Compensatie CO2-emissie gemeentelijke organisatie Den Haag over 2013
Inhoud
1
Aanleiding
1
2
Werkwijze
2
2.1.
Bronnen
2
2.2.
Kentallen
2
3
CO2-emissie gemeentelijke organisatie
3
4
Ontwikkeling
5
5
Compensatie
6
Compensatie CO2-emissie 2013
i
1
Aanleiding
De gemeente Den Haag wil in 2040 een klimaatneutrale en -bestendige stad zijn. Als voorbeeldfunctie voor de stad is de gemeente Den Haag sinds 2010 CO2-neutraal. Hiervoor zijn diverse projecten op het gebied van energiebesparing en duurzame energie uitgevoerd. Omdat niet alle CO2-emissie voorkomen kan worden wordt de resterende CO2-emissie (mobiliteit, dienstvluchten en het verwarmen van gebouwen) gecompenseerd in het Klimaatfonds Haaglanden. In 2014 wordt de emissie van de gemeentelijke organisatie over 2013 gecompenseerd. Deze rapportage geeft het verbruik weer van de diverse brandstoffen en de daarbij behorende CO2-emissie van de gemeentelijke organisatie in 2013.
Scope CO2-neutrale gemeentelijke organisatie In het plan van aanpak CO2-neutrale gemeentelijke organisatie (RIS 159477) is gedefinieerd wat de scope is van de CO2-neutrale gemeentelijke organisatie. “Onder een CO2-neutrale gemeentelijke organisatie wordt verstaan: Een gemeentelijke organisatie die geen CO2-uitstoot voor wat betreft huisvesting, openbare verlichting, gemalen en mobiliteit of deze compenseert. De CO2-emissiebronnen van de gemeentelijke organisatie zijn ingedeeld in drie categorieën: 1. Huisvesting: elektra-, gas- en warmteverbruik van gebouwen in eigendom én gebruik bij de gemeentelijke organisatie (inclusief sporthallen en zwembaden in eigendom). 2. Openbare verlichting en gemalen: elektra die nodig is voor gemeentelijke installaties als gemalen, bruggen, tunnels en openbare verlichting. 3. Mobiliteit: motorbrandstof die nodig is voor het gemeentelijk wagenpark. Tevens wordt vanaf 2011 de CO2-uitstoot van dienstreizen per vliegtuig gecompenseerd via het Klimaatfonds Haaglanden. Omdat de elektriciteit die de gemeente inkoopt groene stroom is, wordt hier geen CO2-emissie aan toegerekend.
Compensatie CO2-emissie 2013
1
2
Werkwijze
2.1.
Bronnen
Om de CO2-emissie van de gemeentelijke organisatie te bepalen worden de volgende bronnen geraadpleegd: Huisvesting: De CO2-emissie van de huisvesting (objecten in eigendom en in eigen beheer) wordt verkregen vanuit het project Concernbreed Energiebesparingsbeleid. Voor het bepalen van de CO2-emissie worden energieverbruikcijfers ontleend aan het e-dataportal van de netbeheerder. Als objecten niet zijn voorzien van slimme energiemeters, zijn gegevens ontleend van de facturen van de leverancier. Gemeentelijke installaties: Het merendeel van de gemeentelijke installaties zijn voorzien van slimme meters, met uitzondering van de openbare verlichting. De verbuikscijfers zijn ontleend aan het e-dataportal. Het jaarverbuik van de openbare verlichting is aangeleverd door Dienst Stadsbeheer. Mobiliteit: Voor het bijhouden van de uitvoering van het besluit verduurzaming gemeentelijk wagenpark (RIS135124), wordt door het Ingenieursbureau Den Haag het gemeentelijk wagenpark jaarlijks gemonitord. De CO2-emissie van het gemeentelijke wagenpark komt uit de rapportage: Gemeentelijk wagenpark Monitoring 2009-2013, IbDH 95012489, d.d. 01-05-2014. Vliegreizen: Door het Intern Dienstencentrum (IDC) is een overzicht aangeleverd van de dienstreizen in 2013. Afhankelijk van de vluchtafstand en of de vlucht binnen of buiten Europa plaatsvindt, is de CO2-uitstoot berekend. 2.2.
Kentallen
Voor het omrekenen van de energiedragers naar CO2 zijn kentallen gehanteerd. Deze kentallen zijn gelijk aan de gebruikte kentallen in de voorgaande jaren. De kentallen zijn weergegeven in tabel 1. Tabel 1: Kentallen CO2-emissie per eenheid energie Energiedrager Eenheid Elektriciteit
kWh
kg CO2 0
Gas
3
m
1,78
Stadsverwarming
GJ
45,6
Brandstof mobiliteit
Berekend op basis van verbruik van model voertuig.
