The ‘environment’ is where we live; and development is what we all do in attempting to improve our lot within that abode.1 Sustainable development is impossible without a sustainable environment.2
1
Gro Harlem Brundtland, chairman of the World Commission on Environment and Development in a report “Our Common Future published in 1987 ". 2 Added by one of the authors of this report.
INHOUDSOPGAVE GEBRUIKTE AFKORTINGEN ..................................................................................................................................... II VOORWOORD.......................................................................................................................................................IV SAMENVATTING ....................................................................................................................................................V 1. INLEIDING .......................................................................................................................................................... 1 2. HET BELEIDSKADER ............................................................................................................................................ 2 2.1. NATIONAAL BELEID EN STRATEGIEËN ................................................................................................................... 2 2.1.1. Meerjaren Ontwikkelingsplan 2006 – 2011 (MOP) ......................................................................... 2 2.1.2. Regeringsverklaring 2010 – 2015 ................................................................................................... 3 2.1.3. Ontwikkelingsplan 2012 – 2016 ..................................................................................................... 3 2.1.4. Nationale Biodiversiteit Strategie 2006 – 2020 (NBS) ..................................................................... 6 2.1.5. Beleidsnota’s en Actieplannen van ATM en RGB ............................................................................. 7 2.2. NATIONAL CAPACITY SELF ASSESSMENT (NCSA) 2008 .......................................................................................... 8 2.3. GENETISCHE BRONNEN EN TRADITIONELE KENNIS ................................................................................................ 10 2.3.1. Intellectueel eigendom ................................................................................................................ 10 2.3.2. Traditionele kennis ...................................................................................................................... 11 2.3.3 . Genetische hulpbronnen ........................................................................................................ 12 2.4. CONCLUSIE/AANBEVELING ............................................................................................................................. 14 3. HET WETTELIJK KADER ..................................................................................................................................... 16 3.1. INVENTARISATIE HUIDIGE WETGEVING ............................................................................................................... 16 3.2. REVIEW VAN DE HUIDIGE WETGEVING ............................................................................................................... 16 3.2.1. Bestaande nationale wetgeving ................................................................................................... 16 3.2.2. Conceptwetten ............................................................................................................................ 19 3.2.3. Internationale verdragen ............................................................................................................. 20 3.2.4. Hiaat tussen nationale en internationale wetgeving ..................................................................... 33 3.3. RAAMWERK WETTELIJK KADER VOOR NATUURBEHEER ........................................................................................... 34 3.3.1. Algemene regelingen ................................................................................................................... 35 3.3.2. Historische en culturele kennis ..................................................................................................... 37 3.3.3. Traditionele kennis ...................................................................................................................... 37 3.3.4. Landgebruik ................................................................................................................................ 37 3.3.5. Urbane gebieden ......................................................................................................................... 40 3.3.6. Kustgebied en Natuurbehoud ...................................................................................................... 41 3.3.7. Bosbeheer en Natuurbehoud ....................................................................................................... 44 3.3.8. Water als natuurlijke hulpbron .................................................................................................... 48 3.3.9. Agrarisch gebied.......................................................................................................................... 49 3.3.10. Mijnbouw.................................................................................................................................... 52 3.3.11. Industrieel gebied ........................................................................................................................ 54 3.4. CONCLUSIE EN AANBEVELING .......................................................................................................................... 54 3.4.1. Conclusies ................................................................................................................................... 54 3.4.2. Aanbevelingen............................................................................................................................. 54 4. HET INSTITUTIONEEL KADER ............................................................................................................................ 56 4.1. HUIDIG INSTITUTIONEEL KADER ....................................................................................................................... 56 4.2. OVERHEIDSKADER - MINISTERIES ..................................................................................................................... 57 4.3. INSTITUTEN EN NIET-GOUVERNEMENTELE ORGANISATIES ....................................................................................... 61 4.4. COÖRDINATIEMECHANISME ........................................................................................................................... 64 4.4.1. Huidig raamwerk ......................................................................................................................... 64 4.4.2. Versterking van het institutioneel raamwerk ................................................................................ 66 BIJLAGE 1 – WETTEN PER DOMEIN ............................................................................................................................ 70 BIJLAGE 2 – MINISTERIES EN HUN TAKEN M.B.T. HET MILIEU ............................................................................................ 79 INFORMATIE BRONNEN ........................................................................................................................................... 90
i
Gebruikte afkortingen ACT
Amazon Conservation Team Suriname
ACTO
Amazon Cooperation Treaty Organization
ADEK
Anton de Kom Universiteit van Suriname
ADRON
Anne van Dijk Rijst Onderzoekcentrum Nickerie
AP
Nationaal Biodiversiteit Actie Plan
ASP
Agrarisch Sectorplan
ATM
Ministerie van Arbeid, Technologie en Milieu
BIZA
Ministerie van Binnenlandse zaken
BUZA
Ministerie van Buitenlandse Zaken
CBD
Convention on Biological Diversity
CBD
United Nations Convention on Biological Diversity
CDAP
Capacity Development Action Plan
CELOS
Centrum voor Landbouwkundig Onderzoek in Suriname
CEMAA
Special Commission on Environment for the Amazon
CEP
Caribbean Environment Program
CITES
Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora
CMS
Convention on Migratory Species of Wild Animals
CSNR
Central Suriname Natural Resources
DNA
De Nationale Assemblee
ESP
Onderwijs Sectorplan
FAO
Food and Agricultural Organization
GEF
De Global Environment Facility
GLIS
Grondregistratie en Landinformatie Systeem
HI
Ministerie van Handel en Industrie
IOL
Instituut voor de Opleiding van Leraren
J&P
Ministerie van Justitie en Politie
KAP
Nationaal Klimaatsverandering Actie Plan
LBB
Lands' Bos Beheer
LVV
Ministerie van Lanbouw Veeteelt en Visserij
MARPOL
International Convention for the Prevention of Pollution of Ships
MI-GLIS
Management Instituut - Grondregistratie en Landinformatie Systeem ii
MINOV
Ministerie van Onderwijs en Volksontwikkeling
MUMA
Multiple-Use Management Areas
NATIN
Natuur Technisch Instituut
NBINS
Nationaal Biodiversiteit Informatie Netwerksysteem
NBS
Nationale Biodiversiteit Strategie 2006 – 2020
NCCPGR
Nationale Coördinatie Commissie voor Plantgenetische Hulpbronnen
NCSA
National Capacity Self Assessment
NGO
Niet Gouvernementele Organisatie
NH
Mnisterie van Natuurlijke Hulpbronnen
NIMOS
Nationaal Instituuut voor Milieu Onderzoek in Suriname
OW&V
Ministerie van Openbare werken en Verkeer
PGR
Plant Genetic Resources
RAMSAR
Wetlands Convention
RGB
Ministerie van Regionale ontwikkeling, Grond en Bosbeheer
SCF
Suriname Conservation Foundation
SNAP
Nationaal Landdegradatie Actie Plan.
SOLAS
International Convention for Safety of life at Sea
STINASU
Stichting Natuurbehoud Suriname
SWM
Surinaamse Waterleiding Maatschappij
TCT
Ministerie van Transport, Communicatie en Toerisme
UNCCD
United Nations Convention to Combat Desertification
UNESCO
United Nations Education
UNFCCC
United Nations Convention on Climate Change
VG
Ministerie van Volksgezondheid
WHSRN
Western Hemisphere Shorebird Reserve Network
WIPO
World Intellectual Property Organization
WWF
World Wildlife Fund
iii
Voorwoord De mensheid heeft op diverse momenten in de geschiedenis in vele opzichten op kruispunten gestaan. Op economisch, maatschappelijk, sociaal, en nu ook op milieugebied, moet de mens keuzes maken over de richting waarin zij de ontwikkeling van haar bestaan wenst te sturen. De gevolgen van deze keuzes treffen niet alleen ons als mens; de aarde, met al haar natuurlijke rijkdommen, flora en fauna, wordt beïnvloed door menselijke keuzen en handelingen. De effecten van onze handelingen op het natuurlijk milieu hebben jammer genoeg, of misschien wel gelukkigerwijs, weer effect op ons; de cirkel sluit zich. Al zou het uit puur zelfbehoud zijn – en niet uit zorg en liefde voor de natuurlijke schepping – het is duidelijk dat de mensheid niet kan doorgaan de natuur te “beheren” op een wijze die tot vernietiging leidt. Als wij niet zorgen voor de aarde, maar haar alleen maar gebruiken, leidt dit op lange termijn tot zelfdestructie. Het is nodig het paradigma te verschuiven en niet meer te spreken van natuur beheer, maar van zorg voor de natuur. Er doen zich in de wereld op allerlei gebieden ingrijpende verandering voor; soms zijn deze veranderingen een bewuste keuze, soms vinden ze geleidelijk aan plaats, en soms grijpt de wet van de natuur – al dan niet – hardhandig in. De mens wordt dan gedwongen zich aan te passen aan de veranderde omstandigheden. De wet van de sterkste – zoals die al sinds mensenheugenis wordt toegepast in de wereldeconomie - blijkt niet toegepast te kunnen worden op ons omgaan met de natuur. Al lijkt het op de korte termijn erop dat de mens de sterkste is, op de lange termijn blijkt de natuur sterker – getuige de effecten en de ernst van het toenemend aantal natuurrampen. De mens staat dan vrijwel machteloos en wordt letterlijk een speelbal van de golven. Economische, maatschappelijke en sociale ontwikkeling zijn zeer belangrijk; het ligt in de aard van de mens om naar beter te streven, en er is nog te veel armoede in de wereld. De mens moet daarom blijven werken aan het creëren van meer werkgelegenheid en betere banen, het verbeteren van de infrastructuur en verhogen van de productie en productiviteit. Ontwikkeling moet en kan doorgaan; essentieel echter is dat onze perceptie over de wijze waarop ontwikkeling wordt bereikt breder moet worden; we moeten een nieuwe bril opdoen die niet slechts focust op ons eigen economische behoeften en genoegens, maar waarmee wij ook met respect, dankbaarheid en wijsheid kijken naar de omringende natuur. Alleen op deze wijze kan de aarde, met ons als bewoners, in harmonie en evenwicht worden gehouden. Net zoals kinderen niet gezond en gelukkig opgroeien in een gezin dat niet in harmonie is, kan de mens niet gezond en gelukkig tot ontwikkeling komen als haar groot huis - de aarde - niet in harmonie verkeerd. Met de resultaten van dit project, hebben SCF en Schurman Advocaten een belangrijke bijdrage geleverd in het scheppen van een solide basis, waarop verder gebouwd kan worden aan een juist en evenwichtig gebruik van- en zorg voor het natuurlijk milieu in Suriname. Humphrey Schurman iv
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Samenvatting
Samenvatting Duurzame ontwikkeling wordt bereikt als ook de interactie van sociale en milieu aspecten in beschouwing wordt genomen bij economische ontwikkelingsprojecten. Milieubescherming moet een geïntegreerd deel van het nationaal ontwikkelingsproces uitmaken. Specifiek milieubeleid moet de verschillende aspecten van natuurbeheer en natuurbehoud bevatten en een overkoepelend en gecoördineerd actieplan zijn. Eén van de Millenium Development Goals (MDG’s) verplicht Suriname om een geïntegreerd milieubeleid te formuleren met principes van duurzaamheid als basis. Om dit te realiseren is als een van de eerste stappen - het initiatief genomen tot de uitvoering van het project “National Environmental Legislation, Legal framework for Nature Management”. Uit dit project zijn de conclusies en aanbevelingen zoals hieronder samengevat voortgevloeid. Beleidskader Conclusie De regering heeft door de beslissing het milieubeleid onder te brengen bij het Kabinet van de President het signaal gegeven dat het milieubeleid hoog op de agenda staat. Dit zal moeten leiden tot het geven van hogere prioriteit aan milieubeheer en geeft wellicht een betere basis voor een geïntegreerd beleid. Er is in de bestaande situatie geen gebrek aan beleidsformulering noch aan plannen m.b.t. milieubeheer. De implementatie laat het echter afweten. Waar het aan ontbreekt is zo te zien de politieke wil en voldoende deskundigheid. Verstrengeling van economische belangen en politiek beinvloedt de implementatie van goed bedoelde en goed geformuleerde beleidsplannen. Aanbevelingen Evaluatie van bestaande plannen en toetsing aan de tijdgeest, de “state of the art”, en aan de huidige behoeften is noodzakelijk. Afzonderlijke plannen moeten aan elkaar te worden gekoppeld, en er moet één nationaal plan worden gemaakt om efficiency en effectiviteit te bewerkstelligen en te voorkomen dat er duplicatie en verspilling van menskracht en middelen plaatsvindt. Bewerkstelligen van “ownership” op operationeel niveau is een voorwaarde voor succes. De beleidsformulering moet gebaseerd moeten zijn op een geïntegreerde multisectorale aanpak waarin o.a. de volgende strategieën moeten worden opgenomen: verbeteren van de efficiëntie en effectiviteit van de beheersstructuur; opzetten van een effectief coördinatiemechanisme en een effectief controle apparaat; uitvoeren van meer sterkte – Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
v
zwakte analyse; herzien en aanpassen van bestaande wetgeving, de toetsing aan wettelijke verplichtingen en formuleren van aanvullende wetgeving (een adequaat ondersteunend wetgevingskader); vergroten van het milieubewustzijn; invoeren van wetevingen ter voorkoming van milieuvervuiling; bevorderen van de gemeenschapsparticipatie; en toepassing van milieuvriendelijke technologieën. Essentiële voorwaarden hierbij zijn o.a. het beschikbaar komen financiële middelen, opbouw van capaciteit en deskundigheid, en een effectief monitoring systeem. Wettelijk kader Conclusies De wetgeving voor natuurbeheer is gefragmenteerd, de verantwoordelijkheid is verspreid en niet altijd duidelijk, en er komen overlappingen voor. De wetgeving is vrij omvangrijk maar nog niet compleet, en er is geen zicht op uitvoeringshandelingen per ministerie. De bestaande wetten vormen wel een goede basis om te komen tot een goed raamwerk voor het wettelijk kader. Aanbevelingen Bestaande wetten met bijbehorende richtlijnen dienen aan een kritisch beschouwing te worden onderworpen en waar nodig te worden aangepast. Richtlijnen moeten getoetst worden aan ontwikkelingen in de publieke opinie en aan het juridisch en beheerskader. Verdere studie over de reikwijdte van de wetten en een analyse van verantwoordelijkheden is noodzakelijk. Waar nodig moeten overlappingen worden opgeheven om efficiëntie van de administratie te bewerkstelligen en duplicering tot een minimum te beperken. Een geïntegreerde aanpak moet voorkómen dat de wetgeving inzake biodiversiteit sectoraal wordt vastgelegd. De optie voor een aparte biodiversiteitwet moet in overweging genomen worden. Een verder reikende assessment van de relatie tussen de nationale wetgeving en internationale verdragen is noodzakelijk, waarna aanpassing van nationale wetgeving moet plaatsvinden. Institutioneel kader Conclusie Een sectorale aanpak heeft in de afgelopen jaren niet geleid tot de gewenste resultaten. Nationaal milieubeleid vereist een multisectorale aanpak waarbij samenwerking en coördinatie essentieel zijn. De beperkte menselijke en financiële capaciteit, maken een goede afstemming, coördinatie en samenwerking des te noodzakelijker. Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
vi
De uitgevoerde National Capacity Self Assessment (NCSA) in relatie tot de uitvoering van de drie Rio Conventies heeft inzicht gegeven in de nationale capaciteit aan deskundigheid op individueel, institutioneel en beleidsniveau. Aanbevelingen De capaciteit van bestaande overheidsinstanties en andere instituten moeten versterkt worden en overwogen moet worden om nieuwe instituten op te richten voor de gebieden delfstoffen, water, bos en biodiversiteit. Taakgebieden, bevoegdheden en verantwoordelijkheden moeten duidelijker omschreven worden. Opleidingen op milieugebied moeten bevorderd worden. De carrièremogelijkheden na afstuderen moeten duidelijk worden aangegeven om studenten te stimuleren voor deze opleidingen te kiezen. Het ontwikkelen van een raamwerk voor een institutioneel kader voor het bereiken van de doelstellingen kan gebaseerd worden op het NCSA. ATM moet samenwerkingsmechanismen en netwerken ontwikkelen om de nationale en internationale milieutaken op efficiënte en effectieve wijze uit te voeren. Het huidig raamwerk op beleids en institutioneel niveau vormt het kader voor maatregelen om tot versterking te komen. Onze wetgeving is het wettelijk kader waarop dit gebaseerd is. Daarnaast moet voldaan worden aan de verplichtingen in de relevante internationale verdragen. De uitvoering zal geleid moeten worden door- en onder toezicht moeten staan van de ministeries van ATM en RGB. Een structurele aanpak moet in elk geval de volgende uitgangspunten bevatten: evaluatie, coördinatie op beleidsniveau, coördinatie op operationeel niveau, ontwikkelen van communicatiemechanismen, evaluatie en versterking van commissies, ontwikkelen van sterker management voor natuurlijke hulpbronnen en rijkdommen, coördinatie van bewustwordingsactiviteiten, capaciteitsontwikkeling, versterken van overheidsafdelingen, instanties en instituten en opzetten van nieuwe instituten. Geïdentificeerde domeinen voor het raamwerk van het wettelijk kader voor natuurbeheer, kunnen gebruikt worden als basis voor de overlegstructuur op beleids en operationeel niveau en voor het ontwikkelen van een raamwerk voor het institutioneel kader.
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
vii
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Beleidskader
1. Inleiding De nadelige effecten van de vernietiging van het natuurlijk milieu worden steeds beter zichtbaar en voelbaar. Toch is er wereldwijd nog te weinig vooruitgang in het duurzaam managen van het natuurlijk milieu1. Het milieu zal alleen in evenwicht blijven wanneer onderkend wordt dat economische groei alleen niet automatisch leidt tot duurzame ontwikkeling. Duurzame ontwikkeling wordt bereikt als ook de interactie van sociale en milieu aspecten in beschouwing wordt genomen bij economische ontwikkelingsprojecten. Duurzaam betekent in dit verband dat economische activiteiten geen nadelig effect op het milieu mogen hebben en dat de huidige generatie de ontwikkelingsmogelijkheden van toekomstige generaties niet mag beperken. Milieubescherming moet daarom een geïntegreerd deel van het ontwikkelingsproces uitmaken. Specifiek milieubeleid moet de verschillende aspecten van natuurbeheer en natuurbehoud bevatten en een overkoepelend en gecoördineerd actieplan zijn. Milieubeleid moet een “cross cutting issue” zijn. Dat wil zeggen dat het deel uitmaakt van andere beleidsmaatregelen. Eén van de Millennium Development Goals (MDG’s) verplicht Suriname om een geïntegreerd milieubeleid te formuleren met principes van duurzaamheid als basis. Om tot een dergelijk beleidsraamwerk te geraken voor het managen van de natuurlijke omgeving is het vereist om eerst een goed overzicht te hebben van het huidig kader voor milieu management; het wettelijk kader, het beleidskader en het institutioneel kader moeten overzichtelijk in kaart worden gebracht. Om dit te realiseren is het initiatief genomen tot de uitvoering van het project “National Environmental Legislation; Legal framework for Nature Management”. Eén van de “deliverables” van dit project was het produceren van onderhavig document; een digitale Reader waarin het wettelijk kader, het beleidskader en het institutioneel kader voor natuur management in Suriname in kaart is gebracht. Hoofdstuk 2 van deze Reader geeft een overzicht van het beleidskader, hoofdstuk 3 beschrijft het wettelijk kader, en hoofdstuk 4 geeft een uiteenzetting over het bijbehorend institutioneel kader en hoe het kan worden versterkt. De Reader vormt onderdeel van de website en zal alszodanig periodiek worden geactualiseerd.
1
http://www.worldbank.org/en/topic/environment/publication/environment-strategy-toward-clean-greenresilient-world
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
1
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Beleidskader
2. Het Beleidskader Milieubeleid is een “cross cutting issue”; het maakt deel uit van- en/of wordt beinvloed door diverse andere beleidsmaatregelen. Eén van de Millennium goals verplicht ons land dan ook om een geïntegreerd milieubeleid te formuleren met principes van duurzaamheid als basis. Hoewel bij de afronding van dit rapport reeds bekend was gemaakt dat het onderdirectoraat milieu van het ministerie van Arbeid, Technologie en Milieuontwikkeling (ATM) en het Nationaal Instituut voor Milieu Ontwikkeling in Suriname (NIMOS) in 2014 zullen worden ondergebracht bij het Kabinet van de President, kan in dit rapport hiermee nog geen rekening worden gehouden, omdat dit nog geen feit is, en de datum waarop dit gerealiseerd zal worden nog niet bekend is. Dit hoofdstuk gaat dus in op het in functie zijnde beleidskader in november 2013. Het ministerie van ATM is voornamelijk belast met de voorbereiding en monitoring van het milieubeleid. Het ministerie legt het te voeren beleid vast in de beleidsnota. De beleidsuitgangspunten van ATM zijn de basis geweest voor het Meerjaren Ontwikkelingsplan 2006 – 20111, waarin het regeringsbeleid uiteen werd gezet. In het Ontwikkelingsplan 2012 – 2016 (OP 2012 – 2016) zijn de beleidsinzichten van de huidige Regering opgenomen. Het geeft het kader aan voor het te realiseren operationeel beleid met als uitgangspunt dat het beleid de komende regeerperiode geënt moet zijn op de politiek-economische en maatschappelijke realiteit van Suriname. Achtereenvolgens komt in dit hoofdstuk aan de orde: een identificatie en korte beschrijving van het huidig nationaal beleid (par. 2.1), de National Capacity Self Assessment 2008 (par. 2.2), Genetische bronnen en traditionele kennis (par. 2.3), en tot slot in paragraaf 2.4 enkele conclusies en aanbevelingen.
2.1. Nationaal beleid en strategieën 2.1.1. Meerjaren Ontwikkelingsplan 2006 – 2011 (MOP) De algemene doelstelling op het gebied van milieubescherming en rehabilitatie in het MOP 2006 – 2011 is: “het beheer en duurzaam gebruik van de natuurlijke omgeving alsook het behoud van de karakteristieken hiervan”. Er zijn specifieke doelstellingen geformuleerd en er is 1
http://gov.sr/sr/documenten/beleid.aspx
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
2
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Beleidskader
een activiteiten matrix ontwikkeld om deze doelstelling te bereiken. De regeringverklaring is ondertussen opgevolgd door het Ontwikkelingsprogramma 2012 – 2016, waardoor delen ervan achterhaald zijn.
2.1.2. Regeringsverklaring 2010 – 2015 De Regeringsverklaring 2010 – 20151 plaatst de realisatie van de nationale ontwikkelingsdoelen centraal. Het buitenlands beleid zal dienen ter ondersteuning van sectoren die essentieel zijn voor de nationale ontwikkeling, zoals de land- en mijnbouw, het onderwijs, de gezondheidszorg, de rurale ontwikkeling, de armoedebestrijding en de bescherming van het milieu. Het toerisme zal mede vanuit de optiek van exportbevordering benaderd worden. Naast het Centraal Suriname Natuurreservaat zijn er toeristische parken gepland in een aantal deelgebieden in het binnenland. In Sipaliwini zal vooral aandacht zijn voor gezondheidstoerisme met toepassing van niet-westerse medische behandelingen.
2.1.3. Ontwikkelingsplan 2012 – 2016 Het Ontwikkelingsplan 2012 -2016 geeft het kader aan voor een te realiseren operationeel beleid met als uitgangspunt dat het beleid de komende periode geënt moet zijn op de politiekeconomische en maatschappelijke realiteit van Suriname. Bijzondere aandacht wordt gegeven aan een aantal financieel economische hoofddoelstellingen. In het OP 2012 -2016 is ook opgenomen het beleid voor capaciteitsopbouw en voorlichting. Om de capaciteit voor uitvoering van beleidsactiviteiten te vergroten zullen via educatieprogramma’s en aanpassing van curricula op elk niveau studenten opgeleid moeten worden in duurzaam gebruik, duurzaam beheer en duurzame ontwikkeling van het milieu. Ook voor personeel in de milieugerelateerde sectoren bosbouw, landbouw, mijnbouw, ecotoerisme en natuur(reservaat)beheerders zullen op regelmatige basis trainingen gegeven worden. Om de bevolking milieubewuster te maken zal uitgebreide voorlichting ontwikkeld moeten worden. De beleidsgebieden die belangrijk zijn in relatie tot het project “Nationale Wetgeving Natuurbeheer” zijn hieronder kort beschreven.
1
http://gov.sr/sr/kabinet-van-de-president/documenten/beleid/regeringsverklaring-kruispunt-2010-2015.aspx
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
3
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Beleidskader
Milieuvraagstukken De prioriteitsgebieden genoemd in het OP 2012 – 2016 zijn: afvalbeheer, chemicaliënbeheer, hernieuwbare energie, bescherming atmosfeer, duurzaam waterbeheer, natuurbeheer en duurzaam landbeheer. Klimaatsverandering Bijzondere aandacht voor een mogelijke zeespiegelstijging in relatie tot het laag gelegen kustgebied. Kustgebiedmanagement zal de komende periode noodzakelijk zijn, waarbij het vergroten van de weerbaarheid van onze kustzone één van de belangrijke doelstellingen is. Aandacht voor het kustgebied als ecosysteem is vanwege de vele functies eveneens van belang. Houtkap De houtkap beperkt zich tot de Bosgordel, een oost - west lopende strook bos. Dit gebied is ca. 4,5 miljoen ha en is aangewezen als productiebos vanwege de aanwezige houtvoorraden en de gunstige terreingesteldheid. Deze strook is de afgelopen jaren uitgebreid naar het zuiden. De natuurlijke hulpbron bos draagt weinig bij aan de nationale economie. Als oorzaken hiervoor worden onder andere genoemd: de verouderde Wet Bosbeheer (1992) welke contraproductief is voor de ontwikkeling van een bos- en houtindustrie, beperkte toegankelijkheid en infrastructuur, gebrek aan landgebruik planning, tekort aan geschoold personeel op ieder niveau, slecht management van bosexploitaties en zagerijen, te weinig investeringen in de bosbouwsector. Milieubeleid Duurzaam benutten van de rijkelijk aanwezige mogelijkheden van ons natuurlijk-fysisch milieu voor de welvaart van het land en het welzijn van ons volk. Duurzaam beheer van ons natuurlijk milieu Beschermende maatregelen en voorkomen van milieuschade. Duurzaam bosbeheer Door het te voeren strategisch bosbeleid wil Suriname een leidende rol vervullen op het gebied van duurzame bosexploitatie en bescherming van het tropische regenwoud met al haar nationale en mondiale ecologische functies. Biodiversiteit Suriname en Guyana worden beschouwd als gebieden op aarde met de grootste biodiversiteit per oppervlakte eenheid. Het Amazonegebied, inclusief Suriname, bevat ca. 90.000 waardevolle Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
4
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Beleidskader
(waaronder medicinale) plantensoorten. Deze unieke biodiversiteit moet beschermd worden om een duurzaam gebruik daarvan veilig te stellen. Het beleid zal zich de komende beleidsperiode richten op het beschermen, behouden, monitoren en duurzaam gebruiken van de biodiversiteit en de billijke en rechtvaardige verdeling van de voordelen voortvloeiend uit het gebruik van de biodiversiteit. Biodiversiteit van de fauna is eveneens belangrijk en controle, monitoring en onderzoek van diersoorten is noodzakelijk; voorbeelden zijn soorten gifkikkers, reptielen en papagaai soorten. Intensiveren van de controle van de handel in diersoorten is noodzakelijk in dit verband. Beschermde natuurgebieden De economische waarde van de beschermde natuurgebieden zal wetenschappelijk moeten worden vastgesteld. Voor het duurzaam beheer zullen structuur- en bestemmingsplannen en de daarvoor noodzakelijke wet- en regelgeving worden geïmplementeerd. De bestaande beheersplannen zullen worden geëvalueerd en indien deze er nog niet zijn, zullen beheersplannen worden ontwikkeld. Ook zullen voorstellen voor instellen van nieuwe gebieden tot beschermd gebied in overweging worden genomen. Toerisme Het beleid voor ontwikkeling van de toerismesector zal zijn de duurzame benutting van cultuur en natuur. De toerist moet unieke ervaringen kunnen opdoen: avontuur, historie, archeologie, bird watching, duiken. De volgende vormen van toerisme moeten aandacht krijgen: natuur, ecotoerisme, cultuur- erfgoed en evenementen toerisme. De lokale bevolking moet gestimuleerd en ondersteund worden in de sector om haar economisch welzijn te vergroten. Monitoring en Onderzoek Door een goede monitoring kunnen milieuproblemen tijdig opgespoord en aangepakt worden. Wetenschappelijk onderzoek waarbij gegevens over diverse milieucomponenten en ecosystemen vastgelegd worden, is noodzakelijk voor het doen van voorspellingen, impactanalyses en modelontwikkelingen. Wetgeving Op een aantal gebieden (waaronder milieu) zullen er na grondige evaluatie nieuwe wetten moeten worden ingevoerd en zal verouderde wetgeving moeten worden aangepast/ vervangen. Milieugerelateerde wetten, waaronder de Milieuwet, de Visserijwet, de Aquacultuurwet en de Wet op Ruimtelijke Ordening zijn al geruime tijd ingediend ter afronding. Andere belangrijke wetten die aandacht behoeven zijn de Natuurbeschermingswet en de Jachtwet.
