COOLHUNT RAPPORT. TRENDWATCHING 2015
1
NAAM: Sharina van Geffen
NAAM: Davy Schouw
STUDENTNR: 2222578
STUDENTNR: 2941430
Major: ICT & Media Design. Is ontzettend fan van alles met Marvel, animatie en is regelmatig in Eindhoven bij de Pathé te vinden. Houdt van lekker en veel eten en wanneer de tijd het toelaat gaat ze op pad met haar spiegelreflex.
2
Major: Communication & Multimedia Design Muziek is als een rode draad in mijn leven. Ik speel in een band en verzorg muziek op feesten en partijen met een drive in show. Als gitarist en backing vocal ga ik de avonden door terwijl ik overdag studeer en werk.
NAAM: Luuk van Beek
NAAM: Anne Croonen
STUDENTNR: 2400251
STUDENTNR: 2930579
Major: Bedrijfskunde MER (management, economie en recht) Ik werk hard en met veel plezier bij DLL. In mijn vrije tijd kook ik graag voor vrienden en vind ik het heerlijk om lekker na te borrelen tot in de laten uren. Verder ben ik regelmatig op de golfbaan te vinden en iets minder scherp in de uitgaansgelegenheden in Eindhoven.
Major: Industrieel Product Ontwerpen Ik ben een erg creatief persoon die graag bezig is met verven, tekenen en ontwerpen. Ik ben graag met vrienden en hou van musea bezoeken. Ik ben graag bezig met kunst, maar ook met de techniek erachter.
NAAM: Sharon Gruiters
NAAM: Tom Stapels
STUDENTNR: 2941929
STUDENTNR: 2916940
Major: Tuin- en akkerbouw Haar passie ligt bij plantjes, boeken en films. De studie die zij volgt ligt rondom de plantjes en haar vrije tijd vult ze met de benodigde hoeveelheid spannende trillers en uitjes naar de bioscoop. Verder is ze creatief in de keuken en houdt ze van nieuwe ervaringen en uitdagingen qua voedsel.
Major: Technische informatica Ik ben geïnteresseerd in techniek. In mijn vrije tijd hou ik me bezig met mijn handel in sieraden en telefoon accessoires. Verder ga ik graag de stad in voor een pilsje.
3
INLEIDING:
BLZ. 6- 7
OPEN WORLD: BLZ. 8 - 9 GEZONDHEIDSGARANTIE: BLZ. 10 - 11 Why BLZ. 12 - 13 where BLZ. 14 - 17 who en when BLZ. 18 - 19 UNIVERSELE ONGEDWONGENHEID: BLZ. 20 - 21 Why BLZ. 22 - 23 where BLZ. 24 - 27 who en when BLZ. 28 - 29 TOGETHERNESS:
BLZ. 30 - 31
F*CK THE SYSTEM: BLZ. 32 - 33 Why blz. 34 - 35 where blz. 36 - 39 who en when BLZ. 40 - 41 NEGATIVE TO POSITIVE: blz. 42 - 43 Why blz. 44 - 45 where blz 46 - 49 who en when BLZ. 50 - 51 INVOLVEMENT: BLZ. 52 - 53 neem jij de gok?: blz. 54 - 55 Why blz. 56 - 57 where blz. 58 - 61 who en when BLZ. 62 - 63
INHOUDSOPGAVE
digital consciousness: blz. 64 - 65 Why blz. 66 - 67 where blz. 68 - 71 who en when BLZ. 72 - 73 Shifting identities:
BLZ. 74- 75
exclusiveness: blz. 76 - 77 Why blz. 78 - 79 where blz. 80 - 83 who en when BLZ. 84 - 85 verre oostering: blz. 86 - 87 Why blz. 88 - 89 where blz. 90 - 93 who en when blZ. 94 - 95 Bronnenlijst blz. 96 - 103
4
TRENDWATCHING 2015
5
In dit rapport nemen we u mee aan de hand van vier trends. Deze vier trends zijn Open World, Togetherness, Involvement en Shifting Identities. Iedere trend is onderverdeeld twee clusters en in een zestal seeds met een drietal zogenaamde innovators. Clusters zijn stromingen van trends. Seeds vertolken de onderbouwing van de trends. De innovators zijn op hun plaats weer de pioniers van de trend. Zij gebruiken of maken de uitvindingen die toebehoren aan de trend. Wij bedanken Carl Rohde voor zijn bijdrage aan kennis en inspiratie zodat wij dit rapport hebben kunnenn maken zoals het nu is.
INLEIDING 6
TRENDWATCHING 2015
7
OPEN WORLD Interactieve kleding Anne
EEN LAPTOP PER KIND Davy
Interactieve kleding die reageert op het staren van personen. In de kleding zit een camera waarbij de ogen van de ander gedetecteerd worden. Aan de hand van deze camera bepalen ze waar de persoon naar kijkt. Wanneer er een punt is vastgesteld gaat de kleding op dat punt bewegen.
Het is een laptop die ontwikkeld is voor kinderen in ontwikkelingslanden. Het is een laptop die goedkoop is om te maken. Het is natuurlijk ook een simpel ontwerp maar, het helpt de kinderen daar een stukje verder in de nieuwe manier van maken, leren en delen van kennis. Het zorgt voor een stuk gemak en het kan ook een stap zijn richting een betere baan.
Volgens het boek “LOW COST”, geschreven door Massimo Gaggi & Edoardo Narduzzi, zijn er 4 nieuwe economische klassen die opkomen in de “flat world”. - De opkomst van de ultieme rijke klasse, die in overvloed aanwezig is. - De opkomst van een vrij uitgebreide elite m.b.t. de kenniswerkers (van ontwerpers tot software-ontwikkelaars tot lifestyle professionals) - De groep met een laag tot onder het gemiddeld liggende inkomen, die nog net kunnen rondkomen (“Low-cost maatschappij Ryanair”) - Een klasse met alleen arme mensen met een minimum inkomen die vaak geholpen wordt door welvaart. Denk hierbij aan de gepensioneerden, eenoudergezinnen, slecht betaalde arbeiders en aan leerkrachten in het basisonderwijs.
WINNAAR open world
De A5, de nieuwe compact jet met inklapbare vleugels. Sharina
LEven op mars?! Luuk Mars One is van plan om in 2026 mensen op Mars te laten wonen. Dit is een hele stap voor de mens om een andere planeet te koloniseren. Daarnaast is de dit eerste stap naar interplanetaire beschavingen.
8
8
Zwarte tomaten strijden tegen kanker Sharon In Groot-Brittannië is een nieuwe tomatensoort gekweekt door middel van kruisbestuiving die goede antioxidanten bevat. Deze antioxidanten kunnen preventief en genezend werken tegen verschillende ziektes, zoals diabetes, obesitas en kanker. Deze tomaten zijn pas échte superfoods.
De A5 is een nieuw modelvliegtuig dat gemaakt is om 2 personen te vervoeren. Het toestel kost $112,000, is licht van gewicht en wordt eind dit jaar bij jouw thuis geleverd. Daarnaast kost het je maar 20 uur om het toestel onder de knie te krijgen. Wat deze A5 zo bijzonder maakt is dat hij inklapbare vleugels heeft. Zo past de A5 bij iedereen in zijn of haar garage. Oh, en hij kan ook nog eens drijven op water en erin opstijgen.
Electric Plastic Tom Het is een plastic film die elektronisch bestuurd kan worden. Je kunt het zien als een nieuw materiaal waar producten mee gemaakt kunnen worden die daarvoor niet mogelijk waren. Zo heeft de MIT een iPad hoes gemaakt die open gaat en het scherm dus laat zien zodra de iPad een notificatie krijgt. Deze seed past volgens ons het beste bij de trend Open World, omdat wij denken dat de rijke klasse steeds meer gaat verlangen van de techniek. Door deze uitvinding wordt plastic geoptimaliseerd en worden bijvoorbeeld telefoons flexibeler en nog meer een eyecatcher.
9
Gezondheidsgarantie is een cluster waarbij met feiten en bewijzen aangetoond wordt dat een product en/of dienst je als mens echt gezonder kan maken. In het cluster gezondheidsgarantie staat de bewustwording van mensen centraal. Ze kunnen tegenwoordig niet alles meer geloven en hebben bewijzen nodig om zich te laten overtuigen over hoe gezond ze zijn. De mens heeft altijd al behoefte gehad aan gezondheidsgarantie. Nu is er een tijd aangebroken dat dit ook daadwerkelijk mogelijk is. In het hoofdstuk “Where” is te zien waar we de gezondheidsgarantie allemaal kunnen vinden en wat er op dit moment allemaal mogelijk is. De technologie kan bijvoorbeeld nu een stuk meer garantie bieden tijdens o.a. een hartoperatie, doordat er van te voren al onderzoek wordt gedaan naar alle mogelijkheden. Kortom, gezondheidsgarantie is anno 2015 echt mogelijk.
GEZONDHEIDSGARANTIE 10 10
TRENDWATCHING 2015
1111
WHY De gezondheid van de mens in Nederland gaat langzaam achteruit. Komt dit doordat mensen niet goed op de gezondheid letten? Of hebben mensen hier geen invloed op? In 1990 was 81.7% van de bevolking ‘gezond’, in 2014 is dit percentage gedaald naar 79.5% van de bevolking. De bevolking is in de afgelopen 25 jaar flink toegenomen in Nederland. Helaas is dit tegenovergesteld aan het aantal gezonde mensen. In 1990 waren er 14.892.574 mensen in Nederland, waarvan er 12.167.233 mensen gezond waren. In 2014 zijn er 16.829.289 mensen in Nederland, waarvan er 13.379.284 mensen gezond zijn. In 2014 betekend dat er dan 3.450.005 mensen niet gezond zijn (CBS, 2014). 3.450.005 mensen is een indrukwekkend getal. Bijna 3.5 miljoen van de mensen in Nederland is niet gezond, maar willen we hier als mens iets aan veranderen en zijn we ons hier wel van bewust? Of komt dit door het feit dat we in deze tijd veel meer weten dan een aantal jaar geleden? Tegenwoordig wordt iedereen al snel ‘ziek’ verklaard, terwijl dit vroeger niet zo was. Doordat er meer kennis is over bepaalde ziektes kunnen er bepaalde namen aan gehangen worden, terwijl dit vroeger allemaal nog onbekend was.
Er zijn verschillende manieren om deze garantie te verkrijgen. Er is preventieve garantie waarbij men voor het gebruik duidelijk wil hebben of het product ‘goed’ voor je is en geen schade zal aanrichten. Hierbij is een onderzoek naar het product genoeg. Er is ook een garantie waarbij het achteraf wordt toegediend. Hierbij is het eerst mis gegaan, maar door de nieuwe technologieën weet men dat het toch wel opgelost gaat worden. Hier hoort bijvoorbeeld het 3D-printen van het menselijk lichaam bij. Kortom: Mensen hebben steeds meer de behoefte om grip te hebben op hun eigen gezondheid. Hierdoor spelen producten en diensten op deze behoefte in om mensen gezondheidsgarantie te geven. Mensen streven naar het ideaal: Een gezond leven lijden en zo lang mogelijk leven door slechte invloeden te voorkomen. Doordat er zoveel kennis is dat bijna elke ziekte een naam gekregen heeft, worden mensen ook eerder ‘ziek’ verklaard. Door de angst om ‘ziek’ te zijn hebben mensen de garantie nodig dat producten goed zijn. Dit kan preventief zijn of achteraf.
Door de afname van gezonde mensen is er behoefte aan steeds meer gezondheidsgarantie en duidelijkheid hierin. Dat is terug te zien in de uitgaven aan de zorg. De stijgende lijn is van uitgaven aan de zorg is al terug te zien sinds het jaar 1972. Echter vindt er een heftigere stijging plaats na het jaar 2000. In dit jaar gaven we 10.5% van het Bruto Binnenlands Product uit aan de zorg. In 2013 is dit 14.6% van het Bruto Binnenlands Product (CBS, 2014). Dit is ook terug te zien in de toename van huisartsenpraktijken. Mensen gaan vaker naar de huisarts en daardoor is er ook meer vraag naar huisartsenpraktijken. In 8 jaar is er een stijging te zien van 500 huisartsenpraktijken. Deze stijging vindt plaats over de periode 2005 tot 2013 (CBS, 2015). Mensen willen graag de garantie hebben dat ze gezond zijn. Zo heeft 71.5% van de bevolking jaarlijks contact met de huisarts. Een deel van deze afspraken gaat over preventief onderzoek (CBS, 2014). Preventief onderzoek wordt vooral gedaan onder ouderen, maar ook de jongeren zijn steeds meer bezig met hun gezondheid. Zo proberen veel mensen te stoppen met roken om gezonder te leven. De hoogste percentages bij mensen die proberen te stoppen met roken zitten in de leeftijdsgroepen 16-20 jaar en 30-40 jaar (CBS, 2015). Ook gebruikt wekelijks ruim 38% van de bevolking niet-voorgeschreven medicijnen om zelf de gezondheid op pijl te houden (CBS, 2015).
12 12
13
13
WHERE
SECTOR: VOEDING
The Lucky Ironfish (Lucky Iron Fish, 2015) The Lucky Ironfish is een keukenhulpje in de vorm van een visje die je mee kookt bij voedsel en ervoor zorgt dat je via de Lucky Ironfish extra ijzer binnen krijgt. Na 9 maanden testen van de Lucky Ironfish zag de producent een stijging van 50% van het ijzergehalte in het bloed. Niet alleen medisch is er verschil te zien, maar ook de testpersonen zelf voelde zich prettiger, gelukkiger en meer op hun gemak. The Luck Ironfish zorgt ervoor dat je als gebruiker ten alle tijde genoeg ijzer in je bloed hebt. Het is bewezen dat het werkt en daarnaast niet schadelijk.
THE LUCKY IRONFISH
Dit signaal hoort bij de preventieve garantie. Doordat je de Lucky Ironfish gebruikt, zorg je er van te voren al voor dat je ijzerwaarde voldoende is. Daarnaast is de Lucky Ironfish grondig getest voordat hij daadwerkelijk op de markt terecht kwam. Het bewijs dat de Lucky Ironfish werkt is hierdoor al geleverd. Daarnaast valt de Lucky Ironfish onder de sector: Voedsel.
