen (didactische competenties docenten) in relatie tot cultureel diverse samenstelling hogescholen)
• Door docenten wordt B (didactiek) vaak als een groot probleem ervaren • Nog vaak onvoldoende aandacht voor A • Beiden hangen samen en verdienen aandacht
Voettekst
8
Dialoog: Herkenning?….en hoe verder?
• Docenten: • Klopt beeld van opgeslokt worden door aandacht voor integratie niet-westerse studenten? • Voorbeelden van geslaagde inclusiemaatregelen en werken aan diversiteitscompetenties?
• Managers: • ‘unmanaged diversity’? • Wat houdt voor jullie ‘managed diversity’ in?
Voettekst
9
Interculturele competenties voor docenten en studenten
• Oriëntatie op andere leefwijzen en eigen normen/waardenpatronen • Interculturele vertrouwensrelatie opbouwen via open, respectvolle houding, stimuleren tot vertellen en goed luisteren. • Openstaan voor leren van elkaar/dialoog, ook in samenwerking met collega’s. • Kernuitdaging docenten en management: – Werken aan ‘zich erkend voelen’ studenten – Onderzoekende houding zonder te stigmatiseren – Tolerantie voor ambiguiteit en langzame veranderingen Voettekst
10
Minimale aandacht in curriculum
• Drie stappen model Pinto • Kruispunt denken • TOPOI model •
www.intercultureelvakmanschap.nl
Voettekst
11
Kritische succesfactoren voor benutten divers talent
• Diversiteit is aanwezig in samenstelling personeel op alle niveaus (ook leidinggevende functies, sollicitatiecies). • Geen ‘quotumpolitiek’ of ‘excuus-allochtonen’, maar management stuurt naar een organisatiecultuur van openheid voor divers gedrag. • Waarin álle medewerkers gemotiveerd zijn en competenties hebben voor omgaan met culturele verschillen. Voettekst
12
Voettekst
13