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
5
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Beleidskader
2.1.4. Nationale Biodiversiteit Strategie 2006 – 2020 (NBS) In Suriname wordt bijzondere aandacht gegeven aan de bescherming van de biodiversiteit. In de NBS zijn de nationale visie, de doelen en strategische richting opgenomen die gevolgd moet worden om de biodiversiteit en de biologische rijkdommen te behouden en te beheren en een evenredige verdeling van de opbrengsten voor gebruik van biodiversiteit te geven. Specifieke normen en artikelen uit het Biodiversiteitsverdrag (Convention on Biodiversity and Development - CBD) zijn als uitgangspunt gebruikt voor het formuleren van de doelstellingen. De NBS is de basis van het Naitonaal Biodiversiteit Actieplan 2012 – 2016 (AP). Hierin zijn activiteiten opgenomen om de gestelde doelen te bereiken en actoren geïdentificeerd die voor de implementatie verantwoordelijk zijn. Het ministerie van ATM en het NIMOS hebben hierbij de leidende rol, terwijl andere ministeries, NGO’s, CBO’s, gemeenschappen in het kustgebied en het binnenland, de private sector en internationale organisaties een belangrijke rol te vervullen hebben. De doelstellingen van de NBS zijn: 1. Behoud van de biodiversiteit in Suriname door bescherming van soorten en verbetering van de habitat op lokaal, regionaal en nationaal niveau. 2. Duurzaam gebruik van de biologische, culturele en natuurlijke hulpbronnen om de levensstandaard van de bevolking te verbeteren zonder uitputting van de vernieuwbare natuurlijke hulpbronnen en achteruitgang van het milieu. 3. Toegang tot biologische bronnen, verantwoorde ontwikkeling van biotechnologie en gebruik van genetisch gemodificeerde organismen met evenredige verdeling van de opbrengsten uit gebruik van de biodiversiteit. 4. Behoud van de traditionele kennis in relatie tot de genetische bronnen en het onder controle houden en monitoren van evenredige verdeling van opbrengsten. 5. Verhogen van de institutionele capaciteit voor duurzaam beheer biodiversiteit en betere monitoring. 6. Verbeteren van het bewustzijn en het begrip van de rol en waarde van onze biodiversiteit en culturele uitingen. 7. Bevorderen van lokale en regionale samenwerking bij het implementeren van het Biodiversiteitsverdrag en het Nationaal Biodiversiteit Actie Plan.
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
6
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Beleidskader
2.1.5. Beleidsnota’s en Actieplannen van ATM en RGB In de beleidsnota van het ministerie van ATM zijn voor het directoraat milieu het milieubeleid en de actieplannen voor de uitvoering van dit beleid opgenomen. Op het beleid voor bosbeheer is in de beleidsnota van het ministerie van RGB ingegaan; tevens zijn de voorgenomen actieplannen vermeld. 2.1.5.1. Nationale beleidsdocumenten Nationaal Bosbeleid De visie over bosbeleid en de uitvoering om de doelen te bereiken is in het Nationaal Bosbeleidsplan1 vastgelegd. Drie actieplannenmaken deel uit van de activiteiten die voortvloeien uit het voldoen aan de verplichtingen van de drie Rio Conventies voor biodiversiteit, klimaat-verandering en landdegradatie: het Nationaal Biodiversiteit Actie Plan 2012 – 2016 (AP), Nationaal Klimaatsverandering Actie Plan (KAP), en het Nationaal Landdegradatie Actie Plan (SNAP) Nationaal Biodiversiteit Actie Plan 2012 - 20162 Zie 2.1.4. Nationaal Klimaatsverandering Actie Plan Dit rapport is nog niet afgerond. Het directoraat Milieu van het ministerie Arbeid, Technologische Ontwikkeling en Milieu heeft op 31 juli 2013, het nationaal klimaatrapport gelanceerd. 3 Dit rapport ligt in het verlengde van de toetreding van Suriname in 1997 toegetreden tot de 'United Nations Framework Convention on Climate Change' (UNFCCC). Suriname is heel kwetsbaar voor de negatieve gevolgen van klimaatverandering met name zeespiegelstijging, door haar laagliggende kustvlakte. De inventarisatie heeft uitgewezen dat Suriname relatief weinig bijdraagt aan de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen, omdat er een kleine industriesector is. Desondanks zullen grote gebieden in de kustvlakte door zeespiegelstijging onder water komen te staan, wat rampzalig zal zijn voor Suriname. Het treffen van adaptatiemaatregelen en het voeren van een geïntegreerd klimaatbeleid, zijn noodzakelijk. Een hechtere samenwerking tussen de verschillende actoren is daarvoor een vereiste. 1
Nationaal Bosbeleid 2003, Stg. voor Bosbheer en Bostoezicht (SBB) www.gov.sr/media/784265/nbap_suriname_nl.pdf 3 http://gov.sr/sr/ministerie-van-atm/actueel/suriname-presenteert-tweede-nationale-klimaatrapport.aspx 2
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
7
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Beleidskader
Nationaal Landdegradatie Actie Plan Dit plan is nog niet afgerond 2.1.5.2. Sectorplannen De ministeries van Landbouw, Veeteelt en Visserij en Onderwijs en Volksontwikkeling hebben sectorplannen opgesteld voor de ontwikkeling van hun respectieve sectoren: Agrarisch Sectorplan 2004 (ASP) Onderwijs Sectorplan 2004 – 2008 (ESP) Strategisch Actie Plan voor de Bosbouwsector - in voorbereiding. Geïntegreerd management Plan voor het Kustgebied - in concept gereed.
2.2. National Capacity Self Assessment (NCSA) 2008 Landen die partij zijn bij de drie Rio Conventies hebben een aantal verplichtingen op zich genomen om doelstellingen in hun nationaal beleid op te nemen en te werken aan activiteiten om deze doelstellingen te bereiken. De drie conventies - de Biodiversiteit Conventie(CBD/UNCBD), de Klimaatverandering Conventie (UNFCCC) en de Conventie ter bestrijding van Woestijnvorming (UNCCD) - zijn het resultaat van de United Nations Conferentie over Milieu en Ontwikkeling in Rio de Janeiro in 1992. De Global Environment Facility (GEF) stelt fondsen beschikbaar aan landen die activiteiten uitvoeren om aan de verplichtingen te voldoen. Eén daarvan is het uitvoeren van een programma om inzicht te krijgen in de nationale capaciteit aan deskundigheid op deze gebieden op individueel, institutioneel en beleidsniveau en het ontwikkelen van een nationaal capaciteit actieplan. In dit kader zijn/worden in Suriname de volgende studies/analyses uitgevoerd: Thematic Assessment Biodiversity Thematic Assessment Climate Change en Thematic Assessment Land Degradation Cross – Cutting Analysis Capacity Development Action Plan Nationaal Biodiversiteit Informatie Netwerksysteem (NBINS) Thematic Assessment Biodiversity Bij het uitvoeren van het onderzoek, het verwerken van de gegevens en het opstellen van dit rapport is de methode gebruikt die is aangegeven in de GEF richtlijnen voor uitvoering van een NCSA. Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
8
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Beleidskader
Thematic Assessment Climate Change en Thematic Assessment Land Degradation Bij het samenstellen van deze rapporten zijn dezelfde GEF richtlijnen gevolgd als voor het CBD rapport. Cross – Cutting Analysis De zogeheten Cross – Cutting Analysis is de volgende stap in de National Capacity Self Assessment. Het doel hiervan is om uit de nationale rapportage met betrekking tot de drie conventies een totaal overzicht te krijgen van de capaciteit problematiek, van de behoeften en van de mogelijkheden voor Suriname. Na analyse zijn vier prioriteitsgebieden geïdentificeerd; bij elk daarvan is aangegeven welke categorieën kunnen worden onderscheiden en wat de vraagstukken zijn. De prioriteitsgebieden zijn: 1. Wetgevingskader en beleidskader 2. Institutionele voorzieningen, bevoegdheden, verantwoordelijkheden en activiteiten van ministeries, gouvernementele- en niet-gouvernementele instanties 3. Thematisch overzicht van de onderwerpen voor implementatie van de Rio Conventies en andere Milieu Overeenkomsten 4. Capaciteitsbehoefte en eventuele samenwerkingsverbanden om nationale en internationale doelstellingen voor milieubeheer te bereiken. Capacity Development Action Plan In het Capacity Development Action Plan (CDAP) wordt capaciteit ontwikkeling bekeken voor de implementatie van de drie Rio Conventies, met nadruk op de verbanden tussen deze milieuconventies en de noodzakelijke samenwerking tussen de actoren om het gemeenschappelijk doel te bereiken. Bij uitvoering van dit plan zal een belangrijke bijdrage geleverd worden aan het bereiken van de doelstellingen voor duurzame ontwikkeling en beheer van de natuurlijke hulpbronnen voor de komende generaties. Er worden aanbevelingen gedaan voor vergroten van de capaciteit op individueel, institutioneel en beleidsniveau. Nationaal Biodiversiteit Informatie Netwerksysteem (NBINS) De informatie en gegevens over biodiversiteit in Suriname zijn door verschillende organisaties verzameld en vastgelegd. Er wordt gewerkt aan het ontwikkelen van het NBINS, een digitaal systeem waarin alle beschikbare data over biodiversiteit zal worden ondergebracht. Als het systeem operationeel is, zal ook alle toekomstige informatie in digitale vorm worden opgeslagen. Het NBINS zal een overzichtelijk systeem zijn dat met betrekking tot biodiversiteit aangeeft wat de onderzoeksresultaten zijn, welke data beschikbaar is en op welke ministeries en instanties men terecht kan voor nadere informatie. Het systeem komt onder het beheer van ATM. Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
9
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Beleidskader
2.3. Genetische bronnen en Traditionele kennis Bioprospectie Bioprospecting is het systematisch zoeken naar- en ontwikkelen van nieuwe bronnen van chemische stoffen, genen, micro-organismen, en andere waardevolle producten uit de natuur. 1 Onderzoek op deze gebieden heeft mogelijkheden opgeleverd voor toepassing in de westerse maatschappij en onderzoekers gebruiken steeds meer materiaal uit de soortenrijke tropische bossen. Voor het verzamelen hiervan zijn zij aangewezen op inheemse gemeenschappen die over de kennis beschikken van flora en fauna. De genetische bronnen zijn vaak behouden gebleven in deze gemeenschappen en de traditionele kennis is generaties lang overgedragen. Volgens het Biodiversiteitsverdrag van Rio de Janeiro uit 1992, dat getekend is door 187 landen, mag zonder toestemming van het betreffende land geen erfelijk materiaal uitgevoerd worden. Er komen gevallen voor van biopiraterij; de commerciële toepassing van biologisch materiaal door de industrie of een organisatie zonder daarvoor toestemming te hebben en zonder dat er daarvoor vergoeding is gegeven aan de mensen uit wier woongebied het materiaal afkomstig is. In het algemeen kan verzameld materiaal niet op commerciële schaal gebruikt worden. Is er echter nog veel onderzoek nodig om uiteindelijk tot een commercieel product te komen, dan kan hierop patent worden aangevraagd.
2.3.1 Intellectueel eigendom Regulatie van toegang tot genetische bronnen en verdeling van de opbrengsten daaruit tussen enerzijds de gemeenschappen die hebben gezorgd dat de genetische bronnen zijn behouden en anderzijds de bedrijven die commerciële producten daaruit hebben ontwikkeld, zijn actuele vraagstukken. De World Intellectual Property Organization (WIPO) erkent al langer het belang van traditionele culturele uitingen (folklore) en houdt zich ook op dit gebied bezig met specifieke vraagstukken over intellectueel eigendom van traditionele kennis en genetische bronnen. De WIPO heeft onder andere in het Caribisch gebied consultaties gehouden met stakeholders, waaronder inheemse volkeren en lokale gemeenschappen, NGO’s, vertegenwoordigers van de overheid en de private sector, universiteiten en onderzoekers. De “Regional Expert meeting on the establishment of a Caribbean Framework for the protection of Traditional Knowledge, Folklore/ Traditional Cultural Expressions and Genetic Resources” is in 1
http://apps.who.int/medicinedocs/en/d/Jh2996e/6.3.html
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
10
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Beleidskader
2008 georganiseerd door de WIPO in samenwerking met het Bureau Intellectueel Eigendom van Jamaica (JIPO). Suriname heeft deze meeting bijgewoond. Drie fundamentele vraagstukken zijn aan de orde geweest: wat moet er beschermd worden (thema’s / onderdelen); waarom moet het beschermd worden (doelen); hoe moet het beschermd worden (beleid / wetgeving / praktijk situaties). In de huidige internationale wetgeving en een aantal regionale en nationale wetten en voorschriften komen artikelen voor die als uitgangspunt kunnen dienen. Ook in de Biodiversiteitconventie en het FAO verdrag voor het gebruik van genetische bronnen voor voedsel en landbouw, worden bovenstaande discussiepunten aangehaald.
2.3.2. Traditionele kennis WIPO erkent al langer het belang en de waarde van traditionele kennis, waaronder men rekent culturele uitingen (folklore), traditionele kennis en genetische bronnen en houdt zich op dit gebied bezig met specifieke vraagstukken over intellectueel eigendom hiervan. In Suriname is de relatie tot de biodiversiteit duidelijk in beeld. De acht (8) landen die deel uitmaken van de Amazone Coöperation Treaty Organization (ACTO) streven er naar om door een gezamenlijk beleid en onderlinge steun te bereiken dat de Amazone Coöperation Treaty (ACT) effectiever wordt en meer resultaat oplevert onder andere door een grotere integratie van de landen in de regio, een aanvaardbare levensstandaard voor de lokale bevolking van het Amazonegebied en bescherming van de natuurlijke omgeving. Men erkent dat de biodiversiteit van het Amazonegebied door de producten en diensten die het kan leveren, een unieke economische waarde heeft. Te denken valt aan resultaten van bioprospecting, biochemische/medicinale producten, genetische bronnen en meerdere bosbijproducten. Gemeenschappen in het binnenland zullen een belangrijke bijdrage leveren door hun bestaande kennis en expertise en moeten daaruit voordeel kunnen halen door verhoogde inkomstenbronnen. In het kader van de Biodiversiteitconventie heeft Suriname verplichtingen ten aanzien van: Behoud van traditionele kennis Controle op toegang tot / overdracht van genetische bronnen Regulering economisch gebruik van genetische bronnen en evenredige verdeling van opbrengsten daaruit
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
11
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Beleidskader
Er zijn enkele initiatieven genomen, voornamelijk gericht op traditionele kennis van medicinale planten. Het Nationaal Herbarium (ADEKUS) heeft een onderzoekprogramma naar de medische toepassing van planten. LBB wil de participatie van gemeenschappen rondom de bosgebieden vergroten zodat zij optimaal profijt kunnen hebben van de ontwikkelingen in de bossector. Er worden initiatieven ontplooid om kennis over ecosystemen, biodiversiteit en gebruik van planten te vergroten. Onder andere is op Colakreek een lokaal met leerpad over savannes ontwikkeld. Te Pikin Slee is een Marronmuseum geopend waarin het unieke culturele erfgoed van de marronbevolking aan de Boven-Suriname rivier wordt verzameld, bewaard en geëxposeerd. Daarnaast is er een planten- en kruidentuin aangelegd voor het conserveren van medicinale plantenkennis volgens de binnenlandse tradities. De Stichting Amazon Conservation Team Suriname houdt zich bezig met het in kaart brengen van inheemse grondgebieden en heeft enkele bioculturele kaarten vervaardigd die een overzicht geven van de dorpen, gebruiksgebieden, gebieden met waardevolle biodiversiteit en met een bijzondere historische of spirituele waarde van inheemse gemeenschappen. Zij bevordert de traditionele geneeskunde door het ondersteunen van traditionele klinieken en daarbij horende internationaal erkende “Sjamanen en Leerlingen” programma in enkele inheemse dorpen. In een marrondorp is een kliniek geopend waar bot- en spieraandoeningen traditionele wijze behandeld worden; er is uitwisseling met het revalidatiecentrum. Men is zich ervan bewust dat bij toepassen van traditionele geneeskunde het intellectueel eigendomsrecht een vraagstuk is, vooral wanneer het gaat over rapportage door derden en behandeling van personen buiten het traditionele leefgebied. Dit is een belangrijke kwestie omdat de meeste acties voortkomen uit initiatieven van niet-inheemsen.
2.3.3 Genetische hulpbronnen Het Ministerie van Landbouw Veeteelt en Visserij (LVV) is focal point voor plantgenetische hulpbronnen en dierlijke genetische hulpbronnen in Suriname. Vanuit LVV worden initiatieven ondernomen voor regulering en wetgeving voor het gebruik van genetische hulpbronnen van plantaardige en dierlijke oorsprong. Deze hulpbronnen zijn van belang voor de landbouw en voedselzekerheid; ze zijn de basis voor gewasonderzoek, gewasproductie en veredeling en zijn belangrijk voor de instandhouding van genetische diversiteit. Met de instelling van de Nationale Coördinatie Commissie voor Plantgenetische Hulpbronnen (NCCPGR – National Coordinating Commission Plant Genetic Resources) in september 2011, is een aanzet gegeven om te komen tot een gecoördineerd actieprogramma op het gebied van Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
12
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Beleidskader
PGR en om te werken aan het voorbereiden van systematische procedures voor collectie en instandhouding van plantgenetisch materiaal. Op de vier Proeftuinen van LVV is er een genetische collectie aangelegd van onder andere citrus, manja en kokos. Het Celos heeft er één van cassave, terwijl het Adron een verzameling van rijstrassen heeft. De collectie boomsoorten, medicinale planten en andere dan boomsoorten van LBB is thans ondergebracht in het Nationaal herbarium. Rijst is het enige gewas waarvan de productie van zaaizaad professioneel geschiedt. Door het ontbreken van een instantie die belast is met de productie van zaaizaad van diverse gewassen en het uitvoeren van een programma voor het in stand houden van rassen van verschillende gewassen, bestaat het gevaar dat waardevolle genetische bronnen verloren gaan. Het ongecontroleerd importeren van nieuwe rassen, gebrekkige faciliteiten voor toetsing en slechte opslagfaciliteiten vergroten dit probleem. De volgende ministeries en organisaties zijn of verantwoordelijk voor het in stand houden van genetische bronnen of voor het beheer daarvan: de ministeries van LVV, NH, ‘s Lands Bosbeheer, het Anne van Dijk instituut (ADRON), ADEKUS (het Nationaal herbarium en de Nationale zoölogische collectie). Suriname heeft in 1992 de United Nations Convention on Biological Diversity ondertekend en kan zich daardoor beroepen op de internationale overeenkomst met betrekking tot de toegang tot genetische bronnen en redelijke en rechtvaardige verdeling na gebruik van deze bronnen. Het internationaal verdrag Plant Genetic Resources for Food and Agriculture is nog niet ondertekend door Suriname; het heeft als doel behoud en duurzaam gebruik van plant genetische bronnen. Het zal bijdragen tot het bereiken van voedselzekerheid en armoedebestrijding en behoud van de biodiversiteit en de natuurlijke omgeving. Wettelijke regelingen voor het beheer van genetische bronnen zijn te vinden in verschillende nationale wetten en andere wetgevingsonderdelen. Er is geen specifieke wetgeving voor Kwekersrecht, maar er is reeds een wet geconcipieerd. Er zijn ook geen regelingen voor een redelijke en rechtvaardige verdeling van opbrengsten uit genetische bronnen. Gedurende de periode december 2010 – maart 2012 is een LVV/FAO project, “Establishment of a National Information Sharing Mechanism on the implementation of the Global Plan of Action on Plant Genetic Resources for Food and Agriculture’(NISM), uitgevoerd. Het doel van dit project was het opzetten van een nationaal raamwerk dat moet leiden tot betere informatie uitwisseling over plantgenetische bronnen voor voeding en landbouw. Het is van belang om het nut en het gebruik van de plantgenetische bronnen die in Suriname voorkomen te identificeren Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
13
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Beleidskader
en na te gaan wat de bedreigingen zijn voor hun voortbestaan. De NCCPGR zal hiertoe een nationaal raamwerk ontwikkelen dat moet bijdragen aan de intensivering en verbetering van de communicatie en de samenwerking tussen nationale organisaties, zowel overheidsinstanties als niet-gouvernementele organisaties, om te komen tot duurzaam gebruik van de genetische bronnen.
2.4. Conclusie en aanbeveling Conclusie De regering heeft door de beslissing het milieubeleid onder te brengen bij het Kabinet van de President het signaal gegeven dat het milieubeleid hoog op de agenda staat. Dit zal moeten leiden tot het geven van hogere prioriteit aan milieubeheer en geeft wellicht een betere basis voor een geïntegreerd beleid. Er is in de bestaande situatie geen gebrek aan beleidsformulering noch aan plannen m.b.t. milieubeheer. De implementatie laat het echter afweten. Waar het aan ontbreekt, is zo te zien de politieke wil om plannen te implementeren, gerichte samenwerking en voldoende deskundigheid. Aanbevelingen De daadwerkelijke overplaatsing van het milieubeleid naar het Kabinet van de president zal spoedig moeten plaatsvinden. Deze vernieuwing kan worden aangegrepen om te werken aan een beter coördinatie mechanisme op alle niveaus, betere structurering en het brengen van duidelijkheid in verantwoordelijkheden vooral daar waar er sprake is van overlappingen. Plannen zijn tijd-gerelateerd; er vindt internationaal en nationaal vooruitgang plaats en men komt tot nieuwe inzichten en nieuwe prioriteiten. De bestaande plannen dienen te worden geëvalueerd, en te worden getoetst aan de tijdgeest, de “state of the art”, en aan de huidige behoeften. De beleidsformulering en het beleidsraamwerk zullen in elk geval gebaseerd moeten zijn op een geïntegreerde multisectorale aanpak waarin o.a. de volgende strategieën moeten worden opgenomen:
Verbeteren van de efficiëntie en effectiviteit van de beheersstructuur (het institutioneel raamwerk).
Opzetten van een effectief coördinatiemechanisme en een effectief controle apparaat,
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
14
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Beleidskader
Uitvoeren van een sterkte – zwakte analyse (Voor plantgenetische hulpbronnen is er in 2012 al een analyse uitgevoerd).
Herzien en aanpassen van bestaande wetgeving, de toetsing aan wettelijke verplichtingen en formuleren van aanvullende wetgeving (een adequaat ondersteunend wetgevingskader).
Vergroten van het milieubewustzijn.
Invoeren van wetgeving ter voorkoming van milieuvervuiling.
Bevorderen van de gemeenschapsparticipatie.
Toepassing van milieuvriendelijke technologieën.
Essentiële voorwaarden hierbij zijn het beschikbaar komen financiële middelen en deskundigheid, en een effectief monitoring systeem.
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
15
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Wettelijk kader
3. Het Wettelijk Kader Om een goede structuur op te zetten voor het wettelijk kader voor duurzaam natuurbeheer is het noodzakelijk een goed overzicht te hebben van de bestaande nationale wetgeving betreffende natuurbeheer. Er is daarom een inventarisatie gemaakt van de huidige nationale wetgeving die betrekking heeft op- en van belang is voor natuurbeheer in Suriname. Dit hoofdstuk beschrijft als eerst de resultaten van de inventarisatie van de huidige wetgeving (paragraaf 3.1.), waarna een review volgt van de wetgeving (paragraaf 3.2). In paragraaf 3.3 wordt een nieuwe invalshoek gegeven voor een raamwerk voor het wettelijk kader en paragraaf 3.4 bevat enkele conclusies en aanbevelingen.
3.1. Inventarisatie huidige wetgeving De inventarisatie heeft geresulteerd in een goed overzicht van de wetgeving per ministerie. Verder zijn achterhaald en vastgelegd: de milieugerelateerde taken, de belangrijkste afdelingen en instituten belast met beheer en behoud van de natuurlijke omgeving, de nationale wetgeving gerelateerd aan beheer en behoud van de natuurlijke omgeving en de internationale verdragen die voor het betreffende ministerie van belang zijn. Omdat deze informatie zeer omvangrijk is, is het niet opgenomen in deze Reader, maar beschikbaar gemaakt op de website www.milieuwetten.com
3.2. Review van de huidige wetgeving 3.2.1. Bestaande nationale wetgeving De bestaande wetten vormen een goede basis om te komen tot een goed raamwerk voor het wettelijk kader. Dit raamwerk moet het geheel overzichtelijk maken en de wetten moeten gemakkelijk traceerbaar zijn. De bestaande wetten zijn voor een groot deel reeds traceerbaar op www.milieuwetten.com. Een review van de geïnventariseerde wetgeving leidt tot het inzicht dat de wetgeving gefragmenteerd is en dat er sprake is van een gespreide verantwoordelijkheid voor bepaalde wetten of aspecten daarvan over meerdere ministeries en diverse afdelingen en instituten. Daardoor zijn er overlappingen en is het soms onduidelijk bij welk ministerie de verantwoordelijkheid ligt voor een bepaalde wet, of aspecten daarvan. Er is een diepgaandere Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
16
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Wettelijk kader
analyse nodig om meer duidelijkheid te brengen in de verantwoordelijkheid voor wetten. Dit zal als basis moeten dienen voor het bewerkstelligen van een beter gecoördineerd beleid. De natuurlijke omgeving is een dynamisch geheel met een veelheid van interacties tussen de verschillende levende organismen, de bodem en het klimaat. De wettelijke regelingen en wetsproducten bevatten dan ook verschillende aspecten, waardoor ze ondergebracht kunnen worden bij meerdere ministeries. Op de website zijn daarom bij de indeling van de wetten naar ministerie en de beschrijving van hun taken met betrekking tot het milieu, bepaalde wetten bij meerdere ministeries ondergebracht. Dit onderschrijft de noodzaak tot het opzetten van een geïntegreerde structuur voor een wettelijk kader. De diverse stakeholders zijn het erover eens dat de wetgeving voor natuurbeheer vrij omvangrijk is, maar dat er een aantal belangrijke hiaten zijn. Deze hiaten betreffen zowel het ontbreken van wetten betreffende specifieke onderdelen c.q. aspecten, als ook het ontbreken van specifieke artikelen in bestaande wetten. Er is te weinig aandacht besteed aan bescherming, behoud en duurzaam gebruik van de biodiversiteit. In het kader van het onderhavig project zijn alvast een aantal hiaten geïdentificeerd, welke zijn opgenomen in tabel 1 op de volgende bladzijde. In paragraaf 3.4.2 zijn aanbevelingen gedaan voor verbetering.
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
17
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Wettelijk kader
Tabel 1 - Enkele geïdentificeerde hiaten in de wetgeving Nr Vraagstuk
Hiaat
Ministerie/ Instantie
1
Geen overlegorgaan / commissie*
Diverse
Geen wettelijke basis voor Nationaal Coördinatie Centrum voor Rampenbestrijding (NCCR) Geen wet of specifiek artikel in andere wetten voor bescherming van natuurlijke kustbescherming z.a. mangrove Geen specifieke voorschriften voor constructie van zeedijken Geen voorschriften voor controle van waterkwaliteit
J&P
Geen specifieke artikelen voor het kustgebied in de Natuurbeschermingswet. Bij uitgifte van domeingronden wordt het gebruik aangegeven. Geen specifieke artikelen voor een geïntegreerde aanpak van landgebruik en management Ontbreken van wettelijke regelingen voor het creëren van mogelijkheden voor de lokale gemeenschappen, verbeteren van hun zekerheid/veiligheid en versterking van de gemeenschap in het participeren in de besluitvorming over landgebruik en ontwikkeling. Geen raamwet in relatie tot de biodiversiteit maar er zijn wel specifieke wetten die gericht zijn op het behoud en bescherming van de biodiversiteit (o.a. voor de instelling van beschermde gebieden, voor wildbeheer, voor het beheer van visstanden en voor bosbeheer). Geen intellectuele eigendomsrechten en/of wettelijke regelingen voor gebruik op basis van voorafgaande goedkeuring. Suriname is nog geen partij bij
RGB
2
Integratie/coördinatie van natuurbehoud en biodiversiteit Rampenbestrijding
3
Voorkomen kusterosie
4
Constructie van waterkeringen
5 6
Waterkwaliteit van zee- en zoetwater Bescherming van kustgebieden
7
Landgebruik
8
Burgerparticipatie
9
Biodiversiteit
11 Bescherming traditionele kennis, genetische hulpbronnen en culturele waarden
RGB
OW&V OW&V
RGB ATM /RGB
ATM/RGB/LBB/ Stinasu/CELOS/ SCF/NIMOS
J&P/ RGB/ATM
NAGOYA PROTOCOL 2010 (Protocol on Access to Genetic Resources and the Fair and Equitable Sharing of Benefits Arising from their Utilization to the Convention on Biological Diversity) http://www.cbd.int/abs/ 12 Recreatie / ecotoerisme 13 Harmonisatie nationale internationale wetgeving 14 Ratificatie Kyoto Protocol
en
De voorbereiding van voorschriften ter regulering van toeristische activiteiten verkeerd in afrondende fase. De aanpassing nationale wetgeving aan internationale verdragen vordert, maar er is nog veel werk aan de winkel. Nog niet geratificeerd door Suriname
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
TCT ATM
ATM / MINOV
18
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Wettelijk kader
3.2.2. Conceptwetten Er zijn al voorstellen om een aantal nieuwe wetten toe te voegen aan het wettelijk kader voor natuurbeheer. Enkele zijn in concept gereed en besproken op ministerieel niveau en binnen de Staatsraad, en moeten nog door het parlement worden goedgekeurd. In tabel 2 hieronder zijn de conceptwetten per ministerie opgenomen met vermelding van het vraagstuk waarop elke wet betrekking heeft. Tabel 2 – Conceptwetten per Ministerie Nr Vraagstuk
Wet
Ministerie
1
Duurzaam milieumanagement
Wet voor duurzaam milieumanagement (Milieuwet) is in behandeling bij de RvM
ATM
2
Oprichting Milieu Autoriteit
Wet Milieu Autoriteit
ATM
3
Geïntegreerd Kustgebied management
Wet Kustgebied management
ATM / RGB
4
Regelgeving voor de visserijsector
Visserijwet
LVV
5
Regulering aquacultuur
Wet aquacultuur
LVV
6
Regelgeving voor de toerismesector Regels betreffende het ontrekken van grondwater Regels betreffende de bescherming van grondwaterwingebieden Regels betreffende toezicht op de waterkwaliteit van waterbedrijven
Toerisme Wet
TCT
Grondwaterwet
NH
Wet grondwaterbeschermingsgebieden
NH NH
11 Instelling BOSNAS
Wet Toezicht Drinkwaterkwaliteit Wet op de meteorologische dienstverlening Wet Instelling van de Bos- en Natuurbeheerautoriteit Suriname is in behandeling bij de Staatsraad
12 Industriële eigendomsrechten
Wet Industrieel eigendom
J&P
13 Afvalverwerking
Wet Afvalstoffen Regelgeving voor import en export van planten, plantendelen en plantaardige producten Bescherming van nieuwe rassen van planten (intellectueel eigendom) Wetten m.b.t. drinkwaterkwaliteit, bescherming van de grondwaterkwaliteit en regels voor onttrekking grondwater
OW&V
7 8 9
10 Meteorologische dienstverlening
Concept Herziene 14 Plantenbeschermingswet 15 Concept Kwekersrecht
16 Veilig stellen van waterbronnen
OW&V
RGB
LVV LVV
NH
*Vanaf december 2011 een Commissie voor coördinatie van aspecten betreffende agro-biodiversiteit (plantgenetische hulpbronnen) ingesteld door de minister van LVV
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
19
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Wettelijk kader
3.2.3. Internationale verdragen Suriname is Partij bij een aantal internationale verdragen en overeenkomsten voor natuurbehoud en biodiversiteit. Dat brengt met zich mee dat Suriname zal moeten voldoen aan een aantal specifieke verplichtingen die in deze wetten zijn opgenomen. Voor één van de belangrijke internationale verdragen, de Convention on Biological Diversity (CBD), is er een assessment uitgevoerd. De CBD is gericht op behoud van biodiversiteit; duurzaam gebruik daarvan; het betrekken van lokale gemeenschappen ter behoud van kennis en gebruik van flora en fauna; en voor een rechtvaardige verdeling van de opbrengsten bij gebruik of toepassing van genetisch materiaal. Van deze assessment is verslag gedaan in het document “Thematic Assessment in relation to the CBD”1. Dit document geeft een overzicht van de vijftien (15) CBD- verplichtingen, de initiatieven die genomen zijn om hieraan te voldoen en de huidige stand van zaken op nationaal niveau. Voor elke verplichting zijn de hiaten aangegeven en de redenen waarom nog niet voldaan is aan de verplichting. Hiertoe worden op regelmatige basis the national reports opgesteld (ook t.b.v. UNFCCC).
