In samenwerking met afdeling longziekten ORBIS MC 23 november 2011 20:00
Michiel de Vries; Longarts Sjef Lebon ; PA longziekten / OSAS
Overlap syndromen OSAS & ………. Sarcoidose COPD
Apneu: onderbreken van de oronasale luchtstroom gedurende minstens 10 seconden
Hypopneu: afname van de oronasale luchtstroom met ten minste 50% gedurende ten minste 10 seconden + een O2 desaturatie van minstens 3%. (alternatief: 30% amplitude drop met 4% saturatie dip)
Apneu’s
Centrale apneu: Onderbreken van de oronasale luchtstroom bij afwezigheid van bewegingen van borstkas en buik
Obstructieve apneu: Onderbreken van de oronasale luchtstroom bij aanwezigheid van bewegingen van borstkas en buik.
Gemengde apneu: initieel centrale apneu, die overgaat in een obstructieve apneu.
AHI & slaperigheid
Het aantal ademstilstanden per uur en de ernst van de slaperigheid overdag bepalen de ernst van de OSAS.
Slaperigheid: in slaap vallen in situaties waarbij aandacht vereist is: ◦ Weinig aandacht (bv tv kijken); licht OSAS ◦ Nodige aandacht (bv vergaderen); matig OSAS ◦ Grote aandacht (bv autorijden); ernstig OSAS
Figure. Risk Factors, Symptoms, Outcomes, and Comorbid Conditions of Obstructive Sleep Apnea (OSA) in Adults *These conditions are associated with OSA. The associations may be due, in part, to common risk factors; they may also reflect a role of OSA in their etiology.
Young, T. et al. JAMA 2004;291:2013-2016
Copyright restrictions may apply.
Casus 1: De sociale impact van chronische vermoeidheid.
Excessieve vermoeidheids klachten. Slaapt goed. Staat niet uitgerust op. Overdag moe. Kan arbeid niet na behoren uitvoeren. Slaapt op werk. Sociale impact. Relatie problemen. Kortademigheid bij inspanning Diffuse gewrichts klachten. Voorbijgaande visus stoornissen. Polysomnografie: beeld va OSAS met AHI van 40; met CPAP AHI < 5, Compliance goed lab normaal.
Excessieve hypersomnolentie
Dient beperkt te blijven tot die gevallen waarbij de patiënt overdag, al of niet tijdens rust, in slaap valt en zich hiertegen niet of nauwelijks kan verzetten en dit niet zonder meer het gevolg is van bijzondere omstandigheden. Deze slaperigheid kan aanleiding geven tot gevaarlijke of sociaal pijnlijke situaties
X-thorax
CT thorax
Conclusie
44 jarige patiënt met chronische vermoeidheidsklachten bij sarcoidose. Röntgen stadium II/IV. Therapie resistent op prednisolon en MTX. a phase II , multicenter, randomized , double blind, parallel-group-controlled study evaluating the safety and efficacy of treatment with ustekinumab or golimumab in subjects with chronic sarcoidosis.
Sarcoidose
Sarcoidose is een multisysteemaandoening waarvan de oorsprong is gelegen in de ontregeling van het immuunsysteem door een nog onbekende oorzaak. Het morfologisch kenmerk van sarcoidose zijn niet verkazende granulomen. Kan in ieder orgaan voorkomen.
Longbiopt
Moeheid en Sarcoidose
Moeheid in de ochtend
Intermitterende moeheid
Voelt zich na een aantal actieve uren moe en uitgeput
Middagmoeheid
Auto-immuunaandoeningen / gewrichtsklachten / Slaap apneu syndroom (20% vs 3% in de normale populatie).
s’middags volledig uitgeput. Vroeg naar bed
Post-sarcoidose chronisch vermoeidheid syndroom.
Treed op bij patiënten die ogenschijnlijk hersteld zijn van een actieve vorm van sarcoidose. De klachten waarbij dit syndroom gepaard gaan zijn spierpijnen, verlammende vermoeidheid en depressieve symptomen.
Sarcoidose & OSA(S)
Desaturaties treden vaker op bij patienten met een slechte longfunctie.
In Sarcoidose patienten is de kans op OSA(S) groter als de longfunctie ernstiger gestoord is.
ACCP 2011
Casus 2: COPD en OSAS
Langzaam progressieve dyspneu klachten. Verminderde actie radius / Inspanningstolernatie. Reductie in gewicht. Bij minimale inspanning al vermoeid. Ligt veel op bed. Bij het opstaan al moe. Roken: ja en te veel !! OSAS; AHI 35; goede compliance; Met CPAP AHI < 5
Longfunctie onderzoek
ph 7.34, pO2 7.5, pCO2 7.1, HCO3 24.7, BE -2.0, sat 84%.
Conclusie
COPD GOLD IV (obv respiratoire insufficiëntie), Hyperinflatie en diffusie stoornis passende bij (subtype) emfyseem. Cachexie bij verhoogde metabolisatie.
Chronische vermoeidheid en COPD. 39% Insomnia 21% Daytime sleepiness.
52% insomnia (cough and wheezing) 22% daytime sleepiness (cough and wheezing).
De term overlap syndroom was voor het eerst geïntroduceerd door Dr. Flenley (1985)
De combinatie van bv sarcoidose / copd en een obstructief slaap apneu syndroom wat resulteert in nachtelijke hypoventilatie en hypoxaemie.
11% van de OSAS patiënten heeft een vorm van COPD.
20-40% van de OSAS patiënten heeft een OSA. Douglas, Sleep Disorders1998
Interstitiele long afwijkingen
Cystic fibrose
Slaap Apneu Syndroom
copd
emfyseem
Overlap patiënten desatureren gedurende de slaap (bijna de gehele nacht). Er treedt geen herstel op buiten de apneu’s / hypopneu’s.
Meer nachtelijke desaturaties.
Slechte slaap kwaliteit
Toegenomen risico pulmonale hypertensie (tov een primair Slaap Apneu Syndroom).
Toegenomen cardiale morbiditeit en mortaliteit Douglas, Sleep Disorders1998
Medische voorgeschiedenis? ◦ Cardiopulmonale voorgeschiedenis? ◦ Longmedicijnen?
Anamnese: ◦ ◦ ◦ ◦ ◦
Vraag naar inhalatie medicatie Gebruikt patiënt zuurstof Kortademigheid bij inspanning Gebruikt patiënt hulpademhalingsspieren Kan patiënt plat liggen zonder kort te worden
COPD & OSA
Desaturaties gedurende de nacht.
Vraag naar: ◦ ◦ ◦ ◦ ◦ ◦ ◦
Slaap kwaliteit Chronische vermoeidheid / Hypersomnolentie Compliance CPAP gebruik Snurken Wordt u vaak s’nachts wakker Hypertensie (cardiovasculaire co-morbiditeit) Halsomvang
Conclusie:
Bij persisterende klachten ◦ ◦ ◦ ◦
Compliance CPAP / MRA. Kwaliteit van de slaap. Slaap hygiëne. Tractus anamnese: Dyspneu klachten. Hoesten / Sputumretentie. POB / Hartkloppingen / Hypertensie etc.