Black tomato (Goed gezond, 2014) We kennen allemaal de rode tomaat, maar de zwarte variant is een stuk minder bekend. Hoewel de meeste mensen hem niet kennen is deze zwarte tomaat super gezond. De nieuwe ‘Indigo Rose’ is gemaakt door een rode met een paarse tomatenplan te combineren. Wat deze zwarte zo goed maakt is dat ten eerste hij wordt gezien als een van de nieuwe ‘superfoods’ die daadwerkelijk positieve effecten heeft en daarnaast helpt de Indigo Rose tegen diabetes en obesitas. Ook dit signaal hoort bij de preventieve garantie. Het gaat hierbij namelijk ook weer om het voorkomen van iets, een ziekte of aandoening. Dit keer o.a. diabetes en obesitas. Bij dit signaal gaat het om de sector: Voedsel.
BLACK TOMATO
Voedselscanner (Tegenlicht, 2015) In de Tegenlicht-aflevering over digitaal voedsel komt de ‘Voedselscanner’ aan bod. Met deze voedselscanner kan men elk soort voedsel scannen waarna er op het display alle ingrediënten en voedingsstoffen worden getoond. Het lezen van de voedingswaardetabel is niet meer nodig. Je scant het product en de voedselscanner vertelt je alles wat er in zit. Wanneer je bepaalde allergieën hebt, kan je soms producten niet eten doordat er in de voedingswaardetabel staat dat het sporen kan bevatten van bijvoorbeeld gluten of noten. Wanneer je dit product scant kan je constateren of het product daadwerkelijk deze sporen bevat of dat je deze gewoon kunt eten. Dit signaal hoort ook bij preventieve garantie en het gaat om zowel de sector voedsel als technologie. VOEDSELSCANNER
1414
15
15
Saving lives by 3d-printers (International Business Times, 2015) Het begon allemaal met het 3D-printen van kleine hebbedingen en wat is uitgegroeid tot het 3D-printen van complete schedels en organen. Zo is er in Nederland een vrouw die rondloopt met het allereerste 3D-geprinte schedel (International Business Times, 2014). Daarnaast vinden er volop ontwikkelingen plaats in het printen van organen. Ook worden 3D-prints gebruikt om voor een operatie te oefenen en een ingreep te vergemakkelijken, te versnellen en ervoor te zorgen dat de kans op mislukking zo laag mogelijk blijft. Dankzij de 3D-printer worden onze mogelijkheden in de gezondheidszorg groter en groter, waarbij de kans ontstaat op een nog hogere leeftijdsgarantie. Dit signaal hoort bij de garantie die achteraf plaatsvindt en daarnaast valt het 3D-printen van organen en botten onder de sector: Technologie.
SAVING LIVES BY 3D-PRINTERS
Drugsscanner (Bright, 2015) Bij de Dutch Design Week in Eindhoven werd de Pill Checker geïntroduceerd. Dit is een applicatie waarmee je drugs kunt checken op hoeveelheid van werkzame stoffen en eventuele overbodige of schadelijke stoffen. Hierbij wordt het door een database gehaald waarbij je pil wordt vergeleken met de top 5 van slechtste pillen. Het enige wat je er voor nodig hebt is een smartphone, de app en een bijbehorende lens. Er wordt duidelijk bij gezegd: “Safe drugs doesn’t exists”. Maar op deze manier kan je er wel bewuster mee omgaan. De symptomen van een bepaalde drugs is ook een onderdeel van de app. Wanneer je bepaalde symptomen begint te merken kan je deze opzoeken in de app en kijken of dat normaal is voor die bepaalde drugs. Wanneer dat niet normaal is meldt deze ook wat de maatregelen zijn die je moet treffen. Dit valt onder de sector: Technologie en vermaak / vrije tijd. Kid licks (Kid Licks, 2015) We kennen het allemaal: Kinderen die gek zijn op nagellak. Als iets schadelijk kan zijn voor kinderen, dan is het wel nagellak. Kidlicks is nagellak die volledig organisch is en niet schadelijk is voor de gezondheid. Wat houdt organisch hierbij in? Hun kindervriendelijke nagellak is volledig gemaakt van voedsel. De oranje nagellak is namelijk gemaakt van wortels en de paarse van bieten.
DRUGSSCANNER
Dit signaal hoort bij de preventieve garantie. Je voorkomt namelijk iets voordat het product daadwerkelijk gebruikt wordt. Wanneer het kind de nagellak koopt weet je van te voren al dat het veilig is, omdat het namelijk gemaakt is van organisch materiaal. Kidslicks valt in de sector: Schoonheid.
KIDLICKS 1616
17
17
WHO Adjiedj Bakas (Bakas, 2015) Adjiedj Bakas (geboren in 1963) is één van de bekendste trendwatchers van Nederland. Buiten het trendwatchen om is hij ook een auteur en gewilde spreker. Hij heeft onder andere het boek “De toekomst van de gezondheid” geschreven in 2012. In dit boek laat hij de lezers alvast kennis maken met onder andere het 3D-printen van het menselijk lichaam en de robotisering. Op deze manier kan men vast aan het idee wennen dat deze tijd zal komen. Adjiedj Bakas was één van de eerste die voorspelde dat er een enorme technologische verandering zou plaats vinden in de gezondheidszorg.
WHEN In de toekomst zullen mensen een chip in hun arm krijgen die bijhoudt in welke staat je lichaam zich bevindt. Door deze chip zullen mensen niet meer ziek worden, want er is niks meer om ziek van te worden. Je lichaam herstelt uit zichzelf wanneer de chip aangeeft dat dit nodig is. Ziektecellen zullen onmiddellijk worden buitengesloten en afgestoten. Dit gaat door middel van een stofje in je chip die hij uit kan geven wanneer ziektecellen gedetecteerd worden. Hiervoor moet je één keer per jaar naar het ziekenhuis toe om deze te laten controleren. Dit stofje zorgt ervoor dat je lichaam een boost krijgt om de ziektecellen buiten te sluiten. Hierdoor zullen doktersposten verdwijnen en zullen er hooguit nog 10 ziekenhuizen in Nederland blijven bestaan. In deze ziekenhuizen wordt je geholpen door robots. Robots worden namelijk in de toekomst gezien als de perfecten arts. Deze kan namelijk alles in een oogopslag zien.
Professor Dr. Ir. Jos Vander Sloten (KU Leuven, 2015) Professor Dr. Ir. Jos Vander Sloten is een burgerlijk elektrotechnisch werktuigkundig ingenieur, doctor in de Toegepaste Wetenschappen, hoogleraar aan de KU Leuven en afdelingshoofd biomechanica. Professor Dr. Ir. Jos Vander Sloten heeft onder andere meegewerkt aan ‘s werelds eerste 3D-geprinte onderkaak in 2012. Dr. Ir. Jos Vander Sloten is dagelijks nog bezig met het ontwikkelen van 3D-geprinte botten, denk hier bijvoorbeeld aan het reconstrueren van de schedel. Daarnaast is hij groot voorstander van een robot in een operatiekamer.
Jolanda van Oirschot en Marcel Temminghoff (Voedingscentrum, 2014) Zij hebben een onderzoek gedaan naar de feiten en fabels over gezondheid en wat consumenten weten over voeding en gezondheid. Dit hebben zij gedaan in opdracht voor het voedingscentrum in december 2012. Zij zijn innovators omdat ze dit onderzoek hebben gedaan om mensen bewust te maken van wat ze allemaal binnen krijgen en waar ze de waarheid niet achter weten.
18 18
19
19
Universeel (on) gedwongenheid is een cluster dat gaat over het wegnemen van meerdere keuzes bij een product of dienst en het daarmee laagdrempeliger te maken. Een voorbeeld hiervan is bijvoorbeeld uniseks. Door bijvoorbeeld kledingstukken uniseks te maken zorg je voor minder keuzes, maar is uiteindelijk je doelgroep wel breder. De consument zou zelfs kleding kunnen uitwisselen met zijn of haar partner. Door de keuze weg te halen, of in ieder geval te beperken, hoeven de Consumenten zelf niet meer te beslissen. Dit wordt al van te voren voor de consument gedaan. Aan dit cluster zitten een hoop voordelen. Zo kan de textiel sector ervoor kiezen om minder te gaan produceren en hun assortiment te beperken.
Universeel (on) gedwongenheid 2020
TRENDWATCHING 2015
21
21
WHY Mensen worden steeds meer gedwongen om keuzes te maken. Mensen wilden zich voorleven als geheel individu. Dit speelt een grote rol in de sector mode. Nike speelt hierop in door een nieuw concept op de markt te brengen waarbij je je eigen sneakers kunt ontwerpen. Door deze nieuwe ontwikkeling kwamen er zoveel extra keuzes die we moesten maken. Maar hebben we wel behoefte aan zoveel keuze? Tegenwoordig moet je overal bij kiezen. Wordt dit dan de tijd dat we gaan stoppen met kiezen? Misschien willen we wel niet meer gedwongen worden om te kiezen en terug gaan naar de basis waarbij we al blij zijn dat het er überhaupt is. Maar als er geen keuze meer is, worden we dan niet juist gedwongen? We willen ons steeds meer als een eenheid voelen, waarbij we ons steeds minder gaan onderscheiden. Dit is terug te zien in de opkomst van uniseks kleding. Grote merken als H&M en Diesel zijn al begonnen om dit te verkopen. Gelijkheid gaat weer een belangrijke rol spelen in ons leven. Dit is te bereiken doordat er steeds minder keuze is en we dus steeds meer streven naar gelijkheid. Binnen de voedselbranche speelt ook de keuze een belangrijke rol. De afgelopen jaren kwam er steeds meer keuze. Door minder keuze in de voedselbranche kunnen een aantal punten worden aangepakt: Milieubewustheid Obesitas Wanneer producten een gezondere samenstelling hebben en met minder milieubelasting zijn geproduceerd, koopt de klant producten die daadwerkelijk goed zijn. Maar hoe krijg je mensen nu zover om dit te kopen. Door de simpelste manier: de andere keuze weg te halen. Bedrijven zullen moeten samenwerken om hier de grote winst uit te halen (Schuttelaar, 2014). Doordat er minder keuze is zal de obesitas afnemen. Één van de grootste problemen van mensen die obesitas hebben is dat ze geen keuzes kunnen maken. Wanneer ze bijvoorbeeld voor een vak met chips staan kunnen ze niet kiezen waardoor ze meerdere zakken meenemen. Als de keuze minder is, is de stap makkelijker om minder mee te nemen. Natuurlijk ligt deze keuze nog steeds bij de persoon zelf. 12.2% van de mensen in Nederland heeft obesitas. Terwijl in 1990 6.2% van de mensen leed aan obesitas. Dit is een belangrijk aspect waar nog niet genoeg bij wordt stilgestaan (CBS, 2015). In 1990 was er minder keuze doordat er veel technieken nog niet uitgevonden waren (CBS, 2015). Maar als we de technieken bundelen waardoor we minder keuze krijgen die wel goed voor je is en waar iedereen mee kan leven. Dan zijn we toch al in een grote stap richting het goede leven?
22
23
23
WHERE
SECTOR: TEXTIEL
Unisex clothing by H&M (Vogue, 2015) H&M kwam eind oktober met een nieuwe collectie. Deze collectie is ontworpen door de designer Ximon Lee. Hij kwam met een 8-delige collectie die gericht is op mannen, maar ook volledig te dragen is door de vrouw. De collectie oogt heel stoer door het gebruik van denim. Beide sekses kunnen de 8-delige collectie dragen en wellicht ook van elkaar lenen. Uniseks kleding zorgt voor minder keuze, maar maakt het tegelijkertijd toegankelijker voor een groter publiek. Deze unisekskleding valt onder de sector: Textiel.
UNISEX CLOTHING H&M
The Shoe That Grows (The shoe that grows, 2014) Een goed paar schoenen om je voeten is ontzettend belangrijk, maar schoenen zijn ontzettend duur. Als kind of tiener groei je erg snel en moet bij iedere maat een nieuw paar schoenen kopen. Met The Shoe That Grows hoeft dat niet meer. The Shoe That Grows gaat gemiddeld 5 jaar mee en kan versteld worden tot maar liefst 5 maten. Dit zorgt ervoor dat er minder schoenen geproduceerd hoeven worden en je kosten bespaart. Dit helpt ook mee aan het verminderen van afval en daarmee het milieu te verbeteren. De keuze valt weg om elk jaar, of misschien zelfs vaker, nieuwe schoenen uit te zoeken. Dit paar schoenen behoort daardoor tot het cluster. De schoenen vallen onder de sector: Textiel. Nobody Has To Know (Shoppingsmall, 2014) Nobody Has To Know is een kledingmerk gevestigd in Amsterdam. Hun motto is ”NO SIZE NO GENDER NO AGE”, geen maat, geen geslacht en geen leeftijd. Hun slogan luidt: Draag wat je wil en voor de rest hoeft niemand iets te weten. De kleding van Nobody Has To Know heeft geen labels en is one-size fits all. Hierdoor kun je samen met je partner tegelijk kleding kopen en samen het dragen.
THE SHOE THAT GROWS
Doordat er minder kleding wordt gemaakt voor specifieke doelgroepen wordt de keuze minder. De keuze die overblijft is echter wel toegankelijk voor iedereen die hiervoor openstaat, waardoor ook deze kleding goed bij dit cluster past. Ook deze vernieuwing valt onder de sector: Textiel.