Tabel 3 bevat een lijst van de internationale verdragen waar Suriname Partij, terwijl na de tabel elk van de verdragen kort is beschreven. Op www.milieuwetten.com is een link naar de tekst van sommige van deze verdragen te vinden. Tabel 3 - Internationale verdragen waar Suriname Partij bij is 1. Amazon Cooperation Treaty Organization (ACTO) CEMAA: special Milieu Commissie Amazonegebied 2. Basel Convention on the Control of Transboundary Movements of Hazardous Wastes and Their Disposal 3. Bilaterale overeenkomsten met onder andere Brazilië, Guyana en Venezuela 4. 5. 6. 7.
Caribbean Environment Program (CEP) Convention on Biological Diversity (CBD) Cartagena Protocol on Biosafety (supplementary agreement to CBD) Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora (CITES). Also known as Washington Conventions 8. Convention on Migratory Species of Wild Animals (CMS). Also known as Bonn Convention. 9. Convention for the protection and Development of the Marine Environment of the Wider Caribbean Region (“Cartagena Convention) + 3 Protocols: Oil Spill Protocol; Specially protected Areas and Wildlife (SPAW Protocol); Protocol on Land-based Sources of Pollution
1
http://www.thegef.org/gef/sites/ thegef.org/files/documents/document/619.pdf
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
20
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Wettelijk kader
10. Convention on the Prevention of Marine Pollution by Dumping of Wastes and Other Matter (1972) Also known as London Convention or LC '72 11. Convention on Nature protection and Wildlife preservation in the Western Hemisphere Guiana Shield Initiative 12. Convention on Wetlands 13. International Convention for the Prevention of Pollution of Ships (MARPOL) 14. International Convention for Safety of life at Sea (SOLAS) 15. Montreal Protocol on Substances that Deplete the Ozone Layer . A protocol to the Vienna Convention for the Protection of the Ozone Layer. 16. Protocol of 1996 to the Convention on the Prevention of Marine Pollution by Dumping of Wastes and other matter 17. Rotterdam Convention on the Prior Informed Consent Procedure for Certain Hazardous Chemicals and Pesticides in International Trade 18. Stockholm Convention on Persistent Organic Pollutants 19. United Nations Convention to Combat Desertification in those Countries Experiencing Serious Drought and/or Desertification, Particularly in Africa (UNCCD) 20. United Nations Framework Convention on Climate Change (UNFCCC or FCCC) 21. Wetland Convention (RAMSAR). Formally, the Convention on Wetlands of International Importance, especially as Waterfowl Habitat) 22. Western Hemisphere Shorebird Reserve Network (WHSRN) 23. Western Hemisphere Migratory Species Initiative (WHMSI) 24. World Heritage Convention
1. Amazon Cooperation Treaty Organization (ACTO) CEMAA: speciale Milieu Commissie Amazonegebied De Amazon Coöperation Treaty wordt beschouwd als essentieel voor de duurzame ontwikkeling in het Amazonegebied en daardoor voor de verbetering van de leefomstandigheden van de lokale gemeenschappen. Daarnaast bevordert het verdrag regionale integratie en coördinatie. In juli 2003 werd de Amazon Coöperation Treaty Organization opgericht met het doel institutionele coördinatie te versterken en verdere integratie van het Amazonegebied te bereiken. Daarnaast moet de ACTO bijdragen aan de nationale doelen voor beheer van natuurlijke gebieden, ordening van landgebruik, behoud en duurzaam gebruik van de natuurlijke rijkdommen. Deze doelen moeten bijdragen aan verbetering van de leefomstandigheden van in het bijzonder de lokale inheemse gemeenschappen.
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
21
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Wettelijk kader
Het Amazonegebied is één van de meest gevarieerde ecosystemen op aarde en levert vele mogelijkheden voor duurzame ontwikkeling. Er zijn vele mogelijkheden voor industriële toepassingen en daardoor economische mogelijkheden. De kennis en expertise van de inheemse bevolking en lokale gemeenschappen is hierbij onmisbaar. ACTO moet mechanismen ondersteunen voor ontwikkeling van producten en diensten binnen dit ecosysteem met zijn rijke biodiversiteit. De lidstaten zijn Bolivia, Brazil, Colombia, Ecuador, Guyana, Peru, Suriname en Venezuela. 2. Basel Convention on the Control of Transboundary Movements of Hazardous Wastes and Their Disposal De Basel Convention is een internationaal verdrag om het internationale vervoer en de verwijdering van gevaarlijk afval te beheersen. Dit verdrag kwam tot stand om het groeiende verkeer van giftig of gevaarlijk afval vanuit geïndustrialiseerde landen naar ontwikkelingslanden en landen uit het Oostblok, te beheersen. De conventie werd op 22 maart 1989 ondertekend op een internationale diplomatieke conferentie in Bazel (Zwitserland). Ze trad in werking op 5 mei 1992 en 163 partijen hebben de Conventie geratificeerd. Er zijn drie landen die de Conventie hebben ondertekend maar nog niet geratificeerd: Afghanistan, Haïti en de Verenigde Staten. Een amendement aan de conventie werd aangenomen in 1995, op de derde vergadering van de partijen van de conventie. Dit amendement houdt een verbod in om gevaarlijk afval vanuit OESO-landen naar niet-OESO-landen te brengen voor definitieve verwijdering aldaar. Omdat het vereiste aantal landen dat het amendement hebben geratificeerd nog niet is bereikt, is dit echter nog niet in werking getreden. Het secretariaat van de Conventie wordt waargenomen door het milieuprogramma van de Verenigde Naties (UNEP) te Genève.1 3. Bilaterale overeenkomsten met onder andere Brazilië, Guyana en Venezuela Volgens de ontwerp begroting 2014 van het Ministerie van BUZA zal in 2014 gewerkt worden aan de verdere implementatie van de afspraken m.b.t. samenwerking met onze grens- en buurlanden gericht op versnelde verwezenlijking van de nationale ontwikkelingsdoelen. Het betreft met name Brazilië, Guyana, Frankrijk (Frans Guyana) en Venezuela. Milieu is genoemd als een van de gebieden van samenwerking.2 In 2010 heeft Suriname in 2010 en 2012 diverse bilaterale overeenkomsten getekend met Brazilië. Het gaat om bio-energie, onderwijs, Defensie, ordening van de Goudsector en, de Agrarische sector. De natuurlijke hulpbronnen van Suriname zullen door het wetenschappelijk instituut van Brazilië in kaart worden gebracht. Brazilië is vooral geïnteresseerd in biobrandstof. Er zal technische ondersteuning gegeven worden. Brazilië wil via Frankrijk, waar Suriname aan grenst, de Europese markt aanboren met biobrandstof. 3 1 2
3
http://nl.wikipedia.org/wiki/Conventie_van_Bazel http://www.dna.sr/media/40551/OB_BUITENLANDSE_ZAKEN_2014.pdf http://www.starnieuws.com/index.php/welcome/index/nieuwsitem/3831
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
22
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Wettelijk kader
4. Caribbean Environment Program (CEP) Een programma voor de regionale samenwerking voor de bescherming en duurzame ontwikkeling het maritieme milieu van het groter Caraibisch gebied. 1 5. Convention on Biological Diversity (CBD)/Agenda 21/Earth Sumimit 1992 Tijdens de Earth Summit in Rio de Janeiro 1992, werden 3 belangrijke overeenkomsten en drie Conventies aangenomen (de Rio conventies). De drie overeenkomsten - die een verandering van de traditionele benadering van ontwikkeling als doel hebben - zijn: Agenda 21; de Rio Declaration on Environment and Development; en de Statement of Forest Principles.2 De drie Rio Conventies zijn: United Nations Convention on Biological Diversity (CBD) United Nations Convention on Climate Change (UNFCCC) United Nations Convention to Combat Desertification (UNCCD) Elke Conventie vertegenwoordigt een manier om bij te dragen aan de doelstellingen van duurzame ontwikkeling van Agenda 21. De drie overeenkomsten zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden verbonden, en werken in het zelfde ecosysteem om problemen aan te pakken die onderling afhankelijk zijn. 3 De Conventie inzake biologische diversiteit (CBD), waar Suriname Partij bij is, is een internationale overeenkomst om de biologische diversiteit wereldwijd te beschermen. Het verdrag is tot stand gekomen op de Conferentie van de Verenigde Naties over Milieu en Ontwikkeling, die plaats had in Rio de Janeiro van 3 tot 14 juni 1992. Het verdrag kon vanaf 5 juni 1992 worden ondertekend en is in werking getreden op 29 december 1993. De landen verplichten zich de biodiversiteit zowel in hun eigen land te beschermen als ook geëigende maatregelen te nemen ter ondersteuning van de bescherming van de biodiversiteit in de ontwikkelingslanden. Het verdrag onderstreept dat landen soevereine rechten hebben op hun genetische bronnen. Zonder toestemming van een land kunnen geen zaden en planten uit het betreffende land worden meegenomen. De conventie heeft de volgende doelen: Behoud van biologische diversiteit: het beschermen van kenmerkende ecosystemen en biotopen en de gehele verscheidenheid in soorten en genetisch materiaal.
1
http://www.cep.unep.org/ www.un.org/geninfo/bp/envirp2.html 3 www.cbd.int/rio/ 2
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
23
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Wettelijk kader
Het duurzaam gebruik van biodiversiteit: het zodanig gebruik van de natuurlijke biologische rijkdommen op een wijze en in een mate waardoor deze niet met uitsterven bedreigd worden, maar zichzelf in stand kan houden.
Rechtvaardig aandeel in opbrengsten bij gebruik of toepassing van genetisch materiaal voor de lokale gemeenschappen die de kennis bezitten over gebruik van de biologische rijkdommen.
Belangrijke onderwerpen van het Biodiversiteitsverdrag zijn:
Identificeren en bewaking van de biodiversiteit
Bescherming van de biodiversiteit in de natuurlijke omgeving, zowel binnen als tussen soorten als ook in ecosystemen en buiten de natuurlijke omgeving zoals het bewaren van zaad in zaadbanken
Onderzoek, opleiding en Public relations
Regeling van de toegang en het gebruik van genetische bronnen
Technologieoverdracht, wetenschappelijke samenwerking en informatie-uitwisseling
Bij het toepassen van de genenbronnen in de plantenveredeling en biotechnologie het regelen van een redelijke verdeling van het gebruik en de voordelen.
Bij de financiering van de toepassing van het Biodiversiteitsverdrag hebben de ontwikkelde landen een speciale verantwoordelijkheid.
Het nationaal rapporteren van de inspanningen van het toepassen van de in het verdrag gemaakte afspraken.1
Suriname heeft de CBD in 1992 ondertekend en in 1996 geratificeerd. In 2006 is als gevolg hiervan de Nationale Biodiversiteit Strategie (NBS) ontwikkeld en in 2012 het Nationaal Biodiversiteit Actie Plan 2012-2016 (NBAP), als uitwerking van het NBS. In het NBS zijn er 7 doelen geformuleerd die in lijn liggen met de hierboven aangegeven doelen en onderwerpen van het CBD. Op grond van het NBS zijn in het NBAP 8 doelen gehanteerd die zijn uitgewerkt tot activiteiten met indicatieve outputs en de (mogelijke) betrokken actoren om deze geïdentificeerde doelen te behalen. 2 Van groot belang is ook de Rio Declaration on Environment and Development (Agenda 21; 1992) die uitgaat van de volgende grondbeginselen:
Uitgebreide voorzorgsmaatregelen ter bescherming van de natuurlijke omgeving.
De vervuiler betaalt.
Milieu effecten analyse als nationaal instrument voorafgaand aan geplande activiteiten.
1 2
http://nl.wikipedia.org/wiki/Biodiversiteitsverdrag Nationaal Biodiversiteis Actieplan 2012 – 2016, Februarie 2013, Ministerie van ATM.
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
24
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Wettelijk kader
Agenda 21 gaat over de belangrijkste hedendaagse problemen en heeft tot doel de wereld voor te bereiden op de uitdagingen van de 21e eeuw. Het bevat gedetailleerde voorstellen voor actie op sociale en economische gebieden en voor conservering en beheer van de natuurlijke hulpbronnen die de basis vormen van het leven – bijvoorbeeld: bescherming van de atmosfeer, oceanen en biodiversiteit; voorkómen van ontbossing; en promotie van duurzame landbouw. Het actie programma geeft ook aanbevelingen over de wijze waarop de rol van belangrijke groepen in het bereiken van duurzame ontwikkeling, versterkt kan worden (vrouwen, handels associaties, boeren, kinderen en jongeren, inheemsen, de wetenschappelijke gemeenschap, locale autoriteiten, het bedrijfsleven, de industrie en NGOs). 1 6. Cartagena Protocol on Biosafety (supplementary agreement to CBD) Het Cartagena Protocol inzake Bioveiligheid (CPB) is een dochterprotocol vande CBD. Het Protocol trad op 11 september 2003 in werking. Het CPB richt zich in de eerste plaats op de nadelige gevolgen voor het behoud en het duurzame gebruik van de biologische diversiteit ten gevolge van producten van moderne biotechnologie. Specifiek is het van toepassing op de grensoverschrijdende verplaatsing van genetisch gemodificeerde organismen (GGO’s). Daarnaast wordt ook rekening gehouden met de risico’s voor de gezondheid van de mens. Op 15 oktober 2010 werd het Nagoya – Kuala Lumpur Protocol inzake Aansprakelijkheid en Herstel, een aanvullend protocol bij de CPB, aangenomen, op de vijfde bijeenkomst van partijen bij het CPB. Het werd opengesteld voor ondertekening bij de Verenigde Naties in New York op 7 maart 2011. Het Nagoya Protocol geeft internationale regels en procedures op het gebied van aansprakelijkheid en herstel van schade aan biologische diversiteit die veroorzaakt is door veranderde levende organismen, en probeert zo bij te dragen aan het behoud en het duurzame gebruik van biologische diversiteit. Er wordt ook aandacht besteed aan het voorkómen van schade.2 7. Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora (CITES) Also known as Washington Conventions De “Overeenkomst inzake de internationale handel in bedreigde soorten wilde dieren en planten", stamt uit 1974 en is ondertussen door bijna 180 landen ondertekend. 1
www.un.org/geninfo/bp/envirp2.html http://www.lne.be/themas/beleid/internationaal/multilateraal-milieubeleid/dossiers-multilateraalmilieubeleid/cartagena-protcol-inzake-bioveiligheid) 2
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
25
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Wettelijk kader
De belangrijkste elementen van het verdrag zijn:
Er worden geen soorten meer uit het wild gehaald om te worden uitgevoerd als de soort met uitsterven bedreigd wordt. Deze soorten zijn opgenomen in Bijlage I van CITES.
Veel soorten mogen alleen nog maar worden uitgevoerd als hier een CITES vergunning voor is verleend. Deze soorten zijn opgenomen in Bijlage II van CITES.
CITES kent ook een Bijlage III. Daarin zijn soorten opgenomen, waarvan het land waar zo'n soort voorkomt, het belangrijk vindt dat de uitvoer in de gaten wordt gehouden en hierbij de hulp van andere landen vraagt.
CITES heeft alleen betrekking op de handel in bedreigde soorten, en niet op bescherming ter plaatse. Dit betekent dat CITES geen rechtsgevolgen heeft voor heel veel bedreigde soorten (bijvoorbeeld schorpioenen, de meeste soorten ratelslangen, haaien). CITES kan bijvoorbeeld niet de gebieden beschermen waarin deze soorten leven. 1 8. Convention on Migratory Species of Wild Animals (CMS, Bonn Convention) Een internationaal verdrag met het doel migrerende diersoorten te beschermen. Het verdrag werd in 1979 in Bonn (Duitsland) getekend onder auspiciën van de Verenigde Naties.2 Inmiddels hebben meer dan 100 staten zich bij het verdrag aangesloten, die zich daarmee tot doel stellen om de diersoorten te beschermen die in Bijlage I van de conventie worden genoemd. Ook verplichten ze zich de habitats van deze soorten te beschermen of herstellen en obstakels voor migratie weg te nemen. Bijlage II van het verdrag bevat een lijst van diersoorten voor welke internationale samenwerking op regionaal of wereldwijd niveau nodig is. Het verdrag dient als een raamwerk waarbinnen aparte deelverdragen kunnen worden gesloten. Daarnaast zijn een aantal minder formele deelverdragen getekend, de zogenaamde Memoranda of Understanding. 9. Convention for the protection and Development of the Marine Environment of the Wider Caribbean Region + 3 Protocols: Oil Spill Protocol; Specially protected Areas and Wildlife (SPAW Protocol); Protocol on Land-based Sources of Pollution Deze conventie richt zich op de bescherming en ontwikkeling van het maritieme milieu. Het verschaft een wettelijk raamwerk voor regionale en internationale samenwerking in het WCR. Het werd aangenomen in maart 1983 en trad in werking op 11 october 1986. 3 10. Convention on the Prevention of Marine Pollution by Dumping of Wastes and Other Matter (1972) ook bekend als London Convention of LC '72 Het “Verdrag inzake de voorkoming van verontreiniging van de zee ten gevolge van het storten van afval en andere stoffen” is een internationaal verdrag ontworpen door de Internationale 1
http://nl.wikipedia.org/wiki http://www.cms.int/about/intro.htm 3 http://www.cep.unep.org/ 2
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
26
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Wettelijk kader
Maritieme Organisatie. Het doel is om vervuiling op zee door het storten van afval en andere stoffen te beperken. Het omvat het doelbewust lozen in zee van afval en andere stoffen van schepen, vliegtuigen en platformen. Het omvat niet de lozingen op land. De conventie kwam tot stand in 1975.1 11. Convention on Nature protection and Wildlife preservation in the Western Hemisphere Guiana Shield Initiative Deze conventie betreft de bescherming van de natuur en het behoud van flora en fauna in hun natuurlijk habitat: landschappen van buitengewone schoonheid; zeldzame en opmerkelijke geologische formaties; gebieden en natuurlijke objecten van esthetische, historische of wetenschappelijke waarde; en gebieden gekarakteriseerde door primitieve omstandigheden in de gevallen waarin voorzien wordt in deze conventie. 12. Convention on Wetlands Dit verdrag dat in 1971 werd aangenomen en in 1975 in werking trad, staat bekend als de RAMSAR conventie2. De missie is het behoud en goed beheer van alle watergebieden door locale, nationale en regionale activiteiten en internationale samenwerking om daardoor duurzame ontwikkeling te bewerkstelligen in de wereld. De conventie hanteert een ruim begrip van watergebieden, onder meer zwampen, meren, rivieren, estuariene gebieden, delta’s mangrove gebieden, koraalriffen, visvijvers, rijstvelden en waterreservoirs. Watergebieden hebben fundamentele ecologische functies en reguleren waterregimes en rijkdommen aan biodiversiteit op alle niveaus – soorten, genetische bronnen en ecosystemen. Ze vormen een bron van grote economische, wetenschappelijke, culturele en recreatieve waarde voor de gemeenschap. Verder spelen ze een onmisbare rol bij aanpassingen en mitigatie van klimaatverandering. Partijen hebben zich gecommitteerd te werken aan: Een goed gebruik van alle watergebieden op basis van nationale planning van landgebruik, passende beleidsmaatregelen en wetgeving, beheersdaden, voorlichting en educatie; Het opnemen van watergebieden in de List of Wetlands of International Importance (RAMSAR List) en zorgen voor het effectief beheer; Samenwerken op internationaal niveau in geval van gebiedsoverschrijdende watergebieden, gemeenschappelijke systemen en soorten en bij ontwikkelingsprojecten die watergebieden kunnen beïnvloeden. 3
1
http://nl.wikipedia.org/wiki/Verdrag_inzake_de_voorkoming_van_verontreiniging_van_de_zee_ten_gevolge_van _het_storten_van_afval_en_andere_stoffen 2 http://www.ramsar.org/cda/en/ramsar-home/main/ramsar/1_4000_0__ 3 http://wwf.panda.org/what_we_do/how_we_work/policy/conventions/ramsar/
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
27
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Wettelijk kader
13. International Convention for the Prevention of Pollution of Ships (MARPOL) Marpol 73/78 is een van de belangrijkste internationale maritieme milieu conventies. Het verdrag is in het leven geroepen om de vervuiling van zeewater tegen te gaan, inclusief het dumpen van olie en uitlaat vervuiling. Het doel is het behoud van het maritieme milieu door de complete eliminatie van vervuiling door olie en andere schadelijke stoffen, en de minimalisering van onopzettelijk afstooting van dergelijke stoffen. Per mei 2013 zijn 152 landen – representatief voor 99,2 procent van internationale scheepvaart – partij bij MARPOL. Alle schepen die varen onder de vlag van landen die partij zijn bij de conventie moeten zich houden aan de eisen van de conventie, ongeacht waar zij naar toe varen. 1 MARPOL 73/78 is opgebouwd uit een wettekst en twee protocollen:
convention 1973 (20 artikelen, 1 t/m 20) Dit is dus de oorspronkelijke MARPOL 73
protocol 1978 (9 bijlagen, I t/m IX) Dit is dus de aanvulling van MARPOL 73 tot MARPOL 73/78
protocol I (duty to report, bestaande uit 5 artikelen, I t/m V) plicht tot melden
protocol II (arbitration) arbitrage bij geschillen
Daarnaast omvat het verdrag zes technische bijlagen. Vooral deze bijlagen zijn van groot belang en hebben een grote invloed op het leven en werken aan boord. 2 14. International Convention for Safety of life at Sea (SOLAS) SOLAS beschrijft aan welke eisen zeegaande schepen moeten voldoen op het gebied van constructie, uitrusting en bemanning, afhankelijk van het vaargebied. De uitrusting bestaat onder andere uit de radioapparatuur en de veiligheidsmiddelen, zoals reddingssloepen, -vlotten en brandbestrijdingsmiddelen. Het wordt beschouwd als de belangrijkse conventie voor de veiligheid op zee en kwam in 1914 tot stand na de ramp met de Titanic in 1912. SOLAS valt sinds 1954 onder de Internationale Maritieme Organisatie (IMO)3. Het toezicht op de naleving van SOLAS ligt bij de vlaggenstaat, hoewel dit steeds meer wordt uitbesteed aan classificatiebureaus.4 15. Montreal Protocol on Substances that Deplete the Ozone Layer A protocol to the Vienna Convention for the Protection of the Ozone Layer Het Montreal Protocol dient ter bescherming van de ozonlaag. Deze bescherming komt tot stand door het “uitfaseren” van de productie van een aantal stoffen waarvan men aanneemt dat ze de ozonlaag aantasten. 1
Bron: Wikipedia http://nl.wikipedia.org/wiki 3 http://www.imo.org/about/conventions/listofconventions/pages/international-convention-for-the-safety-of-lifeat-sea-%28solas%29,-1974.aspx 4 http://nl.wikipedia.org/wiki/SOLAS 2
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
28
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Wettelijk kader
Het verdrag werd ondertekend op 16 september 1987 en werd op 1 januari 1989 van kracht. Sindsdien heeft het protocol zes herzieningen ondergaan, namelijk in 1990, 1992, 1995, 1997, 1999 en 2005. In 2012 hadden 197 landen het protocol geratificeerd, waaronder de alle leden van de toenmalige Europese Unie. De inhoud van het verdrag is gegroepeerd rond een aantal gehalogeneerde koolwaterstoffen, zoals halonen en cfk's. Voor elke groep geeft het verdrag een tijdsperiode aan waarbinnen de productie van deze stoffen moet zijn beëindigd. Zo is vanaf 1 januari 2004 het bezit van brandblussers met halonen in de EU verboden. 1 16. Protocol of 1996 to the Convention on the Prevention of Marine Pollution by Dumping of Wastes and other matter Dit protoco2l brengt een grote verandering teweeg in de benadering van de vraag hoe het gebruik van de zee als stortplaats van afvalmaterialen gereguleerd moet worden, in die zin dat storting in essentie verboden is, behalve voor materialen die voorkomen op een goedgekeurde lijst. Dit is in contrast met de 1972 conventie die storting toestond, met uitzondering van een lijst van verboden materialen. Het 1996 Protocol treed in werking 30 dagen nadat het geratificeerd is door 26 landen, waarvan 15 partij moeten zijn van de originele 1972 conventie. 17. Rotterdam Convention on the Prior Informed Consent Procedure for Certain Hazardous Chemicals and Pesticides in International Trade Dit verdrag3 legt wederzijdse verantwoordelijkheden vast ten aanzien van bepaalde gevaarlijke chemische stoffen en pesticiden tijdens de internationale verhandeling ervan. Het werd op 11 september 1998 door de Europese Gemeenschap ondertekend. De doelen van het verdrag zijn de internationale regelgeving voor de handel in gevaarlijke chemische stoffen en pesticiden te verbeteren, de gezondheid van de mens te beschermen en een milieuvriendelijk gebruik van deze producten te bevorderen. De voorafgaande geïnformeerde toestemming (Prior Informed Consent) houdt in dat de export van verboden (of aan strenge beperkingen onderworpen) chemische stoffen pas mag plaatsvinden als het importerende land toestemming heeft gegeven door vooraf verstrekte informatie. Het doel van deze regeling is dat het importerende land de kans krijgt een afweging te maken tussen de risico's en het nut van een stof.4
1
http://nl.wikipedia.org/wiki/Montr%C3%A9alprotocol http://www.imo.org/About/Conventions/ListOfConventions/Pages/Convention-on-the-Prevention-of-MarinePollution-by-Dumping-of-Wastes-and-Other-Matter.aspx 3 http://www.pic.int/TheConvention/Overview/TextoftheConvention/tabid/1048/language/en-US/Default.aspx 4 http://nl.wikipedia.org/wiki/Verdrag_van_Rotterdam 2
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
29
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Wettelijk kader
18. Stockholm Convention on Persistent Organic Pollutants Het elimineren of beperken van de productie en het gebruik van organische vervuilers. Sleutel elementen van de convenie zijn o.a. de vereiste dat ontwikkelde landen voorzien in nieuwe en additionele middelen en maatregelen voor de eliminatie van productie en gebruik van bewust geproduceerde POPs, niet-bewust geproduceerde POPs waar mogelijk, en voor het beheer en het kwijtraken van POPs afval op een milieu vriendelijke wijze. De onventie is effectief vanaf mei 2004. 1 19. United Nations Convention to Combat Desertification in those Countries Experiencing Serious Drought and/or Desertification, Particularly in Africa (UNCCD) Het UNCCD verdrag trad in werking in december 1996. Het heeft tot doel de strijd tegen verwoestijning en droogte aan te gaan in alle landen die met dit probleem te kampen hebben, met speciale aandacht voor Afrika. Het verdrag wil vooral richtlijnen verstrekken in verband met de bestrijding van de woestijnvorming en een coördinerende rol vervullen tussen de verschillende actoren (bilaterale en multilaterale hulp, nationale instellingen, lokale bevolking). De nadruk wordt gelegd op het ontwikkelen van bestrijdingsprogramma’s op participatieve wijze. De financiering van het verdrag wordt verzorgd via het Global Mechanism (GM) en sinds de World Summit on Sustainable Development ook via de Global Environment Facility (GEF). 2 20. United Nations Framework Convention on Climate Change (UNFCCC or FCCC) Het Klimaatverdrag is een zogenaamd raamverdrag dat in 1992 onder verantwoordelijkheid van de Verenigde Naties werd afgesloten en ondertekend tijdens de "Earth Summit" in Rio de Janeiro. Doel van het verdrag is om de emissies van broeikasgassen te reduceren en daarmee ongewenste gevolgen van klimaatverandering te voorkomen. Het doel van het verdrag is: "het stabiliseren van de concentratie van broeikasgassen in de atmosfeer op een zodanig niveau, dat een gevaarlijke menselijke invloed op het klimaat wordt voorkomen". Het verdrag definieert een internationaal raamwerk waarbinnen regeringen gezamenlijk acties kunnen ondernemen om de uitdagingen van het veranderend klimaat op aarde te kunnen pareren. Het verdrag erkent de internationale verantwoordelijkheid voor het klimaat en tracht ongewenste beïnvloeding door menselijk handelen te voorkomen.