Brandstof dienstvluchten Vluchten binnen EU
km
0,107
Buiten EU <1000
km
0,191
Buiten EU >1000
km
0,121
Compensatie CO2-emissie 2013
2
3
CO2-emissie gemeentelijke organisatie
De CO2-emissie van de gemeentelijke organisatie bedroeg in 2013: 9.037 ton CO2. In de tabellen 2 en 3 is de opsplitsing over de verschillende onderdelen weergegeven, evenals de uitstoot in 2012. Tabel 2: CO2-emissie in 2012 en 2013 per onderdeel in ton Onderdeel 2012
2013
ton CO2
ton CO2
Gebouwen
7.787
8.068
Wagenpark
901
893
49
70
Verkeersregelinstallaties
0
0
Gemalen
0
3
Openbare verlichting
0
0
Bruggen
0
3
8.737
9.037
Dienstvluchten
Totaal
In onderstaande tabel is weergegeven hoeveel van welke energiedragers gebruikt zijn binnen de gemeentelijke organisatie in 2013, met de CO2-emissie die hierbij hoort. Tabel 3: Energieverbruik in 2013 per energiedrager Energiedrager Eenheid Elektriciteit Gas Stadsverwarming Brandstof mobiliteit Dienstvluchten Totaal
53.389.744
Ton CO2 kWh 3
0
2.723.146
m
4847
70.762
GJ
3227
4.330.136
km
893
619.912
km
70 9.037
Omdat de gemeente Den Haag groene stroom inkoopt, hoeft geen CO2-emissie aan de elektriciteit te worden toegerekend. Zonder de inkoop van groene stroom zou de CO2emissie van de gemeentelijke organisatie 26.2 kton bedragen. In de navolgende diagrammen is weergegeven waar de CO2-emissie plaatsvindt. In de eerste figuur is de huidige situatie weergegeven, in de tweede figuur is weergegeven hoe de situatie zou zijn als de gemeente geen groene stroom in zou kopen.
Compensatie CO2-emissie 2013
3
Figuur 1: Werkelijke CO2-emissie van de gemeentelijke organisatie in 2013
Figuur 2: Fictieve CO2-emissie van de gemeentelijke organisatie (zonder groene stroom) in 2013.
De categorie ‘Elektriciteit - overig’ in Figuur 2 is een groepering van het elektriciteitsgebruik van openbare verlichting, verkeersregelinstallaties, pollers, tunnels, bruggen, fonteinen en gemalen.
Compensatie CO2-emissie 2013
4
4
Ontwikkeling
Ten opzichte van 2012 is de CO2-uitstoot van de gemeentelijke organisatie in 2013 met 300 ton gestegen. Dit heeft meerdere oorzaken. Een aantal oorzaken is onderstaand nader omschreven. Gemeentelijk vastgoed. De grootste stijging van de CO2-uitstoot is toe te schrijven aan het toegenomen verbruik van stadsverwarming en gas in de gemeentelijke panden (in eigendom en eigen beheer). Het jaar 2013 was een zeer koud jaar. In 2013 waren er 3.057 gewogen graaddagen1 en in 2012 “slechts” 2.841. Gemeten over het eerste decennium van 2000 zijn er gemiddeld 2.712 gewogen graaddagen per jaar. Hiernaast heeft er een correctie plaatsgevonden voor het warmtegebruik van de kas van de Haeghe groep. Deze kas verbruikt warmte van een naastgelegen bedrijf. Dit verbruik wordt financieel afgerekend als zijnde aardgas, en werd in voorgaande jaren ook als zijnde aardgas meegenomen in de CO2 compensatie. Echter, de CO2 emissie van warmte is lager dan dat van aardgas. Vanaf dit jaar is er voor gekozen om dit warmtegebruik onder de categorie stadsverwarming te laten vallen. Dit verklaart de grote stijging van het aandeel stadsverwarming en de grote daling in het gasgebruik. Gemalen en bruggen Nader onderzoek naar de gemalen en bruggen heeft laten zien dat er gas wordt gebruikt voor de ruimteverwarming van een brugwachtershuisje en een wachtershuisje van een gemaal. Wagenpark In 2013 zijn in totaal 39.406 kilometers minder gereden dan in 2012. Dienstvluchten In 2013 zijn er meer dienstvluchten gemaakt dan in 2012. De CO2-uitstoot door vliegreizen is daarom ook gestegen.
1
Elke dag met een gemiddelde temperatuur van x-aantal graden onder de 18 graden telt voor een x-aantal
graaddagen. Hoe meer graaddagen, hoe kouder het jaar. Graaddagen afkomstig van KWA, 2014. Graaddagen en koeldagen op www.kwa.nl. Hierbij zijn de gemeten graaddagen van het weerstation Rotterdam gehanteerd.
Compensatie CO2-emissie 2013
5
5
Compensatie
De CO2-emissie wordt gecompenseerd via het Klimaatfonds Haaglanden. Het Klimaatfonds Haaglanden reduceert CO2 in de stad door projecten uit te voeren op het gebied van energiebesparing en duurzame energie. De kosten voor compensatie bij het Klimaatfonds Haaglanden bedragen € 20, - per ton CO2. De kosten voor compensatie van de 9.037 ton CO2 van de gemeentelijke organisatie bedragen € 180.732, -. Jaarlijks worden de CO2-emissies in kaart gebracht en zullen de kosten voor compensatie bepaald worden. Het streven is de CO2-emissie en de compensatie jaarlijks naar beneden te brengen.
Compensatie CO2-emissie 2013
6