NOBODY HAS TO KNOW
24
25
Smart Highway (Studio Roosegaarde, 2012) Een snelweg met diverse soorten verlichting die alleen oplichten als er mensen gebruik van maken. Hierdoor hoeven gemeente de keuze niet meer te maken of ze nu wel of niet lantaarnpalen moeten plaatsen. Daarnaast zorgt het ook voor minder energieverbruik en het is in de gemeente Oss al in gebruik. De keuze ligt hierbij niet bij de “gewone mens”, maar bij de gemeente. De gemeente heeft het door deze technische ontwikkeling een stuk makkelijker. Deze uitvinding behoort tot de sector: Technologie en infrastructuur. The Things Network (The things network, 2015) The Things Network wil een wereldwijde Open Crowdsourced Internet of Things data netwerk bouwen. Het idee is om te bouwen aan een wereld waar de toegang tot het internet voor iedereen gratis zal zijn. The Things Network vindt namelijk dat hun netwerk door gebruikers en voor gebruikers is. Samen creëren we als internetgebruikers een wereld vol gratis internet. Hierdoor hoeven we als internetgebruiker niet meer te kijken naar welke aanbieder het voordeligste is of de beste kwaliteit levert en bespaar je ook nog eens bakken met geld.
SMART HIGHWAY
Het gebruik van dit netwerk is toegankelijk en er zijn na verloop van tijd ook geen andere keuzes meer, daarom past The Things Network erg goed bij dit cluster. Deze nieuwe ontwikkeling valt onder de sector: Technologie. Self Adjustible Glasses (Silver, 2009) De Self Adjustible Glasses is een bril waarbij je door middel van het toevoegen en afnemen van vloeistof in het glas je de sterkte van de bril kunt aanpassen. Hierdoor hoef je niet iedere keer als je ogen wijzigen van sterkte een nieuwe bril aan te schaffen. Er zijn enorm veel soorten en maten brillen die altijd speciaal voor het persoon op sterkte gemaakt moeten worden. Met deze nieuwe brillen hoef je alleen rekening te houden met het design en niet met de sterkte. Het wordt makkelijker om een bril aan te schaffen en je hoeft niet meer om de zoveel tijd een nieuwe bril uit te zoeken. Het maakt de keuze voor de gebruiker dus makkelijker en de bril is ook erg behulpzaam. Deze bril valt onder de sector: Wetenschappen en gezondheid
THE THINGS NETWORK
SELF ADJUSTIBLE GLASSES 26
27
WHO Rad Hourani (Rad Hourani, 2013) Een goed voorbeeld is, zoals hierboven al genoemd bij het onderdeel “what”, de unisekskleding. Een trendsetter hierin is zeker Rad Hourani, die in 2007 al zijn eerste unisekskledinglijn lanceerde. In 2013 was hij zelfs de eerste ter wereld met een uniseks couture show. Hij begon met het ontwerpen zonder zijn achtergrond invloed te laten hebben. Het idee van een wereld die je zelf kan ontwerpen spreekt hem heel erg aan. Zijn ideeën komen uit een wereld zonder geslacht, leeftijd en grenzen. Ook zijn er geen landen, rassen en geloof.
WHEN Mensen maken vrijwel geen keuzes meer en hebben hier ook geen behoefte naar. Hierdoor zijn er minder conflicten, wat vervolgens leidt tot minder echtscheidingen en minder oorlogen. Doordat de keuze ontnomen wordt en mensen door één deur zouden moeten zal dit in het begin moeizaam gaan maar naar een aantal jaar is het een nieuwe levensstijl geworden. Mensen zullen als vredig persoon leven, waarbij er geen dwang meer is. Hierdoor is er een enorme stress vermindering. Dit heeft als resultaat dat men langer zal leven.
Daan Roosegaarde (Studio Roosegaarde, 2015) Daan is het hoofd van studio Roosegaarde. Studio Roosegaarde zit gevestigd op een aantal locaties in Nederland en Shanghai. Met zijn ideeën voor een smart highway is hij de voorloper geweest en wordt daarom gezien als innovator op het gebied van infrastructuur. De droom van studio Roosegaarde is om overal de wegen gangbaar en duidelijk te maken door midden van lichttechnologie.
Wienke Giezeman (Emerce, 2015) Wienke Giezeman is de oprichter van The Things Network. Dit is een netwerk in de toekomst voor iedereen toegankelijk moet worden. Wanneer dit idee werkelijkheid wordt, zijn er geen providers meer nodig en geen Wi-Fi. Iedereen kan overal op hetzelfde online netwerk terecht.
28
29
Togetherness Umbrella Here Tom
Running blind Anne
Het is een product dat mogelijk is gemaakt met behulp van Kickstarter. Door de Umbrella Here op je paraplu te doen kunnen mensen zien dat je het niet erg vindt om je paraplu te delen. Zo kom je in contact met andere mensen. Het product zorgt er dus voor dat er meer mensen droog blijven in de regen en je sociale contacten op doet.
Blinde mensen kunnen tegenwoordig hardlopen door middel van een drone die bepaalde geluiden uitzendt. Hierdoor krijgen blinde mensen ook de mogelijkheid om te kunnen hardlopen en dit zou ook gebruikt kunnen worden voor wandelen zonder begeleiding.
The ocean cleanup Luuk
Paper Wise Sharon
Dit project is in het leven geroepen om de oceanen schoon te maken. In de oceanen zwerft veel micro plastic. Dit plastic is slecht voor het zeeleven. Het gaat om een groot bolwerk wat zelfstandig het plastic er uitfiltert.
Dit is een Nederlands bedrijf die papier en karton maakt van agrarisch afval voor andere bedrijven. Agrarische bedrijven zorgen op jaarlijkse basis voor enorm veel afval en Paper Wise heeft hier een oplossing voor. Op deze manier wordt het afval nuttig gebruikt en op grote schaal hergebruikt door andere bedrijven.
3030
Samen de wereld verbeteren. Samen ervoor zorgen dat onze omgevering beter wordt. Hierbij hoort natuurlijk ook het internet. Help elkaar, zowel ouderen als jongeren, en deel je ervaringen en maak hier ook gebruik van. Daarnaast hebben we de deel-economie. Voorbeelden als Kickstarter en AirBNB zijn een groot succes. We willen in de tijd van nu elkaar helpen. Samen ergens beter van worden. Kortom: Samen zorgen voor een betere wereld, betere omgang met elkaar, maar nog belangrijker zo goedkoop mogelijk leven. Wat ook centraal staat in Togetherness is duurzaamheid. Wat zorgt ervoor dat we nog langer met de aarde kunnen doen? Denk hierbij aan hergebruik, vermindering van o.a. gasgebruik etc. Kortom: Groen is de kleur die we willen zien!
WINNAAR TOGETHERNESS
Carbon Engineering Sharina
Solar panel sharing Davy
Carbon Engineering heeft een luchtschakelaar gemaakt die CO2 absorbeert en omzet tot een nieuwe energievorm. Het regeneratieproces, waarbij verschillende processtappen horen, produceert een gezuiverde stroom van CO2 en maakt hiermee een nieuwe zuivere chemische stof. De stroom van zuivere CO2 kan worden verkocht en gebruikt in de industriële industrie en kan ervoor zorgen dat we samen de wereld een stukje schoner maken.
Mensen die genoeg ruimte hebben voor zonnepanelen en ook een overschot aan energie hebben kunnen deze delen met mensen die er geen ruimte voor hebben. Door het delen bespaar je samen op energie en zorg je samen voor een beter milieu en een vollere portemonnee. Gezien de urbanisering en de daarbij behorende plaats voor een zonnepaneel is het een slimme manier om alsnog groene energie in huis te halen. De winnaar, omdat solar panel sharing geld bespaard en daarnaast laat zien hoe buren samen zouden moeten werken om geld en milieu te besparen.
31
Wat is F*ck the system? Buiten de standaard verdienmaatschappij samen met anderen informatie, werk en goederen delen. Hierbij draait het niet om het geld stoppen in de maatschappij of bedrijven, maar het besparen als individu of groep. Zo kun je een boormachine delen met iemand anders uit de buurt zodat je niet beide een boormachine hoeft te kopen. Of mensen verzamelen voor een groepsticket van de NS om zo kosten te besparen.
F*ck the system
32
TRENDWATCHING 2015
33
WHY Zelfredzaamheid wordt een belangrijker aspect in de samenleving. Mensen willen minder afhankelijk worden van de staat en bedrijven. De opkomst van zonnepanelen is hier een goed voorbeeld van. Dit heeft een economische en ecologische motivator, maar het is ook fijn om zelf energie op te wekken en zo minder afhankelijk te zijn van de energieleverancier. Ook volkstuintjes, groendagen (gemeentelijke plantsoenen met de buurt opknappen) zijn hier goede voorbeelden van. De deeleconomie is ook een onderdeel van deze zelfredzaamheid en zorgt er voor dat mensen minder afhankelijk worden van bedrijven maar ook de overheid minder nodig is. Gemeenschappelijke problemen worden samen aangepakt. Hierbij kan b.v. gedacht worden aan groendagen waarbij de gemeente tuinen en perken worden aangepakt. Er vormen zich kleinere groepen die meer zelfredzaam worden en zo bedrijven en de overheid minder nodig hebben. De economische crisis heeft er aan bijgedragen dat mensen over het algemeen minder te besteden hebben. Mensen hebben minder geld te besteden, aangezien de ontembare behoefte aan luxe veel geld kost. Ondanks dat er veel geld wordt besteed aan communicatie middelen (telefonie, internet etc.), zijn mensen wel bewuster geworden met het besparen op vaste lasten of eenmalige bestedingen. Zo zijn er veel initiatieven om zelfredzaam te zijn op het gebied van energie, maar ook het uitwisselen of delen van vervoersmiddelen, gereedschap, diensten en voedingsmiddelen zien we meer terug. We gaan steeds meer van een verdieneconomie naar een deeleconomie of een kapitalistische economie naar een economie met communistische elementen. De overheid en de bedrijven worden hier ook weer buitengesloten. Daarnaast is de denkwijze van de mensheid aan het veranderen. We willen meer vrijheid, flexibiliteit. Ook willen we onafhankelijk zijn van het oude denken. Mensen komen meer met elkaar in contact en zullen samen de handen ineen slaan om zelf te voorzien in energie, eten en voorzieningen die de gemeente voorheen verzorgde.
34
35
WHERE
SECTOR: DEELECONOMIE
Peerby Peerby is een klein bedrijfje met grote ambities. Zij geloven in het einde van de “ik” cultuur en zien een “wij” cultuur. Ze zijn een alternatief voor de wegwerpcultuur. Door spullen onderling te delen. Je kan je dus aanmelden op de website, je spullen aanbieden of vragen naar spullen uit je buurt. Als dat zover is maak je een afspraak en kun mag je spullen (uit)lenen. Daardoor hoef je dus niet steeds nieuwe producten te kopen. ⅛ van de totale CO2 uitstoot komt door productie van nieuwe producten. Via Peerby ben je dus ook milieubewust bezig. Hun kernwoorden: milieubewust, makkelijk, dichtbij, voordelig en anti-wegwerpcultuur.
PEERBY
swap-o-matic De Swap-o-matic is een apparaat waar mensen spullen mee kunnen ruilen in plaats van kopen. Mocht je je spullen niet meer nodig hebben kun je ze plaatsen en je kan er iets anders nuttigs uit halen. Door credits op te bouwen wanneer je een voorwerp plaatst. Kun je van die credits weer een ander product pakken. Het heeft hetzelfde doel als peerby maar nu moet er nog wel iets tegenover staan. anti-wegwerpcultuur, milieubewust, makkelijk en voordelig. Little free library Little free library is een concept dat zorgt voor het delen van boeken. Door een soort dichte vogelhuisjes te timmeren en deze op openbare plekken te plaatsen worden er zogenaamde little free libraries gevormd. Vervolgens worden er boeken in en uitgehaald als je er in geïnteresseerd bent. Mocht je het boek al gelezen hebben en dus het verhaal of de kennis al hebt. Kun je het weer doorgeven in de box. Je kan er dan weer een andere uit halen. Het concept is dus ook weer gebaseerd op de anti-wegwerpcultuur. Je hoeft er geen nieuw boek voor te kopen dus ook weer milieubewust en kostenbesparend.
SWAP O MATIC
LITTLE FREE LIBRARY
36
37
Grouptickets.nl is een site waarbij je als NS reiziger er voor kan kiezen om je reis te delen. Door allemaal dezelfde richting op te gaan ontvang je korting op je reis. Soms kan zo’n groepticket een korting opleveren van meer dan €40,- Het is een zij signaal omdat het ook zorgt voor voordeligheid maar het is niet zozeer tegen de weg-werpcultuur. Het gaat meer om samen goedkoper uit te zijn en de NS niet de volle winsten te laten innen. Solar panel sharing: Yeloha Deze site wil er voor zorgen dat mensen samen kunnen besparen op hun energie rekening. Zonnepanelen zijn duur en nemen veel ruimte in beslag. Mensen hebben het geld of de ruimte niet maar willen wel bijdragen aan een beter milieu. Iemand die wel de ruimte voor zonnepanelen heeft kan zijn overschot aan energie verkopen aan mensen die geen geld/ruimte hebben. Zo zijn de mensen goedkoper uit, maken ze gebruik van schone energie en wordt ruimte optimaal benut.
GROUPTICKETS.NL
CarSharing Er zijn al diverse websites waar iemand zijn of haar auto kan delen met andere mensen. Tegen een geringe vergoeding kan iemand anders de auto dan voor korte gebruiken. Dit draagt bij aan een beter milieu, meer ruimte op de wegen en publieke ruitmes (parkeerplaatsen) en mensen zijn goedkoper uit.
SOLAR PANEL SHARING
CARSHARING
38
39
WHO Shawn Fanning, John Fanning en Sean Parker zijn de ontwikkelaars van het Napster programma. Al in 1999 hadden hun het idee om je muziek bibliotheek te delen met de rest van de wereld. Door copyright rechtzaken hebben ze het originele programma moeten stoppen. Nu is het nu een legale streaming dienst geworden. Vooral Sean Parker heeft nu een zeer succesvolle carriere bij onder andere Facebook en Spotify.
WHEN Op de korte termijn zullen we er zeker wat van merken. Manieren om elkaar te helpen zijn volop aanwezig en groeien met de dag. Mensen zijn bereid elkaar te helpen. Multinationals zullen minder macht krijgen in de toekomst en de kleine lokale ondernemers zullen de overhand nemen. Het maken van dingen zal weer belangrijker worden dan het kopen van nieuwe dingen. Op de lange termijn gaan we merken dat auto rijden autonoom wordt. Het maakt dan verder niet uit in de stad of je gereden wordt door een zelfrijdende Mercedes taxi of een Japanse auto. Je komt van A naar B en de auto op dat moment is dan bij jou aanwezig.