1
Bron: Wikipedia http://www.lne.be/themas/beleid/internationaal/multilateraal-milieubeleid/dossiers-multilateraalmilieubeleid/verwoestijning-unccd-united-nations2019-convention-to-combat-desertification-1 2
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
30
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Wettelijk kader
Het klimaatverdrag trad in werking op 21 maart 1994. Op dit moment hebben 192 landen, het klimaatverdrag geratificeerd. Binnen het kader van het klimaatverdrag is in 1997 het Kyoto protocol overeengekomen.1 21. Wetland Convention (RAMSAR) De “Convention on Wetlands of International Importance, especially as Waterfowl Habitat”2 is een internationale overeenkomst inzake watergebieden die van internationale betekenis zijn, in het bijzonder als woongebied voor watervogels. Het verdrag werd op 2 februari 1971 ondertekend en trad in werking op 21 december 1975. Het is de oudste internationale, multilaterale overeenkomst inzake milieubescherming. Het doel van deze conventie is het behoud en het oordeelkundig gebruik van alle watergebieden door middel van plaatselijke, regionale en nationale acties en internationale samenwerking, als bijdrage tot het tot stand komen van een duurzame ontwikkeling in de gehele wereld. De partijen die zich bij de conventie hebben aangesloten dienen onder meer watergebieden (Engels: wetlands) af te bakenen die van internationale betekenis zijn op ecologisch, botanisch, zoölogisch, limnologisch of hydrologisch vlak, waarbij het belang als habitat voor watervogels voorop staat. Deze gebieden worden meestal aangeduid als "Ramsargebieden". 3 22. Western Hemisphere Shorebird Reserve Network (WHSRN) Het doel is bescherming van het nesten, broeden en en van de reproductie gebieden van migrerende kustvogels. Er zijn drie mogelijk classificaties van gebieden in het netwerk. Gebieden van Hemispherisch belang: gebieden die gebruikt worden voor “staging” nesten of broeden door ten minste 500.000 kustvogels per jaar of ten inste 30% van de bio-geografische populatie van elke soort. Gebieden van Internationaal belang: gebieden die gebruikt worden voor “staging” nesten of broeden door ten minste 100.000 kustvogels per jaar of ten inste 10% van de bio-geografische populatie van elke soort. Gebieden van Regionaal belang: gebieden die gebruikt worden voor “staging” nesten of broeden door ten minste 20.000 kustvogels per jaar of ten inste 1% van de bio-geografische populatie van elke soort.4 23. Western Hemisphere Migratory Species Initiative (WHMSI) Een collectieve poging om de conservering van de Western Hemispere’s migrerende soorten te bevorderen door versterken van de samenwerking tussen landen, interationale initiatieven en 1
http://nl.wikipedia.org/wiki/Klimaatverdrag http://www.ramsar.org/cda/en/ramsar-home/main/ramsar/1_4000_0__ 3 http://nl.wikipedia.org/wiki/Ramsar-conventie 4 http://en.wikipedia.org/wiki/Western_Hemisphere_Shorebird_Reserve_Network 2
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
31
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Wettelijk kader
burger initiatieven, verhigen van het bewustzijn over het belang van de migrerende soorten en he uitbreiden van de wetgeving voor conservering. 1 24. World Heritage Convention Deze conventie2 is in 1972 aangenomen op de UNESCO conferentie en is in werking getreden in 1975. De conventie is een universeel document voor de bescherming van het cultureel en natuurlijk erfgoed. Tot het erfgoed behoren plaatsen, waarden, tradities, evenementen en ervaringen die ons leren wat ons verleden en heden is en waar we als gemeenschap naar toe gaan. Door ons erfgoed te identificeren, te beschermen en te beheren, houden we een waardevol gemeenschappelijk bezit in stand en garanderen we dat dit behouden blijft voor latere generaties. Staten die Partij zijn erkennen dat behoud van hun nationaal erfgoed voornamelijk hun verantwoordelijkheid is en dat ze eigen fondsen moeten genereren om dit te kunnen doen. Ze zullen dit trachten te doen door onder meer: Een beleid te voeren dat tot doel heeft het cultureel en natuurlijk erfgoed functioneel te laten zijn in de gemeenschap en de bescherming van dat erfgoed op te nemen in hun planningsprogramma’s; Adequate juridische, wetenschappelijke, technische, administratieve en financiële maatregelen te nemen voor het identificeren, beschermen, behouden en herstellen van dit erfgoed; Te voorkomen dat bewust directe of indirecte schade wordt aangebracht aan het cultureel en natuurlijk erfgoed van andere Partijen. Er is een Wereld Erfgoed Lijst waarop bezittingen voorkomen die mondiaal van buitengewone waarde zijn; deze bezittingen maken deel uit van het cultureel en natuurlijk erfgoed van Partijen. In 2010 stonden 911 locaties op de Wereld Erfgoed Lijst: 704 culturele, 180 natuurlijke en 27 gebieden met zowel culturele als natuurlijke waarde. Het Centraal Suriname Natuurreservaat (CSNR) staat op de Wereld Erfgoed Lijst, evenals de Surinaamse Kathedraal en de historische binnenstad van Paramaribo (nog). Er zijn voorstellen om Joden savanne ook te doen opnemen. Het CSNR is van zeer groot belang omdat (i) het gebied een uitzonderlijk voorbeeld is van significante ecologische en biologische processen in de evolutie en ontwikkeling van ecosystemen van planten en dieren gemeenschappen; (ii) het gebied de meest belangrijke en betekenisvolle natuurlijke habitats bevat voor behoud van de biologische diversiteit, inbegrepen habitats met bedreigde soorten met bijzondere wereldwijde betekenis. Daarnaast beschermt het de culturele waarden van het reservaat en schept het werkgelegenheid voor onder meer de lokale Marron en Inheemse leefgemeenschap. 1 2
http://www.whmsi.net/index.cfm http://whc.unesco.org/en/convention/
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
32
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Wettelijk kader
3.2.4. Hiaat tussen nationale en internationale wetgeving Suriname voldoet nog niet volledig aan haar verdragsrechtelijke verplichtingen; er is dus een hiaat tussen de verdragsvoorschriften en de nationale wetgeving. Er zijn geen duidelijke normen gesteld ter bescherming van het milieu en er zijn geen adequate regelingen voor handhaving van wel bestaande regels vastgesteld. In vele wetten (bijvoorbeeld op het gebied van mijnbouw, bosbouw, landbouw, veeteelt en visserij) zijn de normen, dan wel de ge- en verboden en de sancties, heel vaag. De wet geeft niet concreet aan op welke wijze gehandeld moet worden, opdat het milieu niet wordt geschaad. Hierdoor is het milieu niet adequaat beschermd met alle gevolgen van dien. De consequenties zijn ook merkbaar in de private sector. Zo is het voor bedrijven onduidelijk op welke wijze zij dienen te handelen bij bedrijfsactiviteiten die het milieu beïnvloeden. Er is geen regelgeving en de expertise ontbreekt bij de overheid. Vertegenwoordigers van de bedrijven Suralco, Kersten en Staatsolie geven aan dat zij hun eigen regelingen vaststellen, welke uiteraard voornamelijk in hun eigen voordeel worden geformuleerd. Omdat Suriname de verdragsrechtelijke regelingen niet volledig heeft geïncorporeerd in de nationale wetgeving, en de vereiste regelingen in de nationale de wetgeving ontbreken, moeten Surinaamse ondernemingen, die deel willen nemen aan internationaal projecten, werken met de standaarden zoals opgenomen in de internationale verdragen. In het verlengde van het beleid van de overheid om het ondernemen in Suriname te vergemakkelijken, worden er soms beslissingen genomen, zonder rekening te houden met de gevolgen voor het milieu. Zo is bijvoorbeeld de vergunningsplicht voor koeltechnische bedrijven ingetrokken, zonder dat daarbij rekening is gehouden met de consequenties voor het milieu. Net zoals voor de Convention on Biological Diversity is gedaan, is het noodzakelijk om ook voor de overige internationale verdragen een assessment uit te voeren, om een goed inzicht te verkrijgen in alle hiaten in onze nationale wetgeving ten opzichte van de internationale verplichtingen die zijn aangegaan. Het tekenen van internationale verdragen legt op Suriname de verplichting om uitvoering te geven aan de inhoud van deze verdragen op nationaal niveau. Dit betekent onder andere dat er een nationaal milieubeleid gevoerd moet worden dat tenminste milieubeschermende regelingen bevat waarin er duidelijke, controleerbare en verifieerbare milieunormen zijn vastgesteld, en waarin regelgeving ter handhaving van de milieuwetgeving is opgenomen.
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
33
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Wettelijk kader
3.3. Raamwerk wettelijk kader voor natuurbeheer In eerste instantie is de huidige wetgeving voor natuurbeheer ingedeeld bij het ministerie dat verplichtingen heeft c.q. verantwoordelijkheden draagt voor wetten of aspecten daarvan. Hoewel deze indeling wel een goed overzicht geeft, is er echter de beperking dat het niet duidelijk is welke andere ministeries verplichtingen hebben c.q. mede verantwoordelijkheden dragen voor wetten of aspecten daarvan. Als volgende stap voor het uitwerken van een raamwerk voor het structureren van het wettelijk kader voor natuurbeheer, is daarom gekozen voor een andere benadering. Er is een aantal domeinen geïdentificeerd en in elk domein zijn de gerelateerde wetten ondergebracht en de belangrijkste stakeholders aangegeven. Deze indeling vormt een betere basis voor een structuur waarin integratie vooropgesteld wordt. Het voorstel voor een overlegstructuur op beleids- en operationeel niveau en het in te stellen coördinatie mechanisme sluit ook hierop aan (zie hoofdstuk 4). De geïdentificeerd domeinen zijn als volgt: 1. Algemene wetten 2. Historische / culturele kennis 3. Traditionele kennis 4. Landgebruik 5. Urbane gebieden 6. Kustgebied / Natuurbehoud 7. Bosbeheer / Natuurbehoud 8. Water als natuurlijke hulpbron 9. Agrarisch 10. Mijnbouw 11. Industrieel Het schema in Bijlage 1 geeft een overzicht van de wetgeving per domein, waarbij per wet de vindplaats is aangegeven met het publicatienummer en het jaar en nummer van de laatste wetswijziging. Bij elk domein zijn ook de belangrijkste ministeries en instanties aangegeven die de verantwoordelijkheid hebben en verplichtingen dragen m.b.t. betreffende wet. Het belang van coördinatie blijkt duidelijk uit dit overzicht. Bij verdere detaillering in de toekomst, kan per wet worden aangegeven welke ministeries en instanties verplichtingen hebben voor de wet dan wel aspecten daarvan. De resterende paragrafen van dit hoofdstuk geven per domein een korte beschrijving van de belangrijkste wetten. Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
34
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Wettelijk kader
3.3.1. Algemene regelingen Betrokken Ministeries en instanties: ATM / BIZA / BUZA / J & P / MINOV / RGB / RO / NIMOS 3.3.1.1. Nationale regelgeving Grondwet van de Republiek Suriname 1987 e.v. De Republiek Suriname is een democratische Staat gebaseerd op de soevereiniteit van het volk en op eerbiediging en waarborging van fundamentele rechten en vrijheden. De Surinaamse Natie bepaalt haar economische, sociale en culturele ontwikkeling in volle vrijheid. De sociale doelstellingen van de Staat zijn onder andere gericht op het identificeren van de ontwikkelingsmogelijkheden van de eigen natuurlijke omgeving en het vergroten van de capaciteiten om die mogelijkheden in toenemende mate te vergroten. Verder dienen condities geschapen en bevorderd worden die nodig zijn voor de bescherming van de natuur en voor het behoud van de ecologische balans. Natuurlijke rijkdommen en hulpbronnen zijn eigendom van de natie en dienen te worden ingezet in de economische, sociale en culturele ontwikkeling. De natie heeft het onvervreemdbaar recht om volledig bezit te nemen van de natuurlijke hulpbronnen ten einde deze aan te wenden ten behoeve van de economische, sociale en culturele ontwikkeling van Suriname. Surinaams Burgerlijk Wetboek 1860 e.v./Wetboek van Strafrecht 1911 e.v. Allen die zich op het grondgebied van Suriname bevinden zijn vrij, en bevoegd tot het genot der burgerlijke rechten. Deze rechten omvatten mede alle goederen en rechten welke het voorwerp van eigendom kunnen zijn waaronder roerende en onroerende goederen. Strafrecht is van toepassing op iedereen die zich aan enig strafbaar feit schuldig maakt. Feiten zijn strafbaar uit kracht van een daaraan vooraf gegane wettelijke strafbepaling. Wet Regionale Organen 1989 Inrichting en bevoegdheden van de regionale organen; voorzieningen voor de sociaaleconomische ontwikkeling van een district, waaronder het natuurlijk milieu en woon- en leefklimaat. Volgens een verklaring van de Minister van ATM, zal het directoraat Milieu van het Ministerie van ATM, samen met het Nationaal Instituut voor Milieu en Ontwikkeling in Suriname onder de president worden ondergebracht in 2014. 1 1
De Ware Tijd Online 02/10/2013
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
35
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Wettelijk kader
De specifieke datum van overdracht is nog niet bekend en zolang de overdracht nog niet heeft plaatsgevonden blijft de huidige formele structuur van kracht. In het navolgende wordt dus de situatie zoals die nu nog is beschreven. De Nationale Milieuraad De Nationale Milieu Raad (NMR) is in 1997 opgericht bij Presidentieel besluit als beleids en adviesorgaan van de regering. De NMR was het antwoord op negatieve ontwikkeling met betrekking tot het milieu, op zowel internationaal als nationaal gebied. De NMR heeft onder andere als taak het adviseren van de regering over het milieubeleid en het uitoefenen van de controle van dat beleid. Omdat de NMR niet adequaat functioneerde is Nimos opgericht ter ondersteuning van de taken van de NMR. De NMR bestaat uit 10 leden, die voor 2 jaar worden benoemd door de President. Van de 10 leden zijn 5 vanuit de Regering voorgedragen en 5 vanuit het bedrijfsleven, de vakbeweging, consumentenorganisaties en Inheems- en Marrongemeenschappen. Nationaal Instituut voor Milieu en Ontwikkeling in Suriname Het Nationaal Instituut voor Milieu en Ontwikkeling in Suriname (NIMOS) 1 is opgericht in 1998 als technische werkarm van de Nationale Milieu Raad. De taken van het NIMOS zijn onder andere het verwezenlijken van nationale milieuwetgeving in de ruimste zin des woords, het voorbereiden en doen verwezenlijken van regelingen inzake bescherming van het milieu en de coördinatie en controle op de naleving daarvan. NIMOS heeft geen wettelijke bevoegdheden om te controleren als ondernemingen in strijd handelen met de wet en/of de wet te handhaven. Indien ondernemingen schade mochten aanrichten aan het milieu, heeft zij ook geen wettelijke bevoegdheid de onderneming aansprakelijk te stellen voor die schade. Het Nimos is door de jaren heen uitgegroeid tot meer dan alleen een technisch werkarm van de NMR en is niet meer weg te denken in het milieubeleid.2 3.3.1.2. Internationale verdragen en overeenkomsten Suriname is Partij bij een aantal internationale verdragen en overeenkomsten voor natuurbehoud en biodiversiteit. Deze zijn in paragraaf 2.2.3 reeds beschreven.
1 2
http://www.nimos.org/smartcms/default.asp http://www.nimos.org/smartcms/default.asp
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
36
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Wettelijk kader
3.3.2. Historische en culturele kennis Betrokken Ministeries en instanties: MINOV / RGB / STICHTING GEBOUWD ERFGOED / SURINAAMS MUSEUM Wet behoud voorwerpen met een historische, culturele en wetenschappelijke waarde 1952 Voorschriften voor bescherming van historische of culturele objecten. Voor export van goederen en voorwerpen die in Suriname in gebruik waren voor 1900 is een vergunning vereist. Dit geldt eveneens voor export van mineralen, flora en fauna. Monumentenwet 2002 De Monumentenwet is bedoeld ter behoud van historische gebouwen en archeologische vondsten. Onder een monument worden niet alleen verstaan onroerende goederen of delen daarvan, maar ook archeologische monumenten, terreinen en stads- en dorpsgezichten. Stadsen dorpsgezichten zijn groepen van onroerende goederen die van algemeen belang zijn wegens hun schoonheid, hun onderlinge ruimtelijke of structurele samenhang dan wel hun wetenschappelijke of cultuurhistorische waarde en in welke groepen zich een of meer monumenten bevinden. Toestemming van de minister is vereist om voorwerpen van archeologische / historische waarde op te graven voor onderzoek of andere doeleinden.
3.3.3. Traditionele kennis Betrokken Ministeries en instanties: ATM / HI / J & P / RO / RGB / VG / LBB / SCF / ACT / CELOS / SBB / ORGANISATIES INHEEMSEN EN MARRONS Er is geen nationale wetgeving voor toepassing, bescherming en behoud van traditionele kennis en genetische bronnen. Voorstel: instellen commissie om een protocol te ontwikkelen voor behoud van Traditionele kennis en Genetische bronnen en daaraan gerelateerde intellectueel eigendomsrechten.
3.3.4. Landgebruik Betrokken Ministeries en instanties: ATM / RGB / LVV / OW&V / RO / MI-GLIS / PLANBUREAU
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
37
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Wettelijk kader
Onteigeningswet 1904 Toestaan van onteigening van grond in het algemeen belang. Domeinwet 1904 Regelingen voor domeingrond. Agrarische wet 1937 De Agrarische wet van 1937 is in latere jaren meerdere keren gewijzigd. Bij de laatste wijziging van 1986 is bepaald dat de erfpachter verplicht is tijdens de duur van het erfpachtrecht de afbakening in goede staat te onderhouden. Hij moet zich onverminderd houden aan de bijzondere voorwaarden, zoals in de erfpachtbeschikking omschreven, met betrekking tot de aanleg en het gebruik van werken in, over of aan openbare wateren of hun oevers en de beschikbaarstelling van grond voor de aanleg van openbare wegen. De erfpachter heeft de vrije beschikking over alle bomen en gewassen, al of niet zelf aangeplant, tenzij uitdrukkelijk anders bepaald is in de erfpachtbeschikking, en behoudens de betaling van retributie voor het kappen van kostbare houtsoorten, welke voor ander dan eigen gebruik ter plaatse worden bestemd. In geval op het terrein hout bewerkt wordt – behalve voor eigen gebruik ter plaatse – of balata of andere bosproducten geëxploiteerd worden, is de erfpachter onderworpen aan de algemene heffingen en bepalingen, welke ten aanzien van de uitoefening van die bedrijven op domeingrond, van toepassing zijn, behoudens vrijstelling van de betaling van een afzonderlijk concessierecht. Een deel van de Agrarische wet is komen te vervallen met de introductie van de Landhervormingswetgeving, vastgelegd in de L-Decreten. Planwet De planwet (G.B. 1973 No. 89) is op 1 juni 1973 in werking getreden. Het uitgangspunt is dat het in het belang van een goede planning voor landgebruik van de natuurlijke omgeving, noodzakelijk is om bepalingen vast te leggen voor nationale en regionale planning. In het kader van de uitvoering van deze wet is Stichting Planbureau opgericht. Op grond van de Planwet maakt elk ministerie een ministeriële nota voor 5 jaar waarin de plannen van het ministerie worden verwerkt. Het Planbureau heeft de coördinatie over het opstellen van de ministeriële nota’s om ervoor te zorgen dat de afzonderlijke plannen passen binnen het totaal beleid. L-Decreten 1982 De L-Decreten maken deel uit van de Landhervormingswetgeving; met deze Decreten is een deel van de artikelen uit de Agrarische Wet van 1937 komen te vervallen.
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
38
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Wettelijk kader
Decreet L1: Decreet Beginselen Grondbeleid Hierin zijn de beginselen en regelingen van het grond beleid vastgelegd. Alle grond waarop niet door anderen recht van eigendom wordt bewezen, is domein van de Staat. De rechtstoestand van onbeheerde en kennelijk verlaten gronden worden bij afzonderlijk decreet vastgelegd. Decreet L2: Decreet uitgifte Domeingrond De grondhuurder mag van de grond alle vruchten trekken; voor wat betreft delfstoffen moeten de wettelijke bepalingen in acht worden genomen. Af- en uitgravingen van schelpen, zand, grind, klei of andere soortgelijke grondspeciën is toegestaan voor zover deze voor eigen gebruik op die grond worden benut. De grondhuurder heeft de beschikking over de niet door hem zelf aangeplante bomen en gewassen, voor zover dit niet is uitgesloten en behoudens betaling van de wettelijke retributie voor het kappen van hout dat voor ander dan eigen gebruik op de grond is bestemd. Domeingrond kan voor langere termijn in huur worden uitgegeven aan personen of organisaties; een voorbeeld hiervan is het Brownsberg Natuurpark in erfpacht gegeven aan STINASU. Decreet L3 Regelingen voor de wettelijke positie van grond uitgegeven voor 1 juli 1982. Decreet L6 Bepalingen ten aanzien van illegale bezetting. Decreet L8 Bepalingen voor verkaveling. Beschikking Richtlijnen Gronduitgifte Estuariene Beheersgebieden 2005 Er zijn richtlijnen vastgesteld voor de uitgifte en het gebruik van domeingrond in de Estuariene Beheersgebieden1. Dit was noodzakelijk teneinde de natuurlijke functies van de estuariene gebieden zoals kust- en oeverbescherming, bodem- en waterhuishouding en broed- en voedselgebied voor onder meer vissen, garnalen en vogels te behouden. Tot de estuariene beheersgebieden worden gerekend: Bigi Pan, Noord Coronie, Noord Saramacca en Noord Commewijne/Marowijne. In bijzondere gevallen kan bij de uitgifte en het gebruik van domeingrond in de Estuariene Beheersgebieden van de richtlijnen worden afgeweken, echter moet hiertoe eerst worden 1
Bron: BESCHIKKING van de Minister van Natuurlijke Hulpbronnen d.d. 15 februari 2005 no. 180/0036
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
39
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Wettelijk kader
gehoord: het Hoofd van de Dienst ‘s Lands Bosbeheer (Afdeling Natuurbeheer), het Hoofd Grondinspectie, het Hoofd van de Dienst der Domeinen en de Districtscommissaris in wiens ressort de grond gelegen is. Wet Grondregistratie en Landinformatie 2009 Het Grondregistratie en Landinformatie Systeem (GLIS) voor Suriname zal resulteren in een upto-date grond- en landregistratie. Het is een geautomatiseerd systeem waarin de grondregistratie geïntegreerd en digitaal is opgenomen. Omdat het GLIS de juiste en actuele informatie over de grond zal leveren, zal het de grondslag zijn voor onder meer een transparant grond beleid.
3.3.5. Urbane gebieden Betrokken Ministeries en instanties: ATM / RGB / OW&V / J&P / HI / MI-GLIS / PLANBUREAU Politiestrafwet 1915 In de Politiestrafwet zijn voorschriften opgenomen voor aanpak van afval en vervuiling van waterwegen en bronnen. De laatste wijziging dateert van 1990. Hinderwet 1930 Voor het oprichten van instellingen die gevaar, schade of hinder kunnen veroorzaken, is vergunning van de Districtscommissaris vereist. Een speciale vergunning moet verleend worden aan bedrijven die gevaar kunnen opleveren en schade of overlast kunnen veroorzaken door afval, chemicaliën en schadelijke gassen. Bouwwet 1956 Vermelding van bouwvoorschriften. Bouwbesluit 1956 Het bouwbesluit bevat voorschriften voor de wijze waarop gebouwd dient te worden en voorwaarden waaraan moet worden voldaan (bestemmingsplan is hierbij niet van toepassing). Stedenbouwkundige Wet 1972 Deze wet bevat artikelen die handelen over stadsontwikkeling. Voor het district Paramaribo en voor woongebieden in andere districten worden bij Staatsbesluit één of meer structuurplannen vastgesteld. In het belang van een goede stedenbouwkundige ontwikkeling wordt bij Staatsbesluit voor het hele gebied, waarvoor een structuurplan is vastgesteld of voor één of meer delen daarvan en voor stads- en dorpsgezichten een bestemmingsplan vastgesteld. Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
40
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Wettelijk kader
Binnen de gebieden waarvoor een structuurplan is opgesteld, mag het verkavelen van grond uitsluitend geschieden overeenkomstig een door de Minister goedgekeurd verkavelingsplan. In deze wet zijn ook aanpassingen opgenomen van een aantal wetten, waaronder de Hinderwet. Staatsbesluit Planverordening 1973 Zie 3.3.4. Planwet (G.B. 1973 No. 89) Wet Wegenautoriteit Instelling van de Wegenautoriteit die het beheer voert van wegen en vaste oeververbindingen.
