CPAP behandeling bij OSAS
In overleg met uw behandelend arts is besloten uw OSAS te behandelen met CPAP therapie. In deze folder leest u wat CPAP is en hoe de behandeling er uit ziet. De CPAP CPAP is een zeer effectieve behandeling voor mensen met OSAS. CPAP (spreek uit als „siepep‟) staat voor Continous Possitive Airway Pressure. Dit betekend continue positieve luchtwegdruk. De CPAP blaast tijdens de slaap, onder druk, continu lucht de luchtwegen in via een neus- en of mondmasker. Hierdoor blijven de luchtwegen open, verminderen of verdwijnen de apneus en herstelt de kwaliteit van slaap. Het CPAP apparaat dient geen zuurstof toe. Het voordeel van CPAP behandeling is de grote effectiviteit. Het aantal apneus neemt altijd af. Vaak ervaart men al na korte tijd een afname van klachten, soms na enkele weken of maanden. Helaas geneest de CPAP niets. Tijdens een nacht slapen zonder CPAP, ontstaan er weer apneus. Het masker moet dan ook iedere nacht worden gebruikt. CPAP behandeling wordt door uw verzekeraar vergoed. CPAP apparaat met masker en slang
Verschillende soorten Er zijn verschillende soorten CPAP apparaten, met verschillende functies. Onder meer het soort therapie dat nodig is bepaalt welk apparaat u krijgt. Ook maskers zijn er in vele soorten en maten, om het gebruik zo comfortabel mogelijk te maken. De meeste CPAP apparaten registreren therapie effectiviteit. Dit houdt in dat gebruikersuren, het aantal apneus / hypopneus en maskerlekkages in een rapport weergegeven kunnen worden.
CPAP-apparaat met vaste druk
Dit is het meest gebruikte CPAP apparaat, dat wordt ingesteld op een continue vaste druk. De druk is hetzelfde tijdens in- en uitademing. In sommige gevallen is een CPAP met iets verlaagde uitademingsdruk noodzakelijk. Deze CPAP herkent zelf wanneer u in- en uitademt. Tijdens de uitademing blaast het apparaat minder hard, waardoor het uitademen comfortabeler is.
Een neusmasker
Auto-CPAP (APAP)
Wanneer blijkt dat u wisselende drukbehoefte heeft of een CPAP met vaste druk niet kunt verdragen, kan de arts voor een auto-CPAP kiezen. De autoCPAP past voortdurend de druk aan, op basis van de mate van vernauwing in de luchtwegen. Nadeel hiervan is dat het apparaat soms hoge drukken geeft. Dit kan als vervelend worden ervaren. Tot nu toe is niet bewezen dat patiënten met auto-CPAP de behandeling beter kunnen volhouden dan patiënten met een „gewoon‟ CPAP-apparaat.
Bilevel CPAP
Een Bilevel CPAP geeft twee verschillende drukken; een in- en uitademingsdruk. Het apparaat herkent wanneer u uitademt en verlaagt direct zijn druk. De Bilevel CPAP kan nodig zijn wanneer naast OSAS ook andere ademhalingsproblemen aanwezig zijn. Instellen van het CPAP-apparaat De hoogte van de druk die nodig is om apneus te voorkomen / verminderen varieert per persoon. Om de ideale druk voor uw CPAP te bepalen kunnen drie methodes worden gebruikt. • U slaapt één nacht in het ziekenhuis met een CPAP-apparaat en tegelijkertijd wordt een slaaponderzoek (poly(somno)grafie) uitgevoerd. U gebruikt thuis twee weken (titratieperiode) een auto-CPAP. Deze registreert de gegeven drukken, hieruit volgt een adviesdruk. De druk die bij u nodig is wordt berekend met een formule. De arts bepaalt welke methode voor u het meest geschikt is. Het hebben van aandoeningen zoals hartfalen, COPD, centraal slaapapneusyndroom en ernstig overgewicht, spelen hierbij ook een rol.
CPAP thuis Wanneer de juiste druk voor uw CPAP is bepaald, bestelt de longarts / verpleegkundige een CPAP apparaat voor u. Afhankelijk van uw verzekeraar, wordt een leverancier benadert. Deze leverancier neemt vervolgens contact met u op voor plaatsing en instructie van apparatuur en masker thuis.
Proefperiode
De CPAP behandeling start met een proefperiode. Gedurende deze periode wordt bekeken of u het juiste CPAP apparaat, masker en de juiste drukinstelling heeft, of de behandeling effectief is en of u kunt wennen aan de behandeling. De behandeling is effectief als het aantal apneus/hypopneus lager is dan 15, uw klachten verminderd zijn en u therapietrouw bent. Therapietrouw houdt in dat u minstens 5 van de 7 nachten per week, 4-6 uur met het CPAP apparaat slaapt. Tijdens de proefperiode komt u regelmatig terug op controle bij verpleegkundige. Eventuele problemen kunnen zo snel verholpen worden, wat het effect van het CPAP apparaat verbetert. Wanneer blijkt dat de behandeling goed aanslaat en u de therapie goed verdraagt, wordt er een machtiging afgegeven aan uw verzekeraar.
Periodieke controle
Ongeveer 3 maanden na de proefperiode komt u weer terug op controle bij de longarts. Vervolgens wordt u jaarlijks gezien. De longarts controleert opnieuw het gebruik en de effectiviteit van het CPAP apparaat, middels een uitleesrapport. Op indicatie kan er een nieuw slaaponderzoek worden gedaan.
Mogelijke bijwerkingen CPAP
Met name tijdens de proefperiode kunt u gewenningsproblemen ondervinden. Dit zijn vaak problemen van voorbijgaande aard, zoals een masker dat lekt of drukplekken geeft, verkoudheidsklachten of een droge mond. De meeste klachten zijn gemakkelijk op te lossen door een ander type / maat masker of een bevochtiger te gaan gebruiken.
Omdat u iedere nacht met het CPAP apparaat slaapt, is het fijn als vragen of problemen snel opgelost kunnen worden. U kunt daartoe altijd contact op nemen met uw leverancier of de verpleegkundige. Hierbij geldt de algemene regel; gaat het specifiek om masker of apparaat dan kunt u het beste de leverancier bellen, bij alle andere vragen of problemen richt u zich tot de verpleegkundige. Tot slot Als u na het lezen van deze brochure nog vragen heeft, kunt u deze stellen tijdens uw volgende polikliniek bezoek. Heeft u een vraag die niet tot dan kan wachten? Dan kunt u op de volgende manieren contact opnemen; Longverpleegkundige Telefonisch bereikbaar tijdens kantooruren op nummer: 013-4655328 Per e-mail:
[email protected] Wanneer u ons mailt, wilt u dan uw (meisjes)naam, geboorte datum en adresgegevens vermelden? Polikliniek Longgeneeskunde Telefoonnummer: 013-4655308 Voor meer informatie kunt u ook terecht op de website van de Nederlandse Vereniging voor Slaap Apneu Patiënten (NVSAP): www.nvsap.nl
Deze brochure is gebaseerd op de brochure “Patientenversie richtlijn osas” geschreven door het Kwaliteitsinstituut voor de Gezondheidszorg CBO in samenwerking met de ApneuVereniging.