Gottfrid Svartholm, Fredrik Neij en Peter Sunde zijn de ontwikkelaars van een website die eveneens regelmatig in de problemen komt door copyright rechtzaken. Namenlijk The Pirate Bay. In 2003 zijn ze begonnen met een website waar het de gebruikers mogelijk wordt gemaakt om bestanden te delen. Dat kan dus ook materiaal zijn waar copyright op rust.
Daan Weddepohl is de bedenker van Peerby dat hij sinds 2011 runt. Hij was al jong begonnen als programmeur en werd later ondernemer. Peerby is door de startup accelerator Rockstart echt van de grond gekomen. Omdat hij is geholpen met de start van zijn bedrijf probeert hij nu ook startende ondernemers te helpen als hij tijd heeft.
40
41
Producten en diensten met een negatieve lading omzetten naar een positieve ervaring. Bijvoorbeeld ‘Pick’ van de Israelische designer Ido Abulafia. Een spuit zo ontworpen dat hij leuk wordt voor kinderen. Ook horen sociale onderwerpen hierbij, waar het laagdrempeliger wordt gemaakt om iemand te benaderen.
Negative to positive 42 42
TRENDWATCHING 2015
43
43
WHY Doordat technologische ontwikkelingen zo snel gaan kunnen we tegenwoordig vaak van iets negatiefs iets positief maken. De economie zit weer in de lift dus komt er ook weer geld vrij voor bedrijven om te investeren in research & development. Doordat mensen negatieve ervaringen langer onthouden dan positieve hebben bedrijven er veel baat bij om die negatieve ervaringen zoveel mogelijk te voorkomen. Dat samen met het feit dat de economie weer wat aantrekt en bedrijven dus meer te besteden hebben wakkert deze trend aan. Tegenwoordig gebruiken we steeds meer internet. Doordat mensen zoveel het internet gebruiken willen ze daar ook hun negatieve ervaringen kwijt. Mensen die ergens een positieve ervaring hebben zijn minder geneigd om die te delen met anderen. Ook daarom is het belangrijk voor bedrijven om die negatieve ervaringen te voorkomen. Websites als eins.nl waar restaurants gereviewd kunnen worden zijn steeds belangrijker.
44
45
WHERE
SECTOR: POSITIVITEIT
Pick Het is een spuit voor kinderen die er niet eng uit ziet. Hij kan eruit zien als een vogel of een vlinder. Het is de bedoeling dat het kind eerst wat met het vogeltje of vlindertje speelt zodat als er een spuit in zit het kind niet meer bang is. Zo wordt het krijgen van een spuit voor een kind wat aangenamer. De spanning die een kind van te voren kan hebben wordt op die manier verbroken.
PICK
Carbon Engineering Bij Carbon Engineering halen ze CO2 uit de lucht en maken er een grondstof van voor de industrie. Zo zouden benzine en diesel vervangen kunnen worden door het product van Carbon Engineering. Op die manier belast je het milieu niet zo zwaar als bij het verbranden van fossiele brandstoffen. Want zo ontstaat er een cirkeltje in het CO2 gebruik. De opgenomen CO2 die wordt bij verbranding van het eindproduct ook weer uitgestoten. Dat is dus ook de reden dat het milieu veel minder zwaar belast wordt met het gebruik van het product van Carbon Engineering. Umbrella Here Het is een product dat mogelijk is gemaakt met behulp van Kickstarter. Door de Umbrella Here op je paraplu te doen kunnen mensen zien dat je het niet erg vindt om je paraplu te delen. Zo kom je in contact met andere mensen. Het product zorgt er dus voor dat er meer mensen droog blijven in de regen en je sociale contacten op doet.
CARBON ENGINEERING
UMBRELLA HERE
46
47
Porno voor blinden Porno voor blinden bestaat al langer, het nieuwe eraan is dat het tegenwoordig veel betere en goedkoper te krijgen is. In zweden is het in de bibliotheek te krijgen, en op internet is er steeds meer voor blinden te vinden, vaak zelfs gratis. Sleeping with the locals Sleeping with the locals is een Nederlands bedrijf opgericht door Marieke en Marileen. Via Sleeping with the locals kun je een plekje boeken om bij locals te logeren. Wel moet er voor betaald worden, zowel de locals als sleeping with the locals verdienen hier aan. Doordat het via een betrouwbaar ogende website gaat slaap je voor je het weet ergens bij een local. Op die manier
PORNO VOOR BLINDEN
swap-o-matic Met de Swap-o-matic kun je spullen ruilen tegen credits. Die credits kun je weer gebruiken om er iets mee te kopen wat iemand anders in de Swap-o-matic heeft gestopt. Op die manier kun je aan de deel-economie meedoen zonder dat je echt contact hoeft te hebben met personen. Zo kunnen mensen die bang zijn voor contact met mensen dus toch De Swap-o-matic is een apparaat waar mensen spullen mee kunnen ruilen in plaats van kopen. Mocht je je spullen niet meer nodig hebben kun je ze plaatsen en je kan er iets anders nuttigs uit halen. Door credits op te bouwen wanneer je een voorwerp plaatst. Kun je van die credits weer een ander product pakken. Het heeft hetzelfde doel als peerby maar nu moet er nog wel iets tegenover staan. anti-wegwerpcultuur, milieubewust, makkelijk en voordelig.
SLEEPING WITH THE LOCALS
SWAP-O-MATIC 48
49
WHO Ido Abulafia Ido Abulafia is een Israëlische designer. Hij heeft de pick ontwikkeld en daarmee heeft hij het ziekenhuis voor kinderen een stukje aangenamer gemaakt. Verder heeft hij de fever scout ontwikkeld, dat is een thermometer die ouders op hun kind/baby kunnen plakken zo makkelijk en snel hun temperatuur kunnen opmeten. Zo heeft het kind geen last van de meting want die kan bijvoorbeeld gewoon doorslapen. Ook zouden de ouders een notificatie kunnen krijgen als de temperatuur van hun kind een bepaalde waarde bereikt. Ido Abulafia is dus ook letterlijk een uitvinder van producten die het leven van kinderen prettiger maakt. Larry Page en Sergey Brin Larry Page en Sergey Brin zijn de oprichters van google, zei maakte het internet bereikbaar voor iedereen. Waar het internet eerst een mysterieuze plek was waar alleen computer nerds kwam is het nu een plek voor iedereen. Van jong tot oud, mannen en vrouwen, hoog en laag opgeleiden iedereen gebruikt nu het internet. Larry en Sergey hebben daar een zeer belangrijke bijdragen aan geleverd door het internet makkelijk doorzoekbaar te maken. Hun zoekmachine was misschien niet de eerste, maar wel de beste. Door hun innovaties op het gebied van zoekmachines hebben ze het internet gebruik veranderd. Ze waren bijvoorbeeld de eerste die de zoekresultaten sorteren op relevantie.
50
WHEN Op de korte termijn zal je zien dat er kleine negatieve ervaringen positief gemaakt zullen worden. De pick is daar een goed voorbeeld van. Ook de Swap-o-matic is een voorbeeld van een product dat voor bepaalde mensen de negatieve ervaring weg kan nemen. Dat soort oplossingen zullen er steeds meer komen. De mensen die veel online zijn en zo misschien wel een beetje mensen schuw zijn geworden hoeven zo geen contact meer te hebben met de personen om hun heen. Boodschappen worden steeds meer op internet gedaan om de negatieve ervaring van het lange wachten bij de kassa te voorkomen. Zo hoeven de mensen ook die veel te drukke winkel waar ze niets kunnen vinden niet meer door. Op de lange termijn worden grotere problemen aangepakt. Zo kan er bijvoorbeeld een oplossing komen voor het kernafval dat de kerncentrales produceren. Wellicht komt er een apparaat die de straling van dat kernafval kan omzetten in elektrische energie. In de toekomst zouden auto’s wellicht op CO2 kunnen rijden en zuurstof uitstoten. Boeren gaan gebruik maken van de natuur in plaats van de natuur eerst compleet te verwijderen om er te planten wat hun uitkomt. De medische wetenschap is zo ver dat niemand ooit meer naar het ziekenhuis hoeft, zo is dus ook die negatieve ervaring voor mensen weggenomen.
51
Involvement Speak-easy cigarlounge Tom
Now you know when to poop Anne
Bij sigarenzaak van Lookeren in Amsterdam is een speak-easy sigarenlounge te vinden, als je goed zoekt. Het is een luxe plek waar je rustig sigaren kunt roken. Je komt alleen binnen met een wachtwoord dat je via SMS kunt krijgen. Dat wordt gedaan om het exclusief te houden. Het concept bestaat als jaren en kwam voort uit de drooglegging.
Dit is een app waarbij een plaatje op de buik wordt geplakt die je darmen scant of er ontlasting in zit. Deze kan hij dan volgen en krijgen de gebruikers een melding in de app wanneer de ontlasting over 10 minuten aan het eind is. Het is een app ontwikkeld voor ouderen, zodat deze al richting een toilet kunnen lopen en er beter rekening mee kunnen houden.
In het bedrijfsleven kunnen we op veel manieren cool zijn. Zo kun je uitblinken op user-experience, jouw dure kopje koffie is namelijk het beste, lekkerste en zorgt ervoor dat het een ervaring is die je nooit zult vergeten. Een andere manier om mensen mee te laten doen aan jouw product of dienst is door het exclusief te maken of wellicht wel geheim. Hoe geheimzinniger het wordt hoe meer mensen eraan mee willen doen. Ook spelelementen zorgen voor het extra beetje motivatie wat jouw gebruiker wellicht nodig heeft. Of wat dacht je van de campagnes die viral zijn gegaan en hierdoor jouw aandacht hebben getrokken? Zolang we ergens deel van uit mogen maken voelen wij ons speciaal, toch?
WINNAAR TOGETHERNESS
Energyhub Davy
Digital escaperoom Luuk
Rennen met zombies Sharon
Het gaat om een interactief spel wat begon op chat roulette. De speler ziet een personage (acteur) in een spelwereld rondlopen en kan de acteur opdrachten geven. Wanneer dit goed gaat, blijft het personage in leven. Dit is een game wat erg interactief is en op een low-tech manier zorgt dat een speler in het spel getrokken wordt.
Er is een mobiele applicatie die gebruikt wordt om te rennen, “Zombies, Run!”. Deze app is geen normale standaard running-app, maar hier wordt de gebruiker zogenaamd achterna gezeten door zombies. Naar mate je persoonlijke progressie maakt, des te lastiger het wordt om te ontsnappen van zombies.
5252
Energyhub is een machine die voor jou nadenkt. Hij zorgt ervoor als je weg gaat, dat de verwarming omlaag gaat en het licht uit gaat. Als je thuis komt gaat de verwarming omhoog. Plaatsen waar geen beweging is maar wel licht aan is dooft hij na een tijdje automatisch. Het komt er dus op neer dat het apparaat je iets uit handen neemt en er voor zorgt dat je gaat besparen op energie. Daardoor verbeter je het milieu en bespaar je op de kosten.
Badkid melts your heart Make-A-Wish Sharina Make-A-Wish vervult de wensen van kinderen met een levensbedreigende ziekte. Ze maken van elk kind een superheld. Deze wens was volledig gericht op Batkid. Een dag het hulpje zijn van Batman, het redden van een stad en het verslaan van de “Bad guy”, alles wat je kunt wensen als kind. Deze wens ging heel de wereld over. Het heeft zowel de jongen geholpen door zijn ziekte op de kaart te zetten, maar de “campagne” heeft er ook voor gezorgd dat stichting Make-A-Wish op de kaart stond! Winnaar omdat: Na het vervullen van deze wens stond heel amerika op zijn kop. Mensen wilde massaal meedoen en voelde zich betrokken, geld werd gedoneerd en duizenden mensen gingen de straat op. Om batkid te steunen. 53
Er is steeds meer behoefte aan minder keuze en dat deze keuze weg wordt genomen. Er wordt ervoor gekozen om zelf niet te kiezen. De keuze wordt in de handen gelegd van bedrijven of andere personen. Wij denken namelijk dat een bedrijf of een ander het wellicht beter kan doen voor ons, het maken van een keuze is tenslotte altijd moeilijk. De gok die men neemt hoeft niet per se positief uit te pakken, want dit kan ook een negatieve ervaring zijn. Het risico wat hierbij wordt genomen is vaak niet heel groot en de gok geeft spanning en zorgt voor vermaak. Het uiteindelijke doel hiervan is dan ook niet er rijker mee te worden, maar van het leven te kunnen genieten. En heel eerlijk.. bijna iedereen heeft wel eens gegokt toch? En wie niet waagt wie niet wint..
NEEM JIJ DE GOK? 54
TRENDWATCHING 2015
55
WHY Er komen steeds meer producten op de markt waarbij je een gok moet nemen. Deze gok kan positief, maar ook negatief uitpakken. Mensen zijn zich hiervan bewust, omdat ze weten dat ze ook de negatieve kant kunnen treffen. Maar waar komt deze behoefte vandaan? Mensen hebben minder behoefte aan veel keuze. Ondanks de economische crisis is de welvaart in Nederland hoger/groter dan in andere landen. Door deze goede welvaart kunnen we makkelijker ons geld uitgeven. Doordat dit hierdoor eerder mogelijk is kom je in een tijd van hyperconsumptie. Mensen willen alles voor zichzelf hebben en proberen het geluk te kopen. Hierdoor stijgen de uitgaven van de gemiddelde mens. Is de crisis ontstaan door de hyperconsumptie?
We zijn onderweg om uit de financiële crisis te komen. Volgens het koopgedrag van mensen kunnen we weer meer besteden. Consumenten hebben in september 2.2% meer uitgegeven dat in september 2014. Ze hebben vooral meer besteed aan kleding en woninginrichting (CBS, 2015). Wat gaat er nou voor zorgen dat we niet weer terug gaan naar de hyperconsumptie als het geld er weer voor is? Deze nieuwe producten en diensten gaan ons daarvoor behoeden. Dit doen ze door ons de andere kant te laten zien.