3.3.6. Kustgebied en Natuurbehoud Betrokken Ministeries en instanties: ATM / RGB / OW&V / LVV / LBB / SBB / CELOS / STINASU Natuurbeschermingswet 1954 De President kan ter bescherming en behoud van de in Suriname aanwezige natuurlijke rijkdommen bij besluit gronden en wateren behorende tot ’s Landsdomein als natuurreservaat aanwijzen. Om aangewezen te worden als natuurreservaat moet een gebied bescherming van overheidswege verdienen uit hoofde van afwisselend natuur- en landschapsschoon en/of door de aanwezigheid van in wetenschappelijk of cultureel opzicht belangrijke flora, fauna en geologische objecten. In de Jachtwet eveneens van 1954 zijn aparte voorzieningen getroffen ter bescherming van de fauna en tot regeling van de jacht. De eerste natuurreservaten zijn in 1966 ingesteld. Het algemeen beheer over de reservaten berust bij het Hoofd van ’s Landsbosbeheer (LBB). De afdeling Natuurbeheer heeft daarbij een essentiële rol en verantwoordelijke taken te vervullen. Er zijn thans 11 (elf) beschermde gebieden, met een totale oppervlakte van circa 800.000 hectare. Het Centraal Suriname Natuurreservaat (CSNR) dat in 1998 is ingesteld is gevormd door drie bestaande natuurreservaten met elkaar te verbinden, te weten Raleighvallen, Tafelberg en Eilerts de Haan natuurreservaat. Samen met de daar tussenliggende gebieden beslaat het Centraal Suriname Natuurreservaat een oppervlakte van 1.592.000 hectare; dat is 9,7% van het landoppervlak van Suriname. Het CSNR staat op de Wereld Erfgoed Lijst, de lijst waarop bezittingen voorkomen die mondiaal van buitengewone waarde zijn en deel uitmaken van het culturele en natuurlijk erfgoed van een natie. Het algemeen beheer over de natuurreservaten berust bij het Hoofd van ’s Landsbosbeheer, die daartoe het advies inwint van de Natuurbeschermingscommissie. Deze commissie bestaat Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
41
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Wettelijk kader
uit minimaal zeven leden. Ambtshalve hebben als lid zitting: de Directeur Landbouw, het Hoofd ’s Landsbosbeheer, de Entomoloog bij het Landbouwproefstation en het Hoofd van de Geologisch Mijnbouwkundige Dienst. De overige leden, waarvan tenminste één Districtscommissaris is, worden benoemd en ontslagen door de President. De President wijst onder de leden de voorzitter en secretaris aan. Voor zover nodig wordt voor ieder reservaat een plaatselijke beheerder aangewezen. Het Hoofd van ’s Landsbosbeheer kan, op advies van de Natuurbeschermingscommissie een natuurreservaat geheel of gedeeltelijk voor het publiek sluiten. Het is verboden in een natuurreservaat: a. Met opzet of door onachtzaamheid schade toe te brengen aan de bodemgesteldheid, het natuurschoon, de fauna, de flora of handelingen te verrichten, waardoor afbreuk wordt gedaan aan de waarde van het reservaat als zodanig; b. Te kamperen, vuur te maken, hout te kappen of houtskool te branden, tenzij met een daartoe door het Hoofd ’s Landsbosbeheer verkregen schriftelijke toestemming en met inachtneming van de daarin gestelde voorwaarden; c. Te jagen, te vissen en bij zich te hebben, zonder vergunning van het Hoofd van ’s Lands Bosbeheer een hond, een vuurwapen of enig jacht- of vangmiddel. Het Hoofd ’s Landsbosbeheer kan aan personen speciale vergunning verlenen of opdracht geven handelingen te verrichten ten behoeve van wetenschappelijke, opvoedkundige, culturele of andere doeleinden. De verbodsbepalingen zijn niet van toepassing op deze personen. Het Hoofd van ’s Landsbosbeheer kan schriftelijk vergunning verlenen aan bepaalde personen om in overeenstemming met een door hem goedgekeurd plan in een niet afgesloten gedeelte van het natuurreservaat een bedrijf uit te oefenen, of aan de uitoefening van een bedrijf te werken, onder uitdrukkelijk voorbehoud, dat door deze personen of bedrijven generlei schade of afbreuk wordt gedaan aan het reservaat als zodanig. Het Hoofd ’s Landsbosbeheer kan schriftelijk vergunning verlenen aan bepaalde personen, om onder door hem gestelde voorwaarden in bepaalde door hem aangewezen gedeelten van natuurreservaten bos- en bijproducten in te zamelen, vee te weiden, dan wel visserij uit te oefenen. De in of krachtens deze wet strafbaar gestelde feiten worden beschouwd als overtredingen. Met het opsporen van strafbare feiten zijn belast aangewezen personen volgens het Wetboek van Strafvordering of de daartoe door het Hoofd van ’s Landsbosbeheer aan te wijzen personen die daartoe beëdigd zijn. Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
42
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Wettelijk kader
Natuurbeschermingsbesluiten Natuurreservaat Coppename monding 1966 Natuurreservaat Wia Wia 1966 Natuurreservaat Galibi 1969 Natuurreservaat Hertenrits 1972 Deze natuurreservaten zijn aangewezen ter uitvoering van de Natuurbeschermingswet. Voor elk reservaat wordt de begrenzing aangegeven. Bepaald is dat voor zover de aangegeven gebieden in allodiale eigendom en erfelijk bezit, in erfpacht, in huur, in gebruik, in vergunning of in concessie uitgegeven percelen gelegen zijn, uit kracht daarvan verkregen rechten worden geëerbiedigd. Deze landsbesluiten laten door de staat aangewezen instanties toe om – met inachtneming van de Natuurbeschermingswet - in de aangewezen natuurreservaten exploratiewerkzaamheden te doen verrichten naar de mogelijkheden tot benutting van natuurlijke hulpbronnen. Multiple-Use Management Areas (MUMA’s) Bigi Pan MUMA 1987 Noord Coronie MUMA 2002 Noord Saramacca MUMA 2002 Noord Commewijne/Marowijne MUMA 2002 Naast de natuurreservaten zijn er specifieke managementgebieden ingesteld, de Multiple-Use Management Areas (MUMA’s). In deze MUMA’s moet door het voeren van een rationeel beheer over de daarin voorkomende kwetsbare ecosystemen de natuurlijke productiviteit op langere termijn behouden blijven. Belangrijk is ook de bescherming van de uitgestrekte mangrovebossen die de functie van natuurlijke zeewering hebben. De MUMA’s kunnen worden gezien als voorloper op de instelling van het bijzonder beheersgebied - de estuariene kuststrook. Het algemene beheer van MUMA’s berust net als bij de natuurreservaten, bij het Hoofd van de Dienst ’s Landsbosbeheer. In 1987 werd het Bigi Pan gebied tot MUMA verheven. Daarna werden in 2002 nog drie kustgebieden als MUMA ingesteld: Noord Coronie MUMA, Noord Saramacca MUMA en Noord Commewijne/Marowijne MUMA. Voor elke MUMA zijn de grenzen aangegeven en is een kaart toegevoegd welke een geïntegreerd deel is van de beschikking. Ook de overwegingen voor het instellen van de betreffende MUMA en de redenen voor bescherming tegen toenemende bedreigingen worden aangegeven. Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
43
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Wettelijk kader
Naast het feit dat de kuststrook uitgestrekte mangrovebossen herbergt die van groot belang zijn als natuurlijke zeewering, zijn belangrijke redenen voor de instelling als MUMA, dat het gebied: a. Van belang is voor de zwamp- en pannenvisserij, vanwege het feit dat bepaalde zeevissoorten en zeegarnalen soorten hun larvale stadia in het estuariene gebied doorbrengen; b. Vis en garnalen voortbrengt welke deels worden uitgevoerd en deels worden aangewend voor de lokale consumptie; c. Bijzonder vogelrijk is en het van internationale betekenis is in verband met de bescherming van onder meer trekvogels; d. Mogelijkheden biedt voor de bijenteelt; e. Van belang is voor de openluchtrecreatie en het natuurtoerisme. Als bedreigingen worden onder meer gezien: a. Het toenemend aantal illegale occupaties, waardoor de visgronden worden verkleind; b. Het onttrekken van zoetwater aan het gebied, waardoor het zoutgehalte van het zwampwater stijgt en er een toenemende verzilting optreedt; c. Het onjuist gebruik van bestrijdingsmiddelen waar uiteindelijk vissen, vogels en mensen de dupe van worden en er economisch nadeel ontstaat omdat garnalen, vis, gevogelte en wild ongeschikt worden voor lokale consumptie en export. Beschikking Richtlijnen Gronduitgifte Estuariene Beheersgebieden 2005 Zie 3.3.4.
3.3.7. Bosbeheer en Natuurbehoud Betrokken Ministeries en instanties: ATM / HI / RGB / LBB / SBB / CELOS /STINASU / NIMOS Balata Wet 1914 Voorschriften voor uitgifte van concessies voor balatawinning. Vuurwapenwet 1930 Openbare ambtenaren en beambten kunnen krachtens besluit van de President gemachtigd worden tot het voorhanden hebben van een vuurwapen. In de schriftelijke machtiging zijn bepalingen en voorwaarden opgenomen. Deze bevoegdheid kan ook gelden voor publiekrechtelijke organen. De machtiging wordt verstrekt voor zover enig redelijk belang dat vereist. Het kan tot bepaalde tijden en plaatsen worden beperkt en is strikt persoonlijk. Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
44
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Wettelijk kader
Aan boswachters en jachtopzieners in dienst van ’s Landsbosbeheer kan een dergelijke machtiging worden vertrekt. Volgens de toewijzigingsbeschikking die bij deze machtiging hoort, wordt een vuurwapen vergunning (beschikking) ingetrokken bij gebruik van het vuurwapen voor: andere doeleinden dan waarvoor het aangevraagd en bestemd is; overtreding van de vuurwapenwet of de jachtwet; het plegen van enig misdrijf met dat wapen door de houder of door een ander die met toestemming of door onzorgvuldigheid van de houder - het wapen onder zich heeft verkregen. Bruynzeel wet 1947 Verkrijging van een concessie door Bruynzeel Suriname Houtmaatschappij. Jachtwet 1954 Deze wet bevat voorzieningen ter bescherming van de fauna en ter regeling van de jacht. Beschermde diersoorten zijn: alle soorten zoogdieren, vogels en zeeschildpadden en andere bij Staatsbesluit aan te wijzen diersoorten, welke behoren tot een in het wild levende soort. Uitzonderingen hierop zijn: bij Staatsbesluit als jachtwild aangewezen soorten zoogdieren, vogels en zeeschildpadden, en andere diersoorten, kooidiersoorten, overwegend schadelijke diersoorten voor landbouw, jacht of visserij. Het is verboden beschermde dieren te vangen, te doden, pogen te vangen, onder zich te hebben, dood of levend ten verkoop of ter aflevering voor handen te hebben, te koop aan te bieden, te verkopen, te kopen, te verhandelen, ten geschenke te geven, af te leveren, te vervoeren, in te voeren, of uit te voeren. Natuurbeschermingswet 1954 Zie 3.3.6. Natuurbeschermingsbesluiten Suriname is toegetreden tot verschillende internationale conventies die handelen over behoud van de natuurlijke omgeving en het cultureel erfgoed. Dit onderschrijft de ernst van de Regering voor het geven van inhoud aan het behoud van onze natuur. De instelling van beschermde gebieden bevestigt dit. Er zijn 11 (elf) natuurreservaten ingesteld, met een totale oppervlakte van circa 800.000 hectare. Natuurreservaten Brinkheuvel, Raleighvallen, Tafelberg, Eilerts de Haan 1966 Met uitzondering van Brinkheuvel zijn de andere natuurreservaten deel geworden van het Centraal Suriname Natuurreservaat in 1998.
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
45
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Wettelijk kader
Centraal Suriname Reservaat Het in 1998 ingestelde Centraal Suriname Natuurreservaat werd gevormd door drie bestaande reservaten met elkaar te verbinden, te weten Raleighvallen, Tafelberg en Eilerts de Haan. Het Centraal Suriname Natuurreservaat heeft een oppervlakte van 1.592.000 hectare; dat is 9,7% van het landoppervlak van Suriname. Tot het CSNR horen de bovenloop van alle grote rivieren zoals de Coppenamerivier en de Lucierivier, de Oostrivier, de Zuidrivier, de Saramaccarivier, de Tapanahony rivier en de Gran Rio rivier. In 2000 werd het CSNR bijgeschreven op de UNESCO Wereld Erfgoed lijst vanwege de grootte van het gebied, de ongereptheid en de zeer bijzondere en grote verscheidenheid van de biodiversiteit van dit gebied. Veel van de plant-en diersoorten zijn endemisch en worden wereldwijd met uitsterven bedreigd. Sipaliwini Natuurreservaat 1972 Dit natuurreservaat beslaat een gebied aan de Zuidgrens van Suriname; de begrenzing is aangegeven. Natuurreservaten Peruvia, Wanekreek, Boven Coesewijne en Copi 1986 Instelling van de natuurreservaten tot bescherming en behoud van de aanwezige natuurlijke rijkdommen; de grenzen zijn omschreven en op bijbehorende kaarten aangegeven. Wet Bosbeheer 1992 De Wet Bosbeheer geeft richtlijnen voor bosbeheer, exploitatie en gerelateerde activiteiten in de sector. Deze richtlijnen moeten duurzaam gebruik van het bos garanderen. Bos wordt in de wet als volgt omschreven: alle grond, begroeid met bomen, struiken en andere vegetatie, die geschikt is voor de houtwinning en/of inzameling van bosbijproducten en/of dienstig is voor de bescherming van de bodem, de handhaving van de stabiliteit van het leefmilieu of de recreatie, met inbegrip van alle grond die herbebost is of die naar het oordeel van de Minister in de toekomst aan de verwezenlijking van deze doeleinden dienstbaar kan worden gemaakt. Het bosbeheer omvat alle werkzaamheden ten behoeve van het voortbrengen en exploiteren van hout en/of bosbijproducten en het veilig stellen van de overige functies van het bos alsmede de primaire houtverwerkingssector. Bosbeheer is gericht op een rationeel gebruik van het bos als zelf regenereerbare natuurlijke hulpbron en moet leiden tot: a. Behoud van de stabiliserende invloed van het bos op het natuurlijk milieu, in het bijzonder de bodem, het water, de flora en de fauna, zodat deze niet wordt aangetast en zodoende de fundamentele natuurlijke vereisten voor het behoud van de leefbaarheid van Suriname veilig gesteld wordt. b. Behalen van optimale voordelen uit de bosexploitatie nationaal economisch bezien, in het bijzonder met het oog op de gewenste differentiatie van de industrie, de vergroting van de werkgelegenheid en de spreiding van de economische activiteit over het gehele land. Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
46
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Wettelijk kader
c. Behoud van de recreatieve en andere sociale functies van het bos en deze verder ontwikkelen. Voorts moeten er middelen zijn voor (i) een doelmatige organisatie van de met het bosbeheer belaste instantie(s), (ii) het verrichten van bosinventarisatie en bosonderzoek, (iii) het bevorderen van onderwijs, opleiding en voorlichting op het gebied van bosbouw en natuurbehoud, (iv) het verrichten van houttechnologisch en daarmee verband houdend marktonderzoek. In de wet zijn ook artikelen opgenomen met een indeling van het bos naar bestemming, bosexploratie en bosexploitatie, vergunningen en concessies, voorschriften over het toezicht, houttransport en houtindustrie en strafbepalingen. Ministeriële Beschikkingen 2000 Houtsoorten met marktwaarde Voorschriften voor vellen houtsoorten met marktwaarde. Incidentele houtwinning Vergunning voor incidentele houtwinning. Exploratievergunningen en concessies Vaststelling van de locatie en grootte van het gebied. Overdracht Exploratievergunningen en concessies Opgave van de locatie en grootte van het gebied. Bosbouwregisters Vastlegging van gegevens. Jachtbesluit 2002 Suriname is sinds 1981 lid van de CITES conventie. Daarin komen alleen diersoorten voor die momenteel bedreigd worden of waarvoor stringente regelingen nodig zijn om bedreigingen vanwege de internationale handel te voorkomen. In de bijlagen zijn opgenomen lijsten van (i) beschermde diersoorten, (ii) jachtwild, (iii) kooidiersoorten en (iv) overwegend schadelijke diersoorten.
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
47
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Wettelijk kader
3.3.8. Water als natuurlijke hulpbron 3.3.8.1. Waterschappen
Waterschapswet 1932 In de Waterschapswet G.B. 1932 no. 32, gewijzigd bij S.B. 2005 no. 28 zijn richtlijnen opgenomen voor het opzetten van Waterschappen en beheer van water. De meeste waterschappen zijn te vinden in het district Nickerie (in totaal 14). Waterschappen zijn decentrale openbare lichamen. Het doel van een waterschap is de waterstaatkundige verzorging van een bepaald gebied. Ten einde hun waterstaatkundige taken te kunnen vervullen, beschikken de Waterschappen over de volgende publiekrechtelijke bevoegdheden: Aanleggen, onderhouden en instandhouding van kunst- en andere werken en polders; Het opleggen van verplichtingen aan de belanghebbenden i.c. de bezitters van gronden binnen het waterschap Het doorvoeren van dwangmaatregelen.1 In april 2005 is de nieuwe Waterschapswet ingegaan. Hierdoor is een nieuwe situatie ontstaan rondom de organisatie van de watervoorziening in de rijstpolders van Nickerie. Niet alleen is de ruimte gecreëerd voor het heroprichten van inliggende waterschappen in de rijstgebieden, maar ook het MCP-Beheer kreeg een andere bestemming; die van een overliggend waterschap. Bestuursreglement Waterschap MCP Staatsbesluit no. 75 Het overliggend waterschap Multipurpose Corantijn Project (MCP), is opgericht per Staatsbesluit no. 75, welke in werking is getreden op 14 juni 2007. OW MCP is in de plaats gekomen van het MCP-Beheer, die in 1984 was opgericht maar in oktober 2006 werd opgeheven. De begrenzing van dit watergebied is als volgt: ten noorden de Nickerierivier en de monding van de Corantijnrivier, ten zuiden door de Nannikreek en het Suriname kanaal, ten westen de rechteroever van de Corantijnrivier, ten oosten de westelijke grens van het bedrijf, thans bekend als bedrijf Alibux, en de oostelijke grens van de Groot- en Klein Henarpolder. Tot dit waterschap behoren: a. alle inliggende waterschappen, alsmede de gronden, polders en andere terreinen gelegen binnen de grenzen van het waterschapsgebied. b. de bij beschikking van de minister, op voordracht van de minister van landbouw, veeteelt en visserij aan te wijzen aanvoer- en afvoerwegen niet liggend binnen het waterschapsgebied.
1
Bron: http://www.gov.sr/sr/ministerie-van-ro/over-ro/departementen/onderdirectoraten/od-districtsbestuuren-decentralisatie/waterschappen.aspx
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
48
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Wettelijk kader
3.3.8.2. Drinkwater/Grondwater
Waterleidingwet 1938 Waterboringen te Republiek en proef pompingen. Ter vernieuwing van het wetgevingskader voor de drinkwatervoorziening in Suriname zijn er in 2003, 3 wetsontwerpen voorbereid t.w.: Het wetsontwerp "Toezicht Drinkwaterkwaliteit", het wetsontwerp "Grondwaterwet", het wetsontwerp "Grondwaterbeschermingsgebieden". Deze wetten hebben betrekking op het garanderen van beschikbaarheid en de kwaliteit van het water. In het kader hiervan is er in december 2010 een werkgroep gevormd bestaande uit deskundigen van verschillende ministeries, SWM en beleidsmedewerkers van het Ministerie van NH.1 In deze wetten komt o.a. het volgende (al dan niet volledig) aan de orde: bescherming van de kwaliteit van oppervlaktewater; milieu overwegingen die van belang zijn voor de bescherming van de kwaliteit van het oppervlaktewater; voorschriften voor afvalwater; laboratorium capaciteiten; extractie van afval. Er is nog geen aandacht aan besteed aan de status, capaciteit en bevoegdheid voor het betrekken van een breder kader bij de bescherming van de watervoorraden.
3.3.9. Agrarisch gebied Betrokken Ministeries en instanties: HI / LVV / RGB / RO/VG / NIMOS / MAS Waterschapswet 1932 Zie 3.3.8. Agrarische Wet 1937 Zie 3.3.4. Planten beschermingswet 1965 De wet handelt over het voorkomen en de verspreiding en vestiging van exotische plantenziekten en plagen in Suriname. Alle invoer is verboden van planten, plantedelen, teelaarde en andere onbewerkte grond, materiaal gebruikt voor de verpakking van planten en plantedelen, reeds gebruikte ledige zakken voor baaltransport. De Minister kan onder door
1
Bron: http://www.gov.sr/sr/ministerie-van-nh/actueel/de-belangrijkheid-van-water-wordt-benadrukt.aspx
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
49
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Wettelijk kader
hem vast te stellen voorwaarden bij wijze van algemene vergunning de invoer toestaan van bepaalde zaden, vruchten of andere plantedelen en het pakmateriaal daarvan. Voor zover niet anders is bepaald, is het verbod niet van toepassing op handelszendingen van diepvriesfruit- en groenten en op zendingen die vergezeld gaan van een gezondheidsverklaring (fytosanitair certificaat) afgegeven door de bevoegde autoriteiten in het land van herkomst en in overeenstemming met de bepalingen van de Internationale Planten beschermingsconventie van 1951. Alle zendingen worden bij invoer gekeurd. Ter voorkoming en bestrijding van plantenziekten en -plagen kan bij Staatsbesluit een district of een gedeelte daarvan voor een bepaald termijn tot beschermd gebied worden verklaard voor de bij dat besluit aan te wijzen cultuurgewassen. Bij Staatsbesluit kan ook worden vastgesteld, welke wetenschappelijk beproefde en economisch verantwoorde maatregelen in aanmerking kunnen komen om in een beschermd gebied te worden toegepast bij de bestrijding van ziekten en plagen in een aangewezen cultuurgewas of bij de beperking van het gevaar voor de verspreiding van of de besmetting met zodanige ziekten en plagen, evenals de wijze waarop deze maatregelen behoren te worden uitgevoerd. Bestrijdingsmiddelenwet 1972 Deze wet regelt de handel in en het gebruik van bestrijdingsmiddelen. De Minister kan, in overeenstemming met de Minister van Volksgezondheid, bij in het Gouvernementsblad bekend te maken beschikking, deze wet ten aanzien van bepaalde bestrijdingsmiddelen of groepen van bestrijdingsmiddelen buiten toepassing verklaren. Bij een juist gebruik van de bestrijdingsmiddelen in overeenstemming met hun bestemming, mogen geen schadelijke neveneffecten optreden. Hiertoe worden gerekend schadelijke effecten voor de volksgezondheid, voor voedingsmiddelen, voor het productievermogen van de bodem, plant en dier en het in gevaar brengen van de veiligheid van de persoon die het middel toepast. Staatsbesluit Negatieve Lijst 2003 Lijst met beperkende bepalingen bij import en export van goederen. In de Wet Goederen Verkeer (Negatieve Lijst - WET van 8 juli 2003) is onder meer, opgenomen dat zaad en plantmateriaal vergunningsplichtig zijn en slechts kunnen worden geïmporteerd op advies van de afdeling Plantenbescherming en Kwaliteitskeuring van LVV. Pesticiden Staatsbesluit 2005 Bepalingen voor de verkoop, opslag, transport en gebruik van pesticiden. De afdeling bestrijdingsmiddelen van LVV geeft toestemming voor de import en er wordt samengewerkt Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
50
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Wettelijk kader
met HI. De negatieve lijst wordt steeds aangepast. LVV publiceert in voorkomende gevallen de bepalingen van conventies in de dagbladen en betrokkenen worden geïnformeerd. Hoewel er wel sancties kunnen worden toegepast blijkt het mechanisme in de praktijk niet altijd te werken Zaadwet 2005 Maatregelen ter verhoging van de kwaliteit van agrarische producten. Regels voor de productie, kwaliteit, certificering van zaad (zaaizaad en plantmateriaal) Zaadregelingenbesluit 2008 Staatsbesluit ter uitvoering van artikel 8 lid 2, art. 12 lid 6, art. 14 lid 3, en art. 15 van de Zaadwet Wet op import van vaccins 1915 Voorschriften voor import, verkoop en gebruik van vaccins en sera voor dieren. Wet bestrijding Dierziekten 1954 Voorschriften voor het voorkomen, de behandeling en het genezen van dierziekten. Visstand beschermingswet 1961 Het is verboden binnen Suriname anders dan met de hengel of met de handlijn te vissen, tenzij hiervoor een schriftelijke vergunning kan worden overgelegd. Ter bescherming van de visstand kan de Minister voor iedere vissoort afzonderlijk bepalen wat de aantallen zijn die gedurende de opengestelde periode mogen worden gevangen. Het is verboden vis beneden de vastgestelde maat te kopen, te verkopen of te leveren; eieren of nesten van vissoorten te vernielen, mee te nemen of te verkopen; vis gedurende de gesloten tijd te kopen, te verkopen of te vervoeren. Visstand beschermingsbesluit 1961 Vaststellen van het hengelseizoen en afmeting van de te vangen vissen ter bescherming van de visstand. Wet op de territoriale wateren 1978 De soevereiniteit van de Republiek Suriname strekt zich buiten het vaste land en de binnenwateren uit over de territoriale zee grenzend aan de kust, het luchtruim boven de territoriale zee en de bedding en de ondergrond van de territoriale zee. De economische zone is in de wet aangeduid. In deze zone oefent Suriname soevereine rechten uit over de exploratie, exploitatie, instandhouding en beheer van de natuurlijke rijkdommen, zowel levende als niet levende op de zeebedding en in de ondergrond en de daarboven gelegen
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
51
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Wettelijk kader
wateren. De bescherming van het zeemilieu, waaronder het treffen van maatregelen tegen vervuiling kan bij Staatsbesluit geregeld worden. Zeevisserij Wet 1980 De visserijzone omvat zowel de territoriale zee als de economische zone. De zeevisserij is het vissen in de visserijzone. Voorschriften ter bescherming en instandhouding van de visstand kunnen bij Staatsbesluit vastgesteld worden. Deze houden onder meer in: een verbod tot vissen op een bepaalde vis of vissoort, een verbod tot het vissen gedurende een bepaalde periode, een verbod tot het gebruiken van bepaalde vangmethoden of vistuigen, een verbod tot het vangen van vis beneden een bepaalde minimum maat, een verbod tot het vangen van vis op bepaalde visgronden, een verbod tot het vangen van vis boven een bepaalde maximum hoeveelheid, eventueel onderscheiden naar vis of vissoort. Uitvoeringsregelingen Zeevisserij Wet 1981 Uitvoeringsregelingen van enkele artikelen. Regeling Visinspectie 2002 Regels voor handel in visproducten.
3.3.10. Mijnbouw Betrokken Ministereis en instanties: ATM / NH / NIMOS / STAATSOLIE / SWM Concessieverordening 1907 Voorschriften voor het uitgeven van concessies. Bauxietwet 1919 Wetgeving voor de mijnbouwsector. Waterschapswet 1932 Zie 3.3.8. Waterleidingwet 1938 Zie 3.3.8.2.
Boorwet 1952 Voorschriften voor booractiviteiten. Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
52
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Wettelijk kader
Brokopondo Overeenkomst 1958 Overeenkomst voor de bouw van een stuwdam in de Suriname rivier. Staatsbesluit Decreet E8B 1981 Voorschriften voor onderzoek en exploitatie van koolwaterstoffen door Staatsolie. Decreet Mijnbouw 1986 Alle delfstoffen in en op de grond worden geacht te zijn afgescheiden van de eigendom van de grond. Alle delfstoffen binnen het grondgebied van de Staat Suriname, waaronder mede begrepen de territoriale zee, haar bodem en ondergrond zoals omschreven in de Wet van 14 april 1978 (S.B. 1978 No. 26) behoren in eigendom toe aan de Staat. Het nationale mijnbouwbeleid is voorbehouden aan de Regering. De bescherming van het zeemilieu, waaronder het treffen van maatregelen tegen vervuiling kan bij Staatsbesluit geregeld worden. Alle mijnbouwwerkzaamheden zullen worden uitgevoerd op de meest efficiënte wijze, rekening houdende met het hogere belang van de natie en met inachtneming van de modernste internationale technieken en de in de mijnbouwindustrie algemeen gebruikelijke methoden en de algemeen geldende stilzwijgende bedingen, voorts op vakkundige wijze gebruikmakende van geavanceerde technologie en doelmatig materieel met inachtneming van geldende normen op het gebied van veiligheid en gezondheid van personeel in het bijzonder en van de gemeenschap in het algemeen alsmede van normen ter bescherming van ecosystemen. Petroleumwet 1990 In deze wet zijn voorschriften opgenomen voor de exploratie en de exploitatie van koolwaterstoffen, waaronder aardgas, petroleum en ruwe olie. Voor de verkenning, exploratie en exploitatie van koolwaterstoffen is het "Decreet Mijnbouw" voor zover in deze wet daar niet van is afgeweken, van toepassing. Met inachtneming van het bepaalde in het "Decreet Mijnbouw" en in deze wet, zijn Staatsondernemingen gerechtigd om, na goedkeuring van de Minister, met derden petroleumovereenkomsten aan te gaan. De Minister verleent geen goedkeuring, anders dan daartoe toestemming te hebben verkregen van de Regering Petroleumwerkzaamheden zullen op zodanige wijze worden uitgevoerd, dat nadelige gevolgen voor het milieu en voor de natuurlijke hulpbronnen worden voorkomen. Staatsbesluiten 2000 Besluiten voor Onshore en Offshore gebieden ter uitvoering van Decreet Mijnbouw en Petroleumwet. Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
53
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
3.3.11.
Wettelijk kader
Industrieel gebied
Betrokken Ministeries en instanties: HI / TCT / MAS Politiestrafwet 1915 Zie 3.3.5. Hinderwet 1930 Zie3.3.5. Decreet Havenwezen 1981 Hierin zijn opgenomen voorschriften die gelden voor de haven. Artikelen die inhouden het verbod op het storten van afval, lozen van olie, met olie verontreinigd water en materialen in open wateren. Decreet Vergunning Beroepen en Bedrijven 1981 Er is een vergunning nodig voor het vestigen van bedrijven; in het decreet zijn voorschriften opgenomen waaraan men zich moet houden bij het vestigen van bedrijven Wet Maritieme Autoriteit Suriname 1998 De MAS is bij wet ingesteld; de bevoegdheden zijn in de wet vastgelegd.
3.4. Conclusie en aanbeveling 3.4.1. Conclusies De wetgeving voor natuurbeheer is gefragmenteerd is en de verantwoordelijkheid is verspreid en niet altijd duidelijk en er komen overlappingen voor. De wetgeving is vrij omvangrijk, maar nog niet compleet, en er is geen zicht op uitvoeringshandelingen per ministerie De bestaande wetten vormen wel een goede basis om te komen tot een goed raamwerk voor het wettelijk kader.
3.4.2. Aanbevelingen Bestaande wetgeving Het is aan te bevelen de bestaande wetten met bijbehorende richtlijnen aan een kritisch beschouwing te onderwerpen en waar nodig aan te passen en/of aan te vullen. Eventuele Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
54
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Wettelijk kader
richtlijnen die een aantal jaren in de praktijk hebben gefunctioneerd en om verschillende redenen aan bijstelling toe zijn moeten getoetst worden aan ontwikkelingen in de publieke opinie en aan het juridisch en beheerskader. Voor iedere wet zal verder moeten worden aangegeven welke ministeries en organisaties de verantwoordelijkheid dragen voor de uitvoering van een bepaalde wet of aspecten daarvan. Dit moet in nauw overleg geschieden met de functionarissen en instanties die verantwoordelijk zijn voor de implementatie van de diverse aspecten van specifieke wetten. Het doel moet niet zijn om alle overlappingen betreffende o.a. de uitvoering en verantwoordelijkheid door de wetten opgelegd weg te werken, maar om efficiëntie van de administratie te bewerkstelligen en duplicering tot een minimum te beperken. Een diepgaandere studie over de reikwijdte van de wetten en een analyse van verantwoordelijkheden zou een goede basis kunnen zijn hiervoor. Een geïntegreerde aanpak moet voorkómen dat de wetgeving inzake biodiversiteit sectoraal wordt vastgelegd. De optie voor een aparte raamwet in relatie tot biodiversiteit moet in overweging genomen worden. Internationale verdragen Een assessment van de relatie tussen de nationale wetgeving en internationale verdragen zal moeten uitwijzen of er essentiële wetten ontbreken in onze nationale wetgeving, die moeten worden bijgevoegd om te voldoen aan de verplichtingen die bij ondertekening en ratificatie van international verdragen zijn aangegaan. Deze zullen vervolgens geformuleerd en toegevoegd moeten worden waardoor Suriname aan haar verplichting kan voldoen.
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
55
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Institutioneel kader
4. Het Institutioneel Kader Institutionele ontwikkeling is van essentieel belang voor de ontwikkeling van elke sector. Het is belangrijk te weten welke soorten en welke combinaties van instituten het meest geschikt zijn voor de verschillende taken. Bepaling van strategieën voor de ondersteuning van instanties en instituten, en het kiezen van methoden om middelen te mobiliseren en managen, zijn beide nodig voor het creëren en versterken van institutionele en menselijke capaciteit. Gezien de voornemens van de regering voor het onderbrengen van het onderdirectoraat milieu en het NIMOS bij het Kabinet van de President, zal t.z.t. als de nieuwe structuren inwerking zijn paragraaf 4.1. en 4.2. worden geactualiseerd. Omdat het nog niet bekend is wanneer dit voornemen daadwerkelijk gestalte zal krijgen, wordt het institutioneel kader beschreven zoals het nu van kracht is. Dit hoofdstuk gaat in op het institutioneel kader voor natuur management: paragraaf 4.1 beschrijft het huidig kader, paragraaf 4.2 specificeert het overheidskader, paragraaf 4.3 gaat wat nader in op de NGO’s en instituten en paragraaf 4.4 gaat in op het coördinatie mechanisme waarbij het bestaand raamwerk wordt beschreven en suggesties worden aangedragen voor versterking.
4.1. Huidig institutioneel kader Het huidig institutioneel kader wordt gevormd door de volgende Ministeries (en onder hen ressorterende instituten) en NGO’s: Het ministerie van Arbeid, Technologie en Milieu (ATM). Instituten: De Nationale Milieuraad, het NIMOS, de Nationale Biodiversiteit Commissie, de National Focal Points, de Rio Steering Commissies. Het Ministerie van Regionale Ontwikkeling, Grond en Bosbeheer (RGB). Instituten: LBB, Natuurbeheer, de Natuurbeschermingscommissie, Stichting Bosbeheer en Bostoezicht en STINASU. Het ministerie van LVV. Instituten: de onderdrirectoraten van LVV; visserij, dienst landbouw, veeteelt, agrarische planning en ontwikkeling, landbouwkundig onderzoek, afzet en verwerking. Het ministerie van onderwijs. Instituten: De Anton de Kom Universiteit van Suriname, het NATIN, het IOL, CELOS.
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
56
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Institutioneel kader
NGO’s: Suriname Conservation Foundation, Conservation International Suriname, WWF Guianas, Amazon Conservation Team Suriname, Tropenbos International Suriname, Vereniging van Inheemse Dorpshoofden in Suriname, Marronorganisaties.
Een review van het huidig institutioneel kader voor natuur management toont aan dat er momenteel sprake is van een sectorale aanpak. De Ministeries van ATM en RGB vervullen de sleutelrol op het gebied van beleid, beheer en behoud van de natuurlijke omgeving, maar vrijwel alle andere ministeries hebben verplichtingen en verantwoordelijkheden op deze gebieden. Ook de uitvoerende taken zijn ondergebracht bij verschillende ministeries, afdelingen en instituten. De ministeries van ATM en RGB hebben in hun organisatiestructuur afdelingen en commissies die milieugerelateerde taken hebben. Daarnaast zijn er overheidsinstanties en nietgouvernementele organisaties die gerelateerd zijn aan het milieu.
4.2. Overheidskader - Ministeries Departementen voor natuurbeheer en natuurbehoud zijn door de overheid in de vorige eeuw opgezet en ontwikkeld binnen de Dienst ’s Lands Bosbeheer en de afdeling Natuurbeheer. LBB is in de loop van de tijd ondergebracht bij verschillende ministeries, en viel vanaf het eind van de jaren negentig tot 2005 onder het Ministerie van Natuurlijke Hulpbronnen. Na de instelling van het Ministerie van Ruimtelijke Ordening, Grond- en Bosbeheer kwam LBB onder dit Ministerie te vallen. Bij de Regeringswisseling van 2000 werden aan de portefeuille van het Ministerie van Arbeid toegevoegd Technologische Ontwikkeling en Milieu. In de context van dit hoofdstuk zijn de meest relevante taken met betrekking tot het beleid, het wettelijk kader en het institutioneel kader als volgt: a. Het coördineren van de voorbereiding van het Milieubeleid en het monitoren van de uitvoering hiervan, het één en ander in samenwerking met de daarvoor in aanmerking komende Ministeries en relevante organisaties en instituten binnen de private sector; b. Het bevorderen van de totstandbrenging van een nationale milieuwetgeving; het één en ander in samenwerking met de daarvoor in aanmerking komende andere Ministeries, organisaties en instituten; c. Het ontwikkelen van samenwerkingsmechanismen en netwerken (partnership) teneinde de nationale en internationale milieutaken op efficiënte en effectieve wijze te kunnen uitvoeren.
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
57
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Institutioneel kader
Ministerie van ATM De taakstelling van het ministerie van ATM werd in 2000 uitgebreid met milieuaangelegenheden waarna de sectie milieu daarmee werd belast. Het ministerie is verantwoordelijk voor de voorbereiding en monitoring van het milieubeleid en het tot stand brengen van het wettelijk kader en het ontwikkelen van samenwerkingsmechanismen en netwerken. Het ministerie is ook het nationaal aanspreekpunt voor een aantal internationale conventies, waaronder de Rio Conventies. In opdracht van ATM zijn thematische evaluaties uitgevoerd naar de aanpak en vorderingen van de aangegane verplichtingen. Tevens werd een onderzoek gedaan naar de beschikbare capaciteit op individueel, institutioneel en beleidsniveau, waarbij zowel kwantitatieve als kwalitatieve aspecten in beschouwing werden genomen. Ministerie van RGB Tot de taken van het ministerie van RGB (LBB en SBB) behoren hoofdzakelijk exploitatie en beheer van de hulpbron bos, de flora en de fauna, een verantwoord natuurbeheer en natuurbescherming en controle op de naleving van regels en voorschriften met betrekking tot de productie van hout en houtproducten, bosbijproducten, de flora en fauna. LBB is het nationale aanspreekpunt voor de CITES en RAMSAR conventies. Tabel 4 geeft een overzicht van de Ministeries en hun afdelingen die betrokken zijn bij het beheer en behoud van de natuurlijke omgeving, terwijl Bijlage 2 een uitgebreider overzicht geeft waarin ook zijn opgenomen: de taken verband houdend met beheer en behoud van de natuurlijke omgeving, de nationale wetgeving gerelateerd aan beheer en behoud van de natuurlijke omgeving, de conceptwetten, de afdelingen en instituten belast met beheer van de natuurlijke omgeving en de relevante internationale verdragen.
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
58
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Institutioneel kader
Tabel 4 - Overheidsinstanties en instituten betrokken bij het beheer en behoud van de natuurlijke omgeving Ministerie van Arbeid, Technologische Ontwikkeling en Milieu Onderdirectoraat: Milieu Afdelingen: Juridische en internationale zaken: bureau en wetgeving Instituut: Nationaal Instituut voor Milieu en Ontwikkeling in Suriname Ministerie van Binnenlandse Zaken Onderdirectoraat: Juridische aangelegenheden en regelgeving Afdelingen: Milieubeheer Ministerie van Buitenlandse Zaken Onderdirectoraat: Afdelingen: Juridische Zaken en verdragen Ministerie van Defensie Onderdirectoraat: Personeel en algemene zaken Afdelingen: Juridische zaken, Nationaal leger Instituten: Nationaal Coördinatie Centrum voor Rampenbeheersing (NCCR) , Kustwacht Ministerie van Financiën Directoraat: Financiën Afdeling: Economische aangelegenheden, Juridische zaken Ministerie van Handel en Industrie Onderdirectoraat: Industrie Afdeling: Bedrijfsvergunningen, Juridische zaken Onderdirectoraat: Marktbeheersing Afdeling: Algemeen economisch beleid Instituut: Bureau of Standards Onderdirectoraat: Administratieve diensten Afdeling: Dienst invoer-, uitvoer en deviezencontrole Ministerie van Justitie en Politie Onderdirectoraat: Justitie Hoofdafdeling: Rechtsaangelegenheden Afdelingen: Bureau wetgeving, Bureau juridische adviezen, Bureau Intellectuele eigendom, Korps Politie Suriname Ministerie van Landbouw, Veeteelt en Visserij Onderdirectoraten: Dienst Landbouw: voorlichting en onderwijs, inputs en marketing, grondzaken, bijenteelt Veeteelt: veeteeltontwikkeling, economie en planning Visserij: kust en binnenwatervisserij, aquacultuur, statistiek en onderzoek Agrarische Planning en Ontwikkeling: waterbeheersing, milieu Landbouwkundig Onderzoek, Afzet en Verwerking: juridische zaken, agrohydrologie, bestrijdingsmiddelen, gewasonderzoek, gewasbescherming, plantenbescherming en kwaliteitskeuringen; zaadkwaliteitscontrole Afdelingen: Juridische- en buitenlandse zaken Ministerie van Natuurlijke Hulpbronnen Directoraten/Onderdirectoraten Directoraat Mijnbouw, Energie en Watervoorziening Onderdirectoraat Mijnbouw Afdelingen: Geologisch Mijnbouwkundige Dienst, Dienst watervoorziening, Dienst bureau voor waterkrachtwerken
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
59
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Institutioneel kader
Instituut: Bauxiet Instituut Suriname Bedrijf: Surinaamsche Waterleiding Mij N.V. Ministerie van Onderwijs en Volksontwikkeling Directoraten: Onderwijs, Cultuur Onderdirectoraat Ontwikkelingsdiensten: Curriculumontwikkeling, Onderzoek en Planning Instituten: Anton de Kom Universiteit van Suriname, Academie voor Hoger Kunst en Cultuur Onderwijs , Stichting Gebouwd Erfgoed, Surinaams Museum, CELOS Ministerie van Openbare Werken Directoraat Bouwkundige Werken: utiliteitsbouw, bouw en woning toezicht, onderhoud, vuilophaal en verwerkingsdienst Afdeling: Juridische Zaken, Planologische Dienst Directoraat Civieltechnische Werken: bruggen, wegen, verkeer, grondmechanisch laboratorium, waterkering, gemalen Afdeling: Waterloopkundige Dienst, Meteorlogische Dienst Ministerie van Planning en Ontwikkelingssamenwerking Onderdirectoraten: Projectevaluatie Macro & Sectorale Planning Afdeling: Ruimtelijke ordening en milieu Instituut: Stichting Planbureau Suriname Ministerie van Regionale Ontwikkeling Onderdirectoraat: Districtsbestuur Afdeling: Districtscommissariaten, afdeling Waterschappen Onderdirectoraat: Ontwikkeling binnenland en kustgebied Instituut: Bureau Decentralisatie Ministerie van Ruimtelijke Ordening, Grond- en Bosbeheer Afdelingen: Juridische zaken Grondbeheer, ruimtelijke ordening, bosbeheer Afdelingen: Dienst ’s Lands Bosbeheer Afdeling Natuurbeheer, Dienst der Domeinen, Grondinspectie, Kadaster, Dienst voor Geodesie, Taxatie Instituut, Centraal Bureau Luchtkartering, Dienst Bodemkartering Instituten: Stichting voor Bosbeheer en Bostoezicht (SBB) Surinam Coastal Protective Areas Management Stichting Natuurbehoud Suriname (STINASU) Stichting Jan Starke Opleidings en Ontspanningscentrum (JSOOC) Ministerie van Sociale Zaken en Volkshuisvesting Directoraat Sociale Zaken: Dienst wetenschappelijk Onderzoek en Planning Ministerie van Transport, Communicatie en Toerisme Afdelingen: Juridische zaken en onderzoek Onderdirectoraat: Toerisme Instituten: Stichting Toerisme Suriname Maritieme Autoriteit Suriname Ministerie van Volksgezondheid Bureau voor Openbare Gezondheidszorg Centraal Laboratorium
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
60
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Institutioneel kader
4.3. Instituten en niet-gouvernementele organisaties Er zijn diverse NGO’s die een bijdrage leveren op het gebied van milieu, natuurbeheer en biodiversiteit. Zij ondersteunen overheidsinstanties onder meer bij het uitvoeren van activiteiten, het doen van onderzoek en geven van technische en financiële bijstand. Vertegenwoordigers kunnen ook zitting hebben in commissies. Tabel 5 geeft een overzicht van de belangrijkste NGO’s en Instituten met een korte beschrijving van hun taak of rol. Tabel 5 - Belangrijkste NGO’s en Instituten op het gebied van beheer en behoud van de natuurlijke omgeving. Instituut/NGO
Taak/Rol
NIMOS – Nationaal Instituut voor Milieu en Ontwikkeling in Suriname
Het NIMOS, opgericht in 1998. Voorbereiden en implementeren van voorschriften voor de bescherming van het milieu en het coördineren en toezicht houden op de naleving van deze voorschriften. Ontwerpen van procedures en richtlijnen voor het uitvoeren van milieu effecten analyses. Een belangrijke taak is ook het verhogen van het milieubewustzijn. . In 1969 is de Stichting Natuurbehoud Suriname (STINASU) opgericht met het doel het verwezenlijken van de doelstellingen welke worden beoogd met de aanwijzing van natuurreservaten. Stinasu moet zich richten op het programmeren en leiden van het wetenschappelijk onderzoek in de reservaten, op toerisme in beschermde gebieden en natuureducatie op scholen en voor het algemeen publiek. Daarnaast moet STINASU medewerking verlenen bij de bevordering van bescherming van natuurobjecten. Behoud van de biodiversiteit van Suriname. Daar staat het Nationaal Herbarium van Suriname (NHS) voor. Middels onderzoek, middels het vaststellen van plantenmateriaal, het bijhouden van plantennamen en middels het bijdouden van een database met botanische gegevens.Momenteel bezit het NHS ruim 1500 dozen met monsters van meer dan 80% van alle in Suriname voorkomende plantensoorten. Hiernaast een houtcollectie van ruim achtduizend monsters, een alcoholcollectie van orchideeën, een collectie Fungi (paddestoelen) en Musci(mossen) en een bibliotheek van botanische boeken, tijdschriften, overdrukken en verslagen. Het NHS werd in 1947 opgericht als Bosch Beheer Suriname (BBS) en maakt sinds 1979 deel uit van Adekus aan de Leysweg. Bron: http://adekus.uvs.edu/ De hoofdtaak van de Nationale Zoölogische Collectie van Suriname is een referentiecollectie van de fauna van Suriname bijeen te brengen,
STINASU – Stichting natuurbehoud Suriname
Het Nationaal Herbarium (NHS) ADEKUS
Nationale Zoölogische Collectie ADEKUS
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
61
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
CELOS – Centrum voor Landbouwkundig Onderzoek in Suriname
NATIN- richting bosbouw productie
NATIN- richting bosbouw toerisme
Institutioneel kader
te conserveren en beschikbaar te stellen voor onderzoek en educatie. Met de collecties die het NZCS op dit moment beheert is zij de grootste en best beheerde zoölogische collectie van de CARICOM en in de Guyana’s. Hierom is zij genomineerd als de “Center of Excellence” voor dit gebied. De NZCS bestaat sinds 1982, maar is pas actief geworden met de aanstelling van een curator in 1987. Bron: http://adekus.uvs.edu/ Het Centrum voor Landbouwkundig Onderzoek in Suriname is een stichting, die werd opgericht in 1967. Het Celos heeft tot doel het bevorderen van toegepast wetenschappelijk onderzoek in de agrarische- en bosbouw sector in Suriname en de regio. Naast zijn eigen onderzoek stelt het Celos zijn diensten en faciliteiten ter beschikking van onderzoeksactiviteiten van wetenschappers en studenten van de Universiteit met name die van de Agrarische Produktie. Gebieden waarin het Celos activiteiten ontplooit zijn: Houttechnologie, Geografische Informatie Systemen (GIS-) en Remote Sensing technologie, Weefselkweek, Medicinale planten, Bosbouw, Bodemkunde en Visteelt en Aquacultuur. De student wordt opgeleid om binnen het gebied van bos, natuur en milieu deel uit te kunnen maken van het beroepskader. Enerzijds is hij bekend met het bos als ecosysteem en de natuurlijke omstandigheden die invloed hebben op de groei en ontwikkeling van het bos. Anderzijds kent hij methoden die gericht zijn op bosexploratie en bosexploitatie en systemen van duurzaam bosbeheer. Binnen dit beheer kan hij meewerken aan het planmatig managen van het bos waardoor het tropisch regenbos kan voortbestaan en de natuurlijke omgeving beschermd wordt. http://www.natin.sr/geschiedenis/richtingen/bosbouw-productie/ De student wordt opgeleid tot middenkader-functionaris die een leidinggevende functie kan vervullen in de natuur-, recreatie- en toerismesector. Toerisme is één van de grootste industrieën en snelst groeiende economische sectoren. Suriname heeft de toerist veel te bieden en de afgestudeerde kan over de Surinaamse samenleving en over het cultureel en natuurlijk erfgoed de nodige informatie verschaffen. Het organiseren en plannen van toeristische activiteiten en ressortmanagement nemen een belangrijke plaats in binnen het toeristisch gebeuren. Natuur/Ecotoerisme en met name Duurzaam Toerisme worden beschouwd als “tools” om het bos en het milieu te helpen beschermen en behouden. http://www.natin.sr/geschiedenis/richtingen/bosbouw-toerisme/
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
62
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
SCF - Suriname Conservation Foundation: CIS - Conservation International Suriname:
Institutioneel kader
Beheert het SCF Nationaal Milieu Fonds dat activiteiten financiert op het gebied van onderzoek, voorlichting, biodiversiteit en de beschermde natuurgebieden in Suriname. Ondersteunt activiteiten voor natuurbehoud, beheer en biodiversiteit.
WWF Guianas:
Houdt zich onder meer bezig met natuurbeheer, flora en fauna, bosbouw, verlagen van schadelijke effecten op het milieu.
ACT - Amazon Conservation Team Suriname
Actief in het leefgebied van traditionele leefgemeenschappen op het gebied van behoud van biodiversiteit, traditionele kennis en culturele waarden. “Protecting the Amazon through its indigenous peoples.” OIS, Organisatie van inheemsen in Suriname VIDS, Vereniging van Inheemse Dorpshoofden in Suriname. VSG Vereniging van Saramaccaanse Gezagsdragers (het Traditioneel gezag vallend onder het ministerie van RO)
Organisaties van inheemsen en marrons
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
63
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Institutioneel kader
4.4. Coördinatiemechanisme 4.4.1. Huidig raamwerk De uitgevoerde National Capacity Self Assessment geeft inzicht in de nationale capaciteit voor wat betreft de deskundigheid op de gebieden biodiversiteit, klimaatverandering en landdegradatie. Ook worden de prioriteiten aangegeven die op individueel, institutioneel en beleidsniveau kunnen bijdragen aan vergroten van de capaciteit. De analyse zorgde voor een beter bewustzijn en meer inzicht in een moderne benadering van natuurbeheer en duurzame ontwikkeling. De uitkomst bevestigt dat Suriname meerdere documenten op beleids- en onderzoeksgebied heeft, maar dat de uitvoering traag is of zelfs achterwege blijft. Er zijn capaciteitsbeperkingen om de noodzakelijke programma’s op te zetten en uit te voeren op het zeer breed en veelomvattend gebied van beheer en behoud van ons milieu, de natuurlijke rijkdommen en de biodiversiteit. Door de capaciteitsbeperkingen is het te meer van groot belang dat er een goede afstemming, coördinatie en samenwerking is tussen alle actoren die taken uitvoeren en verantwoordelijkheden hebben, zodat de beperkte menselijke en financiële hulpbronnen efficiënt en effectief aangewend worden. Hieronder volgt een beschrijving van het huidig coördinatie mechanisme. Ministerieel niveau Ministers vormen samen de Ministerraad die onder leiding staat van de Vice President. Het bureau van de Vice President is verantwoordelijk voor de algehele coördinatie van het overheidsbestuur. Presidentiële commissies zijn opgericht om een functionele invulling te geven aan zaken die van groot belang geacht worden voor de lange termijn ontwikkeling van Suriname. De presidentiële commissies bestaan uit experts met betrekking tot het onderwerp. Deze commissies staan in direct en continu contact met ministeries, relevante actoren en groeperingen. Hierdoor kan er vanuit verschillende invalshoeken, via de commissie, gerapporteerd worden aan de President. Het uiteindelijke doel van de commissies is om een adviesrapport aan de regering te presenteren hoe de sector georganiseerd moet worden teneinde de ontwikkelingsdoelstellingen te behalen. (Inter)departementale structuren zijn de bekende coördinatiemechanismen voor overleg en samenwerking tussen ministeries en hun afdelingen. Binnen de overheid zijn het departementale en interdepartementale commissies en werkgroepen, waarin ook Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
64
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Institutioneel kader
vertegenwoordigers uit de private sector kunnen zijn opgenomen. In het algemeen hebben deze een wettelijke basis en zijn de samenstelling en taken vastgelegd. De ministeries ATM en RGB hebben sleutelposities op het gebied van beleid, beheer en behoud van de natuurlijke omgeving en biodiversiteit. De taakstelling van ATM geeft aan dat het Directoraat Milieu van dit ministerie een coördinerende rol heeft voor beleidsaangelegenheden en wetgeving en op deze gebieden moet samenwerken met andere betrokken ministeries, organisaties en instituten. ATM moet samenwerkingsmechanismen (partnership) en netwerken ontwikkelen om de nationale en internationale milieutaken op efficiënte en effectieve wijze uit te voeren. Er is echter een gebrek aan kader met de noodzakelijke kennis. Instituten en niet-gouvernementele organisaties De instituten en niet-gouvernementele organisaties ondersteunen de Ministeries onder meer bij het uitvoeren van activiteiten, het doen van onderzoek en geven van technische en financiële bijstand. Vertegenwoordigers van deze organisaties kunnen ook zitting hebben in commissies. Commissies Commissies hebben in het algemeen weinig bevoegdheden. Zij kunnen wel een belangrijke bijdrage leveren aan het proces van samenwerking en integratie. Andere beperkende omstandigheden zijn dat bij de samenstelling meer gelet wordt op partijpolitieke voorkeuren, waardoor niet altijd de meest deskundige personen in commissies zitting hebben. Daarnaast krijgen sectorale belangen vaak prioriteit en het vergt het inzicht en tijd om resultaten te bereiken. Tenslotte speelt het tekort aan capaciteit een rol waardoor deskundigen in meerdere commissies zitting hebben. Natuurbeschermingscommissie: bij wet ingestelde adviescommissie voor zaken die betrekking hebben op de Natuurbeschermingswet en de Jachtwet. Steering Commissies: de drie Rio Conventies hebben elk een Steering Commissie die de nationale verplichtingen moet opvolgen. Door een goede samenwerking is het mogelijk om de gewenste efficiëntie te bereiken. Suriname Coastal Protecive Area Commission (LBB): commissie waarin de overheid en de private sector samenwerken om beleid uit te stippelen m.b.t. bescherming van kustgebieden. Commissies Waterschappen van de overheid: Commissies voor het beheer van de diverse waterschappen. De waterschapsbesturen zijn bevoegd op te treden als men zich niet wil houden aan wet en regelgeving vanuit de waterschapswet. Zij werken onafhankelijk en mogen boetes opleggen en politiehulp inroepen als burgers die gebruik maken of werkzaam zijn binnen een waterschap zich niet houden aan de regels. Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
65
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Institutioneel kader
4.4.2. Versterking van het institutioneel raamwerk Conclusie De bestaande sectorale aanpak heeft in de afgelopen jaren niet geleid tot de gewenste resultaten. Nationaal beheer en behoud van de natuurlijke omgeving kan niet worden benaderd als de optelling van een aantal activiteiten welke onafhankelijk van elkaar door afzonderlijke sectoren uitgevoerd worden. Nationaal milieubeleid vereist een multisectorale aanpak waarbij samenwerking en coördinatie essentieel zijn. Dit moet leiden tot integratie: het ontwikkelen van een eenheid, een samenhangend geheel, door het beter op elkaar afstemmen van sectorale beleidsvoornemens en programma’s. De uitgevoerde National Capacity Self Assessment in relatie - en beperkt tot de uitvoering van de drie Rio Conventies heeft inzicht gegeven in de nationale capaciteit aan deskundigheid op individueel, institutioneel en beleidsniveau. Verhogen van kennis en vaardigheden zal leiden tot een vergroot bewustzijn over de moderne benadering van natuurbeheer en duurzame ontwikkeling. Het ontwikkelen van een raamwerk voor een institutioneel kader voor het bereiken van de doelstellingen kan hierop worden gebaseerd. Aanbevelingen Omdat beheer en behoud van ons milieu, de natuurlijke rijkdommen en de biodiversiteit een zeer breed en veelomvattend gebied betreft, zal het altijd zo zijn dat verschillende actoren een inbreng hebben. Als we tegelijkertijd onze beperkte menselijke en financiële capaciteit beseffen, is het duidelijk dat we in dit ingewikkeld proces er alles aan moeten doen om tot een goede afstemming, coördinatie en samenwerking te geraken. ATM moet samenwerkingsmechanismen en netwerken ontwikkelen om de nationale en internationale milieutaken op efficiënte en effectieve wijze uit te voeren. Ook de afdelingen LBB / Natuurbeheer van het ministerie van RGB zal bij de uitvoering van de taken moeten samenwerken met andere ministeries, organisaties en instituten. Het ministerie van ATM zal over kader moeten beschikken met de noodzakelijke kennis om de gewenste samenwerking te realizeren. Het volgen van opleidingen op milieugebied moet bevorderd worden (bijv. door voorlichting) en de carriere mogelijkheden na afstuderen moeten duidelijk worden aangegeven om studenten te stimuleren voor deze opleidingen te kiezen. Bestaande overheidsinstanties en andere instituten moeten versterkt worden en overwogen moet worden om nieuwe instituten op te richten voor de gebieden delfstoffen, water, bos en
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
66
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Institutioneel kader
biodiversiteit. De taakgebieden, bevoegdheden en verantwoordelijkheden moeten duidelijker omschreven worden. Uitgangspunten voor een structurele aanpak Het huidig raamwerk op beleids en institutioneel niveau vormt het kader voor maatregelen om tot versterking te komen. Onze wetgeving is het wettelijk kader waarop dit gebaseerd is. Daarnaast moet voldaan worden aan de verplichtingen in de relevante internationale verdragen. De uitvoering zal geleid moeten worden en onder toezicht moeten staan van de ministeries van ATM en RGB. Uit onderzoek in het kader van het onderhavig project en bijdragen van Stakeholders in de diverse workshops en meetings, is duidelijk geworden dat een structurele aanpak in elk geval de volgende uitgangspunten moet bevatten:
Evaluatie: van taakgebieden, bevoegdheden en verantwoordelijkheden van ministeries. Coördinatie op beleidsniveau: ATM stelt in samenspraak met RGB uitgangspunten vast en daarna worden andere ministeries daarbij betrokken, evenals relevante NGO’s en maatschappelijke organisaties. Er zal een betere afstemming moeten komen tussen beleid, beheers- en uitvoeringsplannen. Coördinatie op operationeel niveau: RGB maakt een overzicht in overleg met ATM en milieu gerelateerde instanties, daarna worden coördinatiemechanismen bepaald. Communicatiemechanisme ontwikkelen voor overleg binnen ministeries, tussen ministeries, met instanties en internationale organisaties. Evaluatie en versterking Commissies: een lijst van alle bestaande commissies opstellen, werkzaamheden en de samenstelling nagaan, vaststellen of er nieuwe commissies moeten worden ingesteld, taken vastleggen en te benoemen personen identificeren. Ontwikkelen sterker management voor natuurlijke hulpbronnen en rijkdommen: bestaande richtlijnen voor beheer van biologische rijkdommen aanscherpen, ontwikkelen van beheersplannen en maatregelen treffen om deze in de praktijk te implementeren; beheerstructuur voor natuurreservaten en Mumas versterken. Coördinatie van bewustwordingsactiviteiten: samenhangend geheel van voorlichtingsprogramma’s voor overheidsmedewerkers van verschillende sectoren, de private sector en het algemeen publiek. Geïntegreerde ondersteuning voor milieu en biodiversiteit. Capaciteitsontwikkeling: er is een Capacity Development Action Plan ontwikkeld dat als uitgangspunt kan dienen. Het voorstel is dat ATM de algehele coördinatie krijgt en dat commissies belast worden met de dagelijkse coördinatie en de monitoring.
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
67
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Institutioneel kader
Versterken overheidsafdelingen, instanties en instituten: verbeteren van kennis en vaardigheden van het personeel, aantrekken gekwalificeerd personeel, ontwikkelen van vakopleidingen en trainingsprogramma’s. Ontwikkelen van hogere opleidingen en via goede voorlichting over de studie en de beroepsmogelijkheden na afstuderen studenten stimuleren om voor de natuurrichtingen te kiezen. Nieuwe instituten: overwegen om instituten op te richten voor de gebieden delfstoffen, water, bos en biodiversiteit.
De in paragraaf 3.3 geïdentificeerde domeinen voor het raamwerk van het wettelijk kader voor natuurbeheer, kunnen gebruikt worden als basis voor de overlegstructuur op beleids en operationeel niveau en kunnen richting geven aan het ontwerpen van een coördinatiemechanisme. Ook het ontwikkelen van een raamwerk voor het institutioneel kader voor het bereiken van de doelstellingen kan hierop worden gebaseerd. In tabel 6 op e volgene bladzijde zijn voor de diverse domeinen de belangrijkste stakeholders aangegeven.
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
68
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Institutioneel kader
Tabel 6 – Belangrijkste stakeholders naar domein Domein
x x
x
x
x x x
x
x x x
x
x
x x
x x
Industrie
x
Mijnbouw
Bosbeh./Nat/behoud
x
Agrarisch
Kust/Nat.behoud
Staatsolie SBB SGES STINASU SPS
UrbaneGeb.