„We consumeren al lang niet meer wat we nodig hebben; we zijn verslaafd aan onze aankopen. Meisjes zien Paris Hilton op televisie en willen ook een tasje van Louis Vuitton. De reclamebelofte is dat iedereen het kan kopen en dat mensen overal recht op hebben. Sommigen denken: als het niet goedschiks kan, dan maar kwaadschiks.” (Trouw, 2008) Nu we alles hebben wat we ooit wilden komen we in een tijd waarbij we daar niet meer de behoeften naar hebben. We hebben niet meer de behoefte om te kiezen. Waarom zouden we dan nog kiezen? Het is een bewuste keuze om niet meer te kiezen. Doordat veel consumenten alles kopen wat ze willen hebben is er minder spanning in het leven. Toch heeft elk individu hier wel degelijk behoefte aan. Zonder een beetje spanning is het leven saai en eentonig. Hierbij gaat het niet om grote spanning waarbij er levensgevaar dreigt. Hierbij gaat het om kleine spanningen die het leven net iets interessanter maken. Deze kleine spanningen kunnen een verandering maken in je leven. Om echte spanning te creëren moet er de kans zijn om iets goeds, maar ook iets slechts te treffen. Dit maakt de spanning intenser en op deze manier kan je van je leven een ‘spel’ maken. Waarbij jij moet kiezen of je de gok moet nemen. Natuurlijk ligt deze keuze altijd bij het individu zelf, of soms bij een groep. Het wordt tijd om voldoening uit je leven te halen, dus neem die gok een keer.
5656
57
WHERE
SECTOR: VRIJE TIJD
Pathé sneak preview (Pathé, 2014) Bioscoopketen Pathé heeft de sneak preview bedacht. Een kaartje voor deze preview is minder duur dan een normaal entreekaartje, maar de film die draait is onbekend voor de kijker. Wél is het een film die nog niet eerder in de bioscoop heeft gedraaid, dus dan zit je in de eerste lichting die de film ziet. De sneak preview is voor mensen die een gok willen nemen en graag verrast willen worden. Dit signaal behoort tot de sector: Vrije tijd
PATHE SNEAK PREVIEW
Chatroulette game (Youtube, 2015) Dit spel is een vernieuwde spelversie van het welbekende chatroulette. Bij dit spel probeert de gebruiker iemand de instrueren om te ontsnappen uit een spel. De keuzes die de gebruiker maakt zullen op het hele interactieve spel invloed hebben. Tijdens het spel worden veel keuzes gemaakt waarvan de gevolgen onduidelijk zullen zijn. Hierdoor is het spel avontuurlijk, interactief en vol met spanning. Dit signaal behoort tot de sector: Vrije tijd Speak-easy cigar lounge (Sigarenliefhebber, 2010) Dit is een sigarenlounge die niet zichtbaar is vanaf de straat. Mensen moeten op een andere manier erachter komen dat het er zit, bijvoorbeeld via internet of via iemand anders. Om binnen te komen heeft iedereen een wachtwoord nodig, die te verkrijgen is via mobiel nummer. Van tevoren weet je heel weinig over deze sigaren lounge, waardoor het een spannende gok is om jezelf toch aan te melden en er naartoe te gaan. Dit signaal behoort tot de sector: Vrije tijd CHATROULETTE
SPEAK-EASY CIGAR LOUNGE
5858
59
Doritos Roulette (Doritos, 2015) Doritos is in 2015 gekomen met een nieuw en spannend idee op het gebied van chips. Normaal gesproken kopen consumenten een zak chips, in de smaak en vorm die ze willen. Doritos Roulette is een zak chips met de welbekende nacho cheese chips én een kleine hoeveelheid superpittige chips. Hierdoor is deze chips niet meer een zak die je op de bank leeg eet, maar een uitdagend spel wat mensen bij elkaar brengt en zorgt voor veel vermaak. Dit signaal behoort tot de sector: Voedsel Srprs.me (Srprs.me, 2015) Dit is een online reisbureau waarbij mensen verrast willen worden door een vakantie naar een onverwachtse locatie. Je kan hier opgeven wanneer je op vakantie wil, je hebt keuze uit verschillende lengtes van de vakantie en dan komen er verschillende prijzen naar voren. Wanneer de vakantie is geboekt, ontvang je een envelop die je pas op het vliegveld open mag maken en dan weet je waar je naartoe vliegt. Hierbij wordt een vakantie niet een standaard geniet- of rustvakantie, maar een spannende uitdaging waarbij reizigers overal voor openstaan. Dit behoort tot de sector: Reizen
DORITOS ROULETTE
Wakie app (The next web, 2014) Deze mobiele applicatie is een wekker en terwijl je wekker gaat word je gebeld door een willekeurige vreemde die ook deze applicatie heeft. Een heftige manier om wakker te worden, maar tegelijkertijd ook heel sociaal en kan veel positieve spanning met zich meebrengen. Hierbij neemt de gebruiker een sociale gok, want het persoon aan de andere kant van de lijn kan heel gezellig zijn óf een engerd. Dit behoort tot de sector: Technologie
SRPRS.ME
WAKIE APP 6060
61
WHO Andrey Ternovskiy (Inc, 2011) Deze man heeft Chatroulette bedacht vanuit zijn slaapkamer in Moskou. Dit concept heeft hij uitgewerkt in 2009. Chatroulette is een site waar iedereen (vanaf 18 jaar) zich aan kan melden en in kan loggen. Hierbij wordt je willekeurig aan iemand ergens in de wereld gekoppeld en kan je met dit persoon webcammen en chatten. Indien je niet tevreden ben met het persoon, kan je doorklikken naar de volgende. Andrey Ternovskiy was de eerste die zo’n soort concept bedacht en veel anderen volgden hem, zoals Omegle en Strangermeetup.
WHEN De gok die we steeds meer willen nemen zal veel groter worden met ook de consequenties van dien. Dit zal uit de hand gaan lopen. Mensen verleggen de grens steeds meer en zullen op een bepaald moment de realiteit niet meer waarderen. Het leven bestaat uit spanning, het normale leven is niet meer spannend genoeg. Mensen vergokken het inkomen, maar op een gegeven moment zal dit niet meer genoeg voldoening geven. Hierbij zal het niet langer gaan om geld, maar over levens. Zouden mensen echt zo ver gaan?
Marcel Hagedoorn, Raymond Klompsma en Stefan Wobben Dit zijn de oprichters van Srprs.me en designbureau C7. Een van de oprichters (Stefan) vroeg ooit aan een vriend om een last-minute weekendje te boeken voor hem naar een onbekende locatie binnen een bepaald budget. Zo ontstond het idee van Srprs.me, een reisbureau waar je een vakantie kan boeken naar een onbekende locatie. Dit idee is ondertussen door andere reisbureaus overgenomen. C7 is een online ontwerpbureau met verrassende ontwerpen en dezelfde oprichters als Srprs.me.
Jonas Louisse (Kitchenroulette, 2015) Jonas is de oprichter en mede-eigenaar van Kitchen Roulette, een online platform voor het organiseren van food-sharing evenementen in steden en buurten. Het idee van Kitchen Roulette is drie gangen op drie verschillende locaties. Aanmelden doe je samen met een partner en zo eet je één gang in je eigen huis (of die van je partner) en de andere twee gangen bij andere mensen thuis. Daarnaast is jonas actief bij veel andere ontwerpbureaus, zoals Thirty-X en NEWMENTIONS
6262
63
Digital Consiousness is dat de digitale wereld onze problemen overnemen en voor ons oplossen. Zij zorgen er voor dat we dingen niet vergeten of zelfs dat ze dingen voor ons doen. Het zorgt voor bijvoorbeeld meer rust in je leven of een bewuster leven zoals energiebesparing. Vaak wordt dit gedaan in de vorm van een score. Zo kun je je score verbeteren om beter te leven. Mocht je slecht scoren op slapen. Dan adviseert het programma je eerder te slapen of eerder uit bed te komen. Mocht je te weinig lopen krijg je een melding dat je het op kunt nemen tegen je vrienden, om zo bovenaan de rankings te staan.
Digital consciousness 64 64
TRENDWATCHING 2015
65
WHY Mensen leven in een 24 uurs maatschappij. Mensen zien op een dag meer beelden dan vroeger iemand zag in zijn hele leven. En dan ontgaan ons soms dingen. Met bijvoorbeeld apps zorgen we ervoor dat we die dingen niet meer vergeten. Als we het huis uit gaan zorgt het systeem ervoor dat de verwarming omlaag gaat. Voordat je daadwerkelijk naar het toilet moet meet een chip alvast je waardes in je lichaam en verteld je om over 10 minuten een toilet te bezoeken. Zo zijn we milieubewust bezig en kunnen we ons leven steeds weer een stukje beter plannen.
Nederland is van Europa het derde meest gedigitaliseerde land. Trends die ontstaan zoals de trend digital consciousness zullen hier dus sneller voet aan de grond krijgen. Als we kijken naar bewustzijn van milieuvervuiling onder nederlanders. Zijn de jongeren meer bewust dan de ouderen. Door techniek in de vorm van de trend Digital Consciousness is bewustzijn minder belangrijk. Het digitale domein neemt het bewustzijn voor je uit handen. Ook is er gekeken naar de tevredenheid in de gezondheid van de mensen in nederland. zijn ze over het algemeen positief gestemd met hun psychische(85%) en lichamelijke gezondheid(71,4%). Waar zich een niet zo’n grote piek bevind is bij het gewicht(65,2%). Er zijn nu ook apps die er voor zorgen dat jou lichaam in optimale conditie is. Zowel mentaal als fysiek. Je hebt gezondheidsprogramma’s die kijken of je genoeg loopt, slaapt eet en drinkt bijvoorbeeld. Mocht je dat niet doen, dan geven zij een melding of een score welke je kunt verbeteren. Sociaal gezien heeft deze trend een aantal voordelen. Doordat er gamification is tussen jou en anderen ontstaat er een sociaal spel om jezelf te verbeteren. Daardoor heb je triggers om ook daadwerkelijk te doen wat je oppert om te doen. Stel we kijken naar goede voornemens. We stellen ze allemaal en pretenderen ze vol te houden.(25% houdt het daadwerkelijk een jaar vol.) Met zo’n app wordt dat al een stuk gemakkelijker om het überhaupt vol te houden. Dit omdat de app je er aan herinnert en deze je in een sociaal spel verwikkeld. Technologisch gezien zijn we sinds korte tijd grote stappen vooruit gegaan. Door een accelerometer in een smartphone bijvoorbeeld kunnen we stappen tellen. Door GPS kunnen we afstanden meten. Er zijn nu zelfs wearables zoals een horloge of armband die onze hartslag kan meten. Dit alles zorgt ervoor dat ons lichaam gemonitord wordt. Als er iets mis is, weet de computer het dus eerder dan wij zelf. Dit zou kunnen worden ingezet bij bijvoorbeeld gezondheidszorg.
6666
67
WHERE
SECTOR: DIGITALISERING
know when to poop Het is een apparaatje wat je op je buik plakt en je stoelgang monitort. Als het apparaatje merkt dat er wat gaande is kan deze 10 minuten van te voren al aangeven dat je zo naar het toilet moet. Het zou toepasbaar kunnen zijn in de gezondheidszorg omdat een zuster dan alvast zou kunnen gaan helpen. Ten tijde dat de senior dan op het toilet zit zijn de 10 minuten om en zijn er uiteindelijk minder luiers nodig.
KNOW WHEN TO POOP
Better sleep Het is een app voor op je telefoon welke kijkt of je in je vaste of lichte slaap bent. Je stelt de tijd in op de app en de app zorgt dat hij je wekt wanneer je in je lichte slaap bent. Als je in je diepe slaap bent is het namelijk beter om je nog niet te wekken. Soms ben je dus voor je wekker wakker, maar je bent dan wel meer uitgerust. Als je slecht in slaap kunt komen helpt de app ook met geluiden die je geruststellen. Het wakker worden gebeurd ook geleidelijk door het volume steeds wat op te schroeven. Uiteindelijk kun je zien of je goed geslapen hebt. Het wordt aangeduid in een percentage. Hij kijkt naar, genoeg slaap uren, wekken in de lichte slaap en niet snoozen. Mocht je dat allemaal goed doen dan scoor je hoger. Electric shock for bad behavior Het is een armband op het Pavlov principe. Elke keer als je iets doet wat niet goed is, krijg je een schok. Als je bijvoorbeeld wil gaan roken krijg je een schok, of als je de MC Donalds binnen stapt. Als je vergeten bent dat je het niet mag doen wordt je er op een pijnlijke manier aan herinnert. Het wil er voor zorgen dat je gewoontes veranderen.
BETTER SLEEP
ELECTRIC SHOCK FOR BAD BEHAVIOR
6868
69
Energyhub Energyhub is een machine die voor jou nadenkt. Hij zorgt ervoor als je weg gaat, dat de verwarming omlaag gaat en het licht uit gaat. Als je thuis komt gaat de verwarming omhoog. Plaatsen waar geen beweging is maar wel licht aan is dooft hij na een tijdje automatisch. Het komt er dus op neer dat het apparaat je iets uit handen neemt en er voor zorgt dat je gaat besparen op energie. Daardoor verbeter je het milieu en bespaar je op de kosten. Zombi-run Zombies, Run! is een app voor je smartphone. Het zorgt ervoor dat je op een speelse manier je conditie opwerkt. Als je het goed doet maak je voortgang. Door die voortgang wordt de lat steeds iets hoger gelegd. Je kan samen met vrienden je buurt zombievrij maken. De app verteld je wanneer je moet wandelen, lopen of zelfs rennen. Care spare fuel gamification Is een hulpprogramma in de auto die zorgt dat je bewuster gaat rijden. Het verteld je hoe te accelereren, hoe je moet remmen of uitrollen en waar je het beste kunt tanken. Zo ben je bewuster bezig met het milieu. Uiteindelijk als je het goed doet zie je dat je kilometers erbij “wint”. Ook zouden leasemaatschappijen ervoor kunnen kiezen bonussen uit te delen voor goed rijgedrag.