NIMOS
x x x
Landgebruik
ATM BIZA BUZA DEF FIN HI J&P LVV NH MINOV OW&V PLOS RO RGB SOZAVO TCT VG ACT CELOS SCF MAS MI-GLIS
Traditioneel
Arbeid, Technologische Ontwikkeling en Milieu Binnenlandse Zaken Buitenlandse Zaken Defensie Financiën (Planning) Handel en Industrie Justitie en Politie Landbouw, Veeteelt en Visserij Natuurlijke Hulpbronnen Onderwijs en Volksontwikkeling Openbare Werken Planning en Ontw. Samenw.(nu: Fin. & Buza) Regionale Ontwikkeling Ruimtelijke Ordening, Grond- en Bosbeheer Sociale Zaken en Volkshuisvesting Transport, Communicatie en Toerisme Volksgezondheid Amazon Conservation Team Suriname Centrum voor Landbouwk. onderzoek Suriname Conservation Foundation Maritieme Autoriteit Suriname Management Instituut GLIS Nationaal Instituut voor Milieu en Ontwikkeling in Suriname Staatsolie Mij Suriname Stichting voor Bosbeheer en Bostoezicht Stichting Gebouwd Erfgoed Suriname Stichting Natuurbehoud Suriname Stichting Planbureau Suriname Surinaams Museum Surinaamse Waterleiding Mij
Histor./Cultl
Afkorting
Algemeen
Ministerie / Instantie
x
x
x
x x
x
x x
x x
x
x x
x x
x
x x
x x x x
x
x x x
x x
x
x
x x
x x x
x x
x x
x x x x
x
x
x
x x x
x
x
x x
x
x
x
x
x
x
x
x x x
x
x SWM
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
x
69
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Bijlagen
BIJLAGEN
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
70
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Bijlagen
Bijlage 1 – Wetten per domein Nr.
Domein
1
ALGEMEEN MINISTERIES / INSTANTIES ATM / BIZA / BUZA / J&P / MINOV / RGB / RO / NIMOS / SCF De Republiek Suriname is een Grondwet van de Republiek De natuurlijke hulpbronnen zijn eigendom democratische Staat gebaseerd van de Staat en moeten aangewend Suriname S.B. 1987 no. 116, op de soevereiniteit van het volk worden voor de economische, sociale en gewijzigd bij S.B. 1992 no. 38 en op eerbiediging en culturele ontwikkeling van Suriname. Er waarborging van fundamentele moeten daarbij condities gesteld worden rechten en vrijheden ter bescherming van de natuur en behoud van het ecologisch evenwicht. Het totaal der burgerlijke rechten Surinaams Burgerlijk Grond en onroerend goed dat onbeheerd die allen genieten die zich in Wetboek G.B. 1860 no. 4 en is of geen eigenaar heeft, is eigendom van Suriname bevinden volgende wijzigingen de Staat. Registratie van eigendomsrecht en rechten bij onteigening in algemeen belang.
1.1
1.2
1.3
Wet
Relatie tot natuurbeheer
Van toepassing op iedereen die zich aan enig strafbaar feit schuldig maakt Inrichting en bevoegdheden van de regionale organen
Wetboek van Strafrecht G.B. 1911 no. 1, gewijzigd bij S.B. 2002 no. 70 Wet Regionale Organen S.B. 1989 no. 44, gewijzigd bij S.B. 2000 no. 54
Feiten zijn strafbaar uit kracht van een daaraan voorafgegane wettelijke strafbepaling Voorzieningen voor de sociaaleconomische ontwikkeling van een district, waaronder het natuurlijk milieu en woon- en leefklimaat
1.5
Instelling Nationaal Instituut voor Milieu en Ontwikkeling in Suriname (NIMOS)
Resolutie oprichting NIMOS S.B. 1998 no. 82
Geven van adviezen aan de Regering over de daadwerkelijke uitvoering van het gehele milieubeleid en het voorbereiden en de controle op de uitvoering daarvan
1.6
Instelling Nationale Milieuraad
Presidentieel Besluit PB 017/97
Nationale Milieuraad ziet toe op bescherming van het milieu en aspecten van natuurbeheer en behoud
1.7
Regionale/ internationale samenwerking
Internationale/regionale verdragen en overeenkomsten waarbij Suriname partij is, onder meer:
Conventies op ecologisch gebied, biodiversiteit, natuurbeheer, milieuverontreiniging
1.4
- Wetland Convention (RAMSAR) - World Heritage Convention - Convention on Biological Diversity (CBD) - Amazon Cooperation Treaty Organization (ACTO)
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
71
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
2
Bijlagen
HISTORISCHE / CULTURELE KENNIS MINISTERIES / INSTANTIES MINOV / STICHTING GEBOUWD ERFGOED / SURINAAMS MUSEUM
2.1
Voorschriften voor bescherming van historische of culturele objecten
Wet Behoud voorwerpen met historische, culturele en wetenschappelijke waarde G.B. 1952 no. 14
Vergunning is vereist voor export van goederen en voorwerpen in Suriname in gebruik voor 1900; geldt eveneens voor mineralen, flora en fauna
2.2
Behoud van historische gebouwen en archeologische vondsten
Monumentenwet S.B. 2002 no. 72
Toestemming van de minister is vereist om voorwerpen van archeologische/historische waarde op te graven voor onderzoek of andere doeleinden
3
TRADITIONELE KENNIS MINISTERIES / INSTANTIES: ATM / HI / J & P / LBB / RO / RGB / VG / SCF / ACT / CELOS / SBB / ORGANISATIES INHEEMSEN EN MARRONS Er is geen nationale wetgeving voor toepassing, bescherming en behoud van traditionele kennis en genetische bronnen. Voorstel: instellen commissie om een protocol te ontwikkelen voor behoud van Traditionele kennis en Genetische bronnen en daaraan gerelateerde intellectueel eigendomsrechten.
4
LANDGEBRUIK
4.1
MINISTERIES / INSTANTIES RGB / LVV / OW&V / RO / MI-GLIS Onteigening van grond toestaan Onteigeningswet G.B. 1904 in het algemeen belang no. 37 en wijzigingen
4.2
Regelingen voor domeingrond
4.3
Bepalingen voor uitgifte van domeingrond
4.4
Bepalingen voor nationale en regionale planning
Staatsbesluit Planverordening G.B. 1973 no. 89
4.5
Alle grond, waarop niet door anderen recht van eigendom wordt bewezen, is domein van de Staat
Decreet L1 Decreet Beginselen Grondbeleid S.B. 1982 no. 10
Beginselen en regelingen van grondbeleid, de rechtstoestand van onbeheerde en kennelijk verlaten gronden worden bij afzonderlijk decreet vastgesteld
4.6
Regels voor de uitgifte van domeingrond
Decreet L2 Decreet uitgifte Domeingrond S.B. 1982 no. 11, gewijzigd bij S.B. 2003 no. 7
Regels om in aanmerking te kunnen komen voor domeingrond en aanvraagprocedures
Domeinwet G.B. 1904 no. 37, G.B. 1924 no. 47, G.B. 1935 no. 80 Agrarische Wet G.B. 1937 no. 53, gewijzigd bij S.B. 1986 no. 28
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
In geval van grondhuur kan de titel zoals aangegeven in de L-Decreten van toepassing zijn
Met de introductie van de Landhervormingswetgeving (L-Decreten) is een deel van deze wet komen te vervallen Een goede planning van landgebruik is noodzakelijk waarbij rekening gehouden wordt met duurzaam beheer en behoud van onze natuurlijke omgeving. Instelling van specifieke managementgebieden (MUMA’s)
72
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
4.7
Regelingen voor de wettelijke positie van grond uitgegeven voor 1 juli 1982
4.8
Bepalingen ten aanzien van illegale bezetting
4.9 4.10 4.11
Bijlagen
Decreet L3 Decreet rechtstoestand voor 1 juli 1982 uitgegeven gronden S.B. 1982 no. 12 Decreet L6 S.B. 1982 no. 19
Eigenaren met titel op domeingrond uitgegeven voor 1982 kunnen deze omzetten in titel op grond verkregen na 1982 Illegale bezetters van domeingrond kunnen ontruimd worden
Bepaling voor verkaveling
Decreet L8 S.B. 1982 no. 94
Voorschriften voor verkaveling van grond
Richtlijnen gronduitgifte Estuariene Beheersgebied Grondregistratie en Landinformatie Systeem
Ministeriële Beschikking S.B. 2005 no. 16 GLIS Wet S.B. 2009 no. 149
Mangrovebos voor kustbescherming Het systeem GLIS is een digitaal systeem dat ruimtelijke gegevens en andere relevante data koppelt aan een digitale kaart. Vervult onder meer de functie van het kadaster.
5
URBANE GEBIEDEN MINISTERIES / INSTANTIES OW&V / J&P / HI / RGB / PLANBUREAU
5.1
Voorschriften voor aanpak van afval
Politiestrafwet G.B. 1915 no. 77, gewijzigd bij S.B. 1990 no. 24
Storten van afval op openbare plaatsen, vervuilen van waterbronnen, etc. is strafbaar
5.2
Voor het oprichten van inrichtingen die gevaar, schade of hinder kunnen veroorzaken, is vergunning van de DistrictsCommissaris vereist Bouwvoorschriften
Hinderwet G.B. 1930 no. 64, gewijzigd bij S.B. 2001 no. 63
Verlenen van een vergunning in afwijking van de Hinderwet kan geschieden aan bedrijven die gevaar kunnen opleveren, schade of overlast veroorzaken door afval, chemicaliën en schadelijke gassen Bouwwerken moeten voldoen aan bestemmingsplannen Bouwwerken moeten voldoen aan bouwvoorschriften
5.3
Bouwwet G.B. 1956 no. 30, gewijzigd bij S.B. 2002 no. 72 Bouwbesluit G.B. 1956 no. 108, gewijzigd bij G.B. 1970 no. 67
5.4
Nadere vaststelling bouwvoorschriften
5.5
Planning van stadsontwikkeling
Stedebouwkundige Wet G.B. 1972 no. 96, gewijzigd bij S.B. 2002 no. 72
5.6
Bepalingen voor nationale en regionale planning
Staatsbesluit Planverordening G.B. 1973 no. 89
5.7
Regels voor beheer van wegen
Wet Wegenautoriteit S.B.
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
Bepalingen voor bebouwing, bestemming van grond en verkavelingen. Ingestelde stedelijke gebieden: Groot Paramaribo, Nickerie en Apura. Een goede planning van landgebruik is noodzakelijk waarbij rekening gehouden wordt met duurzaam beheer en behoud van onze natuurlijke omgeving. Instelling van specifieke managementgebieden (MUMA’s) Beheer van wegen en vaste oeververbindingen
73
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
6
6.1
6.2
6.2.1
Bijlagen
KUSTGEBIED/NATUUR BEHOUD MINISTERIES / INSTANTTIES RGB / OW&V / LVV / LBB / CELOS Richtlijnen voor het opzetten van Zie 8.1 waterschappen en beheer van water Natuurreservaten vastgesteld Natuurbeschermingswet G.B. door de President 1954 no. 26, gewijzigd bij S.B. 1992 no. 80 Natuurreservaat Natuurbeschermingsbesluit Coppenamemonding G.B. 1966 no. 59
Bescherming en behoud van onze natuurlijke hulpbronnen Instelling van het gebied als natuurreservaat
6.2.2
Natuurreservaat Wia Wia
Natuurbeschermingsbesluit G.B. 1966 no. 59
Instelling van het gebied als natuurreservaat
6.2.3
Natuurreservaat Galibi
6.2.4
Natuurreservaat Hertenrits
Natuurbeschermingsbesluit G.B. 1969 no. 47 Natuurbeschermingsbesluit G.B. 1972 no. 22
6.3
Multiple-Use Management Area (MUMA)
6.3.1
Bigi Pan MUMA
Instelling van het gebied als natuurreservaat Instelling van het gebied als natuurreservaat Beheer kwetsbare ecosystemen waarbij de natuurlijke productiviteit op lange termijn behouden blijft Mangrovebos voor kustbescherming
6.3.2
Noord Coronie MUMA
6.3.3
Noord Saramacca MUMA
Ministeriële Beschikking S.B. 2002 no. 88
Mangrovebos voor kustbescherming
6.3.4
Noord Commewijne/ Marowijne MUMA Richtlijnen gronduitgifte Estuariene Beheers gebied
Ministeriële Beschikking S.B. 2002 no. 94 Ministeriële Beschikking S.B. 2005 no. 16
Mangrovebos voor kustbescherming
6.4
7
7.1
Ministeriële Beschikking 1987 no. 4423/0880 Ministeriële Beschikking S.B. 2002 no. 87
Mangrovebos voor kustbescherming
Mangrovebos voor kustbescherming
BOSBEHEER/ NATUUR BEHOUD MINISTERIES / INSTANTIES: RGB / SBB / LBB / STINASU / NIMOS / HI / CELOS Voorschriften voor uitgifte van Balata Wet G.B. 1914 no. 51, concessies voor balatawinning gewijzigd bij G.B. 1955 no. 25
7.2
Bevoegdheid voor het bezitten van vuurwapens
Vuurwapenwet G.B. 1930 no.73, gewijzigd bij S.B. 1990 no. 1
Machtiging tot bezit aan bevoegde ambtenaren volgens opgenomen bepalingen en voorwaarden
7.3
Bruynzeelwet
7.4
Bescherming van fauna
7.5
Natuurreservaten vastgesteld door de President
Bruynzeelwet G.B. 1947 no.181 Jachtwet G.B. 1954 no.25, gewijzigd bij S.B. 1997 no. 33 Natuurbeschermingswet G.B. 1954 no. 26, gewijzigd bij S.B.
Regels voor de jacht; lijst van beschermde soorten Bescherming en behoud van onze natuurlijke rijkdommen
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
74
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Bijlagen
1992 no. 80 7.5.1
Natuurreservaten Brinkheuvel, Raleighvallen, Tafelberg, Eilerts de Haan
Natuurbeschermingsbesluit G.B. 1966 no. 59
Instelling van elk der gebieden als natuurreservaat
7.5.2
Sipaliwini Natuurreservaat
Natuurbeschermingsbesluit G.B. 1972 no. 25
Instelling als natuurreservaat
7.5.3
Natuurreservaten Peruvia, Wane Kreek, Boven Coesewijne en Copi
Natuurbeschermingsbesluit S.B. 1986 no. 52
Instelling van elk der gebieden als natuurreservaat
7.5.4
Centraal Suriname Natuurreservaat Framework voor activiteiten in de bossector om duurzaam gebruik te garanderen
Natuurbeschermingsbesluit S.B. 1998 no. 65 Wet Bosbeheer S.B. 1992 no. 80
Instelling van het gebied als natuurreservaat Het framework geeft richtlijnen voor bosbeheer, exploitatie en gerelateerde activiteiten in de sector (waaronder primaire verwerking en export)
7.7
Voorschriften voor vellen marktwaarde houtsoorten
Ministeriële Beschikking Houtsoorten met marktwaarde S.B. 2000 no. 42
Minimale stamomvang bij vellen is vastgesteld op 35 cm
7.8
Vergunning voor Incidentele houtwinning
De vergunning is alleen geldig in gebieden bestemd voor bosconversie
7.9
Exploratievergunningen en concessies
Ministeriële Beschikking incidentele houtwinning S.B. 2000 no. 45 Beschikking S.B. 2000 no. 47
7.10
Overdracht Exploratievergunningen en concessies
Beschikking S.B. 2000 no. 48
Opgaaf van de locatie en grootte van het gebied
7.11 7.12
Bosbouwregisters Bepalen van jachtseizoen
Beschikking S.B. 2000 no. 50 Jachtbesluit S.B. 2002 no. 116, gewijzigd bij S.B. 2009 no. 16
8
WATER ALS NATUURLIJKE HULPBRON
7.6
Vaststelling van de locatie en grootte van het gebied
Vaststellen van het jachtseizoen; lijst van soorten waarop gejaagd mag worden
MINISTERIES/INSTANTIES: RGB/LVV/NH 8.1.
Waterschappen en beheer van water
Waterschapswet G.B. 1932 no. 32, gewijzigd bij S.B. 2005 no. 28
Richtlijnen voor het opzetten van Waterschappen en beheer van water.
8.2
Bestuursreglement Waterschap MCP
Staatsbesluit no. 75
Oprichting van het overliggend waterschap Multipurpose Corantijn Project (MCP) en vaststelling van het Bestuursreglement
9
AGRARISCHE GEBIED MINISTERIES / INSTANTIES: LVV / RGB / HI / VG / CELOS / NIMOS / MAS
9.1 9.1.1
Landbouw Richtlijnen voor het opzetten van
Zie 8.1.1
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
75
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
9.1.2
waterschappen Bepalingen voor uitgifte van domeingrond
Bijlagen
Agrarische Wet G.B.1937 no. 53, gewijzigd bij S.B. 1986 no. 28 Plantenbeschermingswet G.B. 1965 no. 102, gewijzigd bij S.B. 1980 no. 116
Met de introductie van de L-Decreten is een groot deel van deze wet komen te vervallen Verbod op import van planten aangetast door een plantenziekte. Het is mogelijk om beschermde gebieden in te stellen.
9.1.3
Bepalingen voor het voorkomen van plantenziekten
9.1.4
Voorschriften voor de handel en het gebruik van pesticiden
Bestrijdingsmiddelenwet G.B. 1972 no. 151, gewijzigd bij S.B. 2005 no. 18
Regeling van de handel in en gebruik van bestrijdingsmiddelen
9.1.5
Watervoorziening voor rijstpolders in Nickerie.
Decreet Multi Purpose Corantijn Project S.B. 1984 no. 14
Heroprichting waterschappen in rijstgebieden en instelling MCP-beheer tot overliggend waterschap Heroprichting waterschappen in rijstgebieden en instelling MCP-beheer tot overliggend waterschap
9.1.6
Lijst met beperkende bepalingen bij import en export van goederen Bepalingen voor de verkoop, opslag, transport en gebruik van pesticiden Maatregelen ter verhoging van de kwaliteit van agrarische producten
Staatsbesluit Negatieve Lijst S.B. 2003 no. 74
Pesticiden en chemicaliën op de Negatieve Lijst van de FAO.
Pesticiden Staatsbesluit 2005 S.B. 2005 no. 21
Indeling van pesticiden naar toxiciteit, veiligheidsvoorschriften en veilig gebruik van pesticiden. Beschikbaarheid van kwalitatief goed zaaizaad; certificering van zaaizaad.
9.1.7
9.1.8
9.2
Veeteelt
9.2.1
Voorschriften voor import, verkoop en gebruik van vaccins en sera voor dieren Voorschriften voor het voorkomen, de behandeling en het genezen van dierziekten
9.2.2
Zaaizaad Wet S.B. 2005 no. 51
Wet op import van vaccins G.B. 1915 no. 72, gewijzigd bij S.B. 1986 no. 70 Wet bestrijding dierziekten G.B. 1954 no. 23, gewijzigd bij S.B. 1986 no. 70
Een vergunning is vereist voor de import, verkoop of gebruik van vaccins voor dieren Quarantaine van besmette dieren, begraven van dode dieren en voorschriften voor preventie en behandeling.
Visstandsbeschermingswet G.B. 1961 no. 44, gewijzigd bij S.B. 1981 no. 66 Visstandsbeschermingsbesluit G.B. 1961 no. 101
Verbod om te vissen zonder lijn en haak en om viseieren te vernietigen, mee te nemen of te verkopen Vaststellen hengelseizoen en afmeting vissen ter bescherming van het visstand
9.3 9.3.1
Visserij Voorschriften voor bescherming visstand
9.3.2
Bepalen visseizoen en afmeting vangbare vissen
9.3.3
Geldende bepalingen in onze territoriale wateren en de economische zone
Wet op de territoriale wateren S.B. 1978 no. 26
Suriname heeft soeverein gezag over het territoriaal gebied en de economische zone. Regels voor de bescherming van ons zeegebied kunnen bij wet vastgesteld worden.
9.3.4
Regels voor zeevisvangst
Zeevisserij Wet S.B. 1980 no. 144, gewijzigd bij S.B. 2001
Het territoriaal zeegebied en de economische zone is Suriname’s visserijzone. Regels voor de bescherming
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
76
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Bijlagen
no.120
en het behoud van ons visstand kunnen bij wet vastgesteld worden.
9.3.5
Uitvoeringsregelingen Zeevisserij Wet
Ministeriële Beschikking S.B. 1981 no. 64
Uitvoering van enkele artikelen
9.3.6
Regels voor handel in visproducten
Regeling Visinspectie S.B. 2002 no. 9
Verbod op de import van giftige of bedreigde vissoorten
10
MIJNBOUWGEBIED MINISTERIES / INSTANTIES NH / STAATSOLIE / SWM / NIMOS Voorschriften voor het uitgeven Concessieverordening van concessies G.B.1907 no.34, gewijzigd bij G.B. 1944 no. 129
10.1
10.2
Wetgeving voor de mijnbouwsector
Bauxietwet G.B. 1919 no. 76, gewijzigd bij S.B. 1980 no. 116 Waterschapswet G.B. 1932 no. 32, gewijzigd bij S.B. 2005 no. 28
Deze wet zal komen te vervallen als de nieuwe mijnbouwwet (in voorbereiding) in werking treedt Beheer van water
10.3
Richtlijnen voor het opzetten van waterschappen
10.4
Waterboringen te Republiek en proefpomping
Waterleidingwet G.B. 1938 no. 33
Verplichting tot aansluiting op het distributienet
10.5
Voorschriften voor booractiviteiten
Boorwet G.B. 1952 no. 93
10.6
Overeenkomst voor de bouw van een stuwdam in de Surinamerivier
Brokopondo-Overeenkomst G.B. 1958 no. 4
Vloeistoffen mogen niet in contact komen met elkaar en alle boorgaten moeten gedicht worden Opwekking van energie en bouw aluminiumfabriek te Paranam
10.7
Voorschriften voor onderzoek en exploitatie van koolwaterstoffen door Staatsolie Maatschappij Suriname N.V
Staatsbesluit, Decreet E8B S.B. 1981 no. 59
Vergunningsvoorschriften voor onderzoek en exploitatie van koolwaterstofvoorkomens. Opvolgen van de juiste methoden in het veld. Staatsolie is verantwoordelijk voor veilig lozen van water en afvalolie
10.8
Voorschriften voor de exploratie en ontginning van delfstoffen
Decreet Mijnbouw S.B. 1986 no. 28, gewijzigd bij S.B. 1997 no. 44
Gebruik van internationale technieken en methoden en huidige veiligheidsnormen en gezondheidsvoorschriften voor arbeiders en de bevolking. Rehabilitatie van het gebied en bescherming van het milieu
10.9
Voorschriften voor de exploratie en exploitatie van koolwaterstoffen Besluit Onshore, Wayambo Gebied
Petroleumwet 1990 S.B. 1991 no. 7, gewijzigd bij S.B. 2001 no. 58 Staatsbesluit S.B. 2000 no. 86
Bij het uitvoeren van activiteiten is het Decreet Mijnbouw van toepassing
Voorzieningen voor de contractor
Staatsbesluit S.B. 2000 no. 87
Overeenkomst betreffende exploratie,
10.10
10.11
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
Ter uitvoering van art. 65 lid 2 Decreet Mijnbouw en van art. 9 leden 2,5,6 en 7 Petroleumwet 1990
77
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Bijlagen
voor exploratie in het Wayambo gebied
ontwikkeling, productiedeling van petroleum voor onshore Suriname
10.12
Besluit Offshore, outboard Gebied
Staatsbesluit S.B. 2000 no. 88
10.13
Voorzieningen voor de contractor partijen
Staatsbesluit S.B. 2000 no.89
11
INDUSTRIEEL GEBIED
Ter uitvoering van art. 65 lid 2 Decreet Mijnbouw en van art.9 leden 2,5,6 en 7 Petroleumwet 1990 Overeenkomst betreffende exploratie, ontwikkeling, productiedeling van petroleum voor offshore Suriname, het Wayambo Gebied
MINISTERIES / ORGANISATIES HI / TCT / MAS 11.1
Voorschriften voor aanpak van afval
Politiestrafwet G.B. 1915 no. 77, gewijzigd bij S.B. 1990 no. 24
Storten van afval op openbare plaatsen, vervuilen van waterbronnen, etc. is strafbaar
11.2
Verlenen van een vergunning in afwijking van de Hinderwet
Hinderwet G.B. 1930 no. 64, gewijzigd bij S.B. 2001 no. 63
Speciale vergunning voor bedrijven die gevaar kunnen opleveren, schade of overlast veroorzaken door afval en schadelijke gassen
11.3
Voorschriften voor de haven
Decreet Havenwezen S.B. 1981 no. 86
Verbod op het storten van afval, lozen van olie, met olie verontreinigd water en materialen in openbare wateren
11.4
Voorschriften voor het vestigen van bedrijven
Decreet Vergunning Beroepen en bedrijven S.B. 1981 no. 145
Vergunning van het ministerie van Handel en Industrie is vereist voor de vestiging van geregistreerde bedrijven
11.5
Instellen van de Maritieme Autoriteit
Wet Maritieme Autoriteit Suriname S.B. 1998 no. 37
Bevoegdheden van de MAS
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
78
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Bijlagen
Bijlage 2 – Ministeries en hun taken m.b.t. het milieu Ministerie van Arbeid, Technologische Ontwikkeling en Milieu Taken verband houdend met beheer en behoud van de natuurlijke omgeving (S.B. 2002 No. 16) 1. Het coördineren van de voorbereiding van het Milieubeleid en het monitoren van de uitvoering hiervan, het één en ander in samenwerking met de daarvoor in aanmerking komende Ministeries en relevante organisaties en instituten binnen de private sector; 2. Het bevorderen van de totstandbrenging van een nationale milieuwetgeving; het één en ander in samenwerking met de daarvoor in aanmerking komende andere Ministeries, organisaties en instituten; 3. Het ontwikkelen van samenwerkingsmechanismen en netwerken (partnership) teneinde de nationale en internationale milieutaken op efficiënte en effectieve wijze te kunnen uitvoeren; 4. Het identificeren, voorbereiden en implementeren van scholings-, trainings en voorlichtingsprogramma’s ter versterking van milieu-instituten en organisaties; 5. Het bevorderen van de implementatie van verdragen betreffende het milieu welke door de Surinaamse Overheid zijn ondertekend en geratificeerd, het één en ander na eventuele aanpassing aan de lokale problematiek; 6. Het in samenwerking met andere Ministeries, organisaties en instituten controleren van bedrijven en andere ondernemers met betrekking tot het gebruik van milieuonvriendelijke materialen en technologieën en met betrekking tot de naleving van wettelijke milieuvoorschriften; 7. Het adequaat betrekken van de totale gemeenschap om milieuverontreiniging doelmatig en doelgericht tegen te gaan; 8. Het stimuleren van het gebruik van milieuvriendelijke technologieën; 9. Het bevorderen en onderhouden van contacten met relevante nationale en internationale organisaties. Nationale wetgeving gerelateerd aan beheer en behoud van de natuurlijke omgeving o Resolutie inzake de oprichting van het NIMOS (S.B. 1998 no. 82) en benoeming van vijf leden van de Stichting NIMOS (S.B. 2002 no. 59) o Presidentieel besluit no. PB 017/97 “Instelling van de Nationale Milieuraad” en Presidentieel besluit met betrekking tot benoeming leden van de Milieuraad (PB 9/2002 en 10/2002 Conceptwet: o Milieuraamwet o Wet Milieu Autoriteit Afdeling/Instituut belast met beheer van de natuurlijke omgeving Onderdirectoraat: Milieu Afdelingen: Juridische en internationale zaken: bureau en wetgeving Instituut: Nationaal Instituut voor Milieu en Ontwikkeling in Suriname (NIMOS) Internationale Verdragen o Montreal Protocol on Substances that Deplete the Ozone Layer o United Nations Framework Convention on Climate Change (UNFCCC) o United Nations Convention on Biological Diversity (CBD) o Cartagena Protocol on Biosafety (supplementary agreement to CBD) o United Nations Convention to Combat Desertification (UNCCD) o Rio Declaration on Environment and Development (Agenda 21) o Rotterdam Convention o Stockholm Convention on Persistent Organic Pollutants
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
79
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Bijlagen
Ministerie van Binnenlandse Zaken Taken verband houdend met beheer en behoud van de natuurlijke omgeving (S.B. 1991 No. 58) De uitgifte van het Staatsblad en het Advertentieblad van de Republiek Suriname; S.B. 2005 No. 94: 1. De instandhouding van gezonde en evenwichtige verhoudingen tussen de mens en de omringende natuur en het verwezenlijken en beschermen van een duurzaam, optimaal woon- en leefmilieu; 2. Het opzetten en in stand houden van de nodige structuren en organisaties, teneinde inhoud te geven aan de beleidsdoelstellingen van een optimaal woon- en leefmilieu; 3. De aanleg en het onderhouden van parken, plantsoenen en groenvoorzieningen, alsmede het onderhouden van overheidsterreinen. Nationale wetgeving gerelateerd aan beheer en behoud van de natuurlijke omgeving Afdeling/Instituut belast met beheer van de natuurlijke omgeving Onderdirectoraat: Juridische aangelegenheden en regelgeving Afdelingen: Milieubeheer
Ministerie van Buitenlandse Zaken Taken verband houdend met beheer en behoud van de natuurlijke omgeving (S.B. 1991 No. 58) 1. Het onderhouden van betrekkingen met het buitenland in het algemeen, alsmede de coördinatie van de contacten van de overige ministeries met het buitenland; 2. Het onderhouden van betrekkingen met overheidslichamen, colleges, functionarissen en instellingen in het buitenland; 3. Het verzamelen van inlichtingen omtrent het buitenland en de doorgeleiding daarvan naar de daarvoor in aanmerking komende instanties; 4. De coördinatie inzake de voorlichting aan het buitenland. Nationale wetgeving gerelateerd aan beheer en behoud van de natuurlijke omgeving o Afdeling/Instituut belast met beheer van de natuurlijke omgeving Afdelingen: Juridische Zaken en verdragen
Ministerie van Defensie Taken verband houdend met beheer en behoud van de natuurlijke omgeving (S.B. 1991 No. 58) 1. Het op aanvraag, conform de wettelijke regelingen, verlenen van hulp ter voorkoming van rampen en ongevallen en de bestrijding van gevolgen daarvan; 2. Het op aanvraag, conform de wettelijke regelingen, verlenen van hulp en bijstand bij productieve en dienstverlenende activiteiten van de overheid; 3. Het toezicht op en de bescherming van alle activiteiten in de territoriale wateren, de economische zone en het continentaal plateau, met inachtneming van het internationaal recht. Nationale wetgeving gerelateerd aan beheer en onderhoud van de natuurlijke omgeving o
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
80
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Bijlagen
Afdeling/Instituut belast met beheer van de natuurlijke omgeving Onderdirectoraat: Personeel en algemene zaken Afdelingen: Juridische zaken Nationaal leger Instituten: Nationaal Coördinatie Centrum voor Rampenbeheersing (NCCR), Kustwacht
Ministerie van Financiën Taken verband houdend met beheer en behoud van de natuurlijke omgeving (S.B. 1991 No. 58) 1. Het beheer van fondsen die voor de uitvoering van ontwikkelingsprojecten ter beschikking zijn gesteld; 2. De bevordering van de financiering van ontwikkelingsplannen, projecten en programma’s, één een ander in samenwerking met het Ministerie van Planning en Ontwikkelingssamenwerking; 3. De investering of herinvestering van staatsgelden. Nationale wetgeving gerelateerd aan beheer en behoud van de natuurlijke omgeving o Houtuitvoerwet (G.B. 1950 no. 1, z.l.g. bij S.B. 1980 no. 145); o Wet Houtuitvoerbelasting 1946 (G.B. 1946 no. 118, z.l.g. bij S.B. 1980 no. 145); o Beschikking inzake de vaststelling van een tarief voor de retributie op hout, houtwaren en overig bosbouwproducten verkregen op domeinland (S.B. 1998 no. 76); o Beschikking inzake vaststelling van de waarde en van het exportrecht van voor export bestemd onbewerkt en ruw bewerkt hout (S.B. 1999 no. 27).
Afdeling/Instituut belast met beheer van de natuurlijke omgeving Directoraat: Financiën Afdeling: Economische aangelegenheden, Juridische zaken
Ministerie van Handel en Industrie Taken verband houdend met beheer en behoud van de natuurlijke omgeving (S.B. 1991 No. 58) 1. De bevordering van de binnen- en buitenlandse handel waaronder het import- en exportbeleid, het één en ander in samenwerking met de daarvoor in aanmerking komende ministeries; 2. Het industriebeleid en de bevordering van de industriële sector, met nadruk op de exportgerichtheid van deze sector; 3. Het beleid ten aanzien van en de bevordering van ambachtelijke industrieën. Nationale wetgeving gerelateerd aan beheer en behoud van de natuurlijke omgeving o Decreet Vergunningen Beroepen en bedrijven (S.B. 1981 no. 145) o Besluit Vergunningen Beroepen en Bedrijven (S.B. 1981 no. 145, z.l.g. bij S.B. 1985 no. 40) Afdeling/Instituut belast met beheer van de natuurlijk omgeving Onderdirectoraat: Industrie Afdeling: Bedrijfsvergunningen, Juridische zaken Onderdirectoraat: Marktbeheersing Afdeling: Algemeen economisch beleid Instituut: Bureau of Standards Onderdirectoraat: Administratieve diensten Afdeling: Dienst invoer-, uitvoer en deviezencontrole
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
81
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Bijlagen
Ministerie van Justitie en Politie Taken verband houdend met beheer en behoud van de natuurlijke omgeving (S.B. 1991 No. 58) 1. De wetgeving en het verlenen van juridische adviezen ten behoeve van de staat; 2. De opsporing van strafbare feiten en het toezicht op de naleving van wettelijke voorschriften, op welker overtreding straf is gesteld. Nationale wetgeving gerelateerd aan beheer en behoud van de natuurlijke omgeving o Wetboek van strafrecht (G.B. 1911 no.1, z.l.g. bij S.B. 2002 no. 70) o Wetboek van Strafvordering (s.B. 1977 no. 94, z.l.g. bij S.B. 2002 no. 71) Afdeling/Instituut belast met beheer van de natuurlijke omgeving Onderdirectoraat: Justitie Hoofdafdeling: Rechtsaangelegenheden Afdelingen: Bureau wetgeving, Bureau juridische adviezen, Bureau Intellectuele eigendom Korps Politie Suriname
Ministerie van Landbouw, Veeteelt en Visserij Taken verband houdend met beheer en behoud van de natuurlijke omgeving (S.B. 1991 No. 58) 1. Het beleid ten aanzien van de landbouw, de veeteelt, de visserij en de bijenteelt; 2. Het toezicht op het juist gebruik van de ten behoeve van de agrarische sector uitgegeven gronden en wateren; 3. Aangelegenheden betreffende de voortbrenging, opslag, verwerking en afzet van producten voortgebracht in de onder a) genoemde sectoren, waar nodig in interdepartementaal verband; 4. De preventie en bestrijding van dier- en plantenziekten en plagen; 5. De controle op de naleving van de wetgeving betreffende de onder a) genoemde sectoren, waar nodig in interdepartementaal verband; 6. Aquacultuur en de agro-industrie; 7. Een doelmatig beheer van de nationale visserijvermogens en de rationele exploitatie van visrijkdommen, alsmede het doen uitoefenen van controle op de naleving van wettelijke regelingen ter bescherming van de visrijkdommen. Nationale wetgeving gerelateerd aan beheer en behoud van de natuurlijke omgeving o Agrarische Wet (G.B. 1937 no. 53, z.l.g. bij S.B. 1986 no. 28) o Plantenbeschermingswet (G.B. 1965 no. 102, z.l.g. bij S.B. 1980 no. 116) o Plantenbeschermingsbesluit (G.B. 1965 no. 142) o Bestrijdingsmiddelenwet (G.B. 1972 no. 18, z.l.g. bij S.B. 2005 no.18) o Bestrijdingsmiddelenbesluit (G.B. 1974 no. 89)2003 o Staatsbesluit Negatieve lijst (S.B. 2003 no. 74) o Zeevisserijwet (S.B. 1980 no. 144, z.l.g. bij S.B. 2001 no. 120) o Beschikking houdende de uitvoering van enkele artikelen van de Zeevisserijwet 1980 (S.B. 1981 no. 64) o Visstandsbeschermingswet (G.B. 1961 no. 44, z.l.g. bij S.B. 1981 no. 45) o Visstandbeschermingsbesluit (G.B. 1961 no. 101) o Wet op de territoriale wateren (S.B. 1978 no. 26) Concept wetten: o Concept Aquacultuurwet voor de ontwikkeling van een gezonde en duurzame aquacultuursector o Concept Herziene Plantenbeschermingswet o Concept Kwekersrecht
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
82
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
o
Bijlagen
Concept Visserijwet inhoudende regels met betrekking tot de uitoefening van de visserij in Surinaamse wateren en managementplan visserij (in voorbereiding)
Afdeling/Instituut belast met beheer van de natuurlijke omgeving Onderdirectoraten: Dienst Landbouw: voorlichting en onderwijs, inputs en marketing, grondzaken, bijenteelt Veeteelt: veeteeltontwikkeling, economie en planning Visserij: kust en binnenwatervisserij, aquacultuur, statistiek en onderzoek Agrarische Planning en Ontwikkeling: waterbeheersing, milieu Landbouwkundig Onderzoek, Afzet en Verwerking: juridische zaken, agrohydrologie, bestrijdingsmiddelen, gewasonderzoek, gewasbescherming, plantenbescherming en kwaliteitskeuringen, zaadkwaliteitscontrole ingevolge de Zaadwet van 2005 Afdelingen: Juridische- en buitenlandse zaken Internationale Verdragen o International Plant Protection Convention (IPPC) o International Treaty on Plant Genetic Resources for Food and Agriculture (Nog geen Partij) o United Nations Convention on Law of the Sea (UNCLOS) o Food and Agriculture Organization Code of Conduct for Responsible Fisheries o Straddling Fish stocks and highly migratory fish stocks o United Nations Fish stock agreement
Ministerie van Natuurlijke Hulpbronnen Taken verband houdend met beheer en behoud van de natuurlijke omgeving (S.B. 2005 No. 94) 1. Een nationaal beleid met betrekking tot de energie en de natuurlijke hulpbronnen, het bosbeleid uitgezonderd; 2. De inventarisatie, exploratie, optimale exploitatie en beheer van delfstoffen, de natuurlijke hulpbron water, de voor de energie benodigde natuurlijke hulpbronnen; 3. Het waterbeheer, waar nodig in interdepartementaal verband; 4. De drinkwatervoorziening; 5. De controle op de naleving van de regels en voorschriften met betrekking tot het waterbeheer, de delfstoffen, de opwekking, het transport en de distributie van energie. Nationale wetgeving gerelateerd aan beheer en behoud van de natuurlijke omgeving o Concessieverordening (G.B. 1907 no. 34, geldende tekst van G.B. 1944 no. 129) o Waterleidingwet (G.B. 1938 no. 33) o Waterboard wet (G.B. 1932 no. 32, z.l.g. bij S.B. 2005 no. 28) o Boorwet (G.B. 1952 no. 93) o Brokopondo – Overeenkomst (G.B. 1958 no. 4) o Bauxietwet (G.B. 1919 no. 76, z.l.g. bij S.B. 1980 no. 116) o Decreet Mijnbouw ook wel genoemd Mijnbouwwet (S.B. 1986 no. 28, z.l.g. bij S.B. 1997 no. 44) o Petroleumwet 1990 (S.B. 1991 no. 7, z.l.g. bij S.B. 2001 no. 58) o Vergunning aan Staatsolie Maatschappij Suriname N.V. voor onderzoek en exploitatie van koolwaterstofvoorkomens (S.B. 1981 no. 59) o Besluit Onshore, Wayambo Gebied, Staatsbesluit ter uitvoering van art. 65 lid 2 van het Decreet Mijnbouw en van art. 9 leden 2, 5, 6 en 7 van de Petroleumwet 1990 (S.B. 2000, no. 86) o Staatsbesluit houdende voorzieningen t.b.v. de contractor van de Overeenkomst betreffende exploratie, ontwikkeling, productiedeling van Petroleum voor Onshore Suriname, het Wayambo Gebied (S.B. 2000 no. 87)
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
83
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
o o
Bijlagen
Besluit Offshore, outboard Gebied, Staatsbesluit ter uitvoering van art. 65 lid 2 van het Decreet Mijnbouw en van art. 9 leden 2, 5, 6 en 7 van de Petroleumwet 1990 (S.B. 2000 no.88) Staatsbesluit houdende voorzieningen t.b.v. van Contractor Partijen van de Overeenkomst betreffende de exploratie, ontwikkeleing en productiedeling van Petroleum voor Offshore Suriname (S.B. 2000 no. 89)
Afdeling/Instituut belast met beheer van de natuurlijke omgeving Directoraat Mijnbouw, Energie en Watervoorziening Onderdirectoraat Mijnbouw Afdelingen: Geologisch Mijnbouwkundige Dienst, Dienst watervoorziening, Dienst bureau voor waterkrachtwerken Instituut: Bauxiet Instituut Suriname Bedrijf: Surinaamsche Waterleiding Mij N.V. In voorbereiding: o Grondwaterwet houdende regels betreffende het onttrekken van grondwater o Wet Grondwaterbeschermingsgebieden houdende regels betreffende de bescherming van grondwaterwingebieden o Wet Toezicht Drinkwaterkwaliteit houdende regels betreffende het toezicht op de waterkwaliteit van waterbedrijven Internationale verdragen: o ACTO (Amazon Cooperation Treaty Organization): Amazonepact o MOU ACTO en CICOS (bevorderen van een geïntegreerd management van watervoorraden/Bronnen in het Amazone- en Congo basin)
Ministerie van Onderwijs en Volksontwikkeling Taken verband houdend met beheer en behoud van de natuurlijke omgeving (S.B. 1991 No. 58) 1. De aangelegenheden betreffende alle vormen van onderwijs en opvoeding en van alle opleidingen; 2. De beoefening van wetenschappen en technologie en voor de bevordering daarvan; 3. Het openbaar onderwijs en het toezicht op het bijzonder onderwijs en op instituten van onderwijskundige aard; 4. De bevordering, beoefening en de ontwikkeling van kunst en cultuur; 5. Het museumwezen, de archeologie en de monumenten. Nationale wetgeving gerelateerd aan beheer en onderhoud van de natuurlijke omgeving o Monumentenwet (S.B. 2002 no. 72) o Wet tot behoud van voorwerpen welke historische, culturele en wetenschappelijke waarde hebben (G.B. 1952 no. 14) Afdeling/Instituut belast met beheer van de natuurlijke omgeving Directoraat: Onderwijs Onderdirectoraat Ontwikkelingsdiensten: Curriculumontwikkeling, Onderzoek en Planning Directoraat Cultuur Instituut: Anton de Kom Universiteit van Suriname, Academie voor Hoger Kunst en Cultuur Onderwijs Stichting Gebouwd Erfgoed, Surinaams Museum, CELOS Internationale Verdragen: o Convention for the Protection of the World Cultural and Natural Heritage
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
84
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Bijlagen
Ministerie van Openbare Werken Taken verband houdend met beheer en behoud van de natuurlijke omgeving (S.B. 1991 No. 58) 1. Het beleid, de planning en de ontwikkeling van algemene structurele, bouwkundige, civieltechnische en andere infrastructurele voorzieningen ten algemene nutte; 2. De voorbereiding, uitvoering en het onderhoud van alle civieltechnische werken, met uitzondering van de secundaire en tertiaire in de districten en het binnenland; 3. De waterbeheersing en de ontwatering; 4. De stadsplanning en de stadsontwikkeling, het één en ander in samenwerking met de daarvoor in aanmerking komende ministeries; 5. Het treffen van voorzieningen ten behoeve van de waterloopkunde en de meteorologie; 6. De vuilophaal- en verwerking in het district Paramaribo. Nationale wetgeving gerelateerd aan beheer en behoud van de natuurlijke omgeving o Stedebouwkundige Wet (G.B. 1972 no. 96, z.l.g. bij S.B. 2002 no. 72) o Bouwwet (G.B. 1956 no. 30, z.l.g. bij G.B. 1972 no. 96) o Bouwbesluit (G.B. 1956 no. 108, z.l.g. bij G.B. 1970 no. 67) o Staatsbesluit ter uitvoering van art. 17 lid 4 van de Waterschapswet (G.B. 1932 no. 32, z.l.g. bij S.B. 1984 no. 56, S.B. 1997 no. 14) o Decreet Multi Purpose Corantijn Project (S.B. 1984 no. 14) o Hinderwet (G.B. 1930 no. 64, z.l.g. bij S.B. 2001no. 63) o Politiestrafwet (G.B. 1915 no.77, z.l.g. bij S.B. 1990 no. 24) o Wet Wegenautoriteit houdende regels m.b.t. beheer van wegen en vaste oeververbindingen (1995) Concept: o Afvalstoffenwet houdende regels met betrekking tot het verwijderen van afvalstoffen o Wet op de meteorologische dienstverlening (in voorbereiding) Afdeling/Instituut belast met beheer van de natuurlijke omgeving o Juridische Zaken o Directoraat Bouwkundige Werken: utiliteitsbouw, bouw en woning toezicht, onderhoud, vuilophaal en verwerkingsdienst Afdeling: Planologische Dienst o Directoraat Civieltechnische Werken: bruggen, wegen, verkeer, grondmechanisch laboratorium, waterkering, gemalen Afdeling: Waterloopkundige Dienst, Meteorlogische Dienst
Ministerie van Planning en Ontwikkelingssamenwerking Taken verband houdend met beheer en behoud van de natuurlijke omgeving (S.B. 1991 No. 58) 1. De nationale ontwikkelingsplanning, alsmede voor de integratie van de sectorale en regionale plannen en programma’s in het nationale plan; 2. De technische samenwerking en overige voorzieningen met betrekking tot de planuitvoering; 3. De coördinatie van de internationale ontwikkelingssamenwerking, het een en ander in samenwerking met de daarvoor in aanmerking komende ministeries. Nationale wetgeving gerelateerd aan beheer en behoud van de natuurlijke omgeving o Planwet (G.B. 1973 no.89)
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
85
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Bijlagen
Afdeling/Instituut belast met beheer van de natuurlijke omgeving o Onderdirectoraat projectevaluatie o Onderdirectoraat Macro & Sectorale Planning Afdeling: Ruimtelijke ordening en milieu Instituut: Stichting Planbureau Suriname
Ministerie van Regionale Ontwikkeling Taken verband houdend met beheer en behoud van de natuurlijke omgeving (S.B. 1991 No. 58, S.B. 2005 No.94) 1. Het regionaal bestuur; 2. Een geïntegreerd overheidshandelen gericht op regionale ontwikkeling en verbetering van woon- en leefklimaat van de bewoners in de districten en op de wederopbouw van het binnenland; 3. Een samenhangend beleid, gericht op de samenwerking tussen de districten, ter behartiging van gemeenschappelijke belangen; 4. De vuilophaal- en reinigingsdiensten in geheel Suriname, met uitzondering van het district Paramaribo; 5. Alle secundaire en tertiaire civieltechnische voorzieningen in geheel Suriname, met uitzondering van het district Paramaribo; 6. Het ondersteunen van de agrarische ontwikkeling in het binnenland. Nationale wetgeving gerelateerd aan beheer en behoud van de natuurlijke omgeving o Wet Regionale Organen (S,B, 1989 no. 44, z.l.g. bij S.B. 2000 no. 54) Afdeling/Instituut belast met beheer van de natuurlijke omgeving Onderdirectoraat: Districtsbestuur Afdeling: Districtscommissariaten Onderdirectoraat: Ontwikkeling binnenland en kustgebied Instituut: Bureau Decentralisatie
Ministerie van Ruimtelijke Ordening, Grond- en Bosbeheer Taken verband houdend met beheer en behoud van de natuurlijke omgeving (S.B. 2005 No. 94) 1. Een deugdelijke ruimtelijke ordening, het één en ander in samenspraak met o.a. het Ministerie van regionale Ontwikkeling, het Ministerie van Openbare Werken, het Ministerie van Planning en ontwikkelingssamenwerking en het Ministerie van Natuurlijke Hulpbronnen; 2. De topografie, de cartografie, de geodesie, het bodemonderzoek en de bodemkartering; 3. De bodembestemming, waar nodig in interdepartementaal verband; 4. Een richtige gronduitgifte, het één en ander in samenwerking met de daarvoor in aanmerking komende ministeries, waar nodig in interdepartementaal verband; 5. Het kadaster en de openbare registers ten hypotheekkantore; 6. De controle op het rechtmatige en doelmatig gebruik van toegewezen gronden, waar nodig in interdepartementaal verband; 7. De controle op de naleving van regels en voorschriften met betrekking tot de geodesie; 8. De inventarisatie, exploratie, optimale exploitatie en het beheer van de hulpbron bos, de flora en fauna; 9. Een verantwoord natuurbeheer en natuurbescherming; 10. Controle op de naleving van regels en voorschriften met betrekking tot de productie van hout en houtproducten, de flora en fauna. Nationale wetgeving gerelateerd aan beheer en behoud van de natuurlijke omgeving
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
86
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o
Bijlagen
De Planverordening (G.B. 1973 no. 89) Stedebouwkundige Wet (G.B. 1972 no. 96, z.l.g. bij S.B. 2002 no. 72) Besluit Reglement Coördinatiecommissie Ontwikkelingsplanning (G.B. 1973 no. 88) Landhervormingswetgeving (S.B. 1982 no. 10, 11 en 12, S.B. 1990 no. 3) Decreet Uitgifte Domeingrond (S.B. 1982 no.11, z.l.g. bij S.B. 2003 no.7), Rechten op bomen, gewassen en bosproducten op grondhuur Domeinwet (G.B. 1904 no. 37, G.B. 1924 no. 47, G.B. 1935 no. 80) GLIS – wet (S.B. Agrarische Wet (G.B. 1937 no.53, z.l.g. bij S.B. 1986 no.28), Rechten op bomen, gewassen en bosproducten op erfpachtterreinen Wet Bosbeheer (S.B. 1992 no. 80) Beschikking marktwaardige e.a. houtsoorten (S.B. 2000 no. 42) Beschikking incidentele houtwinning (S.B. 2000 no. 45) Beschikking aanvraag exploratievergunningen en concessies (S.B. 2000 no. 47) Beschikking overdracht exploratievergunningen en concessies (S.B. 2000 no. 48) Beschikking bosbouwregister (S.B. 2000 no.50) Bruynzeelwet (G.B. 1947 no. 181) Jachtwet 1954 (G.B. 1954 no. 25, z.l.g. bij S.B. 1997 no. 33) Jachtbesluit 2002 (S.B. 2002 no. 116, z.l.g. bij S.B. 2009 no.16) Natuurbeschermingswet 1954 (G.B. 1954 no. 26, z.l.g. bij S.B. 1992 no. 80) Natuurbeschermingsbesluit 1966, natuurreservaat Wia Wia, Coppename monding en Brinkheuvel, Raleighvallen, Tafelberg, Kayser (G.B. 1966 no. 59) Natuurbeschermingsbesluit 1969 Galibi natuurreservaat (G.B. 1969 no. 47) Natuurbeschermingsbesluit 1972 Hertenrits (G.B. 1972 no.22) Natuurbeschermingsbesluit 1972 Sipaliwini natuurreservaat (G.B. 1972 no. 25) Natuurbeschermingsbesluit 1986 Peruvia, Wanekreek, Copie en Boven-Coesewijne natuurreservaat (S.B. 1986 no. 52) Natuurbeschermingsbesluit 1998 Centraal Suriname Natuurreservaat (S.B. 1998 no. 65) Ministeriële beschikking om Noord Coronie te bestemmen als Multiple-Use Management Area (S.B. 2002 no.87) Ministeriële beschikking om Noord Saramacca te bestemmen als Multiple-Use Management Area (S.B. 2002 no. 88) Ministeriële beschikking om Bigi Pan te bestemmen als Multiple-Use Management Area (A.R.S. 2002 no.94) Ministeriële beschikking om Noord Commewijne / Marowijne te bestemmen als Multiple-Use Management Area (A.R.S. 2002 no.94) Ministeriële beschikking Richtlijnen Gronduitgifte Estuariene Beheersgebied 2005 (S.B. 2005 no. 16) General Regulations for Nature Research on Species of Wild Fauna and Flora in Suriname (August 2006) Application for Nature Research in Suriname (August 2006)
Conceptwet: o Wet Instelling van de Bos-en Natuurbeheerautoriteit Suriname (BOSNAS) Afdeling/Instituut belast met beheer van de natuurlijke omgeving Juridische zaken Grondbeheer, ruimtelijke ordening, bosbeheer Afdelingen: Dienst der Domeinen, Grondinspectie, Kadaster, Dienst voor Geodesie, Taxatie Instituut, Centraal Bureau Luchtkartering, Dienst Bodemkartering, Dienst ’sLands Bosbeheer Afdeling Natuurbeheer Instituten: Stichting voor Bosbeheer en Bostoezicht (SBB), Stichting Natuurbehoud Suriname (STINASU), Stichting Jan Starke Opleidings en Ontspanningscentrum (JSOOC)
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
87
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Bijlagen
Internationale Verdragen / Netwerken / Initiatieven: o Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora (CITES) o Wetland Convention (Ramsar) o Convention on Biological Diversity o Convention on Migratory Species of Wild Animals (CMS) o Western Hemisphere Shorebird Reserve Network (WHSRN) o Western Hemisphere Migratory Species Initiative (WHMSI) o Convention on Nature protection and Wildlife preservation in the Western Hemisphere o Amazon Cooperation Treaty (ACT) CEMAA: special Milieu Commissie Amazonegebied o Guiana Shield Initiative o Caribbean Environment Program (CEP) o Bilaterale Agreements met onder andere Brazilië, Guyana en Venezuela o Convention for the protection and Development of the Marine Environment of the Wider Caribbean Region (“Cartagena Convention) + 3 Protocols: Oil Spill Protocol; Specially protected Areas and Wildlife (SPAW Protocol); Protocol on Land-based Sources of Pollution o World Heritage Convention
Ministerie van Sociale Zaken en Volkshuisvesting Taken verband houdend met beheer en behoud van de natuurlijke omgeving (S.B. 1991 No. 58) b) Het algemeen maatschappelijk werk. d) Het algemeen maatschappelijk opbouwwerk waaronder het bevorderen van indirecte acties gericht op de verbetering van het woon- en leefklimaat. Nationale wetgeving gerelateerd aan beheer en behoud van de natuurlijke omgeving o Afdeling/Instituut belast met beheer van de natuurlijke omgeving Directoraat Sociale Zaken: Dienst wetenschappelijk Onderzoek en Planning.
Ministerie van Transport, Communicatie en Toerisme Taken verband houdend met beheer en behoud van de natuurlijke geving (S.B. 1991 No. 58) 1. De faciliteiten ten behoeve van het water en luchtverkeer, in het bijzonder met betrekking tot een veilige en efficiënte afhandeling van personen en goederen, het loodswezen, alsmede het beheer van alle havens; 2. Het toerisme Nationale wetgeving gerelateerd aan beheer en behoud van de natuurlijke omgeving: o De Wet Maritieme Autoriteit Suriname (S.B. 1998 no. 37) o Het Decreet Havenwezen (S.B. 1981 no. 86) Afdeling/Instituut belast met beheer van de natuurlijke omgeving Juridische zaken en onderzoek Onderdirectoraat: toerisme Instituut: Stichting Toerisme Suriname, Maritieme Autoriteit Suriname Internationale Verdragen: o International Convention for the Prevention of Pollution of Ships (MARPOL) o International Convention for Safety of life at Sea (SOLAS) o Convention on the Prevention of Marine Pollution by Dumping of Wastes and Other Matter (1972)
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
88
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
o
Bijlagen
Protocol of 1996 to the Convention on the Prevention of Marine Pollution by Dumping of Wastes and other matter
Ministerie van Volksgezondheid Taken verband houdend met beheer en behoud van de natuurlijke omgeving (S.B. 1991 No. 58, S.B 2005 No.94) 1. De volksgezondheid in de ruimste zin en het toezicht op de behartiging van de volksgezondheid over het gehele land; 2. De milieuhygiëne, onder andere de sanitaire inspectie, de bedrijfshygiëne, de controle op en de begeleiding van de vernietiging van farmaceutisch, klinisch en industrieel afval, het één en ander in samenwerking met de daarvoor in aanmerking komende instanties 3. Het toezicht op de naleving van de wettelijke regelingen die betrekking hebben op een optimaal uitwendig woon- en leefmilieu; Nationale wetgeving gerelateerd aan beheer en behoud van de natuurlijke omgeving o Afdeling/Instituut belast met beheer van de natuurlijke omgeving Bureau voor Openbare Gezondheidszorg Centraal Laboratorium
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
89
Nationale Wetgeving Natuurbeheer
Bijlagen
Informatie bronnen 1. Amazon Conservation Team Suriname, 2008. Annual Report 2008. 2. Amazon Cooperation Treaty Organization, 2004. Strategic Plan 2004 – 2012. 3. Australian Government, Department of Agriculture, Fisheries and Forestry, 2006. National Natural Resource Management Capacity Building Framework. 4. Jamaica Intellectual Property Office, 2008. Regional Expert Meeting on the Establishment of a Caribbean Framework for the Protection of Traditional Knowledge, Folklore/Traditional Cultural Expressions and Genetic Resources. 5. Jamaica Ministry of Land and Environment, 2003. National Strategy and Action Plan on Biological Diversity in Jamaica. 6. Ministerie van Arbeid, Technologische Ontwikkeling en Milieu, 2006. Nationaal Instituut voor Milieu en Ontwikkeling, Biodiversity Steering Committee. National Biodiversity Strategy. 7. Ministerie van Arbeid, Technologische Ontwikkeling en Milieu, 2008. Environmental Services & Support . R. De Wolf, S. Van Dijk, M. Van Deurzen, T. Bosques. Capacity Development Action Plan. 8. Ministerie van Arbeid, Technologische Ontwikkeling en Milieu, 2008. Environmental Services & Support. S. Van Dijk, R. De Wolf. Cross-Cutting Analysis. 9. Ministerie van Arbeid, Technologische Ontwikkeling en Milieu, 2008. Environmental Services & Support. B. De Dijn. Thematic Assessment Biodiversity. 10. Ministerie van Arbeid, Technologische Ontwikkeling en Milieu, 2009. Environmental Services & Support. R. de Wolf and T. Bosques. Suriname National Capacity Self Assessment Report. 11. Ministerie van Landbouw, Veeteelt en Visserij, 2009. Plant Genetic Resources of Suriname (Country Report). Patricia Milton 12. Ministeries en hun taken met betrekking tot het milieu, 1991. S.B.1991No. 58. 13. Ministeries en hun taken met betrekking tot het milieu, 2002. S.B. 2002 No. 16. 14. Ministeries en hun taken met betrekking tot het milieu, 2005. S.B. 2005 No. 94. 15. Regering van de Republiek Suriname, 2006. Meerjaren Ontwikkelingsplan 2006-2011. 16. Regering van de Republiek Suriname, 2010. Regeringsverklaring 2010-2015. 17. Regering van de Republiek Suriname, 2012. Ontwikkelingsplan 2012-2016. 18. United Nations Convention on Biological Diversity (UNCBD), 1992 19. World Intellectual Property Organization. Course on Biotechnology and Intellectual Property. 20. World Intellectual Property Organization, Intergovernmental Committee on Intellectual Property and Genetic Resources, Traditional Knowledge and Folklore 17th Session, 2010. The Protection of Traditional Cultural Expressions/Expressions of Folklore: Revised Objectives and Principles.
Schurman Advocaten – Suriname Conservation Foundation
90