ENERGYHUB
ZOMBIE RUN
WAKIE APP 70 70
71
WHO Luc Steels Luc Steels is medeoprichter van het bedrijf VUB Artificial intelligence lab. Dat houdt in dat Luc zich bezig houd met kunstmatige intelligentie. en de toepassing daarvan. Luc is een goede trend innovator omdat hij zich bezighoud met manieren waarop computers of zelfs robots werk voor ons uit handen kunnen nemen. Dat sluit dus duidelijk aan op de trend. Ook heeft hij bij Sony gewerkt en gezorgd voor de uitvinding van de AIBO. Het robothondje wat als maatje in huis dient.
Tony Fadell Tony Fadell heeft eerst gewerkt bij Apple in de iPod afdeling. Daar is hij een van de pioniers op het gebied van de Apple mp3 speler. Later richtte hij Nest op. Een bedrijf wat een “slimme” thermostaat gemaakt heeft. Later is Nest verkocht aan Google en werkt Tony Fadell voor Google met de Google Glass. Kortom Tony bevindt zich middenin hi-tech ontwikkelingen op het gebied van onze trend. Google Glass is een mooi voorbeeld omdat die heel veel wil ontnemen voor je. En dat allemaal door gewoon te kijken. Ook stelt de Glass veel voor, bijvoorbeeld agendapunten.
WHEN Op de korte termijn zullen we steeds meer van dit soort apps zien. Het zal later niet alleen smartphone gerelateerd zijn maar het wordt geïntegreerd in wearables zoals horloges of brillen. Als je kijkt hoe laat het is kun je dan bijvoorbeeld meteen zien hoe lang het nog duurt voor je volgende agendapunt. Integratie zal voorkomen op een groter vlak. Ook verwachten we steeds meer bedrijven die deze focus gaan handhaven. Je kan het later heel breed trekken. Stel je hebt problemen met je voeding dan kan de diëtiste je recepten opsturen of zelfs klaarzetten via Hello fresh zodat je iedere dag een gevarieerd voedselpatroon krijgt. Ze kan je een melding sturen met het bericht om genoeg te drinken omdat je waardes laag zijn door het zien van verschillende sensoren. Ofwel, je leven kan naar een hoger niveau getild worden door allerlei technische snufjes. Op de lange termijn zullen we volledige integratie van zulke ideeën zien. Keuzes worden beperkter en we hoeven ons niet meer druk te maken over het milieu of onze gezondheid. Dat wordt allemaal geregeld. Onze tijd wordt ingepland door complexe systemen die samen communiceren en met verschillende algoritmes een agenda samenstellen die perfect voor ons is. Zijn we effectiever ‘s nachts? Dan gooit het systeem het schema om en gaan we ‘s nachts produceren en overdag rust pakken. Tijden vervagen en afstanden ook. er zal steeds minder chaos zijn omdat de systemen bij een fout, een alternatieve route uit weten te stippelen. Zoals een navigatiesysteem dat doet bij een omleiding. De vertraging zal minimaal zijn om alsnog hetzelfde te kunnen bereiken.
Elon Musk Elon Musk is de oprichter van Tesla. Tesla zijn luxe auto’s die op elektriciteit rijden. Het mooie is dat er sinds kort ook een systeem in zit dat je niet zelf hoeft te rijden. Je hoeft geen gas te geven en je hoeft niet meer te sturen. De auto houdt koers door allerlei sensoren. De koppeling met de trend is dat je door het autonome rijden andere dingen kunt gaan doen. Het ontneemt je de hoge focus van het autorijden. Daardoor kun je rustig werken aan je project en dus meer doen in je kostbare tijd.
72 72
73
ShIFTING identities Shifting identities. Ben je een man, een vrouw of zit je er tussenin? De trend die op het moment gevormt wordt is dat het steeds minder belangrijk wordt of je een man of vrouw bent. Er wordt gezegd dat we naar een samenleving gaan waarbij geslacht niet belangrijk meer is. Dat alles is verweven in elkaar.
Limited sneakers Davy
ALL GENDER RESTROOM Sharon
Sneakers die in kleine oplages verkrijgbaar zijn. Tegenwoordig zijn sneakers unisex en worden ze door zowel mannen als vrouwen gedragen. Om er toch een eigen draai aan te geven kun je ze zelf ontwerpen. Of je koopt bijvoorbeeld Limited’s. Vrouwen hebben veel verschillende schoenen. Mannen mogen dat nu ook! Het is allemaal geaccepteerd. Vroeger was het alleen iets voor vrouwen een schoenenkast. Mannen hebben dit nu ook.
Het Whitney Museum of American Art heeft bij de heropening geprobeerd om alle gasten zich welkom te laten voelen. Zo dachten ze ook aan een toiletruimte die toegankelijk is voor alle geslachten of mensen die zich niet per definitie willen identificeren als man of vrouw. Zo wordt iets alledaags als naar de wc gaan toch een stuk makkelijker voor bepaalde individuen.
H&M UNISEX KLEDING Anne Unisex kleding is iets wat je steeds meer tegen komt. Nu geven ook de grote bedrijven hier aan toe en voegen dit toe in de collectie. Bedrijven als H&M en Diesel brengen een nieuwe lijn uit met unisex kleding. Hierdoor zal de lijn tussen man en vrouw steeds iets meer vervagen.
7474
kgoal boost Tom kGoal Boost is een product om je kegelspier te trainen. Vrouwen deden dat al langer maar nu is er kGoal Boost om ook mannen aan het trainen te krijgen. Het bestaat uit een apparaatje dat je op je stoel legt en een app. Als je op het apparaatje gaat zitten kan die voelen hoe sterk je de kegelspier spant. Die informatie wordt grafisch weergegeven op de app. Door de spier te trainen voorkom je talloze ongemakken zoals impotentie.
Met de volgende signs onderbouwen we deze trend en laten we zien op welke manieren het fenomeen shifting identities zich aan het ontwikkelen is.
WINNAAR ShIFTING IDENTITIES
Undergarments for transitioning bodies Sharina Deze unisex kledinglijn is specifiek gericht op transgenders die midden in hun transformatie zitten. Deze overgang-specifieke kleding artikelen hebben allemaal het doel, het aanbieden van meer comfortabel en stijlvoller ondergoed. De artikelen worden verkocht in verschillende kleuren en omvatten bindmiddelen om vrouwelijke borsten te verkleinen of juist borsten te creëren, taille te verbreden of te versmallen etc. etc. Alles om een transgender meer zelfvertrouwen te geven en hun te laten stralen.
75
Om ons heen zien we dat veel stereotypen doorbroken worden doordat de lijn tussen manvrouw, jong-oud en mensen met een verschillende etniciteit verdwijnt. Dit cluster is eigenlijk een tegentrend van al deze dingen. Nu juist zoveel producten en diensten toegankelijk worden voor een zo breed mogelijke doelgroep, zijn er ook groepen die exclusiviteit wensen. Deze mensen willen soms (of altijd) alleen onder hun eigen “soort” mens zijn, zonder andere ongewenste groepen. Een exclusief clubje voor alleen jouw soort mens. Waarbij jouw regels gelden, iedereen is zoals jij en waardoor je een eenheid krijgt.
Exclusiveness 7676
TRENDWATCHING 2015
77
WHY Terwijl er nu een trend begint die zich bezig houdt met het vervagen van de identiteiten, genders etc. is er ook een tegentrend die opkomt. Deze tegentrend heeft te maken met het stoppen van mensen in hokjes. Dit kan te maken hebben met geslacht (man of vrouw), verschillende leeftijdscategorieën of andere eigenschappen, zoals bijvoorbeeld interesse. Nu er een tijd aanbreekt waarin er steeds meer producten en diensten zich gaan richten op uniseks, vervaagt de lijn tussen man en vrouw. Er is de laatste tijd veel aandacht voor bijvoorbeeld transgenders. Dat we transgenders accepteren in de maatschappij is een goede ontwikkeling. Maat moet nu alles hiermee rekening houden en zijn we wel klaar voor een wereld bestaande uit uniseks? Of gaat dit veel verder? Is er straks nog verschil tussen man en vrouw? Jong of oud? Christen of moslim? Het verschil zal er blijven. Dit is terug te zien aan de enorme tegentrend die er speelt en steeds meer opkomt. Deze trend wordt Exclusiveness genoemd. Mensen hebben nu ook juist de behoefte naar onderscheid. Hier spelen bedrijven, producten en diensten dan ook op in. Waarin bij de ene trend de lijn tussen bijvoorbeeld geslacht vervaagd, wordt die lijn bij deze trend juist versterkt. Er is een groeiende hoeveelheid diensten exclusief voor alleen mannen of juist alleen vrouwen. Er wordt gespeeld met leeftijdsgrenzen, maar waar komt deze behoefte nou vandaan? 62% van de mannen en 52,4% van de vrouwen vinden wanneer ze iemand ontmoeten het belangrijk om te weten of iemand een man of een vrouw is. Ook vinden 25.7% van de mannen en 14.4% van de vrouwen dat er iets mis is met mensen die zich geen man of vrouw voelen (Genderdiversiteit, 2011). Op grond van het aantal aanmeldingen voor geslachtsaanpassing bij het VUmc is in de jaren negentig berekend dat transseksualiteit bij 1 op de 11.900 mannen en 1 op de 30.400 vrouwen voor zou komen (NCBI, 1993) . Volgens een meer recente publicatie is in Nederland de kans dat een kind later transseksueel blijkt te zijn bij jongens echter 1:3600 en bij meisjes 1:6700 (Olyslager & Conway, 2008). Waarom wordt er steeds minder rekening gehouden met de mensen die hier moeite mee hebben en waarvoor man of vrouw de basis is van het leven? Ook zijn er veel mensen die bewust geen kinderen willen. Deze hebben behoefte aan faciliteiten zonder kinderen. Zo verwachten 20% van de vrouwen tussen de 28 en de 32 jaar geen kinderen te krijgen. Van de vrouwen die nu rond de 45 jaar zijn, heeft 17% geen kinderen gekregen (CBS, 2004). Met deze doelgroep moet rekening gehouden worden. In plaats van de grenzen te vervagen, worden de grenzen hier versterkt. Er zal duidelijk verschil blijven tussen man en vrouw, jong of oud, ouder of geen ouder. Dit zal verduidelijkt worden door faciliteiten en producten hierop te baseren.
78
79
WHERE
SECTOR: REIZEN
Singlereizen.nl (Singlereizen, 2015) Steeds meer mensen zijn vrijgezel of zelfs bewust vrijgezel, dus alleen reizen is tegenwoordig ook een groot ding. Hierbij kan de reiziger kiezen om volledig alleen te reizen of om met een groep andere singles mee te gaan. Deze reizen zijn dus echt bedoeld voor mensen die vrijgezel zijn en de wereld willen ontdekken zonder partner. Dit behoort tot de sector: Reizen
SINGLEREIZEN.NL
Kinderloze vakantie (Kinderlozevakanties.nl, 2015) Sommige stelletjes hebben nu eenmaal geen behoefte aan een vakantie met gillende en spelende kinderen om zich heen. De website kinderlozevakanties.com heeft dit concept groot gemaakt en bekende reisbureau’s zoals bijvoorbeeld Corendon maken van dit voorbeeld ook een optie tijdens het boeken. De vakanties zijn vaak bedoel voor koppels zonder kinderen of ouders die hun kinderen thuis willen laten. Dit behoort tot de sector: Reizen Vrouwenparkeerplaats (DKOC, 2015) Dit is een parkeerplaats die vrijgehouden dient te worden voor vrouwelijke bestuurders. Het idee is ontstaan om vrouwen een veiliger gevoel te geven om alleen over straat te gaan. Deze parkeerplaatsen zijn vaak iets breder en moeten in de buurt van een uitgang en in het zicht van bewaking zijn. Dit behoort tot de sector: Reizen
KINDERLOZE VAKANTIE
VROUWENPARKEERPLAATS
80
81
Sportschool voor vrouwen (Women sports only, 2015) Er zijn een aantal sportscholen waar alleen vrouwen welkom zijn. Dit is bedacht omdat vrouwen zich niet altijd op hun gemak voelen om te sporten wanneer er mannen bij zijn en hun bekijken. In zo’n Women’s Only Gym kunnen vrouwen rustig sporten en rondlopen in sportkleding zonder zich ongemakkelijk te voelen. Dit behoort tot de sector: Sport Gated community’s (Lifestyle online, 2014) Steeds vaker worden ook in Nederland zogenaamde gated community’s gebouwd. Zo’n community bestaat vaak uit een aantal huizen van vaak rijkere mensen die samen zo afgezonderd mogelijk willen leven. Deze groepen willen ook zo zelfvoorzienend mogelijk zijn en niets te maken hebben met de buitenwereld. Dit behoort tot de sector: Lifestyle
SPORTSCHOOL VOOR VROUWEN
Men’s only barbier (Nieuws vallei, 2015) Het oude concept van een barbier is in een nieuw jasje gestoken. Mét of zonder baard, naar de barbier gaan is hip en daar willen de mannen lekker mannelijk zijn. Dus vrouwen zijn vaak niet welkom. Dit behoort tot de sector: Verzorging
GATED COMMUNITY’S
BARBIER 82
83
WHO Barbara Röell en Vera Uit de Weerd (Talentvolle vrouwen, 2015) Dit zijn de oprichters van Talentvollevrouwen.nl. Deze website is niet alleen exclusief voor vrouwen, maar voor vrouwen die hoogopgeleid zijn, een goede baan hebben en hun werk met het gezinsleven willen combineren. Dit soort vrouwen kunnen elkaar via de website ondersteunen, leren van elkaar of iemand in de spotlight zetten.
WHEN Er zullen twee verschillende levens en levensstijlen ontstaan. Één waarbij er geen verschil meer is tussen man of vrouw, de leeftijd niets meer uit maakt en iedereen gelijk is. De andere waarbij deze verschillen juist benadrukt worden. Er zal geen contact bestaan tussen deze twee werelden. Ze begrijpen elkaars visie niet en willen deze ook niet kunnen begrijpen. Nederland zal gaan bestaan uit twee enorme gated communities. Één voor de gelijke mensen en één voor de verschillende mensen. Ze zullen zich dan ook niet buiten deze communities bevinden.
Dick Baijens (Dichtbij, 2008) Bedenker van één van de grootste 30+-feesten van Nederland, Club Nouvelle in Amstelveen. Deze club is exclusief voor iedereen boven de 30 jaar, vrijgezel of niet. Deze club is in januari 2008 opgericht door Dick Baijens en daarmee is dit een van de eerste clubs die ervoor hebben gezorgd dat 30+-feestjes echt een ding werden.
Tom Neuwirth (Conchita, 2015) Tom Neuwirth is een Oostenrijkse zanger die al een aantal jaar als travestiet optreedt als Conchita Wurst. Conchita Wurst is bekend van het Eurovisiesongfestival die hij won in 2014 met het lied Rise Like a Phoenix. Hij zorgde voor de discussie over transgenders. Tom Neuwirth is een influencer binnen de trend om de lijn tussen man en vrouw te vervagen. Door zijn imput hierin, is er animo gekomen om te starten met een tegentrend.
84
85
De wereld wordt kleiner en reizen wordt steeds goedkoper. Mensen komen meer in aanmerking met mensen in andere werelddelen. We verspreiden onze cultuur maar andersom wordt onze cultuur en identiteit ook beinvloed voor andere culturen. Dit heeft invloed op onze identiteit. Voornamelijk Oosterse culturen zoals de Chineese worden belangrijker dan ooit. Nieuwe opkomende economieen zijn groter dan de europese en zij werken hard, lang en secuur. Dat allemaal voor een zeer aangename prijs.
Verre oostering 8686
TRENDWATCHING 2015
87
WHY De westerse cultuur is in Nederland dominant en deel van onze identiteit. Doordat de wereld kleiner wordt en er steeds meer sprake is van een multiculturele samenleving. Dit heeft invloed op onze identiteit. De oosterse cultuur is in Nederland terug te zien in eten, straatbeeld en tuinen (planten zoals de Japanse esdoorn, vijvers met kooikarpers etc.) en is dus al grotendeels geïntrigeerd in de Nederlandse samenleving. Veel productie wordt uitbesteed aan het verre oosten, zoals China en Japan waar ook weer een deel van wordt geimporteerd. Doordat er veel handel tussen de Nederland en het verre oosten wordt gedreven, komen de culturen met elkaar in aanraking. Dit is al jaren terug te zien in de vele wok, chinese en sushi restaurants, maar ook de toko’s (oosterse supermarkt) zijn alom te vinden. Verder is de klassieke productie stroom van onderdelen China en de ontwikkeling in Europa ook aan het veranderen. Bij high-tech producten, is er soms behoefte aan hogere kwaliteitsstandaard als wat China kan leveren. Zo ontwikkelt en produceert het Chinese staatsbedrijf ‘Comac’ nu zelf vliegtuigen, maar de onderdelen komen uit Europa. Dit is dus net andersom als bij het klassieke productie stroom. Ook veranderd de manier hoe het midden-oosten hun producten aanbieden. Voorheen was dit vooral ‘in opdracht van’, maar de producten worden steeds vaker rechtstreeks aan de consument aangeboden.
88
89
WHERE
SECTOR: AZIE
Comac 919 Het Chinese staatsbedrijf Comac produceert haar eerste verkeersvliegtuig; de Comac 919. Opvallend is dat de productie nu in China plaatsvindt, maar de halffabricaten en onderdelen veelal uit Europa komen. Dit staat haaks op de conventionele rolverdeling waarbij China een leverancier was en Europa de ontwikkeling verzorgde. De hight-tech producten werden voornamelijk in Europa ontwikkeld en geproduceerd. Deze veranderende rolverdeling is een opvallende trend.
COMAC 919
Toko’s De Toko’s (oosterse supermarkten) maken al geruime tijd onderdeel uit van het Nederlandse straatbeeld. De Toko’s zijn vaak niet op de hoofdstraten te vinden, maar de liefhebbers weten de winkels te zitten. In de Toko’s zijn veel oosterse artikelen te vinden, die niet te vinden zijn in Westerse supermarkten. Restaurants Ook de oosterse restaurants zijn al enige tijd onderdeel van de Nederlandse samenleving. Denk hierbij aan wok, sushi, Thaise- en Chinese restaurants. Dit zijn geen trends meer, aangezien het al geïntrigeerd is in de samenleving. Het is echter wel bewijs dat de oosterse culturen een grote invloed hebben om de Nederlandse cultuur.
TOKO’S
RESTAURANTS
90
91
Tuinen De Japanse esdoorn is bekend in Nederland. Zhen tuinen zijn dan weer wat nieuwer en meer als trend aan te merken. Ook zijn de Japanse Koi karpers, van origine oosterse vis, vaak terug te zien in zowel openbare als privé vijvers. Aliexpress Alieexpress, Alibabba en soortgelijke websites zijn marktplaatsen die de link leggen tussen producenten in o.a. het verre oosten en de westerse wereld. Consumenten en leveranciers kunnen rechtstreeks bij de producent (of tussenpersoon in dat land) inkopen. Deze trend is interessant, omdat de wereld zo nog een stukje kleiner wordt. De producten gaan ook invloed hebben op de oosterse cultuur aangezien regionale producten de weg naar Europa kunnen vinden.
TUINEN
Qoros Qoros is een nieuw chinees automerk dat zich op de Europese markt wil gaan richten. Omdat de verkopen in China tegenvielen gaat het allemaal wat langzamer dan dat ze oorspronkelijk gepland hadden. Ondertussen is het merk al wel in Slowakije te koop. Om de Chinese auto’s aantrekkelijk te maken voor de Europese markt hebben ze veel Europeanen aan merk laten meewerken. Er worden zelfs auto’s deels ontworpen in Europa, om precies te zijn in München. De rest wordt ontworpen in Shanghai. Zo hopen ze een product te maken dat op zowel de Chinese al de Europese markt aantrekkelijk wordt gevonden. Om sterk te zijn op de Chinese markt is het belangrijk dat het merk sterk is op de Europese markt. En om op de Europese markt sterk te zijn is het belangrijk om een dieselmotor te hebben. Die hebben ze op het moment nog niet, maar ze gaan daarvoor samenwerken met een onbekend Europees merk.
ALI EXPRESS
QOROS 92
93
WHO Jack Ma (Ma Yun) Jack Ma is de oprichter van de Alibaba group. Jack Ma is de rijkste man in China en de eerste Chinese ondernemer die op Forbes magazine. De Alibaba group heeft meerdere succesvolle online platforms. De website Alibaba is gericht op B2B, de website Taobao is gericht op consumer-2-consumer en behoord tot een van de 20 meest bezochte websites.
WHEN De trend zal doorzetten. De handel tussen het oosten en het westen zal de komende jaren steeds meer toenemen. Dit heeft er mee te maken dat Europa ook meer gaat exporteren naar China. Deze wisselwerking is de katalysator voor culturele interactie. Ook krijgt de consument meer mogelijkheden om rechtstreeks uit het verre oosten te importeren. Daardoor komen meer mensen in aanraking met mensen uit die delen van de wereld. Binnen nu en 10 jaar kan je net zo makkelijk bij een Nederlandse webshop shoppen, als bij een bijvoorbeeld Chinese webshop.
Jun Tsujimaru Tsujimaru is een Japanse immigrant die sushi in Nederland heeft geïntroduceerd.Het begon met het verzorgen van de ketering voor de KLM. Later kwam hij met maaltijd boxen bedoeld voor expats. Vandaag de dag heeft Tsujimaru een sushi fabriek in Nederland. http://www.volkskrant.nl/koken-en-eten/hoe-sushi-in-nederland-de-bitterbal-verdrong~a3435153/ & http://www.sushiran.nl/nl/over-ons
94
95
BAKAS, A. (2015). ADJIEDJ BAKAS & TREND OFFICE BAKAS. GERAADPLEEGD VAN HTTP:// WWW.BAKAS.NL/BIO BRIGHT. (2015, 19 OKTOBER). SCAN XTC-PILLEN MET JE SMARTPHONE MET DEZE APP EN LENS. GERAADPLEEGD VAN HTTP://WWW.BRIGHT.NL/PILL-CHECKER-SCAN-JE-XTC-PILAPP-LENS CBS. (2004, 24 MEI). KINDERLOOSHEID EN OPLEIDINGSNIVEAU. GERAADPLEEGD VAN HTTP://WWW.CBS.NL/NL-NL/MENU/THEMAS/BEVOLKING/PUBLICATIES/ARTIKELEN/ ARCHIEF/2004/2004-1469-WM.HTM CBS. (2014, 26 AUGUSTUS). BEVOLKING; KERNCIJFERS. GERAADPLEEGD VAN HTTP:// STATLINE.CBS.NL/STATWEB/PUBLICATION/?VW=T&DM=SLNL&PA=37296NED&D1=A&D 2=0,10,20,30,40,50,60,(L-1),L&HD=130605-0924&HDR=G1&STB=T CBS. (2014, 06 NOVEMBER). GEZONDHEID EN WELZIJN. GERAADPLEEGD VAN HTTP:// WWW.CBS.NL/NL-NL/MENU/THEMAS/GEZONDHEID-WELZIJN/NIEUWS/DEFAULT.HTM CBS. (2014, 30 JUNI). MEDISCHE CONTACTEN, OPNAMEN, MEDICIJNEN; LEEFTIJD, GESLACHT 2010-2013. GERAADPLEEGD VAN HTTP://STATLINE.CBS.NL/STATWEB/PUBLICATION/?VW=T&DM=SLNL&PA=81178NED&D1=0,11,22,37,41,48,51-52&D2=A&D3=0-4&D 4=0&D5=L&HD=111101-1026&HDR=G4,T,G3&STB=G1,G2 CBS. (2015, 23 APRIL). LEEFSTIJL EN (PREVENTIEF) GEZONDHEIDSONDERZOEK; PERSOONSKENMERKEN. GERAADPLEEGD VAN HTTP://STATLINE.CBS.NL/STATWEB/PUBLICATION/?VW=T&DM=SLNL&PA=83021NED&D1=17-23&D2=0-13,37-42&D3=0&D4=L&HD=150430-1349&HDR=T&STB=G1,G2,G3
BRONNENLIJST
CBS. (2015, 23 APRIL). LEEFSTIJL EN (PREVENTIEF) GEZONDHEIDSONDERZOEK; PERSOONKENMERKEN. GERAADPLEEGD VAN HTTP://STATLINE.CBS.NL/STATWEB/PUBLICATION/?VW=T&DM=SLNL&PA=83021NED&D1=0-16&D2=0-2,5-13,37-41&D3=0&D4=L&HD=150430-1352&HDR=T&STB=G1,G2,G3 CBS. (2015, 05 JUNI). GEZONDHEID, LEEFSTIJL, ZORGGEBRUIK EN -AANBOD, DOODSOORZAKEN; VANAF 1900. GERAADPLEEGD VAN HTTP://STATLINE.CBS.NL/ STATWEB/PUBLICATION/?VW=T&DM=SLNL&PA=37852&D1=A&D2=0,10,20,30,40,50,60,7 0,80,90,100,(L-1),L&HD=110413-1532&HDR=G1&STB=T CBS. (2015, 28 APRIL). GEZONDHEID EN ZORGGEBRUIK; PERSOONSKENMERKEN. GERAADPLEEGD VAN HTTP://STATLINE.CBS.NL/STATWEB/PUBLICATION/?VW=T&DM=SLNL& PA=83005NED&D1=54-81&D2=0-13&D3=0&D4=L&HD=150430-1224&HDR=G2,G3,G1&STB=T
9696
TRENDWATCHING 2015
97
CBS. (2015, 19 NOVEMBER). CBS: CONSUMENTEN BESTEDEN MEER AAN KLEDING EN MEUBELEN. GERAADPLEEGD VAN HTTP://WWW.CBS.NL/NL-NL/MENU/THEMAS/ INKOMEN-BESTEDINGEN/PUBLICATIES/ARTIKELEN/ARCHIEF/2015/2015-11-19-M01.HTM CBS. (2015, 10 JULI). PRAKTIJKEN VAN ZORGVERLENERS; FINANCIËN. GERAADPLEEGD VAN HTTP://STATLINE.CBS.NL/STATWEB/PUBLICATION/?VW=T&DM=SLNL&PA=80511NED&D1=A&D2=A&D3=A&HD=111101-0912&HDR=G1,G2&STB=T CONCHITA. (2015). \’TWO HEARTS BEATING IN MY CHEST\’. GERAADPLEEGD VAN HTTP://CONCHITAWURST.COM/INDEX.PHP?ID=3 Designboom. (2015, 15 augustus). ido abulafia rethinks the pediatric experience with pick collection. Geraadpleegd van http://www.designboom.com/ design/ido-abulafia-pick-toy-bird-collection-pediatrics-08-15-2015/
DKOC. (2015, 05 MAART). WAT..? VROUWENPARKEERPLAATS?? GERAADPLEEGD VAN HTTP://WWW.DIFFERENTKINDOFCOOKIE.COM/WAT-VROUWENPARKEERPLAATS/ DICHTBIJ. (2008, 21 MAART). \’SJANSBAR BIJ UITSTEK DÉ PLEK\’. GERAADPLEEGD VAN HTTP://WWW.DICHTBIJ.NL/AMSTELLAND/REGIONAAL-NIEUWS/ARTIKEL/2053265/ SJANSBAR-BIJ-UITSTEK-DE-PLEK.ASPX DORITOS. (2015). NEW DORITOS ROULETTE. GERAADPLEEGD VAN HTTPS://WWW.DORITOS.CO.UK/PRODUCTS/DETAIL/DORITOS-ROULETTE-TORTILLA-CHIPS EMERCE. (2015, 31 OKTOBER). OPRICHTER THE THINGS NETWORK: ‘IK HEB FLINK WAT LEERGELD BETAALD’. GERAADPLEEGD VAN HTTP://WWW.EMERCE.NL/NIEUWS/OPRICHTER-THE-THINGS-NETWORK-IK-HEB-FLINK-LEERGELD-BETAALD Emma Tucker. (2015, 23 november). New Deal Design’s Fever Scout child thermometer allows parents to monitor temperature remotely. Geraadpleegd van http://www.dezeen.com/2015/11/23/fever-scout-child-thermometer-new-deal-design-monitor-temperature-remotely-smartphone-app
Ido Abulafia. (2015, 8 augustus). Ido abulafia [Video]. Geraadpleegd van https://www.youtube.com/watch?v=U1533kadzfY Iriszorg. (2015, 27 februari). Factsheet internetverslaving [PDF]. Geraadpleegd van http://www.iriszorg.nl/sites/iriszorg.nl/files/field/attach/factsheet_internetverslaving_4.pdf INC. (2011, AUGUSTUS). HOW ONE COMPANY GOT VERY HOT, VERY BRIEFLY. GERAADPLEEGD VAN HTTP://THENEXTWEB.COM/APPS/2014/09/05/FORGET-ALARM-CLOCKSWAKIE-WANTS-WAKEN-PHONE-CALLS-STRANGERS/ INTERNATIONAL BUSINESS TIMES. (2014, 26 MAART). 3D-PRINTED SKULL REPLACEMENT TRANSPLANT A WORLD FIRST FOR NETHERLANDS PATIENT. GERAADPLEEGD VAN HTTP://WWW.IBTIMES.CO.UK/3D-PRINTED-SKULL-REPLACEMENT-TRANSPLANT-NETHERLANDS-PATIENT-1441924 INTERNATIONAL BUSINESS TIMES. (2015, 25 MEI). 3D PRINTING IN MEDICINE: HOW THE TECHNOLOGY IS INCREASINGLY BEING USED TO SAVE LIVES. GERAADPLEEGD VAN HTTP://WWW.IBTIMES.CO.UK/3D-PRINTING-MEDICINE-HOW-TECHNOLOGY-INCREASINGLY-BEING-USED-SAVE-LIVES-1502609 KU LEUVEN. (2015). JOS VANDER SLOTEN (JOZEF). GERAADPLEEGD VAN HTTP://WWW. KULEUVEN.BE/WIEISWIE/NL/PERSON/00008451 KID LICKS. (2015, 16 APRIL). ORGANIC, EDIBLE, POLISH. GERAADPLEEGD VAN HTTP:// KIDLICKS.COM/BLOGS/BLOG KINDERLOZEVAKANTIES.NL. (2015). KINDERLOZE VAKANTIES. GERAADPLEEGD VAN HTTP://WWW.KINDERLOZEVAKANTIES.COM/ KITCHENROULETTE. (2015). ONEINDIG VEEL MENSEN AAN TAFEL. GERAADPLEEGD VAN HTTP://WWW.KITCHENROULETTE.NL/ABOUT#ABOUT LIFESTYLE ONLINE. (2014). GATED COMMUNITY’S IN NEDERLAND. GERAADPLEEGD VAN HTTP://WWW.LIFESTYLE-ONLINE.NL/GATED-COMMUNITYS-IN-NEDERLAND/
GENDERDIVERSITEIT. (2011). HOUDING TEN AANZIEN VAN TRANSGENDERS. GERAADPLEEGD VAN HTTP://WWW.VERENIGING-GENDERDIVERSITEIT.NL/HOUDING-TEN-AANZIEN-VAN-TRANSGENDERS/
LUCKY IRON FISH. (2015, 24 JULI). A HELPING HAND. GERAADPLEEGD VAN HTTP:// WWW.LUCKYIRONFISH.COM/A-HELPING-HAND/
GOED GEZOND. (2014, 02 APRIL). NIEUW: DE ZWARTE TOMAAT ! NOG GEZONDER OOK. VOLGENS EXPERTS EEN ‘SUPERFOOD’. GERAADPLEEGD VAN HTTP://GOEDGEZOND. INFO/2014/04/NIEUW-DE-ZWARTE-TOMAAT-NOG-GEZONDER-OOK-VOLGENS-EXPERTSEEN-SUPERFOOD/
Malicdem, D. (2015, 13 oktober). Canadian start-up pulls CO2 out of the atmosphere to reuse as pellets, alternative to fossil fuels. Geraadpleegd van http://www.ibtimes.com.au/canadian-start-pulls-co2-out-atmosphere-reuse-pellets-alternative-fossil-fuels-1473951
98
99
NRCQ. (z.j.). Weet jij hoe de meeste Chinese restaurants in Nederland heten? Geraadpleegd van http://www.nrcq.nl/2014/10/01/alle-chinese-restaurantsheten-de-chinese-muur-en-twee-andere-cliches Nu.nl. (z.j.). Kunnen Chinese vliegtuigen Boeing en Airbus bijbenen? Geraadpleegd van http://www.nu.nl/weekend/4159270/kunnen-chinese-vliegtuigen-boeing-en-airbus-bijbenen.html
NCBI. (1993). THE PREVALENCE OF TRANSSEXUALISM IN THE NETHERLANDS. GERAADPLEEGD VAN HTTP://WWW.NCBI.NLM.NIH.GOV/PUBMED/8488743 NIEUWS VALLEI. (2015, 10 MAART). POPULAIRE BARBIERS, ALLEEN VOOR MANNEN. GERAADPLEEGD VAN HTTP://WWW.NIEUWSVALLEI.NL/LIFESTYLE--MODE/POPULAIRE-BARBIERS-ALLEEN-VOOR-MANNEN/447 OLYSLAGER, F., & CONWAY, L. (2008). TRANSSEKSUALITEIT KOMT VAKER VOOR DAN U DENKT. GENDERSTUDIES, PP. 39-51. PATHÉ. (2014). SNEAK PREVIEW. GERAADPLEEGD VAN HTTPS://WWW.PATHE.NL/ FILM/845/SNEAK-PREVIEW RAD HOURANI. (2013). UNISEX CLOTHES. GERAADPLEEGD VAN HTTP://WWW.RADHOURANI.COM/PAGES/ABOUT Redactie Young Startup. (2013). Ondernemer Daan Weddepohl over starten, inspiratie en wijze lessen. Geraadpleegd van https://youngstartup.nl/blog/ post/ondernemer-daan-weddepohl-over-starten-inspiratie-en-wijze-lessen/
SINGLEREIZEN.NL/OVER Sleeping With The Locals. (z.j.). Sleeping With The Locals. Geraadpleegd van http://www.sleepingwiththelocals.nl/
SRPRS.ME. (2015). DE MOOISTE REIS PLAN JE NIET, DIE OVERKOMT JE.. GERAADPLEEGD VAN HTTPS://SRPRS.ME/ SRPRS.ME. (2015). OVER ONS. GERAADPLEEGD VAN HTTPS://SRPRS.ME/OVER-ONS STUDIO ROOSEGAARDE. (2012). SMART HIGHWAY. GERAADPLEEGD VAN HTTPS://WWW. STUDIOROOSEGAARDE.NET/PROJECT/SMART-HIGHWAY/INFO/ STUDIO ROOSEGAARDE. (2015). DAAN ROOSEGAARDE. GERAADPLEEGD VAN HTTPS:// WWW.STUDIOROOSEGAARDE.NET/INFO/ABOUT-DAAN/ TALENTVOLLE VROUWEN. (2015). DE CLUB VAN TALENTVOLLE VROUWEN. GERAADPLEEGD VAN HTTP://WWW.TALENTVOLLEVROUWEN.NL/INFO.HTML TEGENLICHT. (2015, 15 MAART). DIGITAAL VOEDSEL. GERAADPLEEGD VAN HTTP://TEGENLICHT.VPRO.NL/AFLEVERINGEN/2014-2015/DIGITAAL-VOEDSEL.HTML The Local SE. (2015, 27 oktober). Swede draws \’tactile\’ sex book for blind people. Geraadpleegd van http://www.thelocal.se/20151027/swedish-bookoffers-tactile-porn-for-blind
SCHUTTELAAR. (2014, 25 APRIL). COLUMN: MINDER KEUZE VOOR CONSUMENTEN. GERAADPLEEGD VAN HTTP://WWW.SCHUTTELAAR.NL/NIEUWS/831
THE NEXT WEB. (2014, 05 SEPTEMBER). FORGET ALARM CLOCKS, WAKIE WAKES YOU WITH PHONE CALLS FROM STRANGERS. GERAADPLEEGD VAN HTTP://THENEXTWEB. COM/APPS/2014/09/05/FORGET-ALARM-CLOCKS-WAKIE-WANTS-WAKEN-PHONE-CALLSSTRANGERS/
SHOPPINGSMALL. (2014). NOBODDY HAS TO KNOW. GERAADPLEEGD VAN HTTP:// WWW.SHOPPINGSMALL.NL/DE-PIJP/NOBODY-HAS-TO-KNOW
THE SHOE THAT GROWS. (2014). OUR STORY. GERAADPLEEGD VAN HTTP://THESHOETHATGROWS.ORG/OUR-STORY.HTML
SIGARENLIEFHEBBER. (2010, 12 JANUARI). OPENING SPEAK-EASY CIGARLOUNGE BIJ VAN LOOKEREN IN AMSTERDAM [FORUMPOST]. GERAADPLEEGD VAN HTTPS://WWW.YOUTUBE.COM/WATCH?V=TLXUSW_Y1CG
THE THINGS NETWORK. (2015). BUILDING THE NETWORK. GERAADPLEEGD VAN HTTP:// THETHINGSNETWORK.ORG/
SILVER, J. (2009, SEPTEMBER). ADJUSTABLE LIQUID-FILLED EYEGLASSES. GERAADPLEEGD VAN HTTPS://WWW.TED.COM/TALKS/JOSH_SILVER_DEMOS_ADJUSTABLE_LIQUID_ FILLED_EYEGLASSES/TRANSCRIPT?LANGUAGE=EN#T-226180
TROUW. (2008, 17 NOVEMBER). CRISIS DOOR HYPERCONSUMPTIE. GERAADPLEEGD VAN HTTP://WWW.TROUW.NL/TR/NL/4492/NEDERLAND/ARTICLE/DETAIL/1205839/2008/11/17/RSQUO-CRISIS-DOOR-HYPERCONSUMPTIE-RSQUO.DHTML
SINGLEREIZEN. (2015). ALLES OVER SINGLEREIZEN. GERAADPLEEGD VAN HTTP://WWW.
100
101
VOEDINGSCENTRUM. (2014, JANUARI). QUICKSCAN SUPERFOOD. GERAADPLEEGD VAN HTTP://DOCSLIDE.NL/DOCUMENTS/-GFK-2014-QUICKSCAN-SUPERFOODS-JANUARI-20141-QUICKSCAN-SUPERFOODS-MARCEL-TEMMINGHOFF-JOLANDA-VAN-OIRSCHOT-STEPHAN-SANTEGOETS-PROJECT-17767-JANUARI.HTML VOGUE. (2015, 08 OKTOBER). WINNAAR VAN DE H&M DESIGN AWARD LANCEERT EERSTE COLLECTIE MET DE ZWEEDSE MODEKETEN. GERAADPLEEGD VAN HTTP://WWW. VOGUE.NL/GALLERY/WINNAAR-VAN-DE-H-M-DESIGN-AWARD-LANCEERT-EERSTE-COLLECTIE-MET-DE-ZWEEDSE-MODEKETEN WOMEN SPORTS ONLY. (2015). WOMEN SPORTS ONLY. GERAADPLEEGD VAN HTTP:// WWW.WOMENSPORTSONLY.NL/ YOUTUBE. (2015). REAL LIFE FIRST PERSON SHOOTER: LEVEL 2 (CHATROULETTE VERSION). GERAADPLEEGD VAN HTTPS://WWW.YOUTUBE.COM/WATCH?V=TLXUSW_Y1CG Umbrella Here. (z.j.). Umbrella Here. Geraadpleegd van http://umbrellahere. com/
Onze geschiedenis tot in detail. (2015, 1 januari). Geraadpleegd van http:// www.google.com/intl/nl_nl/about/company/history/ The History of Search Engines - An Infographic. (2015, 1 januari). Geraadpleegd van http://www.wordstream.com/articles/internet-search-engines-history P.R. (n.d.). Hoe dominant is de westerse cultuur. Trouw.nl. Retrieved from http://www.trouw.nl/tr/nl/5009/Archief/article/detail/2776384/2001/02/10/ Hoe-dominant-is-de-westerse-cultuur.dhtml (n.d.). Japan/handel-en-economie. Rvo.nl. Retrieved from http://www.rvo. nl/onderwerpen/internationaal-ondernemen/landenoverzicht/japan/ handel-en-economie (n.d.). Handel-en-economie. CBS.nl. Retrieved from http://www.cbs.nl/nl-NL/ menu/themas/internationale-handel/publicaties/belangrijkste-handelspartners-nederland/archief/2013/2014-china-2012-ih-art.htm
Vesseur, M. (2015, 27 februari). Mindfulness maakt lichter. Geraadpleegd van http://www.helderwezen.nl/mindfulness/mindfulness-maakt-lichter/ BEN COXWORTH. (2012, 2 februari). Swap-O-Matic is a vending machine for trading your stuff. Geraadpleegd van http://www.gizmag.com/swap-o-matic-vending-machine/21318/) Darwin Malicdem. (2015, 13 oktober). http://www.ibtimes.com.au/canadian-start-pulls-co2-out-atmosphere-reuse-pellets-alternative-fossil-fuels-1473951. Geraadpleegd van http://www.ibtimes.com.au/ canadian-start-pulls-co2-out-atmosphere-reuse-pellets-alternative-fossil-fuels-1473951 Financieel Dagblad. (2015, 5 november). Nederland zit op een stabiel groeipad. Geraadpleegd van http://fd.nl/economie-politiek/1125998/nederland-zit-op-een-stabiel-groeipad Maddy Savage. (2015, 27 oktober). Swede draws ‘tactile’ sex book for blind people. Geraadpleegd van http://www.thelocal.se/20151027/swedish-bookoffers-tactile-porn-for-blind Nick Brink. (2015, 15 augustus). ido abulafia rethinks the pediatric experience with pick collection. Geraadpleegd van http://www.designboom.com/ design/ido-abulafia-pick-toy-bird-collection-pediatrics-08-15-2015/
102
103